:

HAI ĐƯỜNG THẲNG CHÉO NHAU VÀ HAI ĐƯỜNG THẲNG SONG SONG
I/ Muïc tieâu baøi daïy :
1. Veà kieán thöùc: Nắm được khái niệm hai đường thẳng song song và
hai đường thẳng chéo nhau trong không gian. Nắm được các định lí quan hệ song song,
định lí về giao tuyến.
2. Veà kyõ naêng: Vận dụng được các định lí, tính chất để giải toán. Biết
phân tích đề bài để định hướng giải bài toán HHKG.
3. Veà thaùi ñoä: Caån thaän, chính xaùc, khoa hoïc, thực tiễn
II/ Chuaûn bị của GV vaø HS:
1.Chuaån bò cuûa thaày: Thiết kế bài giảng, một số tranh vẽ, hình vẽ sẵn. Phối
hợp các phần mềm Geometre’s sketchpad hoặc Cabri3D để minh họa (nếu có điều kiện)
2. Chuaån bò cuûa troø: Kieán thöùc cuõ vaø kieán thöùc ñang hoïc.
III/ Phöông phaùp daïy hoïc :
- Thuyeát trình vaø Ñaøm thoaïi gôïi môû.
- Nhoùm nhoû , neâu VÑ vaø PHVÑ
IV/ Tieán trình baøi hoïc vaø caùc hoaït ñoäng
1.OÅn ñònh lôùp: Naém tình hình lôùp daïy.
2. Kieåm tra baøi cuõ:
Trình bày các vị trí tương đối của hai đường thẳng trong mặt phẳng ?.
+ Phương pháp xác định giao tuyến của hai mặt phẳng?
Hình vẽ bên đường nào là giao tuyến của hai mặt phẳng (SAD) và
(SBC).
(Hỏi thêm giao tuyến của (SAC) và (SBD) )

3. Giaûng baøi môùi:

* Giôùi thieäu baøi môùi : Trong tiết này ta nghiêng cứu các vị trí
tương đối của hai đường thẳng trong không gian và đặc biệt quan tâm đến hai
đường thẳng chéo nhau.

Hoaït ñoäng cuûa Hoaït ñoäng cuûa HS Noäi dung kieán thöùc
GV
Hoaït ñoäng1: Tiếp cận các vị trí tương đối của hai đường thẳng trong không gian.
( HS quan sát các cạnh của lớp học của bàn giáo viên)
Có mặt phẳng nào chứa một cạnh bàn và một chân bàn không có điểm
chung với cạnh bàn không?
I− Vị trí tương đối của hai đường thẳng trong không gian:
Cho hai đường thẳng a , b trong không gian. Có hai trường hợp xảy ra:
H− Có mấy vị trí tương đối a) Trường hợp1: Có một mặt
của hai đường thẳng trong phẳng chứa a, b. ( gọi tắc a,b
mặt phẳng? đồng phẳng)
Đ)
+ a cắt b tại M ⇔ a ∩ b = M
1) a ∩ b = M
 + a ∩ b = ∅ ⇒ a // b.
H− Hai đường thẳng thế nào + a ≡ b − a trùng b.
là song song? a,bñoà ngphaú
ng
a,bñoàngphaú
ng Vậy: a // b ⇔ 
2) a // b ⇔  a∩ b = ∅
a∩ b = ∅
GV− Ngoài các vị trí trên ta
còn có vị trí chéo nhau như
đã quan sát. b) Trường hợp2: Không có mặt
H− Phân biệt hai đường phẳng nào chứa a và b. Ta nói a
3) a ≡ b
thẳng chéo nhau và hai 4) Hai đường thẳng chéo nhau: chéo b.
đường thẳng song song?

2) Cho tứ diện ABCD,

chứng minh hai đường thẳng
AB và CD chéo nhau. Chỉ ra
a chéo b ⇔ không có mặt phẳng
các cặp đường thẳng chéo
nào chứa a, b. Ví dụ: Cho tứ diện ABCD,
nhau khác của tứ diện.
2 chứng minh hai đường thẳng AB
và CD chéo nhau. Chỉ ra các cặp
đường thẳng chéo nhau khác của
H− Bằng phản chứng, hãy tứ diện.
nêu mệnh đề phản chứng? Giải:
Giả sử AB không chéo CD
 AB// CD
 ABcaé t CD −−−> mâu thuẫn

 AB ≡ CD
ABCD là tứ diện.
Hoaït ñoäng2: II− Tính chaát
1− Ñònh lí1:
3 Cho hai maët
M ∉d ⇒ ( ∃ ! d’/ M ∈d’,
phaúng (α ) vaø (β ).
d’//d).
Moät maët phaúng
2− Ñònh lí 2:( ñònh lí giao
(γ ) caét (α ) vaø (β )
tuyeán)
laàn löôït theo caùc
giao tuyeán a, b. α ≠ β ≠ γ
Chöùng minh: Neáu a α ∩ β = a
∩ b =I thì I laø ñieåm   a∩ b∩ c = I
γ ∩ α = b ⇒ 
chung cuûa (α ) vaø Tröôøng hôïp ba giao tuyeán γ ∩ β = c  a// b// c// a
(β ). 
ñoàng qui a ≠ b ≠ c 
H− Ñeà baøi cho gì?
tìm gì? Heä quaû:
H− Ñeå chöùng minh I α ≠ β,α ⊃ a
laø ñieåm chung cuûa  (d// a ∧ d// b)
β ⊃ b,a// b  ⇒ 
cuûa (α ) vaø (β ) ta (d ≡ a∨ d ≡ b)
α ∩ β = d  
caàn xuaát phaùt töø
ñaâu?.
H− Giaû thuyeát a ∩ b
=I cho ta ñieàu gì?
H− Coù khi naøo a Ví duï 1: Cho hình choùp
khoâng caét b S.ABCD coù ñaùy ABCD
khoâng? Haõy veõ Tröôøng hôïp ba giao tuyeán laø hình thang, ñaùy lôùn
song song AB. Xaùc ñònh giao
hình moâ taû ? −−−− >
tuyeán cuûa (SAB) vaø
Ñònh lí 2.
(SCD).
Ví duï 2: Cho töù dieän
ABCD. Goïi I, J laàn löôït
laø trung ñieåm cuûa BC
H− Xaùc ñònh giaû
vaø BD. (P) laø maët qua
thieát cuûa baøi
IJ vaø caét AC, AD laàn
toaùn?
löôït taïi M, N. Chöùng
minh raèng töù giaùc IJNM
H− Ñònh nghóa hình laø hình thang. Neáu M
thang? laø trung ñieåm cuûa AC
thì IJNM laø hình gì?
H− Ta caàn chöùng
minh hai caïnh naøo HS nhaän xeùt hình veõ vaø
cuûa töù giaùc song neâu khaúng ñònh tröïc quan.
song?
+ IJ // CD gôïi ta
ñieàu gì?
a ≠ b
H− Nhaän xeùt caùc 
ñöôøng thaúng a, b, c 3−Ñònh lí 3: a// d  ⇒ a// b
trong hình veõ sau vaø b// d
cho bieát khaúng ñònh * Ta vieát : a// b // d.
cuûa em veà 3 ñöôøng
thaúng naøy?

Hoaït ñoäng3: Cuûng coá

Caâu1: Khaúng ñònh naøo sau ñaây laø ñuùng.
A) Neáu hai ñöôøng thaúng khoâng coù ñieåm chung thì song song.
B) Neáu hai ñöôøng thaúng coù ñieåm chung thì caét nhau.
C) Neáu hai ñöôøng thaúng phaân bieät coù ñieåm chung thì caét nhau.
D) Neáu hai ñöôøng thaúng khoâng coù ñieåm chung thì cheùo nhau.
Caâu 2: Khaúng ñònh naøo sau ñaây laø ñuùng
A) Hai ñöôøng thaúng cheùo nhau thì khoâng coù ñieåm chung.
B) Hai ñöôøng thaúng khoâng song song thì caét nhau.
 C) Hai ñöôøng thaúng phaân bieät khoâng song song thì cheùo nhau.
D) Hai ñöôøng thaúng khoâng cheùo nhau thì caét nhau.
Caâu 3: Cho hình choùp S.ABCD coù ñaùy ABCD laø hình bình haønh. Khaúng
ñònh naøo sau ñaây laø sai.
A) M thuoäc caïnh SB, giao tuyeán cuûa ( MCD) vaø (SAB) song song CD.
B) Giao tuyeán cuûa (SAD) vaø (SBC) qua S vaø song song vôùi AD.
C) Giao tuyeán cuûa (SBC) vaø (SCD) song song vôùi CD.
D) Giao tuyeán cuûa (SAC) vaø (SBD) laø ñöôøng thaúng qua S vaø taâm
cuûa ñaùy.
V. Höôùng dẫn học bài ở nhà:
+ Ñoïc ví duï3 vaø laøm caùc baøi taäp 1, 2, 3 Sgk.