Chuyên đề: H2, CO, C, Al.. Khử OXIT kim loại.

Thí dụ 8: Thổi một luồng khí CO dư đi qua ống đựng hỗn hợp 2 oxit Fe3O4 và CuO nung nóng
I- Phương trình phản ứng tổng quát:. đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 2,32 g hỗn hợp kim loại. Khí thoát ra được đưa vào
(CO; H2; C; Al) + MxOy →M( hoặc oxit có số OXH thấp hơn) + (CO2; H2O; CO; Al2O3 ). ( M bình đựng dd Ca(OH)2 dư thấy có 5g kết tủa trắng. Khối lượng hỗn hợp 2 oxit kim loại ban đầu
là kim loại đứng sau Al trong dãy điện hóa) là: A - 3,12g B - 3,21g C - 4g D - 4,2g E - Kết quả khác
II- Chú ý khi giải bài tập dạng này: giải: CO lấy oxi trong oxit nO(trong oxit) = nCO = n(CO2) = n(CaCO3) = 0,05 mol
- thường áp dụng cá định luật bảo toàn nguyên tố, bảo toàn khối lượng, bảo toàn e. ( moxit = mKL + moxi trong oxit = 2,32 + 0,05 x 16 = 3,12 (g)Vậy đáp án ( A ) đúng
- Khi khử oxit kim loại bằng các chất khử như CO, H2, Al… thì chất khử lấy oxi của oxit tạo ra: C- Bài tập áp dụng
CO2, H2O, Al2O3. Biết số mol CO, H2, Al… tham gia phản ứng hoặc hết số mol CO2, H2O, Al2O3 Dữ kiện sau dùng cho câu 2 đến câu 3. Khử hoàn toàn 9,6 gam một hỗn hợp A gồm Fe 2O3 và
tạo ra tính được lượng oxi trong oxit (hay trong hỗn hợp oxit) và suy ra lượng kim loại (hay hỗn FeO bằng H2 ở nhiệt độ cao thu được m gam sắt và một lượng H 2O vừa đủ hấp thụ hết 11,6 gam
hợp kim loại).( Chỉ khử những ion kim loại đứng sau Al trong dãy điện hóa của kim loại) SO3. Câu 2: Thành phần phần trăm về khối lượng của từng oxit trong hỗn hợp A là
- Khi khử oxit kim loại bằng các chất khử CO (H2) thì CO (H2) có nhiệm vụ lấy oxi của oxit kim A. 30% và 70% B. 35% và 65% C. 25% và 75% D. 15% và 85%
loại ra khỏi oxit. Mỗi một phân tử CO(H2) chỉ lấy được 1mol O ra khỏi oxit. ( nO = nCO = nO lấy Câu 3: Thể tích H2 cần dùng để khử hoàn toàn hỗn hợp trên là
của oxit hoặc ( H2O) ( nO= n(H2O)). áp dụng định luật bảo toàn khối lượng tính khối lượng hỗn A. 3,72 lít B. 3,36 lít C. 3,248 lít D. 3,160 lít
hợp oxit ban đầu. Câu 4: (CĐ – 2007) Cho 4,48 lít khí CO (ở đktc) từ từ đi qua ống sứ nung nóng đựng 8 gam một
B- Bài tập áp dụng:. oxit sắt đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn. Khí thu được sau phản ứng có tỉ khối so với hiđro bằng
Thí dụ 1 : Khử hoàn toàn 17,6g hỗn hợp gồm Fe, FeO, Fe2O3, cần 4,48 lít H2 (đktc) . Khối lượng 20. Công thức của oxit sắt và phần trăm thể tích của khí CO2 trong hỗn hợp khí sau phản ứng là
sắt thu được là : A. 14,5 g , B -15,5g C- 14,4 g D- 16,5g A. FeO; 75%. B. Fe3O4; 75%. C. Fe2O3; 65%. D. Fe2O3; 75%.
Cách nhẩm : CO lấy oxi của oxit tạo ra CO2. Số mol nguyên tử O trong oxit phải bằng số mol Câu 5: Khử hoàn toàn 0,25 mol Fe 3O4 bằng H2. Sản phẩm hơi cho hấp thụ vào 18g dd H 2SO4
CO và bằng 0,2 mol. Vậy khối lượng oxi trong oxit là 3,2 g và lượng sắt là 17,6 g - 3,2 g = 14,4 g 80%. Nồng độ H2SO4 sau khi hấp thụ hơi nước là A. 40% B. 30% C. 20% D. 50%
nco = no = 4,48/22,4 = 0,2 ; mo = 16 x 0,2 = 3,2g mFe = 17,6 - 3,2 = 14,4 g Đáp án : C Câu 6: (ĐH Khối A – 2009) Cho luồng khí CO (dư) đi qua 9,1 gam hỗn hợp gồm CuO và Al2O3
Thí dụ 2 : Hỗn hợp A gồm sắt và oxi sắt có khối lượng 2,6 g . Cho khí CO đi qua A đun nóng, khí
nung nóng đến khi phản ứng hoàn toàn, thu được 8,3 gam chất rắn. Khối lượng CuO có trong hỗn
đi ra sau phản ứng được dẫn vào bình đựng nước vôi trong dư, thu được 10g kết tủa trắng. Khối
hợp ban đầu là A. 0,8 gam. B. 8,3 gam. C. 2,0 gam. D. 4,0 gam.
lượng sắt trong A là: A- 1 g B- 1,1 g C- 1,2 g D- 2,1 g
Câu 7: Hỗn hợp A gồm sắt và sắt oxit có khối lượng 5,92 gam. Cho khí CO dư qua hỗn  hợp A,
Cách nhẩm : Kết tủa là CaCO3 . nCaCO3 = nCO2 = nCO = 10/100 = 0,1
nung nóng cho đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn. Khí sinh ra sau phản ứng được dẫn qua dd
n O trong oxit = nCO = 0,1. Khối lượng oxi trong oxit là 1,6 g Đáp án : A
Ca(OH)2 dư được 9 gam kết tủa. Khối lượng sắt thu được là
Khối lượng sắt trong hỗn hợp A là : 2,6 – 1,6 = 1 g.
A. 4,48 gam B. 4,45 gam C. 4,84 D. 4,54 gam.
Thí dụ 3 : Khử hoàn toàn 32g hỗn hợp CuO và Fe2O3 bằng khí H2, thấy tạo ra 9 g nước. Khối
Câu 11: Một oxit kim loại có công thức MxOy, trong đó M chiếm 72,41% khối lượng. Khử hoàn
lượng hỗn hợp kim loại thu được là : A- 12 g B- 16g C- 24 g D- 26 g
toàn oxit này bằng khí CO thu được 16,8g kim loại M. Hoà tan hoàn toàn lượng M bằng HNO 3
Cách nhẩm : nH2O = nO của oxit = 9/18= 0,5 ; mO =16 x 0,5 = 8g
đặc, nóng thu được muối của M hoá trị III và 0,9 mol khí NO2. MxOy có công thức phân tử là
m kim loại = 32 -8 = 24 g Đáp án : C
A. Fe3O4 B. Fe2O3 C. Cr2O3 D. Al2O3
Thí dụ 4 : cho 0,3 mol FexOy tham gia phản ứng nhiệt nhôm thấy tạo ra 0,4 mol Al 2O3. Công
Câu 15: Cho khí CO qua ống đựng a gam hỗn hợp gồm CuO, Fe 3O4, FeO, Al2O3 nung nóng. Khi
thức oxit sắt là :A-FeO B- Fe2O3 C- Fe3O4 Đáp án : C
thoát ra được cho vào nước vôi trong dư thấy có 30g kết tủa trắng. Sau phản ứng, chất rắn trong
Cách nhẩm : Al lấy đi oxi của FexOy để tạo ra Al2O3. Vì vậy số mol nguyên tử O trong Al 2O3 và
ống sứ có khối lượng 202g. Khối lượng a gam của hỗn hợp các oxit ban đầu là
trong FexOy phải bằng nhau. Do đó: 0,3 y = 0,4 x 3 = 1,2 ⇒ y = 4 ⇒ Fe3O4 A. 200,8g B. 216,8g C. 103,4g D. 206,8g
Thí dụ 5 : Đốt cháy không hoàn toàn 1 lượng sắt đã dùng hết 2,24 lít O2 ở đktc, thu được hỗn Câu 16: (CĐ – 2009) Khử hoàn toàn một oxit sắt X ở nhiệt độ cao cần vừa đủ V lít khí CO (ở
hợp A gồm các oxit sắt và sắt dư. Khử hoàn toàn A bằng khí CO dư, khí đi ra sau phản ứng được đktc), sau phản ứng thu được 0,84 gam Fe và 0,02 mol khí CO2. Công thức của X và giá trị V lần
dẫn vào bình đựng nước vôi trong dư . Khối lượng kết tủa thu được là : lượt làA. Fe3O4 và 0,224. B. FeO và 0,224. C. Fe2O3 và 0,448. D. Fe3O4 và 0,448.
A- 10 g B- 20g C- 30g D- 40 g
Câu 17: (CĐ – 2008) Dẫn từ từ V lít khí CO (ở đktc) đi qua một ống sứ đựng lượng dư hỗn
Cnhẩm : nO đã dùng = nCO= nCO2 =nCaCO3 = 2.2,24/22,4 = 0,2. mCaCO3 = 100 x 0,2 = 20g
hợp rắn gồm CuO, Fe2O3 (ở nhiệt độ cao). Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được
Thí dụ 6 : Cho V lít ( đktc) khí H2 đi qua bột CuO đun nóng, thu được 32 g Cu. Nếu cho V lít H2
đi qua bột FeO đun nóng thì lượng Fe thu được là: A- 24g B- 26 g C- 28g D-30g khí X. Dẫn toàn bộ khí X ở trên vào lượng dư dd Ca(OH)2 thì tạo thành 4 gam kết tủa. Giá trị
Cách nhẩm : nH2 = nCu= nFe = 32/64 = 0,5 mFe = 56 x 0,5 = 28 g Đáp án : C của V làA. 0,448. B. 0,224. C. 1,120. D. 0,896.
Thí dụ 7 : Để khử hoàn toàn hỗn hợp FeO và ZnO thành kim loại cần 2,24 lít H2 ở đktc. Câu 18: Cho một luồng khí CO dư qua ống đựng a gam hỗn hợp Fe 3O4 và CuO nung nóng đến
Nếu đem hỗn hợp kim loại thu được hoà tan hoàn toàn vào axit HCl thì thể tích khí H2 ( đktc) thu phản ứng hoàn toàn, ta thu được 1,16g hỗn hợp 2 kim loại. Khí thoát ra cho vào bình đựng nước
được là :A- 4,48 l B- 1,12 l C-3,36 l D-2,24 l vôi trong dư, thu được 2,5g kết tủa trắng. Khối lượng a gam hỗn hợp 2 oxit kim loại ban đầu là
Cách nhẩm : n hh oxit = nH2 = n hh kim loại = 2,24/22,4= 0,1. Khi hoà tan hỗn hợp kim loại vào axit thì : A. 1,56g B. 2,56g C. 3,12g D. 1,65g
nH2 = n hh kim loại = 0,1 VH2 = 22,4 x 0,1 = 2,24 l Đáp án : D
 Câu 19: Cho hỗn hợp A có khối lượng 8,14 gam gồm CuO, Al 2O3 và một oxit sắt. Cho lượng dư C. 1,6 ; 1,02 ; 5,52 gam D. 1,68 ; 2,04 ; 4,42 gam
H2 đi qua hỗn hợp trên nung nóng, sau khi phản ứng kết thúc thu được 1,44 gam H 2O. Hoà tan Bµi 5: Hçn hîp A gåm : FeO ; Fe3O4 ;Fe2O3 cã sè mol b»ng nhau .
hoàn toàn hỗn hợp A cần dùng 170 ml dd H 2SO4 1M thu được dd B . Cho B tác dụng hết với Khö hoµn toµn 464 gam hçn hîp A b»ng CO d ë nhiÖt ®é cao th× khèi lîng Fe thu ®îc lµ :
NaOH dư thu được kết tủa C . Nung C trong không khí đến khối lượng không đổi thu được 5,2 A. 333 gam B. 334 gam C. 335 gam D. 336 gam
gam chất rắn. Công thức của oxit sắt là 2 .Cho 464 gam hh A t¸c dông víi dd HCl d ®îc dd B . Cho B t¸c dông víi dd KOH d ®îc kÕt tña
A. Fe3O4 B. FeO C. Fe2O3 D. không xác định C . Läc C vµ ®em nung ngoµi kh«ng khÝ ®Õn khèi lîng kh«ng ®æi ®îc m gam chÊt r¾n . Gi¸
Câu 20: (A-08) Cho V lít hỗn hợp khí (ở đktc) gồm CO và H2 phản ứng với một lượng dư hỗn trÞ cña m lµ :
hợp rắn gồm CuO và Fe3O4 nung nóng. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, khối lượng hỗn A. 420 gam B. 440 gam C. 460 gam D. 480 gam
hợp rắn giảm 0,32 gam. Giá trị của V làA. 0,112. B. 0,560. C. 0,448. D. 0,224. Bµi 6 : Cho hçn hîp A gåm : 0,5 mol FeO vµ 0,5 mol Fe 2O3 . Cho hh A t¸c dông víi H2 d nung
Câu 21: (CĐ – 2007) Cho khí CO (dư) đi vào ống sứ nung nóng đựng hỗn hợp X gồm Al2O3, nãng . S¶n phÈm h¬i cho hÊp thô vµo 36 gam dung dÞch H2SO4 90 % . Sau khi hÊp thô , nång ®é
MgO, Fe3O4, CuO thu được chất rắn Y. Cho Y vào dd NaOH (dư), khuấy kĩ, thấy còn lại phần cña H2SO4 lµ :
không tan Z. Giả sử các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Phần không tan Z gồm A. 30% B. 40 % C. 45% D. 50%
A. Mg, Al, Fe, Cu. B. Mg, Fe, Cu. C. MgO, Fe, Cu. D. MgO, Fe3O4, Cu. Bµi 7: Cho 27,2 gam hçn hîp gåm Fe , Fe 2O3 t¸c dông hÕt víi dung dÞch HCl thu ®îc 4,48 lÝt
khÝ H2 ( ®ktc) . Dung dÞch thu ®îc cho t¸c dông víi NaOH d , läc kÕt tña thu ®îc ®em nung
Bµi 1. Hoµ tan hoµn toµn 12 gam mét hçn hîp A gåm CuO, Fe 2O3, MgO ph¶i dïng võa ®ñ 225
trong kh«ng khÝ ®Õn khèi lîng kh«ng ®æi thu ®îc m gam chÊt r¾n . Gi¸ trÞ cña m lµ :
ml dung dÞch HCl 2M. MÆt kh¸c, nÕu ®un nãng 12 gam hçn hîp A vµ cho mét luång khÝ CO d
A. 26 gam B. 28 gam C. 30 gam D. 32 gam
®i qua, ®Ó ph¶n øng x¶y ra hoµn toµn, thu ®îc 10 gam chÊt r¾n vµ khÝ D.
Bµi 8 : Khö hoµn toµn 8,64 gam hçn hîp gåm : Fe ; FeO ; Fe 3O4 ; Fe2O3 cÇn dïng 4,48 lÝt CO
1 . Khèi lîng cña CuO, Fe2O3 , MgO trong hçn hîp A lÇn lît lµ :
( ®ktc) . Khèi lîng Fe thu ®îc lµ :
A. 4 , 4, 4 gam B. 6 ; 1,6 ; 4,4 gam
A. 5,44 gam B. 5,66 gam C. 5,88 gam D. 5,99 gam
C. 4 ; 2,5 ; 5,5 gam D. 3 , 5 , 4 gam
Bµi 9: Cho luång khÝ CO d qua èng sø chøa 6,64 gam hçn hîp gåm : Fe ; FeO ; Fe3O4 ; Fe2O3 ®un
2- DÉn toµn bé khÝ D vµo 500 ml dung dÞch Ba(OH) 2 C mol/l th× sau ph¶n øng thu ®îc 14 ,775
nãng . KhÝ sinh ra cho t¸c dông víi dung dÞch Ba(OH) 2 d thu ®îc 19,7 gam kÕt tña . khèi lîng Fe
gam kÕt tña . Gi¸ trÞ cña C lµ :
thu ®îc lµ : A. 5,01 gam B. 5,02 gam C. 5,03 gam D. 5,04 gam
A. 0,1 M B. 0,2M C. 0,3 M D. 0,4 M
Bµi 10: Khö hoµn toµn 11,6 gam oxit s¾t b»ng CO d , s¶n phÈm khÝ sinh ra dÉn vµo dung dÞch
Bµi 2. Cho mét dßng khÝ H2 qua èng chøa 20,8 gam hçn hîp MgO, CuO ®un nãng thu ®îc 1,08
Ca(OH)2 d thu ®îc 20 gam kÕt tña . C«ng thøc oxits s¾t lµ :
gam hçn hîp h¬i níc, trong èng cßn l¹i chÊt r¾n B. Cho B vµo 200 ml dung dÞch HCl
A. FeO B. Fe2O3 C. Fe3O4 D. Kh«ng x¸c dÞnh
3 M, sau ph¶n øng läc bá phÇn kh«ng tan thu ®îc dung dÞch C. Thªm vµo dung dÞch C lîng Fe d
Bµi 11: Cho mét luång CO qua èng sø ®ùng 0,04 mol hçn hîp A gåm FeO vµ Fe2O3 ®èt nãng. Sau
thu ®îc 1,12 lÝt khÝ ë ®ktc, läc bá phÇn r¾n thu ®îc dung dÞch D. Cho NaOH d vµ dung dÞch
khi kÕt thóc thÝ nghiÖm thu ®îc chÊt r¾n B gåm 4 chÊt, nÆng 4,784 gam. KhÝ ®i ra khæi èng
D råi ®un trong kh«ng khÝ cho ph¶n øng hoµn toµn thu ®îc kÕt tña E. Khèi lîng cña E lµ :
sø cho hÊp thô vµo dung dÞch Ba(OH) 2 thu ®îc 9,062 gam kÕt tña. Khèi lîng cña FeO ; Fe2O3
A. 27 gam B. 27,1 gam C. 27,2 gam D. 27,3 gam
trong 0,04 mol hçn hîp A lÇn lît lµ :
Bµi 3. M lµ hçn hîp: Fe, FeO, Fe2O3 .
A. 0,72 gam vµ 4,6 gam B. 0,84 gam vµ 4,8 gam
1- Cho dßng khÝ H2 d ®i qua 4,72 gam hçn hîp M nung nãng thu ®îc 3,92 gam Fe. MÆt kh¸c, cho
C. 0,84 gam vµ 4,8 gam D. 0.72 gam vµ 4,8 gam
4,72 gam hçn hîp M vµo lîng d dung dÞch CuSO4 thu ®îc 4,96 gam chÊt r¾n.Khèi lîng cña Fe ,
Bµi 12. Hoµ tan hoµn toµn 20 gam hçn hîp A gåm MgO, CuO vµ Fe2O3 cÇn võa ®ñ 350 ml dung
FeO , Fe2O3 trong hçn hîp M lÇn lît lµ :
dÞch HCl 2M. MÆt kh¸c nÕu lÊy 0,4 mol hçn hîp A ®èt nãng trong èng sø kh«ng cã kh«ng khÝ
A. 1,68 ; 1,44 ; 1,6 gam B. 2,8 ; 0,72 ; 1,2 gam
råi cho luång H2 d ®i qua tíi ph¶n øng hoµn toµn thu ®îc 7,2 gam H2O vµ m gam chÊt r¾n . Gi¸
C. 1,68 ; 2,56 ; 0,48 gam D. 1,68 ; 2,12 ; 0,92 gam
trÞ cña m lµ :A. 25,2 gam B. 25,3 gam C. 25,6 gam D. 25,8 gam
2- ThÓ tÝch dung dÞch HCl 7,3%( d = 1,03) ®Ó hoµ tan võa ®ñ 4,72 gam hçn hîp M (dung dÞch
Bµi 13: §èt ch¸y hoµn toµn m gam than ®îc hçn hîp khÝ A gåm CO vµ CO2. Cho A ®i tõ tõ qua
thu ®îc lóc nµy gäi lµ dung dÞch D ) lµ :
èng sø ®ùng 46,4 gam Fe3O4 nung nãng. KhÝ ®i ra khái èng sø bÞ hÊp thô hoµn toµn bëi 2 lÝt
A. 77,65 ml B. 77,66 ml C. 77,67 ml D. 77,68 ml
dung dÞch Ba(OH)2 t¹o thµnh 39,4 gam kÕt tña. Läc kÕt tña ®un nãng tiÕp dung dÞch l¹i thÊy t¹o
3- Cho dung dÞch D t¸c dông víi lîng d dung dÞch AgNO3. Khèi lîng chÊt r¾n thu ®îc lµ
thµnh thªm 29,55 gam kÕt tña. ChÊt r¾n cßn l¹i trong èng sø ®îc hoµ tan võa hÕt trong 660ml
A. 22,93 gam B. 22,94 gam C. 22,95 gam D. 22,96 gam
dung dÞch HCl 2M vµ cã 1,344 lÝt khÝ tho¸t ra (®ktc).
Bµi 4. Hçn hîp A cã khèi lîng 8,14 gam gåm CuO, Al 2O3 vµ mét oxit s¾t. Cho H 2 d qua A ®un
1. Gi¸ trÞ cña m lµ: A. 2 gam B. 4 gam C. 6 gam D. 8 gam
nãng, sau khi ph¶n øng thu ®îc 1,44 gam H2O. Hoµ tan hoµn toµn A cÇn dïng 170 ml dung dÞch
2. TØ khèi cña A so víi H 2 lµ : A. 15,6 B. 15,7 C. 15,8 D.
H2SO4 lo·ng 1M, thu ®îc dung dÞch B. Cho B t¸c dông víi dung dÞch NaOH d, läc lÊy kÕt tña,
15,9
®em nung trong kh«ng khÝ tíi khèi lîng kh«ng ®æi, thu ®îc5,2 gam chÊt r¾n.
3. Nång ®é cña dung dÞch Ba(OH)2 ®· dïng lµ :
C«ng thøc oxit cña S¾t lµ :
A. 0,17 M B. 0,175 M C. 0,18 M D. 0,185
A. FeO B. Fe2O3 C. Fe3O4 D. Kh«ng x¸c ®Þnh
2. Khèi lîng cña CuO ; Al2O3 ; oxit s¾t lÇn lît lµ :
A. 1,6 ; 3,06 ; 3,48 gam B. 1,3 ; 3,06 ; 3,78 gam
Bµi 14:§Ó t¸c dông võa ®ñ víi 7,68g hçn hîp gåm FeO, Fe3O4, Fe2O3 cÇn dïng 260ml dung dÞch
HCl1M. Dung dÞch thu ®îc cho t¸c dông víi NaOH d , kÕt tña thu ®îc mang nung trong kh«ng
khÝ ddens khèi lîng kh«ng ®æi ®îc m gam chÊt r¾n. G¸i trÞ cña m lµ:
A.6g B. 7g C.8g D.9g
Bµi 15:§Ó t¸c dông hÕt víi4,64g hçn hîp gåm FeO, Fe3O4, Fe2O3 cÇn dïng võa ®ñ 160ml dung
dÞch HCl 1M. NÕu khö hoµn toµn 4,64g hçn hîp trªn b»ng khÝ CO ë nhiÖt ®é cao th× khèi lîng
Fe thu ®îc lµ: A. 3,36g B.3,63g C. 4,36g D. 4,63g