c


Đăng ngày: 12:52 01-04-2010

Thư mөc: LIÊN QUAN ĐӂN ĐIӊN





Công tҳc tơ là mӝt loҥi thiӃt bӏ điӋn dùng đӇ đóng cҳt tӯ xa, tӵ đӝng hoһc bҵng nút ҩn các mҥch
điӋn lӵc có phө tҧi điӋn áp đӃn 500V, dòng điӋn đӃn 600A.
Công tҳc tơ có hai vӏ trí là đóng và cҳt. Tҫn sӕ đóng có thӇ tӟi 1500 lҫn mӝt giӡ.
 

Công tҳc tơ hҥ áp thưӡng là kiӇu không khí đưӧc phân ra các loҥi sau:
 
 
 
 


+ Công tҳc tơ điӋn tӯ (truyӅn đӝng bҵng lӵc hút điӋn tӯ, loҥi này thưӡng gһp).
+ Công tҳc tơ kiӇu hơi ép.
+ Công tҳc tơ kiӇu thӫy lӵc.
! 
 
"
#

+ Công tҳc tơ mӝt chiӅu
+ Công tҳc tơ xoay chiӅu
 
 $% $&'
+ Công tҳc tơ hҥn chӃ chiӅu cao (dùng ӣ gҫm xe,...)
+ Công tҳc tơ hҥn chӃ chiӅu rӝng (như lҳp ӣ buӗng tàu điӋn,...)

c
! ( )
 
*

Công tҳc tơ điӋn tӯ có các bӝ phұn chính như sau:
+ HӋ thӕng tiӃp điӇm chính.
+ HӋ thӕng dұp hӗ quang.
+ Cơ cҩu điӋn tӯ.
+ HӋ thӕng tiӃp điӇm phө.
c
 + !,
*

-#

(.
/01/
Là điӋn áp cӫa mҥch điӋn tương ӭng mà tiӃp điӇm chính phҧi đóng/cҳt, có các cҩp: + 110V,
220V, 440V mӝt chiӅu và 127V, 220V, 380V, 500V xoay chiӅu.
Cuӝn hút có thӇ làm viӋc bình thưӡng ӣ điӋn áp trong giӟi hҥn tӯ 85% đӃn 105%Uđm.
2"
#
.
/03/
Là dòng điӋn đi qua tiӃp điӇm chính trong chӃ đӝ làm viӋc gián đoҥn - lâu dài, nghĩa là ӣ chӃ đӝ
này thӡi gian công tҳc tơ ӣ trҥng thái đóng không lâu quá 8 giӡ.
Công tҳc tơ hҥ áp có các cҩp dòng thông dөng: 10, 20, 25, 40, 60, 75, 100, 150, 250, 300, 600A).
NӃu đһt công tҳc tơ trong tӫ điӋn thì dòng điӋn đӏnh mӭc phҧi lҩy thҩp hơn 10% vì làm mát kém,
khi làm viӋc dài hҥn thì chӑn dòng điӋn đӏnh mӭc nhӓ hơn nӳa.
 ,
4
$ ,
4
5

Là dòng điӋn cho phép đi qua tiӃp điӇm chính khi cҳt và khi đóng mҥch.
Ví du:ҕ công tҳc tơ xoay chiӅu dùng đӇ điӅu khiӇn đӝng cơ không đӗng bӝ ba pha lӗng sóc cҫn có
khҧ năng đóng yêu cҫu dòng điӋn bҵng ( 3,7)Iđm . Khҧ năng cҳt vӟi công tҳc tơ xoay chiӅu phҧi
đҥt bӝi sӕ khoҧng 10 lҫn dòng điӋn đӏnh mӭc khi tҧi cҧm.
6 7 8

Tính bҵng sӕ lҫn đóng mӣ (sau sӕ lҫn đóng mӣ ҩy công tҳc tơ sӁ không dùng đưӧc tiӃp tөc nӳa,
hư hӓng có thӇ do mҩt đӝ bӅn cơ khí hoһc bӅn điӋn).
+ Đӝ bӅn cơ khí: xác đӏnh bӣi sӕ lҫn đóng cҳt không tҧi, tuәi thӑ cơ khí tӯ 10 đӃn 20 triӋu lҫn.
+ Đӝ bӅn điӋn: xác đӏnh bӣi sӕ lҫn đóng cҳt có tҧi đӏnh mӭc, công tҳc tơ hiӋn nay đҥt khoҧng 3
triӋu lҫn.
6+
9: 

Sӕ lҫn đóng cҳt trong thӡi gian mӝt giӡ bӏ hҥn chӃ bӣi sӵ phát nóng cӫa tiӃp điӇm chính do hӗ
quang. Có các cҩp: 30, 100, 120, 150, 300, 600, 1.200 đӃn 1.500 lҫn trên mӝt giӡ, tùy chӃ đӝ
công tác cӫa máy sҧn xuҩt mà chӑn công tҳc tơ có tҫn sӕ thao tác khác nhau.
6
7
.
;#


Cho phép dòng lӟn nhҩt qua tiӃp điӇm chính mà lӵc điӋn đӝng gây ra không làm tách rӡi tiӃp
điӇm. Quy đӏnh dòng thӱ lӵc điӋn đӝng gҩp 10 lҫn dòng đӏnh mӭc.
6
7
.

#
Công tҳc tơ có tính әn đӏnh nhiӋt tӭc là khi có dòng ngҳn mҥch chҥy qua trong khoҧng thӡi gian
cho phép thì các tiӃp điӇm không bӏ nóng chҧy hoһc bӏ hàn dính.

<# :
&(%/

Yêu cҫu cӫa hӋ thӕng tiӃp điӇm là phҧi chӏu đưӧc đӝ mài mòn vӅ điӋn và cơ trong các chӃ đӝ
làm viӋc nһng nӅ, có tҫn sӕ thao tác đóng cҳt lӟn, do vұy điӋn trӣ tiӃp xúc cӫa tiӃp điӇm công tҳc
tơ Rtx thưӡng là tiӃp xúc đưӡng (tiӃp điӇm hình ngón hoһc kiӇu bҳc cҫu).
= 
/#* # :
)( > 

Theo lí thuyӃt có các nguyên tҳc cơ bҧn đã đưӧc nêu trong chương 1.
Ta xét ӣ đây mӝt vài kӃt cҩu dұp hӗ quang đang phә biӃn:
6 &!.)( > 


/   
Trong công tҳc tơ mӝt chiӅu thưӡng dùng phương pháp dұp hӗ quang bҵng tӯ trưӡng ngoài. HӋ
thӕng này đưӧc chia ra làm ba loҥi :
+HӋ thӕng có cuӝn dây dұp hӗ quang nӕi nӕi tiӃp (thưӡng đưӧc sӱ dөng do có nhiӅu ưu điӇm
như: chiӅu thәi tӯ không đәi vì khi dòng điӋn thay đәi chiӅu thì chiӅu tӯ trưӡng cũng thay đәi
theo. Ngoài ra có sөt áp trên cuӝn dây dұp hӗ quang nhӓ).
+HӋ thӕng có cuӝn dây dұp hӗ quang nӕi song song (loҥi này ít đưӧc dùng do nhiӅu nhưӧc điӇm
như: chiӅu lӵc tác dөng vào hӗ quang phө thuӝc chiӅu dòng tҧi, cách điӋn cuӝn dұp lӟn do đҩu
song song vӟi nguӗn, khi sӵ cӕ ngҳn mҥch gây sөt áp thì hiӋu quҧ dұp giҧm nhiӅu).
+HӋ thӕng dùng nam châm điӋn vĩnh cӱu (vӅ bҧn chҩt gҫn giӕng cuӝn dây mҳc song song nhưng
có nhӳng ưu điӇm sau: không tiêu hao năng lưӧng đӇ tҥo tӯ trưӡng, giҧm đưӧc tәn hao cho công
tҳc tơ, không gây phát nóng cho công tҳc tơ, vì vұy khi dòng điӋn bé loҥi này đưӧc sӱ dөng rӝng
rãi).
Hình 8-1 là kӃt cҩu thiӃt bӏ dұp hӗ quang điӋn mӝt chiӅu trong công tҳc tơ.
!6 &!.)( > 


? 
Các công tҳc tơ xoay chiӅu thông dөng dùng trong công nghiӋp thưӡng bӕ trí chӃ tҥo có hai điӇm
ngҳt trên mӝt pha (dùng tiӃp điӇm kiӇu bҳc cҫu).
ĐӇ nâng cao đӝ tin cұy làm viӋc cӫa bӝ phұn dұp hӗ quang và đӇ bҧo vӋ tiӃp điӇm thưӡng bӕ trí
bә xung các các biӋn pháp như:
Hình 8-1: KӃt cҩu thiӃt bӏ dұp hӗ quang mӝt chiӅu:1.Các tiӃp điӇm;2.Sӯng dұp hӗ quang;3.cuӝn
dây dұp hӗ quang;4.Mҥch tӯ dұp;5.Má hӝp;6.Khe hӣ hӝp;7.PhiӃn cӫa lưӟi dұp.+Dұp hӗ quang
bҵng cuӝn dây thәi tӯ nӕi tiӃp kèm hӝp dұp hӗ quang có khe hҽp.
+ Chia hӗ quang ra làm nhiӅu hӗ quang ngҳn, hӗ quang bӏ thәi vào hӝp cҩu trúc bҵng nhiӅu tҩm
thép ghép song song.
= 
/#*
$% #
@
Hình 8-2 là kiӇu nguyên lí chung cӫa công tҳc tơ kiӇu điӋn tӯ.
Hình 8-2: Các sơ đӗ truyӅn đӝng cӫa công tҳc tơ điӋn xoay chiӅu Trên hình 8-2 ta thҩy cơ cҩu
điӋn tӯ cӫa công tҳc tơ gӗm các bӝ phұn cơ bҧn:
+ Mҥch tӯ: là các lõi thép có dҥng chӳ E hoһc chӳ U đưӧc ghép bҵng các lá tôn silíc có chiӅu
dày 0,35mm hoһc 0,5mm đӇ giҧm tәn hao sҳt tӯ do dòng điӋn xoáy. Mҥch tӯ thưӡng chia làm
hai phҫn, mӝt phҫn đưӧc kҽp chһt cӕ đӏnh (phҫn tĩnh), phҫn còn lҥi là nҳp (gӑi là phҫn ӭng hay
phҫn đӝng) đưӧc nӕi vӟi hӋ thӕng tiӃp điӇm qua hӋ thӕng tay đòn.
+ Cuӝn dây hút : cuӝn dây có điӋn trӣ rҩt bé so vӟi điӋn kháng. Dòng điӋn trong cuӝn dây phө
thuӝc vào khe hӣ không khí giӳa nҳp và lõi thép cӕ đӏnh. KӃt quҧ là không đưӧc phép cho điӋn
áp vào cuӝn dây khi nӃu vì lí do nào đҩy mà nҳp bӏ giӳ ӣ vӏ trí mӣ (dòng lúc đó sӁ rҩt lӟn do
tәng trӣ vào công tҳc tơ nhӓ).
+ Các cuӝn dây cӫa phҫn lӟn các công tҳc tơ đưӧc tính toán sao cho phép đóng ngҳt vӟi tҫn sӕ
600 lҫn trong mӝt giӡ, ӭng vӟi hӋ sӕ thông điӋn ĐL = 40%.
+ Cuӝn dây cӫa công tҳc tơ xoay chiӅu cũng có thӇ đưӧc cung cҩp tӯ lưӟi điӋn mӝt chiӅu. Cuӝn
dây có thӇ làm viӋc tin cұy (hút phҫn ӭng), khi điӋn áp cung cҩp cho nó nҵm trong phҥm vi
(85,110)% Uđm. NӃu ta gӑi tӍ sӕ giӳa trӏ sӕ điӋn áp nhҧ và điӋn áp hút cӫa cuӝn dây là hӋ sӕ trӣ
vӅ, thì hӋ sӕ này có thӇ đҥt tӟi (0,6¸ 0,7). ĐiӅu đó có nghĩa là khi điӋn áp cuӝn dây sөt xuӕng còn
(0,6¸ 0,7) trӏ sӕ điӋn áp hút thì nҳp sӁ bӏ nhҧ và ngҳt mҥch điӋn.
+ Cơ cҩu truyӅn đӝng: phҧi có kӃt cҩu sao cho giҧm đưӧc thӡi gian thao tác đóng ngҳt tiӃp điӇm,
nâng cao lӵc ép các tiӃp điӇm và giҧm đưӧc tiӃng kêu va đұp.
+ Nҳp chuyӇn đӝng xoay chiӅu bҧn lӅ: tiӃp điӇm chuyӇn đӝng thҷng có tay đòn truyӅn chuyӇn
đӝng (hình 8-2a).
Hình 8-3: Công tҳc tơ mӝt chiӅu+ Nҳp và tiӃp điӇm: chuyӇn đӝng thҷng theo hai phương vuông
góc vӟi nhau (hình 8-2b).
+ Nҳp chuyӇn đӝng thҷng, tiӃp điӇm chuyӇn đӝng xoay quanh bҧn lӅ (hình 8-2c).
+ Nҳp và tiӃp điӇm đӅu chuyӇn đӝng xoay quanh mӝt bҧn lӅ có mӝt hӋ thӕng tay đòn chung
(hình 8-2d), trưӡng hӧp này lӵc ép trên tiӃp điӇm lӟn.
Nguyên lí làm viӋc cӫa công tҳc tơ điӋn mӝt chiӅu kiӇu điӋn tӯ cũng tương tӵ như trên, thưӡng
chӍ khác ӣ hình dáng kӃt cҩu truyӅn đӝng cӫa mҥch tӯ tӟi tiӃp điӇm. Cө thӇ là công tҳc tơ điӋn
mӝt chiӅu hҫu hӃt sӱ dөng mҥch tӯ kiӇu supáp có tiӃp điӇm đӝng bҳt chһt ngay vào nҳp. Ngoài
ra, vì là điӋn mӝt chiӅu nên mҥch tӯ thưӡng làm bҵng sҳt tӯ mӅm, cuӝn dây thưӡng có hình trө
tròn, có thӇ quҩn sát vào lõi vì lõi thép ít nóng hơn trưӡng hӧp điӋn xoay chiӅu. Hình dҥng chung
cӫa công tҳc tơ mӝt chiӅu như hình 8-4.
Hình 8-4:Công tҳc tơ chân không kiӇu VRCa)Mһt cҳt,b)Mһt trưӟc;1.đҫu nӕi;2.buӗng đóng cҳt
chân không3.cuӝn dây công tҳc tơ;4.tiӃp điӇm phө Trong đó: 1. là tiӃp điӇm tĩnh đưӧc bҳt chһt
vào quai 2; 3 cuӝn dұp hӗ quang; 4. dây dүn; 5. đӃ cách điӋn; 6. móc thép; 7. tiӃp điӇm đӝng; 8.
giá đӥ;9. cӑc dүn dây ra; 10. dây mӅm; 11. sӯng bҧo vӋ tiӃp điӇm đӝng ; 12. lò xo.

c
 
$

Công tҳc tơ chân không đһc biӋt thích hӧp vӟi công viӋc đóng mӣ các đӝng cơ cҫn đóng/mӣ
thưӡng xuyên.
Ví dө: đӝng cơ trung áp cӫa các máy bơm, cӫa bӝ tө bù điӋn hoһc quҥt.
Nguӗn trích dүn (0)