ĐӘI MӞI QUҦN LÝ NHÀ TRƯӠNG

THEO HƯӞNG VҰN DӨNG TIӂP CҰN

³QUҦN LÝ CHҨT LƯӦNG TӘNG THӆ´

PGS.TS. Lưu Xuân Mӟi

Quҧn lý nhà trưӡng theo hưӟng vұn dөng tiӃp cұn quҧn lý
chҩt lưӧng tәng thӇ - TQM (total quality management) là
mӝt cách đәi mӟi tư duy QLGD, mӝt cách làm khá mӟi
mҿ;; nó không có mөc đích tӵ thân mà chӍ là phương tiӋn,
mҿ
cách thӭc đӇ đҥt mөc đích nâng cao chҩt lưӧng và hiӋu quҧ
giáo dөc và là cách quҧn lý hiӋu nghiӋm đӇ đҥt CLGD
CLGD..

ViӋc làm rõ cơ sӣ lý luұn và thӵc tiӉn cӫa QLNT theo

hưӟng TQM là cơ sӣ đӇ xây dӵng và hoàn chӍnh hӋ thӕng
pháp lý đӕi vӟi đәi mӟi QLNT theo các đӏnh hưӟng mӟi
mӟi..
. Chҩt lưӧng giáo dөc nhà trưӡng (CLGDNT)
CLGDNT đưӧc hiӇu là mӭc đӝ đҥt đưӧc mөc tiêu giáo dөc và thoҧ
mãn nhu cҫu cӫa ngưӡi hӑc; là kӃt quҧ cӫa quá trình giáo dөc đưӧc
biӇu hiӋn ӣ mӭc đӝ nҳm vӳng kiӃn thӭc, hình thành nhӳng kӻ năng
tương ӭng, nhӳng thái đӝ cҫn thiӃt và đưӧc đo bҵng các chuҭn mӵc
xác đӏnh.
CLGDNT đưӧc xác đӏnh theo khung tәng quát cӫa CLGD xét vӅ chӭc
năng gӗm:
- Chҩt lưӧng đҫu vào (tương ӭng vӟi chӭc năng khӣi đҫu): là các điӅu
kiӋn đҧm bҧo chҩt lưӧng đӕi vӟi nhà trưӡng: chương trình, nӝi dung,
giáo viên, cơ sӣ vұt chҩt - thiӃt bӏ dҥy hӑc, tài chính, quҧn lý và có tính
đӃn chҩt lưӧng đҫu vào cӫa hӑc sinh.
- Chҩt lưӧng cӫa quá trình dҥy hӑc - giáo dөc: phương pháp dҥy hӑc
cҧi tiӃn; kӻ thuұt dҥy hӑc; tương tác sư phҥm giӳa giáo viên - hӑc sinh;
khai thác tiӅm năng hӑc sinh, thiӃt bӏ dҥy hӑc, hӋ thӕng đánh giá thích
hӧp, thӡi lưӧng«.
- Chҩt lưӧng cӫa kӃt quҧ hӑc tұp: tiӃp thu kiӃn thӭc, hình thành kӻ
năng, thái đӝ và giá trӏ.
. Quҧn lý chҩt lưӧng giáo dөc nhà trưӡng:
Quҧn lý CLGDNT là hoҥt đӝng phӕi hӧp nhҵm đӏnh
hưӟng và kiӇm soát nhà trưӡng vӅ chҩt lưӧng.
Đӏnh hưӟng CLGDNT gӗm:
+ Xác đӏnh tҫm nhìn vӅ chҩt lưӧng (vision)
+ Xác đӏnh nhiӋm vө chiӃn lưӧc (strategy)
+ Xác đӏnh chính sách chҩt lưӧng (policy)
+ Xác đӏnh hӋ thӕng mөc tiêu chҩt lưӧng
(aim + objective)
miӇm soát CLGDNT gӗm:
+ Hoҥch đӏnh chҩt lưӧng (quality plan)
+ miӇm soát chҩt lưӧng (quality control)
+ Đҧm bҧo chҩt lưӧng (quality assuarance)
+ Cҧi tiӃn chҩt lưӧng (quality improvement)
Các chӭc năng quҧn lý CLGDNT:
+ Chӭc năng hoҥch đӏnh chҩt lưӧng (plan)
+ Chӭc năng thӵc hiӋn chҩt lưӧng (do)
+ Chӭc năng kiӇm soát chҩt lưӧng (check)
+ Chӭc năng cҧi tiӃn chҩt lưӧng (action)
V. Quҧn lý chҩt lưӧng tәng thӇ
thӇ::

±
 
      (total
quality management -TQM) đã đưӧc tiӃn sӻ A.V.
Faygenbaum đưa ra tӯ nhӳng năm 50 cӫa thӃ kӹ
XX khi ông đang làm viӋc tҥi hãng General Electric.
Electric.
Tӯ đó, TQM luôn đưӧc các nhà nghiên cӭu khoa
hӑc quҧn lý giáo dөc bàn đӃn và tӯ nhӳng năm 90
cӫa thӃ kӹ XX trӣ lҥi đây, TQM đã trӣ thành tâm
điӇm chú ý cӫa các cơ sӣ giáo dөc, vì TQM là mô
hình quҧn lý toàn bӝ quá trình giáo dөc đӇ đҧm bҧo
chҩt lưӧng tӯ đҫu vào, quá trình, đҫu ra (kӃt quҧ và
khҧ năng thích ӭng vӅ lao đӝng và viӋc làm).
làm).
ý  
 
    theo tinh thҫn cơ
bҧn sau:
- CLGD phҧi đáp ӭng yêu cҫu cӫa khách hàng, làm thoҧ
mãn khách hàng và luôn hưӟng vào khách hàng (khách
hàng bên trong là hӑc sinh; khách hàng bên ngoài là cha mҽ
hӑc sinh, cӝng đӗng, ngưӡi sӱ dөng lao đӝng, xã hӝi)
- TQM hưӟng tӟi xây dӵng mӝt quy trình quҧn lý CLGD
hӧp lý. Cҫn thiӃt phҧi quҧn lý có hiӋu quҧ tҩt cҧ các giai
đoҥn cӫa quá trình quҧn lý, cҧi tiӃn liên tөc, cҧi tiӃn tӯng
bưӟc, phòng ngӯa hơn khҳc phөc, tránh sai sót, làm đúng
ngay tӯ đҫu.
- TQM đòi hӓi phҧi xây dӵng kӃ hoҥch hành đӝng rõ ràng:
làm gì, làm thӃ nào, ai làm, khi nào làm, các điӅu kiӋn thӵc
hiӋn, chuҭn cҫn đҥt đưӧc. Do đó cҫn phҧi dӵa vào: hoàn
cҧnh (yêu cҫu, điӅu kiӋn, chính sách); đҫu vào (các điӅu kiӋn
đҧm bҧo chҩt lưӧng nhà trưӡng) đӇ xây dӵng kӃ hoҥch
hành đӝng phù hӧp.
- TQM trong nhà trưӡng là trách nhiӋm chung cӫa mӑi thành
viên, ai cũng là ngưӡi tӵ quҧn lý nhiӋm vө cӫa bҧn thân mình
nên viӋc phân công giao nhiӋm vө, quyӅn hҥn, điӅu kiӋn cө thӇ
cho tӯng tә chuyên môn, tӯng cá nhân đӇ mӛi ngưӡi tӵ xây dӵng
kӃ hoҥch hành đӝng cӫa mình, tӵ giám sát, kiӇm tra viӋc thӵc
hiӋn cӫa cá nhân, cӫa tә đӇ phát hiӋn, điӅu chӍnh và giúp đӥ mӑi
ngưӡi hoàn thành nhiӋm vө đưӧc giao.
- TQM cũng khҷng đӏnh: thông tin là huyӃt mҥch cӫa quҧn lý
nên đҧm bҧo thông tin quҧn lý hai chiӅu thông suӕt, chính xác,
kӏp thӡi xӱ lý đӇ ra nhӳng quyӃt đӏnh bә sung khi cҫn thiӃt ngay
trong quá trình thӵc hiӋn là vô cùng quan trӑng.
- TQM đòi hӓi sӵ thay đәi văn hoá cӫa tә chӭc, đưӧc hiӇu là
thay đәi tác phong, quan hӋ, phương pháp làm viӋc, quҧn lý, kӇ
cҧ viӋc xây dӵng và phát triӇn truyӅn thӕng, uy tín cӫa tә chӭc.
Như vұy TQM không chӍ có ý nghĩa là đưa vào quҧn lý nhà
trưӡng mӝt tư duy quҧn lý mӟi, mӝt cung cách mӟi, mӝt nguyên
tҳc mӟi mà còn là vҩn đӅ thay đәi mӝt nӅn văn hoá nhà trưӡng
(thӇ hiӋn trong các chuҭn mӵc, hӋ thӕng giá trӏ, niӅm tin, quan
hӋ, truyӅn thӕng«.)
Trong nhà trưӡng, TQM cho phép phӕi hӧp, hӛ trӧ tích cӵc các hoҥt đӝng quҧn lý và tӵ quҧn lý cӫa các chӫ thӇ quҧn lý: hiӋu trưӣng,
giáo viên, hӑc sinh trong viӋc lұp kӃ hoҥch, tә chӭc thӵc hiӋn, chӍ đҥo, kiӇm tra ± đánh giá và điӅu chӍnh (quy trình PDCA)

SƠ ĐӖ QUҦN LÝ NHÀ TRƯӠNG THEO TQM

QUҦN LÝ NHÀ TRƯӠNG THEO TQM

Chӫ thӇ quҧn lý: HiӋu trưӣng, giáo viên,
hӑc sinh, ngưӡi quan tâm trong trưӡng

Mөc đích -
Các yӃu tӕ Các yӃu tӕ nӅn văn hoá
Các yӃu tӕ diӉn biӃn cӫa
đҫu vào đҫu ra chҩt lưӧng
quá trình hoҥt đӝng
nhà trưӡng
Môi
trưӡng

Hoҥch đӏnh - thiӃt kӃ Thӵc hiӋn miӇm tra ±

P (plan) D (do) đánh giá
C (check)

Hành đӝng điӅu chӍnh: A (action) = HĐ phát huy U HĐ uӕn nҳn U HĐ xӱ lý

     
 
  

Vұn dөng TQM vào quҧn lý nhà trưӡng
gӗm các bưӟc:
Bưӟc : Xây dӵng kӃ hoҥch (plan)
Bưӟc : Thӵc hiӋn kӃ hoҥch (do)
Bưӟc V: miӇm tra - đánh giá (check)
Bưӟc 4: Sơ kӃt, tәng kӃt rút kinh nghiӋm,
tác đӝng cҧi tiӃn (action)
ĐӇ thӵc hiӋn tӕt quy trình trên đòi hӓi nhà trưӡng phҧi
xây dӵng văn hoá chҩt lưӧng nhà trưӡng.
Văn hoá chҩt lưӧng nhà trưӡng là tә hӧp các niӅm tin,
giá trӏ đưӧc mӑi ngưӡi trong trưӡng thӯa nhұn,cùng
chia sҿ, hӧp tác, cùng thӵc hiӋn mөc đích chҩt lưӧng; là
quá trình đәi mӟi vӅ phong cách, phương pháp làm viӋc
cӫa CBQL, giáo viên, hӑc sinh và cách quҧn lý cӫa hӑ.
Muӕn vұy phҧi: xây dӵng môi trưӡng sư phҥm, nӅn nӃp
dҥy hӑc, sinh hoҥt trong trưӡng; mӑi ngưӡi biӃt cách
ӭng xӱ, gҫn gũi, chia sҿ, thông cҧm, giúp đӥ lүn nhau,
tӵ giác, hoàn thành nhiӋm vө; phát huy cơ chӃ dân chӫ
trong nhà trưӡng, mӑi ngưӡi đӅu biӃt, đưӧc bàn, cùng
làm, cùng kiӇm tra và tӵ kiӇm tra hưӟng tӟi chҩt lưӧng
giáo dөc nhà trưӡng.
 !" ## $"$ %#& '#( % %# )*#
    +

- Quҧn lý chҩt lưӧng giáo dөc nhà trưӡng theo TQM đòi hӓi mӑi
thành viên trong trưӡng đӗng thuұn, quyӃt tâm thӵc hiӋn kӃ
hoҥch cӫa cá nhân, cӫa tә chuyên môn, cӫa trưӡng hưӟng vào
chҩt lưӧng hӑc sinh.
- Thӵc hiӋn cҧi tiӃn tӯng bưӟc vӳng chҳc, cҧi tiӃn liên tөc, kӃ thӯa
các mһt mҥnh, khҳc phөc tӯng bưӟc các yӃu kém. Cҧi tiӃn phҧi
đҧm bҧo vӯa sӭc và đҧm bҧo thành công quҧn lý CLGDNT.
- Quҧn lý CLGD theo TQM đòi hӓi phҧi có kӃ hoҥch rõ ràng: làm
gì, làm như thӃ nào, ai làm, khi nào làm, các điӅu kiӋn thӵc hiӋn,
chuҭn cҫn đҥt đưӧc. Phân công trách nhiӋm rõ ràng: đһt con
ngưӡi vào đúng vai trò và khҧ năng cӫa hӑ, đӗng thӡi xác đӏnh rõ
ràng chӭc trách, bәn phұn, quyӅn hҥn cӫa hӑ trong nhà trưӡng
sao cho đem lҥi chҩt lưӧng và hiӋu quҧ giáo dөc tӕt vì lӧi ích, nhu
cҫu cӫa hӑc sinh, cӫa cha mҽ hӑc sinh.
- Phҧi tҥo lұp mҥng lưӟi thông tin hai chiӅu thông suӕt tӯ hiӋu trưӣng
đӃn giáo viên, lӟp hӑc sinh, cha mҽ hӑc sinh và ngưӧc lҥi mӝt cách
thưӡng xuyên và kӏp thӡi giúp ngưӡi quҧn lý ra các quyӃt đӏnh điӅu
chӍnh kӏp thӡi trong qúa trình thӵc hiӋn kӃ hoҥch, tҥo ra sӵ gҳn kӃt,
thӕng nhҩt trong nhà trưӡng.
- Vұn dөng TQM vào quҧn lý nhà trưӡng cҫn có sӵ bӗi dưӥng kiӃn
thӭc, kӻ năng quҧn lý, tә chӭc lao đӝng mӝt cách khoa hӑc, tҥo ra
nhӳng thay đәi nhұn thӭc vӅ chҩt lưӧng, văn hoá chҩt lưӧng cӫa nhà
trưӡng, mӑi hoҥt đӝng đӅu hưӟng tӟi nâng cao CLGDNT.
- Tҥo ra mӝt môi trưӡng và cung cách làm viӋc cӝng tác, hӑc hӓi và
chia sҿ kinh nghiӋm giӳa các đӗng nghiӋp hưӟng vào nâng cao chҩt
lưӧng các hoҥt đӝng sư phҥm nhҵm đem đӃn thưӡng xuyên nhӳng
giá trӏ gia tăng giúp cho ngưӡi hӑc phát triӇn.
- ĐӇ quҧn lý nhà trưӡng theo TQM, ngưӡi CBQL cҫn phҧi là ngưӡi
có văn hoá quҧn lý hӝi đӫ ba nhân tӕ: tҫm nhìn quҧn lý, kӻ năng
quҧn lý, và phong cách quҧn lý.
XIN TRÂN TRӐNG CҦM ƠN