KHÁI QUÁT VĂN HỌC VIỆT NAM TỪ 1975 ĐẾN HẾT THẾ KỈ XX

VHVN 1975 đến hết thế kỉ XX đã vận động theo khuynh hướng dân chủ hóa mang tính nhân bản, nhân văn sâu sắc.

Hoàn cảnh lịch - Ngày 30/4/1975, cuộc kháng chiến chống Mỹ thắng lợi  Lịch sử ta mở ra một thời kì mới – thời kì độc lập, tự do và thống
sử, xã hội và văn nhất đất nước.
hóa. - Từ năm 1975-1985, đất nước ta lại gặp những khó khăn và thử thách mới, nhất là khó khăn về kinh tế  đòi hỏi đất nước phải
đổi mới: đổi mới là “nhu cầu bức thiết”, là “vấn đề có nghĩa sống còn” của toàn dân tộc (Nghị quyết Đại hội Đảng VI-1986).
- Từ năm 1986, với công cuộc đổi mới do Đảng Cộng sản đề xướng và lãnh đạo, kinh tế nước ta là nền kinh tế thị trường, văn
hóa có điều kiện tiếp xúc rộng rãi với văn hóa thế giới.
- Đất nước bước vào công cuộc đổi mới thúc đẩy nền văn học cũng phải đổi mới phù hợp với nhà văn và người đọc cũng như
quy luật phát triển khách quan của nền văn học.
 Có thể xem giai đoạn 1975-1985 là chặng đường văn học chuyển tiếp, trăn trở tìm kiếm con đường mới, còn sau 1985 trở đi
là chặng đường đổi mới văn học mạnh mẽ, sâu sắc và khá toàn diện.

CHUYỂN BIẾN THÀNH TỰU

Văn xuôi - Văn xuôi có nhiều khởi sắc hơn thơ ca. Nhạy cảm với những vấn đề của đời sống, - Đất trắng (Nguyễn Trọng Oánh)
một số cây bút đã bộc lộ ý thức muốn đổi mới cách viết về chiến tranh, cách tiếp cận - Hai người trở lại trung đoàn (Thái Bá
hiện thực đời sống. Lợi)…
- Sau Đại hội Đảng VI-1985, văn học chính thức đổi mới. Do vấn đề đổi mới tư duy, - Tướng về hưu (Nguyễn Huy Thiệp)
phương châm nhìn vào hiện thực được coi trọng nên phóng sự điều tra có điều kiện - Chiếc thuyền xa, Cỏ lau (Nguyễn
phát triển mạnh mẽ, thu hút sự chú ý của người đọc, tiêu biểu nhất là Trần Khắc, Minh Châu)
Hoàng Minh Tường… Văn xuôi thực sự khởi sắc với những tác phẩm có tính nghệ - Bến không chồng (Dương Hướng)…
thuật cao.

Thơ - Những cây bút thời kháng chiến chống Mỹ vẫn sáng tác và sung sức hơn cả: Xuân - Tập Di cảo thơ (Chế Lan Viên)
Quỳnh, Nguyễn Duy, Hữu Thỉnh… - Tự hát (Xuân Quỳnh)
- Thư mùa đông (Hữu Thỉnh)…

- Hiện tượng nở rộ trường ca sau 1975 tạo được tiếng vang trên thi đàn với khuynh - Những người đi biển (Thanh Thảo)
hướng chung tổng kết, khái quát chiến tranh thông những trải nghiệm riêng của từng - Đường tới thành phố (Hữu Thỉnh)…
nhà thơ trong suốt những năm trực tiếp cầm súng.

Kịch - Kịch phát triển khá mạnh mẽ. - Hồn Trương Ba, da hàng thịt; Tôi và
chúng ta (Lưu Quang Vũ)
 - Mùa hè ở biển (Xuân Trình)…
Lí luận, nghiên - Cũng đổi mới. Các nhà nghiên cứu lí luận phê bình có ý thức tự giác cao trong việc
cứu, phê bình đổi mới phương pháp tiếp cận đối tượng.
Văn học