You are on page 1of 16

Vai trò và chӭc năng cӫa ngân hàng trung ương

Vӟi vai trò phát hành đӝc quyӅn tiӅn trên toàn quӕc như phương tiӋn trao đәi, ngân
hàng trung ương trӵc tiӃp quҧn lý cung ӭng tiӅn mһt. ViӋc quҧn lý mӭc đӝ cung ӭng
tiӅn mһt là công cө thӭ nhҩt giúp ngân hàng trung ương điӅu tiӃt mӭc cung ӭng tiӅn
tәng hӧp.

_    
      
   

Vӟi vai trò phát hành đӝc quyӅn tiӅn trên toàn quӕc như phương tiӋn trao đәi, ngân hàng trung
ương trӵc tiӃp quҧn lý cung ӭng tiӅn mһt. ViӋc quҧn lý mӭc đӝ cung ӭng tiӅn mһt là công cө thӭ
nhҩt giúp ngân hàng trung ương điӅu tiӃt mӭc cung ӭng tiӅn tәng hӧp.

Vӟi viӋc đӝc quyӅn phát hành tiӅn thì chính phӫ có thӇ điӅu chӍnh đưӧc lưӧng tiӅn lưu thông đӇ
có thӇ kiӇm soát lҥm phát và tӯ đó có thӇ tăng giҧm lãi suҩt đӇ tăng lưӧng cҫu hay giҧm lưӧng
cҫu ӭng vӟi mӛi thӡi điӇm cӫa nӅn kinh tӃ.

    
            
 

a. Ngân hàng trung ương là trung tâm thanh toán, chuyӇn nhưӧng, bù trӯ cӫa các ngân hàng
trung gian.

Vì các ngân hàng thương mҥi và tә chӭc tài chính trong nưӟc đӅu phҧi mӣ tài khoҧn và kí quӻ tҥi
ngân hàng trung ương nên hoàn toàn thӵc hiӋn đưӧc vai trò điӅu tiӃt thanh toán giӳa các ngân
hàng giӕng như nhӳng thân chӫ mua bán lүn nhau cùng có mӝt tài khoҧn ӣ mӝt ngân hàng. Vai
trò này giúp ngân hàng trung ương kiӇm soát, theo dõi, quҧn lý hoҥt đӝng cӫa toàn bӝ hӋ thӕng
tài chính trong nưӟc. Mһt khác có thӇ quҧn lý đưӧc lưӧng tín dөng ra vào trong hӋ thӕng tài
chính vào nhӳng thӡi điӇm nhҩt đӏnh.

b. Ngân hàng trung ương là ngân hàng quҧn lý dӵ trӳ bҳt buӝc cӫa hӋ thӕng ngân hàng trung
gian.

Dӵ trӳ bҳt buӝc là tiӅn mһt, và tӍ lӋ dӵ trӳ bҳt buӝc tӕi thiӇu là tӍ lӋ % tiӅn mһt trên tәng sӕ tiӅn
mһt do nhân dân gӱi vào mà các ngân hàng thành viên phҧi lưu lҥi trong kho tiӅn mһt cӫa ngân
hàng hay kí gӱi tҥi ngân hàng trung ương, không đưӧc cho vay hӃt.

Khi tӍ lӋ dӵ trӳ bҳt buӝc tăng lên, cung ӭng tiӅn ngân hàng cӫa hӋ thӕng ngân hàng thương mҥi
và tә chӭc tài chính cũng giҧm ngay tӭc khҳc và ngưӧc lҥi. Bҵng cách viӋc quy đӏnh tӍ lӋ dӵ trӳ
bҳt buӝc ngân hàng trung ương quҧn lý mӝt cách chһt chӁ tӕc đӝ và cung ӭng tiӅn ngân hàng cӫa
hӋ thӕng ngân hàng trung gian.

c. Ngân hàng trung ương là cӭu cánh cho vay cuӕi cùng cӫa hӋ thӕng ngân hàng trung gian.
Không có ngân hàng trung gian nào hoһc tә chӭc tín dөng nào dám khҷng đӏnh rҵng trong lӏch sӱ
hoҥt đӝng cӫa mình chưa hӅ có lúc kҽt tiӅn mһt. Nhӳng đӧt rút tiӅn ӗ ҥt cӫa nhân dân ( vì lãi suҩt
thҩp, vì lҥm phát cao cho nên lãi suҩt trӣ thành âm, vì có thӇ nhӳng loҥi đҫu tư khác có lӧi cao
hơn hoһc vì không đӫ tin tưӣng vào ngân hàng«) sӁ rҩt dӉ làm cho ngân hàng trung gian vӥ nӧ
vì không đӫ tiӅn mһt chi trҧ cho nhân dân. Trong trưӡng hӧp như thӃ khi ngân hàng trung gian
không còn chӛ vay mưӧn nào khác, không thu hӗi vӅ kӏp nhӳng khoҧn vay vӅ kӏp thì nó phҧi đӃn
ngân hàng trung ương vay tiӅn như cӭu cánh cuӕi cùng.

Ngân hàng trung ương cho ngân hàng trung gian vay vӟi phương thӭc gӑi là cho vay chiӃt khҩu.
Đó là hình thӭc cho vay qua cӱa sә chiӃt khҩu. Lãi suҩt cӫa sӵ cho vay này là lãi suҩt chiӃt khҩu.
Ngân hàng trung ương là ngân hàng duy nhҩt không thӇ vӥ nӧ hay kҽt tiӅn mһt, đơn giҧn vì nó
rҩt mҩt ít thӡi gian đҭ in tiӅn mӟi. Cho nên nó có thӇ cho ngân hàng trung gian vay khi có yêu
cҫu.

Ngân hàng trung gian có thӇ cho vay hӃt dӵ trӳ bҳt buӝc vì khi cҫn thiӃt nó có thӇ vay ngân hàng
trung ương vӟi lãi suҩt cũng giӕng như vay cӫa nhân dân đӇ thanh toán cho nhân dân. Nhưng giҧ
sӱ ngân hàng trung ương quy đӏnh, tuy lãi suҩt cho vay cӫa ngân hàng trung gian là 10%, nhưng
nӃu ngân hàng trung gian cho vay dưӟi tӍ lӋ dӵ trӳ bҳt buӝc và phҧi vay đӃn ngân hàng trung
ương, ngân hàng trung ương sӁ cho vay vӟi lãi suҩt 12%. Lúc đó ngân hàng trung gian sӁ cân
nhҳc, nӃu nó cho vay dưӟi tӍ lӋ dӵ trӳ bҳt buӝc vӟi lãi suҩt chӍ 10% , thì khi kҽt thanh toán nó
phҧi vay lҥi cӫa ngân hàng trung ương vӟi lãi suҩt cao hơn. ViӋc lӛ trông thҩy khi vay tiӅn cӫa
ngân hàng trung ương sӁ buӝc các ngân hàng trung gian giҧm lưӧng cho vay xuӕng, hay nói cách
khác là giҧm lưӧng cung ӭng tiӅn ngân hàng và tăng dӵ trӳ đӇ giҧi quyӃt vҩn đӅ khi dân rút tiӅn.

Như vұy khi ngân hàng trung ương tăng lãi suҩt chiӃt khҩu thì sӁ làm giҧm lưӧng cung tiӅn cӫa
hӋ thӕng ngân hàng trung gian, tӭc là giҧm lưӧng cung tiӅn trong toàn bӝ nӅn kinh tӃ và ngưӧc
lҥi.

Trong vai trò cӭu cánh cuӕi cùng vӟi lãi suҩt cho mình quy đӏnh, ngân hàng trung ương dùng lãi
suҩt chiӃt khҩu đӇ điӅu tiӃt lưӧng tiӅn cung ӭng cӫa hӋ thӕng ngân hàng trung gian và cӫa nӅn
kinh tӃ. Qua đây ta thҩy đưӧc đây là mӝt công cө giúp chính phӫ quҧn lý nӅn kinh tӃ mӝt cách vĩ
mô.

?    
            ! " 

a. Ngân hàng trung ương là chӫ ngân hàng cӫa chính phӫ

Tùy theo đһc điӇm tә chӭc cӫa tӯng nưӟc, chính phӫ có thӇ ӫy quyӅn cho bӝ tài chính hay kho
bҥc đӭng tên và làm chӫ tài khoҧn ӣ ngân hàng trung ương. Hàng quý, hàng năm, tiӅn thuӃ thu
đưӧc và nhӳng khoҧn thu khác cӫa ngân sách đưӧc gӱi vào ngân hàng trung ương đӇ ngân hàng
trung ương sӱ dөng và trҧ lãi. Khi chính phӫ cҫn, bӝ tài chính hay kho bҥc cũng phҧi làm thӫ tөc
đӇ rút tiӅn gӱi tӯ ngân hàng trung ương như mӝt khách hàng bình thưӡng.

Khi chính phӫ thâm hөt ngân sách, chính phӫ có nhiӅu cách bù vào như: vay cӫa dân bҵng cách
phát hành công trái, vay cӫa nưӟc ngoài, vay ӭng trưӟc thuӃ, «, và vay cӫa ngân hàng trung
ương. NӃu vay cӫa ngân hàng trung ương thì vӅ nguyên tҳc có thӇ thӃ chҩp bҵng các loҥi tài sҧn
mà chính phӫ có như: chӭng thư chӫ quyӅn tài sҧn, chӭng khoán, vàng« Trong trưӡng hӧp
chính phӫ vay mà không thӃ chҩp thì ngân hàng có quyӅn tӯ chӕi. NӃu ngân hàng trung ương
không tӯ chӕi đưӧc thì nó đành phát hành tiӅn mһt ngoài dӵ kiӃn cho chính phӫ làm cho tәng
cung vӅ tiӅn tăng lên và nӅn kinh tӃ cũng sӁ biӃn đӝng theo.

Thông qua vai trò là chӫ ngân hàng cӫa chính phӫ vӟi nghiӋp vө là cho vay, ngân hàng trung
ương làm thay đәi lưӧng tiӅn tӋ trong nӅn kinh tӃ, nghĩa là can thiӋp vào nhӳng biӃn đӝng cӫa
kinh tӃ vĩ mô.

b. Ngân hàng trung ương là đҥi lý cӫa chính phӫ

Vӟi tư cách là đҥi lý cho chính phӫ, ngân hàng trung ương thay mһt chính phӫ tә chӭc thu thuӃ
qua hӋ thӕng ngân hàng cӫa nó. Đӗng thӡi nó thay mһt chính phӫ trong các thӓa thuұn tài chính,
viӋn trӧ, vay mưӧn, chuyӇn nhưӧng và thanh toán vӟi nưӟc ngoài. Ngoài ra vӟi tư cách này nó
có thӇ phát hành trái phiӃu, cә phiӃu«cho chính phӫ kӇ cҧ trong và ngoài nưӟc.

Bҵng viӋc phát hành trái phiӃu, cә phiӃu«ngân hàng trung ương đã làm trӵc tiӃp tăng (giҧm)
lưӧng cung ӭng tiӅn cho nӅn kinh tӃ. Và thông qua đó đã làm tác đӝng đӃn kinh tӃ vĩ mô.

c. Ngân hàng trung ương là cӕ vҩn tài chính cho chính phӫ

Ngân sách có tác đӝng khá quan trӑng đӃn nӅn kinh tӃ vĩ mô vì nӃu hoҥt đӝng cӫa ngân sách
không hài hòa vӟi chính sách tiӅn tӋ nó sӁ làm cҧn trӣ hiӋu quҧ cӫa chính sách tiӅn tӋ trong điӅu
tiӃt vĩ mô.

Vӟi lý do trên ngân hàng trung ương phҧi tham gia cӕ vҩn cho chính phӫ trong chính sách tài
chính và kinh tӃ. Vӟi vai trò này ngân hàng trung ương gián tiӃp ҧnh hưӣng đӃn viӋc cung ӭng
trái phiӃu cӫa chính phӫ và các hoҥt đӝng chi tiêu khác cho hӧp lý vӟi ngân sách. Đây là mӝt
cách đӇ điӅu tiӃt kinh tӃ vĩ mô.

›    
      # $ 
%  &#  ' 
 

Dӵ trӳ quӕc gia bao gӗm nhӳng dӵ trӳ chiӃn lưӧc cho nhӳng trưӡng hӧp khҭn cҩp như can thiӋp
vào điӅu tiӃt kinh tӃ, nhұp khҭu hàng khҭn cҩp đӇ chӕng khan hiӃm và chӕng lҥm phát, khi có
thiên tai, chiӃn tranh«

Dӵ trӳ bao gӗm: vàng, tiӅn tӋ, «. Vӟi tư cách là ngân hàng cӫa chính phӫ, ngân hàng trung
ương đưӧc giao phó nhiӋm vө quҧn lý dӵ trӳ quӕc gia. Khi nҳm trong tay công cө này ngân hàng
trung ương(NHTU) có thӇ can thiӋt bҩt kì lúc nào vào thӏ trưӡng ngoҥi tӋ đӇ giӳ giá đӗng tiӅn
trong nưӟc, hay tăng hoһc giҧm giá. NHTU vӟi nghiӋp vө mua bán trên thӏ trưӡng vàng và ngoҥi
tӋ, nó tҥo ra hai tác đӝng quan trӑng là thay đәi cung ӭng tiӅn và thay đәi tӍ giá hӕi đoái cӫa đӗng
tiӅn trong nưӟc. Hai điӅu này tác đӝng đӃn tәng cҫu, sҧn xuҩt, thu nhұp và giá cҧ và đương nhiên
điӅu này có tác đӝng đӃn kinh tӃ vĩ mô.

( )  * 
 $ + $ , -.    
 
Mӑi hӑat đӝng cӫa ngân hàng trung ương đӅu ҧnh hưӣng mұt thiӃt đӃn cung ӭng tiӅn trong nӅn
kinh tӃ. Cung ӭng tiӅn thay đәi làm biӃn đӝng giá cҧ, sҧn lưӧng quӕc gia, do đó mӝt cách gián
tiӃp mӑi hӑat đӝng ngân hàng ҧnh hưӣng sâu sҳc đӃn nӅn kinh tӃ.

a. Ҧnh hưӣng cӫa cung ӭng tiӅn đӃn nӅn kinh tӃ

Sӵ khác biӋt trong chính sách cung ӭng tiӅn là khoҧng cách giӳa chính sách cung ӭng nӟi lӓng
và chính sách cung ӭng thҳt chһt.

Giҧ sӱ vào thӡi điӇm ta nghiên cӭu, đưӡng cung ӭng tiӅn tương ӭng cӫa ngân hàng là LS0 ӭng
vӟi nhu cҫu tiӅn trong nӅn kinh tӃ là LD. NӅn kinh tӃ đҥt bình quân tҥm thӡi trên thӏ trưӡng tiӅn
tӋ tҥi điӇm bình quân E0 cho biӃt: vӟi mӭc bình quân ҩy lưӧng cung ӭng tiӅn là L0 và lãi suҩt là
R0.

Bây giӡ, cho rҵng ngân hàng trung ương quyӃt đӏnh thҳt chһt cung ӭng tiӅn đӇ hҥn chӃ lҥm phát
(LS0 tӟi LS1) trong khi LD vүn không thay đәi. Chính điӅu này đã làm cho lãi suҩt tăng vӑt tӯ
R0 đӃn R1. E0 di chuyӇn đӃn E1. Lúc này tiӅn sӁ khan hiӃm hơn (do lưӧng cung giҧm). TiӅn
khan hiӃm thì giá trӏ cӫa đӗng tiӅn sӁ tăng theo do đó lҥm phát sӁ giҧm.

Ngưӧc lҥi, giҧ sӱ sau mӝt khӓang thӡi gian chӕng lҥm phát vӟi cái giá là sӵ suy thoái (tiӅn khan
hiӃm, lãi suҩt cao bên cҥnh đó sӵ thҳt chһt tiӅn tӋ cӫa ngân hàng khiӃn doanh nghiӋp khó tiӃp cұn
nguӗn vӕn vay), ngân hàng trung ương bҳt đҫu chuyӇn sang cung ӭng tiӅn nӟi lӓng. Tәng cung
tiӅn tӋ tăng tӯ LS1 lên LS2, cҳt LD tҥi E2, lúc này lưӧng tiӅn tӋ tăng lên L2 và lãi suҩt giҧm
xuӕng còn R2. Lúc này thì nӅn kinh tӃ phҧi đӕi mһt vӟi thách thӭc mӟi là lҥm phát có thӇ gia
tăng (do có quá nhiӅu tiӅn trong lưu thông). Vì thӃ cho nên mӛi lҫn áp dөng mӭc lãi suҩt hay
lưӧng cung ӭng tiӅn ngân hàng trung ương phҧi đҳn đo suy nghĩ nhӳng tác hҥi thiӋt hơn cho mӛi
chính sách tiӅn tӋ.
Chính sách cung ӭng tiӅn nӟi lӓng làm cho tiӅn tӋ trӣ nên dӗi dào hơn. ĐiӅu này kích thích tiêu
dùng cho cuӝc sӕng và cho đҫu tư nhiӅu hơn. Sӵ gia tăng tiêu dùng và đҫu tư làm sҧn xuҩt liên
tөc đưӧc mӣ rӝng, tuyӇn mӝ thêm công nhân, giҧm thҩt nghiӋp và gia tăng thu nhұp quӕc dân.
NӅn kinh tӃ tăng trưӣng vӟi giá cҧ tăng cao hơn trưӟc.

Chính sách cung ӭng tiӅn thҳt chһt làm cho chi phí đӇ có tiӅn cao hơn và tiӅn trӣ nên khan hiӃm.
Sҧn xuҩt thiӃu vӕn, ngưӡi mua thiӃu tiӅn buӝc phҧi cҳt giҧm chi tiêu và đҫu tư, điӅu này dүn đӃn
tәng cҫu giҧm và giá cҧ hҥ. Cái giá phҧi trҧ là sҧn xuҩt bӏ thu hҽp, thҩt nghiӋp tăng, thu nhұp
quӕc dân giҧm và nӅn kinh tӃ rơi vào tình trҥng suy thoái.

Do đó cung ӭng tiӅn là sӭc mҥnh đҫy quyӅn lӵc cӫa ngân hành trung ương. Khi ngân hàng trung
ương điӅu tiӃt cung ӭng tiӅn tӭc là nó bҳt đҫu tiӃn hành điӅu tiӃt nӅn kinh tӃ.

b. Mөc tiêu và phương thӭc điӅu tiӃt kinh tӃ vĩ mô bҵng cung ӭng tiӅn cӫa ngân hàng trung
ương.

Mөc tiêu:

- Chính sách tiӅn tӋ phҧi phөc vө cho mөc đích đҧm bҧo cho nӅn kinh tӃ có tăng trưӣng, tӭc là
giҧm thҩt nghiӋp, gia tăng thu nhұp quӕc dân và mӣ rӝng tiӅm năng sҧn xuҩt, chӕng suy thoái«

- Chính sách tiӅn tӋ phҧi hưӟng vӅ әn đӏnh giá cҧ: Giá cҧ có lҥm phát thҩp là mөc tiêu cӫa mӑi
nӅn kinh tӃ vì mӭc tăng thu nhұp thӵc tӃ cӫa nhân dân sӁ dương, do đó đӡi sӕng cӫa ngưӡi lao
đӝng sӁ tӕt hơn và ngưӡi dân sӁ tin chính phӫ hơn. Sҧn xuҩt sӁ có vӕn vӟi chi phí hҥ và nӅn kinh
tӃ sӁ có sӭc bұt vӅ đҫu tư lâu dài, giá trӏ đӗng tiӅn nӝi đӏa sӁ әn đӏnh.

- Phҧi tҥo cho nӅn kinh tӃ có mӝt nӅn tҧng tài chính әn đӏnh: NӅn tҧng tài chính әn đӏnh đưӧc
hiӇu là bҵng chính sách tiӅn tӋ, ngân hàng trung ương phҧi әn đӏnh hӑat đӝng tài chính cӫa hӋ
thӗng tài chính trong nưӟc mӝt cách gián tiӃp« hưӟng quҧn lý các hӑat đӝng cӫa nó phù hӧp
vӟi các mөc tiêu kinh tӃ. Làm hài hòa các lӧi ích cӫa các tә chӭc tài chính đӇ nó phөc vө tӕt nhҩt
cho lӧi ích chung cӫa cҧ nӅn kinh tӃ.

- Góp phҫn mӣ rӝng sҧn lưӧng tiӅm năng cӫa nӅn kinh tӃ: Các tiӅm năng như đҩt đai, tài
nguyên thiên nhiên, nguӗn lӵc con ngưӡi« mөc tiêu cuӕi cùng cӫa chính sách là khai thác và
phát triӇn các ngưӗn lӵc mӝt cách có hiӋu quҧ nhҩt.

Các phương thӭc điӅu tiӃt kinh tӃ vĩ mô bҵng điӅu tiӃt cung ӭng tiӅn cӫa ngân hàng trung ương.

a. Mөc tiêu trung gian trong điӅu tiӃt kinh tӃ thông qua điӅu tiӃt cung ӭng tiӅn

Khi xem xét mөc tiêu trung gian (lãi suҩt,dӵ trӳ,tӹ giá) trong hӑat đӝng điӅu tiӃt kinh tӃ vĩ mô
cӫa ngân hàng trung ương, thì nhӳng mөc tiêu này thӵc chҩt chӍ là phương tiӋn giúp cho ngân
hàng trung ương đҥt đưӧc mөc tiêu là điӅu tiӃt nӅn kinh tӃ. Xét vӅ ngҳn hҥn lãi suҩt, dӵ trӳ, tӹ
giá thay đәi ҧnh hưӣng mӝt cách nhanh chóng đӃn tiêu dùng và đҫu tư và đӃn nӅn kinh tӃ. Tӯ đó
vӅ mһt ngҳn hҥn các nhà kinh tӃ hӑc xem ba tác nhân trên là nhӳng mөc tiêu trung gian.

‡ Lãi suҩt

Lãi suҩt là tӍ lӋ phҫn trăm giӳa khӓan tiӅn ngưӣi vay trҧ cho ngưӡi cho vay trên tiӅn vӕn trong
mӝt khoҧng thӡi gian nhҩt đӏnh như 1 năm, 1 tháng.

Giҧ sӱ lúc đҫu lãi suҩt cӫa thӏ trưӡng tiӅn tӋ là R0, ӣ mӭc lãi suҩt này nhu cҫu tiêu dùng cӫa nhân
dân là AD0 và sҧn lưӧng quӕc gia là Y0.

Bây giӡ cho rҵng ngân hàng trung ương và chính phӫ quyӃt đӏnh nâng lãi suҩt đӇ giҧm lҥm phát.
Lãi suҩt cao hơn làm cho viӋc vay tiӅn trӣ nên khó khăn hơn do thӃ sҧn xuҩt không dám tiêu
dùng nhiӅu vӕn và sҧn xuҩt có xu hưӟng giҧm sút. Do lãi suҩt cao nên ngưӡi dân gӱi tiӅn vào
ngân hàng nhiӅu hơn và nhu cҫu tiêu dùng giҧm xuӕng. Đưӡng cҫu AD0 dӏch chuyӇn đӃn AD1.
Tiêu dùng và đҫu tư giҧm làm giá cҧ giҧm tӯ P0 xuӕng P1, sҧn lưӧng tөt xuӕng Y1 và nӅn kinh
tӃ đi vào tình trҥng suy thoái.

Ngưӧc lҥi khi lãi suҩt hҥ xuӕng R2, sҧn xuҩt sӁ tiêu dùng nhiӅu vӕn hơn, sҧn xuҩt đưӧc đҭy
mҥnh, lãi suҩt thҩp ngưӡi tiêu dùng sӁ tiӃt kiӋm ít hơn và đҫu tư và chi tiêu nhiӅu hơn do đó cҫu
sӁ tăng lên. Giá cҧ cũng sӁ tăng và sҧn lưӧng quӕc gia do đó cũng tăng lên.

‡ Dӵ trӳ

Khi ngân hàng trung ương sӱ dөng tӹ lӋ dӳ trӵ bҳt buӝc như mӝt công cө, nó tác đӝng trӵc tiӃp
đӃn cung ӭng tiӅn. Lúc đó dӵ trӳ bҳt buӝc là công cө mà cung ӭng tiӅn là mөc tiêu.

Khi ngân hàng trung ương không sӱ dөng cách điӅu tiӃt trӵc tiӃp bҵng viӋc áp đһt tӹ lӋ dӵtrӳ bҳt
buӝc, nó có thӇ tác đӝng đӃn dӵ trӳ bҳt buӝc bҵng cung ӭng tiӅn. Đó là cách điӅu tiӃt gián tiӃp.
Bҵng viӋc bán chӭng khoán ra đӇ thu tiӅn vӅ (giҧm lưӧng tiӅn trong lưu thông, tiӅn tӯ đó khan
hiӃm dҫn), tӯ đó mà lãi suҩt tăng lên và làm giҧm viӋc cho vay. Khi ngân hàng trung ương xuҩt
tiӅn ra đӇ mua chӭng khóan (tăng cung ӭng tiӅn cho nӅn kinh tӃ, tiӅn dӉ dàng đӇ có hơn) do đó
làm giҧm lãi suҩt, tăng khҧ năng cho vay. Trong trưӡng hӧp này cung ӭng tiӅn là công cө mà dӵ
trӳ là mөc tiêu.

‡ Tӹ giá hӕi đoái

Tӹ giá hӕi đoái đưӧc xem là giá cӫa mӝt đӗng tiӅn trên sӵ so sánh vӟi mӝt đӗng tiӅn nưӟc khác (
kí hiӋu là E ).

Bҵng viӋc thay đәi cung ӭng tiӅn, ngân hàng trung ương có thӇ làm tăng hay giҧm giá đӗng tiӅn
nӝi đӏa so vӟi nưӟc ngòai. Khi ngân hàng trung ương tăng cung ӭng tiӅn tӯ LS0 lên LS2, có quá
nhiӅu đơn vӏ tiӅn nӝi đӏa trong sӵ so sánh vӟi nưӟc ngoài, hay nói cách khác chӍ cҫn ít tiӅn nưӟc
ngoài hơn đӇ đәi lҩy mӝt đơn vӏ đӗng nӝi tӋ, do vұy giá trӏ đӗng tiӅn trong nưӟc giҧm tӯ RV0
xuӕng RV2 ( tӍ giá trao đәi tӯ E0 lên E2 ). Trong trưӡng hӧp ngưӧc lҥi, khi ngân hàng trung
ương thҳt chһt tiӅn tӋ, giҧm cung ӭng tiӅn xuӕng còn LS1, đӗng tiӅn trong nưӟc trӣ nên khan
hiӃm hơn và tӯ đó giá trӏ đӗng tiӅn trong nưӟc tăng lên đӃn RV1. TӍ giá trao đәi giҧm xuӕng E1.

Hay cũng có cách khác, là cách như Hoa Kì làm trong năm 1995. Hoa Kì bán ngӑai tӋ đӇ rút tiӅn
nӝi đӏa vӅ (thu hҽp cung ӭng tiӅn) nhҵm tăng giá đӗng tiӅn nӝi đӏa. Và bán đӗng nӝi tӋ đӇ mua
ngoҥi tӋ (tăng cung ӭng tiӅn) nhҵm giҧm giá đӗng nӝi tӋ.

Khi đӗng tiӅn trong nưӟc bӏ mҩt giá (tӭc là vӟi mӝt đơn vӏ ngӑai tӋ có thӇ đәi nhiӅu đӗng nӝi tӋ
hơn) lúc đó sӁ làm gia tăng xuҩt khҭu (bán hàng ra nưӟc ngòai và thu tiӅn vӅ bҵng ngӑai tӋ, khi
đәi ra nӝi tӋ sӁ có lӧi hơn do đӗng nӝi tӋ đã mҩt giá hơn trưӟc ), do đó sӁ làm tăng GDP. Và khi
đӗng tiӅn nӝi tӋ tăng giá sӁ làm tăng nhұp khҭu.

Do nhӳng lý do trên tӍ giá hӕi đoái có tác đӝng đӃn kinh tӃ vĩ mô và nҳm đưӧc tӍ giá hӕi đoái này
chính phӫ cҫn ngân hàng trung ương điӅu tiӃt lưӧng cung ӭng tiӅn.

b. Các công cө điӅu tiӃt

‡ NghiӋp vө thӏ trưӡng mӣ

NghiӋp vө thӏ trưӡng mӣ có 2 lӑai: đưӧc phép mua bán chӭng khóan vào nhӳng thӡi điӇm nhҩt
đӏnh sau khi nghiӋp vө đưӧc tiӃn hành và lӑai không đưӧc phép mua bán lҥi.

Khi ngân hàng trung ương đem chӭng khóan ra thӏ trưӡng mӣ đӇ bán nó thu tiӅn hay séc vӅ, cho
nên:

1. Giҧm lưӧng cung tiӅn mҳt trong lưu thông tӯ đó giҧm khҧ năng cho vay cӫa các ngân hàng
trung gian.

2.Khi ngân hàng trung gian mua chӭng khóan cӫa ngân hàng trung ương thì dӵ trӳ tiӅn cӫa nó
sӁ giҧm xuӕng và khҧ năng cung ӭng tiӅn cӫa nó bӏ thҳt chһt.

3. Lưӧng chӭng khoán tăng lên, chӭng khoán trӣ nên thӯa và giá cӫa nó sӁ giҧm xuӕng, lãi suҩt
cӫa nó sӁ tăng lên. Lãi suҩt chӭng khoán tăng lên buӝc các ngân hàng phҧi tăng lãi suҩt đӇ tránh
tình trҥng ngưӡi dân rút tiӅn ra khӓi ngân hàng đӇ đҫu tư vào chӭng khoán. Lãi suҩt ngân hàng
tăng làm lưӧng tiӅn cung ӭng giҧm và do đó tiӅn trӣ nên khan hiӃm, do đó tӍ giá và giá cҧ hàng
hóa giҧm xuӕng. Và ngưӧc lҥi khi ngân hàng trung ương ra thӏ trưӡng mӣ đӇ mua chӭng khoán.

Như vұy khi ngân hàng trung ương thӵc hiӋn nghiӋp vө bán, nó thҳt chһt cung ӭng tiӅn, tăng lãi
suҩt, giҧm tӍ giá và giá cҧ hҥ xuӕng và ngưӧc lҥi khi thӵc hiӋn nghiӋp vө mua.

‡ Lãi suҩt cho vay chiӃt khҩu

Đưӧc ngân hàng trung ương quyӃt đӏnh trong cҧ hai trưӡng hӧp:

1. Cho vay bình thưӡng vӟi kí quӻ khi ngân hàng trung gian kҽt thanh tóan.

2. Cho vay dưӟi hình thӭc cӭu cánh cuӕi cùng.

Lãi suҩt cho vay chiӃt khҩu có cҧ hai tác dөng: trӵc tiӃp và gián tiӃp. Tác đӝng gián tiӃp là nó
làm tăng, giҧm lãi suҩt cho vay cӫa ngân hàng trung gian và do đó tác đӝng đӃn cung ӭng tiӅn và
tín dөng. Tác đӝng trӵc tiӃp là nó làm tăng hay giҧm dӵ trӳ cӫa ngân hàng trung gian và do đó
tác đӝng đӃn lưӧng cho vay tiêu dùng và đҫu tư trong kinh tӃ.

Khi ngân hàng trung ương tăng lãi suҩt chiӃt khҩu thì đó là biӃn cӕ quan trӑng. Lãi suҩt tăng
khiӃn ngân hàng trung gian không thӇ vay mưӧn cӫa ngân hàng trung ương nhiӅu và dӉ dàng
như trưӟc. Do đó nó phҧi giҧm lưӧng cho vay và hұu quҧ là tәng cҫu và sҧn lưӧng giҧm theo.
ĐiӅu này cũng làm cho ngân hàng trung gian ý thӭc rҵng khi cҫn vay thì ngân hàng trung gian
phҧi trã lãi suҩt cao, do đó ngân hàng trung gian sӁ tӯ tӯ nâng lãi suҩt cӫa mình đӇ khӓi thiӋt hҥi
nһng khi phҧi vay cӫa ngân hàng trung ương. Lãi suҩt tiӃp tөc thҳt chһt lưӧng cung tiӅn và tác
đӝng đӃn nӅn kinh tӃ. Và ngưӧc lҥi khi giҧm lãi suҩt chiӃt khҩu.

‡ Dӵ trӳ bҳt buӝc

Sӵ thay đәi trong tӍ lӋ dӵ trӳ bҳt buӝc ҧnh hưӣng đӃn lưӧng cung cӫa tiӅn và ҧnh huӣng sâu sҳc
đӃn nӅn kinh tӃ.

‡ Chính sách tiӅn mһt

Ngòai viӋc có thӇ thay đәi cơ sӕ tiӅn thông qua nghiӋp vө thӏ trưӡng mӣ và cho vay chiӃt khҩu
ngân hàng trung ương có thӇ có nhӳng cách khác như:

Khi ngân hàng tung tiӅn mһt ra mua ngӑai tӋ trên thӏ trưӣng ngӑai tӋ, tӭc khҳc nó làm tăng giá trӏ
cӫa đӗng ngӑai tӋ (ngӑai tӋ trong lưu thông ít đi, lưӧng tiӅn nӝi tӋ thì tăng thêm ), nâng tӍ giá lên
cao. Cung ӭng tiӅn nӝi tӋ tәng thӇ lұp tӭc bành trưӟng sau đó và ngưӧc lҥi khi bán ngӑai tӋ.
Khi ngân sách chính phӫ thâm hөt nó sӁ cho chính phӫ vay, lưӧng tiӅn mһt nó cho vay làm tăng
lưӧgn tiӅn trong lưu thông và tăng cung ӭng tiӅn trong nӅn kinh tӃ thông qua viӋc chi tiêu cӫa
chính phӫ.

j /
Ô0 Ê Êáà 
01

 2
$3 4567!!80%9
:#- 3!
 /12$
" 9$;

 <$9   !'
 = 4
  %!
8  *6> % 45 $!
 !-. ?"-9&# <'&@A$<
#
2$
" 9-:
 !
+!%";
 !A%
"$93AB
C'&

DE
 FG*

6H" 9

Xin giӟi thiӋu nӝi dung mӝt sӕ kiӃn nghӏ liên quan đӃn vai trò và chӭc năng cӫa NHTW trong
môi trưӡng tài chính mӟi đã đưӧc thҧo luұn tҥi Hӝi nghӏ.

_ I  !!A

Trưӟc hӃt, NHTW cҫn phҧi đánh giá rӫi ro trên toàn bӝ hӋ thӕng cӫa mӝt quӕc gia có cân nhҳc
đӃn mӕi quan hӋ giӳa nӅn kinh tӃ sҧn xuҩt và thӏ trưӡng tài chính và giӳa các đӏnh chӃ tài chính
vӟi nhau. ViӋc đánh giá này sӁ làm cơ sӣ cho các hành đӝng chính sách liên quan đӃn sӵ әn đӏnh
cӫa hӋ thӕng tài chính. Đương nhiên, đây chính là câu chuyӋn mà nhiӅu ngưӡi cho rҵng nói thì
dӉ nhưng làm thì khó. Trưӟc khi xҧy ra cuӝc khӫng hoҧng, các NHTW đã đưa ra lӡi cҧnh báo vӅ
tình trҥng tích tө rӫi ro thông qua các báo cáo hӋ thӕng tài chính. Tuy nhiên, viӋc công bӕ nhӳng
lӡi cҧnh báo không phҧi là viӋc làm khó khăn chút nào. Các nhà lãnh đҥo ngân hàng và bҧn thân
các đӕi tưӧng tham gia thӏ trưӡng ӣ chӯng mӵc nào đó đã nhұn biӃt đưӧc nhӳng rӫi ro đó. NӃu
ngưӡi ta nghiêm chӍnh hành đӝng đӇ cҳt giҧm các rӫi ro đó, thì cҫn phҧi thӵc hiӋn nhӳng hành
đӝng chӍnh sӱa.

Nhưng đӇ vưӧt qua khuôn khә cӫa công tác phân tích và thӵc hiӋn nhӳng hành đӝng chӍnh sӱa,
thì cҫn phҧi thӵc hiӋn viӋc đánh giá mӝt cách kӻ lưӥng, cҫn mӝt ý chí chính trӏ mҥnh mӁ cùng
vӟi mӝt khuôn khә pháp lý đӫ mҥnh đӇ cho phép thӵc hiӋn nhӳng hành đӝng có hiӋu quҧ cao.
Trong bҩt cӭ trưӡng hӧp nào, nӃu không thӵc hiӋn viӋc đánh giá toàn bӝ mӝt hӋ thӕng, thì không
thӇ thӵc hiӋn đưӧc các hành đӝng. Rõ ràng NHTW có đưӧc vӏ thӃ đương nhiên đӇ đóng vai trò
thӵc hiӋn viӋc đánh giá đó. Vӟi chӭc năng là cơ quan chӏu trách nhiӋm vӅ chính sách tiӅn tӋ,
NHTW tұp trung vào các điӅu kiӋn kinh tӃ vĩ mô, có mӕi quan hӋ chһt chӁ vӟi các đӕi tác thӏ
trưӡng tài chính và có nӅn văn hóa thӇ chӃ sӁ quan tâm thích đáng đӃn công tác nghiên cӭu.

 I #":

Thӭ hai, cҫn phҧi đánh giá lҥi viӋc thӵc thi chính sách tiӅn tӋ. Khi nhìn vào các đӕi tưӧng tham
gia thӏ trưӡng và toàn bӝ ban lãnh đҥo cҩp cao cӫa ngân hàng, thì đӝng cơ cӫa hӑ chӏu sӵ tác
đӝng cӫa điӅu kiӋn kinh tӃ vĩ mô và tài chính. Ví dө điӇn hình nhҩt là công cuӝc tìm kiӃm lãi
suҩt đưӧc ngưӡi ta chӭng kiӃn trong cái gӑi là Thӡi kǤ TiӃt chӃ vĩ đҥi. Vҩn đӅ đӝng cơ này
chuyӇn biӃn thành mӕi thách thӭc đҫy khó khăn cho chính sách tiӅn tӋ khi mà tình trҥng bong
bóng tài sҧn có xuҩt hiӋn. Vҩn đӅ này thưӡng đưӧc tranh luұn mӝt cách đơn giҧn là phҧi chăng
chính sách tiӅn tӋ nên chӕng lҥi làn gió vӯa xuҩt hiӋn hoһc tình trҥng giá cҧ tài sҧn có leo thang.
Tuy nhiên, ngưӡi ta tin rҵng cách đһt vҩn đӅ như vұy gây ra tình trҥng rӕi rҳm trong các cuӝc
thҧo luұn vӅ chính sách tiӅn tӋ. Không có NHTW nào tin rҵng tình trҥng bong bóng có thӇ hoһc
cҫn phҧi ngăn chһn chӍ thông qua chính sách tiӅn tӋ mà thôi. Cách đһt vҩn đӅ thӵc tӃ hơn đӕi vӟi
các NHTW là: ³chính sách tiӅn tӋ có thӇ hoһc cҫn đưӧc thӵc thi như thӃ nào trong mӝt môi
trưӡng mà ӣ đó giá cҧ tài sҧn có đang tăng lên, hoҥt đӝng tín dөng đang tăng lên và tình trҥng
cho vay vưӧt quá mӭc cho phép đang diӉn ra và nӅn kinh tӃ đang tăng trưӣng, điӅu đó đánh đi
mӝt tín hiӋu mҥnh mӁ cҫn phҧi xiӃt chһt chính sách, trong khi chӍ có mһt bҵng giá cҧ là әn
đӏnh?´. Trong mӝt bҫu không khí ҧm đҥm như vұy, viӋc nâng lãi suҩt cơ bҧn ӣ chӯng mӵc nào
đó có tác đӝng ngҳn hҥn trong viӋc làm giҧm bӟt các hoҥt đӝng kinh tӃ giӕng như tình trҥng
bong bóng. Mһt khác, nӃu NHTW duy trì chính sách tiӅn tӋ rҩt nӟi lӓng, thì sӁ gây ra hұu quҧ
cҩp tín dөng tràn lan và cho vay quá mӭc cho phép. Khi ngưӡi ta thҧo luұn vӅ mӕi quan hӋ giӳa
chính sách tiӅn tӋ và tình trҥng bong bóng, chҷng có ai tӓ ra quá lҥc quan hoһc quá bi quan. ViӋc
tích tө các khoҧn nӧ quá mӭc không thӇ hҥn chӃ bҵng mӝt mình chính sách tiӅn tӋ, mà cҫn phҧi
phӕi hӧp hàng loҥt các biӋn pháp chính sách. Đӗng thӡi, nӃu chính sách tiӅn tӋ không phù hӧp,
thì tình trҥng bong bóng lҥi càng trӣ nên nghiêm trӑng hơn, và cuӕi cùng sӁ nә tung làm cho nӅn
kinh tӃ suy giҧm trҫm trӑng.

? JK:L 
$!

Thӭ ba là các NHTW cҫn phҧi góp phҫn vào cuӝc tranh luұn đang diӉn ra trong viӋc chӍnh sӱa
lҥi các quy chӃ an toàn. NHTW có thӇ hoһc không phҧi đóng vai trò là cơ quan quҧn lý điӅu tiӃt
tùy thuӝc vào quy đӏnh trong hӋ thӕng pháp luұt cӫa tӯng nưӟc. Tuy nhiên, cho dù quy đӏnh cӫa
hӋ thӕng pháp luұt như thӃ nào đi chăng nӳa, thì các NHTW là nhӳng cơ quan chӏu trách nhiӋm
vӅ sӵ әn đӏnh cӫa hӋ thӕng tài chính ngân hàng sӁ có thӇ và cҫn phҧi đóng vai trò xây dӵng trong
viӋc thiӃt kӃ các quy đӏnh an toàn. Cách hành xӱ cӫa các đӏnh chӃ tài chính chӏu tác đӝng mҥnh
mӁ bӣi cҧ môi trưӡng kinh tӃ vĩ mô lүn các quy đӏnh an toàn. Lҩy mӝt ví dө cө thӇ như các quy
đӏnh an toàn vӅ yêu cҫu vӕn pháp đӏnh và các thông lӋ ngân hàng như nhu cҫu trích lұp dӵ phòng
cҫn phҧi đưӧc đánh giá lҥi vӟi mөc đích giҧm bӟt xu hưӟng thiên vӅ chu kǤ. Mӝt khuôn khә
hưӟng dүn các ngân hàng thiӃt lұp quӻ dӵ phòng trong điӅu kiӋn kinh tӃ phát triӇn đӇ các ngân
hàng có thӇ sӱ dөng các quӻ dӵ phòng đó nhҵm duy trì chӭc năng trung gian tài chính cӫa mình
trong tình hình kinh tӃ vĩ mô gһp khó khăn là điӅu vô cùng quan trӑng.

› > ?
 &2E

Thӭ tư là cҫn phҧi tăng cưӡng viӋc cung cҩp các dӏch vө cӫa NHTW. Trong nhӳng năm gҫn đây,
các NHTW đã thӵc hiӋn nhiӅu biӋn pháp đӇ tăng cưӡng tính әn đӏnh và hiӋu quҧ cӫa hӋ thӕng
thanh toán, chҷng hҥn như các biӋn pháp giҧm thiӇu rӫi ro thanh toán phát sinh tӯ sӵ khác biӋt
trong múi giӡ trong các giao dӏch ngoҥi hӕi và đҭy mҥnh viӋc kiӇm soát hӋ thӕng thanh toán.
Trong quá trình khӫng hoҧng, trong lĩnh vӵc hoҥt đӝng cӫa thӏ trưӡng tiӅn tӋ, các NHTW đã mӣ
rӝng quy mô thӃ chҩp và mҥng lưӟi các đӕi tác, và các NHTW lӟn đã hӧp tác vӟi nhau đӇ cung
cҩp thanh khoҧn đô la Mӻ. Các biӋn pháp này đã giúp đӥ cho viӋc phөc hӗi sӵ әn đӏnh cӫa các
thӏ trưӡng tài chính.

Tuy nhiên, trong các thӏ trưӡng tài chính thưӡng xuyên biӃn đӝng vүn còn nhiӅu thách thӭc.
Ngưӡi ta thưӡng nói rҵng các thӏ trưӡng tài chính đang dҫn dҫn trӣ nên thông suӕt theo nghĩa
bóng. Nhưng thӵc tӃ thӏ trưӡng này còn lâu mӟi trӣ nên thông suӕt, và chӍ cҫn nhìn vào bҵng
chӭng đưӧc thӇ hiӋn trong các giao dӏch tài chính và các giao dӏch thanh toán không thôi là sӁ rõ.
Trong ngày, nhӳng lӋnh thanh toán tӯ trong ra và tӯ ngoài vào hoàn toàn không đӗng bӝ, và do
đó lҥi xuҩt hiӋn yêu cҫu tín dөng thêm mӝt ngày nӳa. ĐiӅu này là đһc trưng trong các giao dӏch
ngoҥi hӕi, cho dù các rӫi ro đó đã giҧm đi thông qua viӋc áp dөng nghiӋp vө thanh toán kӃt nӕi
liên tөc (CLS). Ngoài ra, tình trҥng biӃn đӝng thӏ trưӡng có thӇ bҩt ngӡ tăng nhu cҫu tài trӧ ngҳn
hҥn, do các đӏnh chӃ tài chính yêu cҫu bә sung thӃ chҩp trong khuôn khә các thӓa thuұn ký quӻ.
KӃt quҧ là trong quá trình thӵc hiӋn các giao dӏch tài chính, tình trҥng rò rӍ thanh khoҧn hoһc ӭ
đӑng thanh khoҧn tҥm thӡi là không thӇ tránh khӓi và do vұy nҧy sinh tình trҥng ách tҳc. Trong
thӡi kǤ khӫng hoҧng, tình trҥng thiӃu thanh khoҧn do sӵ ách tҳc như vұy có thӇ làm cho tình hình
trӣ nên trҫm trӑng. Các NHTW cҫn phҧi liên tөc đánh giá đӇ làm sao các dӏch vө ngân hàng có
thӇ khҳc phөc đưӧc nhӳng khiӃm khuyӃt đó.

( > ?>C56
D:#

Công tác tә chӭc tҥi các NHTW không thӇ phát triӇn mҥnh mӁ nӃu như không có mӝt nӅn văn
hóa phong phú nhҩn mҥnh đӃn các mөc tiêu căn bҧn và nӃu như không có lӵc lưӧng nhân sӵ
hùng mҥnh đӇ thӇ hiӋn nӅn văn hóa đó.

Thӭ nhҩt, cҧ các NHTW lүn các đӏnh chӃ tài chính cҫn phҧi xây dӵng mӝt nӅn văn hóa nhҩn
mҥnh đӃn tҫm quan trӑng cӫa viӋc duy trì mӝt viӉn cҧnh dài hҥn. NӃu không, cҧ hai không thӇ
đҥt đưӧc mөc tiêu mӝt cách bӅn vӳng, đó là sӵ әn đӏnh tài chính và kinh tӃ vĩ mô dài hҥn cho các
NHTW và khҧ năng sinh lӡi lâu dài cho khu vӵc tư nhân.

Thӭ hai, trong trưӡng hӧp cӫa các NHTW, ngưӡi ta phҧi chuҭn bӏ sҹn sàng đӇ khҳc phөc nhӳng
khiӃm khuyӃt cӫa các hӧp đӗng chưa hoàn chӍnh và các thӏ trưӡng. Các giao dӏch tài chính đưӧc
hoàn tҩt bҵng viӋc sӱ dөng mӝt loҥt các hӧp đӗng và ngưӡi ta không thӇ soҥn thҧo mӝt hӧp đӗng
thӇ hiӋn mӑi thӵc trҥng trong tương lai. Theo thuұt ngӳ kinh tӃ hӑc thì không bao giӡ tӗn tҥi ³các
hӧp đӗng hoàn chӍnh´. Ví dө, mӝt NHTW có thӇ đóng vai trò là mӝt nhà môi giӟi trung thӵc hay
là mӝt chҩt xúc tác trong viӋc xây dӵng mӝt giҧi pháp theo hưӟng thӏ trưӡng cho mӝt vҩn đӅ mӟi
phát sinh. ĐӇ sҹn sàng khҳc phөc các khiӃm khuyӃt đó, điӅu tӕi quan trӑng là các NHTW rҩt
nhҥy bén vӟi nhӳng thay đәi trên các thӏ trưӡng tài chính và trong hӋ thӕng tài chính. Tuy nhiên,
vì các NHTW không phҧi là các tә chӭc thiên vӅ lӧi nhuұn, cho nên có nguy cơ là các NHTW
không thӇ nhanh chóng nhұn biӃt đưӧc nhӳng thay đәi đó. Mһt khác, tӯng đӏnh chӃ tài chính và
các đӕi tưӧng khác tham gia thӏ trưӡng lҥi không nhҩt thiӃt phҧi đӗng hóa nhӳng tác đӝng có thӇ
xҧy ra vӅ hành vi cӫa mình lên toàn bӝ hӋ thӕng tài chính. Không thӇ duy trì sӵ әn đӏnh trong hӋ
thӕng tài chính nӃu không có sӵ hӧp tác giӳa các NHTW và khu vӵc tư nhân. Các NHTW cҫn có
nhӳng cán bӝ có kӻ năng xuҩt sҳc đӇ thúc đҭy mӕi quan hӋ xây dӵng vӟi các đӏnh chӃ tài chính
và các đӕi tưӧng tham gia thӏ trưӡng, nҳm vӳng các thông lӋ kinh doanh mӝt cách chi tiӃt và mài
sҳc quan điӇm vĩ mô cӫa mình. Mӝt trong nhӳng vai trò quan trӑng cӫa NHTW là phҧi phát triӇn
nӅn văn hóa tә chӭc đó. Các NHTW phҧi xây dӵng cho mình mӝt nӅn văn hóa thӯa nhұn tҫm
quan trӑng cӫa các nӛ lӵc hӧp tác và kӏp thӡi công bӕ cho dân chúng biӃt nhӳng vҩn đӅ mӟi nҧy
sinh trong nӅn kinh tӃ cӫa các thӏ trưӡng tài chính có thӇ tác đӝng tiêu cӵc đӃn sӵ әn đӏnh cӫa thӏ
trưӡng tài chính.

Hӝi nghӏ TiӅn tӋ quӕc tӃ có mӝt lӏch sӱ lâu đӡi. Đưӧc thành lұp vào thұp kӹ 50, Hӝi nghӏ đã quy
tө nhӳng nhà quҧn lý cao cҩp nhҩt cӫa các NHTW và các đӏnh chӃ tài chính lӟn nhҵm tҥo ra cho
cҧ khu vưc tư nhân lүn các cơ quan nhà nưӟc mӝt cơ hӝi quý giá đӇ thҧo luұn mӝt cách thҷng
thҳn hàng loҥt các vҩn đӅ liên quan đӃn các đӏnh chӃ tài chính, các thӏ trưӡng tài chính và hӋ
thӕng tài chính. Chӫ đӅ chính cӫa hӝi nghӏ năm nay là ³Vai trò cӫa các Ngân hàng Trung ương
trong môi trưӡng tài chính mӟi´ trùng hӧp vӟi nhӳng diӉn biӃn trong cuӝc khӫng hoҧng tài chính
chưa tӯng có trong lӏch sӱ toàn cҫu

_ Ê a  
   _ 
    


 
_   !
"  #  
 $ 
 
 
 %  &'
 ()

*
&#

+&,   -
  . 
 
%  #/
#
 
 0
! #
1
#
 
#
. 

   

##  
*
    
*

+&,
 #/.
#
 
.    
 
     2 2%#

#
 

! # 
.  
2   #
'3 
  42
% 

 

&#
_4$2  4& 
  
56 -

2-
  $/ 
 2  
-
 7 2 
 
 2#.%

 


 -
$2  

"  2  

 


' 
  
 
  
%
ï         
+&,-ï 
2   889 ï
        ï: ï889 !0
 ï;< ï <  ï
ï    ï  ï  !  
!    ;< ï 
 ;6    
 889;<=;6889  ï
1  ï <  >  ï.
ï2 >     
 889 J2   ï  
5    2      41 ï  ï  ï  2  
!       ï  
!       
  .
ï   <    

#  34$ 2   ï # 4ï   56  ï
2   $ 2
   #     2
  
      # 
 2      ï 
      ï #   ï # 2 >  
  ï   $ 2ï #     "  
2    2
  
a  ! ()

 #    ï  !ï 4
?     2 #!+2   2
µ  

       
+&, 2
2     +&5

-
   +&,2
   $ 
 
  4
4+&,  
#   
  


 472   
0
* 
-     
  #

22
 
a!   .2
    +&5
  
# 
#

 
    
(
 
   
7 +&,_
2 
  #
_
 
%2    ! %  #*
  @+$    #
a  

4$  _     
#
 

 4&
   #
 
  #

    
 


#
 
.  +&, a
&   _
#% 
  
 /   


#
 

     ! !  

*2 
         
1
*2 %+&, 
  !
 
*2  a % 


 
 #>
#  
2>
& %#
#
   
 # 
 

#

#
 +&,
2
   
 

 2 
µ   

  

  
7
 . 
#
 

  .
 +&5 (   _

%#
A#!2
_+&5 
&
+&, 

*
. '+&, 


  +&5    
  
  
-
 
   < +&,  
# 



  -
 
#


 

  +&,   
 
#!
#
 !   2 #

M 
&#
#
+&,-

#
 
+&,2 
_
 
 %   +&5 
 +&,2
-
#   +&5
 +&, 
 %
+&,
+&,2# _
 

%  
# #    +&5 
 +&5
 -
 



   
  #
  #
 
  
+&5
 

  !    "#$
7  
 
  +&,   +&5#
  %
%   
 
    +&5 ' 2 
 %2 %     
-
  
   +&5   
-
! 
 a 
      +&,  '   


 #%2 
  . 
 
 
     
    +&5 
%     &    
+&,.

  +&5  
  
_

%
 B
.
#% 

+&,
.

   +&5 
 .  !!2 a
 . _

 ! 
# . 
  
' 
(   ))
7 +&,._#!2
_+&5 0

   
#  

    +&5

   +&, 
.      
#%  +&5 
 
.  +&, 2
 
 #


#
 

(   

    +&5  
# %+&, /    +&5 
! 
#2   
 
    )! 
*
    
& 

   
   2
 
2
 %   
 -
-


   +&5  . 
*

  

  2 %
%  2 


*

 
 
-
 
 
 
 

2.Ê
3.Ê CÁC QUӺ TRӦ CҨP
Trong viӋc thӵc hiӋn chӭc năng trung gian tài chính chuyӇn đәi tài sҧn, các quӻ trӧ cҩp
đem lҥi cho công chúng mӝt loҥi bҧo vӋ khác ± thanh toán tiӅn thu nhұp hưu trí. Nhӳng
ngưӡi thuê nhân công, các liên hiӋp hoһc các cá nhân có thӇ đӅ ra nhӳng chương trình trӧ
cҩp, các chương trình này thu nhұn tiӅn vӕn do các ngưӡi tham dӵ chương trình đó nӝp
vào. Tuy mөc đích cӫa tҩt cҧ các chương trình trӧ cҩp là như nhau, các chương trình này
có thӇ khác nhau theo mӝt sӕ đһc tính.
4.Ê Thӭ nhҩt là điӅu kiӋn đӇ thuӝc vào chương trình, tӭc là sӕ thӡi gian mà mӝt cá nhân phҧi
đưӧc ghi tên vào chương trình trӧ cҩp đó (do là mӝt thành viên cӫa mӝt liên hiӋp hoһc do
là mӝt ngưӡi làm thuê cho mӝt công ty) trưӟc khi đưӧc quyӅn nhұn trӧ cҩp. Nói chung
các công ty đòi hӓi mӝt ngưӡi làm thuê làm viӋc 5 năm cho công ty trưӟc khi ngưӡi đó
đưӧc coi là đӫ điӅu kiӋn thuӝc vӅ mӝt chương trình và có thӇ nhұn các trӧ cҩp, nӃu ngưӡi
làm thuê đó rӡi bӓ công ty đó trưӟc khi đӫ 5 năm, dù là tӵ ý ra đi hoһc bӏ thҧi hӗi, tҩt cҧ
quyӅn hưӣng trӧ cҩp bӏ mҩt.
5.Ê Thӭ hai là phương pháp thanh toán: nӃu các khoҧn trӧ cҩp đưӧc xác đӏnh bҵng các khoҧn
đóng góp vào chương trình và các khoҧn thu nhұp, thì sӵ trӧ cҩp này là mӝt chương trình
đóng góp đưӧc đӏnh rõ; nӃu các khoҧn tiӅn thanh toán thu nhұp tương lai (các khoҧn trӧ
cҩp, đưӧc đӇ ra tӯ trưӟc), thì sӵ trӧ cҩp này là mӝt chương trình trӧ cҩp đưӧc đӏnh rõ. Đӕi
vӟi trưӡng hӧp mӝt chương trình trӧ cҩp đưӧc đӏnh rõ, có thêm mӝt đһc tính nӳa có liên
hӋ đӃn viӋc chương trình đó đưӧc cҩp vӕn như thӃ nào. Do đһc tính này phӭc tҥp hươn,
chúng ta sӁ xem xét nó mӝt cách chi tiӃt hơn.
6.Ê Mӝt chương trình trӧ cҩp đưӧc đӏnh rõ, gӑi là đưӧc cҩp vӕn đӫ nӃu các khoҧn đóng góp
vào chương trình này và các thu nhұp chúng qua các năm đӫ đӇ thanh toán các khoҧn trӧ
cҩp đưӧc đӏnh rõ khi đӃn kǤ hҥn thanh toán. NӃu các khoҧn đóng góp và các khoҧn thu
nhұp không đӫ, thì chương trình như vұy đưӧc gӑi là chương trình đưӧc cҩp vӕn thiӃu. Ví
dө, nӃu Jane Brown góp 100 đôla mӛi năm vào mӝt chương trình trӧ cҩp cӫa cô ta và lãi
suҩt là 10%, sau 10 năm các khoҧn đóng góp cӫa cô và các thu nhұp do chúng mang lҥi
sӁ đáng giá 1753 đôla. NӃu món trӧ cҩp đưӧc đӏnh rõ này đӕi vӟi chương trình trӧ cҩp
cӫa cô ta thanh toán cho cô ta 1753 đôla hoһc ít hơn sau 10 năm, thì chương trình đưӧc
cҩp vӕn đӫ bӣi các đóng góp cӫa cô ta và các thu nhұp sӁ đӫ cho cuӝc thanh toán này.
Nhưng nӃu khoҧn trӧ cҩp đưӧc đӏnh rõ này là 2000 đôla, thì chương trình gӑi là đưӧc cҩp
vӕn thiӃu bӣi vì các đóng góp cӫa cô ta và các thu nhұp không đӫ trang trҧi món tiӅn trӧ
cҩp đã đӏnh rõ 2000 đôla này.
7.Ê Các chương trình trӧ cҩp riêng
Các chương trình trӧ cҩp riêng đưӧc quҧn lý bӣi mӝt ngân hàng, mӝt công ty hoһc bҧo
hiӇm sinh mҥng, hoһc mӝt ngưӡi quҧn lý quӻ trӧ cҩp. Trong các chương trình trӧ cҩp do
nhӳng ngưӡi thuê nhân công đӥ đҫu, các khoҧn đóng góp thưӡng đưӧc chia sҿ giӳa ngưӡi
thuê và ngưӡi làm thuê cho ngưӡi đó. Mӝt sӵ hҩp dүn vӅ thuӃ quan trӑng đӕi vӟi các
chương trình này là ӣ chӛ nhӳng khoҧn đóng góp cӫa ngưӡi làm thuê nhân công là nhӳng
khoҧn khҩu trӯ thuӃ. Vì các khoҧn trӧ cҩp đưӧc thanh toán do quӻ trӧ cҩp hàng năm có
thӇ dӵ tính ӣ mӭc đӝ chính xác cao, các quӻ trӧ cҩp đҫu tư vào các chӭng khoán dài hҥn,
vӟi hơn 1/2 giá trӏ tài sҧn có cӫa hӑ là các trái khoán và các cә phiӃu.
.Ê Chương trình trӧ cҩp cӫa nhiӅu công ty là cá chương trình đưӧc cҩp vӕn thiӃu bӣi vì hӑ
dӵ tính thanh toán hӃt nghĩa vө trӧ cҩp cӫa hӑ nhӡ các thu nhұp hiӋn hành khi các khoҧn
trӧ cҩp đӃn hҥn thanh toán. Chӯng nào các công ty còn có đӫ thu nhұp, viӋc cҩp vӕn thiӃu
không gây ra vҩn đӅ gì, nhưng viӋc này không luôn luôn như vұy.
9.Ê Do các khó khăn tiӅm ҭn trong viӋc cҩp vӕn thiӃu cӫa công ty, do quҧn lý tӗi, do các thӫ
đoҥn gian lұn, và do nhӳng lҥm dөng khác cӫa các quӻ trӧ cҩp riêng gây ra{ các qũy trӧ
cҩp cӫa nhӳng ngưӡi lái xe tҧi là nәi tiӃng), Quӕc hӝi đã ban hành Đҥo luұt vӅ bҧo đҧm
thu nhұp hưu trí cӫa nhӳng ngưӡi làm công (the Employee Retirement Income Security
Act-ERISA) năm 1974. Đҥo luұt này đã thiӃt lұp tiêu chuҭn tӕi thiӇu cho viӋc báo cáo và
tiӃt lӝ thông tin, đһt ra các quy tҳc vӅ điӅu kiӋn đӇ thuӝc vào chương trình và mӭc đӝ cӫa
viӋc cҩp vӕn thiӃu, và đã đһt các hҥn chӃ vӅ các phương thӭc thӵc hành đҫu tư.
10.ÊERISA cũng đã lұp ra Công ty Bҧo đҧm Trӧ cҩp (đưӧc gӑi là ³Penny Benny´, công ty
này thӵc hiӋn vai trò tương tӵ vai trò cӫa FDIC. Nó bҧo hiӇm các khoҧn trӧ cҩp lên tӟi
mӝt giӟi hҥn 2250 đôla mӝt tháng mӝt ngưӡi nӃu mӝt công ty vӟi mӝt chương trình trӧ
cҩp thuӝc loҥi cҩp vӕn thiӃu đi đӃn chӛ phá sҧn hoһc khôgn thӇ thanh toán các nghĩa vө
trӧ cҩp cӫa mình vì nhӳng lý do khác. Penny Benny thu cӫa các chương trình trӧ cҩp các
phí bҧo hiӇm đӇ thanh toán cho sӵ bҧo hiӇm này. Không may là Penny Benny ngưӡi bҧo
hiӇm các trӧ cҩp cӫa mӝt trong 3 ngưӡi làm công, đang đөng phҧi nhӳng khó khăn tài
chính nghiêm trӑng, điӅu đó có thӇ cҫn đӃn mӝt sӵ bҧo lãnh liên bang.
11.ÊCác chương trình trӧ cҩp cӝng đӗng
Chương trình trӧ cҩp cӝng đӗng quan trӑng nhҩt là bҧo hiӇm xã hӝi, nó bҧo hiӇm cho hҫu
hӃt mӑi cá nhân làm thuê cho giӟi tư nhân. Vӕn thu đưӧc tӯ nhӳng ngưӡi lao đӝng cӫa
FICA (đҥo luұt đóng góp bҧo hiӇm liên bang) đưӧc tính tӯ nhӳng séc thanh toán và tӯ
thuӃ theo bҧng lương cӫa các chӫ thuê nhân công. Các khoҧn trӧ cҩp bҧo hiӇm xã hӝi bao
gӗm tiӅn thu nhұp hưu trí, tiӅn thanh toán y tӃ và trӧ giúp ngưӡi tàn tұt.
12.ÊKhi Bҧo hiӇm xã hӝi đưӧc thành lұp năm 1935, chính phӫ liên bang đã dӵ đӏnh cho nó
hoҥt đӝng như mӝt quӻ trӧ cҩp riêng. Tuy nhiên không giӕng như mӝt chương trình trӧ
cҩp riêng, các khoҧn trӧ cҩp thanh toán không bӏ gҳn vào nhӳng đóng góp trong quá khӭ
cӫa mӝt ngưӡi giam gia, do đó nói chung các khoҧn trӧ cҩp này đưӧc thanh toán theo
nhӳng đóng góp hiӋn hành. HӋ thӕng ³trҧ khi có đӫ tiӅn´ (pay ± as ± you ± go) này đã
dүn đӃn mӝt sӵ cҩp vӕn thiӃu to lӟn cӫa quӻ Bҧo hiӇm xã hӝi, ưӟc tính trên 100 tӍ đôla.
13.ÊCác vҩn đӅ cӫa hӋ thӕng Bҧo hiӇm xã hӝi này có thӇ trӣ nên tӗi tӋ hơn trong tương lҥi bӣi
vì sӕ ngưӡi Mӻ già đi ngày càng nhiӅu sӁ dүn đӃn sӕ ngưӡi hưu trí lӟn hơn so vӟi sӕ
ngưӡi đang làm viӋc. Quӕc hӝi vүn đang vұt lӝn vӟi các vҩn đӅ cӫa hӋ thӕng bҧo hiӇm xã
hӝi tӯ nhiӅu năm nay và có tiӃn bӝ trong viӋc tҥo viӋc làm giҧm đưӧc vӕn cҩp thiӃu là
nhӡ cách tăng các khoҧn đóng góp FICA và giӟi hҥn các khoҧn trӧ cҩp.
14.ÊCác chính quyӅn tiӇu bang và đӏa phương và chính phӫ liên bang, giӕng như nhӳng ngưӡi
chӫ thuê tư, cũng đã đһt ra các chương trình trӧ cҩp cho nhӳng ngưӡi làm thuê cho hӑ.
Các chương trình này hҫu như tương tӵ vӅ hoҥt đӝng như các chương trình trӧ cҩp riêng
và nҳm giӳ nhӳng tài sҧn có tương tӵ. ViӋc cҩp vӕn thiӃu cӫa các chương trình cũng
thưӡng thҩy và mӝt sӕ nhà đҫu tư trái khoán đӏa phương lo ngҥi rҵng nó có thӇ dүn đӃn
nhӳng khó khăn tương lҥi vӅ khҧ năng cӫa các chính quyӅn tiӇu bang và đӏa phương
trong viӋc thanh toán nӧ cӫa hӑ.

You might also like