You are on page 1of 66

Giáo trình

TRUYӄN SӔ LIӊU
Khoa ĐiӋn tӱ ViӉn thông
Ts. Ngô Văn Sӻ
TÀI LIӊU THAM KHҦO
‡ Computer Communication. HENRY NUSS
BAUMER
‡ Data Transmission, Computer Networks and Open
Systems.
‡ Giáo trình TruyӅn sӕ liӋu ĐHBK Hà Nӝi
Đһng Văn ChuyӃt.
‡ Giáo trình TruyӅn sӕ liӋu ĐHBK Tp. HCM
NguyӉn Văn Thưӣng.
‡ Giáo trình TruyӅn sӕ liӋu Hӑc viӋn BCVT
NguyӉn Hӗng Sơn
NӜI DUNG
‡ TӘNG QUAN Vӄ MҤNG XӰ LÝ TӮ XA
‡ MODEM
‡ XӰ LÝ LӚI TRONG MҤNG TRUYӄN
SӔ LIӊU
‡ DATA LINKS
‡ ĐӎNH TUYӂN
Lӏch hӑc 08ĐTLTSG
Thӭ 2 Thӭ 3 Thӭ 4 Thӭ 5 Thӭ 6 Thӭ 7 CN

Chương 2

Chương 1 Chương 2

Chương Chương Chương Chương Chương Chương 1 Chương 2


3 3 3 4 4
Chương 1
TӘNG QUAN Vӄ MҤNG XӰ LÝ TӮ XA
Máy tính Xӱ lý thông tin

Teleprocessing
Teleinformation
Telematique
ViӉn tin

Mҥng viӉn thông TruyӅn thông tin


Ghép nӕi

Các máy tính Cho phép thu nhұn,


Các thiӃt bi đҫu cuӕi phân phát, xӱ lý
thông tin, theo thӡi
Các thiӃt bӏ ngoҥi vi gian thӵc, ӣ bҩt kǤ vӏ
trí nào
á  
  


' 
Data Terminal Equipment
'
'
 


 

á   á

Bao gӗm phҫn cӭng và phҫn mӅm, xác lұp trên cơ sӣ:
- Loҥi ӭng dөng
-Yêu cҫu vӅ lưu lưӧng truyӅn dүn qua mҥng.
Nhҵm mөc đích ¿
- Xӱ lý thông tin
- Giao tiӃp mҥng viӉn thông
- Quҧn lý đưӡng truyӅn
- Quҧn lý thiӃt bӏ đҫu cuӕi
Ihân loҥi tài nguyên
‡ ThiӃt bӏ
± ThiӃt bӏ xӱ lý dӳ liӋu
± ThiӃt bӏ mҥch dӳ liӋu
‡ Đưӡng truyӅn
± Vô tuyӃn
± Hӳu tuyӃn
± Mҥng viӉn thông
Data Terminal Equipment
DTE (ThiӃt bӏ đҫu cuӕi dӳ liӋu,
ThiӃt bӏ xӱ lý dӳ liӋu)
‡ IC
‡ FAX
‡ Irinter
‡ Camera
‡ Scanner
‡ Monitor
‡ Telemetter
‡ Sensor
Data Circuit Equipment
DCE (ThiӃt bӏ mҥch dӳ liӋu)
‡ Modem
‡ Router (Bӝ đӏnh tuyӃn)
‡ Brigde (Cҫu nӕi)
‡ Cluster (Bӝ tұp trung)
‡ Hub
‡ Communication Controller
(Bӝ điӅu khiӇn truyӅn thông)
‡ Multiplex Switching
(ChuyӇn mҥch ghép kênh)
Lines
(Đưӡng truyӅn dӳ liӋu)
‡ Radio (Vô tuyӃn)
± VHF
± UHF
± SHF
‡ Cable (Hӳu tuyӃn)
± Cáp quang
‡ Đơn mode
‡ Đa mode
± Cáp thông tin
‡ Đӗng trөc (trӣ kháng 75 ȍ hoһc 150ȍ)
‡ Song hành (trӣ kháng 300 ȍ )
‡ Xoҳn đôi
á    
Ihân loҥi theo ӭng dөng:
- Đҫu cuӕi.
- Bӝ xӱ lý điӅu khiӇn bҵng chương trình.
Các ӭng dөng thông thưӡng cӫa các hӋ thӕng
xӱ lý tӯ xa đưӧc chia làm 7 nhóm:
 
(Cәng dӳ liӋu)
Đҩu nӕi các thiӃt bӏ đӇ nhұp dӳ liӋu trӵc
tiӃp vào máy tính. Dӳ liӋu đưӧc kiӇm tra bӣi
hӋ thӕng và ghi vào file. Bao gӗm 2 loҥi :
+ Remote entry (Cәng dӳ liӋu đưӧc điӅu
khiӇn tӯ xa)
+ Remote Collection (Thu nhұn dӳ liӋu tӯ
xa)
   
Máy tính ThiӃt bӏ đҫu cuӕi.
- Dùng cho lưu lưӧng lӟn.
- Giá thành rҿ.
- Bҧo đҧm điӅu khiӇn dӳ liӋu bҵng các
chương trình kiӇm tra.
- Cӵ ly gҫn dùng đưӡng cáp hoһc radio nӕi
trӵc tiӃp.
- Cӵ ly xa, kӃt nӕi qua mҥng viӉn thông
Thí dө : HӋ thӕng điӅu khiӇn giao thông
Remote Collection
(Thu nhұn dӳ liӋu tӯ xa)
Máy tính NhiӅu thiӃt bӏ đҫu cuӕi nhұp dư liӋu
xa nhau.
- Lưu lưӧng thҩp theo mӑi hưӟng.
-Thưӡng dùng đӇ theo dӓi các quá trình hoҥt
đӝng trong mӝt nhà máy bҵng các thiӃt bӏ đҫu cuӕi
giám sát ӣ các phòng làm viӋc khác nhau.
æ  !"#$%
&'($)*!%+,-.
Các user yêu cҫu thông tin đưӧc quҧn lý
bҵng cơ sӣ dӳ liӋu máy tính và có khҧ năng,
cұp nhұt, sӱa đәi dӳ liӋu.
- Thông tin tӯ DTE đӃn Data Base Computer
là nhӳng thông báo ngҳn (V 100byte), thông
tin theo hưӟng ngưӧc lҥi dài hơn.
- Yêu cҫu thӡi gian đáp ӭng nhanh, tӕi đa 3
giây.
Thí dө: Các hӋ thӕng thông tin quҧn lý
ý /0!*
&!12!3*.
NhiӅu user đưӧc kӃt nӕi và chia xҿ mӝt máy
tính lӟn (super computer), thӡi gian dành cho mӛi
user đưӧc phân bӕ trong nhӳng thӡi khoҧng lһp lҥi.
Mӛi user có cҧm giác mình là user duy nhҩt.
- Khoҧng cách liên lҥc giӳa DTE và super
computer là tuǤ ý.
- Thông tin ngҳn và tuǤ thuӝc vào yêu cҫu ӭng
dөng.
- Thӡi gian đáp ӭng rât ngҳn.
4. Remote Batch Processing
(X͵ lý theo nhóm)
Cho phép sӱ dung máy tính đӇ xӱ lý theo nhóm.
- Dùng cho các Remote Batch Terminal có khҧ
năng lưu trӳ dӳ liӋu lӟn và kӃt nӕi vӟi nhau trên
khoҧng cách rҩt xa.
‡ - Các RBT gӱi dӳ liӋu cho máy tính vào nhӳng
khoҧng thӡi gian cӕ đӏnh.
‡ Thí dө : HӋ thӕng AFIS (Automatic finger print
identification system)
+. Message Switching
(Chuy͋n tin)
Cho phép chuyӇn các bҧn tin giӳa các đҫu
cuӕi, các bҧn tin này đưӧc truyӅn qua nhiӅu nút
trưӟc khi đӃn đích.
- Mӛi máy tính ӣ các nút mҥng có thӇ lưu trӳ
bҧn tin trong khi chӡ đӧi đưӧc gӱi đi.
- Máy tính thӵc hiӋn mӝt sӕ chӭc năng :
KiӇm tra, đóng dҩu (stamping)
B. Sensor based System
(Các h͏ th͙ng d͹a trên c̫m bi͇n)
Bao gӗm các máy tính kӃt nӕi vӟi các bӝ cҧm
biӃn, các bӝ biӃn năng (transducer) và các bӝ
kích thích (actuator), cho phép điӅu khiӇn tӭc
thӡi các quá trình công nghiӋp hoһc mӝt hӋ thӕng
tӵ đӝng.
- Các đҫu cuӕi là các sensor, actuator và
transducer vӟi sӕ lưӧng rҩt lӟn.
- Bҧn tin rҩt ngҳn ( vài byte)
- Thӡi gian đáp ӭng cӵc nhanh (tín hiӋu khҭn
cҩp)
Y. Electronic mail
(Thư tín đi͏n t͵)
Tұp trung cho viӋc trao đәi các bҧn tin dưӟi
dҥng văn bҧn, hình ҧnh giӳa hai tram cách xa
nhau.
- Thӡi gian truyӅn tӯ vài giây đӃn vài giӡ.
- KiӇu lưu thông đҫu cuӕi đҫu cuӕi.
I!45*$!($678!9

Có thӇ phân loҥi hӋ thӕng xӱ lý tӯ xa theo


kiӇu điӅu khiӇn và giám sát.
Bao gӗm:
- ĐiӅu khiӇn tұp trung.
- ĐiӅu khiӇn phân tán
Gҳn liӅn vӟi các hӋ thӕng tuҫn tӵ, hӋ thӕng lai
tuҫn tӵ và hӋ thӕng phân tán
—  

 
Giao viӋc thiӃt lұp và giҧi phóng kӃt
nӕi giӳa các thuê bao cho mӝt máy chӫ có
khҧ năng đáp ӭng tҩt cҧ các nhiӋm vө quҧn
lý, giám sát mҥng.
- TiӋn lӧi cho giҧi quyӃt xung đӝt.
- DӉ phát hiӋn hư hӓng.
- Bҩt tiӋn : Mҥng phҧi ngӯng hoҥt đӝng khi
máy chӫ bӏ sӵ cӕ.
    

NhiӅu máy trҥm có khҧ năng giám sát và
quҧn lý mҥng.
- Ihӭc tҥp hơn do phҧi giҧi quyӃt xung đӝt
và hӝi thoҥi giӳa các trҥm.
- Xác đӏnh Master tҥm thӡi.
- Sӱ dөng các thuұt toán đa truy cұp thích
hӧp đӇ hҥn chӃ các xung đӝt dây chuyӅn
͏ th͙ng tu̯n t͹
( ierachical System)
z Mӑi khҧ năng xӱ lý tұp
trung vào mӝt máy
tính chӫ.
- Các máy trҥm đҩu nӕi
trӵc tiӃp hoһc thông
qua mҥng chuyӇn
mҥch công công.
- Có khҧ năng xӱ lý mӝt
vài ӭng dөng khác
nhau trên máy tính..
͏ th͙ng lai tu̯n t͹
(ybrid ierachical System)
z Cho phép tăng hiӋu quҧ
và khҧ năng cӫa hӋ
thӕng.
- Sӱ dөng vài máy chӫ
liên lҥc vӟi nhau qua
bӝ điӅu khiӇn truyӅn
thông.
- Các đҫu cuӕi đưӧc
quҧn lý theo miӅn
͏ th͙ng phân tán
z Sӱ dөng các máy tram có khҧ
năng xӱ lý tương đӕi mҥnh.
- Yêu cҫu cӫa ӭng dөng (tӵ
đӝng hoá văn phòng, trao đәi dӳ
liӋu thưӡng xuyên giӳa các
tram,
- Chia xҿ các tài nguyên đҳt tiӅn
(máy in nhanh, đӝ phân giҧi
cao).
Tính ch̭t lưu lưͫng
Khác vӟi lưu thoҥi, đưӧc đánh giá qua sӕ lҫn
gӑi trung bình và thӡi gian gӑi trung bình, lưu
lưӧng trong hӋ thӕng xӱ lý tӯ xa phө thuӝc vào
loҥi ӭng dөng và khá bҩt thưӡng.
KiӇu lưu lưӧng là Bursty Trafic (bùng nә), vӟi
nhӳng khoҧng ngҳn kích hoҥt cao, sau đó là nhӳng
thӡi khoҧng im lһng kéo dài.
Mô hình OSI và mҥng
teleprocessing
‡ Các nguyên tҳc phân lӟp
‡ Trao đәi thông tin trong mô hình OSI
‡ Mô hình 7 lӟp
‡ Đóng gói và mӣ gói
‡ Các chӭc năng đưӧc khuyӃn nghӏ trong
mӛi lӟp
Các nguyên tҳc phân lӟp
Mӛi hӋ thӕng trong mҥng đưӧc cҩu trúc dӵa vào:
- Sӕ lưӧng các lӟp (layer) (7 lӟp)
- Lưӧng thông tin trao đәi giӳa các lӟp phҧi đưӧc tӕi
thiӇu hoá và phҧi truyӅn qua giao diӋn giӳa các lӟp.
- Lӟp trên có quyӅn yêu cҫu lӟp dưӟi phөc vө, và lӟp
dưӟi phҧi đáp ӭng các yêu cҫu cӫa lӟp trên trong
phҥm vi các dӏch vu đã có.
Chӭc năng đưӧc khuyӃn nghӏ trong mӛi lӟp
Giӳa 2 lӟp
Đӏnh nghĩa đӗng mӭc
mӕi quan hӋ
Giӳa 2 lӟp kӅ
nhau
Trao đәi thông tin trong mô hình
OSI
Mô hình 7 lӟp
Đóng gói và mӣ gói
Các topology cӫa mҥng
‡ Ioint to point (ĐiӇm nӕi điӇm)

T T
‡ Multipoint (Nӕi nhiӅu điӇm)

S S S
‡ Star (Sao)

HUB
‡ Ring (Vòng)
Mesh (Full connect)
Matrix (Ma trұn)
TiӃp thông hoàn toàn
TiӃp thông không hoàn toàn
Tree (Cây)
Mô hình OSI
‡ Cҩu trúc phân lӟp
‡ Các nguyên tҳc phân lӟp
‡ Trao đәi thông tin trong mô hình OSI
‡ Các chӭc năng đưӧc khuyӃn nghi trong mô
hình 7 lӟp
‡ Hoҥt đӝng cӫa mҥng dӵa trên mô hình tham
chiӃu
‡ Opened System Interconnect
‡ Cҩu trúc phân lӟp:
± HӋ thӕng bao gӗm nhiӅu lӟp (layer)
± Mӛi lӟp đưӧc khuyӃn nghӏ mӝt sӕ các chӭc
năng gân nhau
± Các chӭc năng ӣ các lӟp phҧi trao đәi thông tin
vӟi nhau đӇ tҥo ra tính năng hoàn chӍnh cӫa hӋ
thӕng
Các nguyên tҳc phân lӟp
‡ Xác đӏnh sӕ lӟp (7 lӟp)
‡ Trao đәi thông tin (qua giao tiӃp giӳa các
lӟp) phҧi đưӧc tӕi thiӇu hoá
‡ Ihөc vө: Lӟp trên có quyӅn yêu cҫu lӟp
dưӟi phөc vө và lӟp dưӟi phҧi cung ӭng các
dӏch vө mình có theo yêu cҫu cӫa lӟp trên
Trao đәi thông tin trong mô hình
OSI
‡ Trao đәi thông tin giӳa các đơn nguyên
(module) ngang hàng (peer-peer)
‡ Trao đәi thông tin giӳa các lӟp
‡ Trao đәi thông tin giӳa ngưӡi sӱ dөng và
mҥng
Trao đәi thông tin giӳa các đơn
nguyên ngang hàng (peer-peer)
‡ (N-1)-
layer

‡ N-
layer
Liên kӃt logic

‡ (N+1)
-Layer Liên kӃt vұt lý
‡ Thông tin trao đәi giӳa các đơn nguyên
ngang hàng đưӧc qui đӏnh thông qua liên
kӃt logic.
‡ Thӵc tӃ các thông tin này đưӧc truyӅn tӯ
trên xuӕng dưӟi ӣ bên phát và truyӅn theo
hưӟng ngưӧc lҥi, tӯ dưӟi lên trên ӣ bên thu
(theo liên kӃt vұt lý)
Trao đәi thông tin giӳa các lӟp
IDU ICI ‡ IDU Interface Data Unit
‡ (Đơn vӏ dӳ liӋu giao tiӃp)
IDU ‡ IDU Irotocol Data Unit
‡ (Đơn vӏ dӳ liӋu giao thӭc)
SDU ICI ‡ ICI Interface Control Information
‡ (Thông tin điӅu khiӇn giao tiӃp)
ICI ‡ SDU Service Data Unit
IDU ICI ‡ (Đơn vӏ dӳ liӋu dӏch vө)
‡ ICI Irotocol Control Information
IDU ‡ (Thông tin điӅu khiӇn giao thӭc)

SDU ICI
Các ký hiӋu khӕi thông tin trao đәi
‡ IDU Interface Data Unit
(Đơn vӏ dӳ liӋu giao tiӃp)
‡ IDU Irotocol Data Unit
(Đơn vӏ dӳ liӋu giao thӭc)
‡ ICI Interface Control Information
(Thông tin điӅu khiӇn giao tiӃp)
‡ SDU Service Data Unit
(Đơn vӏ dӳ liӋu dӏch vө)
‡ ICI Irotocol Control Information
(Thông tin điӅu khiӇn giao thӭc)
Trao đәi thông tin giӳa user và
network
User A User B
Request Confirm Response Indicate
Yêu cҫu Khҷng Đáp ӭng ChӍ thӏ
đӏnh

SAI SAI

Service Access Ioint


ĐiӇm truy nhұp dӏch vө
Thí dө vӅ trao đәi thông tin
‡ CONNECT-Request
‡ CONNECT-Indicate
‡ CONNECT-Respone
‡ CONNECT-Confirm
‡ SENTDATA-Request
‡ SENTDATA-Indicate
‡ SENTDATA-Response
‡ SENTDATA-Confirm

‡ DATA TRANSFER

‡ DISCONNECT-Request
‡ DISCONNECT-Indicate
Các chӭc năng đưӧc khuyӃn nghӏ
trong mô hình OSI
Application Ӭng dөng
Iresentation Trình bày
Session Hӝi thҧo
Transport Giao vұn
Network Mҥng
Data Link Liên kӃt dӳ liӋu
Ihysic Vұt lý
Lӟp vұt lý
‡ Bao gӗm các chӭc năng đưӧc khuyӃn nghӏ:
± ĐiӅu chӃ và giҧi điӅu chӃ
± Mã hoá và giҧi mã
± ChuyӇn đәi song song - nӕi tiӃp
± Scrambler (xáo trӝn, đҧo trұt tӵ bit theo mӝt qui
luұt và chèn bit) và Descrambler (giҧi xáo trӝn,
đҧo trұt tӵ bit theo qui luұt ngưӧc lҥi và rút các
bit chèn)
± Lӑc nhiӉu
Lӟp liên kӃt dӳ liӋu (Data Link)
‡ Tұp trung cho các chӭc năng:
± Tҥo khung hoһc khӕi dӳ liӋu
± ĐiӅu khiӇn tuyӃn logic do lӟp vұt lý cung cҩp
đӇ bҧo đҧm hiӋu quҧ khai thác đưӡng truyӅn
± Xӱ lý lӛi nhҵm bҧo đҧm chҩt lưӧng dӏch vө đáp
ӭng các yêu cҫu cӫa ngưӡi sӱ dөng
Lӟp mҥng
‡ Bao gӗm:
± Đӏnh tuyӃn (giӳa các nút lân cұn)
± Tҥo gói chuҭn (có kích thưӟc cӕ đӏnh)
± Ihân phӕi các gói theo các tuyӃn đưӧc chӑn
Giao vұn
‡ Đӏnh tuyӃn (tӯ đҫu cuӕi đӃn đҫu cuӕi)
‡ ĐiӅu khiӇn luӗng
‡ ĐiӅu khiӇn tҳc nghӁn
Lӟp hӝi thҧo
‡ Bao gӗm:
± Tә chӭc các phiên giao dӏch giӳa các ngưӡi sӱ
dөng
Lӟp trình bày
‡ Tұp trung cho các chӭc năng:
± Soҥn thҧo
± In ҩn
± HiӇn thӏ thông tin
± Đӏnh dҥng dӳ liӋu
± Vân vân . . .
Lӟp ӭng dөng
‡ Bao gӗm các chӭc năng đáp ӭng các yêu
cҫu dӏch vө cӫa các ӭng dөng cө thӇ
Hoҥt đӝng trên mô hình
Application message Application

Iresentation Iresentation

Session Session
Drop Insert

Transport Transport
I
a U
c Network Network Network n
k p
Data Link Data Link a
Data Link
c
k
Ihysic Ihysic Ihysic

ost A Repeater ost B


Mӝt sӕ mҥng quҧng bá tiêu biӇu
Mҥng truyӅn hình cáp analog
Mҥng truyӅn
hình sӕ

You might also like