t chút trong cu c i

t chút nh ng viên á nh có th t o thành m t ng n núi l n.

t chút nh ng b c chân có th t n ngàn d m.
t chút hành ng c a tình yêu th ng và lòng khoan dung cho th gi i
nh ng n c it i t n nh t.
t chút l i an i có th làm d u b t nh ng au n to tát.
t chút ôm si t ân c n có th làm khô i nh ng gi t n c m t.
t chút ánh sáng t nh ng ng n n n có th làm cho êm không còn t i n a.
t chút ký c, k ni m có th h u ích cho nhi u n m sau.
t chút nh ng gi c m có th d n ng cho nh ng công vi c v i.
t chút khát v ng chi n th ng có th mang n thành công.
ó là nh ng cái "m t chút" nh bé có th mang n ni m vui h nh phúc l n nh t cho cu c s ng c a chúng ta.
Và bây gi chúng mình s cùng g p nh ng ai ã trao t ng cho chúng mình nh ng cái m t chút trong cu c i
nói v i h r ng: "C m n b n vì t t c nh ng m t chút mà b n ã giúp cho tôi".

3 u giá tr
* Ba u trong i m t khi ã i qua không th l y l i c:
- Th i gian
- L i nói
-C h i
* Ba u trong i không c ánh m t:
- S thanh th n
- Hy v ng
- Lòng trung th c
* Ba th có giá tr nh t trong i:
- Tình yêu
- Lòng t tin
- B n bè
* Ba th trong i không bao gi b n v ng c:
- Gi c m
- Thành công
- Tài s n
* Ba u làm nên giá tr m t con ng i:
- Siêng n ng
- Chân thành
- Thành t
* Ba u trong i làm h ng m t con ng i:
-R u
1
- Lòng t cao.
- S gi n d .

và Khó
là khi b n có m t ch trong s a ch c a m t ng i, nh ng khó là khi b n tìm c m t ch trong trái tim
a ng i ó.
là khi ánh giá l i l m c a ng i khác, nh ng khó là khi nh n ra sai l m c a chính mình.
là khi nói mà không suy ngh , nh ng khó là khi bi t ki m soát nh ng l i nói c a mình.
là khi làm t n th ng m t ng i mà b n yêu th ng, nh ng khó là khi hàn g n v t th ng ó.
là khi tha th cho ng i khác, nh ng khó là khi làm cho ng i khác tha th cho mình.
là khi t ra các nguyên t c, nh ng khó là khi làm theo chúng.
là khi n m m hàng êm, nh ng khó là khi chi n u vì m t cm .
là khi th hi n chi n th ng, nh ng khó là khi nhìn nh n m t th t b i.
là khi v p ph i m t hòn á và ngã, nh ng khó là khi ng d y và i ti p.
là khi h a m t u v i ai ó, nh ng khó là khi hoàn thành l i h a ó.
là khi chúng ta nói r ng chúng ta yêu th ng, nh ng khó là khi làm cho ng i khác c m th y nh th
hàng ngày.
là khi phê bình ng i khác, nh ng khó là khi c i thi n chính b n thân mình.
là khi x y ra sai l m, nh ng khó là khi h c t nh ng sai l m ó.
là khi bu n b c vì m t u gì ó m t i, nh ng khó là khi quan tâm n u ó ng làm m t.
là khi ngh v m t vi c, nh ng khó là khi ng ng suy ngh và b t u hành ng.
là khi ngh x u v ng i khác, nh ng khó là khi cho h ni m tin.
là khi nh n, nh ng khó là khi cho.
là khi c nh ng u này, nh ng khó là khi b n th c hi n nó.
u c h i mãi không gõ c a, b n ph i xem mình ã xây m t cánh c a ch a ã. ....

Bài ng pháp cho b n tr

Hãy s ng th ch ng, tránh xa th th ng. Ngh nhi u n

nh ng gì mà b n có kh n ng làm c h n là nh ng gì có th
y n cho b n.
Hãy s ng cách khách quan. Hãy quan tâm n th c t cu c
ng úng v i nh ng gì ang th t s di n ra, h n là mong mu n
chuy n i s x y ra nh b n m c.

2
Hãy s ng thì hi n t i, can m tr c di n i u v i công vi c ngày hôm nay. Không luy n ti c quá kh ,
ng ng lo l ng v v n nt ng lai.
Hãy s ng ngôi th nh t, nghiêm kh c t ki m m mình h n là i b i móc nh ng sai sót, l i l m c a thiên
.
Hãy s ng s ít, l ng nghe l i phê bình xu t phát t l ng tâm mình h n là thích thú v i nh ng l i tán
th ng c a ám ông.
Và n u nh ph i ch n m t ng t thì hãy ch n l y ng t yêu th ng.

Yesterday is History, Tomorrow is Mystery, Today is a gift, That's why it's called Present.

u mong

- u mong b n s tìm cs thanh th n và yên bình trong m t

th gi i có nhi u u mà b n không th hi u c.
- C u mong n i au mà b n ch u ng c ng nh nh ng xung t
mà b n t ng tr i qua s trao cho b n s c m nh b nv n lên,
i di n nh ng th thách v i lòng d ng c m và s l c quan. B n
hãy luôn bi t r ng có m t ng i nào ó hi u và yêu b n, ng i ó
luôn c nh b n ngay c khi b n c m th y cô c nh t.
- C u mong b n s khám phá sâu s c lòng t t c a ng i khác tin
ng vào m t th gi i yên bình.
- C u mong m t l i t t , m t c ch làm yên lòng, m t n c i
ng m s c t ng cho b n h ng ngày.
Và, c u mong, b n hãy trao t ng nh ng món quà nh v y cho
ng i khác ngay khi b n nh n c chúng. Hãy nh , m t tr i v n
chi u sáng khi c n bão có v nh kéo dài vô t n. B n hãy hi u r ng
t ng i yêu th ng b n th t s là khi h không bên c nh
nh ng b n v n c m nh n c tình yêu và s quan tâm c a ng i
y.
Hãy nh r ng trong cu c s ng nh ng va ch m và au kh mà b n g p ph i s ít h n nhi u so v i nh ng c
và h nh phúc mà b n s có.
- C u mong nh ng u mà b n c m th y là khi m khuy t trong hi n t i s tr thành th m nh c a b n trong
ng lai.C u mong b n nhìn th y t ng lai c a b n nh là m t ng i y s h a h n và nh ng kh
ng.
- C u mong b n tìm th y y s c m nh tinh th n t quy t nh trong nh ng tình hu ng t h i mà không
b t c m t ng i nào phán x vì k t qu ó.
- C u mong b n luôn luôn c m th y c yêu th ng

3
 ng

* Ð ng nên th v i nh ng gì ã quá quen thu c v i b n. Hãy gi ch c l y chúng nh nh ng gì quan tr ng

nh t, vì s có lúc b n c m th y ti c nu i khi nh ng u thân thu c y m t i.
* Ð ng h th p giá tr c a mình b ng cách so sánh b n thân mình v i ng i khác. M i chúng ta là m t con
ng i khác nhau và u có nh ng giá tr khác nhau.
* Ð ng mãi mê theo i nh ng m c tiêu mà ng i khác cho là quan tr ng, vì ch có b n m i hi u rõ nh ng
c tiêu nào là t t cho mình.
* Ð ng ng i h c h i. Ki n th c là m t tài s n vô hình và s là hành trang vô giá theo b n su t cu c i.
* Ð ng ng i m o hi m làm nh ng u t t. Ít nh t b n c ng h c c cách s ng d ng c m v i nh ng l n
o hi m.
* Ð ng nên phí ph m th i gian ho c nh ng l i nói thi u suy ngh . C hai th y m t khi ã qua i hay th t ra
thì không th nào b t l i c.
* ng cu c s ng i qua m t b n ch vì b n ang s ng trong quá kh hay t ng lai. b ng cách s ng cu c
ng c a mình ngày hôm nay, vào lúc này, b n ang s ng t t c m i ngày trong cu c i.
* ng quên hy v ng, s hy v ng cho b n s c m nh t n t i ngay khi b n ang b b r i.
* ng ánh m t ni m tin vào b n thân mình, ch c n tin là mình có th làm c và b n l i có lý do c
ng th c hi n u ó.
* ng l y c a c i v t ch t ol ng thành công hay th t b i, chính tâm h n c a m i con ng i m i xác
nh cm c " giàu có" trong cu c s ng c a mình.
* ng nh ng khó kh n ánh g c b n, hãy kiên nh n r i b n s v t qua.
* ng do d khi ón nh n s giúp , t t c chúng ta uc n c giúp b t k kho ng th i gian nào
trong cu c i.
* ng ch y tr n mà hãy tìm n tình yêu, ó là ni m h nh phúc nh t c a b n.
* ng ch i nh ng gì b n mu n mà hãy i tìm ki m chúng.
* ng t ch i n u b n v n còn cái cho.
* ng ng n ng i th a nh n r ng b n ch a hoàn h o.
* ng e dè i m t th thách. Ch khi th s c mình, b n m i h c c can m.
* ng óng c a trái tim và ng n c n tình yêu n ch vì b n ngh không th nào tìm ra nó.
* Cách nhanh nh t nh n tình yêu là cho, cách mau l m t tình yêu là gi nó quá ch t, cách t t nh t
gi gìn tình yêu là cho nó ôi cánh t do.
* ng i qua cu c s ng quá nhanh n n i b n quên m t mình ang âu và th m chí quên mình ang i
âu.
* ng quên nhu c u c m xúc cao nh t c a m t ng i là c m th y c tôn tr ng.
* ng ng i h c h i. Ki n th c là vô b , là m t kho báu mà ta luôn có th mang theo d dàng.
* ng s d ng th i gian hay ngôn t b t c n. C hai th ó u không th l y l i.
* Cu c s ng không ph i là m t cu c ch y ua, nó là m t cu c hành trình mà b n có th t n h ng t ng b c
khám phá...
* ng bao gi cho là b n ã th t b i khi nh ng k ho ch và gi c m c a b n ã s p , vì bi t c thêm
t u m i m thì ó là lúc b n ti n b r i.
* ng quên m m c i trong cu c s ng.

4
* ng quên tìm cho mình m t ng i b n th c s , b i b n bè chính là u c n thi t trong su t cu c i.
* Và cu i cùng ng quên n nh ng ng i ã cho b n cu c s ng hôm nay v i t t c nh ng gì b n c n. B i
vì con cháu i sau c a b n s xem b n nh t m g ng c a chúng.

Thành công và th t b i

- Ng i thành công bi t chính xác nh ng gì mình mu n, tin t ng vào kh n ng c a mình và s n sàng c ng

hi n h t th i gian c a cu c i t c u ó.
- Ng i th t b i không có m c ích c th cho cu c s ng, luôn tin r ng m i thành công u là k t qu c a v n
may và ch th t s b t tay vào vi c khi có s tác ng t bên ngoài.
- Ng i thành công có kh n ng nh h ng n nh ng ng i xung quanh và h p tác v i h trong thái
thân thi n.
- Ng i th t b i tìm th y khuy t m c a mình ng i khác.
- Ng i thành công ch bày t ý ki n v nh ng u mình bi t và h hoàn toàn có th th c hi n u óm t
cách r t khôn ngoan.
- Ng i th t b i phát bi u ý ki n v m i v n mà h ch bi t
chút ít ho c hoàn toàn không có m t chút ki n th c gì v
chúng.
- Ng i thành công dung hoà quan h v i t t c m i ng i mà
không quan tâm n l i ích t c.
- Ng i th t b i ch nuôi d ng quan h v i nh ng ai mà t
ó h s có nh ng th mà h mu n.
- Ng i thành công luôn trao d i ki n th c và m r ng lòng
khoan dung. H s ng h ng n quy n l i chung c a c ng
ng.
- Ng i th t b i có trí tu h n ch , s v k chi n th ng lòng v tha. Vì v y h tách kh i nh ng c h i thu n
i và m i quan h thân thi n v i xã h i.
- Ng i thành công theo k p th i i và xem ây là m t trách nhi m quan tr ng bi t c u gì ang di n
ra.
- Ng i th t b i ch quan tâm n b n thân v i nh ng nhu c u tr c m t và b t ch p m i th th c hi n,
không c n bi t ó là u t t hay x u.

Hãy cám n

Hãy c m n vì b n ch a có t t c nh ng th b n mu n. Vì n u b n có r i thì b n còn có gì trông ch và

hy v ng n a âu.
Hãy c m n vì còn nhi u u b n ch a bi t. Vì n u b n bi t h t r i thì b n ch ng còn gì h c h i n a sao?
Hãy c m n nh ng lúc khó kh n. Vì n u không có m t lúc khó kh n thì li u b n có tr ng thành c không?
Hãy c m n vì b n còn có nh ng nh c m. Vì n u không còn nh c m gì thì b n s ch ng còn c h i
ti n b , c i thi n b n thân.

5
Hãy c m n nh ng th thách. Vì n u không có th thách nào thì li u cái gì có th xây d ng nên s c m nh và
cá tính c a b n?
Hãy c m n nh ng l i l m b n ã có. Vì n u b n không có l i l m gì thì cái gì s d y cho b n nh ng bài h c
áng giá nh th ây?
Hãy c m n nh ng khi b n m t m i. Vì n u b n không khi nào m t m i t c là b n không làm vi c gì hay sao?
Th t là d n u c m n nh ng th t t p, nh ng cu c s ng bao gi c ng t o c h i m i cho m i ng ic m
n c nh ng th ch a hoàn h o n a. Suy ngh luôn có th chuy n tiêu c c thành tích c c. N u b n bi t cách
bi t n nh ng th r c r i c a b n thì chúng có th giúp ích nhi u cho b n y!
Tr c ng i th t ý ng nói chuy n c ý, vì nh th ch làm t ng thêm n i bu n c a i ph ng. Vì v y
cho dù v n s nh ý thì c ng nên c ý nói nh ng u bu n kh cho i ph ng nghe.
Tr c ng i cý ng nói chuy n th t ý, vì ng i c ý th ng không th thông c m v i n i bu n kh c a
ng i th t ý.
Vì v y cho dù có nhi u u không nh ý thì c ng ph i c g ng ph n ch n tinh th n lên.
n bè k t giao lúc th t ý thì lúc c ý th ng d m t i, vì ng i ó
m th y cu c s ng c a b n t t p h n, không còn là b n. .. n i kh
a mình n a, ng i ó không mu n trèo cao, k t thân v i ng i
cao sang, và c ng không th trèo cao, n u b n có nh ng l i nói hay
hành ng vô tâm có th khi n ng i y m c c m t ti.
c l i v i b n bè lúc c ý thì lúc th t ý c ng khó vãn h i, ng i ta
m th y cái uy phong khí th ngày x a c a b n m t i, không ph i
do b n tr nên khiêm t n, nh n nh n h n mà là vì b n b t c h t
ng m i quay lui xây p l i m i giao h o x a. Ngày x a b n
không nh n h thì hôm nay h không nh n b n!
Trích trong "V t qua b n thân" c a L u Dung Tr

Hãy nhìn i nh m t ly cocktail

Cu c s ng ngon lành nh m t ly cocktail v y, y là khi b n bi t pha ch và

th ng th c nó
1. M i ng i ch có m t c th c a riêng mình. b n có th làm gì tu thích v i nó
nh ng nên nh r ng nó là th duy nh t th c s c a b n và bên b n cho n
cu i cu c i. Vì th hãy i x t t v i nó.
2. Không có u gì trong cu c s ng mà không hàm ch a trong ó nh ng bài h c.
có lúc b n s vô cùng thích thú nh ng c ng có lúc b n s th y chán phèo và có
nh ng bài h c khi n b n au. Nh ng hãy hi u r ng u quan tr ng là b n rút c gì sau nh ng bài h c ó.

6
3.”Kia” không bao gi t t b ng “ ây”. Khi nh ng cái “kia” tr thành cái “ ây” c a b n, b n s d dàng m t
i nh ng cái “kia” khác vì ngh r ng nó có v t t h n cái “ ây” b n ang có. Nên h c cách b ng lòng v i
chính mình vì ôi khi th c ch t nh ng cái “kia” không th b ng nh ng cái “ ây” c.
4. T b n s quy t nh cu c s ng c a mình. B n s có nh ng công c và nguyên li u c n thi t nh ng pha
ch nó nh th nào là nh chính ôi tay trái tim và kh i óc c a b n. Vì v y ng trông ch vào may m n mà
hãy chú ý n chính b n thân mình i.
5. B n s quên t t c nh ng u tôi nói trên. Th t y, c ng không c n thi t ph i nh quá nhi u nh v y.
hãy c nhìn i nh m t ly cocktail m ih ng v và màu s c. Chua v n có th làm cho ng t. ng t v n có
th làm cho m. không m t bartender nào có th pha m t ly cocktail th t tuy t ngay t l n u tiên. Và ch c
ch n là b n s luôn có ngh l c, ni m tin và l c quan pha ly cocktail cho mình ch .

Nên và không nên

Có nh ng u b n ngh r ng nó s làm b n t t h n nh ng không ph i v y.

1. Không nên gi u di m c m xúc c a mình quá nhi u.
n ngh r ng m i ng i s yêu quý b n h n n u lúc nào n c i c ng th ng tr c trên khuôn m t b n. ôi
khi u ó là úng, ng i ta s th y b n là m t ng i áng yêu, l c quan và d g n. Nh ng n u ph i gi t o
quá nhi u nh v y, b n s t mang n cho mình s m t m i. Và chuy n c i c ngày s bi n b n thành
t ng i b chai s n c m xúc. T t nh t là hãy th hi n rõ tình c m th t c a mình, hãy bu n khi b n bu n,
hãy khóc khi b n mu n khóc, và gào lên khi b n s hãi. ng bao gi eo cái m t n cho mình b i n u b n
làm nh v y thì b n c ng s ch nh n c nh ng nét m t t ng t mà thôi.
2. Không nên t ra quá th n tr ng.
t nhiên bi t th n tr ng là t t nh ng th n tr ng thành rón rén thì h ng h n. B n ang mu n i làm thêm
nh ng l i s không bi t mình có kh n ng hay không? B n không dám kêu khi th y m t tên c p ang
móc ví c a ng i bên c nh mình vì s nó..... ánh mình.B n th y
mình có kh n ng thi t k nh ng không dám i thi vì s . ...tr t. N u
th n tr ng ki u ó thì ch c ch n b n không th t c thành công
và c ng không c n m tr i c m giác th thách. ph i m nh d n h n
và làm b t k vi c gì khi có c h i. Hãy t p ngã tr c khi bi t ng
ng.
3. Không nên xây d ng quá nhi u tham v ng.
n mu n là ng i th t thành công, b n mu n có th t nhi u ti n, b n
mu n t c nh ng a v th t cao trong xã h i, b n mu n có m i
th và b n c m u theo i nh ng tham v ng xa v i ó. B n có
hi u thành công ngh a là gì không? Thay vì c g ng giành cm i
th , b n hãy c g ng t c nh ng gì thích h p và t t nh t cho b n thân b n. u gì quan tr ng và c n
thi t nh t cho b n trong th i m hi n t i? Hãy t lên k ho ch c th và th c hi n t ng b c m t. Chúng ta
có th làm c b t k vi c gì nh ng không có ngh a là chúng ta có th làm c t t c m i vi c, hai khái
ni m ó hoàn toàn khác nhau y.
4. Không nên quá xét nét b n thân mình.

7
 n luôn lo l ng cho r ng mình kém c i nh t qu t, b n c m th y ai c ng h n mình, ôi khi b n c m th y
mình th t vô d ng và s có m t c a b n qu là th a thãi. ây là m t trong nh ng cách t gi t mình hi u q a
nh t. Hãy hi u r ng ai c ng có cá tính và tài n ng riêng c a mình. V n bây gi là b n ph i phát huy và
ch ng t nó cho m i ng i th y, ch không ph i r u r và buông xuôi nh v y. N u b n không yêu b n thân
n thì s ch ng ai yêu b n âu. Th duy nh t hoàn toàn thu c v b n chính là b n thân b n. Hãy gi gìn và
làm cho m i ng i c m th y nó tuy t v i th nào nhé.
5. Và nh ng gì b n nên ghi vào b nh .
- Nên yêu quý và t i x t t v i b n thân b n gi ng nh b n i x v i nh ng ng i b n yêu quý.
- Hãy i x v i m i ng i theo cách mà b n mu n m i ng i i x l i v i mình.
- Không ph i quá c h nh ng b n c ng ng b qua nh ng gì thu c v truy n th ng, hãy bi t kính tr ng
nh ng ng i h n tu i mình.
- Dành th i gian chú ý n s c kho c a mình

CÀ PHÊ MU I

Chàng trai g p cô gái m t bu i ti c. Cô r t xinh p, quy n r và n

n n a s ng i trong bu i ti c u ý n cô. Trong khi chàng trai
ch là m t ng i r t bình th ng, không ai bu n nhìn t i. Cu i cùng, khi
bu i ti c g n k t thúc, chàng trai ng ng ng p m i cô gái u ng cà phê
i mình. Cô gái r t ng c nhiên, nh ng vì l i m i quá l ch s nên cô
ng ý.
ng i m t chi c bàn nh trong góc phòng ti c, nh ng chàng trai
quá lo l ng, mãi không nói c l i nào, làm cho cô gái c ng c m th y
t ti n. B ng nhiên, chàng trai g i ng i ph c v :
- Xin cho tôi ít mu i tôi cho vào cà phê!
i ng i ng xung quanh u h t s c ng c nhiên và nhìn ch m
ch m vào chàng trai. Chàng trai m t nh ng v n múc m t thìa mu i cho vào c c cà phê và u ng.
Cô gái tò mò:
- Sao anh có s thích k qu c th ?
- Khi tôi còn nh , tôi s ng g n bi n - Chàng trai gi i thích - Khi ch i bi n, tôi có th c m th y v m n c a
c, gi ng nh cà phê cho mu i vào v y! Nên bây gi , m i khi tôi u ng cà phê v i mu i, tôi l i nh t i tu i
th và quê h ng c a mình.
Cô gái th t s c m ng. M t ng i àn ông yêu n i mình sinh ra thì ch c ch n s yêu gia ình và có trách
nhi m v i gia ình c a mình. Nên cô gái b t u nói chuy n c i m h n, v n i cô sinh ra, v gia ình...
Tr c khi ra v , h h n nhau m t bu i g p ti p theo... Qua nh ng l n g p g , cô gái th y chàng trai qu là
t ng i lý t ng: r t t t b ng, bi t quan tâm... Và cô ã tìm c ng i àn ông c a mình nh c c cà phê
mu i.
Câu chuy n n ây v n là có h u vì "công chúa" ã tìm c "hoàng t ", và h c i nhau, s ng h nh phúc.
i bu i sáng, cô gái u pha cho chàng trai - nay ã là ch ng cô - m t c c cà phê v i m t thìa mu i. Và cô
bi t r ng ch ng cô r t thích nh v y. Su t 50 n m k t ngày h c i nhau, bao gi ng i ch ng c ng u ng

8
 c cà phê mu i và c m n v ã pha cho mình c c cà phê ngon n th .
Sau 50 n m, ng i ch ng b b nh và qua i, l i cho ng i v m t b c th :
"G i v c a anh,
Xin em tha th cho l i nói d i su t c cu c i c a anh. ó là l i nói d i duy nh t - v c c cà phê mu i. Em
có nh l n u tiên anh m i em u ng cà phê không? Lúc ó, anh ã quá lo l ng, anh nh h i xin ít ng
nh ng anh l i nói nh m thành mu i. Anh c ng quá lúng túng nên không th thay i c ành ph i ti p t c
y mu i cho vào c c cà phê và b a ra câu chuy n v tu i th g n bi n c nói chuy n v i em.
Anh ã nh nói th t v i em r t nhi u l n nh ng r i anh s em s không tha th cho anh. Và anh ã t h a
i mình s không bao gi mói d i em m t l i nào n a, chu c l i l i nói d i ban u.
Bây gi anh ã i th t xa r i, nên anh s nói s th t v i em. Anh không thích cà phê mu i, nh ng m i sáng
c u ng c c cà phê mu i t ngày c i em, anh ch a bao gi c m th y h i ti c vì mình ã ph i u ng c .
u anh có th làm l i t u, anh v n s làm nh th có c em, và anh s u ng cà phê mu i c cu c
i".
Khi ng iv c xong lá th c ng là khi lá th trong tay bà t mn c m t. N u b n h i ng i v r ng:
"Cà phê mu i có v th nào?", ch c ch n bà s tr l i: "Ng t l m".

The Salty Coffee.

He met her on a party, she was so outstanding, many guys chasing after her, while he was so normal, nobody
paid attention to him. At the end of the party, he invited her to have coffee with him. She was surprised, but as
he was polite, she promised. They sat in a nice coffee shop, he was too nervous to say anything, She felt
uncomfortable, she thought, "please, let me back home".
Suddenly he asked the waiter: would you please give me some salt? I'd like to put it in my coffee. Everybody
stared at him, so strange! His face turned red, but still, he put the salt in his coffee and drank it.She asked him
curiously: why you have this hobby? He replied: when I was a little boy, I was living near the sea, I liked
playing in the sea, I could feel the taste of the sea, salty and bite, just like the taste of the salty coffee. Now
every time I have the salty coffee, I always think of my childhood, think of my hometown, I miss my hometown
so much, I miss my parents who are still living there. While saying that, tears filled his eyes. She was deeply
touched. That's his true feeling, from the bottom of his heart.A man who can tell out his homesick, he must be
a man who loves home, cares about home, has responsibility of home. Then she also started to speak, spoke
about her faraway hometown, her childhood, her family.
That was a really nice talk, also a beautiful beginning of their story.
They continued to date. She found actually he was a man who meets all her demands: he had tolerance, was
kind hearted, warm, careful...he was such a good person but she almost missed him! Thanks to his salty
coffee! Then the story was just like every beautiful love story: the princess married to the prince, then they
were living the happy life... And, every time she made coffee for him, she put some salt in the coffee as she
knew that's the way he liked it.
After 40 years, he passed away, left her a letter which said: "My dearest, please forgive me, forgive my whole
life lie. This was the only lie I said to you----the salty coffee. Remember the first time we dated? I was so
nervous at that time, actually I wanted some sugar, but I said salt. It was hard for me to change so I just went

9
ahead. I never thought that could be the start of our communication! I tried to tell you the truth many times in
my life, but I was too afraid to do that, as I have promised not to lie to you for anything. Now I'm dying, I afraid
of nothing so I tell you the truth: I don't like the salty coffee, what a strange bad taste. But I have the salty
coffee for my whole life since I knew you, I never feel sorry for anything I do for you. Having you with me is my
biggest happiness for my whole life. If I can live for the second time, I still want to know you and have you for
my whole life, even though I have to drink the salty coffee again." Her tears made the letter totally wet.
Someday, someone asked her: what's the taste of salty coffee? It's sweet. She replied.
SOMETIMES YOU FEEL YOU KNOW THE PERSON MORE THAN ANYBODY ELSE... BUT ONLY TO
REALISE THAT YOUR OPINION ABOUT THE PERSON WERE NOT AS YOU DESCRIBED. JUST LIKE THE
INCIDENT OF THE SALTY COFFEE... LOVE MORE AND HATE LESSER... CAUSE' SOMETIMES SALT
TASTES BETTER THAN SUGAR...

BA CHÚC CON
Tôi ch a bao gi ngh r ng mình l i m t nhi u th i gian c a cu c i mình các sân bay n th . Tôi v a
thích l i v a ghét vi c ó !?!!Tôi thích c ng m nhi u ng i. Nh ng ó c ng là lý do tôi ghét: ph i nhìn m i
ng i " chào " và " t m bi t ". Nó làm tôi xúc ông n phát m t.
Cho nên, m i khi g p 1 th thách trong cu c s ng, tôi v n th ng ra sân bay thành ph nhìn m i ng i "t m
bi t ". tôi th y r ng mình v n h nh phúc khi không ph i nói l i chia tay v i nh ng ng i thân yêu c a
mình. Nhìn m i ng i c níu kéo nhau, khóc... tôi c m th y mình còn r t nhi u u quý giá khác. Nh ng gia
ình, nh ng ng i yêu nhau cu i cùng c ng ph i xa cách, nhìn h s i r ng cánh tay n m tay nhau, cho
n khi ch còn 2 u ngón tay c a 2 ng i ch m vào nhau... ó là nh ng hình nh mãi mãi n m trong tâm trí
tôi.
Và tôi c ng h c c nhi u u t nh ng giây phút "t m bi t " y. Có 1 l n, tôi nghe loáng thoáng ti ng 2
cha con ang bên nhau trong nh ng phút giây cu i cùng. H ôm nhau và ng i cha nói: " Ba yêu con, ba
chúc con ".R i cô gái áp l i: " Con c ng yêu ba r t nhi u và chúc ba "
Và cô gái quay i, tôi th y ng i cha c ng nhìn theo, th y ông y mu n và c n khóc. Tôi l i g n, nh ng l i
không mu n xen vào giây phút riêng t c a ông y nên không nói gì. B ng ông quay l i chào tôi và:
- ã bao gi anh nói l i t m bi t v i 1 ng i, và bi t r ng mãi mãi không g p n a ?
+Xin ông cho tôi h i, có ph i ông v a v nh bi t v i con gái ông ? T i sao vây ?
-Tôi già r i, mà con tôi s ng cách tôi n n a vòng trái t -Ng i cha nói -Th c t , tôi bi t l n sau con tôi
quay v ây nh ng lúc ó có th tôi ã m t.
+ Khi t m bi t con gái ông, tôi nghe ông nói: " Ba chúc con ". Tôi có th
bi t u ó có ý ngh a gì không ?
Ng i cha già m m c i: ó là l i chúc gia truy n c a gia ình tôi, ã qua
nhi u th h r i - Nói n ông d ng l i, ng c nhìn lên cao nh th c
nh l i t ng chi ti t, và ông c it i h n - Khi tôi nói: " Ba chúc con ",
tôi mu n chúc con gái tôi có cu c s ng nh ng ut t p và duy trì

10
 c nó.
i ông l m nh m c: " Ba chúc con ánh sáng m t tr i gi cho tâm h n con trong sáng. Ba chúc con
h nh phúc gi cho tinh th n con luôn s ng. Ba chúc con nh ng n i au bi t yêu quý c nh ng
ni m vui nh nh t. Ba chúc con nh ng gì con mu n con hài lòng. Ba chúc con m t mát con yêu
quý nh ng gì con có. Và ba chúc con l i chào có th v c qua c l i "t m bi t " cu i cùng. Ông
khóc và quay l ng b óc i. Tôi nói v i theo " Th a ông, tôi chúc ông "
Và các b n, khi các b n ã c xong m u chuy n
này, tôi c ng chúc các b n nh v y. Chúc chúng ta
.
May you have enough happiness to make you
sweet; enough trails to make you strong; enough
sorrow to keep you human; enough hope to make
you happy and enough money to buy things you
want. May you have more than enough of nice
things to share with others! I wish that you have
enough!

t c là cu c s ng.

- Có nh ng cm s v n ch là cm dù cho ta có n l c n âu nh ng nh có nó ta m nh m h n,
yêu cu c s ng h n và bi t c g ng t ng ngày.
- Có nh ng l i h a c ng v n ch là l i h a dù ta có mãi ch i b i ngu i h a ã không còn nh , nh ng nh
có nó ta bi t hi v ng và mong ch .
- Có nh ng c h n c ng s ch là c h n n u m t mai m t ng i ãb i, nh ng nh có nó ã có nh ng
giây phút th t s tuy t v i.
- Có nh ng n i au v n mãi là n i au m t khi ta không th thoát kh i chúng, nh ng nh có nó ta ã tr ng
thành h n.
- Có nh ng sai l m s mãi là sai l m và ta au kh khi nh n ra mình sai l m nh ng nh có nó b ng gi t mình:
u sai l m duy nh t c a ta là ph nh n nh ng gì trái tim ta th t s c m nh n.
- Có nh ng l n tình c g p nhau n gi n ch bi t m t nhau hay th m chí ch ng ý t i, nh ng nh có nó ta
ch t nh n ra : vô tình g p nhau ba l n ó là nhân duyên.
- Có nh ng ng ib n n gi n ch là ng i quen, nh ng nh có h ta nh n r ng tên b n thân c a ta tuy t
i l m.
- Có m t ngu i s luôn ch là m t c a th gi i nh ng mãi mãi là c th gi i c a m t ng i và nh có ng i y
ta ã có m t tình yêu.

11
- Có nh ng cu c tìm ki m n gi n ch là tìm ki m nh ng nh có nó ta hi u r ng tình yêu là gi a m t bi n
ng i v n tìm th y nhau.
- Và s có nh ng ng i làm nên t t c vì h có c m ; h tin vào l i h a; h có nh ng l i c h n; h ã
tr ng thành t n i au; h nh n ra sai l m; h có m t ng i b n th t s và vì bên h còn có m t tình yêu.
t c là cu c s ng.

TS O

t c u bé m i m tham d bu i h p ph huynh u tiên tr ng ti u h c. u c u bé s ã thành s th t,

c u bé nh n l i. ây là l n u tiên b n bè và giáo viên ch nhi m g p m c u bé và c u r t x u h v v
ngoài c a m mình. M c dù c ng là m t ng i ph n p, có m t v t s o l n che g n toàn b m t bên
ph i c a cô. C u bé không bao gi mu n h i m mình t i sao b v t s o l n v y.
Vào bu i h p m t, m i ng i có n t ng r t p v s d u dàng và v p t nhiên c a ng i m m c cho
ts o p vào m t, nh ng c u bé v n x u h và gi u mình vào m t góc tránh m t m i ng i. ó, c u bé
nghe c m mình nói chuy n v i cô giáo."Làm sao ch b v t s o nh v y trên m t?" Cô giáo c a c u
i.Ng i m tr l i, "Khi con tôi còn bé, nó ang trong phòng thì l a b c lên. M i ng i u s không dám
vào vì ng n l a ã b c lên quá cao, và th là tôi ch y vào. Khi tôi ch y n ch nó, tôi th y m t xà nhà ang
i xu ng ng i nó và tôi v i vàng l y mình che cho nó. Tôi b ánh n ng t x u nh ng th t là may m n là có
t anh lính c u h a ã vào và c u c hai m con tôi." Ng i m ch m vào v t s o nh n nhúm trên m t.
"V t s o này không ch a c n a, nh ng cho t i ngày hôm nay, tôi ch a h h i ti c v u mình ã
làm." n ây, c u bé ch y ra kh i ch n p c a mình v phía m , n c m t l ng tròng. C u bé ôm l y m
mình và c m nh n c s hy sinh c a m dành cho mình. C u bé n m ch t tay m su t c ngày hôm ó.

Ph n quan tr ng nh t trên c th

tôi ã ra m t câu : "Con yêu, ph n nào là quan tr ng nh t trên c th h con?"

Ngày nh , tôi ã nói v i m r ng âm thanh là quan tr ng i v i con ng i nên tai là b ph n quan tr ng nh t.
l c u: "không ph i âu con. Có r t nhi u ng i trên th gi i này không nghe c âu, con yêu . Con
ti p t c suy ngh v câu ó i nhé, sau này m s h i l i con." Vài n m sau, tôi ã nói v i m r ng hình
nh là quan tr ng nh t, vì th ôi m t là b ph n mà m mu n tôi. M l i nhìn tôi âu y m nói: "Con ã h c
c nhi u ur i y, nh ng câu tr l i c a con ch a úng b i vi v n còn nhi u ng i trên th gian này
ch ng nhìn th y gì." ã bao l n tôi mu n m nói ra áp án, và vì th tôi toàn oán lung tung. M ch tr l i tôi:
"Không úng. Nh ng con ang ti n b r t nhanh, con yêu c a m ."

12
 i n n m 1991, bà n i yêu quý c a tôi qua i. M i ng i u khóc vì th ng nh bà. M t mình tôi ã
a p xe v a khóc trên su t ch ng ng 26 km t th xã v quê trong êm m a rào ngày 4/5 âm l ch c a
m ó. Tôi p th t nhanh v b nh vi n huy n mong c g p bà l n cu i. Nh ng tôi n n i thì ã
mu n m t r i. Tôi ã th y b tôi g c u vào vai m tôi và khóc. L n u tiên tôi th y b khóc nh tôi.
Lúc li m bà xong, m n c nh tôi thì th m: "Con ã tìm ra câu tr l i ch a?" Tôi nh b s c khi th y m em
chuy n ó ra h i tôi lúc này. Tôi ch ngh ó là m t trò ch i gi a hai m con thôi.
Nhìn v s ng s trên khuôn m t tôi, m li n b o cho tôi áp án: "Con trai , ph n quan tr ng nh t trên c th
con chính là cái vai."
Tôi h i l i: "Có ph i vì nó cái u con không h m ?"
l c u: "Không ph i th , b i vì ó là n i ng i thân c a con có th d a vào khi h khóc. M i ng i u
n có m t cái vai n ng t a trong cu c s ng. M ch mong con có nhi u b n bè và nh n c nhi u tình
th ng m i khi con khóc l i có m t cái vai cho con có th ng u vào."
lúc ó, tôi hi u r ng ph n quan tr ng nh t c a con ng i không ph i là "ph n ích k ", mà là ph n bi t c m
thông v i n i au c a ng i khác.

c chân dung

Có m t ng i àn ông yêu thích m thu t. Ông ta say mê n m c g n nh s ng vì ni m say mê c a mình.

u t p tranh là m c tiêu c i c a ông. Ông làm vi c r t ch m ch dành ti n ti t ki m nh m mua thêm
các tác ph m h i h a cho b s u t p c a mình. Ông mua r t nhi u tác ph m c a các h a s n i ti ng. Ng i
àn ông này ã góa v . Ông ch có m t ng i con trai. Ông ã truy n l i cho con mình ni m say mê s u t m
ó. Ông r t t hào v con trai c a mình khi anh ta c ng tr thành m t nhà s u t m n i ti ng nh ông.M t th i
gian sau, tn c b ng có chi n tranh. Ng i con trai, c ng nh m i thanh niên khác, lên ng tòng quân.
Và sau m t th i gian thì câu chuy n x y ra... M t hôm, ng i cha nh n c m t lá th thông báo r ng
ng i con ã m t tích khi ang làm nhi m v . Ng i cha au kh n t t cùng. Th t là kh ng khi p khi ng i
cha không th bi t c u gì ang x y ra v i con mình.
Vài tu n sau ông nh n c m t lá th n a. Lá th này báo v i ông r ng con ông ã hy sinh khi làm nhi m
. Ông g n nh ch t i m t n a ng i. Th t khó kh n khi c ti p lá th ó, nh ng ông v n c . Trong th ,
ng i ta báo r ng con ông ã rút lui n n i an toàn. Nh ng th y trên bãi chi n tr ng v n còn nh ng ng
i b th ng, con ông ã quay l i và a v t ng th ng binh m t. Cho n khi a ng i cu i cùng v g n
n khu v c an toàn thì con ông ã trúng n và hy sinh.M t tháng sau, n ngày Noel, ông không mu n ra
kh i nhà. Ông không th hình dung c m t Noel mà thi u con trai mình bên c nh. Ông ang trong nhà thì
có ti ng chuông g i c a. ng tr c c a nhà là m t chàng trai tay c m m t b c l n.
Chàng trai nói "Th a bác, bác không bi t cháu, nh ng cháu là ng i mà con bác ã c u tr c khi hy sinh.
Cháu không giàu có, nên cháu không bi t em n cái gì n áp cho u mà con bác ã làm cho cháu.
Cháu c anh y k l i r ng bác thích s u t m tranh, b i v y dù cháu không ph i là m t h a s , cháu c ng
m t b c chân dung con trai bác t ng cho bác. Cháu mong bác nh n cho cháu."

13
Ng i cha em b c tranh vào nhà, m ra. Tháo b c tranh giá tr nh t v n treo trên lò s i xu ng, ông thay
vào ó là b c chân dung ng i con. N c m t l ng tròng, ông nói v i chàng trai " ây là b c tranh giá tr nh t
mà ta có c. Nó có giá tr h n t t c các tranh mà ta có trong c n nhà này."
Chàng trai l i v i ng i cha qua Noel ó r i hai ng i chia tay. Sau vài n m, ng i cha b b nh n ng. Tin
c v vi c ông qua i lan truy n i r t xa. M i ng i u mu n tham gia vào cu c bán u giá nh ng tác
ph m ngh thu t mà ng i cha ã s u t m c qua th i gian. Cu i cùng thì bu i bán u giá c ng c
công b vào ngày Noel n m ó. Các nhà s u t m và nh ng nhà i di n cho các vi n b o tàng u háo h c
mu n mua các tác ph m n i ti ng. Toà nhà bán u giá y ng i. Ng i u khi n ng lên và nói "Tôi xin
cám n m i ng i ã n ông nh v y. B c tranh u tiên s là b c chân dung này..."
Có ng i la lên " ó ch là chân dung a con trai ông c thôi! Sao chúng ta không b qua nó, và b t u
ng nh ng b c có giá tr th t s ?"
Ng i u khi n nói "Chúng ta s b t u b ng b c này tr c!"
Ng i u khi n b t u "Ai s mua v i giá $100?"
Không ai tr l i nên ông ta l i ti p "Ai s mua v i giá $50?"
ng không có ai tr l i nên ông ta l i h i "Có ai mua v i giá $40?"
ng không ai mu n mua. Ng i u khi n l i h i "Không ai mu n tr giá cho b c tranh này sao?" M t
ng i àn ông già ng lên "Anh có th bán v i giá $10 c không? Anh th y y, $10 là t t c nh ng gì tôi
có. Tôi là hàng xóm c a ông c và tôi bi t th ng bé ó. Tôi ã th y th ng bé l n lên và tôi th t s yêu quý nó.
Tôi r t mu n có b c tranh ó. V y anh có ng ý không?"
Ng i u khi n nói "$10 l n th nh t, l n th nhì, bán!"
Ti ng n ào vui m ng n i lên và m i ng i nói v i nhau "Chúng ta có th b t u th t s c r i!"
Ng i u khi n nói "Xin c m n m i ng i ã n. Th t là vinh h nh khi có m t nh ng v khách quý ây.
a nay chúng ta s d ng t i ây!"
ám ông n i gi n "Anh nói là h t u giá? Anh v n ch a u giá toàn b các tác ph m n i ti ng kia mà?"
Ng i u khi n nói "Tôi xin l i nh ng bu i bán u giá ã ch m d t. M i ng i hãy xem chúc th c a ông
ây,
NG I NÀO L Y B C CHÂN DUNG CON TÔI S C T T C CÁC B C TRANH CÒN L I! Và ó là l i
cu i cùng!”

Tha th mãi mãi

Lisa ng i trên sàn v i chi c h p tr c m t. Cái h p c k

ng 1 t gi y k ô vuông. Và ây là câu chuy n ng
sau nh ng ô vuông...
_Các con ph i tha th cho anh ch em mình bao nhiêu
n? Cô giáo c to luôn câu tr l i cho c l p nghe:" 70
nhân 7 l n! "

14
Lisa kéo tay Brent - em trai cô:
_ Th là bao nhiêu l n?
Brent vi t s 490 lên góc v Lisa. Brent nh bé, vai h p, tay ng n, eo c p kính quá kh và tóc r i bù. Nh ng
ng khi u âm nh c c a c u làm b n bè ai c ng ph c. Câ h c pianô t n m lên 4, kèn darinet n m lên 7 và
gi ây c u ang chinh ph c cây èn Oboa. Lisa ch gi i h n em trai mình m i 1 th : bóng r , 2 ch em
th ng ch i bóng r sau gi h c. Brent th p bé l i y u, nh ng nó không n t ch i vì ó là thú vui duy nh t
a Lisa gi a nh ng b ng m ch toàn y u v i kém c a cô.
Sau gi h c, 2 ch em l i ch y ra sàn bóng r . Khi Lisa t n công, Brent b khu u tay Lisa huých vào c m. Lisa
dàng ghi m. Cô h hê v i bàn th ng cho n khi nhìn th y Brent ôm c m.
- Em n c ch ? Ch l tay thôi mà!
- Không sao, em tha l i cho ch - C u bé c i - Ph i tha th 490 l n và l n này là 1, v y ch còn 489 l n n a
thôi nhé!
Lisa c i. N u nh n nh ng gì Lisa ã làm v i Brent thì h n 490 l n ã h t t lâu l m.
Hôm sau, 2 ch em ch i b n tàu trên gi y. S thua, Lisa nhìn tr m gi y c a Brent và d dàng "chi n th ng".
- Ch n gian! - Brent nhìn Lisa nghi ng .
Lisa m t:
- Ch xin l i!
c r i, em tha l i - Brent c i kh - Th là ch c ng 488 l n thôi, ph i không?
l ng c a Brent làm Lisa c m ng. T i ó, Lisa k 1 bi u v i 490 hình vuông:
- Chúng ta dùng cái này theo dõi nh ng l n ch sai & em tha l i. M i l n nh v y, ch s g ch chéo 1 ô
- Mi ng nói, tay Lisa ánh d u 2 ô. R i cô bé dán t bi u lên t ng.
Lisa có r t nhi u c h i ánh d u vào bi u . M i khi nh n ra mình sai, Lisa xin l i r t chân thành. Và c
th ... Ô th 211: Lisa gi u sách Ti ng Anh c a Brent & c u bé b m 0. Ô th 394: Lisa làm m t chìa khoá
phòng Brent... Ô th 417: Lisa dùng thu c t y quá nhi u làm h ng áo Brent... Ô th 489: Lisa m n xe p
a Brent & âm vào g c cây. Ô 490: Lisa làm v chi c c c hình qu d a mà Brent r t thích.
- Th là h t - Lisa tuyên b - Ch s không có l i gì v i em n a âu. Brent ch c i :"Ph i, ph i". Nh ng r i
n có l n th 491. Lúc ó Brent là sinh viên tr ng nh c & c u cc i bi u di n t i i nh c h i New
York. 1 ni m m c thành hi n th c.ng i ta g i n n thông báo l ch bi u di n nh ng Brent không có
nhà, Lisa nghe n :" 2h chi u ngày mùng 10 nhé!" Lisa ngh mình có th nh c nên cô ã không ghi l i.
- Brent này, khi nào con bi u di n? - M h i.
- Con không bi t, h ch a g i n báo ! Brent tr l i. Lisa l ng mãi m i l p b p:
- Ôi! .... hôm nay ngày m y r i ?
- 12, có chuy n gì th ?
Lisa, b ng m t khóc n c lên:
- Bi u di n... 2 gi .... mùng 10.... ng i ta g i n.....tu n tr c.... Brent ng i yên, v m t nghi ng , không
dám tin vào nh nng gì Lisa nói.
- Có ngh a là... bu i bi u di n ã qua r i??? - Brent h i. Lisa g t u. Brent ra kh i phòng, không nói thêm l i
nào. Lisa v phòng, ng m ngùi khóc. Cô ã hu ho i gi c m c a em cô, làm c gia ình th t v ng. R i cô thu
p c, lén b nhà i ngay êm hôm ó, l i 1 m nh gi y d n m i ng yên tâm.
Lisa n Boston & thuê nhà s ng ngay ó. Cha m nhi u l n vi t th khuyên nh nh ng Lisa không tr l i:
" Mình ã làm h i Brent, mình s không bao gi v n a". ó là ý ngh tr con c a cô gái 19 tu i.

15
 t lâu sau, có l n g p l i ng láng gi ng c : bà Nelson.
_Tôi r t ti c v chuy n c a Brent... _ Bà ta m l i.
Lisa ng c nhiên:
_Sao ?
Bà Nelson nhanh chóng hi u r ng Lisa không bi t gì. Bà k cho cô nghe t t c : xe ch y v i t c quá cao,
Brent i c p c u, các bác s t n tâm nh ng Brent không qua kh i. Ngay tr a hôm ó, Lisa quay v nhà.
Cô ng i l ng yên tr c chi c h p. Cô không th y t bi u ngày x a kín c các g ch chéo mà l i có 1 t
gi y l n:" Lisa yêu quý, Em không mu n m nh ng l n mình tha th , nh ng ch l i c mu n làm u ó.
u ch mu n ti p t c m, hãy dùng t m b n m i em làm cho ch . Yêu th ng,Brent "
t sau là 1 t bi u gi ng nh Lisa ã làm h i bé, v i r t nhi u ô vuông. Nh ng ch có 1 ô vuông u tiên
có ánh d u & bên c nh là dòng chú thích b ng bút : " L n th 491: Tha th , mãi mãi! "

HÃY TH P LÊN M T QUE DIÊM

tb at it iv n ng tr ng Los Angeles, M , m t di n gi n i ti ng - ông John Keller, c m i thuy t

trình tr c kho ng 100.000 ng i. ang di n thuy t b ng ông d ng l i và dõng d c nói :
- Bây gi xin các b n ng s ! Tôi s p cho t t t t c èn trong sân v n ng này.
èn t t. C sân v n ng chìm sâu trong boáng t i âm u. Ông John Keller nói ti p:
- Bây gi tôi t lên m t que diêm. nh ng ai nhìn th y ánh l a c a que diêm ang cháy thì hãy hô to " ã
th y!".
t que diêm c b t lên, c sân v n ng vang lên: " ã th y!".
Sau khi èn c b t sáng tr l i, ông John Keller gi i thích:
- Ánh sáng c a m t hành ng nhân ái dù nh bé nh m t que diêm c ng s chi u sáng trong êm t m t i
a nhân lo i y nh v y.
t l n n a, t t c èn trong sân v n ng l i c t t. M t gi ng nói vang lên :
- T t c nh ng ai ây có mang theo diêm qu t, xin hãy t cháy lên !
ng ch c c v n ng tr ng r c sáng.
Ông John Keller k t lu n :
- T t c chúng ta cùng h p l c nhau có th chi n th ng bóng t i, chi n tranh, kh ng b , cái ác và oán thù
ng nh ng óm sáng nh c a tình th ng, s tha th và lòng t t c a chúng ta. Hoà bình không ch là môi
tr ng s ng v ng bóng c a chi n tranh. Hòa bình không ch là cu c s ng chung không ti ng súng. Vì trong
giao ti p gi a ng i v i ng i, ôi khi con ng i gi t h i nhau mà không c n súng n, ôi khi con ng i
làm kh nhau, áp b c bóc l t nhau mà không c n chi n tranh.
Cách t t nh t xây d ng hoà bình là t ng thêm th t nhi u nh ng hành ng yêu th ng và h o tâm v i
ng lo i. Nh ng hành ng yêu th ng xu t phát t lòng nhân h u s nh nh ng ánh sáng nho nh c a
t que diêm. Nh ng n u m i ng i cùng t lên nh ng ánh sáng bé nh , nh ng hành ng yêu th ng s
có s c m nh xua tan bóng t i c a nh ng au kh và cái ác.

16
 Xin th y hãy d y cho con tôi

(Trích th c a T ng th ng M Abraham Lincoln g i th y hi u tr ng ngôi tr ng n i con trai ông theo h c)

Con tôi s ph i h c t t c nh ng u này, r ng không ph i t t c m i ng i u công b ng, t t c m i ng i
u chân th t. Nh ng xin th y hãy d y cho cháu biét c m i m t k vô l i ta g p trên ng ph thì âu ó
có m t con ng i chính tr c; c m i m t chính tr gia ích k , ta s có m t nhà lãnh o t n tâm. Bài h c
này s m t nhi u th i gian, tôi bi t; nh ng xin th y hãy d y cho cháu bi t r ng m t ng ôla ki m c do
công s c lao ng c a mình b ra còn quý giá h n nhi u so v i n m ôla nh t c trên hè ph ...
Xin th y d y cho cháu bi t cách ch p nh n th t b i và cách t n h ng ni m vui chi n th ng. Xin hãy d y
cháu tránh xa s k . Xin d y cháu bi t c bí quy t c a ni m vui chi n th ng th m l ng. D y cho cháu
bi t c r ng nh ng k hay b t n t ng i khác nh t l i là nh ng k d b ánh b i nh t...
Xin hãy giúp cháu nhìn th y th gi i k di u c a sách... nh ng c ng cho cháu có th i gian l ng l suy
v s bí n muôn thu c a cu c s ng: àn chim tung cánh trên b u tr i, àn
ong bay l n trong ánh n ng và nh ng bông hoa n ngát bên i xanh.Xin giúp
cháu có ni m tin vào ý ki n riêng c a b n thân, dù t t c m i ng i xung quanh
u cho r ng ý ki n ó hoàn toàn sai l m...
Xin hãy d y cho cháu bi t cách i x d u dàng v i nh ng ng i hoà nhã và
ng r n v i nh ng k thô b o. Xin t o cho cháu s c m nh không ch y theo
ám ông khi t t c m i ng i u ch bi t ch y theo th i th .
Xin hãy d y cho cháu bi t ph i l ng nghe t t c m i ng i nh ng c ng xin th y d y cho cháu bi t c n ph i
sàng l c nh ng gì nghe c qua m t t m l i chân lý cháu ch ón nh n nh ng gì t t p...
Xin hãy d y cho cháu bi t cách m m c i khi bu n bã, xin hãy d y cháy bi t r ng không có s x u h trong
nh ng gi t n c m t.
Xin hãy d y cho cháu bi t ch gi u nh ng k y m th và c n tr ng tr c s ng t ngào y c m b y.
Xin hãy d y cho cháu r ng có th bán c b p và trí tu cho ng i ra giá cao nh t, nh ng không bao gi cho
phép ai ra giá mua trái tim và tâm h n mình...
Xin hãy d y cho cháu ngo nh t i làm ng tr c m t ám ông ang gào thét... và ng th ng ng ib ov
nh ng gì cháu cho là úng...
Xin hãy ix d u dàng v i cháu nh ng ng vu t ve nuông chi u cháu b i vì ch có s th thách c a l a
i tôi luy n nên c nh ng thanh s t c ng r n.
Xin hãy d y cho cháu bi t r ng cháu ph i luôn có ni m tin tuy t t i vào b n thân, b i vì khi ó cháu s luôn có
ni m tin tuy t i vào nh n lo i.
ây qu là m t yêu c u quá l n, tôi bi t, th a th y. Nh ng xin th y c g ng h t s c mình, n u c v y, con
trai tôi qu th t là m t c u bé h nh phúc và may m n

17
 Hãy theo i t i cùng nh ng khát v ng c a i mình

"Tôi có m t ng i b n tên Monty Robert, hi n là ch nhân m t tr i nuôi ng a San Ysidro. Anh ã cho phép
tôi dùng nhà c a anh t ch c nh ng bu i gây qu nh m tài tr cho các d án u t có tính r i ro cao do
thanh niên th c hi n.
t hôm, anh n ng i c nh tôi và nói:
- Tôi mu n k cho b n bi t t i sao tôi b n s d ng nhà c a tôi làm n i t ch c gây qu . Chuy n x y ra
cách ây nhi u n m. Có m t c u bé s ng cùng v i cha c a mình, m t ng i làm ngh hu n luy n ng a. Do
công vi c, ng i cha ph i s ng nh m t k du m c. Ông i t trang tr i này n trang tr i khác hu n luy n
các chú ng a ch a c thu n hoá. K t qu là vi c h c hành c a c u bé không c n nh l m. M t hôm,
th y giáo b o c u bé v vi t m t bài lu n v n v i tài "L n lên em mu n làm ngh gì?"
êm ó, c u bé ã vi t b y trang gi y mô t khát v ng ngày nào ó s làm ch m t trang tr i nuôi ng a.
Em di n t c m c a mình th t chi ti t. Th m chí em còn v c s tr i nuôi ng a t ng lai v i di n tích
kho ng 200 m u, trong ó em ch rõ ch nào xây nhà, ch nào t làm ng ch y cho ng a.
Vi t xong, c u bé em bài n p th y giáo. Vài ngày sau, c u bé nh n l i bài làm c a mình v i m t m 1 to
ng và m t dòng bút phê chói c a th y " n g p tôi sau gi h c". Th là cu i gi c u bé n g p th y
và h i:
- Th a th y, t i sao em l i b m 1?
- Em ã ho ch nh m t vi c mà em không th làm c. c m c a em không có c s th c t . Em không
có ti n thân l i xu t thân t m t gia ình không có ch n nh. Nói chung, em không c m t ngu n l c
kh d nào th c hi n nh ng d tính c a mình. Em có bi t làm ch m t tr i nuôi ng a thì c n ph i có r t
nhi u ti n không? Bây gi tôi cho em v làm l i bài v n. N u em s a ch a cho nó th c t h n thì tôi s c u
xét n m s c a em. Rõ ch a?
Hôm ó, c u bé v nhà và ngh ng i mãi. Cu i cùng c u g p cha h i ý ki n.
-Con yêu, chính con ph i quy t nh vì ba ngh ây là c m c a con.
Nghe cha áp, c u b li n nho n mi ng c i và sau ó n g p th y giáo c a mình
- Th a th y, th y có th gi m 1 c a th y, còn em xin c gi c m c a mình.
n ây Monty d ng l i và h i tôi:
- B n có bi t b n ang ng i trong m t tr i ng a r ng 200 m u c a c u bé trong câu chuy n mà tôi v a k
không? Cách ây hai n m, v th y giáo ó ã tình c d n 30 h c trò c a mình n ây c m tr i. Th là
th y trò tôi nh n ra nhau. C m tay tôi, th y nói :"Monty này, khi anh còn h c v i tôi, tôi ã ánh c p cm
a anh, và su t bao nhiêu n m qua tôi c ng ã làm th v i bao a tr khác, tôi r t ân h n v u ó" .
Nghe th y nói th , tôi v i áp "Không, th a th y, th y không có l i gì c , ch ng qua th y ch mu n nh ng gì
t ps n v i h c trò c a mình mà thôi. Còn em ch mu n theo i t i cùng nh ng khát v ng c a i
mình"

18
 nh phúc vô biên
Hai ng i àn ông u b nh n ng, c x p chung 1 phòng t i b nh vi n. M t ng i c phép ng i d y
i ngày 1 ti ng thông ph i. Gi ng ông ta n m c nh c a s duy nh t trong phòng, ng i kia ph i n m
su t ngày. Hai ng i ã nói v i nhau r t nhi u. H nói v v con, gia ình, nhà c a công vi c, nh ng n m
tháng trong quân i và c nh ng k ngh ã tr i qua.

M i chi u khi c ng i d y, ng i àn ông c nh c a s dành h t th i gian t cho ng i b n cùng phòng

nghe nh ng gì ông th y c ngòai c a s . ng i kia, m i chi u l i ch i c s ng trong cái kh anh
kh c 1 ti ng ó-cái th i gian mà th gi i c a ng i ó m ra s ng ng b i nh ng h at ng và màu s c bên
ngòai. C a s nhìn ra 1 công viên v i 1 cái h nh xinh x n. V t, ng ng ùa gi n trên m t h trong khi b n tr
th nh ng chi c thuy n gi y. Nh ng c p tình nhân tay trong tay nhau i d o gi a ngàn hoa và ráng chi u r c
. Nh ng cây c th sum suê t a bóng mát, và xa xa là ng chân tr i c a thành ph n hi n. Khi ng i
àn ông bên c a s mô t b ng nh ng chi ti t tinh t , ng i kia có th nh m m t và t ng t ng ra cho riêng
mình 1 b c tranh s ng ng. 1 chi u, ng i àn ông bên c a s mô t 1 òan di u hành i ngang qua. Du`
ko nghe c ti ng nh c, ng i kia v n nh nhìn th y c trong t ng t ng qua l i k c a ng ib n
cùng phòng.

Ngày và êm trôi d n….

1 sáng, khi mang n c n phòng cho h , cô y tá phát hi n ng i àn ông bên c a s ã qua i êm ái trong
gi c ng . Cô báo cho ng i nhà n mang ông i. 1 ngày kia, ng i àn ông còn l i yêu c u c chuy n
n bên c nh c a s . Cô y ta ng ý ông c yên t nh 1 mình. Ch m ch p g ng s c, ông nh m d y
ng 2 cùi ch và ng m nhìn th gi i bên ngòai. Ông c ng th ng nhìn ra c a s i di n ông ch là 1 b c
ng xám x t.

Ông h i cô y tá u gì khi n ng i b n kh n kh cùng phòng c a ông ã mô t cho ông nghe nh ng u

tuy t di u qua c a s . Cô y tá cho bi t r ng ng i àn ông ó b mù và th m chí ông ta c ng ko th y c
ct ng n a. Cô nói : “Nh ng ông ta mu n khuy n khích ông can m lên”.

Có nh ng h nh phúc vô biên khi mang l i h nh phúc cho ng i khác b t ch p hòan c nh riêng c a mình. N i
kh c chia s s v i n a, nh ng h nh phúc c chia s s nhân ôi.

t ng i lính M tr v t chi n tr ng Vi t Nam...

a xu ng sân bay, anh g i n v cho ba m
"Th a ba m ...con ã tr v ..."
n Chúa,con vô cùng yêu quí,hãy v nhà mình ngay l p t c,ba m mu n nhìn th y con.."
"Con còn có m t ng i b n i cùng n a,và con mu n ba m ón nh n b n y nh ng i trong nhà"
"M t ng i b n ?Th t là tuy t v i !"
"Nh ng b n y không ph i là m t ng i bình th ng,b n y b c t m t tay và m t chân"

19
 ,con yên quí,có l ..con nên ....g i b n vào m t tr i th ng binh nào ó,và b n con có th t tìm c cách
ng ch ng?"
Ng i lính im l ng và cúp máy....
n ngày sau,ba m anh nh n c gi y báo c a c nh sát,con trai c a ông bà ã nh y l u t t ."T i sao l i
vô lí nh v y? Nó có gia ình,nó l i v a c tr v t cõi ch t.."
Hai ông bà v i vàng lái xe n n c nh sát,v a b c chân vào ch xác,hai ng i kinh ng c d ng
c...Con trai c a h ,b c t m t chân và m t tay.....

Truy n thuy t v trái ào.

Lâu l m r i mi n B c Trung Qu c n có m t làng nh n m heo hút

quay lai v i anh.Th r i t
trên m t ng n núi cao ch vài gia ình s ng ó.Trong làng y có m t
chàng trai d ng c m v i trái tim t m lòng nhân h u tên là ào t . M i
ngu i trong làng u r t yêu m n chàng. C ng trong làng y có m t
cô gái tên là Ti u M .
Ti u M xinh p, thông minh l i àn hay hát gi i. ào T coi Ti u M
nh em gái mình. H hay cùng nhau nói chuy n và ca hát, d n d n h
yêu nhau t lúc nào c ng không hay. Ti u M và ào t yêu nhau l m
nh ng kh m t n i Ti u M l i là m t nàng tiên và ch ng bao lâu n a s
ph i v tr i. Do Ti u M r t yêu ào T nàng không mu n làm chàng
au kh cho nên m t hôm Ti u M l nh lùng nói v i ào T r ng:Th c
ra ng i mà em yêu ph i là ng i c c k d ng c m, nh ng anh l i
không kh ng ch n i tình c m c a em u này cho th y anh không ph i
là ng i d ng c m nh t. Khi nào anh tr nên d ng c m nh t em s
ó h không g p nhau n a.

i nói c a Ti u M in sâu vào trong lòng ào T .Chàng vào th ti n thoái lu ng nan: Yêu Ti u M nh ng
nàng không yêu, c quên nàng i nh ng không quên n i. Trái tim chàng lúc p r n ràng lúc thì b ng giá.
Khuôn m t chàng ã m t d n màu máu, trái tim chàng ã b c ng l i. M t hôm h tình c g p nhau ào T
nói cho Ti u M n i au kh c a mình, chàng nói v i Ti u M : '"Trái tim anh ã b ng giá và khô c ng. Anh r t
yêu em, anh yêu em bao nhiêu thì tim c ng b y nhiêu. Anh không tin là em không yêu anh, anh ch mu n
xem xem, trái tim em có ph i vì Tình yêu mà c ng b ng giá. "S ng trên cõi i này không còn ý ngh a gì i
i ôi trai gái này cho nên h cùng móc trái tim c a mình ra cho nhau xem và cùng ch t. Ngu i dân cùng
làng vì c m ng tr c m i tình c a ôi trai gái cho nên ã chôn hai ng i cùng v i nhau. Cùng êm ó có
t tr n m a l n su t êm, dân làng nghe th y có ti ng nói chuy n ngoài ng cái nh ng ch ng ai dám
ra xem là có chuy n gi? Th r i sáng hôm sau, trên ngôi m c a ôi trai gái m c lêm m t cái cây nh , trên cây
c y nh ng bông hoa nh màu h ng nh t. Hoá ra là xác c a ào T m c thành cái cây .Dân làng vì
ng nh t i ào T chàng trai d ng c m ã l y tên chàng t cho cái cây y. Còn v Ti u M ,nàng ã hoá
thành nh ng bông hoa màu h ng y. Sau khi ch t linh h n c a nàng bay v tr i nh ng nàng v n còn l u
luy n v i m i tình du i tr n gian V ng m u n ng n ng c m ng tr c tình c m y ã phong cho
nàng cái tên ào hoa n ng n ng t ng tr ng cho Tình yêu.
20
Hè n m ó, trên cái cây y k t ày nh ng qu có có hình trái tim g n li n v i nhau.Nh ng ng i bi t câu
chuy n này th ng s cây ào au cho nên h i cho qu ào có màu và tr nên m m thì m i n. K
th trong qu ào còn có m t cái h t c ng b o v trái tim ã hoá á. T n m ó tr i ngu i dân ây coi
hoa ào là lo i hoa t ng tr ng cho Tình yêu, g c a cây ào dùng làm bùa tránh tà.

i nói nh bông gòn

Ngày x a 1 vùng thôn xóm kia, có 1 ng i thi u ph tr khá xinh p.Ch ng cô i lính xa nhà, ng i thi u
ph y ph i nhà v i m ch ng...Cô ch m sóc m ch ng và m i chuy n trong nhà r t chu áo. M i ng i
trong vùng ai c ng th m khen cô là ng i n t na...Trong vùng ko ít àn ông yêu cô vì cô còn tr và xinh
p...Trong s ó có tên yêu cô n iên cu ng...Nhi u l n tán t nh cô nh ng u b cô t ch i...H n t yêu
hóa ra c m h n.H n i rêu rao kh p làng r ng cô ã ko gi tròn trinh ti t c a ng i v ,là 1 ng i ph n
thi u c h nh...Tin n c truy n kh p n i trong vùng, m i ng i nhìn cô v i 1 ánh m t khác i.R i tin n
ng t i tai bà m ch ng c a cô. Bà nghi ng và i x khác v i cô...Ko th nào ch u n i nh ng l i dèm pha
a m i ng i, l i b ng i thân xa cách, cô bu n l m ...1 l n quá i tuy t v ng cô ã tìm n cái ch t Cái
ch t c a cô làm cho tên kh n ki p ã tung nh ng tin n ko hay v cô vô cùng ân h n và h i l i...H n c m
th y b l ng tâm d n v t...h n tìm n c già nh t làng và là ng i hi u bi t nh t k h t m i chuy n và
xin ông 1 l i khuyên.C già nghe xong m i chuy n ko nói gì d n h n lên trên ng n i c a làng.C xé chi c
i và th xu ng.Nh ng bông gòn theo gió bay i m i h ng.C già b o h n i nh t l i nh ng bông gòn ó
i d n l i vào g i. H n ng c nhiên l m,vì làm sao có th nh t c y .C già nhìn h n r i nghiêm ngh
nói: -Nh ng l i do con ng i nói ra c ng nh nh ng bông gòn kia v y, ko th nào l y l i c.Khi l i ã nói
ra thì làm sao có th rút l i c

Trái tim - B óc và cái l i

t ngày kia, trái tim, b óc và cái l i ng ý v i nhau s không bao gi nói nh ng l i n s bé nh n a.

Trái tim: "Nh ng l i n s nh bé ch làm b n r n ta thôi. Chúng làm cho ta tr nên y u i. S ng trong
th i bu i này, trái tim ph i tr nên c ng r n, c ng quy t ch không th m m nh n d b xúc ng c."
óc ng tình: "Vâng, úng th , th i bu i này ch có nh ng t t ng cao siêu, nh ng công th c tuy t v i,
nh ng ch ng trình v i m i áng cho b óc suy ngh t i. Nh ng l i n s nh bé ch làm m t th i gi ,
mà th i gi là vàng b c."

Cái l i nghe trái tim và b óc nói th không kh i hãnh di n và t c m th y mình tr nên r t quan tr ng, m c
dù cái l i ch là b ph n bé nh c a thân th . Vì th l i c ng nh t trí: "Hai anh qu th t ã t ct t nh
a s khôn ngoan. N u hai anh ngh th thì k t nay tôi s ch nói nh ng t cao siêu, nh ng câu v n hoa
bóng b y, nh ng bài di n v n sâu s c hùng h n."

21
 t d o y, trái tim ch g i nl i nh ng l i nói c ng c i, b óc ch s n xu t và g i xu ng l i nh ng t
ng cao siêu và l i không còn nói nh ng l i n s nh bé n a.

Th i gian trôi i. M t t tr nên t nh t nh c nh v t vào mùa ông : không m t chi c lá xanh, không m t
cánh hoa ng n i và lòng ng i c ng tr nên chai á nh nh ng tháng hè nóng b c.
Nh ng nh ng ông già bà c v n còn nh nh ng l i n s nh bé. ôi lúc mi ng h vô tình b t nói ra chúng.
Lúc u h s b b n tr chê c i. Nh ng kìa, thay vì chê c i, nh ng l i nói n s nh bé l i c truy n
mi ng này sang mi ng khác, t b óc này sang b óc khác, t trái tim này qua trái tim n . Cu i cùng chúng
xu t hi n nh nh ng óa hoa phá tan l p b ng tuy t giá l nh v n cao làm p cho i.

c m nh c a N c i
(Halnoch McCarty)
Smile at each other, smile at your wife, smile at your husband, smile at your children, smile at each other -- it
doesn't matter who it is -- and that will help you to grow up in greater love for each other.
Tôi vi t ra u này t kinh nghi m b n thân mình. M t ngày n , m t m i sau m t ngày làm vi c, tôi b ct
làm v v i khuôn m t n ng tr u. Th r i m t ng i ch ng quen bi t gì trên xe nmmc i v i tôi, và
theo ph n x , tôi c ng c i áp l i. t nhiên, m i m t nh c trong tôi d ng nh tan bi n.
Có m t câu chuy n c a Saint Exupéry mà tình c tôi c c. Nh ng ng i say mê v n h c không xa l gì
i tác gi cu n Hoàng t bé. Ông t ng là phi công tham gia ch ng phát xít trong Th Chi n II. T nh ng
m tháng này, ông ã vi t ra N c i. Tôi không bi t ây là m t t truy n hay m t truy n h c u, song tôi tin
ng nó có th t. Trong truy n, Saint Exupéry là m t tù binh b i x kh c nghi t và ông ngh r ng nay mai
mình s b x b n nh nh ng ng i khác. Ông vi t :
"Tôi tr nên qu n trí. Bàn tay tôi co gi t và rút t túi ra m t u thu c. Nh ng tôi l i không có diêm. Qua ch n
song, tôi nhìn th y ng i cai tù. Anh ta không th y tôi, nên tôi ành g i :
-Xin l i, anh có l a không ?
Anh nhún vai r i ti n l i g n. Khi rút que diêm, tình c m t anh nhìn vào m t tôi. Ngay l p t c, tôi m m c i.
Tôi ch ng hi u t i sao mình l i làm nh th . Có l vì khi mu n làm thân v i ai ó, ng i ta d dàng n m t n
i.
Lúc này, d ng nh có m t m l a bùng cháy ngang k h gi a hai tâm h n chúng tôi, gi a hai trái tim con
ng i. Tôi bi t anh ta không mu n, song do tôi c i nên anh ta ph i m m c i áp l i. Anh b t diêm, ng n
tôi h n, nhìn th ng vào m t tôi và mi ng v n c i. Gi ây, tr c m t tôi không còn là m t viên cai tù phát xít
mà ch còn là m t con ng i.
-Anh có con không ? - Anh ta h i tôi.
-Có - Tôi áp, và lôi t túi ra chiéc bóp có hình gia ình mình. n anh ta c ng lôi t túi ra t m hình c a
nh ng a con và b t u k nh ng hi v ng c a anh i v i chúng.
ôi m t tôi nhòa l . Tôi bi t r ng mình s p ch t và ch ng bao gi g p l i ng i thân. Anh ta c ng khóc.
t nhiên, không nói m t l i, anh ta m khóa và kéo tôi ra kh i bu ng giam. Anh l ng l a tôi ra kh i thành
ph , th tôi ra r i quay tr v .
Th ó, cu c s ng c a tôi ã c c u r i nh m t n c i. T khi c c câu chuy n này, tôi nghi m ra
c nhi u u. Tôi bi t r ng bên d i m i v b c mà chúng ta t o ra b o v mình, b o v ph m giá và v
22
th c a mình, bên d i nh ng u này còn có m t cái th t quý giá mà tôi g i là tâm h n. Tôi tin r ng n u tâm
n b n và tâm h n tôi nh n ra nhau thì chúng ta ch ng còn gì ph i s hãi hay c m thù nhau. N u b n t ng
có kho nh kh c g n bó v i ng i khác qua s c m nh c a n c i, thì tôi tin b n c ng ng ý v i tôi ó là
t phép l nho nh , m t món quà tuy t v i mà chúng ta có th dành cho nhau. M Theresa ã c m nh n
u này trong cu c s ng và bà a ra m t l i khuyên chân thành : "Hãy m m c i v i nhau, m m c iv iv
n, v i ch ng b n, v i con b n và v i m i ng i - dù ó là ai, vì u này s giúp b n l n lên trong tình yêu
a nhau".

Chuy n cây táo

Cách ây r t lâu , 1 làng n có m t cây táo c th .Hàng ngày có 1 c u nh hay ra ch i ùa v i cây . C u

leo trèo lên ng n cây , hái táo n và khi ã m t m i c u ng thi p i d i bóng râm c a nó . C u r t yêu
quí cây táo và cây táo c ng thích ch i ùa v i c u. Th i gian trôi i , c u nh gày nào ã l n và không còn
ch i ùa v i cây táo n a . M t ngày n c u xu t hi n v i v m t r t bu n bã . Cây táo mu n c u ch i ùa v i
nó , nh ng c u t ch i :
- Tôi không còn nh n a và tôi không mu n ch y xung quanh cây. Tôi mu n ch i ch i kia nh ng tôi không
có ti n mua chúng .
- Tôi c ng không có ti n - Cây táo nói - nh ng c u có th hái các trái táo bán và c u s có ti n .
u trai r t m ng khi nghe ngh nh v y . C u hái h t các qu táo mang i bàn và không tr l i n a . Cây
táo r t bu n vì nh c u. M t ngày kia , c u bé ngày nào ã tr thành 1 chàng trai , n bên cây táo. Nó r t vui
ng và ngh c u ch i ùa v i nó. Nh ng chàng trai t ch i và ngh cây táo hãy cho chàng 1 ngôi nhà
gia ình c a chàng trú n .
-Tôi không có nhà cho c u - cây táo nói - nh ng c u có th ch t nh ng tán cây c a tôi làm nhà .
Và th là chàng trai ch t h t các tán cây, vui v mang i. Cây táo r t h nh phúc khi th y chàng trai vui nh ng
không th y chàng quay l i . Nó tr nên bu n bã và cô c. Vào 1 ngày hè nóng n c r t lâu sau ó, ng i àn
ông - c u bé l i xu t hi n. Và cây táo l i r t vui m ng. Nó mu n ch i ùa, nh ng ng i àn ông y t ch i vì
t m i . Ông y mu n có 1 chi c thuy n ngh ng i và mu n cây táo giúp mình. Cây táo ngh ng i
àn ông hãy n thân cây to l n c a nó làm thuy n . Ng i àn ông n cây và không xu t hi n n a .
Cu i cùng , vào 1 bu i chi u , ông lão - c u bé ã xu t hi n .
- Ôi con trai ,bây gi thì ta không còn gì cho con n a r i - cây táo nói - Không còn nh ng qu táo chín
ng t.
- Con không còn r ng n táo..
- C ng không còn cành con leo ...
- Con không s c làm vi c dó.
- Th t s ta không còn gì n a , ch còn m i g c cây - Cây táo khóc..
- Con không c n cái gì n a c . Ch c n 1 ch ngh ng i thôi .
Nói r i ông lão ng i lên g c cây . Cây táo r t i vui m ng . Nó c i qua làn n c m t.
ây ch là 1 câu chuy n ng ngôn . Cây táo là cha m chúng ta . Khi chúng ta còn bé chúng ta r t thích ch i
ùa v i B , M . Nh ng khi chúng ta l n thì chúng ta r i b h và ch quay v khi chúng ta c n l y th gì hay

23
chúng ta có nh ng n i phi n mu n . Cha m v n s n sàng tha th ón nh n chúng ta và làm t t c nh ng gì
mi n là chúng ta c h nh phúc

Món quà dành cho nh ng nhà thông thái

t ng tám m i b y xu, úng nh v y. Hàng ngày, cô c g ng tiêu th t ít ti n khi i ch . Cô i loanh

quanh tìm mua th th t và rau r nh t cho b a n hàng ngày, ngay c lúc c m th y h t s c m t m i cô v n c
tìm ki m. Ti t ki m c ng nào hay ng ó.
Della m l i s ti n ít i m t l n n a. Không h có s nh m l n, ch có m t ng tám m i b y xu ,và ngày
mai s là l giáng sinh. Cô s không th làm gì h n, ch còn cách ng i xu ng và khóc thôi. ó, trong m t
n phòng nh t i tàn, cô ang n c n .
Della s ng trong c n phòng nh nghèo nàn này v i ch ng c a cô, James Dillingham Young, thành ph
NEW YORK. H có m t phòng ng , m t phòng t m và m t nhà b p. James Dillingham Young may m n h n
cô vì anh y có vi c làm . Tuy v y ó không ph i là m t công vi c ki m c nhi u ti n.Ti n thuê c n phòng
này chi m g n h t l ng c a anh y. Della ã c g ng r t nhi u tìm m t công vi c nh ng v n may ã
không m m c i v i cô.Tuy nhiên,cô r t h nh phúc khi ôm 'Jim', James Dillingham Young,t rong tay m i khi
anh tr v .
Della ã ng ng khóc. Cô lau khô m t r i ng nhìn m t chú mèo xám trên b c t ng ng màu v i nó bên
nh con ng t i ngoài c a s . Ngày mai là Noel và cô ch còn m t ng tám m i b y xu mua cho
Jim,Jim c a cô, m t món qùa. Cô mu n mua m t món quà th t
có ý ngh a , m t th có th bi u hi n c t t c tình yêu cô
dành cho anh. Della ch t xoay ng i ch y n bên chi c
ng treo trên tu ng. M t cô sáng lên. Cho n bây gi , gia
ình James Dillingham Young ch có hai v t quí giá nh t. M t
th là chi c ng h vàng c a Jim. Chi c ng h này tr c
ây thu c s h u c a cha anh ta và tr c n a là ông n i anh
ta.Th còn l i là mái tóc c a Della.
Della th nhanh mái tóc dài óng m t xu ng l ng.Th t tuy t
p, không khác nào nh m t chi c áo khoác ang choàng qua
ng i cô .Della cu n tóc lên l i. Cô ng l ng i r i thút thít
t lát . Della b c ch m rãi qua các c a hàng d c hai bên
ng r i d ng l i tr c b ng hi u "Madame Eloise". Ti p cô
là m t ph n m p m p, bà ta ch ng có m t chút v "Eloise" nào c . Della c t ti ng h i:
'Bà mua tóc tôi không?'
'Tôi chuyên mua tóc mà', bà ta áp và b o :' Hãy b nón ra cho tôi xem tóc c a cô i'. Su i tóc nâu pt t
i buông xu ng. 'Hai m i ng' bà ta nh giá, bàn tay nâng niu mái tóc óng . 'Hãy c t nhanh i! và a
ti n cho tôi' Della nói.

24
Hai gi ti p theo trôi qua nhanh chóng. Cô tìm mua quà cho Jim trong các c a hi u trong ni m vui khôn t
.Cu i cùng cô c ng ch n c m t th . Ðó là môt s i dây ng h b ng vàng. Jim r t quí chi c ng h c a
mình nh ng r t ti c là nó không có dây . Khi Della trông th y s i dây này cô bi t r ng nó ph i là c a anh và
cô ph i mua nó. Cô tr hai m im t ng mua và v i vã tr v nhà v i tám m i b y xu còn l i. Ð n nhà,
Della ng m mái tóc c c ng n c a mình trong g ng và ngh th m :'Mình có th làm gì v i nó ây?'. N a gi
ti p theo cô nhanh chóng chu n b m i th . Xong Della l i ng m nghía mình trong g ng l n n a.Tóc c a cô
bây gi tòan nh ng s i qu n qu n kh p u. 'Chúa i, mình trông nh m t con bé n sinh y!'. Cô t nh :'
Jim s nói gì khi th y mình nh th này?'
y gi t i, b a n c chu n b g n xong. Della h i h p ch i, hy v ng r ng mình v n còn xinh p trong
t Jim.
Th r i c a m , Jim b c vào. Anh y trông r t g y và c n có m t cát áo khoác m i. Jim nhìn ch m ch m
vào Della. Cô không th hi u c anh ang ngh gì, cô s . Anh ta không gi n d , c ng ch ng ng c nhiên.
Anh ng ó, nhìn cô v i ánh m t k l . Della ch y n bên Jim òa khóc: 'Ð ng nhìn em nh th , anh yêu.
Em bán tóc ch mua cho anh m t món quà.Tóc s dài ra mà. Em ph i bán nó thôi, Jim à. Hãy nói "Giáng
sinh vui v ", em có m t món quà r t hay cho anh này!'
'Em ã c t m t tóc r i à?'Jim h i.
'Ðúng th ,em ã c t và bán r i ,vì v y mà anh không còn yêu em n a ? em v n là em mà!' Della nói.
Jim nhìn quanh r i h i l i nh m t k ng ng n: 'Em nói là em ã bán tóc à?'
'Ðúng, em ã nói v y, vì em yêu anh! Chúng ta có th nt i c ch a, Jim?'
Ch t Jim vòng tay ôm l y Della và rút t túi áo ra m t v t gì y t lên bàn. Anh nói: 'Anh yêu em, Della, dù
cho tóc em ng n hay dài. Hãy m cái này ra em, s hi u t i sao khi nãy anh s ng s n v y.'
Della xé b l p gi y b c ngoài và kêu lên sung su ng, li n sau ó nh ng gi t n c m t h nh phúc r i
xu ng.Trong ó là m t b k p tóc, nh ng chi c k p dành cho mái tóc óng c a Della. Cô ã m c có c
nó khi trông th y l n u tiên qua c a kính m t gian hàng. Nh ng cái k p r t p và r t t ti n. Bây gi
chúng ã thu c v cô nh ng tóc cô thì không còn dài k p n a!
Della nâng niu món quà, m t tràn y h nh phúc. 'Tóc em s chóng dài ra thôi Jim', nói xong cô ch t nh n
dây ng h vàng nh t ng cho Jim và ch y i l y .
'Ð p không anh? Em ã tìm ki m kh p n i y, gi thì anh s ph i thích thú nhìn ng m nó hàng tr m l n m i
ngày thôi. Nhanh lên, a nó cho em, Jim, hãy nhìn nó v i s i dây m i này'.
Nh ng Jim không làm theo l i Della. Anh ng i xu ng vòng tay ra sau u m m cu i nói: 'Della, hãy c t nh ng
món quà này i. Chúng th t áng yêu. Em bi t không, anh ã bán chi c ng h mua k p cho em .Gi thì
chúng ta có th b t ub at i c r i em yêu'

Chúng tôi là nh ng th ng ngu

Janice Anderson Connolly

Vào ngày u tiên tôi i d y, t t c các gi h c u trôi ch y. Cho n gi th b y, gi cu i cùng trong

ngày.Khi tôi b c t i l p, tôi nghe th y ti ng bàn gh gãy. Trong m t góc phòng tôi th y m t h c sinh ang è
25
 t a khác xu ng sàn nhà. "Nghe này, th ng ngu kia!" an md i hét lên. "Tao cóc thèm ý n con
em gái c a mày âu!" "Mày ng có ng vào nó, mày nghe tao ch ?" a trên h m d a.

Tôi yêu c u chúng không ánh nhau n a. B t ng c 14 c p m t nhìn th ng vào m t tôi. Tôi bi t trông tôi
không có v gì là thuy t ph c cho l m. C hai tên g mg m nhìn nhau và nhìn tôi r i i t t v ch ng i.
Vào lúc ó, giáo viên phòng bên c nh ló u vào phòng, hét b n h c trò c a tôi ng i vào
ch , im l ng và nghe l i tôi. Tôi c m th y mình th t b t l c.

Tôi c g ng d y theo giáo trình ã so n nh ng ch g p nh ng khuôn m t g mg m c nh giác phòng.

Khi h t gi , tôi gi c u h c trò ã gây ra v ánh nhau. C u ta tên là Mark. "Th a cô, không nên phí th i gian
i t i em," c u ta nói. "T i em là nh ng th ng ngu." Và Mark r i kh i phòng.

ng ng i i, tôi r i mình xu ng gh và b t u suy ngh xem tôi có nên tr thành giáo viên hay không. Có l
cách gi i quy t t t nh t là nên t b ? Tôi t nh s c m t n m r i sau khi tôi l p gia ình vào mùa hè t i tôi
làm u gì ó có ích h n. "T i nó qu y cô ph i không?" ó là ng i giáo viên ã vào l p tôi lúc nãy. Tôi
t u. " ng có suy ngh n a," anh ta nói. "Tôi d y chúng trong nh ng l p ph o vào mùa hè, và h u
nh ch c ch n t i nó s không t t nghi p n i. ng có phí th i gian v i b n này."

"Ý anh là sao?"

"Chúng s ng trong nh ng túp l u ngoài ng. Chúng là nh ng lao ng nay ây mai ó. Chúng ch n
tr ng khi chúng thích thôi. a tr th hai ã qu y r i em gái c a Mark khi chúng i hái u chung. Tôi ã
ph i la chúng vào b a tr a. C ph i gi chúng im l ng và làm vi c. N u chúng gây ra u gì, c kêu tôi."
Khi tôi l y ra v . Tôi không th nào quên c hình nh khuôn m t c a Mark khi c u ta nói "Chúng em là
nh ng th ng ngu." Th ng ngu. T này c vang lên trong u tôi. Tôi quy t nh tôi ph i làm u gì ó th t
nh m .

Vào bu i chi u hôm sau tôi b o v i ng i ng nghi p c a tôi ng vào l p tôi n a. Tôi c n u khi n
nh ng a tr này theo cách c a tôi. Tôi quay l i l p và nhìn vào m t t ng h c sinh. R i tôi b c t i b ng và
vi t ECINAJ. " ó là tên c a tôi," tôi nói. "Các em có th nói cho tôi bi t ó là gì không?" B n tr nói r ng tên
a tôi "k c c" và chúng ch a bao gi th y m t cái tên nh v y. Tôi l i b c t i b ng và vi t ch JANICE.
Nhi u a nh b t kêu lên và chúng nhìn tôi vui v . "Các em nói úng, tên c a tôi là Janice," tôi nói. "Tôi b
thi u n ng c, ngh a là ch ng c khó. Khi tôi b t u i h c, tôi không th vi t tên c a tôi chính xác. Tôi
không th c ch và các con s thì bay m t tiêu kh i u tôi. Tôi b t bi t danh " a ngu". úng v y ó -
Tôi ã t ng là m t " a ngu". Bây gi tôi v n còn c m giác c nh ng âm thanh kh ng khi p ó và s x u
c a mình." "V y sao cô thành giáo viên c?" m t a tr h i.
"Vì tôi ghét nh ng bi t hi u ó và tôi không ngu si và tôi r t ham h c. L p h c c a chúng ta c ng v y. N u
các b n thích bi t danh "th ng ngu", các b n không c n ây. Hãy i qua l p khác. Không có ai ngu trong
p này." "Tôi s không d dàng v i các em," tôi ti p t c. "Chúng ta s làm vi c và làm cho t i khi các em n m
t c. Các em s t t nghi p và tôi hy v ng m t s em s vào c i h c. ó không ph i là chuy n t u -
ó là m t l i h a. Tôi s không mu n nghe t "ngu" m t l n nào n a. Các em có hi u không?"

26
 n tr d ng nh ng i nghiêm ch nh h n. Chúng tôi làm vi c r t ch m ch và tôi b t u th c hi n cm t
ph n l i h a. c bi t Mark là m t a tr r t thông minh. Tôi ã nghe c u ta nói v i m t a khác "Cu n
sách này r t hay. Chúng t không c sách tr con ây." C u ang c m cu n sách "To Kill a Mockingbird".
Tháng ngày trôi qua, và s ti n b th t tuy t v i. M t ngày kia Mark nói v i tôi "M i ng i v n ngh chúng em
ngu vì chúng em hay nói sai ng pháp." ó là th i m tôi ch i. T lúc ó chúng tôi h c chuyên sâu v
ng pháp, b i vì b n tr mu n th . Tôi th t s ti c nu i khi th y tháng Sáu t i, b n tr ang mu n h c th t
nhi u. T t c h c trò u bi t tôi s l p gia ình và d i i xa. Tôi th y rõ b n tr xúc ng m i khi tôi nh c n
u ó. Tôi vui vì th y chúng yêu m n tôi nh ng l i s r ng chúng s bu n gi n khi tôi ra i.

Vào ngày cu i cùng c a n m h c, khi tôi n tr ng, th y giám th g i tôi khi tôi v a b c vào c ng tr ng.
"Xin cô vui lòng i theo tôi," ông nói m t cách nghiêm kh c. "Có chuy n trong phòng h c c a l p cô." Ông
th ng b c iv h ng l p h c. u gì ây? Tôi lo l ng. Th t tuy t v i! B n tr ã l y s n phun lên t ng
góc t ng nh ng bông hoa, t ng bó hoa trên bàn m i a và m t bó hoa l n trên bàn tôi. B n tr làm th
nào mà c nh ? Tôi suy ngh . H u h t b n chúng u r t nghèo n m c ph i xin tr ng tr c p cho qu n
áo m và th c n.Tôi b t khóc, và b n tr khóc theo tôi. Sau ó tôi m i c bi t b ng cách nào b n chúng
làm c nh v y.

Mark làm thêm trong m t ti m bán hoa vào cu i tu n ã th y r t nhi u phi u t hàng c a các l p khác. C u
ta ã k l i cho b n bè nghe. Quá kiêu hãnh có th ch p nh n b coi là "nghèo", Mark ã h i ng i ch
ti m xin nh ng bông hoa d còn l i. R i c u n ngh a trang k v m t giáo viên ang chu n b i xa. Ng i
ta ã gi l i cho c u nh ng gi hoa. ó không ph i là u cu i cùng b n tr làm cho tôi. Hai n m sau, c 14
c sinh ã t t nghi p, và 6 a ã t h c b ng vào i h c.Hai m i tám n m sau, tôi ang d y i m t
tr ng r t n i ti ng không xa n i tr ng c . Tôi c bi t Mark ã l p gia ình v i ng i c u yêu t ih c
và tr thành m t nhà kinh doanh tài gi i. Và th t b t ng , ba n m tr c a con trai c a Mark ã l i h c trong
p tôi d y. ôi l n tôi b t c i khi nh l i ngày u tiên i d y. Ngh n vi c tôi mu n b ngh làm u
gì ó t t h n!

Chi c lá cu i cùng

Trong m t qu n nh phia ông Washington, các con ng ch y ngo n

nghoèo m t cách iên d i, c t quãng thành nh ng d i nh g i là “vùng”.
Nh ng “vùng” này l t th m trong nh ng góc và ng cong l kì. M t
con ng c t ngang v i chính nó m t, hai l n. M t ho s ã có l n
khám phá là con ng có th có giá. Ví d nh khi m t nhân viên thu
ngân c m hoá n c a m u v , gi y và v i, sau khi i d c theo ng
27
này b ng th y mình ã i vòng l i ch c mà không h thu c m t xu nào c !
Th nên ám ho s ch ng bao lâu ã kéo n ph ng Greenwich, s n lùng phòng cho thuê có c a s thông
ra h ng b c, góc mái ki u th k 18, gác l ng ki u Hà Lan, và giá thuê l i r . Sau y h mang vào vài l
p kim thi c, m t hai cái ch o n u n dã chi n, và th là m t “qu n c ” thành hình.
Hai cô Sue và Johnsy cùng thuê chung m t c n phòng n gi n t ng trên cùng c a m t toà nhà ba t ng l p
p. “Johnsy” th c ra là tên thân m t c a California. H ã g p nhau t i m t hi u n trên ng S Tám, và
khám phá ra là h có nh ng s thích t ng ng v ngh thu t, rau di p xo n tr n d m, và th i trang v i tay
áo giám m c. Th là h cùng thuê chung m t c n phòng. y là vào Tháng 5 . Vào tháng 11, có m t k ngo i
nh p mang theo giá l nh nh ng vô hình, mà các bác s g i là Viêm Ph i, rình r p trong “qu n c ”, móng vu t
giá b ng qu t vào ây ó. Tên gi c ã ngang nhiên hoành hành khu phía ông, h g c nhi u n n nhân,
nh ng h n ch m i t chân ch m ch m qua các l i ngõ nh bàn c c a m y “vùng” nh h p ph y rêu.
n s không xem Th n Viêm Ph i nh m t quân t già y hào hi p. Ng i con gái nh v n ã m t máu vì
nh ng tr n gió Calif nia thì l ra không áng cho m t k b t tài già nua b n tâm n. Nh ng h n ã t n
công Johnsy. Th là cô n m b p, không m y c ng, trên chi c gi ng s t, xuyên qua khung c a s ki u
Hà Lan nhìn ra b c t ng tr tr i c a c n nhà g ch k bên.
t bu i sáng, v bác s y b n r n m i Sue ra hành lang. Ông ang v y cái nhi t k th m b nh m c thu
ngân trong ó h xu ng.
- C may kh i b nh c a cô y áng ch ng ch m t ph n m i. Và c may này là tu vào vi c cô y có ý chí
mu n s ng hay không. V i cách con b nh ch ngóng ch công ty mai táng n thì sách thu c nào c ng vô
ng. Cô b n nh c a cô ã b ám nh là cô y s không qua kh i. Cô y có ý nh gì không?
- Ch y... ch y mu n có ngày nào ó v tranh phong c nh v nh Naples.
- V tranh à? Th t là iên r ! Cô y có b n tâm n ng n v vi c gì không, ch ng h n v m t ng i àn ông
nào ó?
Cô Sue kh t m i:
- M t ng i àn ông à? M t ng i àn ông thì có th ... mà không, bác s , không có chuy n nh th .
bác s nói:
- Th thì là do cô y quá y u r i. Tôi s c làm m i cách mà khoa h c cho phép. Nh ng m i khi con b nh c a
tôi b t u nh m tính s l ng xe trong chuy n a ám c a h thì xem nh hi u l c c a thu c men ch còn
t n a. N u cô có cách khi n cho cô y h i han cô v th i trang mua ông thì tôi có th oán ch c c may
là m t ph n n m, thay vì là m t ph n m i.
Sau khi v bác s i kh i, Sue i vào phòng v và khóc cho n khi cái kh n gi y Nh t t i t thành b t gi y. R i
cô ng b i vào phòng c a Johnsy v i cái giá v , mi ng huýt sáo m t u dân ca M r n ràng.
Johnsy v n n m b p, xem ch ng không ng y chút nào d i t m v i gi ng, m t h ng v cái c a s .
Sue ng ng huýt sáo, ngh là b n mình ang ng . Cô s p x p giá v và b t u dùng vi t và m c v hình
minh ho cho m t truy n ng trong m t t p chí. Trong khi các ho s tr tu i ph i d n ng cho H i Ho
ng cách v tranh cho truy n y d n ng cho V n Ch ng. Khi Sue ang phác ho cái qu n b nh bao
và g ng kinh m t tròng c a m t anh hùng (m t tay cao b i bang Idaho), cô nghe m t
ti ng nho nh , l p l i vài l n.

28
Cô i v i n bên mép gi ng. Johnsy ang m m t, nhìn ra c a s , và ang m, m ng c: “m i hai”,
và ít lâu sau: “m i m t”, và sau y “m i”, r i “chín”, r i “tám” và “b y” g n nh li n nhau.
Sue nhìn ch m chú bên ngoài c a s . Có gì ngoài y âu mà m? Ch có m t kho ng sân tr ng bu n
n, và b c t ng tr tr i c a m t c n nhà g ch xa h n ch ng m i th c. M t dây th ng xuân th t già
i, g c v n v o m c nát, leo n gi a b c t ng g ch. Ng n gió thu l nh ã làm r i r ng ám lá, ph i b y
các nhánh g n nh tr tr i bám vào m y m ng g ch v n v . Sue h i?
- Cái gì v y h b ?
Johnsy nói, g n nh thì th m:
- Sáu. Bây gi r i nhanh quá. Ba ngày tr c còn g n c tr m, m mu n nh c u. Nh ng gi thì d r i.
Thêm chi c n a. Gi ch còn l i n m.
- N m cái gì, noi cho Sue c a b nghe nào!
- N m chi c lá. Trên cây th ng Xuân. Khi chi c lá cu i cùng r ng thì mình c ng s ra i. Minh ã bi t nh
th ba ngày nay r i. Bác s không nói cho b n bi t à. Sue càu nhàu, v i gi ng khinh mi t cao quý.
- Ô hay! Minh ch a bao gi nghe có chuy n iên khùng nh v y. M y cái lá th ng Xuân thì có liên h gì n
vi c b kh i b nh âu nào? Và b v n thích cái cây này, cô nàng h n i! ng có ng c ngh ch. Sáng nay
ông bác s n i v i mình là c may c a b kh i b nh h n... xem ông y nói gì nào... ông y nói c may chính
xác là m i trong m t! y c ng b ng v i c may chúng mình có New York áp t u n hay i qua m t
toà nhà m i. Bây gi n m t tí cháo, r i mua ít t u vang poóc-tô cho cô bé ang b nh, và th t l n cho chính
tác gi n. Johnsy v n dán m t ra ngoài c a s :
- Không c n ph i mua r u vang. Thêm m t chi c n a. Không, mình không mu n n cháo. Th là còn có
n. Mình mu n xem chi c lá cu i cùng tr c khi tr i t i. Khi y mình c ng s ra i. Sue nghiêng mình trên
cô:
- Johnsy i, b có th h a nh m m t l i và không nhìn ra ngoài c a s khi mình làm vi c c không?
Ngày mai mình ph i i giao m y b c v . Minh c n ánh sáng, n u không mình ph i kéo rèm xu ng.
Johnsy h i, gi ng l nh tanh:
- B n có th v trong phòng kia c không?
- Mình mu n k bên b . H n n a, mình không mu n b c nhìn mãi m y chi c lá th ng Xuân vô duyên
ó.
- Cho mình bi t khi nào b n làm xong, vì mình mu n xem chi c lá cu i cùng r ng xu ng. Mình chán ch i
i. Mình chán suy ngh . Mình mu n buông xuôi t t c , và th ng i trôi xu ng, xu ng n a, nh là m t trong
y chi c lá m t m i kia. Johnsy nh m m t l i, m t tái nh t, n m yên nh la m t cái t ng b s p .
- Ráng ng i. Mình mu n kêu ông Behrman lên ng i m u cho mình v m t ông th m già cô c. Mình
ch i m t phút. ng c a qu y cho n khi mình tr l i.
Ông già Behrman là m t ho s s ng t ng tr t bên d i phòng c a h . Ông ã quá sáu m i, và có m t
chòm râu r m nh ông Moses hi n thân trên b c iêu kh c c a Michael Angelo. Behrman là c m t s th t
i trong ngh thu t. Trong b n m i n m ông vung v y chi c c mà không h ch m g n n v t áo c a
Ng i Tình. Ông luôn luôn mu n v nên m t ki t tác, nh ng ch a bao gi b t u. Trong vài n m nay ông
không v c gì ngo i tr th nh tho ng ít nét qu y quá cho gi i th ng m i và qu ng cáo. Ông ki m ti n
chút nh b ng vi c ng i làm m u cho các ho s tr trong qu n c khi h không mu n tr theo giá c a ng i

29
 u chuyên nghi p. Ông u ng r u gin lu bù, và v n nói n ki t tác s p n c a ông. Còn l i thì Behrnam là
t ông già nh thó nh ng d t n, hay ch i nh té tát ng i nào t ra y u i, và xem mình nh là con chó
gi nhà b o v cho hai ho s tr s ng t ng trên.
Sue tìm g p behrman khi ông n ng n c mùi r u dâu trong c n phòng nh t i tù mù. Trong m t góc là cái giá
v i khung v i tr ng tr n, su t hai m i l m n m v n ch i ng nét u tiên c a m t ki t tác. Cô nói
cho ông nghe v chuy n hão huy n c a Johnsy, v vi c cô nàng – qu th t nh tênh và m ng manh nh m t
chi c lá - s trôi i khi s bám víu c a cô vào tr n th v n ã y u s y u thêm.
Ông già Behrman, v i c p m t sòng s c, l n ti ng kinh th ng và ch di u cho nh ng ut ng t ng
ng c ngh ch:
- Kh n kh ! i sao l i có ng i ngu xu n mu n ch t vì m y cái lá r ng t m t dây leo vô duyên nh v y?
Tao ch a bao gi nghe có chuy n này. Không tao s không ngòi làm m u cho m t a n c a ngu ng c nh
mày. T i sao mày l i ýt ng khùng iên y i vào u c a nó? Ôi dào, cái con nh Johnsy kh n kh !
- Ch y ang y u l m, và c n s t làm cho u óc ch y tr nên b nh ho n y nh ng m t ng k quái.
c r i, n u ông không mu n ng i làm m u cho tôi c ng c. Nh ng tôi ngh ông là m t ông già x u tính –
già vô tích s . Ông Behrman tru tréo lên:
- Mày úng là àn bà! Ai b o tao không mu n ng i làm m u? i lên i. Tao s n. C n a gi ng h r i
tao ã nói là tao s n sàng ng i. Tr i i! ây không ph i là ch cô Johnsy có th n m b p d ng b nh c.
t ngày nào y tao s v nên m t ki t tác, và b n mình s r i i n i khác. Tr i i! úng là ph i nh th .
Johnst ang ng khi h lên. Sue buông cái rèm c a xu ng, ra d u b o Behrman i vào phòng kia. Trong y,
xuyên qua khung c a s h nhìn dây th ng Xuân v i n i lo s . R i h nhìn nhau m t lúc, không nói l i nào.
t c n m a giá l nh ang p xu ng dai d ng, pha cùng v i tuy t. Trong chi c áo xanh c k , Behrman ng i
làm m u, gi làm m t th m n c , ng i trên m t cái m l t ng c gi làm m t t ng á.
Khi Sue th c gi c vào bu i sáng sau gi c ng kéo dài m t gi , cô th y Johnsy ang vô hòn nhìn cái rèm màu
m ã buông xu ng. Johnsy thì thào:
- Kéo rèm lên. Mình mu n nhìn.Sue m t m i làm theo b n.
- Nh ng xem kìa! Sau tr n m a vùi d p và nh ng c n gió xoáy d t n su t m t êm dài, v n còn m t chi c
lá th ng Xuân d a trên b c t ng g ch. y là chi c lá cu i cùng. V n còn có m u xanh th m g n cu ng,
nh ng v i ph n rìa te tua pha m u vàng c a s tàn t , chi c lá v n d ng c m bám vào cái cành cao d m b y
mét cách m t t.
Johnsy nói:
- y là chi c lá cu i cùng. Mình ngh ch c ch n nó ã r ng êm qua. Mình nghe ti ng gió. Nó s r ng hôm
nay, và mình s ch t cùng lúc v i nó.Sue nghiêng khuôn m t tóp c a cô k c n cái g i:
- C ng i là c ng! N u c ng không ngh n chính b n thân c ng thì nên ngh n mình ây. Mình s làm
c gì ch ?
Nh ng Johnsy không tr l i. N i cô n cùng c c nh t trên th gian là m t linh h n chu n b ti p t c cu c
hành trình bí n, xa th m. u m ng t ng d ng nh ã m nh cô m nh m h n khi nh ng dây n i bu c
cô v i tình b n và v i tr n th ã b l i l ng. Ngày d n trôi, và dù qua kho ng không xám x t, h v n th y
chi c lá n c b m vào cu ng c a nó, d a vào b c t ng. Và r i, khi màn êm buông xu ng, gió b c l i

30
th i, trong khi m a v n p vào các c a s , ch y ng c xu ng theo rìa mái nhà ki u Hà Lan.Khi ã có
ánh sáng bu i tinh s ng, Johnsy, con ng i vô c m, l i ra l nh kéo cái rèm xu ng.
Chi c lá th ng Xuân v n còn y. Johnsy n m m t h i lâu nhìn nó. Và r i cô g i Sue, ang qu y n i cháo
ga trên cái b p ga. Cô nói:
- Minh là a h , Sue à. Có cái gì ó ã khi n chi c lá v n y cho th y mình qu là c ác. Mu n ch t
là m t cái t i. Bây gi b có th mang cho mình chút cháo, và ít s a pha chút r u vang póc-tô, và... không,
mang tr c cho mình cái g ng soi c m tay, r i chèn ít cái g i quanh mình, r i mình s ng i lên xem b
un ng. M t gi sau, cô nói:
- Sue à, m t ngày nào y mình s v c nh v nh Naples.
Ông bác s n vào bu i x chi u, và khi ông tr ra Sue có c i ra ngoài hành lanh. Ông n m l y bàn tay
y, run r y c a Sue t trong tay ông.
- C may ngang b ng. V i công ch m sóc t n tu c a cô, cô s th ng. Và gi tôi ph i n th m m t ca khác
t ng d i. Ng i b nh là Behrman – tôi ngh ch ng âu là m t ho s . C ng viêm ph i. Ông ta già c , y u
i, c n b nh l i là c p tính. Không có hi v ng gì, nh ng tôi s a ông n b nh vi n c tho i mái
n.
Ngày k , ông bác s b o Sue:
- Cô y qua kh i c n nguy r i. Cô ã th ng. Bây gi ch c n dinh d ng và ch m sóc – ch có th thôi.
Bu i chi u y, khi Johsy ang an m t cái kh n quàng len m u lam th t m và xem v r t vô d ng, Sue n
bên gi ng cô, t cánh tay quanh cô và c ng quanh m y cái g i.
- Mình có chuy n này nói cho b bi t, cái con chu t tr ng i. Ông Behrman qua i hôm nay b nh
vi n vì ch ng viêm ph i. Ông y nhu m b nh ch trong có hai ngày. Ng i gác ã tìm th y ông sáng
ngày u tiên trong c n phòng t ng d i, b t t nh v i cái chân au n. ôi gi y và qu n áo ông y b
t c , l nh nh n c á. H không th hi u n i ông ã i âu trong m t êm kinh hoàng nh th .
Và r i h tìm th y cái èn bão, v n cháy, và m t cái thang ã b r i kh i n i c t gi , vài cây c t i t ,
và nghiên m u m i ít m u xanh và vàng, b nhìn ra ngoài c a s xem, nhìn chi c lá th ng Xuân
cu i cùng trên b c t ng y. B có t nghi v n t i sao nó không bao gi bay l t ph t khi có gió th i
không? C ng i, ó là ki t tác c a ông Behrman y - ông ã v nó úng vào êm chi c lá cu i cùng
i r ng.
-

p gi y th 11
c s Bill Simpson

n nh nh t ngày l T n nào mà b n ã tr i qua trong i mình? Tôi xin k l i câu chuy n c a tôi. Vào
ngày ó, nhà th ghi danh sách m i gia ình nghèo nh t phát m i h p th c n. Khi chúng tôi gói nh ng
p th c n này trong h i t thi n thì nh ng gia ình ang ch i m t cách sung s ng. Nh ng h p th c n
này là nh ng th c n ngon nh t i v i h trong nhi u tháng nay. Khi h ang l y h p th c n c a mình, m t
gia ình l i v a m i t i. Cha, m và ba a tr b c ra kh i m t chi c xe t i c k và b c vào trong phòng.

31
 là m t gia ình m i, không có tên trong danh sách. H nghe nói nhà th có phân phát th c n. Tôi gi i
thích r ng chúng tôi không có d th c n cho m t gia ình n a. Khi tôi c g ng nói v i h r ng tôi s làm h t
c mình, m t u k di u ã x y ra. Không nói m t l i, m t ng i àn bà t xu ng h p th c n c a mình
i nhanh chóng tìm m t h p không bên c nh. Bà ta chuy n m t s t h p th c n c a bà ta vào h p
không này. Ngay sau ó nh ng ng i khác c ng làm theo bà ta, và nh ng ng i nghèo kh này ã có c
p th 11 cho gia ình m i.

Paco, v nhà i con!

Alan Cohen

Trong m t th tr n nh , m t ng i cha cãi nhau v i Paco – a con trai nh c a mình. Vào sáng hôm sau,
ng i cha phát hi n a con c a mình ã b nhà ra i.

Tràn ng p h i h n, ng i cha nh n th y r ng a con trai th t s quan tr ng h n t t c m i u trên th gian

này. Ông mu n s a ch a l i m i vi c. Ông i t i m t c a hi u n i ti ng nh t th tr n và treo m t t m bi n
"Paco, v nhà i con. Cha yêu con l m. Hãy g p cha ây vào sáng mai." Sáng hôm sau, ng i cha i n
a hi u, ó ã có b y c u bé cùng tên Paco và c ng ch y tr n kh i nhà mình. Nh ng a tr này ã nghe
c ti ng g i y tình th ng, và m i a u hy v ng ó chính là ng i cha ang g i mình v nhà v i
vòng tay r ng m .

Và tôi ã b t khóc...
Meg Hill

Tôi ã không b t khóc khi c bi t con tôi là m t a tr b

nh tâm th n. Tôi v n ng i im và không nói gì khi v ch ng tôi
c thông báo r ng Kristi a con hai tu i c a chúng tôi - úng
nh chúng tôi ã nghi ng – th t s b ch m phát tri n trí não.
"C khóc i," bác s khuyên tôi thân ái. "Nó giúp tránh c các
kh ng ho ng v tâm lý."

Nh ng kh ng ho ng tâm lý không x y ra, tôi không th khóc

trong nh ng ngày tháng ti p theo. Chúng tôi ng ký cho con
vào tr ng m u giáo khi cháu c b y tu i. Th t d b t khóc
khi tôi con mình l i trong c n phòng toàn nh ng a tr
m tu i y t tin, háo h c, nhanh nh n. Kristi ã ch i m t
mình nhà r t nhi u gi , nh ng vào b a ó, khi cháu là a

32
khác bi t h n gi a hai m i a tr khác, có l lúc ó là lúc cháu nó c m th y cô n nh t.

c dù v y, nh ng ut t p h n c ng d n d n t i v i Kristi và nh ng b n cùng l p c a cháu. Khi khoe v

mình, nh ng a b n c a Kristi c ng c g ng khen thêm: "Hôm nay Kristi ã c t t c các ch chính xác."
Không a tr nào nói thêm r ng nh ng ch mà Kristi ph i c d h n nhi u so v i các b n khác. Trong n m
th hai tr ng, cháu nó g p m t tr ng h p r t khó kh n. M t cu c thi l n cho h c sinh v n ng khi u âm
nh c và th thao. Kristi l i r t kém v âm nh c và kh n ng v n ng. V ch ng chúng tôi c ng r t s khi ngh
n ngày ó.

Hôm ó, Kristi tính gi b b nh. Tôi c ng mu n li u cho cháu nhà. T i sao ph i cho Kristi thua trong
t phòng th thao ng p nh ng ph huynh, h c sinh và th y cô giáo? Cách gi i quy t n gi n nh t là
cháu nhà. Ch c ch n r ng v ng m t trong m t ch ng trình nh v y c ng không có v n gì x y ra.
Nh ng l ng tâm tôi không cho phép tôi u hàng d dàng nh v y. Và cu i cùng thì tôi ph i y Kristi - lúc
ó ã tái nh t và r t mi n c ng - lên xe h c sinh và chính tôi l i gi b b nh.

Nh ng m t khi tôi ã ép con gái mình t i tr ng, thì tôi c ng ph i ép mình t i tham gia ch ng trình. D ng
nh th i gian kéo dài t i vô t n khi ch a t i nhóm c a Kristi trình di n. Cu i cùng thì chúng c ng t i l t, khi
ó tôi bi t Kristi r t lo s . L p c a cháu c chia thành t ng nhóm. V i nh ng ng tác ì ch, ch m và lóng
ngóng, ch c ch n cháu s làm i kém m.

Cu c thi u l i di n ra r t suôn s m t cách áng ng c nhiên, cho n khi cu c thi ch y trong bao t i. M i
a tr ph i nh y vào trong bao t t th ng, ôm bao nh y n ích, quay vòng l i n i xu t phát và nh y ra
kh i bao. Tôi th y Kristi ng g n cu i hàng và trông có v ho ng lo n.

Nh ng khi g n t i l t Kristi, có m t thay i trong i c a cháu. C u con trai cao nh t trong i ng ra sau
Kristi và t hai tay lên eo c a cháu. Hai a con trai khác ng l ch ra phía tr c c a cháu. Khi a tr
tr c Kristi nh y ra kh i bao, hai a con trai ng tr c gi bao trong khi a con trai ng sau nh c Kristi
lên và t cháu chính xác vào trong bao. a con gái ng ng tr c Kristi gi tay cháu và giúp cháu gi
th ng b ng. Cu i cùng cháu c ng b t u nh y, m m c i và t hào. Gi a ti ng hoan hô c v c a các giáo
viên, h c sinh và ph huynh, tôi ã c m n tr i vì nh ng con ng i t t b ng kia có m t trong cu c i ã giúp
cho a con gái khuy t t t c a tôi có th c m th y mình nh là m t con ng i th t s .

Và tôi ã b t khóc.

l nh l m ph i không?

Vào m t em Giánh sinh, m t thi u ph mang thai l n b c n nhà m t ng i b n nh giúp . Con ng

ng n d n n nhà ng i b n có m t m ng sâu v i cây c u b c ngang. Ng i thi u ph tr b ng tr t chân
chúi v phía tr c, c n au qu n lên trong ch . Ch hi u r ng mình không th i xa h n c n a. Ch bò
ng i phía bên d i c u.
n c gi a nh ng chân c u, ch ã sinh ra m t bé trai. Không có gì ngoài nh ng chi c áo bông dày ang
c, ch l n l t g b áo qu n và qu n quanh mình a con bé xíu, vòng t ng vòng gi ng nh m t cái kén.
Th r i tìm th y c m t mi ng bao t i, ch trùm vào ng i và ki t s c bên c nh con.
33
Sáng hôm sau, m t ng i ph n lái xe n g n chi c c u, chi c xe b ng ch t máy.B c ra kh i xe và b ng
qua c u, bà m nghe m t ti ng khóc y u t bên d i. Bà chui xu ng c u tìm.N i ó bà th y m t a bé
nh xíu, ói l nh ng v n còn m, còn ng im ã ch t cóng.
Bà em a bé v và nuôi d ng. Khi l n lên, c u bé th ng hay òi m nuôi k l i câu chuy n ã tìm th y
mình. Vào m t ngày l giáng sinh, ó là sinh nh t l n th 12,c u bé nh m nuôi a n m ng im t i
nghi p. Khi n n i, c u bé b o m nuôi i xa trong lúc c u c u nguy n. C u bé ng c nh ngôi m , cúi
u và khóc. Th r i c u b t u c i qu n áo. Bà m nuôi ng nhìn s ng s khi c u bé l n l tc ib t t
và t lên m m mình.
"Ch c là c u s không c i b t t c - bà m nuôi ngh - c u s l nh cóng!" song c u bé ã tháo b t t c và
ng run r y. Bà m nuôi i n bên c nh và b o c u bé m c tr l i. Bà nghe c u bé g i ng i m mà
u ch a bao gi bi t: " m ã l nh h n con lúc này, ph i không m ?" Và c u bé oà khóc

T CU C UA TÀI

m 20 tu i, tôi là m t n ud ng ang th c t p t i m t b nh vi n nhi. So v i vi n tim ho c b nh vi n a

khoa, công vi c b nh vi n nhi i v i tôi có v d nh tr bàn tay. Tôi v n có khi u k t b n v i tr con.
Ch c ch n tôi s v t qua d dàng và ch còn ch ngày t t nghi p...
Chris là m t c u bé 8 tu i vô cùng hi u ng. C u lén b m vào thám thính công tr ng xây d ng c nh nhà,
và b té gãy tay. Cánh tay gãy c a c u b nhi m trùng, bu c ph i c a b . Tôi c ch nh làm y tá h u ph u
a c u bé.
Khi s c kh e c a c u bé d n d n khá lên c ng là lúc c u au kh nh n ra s m t mát c a mình... C u n m
t ch , ch giúp , không ch u làm v sinh cá nhân. Tôi nh nhàng khích l : "Cháu âu có mãi trong
nh vi n. Cháu ph i h c cách t ph v ...". C u bé gi n d la lên: "Cháu có th làm gì c v i m t tay?".
Tôi v t óc tìm m t câu tr l i thích h p. Cu i cùng tôi b o: "Dù sao cháu v n còn tay ph i". " Nh ng cháu
thu n tay trái " - C u bé kêu lên y th t v ng...
Ch a bao gi tôi c m th y mình vô d ng và vô tâm n th . Sao tôi l i t ng r ng m i ng i u thu n tay
ph i...
Sáng hôm sau, tôi tr l i v i m t cu n b ng dính. Vòng cu n b ng quanh c tay, tôi b o c u bé: "Cháu thu n
tay trái, còn cô thu n tay ph i. Cô s dán tay ph i c a cô vào hàng nút áo sau l ng c a cháu. Bây gi m i khi
cô làm vi c gì b ng tay trái, cháu ph i làm theo b ng tay ph i. Nào, cháu mu n b t u b ng vi c gì ?". Nhìn
tôi v i v nghi ng , c u bé càu nhàu: "Cháu m i ng d y, cháu c n ánh r ng ". Tôi xoay x m n p ng
kem, t bàn ch y lên bàn, tìm cách n n kem lên chi c bàn ch y ang ng nghiêng... Sau g n 10 phút n l c
i kem vung vãi y trên bàn, tôi m i hoàn t t c công vi c. "Cháu có th làm nhanh h n..." - c u bé
tuyên b . Và khi nhanh h n th t, c u m m c i chi n th ng...
Hai tu n sau ó trôi qua nhanh chóng. Chúng tôi bi n m i công vi c hàng ngày thành nh ng cu c ua tài hào
ng. Chúng tôi cài nút áo, ph t b kên bánh mì, c t dây giày,... Không còn phân bi t tu i tác, chúng tôi là 2
n ng viên ang ra s c ua tài...

34
Lúc tôi h t th i gian th c t p c ng là lúc c u bé r i b nh vi n, t tin i m t v i cu c s ng... Khi hôn t m bi t
u bé, tôi không c m cn c m t...
ã 30 n m trôi qua k t ngày y. Cu c i tôi ã bao phen chìm n i. M i l n ph i ng u v i th thách,
tôi l i nh n c u bé. Và m i khi c m th y m t m i, n n lòng, tôi l i l ng l ng vào phòng t m, gi u tay ph i ra
sau, l y kem và ánh r ng b ng tay trái

Giá tr c a nh ng câu h i
(Anthony Robbins)

" B n chúng ch ng c n lý do gì c . Chúng n nhà anh ch vì anh là ng i g c do thái. Quân c qu c xã

xông vào nhà, lôi anh và c gia ình anh i. Ngay sau ó chúng lùa h nh bày gia súc và t ng lên xe l a r i
ch th ng n tr i t p trung...chúng ã gi t ch t h và ch mình anh còn s ng.
Làm sao mà anh có th s ng n i tr c c nh t ng hãi hùng ph i nhìn th y con mình n i b qu n áo c a m t
a tr khác vì bây gi con anh ã ch t sau m t c n m a n? Th nh ng anh v n ph i s ng.
t hôm anh nhìn c n ác m ng chung quanh mình và ph i i di n v i m t s th t hi n nhiên: n u anh còn
ây thêm m t ngày ch c ch n anh s ch t. Anh có m t quy t nh là ph i thoát kh i ây ngay l p t c! Anh
không bi t cách nào, anh ch bi t mình ph i tr n. Hàng tu n li n anh h i các b n tù, "Làm sao chúng ta có th
thoát c n i kinh hoàng này?" Anh h u nh luôn nh n c cùng m t câu tr l i, " ng d i d t", h tr l i
"không th nào thoát n i! h i nh v y d n v t tâm trí anh mà thôi. C ch u khó làm vi c và c u nguy n cho
mình c s ng sót". Nh ng anh không ch p nh n u này - anh nh t nh s không ch p nh n nh th .
Anh b ám nh vì truy n tr n thoát và cho dù nh ng câu h i c a anh không có ngh a gì, anh v n luôn luôn h i
i h i l i, "Làm sao tôi có th tr n thoát? Ph i có cách nào ó. Làm th nào tôi có th tr n thoát kh i n i này
mà v n kho , v n s ng, ngay hôm nay?"

Có l i nói r ng b n c xin thì s c. Và không hi u vì sao hôm y anh ã nh n c câu tr l i.Có th vì

anh h i quá s c mãnh li t, có th là vì anh ã ý th c rõ "bây gi chính là th i m". C ng có th là vì anh liên
c t p trung vào m t tiêu m là câu tr l i cho câu h i c a mình. B t lu n lý do gì, s c m nh v i c a tâm
trí và tinh th n ã th c t nh n i ng i àn ông này.Câu tr l i ã n v i anh t m t ngu n g c l th ng:
mùi l m gi ng c a xác ng i ã th i r a. ó ch cách vài b c cách ch anh lao ng, anh th y m t ng
xác ng i ã b xúc lên thùng xe t i - àn ông, àn bà, tr em, t t c ã b hít khí ng t. Nh ng chi c r ng
vàng c a h ã b g ra, m i trang s c quí báu mà h có, th m trí qu n áo h mang trên ng i, ub l t
ch. Lúc ó thay vì h i, "Làm sao quân c qu c xã có th ghê t m, m t nhân tính n th ? Làm sao
th ng có th làm m t u tàn ác n th ? T i sao th ng l i truy n này x y n v i tôi?"
Stanislavsky Lech ã h i m t câu hoàn toàn khác. Anh h i "Làm cách nào tôi có th s d ng u này tr n
thoát?" Và ngay l p t c anh ã có câu tr l i.

Hoàng hôn ang s a so n k t thúc m t ngày lao ng, Lech ch y l i n p sau chi c xe t i. Ch trong nháy m t
anh ã l t b h t qu n áo và l n mình tr n tru ng vào ng xác ch t mà không ai ý. Anh gi b nh ã
ch t, không m t chút c ng c a qu t dù có lúc anh g n ng p th vì m t s xác ch t khác ti p t c c è

35
lên ng i anh. Mùi hôi th i c a th t ng i r a, nh ng cái xác ch t c ng bao b c anh t phía. Anh ch i
và ch i, hi v ng không m t ai ý n m t ng i v n còn s ng gi a ám xác ch t này và hi v ng s m
mu n chi c xe t i c ng s ch y i. Cu i cùng, anh nghe ti ng ng c xe t i n . Anh c m th y chi c xe rung
lên. Và úng lúc y anh c m nghi m c m i hy v ng c a mình khi ang n m im gi a ng xác ch t. R t
cu c anh th y xe d ng l i và r i nó chút toàn b nh ng thây ma xu ng m t chi c h r ng mênh mông bên
ngoài tr i. Lech c yên ó hàng gi cho t i khi màn êm buông xu ng. Sau cùng anh ta c m th y ch c
ch n không có ai ó, anh rúc ra kh i núi thây ng i và ch y tr n tru ng su t 25 d m cho t i khi tìm ct
do.

Gi a Stanislavsky Lech và bi t bao nhiêu ng i ph i b m ng tr i t p trung, khác bi t ch nào? T t nhiên

có nhi u y u t nh ng m t s khác bi t quy t nh chính là anh ã t m t câu h i khác v i nh ng ng i kia.
Anh ã h i m t cách dai d ng, h i và mong ch có câu tr l i và trong tâm trí anh ã n y sinh m t gi i pháp
u s ng anh. Nh ng câu h i anh t t ra hôm y Krakow ã khi n anh làm nh ng quy t nh ch p
nhoáng nh h ng tr c ti p t i s ph n c a anh. Nh ng tr c khi anh nh n c câu tr l i, tr c khi anh
làm quy t nh và tr c khi có nh ng hành ng y, anh ã ph i h i mình nh ng câu h i úng.

Tôi mu n nói cho b n u này, ng i ta khác nhau là s khác bi t trong nh ng câu h i mà ng i ta nêu ra
t cách nh t quán. Khi ng i ta chán n n, lý do th ng là vì h c l p i l p l i cùng m t câu h i tiêu c c
nh , "Có ích gì? C g ng làm gì, r t cu c c ng ch ng thay i c gì. Tr i sao l i là tôi c ch ?".
u b n h i m t câu h i kh ng khi p, b n s nh n c câu tr l i kh ng khi p. B não c a b n luôn s n
sàng ph c v b n, nên b t k b n a ra m t câu h i nào, nó ch c ch n s có m t câu tr l i.
Vì th n u b n h i, "T i sao tôi không bao gi thành công?" nó s cho b n câu tr l i i khái nh sau: "Vì
n ng c ngh ch l m", hay vì b n không áng làm u gì nn i n ch n".

Tôi cho b n m t ví d v nh ng câu h i thông minh, ó là truy n v anh b n W. Mitchell yêu quí c a tôi. B n
ngh làm sao anh ta có th s ng n i v i hai ph n ba thân th ã b cháy mà v n còn c m th y yêu i?... Sau
tai n n máy bay, khi n m trong b nh vi n và b li t t chân tr xu ng, anh ã g p m t ph n th t h p
n, m t y tá tên là Annie. M t anh ã cháy en hoàn toàn, thân th li t t hông tr xu ng, th mà anh ã có
cam m h i: "Tôi có cách nào làm quen v i cô y không"? Các b n anh tr l i, "Mày iên r i, mày ang t
a d i mình". Nh ng m t n m r i sau, anh và Annie ã thân quen nhau và nay hai ng i ã tr thành v
ch ng. ó là k t qu c a nh ng câu h i mãnh li t: chúng em l i cho chúng ta m t ngu n n ng l c không gì
có th thay th : nh ng câu tr l i và nh ng gi i pháp ! "

" u quan tr ng là ng bao gi ng ng t câu h i. S tò mò có tính hi n h u c a nó. Ta không th nào

không kinh ng c khi chiêm ng m nh ng bí nhi m c a s v nh c u, c a s s ng, c a c c u l lùng c a ta
th c t i. Ch c n ng i ta lãnh h i m t chút bí nhi m này m i ngày thôi ã . ng bao gi m t s tò mò
lành thánh".

- Albert Einstein –

Yêu nên t t, ghét nên x u

36
Tr c, vua n c V r t yêu Di T Hà. Cái phép n c V , ai i tr m xe c a vua, thì ph i t i ch t chân. M Di
Hà au n ng. êm khuya có ng i n g i, Di T Hà v i vàng l y xe vua ra Vua nghe th y, khen r ng:
"Có hi u th t! Vì h t lòng v i m , mà quên c t i ch t chân".

i m t hôm, Di T Hà, theo vua i ch i ngoài v n, ang n q a ào th y ng t còn m t n a, a cho

Vua n. Vua nói: " Yêu ta th t ! C a ang ngon mi ng mà bi t nh ng ta".

sau, vua không có lòng yêu Di T Hà nh tr c n a. M t hôm ph m l i, vua gi n nói r ng: "Di T Hà
tr c dám thi n ti n l y xe c a ta L i m t b n dám cho ta n qu ào th a. Th c mang tôi v i ta ã lâu
ngày, nói xong b t em tr t i. Ôi! Di T Hà n v i vua tr c sau c ng nh v y, th mà tr c vua khen, sau
vua b t t i, là ch t i khi yêu khi ghét khác nhau mà thô Lúc c vua yêu, chính áng t i thì l i hóa công
th n; lúc ph i vua ghét, chính không áng t i thì l i hóa ra s cho nên ng i mu n can ng n, àm lu n v i
vua u gì, thì tr c ph i xem xét cái lòng vua yêu hay vua ghét tính th nào r i hãy nói.

HÃY YÊU THA THI T

ây là b c th c a m t ng i cha g i cho con gái
a mình tr c khi t b cu c s ng c a mình i
cõi v nh h ng.:

"....Con i,dù con s tình yêu nh ng tình yêu c

n.N u ây là ni m vui thì con c nâng niu nh
ng i m ôm p a con th .N u ây là v t
th ng lòng c ng có th tâm h n con v ng
n.Con ng bao gi t h i con r ng ng i con
ang yêu có x ng áng v i con không?. Cái th
tình yêu mà m c c nh món hàng ngoài ch thì
cái ó không còn là tình yêu n a. Khi con yêu con
ng n o tính toán.

u ng i yêu con là ng i nghèo kh thì con s

cùng ng i y lao ng xây p tô th m cho tình yêu.
u ng i yêu con già h n con thì con s làm cho ng i y tr l i v i con. N u ng i yêu c a con b c t
chân thì con s là cái n ng v ng ch c c a h . Tình yêu p nh t s n v i con n u nh con làm dúng theo
i cha d y.Con ph i luôn c nh giác xem th ng i ó yêu con vì cái gì? N u ng i ó yêu con vì s c p thì
con nên nh r ng:S c p c a con ròi s tàn. N u ng i ó yêu con vì con co ch c cao thì con hãy kh ng
nh r ng: Ng i ó không yêu con. Con hãy t b o h r ng: " a v không bao gi em l i h nh phúc cho
con ng i, ch có t túc chân chính m i tho mãn lòng ng i chân chính."Con ph i l ng và giàu lòng tha
th n u nh h h i h n th t s .Con hãy chung thu v i ng i yêu xây d ng cu c d i riêng.N u con làm m t
hai ch quí báu o thì con s h th n và không c quy n t hào v i chính con, v i xã h i.N u con cho
t ng i nào khác ch ng con t cái hôn ranh mãnh b n th u lên môi con thì tr c khi hôn h s khinh con
và nh t là sau khi hôn h s càng khinh con h n.

37
Ai s vì con mà ch m sóc i con. vui khi có tin m ng, bu n khi con g p s không may. ó chính là ch ng
a con.

"CON HÃY YÊU I,YÊU THA THI T NH NGÀY X A M Ã YÊU CHA".......!!!!!

u d ng và vô d ng -

Ngày x a, khi ng i con th c a Câu Ti n b vua S b t giam vì t i gi t ng i. Lúc này n c S có m t v

tiên tri tên là Trang Sinh r t c vua S tôn kính và sùng bái - Câu Ti n bi t c chuy n này, nên th o 1 lá
th , kèm theo 100 nén b c sau ó g i a con út c a mình nói:
- Con hãy mang lá th này cùng v i lá th c a ta, em t i nhà Trang Sinh, h u gi i n n c cho anh c a
con
Ng i con trai c nghe c chuy n này và tranh nhi m v i em c a mình, ch v i cái c là huynh tr ng !!! -
Câu Ti n nh t quy t không cho, nh ng vì phu nhân c a ông ta ã ti p l i c a con trai tr ng mình, n n n , lý
cho con nó c i !!! Câu Ti n u t l m, nh ng ành vì phu nhân mà ng m b hòn làm ng t
y là ng i con trai tr ng c a Câu Ti n em th và vàng t i nhà Trang Sinh. Nh n th và vàng c a Câu
Ti n xong, Trang Sinh d n dò k v i ng i con trai tr ng:
- Ng i hãy v i, ng bao gi quay tr l i ây và ng bao gi h i là làm sao em c a ng i c tha!
Ng i con tr ng m t lòng v n mu n l i mong xem cho c cách gi i quy t c a Trang Sinh, ngoài ra
anh ta còn em ti n vàng mua chu c các quan ch c l n nh trong tri u S - v ph n Trang Sinh - ông ã
âm th m vào ch u vua S và nói r ng:
- " Muôn tâu B h Sao M chi u n cM ,m t mx u
- Th làm cách nào tr kh nó ?
- Làm c
Vua S nghe nói v y, li n ra chi u ch ân xá cho các ph m nhân trong tri u. Con trai tr ng c a Câu Ti n
nghe c tin này, bi t ch c là vua S s p ân xá cho tù nhân, anh ta em lòng sinh nghi Trang Sinh. Anh ta
ã quay tr l i nhà Trang Sinh, v a m i b c vào ngõ, Trang Sinh ã h i:
- Sao ng i ch a v ???
- Tiên sinh cho h i, có ph i là c vua s p ân xá cho tù nhân ?
t ng i nh Trang Sinh thì âu có l l m gì thói i y ! Ông li n b o con trai tr ng c a Câu Ti n:
- Ng i vào nhà l y ti n vàng mà v i!
Con trai c a Câu Ti n m ng th m trong b ng là không nh ng mình ã c nhi m mà còn không m t c a! Anh
ta v i vào nhà l y ti n vàng l i và v th ng m t h i. Sau chuy n y, Trang Sinh l i vào ch u vua S :
- Muôn tâu B h , ti u th n nghe ng i ta n r ng " c vua cho l nh ân xá là vì con trai c a Câu Ti n ó
thôi ! Vì Câu Ti n là m t quân v ng giàu có" Vua S nghe v y em lòng t c gi n, li n h l nh chém u con
trai th c a Câu Ti n ngay l p t c. Ngày a tang cho con trai c a Câu Ti n - phu nhân c a ông và hai con
trai khóc lóc th m thi t - Còn Câu Ti n c i trong b ng mà than r ng:

38
" Ta ch ng l y làm l , ta bi t chuy n này s x y ra. Th ng tr ng t nh ã s ng v i ta, ch u c nh c hàn
cùng ta - còn th ng út ch m i sinh ây thôi, làm sao mà bi t c hàn là gì, su t ngày ch bi t n ch i phung phí
! - Than ôi, th ng tr ng ch u c c nhi u r i thì ti c c a nên m i gây ra c s này ! N u nh th ng út i thì
bây gi cha con ta ã c oàn t , vì th ng út âu có bi t ti c c a ! "

S bình yên

t v vua treo gi i th ng cho ho s nào v c m t b c tranh p nh t v s bình yên. Nhi u ho s ã

công. Nhà vua ng m t t c các b c tranh nh ng ng i ch thích có 2 b c và ông ph i ch n l y 1.

t b c tranh v h n c yên . M t h là t m g ng tuy t m vì có nh ng ng n núi cao chót vót bao quanh.

Bên trên là b u tr i xanh v i nh ng ám mây tr ng m n màng. T t c nh ng ai ng m b c tranh u cho r ng
ây là 1 b c tranh bình yên th t hoàn h o.

c tranh kia c ng có nh ng ng n núi nh ng nh ng ng n núi nàyy tr n tr i và l m ch m á. bên trên là

u tr i gi n d m a nh trút trên cao kèm theo s m ch p xu ng, bên vách núi là dòng thác n i b t
tr ng xoá. B c tranh này trông th t ch ng bình yên chút nào.

Nh ng sau khi nhà vua ng m nhìn, ông th y ng sau dòng thác là m t b i cây nh m c lên t khe n t c a 1
ng á. Trong b i cây t khe n t con chim m ang xây t . ó, gi a dòng thác trút n c xu ng m t cách
gi n d , con chim m ang an nhiên u trên t c a mình.... Bình yên th t s .....

" Ta ch m b c tranh này ! - Nhà vua công b - S bình yên ko có ngh a là 1 n i ko có ti ng n ào, ko khó
kh n, ko c c nh c. Bình yên có ngh a ngay chính khi ang trong phong ba bão táp ta v n c m th y s yên
nh trong trái tim. ó m i chính là ý ngh a th t s c a s bình yên. "

Anh có giúp tôi ?

Vào n m 1989 t i armenia có m t tr n ng t l n(8,2 richter) ã san b ng toàn b tn c và gi t h i

n 30 ngàn ng i ch trong vòng b n phút. Gi a khung c nh ho ng lo n ó , m t ng i cha v i ch y n
tr ng h c mà con ông ta theo h c ....toà nhà tr c kia là tr ng h c nay ch còn là ng g ch v n , nát...

Sau c n s c , ông nh l i l i h a v i con mình:"cho dù chuy n gì x y ra i ch ng n a , cha s luôn bên

con!"Và n c m t ông l i trào ra.Bây gi nhìn vào ng nát tr c ây là tr ng h c thì không còn hi v ng
, nh ng trong u ông l i không th xoá i l i h a v i con, và ông ã hành ng theo nh ng gì mà trái tim
ông mách b o. Ông c nh l i c a hành lang mà ông v n a con i h c m i ngày , ông nh r ng phòng h c
con trrai mình phía bên ph i c a tr ng .Ông v i ch y n ó và b t u ào b i.

39
Nh ng ng i cha ,ng i m khác c ng ch y n ,và t kh p n i vang lên nh ng ti ng kêu than:"ôi, con trai
tôi!","ôi, con gái tôi!" M t s ng i khác v i lòng t t c kéo ông ra kh i ng nát , h nói:

ã quá mu n r i !

-B n tr ã ch t r i!

-Ông không còn giúp c gì cho chúng n a âu!

i m i ng i , ông ch t m t câu h i :"anh có giúp tôi không ?"Và sau ó , v i t ng mi ng g ch, ông l i
ti p t c ào b i , tìm a con mình . Lúc này , có c ch huy c u ho và ông này c ng c s c a ông ra kh i
ng nát:

- Xung quanh ây u ang cháy và các toà nhà ang s p .Ông ang trong vòng nguy hi m.Chúng tôi
lo m i vi c , ông hãy v nhà i !

Ng i àn ông ch h i l i :"ông có giúp tôi không ?'

Sau ó là nh ng ng i c nh sát, h c ng c thuy t ph c ông :

-M i vi c ã k t thúc , ông có hi u không ?Ông ang gây nguy hi m cho chúng tôi y , ông hãy v i!

ó là vi c t t nh t ông có th làm lúc này y!

Và v i c h , ông c ng ch h i ::"các anh có giúp tôi không?"Nh ng m t l n n a , ông c ng ch nh n cs

ch i!Ông l i tiêp t c m t mình vì ông hi u r ng ông ph i t mình th c hi n l i h a v i con , dù con ông còn
ng hay ã m t!

Ông ào ti p...12 gi ...24 gi ... m ng t ng cu i cùng c l t ra , dây th n kinh ông lúc nay d ng nh
ang c ng ra , ông ang ch i u x u nh t...ông nghe ti ng con trai mình!Ông g i l n tên con: "Armand!"
Tim ông nh ng ng p khi :

- Cha i , con ây !

Và v i m t gi ng t hào , c u bé b o:

-Con ã nói v i các b n là ng s vì n u cha còn s ng , cha s c u con !Và khi cha ã c u con thì các b n
ng s c c u.Cha ã h a v i con là dù tr ng h p nào cha c ng luôn bên con , cha còn nh không ?
Và cha ã th c hi n c u ó!

- Cha luôn bên con , con a!Nh ng cha mu n bi t ó sao r i?

-T i con còn l i 14 trên 33 cha !T i con s l m, ói , khát...nh ng bây gi t i con ã có cha ây, cha s
u b n con , ph i không cha?

- Ra ây i con!

- Khoan ã cha! các b n ra tr c, con bi t r ng cha s không b r i con. Có chuyên gì x y ra con c ng

biet r ng cha luôn bên c nh con .

t cách tin t ng , c u bé nói v i cha !

40
 Cái g ng vùng Matsu-Yama
(Truy n c Nh t B n)

i vùng núi Matsu-Yama h o lánh, t nh Echigo, có ôi v ch ng tr s ng v i nhau. H sinh cm t a

con gái. Hai ng i r t m c th ng con.

t d o, ng i b lên kinh ô có vi c. Khi tr v , anh t ng v m t cái h p b ng g tr ng r t nh n. M h p ra,

ch th y có m t m nh kim khí tròn; m t m t thì tr ng nh b c kh m, m nh ng nét v hình chim và lá; còn
t kia thì sáng nh th y tinh. Ch v xem, l y làm thích thú và l lùng vì th y trong áy g ng có m t khuôn
t xinh p v i ôi môi h ng và ôi m t sáng nh ang m m c i v i mình.

Anh ch ng gi i thích cho ch hi u ó là cái g ng. Khuôn m t ng i ph n trong y chính là khuôn m t ch

c ph n ánh vào. thành th , m i ng i u có m t cái nh th này, còn ây ch a ai trông th y.

Ch v say mê v i món quà. L n u tiên c th y cái g ng và c ng là l n u tiên ch th y khuôn m t

xinh p c a mình. Ch em ra dùng xong l i c t ngay nó vào h p c n th n cùng v i nh ng th quý giá khác.

y n m trôi qua. con gái ngày càng l n, gi ng m nh úc. Cô bé r t d yêu, ngoan ngoãn, c m i ng i
th ng m n. Nh l i mình ã có lúc kiêu hãnh vì t bi t có s c p, ng i m bèn c t chi c g ng r t k , s
ng con gái soi g ng r i s có ý ngh t kiêu.

t hôm, ng i m hi n d u y lâm b nh n ng. Bi t không còn s ng c bao lâu n a, bà g i con gái n

n và d n dò :

-"Con gái yêu quý c a m , khi m t giã cõi tr n này, con hãy h a v i m , s m s m chi u chi u, soi g ng
này, con s nhìn th y m và hi u r ng m s mãi trong ó phù h cho con".

Ng i m l y chi c g ng a cho con gái. Cô gái h a vâng l i bà r i khóc n c n .

ó, cô con gái ngoan ngoãn, không bao gi quên l i tr i tr n c a m . Ni m vui nh t c a cô là ng m hình

nh c a m trong g ng và nói r ng : "M i, hôm nay con ã làm c nh m mong mu n".

Cô gái có m t bông h ng

John Blanchard r i kh i b ng gh , ch m chú nhìn dòng ng i

ang ra kh i nhà ga xe l a trung tâm thành ph . Anh ang ch
ng i con gái mà trái tim ã r t quen thu c v i anh nh ng
khuôn m t thì anh ch a t ng g p, m t cô gái v i m t bông hoa
ng. 13 tháng tr c ây trong m t th vi n Florida, khi nh c
t cu n sách ra kh i k anh b ng c m th y b lôi cu n không

41
ph i vì n i dung cu n sách mà vì nh ng dòng ch vi t b ng bút chì bên l cu n sách. Nh ng hàng ch m m
i v i n i dung ch a ng m t tâm h n sâu s c và m t trí tu sáng su t. Bên trong bìa cu n sách, n i ghi
tên ng im n, anh tìm ra tên ch nhân c a hàng ch , ó là Hollis Maynell. Cô gái s ng thành ph New
York.

Sau ó anh vi t cho cô gái m t b c th t gi i thi u mình và mong cô tr l i, nh ng ngay hôm sau anh ã
ph i lên tàu ra n c ngoài tham gia cu c Chi n tranh Th gi i th hai. Trong vòng m t n m và m t tháng sau
ó hai ng i d n d n tìm hi u nhau qua th t . M i lá th là m t h t gi ng c gieo vào trái tim n ng cháy.
t m i tình n y n . Anh ngh cô gái g i cho mình m t t m hình nh ng cô t ch i. Cô cho r ng n u chàng
th c lòng thì di n m o c a cô âu có quan tr ng gì. Cu i cùng n ngày anh t châu Âu tr v , h h n g p
nhau l n u t i nhà ga trung tâm thành ph New York. Cô gái vi t: “Anh s nh n ra em là ng i có m t bông
ng trên ve áo”.

Khi ó, tôi th y m t ng i con gái b c l i phía tôi, cô y có m t thân hình m nh mai thon th . Nh ng cu n
tóc vàng lo n xo n bên vành tai nh nh n. C p m t cô y xanh nh nh ng oá hoa. ôi môi và c m cô ta có
nét c ng quy t nh ng r t d u dàng. Trong chi c áo vét màu xanh nh t cô gái trông nh mùa xuân ang t i.
Tôi ti n l i phía cô gái và hoàn toàn không ý là cô y không có bông h ng trên ve áo. Khi tôi b c t i, cô
gái n m tn c u dàng h p d n trên vành môi và nói nh : “ i cùng em ch , chàng thu th ?”. Khi y
n nh không t ch c, tôi b c thêm m t b c n a l i phía cô gái, và úng lúc y tôi nhìn th y Hollis
Maynell v i bông h ng ng ngay sau cô y. ó là m t ng i ph n ã ngoài 40 tu i. Bà ta có mái tóc màu
xám bên trong m t chi c m ã c . Bà ta có m t thân hình n ng n , ôi chân m p m p trong ôi giày th p.
Khi ó cô gái trong chi c áo màu xanh v i vã b c i. Tôi có c m giác d ng nh con ng i tôi lúc ó b chia
làm hai, m t n a ang mu n c i theo cô gái và n a còn l i h ng t i ng i àn bà mà tâm h n ã th c
chinh ph c tôi. Và bà ta ng ó, khuôn m t béo t t v i làn da nh t nh t nh ng hi n lành và nh y c m.
Khi ó b ng nhiên tôi không còn l ng l n a. Tay tôi n m ch t cu n sách nh c k gi ng nh cu n sách
trong th vi n tr c ây cô gái có th nh n ra tôi. ây không ph i là tình yêu nh ng là m t cái gì ó r t
áng quý, m t cái gì ó th m chí có th còn h n c tình yêu, m t tình b n mà tôi luôn luôn và mãi mãi bi t n.
Tôi ng th ng chào ng i àn bà, chìa cu n sách ra và nói, m c dù khi nói tôi c m th y gi ng mình ngh n
i vì cay ng và th t v ng: “Tôi là trung uý John Blanchard và xin phép c h i ây ch c là cô Maynell? Tôi
t vui m ng là cô ã n ây g p tôi hôm nay. Tôi mu n m i cô dùng c m t i có c không?”. Ng i ph
n m tn c i bao dung và tr l i: “Ta không bi t vi c này nh th nào con trai , nh ng cô gái tr m c
chi c áo vét màu xanh v a i kia ã n n n ta eo oá hoa h ng này trên ve áo. Cô y nói n u anh có m i ta
i n t i thì nói r ng cô y ang i anh nhà hàng l n bên kia ng. Cô y nói ây là m t cu c th nghi m
gì ó.”

Ng i ta ch có th nh n ra b n ch t th t s c a trái tim khi ph i i m t v i nh ng u không nh ý mu n.

N CÒN HY V NG

Su t mùa ông n m ó tôi làng Castelmare, m t làng g n nh hoàn toàn b tàn phá g n Livourne (Ý) và
sáng nào tôi c ng g p bà lão Maria Bendetti. Nh con, m nh kh nh, nh n nheo, bà i chân không, b n m t
42
chi c áo en ã b c màu, thành hung hung , u qu n m t chi c kh n quàng en, l m kh m, vai mang
ng m t cái gùi an b ng miên li u (osier). M t bà tóp l i, s m en, ti u t y, u t , mang nh ng nét au kh ,
u r , th t v ng. Bà bán cá, nh ng loài cá k d mà không ngon c a a Trung H i, dân làng ch s ng b ng
nh ng con cá ó v i ít mì ng. Tôi ã bi t làng ó th i còn thái bình, dân chúng sung s ng và vô t l . Bây
gi công tr ng nh xíu nhà c a ã s p h t vì bom n, ch còn m t ng g ch v n, không nghe th y ti ng
i, ti ng nh c nh h i x a n a. Không khí ph ng ph t mùi h ng hoa trúc ào thành th c nh t ng thê
th m nh m t ngh a a, làm cho tôi au lòng. N i ó tr c kia thì thích bi t bao, bây gi ch t r i, c nh tan
hoang hoàn toàn ó th t xót xa, tuy t v ng.

u h t các thanh niên ã b x di n i khác. Nh ng các ông già bà c và tr con còn l i; h l m lùi i trong
nh nát nh nh ng bóng ma; có m y chi c thuy n và m y chi c l i rách vá víu b y b , h c c kh l m
i ki m c mi ng n, ch v a cho kh i ch t. Trong s nh ng ng i l i, có bà Maria. ôi khi bà d t
theo m t em gái m i tu i, ch c là cháu bà. G y m, rách r i, em i chân không, lon ton bên c nh bà, v a
i v a rao:

"Cá ây! Cá t i ây ! "

Nh c làm cho ng i ta tin r ng cá m i d in c lên. Tôi nh n xét hai bà cháu, mà không kh i bu n r u,

lo ng i cho h ; h có v c bám l y m t d vãng ã qua, qua h n r i Qu là m t o v ng.

t bu i sáng, khi h i qua công tr ng tan hoang, tôi h i chuy n h . Trong chi n tranh h ã thoát ch t khi
d i bom và bây gi h s ng trong cái h m h m Eustacia, khu nghèo nh t c a làng mà không b tàn phá.
Vì trong lòng xót xa, âm ra bi quan, tôi h i bà lão :

" T i sao bà không i n i khác ? ây còn có t ng lai gì n a âu?.:. Tàn phá h t r i... H t h n r i " .

Bà lão làm thinh m t chút r i ch m ch p l c u:

" ây là quê h ng c a mình. V i l i âu có h t h n " .

i hai bà cháu b c i, và tôi có c m t ng r ng h vui v nháy m t v i nhau, ra v hóm h nh, bi u ng

tình. Th y v y tôi sinh ra tò mò. M y ngày sau, tôi b t giác dò xét xem h i âu, không c ý rình mò. Bu i
sáng tôi th y h i làm nh ng công vi c hàng ngày nh m i ng i, nh ng bu i chi u thì không th y h âu
t. M y l n, sau b a tr a, tôi i qua h m Eustacia: c n phòng nh c a h luôn luôn v ng tanh. Có th r ng
hai bà cháu ó không ch t phác nh tôi t ng ch ng? T i sao mà bu i chi u nào c ng i kh i? Có làm gì ám
mu i không? Buôn l u ho c ch en? Vì nghi ng h nh v y nên m t bu i n , tôi b h n gi c tr a trên bãi
bi n, l i h m Eustacia s m h n m i l n. Tôi n p d i m t cái c ng, rình c n nhà c a bà lão. Tôi không ph i
i lâu. Kho ng m t gi tr a, hai bà cháu trong h m b c ra, m i ng i eo m t cái gi không trên l ng;
n m tay nhau, vui v , h ng hái lên ng. Tôi di theo rình h , nh m t tên tr m. Hai bà cháu lách qua ám
nhà c a nát. T i u làng, h ti n vào m t con ng mòn cháy n ng a xu ng lòng sông c n khô. Tôi
ng trên cao nhìn xu ng b sông. Tôi ng c nhiên làm sao, th y nhi u ng i cu c t, xúc t trong lòng
sông l m ch m nh ng á. Hai bà cháu t gi xu ng r i b t u làm vi c. M i u tôi t ng h tìm b o v t
vàng b c gì ó, r i tôi th y a cháu gái xúc m t gi cát còn bà lão l a k t ng phi n á tr ng vuông v c, b
vào gi . Khi gi y r i, h eo lên l ng, ch m ch p leo cái d c d ng ng lên b .H i ngang sát ch tôi
núp. Không bi t h có nh n th y tôi không. N u có thì h c ng không l cho tôi th y. i cho h i qua r i,
tôi m i theo dõi. Con ng a t i ch cao nh t c a làng, t i m t cái i nh bao quát c mi n chung

43
quanh. M y l n i ch i, tôi ch a bao gi b c chân t i ó: ó là n i duy nh t không b tàn phá. M t nhóm
ng i trong làng ng làm vi c trong m t b i cây keo (acacia). H nói nh nh v i nhau, không có nh ng
ch huênh hoang mà l ng l tr n h , d c nh ng phi n á nh nh n, tr ng và p r i s p v i nhau, ch ng
lên nhau thành nh ng b c t ng c a m t ki n trúc r ng l n. M i u tôi ch ng h ng. R i t nhiên tôi oán
c m c d ch c a h , h tính xây c t cái gì. Tôi ngh t th . Nh ng k ó ch có m i m t cái nhà che m a
che n ng còn bao nhiêu ã m t h t, nh ng ông già bà c và tr con ó mà tôi t ng ch là nh ng bóng ma
t l c, h o, v t v ã quy t tâm làm m t công tác t p th u tiên là t l c xây c t m t giáo ng m i
, l ng l y. Không ph i m t nhà th nh x u xí t p nh p âu, mà m t ch th ph ng qui mô, p h n
t c nh ng giáo ng c trong mi n.

Bà lão và a cháu trút gi cát, á xu ng, ngh m t chút th r i l i tr xu ng lòng sông. Khi i ngang qua
sát tôi, m hôi nh nh i trên trán, bà lão ngó lén tôi , c p m t en và nghiêm ngh c a bà có v t ic i du
dàng mà bí m t, b ngoài thì bình t nh mà b trong thì ranh mãnh m t cách hi n t .
Bà có v nh b o:

"Sao? Có th c là t ng lai c a t i tôi dã h t h n ch a?"

t c cu c i c a bà hi n rõ trong v nhìn ó, t d vãng, hi n t i t i t ng lai. M t cu c d i can m, nh n

i, m t lòng tin t ng b n b , không gì lay chuy n n i, m t ý chí cam nh n cái gì không tránh c, nh t là
quy t tâm tin t ng. Tôi x u h ng trân trân ra ó trong khi hai bà cháu i khu t trong ng mòn. Ngh
ng mình ã cho ni m th t v ng lôi cu n, tôi th y au nhói trong tim nh có m i dao âm vào ó. thì
tan hoang, nát y nh ng ã làm sao? N u nh ng ng i già l m kh m nh v y và nh ng ng i tr m ng
nh v y mà còn có lòng tin t ng mãnh li t nh v y thì th gi i v n còn có th hy v ng c, hy v ng c
t t c . Tôi ng trên i m t h i lâu. Sau cùng khi tôi xu ng i, lòng ã bình t nh, ph n kh i r i thì ngôi sao
Hôm hi n lên, tuy còn l m nh ng ã l p lánh trên n n tr i vô biên, và làng xóm chìm l n sau làn s ng nh
bi n b c lên. Nh ng "cái n i tâm linh còn b ng b ng ó", tôi th y t t c các ng n l a chi u ra r c r .

( A. J. Cronin )
Nh h i tôi ch ng 7 tu i, ông n i d n tôi n bên h cá trong trang tr i r i b o tôi th ném m t viên á xu ng
c. Sau ó ông b o tôi quan sát nh ng vòng trong trên m t n c b i chính viên á v a ném. R i ông b o
tôi "Cháu hãy th hình dung mình nh viên á kia. Trong i, cháu c ng có th t o ra r t nhi u vòng tròn xao
ng và chúng s nh h ng n s an bình c a t t c nh ng ng i xung quanh."

Và r i ông ti p t c: "Hãy luôn nh r ng cháu là ng i ch u trách nhi m v nh ng gì cháu ã t vào trong

vòng tròn c a chính mình và vòng tròn ó c ng s lan to và ch m vào r t nhi u vòng tròn khác. Vì v y hãy
ng sao cho nh ng ut t p mà vòng tròn c a cháu t o nên c g i i nh nh ng thông p c a hoà
bình và nhân ái n kh p m i ng i. Ng c l i, nh ng xao ng sinh ra t s gi n d ho c ganh t ch c

44
ch n s lan to và nh h ng n nh ng vòng tròn khác. Do ó, cháu c n ph i ý th c c trách nhi m c a
mình i v i t t c nh ng u trên".

ó là l n u tiên trong i tôi nh n ra r ng s an bình n i t i hay s b t an trong m i con ng i u ch y ra

th gi i này. Vì th s không th t o l p m t th gi i hoà bình khi chúng ta ang còn b v ng b n b i nh ng
xung t n i t i, h n thù, h nghi hay gi n d bên trong d u cho nh ng xúc c m hay ý ngh ó có c nói ra
hay không.

i khu y ng xung quanh nh ng vòng tròn di n ra trong m i chúng ta u tràn ra th gi i r ng l n này,

ho c tô v thêm v p cho cu c s ng, ho c c n tr , phá v nh ng vòng tròn khác.

Chi c b ng g c cho trái tim tan v .

,m ang làm gì th ? Cô bé Susie ch m i 6 tu i h i me.

-M ang n u món th t h m cho cô Smith hàng xóm.

- Vì sao ? - Susie th c m c.

- Vì cô Smith ang r t bu n con . Con gái cô y v a qua i và trái tim

cô y ang tan nát. Chúng ta s ch m sóc cô y m t th i gian. - bà m d u
dàng tr l i.

- T i sao l i th h m ? - Susie v n ch a hi u ?

- Th này nhé con yêu, khi m t ng i r t bu n, h s ko th làm t t ngay

nh ng vi c r t nh nh n u b a t i hay m t s vi c v t khác. Vì chúng
ta cùng s ng trong m t khu ph và cô Smith là hàng xóm c a gia ình
mình, chúng ta c n ph i giúp cô y. Cô Smith s ko bao gi còn có th
nói chuy n, ôm hôn con gái cô y ho c làm b t c u gì thú v mà m và con có th làm cùng nhau. Con là
t cô bé thông minh, Susie. Có th con s ngh ra cách nào ó giúp cô y.

Susie suy ngh r t nhiêm túc v nh ng u m nói và c g ng tìm cách góp ph n giúp cô Smith. Vài phút
sau, Susie ã tr c c a nhà cô Smith. r t rè b m chuông. M t m t lúc lâu cô Smith m i ra m c a: " Chào
Susie, cháu c n gì ? ". Susie c m th y gi ng cô Smith r t nh , khuôn m t cô trông r t bu n r u, nh th cô
a khóc vì m t cô hãy còn m ng n c.

" M cháu nói con gái c a cô v a qua i và cô ang r t bu n vì tim cô b th ng - Susie e dè xoè tay ra.
Trong lòng bàn tay c a cô bé là m t chi c b ng g c cá nhân- Cái này b ng cho trái tim cô " . Nh
ch c ch n Susie nói thêm: " Cháu ã dùng vài l n và nó r t t t ". Cô Smith há mi ng kinh ng c, c g ng ko
t khóc. Cô xúc ng qu xu ng ôm ch t Susie, ngh n ngào qua làn n c m t: " Cám n, cháu yêu quý, nó
giúp cô r t nhi u".

nh nhôm kh c s

45
Sau m t th i gian khá dài khi ng i b m t, ng i con gái m i vào phòng b , cô th y m t chiêc h p m u
en, c tr m tr m t cách r t công phu, co ch : T ng con gái. Cô gái m chi c h p và ng c nhiên khi
th y trong h p ch là m t m nh nhôm x u xí co kh c s 23. Cô r t l y làm ng c nhiên, t i sao b cô l i gi
t v t không co giá tr trong m t chiéc h p p nh th . R i b ng i m t th i gian cô con gái quên i th c
c y. Cho n khi cô sinh a con u lòng. Lúc t b nh vi n cô th y nét m t c a ch ng r t m ng. Cô h i
có chuy n gì th anh? Ng i ch ng tr l i anh v a nh t c m t báu v t, nói r i ng i ch ng li n rút túi
mình ra m t m nh nhôm x u xia có kh c s 23, anh b o ó là m nh nhôm ng i ta deo vao c chân con gái
anh không nh m l n v i con gái ng i khác. ây là v t mà ch có con gái anh m i có.....Và bây gi thì cô
ã hi u vi sao b cô l i chân tr ng m nh nhôm ó th .

Giá tr c a th i gian

tk s ã tính c r ng v i m t thanh s t n ng 5kg, chúng ta có th làm c m t trong các vi c sau

ây:

u làm inh s bán c 10 USD.

u làm kim may s bán c 300 USD.

Còn n u dùng làm nh ng cái lò xo ng h s em l i 25.000 USD

i ngày u cho chúng ta 24h b ng nhau, còn s d ng nh ng nguyên li u ó nh th nào, dùng chúng
làm gì là tùy thu c chúng ta. Th i gian là m t trong nh ng th hi m hoi duy nh t mà khi ã m t r i chúng ta
không th nào tìm l i c. Ti n b c m t i có th tìm l i c. Ngay c s c kh e n u m t i c ng có kh
ng ph c h i c. Nh ng th i gian s không bao gi quay b c tr l i.

Không có c m t nào tai h i cho b ng ba ch "Gi t - th i - gian". Nhi u ng i tìm nh ng thú vui, tìm nh ng
vi c làm ch mong gi t th i gian. Th t ra chúng ta c ban cho th i gian s d ng ch không ph i
gi t chúng.

Tình th ng không l i

Cha tôi d ng nh không bi t th hi n tình yêu th ng c a mình. C gia ình tôi s ng vui v và tho i mái, t t
c ng là nh m tôi. Hàng ngày cha c sáng s m i làm, chi u t i v nhà. Th nh ng sau khi nghe m tôi
v nh ng t i mà chúng tôi ph m ph i trong ngày thì cha l i không ng t l i r y la chúng tôi.

Có l n tôi n tr m m t cây k o c a ti m nh u ph . Cha bi t chuy n và nh t nh b t tôi em tr . Không

nh ng th cha còn b t tôi n quét d n c a ti m chu c l i l i l m. L n y duy ch có m hi u b i dù sao tôi
ng ch là a tr mà thôi.

46
Tôi ch i bóng s ý b gãy chân. Trên ng n b nh vi n, ng i ôm tôi vào lòng là m . Cha d ng xe h i
a ông tr c c a phòng c p c u, nh ng ng i b o v yêu c u ông u xe n i khác vì ch ó ch dành cho
nh ng xe c p c u mà thôi. Cha nghe xong li n n i gi n: "Th ông t ng xe c a chúng tôi là xe gì? Xe du
ch ch c?" .

Trong nh ng bu i ti c m ng sinh nh t c a tôi, cha ch ng gi ng m t ng i cha chung vui v i tôi chút nào. Cha
ch m i lo th i bong bóng, bày bàn ti c ho c làm nh ng vi c ph c v v t vãnh. V n là m c m n n lên bánh
kem và a n cho tôi th i.

Xem nh ng album nh, b n bè th ng h i: "Cha b n âu v y?". Ch có tr i m i hi u n i, vì lúc nào cha

ng là ng i c m máy ch p hình. Còn m và tôi thì luôn c it i nh hoa và nh ch p d nhiên là vô s .

Tôi còn nh có l n m nh cha d y cho tôi t p i xe p. Tôi xin cha

khoan hãy buông tay ra, nh ng cha nói ã n lúc cha không nên v n xe
cho tôi n a. Và th là cha buông tay. Tôi té xu ng t, m v i ch y l i
tôi d y, còn cha thì khoát tay ra hi u m tránh ra. Lúc ó tôi r t gi n,
và nh t nh ph i ch ng t cho cha th y tôi c ng không c n s giúp .
Ngh v y tôi l p t c g ng leo l i lên xe và ch y m t mình cho cha xem.
Lúc y cha ch ng yên và n m t n c i.

Tôi vào i h c, t t c th t u do m vi t cho tôi. Cha ch g i ti n n

c và duy nh t m t b c th ng n trong vòng b n n m tr i, n i dung ch
n v n vài dòng v chuy n tôi r i kh i nhà i h c xa nên ch ng còn ai
á bóng trên th m c tr c nhà n a khi n th m c c a cha ngày m t
i t t.

i l n tôi g i n v nhà, cha d ng nh u r t mu n trò chuy n v i tôi nh ng cu i cùng ông l i nói: "Cha
i m l i nghe n nhé!" .

Th r i tôi c ng k t hôn, l i v n là m khóc. Cha ch s t s t m i vài cái r i b c ngay ra kh i phòng.

bé n l n, cha ch th ng nói v i tôi nh ng u nh : Con i âu y? , M y gi v ? , Xe còn x ng

không? , Không, không c i...

Cha hoàn toàn không bi t th hi n tình yêu th ng c a mình. Tr phi...Tr phi... Ph i ch ng cha ã th hi n
t nhi u nh ng tôi l i vô tình không c m nh n c tình th ng yêu bao la ó?

u ó r i c ng qua i
t ngày n , vua Salomon b ng mu n làm b m t Benaiah, m t c n th n thân tín c a mình. Vua bèn nói v i
ông: "Benaiah này, ta mu n ông mang v cho ta m t chi c vòng eo trong ngày l và ta cho ông sáu tháng
tìm chi c vòng ó".

Benaiah tr l i: "N u có m t th gì ó t n t i trên i này, th a c vua, tôi s tìm th y nó và mang v cho

ngài, nh ng ch c là chi c vòng y ph i có gì c bi t?".

47
Nhà vua áp: "Nó có nh ng s c m nh k di u. N u k nào ang vui nhìn vào nó s th y bu n, và n u ai ang
bu n nhìn vào nó s th y vui". Vua Salomon bi t r ng s không i nào có m t chi c vòng nh th t n t i trên
th gian này, nh ng ông mu n cho ng i c n th n c a mình n m m t chút b bàng.

Mùa xuân trôi qua, mùa h n nh ng Benaiah v n ch a có m t ý t ng nào tìm ra m t chi c vòng nh
th .

Vào êm tr c ngày l , ông quy t nh lang thang n m t trong nh ng n i nghèo nh t c a Jerusalem. Ông
i ngang qua m t ng i bán hàng rong ang bày nh ng món hàng trên m t t m b t t i tàn. Benaiah d ng
chân l i h i: "Có bao gi ông nghe nói v m t chi c vòng k di u làm cho ng i h nh phúc eo nó quên i
ni m vui s ng và ng i au kh eo nó quên i n i bu n không?". Ng i bán hàng l y t t m b t lên m t
chi c vòng gi n d có kh c m t dòng ch . Khi Benaiah c dòng ch trên chi c vòng ó, khuôn m t ông r ng
ng i m t n c i.

êm ó toàn thành ph hân hoan, t ng b ng ón mùa l h i. "Nào, ông b n c a ta - vua Salomon h i - ông
ã tìm th y u ta yêu c u ch a?". T t c c n th n có m t uc i l n và c chính vua Salomon c ng c i.

Tr cs ng c nhiên c a m i ng i, Benaiah a chi c vòng ra và nói: "Nó ây, th a c vua". Khi vua
Salomon c dòng ch , n c i bi n m t trên khuôn m t vua. Trên chi c vòng ó có kh c dòng ch : " u ó
i c ng qua i".

Vào chính giây phút y, vua Salomon nh n ra r ng t t th y nh ng s khôn ngoan, v ng gi và quy n uy c a

ông u là phù du, b i vì m t ngày nào ó ông c ng ch là cát b i...

Nh ng hòn á cu i

Trong m t bu i nói chuy n v i m t nhóm các doanh nhân, m t chuyên gia trình bày v cách s d ng th i gian
có hi u qu . ng tr c nh ng ng i khá thành t trong cu c s ng, ông m m c i: "Sau ây là m t câu h i
tr c nghi m". Ông ta l y t g m bàn m t cái l r ng mi ng c 4 lít và m t túi ch a nh ng hòn á cu i to b ng
m tay. Ông l n l t t t ng hòn á vào l cho n khi không th b vào c n a. "Cái l có y ch a?" -
ông h i.

y r i" - m i ng i áp. "Th t không?" - ông l y t g m bàn ra m t túi s i nh t t vào l và l c cho các
hòn s i chen vào t t c các kho ng tr ng gi a các hòn á cu i. Ông nho n mi ng c i và h i: "Cái l y
ch a?".

n này thì m i ng id ng nh b t k p ông. Ai ó tr l i: "Ch c là ch a".

"T t!" - ông nói và l y ra m t túi cát vào l và cát chen y vào các kho ng tr ng gi a nh ng hòn á cu i
và hòn s i. M t l n n a, ông h i: "Cái l y ch a ?".

"Ch a" - m i ng i nhao nhao. "T t" - ông l p l i và v l y bình n c vào l cho n khi n c ng p n
mi ng l . Ông ng c nhìn m i ng i và h i: "Minh h a này nói lên u gì?".

48
 t nhà kinh doanh nhanh nh u áp: "V n là cho dù k ho ch làm vi c c a b n có sít sao th nào i n a,
u c g ng b n luôn có th làm thêm nhi u vi c n a!"

"Có th " - ông áp - Nh ng ó không ph i là v n . u mà minh h a v a r i nói lên là b n không t

nh ng hòn á cu i vào l tr c, b n s không bao gi có th nhét chúng vào c".

Cái gì là nh ng "hòn á cu i" trong cu c s ng c a b n? Có th là m t d án, m t hoài bão mà b n mu n th c

hi n, th i gian v i nh ng ng i mà b n th ng yêu, h c v n c a b n, s c kh e c a b n ... Nh ng nh t
nh ng "hòn á cu i" ó vào l tr c ho c b n s không bao gi nhét chúng vào c. Chúng ta luôn c g ng
làm th t nhi u vi c trong kho ng th i gian gi i h n c a mình. Nh ng u quan tr ng là nh ng vi c mà b n
ang làm có th t s có ý ngh a.

Th thì t i nay hay sáng mai khi b n suy ng m v câu chuy n này, hãy t h i chính b n thân mình r ng u
gì là nh ng "hòn á cu i" trong cu c s ng c a chính b n và hãy t chúng vào trong l tr c.

Tình yêu

ãm tn mk t khi Susan b mù vì m t ch n oán sai c a bác s , cô

t ng t b ném vào th gi i c a bóng t i, t c gi n, tuy t v ng và m c
m. Và t t c nh ng gì cô còn bám víu vào cu c s ng là vì b n
trai cô - Mark. Mark là m t s quan quân i. Anh r t yêu Susan, ã nhìn
th y cô tuy t v ng n m c nào, anh quy t nh giúp Susan l y l i c
c m nh và t l p. u tiên, anh tìm cho cô m t công vi c dành cho
ng i khi m th . Nh ng làm sao cô n ch làm vi c c ây? Mark
ngh a cô n ch làm h ng ngày, dù hai ng i hai u thành ph .
Tuy nhiên sau ó, Mark nh n ra r ng ó không ph i là gi i pháp. Susan
ph i t mình i xe buýt, t n ch làm - ó m i là cách úng. Nh ng
Susan r t nh y c m, cô y s ph n ng th nào?
úng nh v i Mark ngh , Susan h t s c h t ho ng khi nghe t i vi c mình ph i t i xe buýt. "Em b mù" mà"-
Cô ph n ng b ng gi ng cay ng -"Làm sao em bi t em s i n âu? Anh b r i em ph i không?" Mark r t
au lòng khi nghe nh ng l i ó, nh ng anh bi t ph i làm gì. Anh h a s cùng cô i xe buýt m i sáng và m i
chi u, bao lâu c ng c, cho n bao gi cô quen v i vi c i xe buýt.
Trong hai tu n li n, Mark trong b ng ph c quân i, i theo Susan n n i làm vi c. Anh d y cô làm sao
s d ng các giác quan khác, nh t là thính giác, bi t mình ang âu và làm sao quen v i môi
tr ng m i. Anh c ng giúp cô làm quen v i nh ng ng i lái xe buýt, nh h m t n cô, gi cho cô m t
ch ng i h ng ngày...

Cu i cùng, Susan nói cô có th t i c. Sáng th hai, l n u tiên, h i theo hai h ng khác nhau.
Th ba, th t , th n m... M i ngày Susan ut i xe buýt n ch làm và ón xe buýt i v . Susan c m
th t r t vui vì cô v n t mình làm c m i vi c. Th hai c a 5 tu n sau ó, Susan ón xe buýt i làm nh

49
 i khi. Khi cô ang óng ti n mua vé tháng cho ng i lái xe, b ng anh lái xe nói: "Tôi th t ghen t v i cô y
nhé!". Susan không bi t có ph i anh ta nói v i mình không. Nh ng nói cho cùng, có ai mà l i i ghen v i m t
cô gái mù ang u tranh mà s ng ch ? Cô h i:

- Sao anh l i ghen v i tôi c?

- Vì cô c quan tâm và b o v . Cô qu là h nh phúc!

- Tôi c bao v ? Anh nói th t c là sao?

- Su t m y tu n qua, sáng nào tôi c ng th y m t chàng trai m c ng ph c quân i lái xe theo, r i ng bên
kia ng nhìn cô xu ng xe. Anh ta nhìn theo n khi cô i qua ng an toàn, i vào n i cô làm vi c và v y
tay chào cô r i m i lái xe i. Cô qu là m t ng i may m n!

Susan khóc. Vì cô không nhìn th y Mark nh ng cô c m th y Mark bên c nh. Cô là ng i may m n vì cô ã

nh n c m t món quà mà cô không c n ph i nhìn th y t n m t tin: món quà c a tình yêu có th mang
ánh sáng n nh ng n i nhi u bóng t i nh t.

Tình yêu ích th c không bao gi g c ngã.

u bé ch th
i ó tôi làm giáo s m t tr ng trung h c con trai. M t h c sinh tên là Bob, trái h n v i các b n, không bao
gi nh n c m t b c th nào c . V y mà bu i chi u nào em c ng mau chân nh t, ch y l i ch t các h c
riêng ch m chú ngó vào h c c a em cho t i khi th phát h t r i m i quay ra.

Không ph i là gia ình em quên em âu. Ti n n trong tr ng, ti n tiêu v t c a em v n g i t i u u

úng h n. Tháng sáu, ông Hi u tr ng nh n c th xin cho em i ngh m t tr i hè. Thì ra viên th ký c a
thân ph em lãnh nhi m v lo cho em t t c nh ng chi ti t dó.

Nh ng song thân em không ai vi t cho em m t b c th nào c . Khi em k l v i tôi r ng ba má em ã ly thân

nhau, tôi m i hi u t t c nguyên do. Và t i nghi p em, em v n ti p t c trông th m t cách tuy t v ng. Tôi
th ng em tình c m s u th m c a em ra nói v i m t ông b n ng nghi p, ông Joe Hargrove. ông y b o:

- N u em ó ít lâu n a mà không nh n c b c th nào c thì áng ng i cho em l m, có th tai h i.

Th r i m t b n h c thân nh t c a em, tên là Laurent n y ra m t sáng ki n. Laurent trong m t gia ình hòa
thu n, có h nh phúc, tu n nào c ng nh n c nhi u b c th c a cha m , c c a anh ch em n a. M t hôm
Bob r u r ngó x p th Laurent c m trong tay. Laurent th y v y, b o ngay:

- Bob, vô trong phòng tôi di, tôi c th c a má cho Bob nghe.

t lát sau tôi th y hai em ng i sát nhau cùng bàn tán v b c th ó. Chi u hôm sau tôi nh n th y khi phát
th , Bob ch ng nh ng ngó h c c a em mà còn ngó h c c a Laurent n a. Bob h i b n:

- L i có th c a má anh n a h ?

- Không, hôm nay là th c a ch tôi.

50
 i Bob h i m t b n khác:

- Anh có th c a má anh không?

- Có !

- Anh cho tôi c chung v i nhé?

- ! tôi c l n ti ng lên nhé!

hôm ó, Bob tha h c th c a b n. Kh p t phía nhao nhao lên:

- Ê, Bob, hôm nay mu n c th c a má không?

i con trai ôi khi có v tàn nh n, không gi ý gì c , nh ng tuy t nhiên tôi không th y m t em nào th t m t
i m a mai bóng gió hay ch gi u gì em Bob c . M t hôm tôi kinh ng c nghe em Bob t do h i ngay Laurent:

- Hôm nay chúng mình có th không?

Nh v y có d th ng không ch ! Nên th ng cho các em nhi u k o, nhi u bi m i ph i ! Laurent m m c i

áp li n, không h do d :

- Có, hôm nay chúng mình có m t b c.

Chuy n ó làm cho ông Joe Hargrove quy t tâm hành ng. Tôi thì tôi cho má em Bob là h ng ng i ra sao
i. Nh ng ông Joe ã g p bà ta nhi u l n, nh làm li u xem sao. M t hôm ông ta l i ki m tôi, tay c m sáu
c th ánh máy và sáu bao th a ch c a Bob, dán cò s n sàng. ông ta b o:

- Coi này, tôi g i cho bà Lennoux ây. Bà ta ch c n ký tên: "Má c a con" r i m i tu n b m t b c vào thùng
th .

Tôi c nh ng b c th ó. Vi t c l m, ít b a sau, Bob c ng l i ngong ngóng i ch t các h c riêng,

nh ng chú h t ý vào cái h c c a Laurent. B ng h c sinh lãnh vi c phát th , la lên:

- Ê, Bob, mày có th này ! Có th này!

Bob nh nhàng a hai tay lên, c ch y h t m t thiên th n ng c u nguy n, l y b c th . Em nói

,nh th v n ch a tin:

- có tên tôi ngoài bao th nè!

i em la lên:

- A ! Tôi c ng có th ! Tôi c ng có th ! Anh em i, có ai mu n c th c a tôi không?

Nh ng a khác c ng vui m ng, ng thanh la l n:

- Có ! Có ! Bob, c th c a b lên, c lên?

Cu c phát th t c thì t m ng ng l i. Chúng un Bob lên cho ng trên m t cái bàn r i c b n vây chung
quanh. Bob ng p ng ng c:

- Con c ng c a má !

i ng ng lên nói:

51
- Tôi không c nhanh c!

Laurent b o:

- Không sao, Bob! C c ch m ch m, càng t t. c ch m m i hi u rõ t ng ch ch .

Và Bob ch m ch p c b c th ó, l i l âu y m nh b c th c a b t k bà m nào g i cho con.

Tháng sáu, bu i phát ph n th ng, tôi th y má em Bob l i d . Tôi không ng c nhiên v u ó vì, sau khi g i
t m y b c th ông Joe vi t s n cho r i, bà ta ích thân vi t cho con , qu là m t phép màu ! Bob ã cho tôi
coi b c th bà báo tr c s t i d bu i l . Phát ph n th ng xong, bà ta kéo tôi ra m t ch , h i tôi:

- Bà th y th tôi vi t cho cháu c không?

- c l m!

Bà ta nói ti p gi ng h i ng p ng ng:

- Tôi nh bà nói v tôi cho cháu Bob nghe...

- V ch ng tôi ã hòa thu n v i nhau h n tr c, và chúng tôi tính v i nhau ngh hè này cho cháu v nhà, và...
chúng tôi s tìm cách hi u cháu h n.

- Xin bà yên tâm, tôi s h t s c giúp bà.

Tôi có c n gì nói thêm r ng không có công vi c nào làm cho tôi vui b ng công vi c ó không?
Louise Baker

Bác s i, hãy m m c i
tôi là m t bác s ph u thu t gi i, ông ã t ng ph u thu t cho r t nhi u ng i, có nh ng ng i r t bình
th ng, có nh ng ng i n i ti ng, có nh ng ng i giàu có và c nh ng ng i nghèo. Có ng i nhi u n m
sau v n nc m n cha tôi vào nh ng ngày l t t, có nh ng ng i không bao gi g p l i . Trong s nh ng
ng i không bao gi quay l i có m t c u bé mà cha tôi luôn nh c n m i khi nh l i nh ng k ni m v ngh
nghi p c a mình v i t t c tình âu y m.

u bé y b mù, m t bu i sáng c u c a n phòng khám c a b , bàn chân có m t v t th ng lâu

ngày và tr nên nguy hi m n không ch ôi chân mà c tính m ng c a c u. M i ng i xung quanh c u ã
không quan tâm s n sóc c u úng m c, còn c u bé thì r t rè, có l c u ã không mu n làm nh ng ng i
xung quanh ph i b n tâm v mình nên ã c ch u ng v t th ng cho n khi nó tr nên au n không
ch u c.

Trong m t n m li n c ba l n m t tu n c u n ch b tôi và b c t b h t nh ng ch th t b h h i, r i bôi

thu c, b ng bó mà không l y ti n. B nói r ng c mu n c a b là có th c u c ôi chân c a c u bé mù
ób ib oán r ng trong cu c s ng c u ã g p khá nhi u thi t thòi và b t h nh, b không mu n ph i c a
chân c u. Nh ng r i b th t b i, v t ho i th ã lan r ng n m c không c t b nhanh chóng c u bé s ch t.
r t bu n vì u ó, th m chí c m th y th t v ng v b n thân mình.

i ngày ph u thu t c ng n. B ng bên c nh cô y tá gây mê khi cô ta làm công vi c c a mình, l ng nhìn

th bé nh y ang chìm d n vào gi c ng . Sau ó ông ch m ch m gi mi ng v i ph chân c u bé lên, và
ó, trên ng chân g y gò c a c u, b nhìn th y m t hình v mà c u ã mò m m v trong bóng t i c a mình

52
 t ng b , ó là m t g ng m t hay úng h n là m t hình tròn có hai m t, hai tai, m t cái m i, m t cái mi ng
ang m m c i, bên c nh là m t dòng ch ngu ch ngo c:

"Bác s i, hãy m m c i".

Búp bê khoai tây

m ó, chúng tôi s ng trong m t ngôi nhà c k và s sài. Tôi có hai anh trai, hai em gái và m t em trai.
Tr c T t, c ba ch em gái chúng tôi ã qu y m hàng tu n, xin c mua quà là búp bê. Sáng mùng m t
t, ba ch em gái ch y vào phòng m r t s m:

- Chúc m ng n m m i! - M nói nh nhàng tránh a em bé ang ng ph i t nh d y.

- Chúc m ng n m m i! - Chúng tôi trèo lên gi ng m .

b o:

- M bi t các con thích búp bê, và m không có lo i búp bê các con thích, nh ng m làm cho các con m y
con búp bê ây.

Chúng tôi nín th ng i nhìn m xu ng gi ng, i ra phía t và

y m t cái h p. M lôi m y th gì ó t trong h p ra. Lúc u,
tôi không th nh n ra nó là cái gì, tr vi c nó m c m t cái váy
và tr ng, l i i m n a. M t nó màu nâu, m t là hai cái
khuy và cái mi ng c i c v b ng m c vi t.

Hai a em tôi im l ng khi tôi kéo váy c a con búp bê lên và

phát hi n ra nó toàn là khoai tây. T t nhiên, nó khá x u, nh ng
tôi bi t m ã ph i c g ng n âu làm nó. Tôi không th t
yêu búp bê ó l m, nh ng tôi th y r t yêu m .

Hai a em tôi v n còn nh , ch 3 và 5 tu i, thì c ng c nhiên.

t a ch m tay vào m t con búp bê, th là cái m t ã r i ra. Chúng thi nhau h i:

- Nó là cái gì th m ?

- Làm sao m ính khuy thành m t nó c?

- ……

- M xin l i - M b t u khóc và c ính cái khuy l i ch c .

- m không thích nó à?- Em gái bé c a tôi h i.

lau n c m t và nói:

- Giá nh chúng là búp bê th t…

Chúng tôi ôm m y con búp bê y v phòng và t chúng lên gi ng. Nh ng không may, ch a k p h t T t thì
n búp bê khoai tây y ã có v n .
53
-M i! Có cái gì ó m c lên m t con búp bê c a con..

-M i! Con búp bê c a con kinh kh ng l m…

Các em tôi thi nhau kêu vào cùng m t bu i sáng.

b o búp bê ch t r i và chúng tôi c n ph i chôn búp bê ngoài v n. Chúng tôi chôn nh ng con búp bê
u xí y, m c dù tay chúng tôi c ng vì l nh khi chúng tôi ào t b ng cái thìa. Tôi ào b i qua loa và vùi
y c khoai tây xu ng, trong khi hai a em tôi thì l i:

- T i sao ch không hát và c u nguy n?

- Không chúng ch là m y c khoai tây thôi - tôi áp gi n d và co ro trong cái áo l nh m ng dính - Mà ch thì
nh cóng c r i.

- B n em s mách m - Chúng gào lên.

Tôi không bi t chúng có mách m không, nh ng n u chúng có mách thì tôi c ng không th y m nói u ó
i tôi bao gi .

Vài tháng sau, m tôi m t vì b nh. Tôi và các em b g i n tr i tr m côi. T i ó, hai n m sau, tôi nh n c
món quà T t là m t con búp bê tóc vàng, môi h ng v i b váy p nh t mà tôi t ng th y m t con búp bê m c.
Tôi c h t s c yêu nó nh ng tôi không th . Tôi bi t ó là lo i búp bê m s mua cho chúng tôi n u ngày ó
có ti n. Nh ng tôi c m n Chúa vì ngày ó m ã không có. B i vì, n u m không làm nh ng con búp bê
khoai tây, có l chúng tôi s không bao gi bi t m yêu chúng tôi n m c nào…

Cha tôi

Khi y, tôi 16 tu i. Vào m t bu i sáng, cha nh tôi lái xe a ông t i ngôi làng Mijar h o lánh cách nhà 18
m b o tôi a xe i tu s a m t gara g n ó. Vì v a m i t p lái xe và c m th y ây là c h i t t th c
hành nên tôi ng ý ngay. Tôi ch cha t i ngôi làng và h a t i ón ông vào 4h chi u r i a xe t i gara. Vì
ph i m t vài ti ng ng h i nên tôi quy t nh mua vé vào r p chi u phim bên kia ng. B cu n hút vào
phim, tôi quên m t ý ni m v th i gian và khi gi t mình li c ng h thì ã 6h r i…

Tôi bi t th nào cha c ng gi n khi bi t tôi ã i xem phim và có th s không bao gi cho tôi t lái xe n a, nên
tôi li n ngh ra m t vài h ng hóc khác c a xe gi i thích lí do ch m gi c a mình.

Tôi lái xe n ch h n và nhìn th y cha ang ng ch m t cách nh n n i góc ng. Tôi xin l i ông vì n
mu n và nói r ng tôi ã c g ng n s m nh t nh có th nh ng xe c n m t vài s a ch a khác. Tôi s không
bao gi quên ánh m t ông nhìn tôi khi y…

- Cha r t th t v ng vì con ã ph i d i cha, Jason.

- Sao c ! ó là s th c mà cha.

Ông nhìn l i tôi:

54
- Khi con không t i úng gi , cha ã g i n cho gara h i xem có v n gì x y ra không và h nói là con
ch a t i l y xe.

m giác có l i choán l y tâm h n tôi và tôi li n thú nh n v i cha v lí do th t s tôi b mu n.

- Cha r t gi n không ph i v i con mà v i b n thân mình. Cha nh n ra r ng cha ã không ph i là m t ng i

cha t t. Sau bao nhiêu n m con v n c m th y ph i nói d i cha. Th t au lòng khi nuôi n ng a con trai mà
th m chí ã không th nói th t v i cha c a mình. Gi ây cha s i b v nhà và suy ngh xem mình ã làm
sai u gì trong su t b y nhiêu n m.

- Nh ng cha i, t ây v nhà t i 18 d m. Tr i l i t i r i, cha không th ib c.

t c s ph n i, l i xin l i c a tôi u vô d ng . Tôi ã làm cha ph i th t v ng và tôi c ng ã h c c bài

c au n nh t trong i. Cha b t u i d c con ng en t i y b i và gió. Tôi t t lái xe sau ông, c u
xin su t ch ng ng hi v ng ông s tha th , nh ng cha tôi v n r o b c yên l ng v tr m t kh c kh .
Hình nh cha b c i y m t m i và au n là nh ng ký c mà tôi không bao gi quên. Nh ng ó c ng là
bài h c ý ngh a nh t vì tôi ã không bao gi nói d i ông k t ó.

m t th tr n nh êm m và th m ng kia có ôi nam n r t yêu nhau. H cùng t a vào nhau trên nh núi

cùng ng m c nh bình minh và cùng ti n nh ng ánh chi u tà trên bi n. M i ng i nhìn h v i ánh m t ng ng
và th m c u chúc cho h h nh phúc. Nh ng r i b ng m t hôm, ng i con trai không may b th ng r t
ng. Anh n m trong b nh vi n m y ngày m y êm v n ch a t nh l i. Ban ngày, cô gái luôn ng i tr c
gi ng anh và không ng ng g i tên anh. Bu i t i, cô t i nhà th nh trong th tr n c u nguy n. Cô gái
ng nh ã khóc c n n c m t. M t tu n trôi qua, chàng trai v n ch a t nh l i. Cô gái ã r t ti u t y nh ng
n ch m sóc anh r t t n tình. Tình yêu c a cô ã làm Chúa Tr i c m ng, và Ngài ã quy t nh dành cho
cô gái m t ngo i l . Ngài nói: "Ta có th làm cho ng i yêu cô nhanh chóng kh i b nh, nh ng cô ph i hóa
thành b m trong vòng ba n m. Cô có ng ý nh th không?". Cô gái nghe xong r t c m ng và nói m t
cách d t khoát: "Con ng ý".

Tr i sáng, cô gái ã bi n thành m t con b mr t p. Cô t bi t Chúa Tr i và bay ngay t i b nh vi n. Qu

nhiên, chàng trai ã t nh l i. Anh ang trò chuy n v i bác s , nh ng r t ti c cô l i không nói c.
y ngày sau chàng trai xu t vi n nh ng không h vui v . Anh h i nh ng ng i thân v tin t c c a cô gái,
nh ng không m t ai bi t ng i yêu anh bây gi ang âu. Chàng trai c ngày không n không ngh , nh t
c i tìm ng i yêu. Trong khi ó, cô gái bi n thành b m kia bay qua bay l i bên c nh anh; ch có u cô
không th g i tên anh, không th trò chuy n cùng anh mà ch có th l ng l ón nh n ánh m t vô h n c a
anh. Mùa hè qua i, nh ng c n gió mùa thu mát m th i r i nh ng chi c lá, cô gái ph i r i kh i n i này. Ngày
cu i cùng cô bay t i u lên vai c a chàng trai. Cô mu n dùng ôi cánh bé nh c a mình vu t ve lên m t anh,
dùng ôi môi nh xíu c a mình hôn lên trán anh, nh ng thân hình nh bé c a cô không anh nh n ra.
Trong ch p m t, mùa xuân c a n m th hai ã t i. Cô v i bay v tìm ng i yêu c a mình, nh ng ng bên
nh anh lúc này là m t cô gái r t xinh p. Cô kh ng l i, d ng nh ang r i t l ng ch ng tr i xu ng.
Ng i ta k r ng vào mùa giáng sinh y b nh c a anh càng tr m tr ng h n, ng i ta c ng k r ng cô bác s
y ã ch m sóc anh chu áo nh th nào và ng i ta nói r ng tình yêu c a h là l ng nhiên. T t nhiên
ng i ta c ng không quên miêu t r ng chàng trai ã vui v tr l i. Cô gái vô cùng au kh , m y ngày ti p
theo, cô th ng th y ng i yêu c a mình d n cô bác s y lên nh núi ng m bình minh và h cùng ra bi n
ti n hoàng hôn. Còn cô không th làm c gì khác ngoài vài l n u trên vai c a anh. Mùa hè n m ó dài

55
 ng ng, hàng ngày cô bay r t th p trong au kh , cô không còn d ng khí n g n ng i yêu. Nh ng
i nói thì th m, nh ng ti ng c i vui v c a h làm cô t i thân. Mùa hè c a n m th ba, b m ã không
th ng xuyên bay t i th m ng i yêu n a. Ng i yêu c a cô ã ôm vai, hôn lên má cô bác s và anh ch c
ng không còn tâm t hoài ni m v nh ng ngày ã qua. Th i gian ba n m s p h t, trong ngày cu i cùng,
ng i yêu c a cô ã t ch c hôn l v i cô bác s . Cô nh nhàng bay vào trong nhà th u lên vai c a Chúa
và nghe th y ng i yêu c a cô d i th r ng: "Tôi ng ý". Cô nhìn th y anh eo nh n cho v , và sau ó là
hôn ng t ngào c a h . Cô ã r i nh ng gi t l xót xa. Chúa Tr i th dài m t cách xót xa: "Con có h i h n
không?". Cô lau khô nh ng gi t n c m t: "Không !". Chúa Tr i b ng vui v nói: "Ngày mai con có th tr l i
thành chính mình r i". B ml c u nói: Hãy c cho con làm ki p b m su t i.

m n
t ng i n m i khi c m t báo là m xem nh ng trang cáo phó chia bu n tr c nh t. Anh ta ch m chú c
ng dòng trên trang cáo phó dù không h quen bi t v i ng i ã m t. Có ng i b n th y th bèn h i nguyên
do. Anh ta tr l i:

- À. Tôi ch g i l i cám n n nh ng ng i này ó thôi.

Ng i b n c a anh ta tr n m t ng c nhiên nói:

- Anh nói u gì mà tôi ch ng hi u gì c . Anh c m n nh ng ng i ã ch t mà toàn là ng i anh ch a h

quen bi t! Cái u c a anh có v n gì không v y?

Ng i n thong th tr l i:

- úng v y. Tôi trân tr ng c m n h . Vì s ra i c a h ã nh c nh cho tôi ng quên r ng ki p ng iv n

là vô th ng. Cái ch t n b t ch t nào ai h hay bi t. Lúc còn s ng nh ng ng i này c ng có nh ng c
toan tính, nh ng tranh giành h n thua, nh ng vui bu n ganh ghét. r i b ng d ng tr thành nh ng cái
xác vô tri ch em h a táng ho c vùi sâu trong lòng t l nh. H ã em chính sinh m ng c a mình nh c
nh cho tôi bài h c l n trong cu c i nh v y ch ng l không x ng áng c nh n m t l i c m n hay sao
anh b n?

S c m nh Tình yêu
Hai ng i yêu nhau nh ng g p s ph n i m nh m t phía gia ình nhà cô gái. H cho r ng chàng trai
không x ng áng v i a v c a gia ình cô và h s không tha th cho cô n u ti p t c có quan h v i anh ta.
c dù cô gái r t yêu chàng trai nh ng khi hai ng i g p nhau cô luôn h i: "Anh có yêu em nhi u không?".
Cô hay b c b i do chàng trai không tr l i nh ý cô mong mu n. Và áp l c c a gia ình khi n hai b n tr b t
hoà. Cô th ng trút gi n lên chàng trai.

phía mình, chàng trai luôn ch u ng trong im l ng. Sau m t n m anh t t nghi p và quy t nh i du h c.
Tr c khi ra i anh ã c u hôn v i cô gái: "Anh bi u l tình c m c a mình b ng l i nói không gi i nh ng

56
nh ng gì anh bi t là anh yêu em. V phía gia ình, anh s c g ng h t s c thuy t ph c gia ình em ng ý.
Em thu n ý làm v anh ch ?".

Cô gái ng thu n và v i s quy t tâm c a chàng trai, cu i cùng gia ình cô gái c ng nh ng b và ng ý
cho h k t hôn v i nhau. Tr c khi chàng trai i h c, hai ng i làm l ính hôn. Cô gái tham gia công tác xã
i trong khi anh ti p t c h c n c ngoài. H bày t tình c m c a mình qua nh ng lá th và n tho i. Tuy
có khó kh n nh ng h v n luôn ngh v nhau. M t ngày n , cô gái b tai n n giao thông trên ng i làm. Khi
nh d y cô th y cha m mình bên c nh gi ng. Cô c m nh n c tình tr ng t i t c a mình. Nhìn th y m
khóc, cô mu n làm cho m yên lòng nh ng nh ng gì cô có th th t ra là ti ng th dài. Cô ã m t i gi ng nói.
Bác s b o r ng tai n n ã gây th ng t n não c a cô khi n cô không th nói c n a. Cô suy s p m c dù
cha m cô ng viên r t nhi u. Trong su t th i gian b nh vi n cô ch bi t khóc trong th m l ng.

Xu t vi n v nhà, tình tr ng cô c ng ch ng thay i gì. M i khi có ti ng n tho i reo, cô có c m giác nh

ng nhát dao âm vào tim. Cô không mu n cho anh bi t và càng không mu n tr thành gánh n ng c a anh.
Cô vi t cho anh m t lá th nói r ng cô không còn kiên nh n i ch anh n a. Cô g i l i anh chi c nh n
ính hôn. Chàng trai g i hàng ngàn lá th và g i bi t bao cu c n tho i nh ng cô không tr l i và ch khóc.
Cha m cô quy t nh chuy n nhà, hi v ng r ng cô s quên nh ng gì ã x y ra có th s ng yên n. Cô gái
c ngôn ng c ch và b t u m t cu c s ng m i. M i ngày cô t nh mình hãy quên anh y i. Nh ng m t
hôm b n c a cô n cho hay anh ã tr v . Cô van xin ng ib n ng cho anh bi t chuy n gì ã x y ra v i
cô. T ó cô không còn nh n c tin t c gì c a anh. M t n m trôi qua. Ng i b n c a cô n th m và trao
cho cô thi p m i d l k t hôn c a anh. Trái tim cô gái tan v . Nh ng khi m thi p c i cô gái th y tên mình
trong t m thi p. Ng c lên, cô th y anh ang ng tr c m t.
Chàng trai dùng c ch nói v i cô gái: "M t n m qua anh ã dành th i gian h c ngôn ng này. Ch em hi u
ng anh không quên l i c h n c a chúng ta. Hãy cho anh có c h i nói v i em r ng anh yêu em."
Anh l ng chi c nh n vào tay cô gái. Cu i cùng n c i ã tr l i trên môi cô.

Ng i cha c t o ra nh th nào
Khi ông Tr i b t u t o ra ngu i cha u tiên trên th gian, ngài chu n b s n m t cái khung th t cao. M t n
th n i ngang qua ghé m t coi và th c m c: “Th a ngài, t i sao ngu i cha l i cao n nh v y? N u ông ta i
ch i bi v i tr con thì ph i qu g i, n u ông y mu n hôn nh ng a con mình l i ph i cúi ngu i. Th t b t
ti n!”. Tr i tr m ngâm m t chút r i g t gù: “Ng i nói có lý. Th nh ng n u ta cho ngu i cha ch cao b ng
nh ng a con, thì l tr s bi t l y ai làm t m cao mà v n t i?”. Th y Tr i n n ôi bàn tay ngu i cha to và
thô ráp, v n th n l i l c u bu n r u: “Ngài có bi t ang làm gì không? Nh ng bàn tay to l n th ng v ng
. V i ôi bàn tay y, ngu i cha ch t v t l m m i có th g m kim b ng óng tã, cài nút áo cho con trai, th t
chi c n h ng cho con gái. Bàn tay y không khéo léo l y nh ng m nh d m n m sâu trong da th t m m
i c a tr ”. Ông Tr i m m cu i áp: “Nh ng ôi bàn tay to l n v ng chãi ó s dìu d t b n tr qua m i sóng
gió, cho t i lúc chúng tr ng thành”.
n th n ng bên c nh nhìn Tr i n n ngu i cha v i m t ôi vai r ng, l c lu ng. “T i sao ngài phí th ?”, n
th n th c m c. “Th ng i cha s t con ng i âu khi ph i a nó i xa? L y ch âu cho a con ng g t
i u, khi i xem xi c v khuya?”. “Quan tr ng h n, ôi vai ó s gánh vác c gia ình”, ông Tr i áp.

57
Ông Tr i th c tr ng êm n n cho xong ngu i cha u tiên. Ngài cho t o v t m i ít nói, nh ng m i l i phát
ra là m t l i quy t oán. Tuy ôi m t c a ngu i cha nhìn th u m i vi c trên i, nh ng l i bình t nh và bao
dung. Cu i cùng khi ã g n nh hoàn t t công vi c, Tr i thêm vào khóe m t ngu i cha vài gi t nu c m t.
Nh ng sau m t thoáng t l , Ngài l i chùi chúng i. Thành ra ng i i sau không m y khi th y c nh ng
gi t l hi m hoi c a ngu i cha, mà ch có th c m và oán c r ng ông ta ang khóc.
Xong vi c, ông Tr i quay l i nói v i n th n: “Ng i th y ó, ng i cha c ng áng yêu nh ngu i m mà ta
ã d n bao công s c t o ra”

Có nh ng u không th quên trong cu c s ng.

1. Cho m i ng i nhi u h n là h mong ch và hãy làm u ó th t nhi t
tình.

2. Ghi nh nh ng bài th b n yêu thích.

3. ng v i tin nh ng gì b n nghe.

4. Khi b n nói yêu ai ó, hãy hi u h t ngh a c a nh ng t ng y.

5. Khi b n nói xin l i, hãy nhìn vào m t ng i b n ang xin l i.

6. Hãy ính hôn ít nh t là 6 tháng tr c khi b n k t hôn.

7. Tin vào tình yêu t cái nhìn u tiên.

8. ng bao gi c i vào nh ng c m c a ng i khác.

9. Hãy yêu m t cách sâu s c và am mê. Có th b n s b t n th ng, nh ng ó là cách duy nh t b n h c

ng m t cách hoàn h o.

10. Khi không ng ý u gì, hãy u tranh m t cách công b ng.

11. ng phán xét ai qua nhân thân hay hoàn c nh xu t thân c a h .

12. Hãy b t chính mình nói ch m nh ng suy ngh nhanh.

13. Khi ai ó h i b n nh ng câu h i mà b n không mu n tr l i, hãy m m c i và h i l i "T i sao b n l i mu n

bi t u ó?"

14. M t tình yêu l n và nh ng khám phá v i c ng bao g m nh ng r i ro to l n.

15. Hãy liên l c v i m b n th ng xuyên n u b n s ng xa nhà.

16. Theo i3 u: tôn tr ng b n thân, tôn tr ng ng i khác và có trách nhi m v i nh ng vi c mình làm.
17. ng 1 cu c u kh u nh làm t n th ng 1 tình b n l n.

18. Khi b n nh n ra b n v a gây ra l i l m, hãy nhanh chóng s a sai.

19. M m c i khi nh c n tho i lên, ng i g i s nghe c u ó trong gi ng nói c a b n.

20. Tranh th th i gian m t mình.

58
21. Hãy m r ng ôi cánh tay b n thay i, nh ng ng m t i giá tr c a chính mình.

22. Hãy nh s im l ng th nh tho ng là câu tr l i t t nh t.

23. c nhi u sách. Tivi không thay th c u này.

24. S ng 1 cu c s ng t t và c h nh, sau này v già ngh l i, b n s mu n s ng 1 cu c i nh th l n

th hai.

25. M c tình yêu trong gia ình b n luôn là n n t ng cu c s ng c a b n. T t c nh ng gì b n làm là t o

t mái nhà thanh bình và hoà thu n.

26. Khi b n b t ng v i ng i yêu, hãy ch c p nv n hi n t i, ng ng ch m n quá kh .

27. ng ch nghe nh ng gì ng i ta nói, hãy nghe t i sao h nói nh v y.

28. Chia s ki n th c c a b n. ó là cách khám phá ra s b t t .

29. Hãy i x t t v i thiên nhiên.

30. ng bao gi làm gián n khi b n ang c khen ng i.

31. Ý th c c công vi c c a mình.

32. ng tin ai ó khi ng i y không nh m m t trong lúc b n hôn ng i y!

33. M i n m 1 l n, hãy i n n i nào mà b n ch a t ng n.

34. N u b n làm ra nhi u ti n, hãy giúp m i ng i. ó là tài s n giá tr nh t.

35. Hãy nh , 1 m i quan h t t nh t là khi tình c m c a b n dành cho ng i óv t lên trên nh ng gì b n

n h .

36. Hãy chiêm nghi m thành công c a b n d a trên nh ng gì b n ph i t b có c nó.

37. S ng v i s hi u bi t và ki n th c.

38. ôi lúc c ng ph i yêu và… n u n m t cách li u l nh

Cô có ph i là Th ng không?

Vào m t bu i t i trong m t k ngh ông l nh l o, m t a bé

trai kho ng sáu b y tu i ang ng phía ngoài c a s c a m t
nhà kho. C u bé không có giày mang, qu n áo c a c u thì
rách r i.

t ph n tr i ngang qua, cô nhìn th y c u bé và cô c

c n i khao khát trong ôi m t xanh c a c u bé. Cô n m l y

59
tay c u bé và d n c u vào trong nhà kho r i cô mua cho c u m t ôi gi y m i và m t b qu n áo m.

Sau ó cô d t c u tr ra và nói v i c u: “Bây gi cháu có th tr v nhà và có m t k ngh ông th t h nh

phúc”.

u bé ch m chú nhìn cô r i h i: “Cô có ph i là Th ng không?”.

Ng i ph n nhìn c u bé, m m c i và tr l i: “Không cháu à, cô ch là m t trong s a con c a Th ng

”. a bé áp l i: “Cháu bi t r i, cô ph i là Th ng thôi!”.

Giai n p nh t trong cu c i
ó là ngày m i l m tháng sáu, còn hai ngày n a là tôi s b c sang tu i 30. Tôi có c m giác lo l ng khi
c vào tu i “tam th p nhi l p” và s r ng nh ng n m tháng p nh t trong cu c i ang xa d n.

Tôi v n th ng t p th d c m t công viên g n nhà vào m i bu i sáng. ó tôi có d p làm quen ng ib n

già Nicholas, ông ta ã 79 tu i. Hôm ó, khi g p tôi ông b o r ng trông tôi không vui v nh m i ngày và oán
ng tôi ang có chuy n bu n.

Tôi tâm s v i ông r ng tôi ang c m th y lo l ng khi s p b c sang tu i 30. Tôi t h i làm th nào tôi có
th quay tr v nh ng giai n p nh t trong cu c i. Vì th tôi h i ông: “Khi nào là giai n p nh t
trong cu c i ông?”. Không chút ng p ng ng, Nicholas tr l i: “Này Joe, ó là câu h i c a tri t h c và ây là
câu tr l i c a tôi". R i ông nói:

Khi tôi là m t a tr s ng n c Áo, c b m yêu th ng, ch m sóc thì ó là giai n p nh t trong

cu c i tôi. Khi tôi n tr ng và c h c nh ng u ngày nay tôi bi t thì ó là giai n p nh t trong
cu c i tôi.

Khi tôi tìm c vi c làm u tiên, có trách nhi m và quy n l i v i nh ng vi c mình làm thì ó là giai n
p nh t trong cu c i tôi. Khi tôi g p cv tôi và khi chúng tôi yêu nhau thì ó là giai n p nh t
trong cu c i tôi.

Chi n tranh th gi i l n th hai x y ra, tôi và v tôi ph i r i kh i n c Áo c an toàn. Khi chúng tôi
c bên nhau an toàn trong m t chuy n tàu i B c M thì ó là giai n p nh t trong cu c i tôi.

Khi chúng tôi b t u m t gia ình m i thì ó là giai n p nh t trong cu c i tôi. Khi tôi tr thành m t
ng i cha tr và c nhìn th y a con c a mình l n lên hàng ngày thì ó là giai n p nh t trong cu c
i tôi.

Joe à, và bây gi khi tôi ã 79 tu i, tôi có s c kh e, tôi c m th y cu c iv n p và u c bi t là tôi v n

còn yêu v tôi nh lúc chúng tôi g p nhau l n u thì ó là giai n p nh t trong cu c i tôi.

gi trong em Lòng Tin Yêu

1.M t sáng ch nh t .M t cô bé con 3 tu i .M t chú bé ánh giày và 14 ôi giày .Chú bé ch m chú ánh t ng
chi c .Xi en,xi nâu,xi cho nh ng ôi giày da,c c n pha loãng ánh nh ng ôi giày th thao .Cô bé con
60
ng i h t s c ch m chú theo dõi,ngh ch ng m,ch tr nào giày c a b ,nào giày c a m ôi nào c a ch ôi nào
a chính cô .C u bé c ng thích trò chuyên ,h t tr l i câu h i giày c a anh âu cho n ngày sinh nh t c a
anh là ngày nào

2.Chú bé ôm vào lòng nh ng chi c giày,2 tay kéo t m gi xát m nh ánh bóng t ng chi c m t .Này chú bé
i,m i ngày chú ôm vào trong lòng bao nhiêu ôi giày ? oi giày nào c a ng il ng thi n, ôi gi y nào c a
th ác ? ôi giày nào c a ng i lao ng, ôi giày nào c a k n ch i ? ôi giày nào c a ng i th y giáo
chi u nay s lên b c gi ng ? ôi giày nào c a tên tr m vù ánh c p ti n b c,danh d và l ng tâm ? ôi giày
nào c a b n sinh viên v a tr v sau 1 chi n d ch tình nguy n ? ôi giày nào c a k v a i s n,t n di t nh ng
loài trong sách ? ôi giày nào ch nh ng ng i cao th ng, ôi giày nào ch nh ng k t m th ng ? ôi
giày nào ch nh ng ng i d ng c m, ôi nào ch k n hèn ? ôi nào ch d án, ôi nào ch m u mô ? ôi
giày nào p, ôi giày nào x u ? ôi nào m y ch c ngàn ng, ôi nào m y tr m ô ? ôi nào dính c
làng, ôi nào v ng bùn ô th ? ôi giày nào v a v giúp quên em làm giàu ? ôi giày nào v a xà x o,th ng
qu t nh ng con ng trên b n cao ? ôi giày nào c a k móc n i t i ác, ôi giày nào c a v quan toàn
nghiêm minh ?

3.Hôm tr c tôi b tr ánh giày l y m t ôi giày .Hôm qua trong quán cà phê b n tôi c ng th t tr n tr v v i
"chi n l i ph m "là 1 ôi dép t ong .Nh ng mánh l i c a dân ánh gi y ng ph mà ch c r ng chú bé ti-
co-lo nào c ng bi t ho c ã nghe nói t i .Chú bé nào láo l u,chú bé nào ngoan ?

4.Em thân m n !H ng ngày báo a tin ch n ,truy n hình tr c ti p ch n .Truy n thông mang n cho em
bao ni m vui,n i bu n .D nhiên là v y,cu c s ng có r t nhi u tín hi u t t p nh ng c ng ko ít nh ng u ko
ng thi n,ko bình th ng . ó m i chính là hi n th c muôn màu muôn v c a cu c s ng ,à em ko th ko
bi t .Bi t ch n l i i,bi t ph n u cho cho nh ng giá tr l ng thi n ngày càng nhi u,ngày càng m nh
.Bi t s ng vì lí t ng c a nh ng ut t p mà bao th h ã dày công vun p .Tu i c a em, ã
mu n g i là nhóc con và ko còn s m nói chuy n tr ng thành . ã t lâu r i em giã t ngôi nhà m
cúng nh t, m n 37 c a lòng m .Và ti p ó,mái m gia ình ã n i em v i h c ng,r i n i em v i xã
i,và qu ng thân vào xã h i .Có ngh a là khi ta ã l n,ta ko th ko i m t v i cu c s ng dài r ng,v i n ng
gió,c ng r it ó ta rèn luy n b n l nh ta nên ng i.

5.Th thôi .Cho nên ôi khi em có g p 1 chút th t v ng ko có ngh a nh th ã là hoang mang . ôi khi em ôm
vào lòng u áng gi n thì ko có ngh a là ã m t ni m tin vào con ng i .C ng nh tôi , ã nhi u l n b l y
t giày nh ng ko vì th mà e ng i,mà ko dám giao cho em 14 ôi giày,1 cô gái c ng và m t ch nh t p
tr i

u t "ST"

i m t vùng nông thôn n c M , có hai anh em nhà kia vì quá ói kém, b n cùng ã r nhau i n c p c u
a nông dân trong vùng. Không may hai anh em b b t. Dân trong làng a ra m t hình ph t là kh c lên trán
i nhân hai m u t "ST" , có ngh a là quân tr m c p ( vi t t t t ch stealer ).

61
Không ch u n i s nh c nhã này, ng i anh ã tr n sang m t vùng khác sinh s ng hòng chôn ch t d vãng.
Th nh ng anh ch ng bao gi quên c n i nh c nhã m i khi ai ó h i anh v ý ngh a hai ch "ST" áng
nguy n r a này.

Còn ng i em, anh t nói v i b n thân mình : " Tôi không th t b s tin c n c a nh ng ng i xung quanh
và c a chính tôi". Th là anh ti p t c l ix s c a mình. Ch ng m y ch c anh ã xây d ng cho mình m t
nghi p c ng nh ti ng th m là m t ng i nhân h u. Anh s n sàng giúp ng i khác v i t t c nh ng gì
mình có th . Tuy nhiên, cho d u th i gian có qua i, hai m u t "ST" v n còn in d u trên v ng trán anh.

Ngày kia, có m t ng i l m t h i m t c già trong làng v ý ngh a hai m u t này. C già suy ngh r i tr l i "
Tôi không bi t rõ lai l ch c a hai ch vi t t t y, nh ng c nhìn vào cu c s ng c a anh ta, tôi oán hai ch ó
có ngh a là ng i thánh thi n ( saint )

1 trong 1001 cách nói mình m n b n

Làm th nào nói v i 1 ng i con gái mà b n yêu quí

3 tí ng c n ph i nói

Emily và tôi g p nhau t h c kì u tiên trung h c.

ó là m t cô gái thông minh và hi u bi t, là chuyên gia
trong m i l nh v c, t th thao, vi tính, n v tr hay
kinh doanh... m t cô gái kì l . Ngay phút u tiên nhìn
th y Emily m m c i, tôi ã bi t trái tim mình thu c v
cô gái này mãi mãi. Nh ng nói u ó ra th t không
chút nào.
Và th là, tôi d n thân vào m t hành trình c a riêng
n thân mình tìm cho ra m t phong cách c nh t
vô nh khi n cho cô b n gái mà tôi ph i lòng ngay t
cái nhìn u tiên không th nói KHÔNG!

Suy ngh r t nhi u, cu i cùng tôi quy t nh k t h p c hai s thích l n nh t c a Emlily, cô y có r t nhi u s
thích, là c sách (Emily là m t con m t sách th c s ), và ... l n (loài v t mà cô y thích t khi còn xem Babe
- chú heo ch n c u) M t l i t tình b ng truy n tranh ? Tôi quy t nh sáng tác m t truy n tranh tr con k v
câu chuy n c a hai chú l n nh là H ng và Xo n, chính là câu chuy n c a Emily và tôi. Tôi h i ch bút báo
ng tr ng tôi, xem c u có mu n ng 1 truy n tranh v tình yêu không, v i u ki n là ph i hòan toàn bí
t tên tác gi . C u ta okie ngay và còn gi i thi u tôi v i 1 c u h c sinh l p 10. C u này cho tôi xem nh ng
c tranh mà c u ta ã v . D th ng và ng ngh nh kinh kh ng. V y là chúng tôi b t tay vào h p tác. Tôi b t
u vi t ph n l i và c u y v minh h a. Tôi vi t v 2 chú l n nh g p nhau t i phòng vi tính c a tr ng
(gi ng y chang tôi và Emily) Và chúng k t b n v i nhau, r i có biêt bao k ni m vui bu n. C m i kì là m t k
ni m c a chúng tôi. Báo ra c m i tu n 1 kì, và c tr ng xôn xao v m t câu chuy n mà t t c m i ng i

62
 u oán là có th t. Emily c ng h i h p theo dõi truy n tranh dài kì vô danh ó. Cô y ã nh n ra r ng ó là
câu chuy n c a chúng tôi, và m t ôi l n d ng nh ã nh h i tôi, nh ng cu i cùng v n im l ng.

kì th tám, hai chú l n tìm th y nhau trong 1 khung c nh hoàng hôn siêu lãng m n"Vào m t bu i chi u thu,
n Xo n mu n nói v i L n H ng 1 u r t quan tr ng" Truy n tranh k t thúc ó! hòm th c u c u ch bút
báo t ng y p email mu n c bi t rõ cái k t c c c a câu chuy n.
Emily g i cho tôi 1 email khi l p chúng tôi có gi h c chung phòng vi tính "L n Xo n mu n nói u gì quan
tr ng v i L n H ng v y?" Tôi b c n g n Emily và h i"B n có th c s mu n bi t không?" Emily g t u,
và tôi c m l y bàn tay nh nh n c a cô b n, nói cái u mà tôi ã mong c c nói t lâu "MÌNH M N
N"

Và tr l i tôi là m t n c i mà tôi ã ph i lòng ngay t cái nhìn u tiên.

Ai là th ng ng c
n i n , có m t gia ình h nh phúc, nh ng én m t ngày, ng i ch ng b b nh qua i. V c a anh ta nu i
ti c tình c m ân ái c a 2 v ch ng, trong lòng vô cùng au xót. Tuy ch ng cô ã b chôn vùi sau n m m ,
nh ng cô ta v n ngày ngày n u c m, canh, bê ra tr c m cúng ch ng.

n nào ra m , cô ta c ng au n than khóc: “Anh yêu quí, anh n m t chút i”

Ngày nào c ng vây, cô ta khóc nc nn c m t, c ng ch ng thi t làm l ng, c ng không còn mu n s ng,
toàn b th i gian u dành c cho vi c cúng ch ng. Không lâu gia s n c ng d n d n tiêu h t.
Ng i trong thôn xem th y khó coi, th là…

Có m t a tr ch n trâu tìm c u c a m t con trâu ã ch t, xách én t trên m . Nhìn th y ng i ph

l i cúng t , m i c m r t nhi u c non, t tr c m t con trâu, l n ti ng khóc và nói: “Trâu yêu quý i, mày
nh l i n m t chút i nhé!” Ng i ph n nghe th y li n nói v i ng i ch n súc v t: “Mày là con cái nhà ai?
Trâu ch t r i làm sao có th s ng l i c? Mày mau v nhà nói v i b m mày i! ây ra s c khóc ph ng
có ích gì? Th c là a tr ng c ngh ch!” a tr ó bèn tr l i: “Tôi không ph i là k ng c. Tôi ây khóc
nhi u m t chút, không bi t ch ng nó có th s ng l i. Ch ng c a bà ã ch t t lâu, bà còn ngày ngày n u bao
nhiêu n th c u ng cho ông ta. Bà m i là ng c!
Ng i ph n nghe th y gi t mình t nh ng , b t giác c i to c m th y mình th c là ngu. T ó ngày ngày
không còn cúng ch ng nh x a n a!

Bài h c v cách ch p nh n
m t ngôi tr ng ti u h c n có t ch c m t bu i v n ngh do
chính các h c sinh trong tr ng bi u di n. H t ch c h n m t cu c
thi gi a các l p tuy n di n viên cho các vai di n trong v k ch
a tr ng, nh ng a tr r t h ng hái tham gia. C u bé hàng xóm
a tôi c ng là m t trong s nh ng a tr ó. M c u nói v i tôi
ng c u ã r t nghiêm túc chu n b cho cu c thi này. C u ã ng
63
hàng gi tr cg ng t p luy n ch v i mong mu n có m t vai di n ph trong v k ch. H n ai h t m c u
bi t r ng c u không có khi u óng k ch nh ng bà v n ng h h t lòng cho n l c c a a con trai bé nh .
Ngày di n ra cu c tuy n ch n tôi ã cùng m c u bé n tr ng ón c u tan h c. V a th y chúng tôi, c u bé
i ch y n ngay, ôi m t sáng long lanh ng p tràn vui s ng và hãnh di n :

_M i, m th oán xem nào?

Và nh không th ch c,c u bé la toáng lên b ng gi ng nói h n h n và xúc ng :

_Con c cô ch n là ng i v tay và reo hò, m !

(s ngây th , h n nhiên, áng yêu c a c u bé khi n tôi vô cùng b t ng , tôi c t ng nó s t c t i hay bu n

u..., nh ng i l i nh các b n th y y...hãy th ngh xem li u chúng ta có c nh c u bé trong tinh
hu ng nh th , li u chúng ta có th ch p nh n ch là ng i v tay và reo hò??? V i m t s n l c nh t nh,
ôi lúc k t qu l i không c nh ta mong mu n, ó là th c t , vì s mong i ôi khi v t quá kh n ng
n thân mình, v n là ta có ch p nh n nó nh m t th c t và b ng lòng v i nh ng gì mình có hay không
mà thôi...)

Nh ng u vô lý v m

Nh ng u vô lý v m l i tr thành nh ng u có lý nh t trên i i v i m i chúng tôi...

tôi là m t t ng hòa c a nh ng u vô lý. Có u gì ó d ng nh không bình th ng l m khi m t a
con l i nói v m c a mình nh v y...

en, m, lùn, khuôn m t nh , m i th p, ó là u vô lý th nh t. Ông bà ngo i u to cao, tr ng tr o, m i

cao, m t ch n, các dì và c u c ng v y. M nh bé trong gia ình và c ng nh bé gi a cu c i. u vô lý
này v sau l i tr thành cái có lý, ã 50 r i mà m còn mi-nhon l m, ai c ng b o m tr lâu, trong khi các cô
n cùng th i c a m ã ph i lo i th m m vi n tân trang, tu s a...

y v y mà trong thân hình bé nh h t tiêu y l i n ch a m t tính cách m nh m d d i nl k - u vô lý

th hai. Tôi nghe các dì k h i nh m v n n i ti ng là “Bông lì”, không s b t c con gì và c ng không tin b t
u gì. Tính m th ng th n, ôi khi tr nên nóng n y, yêu ai thì nói, ghét ai thì ch i, m không bao gi
ch u thua kém ai, ch ai n hi p c m . Còn nh h i bán ch i ch m, bà Th o, bà H ng giành
khách ã b m làm cho m t tr n nh i!

nóng tính là v y, ngo i hình ch m c trung bình, v y mà ba v n “ ” và mãi n gi v n không mu n

ng d y! - u vô lý th ba. Theo l i m k thì h i ó ba h c gi i nh t l p, l i p trai và hi n nên lúc nào
ng có nhi u v tinh vây xung quanh. Còn m thì “l t t” v i nh ng con s , v t vã l m m i v t qua c
thi tú tài v i k t qu ... toòng teng. Vì v y m nhìn ba r t chi là ng ng m và... ó, ch v y thôi.

y th mà b ng i n m n m sau, ba t ng t tr v trong màu áo lính xanh và... c i. M t n m sau có tôi.

t n m sau n a, có em gái tôi. M i hai n m sau n a, em trai tôi chào i. Qu là m t s vô lý có h u!
Nh ng n m sóng gió ba b m t vi c, gia ình tôi t ch giàu nh t xóm r t xu ng thành nghèo nh t xóm, m t

64
tay m v t v nuôi c nhà. Tính m v n c ng c i nh àn ông, v y mà m l i có nh ng ngh tay trái r t là
tính - ó là u vô lý th t .

v tranh, làm bánh kem, may qu n áo, thi t k nh ng l u ni m xinh xinh. M có th b ra hàng gi
t mu i theo ph ng pháp m i sáng t o. M c c k nh y c m v i v n s c kh e và i s ng, m có hàng
lô t p chí thu c c t k trong t s t. Nh ng câu chuy n c a m chúng tôi ã thu c n t ng chi ti t, v y mà m
nk i k l i, v n say s a và h ng thú nh l n u. M b n l nh là th nh ng l i khóc tu tu khi con chó Bi
qua i. i v i ch em tôi thì tình th ng c a m th t khó có th c m nh n c b ng các giác quan tr c
ti p. Nh là m nh b n thân tôi v n làm: nh ng n hôn, nh ng cái b o má, nh ng khi ch i u t t tóc cho
con gái c ng... M thì không nh th - và chúng tôi ã t ng cho r ng ó là c m t tr i vô lý! Cái tu i d y thì
ng ng n ã bi n tôi thành m t a ng ng c, không ít l n làm m bu n. Th m chí, nói ra th t x u h , khi
xa nhà m t th i gian, tôi ã t ng mu n m ... ng v n a. Sinh ra tôi, có l c ng là m t s vô lý c a m !

y n m g n ây, khi chúng tôi l n l t vào i h c, m càng thêm v t v . Ba vào Sài Gòn ch y xe ôm nuôi
ch em tôi n h c, nhà ch còn m t mình m b n ch i nuôi th ng út. Em gái tôi h c m thu t, m b t nó
ph i v úng th c t c n phòng tr c a ba cha con - m t ng t ng. R i m g i ti p t luôn, toàn là
nh ng món khoái kh u c a ch em tôi, n vào nh nu t cc v ng c a nh ng gi t m hôi nh c nh n.
ch ng than phi n gì, lúc nào c ng ng viên ba cha con c g ng, th t ra ng i ph i c g ng là m m i
úng - âu ó c ng là m t u vô lý.

nn a i ng i m v n ch a thôi lo ngh , v n ch a thôi c ng mình tr c cu c i, v n ch a thôi di n vai

chính trong gian nan và vai ph gi a h nh phúc. Ngày x a tôi th n t ng nh ng Jang Dong Gun, Lam
Tr ng, Nicole Kidman, nh ng gi ây không ai khác ngoài m . M tôi là m t t ng hòa c a nh ng u vô lý.
Nh ng c ba, tôi và các em u yêu cái s vô lý y và ó l i tr thành u có lý nh t trên i...

Tôi ã b t u bi t... nói d i

Th a nh , tôi c d y r ng ph i s ng trung th c, không d i trá v i b n thân mình và t t c m i ng i vì ó
là con ng sáng duy nh t c a ki p ng i. Khi ó, tôi ch a hi u th c s th nào là trung th c, th nào là
i trá mà ch bi t r ng nh ng hành ng nào c a tôi làm v a lòng ng i l n, c khen là ngoan ngoãn thì
y là nh ng hành ng trung th c. Nh ng n m t hôm, tôi ã bi t ''s th t'' trong nh ng l i khen y. Tôi
t u bi t nói d i - nh ng l i nói d i chân thành nh t c a i mình. Tôi có ng i b n quanh n m lênh ênh
trên con t u nh , ã c , i câu m c, ánh cá trên bi n, vài tháng m i tr l i t li n vài ngày. M t l n, anh i
bi n và th i ti t thay i t ng t khi n bi n ng d d i. Nhà anh ch còn m t ng i m già m y u. Vì quá lo
ng cho con trai, b nh tim tái phát khi n bà ph i vào vi n trong tình tr ng hôn mê. Khi ó, gió bão gào thét d
i. Các bác s chu n oán và quy t nh ph i m ngay nh ng h không th ti n hành trong khi bà m lâm
vào tình tr ng hôn mê, suy ki t tinh th n hoàn toàn.
Trong nh ng n t nh táo ng n ng i, bà ch th u thào h i là bão ã tan ch a, con trai bà ã v ch a. Khi ó
có m t ng i làng lên cho bi t r ng ã tìm th y nh ng m nh... v c a con t u nhà bà d t vào b bi n. Bà h i
các bác s , không ai tr l i bà. Tôi ng ó và th t r d i khi trung th c k cho bà nghe r ng con bão còn
kh ng khi p l m, kéo dài vài ngày n a m i thôi, con t u ã b v , sóng xô vài m nh vào b , con trai bà (b n
thân c a tôi) không bi t s ph n ang y a th nào?
65
Các bác s không k p c n tôi nói. Câu chuy n tôi v a k ã ánh g c nh ng s c l c y u t cu i cùng c a bà.
Bà n c nh và thi p i. Bác s bó tay. Tôi tình c ph m ph i m t t i ghê g m mà su t i tôi không tha th
i cho mình. Sau khi bão tan, ng i b n tôi s ng sót tr v do c m t chi c t u khác c u. Anh không
trách tôi mà ch g c bên m m khóc n c n . S "trung th c" ngu ng c ã vô tình khi n tôi ph m ph i m t sai
m kh ng khi p nh v y.

Trong truy n ng n n i danh "Chi c lá cu i cùng" c a O. Henrry, m t b nh nhân tin ch c mình s ch t. Cô m

ng chi c lá r ng c a tán cây ngoài c a s và tin r ng ó là chi c " ng h " s ph n c a cô. Khi chi c lá cu i
cùng r i xu ng, cô s ch t. Nh ng chi c lá cu i cùng không bao gi r ng xu ng. Cô gái bình ph c, s ng kho
nh và không bi t r ng, chi c lá cu i cùng ó ch là m t chi c lá "gi " do m t ho s mu n c u cô v lên
vòm cây tr tr i. Nh v y s th t không ph i c nhìn th y b ng m t, c c m nh n b ng tri th c... N u
nh tôi không k v c n bão tôi th y, m nh ván t u v tôi c nghe thì có l ng im m y u y không
ch t. N u nh không có chi c lá "gi " kia thì cô gái s ch t vì b nh t t và vì tu êt v ng. S th t trong i s ng
con ng i ph i ng ngh a v i tình yêu n a. Ch có u gì c u giúp con ng i, làm cho con ng i m nh m
lên, h ng con ng i v ánh sáng... u ó m i g i là s th t.
Còn t t c nh ng hành ng nào, l i nói nào cho dù úng v i m t mình nhìn th y, tai mình nghe th y, tri th c
a mình hi u th y nh ng chúng là khi n cho ng i khác, ho c cho chính mình lâm vào c nh tuy t v ng h n,
t i ni m tin cu c s ng, m t i s c m nh tinh th n d n n vi c hu ho i i s ng... thì u không ph i s
trung th c. N u chúng là s th t, ó là s th t c a Qu tàn nh n không bi t yêu th ng con ng i.!

Trong cu c s ng c a chúng ta, gi a s th t c a Tình yêu và s th t c a Qu luôn luôn xáo tr n, m p m . M t

i nói d i trong "tình yêu" có th c u ng i và m t l i nói th t ph phàng có th gi t ng i. T t nhiên chúng
ta s ch n nói l i nói d i chân chính. Tuy v y phân bi t rõ ràng kho ng cách gi a nh ng l i nói này
ng là m t u khó kh n và tu thu c vào t ng hoàn c nh c bi t. B n có bi t nói d i th nào l i nói d i
y là l i nói d i chân thành, ch a y tình yêu con ng i không?
n gi n thôi. B n hãy gi l y m t trái tim tha thi t v i cu c i và ng lo i.

Chuy n k trong n cm t
Ngh Minh (Trung Qu c)

i nhau c hai n m, ch ng tôi bàn v i tôi v quê ón m anh lên v i chúng tôi bà c s ng an
nhàn nh ng ngày cu i i. B anh y m t s m t khi anh còn nh , nên bà m g i g m t t c m i hy v ng
vào anh, m t mình bà ch t chiu th t l ng bu c b ng nuôi anh khôn l n cho t i ngày h c xong i h c.
Tôi ng ý ngay và l p t c d n d p dành riêng cho bà c n phòng có ban công h ng Nam, v a có th s i
ng v a có th bày vài ch u cây c nh. B c vào c n phòng chan hòa ánh sáng v a d n xong, anh y
ch ng nói ch ng r ng b t ch t b x c l y tôi và quay m t vòng quanh phòng. Khi tôi s quá cào c u anh xin
anh b xu ng thì anh b o: “ Nào, chúng mình v quê ón m nhé!”.

66
Ch ng tôi cao l n, còn tôi thì bé nh và thích c nép u vào ng c anh. Nh ng lúc y, tôi có c m giác nh
anh có th nhét g n tôi vào túi áo. Nh ng b n hai ng i tranh cãi nhau mà tôi không ch u thua, anh bèn nh c
ng tôi lên ngang u và quay tít cho n khi tôi s h t h n xin anh buông tha m i thôi. Tôi thích cái c m
giác v a s v a sung s ng y. M anh s ng thôn quê lâu n m nên r t khó có th s a ngay c nh ng
p quán c a ng i nhà quê. Ch ng h n, th y tôi hay mua hoa t i bày phòng khách, bà có v khó ch u.
c ch ng ã, m t hôm bà b o: “Các con th t ch ng bi t chi tiêu gì c . Hoa có n c âu mà mua làm gì
kia ch ? ”. Tôi c i: “M i, trong nhà có hoa t in r thì ai n y u vui v c ”. Bà cúi u l u b u gì gì
y. Ch ng tôi b o: “ ây là t p quán c a ng i thành ph , m . Lâu ngày m s quen thôi.” Bà không nói gì
a, nh ng sau y m i b n th y tôi mua hoa v , bao gi bà c ng không th im l ng mà c h i mua h t bao
nhiêu ti n. Khi tôi nói giá c thì bà chép mi ng ti c r . Có l n th y tôi xách v túi to túi nh các th mua s m
c, bà g ng h i giá ti n t ng th m t. Tôi k l i giá m i th . Nghe xong bà chép mi ng th dài th n
th t. Ch ng tôi véo m i tôi và thì th m: “Ng c i, n u em ng nói giá th t v i m thì s ch ng sao c , ph i
không nào?”.

Cu c s ng ang vui t i th là d n d n có nh ng hòa âm trái tai. u làm bà khó ch u nh t là th y con trai

mình ngày ngày d y s m chu n b b a sáng. àn ông mà chui vào b p n u n cho v thì coi sao c, bà
ngh v y. Vì th mà b a sáng nào bà c ng n ng m t không vui. Tôi gi t ng không th y gì thì bà khua a
ng bát t ý không b ng lòng. Làm giáo viên d y múa Cung Thi u niên, ngày nào tôi c ng ph i nh y nhót
t bã ng i nên khi ng d y th ng n m r n t n h ng ch n m m áp, coi ó là m t thú h ng th . Vì
th tôi ành gi câm gi c tr c s ch ng i c a bà m ch ng.
ôi khi bà c ng làm giúp tôi m t ít vi c nhà, nh ng th t ra ch làm tôi thêm b n b u mà thôi. Ch ng h n, nh ng
túi ni lông ng , m i khi tôi u qu ng vào thùng rác thì bà tích cóp l i, b o là hôm nào bán cho ng
nát. Th là kh p nhà y nh ng túi ni lông. M i l n r a bát h tôi, bà u hà ti n không dùng n c r a chén
th là tôi ph i r a l i, d nhiên ph i kín áo bà kh i t ái.

t t i n , khi tôi ang r a chén tr m nh th thì bà nhìn th y. Th là bà s p c a ánh s m m t cái, n m lì

trong bu ng khóc gào lên. Ch ng tôi cu ng quýt ch ng bi t làm gì. C t i hôm y anh không nói v i tôi câu
nào. Tôi làm n ng v i anh, anh c ng ch ng thèm ý. Tôi iên ti t lên v n l i: “Th thì r t cu c em sai ch
nào ?”. Anh tr n m t: “T i sao em không th phiên phi n m t chút nh , bát không s ch thì n c ng có ch t
âu, h ?”. M t th i gian dài sau y, bà ch ng nói chuy n v i tôi. Không khí trong nhà b t u d n d n c ng
th ng. Ch ng tôi r t m t m i, ch ng bi t nên làm ai vui lòng tr c.
Không mu n con trai làm b a sáng, bà c quy t nh n l y “nhi m v n ng n ” này. R i khi th y anh n
ng ngon lành, bà l i nhìn ngó tôi v i ý trách móc tôi không làm tròn b n ph n ng i v , khi n tôi r t khó x .
thoát kh i c nh y, tôi ành không n b a sáng nhà mà mua túi s a trên ng i làm, mang nc
quan n. T i hôm y lúc i ng , anh b c b i b o: “Có ph i là em chê m anh n u n b n nên m i không n
sáng nhà, úng không?” r i anh l nh nh t n m quay l ng l i, m c cho tôi n cm t m ìa vì m c. Sau
cùng anh th dài: “C coi nh là em vì anh mà n sáng nhà, c không nào?”.
Th là sáng sáng tôi ành ng i vào bàn n v i tâm tr ng ê ch . M t hôm, khi ang n món cháo bà n u, tôi
ch t th y bu n nôn, m i th trong b ng mu n o ra, g ng kìm l i mà không tài nào kìm c, tôi ành qu ng
bát a ch y ù vào phòng v sinh, nôn th c nôn tháo. Sau m t h i h n ha h n h n th , khi tôi bình tâm l i thì
nghe th y bà bù lu bù loa v a khóc v a ay nghi n oán trách tôi b ng nh ng t ng nhà quê, còn anh thì
ng ngay tr c c a phòng v sinh c m t c nhìn tôi. Tôi há h c mi ng ch ng nói c gì, th t ra nào mình
có c ý nôn âu. L n u tiên chúng tôi cãi nhau to. M i u m anh còn gi ng m t ng nhìn, sau y bà
67
th t th u b ra ngoài. Anh t c t i nhìn tôi r i i ra theo bà.
Ba ngày li n không th y bà và anh v nhà, c n n tho i c ng không th y g i. Tôi t c iên ng i m i khi
ngh l i t hôm bà lên ây mình ã ph i ch u bao nhiêu n i oan c, th mà anh y còn mu n tôi th nào n a
ây?

Không hi u sao d o này tôi hay bu n nôn th , n gì c ng không th y ngon, l i thêm trong nhà bao nhiêu
chuy n r c r i, tâm tr ng vô cùng t i t . Cu i cùng, v n là các b n c quan b o: “S c m t c u x u l m, nên
i khám b nh thôi!”. K t qu ki m tra b nh vi n cho th y tôi ã có b u. Bây gi m i rõ t i sao sáng hôm y
tôi b ng d ng bu n nôn. Ni m h nh phúc s p có con pha tr n v i m t chút bu n gi n oán trách: T i sao
ch ng mình và c bà m ch ng n a l i không ngh t i chuy n y nh ?

Tôi g p anh t i c ng b nh vi n. Xa nhau m i có ba ngày mà trông anh ti u t y quá ch ng. Tôi nh quay i,
nh ng b d ng y khi n lòng tôi xót xa, không nén c, tôi g i anh. Anh nhìn tôi nh ng i xa l , ánh m t
không gi u n i n i chán ghét nh m t m i kim l nh bu t âm vào lòng tôi. Tôi t nh “ ng nhìn anh y,
ng nhìn anh y”, và ch n m t chi c taxi l i. Th t ra lúc y tôi ch mu n hét to: “Anh yêu c a em, em s p
sinh cho anh m t c c c ng ây!” r i c anh b x c lên sung s ng quay m t vòng.
c mu n y ã không x y ra. Khi ng i trên taxi, n c m t tôi a ra lã chã.

Vì sao ch m t l n cãi nhau ã làm cho tình yêu c a chúng tôi tr nên t i t t i m c này c ch ? V nhà, tôi
m trên gi ng ngh t i ch ng, t i n i chán ghét y trong m t anh. Tôi n m l y góc ch n khóc n c lên.
a êm, có ti ng l ch c ch m ng n kéo. Khi b t èn lên tôi trông th y khuôn m t yn c m t c a anh.
Thì ra anh v nhà l y ti n. Tôi l nh nh t nhìn anh không nói gì. Anh c ng làm nh không th y tôi, l y xong các
th li n v i vã b i. Có l anh nh th t s chia tay v i tôi ây. Th t là m t ng i àn ông có lý trí, bi t tách
ch tình và ti n r ch ròi nh th y. Tôi c i nh t, n c m t lã chã tuôn r i.
Hôm sau tôi không i làm mà nhà, mu n xem xét l i m i ý nh c a mình r i tìm anh trao i cho xong m i
chuy n. Khi n công ty c a anh, c u th ký ng c nhiên nhìn tôi: “ kìa, m t ng giám c b tai n n, hi n
ang n m b nh vi n kia mà”. Tôi tr m t c ng h ng, l p t c n ngay b nh vi n. Nh ng khi tìm c anh thì
bà ã t t th r i. Anh không h nhìn tôi, m t c l m l m. Tôi nhìn khuôn m t vàng v t không h n c a bà,
c m t a ra: Tr i i! T i sao l i n nông n i này c ch ? Cho t i hôm an táng m , anh v n không thèm
nói v i tôi m t câu nào, th m chí m i khi nhìn tôi, ánh m t anh u hi n lên n i chán ghét t t .

Nghe ng i khác k l i, tôi m i bi t s qua v v tai n n. Hôm y bà b nhà r i th n th i v phía ga xe l a,

bà mu n v quê mà. Ch ng tôi i theo, th y th bà r o b c i nhanh h n. Khi qua ng, m t chi c xe
buýt âm vào bà... Cu i cùng thì tôi ã hi u t i sao anh y chán ghét mình. N u hôm y mình không nôn o ,
u hôm y mình không to ti ng cãi nhau v i anh y, n u... Trong lòng anh, tôi là k t i ph m gián ti p gi t
ch t bà. Anh l ng l ng d n vào phòng m , t i t i khi v nhà, ng i s c mùi r u. Lòng t tr ng b t n
th ng b i n i x u h và t th ng h i è n ng khi n tôi th không ra h i n a. Mu n gi i thích m i chuy n,
mu n báo anh bi t chúng tôi s p có con r i, nh ng c th y ánh m t gh l nh c a anh là tôi l i thôi không nói
gì. Thà anh ánh tôi m ng tôi m t tr n còn h n. Tôi có c ý x y ra m i tai h a y âu!

Ngày tháng c ng t ng t l p i l p l i. Càng ngày anh y càng v nhà mu n h n. Chúng tôi c th c ng v i

nhau, xa l h n c ng i qua ng. Tôi nh cái thòng l ng th t vào tim anh.
t hôm, khi i qua m t hi u n Âu, tôi nhìn qua c a kính th y ch ng mình ang ng i i di n v i m t cô gái
tr và nhè nh vu t tóc cô. Th là tôi ã hi u rõ t t c . Sau giây lát ng ng i ra, tôi vào hi u n, n ng
tr c m t ch ng mình, trân trân nhìn anh, m t ráo ho nh. Tôi không mu n nói gì h t, và c ng ch ng bi t nói
68
gì. Cô gái nhìn tôi, nhìn ch ng tôi r i ng lên nh b i. Anh n cô ng i xu ng r i c ng trân trân nhìn l i tôi,
không ch u thua. Tôi ch còn nghe th y tim mình p ch m ch m t ng nh p nh ang s p k cái ch t. K thua
cu c là tôi, n u c ng n a thì tôi và a bé trong b ng s ngã xu ng.
êm y anh không v nhà. B ng cách ó anh báo cho tôi bi t: Cùng v i s qua i c a m anh, tình yêu gi a
hai chúng tôi c ng ã ch t. Nh ng ngày sau, anh v n không v nhà. Có hôm i làm v , tôi th y t áo nh b
p x p l i, ch c anh y v l y các th c a anh. Tôi ch ng mu n g i n tho i cho anh, ý nh gi i thích m i
chuy n cho anh c ng bi n m t h n. Tôi s ng m t mình. i b nh vi n khám thai m t mình. Trái tim tôi nh v
n m i khi trông th y c nh các bà v c ch ng dìu n b nh vi n. Các b n c quan bóng gió khuyên tôi
cái thai i cho yên chuy n nh ng tôi kiên quy t không ch u. Tôi nh iên lên mu n c sinh a bé này,
coi ó nh s bù p vi c bà m ch ng qua i. M t hôm i làm v nhà, tôi th y anh ng i trong phòng khách
mù m t khói thu c lá, trên bàn t m t t gi y. Không c n xem, tôi ã bi t t gi y ó vi t gì r i. Trong h n hai
tháng ch ng v ng nhà, tôi ã d n dà h c c cách gi bình t nh. Tôi nhìn anh, c t m r i b o: “ i m t tí, tôi
ký ngay ây”. Anh nhìn tôi, ánh m t l v b i r i ch ng khác gì tôi. V a c i cúc áo khoác, tôi v a t nh :
“Ch có khóc y, ch có khóc y... ”. Hai m t nh c l m r i, nh ng tôi quy t không cho chúng nh l n a.
c xong áo lên móc, th y anh c ch m ch m nhìn cái b ng to c a tôi, tôi m m c i i n bàn, c m l y t
gi y, r i ch ng xem gì h t, li n ký tên mình và y t gi y cho anh.

“Em có b u r i y à?”.

ây là l n u tiên anh y nói chuy n v i tôi k t hôm bà b n n. N c m t tôi trào ra không th nào ng n
i. “Vâng, nh ng không sao c , anh có th i c r i”. Anh không i mà ng i l i, hai chúng tôi nhìn nhau
trong bóng t i. Anh t t ôm l y tôi, n c m t nh t m vai áo tôi. Th nh ng lòng tôi ã không còn gì
a, r t nhi u th ã bi n i xa l m r i, xa t i m c có i theo c ng ch ng l y l i c n a.
Không nh là anh y ã nói v i tôi bao nhiêu l n câu “xin l i” n a. Tr c ây tôi c t ng mình s tha th
cho anh, nh ng bây gi thì không. Su t i tôi sao quên c ánh m t b ng giá anh nhìn tôi khi ng tr c
cô gái n hi u n Âu hôm y. Chúng tôi ã r ch vào tim nhau m t v t th ng sâu ho m. Tôi không c tình,
còn anh thì c tình. Quá kh không th nào tr l i c n a.

Trái tim tôi ch m lên m i khi ngh n a bé trong b ng, còn v i anh thì tim tôi ã l nh nh b ng. Tôi không
ng n t t c nh ng th c n anh mua v , không nh n b t c món quà nào anh t ng, không nói v i anh
a l i. K t hôm ký vào t gi y kia, hôn nhân và tình yêu, t t c u ã bi n m t kh i trái tim tôi.
Có hôm anh nh tr l i phòng ng c a chúng tôi. Anh vào thì tôi ra phòng khách n m. Th là anh ành ph i
ng phòng c a bà. êm êm, ôi lúc t phòng anh v ng ra ti ng rên r khe kh . Tôi nghe th y nh ng
ng thinh. L i d trò c ch gì. Ngày tr c, m i b n b tôi làm m t gi n ph t l , anh y u gi v m nh
y, khi n tôi ngoan ngoãn u hàng và ch y n h i xem anh có sao không. Th là anh ôm l y tôi c i ha
. Anh quên r i, ngày y tôi th ng anh vì hai ng i yêu nhau. Bây gi thì chúng tôi còn có gì n a âu?
Ti ng rên r y kéo dài t quãng cho t i ngày a bé ra i. Su t th i gian ch i y, h u nh ngày nào
anh c ng mua s m th gì cho con, nào là dùng c a tr s sinh và tr nh , nào là sách nhi ng v.v...
Nh ng th y ch t g n y c n phòng c a anh. Tôi bi t anh làm th là tôi c m ng, nh ng tôi gi ã tr
nh á. Anh ành giam mình trong phòng, ng i gõ phím máy tính l ch c ch. Ch c là tìm v trên m ng.
Nh ng chuy n y âu còn có ý ngh a gì v i tôi n a. N m sau, vào m t êm khuya cu i xuân, c n au b ng
d i khi n tôi thét lên. Anh nh y x vào bu ng, hình nh khi i n m anh v n không thay qu n áo ch là
ch giây phút này. Anh cõng tôi ch y xu ng c u thang, ch n taxi l i. D c ng, anh c n m ch t tay tôi,

69
luôn lau m hôi trên trán tôi. n b nh vi n, anh l i cõng tôi ch y n khoa s n. Khi n m trên ôi vai g y gu c
mà m áp c a anh, m t ý ngh ch t lóe lên trong óc tôi: Trên i này, li u có ai yêu th ng mình nh anh y
không nh ? R i anh v n cánh c a khoa s n, a ánh m t m áp dõi theo tôi i vào trong. Tôi c nh n au m m
i v i anh.
Khi tôi ra kh i phòng , anh nhìn tôi và th ng bé, r ng r ng n cm tmmc i. Tôi ch m vào tay anh, ch t
th y anh m m nh n ng i, m t m i t t ngã xu ng. Tôi gào tên ch ng mình..., anh ch m m c i, nh m
nghi n m t l i...

Tôi c t ng mình s không bao gi còn nh n c m t vì anh, th mà lúc y m t n i au xé ru t xé gan b ng

i lên trong lòng. Bác s cho bi t ch ng tôi b ung th gan, cách ây 5 tháng m i phát hi n, khi ó b nh ã
th i k cu i, anh ch u ng c lâu th qu là m t chuy n l hi m có. Ông b o: “Ch nên chu n b h u s i
thì v a”. M c y tá ng n c m, tôi tr n ngay v nhà, x c vào phòng anh, m máy tính ra xem. M t n i au nhói
lên làm trái tim tôi ngh n l i. Th y, 5 tháng tr c ây anh ã phát hi n mình b ung th gan, nh ng ti ng
rên r c a anh là th t c , nh ng tôi l i c cho là..

Nh ng u ghi trong máy tính r t dài, ó là l i tr n tr i anh l i cho con mình: Con c a b . Vì con mà b
ráng ch u ng cho t i nay, ch bao gi trông th y con thì b m i ch u ngã xu ng. y là nguy n v ng l n
nh t c a b hi n gi ... B bi t r ng, i con s có nhi u ni m vui ho c có th g p tr c tr . N u b có th
cùng con i su t quãng i con l n lên thì vui bi t bao. Nh ng b không có d p may y n a r i. Bây gi b ghi
i vào máy tính t ng v n con s có th g p ph i trên ng i, khi nào g p nh ng v n y thì con có
th tham kh o ý ki n c a b , con nhé. Con i, vi t xong m y ch c trang này, b c m th y nh mình ã cùng
i v i con su t ch ng ng tr ng thành c a con. Bây gi b th t s vô cùng sung s ng. Hãy yêu m con
nhé! M r t v t v vì con y. M con là ng i yêu con nh t và c ng là ng i b yêu quý nh t... Ch ng tôi
vi t v t t c m i chuy n, k t khi a bé còn v n tr cho t i lúc nó h c ti u h c, trung h c, i h c, r i
ra công tác, c n chuy n yêu ng c a con n a. Ch ng tôi c ng l i m t b c cho tôi: Em yêu quý.
c l y em làm v là ni m h nh phúc l n nh t trong i anh. Em hãy tha th vi c anh ã làm t n th ng
em. Hãy tha l i vi c anh gi u tình hình b nh t t c a mình, ch ng qua ch vì anh không mu n em ph i lo
ngh trong th i gian ch bé chào i... Em yêu quý. N u khi c nh ng dòng này mà em khóc thì ngh a là em
ã tha th cho anh r i. Nh th anh s có th m m c i c m n em luôn luôn yêu anh... Anh s r ng mình s
không có d p t tay t ng cho con nh ng món quà anh ã mua s m. Phi n em h ng n m thay anh t ng quà
cho con, trên bao gói nh rõ ngày t ng, em nhé...

Khi tôi tr l i b nh vi n thì anh v n ang hôn mê. Tôi b con n, t nó n m bên c nh anh và nói: “Anh i,
anh hãy m m t ra c i lên nào. Em mu n con mãi mãi ghi nh h i m c a b nó khi nó n m trong lòng
anh y, anh ... ”. Ch ng tôi khó nh c m m t ra, kh m m c i. Th ng bé rúc vào lòng b , ng ngo y n m
tay nh xíu h ng h ng. Tôi n nút máy nh, n c m t ch y ràn r a trên m t...

Hãy can mb c i
70
 ng bao gi t khép mình trong l p v ch c ch n c gi s nguyên v n vô ngh a c a b n thân mà hãy
can mb c i... Tôi hi v ng ó c ng s là s l a ch n c a b n và
tôi khi ng tr c cánh ng cu c i bao la này...

Có hai h t lúa n c gi l i làm h t gi ng cho v sau vì c hai

u là nh ng h t lúa t t, u to kh e và ch c m y.
t hôm, ng i ch nh em chúng gieo trên cánh ng g n ó. H t
th nh t nh th m:

“ D i gì ta ph i theo ông ch ra ng. Ta không mu n c thân mình

ph i nát tan trong t. T t nh t ta hãy gi l i t t c ch t dinh d ng
trong l p v này và tìm m t n i lý t ng trú ng .” Th là nó ch n
t góc khu t trong kho lúa l n vào ó.

Còn h t lúa th hai thì ngày êm mong c ông ch mang gieo xu ng t. Nó th t s sung s ng khi c
t u m t cu c i m i. Th i gian trôi qua, h t lúa th nh t b héo khô n i góc nhà b i vì nó ch ng nh n
cn c và ánh sáng. Lúc này ch t dinh d ng ch ng giúp ích c gì- nó ch t d n ch t mòn. Trong khi
ó, h t lúa th hai dù nát tan trong t nh ng t thân nó l i m c lên cây lúa vàng óng, tr u h t. Nó l i mang
n cho i nh ng h t lúa m i... ng bao gi t khép mình trong l p v ch c ch n c gi s nguyên v n
vô ngh a c a b n thân mà hãy can mb c i, âm th m ch u nát tan góp cho cánh ng cu c im t
cây lúa nh - ó là s ch n l a c a h t gi ng th hai. Tôi hi v ng ó c ng s là s l a ch n c a b n và tôi khi
ng tr c cánh ng cu c i bao la này...

t câu chuy n yêu ng

Chàng và nàng r t tr , h m i l y nhau c 2 n m. Chàng v n theo ngh ch p hình,nh ng say mê v n
ch ng. Ngày l i ngày chàng c m c i vi t sách, tuy r ng sách c a chàng n m d i l p b i trên k các c a
hàng sách. Chàng r t yêu và chi u theo ý nàng. Th r i 1 ngày n ...

- Nàng b o chàng : "Anh i ch p hình ám c i con b n em. Nó h a tr công h u y".

- Chàng áp :"B a ó anh có h n v i 1 nhà xu t b n. Em nói v i b n em ch u khó m i ng i khác".

- Nàng b u môi :"Anh b t vi t i.Có ai c v n anh âu".

- Chàng áp : "R i 1 ngày nào ó, ng i ta s nhìn nh n nh ng gì anh vi t".

- Nàng xì 1 ti ng :"Em ch ng quan tâm t i chuy n ó. Nh ng d t khóat anh ph i ch p hình ám c ic ab n

em".

- Chàng : "Em ngh l i i".

Cu c tranh lu n c a h ch m d t v i l i tuyên chi n c a nàng : "Cho anh 3 ngày suy ngh , n u không ..."
Ngày th nh t. Nàng " ình công". B p núc ngu i ng t,t l nh tr ng tr n. Qu n áo d n m ch ng tr trong
phòng t m. Máy thu hình, máy tính, dàn hifi...b nàng nhét xu ng kho. t lòng "nhân t ", nàng l i chi c
gi ng ôi cho c 2. Chàng v n chúi m i vào nh ng trang gi y vi t d . Trong túi chàng còn 1 ít ti n.

71
Ngày th nhì. Nàng ti n hành l c soát và ch l i cho chàng cái túi tr ng r ng và m i m u gi y c nh cáo :
"Ch có d i c u vi n t bên ngoài, n u ko h u qu s thê th m h n ó".Qu tình chàng ã lo l ng. Bu i
i,chàng n n n nàng nh ng vô v ng. Nàng mu n chàng ph i tuy t i tuân theo ý nàng.
êm th ba. Chàng n m quay m t v m t phía, nàng ngo nh m t nhìn sang phía khác.

- Chàng : "Chúng ta c n nói chuy n...".

- Nàng : "Tr phi là chuy n ch p hình ám c i...".

- Chàng : "Chuy n r t quan tr ng".

- Nàng im l ng

- Chàng : "Anh ã g p m t cô gái".

Nàng kô tin vào tai mình. Nàng mu n vùng d y tát cho chàng
t cái, nh ng c nén ch chàng nói h t. Chàng rút t trong
ng c áo ,ch trái tim chàng, m t t m hình. M t nàng nhòe l
ngh , sao hôm qua mình quên l c ch ó nh .
- Chàng : "Cô y r t p và nhân h u".

Trái tim nàng tan nát khi bi t r ng có t m hình c a 1 ng i con

gái khác bên trái tim chàng.

- Chàng:"Cô y h a s giúp anh th c hi n c v ng v n

ch ng". Nàng gi t mình b i trong quá kh , chính nàng c ng ã t ng h a nh v y.

- Chàng:"Cô y r t yêu anh".

- Nàng ng i b t d y và quát to :"B em ko yêu anh hay sao?".

- Chàng:"Anh ngh là cô y s ko ép anh ph i làm nh ng u anh ko mu n".

- Nàng gi n l m. Chàng chìa b c hình cho nàng:"Em có mu n bi t m t cô y ko?".

Nàng h t m nh tay chàng. Chàng th dài c t t m nh sau ng c áo. Nàng b t khóc. Chàng t t èn n m
xu ng. Nàng chong èn ng i m t mình. Chàng d ng nh ng say th u u. Nàng thao th c. Nàng h i
n vì cách ix v i chàng. Nàng s ko b t ép chàng ph i nh t nh t theo ý mình.Nàng mu n ánh th c
chàng và nói v i chàng nh ng l i th t âu y m. Nhìn vào ng c áo chàng, nàng mu n bi t cô gái kia ra
sao.Nàng nh nhàng a tay rút t m nh.Ch t nàng b t c i r i li n ó òa khóc. Ng i trong nh không ai
khác chính là nàng.Nàng kh hôn lên má chàng ang gi v ng .

THANH ÂM DI U KÌ .
Ðó là câu chuy n c a Jimmy Durante, m t di n viên hài c m i tham gia m t bu i trình di n ph c v
nh ng c u chi n binh trong th chi n th hai. Ông báo v i ban t ch c r ng l ch di n c a mình r t khít nên
ch có th tham gia di n trong vài phút. Nh ng n u h cho phép, ông s c di n m t n r i i ngay. D
nhiên là ban t ch c ng ý.
72
Nh ng khi Jimmy lên sân kh u, u thú v ã x y ra. Ð c di n xong ông v n ng l i, ti ng hoan hô càng lúc
càng l n h n và ông c ng y trên sân kh u. 15, 20 phút r i c n a ti ng. Cu i cùng ông c ng cúi u
chào l n cu i và r i sân kh u.

i h u tr ng, m t ng i h i ông :

- Tôi ng là ông s i sau vài phút, chuy n gì th ?

Jimmy tr l i :

- Ðúng là tôi ph i i nh ng tôi s ch cho anh th y t i sao tôi l i l i. Hãy nhìn vào hàng gh tr c.
Ðó là 2 ng i àn ông u b c t m t m t cánh tay. M t ng i m t cánh tay m t, ng i còn l i m t cánh tay
trái. Cùng v i nhau, h m i có th v tay c và h làm u ó m t cách h t s c nhi t tình.

TRÊN TUY T.
M t bà c n ng nh c lê b c trên ph . Bà c i chân t. Trên tuy t. M t ôi tr , tay
xách l nh k nh nh ng túi to- v a nói chuy n v a c i n n i không ý th y bà c .

t ng i m d n hai a con nh t i nhà bà ngo i. H quá v i nên c ng không ý.

t viên ch c ôm m t ch ng sách i qua. M i suy ngh nên c ng không ý.

Bà c dùng c hai tay khép v t áo t h t khuy. D ng l i, nép vào m t góc b n xe
buýt. M t quý ông n m c l ch lãm c ng ng i xe buýt. Ông c ng tránh xa bà c
t chút. T t nhiên là bà già r i, ch ng làm h i c ai, nh ng nh bà y b b nh lây nhi m thì sao…
t cô gái c ng ng i xe buýt. Cô liên t c li c xu ng chân bà c , nh ng c ng không nói gì.
Xe buýt t i và bà c n ng nh c b c lên xe. Bà ng i trên chi c gh ngay sau ng i lái xe. Quý ông và cô gái
i vã ch y xu ng cu i xe ng i. Ng i lái xe li c nhìn bà c và ngh : “Mình không thích ph i nhìn th y c nh
nghèo kh này chút nào!”. M t c u bé ch vào bà c và kêu lên v i m :

-M i, bà y i chân t! M b o nh ng ai h m i i chân t, úng không m ?

Ng i m h i ng ng ng p kéo tay con xu ng:

- Andrew, không c ch vào ng i khác!- R i bà m nhìn ra c a s .

- Bà c này ch c ph i có con cái tr ng thành r i ch !- M t ph n m c áo choàng lông thì th m- Con cái

a bà y nên c m th y x u h m i ph i! Ng i ph n này b ng c m th y mình qu là ng i t t, vì mình
luôn quan tâm y n m mình.

- y, ai c ng ph i h c cách ti t ki m ti n- M t chàng trai n m c b nh bao thêm vào- N u bà y bi t ti t ki m

khi còn tr thì bà y ch ng nghèo nh bây gi ! M t doanh nhân hào phóng b ng c m th y ái ng i. Ông l y
trong ví ra m t t 10 ôla, n vào bàn tay nh n nheo c a bà c , nói gi ng hãnh di n:
- ây, bi u bà! Bà nh mua ôi giày mà i! R i ông ta quay v ch ng i, c m th y hài lòng và t hào v mình.
Xe buýt d ng l i khi t i b n và m t vài ng i khách b c lên. Trong s ó có m t c u bé kho ng 16-17 tu i.
u ta m c chi c áo khoác to màu xanh và eo balô c ng to, ang nghe headphone. C u tr ti n xe buýt và
ng i ngay vào gh ngang hàng v i bà c . R i c u nhìn th y bà c i chân t.
73
 u t t nh c. C m th y l nh ng i. C u nhìn t chân bà c sang chân mình. C u ang i m t ôi giày c
lông dành cho tr i tuy t. ôi giày m i tinh và m s c. C u ph i ti t ki m ti n tiêu v t khá lâu m i mua c.
n bè a nào c ng khen!

Nh ng c u cúi xu ng và b t u c i giày, c i t t, r i ng i xu ng sàn xe, bên c nh bà c .

- Bà, cháu có giày ây này!- C u nói.

t cách c n th n, c u ta nh c bàn chân l nh cóng, co qu p c a bà c lên, i t t và i giày vào chân bà. Bà

s ng ng i, ch khe kh g t u và nói l i c m n r t nh . Lúc ó, xe buýt d ng. C u thanh niên chào bà
và xu ng xe. i chân t trên tuy t. Nh ng ng i khách trên xe thò u ra c a s , nhìn ôi chân c u
thanh niên, xôn xao bình ph m.

- C u ta làm sao th nh ?- M t ng i h i.

- M t thiên th n ch ng?

- Hay là con trai c a Chúa!

Nh ng c u bé, ng i ban nãy ch vào bà c , quay sang nói v i m :

- Không ph i âu m ! Con ã nhìn rõ r i mà! Anh y là ng i bình th ng thôi!

Và vi c làm ó, th t s , c ng ch c n m t ng i bình th ng.

SINH T N

Trong khu r ng xanh ãm m, m a t m t , b u tr i m t i d n. Ng i th s n tay d t th ng nh c tìm

ng tr ra...Vô v ng , b ng ói c n cào, th ng nh rên r và m t lã. Ng i th s n dáo dát nh tìm ki m 1
chú m i và th ng nh h ang h t ch v phía con c p l p ló trong b i r m g n ó. Trong giây phút nguy hi m
ông ta k p th i 1 tay b t m t th ng bé, tay kia h ng kh u súng v phía con c p ...và nh thân th ãb b il ,
p vùng d y và phóng v phía 2 cha con, th ng nh hét lên và khóc ho ng, ng i th s n b th ng vì móng
vu t nh n c a con c p, l n n a ông c ch th ng kh u súng b n nhát th 2, trong lòng c u nguy n th ng
con bình an và c p b tr ng th ng nh ng ã k p th i c u thoát...Kh n an và l y l i bình t nh hai cha con ti p
c lên ng. M t lúc sau h ã tìm th y c 1 cái hang âm u , quy t nh vào ngh chân, th p xong ng n
a, hai cha con gi t mình vì phát hi n ra 1 con c p con ang n m trong góc, m t lim dim nh ki t s c. Ng i
th s n m ng th m vì ã tìm c m t b a n no m cho th ng bé, và ông b n ch t ngay c p con, nhanh tay
ch b ng, lúc b y gi b ng th ng bé ã ói c n cào, quan sát ông b v ng v x mi ng th t c p và n ng...

...V a lúc ó con c p b tr ng th ng v a k p bò v t nhìn xát c p con th ng yêu c a mình l n cu i.

74
 14 cách c m nh n h nh phúc

Theo các nhà tâm lý, h nh phúc không ph i là m t u gì cao siêu, khó v i t i nh nhi u ng i v n ngh .
Trái l i, nó là m t u r t bình th ng, d có c mà không ai ng n. Sau ây là nh ng t ng k t c a các
chuyên gia ng iM v v n này.
d ng t t c giác quan.
Hãy b chút th i gi c m nh n nh ng u nh nhoi trong cu c s ng- c nh m t con nh n gi ng t , ti ng
hát nghêu ngao c a ng i thân trong phòng t m, mùi v quen thu c c a món n xông lên t nhà b p... Hãy
ghi nh n nh ng giây phút quý giá này và nh l i chúng trong khi b n chán n n.
ng nghe? m t bài nh c yêu thích
Âm nh c có th a b n lên? chín t ng mây. B n không tin? Hãy ng i xu ng, b t m t b n nh c mà b n thích
nh t và th c s l ng nghe mà không làm u gì khác. B n s th y cu c i này th t có giá tr bi t bao.
Thay i khung c nh
u ang thành ph , b n hãy dành ngày cu i tu n i bi n. N u b n ang thôn quê, b n hãy th m t
n lên thành ph th m quan. Sau m t chuy n i nh v y, b n s c m nh n c bao u m i m và tr v
i s c s ng tràn y.
p m t vài k ho ch l n
Ch c h n b n t ng ch n r n, h nh phúc nh m t a tr khi chu n b ngày u n m hay sinh nh t. T i sao
n không ngh ra m t ngày t bi t nh v y? cho b n hay cho gia ình b n c m nh n nh ng c m giác
ng t ? chu n b d n d p nhà c a, mua s m..., nh ng u này s có m t giá tr c bi t cho b n.
Mang l i h nh phúc cho ai ó
t cu c nghiên c u cho th y r ng nh ng ng i h nh phúc luôn có m t u gi ng nhau - ó là mang l i
nh phúc cho ng i khác. u ngày không có ngh a là b n ph i cho ti n m t ai ó ho c b ra vài gi làm
vi c giúp h (d nhiên, n u th c s có nhu c u và b n giúp c thì quá t t). Hãy ngh n nh ng di u nho
nh mà không ai ng t i: trò chuy n v i ng i hàng xóm s ng m t mình, khen t ng c g ng trong h c t p
am t a tr ...
n bó v i b n bè

75
Chìa khoá c b n tìm n h nh phúc là có m t ai ó chia s suy ngh và cm c a mình. Trong
tr ng h p này, m t ng i b n thân có giá tr nh ng ib n i c a b n. N u th y mình không có d p g p
b n bè th ng xuyên, hãy th l p k ho ch m i tu n m t l n, hay ít ra c ng nói chuy n v i h qua n
tho i.
tìm ki m h nh phúc
Có nh ng lúc, b n th y h nh phúc tràn y. Thông th ng, ó là các h nh phúc t phát, tuy nhiên ôi lúc b n
ng có th tìm ki m và xây d ng h nh phúc cho chính mình, nh ng m c nh M t tr i m c, c m h ng b i
ngh thu t, âm nh c hay v n ch ng. Nh ng u này có th nh h ng sâu s c lên cu c s ng và khi n b n
nh mãi.
Thay i thái
Các nhà tâm lý cho r ng n u b n ngh mình h nh phúc thì b n
ng s h nh phúc th c s . Hãy di n at u này qua thái bên
goài: khuôn m t t i t nh lên, th ng l ng, n ng c ra, m m c i.
n s th y cu c i i khác ngay!
Dành th i gian h ch i
Theo m t nghiên c u m i ây c a viên Gallup, ng i ta s c m
nh n c h nh phúc t vi c h c h i h n là b t k m t thú vui tr n
c nào! Deborah Elliott - m t giáo s i h c - ã quan sát c
u này các h c trò l n tu i c a mình. Bà nói:"Ngày u tiên i h c, h r t lo l ng vì t lâu, h ã không
n tr ng. Nh ng sau m t th i gian, b n s th y s khác bi t ngay - h th t s say mê? ki n th c và nh ng
môn h c. Và khi t c k t qu t t, h vui m ng khôn t ".
Ch i ùa v i thú v t
Ng i ta th y r ng nh ng ai ch i ùa v i thú v t th ng xuyên s s ng lâu h n và h nh phúc h n nh ng
ng i khác. Ch i ùa ây còn có m t ý ngh a khác: s n sóc thú v t, cho chúng n, d t chúng i d o. Hãy
chút th i gian làm u này và b n s bi t c h nh phúc là gì.
Nuông chi u b n thân m t chút
Dù cho ý thích c a b n không t t, b n v n có th tho mãn m t chút mà không l y gì làm x u h .? Hãy t cho
phép mình ng thêm m t chút, nh m nháp m t ít chocolat - dù b n ang n kiêng, ho c c thêm m t
ch ng sách h p d n? trên gi ng... B n c ng c n m t chút nuông chi u vì dù sao b n c ng là. .. m t con
ng i.
u gi nh ng k v t
ó là nh ng k v t c ng nh n trang c l u gi c n th n và mang ra nhìn ng m b t k lúc nào mình
mu n. Hãy có m t chi c h p và t vào ó nh ng gì g i nh giây phút h nh phúc nh t - b c th tình u
tiên, hoa ép t m t chuy n i xa, chi c v sò ngoài bi n... Khi c m th y ch n n n, hãy m h p và g i nh l i
nh phúc t nh ng k v t.
Hãy c i vui
lâu, y h c? cho r ng c i là m t li u thu c t t nh t, Norman Cousins, giáo s y khoa và c ng là b nh
nhân c a ch ng viêm kh p s ng, ã c m nh n c u này. Ông th y r ng ch c n 10 phút c i vui th t s
ng cách xem phim hài là c n au c a ông gi m xu ng và ông s d ng h n. M t vài nhà tâm lý c ng áp
ng bi n? pháp c i cho các b nh nhân c a mình. Hãy dành vài cu n phim video hay sách hài và s
ng n chúng khi có chuy n không vui.

76
 p th thao
p luyên th thao nghiêm túc không ch t t cho s c kho mà còn làm ti t ra nh ng endoryphin - ch t gây
m giác s ng khoái, hân hoan. B n ch ng c n ph i ch y hàng d m ng. N a gi i b ho c? t p luy n
ng sinh c ng mang l i hi u qu này.

Nh ng l i khuyên c a ng i cha
H. Gi cx n Brao

i ngày con hãy nh dành l i khen t ng vài ba ng i. M i n m ít nh t

t l n con hãy ch xem m t tr i m c. Nhìn th ng vào m t m i ng i.
Nói l i "cám n" càng nhi u càng t t. C ng v y, nói l i "làm n" càng
nhi u càng hay. Hãy s ng d i m c con ki m c. i x v i m i ng i
nh con mu n ch i x nh th . K t thêm nh ng ng ib nm i
nh ng trân tr ng nh ng ng i b n c . Hãy gi k nh ng u bí m t. Con
ng m t thì gi h c các mánh khoé doanh nghi p. Hãy h c làm doanh
nghi p chân chính. Dám ch u nh n nh ng l m l n c a mình. Con hãy can
m. N u t con không c can m l m thì c ng ph i t ra can m.
Ng i ta không phân bi t m t ng i can m v i m t ng i t ra can
m.
Con ph i dành thì gi và ti n b c làm vi c thi n trong c ng ng c a con. ng bao gi l ng g t m t ai.
c cách l ng nghe. C h i trong i nhi u khi n gõ c a nhà con r t kh . ng bao gi làm cho ai m t hy
ng, nhi u ng i ch s ng nh hy v ng y con . Con ng c u mong c a c i, mà ph i c u mong s không
ngoan, hi u bi t và lòng can m. ng hành ng khi con ang gi n d . Con ph i gi t th àng hoàng.
Mu n n m t n i nào ó ph i có m c ích và t tin r i hãy n. ng bao gi tr công cho ai tr c khi h
xong vi c. Hãy s n sàng thua m t tr n chi n th ng m t cu c chi n.
ng bao gi ng i lê ôi mách. C n th n v i nh ng k nào mà h không còn gì m t. Khi g p m t nhi m
khó kh n, con hãy hành ng nh không th nào b th t b i. ng giao du quá r ng. Ph i h c cách tr l i
"không" m t cách l phép và d t khoát. ng mong ch cu c i i x sòng ph ng v i con.
ng ánh giá th p s c m nh c a s tha th . Thay vì dùng t "có v n ", con hãy thay b ng t ng "có d p
may". C n th n v c và áo qu n. N u con nh dùng th gì trên n m n m thì ph i s m th t t nh t có
th c. Con hãy m nh d n trong cu c s ng. Khi nhìn nh ng quãng i ã qua, hãy ti c nh ng gì ch a làm
c ch ng ti c nh ng u ã làm xong. ng quan tâm n bè nhóm. Nh ng ý t ng m i m , cao
th ng và có tác ng n cu c s ng luôn luôn là nh ng ý t ng c a các cá nhân bi t làm vi c.
Nh ng nh c s trình di n bên ng th ng có nhi u u áng trân tr ng. Con hãy d ng l i, l ng nghe và
nh t ng gì ó cho h . Khi g p v n tr m tr ng v s c kho , con hãy nh ít nh t ba v th y thu c khác nhau
xem xét. Hãy chi n u ch ng thói vô tr t t . G p hàng hoá x u, hay s ph c v t i, con ph i báo ngay cho
ng i có trách nhi m h n m bi t. Nh ng nhà qu n lý t t r t mong c hi u bi t m i u. ng t p thói
trì hoãn công vi c. Làm ngay nh ng gì c n ph i làm vào úng lúc ph i làm.
Không ai ch n lúc h p h i nói "giá nh tôi còn thêm c th i gian...".

77
 ng s ph i nói "Tôi không bi t". ng s ph i nói "Xin l i, r t ti c...". Hãy ghi s n nh ng u gì con mu n
c tr i qua trong cu c i. Luôn luôn mang theo trong túi áo b ng ghi nh ng u ó, và th ng xuyên tìm
h i có th c th c hi n.Hãy g i n cho m con.

NG TR N V N T NG NGÀY

Trong m t bu i di n thuy t vào u n m h c, Brian Dison-t ng giám c c a t p oàn CocaCola- ã nói

chuy n v i sinh viên v m i t ng quan gi a ngh nghi p v i nh ng trách nhi m khác c a con ng i.
“ B n hãy t ng t ng cu c i nh m t trò ch i tung h ng. Trong tay b n có n m qu bóng mang tên là:
công vi c, gia ình, s c kho , b n bè và tinh th n. B n ang tung chúng lên không trung. B n s hi u ngay
ng công vi c là qu bóng cao su. Vì khi b n làm r i nó xu ng t, nó s n y lên l i. Nh ng b n qu còn l i-
gia ình, s c kho , b n bè và tinh th n- u là nh ng qu bóng b ng th y tinh. N u b n l tay ánh r i m t
qu , nó s b tr y x c, có tì v t, b n t, b h h ng ho c th m chí b v nát mà không th s a ch a c.
Chúng không bao gi tr l i nh c . B n ph i hi u u ó và c g ng gi cho c s quân bình trong cu c
ng c a b n.
n làm th nào ây?
n ng h th p giá tr c a mình b ng cách so sánh mình v i nh ng ng i khác. ó là vì m i chúng ta là
nh ng con ng i hoàn toàn khác nhau, chúng ta là nh ng cá nhân c bi t. B n ch t m c tiêu c a b n
vào nh ng gì mà ng i khác cho là quan tr ng. Ch có b n m i bi t rõ u gì là t t nh t cho chính mình.
n ch nên th v i nh ng gì g n g i v i trái tim c a b n. B n hãy n m ch c l y nh th chúng là nh ng
ph n trong cu c s ng c a b n. B i vì n u không có chúng, cu c s ng c a b n s m t i ý ngh a.
n ch cu c s ng trôi qua k tay vì b n c m mình trong quá kh ho c o t ng v t ng lai. Ch
ng cách sông cu c i mình trong t ng kho nh kh c c a nó, b n s s ng tr n v n t ng ngày c a i mình.
n ch b cu c khi b n v n còn u gì ó cho i. Không có gì là hoàn toàn b t c mà nó ch th t s tr nên
t c khi b n thôi không c g ng n a. B n ch ng i nh n r ng mình v n ch a hoàn thi n. ó chính là s i
ch m ng manh ràng bu c m i ng i chúng ta l i v i nhau. B n ch ng i m o hi m. Nh m o hi m v i
nh ng v n h i c a i mình mà b n bi t cách s ng d ng c m. B n ch khóa kín lòng mình v i tình yêu b ng
cách nói b n không có th i gian yêu ai. Cách nhanh nh t nh n c tình yêu là hãy cho i. Cách chóng
nh t ánh m t tình yêu là niú gi th t ch t, còn cách t t nh t gi tình yêu là b n hãy ch p cho nó ôi
cánh. B n ch b ng qua cu c i nhanh cho n n i không nh ng b n quên m t n i mình s ng mà còn có
khi quên c b n nh i v âu.
n ch quên nhu c u tình c m l n nh t c a con ng i
là c m th y mình c ánh giá úng.
n ch ng i h c. Ki n th c không có tr ng l ng. Nó là
kho báu mà b n có th luôn mang theo bên mình m t
cách d dàng. B n ch phí ph m th i gian ho c l i nói
t cách vô trách nhi m. C hai u ó m t khi m t i
không khi nào b t l i c. Cu c i không phài là
t ng ch y mà nó là m t l trình mà hãy th ng
th c t ng ch ng ng mình i qua.
Quá kh ã là l ch s . T ng lai là m t màu nhi m. Còn

78
hi n t i là m t món quà c a cu c s ng, chính vì th chúng ta g i ó là t ng ph m (*).
• Chú thích: Present -cách ch i ch trong ti ng Anh- có ngh a là hi n t i, ng âm v i t ng ph m.

c i

tn c i không làm m t mát gì c , nh ng l i ban t ng r t nhi u.

Nó làm giàu có nh ng ai ón nh n nó mà không làm nghèo i ng i sinh ra nó.
c i ch n trên môi trong kho nh kh c phù du, nh ng ký c v nó ôi khi t n t i c m t i.
Ng i dù giàu sang n âu i n a c ng c n nn c i, và ng i dù nghèo hèn cùng t t c ng s cn
i làm cho tr nên giàu có.
c i nuôi d ng h nh phúc trong gia ình, g y d ng thi n ý trong làm n, và làm l n m nh m i t ng
giao trong tình b n, mang n s th giãn nh ng khi ta m i m t, ni m hi v ng nh ng khi tuy t v ng và ánh
sáng nh ng khi ta t m t i trong mu n phi n.
c i, c ng nh tình yêu, là cái không th mua bán vay m n, hay th m chí ánh c p t ng i khác. B i
vì, khi ó, nó ch là cái gì ó khiên c ng và vô ngh a. Có nh ng ng i không bao gi n m tn c iv i
n. Không h gì, b n c tr i lòng mình ra và t ng h n c i c a b n. H là nh ng ng i không còn n c i
cho, vì l ó, h chính là nh ng ng i c n n c i c a b n h n ai h t.
Hãy t ic i v i m i ng i. Chúng ta ch ng nh ng không m t gì c , mà trái l i, s nh n c r t nhi u.

u tôi có th s ng thêm m t l n n a

Tôi s l ng nghe nhi u h n và s nói ít i

Tôi s m i b n tôi n n t i m c dù th m ã dính v t b n hay gh sofa ã b c m u
Tôi s n ngô rang trong phòng khách “quý” và không thèm lo ngh v ng b i tro khi ngu i nào mu n t lò
su i lên.
Tôi s b chút th i gi ra l ng nghe ông c a tôi k nhi u chuy n v khi ông còn tr
Tôi s không bao gi mu n ph i quay kính xe lên vào m t ngày mùa hè vì s gió s làm h ng b tóc pv a
ch i c a tôi
Tôi s th p cái n n màu h ng tr m tr th t p nh m t óa hoa h ng tr c khi nó ch y ra trên gác x p
Tôi s ng i lê l t xu ng sân c ch i v i các con tôi mà không s l m b n qu n áo
Tôi s khóc và cu i ít i khi xem truy n hình, và khóc và cu i nhi u h n khi nhìn cu c i
Tôi s chia s và gánh vác thêm trách nhi m v i ch ng tôi nhi u h n
Tôi s không bao gi mua m t cái gì ch vì nó th c ti n, không làm b n, hay c m b o là s không h ng
su t cu c i
Tôi s n m trong giu ng khi m i b bênh thay vì ngh r ng qu t
ng l i n u thi u tôi m t ngày. Thay vì c ao chín tháng mang
u tan bi n , tôi s t n hu ng t ng giây phút và nh n bi t r ng
o thai ang l n lên trong b ng tôi là cách duy nh t giúp
Th ng v m t phép l .

79
Khi con cái l i ôm hôn tôi m t cách m nh b o, tôi s không bao gi nói, “ lát n a i, bây gi con hãy vào
a tay i n c m nào “
Tôi s nói ti ng yêu thu ng và xin l i nhi u h n. ..nh ng nh t là, n u c m t c h i làm l i cu c i, tôi s
m l y t ng phút m t. ..s nhìn. .và nhìn th t k . ..s ng t ng phút. ..và không bao gi tr l i phút ó
ng thèm ý n nh ng chuy n không áng k . ng lo ngh v ai không thích b n, ai có nhi u h n b n,
ai ang làm gì. Thay vì th , hãy t n hu ng nh ng m i quan h v i nh ng ngu i thu ng yêu mình Hãy ngh là
mình con ng i may m n h n v n ng i khác.

có m t cu c s ng h nh phúc...

ây là nh ng l i khuyên c a các tu s Tây T ng có m t cu c s ng h nh phúc, nh ng không ph i l i

khuyên nào c ng thích h p v i b n. Dù v y b n c ng nên c và suy ng m.
1. Hãy luôn ghi nh r ng tình yêu và thành công luôn bao g m c r i ro.
2. Khi b n tr ng tay, cái b n còn l i là nh ng bài h c.
3. Hãy luôn tuân th nguyên t c 3T: Tôn tr ng chính b n thân mình, tôn tr ng ng i khác, và ch u trách nhi m
t t c nh ng gì b n ã làm.
4. Không t c nh ng u mình mu n có khi c ng là m t u may.
5. Hãy nghiên c u nh ng quy t c bi t cách phá v chúng m t cách h p l .
6. ng b t ng nh làm t n th ng m i quan h l n.
7. Khi b n nh n ra b n ã ph m ph i sai l m, hãy s a ch a ngay.
8. Hàng ngày, hãy dành m t ít th i gian ng i m t mình.
9. Hãy dang r ng vòng tay ón nh n nh ng giá tr m i, nh ng ng làm m t i giá tr c a b n.
10. Im l ng ôi khi là cách tr l i hay nh t.
11. Hãy s ng m t cu c it t áng kính. mai này, khi b n già nua ng i nhìn l i, b n s có c h i c
nh ng cu c i thêm m t l n n a.
12. B u không khí chan hòa tình yêu th ng trong gia ình b n là n n t ng t t nh t cho cu c i b n.
13. Khi tranh cãi v i nh ng ng i b n yêu th ng, ch c p n chuy n ang x y ra. ng bao gi b i l i
chuy n c .
14. Hãy chia s ki n th c c a b n. ó là cách b n s ng mãi trong lòng nh ng ng i khác.
15. M i quan h t t nh t mà b n có c là m i quan h mà trong ó, tình yêu th ng dành cho nhau nhi u
n g p m y l n s c n thi t có nhau.

Tình yêu

u ta yêu m t ng i mà ng i ó không yêu l i mình, hãy c d u dàng v i bàn thân vì ta không làm u gì
sai trái c . T t c ch vì tình yêu ã không ch n ch d ng n i trái tim ng i y mà thôi.
u m t ng i nào ó yêu ta nh ng ta l i không yêu ng i y, hãy tôn tr ng u ó vì tình yêu ã n gõ
a trái tim ta, nh ng hãy nh nhàng t ch i nh n món quà mà mình không th áp l i. ng nh n, không
gây au kh .

80
Cách ta c x v i tình yêu chính là cách ta c x v i chính mình, m i con tim u có cùng c m nh n v n i
au và ni m h nh phúc ngay c khi cách s ng và con ng chúng ta i có khác nhau.
u ta yêu m t ng i và h c ng yêu ta, nh ng r i tình yêu l i ra i, thì c ng ng nên níu kéo hay l i mà
hãy nó ra i. M i lí do u có ý ngh a riêng c a nó. Và r i ta s hi u. Hãy nh r ng ta không l a ch n tình
yêu, mà là tình yêu l a ch n ta.
t c nh ng gì chúng ta th c s có th làm là hãy ón nh n tình yêu v i t t c nh ng u kì di u c a nó khi
tình yêu n. Khi tình yêu ng p tràn trong tâm h n ta, hãy c m nh n t ng h i th c a nó ; nh ng r i hãy dang
ng tay cho nó ra i,m t khi tình yêu ã mu n th .
Hãy mang tình yêu n cho ng i ã làm s ng l i tình yêu trong ta, mang n
cho nh ng ai thi u th n tình c m trong tâm h n,mang n cho th gi i xung
quanh mình b ng m i cách mà ta có th làm c.
Có nh ng ng i ang yêu ã sai l m, s ng m t cu c s ng không tình yêu lâu
ngày, h cho r ng tình yêu ch là m t nhu c u. H cho r ng con tim là m t ch
tr ng mà tình yêu có th l p y, h b t u nhìn tình yêu nh là m t us
ph i n v i mình h n là m t u xu t phát t chính b n thân h . H quên i
u kì di u nh t c a tình yêu, ó là -tình yêu là m t món quà - mà ch có th
âm ch i n y l c khi c trao t ng i. Hãy nh l y u này và gi gìn nó
trong tim mình.
Mãi mãi tình yêu là m t u bí m t. Hãy t n h ng ni m h nh phúc khi tình yêu n ng tr trong ta dù ch
trong m t kho nh kh c nào ó c a cu c i.

Hãy cám n

Hãy c m n vì b n ch a có t t c nh ng th b n mu n. Vì n u b n có r i thì b n còn có gì trông ch và

hy v ng n a âu.
Hãy c m n vì còn nhi u u b n ch a bi t. Vì n u b n bi t h t r i thì b n ch ng còn gì h c h i n a sao?
Hãy c m n nh ng lúc khó kh n. Vì n u không có m t lúc khó kh n thì li u b n có tr ng thành c không?
Hãy c m n vì b n còn có nh ng nh c m. Vì n u không còn nh c m gì thì b n s ch ng còn c h i
ti n b , c i thi n b n thân.
Hãy c m n nh ng th thách. Vì n u không có th thách nào thì li u cái gì có
th xây d ng nên s c m nh và cá tính c a b n?
Hãy c m n nh ng l i l m b n ã có. Vì n u b n không có l i l m gì thì cái gì
d y cho b n nh ng bài h c áng giá nh th ây?
Hãy c m n nh ng khi b n m t m i. Vì n u b n không khi nào m t m i t c là
n không làm vi c gì hay sao?
Th t là d n u c m n nh ng th t t p, nh ng cu c s ng bao gi c ng t o
h i m i cho m i ng i c m n c nh ng th ch a hoàn h o n a. Suy ngh
luôn có th chuy n tiêu c c thành tích c c. N u b n bi t cách bi t n nh ng
th r c r i c a b n thì chúng có th giúp ích nhi u cho b n y!

81
 NH NG U KHÔNG ÁNG B N TÂM

(Trích t cu n sách "99 u không áng b n tâm" c a NXB Tr )

a là nh ng u không áng b n tâm nh ng n i dung tích c c h n, ch y u xoay quanh nh ng u nên
làm trong cu c s ng, ây c ng là l i khuyên c a Hazeem v s t p trung vào nh ng suy ngh l c quan giúp ta
t nhi u trong cu c s ng.
1. ng trút gi n lên ng i khác : ch p nh n m i ng i u có lúc xu ng tinh th n, không nên làm tr m tr ng
hóa v n và trút n i b c d c lên ng i khác, u này ch khi n cho tình hình tr m tr ng thêm và gia t ng
b c mình ; thay vào ó, hãy d a vào b n bè xua i s khó ch u và l y l i vui v .
2. ng b n tâm ns v : ch p nh n s v nh m t ph n không th thí u c a cu c s ng, không
ph i ai c ng l y c ng i u tiên mình yêu, b n có th c ng không ph i là m t ngo i l . Thay vì b c t c,
hãy ngh nt ng lai, làm m t vi c gì ó có ích cho b n thân, n i bu n s trôi qua và b n l i có m t tình yêu
i.
3. Tránh ch "bi t r i" khi ng i khác ang nói: nó gi ng nh "Tôi bi t r i, anh im i ! ", ây là m t cách d p
t h ng kh i c a ng i ang nói và ào m t h sâu ng n cách gi a hai ng i (ta hãy t ng t ng khi mình
nh nói v i ai m t chuy n thì c ném vào m t "Bi t r i !"). Thay vào ó, hãy l ng nghe m t cách vui v vì
ng i ó c ng ng ý v i mình ho c c ng bi t u mình bi t, và cùng nói v i chuy n v i h v v n chung
này.
4. Ki m tra l i nh ng u kì c c: "tôi có th làm t t c hài lòng", ó là m t trong nh ng u kì c c. Cho dù ta
có i x t t v i t t c m i ng i thì c ng không có ngh a là m i ng i us i x t t l i v i ta ( hazeem:
n là ng i n chay không có ngh a là con bò s không húc vào b n ). Thay vào ó, hãy vui v v i nh ng
ng i i x t t l i v i ta và làm p thêm tình b n ó; ch p nh n nh ng ng i d ng d ng v i nh ng hành
ng t t c a ta, xem ó không ph i là it ng k t b n.
5. T p thi n nh m t cách l y l i tinh th n: con ng i ai c ng không tránh kh i nh ng suy ngh dài vô t n,
nh ng lo âu v công vi c, v b n bè và c v b n thân...n u ta không bi t d ng nh ng suy ngh này l i thì b
óc c a ta s quá t i và BOOM, ta s b stress, m i chuy n s càng r i tung lên. Thi n s là m t cách r t hay
mà b t c ai c ng có th áp d ng c gi m t i cho b óc. Ng i m t n i th t yên t nh, ng suy ngh
n b t c m t chuy n gì và hãy th th t sâu, ta s th y d ch u và c ng th ng h n. Cu c s ng s tr nên
tho i mái và y ni m vui.
6. ng tr thành ng i b i lông tìm v t: ây là u d làm và d g p nh t m i ng i, luôn t p trung vào
nh ng sai sót, khuy t m c a ng i khác và c a chính b n thân, c ng u nh ng sai sót này lên b ng

82
cách chê bai và ca thán...Khi ó ta s luôn cau có và khó ch u và có m t ni m vui o t ng khi tìm ra m t
m y u c a ng i khác. Thay vào ó, ch p nh n nh ng khuy t m ó nh m t ph n không th thi u c a
i ng i, t p trung vào nh ng u t t c a h c ng nh c a b n thân ta; n u nh ó là m t ng i ta ch a
tìm th y m t t ho c (có th ) không có mt t( i v i ta) thì ó hi n nhiên là ng i không ph i ta b n
tâm.
7. C n th n khi ch n chi n tr ng: ai c ng có nh ng chi n tr ng c a riêng mình, hãy suy ngh th t k v t m
quan tr ng c a chi n tr ng tr c khi chi n u, tránh nh ng chi n tr ng không quan tr ng có th làm ta
a t n s c, v a m t i hòa khí. T t nh t là cho m theo thang m 10 cho t ng chi n tr ng, n i nào
c ch m m t 5 tr xu ng thì không nên m c k t vào. u này s giúp ta tránh nh ng c ng th ng
trong cu c s ng và gi i quy t công vi c có hi u qu h n.
8. Ch p nh n l i l m c a mình: ta s r t b c n u m t ng ib nc ch i trong khi l i c a h ã rõ. áng
bu n, u này x y ra r t th ng xuyên, con ng i có th th y l i l m c a ng i khác m t cách d dàng
nh ng ít khi ch p nh n l i l m c a mình. Khi ta không bi t b i thì i h c b i, không th ng i nhà ng i
khác không bi t u ó. N u ta bi t ch p nh n l i c a mình, ta s mau ti n b h n và càng c m i ng i
yêu quý.
9. Vui v vì ng i khác: b n có th y vui khi b n c a b n g p chuy n vui ? N u câu tr l i là có, xin chúc
ng, b n ã có m t ngu n dinh d ng r t quý cho cu c s ng h nh phúc c a b n thân. N u ta bi t vui v i
ni m vui c a ng i khác, ta ã làm l i cho chính b n thân, có thêm ni m vui và làm m thêm tình b n, trên
t, ta ã góp ph n vào m t th gi i cùng vui v .
10. H i ng i thân c a b n m t cách chân thành " m y u c a tôi là gì ?": nghe nh ng m y u c a ta t
mi ng ng i khác không làm cho ta x u h , vì có nói ra hay không thì h c ng ã nh n ra u ó, và bây gi
ta l ng nghe u ó là có ích cho chính ta, m t m t bi t c nh ng ý ki n khách quan v b n thân s a
i, m t khác giúp cho ng i khác bi t ta là m t con ng i c i m , s n sàng ti p thu ý ki n
a ng i khác, khi n cho tình b n c ng nh tình c m c b n lâu.
11. Ch p nh n s bu n t : u này có v trái v i xu h ng hi n i, nh ng không, s bu n t ây có
ngh a là không máy vi tính, không n tho i di ng, không tivi, không trò ch i n t ...nh ng ti n nghi này
có làm cho chúng ta hào h ng nh ng n u quá ph thu c vào chúng s d n n chúng ta m t d n i s ng
i tâm, không bi t làm gì n u tách ra kh i nh ng th ó. Ch p nh n s bu n t không có ngh a là d ng làm
vi c ho c ng ng ph n u, mà là hài lòng v i m t kho ng tr ng và m t chút t nh l ng.
12. ng tâm tr ng b c b i tác ng n mình: ây là u r t quan tr ng, khi xu ng tinh th n, chúng ta d
chán n n, kéo theo s b c b i và nh ng hành ng thi u suy ngh ... u này có th tránh c khi ta bình
nh suy xét s vi c, t m quan tr ng c a nó, m c nghiêm tr ng và h ng gi i quy t...Lúc này, kiên nh n
chính là chìa khóa cho s thành công.
Bài t p minh h a: ng i m t mình n i yên t nh, nh m m t l i:
- Th l ng ng i, ngh v m t nh ng chuy n t t p nh t b n ã tr i
qua ho c ngh v nh ng con ng i b n yêu m n nh t, th mình vào
nh ng c m giác vui v ó và n m t n c i th t t i.
- Ngh v nh ng chuy n khó kh n nh t ã t ng x y ra i v i b n, v
nh ng ng i mà b n không thích, nh ng s b cb ih ã gây ra i
i b n, chìm vào nh ng c m xúc khó ch u này trong vài phút.
n th y sao ? C ng là chính b n thân ta, c ng là n i y, c ng là ch a

83
có chuy n gì x y ra, ta có th hòa mình m t cách tho i mái vào nh ng c m giác d ch u ho c khó ch u v i
nh ng ý ngh b c b i; t t c ph thu c vào chính b n thân ta và cách ta nhìn nh n s vi c.
13. C ng ng tâm tr ng b c b i c a ng i khác tác ng lên mình: khi nh ng ng i xung quanh ta
xu ng tinh th n, h s b c l u ó ra, chán n n, cái k nh, quát tháo...Ta d dàng b cu n theo nh ng hành
ng c a h , c ng chán n n, quát tháo l i...Thay vào ó, nên hi u và ch p nh n r ng ai c ng có lúc xu ng
tinh th n, có th ta không thích cách h làm nh ng ch c n hi u u này thì ta d c x h n.
14. Ch i th thao: có l không c n nói nhi u l i khuyên này, ai c ng bi t th thao có nhi u ích l i : c th
ch t l n tinh th n, có m t thân hình p và s c kh e t t, tinh th n tho i mái. R t tuy t !!!
15. Vi t ra gi y: vi t ra suy ngh c a mình m t cách t nhiên s làm cho ta th y d ch u h n nhi u so v i
nh ng suy ngh mông lung, lan man trong u, vi t ra giúp ta kh ng nh c m giác c a mình m t cách rõ
ràng, tránh c nh ng hành ng v i vàng thi u suy ngh .
Bài t p minh h a: khi ng tr c m t quy t nh, hãy vi t ra gi y, m t c t vi t l i ích và m t c t vi t v cái h i,
i chi u hai cái,b n s ra c m t quy t nh h p lý, tránh t n th i gian do d , l ng l .
16. ng ch i cu c s ng d dàng hay không h có r c r i : b n s nói "D nhiên r i !", nh ng không, u
áng bu n là a s chúng ta bi t u này nh ng không th c hi n c, ta b c khi chi c máy vi tính b h
(ho c m ng TTVN g p tr c tr c), ta b c khi ng i khác c x khác v i nh ng gì ta mu n. Ta b n tâm b i
nh ng chuy n nh nh t mà quên r ng chúng ta ã bi t rõ nh ng u ó là hoàn toàn h p lý. D nhiên, ch p
nh n nh ng khó kh n ó và bình t nh gi i quy t s vi c v n t t h n là t n th i gian ng i b c.
17. Th hi n lòng nhi t tình: ng i nhi t tình s có c h i thành công l n h n ng i bi t ngh nh ng không
dám làm (d nhiên). Có th ta không gi i nh ng chính s nhi t tình s cu n hút m i ng i chú ý và giúp ta,
nhi t tình s giúp ta v t qua nh ng khó kh n trong cu c s ng, s nhi t tình t o ngu n c m h ng và lòng
ng say trong công vi c. Nói tóm l i, s nhi t tình em n thành công.
18. Tìm th y thanh th n trong s cho i : không có c m giác nào gi ng nh c m giác tho i mái khi ta v a làm
t vi c gì t t cho ai ó, cho dù ng i ó có c m n ta hay không. Tr thành m t ng i t t, không d tí nào,
nh ng s r t vui, m t ni m vui c bi t c a s cho i, t ni m vui này s có thêm m t ni m vui khác, ni m vui
a ng i c ta giúp (ni m vui này b t c ai trong chúng ta u t ng tr i qua). T t c cùng vui và
ch ng ai vui, b n ch n cái nào ?
19. Làm m i b n thân: làm m i b n thân s giúp ta thêm thích thú tr c công vi c, tránh s nhàm chán d
p, nâng cao n ng su t...blah..blah..blah...M i ngày b ra m t th i gian nh t nh c m t cu n sách hay,
p x p l i nhà c a ho c n i làm vi c, làm nh ng vi c b n ít khi làm ho c ch a làm bao
gi ...blah..blah...blah... úng v y, có r t nhi u cách làm m i b n thân, ch n cho mình m t cách và b n s
th y r t hay.
20.Hãy chu n b t s m : l i m t l i khuyên ki u ai-c ng-bi t, nh ng, h u h t, ai-c ng-không-làm. Nên nh l i
nh ng l n chúng ta v i vã làm m t vi c mà tr c ó chúng ta có r t nhi u th i gian làm. Nh ng lý do
th ng c a ra là : "Tôi không có th i gian", "Tôi r t b n", "Tôi g p m t s khó kh n","Tôi r t...". Chúng
ta ngh r ng mình là n n nhân và ch p nh n u ó luôn luôn trong s v i vàng, c ng th ng. Thay vào
ó, hãy t tin r ng mình có th ki m soát c th i gian c a mình, b ng cách t o ra m t th i gian bi u h p
lý, ta ch ng c n ph i t o ra nhi u lý do bi n minh cho hành ng c a mình.
21. Tránh cái b y 90-10 :
VD minh h a 1 : n u ta c m t ng i a cho m t t gi y tr ng có m t v t m c trên ó. Ta s ngh gì nh ?
, có m t v t m c !", chính là ta ã hoàn toàn quên i v t m c ó hoàn toàn nh nhoi trong m t t gi y ph n

84
( r t r t ) l n tr ng tinh. u này có ngh a gì ? ó chính là quy lu t 90-10, chúng ta th ng chú tr ng và quan
tâm vào 10% t i t và ít ý n 90% ut t p kia, ho c ít nh t 10% ut it nh h ng n suy
ngh c a ta.
VD minh h a 2 : n u ta ph i ti p 10 ng i khách, 9 ng i nói chuy n r t vui và thú v , còn m t ng i c thích
cãi nhau và làm ta b c b i. Th là, n u ng i khác h i ta v bu i ti p khách, ta s tr l i :" Không vui l m, có
t ng ic thích cãi l i và luôn làm tôi b c !!! ". Hi m ng i s tr l i :" Hôm ó th t tuy t, h u nh m i
ng i u nói chuy n r t vui và tôi th t s thích thú !"
Nói tóm l i, ta s t n h ng cu c s ng m t cách thú v h n n u ta chú ý vào nh ng ut t p và ít tâm
n nh ng chuy n nh làm ta không vui.
22.Không b n tâm n nh ng vi c th t s nh nh t: cu c s ng y nh ng r c r i, n u chúng ta không bi t
cách b qua nh ng r c r i, nh ng chuy n nh nh t i th ng, ta s luôn b ám nh b i nh ng khó kh n,
luôn c m th y n ng n , b bao quanh b i nhi u v n có v nh th t to tát. Thay vào ó, nên b i thói quen
quan tr ng hóa v n , bi t ch n chi n tr ng (m c 7), không nên b i lông tìm v t (m c 6), th giãn (m c 5,
9, 14, 19). Chúc b n thành công !
23. ng gi n i au trong lòng: nhi u ng i ngh r ng :"Tôi không sao, tôi là m t ng i m nh m , tôi có th
gi i quy t cv n , tôi không c n ai giúp c ", ho c "Tôi không dám nói cho h bi t, h s không quan
tâm, h s làm tôi m c c , h s ch ng gi i quy t c gì" ho c th m chí có ng i c gi n i au trong lòng
và c chìm m trong nh ng suy ngh bu n chán, tuy t v ng. Thay vào ó, hãy nói cho b n c a ta bi t khi ta
p chuy n bu n, có th ta s c n giúp , có th ta không c n, nh ng ít nh t ta c ng ã nói ra c nh ng
u ta suy ngh , nói ra c s giúp ta gi m i n i bu n, và c ng là c
i ta xem xét l i m c nghiêm tr ng c a nó, tránh chìm trong
nh ng suy ngh mông lung. Ho c, ta có th vi t ra nh ng suy ngh c a
mình, ây là ph ng pháp gi m au khá nhanh chóng và hi u qu cho
nh ng ai không có c ng i b n áng tin c y ho c nh ng ai e th n
chuy n nói ra. Khi vi t ra, ta s có thêm th i gian suy ngh và chín
ch n nhìn nh n s vi c. (m c 15, bài t p minh h a )
24. ng ánh giá th p b n thân:
VD minh h a: ng i ta cho m t con b gì ó (hazeem ch ng nh là con
gì ^- ^) vào trong m t cái h p và y n p l i; khi con b nh y lên, nó luôn
ng ph i cái h p, luôn luôn. Sau ó, ta m n p h p ra, ta th y có th d dàng th y chú b này v n nh y n
cao ngang b ng v i cái n p h p, m c dù lúc tr c chú có th d dàng nh y cao h n nhi u. u áng
bu n ây là chúng ta có nhi u ng i lâm vào tr ng h p gi ng chú b trên: g p ph i khó kh n -> không
gi i quy t c khó kh n, khi u này x y ra th ng xuyên h n, chúng ta s nh t chí, chán n n, không tin
vào b n thân, t ánh th p mình -> c ng chính là h th p kh n ng thành công c a b n thân.
t u ta không nh n ra : không gi i quy t cv n không ph i là do ta không có n ng l c, chính xác là
do ta ti p c n v n ch a úng cách, d n n hành ng thi u chính xác. u này có th s a c khi ta
có nhi u kinh nghi m h n, bi t c nhi u ph ng pháp ti p c n v n h n.
Nói tóm l i, không có gì nguy hi m b ng t ánh giá th p b n thân, qua ó, ta ã t c i c h i thành công
a chính mình. Thay vào ó, s t tin s là b u nhi t huy t giúp ta ng v ng tr c khó kh n và nhanh
chóng tìm ch ng gi i quy t.

85
(Chú thích : m c 24 này hazeem ch vi t u gi ng sách nh ng n i dung hoàn toàn do hazeem t ngh ra,
thành th t xin l i tác gi - tác gi là ng in c nào, tên gì không th y vi t trong sách m i b c ch )
25.C ng ng quá ánh giá b n thân quá cao: m c này c ng do hazeem ngh ra ( i kèm v i m c 24 trên).
i dung c a m c này có l nhi u ng i c ng ã bi t, nh ng it ng chính c a m c này n u c th y tiêu
và ch u khó b m t ít th i gian suy ngh thì có l s có nh ng ý ngh hay h n nh ng suy ngh c a hazeem.
Vì th , mong r ng b n s d ng l i ây và suy ngh ...th t k ...th t sâu...

Duyên may và s l a ch n

Khi ta úng vào m t th i m nào ó và ta g p c úng ng i ta

yêu. ó là duyên may.
Khi b n g p ai ó làm lòng b n xao xuy n, ó không ph i là m t s
a ch n, ó là duyên may.
Khi b n g p ti ng sét ái tình (và không ít nh ng ôi l a n v i nhau
ây) thì ch c ch n không ph i là s l a ch n r i. ó là duyên may.
n là nh ng gì x y ra liên ti p sau ó. Khi nào thì b n v t qua
tình tr ng b ng b nh, choáng ng p và chìm m c a tình yêu
c sang m t t m th c m i? ó là khi lý trí tr v , khi b n ng i l i
và suy ngh xem li u b n có th t s ti n t i m t m i quan h b n
ng hay t t c vào k ni m.
u b n quy t nh yêu m t ai ó v i t t c nh ng nh c mc a
ng i y. ó không còn là duyên may n a. ó là s l a ch n.
Khi b n quy t nh sánh vai cùng m t ai, b t k nh ng ng t bùi c a cu c i. ó là s l a ch n.
Cho dù b n bi t r t rõ r ng có r t nhi u ng i bên ngoài trái tim b n duyên dáng h n, thông minh h n, giàu
có h n ng i b n yêu, nh ng b n v n quy t lòng yêu ng i ó không i thay. ó là s l a ch n.
choáng ng p, b ng b nh và ti ng sét tình yêu n v i ta b ng c may. Nh ng tình yêu ích th c thì chính
là s l a ch n c a trái tim. S l a ch n c a chính chúng ta.

Khi ta yêu

Khi ng i y ang có m t ây mà b n gi v th r i khi ng i y v ng m t, b n l i b t u i tìm

ki m.Lúc ó, b n ã yêu...
c dù xung quanh b n có nhi u ng i luôn khi n cho b n c i nh ng ánh m t và s chú ý c a b n ch luôn
ng v ng i y. Lúc ó, b n ã yêu...
c dù ng i y ãg i n v thông báo r ng máy bay h cánh an toàn nh ng không ai tr l i n tho i.
n v n luôn ch i cu c g i y.Lúc ó, b n ã yêu...
n luôn thích thú v i m t email ng n ng n t ng i y mà l i nh ng email th t dài c a nhi u ng i
khác.Lúc ó, b n ã yêu..
Khi b n th y mình không th xóa i t t c nh ng m u tin trong Inbox hay trong Send Items ch b i vì m t
email t ng i y.Lúc ó, b n ã yêu...

86
Khi b n có m t c p vé i xem phim. u u tiên b n ngh n là s cùng i v i ng i y.Lúc ó, b n ã
yêu...
n luôn t nh r ng "ng i y ch là b n thôi" nh ng b n nh n ra mình không tránh kh i s thu hút c a
ng i y. Lúc ó, b n ã yêu...
Khi b n c nh ng dòng ch này, n u ai có ai ó xu t hi n trong u b n.Lúc ó, b n ã yêu... và ã yêu
ng i y...

Ti ng nói c a cu c s ng

Xin chào! Tôi là cu c s ng ây. Hôm nay tôi s c gi i quy t m i v n b n ang g p ph i b n ng than
trách tôi n a… N u b n b t c ng và k t xe, ng th t v ng. Còn r t nhi u ng i trên th gi i này, mà i
i h , lái xe là m t ni m m c không th th c hi n.
u b n c m th y h c hành th t chán ngán. Hãy ngh n ng i ã hàng n m tr i r i không c i h c.
u b n th t v ng vì m t chuy n tình c m ang n h i tan v . Hãy ngh n ng i ch a bao gi bi t yêu
th ng và c yêu th ng là nh th nào. N u b n bu n vì m t cu i tu n n a l i s p trôi qua. Hãy ngh n
nh ng ng i ph n môi tr ng làm vi c kh c nghi t, ph i làm vi c 12 ti ng m t ngày, 7 ngày m t tu n
nuôi con. N u b n c m th y m t mát và t h i mình cu c s ng là gì và có m c ích gì. Hãy ngh n nh ng
ng i b nh t t, bi t tr c mình không còn s ng c bao lâu n a, và không còn c h i t h i mình n a.
u b n c m th y kh ng khi p khi là n n nhân c a nh ng trò ùa, nh ng s nh m n… c a ng i khác. Hãy
nh : Th v n ch a là gì âu, vì t i t h n n a là khi b n có th là chính nh ng ng i ó!

Tình Yêu
Có ng i nói, cu c s ng là m t quá trình tìm ki m Tình Yêu, m i m t ng òi u ph i tìm th y 3 ng i. Ng i
th nh t là ng i mình yêu nh t, ng i th hai là ng i yêu mình nh t và ng i th ba là b n ng hành
trong su t cu c i (ngu i b n i). Tr c tiên mình s g p c ng i mình yêu nh t & hi u c c m giác
yêu. .. sau ó, hi u c c m giác "b yêu" m i có th phát hi n ra ng i yêu mình nh t. .. Khi ã tr i qua
m giác yêu và b yêu, m i có th bi t c mình c n u gì, và c ng s tìm th y ng ib n i thích h p
nh t trong su t cu c i còn l i. Th t áng ti c, trong cu c s ng th c t hi n t i, c ba ng i này th ng
không cùng là m t ng i. .. Ng i b n yêu nh t không ch n b n. .. ng i yêu b n nh t l i không ph i là
ng i b n yêu nh t. .. và ng i b n i luôn luôn không ph i là ng i b n yêu nh t, c ng không ph i là
ng i yêu b n nh t. .. ó ch là ng i xu t hi n vào lúc thích h p nh t !!! "..." s là ng i th m y trong cu c
n g c a tôi ???
Không ai mu n thay i Tình Yêu c a mình. .. Khi anh ta yêu b n, ó là lúc anh ta th t s yêu b n. .. Nh ng
khi anh ta không yêu b n thì c ng th t s là không yêu b n. .. Anh ta không th gi v không yêu khi anh ta
ang yêu b n, c ng nh anh ta không th gi v yêu khi không yêu b n.
Khi m t ngu i không còn yêu mình mu n r i xa mình, mình c n h i l i b n thân
mình có còn yêu anh ta n a không. .. N u b n không còn yêu ngu i y n a thì
xin ng bao gi vì b t c lý do gì mà không ch u r i xa ng i y !!!
u nh b n v n còn yêu ng i y, l ng nhiên b n s hy v ng ng i y có
c m t cu c s ng H nh Phúc, vui v . .. ng bao gi ng n c n khi ng i y

87
mu n ra i !!! N u b n ng n c n ng i y có c H nh Phúc th t s . .. ngh a là b n không yêu & không bi t
hy sinh cho anh ta n a !!! Và n u nh b n không yêu & không bi t hy sinh cho Tình Yêu thì b n l y t cách gì
chê trách anh ta b c tình. .. ???
Yêu không ph i là chi m h u. .. !!! B n thích m t tr ng, không th em m t tr ng c t vào trong h p. .. nh ng
ánh sáng c a m t tr ng l i có th chi u sáng vào t n trong phòng b n. .. C ng nh b n yêu m t ng i, b n
n có th có c ng i y mà không c n chi m h u. .. Hãy ng i y ra i & gi t t c nh ng k ni m
gi a b n v i ng i y tr thành m t h i c v nh h ng trong cu c s ng. ..
u b n th t s yêu m t ng i, ph i yêu con ng i th c c a anh ta, yêu m t t t c ng yêu c m t x u, yêu
cái u m l nkhuy t m. .. Tuy t i không nên vì yêu anh ta mà hy v ng anh ta tr thành m u ng i
mình mong mu n. .. Yêu m t ng i nào ó th t s không nói ra c nguyên nhân vì sao yêu. .. b n ch bi t
ng, b t c lúc nào, cho dù tâm tr ng t t hay x u, khi H nh Phúc hay khi au kh , thì b n c ng u mong
mu n ng i y bên c nh b n. ...
Chia tay c ng là m t th nghi m Tình Yêu. .. Tình Yêu chân chính & ích th c s ch ng bao gi tr thành
Tình Yêu oán h n. .. ngay c khi ã ph i xa nhau !!! Hai ng i yêu nhau, thích nh t là b t ng i yêu mình
ph i th , ph i h a. .. T i sao chúng ta l i b t i ph ng làm nh v y ??? T t c ch vì chúng ta không tin i
ph ng. .. Làm gì có chuy n bi n c n á mòn, tr i hoang t l . .. n u có thì c ng không ai s ng c n
ngày y. .. Cu c i không th nói tr c c u gì. .. ng nói mai sau ta luôn bên nhau. .. !!!
n ã tìm c ng i th m y cho cu c i c a b n ???

Tonic và Chocolate nóng

ôi khi tôi th y b n kho n gi a Nam và Tuyên. C hai u g i th

làm quen v i l i gi i thi u c a tôi “thích u ng chocolate nóng”. Tuyên
kh ng nh là tôi có s thích gi ng anh, còn Nam nói món chocolate
a tôi g i cho anh nh m t câu chuy n thú v mà anh ã c âu
ó, n u có d p s k cho tôi nghe.
Tuyên là giám c m t công ty t v n và ào t o nhân l c, có l
không tài n ng và giàu có h n nhan nh n các giám c tr thành
công c a nh ng n m hai ngàn. Nh ng ch c ch n là tham v ng không
thua kém. Công vi c làm n c a Tuyên g p nhi u thu n l i vì nh ng c may t m i quen bi t có s n c a gia
ình. Tôi oán v y qua nh ng lá th . S t tin c a m t ng i ch a bi t khó kh n hay th t b i là gì c a Tuyên
không còn làm tôi n nang nhi u. Nh ng tôi thích c th Tuyên, tình c m, v n hóa và nhi u tri t lý. Còn th
a Nam, m t k s ngành tin h c, thì y h t b n báo cáo công vi c, luôn ng n g n và c th : hôm nay tôi i
âu, làm gì, tôi m i mua cu n sách này, em ã c ch a?...
v n th ng nhìn tôi th dài. Th t ra, tôi m i 24 tu i, ch a có gì ph i nóng v i, nh ng v d ng d ng c a
tôi làm m th dài. M t ph n, nó làm cho bà nh n ba tôi, c ng d ng d ng nh th , cho n ngày tìm th y
tình yêu th t s c a ông - nh ng r y cà phê b t ngàn Ban Mê và m t ng i àn bà b ch ng b vì không
th có con - th là ông ùng ùng khoác ba lô lên vai và i. M không có ý ki n gì c , ch khóc úng hai l n r i
thôi, sau khi ã th a thu n sòng ph ng v i ba v chuy n tài s n và th t c. M luôn nói r ng bà ch a bao gi
yêu ba, ch có u dù gì thì c ng ã s ng v i nhau g n ba ch c n m tr i... M không níu kéo nh ng v n c m

88
th y t n th ng và b suy s p m t th i gian tr c khi quen d n v i s t do, yên n. Bây gi , m i ngày m
th c d y i ch , mua s m, r i v ti m c báo Ph n , trông coi ám h c trò, th nh tho ng m i t tay u n hay
t tóc cho khách quen. Ph n l n h là nh ng bà n i tr trong xóm và ôi ba ng i àn ông m t m i vì
nh ng phi v làm n, ho c ôi khi, vì m t bà v hay càu nhàu, m i tháng vài l n n ti m g i u cho th
giãn và tâm s ôi chút chuy n i v i bà ch ti m m t m i hi n lành nh ng mi ng l i s c l m có mái tóc
xù nh Julia Robert... Tôi không au n gì v m t gia ình tan v , vì nó ã v t lâu l m r i. Gi ng nh tôi
ã nhìn mãi m t cái a n t ôi t h n ch c n m tr c, bây gi ,ba m tôi m i ng i l y i m t n a và s ng
ti p cu c i riêng c a mình. Chuy n ó i v i tôi có khi còn nh nhõm h n vì c nhìn mãi v t n t l nh lùng
y mà day d t. Tôi v n yêu th ng c hai, và chúng tôi dù sao v n là m t gia ình. Tôi c ng không vì cu c
chia tay ó mà âm s chuy n ch ng con. M nói, dù th nào thì ng i àn bà v n c c n m t ch d a, ho c
là ch ng, ho c là con, ai may phúc thì c c hai. Tôi c ng ngh v y, và ôi khi, tôi c ng thèm m t tình yêu,
thèm m t vòng tay ôm r t ch t, m t cái hôn làm b ng rát ôi môi, nh t là nh ng bu i t i ng i m t mình tr c
bàn làm vi c, i vài con gió ngh ch ng m lu n qua nh ng mái nhà, nh ng con h m lùa vào c a s ... Lúc
i xin vi c, tôi c ngh PR(*) là m t ngh hào nhoáng : g p g nh ng khách hàng l n, t ch c nh ng h i
ngh quan tr ng các khách s n n m sao... Nh ng th c t ãm m t cho tôi ch sau m t th i gian ng n :
Công vi c y áp l c và lúc nào c ng ph i xoay nh chong chóng, chu n b th m i, thông cáo báo chí, panô
qu ng cáo, âm thanh, ánh sáng, b ng tên, bánh ng t, cà phê... i qua i l i lo l ng quá gi h p báo g n m t
ti ng ng h mà cánh phóng viên ch a ai thèm t i, loay hoay n toát m hôi khi máy in tr ch ng, t i gi
p báo v n ch a có thông cáo báo chí phát. R i thì liên h khách hàng, c i nói, b t tay, th m chí, gà c
câu h i cho nh ng phóng viên tr m i vào ngh ... M i ngày ph i i phó v i nh ng th l n lao ho c v t vãnh,
ng nh ch ng liên quan gì n nhau... Th nh tho ng l i b h n hò, nh ng cu c g p nh p nh ng gi a công
vi c và riêng t . Và sau ó là g g m, tán t nh, có khi do d m... Nh ng mâu thu n gi a vi c gi gìn lòng t
tr ng và trách nhi m b o v i tác, chi u ý khách hàng làm tôi m t m i. B i c ph i chu n b t th i
phó nên tôi trót bi t v nh ng ng i àn ông chung quanh mình rõ tr c khi có th b t u yêu thích b t c
ai trong s h ... Nghe tôi than th , m b o r ng s ph n c a tôi có th ang âu ó xa h n, ngoài môi
tr ng mà tôi ang s ng. Tôi li n g i lý l ch lên CLB làm quen trên m ng, và tin r ng ó là m t cách t ng i
th n tr ng tìm ki m s ph n c a mình.
Hai ngày sau khi ng ký, tôi nh n c úng ba cái email, Tuyên t Hà N i, Nam Sài Gòn, và m t ng i
khác du h c t n bên Nh t, có gi ng u h i khoe khoang và ng o ngh . Tôi delete th c a ng i th ba và
tr l i hai th còn l i...
c b n n m tháng gì ó, khi tôi b t u quên m t h ã vi t nh ng gì trong lá th u tiên g i cho tôi thì
Nam ngh : “Hay là mình g p nhau i!”.
Chúng tôi h n nhau Friends. Quán nh và l ch s , nh c r t êm, ch có m t thanh niên tr v a ph c v , v a
ch nh nh c, v a tính ti n. T ó v sau, nhi u l n chúng tôi ng i chi c bàn ngay sau khung c a kính màu
nâu c a Friends, nhìn sang khách s n nh i di n, n i nh ng c p tình nhân già có, tr có d t nhau i vào r i
i tr ra, chóng vánh, ch tôi v i Nam ng i ó mãi, nhìn h n r i i...
Tôi không có n t ng gì nhi u v ngo i hình c a Nam, cao h n mét b y, ba
i hai tu i và b t u có b ng, da nâu, m t en, hi n lành sau c p kính
tr ng... Y chang m t m u ng i c a computer, quen thu c v i nh ng trang
web và th ngôn ng siêu v n b n, m u ng i mà tôi t ng t ng khi anh

89
cho bi t mình là k s ph n m m. ôi khi Nam nói chuy n khá hài h c, nh ng luôn m t nh và ch m rãi.
Anh h i :
- Em u ng gì ?
- Gì c ng c.
- Tonic nghen ?
Tôi g t u. ó là th n c trong v t, ch a ký ninh,ng t ít, ng nhi u, có ga, v là l . Nam c i nh , b o :
“Anh thích th này l m, u ng nó th y... hay hay”. Tôi nói, em ang i anh k câu chuy n v chocolate. Nam
ic i, m t h p háy, và k câu chuy n v hai ng i yêu nhau, cô gái ch u ng cà phê en còn chàng trai
thích chocolate nóng. M i khi h vào quán, b t c quán nào, ng i ph c v u luôn a nh m ly c a ng i
này cho ng i kia. S nh m l n ó ban u làm h th y thú v , nh ng d n dà, l i khi n cô gái có c m t ng
là ng i yêu mình h i y u i, vì m i ng i v n cho r ng chocolate là th u ng dành cho ph n . Và h
chia tay nhau... b t u t món chocolate nóng. Câu chuy n ó c v ng v t trong u tôi mãi,nh t là khi m
t lên bàn tôi m t ly chocolate vào m i sáng. Món chocolate y i v i tôi gi ng nh m t h i c êm mc a
th i th u. ó là món khoái kh u c a ba, r i s thích y thành thói quen c a m , và c a tôi... T khi chia tay
ba, m âm ra ghét cay ghét ng món chocolate, nh ng thói quen pha cho tôi m t ly vào m i sáng thì không
sao b c...
Bây gi m i tu n tôi g p Nam m t l n, ho c xem k ch, ho c n ng i nghe nh c c bu i Friends, l n tr n
cái nóng và s n ào c a Sài Gòn nh ng ngày cu i tu n... M i l n, Nam l i h i câu quen thu c, v i ng u
quen thu c: “Tonic nghen, em ?”. Ch có u, l n sau Nam xin vài lát chanh, ly tonic có thêm mùi th m nh
nhàng, chua chua và v ng d u c a v chanh. L n sau n a, tôi nói : em th y ng i ta cho chút mu i. B vào,
c s s i lên, th y không ? Và tonic thêm v m n n i u môi... Nam nh p m t ng m : “Bây gi m i thi t là
ngon !”.
ó, tôi có nh ng bu i t i v nhà, m t l vì c ngày ph i i qua i l i, nói nói c ic i, ra l nh và vâng d ,
th y r t thèm m t ly tonic v i mu i và chanh... Nh ng l n ng i Friends, nhìn nh ng ôi tình nhân khoác tay
nhau i nh l t qua bên ngoài c a kính, tôi c i Nam nói m t u gì ó... Nh ng anh im l ng mãi. Ch có
t l n, Nam th l r ng anh có m t ni m say mê nh , ó là rùa. Nh ng nhà c a bây gi ch t ch i, không có
ch cho nó s ng. Anh l p i l p l i:
- Sao anh thích nuôi m t con rùa quá.
Tôi b o :
- Em thì không thích nh ng con v t, em ch thích tr ng cây.
Nam yên l ng m t chút r i nói, r t nghiêm túc :
- Có sao âu. Rùa c ng d s ng l m, sau này em c tr ng cây và anh nuôi rùa, mình có th cho nó bò loanh
quanh nh ng cái cây c a em.
Tôi t h i mình có nên xem ó là m t l i t tình hay không. R i quy t nh là không. Tôi không thích nghe m t
i t tình mà l i ph i t h i không bi t ó có th t là m t l i t tình hay không ? Tôi gi v làm ng và Nam cúi
u thinh l ng.
Tôi v n nh n mail và reply cho Tuyên m i tu n. Tuyên h i s n tho i nh ng
tôi không cho. Tôi ngh gi ng nói có th gây nhi u nh m l n trong vi c nh n bi t
t con ng i. Tôi v n thích s th n tr ng c a nh ng lá th h n, cho n khi
có th g p nhau tr c ti p.

90
... M t tu n Hà N i, tôi xoay nh chong chóng v i ch ng trình ra m t s n ph m m i c a hãng Z. L i h p
báo, ti c tùng, quay phim qu ng cáo, b t tay, c i nói... L n l a mãi m i g p c Tuyên. Th t tình, tôi
không m y b t ng tr c v hào hoa l ch thi p và c gi ng nói nh nh nh vu t d c s ng l ng c a Tuyên...
Nh ng có u gì ó làm tôi không th y tho i mái ngay t bu i g p m t u tiên m t quán kem nh g n h
m. Có l , b i Tuyên n m c và x s tr nh tr ng quá, gi ng nh nh ng ng i tôi v n ph i b t tay trong
phòng h p.
Tuyên g i :
- Cho hai chocolate nóng.
- Không âu - Tôi l c u - Em u ng tonic, v i mu i và chanh.
Tuyên quay sang nhìn tôi, cau mày :
- Em thích u ng chocolate c mà ?
Tôi ng ng lên, nhìn khuôn m t n trai xa l c a Tuyên, b t giác th dài, và ch t nh n ra là th m chí mình có
th th dài hàng tr m l n n a, vì có u gì ó n ng n l m c ch n ngang l ng ng c. Tôi th y thèm m t ly
tonic ng ng, m n m n, l nh ng t, và v ng t thì ng âu ó, không ph i trên môi, không ph i trên u
i, m h , hoang ng, nh không hi n h u trong v giác mà là trong c m th c. Gi a tia suy ngh nào y
a thoáng qua v v ng t trong ly tonic, tôi ch t nh n ra tình yêu c ng gi ng nh l i t tình. Nó có th b t
u và k t thúc b ng m t th n c u ng quán cà phê. Nó có th b t u t n i nh , không ph i chính con
ng i y, mà là kho ng không gian, nh ng c m xúc bao quanh m i khi ta bên ng i y. S bình yên. Tôi
nh n ra mình r t nh m t gi ng nói, tr m m v i câu h i quen thu c d u dàng : “Tonic nghen, em ?”... Tôi k
cho Tuyên nghe câu chuy n mà Nam ã k . Tuyên l c u : Ch vì câu chuy n ng ng n ó mà em không
ng chocolate n a à? Tôi nói, không ph i, m v n b t em u ng chocolate m i sáng, ch n gi n là bây gi
thích c a em thay i r i. Th thôi. D o tr c, tôi có lên th m ba vài ngày. Ng i àn bà kia s ng cùng ba
tôi trong c n nhà g , gi a v n cà phê r ng mênh mông, su t ngày ch nhà c sách, n u n ng và làm
th , t v quy n luy n yêu th ng tôi úng ki u m t ng i àn bà hi m mu n... Ba có v hài lòng v i s y u
i và ph c tùng c a bà, v i nh ng bu i chi u ng i tán chuy n cà phê lên giá hay xu ng giá, tình hình chi n
th gi i nh h ng n kinh t ra sao v i m y ông hàng xóm trang tr i bên c nh. Nh ng ngày tôi ó,
i sáng l i có ba ly chocolate nóng h i t trên bàn, mùi h ng ng t ngào lan ra c nhà, th m vào t ng th
, t ng gi t s ng ng trên lá cà phê th m l ng.Trông h có v h nh phúc. Tôi không nh n ra s khác
nhau c a ly chocolate m pha nhà và ây, có l ba c ng v y. Nh ng khi v , tôi nói v i m là ba th ng
ng chocolate nh ng bà ta không pha ngon nh m . M c i mãn nguy n : “Dù sao, m c ng ã pha món
ó hai m i m y n m r i còn gì...”. Tôi m m c i, ôm l y vai m và nh v ngôi nhà g v i hai con ng i
ch p n i h nh phúc, ch t hi u t i sao ba l i b m n n i y. Tình yêu không ph i là m t thói quen. M
ã pha chocolate cho ba không ph i vì tình yêu, mà vì thói quen. Còn ng i àn bà y... bà nói r ng, bà
không bi t mình yêu ba tôi nhi u n âu, nh ng bà yêu vô cùng cái không gian có ba ó. Nh ng bu i sáng
cao nguyên trong tr o h n, hoa cà phê tr ng h n và th m h n. Bà c m th y vi c th c d y, n u n c sôi r i
khu y tan b t chocolate trong ly vào m i sáng là công vi c tuy t v i nh t c a m t ngày...
Còn tôi, tôi ã u ng chocolate mãi, t nh ng ngày m i t bi t c m ly u ng n c, t nh ng ngày xa x a khi
còn c m th y ni m h nh phúc gia ình nh hòa tan trong ly chocolate b c khói, cho n nh ng ngày hi n t i
khi c m th y trong ó n i xót xa vì b b r i v n xát vào trái tim c a m . Cho n khi m t ng i xa l m i tôi
th n c khác, trong v t và có v l lùng... Tôi nói v i Tuyên r ng, tôi vô cùng xin l i, vì ch n khi Tuyên m i

91
chocolate tôi m i nh n ra là tôi không thích nó. Và khi nghe Tuyên t tình, chính xác là t tình, ngay trong bu i
u g p m t thì u óc tôi ch quay qu t nh v m t ng i ã t tình b ng nh ng con rùa mà thôi...

Shmily

Ông bà tôi ã c i nhau c h n n a th k và h c luôn hay ch i m t

trò c bi t c a h h ng ngày. M c tiêu c a trò ch i là m t ng i ph i vi t
"shmily" m t b t ng quanh nhà, còn ng i kia s i tìm.
Ông bà bôi t ó lên g c a s . Nó c vi t lên h i n c còn ng l i
trên g ng sau vòi n c nóng. Th m chí, có l n bà còn l t t ng t c a
p gi y nháp trên bàn tìm th y "shmily" trên t cu i cùng.
Nh ng m nh gi y nh v i ch "shmily" c vi t ngu ch ngo c c tìm
th y kh p n i, có khi c nhét vào trong giày ho c d i g i. T "shmily"
bí n này g n nh tr thành m t ph n trong ngôi nhà c a ông bà tôi, c ng
gi ng nh c v y.
Thái hoài nghi và s th c d ng ng n c n tôi tin vào tình yêu n ng nàn
và lâu dài. Cho n khi tôi khám phá c "trò ch i" c a ông bà tôi. "Trò
ch i" i tìm t "shmily" c ti p di n, cho n khi bà b b nh ung th . Bà y u d n và không d y c kh i
gi ng n a. Và m t ngày kia, t t c chúng tôi u ph i i di n v i m t th c t au lòng: Bà m t. Shmily"
c vi t ngu ch ngo c b ng màu vàng trên m t d i l a h ng t c nh gi ng bà vào hôm bà m t. Khi t t c
hàng và nh ng ng i quen bi t ã i v , ông tôi l i g n gi ng bà n m và b t u hát cho bà nghe.
Gi ng ông khàn và ngh n. Tôi không bao gi quên c kho nh kh c y. Vì tôi bi t tôi ã c ch ng ki n
t tình yêu không bao gi ch t. Tôi h i ông tôi, sau bao nhiêu n m, r ng "shmily" có ngh a là gì. Và l n u
tiên sau bao nhiêu n m, tôi c bi t "shmily" n gi n là "See how much I love you"
CHUYÊN HAI ANH EM

Hai anh em b i i i qua ng, ch t cu anh ch p trúng m t cái bánh kem c a th ng nhóc ng i sau xe m
nó làm r i, th ng bé gào khóc òi cái bánh, cu anh li n ch y theo xe a cho chú bé, nh ng m nó ngoái l i,
gi t v i cái bánh qu ng ngay xu ng ng, bà rít lên "D r i, m mua cho cái khác..."
Cu anh nhìn cái bánh l n long lóc d i ng, nó ti c t ru t nh ng ngo nh i, ng hoàng quay l i ch
cu em ang ng nh tr i tr ng bên ng. Nó xoè n m ngón tay dính y kem tr c m i cu em và hào
phóng "
Ngon không, cho em b n ngón ó " và nó thè l i li m vào úng ngòn tay út.

U BÁNH M

t l n trong chi n tranh th gi i th hai có hai ng i tù Do thái tr n kh i tr i t p trung, h ch y th c m ng

và quy t nh chia làm hai ng . .
Ng i tù già h n n m ch t tay ng i tù tr , ông n o m t lúc r i nói "Này cháu, ta ch có m t m u bánh
, cháu hãy c m l y, ta già r i, ch u ói c lâu h n cháu. ..Nh ng cháu hãy h a v i ta r ng : ch khi nào

92
cháu không còn cách nào, không còn m t cách nào khác có cái n thì cháu m i gi mi ng bánh này ra. .
Trong r ng có nhi u th n c, n u n ch có dân cháu có th làm thuê ki m mi ng n. . ng t ây
nhà còn xa l m, và n u trong túi v n còn m t mi ng bánh thì cháu v n còn có th ch u ng cm i
gian truân..."
Ng i tù tr c m ng, h a v i ông già, n m ch t l y m u bánh m r i lao u ch y. ..
Ròng rã bao nhiêu ngày êm anh nh m h ng quê nhà mà ch y, khi thì ph i l n lút trong r ng, khi thì b ng
cánh ng. Anh hái qu r ng, l i su i tìm cá, khi g p nh ng ng i ch n c u anh b c i n cho h nh n
t bát s a, hay m t mi ng th t c u th m l ng. .
ã có lúc anh t ng ch ng không còn cách nào khác có m t mi ng n, Tránh né b n c, anh l n lút
vòng qua m l y trong cái nóng h m h p, xung quanh ch m t màu xám x t c a lau s y. ..không bi t bao
nhiêu l n anh rút m u bánh m ã khô c ng nh á. .ra kh i túi, anh ng m cái gói nh gói b ng m t mi ng
i thô, qu n th t ch t và bu c b ng m t s i dây gai th t nút, cái gói ch b ng n a mi ng xà phòng, ch c
u bánh m còn bé h n, song anh v n nu t n c mi ng, ngh n v b t ng t ngào trên ul i, ch c là
có chút m m c. .. anh nhìn tr ng tr ng cái gói nh r i l i út vào túi, b i anh kinh hoàng ngh n ngày mai,
túi r ng không mà ng thì còn xa l ng l c. C th anh i ròng rã và cu i cùng c ng n cái ngày anh ngã
nhào vào tay ng i thân. ..Sau nh ng phút vui s ng khóc c i Anh vùng d y, rút ra cái gói nh ã b n th u
hôi hám song v n c qu n r t ch t, anh nói " m i, nh m u bánh này ây mà con thoát ch t tr v . ."
anh c m ng g nút dây, m l n v i b c và s ng s : ó ch là m t mi ng g cg t o vuông v c nh
t m u bánh m !
Vi t trên cát

t ôi b n thân cùng nhau i du l ch. Trong m t l n tranh lu n, h cãi nhau, m t ng i ã tát ng i kia.
Ng i b tát c m th y b xúc ph m, không nói gì mà ch vi t lên cát: "Hôm nay ng i b n thân c a tôi ã tát
tôi".
ti p t c chuy n du l ch n m t vùng hoang vu, ng i b tát suýt b cát vùi, may m n d c b n c u. T nh
i, ng i ó l i kh c lên á: "Hôm nay ng i b n t t c a tôi ã c u tôi". ng bên c nh, ng i b n hi u k
i: "T i sao lúc mình tát c u, c u l i vi t lên cát, bây gi l i kh c lên á?" Ng i này tr l i: "Khi b b n làm
n th ng nên vi t vào n i d quên, gió s th i l p i. Ng c l i, n u c giúp hãy nên kh c sâu trong
áy lòng. ' n i ó, b t c ng n gió nào c ng không th xoá l p c." B n bè n u x y ra va ch m là nh t
th i vô tâm, giúp m i là th t lòng. Hãy quên i nh ng gì b n bè ã gây ra, ghi nh s giúp c ah ,
chúng ta s th y trên th gí i này toàn là b n t t.

Chi c h p tình yêu

Có m t ng i cha ã qu ph t a con gái 3 tu i c a mình vì t i lãng phí c m t cu n gi y gói quà màu

vàng.Ti n b c eo h p, ng
cái h p gi y. Sáng s m hôm sau,
i cha n i gi n khi a bé c t cu n gi y quý ra thành t ng m nh nh trang trí m t
a con gái nh v n mang h p quà n nói v i cha:
“Con t ng b !”. Ng i cha c m th y b i r i vì c n gi n d c a mình t i hôm
tr c nh ng r i c n gi n d l i bùng lên khi ông m ra, th y cái h p tr ng
ng. Ông m ng con gái: “B con không bi t là khi t ng quà cho ng i nào thì
trong h p ph i có m t cái gì ch ?”. a con gái nh ng c nhìn cha, n c

93
 t r ng r ng, th a: “B i, ó âu ph i là cái h p r ng, con ã th i y nh ng n hôn vào h p t ng b
mà!”. Ng i cha gi t mình. Ông vòng tay ôm l y a con gái nh c u xin con tha th . a con gái nh , sau
y không bao lâu, qua i trong m t tai n n. Nhi u n m sau, ng i cha v n kh kh gi cái h p gi y bên
mình, m i khi g p chuy n n n lòng, ông l y ra m t n hôn t ng t ng và ngh n tình yêu mà a con gái
bé b ng c a ông ã th i vào chi c h p. Trong i s ng, chúng ta ã và s nh n c nh ng chi c h p quý
giá ch a y tình yêu và nh ng n hôn vô t t con cái c a chúng ta, t b n bè, gia ình và t th ng .
Trên i này, chúng ta không th có c tài s n nào quý giá h n nh ng chi c h p ch a y tình yêu vô t
nh th .

Ch y i, Patti, ch y i!
Ngay t nh , Patti Wilson ã c bác s cho bi t cô b b nh ng kinh. Cha cô, Jim Wilson, là ng i th ng
xuyên t p ch y b vào m i bu i sáng. M t ngày n , Patti nói v i cha: "Cha i, con r t mu n ch y v i cha
ng ngày, nh ng con s s b lên c n ". Cha cô b o: "'N u con b nh thì cha ã bi t c n ph i làm gì, ng
, chúng ta s cùng b t u ch y". Th r i h ch y m i ngày. Th t là k di u, cô gái ã không b lên c n l n
nào. Sau m t vài tu n, Patti nói: "Cha i, con th t s mu n phá k l c th gi i, quãng ng ch y dài c a
". Cha cô tìm trong cu n sách các k l c Guinness th gi i và bi t r ng kho ng cách l n nh t có ng i ã
ch y là 80 d m. Lúc ó Patti m i vào n m u tiên c a trung h c, cô tuyên b : "Con s ch y t qu n Cam t i
San Francisco (cách nhau 400 d m). Lên n m th hai con s ch y t i Portland, Oregon (kho ng h n 1.500
m), n m th ba t i St. Louis (kho ng 2.000 d m) và n m cu i con s ch y t i Nhà Tr ng (kho ng h n
3.000 d m). Patti y ngh l c và h ng hái, cô ch coi b nh c a mình nh m t u "b t ti n ". Cô không b n
tâm nhi u vào cái mình m t i mà ch t p trung vào u cô ang có. Vào n m ó, cô hoàn thành cu c ch y
n San Francisco. Cha cô ch y bên c nh cô su t quãng ng và m cô - m t n y tá lái xe theo
phòng m i tr ng h p có th x y ra. Vào n m th hai, các b n h c c a Patti ng h cô. H d ng lên m t ap-
phích qu ng cáo kh ng l ghi "Ch y i, Patti, ch y i!" (Run, Patti, run! - và nó ã tr thành kh u hi u c a cô
ng nh t a cu n sách sau này cô vi t). Trên ng th c hi n cu c ch y ng dài mà ích n là
Portland, Patti b n t x ng c chân.
Bác s nói v i cô c n ph i d ng ch y: "Tôi c n ph i c nh kh p m t cá c a cháu cháu không b t t v nh
vi n ". "Bác s không hi u r i - cô nói - ây không ph i là ý ngh b t ch t, nó th t s là c m t n áy lòng
cháu. Cháu không làm u này vì b n thân cháu. Cháu làm v y phá tung nh ng xi ng xích trong suy ngh
a nhi u ng i. Có cách nào, cháu có th ti p t c ch y không ?". Bác s cho cô m t ch n l a, ông s
ch b ng bó l i thay vì bó b t c nh chân cô. Ông c nh báo r ng nó s s ng t y lên và r t au. Nh ng Patti
ã hoàn thành ng ch y n Portland cùng v i th ng c bang bên c nh trên d m ng cu i cùng. Trên
báo y nh ng dòng tin v i tiêu "V n ng viên ch y ng dài siêu ng Patti Wilson ã hoàn thành
cu c marathon cho ng i b nh ng kinh vào sinh nh t l n th 17".
Sau b n tháng ch y g n nh liên t c t b tây sang b ông, Patti ã t i Washington và b t tay t ng th ng
Hoa K . Cô nói v i ông: "Cháu mu n m i ng i bi t r ng ng ib ng kinh ch là nh ng con ng i bình
th ng v i cu c s ng bình th ng". Nh vào s c g ng không ng ng c a mình, Patti ã kêu g i c nhi u
tri u ô la óng góp m 19 trung tâm ch a b nh ng kinh.
Patti c n th t ít có th làm c th t nhi u nh v y. Còn b n thì sao ? B n có th làm gì v t lên chính
n thân khi có y s c kh e?

94
 T NÓ XU NG VÀ B C LÊN TRÊN

t câu chuy n ng ngôn k r ng: Có m t ng i nông dân n có m t con l a già. M t

hôm, con l a b r i xu ng cái gi ng khô c n và au n kêu la th m thi t. Sau khi bình
nh ánh giá tính hình, vì th ng cho con l a, mình.
Cu c s ng là nh v y ó. N u Ta i m t v i các v n c a mình m t cách tích c c
và qu c m, kh c ng i nông dân ã quy t nh nên nhanh chóng giúp nó k t thúc
au n. Anh g i thêm m y ng i hàng xóm cùng l p t chôn con l a t i
nghi p. Lúc u, con l a thêm ph n kinh hoàng vì nh ng gì ng i ta ang làm iv i
nó. Nh ng khi t ng t ng t c h t xu ng gi ng liên ti p theo nhau p trên vai nó,
t ý ngh ch t lóe lên: C m i l n m t t ng t r i è lên vai, nó l i l c mình cho t r i xu ng và ngoi lên
trên ! Và nó ã làm nh v y, t ng chút t ng chút m t, v i m t l i th n t nh và t c v : “ Nào mình hãy h t
nó xu ng và b c lên trên, h t nó xu ng và b c lên trên...” M c cho s au n ê m ph i ch u sau m i
ng t p xu ng, m c cho s bi át cùng c c c a tình hu ng ang gánh ch u, con l a ti p t c chi n u
ch ng l i s hoang mang, ho ng s , ti p t c theo úng ph ng châm “h t nó xu ng và b c lên trên”. Và
không bao lâu sau, cu i cùng dù b b m d p và ki t s c, con l a già ã vui m ng c th ng b c lên kh i
mi ng gi ng. Nh ng gì nh s è b p và chôn s ng nó, trên th c t ã c u s ng nó. T t c u nh vào cái
cách mà con l a ã can m i di n v i ngh ch c nh c a t s ho ng lo n, s cay ng và s t th ng
i, thì nh ng ngh ch c nh t ng ch ng có th chôn vùi chúng ta, l i s ti m n trong chính nó nh ng ph n
th ng không ng t i. H t nó xu ng và b c lên trên, hãy can mb c t ng chút m t ra kh i cái gi ng mà
chúng ta ang g p ph i.

i sao ph n l i khóc

t c u bé h i m :
- T i sao m l i khóc?
Ng im áp:
- Vì m là m t ph n .
- Con không hi u m c u bé th t lên.
Ng i m ôm ch t con và âu y m:
- Con không bao gi hi u c, nh ng nó là nh th y.
Th i gian trôi i, c u bé l i h i cha:
- Sao m l i khóc h cha?
- T t c ph n u nh th , con yêu - ng i cha m m c i áp.
u bé l n d n lên và khi c u tr thành m t ng i àn ông nh ng
n th ng t h i: T i sao ph n l i khóc Cu i cùng anh tìm n
t nhà hi n tri t. Nghe h i, nhà hi n tri t ôn t n nói:
Khi Th ng t o ra ph n , ng i ph i làm cho h th t c s c. Ng i làm cho ôi vai h c ng cáp che
ch c c th gi i, ôi tay h mát lành che ch s yêu th ng, và ng i cho h m t s c m nh ti m n
mang n ng au. Ng i cho h m t s d ng c m nuôi d ng và ch m sóc gia ình, ng i thân, b n

95
bè ngay c nh ng lúc m i ng id ng nh buông trôi, và dù có nh c nh n n m y i n a h c ng không
bao gi than th ?. Ng i cho h tình c m h yêu th ng con cái m i ngh a trên i, ngay c nh ng lúc
con cái h gây cho h au kh . Ng i cho h s c m nh ch m sóc ng i ch ng c a h , tránh v p ngã vì
ng i t o d ng h t nh ng x ng s n c a ng i àn ông b o v trái tim anh ta?Ng i cho h s khôn
ngoan bi t r ng m t ng i ch ng t t s không bao gi làm t n th ng v mình, hi u rõ s ch u ng c a
ng i ph n và cô ta luôn th p thoáng sau m i thành công c a ng i ch ng. làm c nh ng vi c ch c
nh n ó, ng i c ng cho h gi t n cm t r i, h s d ng b t c lúc nào và y là m y u duy nh t
a h . Khi con th y h khóc, hãy nói v i h con yêu h bi t bao. Và n u h v n khóc, con hãy làm trái tim h
c bình yên.

ây là m t b c th c a m t ng i cha g i cho con trai c a mình có nhan là : "Làm cha nên nh ..."

"Con i ! Con ng ,má k tay, tóc mây dính trên trán. Cha m i lén vào phòng con... Cha mu n thú t i v i
con: lúc nãy khi c báo bên phòng sách t sóng h i h n xâm chi m tâm h n cha. Cha ã h i nghiêm kh c
i con hôm nay. Sáng ngày, trong khi con s a so n sách v i h c, cha ã r y con ch vì con qu t chi c
kh n t lên u m i con thôi, cha ã m ng con vì gi y con không ánh bóng, cha ã la con khi con ném
ch i c a con xu ng t. "Trong lúc m tâm cha l i khi n trách con n a : con ánh s a, con nu t v i mà
không nhai, con t khu u tay lên bàn, con ph t b lên bánh nhi u quá... Khi i, con quay l i chào cha: "Th a
cha con, con i !" và cha ã cau mày: "Ngay ng i lên !"., "Bu i t i, khi i làm v , cha th y con ang ch i bi
ngoài ng, u g i qu xu ng t, t t rách h c chân. Cha ã làm nh c con tr c m t b n bè, b t con i
tr c m t cha n t n nhà... "T t t ti n, n u mày ph i b ti n ra mua, mày m i ti c c a ma gi gìn nó !"
(Con th t ng t ng xem, có ai là cha mà l i m ng con nh v y không?). "R i con nh không? T i n,
trong khi cha c sách, con rón rén vào phòng cha. Cha ng ng lên, gi ng b t bình h i : "Cái gì ?". "Con
không tr l i gì h t, nh ng trong m t lúc xúc ng không nén l i c, con ch y l i, bá c cha, ôm cha v i
tình yêu th ng mà tr i ph t ã làm n y n trong lòng con, mà s l nh lùng c a cha ã không làm nó héo
hon c... R i thì con l i ch y lên c u thang.
"Con ! Chính cái lúc ó quy n sách trên tay cha r t xu ng và m t n i s ghê g m xâm chi m tâm h n
cha. Cái thói hay ch trích, trách m ng ã làm cho cha thành nh v y ó : thành m t ng i cha g t g ng. Cha
ã ph t con vì con còn quá tr con mà cha b t con làm nh ng i l n. Không ph i cha không th ng con
âu, nh ng cha ã òi h i m t a tr nh con nhi u quá, cha ã xét con theo g n b n m i n m kinh
nghi m s ng c a cha.
"Mà tâm h n c a con il ng, cao th ng, trung th c bi t bao ! Trái tim c a con tuy nh bé mà mênh mông
bi t bao. Ch m t s h m h t nhiên ch y l i hôn cha tr c khi i ng c ng ch ng minh u ó. Thôi,
cha con mình quên nh ng chuy n khác i... T i nay cha h i h n l m, ng i nép bên gi ng con.
"Cha bi t n u con có nghe nh ng l i cha nói v i con ây thì con c ng ch ng hi u gì nh ng ngày mai, con s
th y, cha s th t s là m t ng i cha ; cha s là b n c a con, khi con c i cha s c i, khi con khóc cha s
khóc. Và n u cha co mu n trách m ng con thì cha s mím ch t môi, và s l p i l p l i r ng:
-Con ch là m t a tr con... m t a tr con !
"Cha có l i, cha ã coi con nh ng i l n. Bay gi nhìn con n m trên gi ng, m i m t, tr tr i, cha bi t rõ
ng con ch là m t a tr con.

96
"M i hôm qua, con còn n m trong tay m , ng u trên vai m con... Cha ã òi h i con nhi u quá, nhi u quá
m...".
Livingstone Larnod

Không Ch u Buông Tay

Vài n m v tr c, vào m t ngày mùa hè Florida, m t c u bé quy t nh

i b i con sông g n nhà. Tr i thì nóng mà n c sông thì mát, c u
ng r hãy ào xu ng, b i ra gi a sông mà không ý r ng m t con cá
u ang b i l i phía sau! Cùng lúc ó, m c u bé ang trong nhà và
khi nhìn ra c a s , bà ho ng h t khi th y con cá s u ti n ngày càng g n
u con trai h n! Ho ng s t t , bà m lao ra, nhanh g p nhi u l n c u
bé khi c u ch y i b i, v a ch y, v a hét g i con trai. Nghe ti ng m g i,
u phát hi n ra con cá s u và b i ng c tr l i v phía b -n i ng im
ang ho ng h t ng ch .
Nh ng quá mu n, úng khi c u b i t i b thì c ng là lúc con cá s u p
c chân c u! T trên b , ng i m ch m m t giây, ch p l y cánh tay c u. Và b t u m t tr n kéo co
không cân s c. Con cá s u kho h n ng i m r t nhi u, nh ng ng i m còn quá nhi u tình th ng và
không th buông tay. Lúc ó, m t bác nông dân i qua, nghe ti ng kêu c u v i vã c a ng i m nên ã v i vã
y 1 chi c g y to ra cùng chi n u v i con cá s u! Con cá s u ành th chân c u bé ra.
Sau hàng tu n, hàng tu n trong b nh vi n, c u bé ã c c u s ng. Nh ng chân c u có m t v t s o r t to,
trông r t kh ng khi p - b ng ch ng c a l n b cá s u t n công. M t phóng viên t i g p c u bé khi c u ã hoàn
toàn bình ph c. Phóng viên này h i c u bé có th cho xem v t s o c không. C u bé kéo ng qu n lên,
v t s o cho phóng viên ch p nh. Và phóng viên n ã nói r ng v t s o này c u bé s không th nào quên!
- Không âu, hãy nhìn tay cháu ã! - c u bé nói r i kéo tay áo lên. Trên tay áo c a c u là m t v t s o to,
th m chí còn sâu h n cùng v i nh ng v t cào x cr t m và kéo dài do móng tay c a m c u - khi ng i
d n t t c s c l c và yêu th ng gi lãi a con trai yêu quý. C u bé nói v i phóng viên:
- Chính v t s o này cháu m i không bao gi quên c! Và cháu t hào v nó, t hào vì m cháu ã không
ch u buông tay

2 ô la và 1 gi

t ng i cha i làm v r t mu n, m t m i và b c b i sau m t ngày b n r n c quan. Ông v a v n nhà,

a con trai n m tu i ã ng i ch t lúc nào và h i:
-B i, con h i b m t câu c không?
- c ch , con h i gì - Ông b áp.
-B i, b làm c bao nhiêu ti n m t ti ng ng h ?
- ó không ph i là vi c c a con. Mà t i sao con l i h i m t vi c nh th h ? - Ông b h t kiên nh n.
- Con mu n bi t mà - a con nài n .
- N u con c kh ng kh ng òi bi t, thì b s nói. B làm c hai ôla m t gi ng h .
- Ôi - a bé r t rè h i - b cho con vay m t ôla c không?

97
Ông b r t b c mình:
- N u lý do duy nh t con mu n bi t b làm c bao nhiêu ti n ch là vay mà mua m y th ch i v v n,
th thì m i con i ngay vào phòng mình và ng i. Hãy ngh xem t i sao con l i ích k n th ! B làm vi c v t
c ngày, và không có th i gian cho nh ng chuy n y âu!
a bé i vào phòng óng c a. Ông b ng i xu ng càng ngh càng cáu. T i sao a con l i dám h i mình
t câu nh th ch ?
t gi sau, khi ã bình t nh l i, ông b ngh có th a con r t c n ti n mua m t th gì ó, và ngh r ng
mình ã quá nghiêm kh c v i nó. Ông i vào phòng con:
- Con ng ch a?
- Ch a , con còn th c! - c u bé n m trên gi ng áp.
- B suy ngh r i, có th b ã quá nghiêm kh c. ây là m t ôla cho con.
u bé c m l y r i thò tay xu ng d i g i, lôi ra thêm m y t ti n l n a. Ông b th y con có ti n t tr cl i
cáu. Khi a con x p thành m t x p ti n ngay ng n, ông b càu nhàu:
- T i sao con l i vay thêm ti n khi con ã có r i?
- Vì con ch a có ! - B ng a tr ng ng lên vui s ng - Bây gi thì con có r i! B i, ây là hai ô la,
con có th mua m t gi trong th i gian c a b không?

Ti ng thì th m

1.Con ng lo khi nh ng b c i u tiên còn khiêm t n. T t c nh ng gì t t p nh t c ng ub t ut

nh bé. Cây s i to phát xu t t m t chi c h t nh xíu. T h t gi ng li ti tr lên nh ng cây c i và bông hoa xinh
i nh t. M t h t yêu th ng có th thay i nhi u cu c i. Ni m tin, có th làm n y sinh h t bi c l lùng
này n vi c l lùng kia. Con hãy bi t n i v i t t c nh ng gì r t nh bé trong cu c i. ..
Khi con bi t n và quý tr ng t t c nh ng ut t p trong cu c i thì tình yêu tuôn ch y qua con. Hãy m
ng trái tim mình cho lòng nhân ái tuôn ch y mãi nhé, dù cu c s ng còn muôn khó kh n bao trùm. Ngh
n ng i khác, s ng và c ng hi n cho c ng ng, con không còn ch s ng cho riêng mình, i s ng c a con
là ph c v , cho tha nhân, cho tình yêu...Quên mình, con s th y nh ng b t h nh c a riêng mình tr thành
vô ngh a...Lúc ó, con l i tìm c ni m h nh phúc di u k mà không u gì và không ai có th t c i
c. Khi con yêu m n, hãy yêu m n h t lòng. ng bao gi s th l tình yêu c a con. Tình yêu th c ra
không mù quáng, mà nó th y c cái t t nh t n i ng i mình yêu, và nh th nó làm tr i b t lên cái p
nh t.Hãy bi t thông c m th t nhi u, nh n n i th t nhi u và yêu th ng th t nhi u, con nhé. S ng gi ng nh
con mong ng i khác i x v i mình. Nh ng ng làm th vì ngh r ng con ch có th làm nh th . Hãy làm
nh v y b i vì con mu n làm nh v y, th t s t áy lòng mình.
2.Con hãy bay b ng nh S n Ca, xa, xa trên nh ng n i cao vút và líu lo hát nh ng l i ng i ca cu c s ng.
Cu c s ng s th t tuy t v i khi con cùng hòa nh p v i nó ! Hãy a m t nhìn cái p ang n kín, nh màn
c sau m i ám mây en. Khi con t p trung vào nó, ám mây c ng s tan i...V p r i rác kh p n i xung
quanh con. Hãy m m t và khám phá. N u con mu n tìm v p, con s th y nó. Còn n u con mu n tìm cái
u, cái x u c ng n ngay. S l a ch n luôn thu c v con.

98
3.Con hãy là m t cu n sách m , trang sách nào c ng s n sàng cho m i ng i c c. Khi không có gì
che gi u, con m i th c s hoàn toàn t do và thanh th n. S ng th ng th n và thành th t, hãy chia s nh ng
gì con ang có trong tim mà không s b ai chê c i. n s nh m t a tr !
4.Có nhi u s vi c nho nh trong i s ng th ng ngày, nh ng khó ch u v n v t, có th d dàng a nb t
bình và chia r . Khi con kéo c ng m t s i dây thun, ho c nó s t, ho c n u b t ng con buông nó ra, nó s
co m nh l i và làm con au. Nh ng n u con t t bình t nh, nó tr v v trí c m t cách nh nhàng, nó s
không t và c ng không làm con au...Tình th ng và s c m thông luôn luôn giúp ta san b ng m i l i i.
Hãy bi t t c i mình, nh t là khi con b t g p mình ang tr nên quá nghiêm ngh . Hãy th giãn m i c ng
th ng bi n tan. Con s làm c nhi u h n khi th nh th i, tho i mái.
Con hãy gi cho tâm m sâu th m trong lòng mình c bình l ng nh m t h , có th c m nh n, ph n
chi u sáng su t cái t t, phân bi t cái x u mà không b méo mó. Khi m t cánh c a khép l i thì s có m t cánh
a khác m ra. Cánh c a m i ó s có nhi u u k di u, l lùng và nh ng b t ng ôi khi còn to l n h n
nhi u. M i hoàn c nh u có cái hay c a nó. ng bao gi bu n b c hay m t can m khi m t cánh c a
khép l i tr c m t con.C bình t nh ón nh n cu c i, càng tr m t nh bao nhiêu, con l i càng nh n ra nh ng
i l c ti m n trong mình.
5.T i sao, trong cu c i này, con không ph i là ng i l c quan, luôn trông i cái t t nh t, tìm ki m cái t t
nh t và t o ra cái t t nh t ? S l c quan d n n m nh m , còn bi quan d n n y u hèn và th t b i. Hãy
th n khí chi u sáng trong con, hãy t o nên xung quanh con m t th gi i yv p, hài hòa và bình an. Khi
con có cái nhìn l c quan vào cu c s ng, con s nâng m i tâm h n lên v i mình, em hy v ng và ni m tin n
cho nh ng ng i con g p. L c quan n y sinh l c quan và c th ...Con i, luôn luôn có ni m hy v ng trong
cu c i, dù ch b t u t m t tia sáng nh .
6.Con c th y m t cái gi ng sâu th m, en ngòm. Trên mi ng gi ng cài cái xô và m t s i dây th ng.
Ng i ta th cái xô xu ng gi ng, và khi nó c a lên t vùng t i t m ó, nó tràn yn c trong ng n và
tinh khi t... Con nghe có ti ng thì th m : " áy lòng m i tâm h n u có tính thi n. Con hãy dành thì gi mà
tìm ki m cho n khi th y c nó, r i hãy làm cho nó n i tr i lên..." Câu chuy n này c g i khi M ang
ánh Iraq, khi bu i bình minh v i nh ng ng i dân Baghdad ch n sau nh ng t oanh t c c a nh ng
Tomahawk, c a nh ng B2, F117A,... mà ch nhân c a nó George “War”
Bush và Tony “Witch Blair” ang tr i David ngh ng i và lo l ng cho ng d u ang cháy ch không ph i là
máu c a th ng dân Iraq, c a binh lính Iraq và c binh lính M , Anh ang . Giá mà m i ng i trong chúng
ta u có m t “ti ng thì th m” trong tâm kh m.... giá mà..... cu c is p bi t bao – Jet’aime la vie!
(Eileen Caddy)

Gi l a

Ngày x a, gia ình tôi ch s ng trên m t con ò. Cha chèo ch ng, i hàng lên ngu n xu ng bi n. Su t con
sông nh nh ng dài ch có m t con ò duy nh t. Cu c s ng c a gia ình th t lênh ênh gh nh thác.
t ngày n , gi a sông v n, cha ã ánh m t cái b t l a. Ph i gi l a trong b p su t chuy n i. T i n, c n
a trong gió ch ng làm t t ng m b p l a. Lúc t nh m a, m b i tro l nh, ch còn m t c c than nh xíu có
a. M nhanh chóng gom m t ít rác khô, k p c c than vào gi a. M th i nh , c c than t t sáng u. M t
lúc sau nùi rác t t b c khói... B p l i l a.Ng i bên b p l a, m ã d y tôi cách gi l a than cho lâu tàn,
ph i ph i vùi ra sao. Nhen ng n l a m ng th nào không t t. M b o, trong cu c i, có lúc con ch có

99
 t hòn than nh và ng n l a m ng cu i cùng.Tôi không ph i là nhà thám hi m, nhà a ch t hay th s n
ng d ng cách gi hay nhen l a c a m khi gi a r ng hoang l nh. Nh ng tôi s có cách gi và th p l a
cho riêng mình. Tôi s gi m t hòn than nh , ng n l a m ng cho tình yêu th ng, hi v ng và t t c nh ng gì
t p... tr c khi nó ngu i l nh, t t i, bi n m t. có d p, tôi l i nhen nhóm th p lên ánh l a...

Trái tim mang nhi u “th ng” tích

t chàng trai ng gi a ám ông và tuyên b r ng mình có trái tim p nh t.

Th t v y, nó h ng hào, hoàn h o n m c không h có m t v t thâm hay r n n t
nào. ám ông u ng ý r ng ó là trái tim p nh t h t ng th y. úng lúc y,
có m t c già xu t hi n. Ông ng m nghía trái tim c a chàng thanh niên, r i v a t
m khuy áo v a nói ch m rãi: “Trái tim c a tôi p h n c a c u nhi u!”. M i
ngu i nhìn trái tim ông lão: Nó d d ng v i nh ng v t s o l i lõm, ch ng ch t, l i
còn có c nh ng ph n c a qu tim nh ã b c t i, l i nh ng rãnh khuy t, l i có nh ng m nh tim to nh
khác nhau c p vào v ng v làm cho nó càng tr nên s n sùi, l m ch m. Nh ng ti ng xì xào lan r ng
trong ám ông. Nhi u ngu i l c u, t ý chê
cu i ông lão l m c m. Chàng trai c ng cu i:
-C ang ùa cháu, ph i không ? C i, c nhìn l i mà xem. Trái tim c a cháu không có m t khuy t m
nào. Còn trái tim c a c l i toàn là nh ng m nh ch p vá y s o!
- úng! Có th trái tim c a tôi không hoàn h o, nh ng nó ã s ng h n trái tim c a c u. Hãy nhìn nh ng
ng h n này c a trái tim! ó chính là hình nh nh ng ngu i mà tôi yêu quý. Không ch là nh ng cô gái âu,
u ng cu i v i ó còn là cha m , anh ch , b n bè, nh ng ngu i tôi g p tình c ...
Tôi xé m t m u tim c a mình trao t ng h , và h trao l i cho tôi m t m u tim c a h p vào ch tr ng.
Nh ng m u tim ó không hoàn toàn gi ng nhau: Ph n trái tim cha m trao cho tôi bao gi c ng l n h n ph n
tôi trao cho hai Ngu i, con gái tôi dành cho tôi ph n trong tr o nh t c a trái tim nó, b n i tôi dành cho tôi
ph n p nh t và chung thu nh t c a bà... Chúng ghép vào nhau t o nên nh ng v t s n sùi, nh ng ng
o ch ng ch t này. Nh ng tôi luôn nh c nh tôi nh n nh ng con ngu i yêu d u, nh ng tình yêu tôi c
chia s v i cu c i... Còn t hào vì chúng. Chúng nh ng v t khuy t này là nh ng ph n trái tim tôi trao i mà
ch a c nh n l i. C u bi t y, tình yêu c ng ch ng c n s n áp. Dù nh ng v t khuy t này nhi u lúc
làm tôi au n nh ng c ng chính nh chúng mà tôi thêm khát khao cu c s ng, thêm v ng tin ch i
n m t ngày kia nh ng kho ng tr ng y s cl p y. Chàng trai , nh nh ng m nh ch p vá này mà trái
tim tôi còn p n ngày nay.
- ám ông im ph ng ph c. Chàng trai c ng l ng i không nói. Anh quay ngu i lau nh ng gi t nu c m t v a
trào ra, r i... xé m t m u t trái tim hoàn h o c a mình trao cho c già. áp l i, ông lão c ng xé m t m u t
trái tim y th ng tích c a mình trao cho chàng trai
- Hai ph n này không th u nhau t t nhiên! Trên trái tim c a chàng trai, gi ây ã h n lên m t v t s o. Tuy
không còn hoàn h o n a, nhng chàng trai th y hài lòng v i trái tim “m i” c a mình h n bao gi h t.

100
 t c u bé tám tu i l i g n m t ng i àn ông ng tu i và ng c m t h i:
-Cháu bi t chú là ng i r t thông thái. Cháu mu n bi t bí m t c a cu c s ng là gì? Chú nói cho cháu bi t i?
Ng i àn ông cúi xu ng bên a tr và áp:
-Chú ã ngh r t lâu trong su t cu c i mình. Và bí m t c a cu c s ng t ng k t trong 4 t :
“T th nh t là “suy ngh ”. Hãy suy ngh v nh ng giá tr mà cháu mu n cu c s ng c a cháu có.
th hai là “tin t ng”. Hãy tin t ng vào b n thân mình d a trên nh ng vi c cháu làm vì giá tr cháu mu n
có.
th ba là “m c”. Hãy m c v nh ng u có th n, d a vào ni m tin vào b n thân và nh ng giá
tr mình mu n có.
cu i cùng là “can m”. Hãy can m bi n c m thành hi n th c, d a trên nh ng ni m tin vào b n
thân và nh ng giá tr c a chính mình”.
Và ó là nh ng u mà Walt Disney l ng danh nói v i c u bé : suy ngh , tin t ng, m c và can m.

Tàn Nhang

t bà c ang n m tay m t bé x p hàng trong công viên. M t c u bé r t nhi u nh ng m tàn nhang nh ,

nh ng ôi m t thì sáng lên vì háo h c. R t nhi u tr con c ng ang x p hàng ch c m t h a s trang trí
lên m t tr thành nh ng 'ng i da ' hay 'ng i ngoài hành tinh'...
- C u l m tàn nhang th , làm gì còn ch nào trên m t mà v ! - Cô bé x p hàng sau c u bé nói to.
Ng ng ng p, c u bé cúi g m m t xu ng. Th y v y, bà c u c ng ng i xu ng bên c nh:
- Sao cháu bu n th ? Bà yêu nh ng m tàn nhang c a cháu mà! H i còn nh , lúc nào bà c ng mong có tàn
nhang y! - R i bà c a nh ng ngón tay nh n nheo vu t má c u bé - Tàn nhang c ng xinh l m, ch c ch n
chú h a s s thích nh ng v t tàn nhang c a cháu! C u bé m m c i:
- Th t không bà?
- Th t ch ! - bà c u áp - y, cháu th tìm th p h n nh ng m tàn nhang!
u bé nhìn bà, suy ngh m t chút r i thì th m:
- Nh ng n p nh n, bà !

Lí do cho m t tình yêu

t cô gái h i b n trai c a mình:

- T i sao anh yêu em?
- Sao em l i h i nh th , làm sao anh tìm c lí do ch !
– Chàng trai tr l i.
- Không có lí do gì t c là anh không yêu em!
- Em không th suy di n nh v y c.

101
- Nh ng b n trai c a b n em luôn nói cho cô y bi t nh ng lí do mà anh ta yêu cô y.
- Thôi c, anh yêu em vì em xinh p, gi i giang, nhanh nh n. Anh yêu em vì n c i c a em, vì em l c
quan. Anh yêu em vì em quan tâm n ng i khác.Cô gái c m th y r t hài lòng.
Vài tu n sau, cô gái g p m t tai n n kh ng khi p nh ng th t may, cô y v n còn s ng. B ng nhiên cô tr nên
cáu k nh vì c m th y mình vô d ng. Vài ngày sau khi bình ph c, cô gái nh n c m t lá th t b n trai c a
mình:
“ Chào em yêu!
Anh yêu em vì em xinh p. Th thì v i v t s o trên m t bây gi anh không th yêu em c n a. Anh yêu
em vì em gi i giang nh ng bây gi em có làm c vi c gì âu. v y thì anh không th yêu em c.Anh yêu
em vì em nhanh nh n nh ng th c t là em ang ng i trên xe l n. ây không ph i là lí do giúp anh yêu
em.Anh yêu em vì n c i c a em nh ng c tháng nay r i anh ch ng th y em c i. Anh có nên yêu em n a
không?Anh yêu em vì em l c quan. Bây gi anh không yêu em n a vì lúc nào em c ng nh n nhó, than vãn.
Anh yêu em vì em quan tâm n ng i khác nh ng gi ây m i ng i l i ph i quan tâm n em qua nhi u.
Anh không nên yêu em n a. y, em ch ng có gì khi n anh ph i yêu em v y mà anh v n yêu em. Em có c n
t lí do nào n a không, em yêu?”
Cô gái b t khóc và ch c ch n cô không c n bi t m t lí do nào n a. Còn b n, b n có bao gi h i nh ng ng i
thân c a b n lí do vì sao h yêu b n không?
Tình yêu ôi khi không nh t thi t ph i c n m t lí do.

Tình yêu và ôi cánh

Ngày x a có m t cô gái s ng cô n trong m t ngôi nhà c nh m t

cánh r ng. Hôm n , trong lúc d o ch i cô b ng th y hai chú chim
non m t m ang thoi thóp trong t trên m t ch c cây. L p t c cô
em chúng v nuôi trong m t cài l ng r t p. V i s ch m sóc chan
ch a tình th ng c a cô, hai chú chim non ngày càng kho m nh và
xinh p. M i sáng chúng c t ti ng líu lo chào ón cô.M t ngày kia
cô quên cài c a l ng chim. Th là m t chú chim li n bay ra kh i l ng,
nh ng nó không bay i ngay mà l i l n vài vòng quanh cô nh
mu n chào cô l n cu i. Cô gái bu n bã nhìn theo. Cô không mu n
ph i r i xa nó.Cô không mu n tình yêu c a cô bay m t, nên khi con
chim bay th t g n cô li n v i tay tóm l y nó th t m nh. Cô sung
ng và gi ch t nó trong tay. Nh ng m t lúc sau, cô c m th y con
t yêu quý b ng tr nên m m nh n trong tay cô, Cô ho ng h t xoè tay ra và bàng hoàng nh n th y con chim
ã khép m t qua i. Nó ã ch t b i chính tình yêu mà cô dành cho nó. Cô th n th nhìn con chim l b n còn
i trong l ng và b t um ng t ng r ng nó c n có t do bay vút lên b u tr i xanh th m.Cô li n ti n t i
chi c l ng và nh nhàng tung chú chim vào không trung. Nó l n quanh cô m t vòng, hai vòng, r i ba vòng.
Cô ón nh n ni m vui c a nó b ng ánh nhìn r ng r và trìu m n.Nh ng mu n phi n tr c ó không còn
a.B ng nhiên chú chim d u dàng áp u trên vai cô và hót vang nh ng giai um t mà mà ch a bao
gi trong cu c i cô c th ng th c.Qua ti ng hót di u k kia, cô ch t hi u r ng cách nhanh nh t

102
 ánh m t tình yêu là khi ta n m gi nó th t ch t. Trái l i, gi mãi s yêu th ng thì ta ph i ân c n trao cho
tình yêu m t ôi cánh t do.

Th t bu n c i

Th t bu n c i là sao t ti n 10.000 trông quá to và quá giá tr lúc chúng ta cho ng i n xin, mà l i quá nh
khi ta mang nó i mua hàng.
Th t bu n c i là sao 60 phút là quá dài khi nói chuy n v i ông bà cha m mà 60 phút l i quá ng n khi ch i
n t hay tán ng u cùng b n bè.
Th t bu n c i là chúng ta khoái chí và h i h p run lên khi tr n á bóng n nh ng phút bù gi nh ng chúng
ta l i than th và khó ch u khi th y cô d y thêm vài ba phút sau ti t h c.
Th t bu n c i là chúng ta th y khó nh c th khi c m t ch ng cu n giáo khoa và chúng ta l i th y d
dàng th khi c m t cu n truy n dày c tr m trang.
Th t bu n c i là m i ng i cãi nhau tranh giành m t ch gh u khi xem bóng á ho c bi u di n ca
nh c nh ng l i cãi nhau tranh m t ch gh ng i hàng cu i l p h c.
Th t bu n c i là chúng ta c n 2 n 3 ngày suy ngh thì m i a c m t bu i h c bù vào th i gian
bi u c a mình, nh ng l i s p x p c th i gian cho m t bu i i ch i ngay vào phút cu i cùng.
Th t bu n c i là m t s ng i th y vô cùng khó kh n khi c và gi i thích cho ng i khác m t bài h c,
nh ng l i th y r t d dàng khi hi u và truy n bá nh ng chuy n ng i lê ôi mách.
Th t bu n c i là chúng ta không th ngh ra cái gì c u nguy n cho ng i khác nh ng l i tìm ra th
mong c cho b n thân mình.
Th t bu n c i là chúng ta nhanh chóng quy t nh i theo ch d n c a m t ng i l m t khi chúng ta l c
ng nh ng chúng ta l i ng n ng i không làm theo l i ch b o c a chính u óc mình.
Th t bu n c i là con ng ib nh h ng quá nhi u b i nh ng gì mà ng i khác ánh giá v mình, h n là
nh ng gì t mình ánh giá v mình.

HAI BI N H

Ng i ta b o bên Palextin có hai bi n h . Bi n h th nh t g i là bi n Ch t. úng nh tên g i, không có s

ng nào bên trong c ng nh xung quanh bi n h này. Cá không th s ng n i v i nu c trong h và khi con
ng i u ng ph i th n c trong h c ng b b nh. ai ai c ng u không mu n s ng g n ó. Bi n h th hai là
Galilê. ây là bi n h thu hút nhi u khách du l ch nh t. N c bi n h lúc nào c ng trong xanh mát r i, con
ng i có th u ng c mà cá c ng d ng c. Nhà c a c xây c t r t nhi u n i ây. V n cây xung
quanh t t t i nh ngu n n c này....Nh ng u k l là c hai bi n h này u c ón nh n ngu n n c
sông Jordan. N c sông Jordan ch y vào bi n Ch t. Bi n Ch t ón nh n và gi l i riêng cho mình mà
không chia s nên n c trong bi n Ch t tr nên m n chát. Bi n h galilê c ng ón nh n ngu n n c t sông
Jordan r i t ó tràn qua các h nh và sông l ch, nh v y n c trong bi n h này luôn s ch và mang l i s
ng cho cây c i, muông thú và con ng i.
t nh lý trong cu c s ng mà ai c ng ng tình: m t ánh l a chia s là m t ánh l a lan to . M t ng ti n

103
kinh doanh là m t ng ti n sinh l i. ôi môi có hé m m i nh n cn c i. Bàn tay có m r ng trao ban,
tâm h n m i tràn ng p vui s ng.
Th t b t h nh cho ai c cu c i ch bi t gi riêng cho mình. “S s ng” trong h r i c ng s ch t d n ch t
mòn nh n c trong lòng bi n Ch t.

N CÓ NGHÈO KHÔNG ?

t ngày n , ng i cha giàu có d n con trai n m t vùng quê th ng bé th y nh ng ng i nghèo ây

ng nh th nào. H tìm n nông tr i c a m t gia ình nghèo nh t nhì vùng. “ ây là m t cách d y con bi t
quý tr ng nh ng ng i có cu c s ng c c c h n mình”- ng i cha ngh ó là bài h c th c t t t cho a con
bé b ng c a mình.
Sau khi l i và tìm hi u i s ng ây, h l i tr v nhà. Trên ng v , ng i cha nhìn con trai m m c i:
“Chuy n i nh th nào h con?”.
- Th t tuy t v i b !
- Con ã th y ng i nghèo s ng nh th nào r i y!
- Ô, vâng.
- Th con rút ra c u gì t chuy n i này?
a bé không ng n ng i:
- Con th y chúng ta có m t con chó, h có b n. Nhà mình có m t h b i gi a sân, h l i có m t con sông dài
t t n, Chúng ta ph i a nh ng chi c èn l ng vào v n, h l i có nh ng ngôi sao l p lánh vào êm. Mái
hiên nhà mình ch n tr c sân thì h có c chân tr i. Chúng ta có m t mi ng t sinh s ng thì h có c
nh ng cánh ng tr i dài. Chúng ta ph i có ng i ph c v , còn h l i ph c v ng i khác, Chúng ta ph i mua
th c ph m, còn h l i tr ng ra nh ng th y. Chúng ta có nh ng b c t ng b o v xung quanh, còn h có
nh ng ng i b n láng gi ng che ch nhau. n ây ng i cha không nói gì c .
“B i, con ã bi t chúng ta nghèo nh th nào r i...”- c u bé nói thêm. R t nhi u khi chúng ta ã quên m t
nh ng gì mình ang có và ch luôn òi h i nh ng gì không có. C ng có nh ng th không giá tr v i ng i
khác. u ó còn ph thu c vào cách nhìn và ánh giá c a m i ng i. Xin ng quá lo l ng, ch i vào
nh ng gì b n ch a có mà b quên u b n ang có, dù là chúng r t nh nhoi

7 kì quan

t nhóm h c sinh ang h c cách vi t lu n v ch 7 kì quan th gi i. Cu i gi , m i em ph i li t kê c7

kì quan theo suy ngh c a riêng mình.
c sinh ng i ríu rít bàn b c r ng nh ng công trình nào nên là kì quan c a th gi i. Tháp nghiêng Pisa, Kim
tháp Ai C p … u c ch n l a.
Cu i gi khi thu bài, m t cô bé v n b n kho n c m bài vi t tr ng. Cô bé gi i thích :
-Em v n ch a li t kê xong vì có nhi u k quan quá !
-Em hãy th k nh ng kì quan theo ý em các b n và cô nghe xem có th giúp em c không? – Cô giáo
nhi t tình h ng d n.
Cô bé do d :

104
-Em ngh 7 kì quan trên th gi i nên là : xúc giác, v giác, th giác, thính giác, kh n ng i l i c, n c i và
yêu th ng.
n thân m n, b n không ph n i cô b n nh c a chúng ta ch ? Th t v y, chúng ta v n có th s ng vui n u
không có tháp nghiêng Pisa, không có tháp Eiffel và Kim t tháp Ai C p … Nh ng chúng ta s khó kh n bi t
bao n u thi u m t trong b y “kì quan” c a cu c s ng mà cô b n ã k . H n n a, nhi u t ng i trên Trái t
i có m t kì quan ki u nh Kim T Tháp, trong khi m i ng i chúng ta l i có cho riêng mình nh ng 7 kì
quan. Chúng ta th t giàu có bi t bao. ó m i là nh ng kì quan mà chúng ta c n yêu quý và trân tr ng nh t.

Ng ngôn v ng n n n
tt im t n, ng n n n c em ra t gi a phòng. Ng i ta châm l a cho
ng n n n và n n lung linh cháy sáng. N n hân hoan ra r ng ng n l a nh nhoi c a
nó ã mang l i ánh sáng cho c c n phòng. M i ng i u tr m tr : “ , n n sáng
quá, th t may m n, n u không chúng ta s ch ng nhìn th y gì m t”. Nghe th y
y, n n vui s ng dùng h t s c mình y lui bóng t i xung quanh.
Th nh ng, nh ng dòng sáp nóng ã b t u ch y ra, l n dài theo thân n n. N n
th y mình càng lúc càng ng n l i. n khi ch còn m t n a, n n gi t mình : “Ch t
t, ta mà c cháy mãi th này thì ch ng bao lâu s tàn m t thôi. T i sao ta ph i thi t thòi nh v y?”. Ngh
i, n n n ng theo m t c n gió tho ng t t ph t i. M t s i khói m ng manh bay lên r i n n im lìm. M i
ng i trong phòng nh n nhác b o nhau : “N n t t m t r i, t i quá, làm sao bây gi ?”. Ng n n n m m c it
mãn và hãnh di n vì t m quan tr ng c a mình. Nh ng b ng m t l i ngh : “N n d b gió th i t t l m, tôi
i tìm cái èn d u”. Mò m m trong bóng t i ít phút, ng i ta tìm c m t chi c èn d u. èn d u c th p
lên, còn ng n n n ang cháy d thì b b vào ng n kéo t . Ng n n n bu n thiu. Th là t nay nó s b n m
trong ng n kéo, khó có d p cháy sáng n a. N n ch t hi u r ng h nh phúc c a nó là c cháy sáng vì m i
ng i, dù ch có th cháy v i ánh l a nh và dù sau ó nó s tan ch y i. B i vì nó là ng n n n.

NH NG V T INH

t c u bé n có tính r t x u là r t hay n i nóng. M t hôm, cha c u bé a cho c u m t túi inh r i nói v i

u: 'M i khi con n i nóng v i ai ó thì hãy ch y ra sau nhà và óng m t cái inh lên chi c hàng rào g '.
Ngày u tiên, c u bé ã óng t t c 37 cái inh lên hàng rào.Nh ng sau vài tu n, c u bé ã t p k m ch d n
n gi n c a mình và s l ng inh c u óng lên hàng rào ngày m t ít i. c u nh n th y r ng k m ch c n
gi n c a mình d h n là ph i i óng m t cây inh lên hàng rào. n m t ngày, c u ã không n i gi n m t
n nào trong su t c ngày. C u n th a v i cha và ông b o: 'T t l m, bây gi n u sau m i ngày mà con
không h gi n v i ai dù ch m t l n, con hãy nh cây inh ra kh i hàng rào'. Ngày l i ngày trôi qua, r i c ng
n m t hôm c u bé ã vui m ng hãnh di n tìm cha mình báo r ng ã không còn m t cây inh nào trên hàng
rào n a. Cha c u li n n bên hàng rào. ó, ông nh nh nói v i c u: 'Con ã làm r t t t, nh ng con hãy
nhìn nh ng l inh còn l i trên hàng rào. Hàng rào ã không gi ng nh x a n a r i. N u con nói u gì
trong c n nóng gi n, nh ng l i nói y c ng gi ng nh nh ng l inh này, chúng l i nh ng v t th ng khó
lành trong lòng ng i khác.Cho dù sau ó con có nói l i xin l i bao nhiêu l n i n a, v t th ng ó v n còn
i mãi. Con hãy nh : v t th ng tinh th n còn au n h n c nh ng v t th ng th xác.Nh ng ng i xung

105
quanh ta, b n bè ta là nh ng viên á quý. H giúp con c i và giúp con m i chuy n. H nghe con than th
khi con g p khó kh n, c v con và luôn s n sàng m trái tim mình ra cho con. Hãy nh l y l i cha...'.

u Không Có Tình Yêu

Ngày y, tôi d y m u giáo t i m t ngôi tr ng nh n m g n trong khuôn viên c a m t tòa nhà ba t ng xinh
p. M i sáng, c úng 9 gi , t t c h c sinh l i t t p trong c n phòng l n, b t u m t ngày m i b ng bài
th d c u gi . H n 50 a tr , 3 n 6 tu i, ng i san sát trên nh ng chi c gh xinh xinh màu t trên
m th m dày. Nh ng g ng m t th ngây b ng sáng khi chúng háo h c hát vang nh ng bài ca, cùng chia
cho nhau v m i ut t p trong cu c s ng. ..
t bu i sáng, cô hi u tr ng g p toàn th h c sinh trong c n phòng l n và thông báo :' Hôm nay chúng ta
ti n hành m t thí nghi m m i'. Cô gi cao hai cây th ng xuân bé xíu ng trong hai cái ch u con gi ng
t nhau. ' Chúng ta có hai cây con trông chúng gi ng h t nhau úng không? '. T t c b n tr , tò mò nhìn
vào hai ch u cây, ng thanh áp :' D ph i '.
' Chúng ta s nuôi d ng hai cây con này v i cùng ch ánh sáng, cùng ch t in c, nh ng. ..v i
ch m sóc khác nhau '. Cô nói ti p :' Chúng ta s theo dõi xem, u gì s xãy ra khi t m t cây trong nhà
p, cách xa chúng ta, m t cây ngay t i ây, trong phòng này, trên lò s i '. Sau khi t m t ch u trên mép lò
i, cô hi u tr ng d t b n tr vào b p, t ch u cây còn l i lên qu y. Sau ó cô d n nh ng a tr v i
nh ng ôi m t m to vì b ng tr l i c n phòng l n. 'Chúng ta s ix v i cây nh v i m t ng i b n.
Trong vài tháng t i, m i ngày chúng ta s hát cho cây th ng xuân nghe. Chúng ta s nói cho b n y bi t b n
y xinh p nh th nào và chúng ta yêu quí b n y bi t bao. Chúng ta luôn chúc b n y m i ut t p. ..'
t bé gái gi tay :' Nh ng th a cô, th còn cái cây trong b p thì sao ?'. Cô hi u tr ng m m c i thích thú '
Chúng ta s dùng cây y làm cây ' i ch ng' trong thí nghi m tuy t v i c a chúng ta. Theo các em chúng ta
ph i làm gì ?'
' Chúng ta s không nói chuy n v i nó ?'
' úng, dù ch m t l i thì th m '.
' Chúng ta s không g i cho nó l i chúc t t p nào '.
' úng, và chúng ta xem chuy n gì s xãy ra..'
n tu n sau m t c a tôi c ng m to ng c nhiên nh b n tr . Cây th ng xuân trong
py u t, m nh kh nh và ch ng l n c tí nào. Còn ch u cây t trong phòng l n, c bao b c b i
nh ng l i yêu th ng êm d u, c b n tr hát cho nghe m i ngày, ã l n g p ba v i nh ng chi c lá xanh
bi c tràn y nh a s ng. .. ch ng minh k t qu c a cu c thí nghi m và c ng lau khô n cm tc a
nh ng a tr nh y c m, lo l ng cho s ph n c a cây th ng xuân kia, cô hi u tr ng gi i thoát cho c nh l
loi c a ch u cây th hai trong b p và mang t nó trong phòng l n, bên c nh ch u th nh t. Ba tu n sau,
ch u cây th hai ã b t k p ch u cây th nh t. B n tu n sau, chúng cùng l n m nh nh nhau. ..Tôi ghi nh
mãi bài h c này và t úc k t cho mình m t câu k t lu n: Không ai, không v t gì l n lên c n u không có
tình yêu...

CÂU CHUY N C A CÂY BÚT CHÌ

106
Khi ra i, 1 cây bút chì luôn th c m c r ng cu c s ng bên ngoài x ng làm bút chì s ra sao b i th nh
th ang nó nghe nh ng ng` th nói chuy n v i nhau. Bút chì b n kho n mãi, anh em c a nó c ng ko bi t gì
n. Cu i cùng, tr c hôm c mang n các c a hàng, bút chì h i ng` th làm bút r ng nó và anh em c a
nó s ra sao bên ngòai cu c s ng r ng l n kia.
Ng` th làm bút m m c i. Ông nói:
-Có 5 u cháu và các anh em c a cháu nên nh khi b t u cu c s ng. N u cháu nh và làm d c thì cháu
tr thành cây bút chì t t nh t.
“Th nh t: cháu có th làm c nh ng u kì di u nh t n u cháu n m trong bàn tay 1 ng` nào ó và giúp
làm vi c.
Th hai: cháu s c m th y au n m i khi b g t, nh nng ph i nh thê cháu m i t t h n và có th ti p t c
cu c s ng c a mình.
Th ba: n u cháu vi t sai 1 l i cháu hãy nh s al i c.
Th t : u quan tr ng nh t i v i cháu và nh ng ng` dùng cháu ko ph i là n c s n bên ngòai cháu mà là
nh ng gì bên trong cháu y.
Và cu i cùng, trong b t c tr ng h p nào, cháu c ng ph i ti p t c vi t. ó là cu c s ng c a cháu, cho dù
cháu g p tình hu ng khó kh n nh th nào c ng v n ph i vi t th t rõ ràng, l i nh ng d u n c a mình.”

Ba ng i th y v i

Trí tu không ph i là trí tu n u ch c rút ra t sách v (Horace)

Khi Hasan, m t nhà hi n tri t H i giáo s p qua i, có ng i h i ông: “Th a Hasan, ai là th y c a ngài?”
Hasan áp: “Nh ng ng i th y c a ta nhi u vô k . N u m l i tên tu i c a các v y h n s m t hàng tháng,
hàng n m, và nh th l i quá tr vì th i gian c a ta còn r t ít. Nh ng ta có th k v ba ng i th y sau c a ta.
Ng i u tiên là m t tên tr m. Có m t l n ta i l c trong sa m c, khi ta tìm n c m t khu làng thì tr i ã
t khuya, m i nhà u i ng c . Nh ng cu i cùng ta c ng tìm th y m t ng i, ông ta ang khoét vách m t
n nhà trong làng. Ta h i ông ta xem có th tá túc âu, ông ta tr l i: “Khuya kho t th này th t khó tìm
ch ngh chân, ông có th n ch tôi n u ông không ng i chung v i tên tr m”.
Ng i àn ông y th t tuy t v i. Ta ã nán l i y h n m t tháng! C m i êm ông ta l i b o: “Tôi i làm ây.
Ông nhà và c u nguy n cho tôi nhé!” M i khi ông ta tr v ta u h i: “Có tr m c gì không?” và ông ta
u áp: “Hôm nay thì ch a, nh ng ngày mai tôi s c , có th l m ch .” Ta ch a bao gi th y ông ta trong
tình tr ng tuy t v ng, ông ta luôn h nh phúc. Có l n ta ã suy ng m và suy ng m trong nhi u n m ròng r i
không ng ra c m t chân lý nào. Ta ã r i vào tình tr ng tuy t v ng, tuy t v ng n n i ta ngh mình ph i
ch m d t t t c nh ng u vô ngh a này. Ngay sau y ta ch t nh n tên tr m, k hàng êm v n qu
quy t: “Ngày mai tôi s làm c, có th l m ch !”
Ng i th y th hai là m t con chó. Khi ta ra b sông u ng n c, có m t con chó xu t hi n. Nó c ng khát
c. Nh ng khi nhìn xu ng dòng sông, nó th y cái bóng c a mình nh ng l i t ng là m t con chó khác.
Ho ng s , nó tru lên và b ch y. Nh ng r i khát quá nó bèn quay tr l i. Cu i cùng, m c n i s hãi trong
lòng, nó nh y xu ng sông và cái bóng bi n m t. Ta hi u ây là m t thông p ã cg i n cho ta: con
ng i ph i bi t chi n th ng n i s hãi trong lòng b ng hành ng.
Ng i th y cu i cùng là m t a bé. Ta n m t thành ph n và th y m t a bé trên tay c m m t cây n n
ã th p sáng t trong n th . Ta h i a bé: “Con t th p sáng cây n n này ph i không?” a bé áp:

107
“Th a ph i.” n ta h i: “Lúc nãy n n ch a th p sáng, nh ng ch m t thóang sau ã cháy sáng. V y con có
bi t ánh sáng t âu n không?” a bé c i to, th i ph t ng n n n và nói: “Ngài th y ánh sáng ã bi n
t, v y ngài b o ánh sáng ã i âu?” Cái tôi ng o ngh c a ta hoàn toàn s p , pho ki n th c kim c c a
ta c ng s p theo. Lúc y ta nghi m ra s d t nát c a b n thân. Và t ó ta v t i t t c nh ng t hào v
ki n th c c a mình.
úng là có th nói ta không có m t ai là th y, nh ng u này không có ngh a ta không ph i là m t h c trò. Ta
xem v n v t là th y. Tinh th n h c h i c a ta luôn r ng m h n t t c các ng i. Ta h c h i t t t c m i v t,
cành cây ng n c n ám mây trên tr i kia. Ta không có m t ng i th y vì ta có hàng tri u tri u ng i
th y mà ta ã h c c m i khi có th . u thi t y u trong cu c s ng là luôn làm m t h c trò. u này có
ngh a là gì? Ngh a là có kh n ng h c h i, luôn s n sàng h c bi t ch p nh n ý ngh a c a v n v t. Ng i
th y là ng i thông qua ó ta b t u h c cách h c h i.

Hai viên g ch x u

n mi n t m i, các v s ph i xây d ng, mua d ng c và b t tay vào làm vi c. M t chú ti u c giao xây
tb ct ng g ch. Chú r t t p trung vào công vi c, luôn ki m tra xem viên g ch ã th ng th m ch a, hàng
ch có ngay ng n không. Công vi c ti n tri n khá ch m vì chú c bi t k l ng. Tuy nhiên, chú không l y
ó làm phi n lòng b i chú bi t mình s p s a xây m t b c t ng tuy t p u tiên trong i. Cu i cùng chú
ng hoàn thành công vi c vào lúc hoàng hôn buông xu ng. Khi ng lui ra xa ng m nhìn công trình lao
ng c a mình, chú b ng c m th y có gì ó p vào m t: m c dù chú ã r t c n th n khi xây b c t ng song
n có hai viên g ch b t nghiêng. Và u t i t nh t là hai viên g ch ó n m ngay chính gi a b c t ng.
Chúng nh ôi m t ang tr ng tr ng nhìn chú. K t ó m i khi du khách n th m ngôi n chú ti u ud n
i kh p n i tr n ch b c t ng mà chú xây d ng.
t hôm có hai nhà s già n tham quan ngôi n. Chú ti u ã c lái h sang h ng khác nh ng hai ng i
n n ng n c òi n khu v c có b c t ng mà chú xây d ng. M t trong hai v s khi ng tr c công trình
y ã th t lên: "Ôi, b c t ng g ch m i p làm sao!" "Hai v nói th t ch ? Hai v không th y hai viên g ch
u xí ngay gi a b c t ng kia ?" - Chú ti u kêu lên trong ng c nhiên. "Có ch , nh ng tôi c ng th y 998
viên g ch còn l i ã ghép thành m t b c t ng tuy t v i ra sao." - V s già t t n. ôi khi chúng ta quá
nghiêm kh c v i b n thân mình khi c luôn nghi n ng m nh ng l i l m mà ta m c ph i, cho r ng c th gi i
u nh n nó và quy trách nhi m cho ta. Chúng ta dã hoàn toàn quên r ng ó ch là hai viên g ch x u xí
gi a 997 viên g ch hoàn h o. Và ôi khi chúng ta quá nh y c m v i l i l m c a ng i khác. Khi b t g p ai ó
c l i, ta nh k t ng chi ti t. Và h có ai nh c n tên ng i o, ta l i liên h ngay n l i l m c a h mà
quên b ng nh ng ut t ph ã làm. C n ph i h c cách r ng l ng v i ng i khác và v i chính mình.
t th gi i nhân ái tr c h t là m t th gi i n i l i l m c tha th .

Giai n p nh t trong cu c i

ó là ngày m i l m tháng sáu, còn hai ngày n a là tôi s b c sang tu i 30. Tôi có c m giác lo l ng khi

108
 c vào tu i “tam th p nhi l p” và s r ng nh ng n m tháng p nh t trong cu c i ang xa d n.
Tôi v n th ng t p th d c m t công viên g n nhà vào m i bu i sáng. ó tôi có d p làm quen ng ib n
già Nicholas, ông ta ã 79 tu i. Hôm ó, khi g p tôi ông b o r ng trông tôi không vui v nh m i ngày và oán
ng tôi ang có chuy n bu n. Tôi tâm s v i ông r ng tôi ang c m th y lo l ng khi s p b c sang tu i 30.
Tôi t h i làm th nào tôi có th quay tr v nh ng giai n p nh t trong cu c i. Vì th tôi h i ông:
“Khi nào là giai n p nh t trong cu c i ông?”. Không chút ng p ng ng, Nicholas tr l i: “Này Joe, ó là
câu h i c a tri t h c và ây là câu tr l i c a tôi". R i ông nói:
Khi tôi là m t a tr s ng n c Áo, c b m yêu th ng, ch m sóc thì ó là giai n p nh t trong
cu c i tôi. Khi tôi n tr ng và c h c nh ng u ngày nay tôi bi t thì ó là giai n p nh t trong
cu c i tôi. Khi tôi tìm c vi c làm u tiên, có trách nhi m và quy n l i v i nh ng vi c mình làm thì ó là
giai n p nh t trong cu c i tôi. Khi tôi g p cv tôi và khi chúng tôi yêu nhau thì ó là giai n p
nh t trong cu c i tôi. Chi n tranh th gi i l n th hai x y ra, tôi và v tôi ph i r i kh i n c Áo c an
toàn. Khi chúng tôi c bên nhau an toàn trong m t chuy n tàu i B c M thì ó là giai n p nh t trong
cu c i tôi. Khi chúng tôi b t u m t gia ình m i thì ó là giai n p nh t trong cu c i tôi. Khi tôi tr
thành m t ng i cha tr và c nhìn th y a con c a mình l n lên hàng ngày thì ó là giai n p nh t
trong cu c i tôi. Joe à, và bây gi khi tôi ã 79 tu i, tôi có s c kh e, tôi c m th y cu c iv n p và u
c bi t là tôi v n còn yêu v tôi nh lúc chúng tôi g p nhau l n u thì ó là giai n p nh t trong cu c
i tôi.

tích v loài B m

m t th tr n nh êm m và th m ng kia có ôi nam n r t yêu nhau.

cùng t a vào nhau trên nh núi cùng ng m c nh bình minh và cùng
ti n nh ng ánh chi u tà trên bi n. M i ng i nhìn h v i ánh m t
ng ng m và th m c u chúc cho h h nh phúc.
Nh ng r i b ng m t hôm, ng i con trai không may b th ng r t n ng.
Anh n m trong b nh vi n m y ngày m y êm v n ch a t nh l i. Ban
ngày, cô gái luôn ng i tr c gi ng anh và không ng ng g i tên anh.
Bu i t i, cô t i nhà th nh trong th tr n c u nguy n. Cô gái d ng
nh ã khóc c n n c m t.
t tu n trôi qua, chàng trai v n ch a t nh l i. Cô gái ã r t ti u t y
nh ng v n ch m sóc anh r t t n tình. Tình yêu c a cô ã làm Chúa Tr i c m ng, và Ngài ã quy t nh
dành cho cô gái m t ngo i l . Ngài nói: "Ta có th làm cho ng i yêu cô nhanh chóng kh i b nh, nh ng cô
ph i hóa thành b m trong vòng ba n m. Cô có ng ý nh th không?". Cô gái nghe xong r t c m ng và
nói m t cách d t khoát: "Con ng ý".
Tr i sáng, cô gái ã bi n thành m t con b mr t p. Cô t bi t Chúa Tr i và bay ngay t i b nh vi n. Qu
nhiên, chàng trai ã t nh l i. Anh ang trò chuy n v i bác s , nh ng r t ti c cô l i không nói c.
y ngày sau chàng trai xu t vi n nh ng không h vui v . Anh h i nh ng ng i thân v tin t c c a cô gái,
nh ng không m t ai bi t ng i yêu anh bây gi ang âu. Chàng trai c ngày không n không ngh , nh t

109
 c i tìm ng i yêu. Trong khi ó, cô gái bi n thành b m kia bay qua bay l i bên c nh anh; ch có u cô
không th g i tên anh, không th trò chuy n cùng anh mà ch có th l ng l ón nh n ánh m t vô h n c a
anh.
Mùa hè qua i, nh ng c n gió mùa thu mát m th i r i nh ng chi c lá, cô gái ph i r i kh i n i này. Ngày cu i
cùng cô bay t i u lên vai c a chàng trai. Cô mu n dùng ôi cánh bé nh c a mình vu t ve lên m t anh,
dùng ôi môi nh xíu c a mình hôn lên trán anh, nh ng thân hình nh bé c a cô không anh nh n ra.
Trong ch p m t, mùa xuân c a n m th hai ã t i. Cô v i bay v tìm ng i yêu c a mình, nh ng ng bên
nh anh lúc này là m t cô gái r t xinh p. Cô kh ng l i, d ng nh ang r i t l ng ch ng tr i xu ng.
Ng i ta k r ng vào mùa giáng sinh y b nh c a anh càng tr m tr ng h n, ng i ta c ng k r ng cô bác s
y ã ch m sóc anh chu áo nh th nào và ng i ta nói r ng tình yêu c a h là l ng nhiên. T t nhiên
ng i ta c ng không quên miêu t r ng chàng trai ã vui v tr l i.
Cô gái vô cùng au kh , m y ngày ti p theo, cô th ng th y ng i yêu c a mình d n cô bác s y lên nh
núi ng m bình minh và h cùng ra bi n ti n hoàng hôn. Còn cô không th làm c gì khác ngoài vài l n u
trên vai c a anh.
Mùa hè n m ó dài ng ng, hàng ngày cô bay r t th p trong au kh , cô không còn d ng khí ng n
ng i yêu. Nh ng l i nói thì th m, nh ng ti ng c i vui v c a h làm cô t i thân.
Mùa hè c a n m th ba, b m ã không th ng xuyên bay t i th m ng i yêu n a. Ng i yêu c a cô ã
ôm vai, hôn lên má cô bác s và anh ch c c ng không còn tâm t hoài ni m v nh ng ngày ã qua. Th i
gian ba n m s p h t, trong ngày cu i cùng, ng i yêu c a cô ã t ch c hôn l v i cô bác s . Cô nh nhàng
bay vào trong nhà th u lên vai c a Chúa và nghe th y ng i yêu c a cô d i th r ng: "Tôi ng ý". Cô
nhìn th y anh eo nh n cho v , và sau ó là n hôn ng t ngào c a h . Cô ã r i nh ng gi t l xót xa. Chúa
Tr i th dài m t cách xót xa: "Con có h i h n không?". Cô lau khô nh ng gi t n c m t: "Không !". Chúa
Tr i b ng vui v nói: "Ngày mai con có th tr l i thành chính mình r i". B ml c u nói: Hãy c cho con
làm ki p b m su t i.
tích Tình yêu

Hai ng i yêu nhau nh ng g p s ph n i m nh m t phía gia

ình nhà cô gái. H cho r ng chàng trai không x ng áng v i av
a gia ình cô và h s không tha th cho cô n u ti p t c có quan
v i anh ta. M c dù cô gái r t yêu chàng trai nh ng khi hai ng i
p nhau cô luôn h i: "Anh có yêu em nhi u không?". Cô hay b c
i do chàng trai không tr l i nh ý cô mong mu n. Và áp l c c a
gia ình khi n hai b n tr b t hoà. Cô th ng trút gi n lên chàng trai.
phía mình, chàng trai luôn ch u ng trong im l ng. Sau m t n m
anh t t nghi p và quy t nh i du h c. Tr c khi ra i anh ã c u
hôn v i cô gái: "Anh bi u l tình c m c a mình b ng l i nói không
gi i nh ng nh ng gì anh bi t là anh yêu em. V phía gia ình, anh s
g ng h t s c thuy t ph c gia ình em ng ý. Em thu n ý làm v
anh ch ?". Cô gái ng thu n và v i s quy t tâm c a chàng trai, cu i cùng gia ình cô gái c ng nh ng b
và ng ý cho h k t hôn v i nhau. Tr c khi chàng trai i h c, hai ng i làm l ính hôn. Cô gái tham gia
công tác xã h i trong khi anh ti p t c h c n c ngoài. H bày t tình c m c a mình qua nh ng lá th và

110
 n tho i. Tuy có khó kh n nh ng h v n luôn ngh v nhau. M t ngày n , cô gái b tai n n giao thông trên
ng i làm. Khi t nh d y cô th y cha m mình bên c nh gi ng. Cô c m nh n c tình tr ng t i t c a
mình. Nhìn th y m khóc, cô mu n làm cho m yên lòng nh ng nh ng gì cô có th th t ra là ti ng th dài. Cô
ã m t i gi ng nói. Bác s b o r ng tai n n ã gây th ng t n não c a cô khi n cô không th nói c n a.
Cô suy s p m c dù cha m cô ng viên r t nhi u. Trong su t th i gian b nh vi n cô ch bi t khóc trong
th m l ng.
Xu t vi n v nhà, tình tr ng cô c ng ch ng thay i gì. M i khi có ti ng n tho i reo, cô có c m giác nh
ng nhát dao âm vào tim. Cô không mu n cho anh bi t và càng không mu n tr thành gánh n ng c a anh.
Cô vi t cho anh m t lá th nói r ng cô không còn kiên nh n i ch anh n a. Cô g i l i anh chi c nh n
ính hôn. Chàng trai g i hàng ngàn lá th và g i bi t bao cu c n tho i nh ng cô không tr l i và ch khóc.
Cha m cô quy t nh chuy n nhà, hi v ng r ng cô s quên nh ng gì ã x y ra có th s ng yên n. Cô gái
c ngôn ng c ch và b t u m t cu c s ng m i. M i ngày cô t nh mình hãy quên anh y i. Nh ng m t
hôm b n c a cô n cho hay anh ã tr v . Cô van xin ng ib n ng cho anh bi t chuy n gì ã x y ra v i
cô. T ó cô không còn nh n c tin t c gì c a anh. M t n m trôi qua. Ng i b n c a cô n th m và trao
cho cô thi p m i d l k t hôn c a anh. Trái tim cô gái tan v . Nh ng khi m thi p c i cô gái th y tên mình
trong t m thi p. Ng c lên, cô th y anh ang ng tr c m t.
Chàng trai dùng c ch nói v i cô gái: "M t n m qua anh ã dành th i gian h c ngôn ng này. Ch em hi u
ng anh không quên l i c h n c a chúng ta. Hãy cho anh có c h i nói v i em r ng anh yêu em." Anh
ng chi c nh n vào tay cô gái. Cu i cùng n c i ã tr l i trên môi cô.

Ng i cha

Khi ông Tr i b t u t o ra ngu i cha u tiên trên th gian, ngài chu n b s n m t cái khung th t cao. M t n
th n i ngang qua ghé m t coi và th c m c: “Th a ngài, t i sao ngu i cha l i cao n nh v y? N u ông ta i
ch i bi v i tr con thì ph i qu g i, n u ông y mu n hôn nh ng a con mình l i ph i cúi ngu i. Th t b t
ti n!”. Tr i tr m ngâm m t chút r i g t gù: “Ng i nói có lý. Th nh ng n u ta cho ngu i cha ch cao b ng
nh ng a con, thì l tr s bi t l y ai làm t m cao mà v n t i?”.
Th y Tr i n n ôi bàn tay ngu i cha to và thô ráp, v n th n l i l c u bu n r u: “Ngài có bi t ang làm gì
không? Nh ng bàn tay to l n th ng v ng v . V i ôi bàn tay y, ngu i cha ch t v t l m m i có th g m kim
ng óng tã, cài nút áo cho con trai, th t chi c n h ng cho con gái. Bàn tay y không khéo léo l y
nh ng m nh d m n m sâu trong da th t m m m i c a tr ”. Ông Tr i m m cu i áp: “Nh ng ôi bàn tay to l n
ng chãi ó s dìu d t b n tr qua m i sóng gió, cho t i lúc chúng tr ng thành”.
n th n ng bên c nh nhìn Tr i n n ngu i cha v i m t ôi vai r ng, l c lu ng. “T i sao ngài phí th ?”, n
th n th c m c. “Th ng i cha s t con ng i âu khi ph i a nó i xa? L y ch âu cho a con ng g t
i u, khi i xem xi c v khuya?”. “Quan tr ng h n, ôi vai ó s gánh vác c gia ình”, ông Tr i áp. Ông
Tr i th c tr ng êm n n cho xong ngu i cha u tiên. Ngài cho t o v t m i ít nói, nh ng m i l i phát ra là
t l i quy t oán. Tuy ôi m t c a ngu i cha nhìn th u m i vi c trên i, nh ng l i bình t nh và bao dung.
Cu i cùng khi ã g n nh hoàn t t công vi c, Tr i thêm vào khóe m t ngu i cha vài gi t nu c m t. Nh ng
sau m t thoáng t l , Ngài l i chùi chúng i. Thành ra ng i i sau không m y khi th y c nh ng gi t l
hi m hoi c a ngu i cha, mà ch có th c m và oán c r ng ông ta ang khóc. Xong vi c, ông Tr i quay l i

111
nói v i n th n: “Ng i th y ó, ng i cha c ng áng yêu nh ngu i m mà ta ã d n bao công s c t o
ra”

và con

Ph n 1: Nh ng ngày th u
Lúc con m m t chào i. M ôm con trong vòng tay. Con cám n
b ng nh ng ti ng khóc thét lên. Lúc con lên 1, M bú m m cho
con và t m r a cho con m i ngày. Con cám n m b ng nh ng
ti ng khóc qu y su t êm dài. Lúc con lên 2, M d t con ch p ch ng
ng b c i. Con cám n m b ng cách b ch y th t xa khi m c t
ti ng g i con. Lúc con lên 3, M ch m sóc t ng b a n cho con v i
t c tình yêu th ng
Con cám n m b ng cách h t tung m i th c n xu ng sàn. Lúc con lên 4, M cho con nh ng cây bút chì
màu. Con cám n m b ng cách bôi màu lung tung lên bàn n. Lúc con lên 5, M s a so n qu n áo th t p
cho con i k ngh hè. Con cám n m b ng cách nh y tõm vào v ng bùn u tiên con g p
Lúc con lên 6, M n m tay d t con n tr ng. Con cám n m b ng cách hét toáng lên " Không i âu,
không i âu". Lúc con lên 7, M mua cho con m t qu bóng con ch i ùa. Con cám n m b ng cách
ném bóng v c a kính nhà k bên. Lúc con lên 8, M mua cho con m t que kem. Con cám n m b ng cách
nó ch y nh gi t t b n c v t áo.Lúc con lên 9, M m i cô giáo n nhà d y d ng c m cho con. Con
cám n m b ng cách ch ng h b n tâm n vi c luy n t p. Lúc con lên 10, M su t ngày a ón con, t
sân ch i bóng n sàn t p n nh ng b a ti c sinh nh t. Con cám n m b ng cách nh y ra kh i xe, ch ng
bao gi ngoái l i nhìn m . Lúc con lên 11, M d n con và l b n ngh ch ng m i xem chi u bóng. Con cám
n m b ng cách òi ng i dãy ngh khác. Lúc con lên 12, M c n d n con không c xem nh ng b phim
không phù h p l a tu i. Con cám n m b ng cách ch n lúc m v ng nhà là xem n tho thích
Ph n 2: Th i niên thi u
Khi con 13 tu i, M b o ã n lúc con ph i c t tóc không c u bù xù nh v y
Con cám n m b ng cách b o r ng M ch ng bi t gì v mode tóc c
Khi con 14 tu i, M tr ti n cho chuy n i tr i hè m t tháng c a con
Con cám n m b ng cách ch ng h vi t dù ch là m t lá th cho m
Khi con lên 15 tu i, M tan s làm v nhà mong ch vòng tay ôm ch t c a con
Con cám n m b ng cách lì trong phòng và ch t c a l i
Khi con 16 tu i, M t p cho con lái chi c xe c a m
Con cám n m b ng cách l y nó i b t k khi nào con có th
Khi con 17 tu i, M ng i i m t cu c n tho i quan tr ng
Con cám n m b ng cách tán chuy n cùng v i chúng b n trên n tho i su t êm
Khi con 18 tu i, M khóc vì sung s ng trong ngày l con t t nghi p
Con cám n m b ng cách vui ch i cùng chúng b n trong ti c chia tay n t n sáng hôm sau

112
Ph n 3: L n khôn và tr ng thành
Con 19 tu i, M óng h c phí cho con vào i h c, ch con n ký túc xá, mang vác hành lý giúp con
Con cám n m b ng cách chào t m bi t m bên ngoài c ng ký túc xá kh i ph i x u h tr cm tb n
bè
Con 20 tu i, M h i han con r ng con ã h n hò v í m t ai ch a
Con cám n m b ng cách áp l i r ng " Ch ng ph i vi c c a m "
Con 21 tu i, M g i ý m t vài công vi c cho b c ng t ng lai c a con
Con cám n m b ng cách áp r ng " Con ch ng mu n gi ng nh m "
Con 22 tu i, M xúc ng ôm ch t con trong ngày l con t t nghi p ih c
Con cám n m b ng l i xin th ng cho m t chuy n du l ch châu âu
Con 23 tu i, M s m s a nh ng c cho c n h u tiên c a con
Con cám n m b ng cách b o v í chúng b n r ng nh ng c y trông th x u xí
Con 24 tu i, M h n g p ng ib ns pc i c a con và h i han v nh ng d nh t ng lai c a hai a
Con cám n m b ng ánh m t nhìn gi n d i và ti ng càu nhàu " thôi i m , xin m "
Con 25 tu i, M giúp con trang tr i chi phí cho ti c c i, r i m khóc và b o con m yêu con bi t d ng nào
Con cám n m b ng cách d n nhà t i t n m t vùng t xa xôi khác c a tn c
Con 30 tu i, M g i n tho i d n dò con vài u v cách ch m sóc tr s sinh
Con cám n m b ng l i áp " M i, th ì bu i bây gi ã khác x a r i"
Con 40 tu i, M g n nh c con v ngày sinh nh t c a m t ng i h hàng
Con cám n m b ng cách b o r ng "m i th c s con r t b n"
Con 50 tu i, M ngã m và c n n s ch m sóc c a con, con cám n m b ng cách c nh ng sách v v
gánh n ng c a cha m i v í con cái
i m t ngày kia m l ng l ra i. Và m i u mà con ã ch ng bao gi làm vì m p xu ng nh m t ti ng
sét ngang tr ì
" Gió mùa thu m ru con ng
m canh chày th c n m canh"
i chúng ta ch có m t ng i m , ch ng có gì có th thay th c ng i. Hãy luôn yêu kính m h n c
chính b n thân b n, m i m t phút giây trong cu c i b n. Cu c s ng s tr nên vô ngh a n u v ng m . M t
khi m ra i, nh ng gì còn l i trong b n ch là nh ng k ni m d u yêu v m và c nhi u h i ti c

Ng ic i ng a

ó là 1 êm l nh cóng phía B c bang Virginia r t nhi u n m v tr c. S ng xu ng l nh kh ng khi p

nh ng v n có 1 c già ng bên ng ch có ng i cho quá giang. Ko bi t c ã i t bao gi và s ph i
i thêm bao lâu n a, nh ng c v n run r y ng ó, kiên nh n ch i.
Có r t nhi u ng ic i ng a i qua nh ng ông c l ng im ko v y h . Th m chí c c ng ko làm gì gây chú
ý. T ng ng i, t ng ng i qua ch c ng nh ng c v n nh 1 b c t ng á.
êm khuya d n, tr i càng c a l nh và ng i qua th a th t d n. B ng ông c ng b t d y khi có ti ng vó
ng a l i g n:
-Con trai, li u con có th cho ta i nh 1 n ng ko? n này nhi u tuy t quá, ta ko i n i n a. ..

113
Ng ic i ng a ghìm c ng, nh y xu ng ông c lên ng a. Anh ta không ch cho ông c " i nh 1 n
ng " mà còn a ông y v t n nhà.
Tr c khi ông c vào nhà, ng ic i ng a tò mò h i:
-Ông , con ngh ông ng ó lâu r i, t i sao ông ko i nh s m h n? ng này nhi u ng i qua l i l m c
mà. T i sao ông c ng ch trong khi tr i t i và l nh nh v y?
Ông c nhìn vào m t ng ic i ng a, và tr l i:
-Con trai, ta vùng này lâu r i. Ta có th nhìn vào m t 1 ng i và phán oán c v ng i ó. Khi nh ng
ng ic i ng a tr c i qua, h li c nhìn th y ta r i quay i ngay. Trong ánh m t ó ko h có s quan tâm
hay tình c m. Nên ta ngh dù ta có v y h thì h c ng ch ng ý âu. Nh ng khi con i t i, t ng xa, con
ã nhìn ta và ko r i m t kh i ta. Trong ánh m t ó, ta nhìn th y s c m th ng và lo l ng.Và ngay lúc ó, ta
bi t con mu n giúp ta.
Nh ng l i ó th t s làm ng ic i ng a c m ng:
-Con r t c m n ông ã nói nh ng l i ó. Hy v ng con s không bao gi quá b n r n n m c không nhìn
th y nh ng ng i khác khi h c n giúp . ..
Và ngay lúc ó,Thomas Jefferson quay ng a l i Nhà Tr ng.
(Thomas Jefferson là t ng th ng th 3 c a M , ng i ã vi t b n Tuyên Ngôn c L p n m 1776 )

Nh ng c u bé n kem.

Tôi ã n th tr n nh này nhi u l n và ch ng còn l gì c nh nh ng a bé n xin m t m i l m lem ch y h t

quán này n quán khác xin ti n c a khách du l ch. Tôi không ph i là khách du l ch, tôi n ây làm vi c,
nh ng c ng không ít l n khó ch u vì b 1 vài a bé nh ng nh ng i theo òi 1 vài ng b c l .

Hôm nay, c ng nh m i khi, sau khi r i máy bay, tôi n 1 quán gi i khát nhâm nhi 1 c c bia tr c khi tr v
khách s n. Quán hôm nay khá ông nh ng không th y bóng dáng 1 a tr n xin nào. Tôi ngh chân c1
lúc thì có 2 th ng bé n m c khá lu m thu m b c vào quán. ây
ch c ch n là 2 a tr n xin nh ng tôi không b n tâm l m vì tôi
bi t ông ch quan s i b n chúng ra ngoài ngay thôi. Nh ng tôi
ã l m !Ông ch quán v y tay v phía b n tr , g i to:
-C n gì v y 2 chàng trai ?
ây có kem hoa q a không ?
-T t nhiên là có, v y 2 c u c n lo i gì ?
-D , có nh ng lo i nh th nào ?
Tôi nghe ông ch quan gi i thi u v t ng lo i kem, giá c , mùi v và
th m chí còn phân tích cho chúng th y lo i nào thì c nhi ug
ng i a chu n h n. Cu i cùng thì 2 c u bé ch n 2 c c kem trung
bình v giá c trong ti m. Chúng n có v r t ngon lành, thì nh các b n bi t y, nh ng a tr n xin nh
th này hi m khi c n nh ng món n mà m i ng i cho r ng r t bình th ng. Khi n xong, a tr l n
n rút trong túi ra nh ng ng b c l , v a v n ti n 2 c c kem a cho ch quán. Ng i ch v a m ti n
a nói :

114
-2 c u ã chu n b s n ti n r i c à, th t sòng ph ng.
tr t m bi t ông ch quan ra v , chúng không còn v s s t nh lúc um ib c vào quán n a. Khi
chúng chu n b b c ra kh i c a,ông ch còn c v i theo:
-C m n 2 c u, l n sau l i n nhé!
Tôi ti n l i g n ch thanh toán ti n và nói:
-Này anh b n, tôi thích cái cách anh i x v nh ng a tr .
-Anh bi t y, nh ng a tr th tr n này s ng r t khó kh n. Ch c ch n n 1 c c kem là 1 quy t nh táo
o, nh t là ph i vào n i chúng luôn b xua i. Chúng n và v n tr ti n c mà, t i sao chúng l i không
c i x bình th ng nh nh ng ng i khách khác? N u anh i x v i chúng nh nh ng th ng n c p,
ch c ch n chúng s th a lúc s h , "chôm" c a anh th gì ó. Nh ng n u c i x nh nh ng ng i
khách hàng t t , chúng s c x nh nh ng khách hàng l ch thi p khác.
Ng i ch c a hàng không ph i là ng i quen c a tôi, tôi c ng không n quán c a anh ta th ng xuyên,
nh ng qua cái cách hành x c a mình, anh y ã khi n tôi khâm ph c, kh u ph c. C a hàng c a anh y tuy
nh nh ng luôn ông khách vì anh y ã bi t cách làm cho khách hàng c m nh n c giá tr ích th c c a
mình.

t ly s a

Tr a hôm ó, có m t c u bé nghèo bán hàng rong các khu nhà ki m ti n i h c. B ng ói c n cào mà

c túi ch còn m y ng ti n ít i, c u li u xin m t b a n t i m t c n nhà g n ó. Nh ng c u gi t mình x u
khi th y m t cô bé ra m c a. Và thay vì xin gì ó n, c u ành xin m t ly n c u ng. Cô bé trông c u
có v ang ói nên b ng ra m t ly s a l n.
u bé u ng xong, h i "Tôi n b n bao nhiêu?"
"B n không n tôi bao nhiêu c . M d y r ng chúng tôi không bao gi nh n ti n khi làm m t u t t."
u bé cám n và i kh i. Lúc này, Howard Kelly th y t tin h n nhi u, m nh m h n nhi u.
Nhi u n m sau, cô gái ó b c n b nh hi m nghèo. Các bác s trong vùng bó tay và chuy n cô lên b nh vi n
trung tâm thành ph các chuyên gia ch a tr . Ti n s Howard Kelly c m i khám. Khi nghe tên a ch
a b nh nhân, m t tia sáng loé lên trong m t ông. Ông ng b t d y và i n phòng b nh nhân và nh n ra
cô bé ngày nào ngay l p t c. Ông ã g ng s c c u c cô gái này. Sau th i gian dài, c n b nh c a cô gái
ng qua kh i. Tr c khi t hoá n thanh toán vi n phí c chuy n n cô gái, ông ã vi t gì ó lên bên
nh.
Cô gái lo s không dám m ra, b i vì cô ch c ch n r ng cho nh t i thì cô c ng khó mà thanh toán h t
ti n này.
Cu i cùng cô can m nhìn, và chú ý n dòng ch bên c nh t hoá n....
ã thanh toán b ng m t ly s a."
(Ký tên)
Ti n s Howard Kelly.
c m t vui m ng c th dâng trào và l i t trái tim cô gái th t lên trong n c m t: "C m n ông!."
ây là câu chuy n có th t. Dr. Howard Kelly là m t nhà vât lý l i l c, ã sáng l p ra Khoa Ung th t i tr ng
i h c John Hopkins n m 1895

115
 Ch t nh th nào?

t nhà di n thuy t b t u bu i nói chuy n b ng 1 câu h i

" N u ph i ch t, b n mu n ch n 1 cái ch t nh th nào: Ch t nh nhàng, nhanh chóng hay au n và t
?"
ám ông n ào vì câu h i k qu c. Ai mà ch ng mu n 1 cái ch t nh nhàng và nhanh chóng, vì v y mà m i
ng i u ch n nó.
Khi m i ng i u ã ch c ch n v i quy t nh c a mình r i, nhà di n thuy t m i ti p t c:
" Tôi c ng t ng ch n gi ng nh các b n v y. Cho n 1 ngày, khi cha c a tôi lâm b nh n ng. Ông ph i tr i
qua nh ng c n au kh ng khi p, kéo dài ngày này sang ngày khác. Chúng tôi r t th ng yêu ông nh ng
ng ko mu n ông ph i ch u au n nh v y. Ch có cách gi i thoát cho ông càng s m càng t t thôi. M tôi
nói v i cha tôi u ó. Ông nhìn bà h i lâu r i nói:
Tôi au l m ch , h n ai h t tôi là ng i mu n gi i thoát cho chính mình thoát kh i nh ng c n au. Nh ng tôi
n mu n s ng, ch nhìn các con tôi i làm v chào b , các cháu tôi chào ông m i bu i sáng. chúng ôm
hôn tôi tr c khi i ng . m i sáng d y tôi còn c nhìn th y ánh m t tr i, nghe ti ng sóng bi n t xa
ng v . V i bà và các con, u ó th t n gi n, nh ng v i 1 ng i nh tôi thì th t khó kh n. Tôi ko còn
th i gian làm nh ng u ó n a. Dù au n nh ng tôi b ng lòng vì tôi có th mang i nh ng gì t i p
nh t c a cu c s ng mà tôi ã ko bao gi nh n ra...
Các b n thân m n, chúng ta luôn ti c th i gian v i gia ình, v i chính b n thân mình. Ta luôn ng i ph i nói
nh ng l i yêu th ng v i ng i thân chúng ta. Chúng ta luôn i theo nh ng c m , nh ng khát v ng
ng lai và ngh r ng, t c chúng m i là u h ng phúc. T t nhiên u ó ko sai. Nh ng khi chúng ta
ko còn th i gian n a, chúng ta l i i theo nh ng th ngay bên c nh mà mình ã b quên. mà th i gian thì
ch ng bao gi ch ai...
Hãy s ng v i nh ng gì b n ang có, yêu th ng và quasn tâm n xung quanh. ng b qua th i gian quý
báu mà b n ang có. Hãy ngày mà chúng ta nh m m t, ta có th m m c i mà nói r ng: Tôi ko h i h n,
ti c nu i nh ng ngày tháng ã qua....... Tôi ko ph i au n, d n v t mình vì b t c u gì n a"

nh ngh a t "Family"

Tôi va ph i m t ng i l trên ph khi ng i này i qua. “ xin l i”, tôi nói. Ng i kia tr l i: “C ng xin th l i
cho tôi, tôi ã không nhìn cô”. Chúng tôi r t l ch s v i nhau.
Nh ng nhà thì m i chuy n l i khác. T i n , lúc tôi ang n u b p thì c u con trai n ng sau l ng. Tôi
quay ng i và ng vào th ng bé làm nó ngã chúi xu ng sàn nhà. “Tránh xa ch khác” - tôi cau mày nói. Con
trai tôi b c i, trái tim bé nh c a nó v tan. Tôi ã không nh n ra là mình ã quá nóng n y.
Khi ã lên gi ng tôi nghe m t gi ng nói thì th m: “Khi ix
i ng i l con r t l ch s , nh ng v i con mình con ã không
làm nh v y. Hãy n tìm trên sàn nhà b p, có nh ng bông hoa
ang n m c a. ó là nh ng bông hoa mà con trai con ã
mang n cho con. T nó hái l y nh ng bông hoa này: nào hoa

116
 ng, màu vàng và c màu xanh n a. Nó ã yên l ng ng ó mang l i cho con u ng c nhiên, còn con
thì không bao gi th y nh ng gi t n c m t ã ch y m lên trái tim bé nh c a nó”.
Lúc này thì tôi b t khóc. Tôi l ng l n bên gi ng con trai và qu xu ng: “D y i, con trai bé nh , d y i. Có
ph i nh ng bông hoa này con hái cho m không?”. Th ng bé m m c i: “Con tìm th y chúng trên cây kia.
Con hái cho m vì chúng p nh m . Con bi t là m thích l m, c bi t là bông hoa màu xanh”.
Th b n có bi t t family có ngh a là gì không?
FAMILY = Father And Mother, I Love You!

Bánh nào ngon

t ng i n mày lang thang ã h n ngày mà ch a ki m c mi ng n. nm t u ph n , ông ta ng i

th y mùi bánh mì th m b c ra t m t ngôi nhà. Ng i n mày g p may. ây chính là lò bánh mì. “Ngài làm
n cho k b t h nh này xin m t mi ng bánh n cho ói lòng”, ng i n mày n n n ông ch lò bánh mì. “ ,
ng i là k khôn ngoan. Ng i n úng ch r i ó - ch lò bánh mì thao thao nói – Làm sao ng i bi t lò
bánh c a ta mà t i? Ai ch cho ng i? Ch c ch n là bánh c a ta r t ngon nên ai ai c ng bi t. Ta ti t l cho
ng i m t bí m t: Bánh c a ta làm theo công th c gia truy n t c t b y i kia y. Nó c ghi chép trong
cu n sách bìa da màu n m trên k kia kìa. Ng i th y không?”. Ng i n mày c g ng c i: “D th y,
nh ng th a ngài, con ói l m. H n ngày nay con ch a có tí gì trong b ng, con xin ngài làm ph c. Con ch
xin m t m u bánh mì thôi ”.
Không chú ý t i nét m t nh n nhó c a ng i n mày, ông ch ti p t c rao gi ng v bí quy t nhào b t. Ông ta
kéo ng i n mày vào sát lò n ng. T ng m bánh nóng giòn b c mùi th m ph c.
“Ng i th y ch a? Bánh m i p, m i th m làm sao. N ng bánh là m t ngh thu t. có bánh ngon, bánh
p c n ph i có lòng yêu ngh ”.
“Nh ng th a ông, con ói. Con xin ông…”, ng i n mày l p b p.
“Ng i ph i hi u: Con ng i c n r t nhi u th , nh ng bánh mì là cái c t y u nh t. Không ai có th s ng c
u thi u bánh mì…”,
“Chính th con m i ph i gõ c a ông…”, ng i n mày r t rè nói chen.
“Khoan, nghe ta nói cái ã, nh ng không ph i ai c ng có o c nh ta. Ra ây”.
Ông ch lò bánh mì kéo ng i n mày ra c a r i nói ti p:
“Ng i th y không, c dãy ph này, nhà nào c ng có lò n ng bánh mì. Nh ng ch tin h . Nhà thì pha thêm
t x u, nhà thì cho nhi u mu i quá, k thì n ng quá l a. Th mà chúng nó dám b o cái chúng làm ra là
bánh mì!”
“Th a ngài, con ch xin m t mi ng bánh n thôi ”, ng i n mày m t m i nh c l i.
“Nh ng u ta s p k v i ng i m i là quan tr ng nh t”, ông ch lò bánh vung tay nói ti p. B t ch t, ng i
n mày quay l ng l m l i b i.
“Này, ng i không thích n bánh mì c a ta sao? Bánh mì ngon nh t x này c làm theo công th c gia
truy n t b y i…”, ông ch lò bánh mì nói v i theo.
“Không, th a ngài. Bánh mì ch khác có l m n h n, làm b ng th b t x u h n, b cháy sém nh ng nó làm
tôi no b ng. ch ngài, ch t i tôi no thôi”.

5 phút trong Cu c s ng

117
Cu c s ng là m t chu i nh ng u u tiên. Và nh ng u u tiên hàng u c a b n là gì? Hãy dành cho
nh ng ng i mà b n yêu quý h n 5 phút trong qu th i gian h ng ngày c a b n.
Trong công viên, m t ng i ph n ng i g n m t ng i àn ông trên b ng gh g n sân ch i cho tr em.
ó là con trai tôi”, ng i ph n v a nói v a ch tay v phía c u bé m c áo len ang ch i c u tr t.
“Nó trông r t kho m nh” ng i àn ông áp l i.
“Còn con trai c a tôi là a m c áo len màu xanh y”.
Nói r i, ông ta nhìn ng h và nói v i theo c u con trai: “V thôi, Todd”, c u bé tên Todd quay nhìn b nài n :
“5 phút n a thôi mà b , ch 5 phút n a thôi”.
Ng i àn ông kh g t u và c u bé l i ti p t c ch y nh y v i v r t sung s ng.
5 phút trôi qua, ng i cha ng d y và nói: “Sao? Bây gi chúng ta v c ch a con?”. Todd l i nài n m t
n n a: “B , 5 phút n a, ch 5 phút n a thôi!”.
Ng i àn ông l i m m c i và nói: “ c r i!”.
Ng i ph n th y v y bèn th t lên: “Ông th t là m t ng i cha kiên nh n”.
Ng i àn ông c i và ch m rãi nói: “Con trai c Tommy c a tôi b m t k lái xe say r u ng ch t n m
ngoái trong khi nó ang ch y xe p g n ây. Tôi ch a bao gi dành nhi u th i gian cho Tommy và bây gi
tôi có th ánh i b t c th gì có th bên nó dù ch 5 phút. Tôi nguy n r ng s không bao gi l p l i l i
m ó v i Todd. Todd ngh nó có 5 phút ch i ùa. Nh ng s th t là tôi ã có thêm 5 phút n a nhìn nó
ch i ùa”.

118