You are on page 1of 11

c c


  
cc 
 
| 

- Đӏnh nghĩa góc giӳa 2 vectơ, đӏnh nghĩa và ý nghĩa vұt lý cӫa tích vô hưӟng, cách
tính bình phương vô hưӟng cӫa mӝt vectơ. BiӃt cách chӭng minh hai vectơ vuông góc
bҵng cách dùng tích vô hưӟng.
   
- Thành thҥo cách tính góc giӳa 2 vectơ.
- Thành thҥo cách tính tích vô hưӟng cӫa 2 vectơ khi biӃt đӝ dài 2 vectơ và góc
giӳa 2 vectơ đó.
 
- HiӇu đưӧc đӏnh nghĩa góc giӳa 2 vectơ, đӏnh nghĩa tích vô hưӟng cӫa 2 vectơ.
BiӃt suy luұn ra các trưӡng hӧp đһc biӋt và biӃt áp dөng vào bài tұp.
  
- Cҭn thұn, chính xác
- Xây dӵng bài hӑc mӝt cách tӵ nhiên chӫ đӝng.
- Toán hӑc bҳt nguӗn tӯ thӵc tiӉn.
 !"#$% &'()*
- Thӵc tiӉn hӑc sinh đã đưӧc hӑc trong vұt lý khái niӋm công sinh ra bӣi lӵc và
công thӭc tính công theo lӵc.
- TiӃt trưӟc hӑc sinh đã đưӧc hӑc vӅ tӹ sӕ lưӧng giác cӫa 1 góc.
- Chuҭn bӏ bҧng phө cho các nhóm.
+#$%","'()*
- Phương pháp mӣ vҩn đáp thông qua các hoҥt đӝng điӅu khiӇn tư duy.

c -. / *0/,1(23%
      
c  Giáo viên nêu vҩn đӅ: Ta đã biӃt cách xác đӏnh góc giӳa hai đưӡng
thҷng, bây giӡ ta xác đӏnh góc giӳa 2 vectơ thông qua các hoҥt đӝng.


   Cho 2 vectơ , ‰ 5 0 trên bҧng. Lҩy 1 điӇm 0, vӁ

 ,  ‰ z đưa ra khái niӋm góc giӳa 2 vectơ.


 Cho điӇm O thay đәi, nhұn xét góc giӳa 2 vectơ , ‰ khi ta thay đәi
điӇm O.


 Xét các trưӡng hӧp: í ,‰ 0

í , ‰  90
0

   í , ‰ 180 0


 Ví dө áp dөng đӏnh nghĩa đӇ khҳc sâu kiӃn thӭc và rèn luyӋn kӻ
năng tính toán.
c  Giáo viên nêu vҩn đӅ vӅ vұt lý: "Ta có khái niӋm công sinh bӣi lӵc",
giҧi quyӃt vҩn đӅ thông qua các hoҥt đӝng.

 Bài toán vұt lý. Tính công sinh ra bӣi lӵc nhҵm đưa ra khái niӋm
mӟi.

 Đӏnh nghĩa tích vô hưӟng cӫa 2 vectơ.

 Ví dө áp dөng đӇ khҳc sâu đӏnh nghĩa và rèn luyӋn kӻ năng tính
toán.


 Tӯ đӏnh nghĩa suy ra trong tұp hӧp nào thì í ,‰  0 Ž

 Tӯ đӏnh nghĩa suy ra trưӡng hӧp bình phương vô hưӟng.
üc -. / *
|   |Đӏnh nghĩa góc giӳa 2 vectơ
1(23%*4  1(23%% ,10  c567%  8%
Hoҥt đӝng 1: 1. Góc giӳa 2 vectơ
+ Hӑc sinh theo dõi và + Cho 2 vectơ , ‰ 5 0 . Tӯ a. ĐN:
trҧ lӡi 1 điӇm o, dӵng 5Ô,
A
 ‰.
O ‰
‰
B - Giáo viên gӑi hӑc sinh
dӵng hình ӣ bҧng, sau đó
đưa ra đӏnh nghĩa gӑc giӳa
2vectơ.
Hoҥt đӝng 2: + Nhұn xét góc giӳa 2 b. Nhұn xét:
+ HS theo dõi và trҧ vectơ , ‰ khi cho điӇm O +
lӡi: gó giӳa 2 vectơ , ‰ thay đәi.
không phө thuӝc vào vӏ GV gӑi 1 hӑc sinh khác vӁ
trí cӫa điӇm O. góc giӳa 2 vectơ , ‰ tӯ 1

điӇm ' 5 O.

- Sau đó gӑi hӑc sinh nhұn


xét và giáo viên nhҩn
mҥnh lҥi góc ( , ‰ ) không
phө thuӝc vào viӋc chӑn
điӇm O.
Hoҥt đӝng 3 +
+ HS làm viӋc theo + Khi nào góc giӳa 2
nhóm và trҧ lӡi vào vectơ bҵng O0Ž 1800Ž 900Ž
bҧng con. + GV yêu cҫu HS trҧ lӡi
â ( , ‰ ) = O0 khi ,‰ nhóm vào bҧng con, sau

cùng hưӟng. đó giáo viên nhұn xét lҥi.

â ( , ‰ ) = 1800 khi , ‰
ngưӧc hưӟng.
â ( , ‰ ) = 900 khi ü ‰ .
Hoҥt đӝng 4: + Giáo viên yêu cҫu hӑc c. Ví dө:
+ HS trҧ lӡi sinh làm viӋc theo nhóm Cho tám giác ABC
íü, ü  50 0 và ghi kӃt quҧ vào bҧng vuông tҥi A và
con.

í,  130 0 ü  50 0 .
+ GV vӁ hình ӣ bҧng đӇ Tính các góc:
í,  40 0

í ,  40 0
kiӇm tra kӃt quҧ. í,  ; í, 
í,  140 0
í,  ; í, 
í ,  90 0
í,  ; í, 
    Giáo viên nêu khái niӋm "công sinh bӣi lӵc".


Giҧ sӱ có 1 lӵc  không đәi tác đӝng lên 1 vұt làm cho nó chuyӇn đӝg
tӯ O đӃn O . BiӃt  ,Oí  . Hãy tính công cӫa lӵc.

1(23%*4  1(23%% ,10  c567%  8%


+ HS trҧ lӡi + GV yêu cҫu HS trҧ lӡi 2. Đӏnh nghĩa tích vô
A = . ' . CosO. vào bҧng con công thӭc hưӟng cӫa hai vectơ.
tính công cӫa lӵc  . a. Bài toán: (SGK)
Vӟi  . Đơn vӏ (N)
+ GV nhұn xét: b. Đӏnh nghĩa:
' . Đơn vӏ (m) Giá trӏ A không kӇ đơn vӏ
A: Jun đo gӑi là tích vô hưӟng
cӫa 2 vectơ  và O .
Tәng quát đӕi vӟi 2 vectơ
, ‰ 5 0 ta có:

.‰ . ‰ . cosO

và O = í ,‰
Hoҥt đӝng 3: + GV yêu cҫu HS làm c. Ví dө: Cho tam
+ Hӑc sinh theo dõi và viӋc theo nhóm và ghi kӃt giác ABC đӅu cҥnh
trҧ lӡi quҧ vào bҧng con đӇ kiӇm a. G là trӑng tâm, M
2
tra kӃt quҧ. là trung điӇm BC.
ü, ü  ........ 
2
Hãy tính tích vô
2
,  ........ hưӟng cӫa:
2
,  , , 
Ô2
ü,   ........ 
2 ,  ,  , 
2
,  ........  ,  , , 
2
2 , 
 ,  ........
2

ü ,  ........ 0

Ô2
ü,   ........ 
6

Hoҥt đӝng 4: + Trong trưӡng hӧp nàu d. Nhұn xét:


+ HS trҧ lӡi thì Ô.‰ 0 · GV yêu cҫu
.‰ 0 ü‰ HS trҧ lӡi vài bҧng con.
+ GV chӍ lҥi 1 trưӡng hӧp
cӫa ví dө trên cho HS thҩy
rõ hơn.
Hoҥt đӝng 5: + GV đưa ra trưӡng hӧp. e. Bình phương vô
+ HS trҧ lӡi: NӃu Ô  ‰ thì Ô.‰ Ž · Yêu hưӟng
.‰ . cҫu hӑc sinh ghi kӃt quҧ
= Ô . Ô . Cos00 vào bҧng con.

2 · Sau đó GV đưa ra kӃt


= Ô
luұn.
2 2
.‰ : gӑi là bình
phương và vô hưӟng cӫa
Ô.

Ë9%:
GV hưӟng dүn bài tұp vӅ nhà và cho hӑc sinh làm thêm 1 sӕ bài tұp
nhӓ đӇ cӫng cӕ lҥi kiӃn thӭc.
1. Trong trưӡng hӧp nào thì .‰ Ž có giá trӏ dương, âm hay bҵng 0Ž
2. Cho `ABC có AB = 7, AC = 5, Â = 1200.
Tính .  Ž
3. Cách chӭng minh 2 đưӡng thҷng vuông góc bҵng tính vô hưӟngŽ
4. BTVN: 4, 5, 6, 7/51, 52 (SGK)
c;c<  c 
  
cc=
 
| 

- HS nҳm đưӧc các tính chҩt cӫa vô hưӟng và sӱ dөng đưӧc các tính
chҩt vào trong tính toán.
   
- Sӱ dөng thành thҥo các tính chҩt cӫa tích vô hưӟng vào tính toán và
biӃn đәi biӇu thӭc vectơ.
- Bưӟc đҫu biӃt vұn dөng đӏnh nghĩa tích vô hưӟng và tính chҩt vào bài
tұp mang tính tәng hӧp đơn giҧn.
 
Tӯ đӏnh nghĩa tích vô hưӟng cӫa 2 vectơ biӃt suy luұn ra đưӧc các tính
chҩt và biӃt áp dөng vào bài tұp.
  
- Cҭn thұn, chính xác.
- Xây dӵng bài hӑc mӝt cách tӵ nhiên chӫ đӝng.
- Toán hӑc bҳt nguӗn tӯ thӵc tiӉn.
 !"#$% &'()*
- TiӃt trưӟc hӑc sinh đã đưӧc vӅ góc giӳa 2 vectơ và đӏnh nghĩa tích vô
hưӟng cӫa 2 vectơ.
- Chuҭn bӏ bҧng con cho các nhóm.
+#$%","'()*
- Phương pháp gӧi mӣ vҩn đáp thông qua các hoҥt đӝng điӅu khiӇn tư
duy.

c -. / *0/,1(23%
|  !"#$%& ':
a. ViӃt biӇu thӭc đӏnh nghĩa tích vô hưӟng cӫa 2 vectơ , ‰ 5 0 Ž
b. Áp dөng: Cho `ABC có AB = 7, AC = 5,  = 1200. Tính ü.  Ž
 (%&")

Tӯ đӏnh nghĩa suy ra các tính chҩt cӫa tích vô hưӟng cӫa
2 vectơ.

c 1(23%*4  1(23%% ,10  c567%  8%


+ HS làm viӋc theo nhóm và -GV yêu cҫu hs làm 3. Tính chҩt cӫa
ghi kӃt quҧ vào bҧng viӋc theo nhóm và ghi tích vô hưӟng
.‰ . ‰ . cos( , ‰ ) kӃt quҧ ӣ bҧng con vӟi x : (SGK)
2 sӕ a, b ta có:
‰.Ô  ‰ . Ô . cos(‰, Ô )
ab = ba
+ .‰  0 + So sánh .‰ và ‰. .
z tính chҩt .‰ = ‰. .
í
+ NӃu Ô.‰ = 900 thì
.‰ = Ž, điӅu ngưӧc lҥi

có đúng khôngŽ
z tính chҩt
Ôü‰ Ô.‰ 5 0
í
+  ‰ í
 . ‰ . cos  , ‰
í
+ So sánh:  ‰ ;  ‰ í
í
=  ‰ . Ô . cos  ‰.Ô
í
và  . Ô.‰
í
=  . Ô . ‰ . cos Ô, ‰ Hãy chia các khҧ năng
cӫa k
í
  Ô ‰  Ô ‰ í
 í .‰

+ Ta có tính chҩt phân


phӕi đӕi vӟi phép cӝng
và phép trӯ.
í‰ Ÿ — .‰ Ÿ .—

í‰ ¶ — .‰ ¶ .—

+ Dùng các tính chҩt


vô hưӟng chӭng minh

íÔ Ÿ ‰  Ô Ÿ ‰
2 2 2
Ÿ 2Ô.‰

í ¶‰ 2
Ÿ‰
2 2
¶ 2 .‰

í Ÿ ‰ .í ¶ ‰ 2
¶‰
2

+ Hӑc sinh có thӇ trҧ lӡi: 2


¶‰
2

Ta có: Ô.‰  Ô . ‰ . cos Ô, ‰ í + Vӟi 2 sӕ thӭc bҩt kì


Suy ra: a,b luôn có í .‰ 2 2
.‰ 2
2
í .‰ 2
í
. ‰ . cos 2 , ‰ Vұy vӟi 2 vectơ bҩt kì
,‰ , đҷng thӭc
2 2
í
.‰ . cos 2 , ‰

Do đó đҷng thӭc íÔ.‰ 2 2


 Ô .‰ có
2
đúng

íÔ.‰  Ô .‰ nói chung không khôngŽ ViӃt thӃ nào


2 2 2

mӟi đúngŽ
đúng.
· GV gӑi tӯng nhóm
trҧ lӡi.
(GV có thӇ gӧi ý: sӱ
dөng đӏnh nghĩa tích vô
hưӟng và vұn dөng các
tính chҩt đã hӑc).

: Giáo viên đưa ra bài toán 1 và bài toán 2 nhҵm cӫng cӕ
lҥi lý thuyӃt.
c 1(23%*4  1(23%% ,10  c567%  8%
a.  2 Ÿ  2 ¶  2 ¶  2 = + GV yêu cҫu HS làm Bài toán 1: Cho tӭ giác

í ¶  2
Ÿ  2 ¶  2 ¶  ¶ í 2
viӋc theo nhóm và ghi ABCD:
= 2 ü.  Ÿ 2  .  kӃt quҧ vào bҧng con a. C/m
í
= 2.  ¶  ü 2 Ÿ  2  ü 2
Ÿ  2 Ÿ 2 .ü .

= 2 .ü Tӯ câu a, hãy C/m ĐK

b. Tӯ câu a) ta có: cҫn và đӫ đӇ tӭ giác có 2


đưӡng chéo vuông góc là
CA ü BD . 0
tәng bình phương các cһp
 2 Ÿ  2  2 Ÿ  2
cҥnh đӕi diӋn bҵng nhau.
Gӑi O là trung điӇm cӫa đoan + GV yêu cҫu HS làm Bài toán 2:
AB, ta có: viӋc theo nhóm và ghi Cho đoҥn thҷng AB có
. í Ÿ  .í Ÿ  kӃt quҧ vào bҧng con. đӝ dài 2a và sӕ k2. Tìm

í Ÿ  .í ¶  tұp hӧp các điӇm M sao


2
2
cho .  2
 

 2 ¶ 2

Do đó:
. 2
2
 Ô2   2

 2 2 Ÿ 2

Vұy tұp hӧp điӇm M là đưӡng


tròn tâm O, bán kính
R=  2 Ÿ 2

** 
+ Vӟi 2 sӕ thӵc a, b thì (ab)2 = a2 . b2

vұy .‰í 2
Ž

1
Ô.‰  . Ô Ÿ ‰ Ô ‰ )
2 2 2
+ C/m:
2
1 2 2
Ô.‰  . Ô Ÿ ‰ Ô ‰ )
4
1
¶ ‰ )
2 2 2
.‰ . Ÿ ‰ ¶
2

+ Có mҩy cách tính tích vô hưӟng cӫa 2 vectơŽ


+ Làm các Btұp 8-12/152 (SGK)

You might also like