2.

1 kh¸I niÖm vËn ®éng hµnh lang

2.1.2 ph¬ng thøc vËn ®éng hµnh lang trªn thÞ trêng Mü
ViÖc vËn ®éng hµnh lang ®îc thùc hiÖn ë tÊt c¶ c¸c khÝa c¹nh trªn ®Êt
Mü tõ kinh tÕ, chÝnh trÞ, ph¸p luËt...§èi víi c¸c nghÞ sÜ Quèc héi Mü th×
vËn ®éng hµnh lang lµ ho¹t ®éng cÇn thiÕt vµ kh«ng thªt t¸ch rêi ®èi víi
tiÕn tr×nh lËp ph¸p cña Hoa Kú. Theo thèng kª, cã h¬n 90% nç lùc cña c¸c
lobby híng vµo gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ®èi néi, tuy nhiªn cung cã kho¶ng
600 chuyªn gia thêng xuyªn lµm viÖc víi Quèc héi Mü vÒ vÊn ®Ò ®èi
ngo¹i. §èi víi tiÕn tr×nh lËp ph¸p, c¸c lobby thêng trùc tiÕp ®a ra c¸c dù
th¶o luËt hoÆc ®ãng gãp ý kiÕn cña m×nh cho c¸c dù th¶o luËt vµ vËn
®éng ®Ó tranh thñ sù ñng hé cña c¸c nghÞ sÜ Quèc héi kh¸c nh»m ®¹t ®îc
lîi Ých cña nhãm céng ®ång do m×nh ®¹i diÖn. VÒ chÝnh trÞ, vËn ®éng
hµnh lang ¶nh hëng trùc tiÕp tíi qu¸ tr×nh qu¸ tr×nh bÇu cö cña mét quèc
gia, ®Æc biÖt lµ ë Mü bÇu cö theo phæ th«ng ®Çu phiÕu vµ H¹ viÖn ph¶i
ra øng cö ®Þnh k× hai n¨m mét lÇn. C¸c cö tri cã thÓ thÓ hiÖn sù ñng hé
cña m×nh cho mét nghÞ sÜ kh«ng chØ b»ng c¸c l¸ phiÕu mµ cã thÓ b»ng
c¶ viÖc ®ãng gãp tiÒn cho quü bÇu cö cña nh©n vËt Êy. Tõ ®ã c¸c nghÞ
sÜ quèc héi nhËn ra r»ng tr¸ch nhiÖm cña hä lµ lµm hµI lßng c¸c cö chi ®·
bá phiÕu cho hä. §Ó lµm ®îc ®iÒu ®ã, hä ph¶i bá l¸ phiÕu lËp ph¸p ph¶n
¸nh ®îc phÇn lín mèi quan t©m cña c¸c cö chi hoÆc chuÈn bÞ ®Ó bµo
ch÷a kh«ng bÞ bá phiÕu ph¶n ®èi khi thêi gian bÇu cö tíi gÇn. MÆc dï c¸c
h¹ nghÞ sÜ ®¬ng nhiÖm thêng ®îc giíi l·nh ®¹o H¹ viÖn vµ Thîng viÖn
chØ thÞ bá phiÕu theo quan ®iÓm cña §¶ng nhng hä vÉn chó ý tíi kÕt qu¶
cña c¸c cuéc th¨m dß d luËn quÇn chóng vµ quan ®iÓm cña c¸c cö tri ë c¸c
quËn hoÆc c¸c bang cña hä. C¸c h¹ nghÞ sÜ ®¬ng nhiÖm ®Æt tÇm quan
träng rÊt lín vµo c¸c quan ®iÓm chÝnh s¸ch ®îc bµy tá trong th, c¸c cuéc
®iÖn tho¹i, c¸c th ®iÖn tö, c¸c cuéc gÆp gì c¸ nh©n víi nh÷ng cö tri khu
vùc bÇu cö. Cø mçi c¸ nh©n gäi ®iÖn tho¹i hoÆc viÕt mét l¸ th cho quan
chøc do m×nh bÇu ra cã thÓ cho r»ng cã thªm 10 c«ng d©n ®îc quyÒn bÇu
cö kh¸c ñng hé quan ®iÓm ®ã. Do vËy mµ ¶nh hëng cña vËn ®éng hµnh
lang cã thÓ ®îc nh©n lªn 10 lÇn. ë Mü, nÕu mét NghÞ sÜ Quèc héi nhËn
®îc mét sè lîng lín nh÷ng ý kiÕn ph¶n håi cña cö tri vÒ mét vÊn ®Ò vµ nhµ
l·nh ®¹o yªu cÇu «ng ta bá phiÕu ngîc l¹i víi nh÷ng ý kiÕn cña cö chi, thêng
lµ tiÕng nãi cña cö tri sÏ giµnh ®îc sù ñng hé cuèi cïng cña l¸ phiÕu. C¸c cö
chi còng cã thÓ t¨ng cêng ¶nh hëng cña m×nh b»ng c¸ch tham gia mét nhãm
lîi Ých ®Æc biÖt hoÆc mét hiÖp héi quèc gia. Lµ mét thµnh viªn cña mét
hiÖp héi quèc gia, hä tham gia vµo qu¸ tr×nh ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch néi bé
vµ dùa vµo c¸c quan chøc bÇu ra hoÆc nh÷ng nh©n viªn chuyªn nghiÖp
cña hiÖp héi ®Ó thay mÆt cho hä vËn ®éng hµnh lang Quèc héi. Do vËy
mµ mét nhµ vËn ®éng hµnh lang cho mét hiÖp héi ®¹i diÖn cho tiÕng nãi
cña nhiÒu ngêi ñng hé quan ®iÓm chÝnh s¸ch tríc quèc héi. Gi÷a c¸c quèc
gia còng cã thÓ sö dông vËn ®éng hµnh lang ®Ó tranh thñ sù ñng hé vÒ
mét chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i, vÝ dô nh c¸ nh©n Tæng thèng Mü ®· gÆp gì víi
Thñ tíng NhËt ®Ó tranh thñ sù ñng hé cña NhËt trong chiÕn dÞch ®¸nh
Afganistan. LuËt Mü cÊm chÝnh quyÒn níc ngoµi tham gia vËn ®éng
hµnhlang nhng kh«ng cÊm ngêi níc ngoµi tham gia vËn ®éng. V× thÕ c¸c
Tæng thèng Mü vÉn cã thÓ mêi nhiÒu “b¹n níc ngoµi” vµo nhµ Tr¾ng råi
vËn ®éng g©y quü bÇu cö cho ®¶ng m×nh, miÔn lµ sù ñng hé ®ã ph¶i lµ
t nh©n. C¸c nhãm lobby níc ngoµi còng cã thÓ ¶nh hëng tíi qu¸ tr×nh bÇu
cö ë Mü th«ng qua viÖc c¸c thµnh viªn trong nhãm gãp tiÒn ñng hé cho quü
tranh cö cña nghÞ sÜ mµ hä ñng hé. N¨m 1996, ®· næ ra vô scandal quanh
nç lùc cña B¾c Kinh g©y ¶nh hëng lªn qu¸ tr×nh bÇu cö, b»ng viÖc tµi trî
cho c¸c quü vËn ®éng tranh cö cña Bill Clinton vµ vµi nghÞ sÜ. Nhng c¸c
cuéc ®iÒu tra cho thÊy kh«ng cã sù dÝnh lÝu cña Trung Quèc vµo viÖc
nµy.
VËn ®éng hµnh lang còng lµm ¶nh hëng trùc tiÕp tíi chÝnh s¸ch ®èi
ngo¹i, ®Æc biÖt lµ c¸c chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i vÒ kinh tÕ cña Mü. Th«ng th-
êng tai Mü c¸c nhãm lobby níc ngoµI ®îc thµnh lËp theo tõng quèc gia nh
lobby §øc, Italia, Hylap, Nga... Ho¹t ®éng cña c¸c nhãm lobby nµy thêng lµ
vËn ®éng ®Ó thiÕt lËp c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ gi÷a hai quèc gia. VÝ dô
nh: vËn ®éng chÝnh phñ Mü t¨ng cêng ®Çu t vÒ kinh tÕ, x©y dùng c¬ së
h¹ tÇng cho quèc gia mµ c¸c nhãm lobby ®¹i diÖn. Kh«ng chØ cã nhãm
lobby níc ngoµi, ngay c¶ lobby trong níc còng vËn ®éng hµnh lang cho níc
kh¸c. VÝ dô nh, Quèc héi Mü tù m×nh b¾t tay vµo vËn ®éng hµnh lang
cho Nga hay V¨n phßng N«ng nghiÖp Mü ®· ®ãng gãp vai trß quan träng
trong viÖc vËn ®éng hµnh lang ®Ó gia h¹n quy chÕ tèi huÖ quèc cho
Trung Quèc. NgoµI ra c¸c “®¹i lý cã ¶nh hëng” còng vËn ®éng hµnh lang
cho c¸c vÊn ®Ò x· héi, ®iÓn h×nh nh viÖc nhãm lobby Israel ®· thµnh
c«ng trong viÖc tæ chøc tèt cho 6 triÖu ngêi Do Th¸i ë Mü.
2.1.3.2 ý nghÜa
VËn ®éng hµnh lang lµ mét mÆt ho¹t ®éng cÇn thiÕt vµ kh«ng thÓ
t¸ch rêi cña tiÕn tr×nh lËp ph¸p Mü. Nã ®¶m b¶o quyÒn vµ mèi quan t©m
cña cña c«ng d©n Mü ®îc xem xÐt, gãp ý kiÕn tríc khi mét dù th¶o luËt trë
thµnh luËt. Nã cho phÐp cö tri ®îc lªn tiÕng vµ th«ng qua ®ã ®¶m b¶o
r»ng nguyªn t¾c cña nÒn d©n chñ t¹i Mü ®îc tu©n thñ. §iÒu nµy lµ rÊt
quan träng ®èi víi mét níc ®Ò cao tù do nh níc Mü. Khi mçi dù th¶o luËt ®-
îc ®a ra th¶o luËn, c¸c cö tri hoÆc ®¹i diÖn cña hä sÏ ®ãng gãp ý kiÕn cña
m×nh vµo c¸c dù th¶o luËt ®ã, ®ång thêi c¸c nghÞ sÜ Quèc héi còng ®a ra
ý kiÕn cña m×nh nh»m ®¹t ®îc lîi Ých cña mét nhãm ngêi nµo ®ã. Nh vËy,
vËn ®éng hµnh lang gióp gi¶i quyÕt tèt h¬n quyÒn vµ nghÜa vô cña c«ng
d©n Mü còng nh quyÒn vµ nghÜa vô cña c¸c nghÞ sÜ Quèc héi.
VËn ®éng hµnh lang rÊt cã ý nghÜa trong c¸c mèi quan hÖ quèc tÕ c¶
vÒ kinh tÕ lÉn chÝnh trÞ. §èi víi kinh tÕ quèc tÕ, vËn ®éng hµnh lang cã
thÓ lµ c¸ch dïng ®Ó kh¬i mµo c¸c cuéc chiÕn th¬ng m¹i, cã thÓ gióp c¸c
bªn chiÕm ®îc u thÕ trong c¸c cuéc tranh chÊp vµ cã thÓ giµnh ®îc th¾ng
lîi khi sö dông vËn ®éng hµnh lang. Tuy nhiªn vËn ®éng hµnh lang còng lµ
ph¬ng ph¸p gióp c¸c bªn tranh chÊp chuyÓn tõ ®èi ®Çu sang ®èi tho¹i, gióp
cho hai bªn cïng cã lîi. VÒ chÝnh trÞ, sö dông vËn ®éng hµnh lang cã thÓ
lµm t¨ng cêng sù ñng hé cña c¸c quèc gia kh¸c, nhÊt lµ nh÷ng níc cã tÇm
¶nh hëng réng r·I trªn thÕ giíi, ®iÒu nµy ®Æc biÖt quan träng trong t×nh
h×nh bÊt æn ®Þnh cña thÕ giíi nh hiÖn nay. VËn ®éng hµnh lang gióp c¸c
níc gi¶I quyÕt mèi bÊt hoµ trªn bµn ®µm ph¸n, nh c¸c vÊn ®Ò vÒ chiÕn
tranh, h¹t nh©n, tõ ®ã th¸o gì dÇn c¸c mèi bÊt ®ång t¹o ®iÒu kiÖn cho
quan hÖ giòa c¸c níc tiÕp tôc ph¸t triÓn, t¹o ®iÒu kiÖn cho thÕ giíi ngµy
cµng ®i vµo æn ®Þnh, t¹o m«i trêng thu©n lîi cho viÖc hîp t¸c, ph¸t triÓn
gi÷a c¸c quèc gia.
Nh vËy vËn ®éng hµnh lang ®·, ®ang vµ sÏ ®ãng gãp rÊt nhiÒu cho sù
æn ®Þnh hîp t¸c, ph¸t triÓn cho c¸c tæ chøc trong vµ ngoµi níc còng nh sù
hîp t¸c gi÷a c¸c quèc gia. Tuy nhiªn nÕu lam dông vËn ®éng hµnh lang qu¸
møc, sÏ n¶y sinh nhiÒu bÊt ®ång, lµm c¶n trë tíi viÖc hîp t¸c ph¸t triÓn cña
c¸c bªn. §Iòu nµy ®· vµ ®ang x¶y ra khi mµ c¸c nhµ vËn ®éng hµnh lang,
c¸c tæ chøc, chÝnh phñ coi ®¹o ®øc lµ thø yÕu trong kinh doanh, chØ b¶o
vÖ hay b¶o hé quyÒn lîi cho mét nhãm ngêi bÊt chÊp sù ph¶n ®èi m¹nh mÏ
cña d luËn. ChÝnh nh÷ng hµnh ®éng nµy sÏ lµm tæn h¹i ®Õn quan hÖ hîp
t¸c gi÷a c¸c tæ chøc, c¸c quèc gia.
2.1.4 sù cÇn thiÕt cña vËn ®éng hµnh lang
 §èi víi c¸c chÝnh phñ, vËn ®éng hµnh lang gióp hä gi¶i quyÕt mét c¸ch
cã hiÖu qu¶ c¸c ch¬ng tr×nh, dù ¸n, c¸c chÝnh s¸ch ®èi néi ®èi ngo¹i. VËn
®éng hµnh lang gióp gi¶m thiÓu g¸nh nÆng tõ c«ng viÖc gióp c¸c quan
chøc chÝnh phñ minh mÉn tõ ®ã gióp hä lµm viÖc cã hiÖu qu¶ h¬n. §ång
thêi vËn dông hµnh lang lµ mét ph¬ng thøc tèt ®Ó hä quyÒn vµ nghÜa vô
®èi víi ngêi d©n th«ng qua viÖc b¶o vÖ cho lîi Ých cña mét céng ®ång ng-
êi, ®ång thêi nã còng ®¶m b¶o quyÒn tù do ®îc tham gia , ®ãng gãp ý
kiÕn vµo viÖc ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch chÝnh phñ cña c¸c cö chi. VËn
®éng hµnh lang gióp nhµ níc tiÕt kiÖm ®îc tiÒn vµ c¸c nhµ lµm luËt chØ
chê viÖc quyÕt ®Þnh ph¬ng ¸n tèi u.
§èi víi c¸c doanh nghiÖp hoÆc c¸c ngµnh, th× vËn ®éng hµnh lang sÏ
gióp hä b¶o vÖ lîi Ých cña m×nh, chèng l¹i sù c¹nh tranh cña c¸c ®èi thñ
kh¸c. Th«ng qua vËn ®éng hµnh lang, c¸c tæ chøc cã thÓ g©y ¸p lùc ®èi víi
chÝnh phñ tõ ®ã ®a ra c¸c ®¹o luËt cã lîi cho ho¹t ®éng còng nh lîi Ých cña
hä, ®ång thêi lµm gi¶m lîi Ých , lîi thÕ c¹nh tranh cña ®èi thñ.
VËn ®éng hµnh lang còng lµ mét ph¬ng thøc nh»m gi¶I quyÕt c¸c mèi bÊt
®ång gi÷a c¸c bªn, nÕu sö dung vËn ®éng hµnh lang ®óng c¸ch c¸c bªn cã
thÓ gi¶i quyÕt m©u thuÉn víi nhau ngoµi toµ ¸n ( n¬i chØ cã mét bªn ®¹t
®îc lîi Ých) sao cho c¶ hai bªn ®Òu ®¹t ®îc lîi Ých vµ nã gióp cho c¸c bªn
gi¶m chi phÝ khi ®a nhau ra toµ.