You are on page 1of 4

Chuyeân ñeà 4:

PHÖÔNG TRÌNH VAØ BAÁT PHÖÔNG TRÌNH CHÖÙA CAÊN THÖÙC


TOÙM TAÉT GIAÙO KHOA

I. Caùc ñieàu kieän vaø tính chaát cô baûn :

* A coù nghóa khi A  0


* A  0 vôùi A  0
 A neáu A  0
* A2  A & A 
- A neáu A  0
*  A  2
 A vôùi A  0
* A.B  A. B khi A , B  0
* A.B   A.  B khi A , B  0

II. Caùc ñònh lyù cô baûn :

a) Ñònh lyù 1 : Vôùi A  0 vaø B  0 thì : A=B  A 2 = B2


b) Ñònh lyù 2 : Vôùi A  0 vaø B  0 thì : A>B  A 2 > B2
c) Ñònh lyù 3 : Vôùi A, B baát kyø thì : A=B  A 3 = B3
A>B  A3 > B3
A=B  A2 = B2
III. Caùc phöông trình vaø baát phöông trình caên thöùc cô baûn & caùch
giaûi :

A  0 (hoaëc B  0 )
* Daïng 1 : A B
A  B
 B  0
* Daïng 2 : A B 2
 A  B
A  0

* Daïng 3 : A  B  B  0
 2
A  B
A  0

 B  0
* Daïng 4: A B
B  0
 
  A  B2

IV. Caùc caùch giaûi phöông trình caên thöùc thöôøng söû duïng :
* Phöông phaùp 1 : Bieán ñoåi veà daïng cô baûn

15
Ví duï : Giaûi phöông trình sau :
1) x  2  x  4 (x=6)
1
2) 3x 2  9 x  1  x  2  0 (x   )
2
Baøi taäp reøn luyeän:
14
1)  x2  4x  3  2x  5 (x  )
5
2) 2x  2x 1  7 (x 5)
 3  15
3) x2  2x  3  2x  1 (x  )
3
x2 x2
4) 4  ( x  2 2 )
4 4 2

* Phöông phaùp 2 : Ñaët ñieàu kieän (neáu coù) vaø naâng luyõ thöøa ñeå khöû caên thöùc
Ví duï : Giaûi phöông trình sau :
11
1) 2 x  9  4  x  3x  1 (x  0x  )
3
2) 5 x  1  3 x  2  x  1  0 (x=2)
Baøi taäp reøn luyeän:
1) 3x  2  x  7  1 (x 9)
2) x  8  x  x  3 ( x  1)
3 2 3
3) x x 1  x2 (x  )
3
4) x 1  3  x4 (x  0)

* Phöông phaùp 3 : Ñaët aån phuï chuyeån veà phöông trình hoaëc heä pt ñaïi soá
Ví duï : Giaûi caùc phöông trình sau :
1) ( x  5)(2  x)  3 x 2  3 x (x  1  x  4)
2) x  1  4  x  ( x  1)( 4  x)  5 (x  0  x  3)
3) 2 x  1  x 2  3x  1  0 (x  1  x  2  2)
4) 3
2  x  1 x 1 (x  1  x  2  x  10)
Baøi taäp reøn luyeän:
33 5
1) x2 5 x  ( x  2)(5  x)  4 (x )
2
2) x4 x  4  2 x  12  2 x 2  16 (x=5)
4) x  3x  3 
2
x  3x  6  3
2

5) 3x  2  x  1  4 x  9  2 3x 2  5 x  2

* Phöông phaùp 4 : Bieán ñoåi phöông trình veà daïng tích soá : A.B = 0 hoaëc A.B.C = 0
Ví duï : Giaûi phöông trình sau :
x2
 3x  2  1  x
3x  2

* Phöông phaùp 5 : Nhaåm nghieäm vaø söû duïng tính ñôn ñieäu ñeå chöùng minh nghieäm
duy nhaát
* Ta thöôøng söû duïng caùc tính chaát sau:

16
 Tính chaát 1: Neáu haøm soá f taêng ( hoaëc giaûm ) trong khoûang (a;b) thì phöông trình
f(x) = C coù khoâng quaù moät nghieäm trong khoûang (a;b).
( do ñoù neáu toàn taïi x0  (a;b) sao cho f(x0) = C thì ñoù laø nghieäm duy nhaát cuûa
phöông
trình f(x) = C)

 Tính chaát 2 : Neáu haøm f taêng trong khoûang (a;b) vaø haøm g laø moät haøm giaûm
trong khoûang (a;b) thì phöông trình f(x) = g(x) coù nhieàu nhaát moät nghieäm trong
khoûang (a;b) .
( do ñoù neáu toàn taïi x0  (a;b) sao cho f(x0) = g(x0) thì ñoù laø nghieäm duy nhaát cuûa
phöông
trình f(x) = g(x))
Ví duï : Giaûi caùc phöông trình sau :
1) x  9  5  2 x  4
2) 4 x  1  4 x 2  1  1
Baøi taäp reøn luyeänï:
1) x  1  4  x  1 (x=3)
2) x  5  2 x  8  7 (x=4)
* Phöông phaùp 6 : Söû duïng baát ñaúng thöùc ñònh giaù trò hai veá cuûa phöông trình
Ví duï: Giaûi phöông trình
3x2  6x  7  5x2  10x  14  4  2x  x 2

V. Caùc caùch giaûi baát phöông trình caên thöùc thöôøng söû
duïng :
* Phöông phaùp 1 : Bieán ñoåi veà daïng cô baûn
Ví duï : Giaûi caùc baát phöông trình sau :
1) x 2  4 x  3  x  1
2) x 2  4 x  5  2 x  3
3) x  x 2  4 x  1
4) ( x  1)(4  x)  x  2
Baøi taäp reøn luyeän:
1) x 2  x  6  x  2 ( x  3 )
2) 2( x  1)  x  1
2
( x  1  1  x  3 )
3) x  x  12  x
2
(x  4)
4) 2 x  5 x  6  2  x
2
( x  10  x  1 )
2( x 2  16) 7x
5)  x3 
x3 x3

* Phöông phaùp 2 : Ñaët ñieàu kieän (neáu coù) vaø naâng luyõ thöøa ñeå khöû caên
thöùc
Ví duï : Giaûi baát phöông trình sau :
x3  2x  8  7x

Baøi taäp reøn luyeänï:


1) x  11  x  4  2x  1 (4  x  5)
2) 3 x  5 x  5  1 ( x  4)
17
3 2 3
3) x2 x 1  x (x )
3

* Phöông phaùp 3 : Ñaët aån phuï chuyeån veà baát phöông trình ñaïi soá
Ví duï : Giaûi phöông trình sau :
1) x 2  2 x  5  4 2 x 2  4 x  3
2) 2 x 2  4 x  3 3  2 x  x 2  1
Baøi taäp reøn luyeänï:
1) 5 x 2  10 x  1  7  x 2  2 x ( x  3  x  1 )
2) ( x  1)( x  4)  5 x 2  5 x  28 (-9<x<4)

* Phöông phaùp 4 : Bieán ñoåi phöông trình veà daïng tích soá hoaëc thöông soá
Ví duï : Giaûi caùc baát phöông trình sau :
1) ( x 2  3x) 2 x 2  3x  2  0
x7
2) 0
4 x  19 x  12
2

x5 3
3) 1
x4
Baøi taäp reøn luyeänï:
1 1
1) 1  1  8 x  1
2
(  x  00  x  )
2x 2 2 3
1 1
2) 1  1  4 x  3
2
(  x  00  x  )
x 2 2

18

You might also like