Nghe Phật dạy về tình yêu

Này nguời trẻ, bạn có biết Phật dạy nhu thế nào về tình yêu? Tôi dã may mắn tham dự
một buổi pháp thoại của Thiền su Nhất Hạnh về tình yêu: mối quan hệ giữa yêu thuong
và hiểu biết, tình yêu từ bi hỉ xả, tình yêu và tình dục. Ông gọi dó là “yêu thuong theo
phuong pháp Phật dạy”
Truớc khi bắt dầu bài thuyết pháp của mình tại Tổ Ðình Trung Hậu - Vinh Phúc, Thiền su Nhất
Hạnh dã mời các bạn trẻ ngồi lên trên, dể có thể nghe thật rõ. Ông muốn nói về tình yêu, bản
chất tình yêu nhìn từ góc dộ Phật giáo.
Miệng mỉm cuời, ông dã kể một câu chuyện tình yêu, giản dị thôi nhung hàm ý sâu sắc: Có
một chàng trai ở vùng California - Mỹ, rất dẹp trai, học giỏi, tốt nghiệp một truờng dại học nổi
tiếng, có nhiều bạn gái xinh dẹp. Chàng trai sống với mẹ, nguời mẹ biết trong các cô gái
nguỡng mộ con mình, có một cô gái không xinh nhất, cô không trắng, không cao lắm nhung
duợc chàng trai dặc biệt chú ý. Ngạc nhiên, nguời mẹ hỏi con trai: Vì sao con lại thích cô gái
ấy, cô ta dâu có gì nổi bật?Cô ấy hiểu con - chàng trai trả lời don giản.
Chàng trai học ngành công nghệ thông tin nhung rất hay làm tho. Mỗi lần chàng dọc tho, cô
gái nọ lắng nghe rất cham chú và có những nhận xét sâu sắc, trong khi những cô gái xinh dẹp
kia không dể ý gì dến. Chàng trai dã chọn nguời yêu không vì vẻ dẹp bề ngoài, mà bởi sự lắng
nghe và thấu hiểu.
“Ðạo Phật cung dạy nhu vậy, có hiểu mới có thuong, tình yêu phải làm bằng sự hiểu biết”,
Thiền su kết luận.
Muốn thuong phải hiểu
Trong dạo Phật, từ bi gắn liền với trí tuệ. Không hiểu, không thể thuong yêu sâu sắc. Không
hiểu, không thể thuong yêu dích thực. Hiểu chính là nền tảng của tình thuong yêu.
Mỗi nguời có những nỗi niềm, những khổ dau, bức xúc riêng, nếu không hiểu, sẽ không
thuong mà giận hờn, trách móc. Không hiểu, tình thuong của mình sẽ làm nguời khác ngột
ngạt, khổ dau. Không hiểu, sẽ làm nguời mình thuong dau khổ suốt dời.
Nhân danh tình thuong, nguời ta làm khổ nhau. Chuyện dó vẫn thuờng xảy ra.
Ðuợc hiểu và duợc thuong vốn là một nhu cầu muôn dời của con nguời. Nhiều ngýuời thuờng
cảm thấy không ai hiểu mình. Họ “dói” thuong, “dói” hiểu. Họ tho thẩn, lang thang trong cuộc
dời tìm nguời hiểu mình, thuong mình. Gặp duợc nguời hiểu mình, thuong mình là may mắn
lớn của cuộc dời. Tình yêu nảy nở, lớn lên từ dó.
Vậy nên, “có hiểu mới có thuong” là nguyên tắc chọn nguời yêu, chọn chồng/vợ theo quan
diểm Phật giáo. Dù nguời ta có dẹp, có giàu dến dâu nhung không hiểu mình sẽ làm mình khổ
suốt dời. Hôn nhân có thể mở ra những con duờng hoa hồng, có thể mở ra cánh cửa tù ngục.
Chọn vợ, chọn chồng là một sự mạo hiểm lớn. Hãy cẩn thận, nếu không muốn chọn án tù
chung thân cho cuộc dời mình.
Chọn nguời hiểu và thuong mình - hãy nhớ - dó là nguyên tắc tìm nguời tri kỷ trong cuộc ðời.
Bốn yếu tố của tình yêu: Từ bi hỉ xả
Phật dạy về tình yêu rất sâu sắc. Tình yêu phải hội tụ dủ bốn yếu tố: từ, bi, hỉ, xả.
“Từ” là khả nang hiến tặng hạnh phúc cho nguời mình yêu. Yêu thuong không phải là vấn dề
huởng thụ, yêu thuong là hiến tặng. Tình thuong mà không dem dến hạnh phúc cho nguời yêu
không phải là tình thuong dích thực. Yêu mà làm khổ nhau không phải tình yêu. Có những
nguời yêu nhau, ngày nào cung khổ, dó là tình yêu hệ luỵ, chỉ mang tới sự khổ dau. Yêu
thuong ai dó thực sự, nghia là làm cho nguời ta hạnh phúc, mỗi ngày.
“Bi” là khả nang nguời ta lấy cái khổ ra khỏi mình. Mình dã khổ, nguời ta làm cho thêm khổ,
dó không thể là tình yêu dích thực. Còn gì cho nhau nếu chỉ có khổ dau tuyệt vọng. Nguời yêu
mình phải là nguời biết sẻ chia, biết xoa dịu, làm voi bớt nỗi khổ của mình trong cuộc dời.
Nhu vậy, “từ bi” theo Phật dạy là khả nang dem lại hạnh phúc cho nhau. Yêu thuong ai là phải
làm cho nguời ta bớt khổ. Nếu không, chỉ là dam mê, say dắm nhất thời, không phải là tình yêu
thuong dích thực. “Từ bi” trong tình yêu không phải tự dung mà có. Phải học, phải “tu tập”.
Cần nhiều thời gian, dể quan sát, dể lắng nghe, dể thấu hiểu những nỗi khổ niềm dau của nguời
yêu, dể giúp nguời ta vuợt qua, tháo gỡ, bớt khổ dau, thêm hạnh phúc.
“Hỉ” là niềm vui, tình yêu chân thật phải làm cho cả hai dều vui. Dấu ấn của tình yêu dích
thực là niềm vui. Càng yêu, càng vui, niềm vui lớn, cả gia dình cùng hạnh phúc. Cuộc nhân
duyên nhu thế là thành công.
“Xả” là không phân biệt, kì thị trong tình yêu. Mình yêu ai, hạnh phúc của nguời ta là của
mình, khó khan của nguời ta là của mình, khổ dau của nguời ta là của mình. không thể nói dây
là vấn dề của em/ anh, em/ anh ráng chịu. Khi yêu, hai nguời không phải là hai thực thể riêng
biệt nữa, hạnh phúc khổ dau không còn là vấn dề cá nhân. Tất cả những gì mình phải làm coi
dó là vấn dề của hai nguời, chuyển hoá nỗi khổ dau, làm lớn thêm hạnh phúc.
Này nguời trẻ, bạn nghi về tình yêu của mình di, có “từ bi hỉ xả không”? Bạn hãy can dảm tự
hỏi mình rằng “Nguời yêu ta có hiểu niềm vui nỗi khổ của ta không? Có quan tâm dến an vui
hàng ngày của ta không? Nguời ấy có nâng dỡ ta trên con duờng sự nghiệp không?...” Và tự
hỏi lại mình, liệu bạn có dang thành thực với tình yêu của mình?! Liệu tình yêu của bạn dã dủ
“từ bi hỉ xả”?!
Tình dục và tình yêu
Phật giáo quan niệm như thế nào về tình dục trong tình yêu? Không phải ngẫu nhiên mà vị
thiền su tôi duợc hạnh ngộ bắt dầu vấn dề này bằng cách bàn về “thân tâm” trong truyền thống
van hoá Á Ðông.
Trong truyền thống van hoá ta, thân với tâm là “nhất nhu”, tức là nếu ta không tôn kính thân
thể nguời yêu thì cung không tôn kính duợc tâm hồn nguời ấy. Yêu nhau là giữ gìn cho nhau,
kính trọng nhau. Khi sự rẻ rúng xem thuờng xảy ra thì tình yêu dích thực không còn.
Thân thể ta cung nhu tâm hồn ta. Có những nỗi niềm sâu kín trong tâm hồn, chúng ta chỉ chia
sẻ với nguời tri kỉ. Thân thể ta cung vậy, có những vùng thiêng liêng và riêng tu, ta không
muốn ai chạm tới, ngoài nguời ta yêu, ta tin, ta muốn sống trọn dời, trọn kiếp.
Trong tình yêu lớn và cao quý, bất cứ lời nói và cử chỉ nào cung phải biểu lộ sự tuong kính.
Nguời con trai phải tôn trọng nguời con gái mình yêu, cả thân thể lẫn tâm hồn. Nguời con gái
biết giữ gìn, cung là biết làm nguời yêu thêm tuong kính, nuôi duỡng hạnh phúc lâu dài về sau.
Bạn muốn thuong yêu theo phuong pháp Phật dạy chăng? Hãy hiểu, thuơng và tương kính
người yêu của mình, cung chính là đem hạnh phúc đến cho nguời và cho mình vậy!