Bùi Gia Phong − Giáo viên tr ng THPT Tr ng V nh Ký B n tre.

TÀI LI U ÔN THI I H C.

M C L C.

PH NG TRÌNH L NG GIÁC.

BÀI T P:
I/ CÁC BÀI T P C NG C KI N TH C. Trang 02.
II/ CÁC BÀI T P RÈN LUY N K N NG. Trang 02.
III/ CÁC BÀI T P CÓ CÁCH GI I C BI T. Trang 03.
IV/ BÀI T P TRONG CÁC THI I H C. Trang 03.

H NG D N GI I BÀI T P:
I/ CÁC BÀI T P C NG C KI N TH C. Trang 04.
II/ CÁC BÀI T P RÈN LUY N K N NG. Trang 05.
III/ CÁC BÀI T P CÓ CÁCH GI I C BI T. Trang 07.
IV/ BÀI T P TRONG CÁC THI I H C. Trang 09.

PH NG TRÌNH, B T PH NG TRÌNH, H PH NG TRÌNH IS .

BÀI T P:
I/ PH NG TRÌNH & B T PH NG TRÌNH. Trang 10.
II/ H PH NG TRÌNH. Trang 12.

H NG D N GI I BÀI T P:
I/ PH NG TRÌNH & B T PH NG TRÌNH. Trang 14.
II/ H PH NG TRÌNH. Trang 17.

http://giaphong.schools.officelive.com/ Trang 1
 Bùi Gia Phong − Giáo viên tr ng THPT Tr ng V nh Ký B n tre.

PH NG TRÌNH L NG GIÁC (ÔN THI I H C).

I/ CÁC BÀI T P C NG C KI N TH C.

Gi i các ph ng trình sau ây:

1) sinx + sin 2x + sin 3x = 0 .
2) cos x.cos3x − sin 2x.sin 6x − sin 4x.sin 6x = 0 .
3
3) sin 2 x + sin 2 2x + sin 2 3x = .
2
4 4
sin x + cos x 1
4) = (tan x + cot x) .
sin 2x 2
4 4
5) sin x + 7 cos x − 4 = 0 .
6) sin 2x + 2cot x = 3 .
7) sin 3 x + 2sin 2 x.cos x − 3cos3 x = 0 .
8) cos7x − cos5x = 3 (cos5x − sin 7x) .
9) 3cos x + cos 2x − cos3x + 1 = 2sin x.sin 2x .
3 − cos6x
10) sin 4 x + cos 4 x = .
4

II/ CÁC BÀI T P RÈN LUY N K N NG.

Gi i các ph ng trình sau ây:

1) cos2x + sin 4 x = 8cos 6 x .
2) sin 6 x − sin 4 x = cos 4 x − cos 6 x .
1
3) sin 8 x + cos8 x = .
8
4) 3 − cos x − 1 + cos x = 2 .
5) 2sin 3 x − cos2x + cos x = 0
6) 2 tan 2 x − 3tan x + 2cot 2 x + 3cot x − 3 = 0 .
7) 2sin 4x + 16sin 3 x.cos x + 3cos 2x = 5 .
sin 2x + 2cos 2 x − 1
8) = cos x .
cos x − sinx − cos3x + sin 3x
9) (1 + t anx)sin 2 x = 3(cos x − sinx)sinx + 3 .
1 1 2
10) + = .
cos x sin 2x sin 4x
cot 2 x − tan 2 x
11) = 32cos 2 2x .
cos2x
2 1 − cos3 x
12) tan x = .
1 − sin 3 x

http://giaphong.schools.officelive.com/ Trang 2
 Bùi Gia Phong − Giáo viên tr ng THPT Tr ng V nh Ký B n tre.
III/ CÁC BÀI T P CÓ CÁCH GI I C BI T.
Gi i các ph ng trình sau ây:
1) cos 7 x + sin 8 x = 1 .
sin10 x + cos10 x sin 4 x + cos 4 x
2) = .
2 2cos 2 2x + sin 2 2x
1
3) sin 2 x + sin 2 3x = sinx.sin 2 3x .
4
2 2

x 1 x 1 81
4) sin 3
+ + cos3 + = cos 2 4x .
2 sin 3 x 2 cos3 x 4
2 2
5) 6sin x + 3sin 2x = 8 .
5
6) 2sin x.sin 2x = + cos 2 x .
4
7) 4 + 2cos 4x + cos6x = 4cos 2 2x − cos10x .

IV/ BÀI T P TRONG CÁC THI I H C.

cos3x + sin 3x
1) Tìm nghi m thu c kho ng (0; 2π) c a ph ng trình: 5 s inx + = 3 + cos2x . (Kh i A
1 + 2sin 2x
n m 2002).
2) Tìm nghi m thu c o n [0;14] nghi m úng ph ng trình: cos3x − 4 cos 2x + 3cosx − 4 = 0 . (Kh i D
n m 2002).
Gi i các ph ng trình sau ây:
3) sin 2 3x − cos 2 4x = sin 2 5x − cos 2 6x . (Kh i B n m 2002)
cos2x 1
4) cot x − 1 = + sin 2 x − sin 2x . (Kh i A n m 2003)
1 + t anx 2
2
5) cot x − tan x + 4sin 2x = . (Kh i B n m 2003)
sin 2x
x π x
6) sin 2 − .tan 2 x − cos 2 = 0 . (Kh i D n m 2003)
2 4 2
2
7) 5sin x − 2 = 3(1 − sin x) tan x . (Kh i B n m 2004)
8) (2 cos x − 1)(2sin x + cos x) = sin 2x − s inx . (Kh i D n m 2004)
9) cos 2 3x.cos2x − cos 2 x = 0 . (Kh i A n m 2005)
10) 1 + sin x + cos x + sin 2x + cos2x = 0 . (Kh i B n m 2005)
π π 3
11) cos 4 x + sin 4 x + cos x − .sin 3x − − = 0 . (Kh i D n m 2005)
4 4 2
2(cos 6 x + sin 6 x) − s inx.cos x
12) = 0 . (Kh i A n m 2006)
2 − 2sin x
x
13) cot x + sin x 1 + tan x.tan = 4 . (Kh i B n m 2006)
2
14) cos3x + cos2x − cos x − 1 = 0 . (Kh i D n m 2006)
15) (1 + sin 2 x ) cos x + (1 + cos 2 x ) sin x = 1 + sin 2x . (Kh i A n m 2007)
16) 2sin 2 2x + sin 7x − 1 = s inx . (Kh i B n m 2007)
2
x x
17) sin + cos + 3 cos x = 2 . (Kh i D n m 2007)
2 2
http://giaphong.schools.officelive.com/ Trang 3
 Bùi Gia Phong − Giáo viên tr ng THPT Tr ng V nh Ký B n tre.
I/ CÁC BÀI T P C NG C KI N TH C.

1) s inx + sin 2x + sin 3x = 0 (s inx + sin 3x) + sin 2x = 0 2sin 2x.cos x + sin 2x = 0
π
sin 2x = 0 x=k
2
sin 2x(2.cos x + 1) = 0 (2.cos x + 1) = 0 1 (k ∈ Z)
cos x = − 2π
2 x=± + k2π
3
1 1 1
2) cos x.cos3x = (cos4x + cos2x) ; sin 2x.sin6x = (cos4x − cos8x) ; sin 4x.sin6x = (cos2x − cos10x) .
2 2 2
π
x = + kπ
cos x = 0 2
PT ã cho t ng ng v i: cos8x + cos10x = 0 2 cos 9x.cos x = 0 .
cos9x = 0 π π
x = +k
18 9
3 1 − cos2x 1 − cos4x 1 − cos6x 3
3) s in 2 x + sin 2 2x + sin 2 3x = + + = cos2x + cos4x + cos6x = 0
2 2 2 2 2
π π
cos4x = 0 x = +k
8 4
cos4x(2 cos 2x + 1) = 0 1 .
cos2x = − π
2 x = ± + kπ
3
4) i u ki n: s inx.cos x ≠ 0 sin 2x ≠ 0 .
1
1 − sin 2 2x
2 1
V i i u ki n trên, ph ng trình ã cho t ng ng v i: =
sin 2x sin 2x
sin 2x = 0 (không th a i u ki n) ph ng trình vô nghi m.
1 3
5) t t = sin 2 x (0 ≤ t ≤ 1) 8t 2 − 14t + 3 = 0 t = ( t = lo i).
4 2
π
x = ± + k2π
2 1 1 6
sin x = sin x = ± .
4 2 5π
x = ± + k2π
6
cos x
6) i u ki n: s inx ≠ 0 . N u cos x = 0 cot x = = 0 Không th a.
sin x
2 tan x 2
Khi s inx ≠ 0 và cos x ≠ 0 : sin 2x + 2 cot x = 3 2
+ =3 3 tan 3 x − 4 tan 2 x + 3 tan x − 2 = 0
1 + tan x tan x
π
(tan x − 1)(3 tan 2 x − tan x + 2) = 0 tan x = 1 x = + kπ .
4
7) s in x + 2sin x.cos x − 3cos x = 0 ( cos x = 0 không th a; chia hai v cho cos3 x )
3 2 3

π
tan 3 x + 2 tan 2 x − 3 = 0 (tan x − 1)(tan 2 x + tan x + 3) = 0 tan x = 1 x = + kπ .
4
π π
8) cos7x − sin5x = 3 (cos5x − sin 7x) cos7x − cos − 5x = 3 cos5x − cos − 7x
2 2
π π π π
−2sin x + .sin 6x − = −2 3 sin − x + .sin 6x −
4 4 4 4
π π π π π π
sin 6x − sin x + − 3 sin − x + = 0 sin 6x − sin x + − 3 cos x + =0
4 4 4 4 4 4
π π π π π
sin 6x − sin x + .cos − sin .cos x + =0
4 4 3 3 4

http://giaphong.schools.officelive.com/ Trang 4
 Bùi Gia Phong − Giáo viên tr ng THPT Tr ng V nh Ký B n tre.
π π π π
sin 6x − =0 6x = + kπ x= +k
4 4 24 6
.
π π π
sin x − =0 x − = kπ x = + kπ
12 12 12
9) 3cos x + cos 2x − cos 3x + 1 = 2sin x.sin 2x 3cos x + (2 cos 2 x − 1) − cos 3x + 1 = cos x − cos 3x
cos x = 0 x = (π/2) + kπ
2 cos 2 x + 2 cos x = 0 cos x(1 + cos x) = 0
cos x = −1 x = (2k + 1)π
(Ho c gi i b ng cách áp d ng : cos3x = 4 cos3 x − 3cos x ; sin 2x = 2sin x.cos x )
2 1 1 1 − cos4x 3 + cos4x
10) sin 4 x + cos 4 x = ( sin 2 x + cos 2 x ) − 2sin 2 x.cos2x = 1 − sin 2 2x = 1 − = .
2 2 2 4
3 − cos6x
sin 4 x + cos 4 x = cos4x = −cos6x cos4x = cos(π − 6x)
4
π π
x = +k
4x = π − 6x + k2π 10x = π + k2π 10 5
.
4x = −π + 6x + k2π −2x = −π + k2π π
x = + kπ
2

II/ CÁC BÀI T P RÈN LUY N K N NG.

2 3
1 − cos2x 1 + cos2x
1) cos2x + 4sin 4 x = 8cos6 x cos2x + 4 =8 . t t = cos2x ( t ≤ 1)
2 2
π π π
t(t 2 + 2t + 4) = 0 t=0 cos2x = 0 2x = + kπ x = +k .
2 4 2
2) Cách 1: sin 6 x − sin 4 x = cos 4 x − cos6 x sin x(sin x − 1) = cos x(1 − cos 2 x)
4 2 4

2
1 π
sin 2 x.cos 2 x(cos 2 x + sin 2 x) = 0 sin 2x =0 sin 2x = 0 2x = kπ x=k
2 2
1 2 1
3) sin 8 x + cos8 x =
8
( sin 4
x + cos 4 x ) − 2sin 4 x.cos 4 x =
8
2 2 4
2 1 1 1 1
( sin 2 x + cos2 x ) − 2sin 2 x.cos2 x − 2(s inx.cos x) 4 =
8
1 − sin 2 2x
2
−2
2
sin 2x =
8
2
2 1 1 2 1
t t = sin 2x (0 ≤ t ≤ 1) 1− t −2 t = t 2 − 8t + 7 = 0 t = 1 ( t = 7 lo i)
2 16 8
π π π
sin 2 2x = 1 sin 2x = ±1 2x = + kπ x= +k .
2 4 2
2 2
4) 3 − cos x − 1 + cos x = 2 ( 3 − cos x ) = (2 + 1 + cos x ) 3 − cos x = 5 + 4 1 + cos x + cos x
−1 − cos x ≥ 0
2 1 + cos x = −1 − cos x cos x = −1 x = (2k + 1)π .
4(1 + cos x) = (1 + cos x) 2
5) 2sin 3 x − cos2x + cos x = 0 2sin 3 x − 1 + 2sin 2 x + cos x = 0 2sin 2 x(sin x + 1) + cos x − 1 = 0
2(1 − cos 2 x)(sin x + 1) − (1 − cos x) = 0 (1 − cos x) [ 2(sin x + 1)(1 + cos x) − 1] = 0
(1 − cos x) [1 + 2sin x.cos x + 2(sin x + cos x) ] = 0 (1 − cos x) (sin x + cos x) 2 + 2(sin x + cos x) = 0
cos x = 1 x = k2π
cos x = 1
(1 − cos x)(sin x + cos x)(sin x + cos x + 2) = 0 sin x = − cos x π .
tan x = −1 x = − + kπ
sin x + cos x = −2 4

http://giaphong.schools.officelive.com/ Trang 5
 Bùi Gia Phong − Giáo viên tr ng THPT Tr ng V nh Ký B n tre.
6) 2 tan 2 x − 3 tan x + 2 cot 2 x + 3cot x − 3 = 0
2(tan 2 x + cot 2 x) − 3(tan x − cot x) − 3 = 0 2(tan x − cot x) 2 − 3(tan x − cot x) + 1 = 0

t = tan x − cot x t =1 ( )
tan x = 1 ± 5 / 2 x = arc tan (1 ± 5)/2 + kπ
.
2t 2 − 3t + 1 = 0 t = 1/2 tan x = (1 ± 17 ) / 2 x = arctan (1 ± 5)/2 + kπ
7) 2sin 4x + 16sin 3 x.cos x + 3cos 2x = 5 2sin 4x + 8sin 2 x.sin 2x + 3cos 2x = 5
1 − cos2x
2sin 4x + 8 sin 2x + 3cos 2x = 5 2sin 4x + 4sin 2x − 2sin 4x + 3cos 2x = 5
2
2 2
4 3 4 3 4 3
4sin 2x + 3cos 2x = 5 sin 2x + cos 2x = 1 (vì + = 1 ; t cosα = ; sin α = )
5 5 5 5 5 5
π π α
sin(2x + α) = 1 2x + α = + k2π x = − + kπ .
2 4 2
8) cos x − s inx − cos3x + sin 3x = (cos x − cos3x) + (sin 3x − s inx) = 2sinx(sin2x + cos2x)
sin 2x + 2 cos 2 x − 1 sin 2x + 2 cos 2 x − 1 s inx ≠ 0
= cos x = cos x (1) . i u ki n:
cos x − s inx − cos3x + sin 3x 2sinx(sin2x + cos2x) sin 2x + cos2x ≠ 0
sin 2x + cos 2x
V i i u ki n trên, PT (1) t ng ng v i: = cos x 1 = 2sinx cos x
2sinx(sin2x + cos2x)
π
sin 2x = 1 x = + kπ (th a i u ki n).
4
2
9) (1 + t anx) sin x = 3(cos x − s inx) s inx + 3
V i K: cos x ≠ 0 , PT ã cho t ng ng v i: (1 + t anx) tan 2 x = 3(1 − t anx) t anx + 3(1 + tan 2 x)
t 3 − t 2 − 3t − 3 = 0 (t + 1)(t 2 − 3) = 0 t anx = −1 x = −( /4) + kπ
.
t = t anx t = t anx tan x = ± 3 x = ±( /3) + kπ
1 1 2
10) + = V i K: sin 4x ≠ 0 , PT ã cho t ng ng v i:
cos x sin 2x sin 4x
2sin x + 1 2
= (2sin x + 1)cos2x = 1 2sin x cos 2x = 1 − cos2x 2sin x cos 2x = 2sin 2 x
sin 2x 2sin 2x cos 2x
1
s inx(cos2x − s inx) = 0 cos2x − s inx = 0 (vì K sin x ≠ 0 ) 2sin 2 x + s inx − 1 = 0 s inx =
2
x = ( /6) + k2π
( s inx = −1 lo i vì cos x = 0 ) .
x = (5 /6) + k2π
π
(có th gi i: cos2x − s inx = 0 cos2x = s inx cos2x = cos − x …)
2
s inx ≠ 0
cot 2 x − tan 2 x 2
11) = 32 cos 2x (1) . i u ki n: cosx ≠ 0 sin 4x ≠ 0 .
cos2x
cos2x ≠ 0
cos 4 x − sin 4 x
V i i u ki n trên, PT (1) t ng ng v i: = 32 cos 2 2x
sin 2 x.cos 2 x.cos2x
cos 2 x − sin 2 x 1
2 2
= 32 cos 2 2x = 32 cos 2 2x 32 cos 2 2x.sin 2 x.cos 2 x = 1
sin x.cos x.cos2x sin x.cos 2 x
2

2
1 1 1 − cos8x 1
32 cos 2 2x sin x.cos x = 1 8cos 2 2x.sin 2 2x = 1 sin 2 4x = =
2 2 2 2
π π
cos8x = 0 x = +k .
16 8

http://giaphong.schools.officelive.com/ Trang 6
 Bùi Gia Phong − Giáo viên tr ng THPT Tr ng V nh Ký B n tre.
3
1 − cos x cosx ≠ 0
12) tan 2 x = . i u ki n: cos x ≠ 0 . V i i u ki n cos x ≠ 0 , ph ng trình ã cho
1 − sin 3 x s inx ≠ 1
1 − cos 2 x 1 − cos3 x 1 − cos x 1 + cos x 1 + cos x + cos 2 x
t ng ng v i: = − =0
1 − sin 2 x 1 − sin 3 x 1 − sin x 1 + sin x 1 + sin x + sin 2 x
(1 − cos x)(1 + cos x)(1 + sin x + sin 2 x) + (1 + sin x)(1 + cos x + cos 2 x) = 0
1 − cos x = 0
(1 − cos x)(cos x − sin x)(sin x + cos x + sin x.cos x) = 0 cos x − sin x = 0
sin x + cos x + sin x.cos x = 0
1 − cos x = 0 t = s inx + cos x ( t ≤ 2) cos x = 1 π
ho c ho c t = 2 s in x + = −1 − 2
cos x − sin x = 0 t 2 + 2t − 1 = 0 tan x = 1 4
π
x = k2π x =α− + k2π
4 −1 + 2
π ho c (v i sin α = )
x= + kπ 3π 2
4 x= − α + k2π
4

III/ CÁC BÀI T P CÓ CÁCH GI I C BI T.

1) cos7 x + sin 8 x = 1 . Ta có: cos5 x ≤ 1 cos7 x ≤ cos 2 x ; sin 6 x ≤ 1 sin 8 x ≤ sin 2 x

cos 7 x = cos 2 x cos 2 x(1 − cos5 x) = 0
cos7 x + sin 8 x ≤ cos 2 x + sin 2 x = 1 . cos7 x + sin 8 x = 1
sin 8 x = sin 2 x sin 2 x(1 − sin 6 x) = 0
cos 2 x = 0 cos5 x = 1
ho c
sin 2 x(1 − sin 6 x) = 0 sin 2 x(1 − sin 6 x) = 0
π
cosx = 0 cosx = 0 cosx = 1 cosx = 1 x= + kπ
ho c ho c ho c 2 .
sinx = 0 sinx = ±1 sinx = 0 sinx = ±1
x = k2π
1
1 − sin 2 2x
sin10 x + cos10 x sin 4 x + cos 4 x sin10 x + cos10 x 2
2) = =
2 2 cos 2 2x + sin 2 2x 2 2(1 − sin 2 2x) + sin 2 2x
2 − sin 2 2x
sin10 x + cos10 x = sin10 x + cos10 x = 1 (Gi i t ng t bài t p 5).
2 − sin 2 2x
Ho c gi i ti p: (sin 2 x)5 + (1 − sin 2 x)5 = 1 . t t = sin 2 x (0 ≤ t ≤ 1)
t=0 s inx = 0 π
t 5 + (1 − 5t + 10t 2 − 10t 3 + 5t 4 − t 5 ) = 0 t(t − 1)(t 2 − t + 1) = 0 x=k .
t =1 s inx = ±1 2
1
3) Cách 1: sin 2 x + sin 2 3x = s inx.sin 2 3x 4sin 2 x − 4s inx.sin 2 3x + sin 4 3x − sin 4 3x + sin 2 3x = 0
4
2sin x − sin 2 3x = 0
(2sin x − sin 2 3x) + (1 − sin 2 3x) sin 2 3x = 0
(1 − sin 2 3x) sin 2 3x = 0
sin 2 3x = 1
sin 2 3x = 0 sin 2 3x = 1 sin 3x = 0
ho c ho c 1
2sin x − sin 2 3x = 0 2sin x − sin 2 3x = 0 sin x = 0 sin x =
2

http://giaphong.schools.officelive.com/ Trang 7
 Bùi Gia Phong − Giáo viên tr ng THPT Tr ng V nh Ký B n tre.
π
x = + k2π
1 6
s inx = 0 ho c sin x = x = kπ ho c .
2 5π
x= + k2π
6
1 1
Cách 2: sin 2 x + sin 2 3x = s inx.sin 2 3x sin 2 x + sin 2 3x.s inx + sin 2 3x = 0 (1)
4 4
∆ = sin 4 3x − sin 2 3x = sin 2 3x(sin 2 3x − 1) ≤ 0, ∀x ∈ R .
∆=0 sin 2 3x = 0 sin 2 3x = 1
(1) 1 1 ho c 1 (t ng t cách 1)
s inx = sin 2 3x s inx = sin 2 3x s inx = sin 2 3x
2 2 2
x
sin ≠ 0
2
4) i u ki n: s inx ≠ 0 .
x
cos ≠ 0
2
2 2

x 1 x 1 x x 1 1
VT = sin 3 + + cos3 + = sin 6 + cos 6 + + +4
2 sin 3 x 2 cos3 x 2 2 sin 6
x
cos 6
x
2 2 2 2

x x 1 x x 64
VT = 4 + sin 6 + cos 6 1+ = 4 + 1 − 3sin 2 cos 2 1+
2 2 x
sin 6 cos 6
x 2 2 sin 6 x
2 2
3
x x x x x x x x x x 1
(vì sin 6 + cos 6 = sin 2 + cos 2 − 3sin 2 cos 2 = 1 − 3sin 2 cos 2 và sin 6 cos 6 = sin 6 x )
2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 64
3 81 81 81
VT ≥ 4 + 1 − (1 + 64) = ; VP = cos 2 4x ≤ .
4 4 4 4
81
VT = π
4 sin 2 x = 1 x = + kπ π
Ph ng trình ã cho t ng ng v i: 2
2 x = + kπ .
81 cos 4x = 1 2
VP = cos 2 4x = 1
4
5) Xét hàm s f (x) = 6sin x + 3sin 2x .
f(x) là hàm s tu n hoàn v i chu kì 2π nên ta ch c n xét trên o n [ − π; π] .
cos x = −1 x = −π
f '(x) = 6 cos x + 6 cos 2x = 6(2 cos 2 x + cos x − 1) . f '(x) = 0 1 π
cos x = x=±
2 3
π 9 3 π 9 3 9 3
f (−π) = 0 ; f (π) = 0 ; f = ;f − =− max f (x) = < 8 PT vô nghi m.
3 2 3 2 2
5 5 5
6) 2sin x.sin 2x = + cos 2 x 4sin 2 x.cos x = + cos 2 x 4(1 − cos 2 x) cos x = + cos 2 x
4 4 4
t = cos x (−1 ≤ t ≤ 1)
5
4cos3 x + cos 2 x − 4cosx + = 0 5
4 4t 3 + t 2 − 4t + = 0
4
5 t = −2/3
Xét hàm s f (t) = 4t 3 + t 2 − 4t + trên o n [−1; 1] f '(t) = 12t 2 + 2t − 4 . f '(t) = 0
4 t = 1/2
9 2 343 1 1
f (−1) = f (1) = ;f − = ;f =0 min f (t) = f = 0.
4 3 108 2 t∈[ −1;1] 2

http://giaphong.schools.officelive.com/ Trang 8
 Bùi Gia Phong − Giáo viên tr ng THPT Tr ng V nh Ký B n tre.
t = cos x (−1 ≤ t ≤ 1)
1 π
3 2 5 t = cos x = x = ± + k2π .
4t + t − 4t + = 0 2 3
4
7) 4 + 2 cos 4x + cos6x = 4 cos 2 2x − cos10x cos6x + cos10x + 4sin 2 2x + 2(1 − 2sin 2 x) = 0
cos8x = 1 cos8x = −1
2 + 2 cos 8x.cos2x = 0 cos8x.cos2x = −1 ho c
cos2x = −1 cos2x = 1
cos8x = 1
cos8x = −1 π
π ho c x = + kπ .
x = + kπ x = kπ 2
2

IV/ BÀI T P TRONG CÁC THI I H C.

π
x= 11) x = + kπ
3 4
1)
5 5π
x= 12) x = + k2π
3 4
5 π
x= x= x = + kπ
2 2 12
2) ho c 13)
3 7 5π
x= x= x= + kπ
2 2 12
k x = kπ
x= 14)
2 2π
3) x=± + k2π
k 3
x=
9 π
x = − + kπ
π 4
4) x = + kπ
4 π
15) x = + k2π
π 2
5) x = ± + kπ
3 x = k2π
x = π + k2π
6) π π π
x = − + kπ x= +k
4 8 4
π π 2π
x = + k2π 16) x = + k
6 18 3
7)
5π 5π 2π
x= + k2π x= +k
6 18 3
π π
x = ± + k2π x = + k2π
3 2
8) 17)
π π
x = − + kπ x = − + k2π
4 6
π
9) x=k
2
2π
x=± + k2π
3
10)
π
x = − + kπ
4

http://giaphong.schools.officelive.com/ Trang 9
 Bùi Gia Phong − Giáo viên tr ng THPT Tr ng V nh Ký B n tre.
PH NG TRÌNH, B T PH NG TRÌNH &
H PH NG TRÌNH IS .
I/ PH NG TRÌNH & B T PH NG TRÌNH.
Gi i các ph ng trình, b t ph ng trình sau ây:
1) (x + 5)(2 − x) = 3 x 2 + 3x .
2) (x 2
− 3x ) . 2x 2 − 3x − 2 ≥ 0.
3) x + 3 − 7 − x ≥ 2x − 8 .
4) 1+ x − 1− x ≥ x .
5) x − x − 1 = m , v i m là tham s th c d ng.
2
6) 1 + x − x2 = x + 1 − x .
3
7) x 2 − 3x + 2 + x 2 − 4x + 3 ≥ 2 x 2 − 5x + 4 .
8) x 2 − 8x + 15 + x 2 + 2x − 15 ≤ 4x 2 − 18x + 18 .
9) 2 x + 2 + 2 x + 1 − x + 1 = 4 .
10) x − 1 + 2 x − 2 − x − 1 − 2 x − 2 = 1.
11) x + 2 x −1 − x − 2 x −1 = 2 .
2(x 2 − 16) 7−x
12) + x −3 > .
x −3 x −3
13) x + 17 − x 2 + x 17 − x 2 = 9 .
14) 3 2 − x = 1 − x − 1 .
(
15) x 3 35 − x 3 x + 3 35 − x 3 = 30 .)
16) 10 + x + 3 − x + (10 + x)(3 − x) = 11.
17) 3 2x + 3 + 3 x + 1 = 3 3x + 7 .
18) 3 (2 − x) 2 + 3 (7 + x) 2 − 3 (7 + x)(2 − x) = 3 .
19) 2x + x + 1 + 1 + 2x − x + 1 = 2 x + 1 + 1.
20) x + x − 5 + x + 7 + x + 16 = 14.
21) x − 2 + 4 − x ≤ x 2 − 6x + 11 .
22) Tìm m ph ng trình: x 2 + mx + 2 = 2x + 1 có hai nghi m th c phân bi t.
23) Cho ph ng trình: 2 + x + 6 − x − (2 + x)(6 − x) = a (1).
a) Gi i ph ng trình khi a = 4.
b) Xác nh a ph ng trình (1) có nghi m.
24) Cho b t ph ng trình: −4 (4 − x)(2 + x) ≤ x 2 − 2x + a − 18 (1).
a) Gi i b t ph ng trình khi a = 6.
b) Xác nh a b t ph ng trình (1) c nghi m úng v i m i x ∈ [−2 ; 4].
25) Xác nh m ph ng trình sau có nghi m:
m ( )
1 + x2 − 1 − x2 + 2 = 2 1 − x4 + 1 + x2 − 1 − x2 .

http://giaphong.schools.officelive.com/ Trang 10
 Bùi Gia Phong − Giáo viên tr ng THPT Tr ng V nh Ký B n tre.
II/ H PH NG TRÌNH.
1) Gi i các h ph ng trình sau ây:
x 2 − 5xy + 6y 2 = 0 x 2 + 2xy + 3y 2 = 9 2x 2 + 3xy + y 2 = 12
a) b) c)
4x 2 + 2xy + 6x − 27 = 0 2x 2 + 2xy + y 2 = 2 x 2 − xy + 3y 2 = 11

2) Gi i các h ph ng trình sau ây:

xy = 4 x + y =1 x+y=5
a) 2 b) c)
x + y 2 = 28 x 3 + y3 = 61 x 4 + y 4 = 97
x 2 + xy + y 2 = 3 x 3 + y3 = 1 x 9 + y9 = 1
d) e) f)
x 4 + y 4 = 17 x 4 + y4 = 1 x 4 + y4 = 1

3) Gi i các h ph ng trình sau ây:

x 2 − xy + y 2 = 13 x + y + xy = 11
a) b)
x + y = −2 x 2 + y 2 + 3(x + y) = 28
y + xy 2 = 6x 2 xy + x + y = 11
c) d)
1 + x 2 y 2 = 5x 2 x 2 y + xy 2 = 30
x 2 + y 2 + xy = 7 x 2 + y2 + x + y = 4
e) f)
x 4 + y 4 + x 2 y 2 = 21 x(x + y + 1) + y(y + 1) = 2

4) Gi i các h ph ng trình sau ây:

x 2 + x + y 2 + y = 18 x 2 + y 2 − 3x + 4y = 1 x 2 y 2 − 2x + y 2 = 0
a) b) c)
x(x + 1)y(y + 1) = 12 3x 2 − y 2 − 9x − 8y = 3 2x 2 − 4x + 3 + y3 = 0
x 2 3
x+y+ =5 x x
y + = 12
d) e) y y
x
(x + y) = 6 x 2 y 2 + xy = 6
y
1
(x + y) 1 + =5 (2x + y) 2 − 5(4x 2 − y 2 ) + 6(2x − y) 2 = 0
xy
f) g) 1
1 2x + y + =3
(x 2 + y 2 ) 1 + = 49 2x − y
x y2
2

1 3 y2 + 2
1 1 2x + = 3y =
x− =y− y x x2
h) x y i) j)
1 3 x2 + 2
2y = x 3 + 1 2y + = 3x =
x y y2
1 1
x+y+ + =4 x(x + y + 1) − 3 = 0
xy + x + 1 = 7y x y
k) l) m) 5
x 2 y 2 + xy + 1 = 13y 2 2 2 1 1 (x + y) 2 − 2 + 1 = 0
x +y + 2 + 2 =4 x
x y
http://giaphong.schools.officelive.com/ Trang 11
 Bùi Gia Phong − Giáo viên tr ng THPT Tr ng V nh Ký B n tre.
5) Gi i các h ph ng trình sau ây:
2x − y − 2 y − x = 1 x 2 + 2xy − 3y 2 = 0 x + 4 y −1 = 1
a) b) c)
3 2x − y + x − y = 10 x x + y y = −2 y + 4 x −1 = 1
x3 − y = 1 x y + y x = 30 x 4 − y 4 = 144
d) e) f)
5x 6 − 8x 3 y + 2y = 2 x x + y y = 35 x 2 + y2 − x 2 − y2 = y
x y 7
3 x−y = x−y x+5 + y−2 =7 + = +1
g) h) i) y x xy
x+y= x+y+2 x−2 + y+5 =7
x xy + y xy = 78
6) Gi i các h ph ng trình sau ây:
x + y + z = 19 x + y = 2xy
a) xy + yz + zx = 114 b) 1 + yz = 2y
xz = y 2 1 + zx = 2x

x+y+z=9 x+y+z=6 x + xy + y = 1
c) xy + yz + zx = 27 d) xy + yz − zx = 7 e) y + yz + z = 4
1 1 1 x 2 + y 2 + z 2 = 14 z + zx + x = 9
+ + =1
x y z
7) Gi i các h ph ng trình:
23x = 5y 2 − 4y
x 2 + y = y2 + x
a) 4 x + 2 x +1 b)
=y 2 x + y − 2x −1 = x − y
2x + 2
23x +1 + 2 y−2 = 3.2 y+3x x −1 + 2 − y = 1
c) d)
3x 2 + 1 + xy = x + 1 3log 9 ( 9x 2 ) − log 3 y3 = 3
2x 2 = y 2 + z 2
8) Gi i h ph ng trình sau ây:
xyz = 64
V i i u ki n ba s : logyx; logzy; logxz theo th t ó t o thành m t c p s nhân.
x+y=4
9) Cho h ph ng trình: 2 . nh m :
x + y2 = m
a) H ph ng trình vô nghi m.
b) H ph ng trình có nghi m duy nh t.
c) H ph ng trình có hai nghi m phân bi t.
5(x + y) − 4xy = 4
10) nh m h ph ng trình: có nghi m.
x + y − xy = 1 − m
x + y =1
11) Tìm m h ph ng trình sau có nghi m : .
x x + y y = 1 − 3m

http://giaphong.schools.officelive.com/ Trang 12
 Bùi Gia Phong − Giáo viên tr ng THPT Tr ng V nh Ký B n tre.
x − 4 + y −1 = 4
12) nh m h ph ng trình: có nghi m.
x + y = 3m
x + xy + y = m + 2
13) Cho h ph ng trình: .
x 2 y + y2 x = m + 1
a) Gi i h ã cho khi m = −3.
b) nh m h có nghi m duy nh t.
x + xy + y = 2m + 1
14) Cho h ph ng trình: (I)
xy(x + y) = m 2 + m
a) Ch ng minh r ng v i m i m, h ph ng trình (I) luôn có nghi m.
b) Xác nh m h ph ng trình ó có nghi m duy nh t.
x + y = m +1
15) Cho h ph ng trình: 2 .
x y + y 2 x = 2m 2 − m − 3
a) Gi i h ã cho khi m = 3.
b) nh m h có nghi m.
x + y + x 2 + y2 = 8
16) Cho h ph ng trình: .
xy(x + 1)(y + 1) = m
a) Gi i h ã cho khi m = 12.
b) nh m h có nghi m.
xy − y 2 = 12
17) Cho h ph ng trình: 2
x − xy = 26 + m
a) Gi i h ph ng trình v i m = 2.
b) V i giá tr nào c a m thì h ph ng trình ã cho có nghi m ?
x 3 = y 2 + 7x 2 − mx
18) Tìm m h ph ng trình: 3 có nghi m duy nh t.
y = x 2 + 7y 2 − my
(x + 1) 2 = y + a
19) Xác nh tham s a h ph ng trình: có nghi m duy nh t.
(y + 1) 2 = x + a
x2 + 3 + y = a
20) Xác nh tham s a h ph ng trình:
y2 + 5 + x = x 2 + 5 + 3 − a
có úng m t nghi m.
xyz + z = a
21) Xác nh các tham s a, b h ph ng trình: xyz 2 + z = b có nghi m duy nh t.
x 2 + y2 + z2 = 4
52x + x +1
− 52 + x +1
+ 2011x ≤ 2011
22) Tìm m h b t ph ng trình: có nghi m.
x 2 − (m + 2)x + 2m + 3 ≥ 0

http://giaphong.schools.officelive.com/ Trang 13
 Bùi Gia Phong − Giáo viên tr ng THPT Tr ng V nh Ký B n tre.
I/ PH NG TRÌNH & B T PH NG TRÌNH.
H ng d n gi i & áp s :
2 2 2 − x 2 − 3x + 10 ≥ 0 −5 ≤ x ≤ −3
1) (x + 5)(2 − x) = 3 x + 3x − x − 3x + 10 = 3 x + 3x (1) . K: 2
x + 3x ≥ 0 0≤x≤2

t = x 2 + 3x ≥ 0
V i K trên (1) t ng ng v i: −(x 2 + 3x) + 10 = 3 x 2 + 3x
t 2 + 3t − 10 = 0
t = x 2 + 3x ≥ 0 x = −4
( t = −5 lo i) t = x 2 + 3x = 2 x 2 + 3x − 4 = 0 .
t=2 x =1
x 2 − 3x > 0
2) (x 2
− 3x ) . 2x − 3x − 2 ≥ 0
2 2 2
x − 3x = 0 ho c 2x − 3x − 2 = 0 ho c
2x 2 − 3x − 2 = 0
1
x≤− ho c x = 2 ho c x ≥ 3 .
2
3) x + 3 − 7 − x ≥ 2x − 8 x + 3 ≥ 2x − 8 + 7 − x (1) . i u ki n: 4 ≤ x ≤ 7 .
2 2
V i K trên (1) t ng ng v i: ( x+3 ) ≥( 2x − 8 + 7 − x ) 2 ≥ (2x − 8)(7 − x)
2
x − 11x + 30 ≥ 0 x ≤ 5 ho c x ≥ 6 . K t h p v i K (1) có t p nghi m: S = [4; 5] ∪ [6; 7] .
4) 1+ x − 1− x ≥ x 1 + x ≥ x + 1 − x (1) . K: −1 ≤ x ≤ 1 .
V i K trên (1) t ng (
ng v i: x 2 − x − 2 1 − x ≥ 0 (2) )
• x = 1 là nghi m.
• −1 ≤ x < 0 : (2) 2 1 − x ≥ 2 − x x 2 ≤ 0 (không th a)
• 0 < x ≤ 1 : (2) x 2 ≤ 0 (th a)
T p nghi m c a (1): S = [0;1] .
5) x − x −1 = m x = m + x −1 2m x − 1 = 1 − m 2
• 1 − m2 < 0 m > 1 (vì m > 0) PT vô nghi m.
2
• 1− m = 0 m = 1 (vì m > 0) x = 1.
2
2 1 − m2
• 1− m > 0 0 < m <1 x = 1+ > 1.
2m
2
6) 1 + x − x 2 = x + 1 − x (1) . K: 0 ≤ x ≤ 1 .
3
4 4
Cách 1: V i K trên (1) t ng ng v i: 1 + x − x 2 + (x − x 2 ) = x + 2 x(1 − x) + 1 − x
3 9
2
x − x2 x − x2 −1 = 0 … T p nghi m c a (1): S = {0;1} .
3

u = x ≥ 0; v = 1 − x ≥ 0
Cách 2: V i K trên (1) t ng ng v i: u 2 + v 2 = 1 .
2
1 + u.v = u + v
3
7) x 2 − 3x + 2 + x 2 − 4x + 3 ≥ 2 x 2 − 5x + 4 .
x ≤1
(x − 1)(x − 2) + (x − 1)(x − 3) ≤ 2 (x − 1)(x − 4) (1) . K: .
x≥4
• x = 1 là nghi m.
• x <1 2 − x + 3 − x ≤ 2 4 − x (2) . Vì 2 − x < 4 − x và 3 − x < 4 − x nên
2− x + 3− x < 2 4 − x x < 1 không ph i là nghi m c a (2).
http://giaphong.schools.officelive.com/ Trang 14
 Bùi Gia Phong − Giáo viên tr ng THPT Tr ng V nh Ký B n tre.
• x≥4 x − 2 + x − 3 ≤ 2 x − 4 (3) . Vì x − 2 ≥ x − 4 và x − 3 ≥ x − 4 nên
x −2 + x −3 ≥ 2 x −4 x ≥ 4 nghi m c a (3).
T p nghi m c a (1): S = {1} ∪ [4; +∞) .
8) x 2 − 8x + 15 + x 2 + 2x − 15 ≤ 4x 2 − 18x + 18
x ≤ −5
(x − 3)(x − 5) + (x − 3)(x + 5) ≤ 2(x − 3)(2x − 3) (1) . K: x = 3 .
x≥5
• x = 3 là nghi m.
17 17
• x≥5 x − 5 + x + 5 ≤ 2(2x − 3) x≤ Nghi m: 5 ≤ x ≤ .
3 3
17
• x ≤ −5 x≤Nghi m: x ≤ −5 .
3
T p nghi m c a (1): S = (−∞; − 5] ∪ {3} ∪ [5;17/3] .
2
9) 2 x + 2 + 2 x +1 − x +1 = 4 2 ( )
x +1 +1 − x +1 = 4 x = 3.
2 2
10) x −1 + 2 x − 2 − x −1 − 2 x − 2 = 1 ( x − 2 +1 − ) ( x − 2 −1) =1

x − 2 +1 − x − 2 −1 = 1 x − 2 +1− x − 2 −1 = 1 x − 2 −1 = x − 2
1 9
x − 2 −1 = ± x − 2 x−2 =x= .
2 4
11) T ng t bài 6. T p nghi m: S = [2; + ∞) .
2(x 2 − 16) 7−x
12) + x −3 > (1) . V i K: x ≥ 4 , (1) 2(x 2 − 16) > 10 − 2x (2)
x −3 x −3
• N u x ≥ 5 thì (2) úng Nghi m x ≥ 5 .
• N u 4 ≤ x ≤ 5 thì (2) x 2 − 20x + 66 < 0 10 − 34 < x < 10 + 34 .
K t h p v i tr ng h p: 4 ≤ x ≤ 5 Nghi m: 10 − 34 < x ≤ 5 .
T p nghi m c a (1): S = (10 − 34; + ∞) .
x + y + xy = 9
13) x + 17 − x 2 + x 17 − x 2 = 9 . t y = 17 − x 2 ≥ 0 . S = x + y ; P = xy .
x 2 + y 2 = 17
S+ P = 9 P = 9−S S=5 S = −7
VN . T p nghi m T = {1; 4} .
S2 − 2P = 17 S2 + 2P − 35 = 0 P=4 P = 16
3
u = 1− v
14) 2 − x = 1 − x − 1 . K: x ≥ 1 . t u = 3 2 − x , v = x − 1 ≥ 0 . Khi ó:
u3 + v2 = 1
v3 − 4v 2 + 3v = 0 v(v − 1)(v − 3) = 0 . T p nghi m S = {1; 2;10} .
xy(x + y) = 30
15) x 3 35 − x 3 ( )
x + 3 35 − x 3 = 30 . t y = 3 35 − x 3
x 3 + y3 = 35
. S = x + y ; P = xy .

S + P = 30 P = 9−S S=5
. T p nghi m T = {2; 3} .
S3 − 3SP = 35 S3 = 125 P=6
16) 10 + x + 3 − x + (10 + x)(3 − x) = 11 . K: −10 ≤ x ≤ 3 . t u = 10 + x ≥ 0 ; v = 3 − x ≥ 0
u + v + uv = 11 S=u+v P = 11 − S S=5 S = −7
2 2
. 2
VN . T p nghi m T = {−1; − 6} .
u + v = 13 P = uv S + 2P − 35 = 0 P=4 P = 16
t 2 − 13
Cách 2: t t = 10 + x + 3 − x ( −10 ≤ x ≤ 3 13 ≤ t ≤ 26 ) (10 + x)(3 − x) =
2

http://giaphong.schools.officelive.com/ Trang 15
 Bùi Gia Phong − Giáo viên tr ng THPT Tr ng V nh Ký B n tre.
(Tìm GTLN, GTNN c a hàm s t = g(x) = 10 + x + 3 − x trên o n [−1; 3]
1 1 13 − x − 10 + x 7
g '(x) = − = . g '(x) = 0 x=− 13 ≤ g(x) ≤ 26 )
2 10 + x 2 3 − x 2 10 + x 3 − x 2
PT ã cho tr thành: t 2 + 2t − 35 = 0 t = 5 ( t = −7 lo i). T p nghi m T = {−1; − 6} .
2 3
17) Cách 1: 3
2x + 3 + 3 x + 1 = 3 3x + 7 (*) ( 3
) = ( 3x + 7 )
2x + 3 + 3 x + 1 3

3 (2x + 3)(x + 1) ( 3
)
2x + 3 + 3 x + 1 = 1 3 (2x + 3)(x + 1) ( 3x + 7 ) = 1 6x
3 3
+ 29x 2 + 44x + 20 = 0
(6x + 5)(x + 2) 2 = 0 x = −2 ho c x = −5/6 . x = −5/6 th a PT (*). x = −2 không th a PT (*).
u = 3 2x + 3; v = 3 x + 1
Cách 2: 3
2x + 3 + 3 x + 1 = 3 3x + 7 u + v = 3 u 3 + v3 + 3
u 3 − 2v3 = 1

18) 3
(2 − x) 2 + 3 (7 + x) 2 − 3 (7 + x)(2 − x) = 3 . t u = 3 2 − x; v = 3 7 + x .
u 2 + v 2 − uv = 3 u+v=3
PT ã cho tr thành: 3 3
. T p nghi m: S = {1; − 6} .
u +v =9 uv = 2

19) 2x + x + 1 + 1 + 2x − x + 1 = 2 x + 1 + 1 . t u = 2x + x + 1 + 1 ≥ 0 ; v = 2x − x + 1 ≥ 0
u + v = 2 x +1 +1 u+v=0
u 2 − v2 = u + v (u + v)(u − v − 1) = 0
u 2 − v2 = 2 x + 1 + 1 u − v −1 = 0
• u + v = 0 không th a.
u = x +1 +1
• u − v −1 = 0 u = v −1 2x − x + 1 = x + 1 x + 1 = x −1
v = x +1
x ≥1
x = 3.
x 2 − 3x = 0
20) x + x − 5 + x + 7 + x + 16 = 14. K: x ≥ 5 .
Hàm s f (x) = x + x − 5 + x + 7 + x + 16 !ng bi n trên [5; +∞).
f(9) = 0 PT có nghi m duy nh t x = 9.
21) V i K: 2 ≤ x ≤ 4 , PT ã cho t ng ng v i: 2 + 2 − x 2 + 6x − 8 ≤ 3 − (− x 2 + 6x − 8) 2 (1)
2
t t = − x 2 + 6x − 8 ( 2 ≤ x ≤ 4 0 ≤ t ≤ 1 ). (1) 2 + 2t ≤ ( 3 − t 2 ) (2)
• 0 ≤ t ≤1 0 ≤ 2t ≤ 2 2 ≤ 2t + 2 ≤ 4 .
2
• 0 ≤ t ≤1 0 ≤ t ≤1 2
−1 ≤ − t 2 ≤ 0 2 ≤ 2 − 3t 2 ≤ 3 4 ≤ ( 2 − 3t 2 ) ≤ 9
(2) th a ∀t ∈ [0;1] . V y b t PT ã cho có t p nghi m S = [2; 4] .
x ≥ −1/2
2
x ≥ −1/2 x ≥ −1/2
22) x + mx + 2 = 2x + 1 (*) 1
x 2 + mx + 2 = (2x + 1) 2 3x 2 + 4x − 1 = mx 3x + 4 − = m
x
1 x -1/2 0 +
Xét hàm s f (x) = 3x + 4 − v i x ∈ [ − 1/2; + ∞) \{0} có ! th (C).
x
f '(x)
1
f '(x) = 3 + 2 > 0, ∀x ≠ 0 + +
x f(x)
(*) có hai nghi m phân bi t ng th"ng y = m c#t (C) 9/2 -
t i hai i m phân bi t m ≥ 9/2 .
23) Gi i b): 2 + x + 6 − x − (2 + x)(6 − x) = a (1) . K: −2 ≤ x ≤ 6 .

http://giaphong.schools.officelive.com/ Trang 16
 Bùi Gia Phong − Giáo viên tr ng THPT Tr ng V nh Ký B n tre.
1 1 6−x − 2+x
tt= 2 + x + 6 − x v i x ∈ [ −2; 6] t'= − = . t’ = 0 x=2
2 2+x 2 6−x 2 2+x 6−x
t2
min t = 2 2 $ t $ max t = 4 t 2 = 8 + 2 (2 + x)(6 − x) . (1) a=− + t + 4 = f (t)
2
t2
Xét hàm s f (t) = − + t + 4 trên o n 2 2; 4 f ’(t) = – t +1.
2
f ’(t) = 0 t = 1 0 ≤ f (t) ≤ 2 2
(1) có nghi m a ∈ 0; 2 2 .
24) Gi i b): −4 (4 − x)(2 + x) ≤ x 2 − 2x + a − 18 (1) .
t t = (4 − x)(2 + x) (−2 ≤ x ≤ 4 0 ≤ t ≤ 3) .
(1) 2
t − 4t + 10 ≤ a . Xét hàm s : f (t) = t 2 − 4t + 10 ( t ∈ [ 0; 3])
f '(t) = 2t − 4 . t 0 2 6
f '(t) = 0 t=2 f '(t) 0
7 ≤ f (t) ≤ 10, ∀t ∈ [ 0; 3] 10 7

(1) nghi m úng v i m i x ∈ [−2 ; 4] f(t)

6
f (t) ≤ a, ∀t ∈ [ 0; 3] a ≥ 10 .

25) m ( )
1 + x 2 − 1 − x 2 + 2 = 2 1 − x 4 + 1 + x 2 − 1 − x 2 (1) . K: −1 ≤ x ≤ 1 .

2
t t = 1+ x − 1− x 2
t'=
x
+
x
=
x ( 1− x2 + 1+ x2 ); t'= 0 x = 0.
1+ x2 1− x2 1− x4
−t 2 + t + 2
x=0 t = 0 . x = ±1 t= 2 0 ≤ t ≤ 2 . Xét hàm s : f (t) =
t+2
− t 2 + 4t
f '(t) = ; f '(t) = 0 t = 0 ( t = −4 lo i) 2 − 1 ≤ f (t) ≤ 1
(t + 2) 2
PT (1) có nghi m 2 −1 ≤ m ≤ 1 .

II/ H PH NG TRÌNH.
H ng d n gi i & áp s :
x = 2y x = 3y
1) a) 2
ho c
14y + 6y − 9 = 0 14y 2 + 6y − 9 = 0
−9 ± 9 15 −3 ± 3 15
Nghi m (x = −3; y = −3/2), (x = 9/5; y = 9/10), x = ; y= .
14 14
1b) 2 ( x 2 + 2xy + 3y 2 ) = 9 ( 2x 2 + 2xy + y 2 ) 16x 2 + 14xy + 3y 2 = 0
x = −3y / 8
x = −y / 2
Nghi m ( ±1; (
2), ±3/ 17; 8/ 17 . )
1c) Nghi m (x = ±1; y = ±2), ±5/ 3; ( 1/ 3 . )
2) a) t S = x + y; P = xy. Nghi m 3 ± 5; 3 ( )
5 .
2b) (5; − 4) , (−4; 5) .
2 2
2c) x 4 + y 4 = ( x 2 + y 2 ) − 2x 2 y 2 = (x + y) 2 − 2xy − 2x 2 y 2 = (25 − 2xy) 2 − 2x 2 y 2
(xy) 2 − 50xy + 264 = 0 . Nghi m (2; 3) , (3; 2) .

http://giaphong.schools.officelive.com/ Trang 17
 Bùi Gia Phong − Giáo viên tr ng THPT Tr ng V nh Ký B n tre.
2 2
x + y = 3 − xy
2d) . Nghi m (1; − 2) , (2; − 1) .
(x 2 + y 2 ) 2 − 2x 2 y 2 = 17
x 3 + y3 = 1 (1)
2e) .
x 4 + y 4 = 1 (2)
(2) x ≤ 1, y ≤ 1 . N u x < 0: (1) y3 = 1 − x 3 > 1 y > 1 (vô lí) 0 ≤ x ≤ 1, 0 ≤ y ≤ 1.
3 4 3 4 3 3 x 3 (1 − x) = 0
(1) − (2) (x − x ) + (y − y ) = 0 x (1 − x) + y (1 − y) = 0 (*)
y3 (1 − y) = 0
(0; 0), (1; 1), (1; 0), (0; 1). Th vào h Nghi m (0; 1), (1; 0).
2f) t ng t 2e) Nghi m (0; 1), (1; 0).
3) a) Cách 1: Ph ng pháp th . Cách 2: t S = x + y; P = xy. Nghi m (−3;1) , (1; − 3) .
3b) t S = x + y; P = xy. Nghi m (−3; − 7) , (−7; − 3) , (2; 3) , (3; 2) .
3c) (1; 2) , (1/2;1) .
3d) (1; 5) , (5;1) , (2; 3) , (3; 2) .
3e) (1; 2) , (2;1) , (−1; − 2) , (−2; − 1) .
x 2 + y2 + x + y = 4
3f)
x 2 + y 2 + x + y + xy = 2
xy = −2. Nghi m ± 2; ( )
2 .

x 2 + x + y 2 + y = 18 u + v = 18
4) a) . t u = x(x + 1); v = y(y + 1). .
x(x + 1)y(y + 1) = 12 u + v = 72
Nghi m (3; 2) , (2; 3) , (−4; 2) , (2; − 4) , (3; − 3) , (−3; 3) , (−3; − 4) , (−4; − 3) .
x 2 + y 2 − 3x + 4y = 1 u + v =1
4b) 2 2
. t u = x2 − 3x; v = y2 + 4y
3x − y − 9x − 8y = 3 3u − 2v = 3
3± 3 3± 3
Nghi m ;0 , ;−4 .
2 2
2x
x 2 y 2 − 2x + y 2 = 0 (x 2 + 1)y 2 = 2x y2 = ≤1 −1 ≤ y ≤ 1
4c) 2 3 2 3
x2 +1
2x − 4x + 3 + y = 0 2(x − 1) + 1 + y = 0 y ≤ −1
1 + y3 ≤ 0
y = −1; x 2 + 1 = 2x x = 1 Nghi m (1; −1).
x
x+y+ =5
y x u + v =1
4d) . t u = ; v = xy. Nghi m (2;1) , (3/2;1/2) .
x y uv = 6
(x + y) = 6
y
2 3
x x
+ = 12 x u 2 + u 3 = 12
4e) y y . t u= ; v = xy. Nghi m (2;1) , (−2; − 1) .
y v 2 + v = 16
x 2 y 2 + xy = 6
1 1 1
x+ + y+ =5 x+ =u
x y x u+v=5
4f) 2
t
1
2
1 1 u 2 + v 2 = 49
x+ + y+ = 49 y+ = v
x y y

7 ± 45 7 ± 45
Nghi m ; − 1 , −1; .
2 2

http://giaphong.schools.officelive.com/ Trang 18
 Bùi Gia Phong − Giáo viên tr ng THPT Tr ng V nh Ký B n tre.
2 2 2 2
(2x + y) − 5(4x − y ) + 6(2x − y) = 0 u − 5uv + 6v 2 = 0
2

4g) 1 . t u = 2x + y; v = 2x − y 1
2x + y + =3 u+ =3
2x − y v
3v − 1 1
K: v ≠ 0 u= 6v 4 − 15v3 + 14v 2 − 6v + 1 = 0 (v − 1) v − (6v 2 − 6v + 2) = 0
v 2
Nghi m ( 3/4;1/2 ) , ( 3/8; 1/4 ) .
1 1 y−x 1
x−y= − = y=x≠0 y=−
4h) x y xy ho c x
2y = x 3 + 1 4
2y = x 3 + 1 x +x+2=0
1
y=−
y=x≠0 x −1 ± 5
2
ho c 2 2 x = y =1; x = y = .
(x − 1)(x + x − 1) = 0 1 1 3 2
x2 − + x+ + =0
2 2 2
2x 2 y + x = 3y
4i) K: x.y≠0 (x − y)(2xy + 4) = 0 (1;1) , (−1; − 1) (± 2; 2) .
2x 2 y + y = 3x
y2 + 2
3y =
x2 3yx 2 = y 2 + 2 (1)
4j) . K: x > 0, y > 0. . (1) − (2) (x − y)(3xy + x + y) = 0
x2 + 2 3xy 2 = x 2 + 2 (2)
3x =
y2
( 3xy + x + y = 0 vô nghi m vì x > 0, y > 0). Nghi m (1; 1).
2
1 x 1 1
x+ + =7 x+ + x+ − 20 = 0
xy + x + 1 = 7y y y y y
4k) . y = 0 không th a 2
x 2 y 2 + xy + 1 = 13y 2 1 x x 1
x+ − = 13 =7− x+
y y y y
Nghi m (1; 1/3), (3; 1).
1 1
x+y+ + = 4 2
x y 2 1 1 1 1
4l) . T% PT u tiên 4 = x + y + + ≤ 4. x 2 + y 2 + 2 + 2 = 4.4
1 1 x y x y
x 2 + y2 + 2 + 2 = 4
x y
1 1
x = y = = =1 x = y = 1 . Ki m tra x = y = 1 th a h Nghi m x = y = 1.
x y
1 1 1 1 1
x+ + y+ =4 x+ + y+ =4 u=x+
x y x y x
Cách khác: 2
. t .
1 1 1
2
1 1
x + 2 + y2 + 2 = 4
2
x+ + y+ =8 v = y+
x y x y y

3 3 3
x(x + y + 1) − 3 = 0 x + y +1− =0 x+y= −1 x+y= −1
x x x
4m) 5 2
(x + y) 2 − +1 = 0 5 3 5 4 6
x2 (x + y) 2 − 2 + 1 = 0 −1 − 2 +1 = 0 − +2=0
x x x x2 x
1 1
1 = x=2
=1 x 2 x =1
x ho c ho c 3.
1 y =1 y=−
x+y=2 x+y= 2
2
http://giaphong.schools.officelive.com/ Trang 19
 Bùi Gia Phong − Giáo viên tr ng THPT Tr ng V nh Ký B n tre.
2x − y = 3 x=2 x = −2 x=4 x = −4
5) a) Nghi m ; ; ; .
x − y =1 y =1 y = −1 y=5 y = −5
x = −3y
x 2 + 2xy − 3y 2 = 0 x=y x = −3y x=y
5b) ho c ho c 1
x x + y y = −2 x x + y y = −2 x x + y y = −2 x x = −1 yy=
4
x = −3y < 0
x=y<0 x = −1 x = −3/2
2
ho c 2 1 ho c .
x =1 y = y = −1 y = 1/2
4
x + 4 y −1 = 1 x ≥1 (x − 1) + 4 y − 1 = 0
5c) (I) . V i K: , h (I) t ng ng v i: (II)
y + 4 x −1 = 1 y ≥1 (y − 1) + 4 x − 1 = 0
x −1 ≥ 0 x −1 = 0 x =1
Vì (x − 1) + 4 y − 1 ≥ 0 và (y − 1) + 4 x − 1 ≥ 0 . Khi ó (II) .
y −1 ≥ 0 y −1 = 0 y =1
5d) t: u = x 3 , v = y ≥ 0 . (
Nghi m 9; 3 10 . )
x>0 SP = 30
5e) K: . t S = x + y > 0 ; P = xy > 0
y>0 S(S2 − 3P) = 35
Nghi m (4; 9) , (9; 4) .
x 2 ≥ y2
5f) K: . x 2 + y2 − x 2 − y2 = y 2x 2 − 2 x 4 − y 4 = y 2 y 2 = 2x 2 − 24
y≥0
Nghi m (±2 5; 4) , (±2 3; 0) .
2 3
x−y≥0 ( x − y) = ( x − y)
5g) K: . 2
Nghi m (1;1) , (3/2;1/2) .
x+y≥0 ( x + y) = x + y + 2
5h) Bình ph ng hai v m&i PT r!i tr% hai PT Nghi m (11;11) .
x + y = 7 + xy x + y − xy = 7
5i) Nghi m (4; 9) , (9; 4) .
(x + y). xy = 78 (
(x + y). − xy = 78 )
x + y + z = 19 x + y + z = 19 x + y + z = 19 x =9 x=4
2
6) a) xy + yz + zx = 114 xy + yz + y = 114 y(x + y + z) = 114 y = 6 ho c y = 6
xz = y 2 xz = y 2 xz = y 2 z=4 z=9
x + y = 2xy (1) x =1
6b) 1 + yz = 2y (2) . (2) − (3) z(y − x) = 2(y − x) (z − 2)(y − x) = 0 . Nghi m y = 1
1 + zx = 2x (3) z =1
x≠0 x+y+z =9 x+y+z =9
6c) K: y ≠ 0 . Khi ó h ã cho t ng ng v i: xy + yz + zx = 27 xy + yz + zx = 27
z≠0 xy + yz + zx = xyz xyz = 27
y+z =9−x y+z = 9−x y+z =9−x y+z =6 x =3
2 2 3
x (y + z) + xyz = 27x x (9 − x) + 27 = 27x (x − 3) = 0 x =3 y=3
xyz = 27 xyz = 27 xyz = 27 yz = 9 z=3
x+y+z =6 x+y+z =6 x+y+z =6
6d) xy + yz − zx = 7 xy + yz + zx = 7 + 2zx xy + yz + zx = 7 + 2zx
x 2 + y 2 + z 2 = 14 (x + y + z) 2 − 2(xy + yz + zx) = 14 (6) 2 − 2(7 + 2zx) = 14

http://giaphong.schools.officelive.com/ Trang 20
 Bùi Gia Phong − Giáo viên tr ng THPT Tr ng V nh Ký B n tre.
x+y+z =6 y + (x + z) = 6 x =1 x=2
xy + yz = 9 y(x + z) = 9 y = 3 ho c y = 3 .
zx = 2 zx = 2 z=2 z =1
x + xy + y = 1 x(y + 1) + y + 1 = 2 (y + 1)(x + 1) = 2
6e) y + yz + z = 4 y(z + 1) + z + 1 = 5 (z + 1)(y + 1) = 5 (x + 1)(y + 1)(z + 1) = ±10
z + zx + x = 9 z(x + 1) + x + 1 = 10 (x + 1)(x + 1) = 10
x =1 x = −3
Nghi m: y = 0 ; y = −2 .
z=4 z = −6
23x = 5y 2 − 4y
23x = 5y 2 − 4y y3 = 5y 2 − 4y y 2 − 5y 2 + 4 = 0 x=0 x=2
7) a) 4 x + 2x +1 x x x
ho c
=y 2 =y y=2 y=2 y =1 y=4
2x + 2
x 2 + y = y2 + x x 2 − y2 = x − y x−y=0 y = 1− x
7b) x + y 2x x −1
ho c
2 −2 = x−y x −1 x+y x −1
2 −2 = x−y 2 −2 = 0 2 − 2 x −1 = 2x − 1
x=y y = 1− x x = −1 x =1
x −1
ho c x −1
ho c (PT (*) có nghi m duy nh t x = 1 ).
2 =2 2 = 3 − 2x (*) y = −1 y=0
23x +1 + 2 y − 2 = 3.2 y +3x 23x +1 + 2 y − 2 = 3.2 y +3x
23x +1 + 2 y − 2 = 3.2 y +3x
7c) x +1 ≥ 0 x ≥ −1
3x 2 + 1 + xy = x + 1
3x 2 + 1 + xy = x + 1 x(3x + y − 1) = 0
8
*x=0 y = log 2 .
11
1
* y = 1 − 3x 22(3x +1) − 623x +1 + 1 = 0 . t t = 23x +1 ≥ (vì x ≥ −1 ).
4
1 3+ 8
t = 3 + 8 ( t = 3 − 8 lo i) x = log 2
3 2
y = 2 − log 2 3 + 8 ( )
x −1 + 2 − y = 1 (1) x ≥1
7d) . K: . V i K trên, (2) log 3 (3x) − log 3 y = 1
3log 9 ( 9x 2 ) − log 3 y3 = 3 (2) 0<y≤2

3x 1≤ x ≤ 2 x =1
log 3 =1 y = x . Th vào (1) x −1 + 2 − x = 1 .
y 2 (x − 1)(2 − x) = 0 x=2
x =1 x=2
H PT có hai nghi m: và .
y =1 y=2
0 < x ≠1 2x 2 = y 2 + z 2 2x 2 = y 2 + z 2 2x 2 = 2y 2 x=4
2
8) K: 0 < y ≠ 1 . Khi ó: xyz = 64 xyz = 64 xy = 64 y=4
2 2
0 < z ≠1 ( log z y ) = log y x.log x z ( log z y ) = log y z y=z z=4
x+y=4 x+y=4 x+y=4
9) 2 2 2
x +y =m (x + y) − 2xy = m xy = (16 − m) / 2
16 − m m −8
x, y là nghi m c a ph ng trình: X 2 − SX + P = 0 X 2 − 4X + = 0 (*) . ∆ ' =
2 2
a) H PT vô nghi m (*) vô nghi m ∆ ' < 0 m < 8.
b) H PT có nghi m duy nh t (*) có nghi m duy nh t ∆ ' = 0 m =8.
c) H PT có hai nghi m phân bi t (*) có hai nghi m phân bi t ∆' > 0 m>8.

http://giaphong.schools.officelive.com/ Trang 21
 Bùi Gia Phong − Giáo viên tr ng THPT Tr ng V nh Ký B n tre.
5(x + y) − 4xy = 4 x + y = 4m
10) x, y là nghi m c a PT: t 2 − 4mt + 5m − 1 = 0 .
x + y − xy = 1 − m xy = 5m − 1
H PT luôn có nghi m ∆ = 4m 2 − 5m + 1 ≥ 0 m ∈ (−∞;1/4] ∪ [1; + ∞) .
x + y =1 x + y =1 x + y =1
11) 3 (1)
x x + y y = 1 − 3m ( x+ y ) − 3 xy ( )
x + y = 1 − 3m xy = m

x, y là hai nghi m không âm c a ph ng trình: X 2 − SX + P = 0 X2 − X + m = 0 .

1 − 4m ≥ 0 1
H (1) có nghi m 0≤m≤ .
m≥0 4
x − 4 + y −1 = 4 x≥4 u = x−4 ≥0 u+v=4
12) . K: . t H PT ã cho tr thành:
x + y = 3m y ≥1 v = y −1 ≥ 0 u 2 + v 2 = 3m − 5
u+v=4 21 − 3m
u, v là nghi m không âm c a PT: t 2 − 4t + = 0 (*) .
uv = (21 − 3m) / 2 2
∆' ≥ 0 13
H PT ã cho có nghi m (*) có hai nghi m không âm ≤ m ≤ 7.
t1.t 2 ≥ 0 3
(x + y) + xy = m + 2 x + y =1 x + y = m +1
13) ho c .
(x + y)xy = m + 1 xy = m + 1 xy = 1
x + y =1 x + y = −2
a) m = −3 : ho c . T p nghi m {(x; y) / (−1; 2), (2; − 1), (−1; − 1)} .
xy = −2 xy = 1
b) x, y là nghi m c a PT: t 2 − t + m + 1 = 0 (1) ho c t 2 − (m + 1)t + 1 = 0 (2) .
∆1 = 1 − 4(m + 1) = 0 ∆1 = 1 − 4(m + 1) < 0 m =1
H PT có nghi m duy nh t ho c .
∆ 2 = (m + 1) 2 − 4 < 0 ∆ 2 = (m + 1) 2 − 4 = 0 m = −3/4
Cách khác: N u h có nghi m (x 0 ; y 0 ) thì (y 0 ; x 0 ) c'ng là nghi m. H có nghi m duy nh t thì
nghi m duy nh t là (x 0 ; x 0 ) m = 1 , m = −3 , m = −3/4 . Th( l i ch có m = 1 , m = −3/4 th a.
x + xy + y = 2m + 1 S + P = 2m + 1
14) t S = x + y , P = xy . K: S2 − 4P ≥ 0 . Khi ó: 2
xy(x + y) = m + m S.P = m 2 + m
S, P là nghi m c a PT: t 2 − (2m + 1)t + m 2 + m = 0 t = m ho c t = m + 1 .
2 2
Ch n S = m + 1 , P = m S − 4P = (m − 1) ≥ 0, ∀m ∀m , h luôn có nghi m.
2
H có nghi m duy nh t S − 4P = 0 m =1. Khi ó nghi m duy nh t là x = y =1.
x + y = m +1 x + y = m +1
15)
x 2 y + y 2 x = 2m 2 − m − 3 xy(x + y) = (m + 1)(2m − 3)
a) m = 3 : t p nghi m {(x; y) / (1; 3), (3;1)} .
x+y=0
b) N u m = −1 : x + y = 0 có vô s nghi m.
xy(x + y) = 0
x + y = m +1
N u m ≠ −1 : x, y là nghi m c a PT: t 2 − (m + 1)t + 2m − 3 = 0 .
xy = 2m − 3
H luôn có nghi m vì ∆ = (m + 1) 2 − 4(2m − 3) = (m − 3) 2 + 4 > 0, ∀m ∈ R .
u+v=8
16) t u = x + x 2 = x(x + 1) , v = y + y 2 = y(y + 1) . H tr thành:
u.v = m
u, v là nghi m c a PT: t 2 − 8t + m = 0 8t − t 2 = m (*)
a) m = 12: t p nghi m {(x; y) / (−3; − 2), (−2; − 3), (−3;1), (1; − 3), (2; − 2), (−2; 2), (2;1), (1; 2)} .
b) H PT có nghi m (*) có hai nghi m t1 , t 2 và PT: z 2 + z = t i ( i = 1, 2 ) có nghi m
http://giaphong.schools.officelive.com/ Trang 22
 Bùi Gia Phong − Giáo viên tr ng THPT Tr ng V nh Ký B n tre.
z 2 + z − t i = 0 có nghi m t i ≥ −1/4 . t -1/4 4 +
Xét hàm s f (t) = 8t − t 2 v i t ≥ −1/4 . f '(t) 0

f '(t) = 8 − 2t . f '(t) = 0 t =4. 16

f(t) 33
33 -
áp s : − ≤ m ≤ 16 . 16
16 -
2
xy − y = 12 y(x − y) = 12 (1) y(x − y) = 12 (1)
17)
x 2 − xy = 26 + m x(x − y) = 26 + m (2) (x − y) 2 = 14 + m (2) − (1)
a) m = 2 : t p nghi m {(x; y) / (7; 3), (−7; − 3)} .
b) H PT có nghi m 14 + m > 0 m > −14 .
18) N u h có nghi m (x 0 ; y 0 ) thì (y 0 ; x 0 ) c'ng là nghi m.
H có nghi m duy nh t thì nghi m duy nh t là (x 0 ; x 0 ) x 30 = 8x 02 − mx 0 x 0 (x 02 − mx 0 + m) = 0 .
Vì ph ng trình x 02 − mx 0 + m = 0 không có nghi m kép x 0 = 0 nên h PT có nghi m duy nh t thì
ph ng trình x 02 − mx 0 + m = 0 vô nghi m m > 16 .
Ng c l i v i m > 16 . Tr% v theo v hai PT c a h (x − y) x 2 + (y − 6)x + y 2 − 6y + m = 0
PT: x 2 + (y − 6)x + y 2 − 6y + m = 0 vô nghi m vì ∆ = −3(y − 2) 2 − 4(m − 12) < 0 x=y x=0
H PT có nghi m duy nh t x = y = 0 . V y h PT có nghi m duy nh t m > 16 .
19) N u h có nghi m (x 0 ; y 0 ) thì (y 0 ; x 0 ) c'ng là nghi m.
H có nghi m duy nh t thì nghi m duy nh t là (x 0 ; x 0 ) .
V y h PT có nghi m duy nh t a > 3/4 . Nghi m duy nh t (−1/2; − 1/2) .
20) N u h có nghi m (x 0 ; y 0 ) thì (− x 0 ; − y 0 ) c'ng là nghi m.
H có nghi m duy nh t thì nghi m duy nh t là (x 0 = 0; y 0 = 0) a= 3.
x2 + 3 + y = 3 x=0
Ng c l i khi a = 3 : (vì x2 + 3 + y ≥ 3 )
2
y +5 + x = x +5 2 y=0
V y h PT có nghi m duy nh t a > 3/4 . Nghi m duy nh t (0; 0) .
21) N u h có nghi m (x 0 ; y 0 ; z 0 ) thì (− x 0 ; − y 0 ; z 0 ) c'ng là nghi m.
H có nghi m duy nh t thì nghi m duy nh t là (0; 0; z 0 ) a = b = ±2 .
xyz + z = 2 (1)
* Khi a = b = 2 : xyz 2 + z = 2 (2) có nghi m (0; 0; 2) và khi (2)−(1) xyz(z − 1) = 0 .
2 2 2
x + y + z = 4 (3)
xy = 1
Ch n z = 1 có thêm nghi m (x 0 ; y 0 ;1) ≠ (0; 0; 2) nên h không có nghi m duy nh t.
x 2 + y2 = 3
xyz + z = −2 (1)
z=0
* Khi a = b = −2 : xyz 2 + z = −2 (2) có nghi m (0; 0; − 2) và khi (2)−(1) xyz(z − 1) = 0
z =1
x 2 + y 2 + z 2 = 4 (3)
z = 0 ho c z = 1 u d n n h PT vô nghi m.
V y h PT có nghi m duy nh t a = b = −2 . Nghi m duy nh t (0; 0; − 2) .
52x + x +1
− 52 + x +1
+ 2011x ≤ 2011 (1)
22) . K: x ≥ −1 . Ta có 52x + x +1
− 52 + x +1
≤ 0, ∀x ∈ [ − 1;1]
2
x − (m + 2)x + 2m + 3 ≥ 0 (2)
(1) 5 x +1
(5 2x
− 52 ) ≤ 2011(1 − x) úng ∀x ∈ [ − 1;1] và sai khi x > 1 . Do ó (1) −1 ≤ x ≤ 1 .
H b t PT có nghi m f (x) = x 2 − (m + 2)x + 2m + 3 có nghi m x ∈ [ − 1;1] .
max f (x) ≥ 0 max {f ( −1); f (1)} ≥ 0 max {3m + 6; m + 2} ≥ 0 m ≥ −2 .
x∈[ −1;1]

http://giaphong.schools.officelive.com/ Trang 23