1.

Trong những năm 1930-1935

a) Luận cương chính trị tháng 10-1930
b) Chủ trương khôi phục tổ chức đảng và phong trào cách mạng
2. Trong những năm 1936-1939
a) Hoàn cảnh lịch sử
b) Chủ trương và nhận thức mới của Đảng

1. Hoàn cảnh lịch sử và sự chuyển hƣớng chỉ đạo chiến lƣợc của Đảng
a) Tình hình thế giới và trong nước
b) Nội dung chủ trương chuyển hướng chỉ đạo chiến lược
c) Ý nghĩa của sự chuyển hướng chỉ đạo chiến lược
2. Chủ trƣơng phát động Tổng khởi nghĩa giành chính quyền
a) Phát động Cao trào kháng Nhật, cứu nước và đẩy mạnh khởi nghĩa từng phần
b) Chủ trương phát động Tổng khởi nghĩa
c) Kết quả, ý nghĩa, nguyên nhân thắng lợi và bài học, kinh của cuộc Cách mạng
tháng Tám
Luận cƣơng chính trị Chủ trƣơng khôi phục tổ chức
10/1930 Đảng và phong trào cách mạng
 HỘI NGHỊ BAN Thông qua:
CHẤP HÀNH
Đảng đổi tên: TRUNG ƢƠNG Luận cƣơng
Đảng Cộng sản LẦN THỨ I chính trị
Đông Dƣơng (10/1930) 10/1930
 Luận cương chính trị đã phân tích đặc điểm, tình hình xã hội thuộc địa nửa phong
kiến và nêu lên những vấn đề cơ bản của cách mạng tư sản dân quyền ở Đông
Dương do giai cấp công nhân lãnh đạo.

Thợ thuyền, Địa chủ

dân cày và phong kiến
các phần tử lao khổ và tƣ bản đế quốc

Luận cương chính trị

(10/1930)

Quan hệ giữa
Phương Nhiệm vụ của Phương Về vai trò
Lực lượng cách mạng Việt
hướng cách mạng tư pháp cách lãnh đạo
cách mạng Nam với cách
chiến lược sản dân quyền mạng của Đảng
mạng thế giới
 Luận cương chính trị của Đảng

Cách mạng Tƣ Đánh đổ

sản dân quyền phong kiến
Thổ địa
(Cốt lõi)
Cách mạng
ruộng đất
Thời kỳ
tƣ bản
Đánh đổ đế
quốc chủ
nghĩa Pháp
Con đƣờng Xã Phản đế
hội chủ nghĩa Làm cho Đông
Dƣơng hoàn
toàn độc lập
 Mối quan hệ giữa
cách mạng Việt Nam với cách mạng thế giới

Phương pháp cách mạng

Vai trò lãnh đạo của Đảng

 Chuẩn bị cho quần chúng về con đường vũ

trang bạo động theo nghệ thuật quân sự.
 Cách mạng Đông Dương là một bộ phận
của cách mạng vô sản thế giới.
 Sự lãnh đạo của đảng cộng sản là điều kiện
cốt yếu cho thắng lợi của cách mạng Đông
Dương.
Luận cƣơng 10-1930 đã đƣa ra cách giải quyết nhiều vấn đề căn bản
thuộc về chiến lƣợc cách mạng, có một số điểm khác với Cƣơng lĩnh
chính trị đầu tiên 2-1930.

 Không nêu được mâu thuẫn chủ yếu, từ đó không đặt nhiệm vụ chống
đế quốc lên hàng đầu.
 Đánh giá không chính xác vai trò cách mạng của một số tầng lớp, giai
cấp trong xã hội Việt Nam lúc bấy giờ.
 Không đề ra được chiến lược liên minh dân tộc và giai cấp rộng rãi
trong cuộc đấu tranh chống đế quốc xâm lược và tay sai.
 YẾU TỐ YẾU TỐ
QUỐC TẾ TRONG NƢỚC

CHỦ NGHĨA MÂU THUẪN ĐẢNG

XÃ HỘI Ở KHỦNG HOẢNG TRONG XÃ HỘI CỘNG SẢN VIỆT
LIÊN XÔ PHÁT KINH TẾ VIỆT NAM NGÀY NAM RA ĐỜI
TRIỂN MẠNH 1929-1933 CÀNG SÂU SẮC 2/1930
MỘT SỐ MỐC LỊCH SỬ TRONG PHONG TRÀO CÁCH MẠNG 1930 - 1931
 Nguyễn Đức Cảnh Lý Tự Trọng
Nguyễn Phong Sắc Trần Phú
Trong xà lim vẫn viết Con đƣờng của thanh
Trung kiên, hy sinh Hãy giữ vững
Bản Tổng kết công tác niên chỉ có thể là con
anh dũng ý chí chiến đấu
vận động công nhân đƣờng cách mạng

TINH THẦN ĐẤU TRANH ANH DŨNG CỦA CÁC CHIẾN SỸ CÁCH MẠNG
 Đảng Cộng sản Việt Nam (2/1930)
Đảng Cộng sản Đông Dƣơng (10/1930)

Phong trào đấu tranh cách mạng rộng lớn 1930-1931

Đỉnh cao của phòng trào 1930-1931: Xô viết Nghệ Tĩnh

Thực dân Pháp và tay sai đã thẳng tay đàn áp, khủng bố.

Lực lƣợng của Đảng bị tổn thất nặng nề.

Sự khủng bố của kẻ thù không làm những chiến sĩ cách mạng

và quần chúng yêu nƣớc từ bỏ con đƣờng cách mạng.
 Các cuộc đấu tranh của công nhân và nông dân vẫn nổ ra

Một số tổ chức đảng

vẫn đƣợc duy trì và bám chắc quần chúng để hoạt động.

Chi bộ đảng ở trong một số nhà tù đƣợc thành lập

Nhiều đảng viên đã vƣợt tù và tích cực tham gia khôi phục tổ
chức đảng và lãnh đạo quần chúng đấu tranh.

Hệ thống tổ chức đảng từng bƣớc đƣợc phục hồi

Nhiều tỉnh ủy, huyện ủy, chi bộ lần lƣợt đƣợc phục hồi.

Các xứ ủy ở ba kỳ đƣợc lập lại trong những năm 1931 và 1933.

 Thành lập Ban lãnh
đạo Trung ƣơng Đảng
ở nƣớc ngoài
05-1932

Công bố
Chƣơng trình hành động
của Đảng cộng sản
Đông Dƣơng 6-1932
Lê Hồng Phong

Ban chỉ huy ở ngoài (1934), Lê Hồng Phong đứng đầu

Đại hội đại biểu lần thứ nhất

của Đảng Cộng sản Đông Dƣơng 3-1935
Đại hội VII của Quốc tế Cộng sản đã nêu đƣợc những vấn đề chính của cách
mạng thế giới, giúp cho cách mạng các nƣớc thuộc địa có hƣớng đi đúng.
 Tình hình trong nƣớc

 Cuộc khủng hoảng kinh tế 1929-1933 đã tác động sâu sắc không những đến
đời sống các giai cấp và tầng lớp nhân dân lao động mà còn tác động cả
đến những nhà tư sản, địa chủ hạng vừa và nhỏ.

Trong khi đó, bọn cầm quyền phản động ở Đông Dƣơng vẫn ra sức vơ
vét, bóc lột, bóp nghẹt mọi quyền tự do, dân chủ và thi hành chính sách khủng
bố, đàn áp phong trào đấu tranh của nhân dân ta.

 Tình hình trên làm cho các tầng lớp tuy có quyền lợi khác nhau nhưng đều
căm thù thực dân, tƣ bản độc quyền Pháp và đều có nguyện vọng chung
là đấu tranh đòi quyền sống, quyền tự do, dân chủ, cơm áo và hòa bình.

 Hệ thống đảng và các cơ sở cách mạng của quần chúng đã được khôi
phục. Đây là yếu tố quyết định bước phát triển mới của phong trào cách
mạng nước ta.
 Ban Chấp hành Trung ƣơng Đảng Cộng sản Đông Dƣơng

lần thứ hai lần thứ ba lần thứ tƣ lần thứ năm
 Chủ trƣơng đấu tranh
đòi quyền dân chủ, dân sinh

 Xác định yêu cầu bức thiết trƣớc mắt của nhân dân lúc đó là tự do, dân
chủ, cải thiện đời sống.
 Kẻ thù trƣớc mắt và nguy hại nhất là bọn phản động thuộc địa và bè lũ
tay sai của chúng.
 Nhiệm vụ trƣớc mắt của cách mạng là chống phát xít, chống chiến tranh đế
quốc, chống bọn phản động thuộc địa và tay sai, đòi tự do, dân chủ, cơm áo và
hòa bình.
 Quyết định thành lập Mặt trận Nhân dân phản đế Đông Dương (11/1936),
sau này, được đổi tên thành Mặt trận Thống nhất dân chủ Đông Dương, gọi tắt
là Mặt trận Dân chủ Đông Dƣơng (6/1938).
 Về vấn đề đoàn kết quốc tế: không những phải đoàn kết chặt chẽ với giai
cấp công nhân và Đảng Cộng sản Pháp mà còn đoàn kết lực lượng tiến bộ trong
chính giới Pháp.
 Về hình thức tổ chức và biện pháp đấu tranh: chuyển từ hình thức tổ
chức bí mật không hợp pháp sang các hình thức tổ chức, đấu tranh công khai và
nửa công khai, hợp pháp và nửa hợp pháp; giữ vững nguyên tắc củng cố, tăng
cường tổ chức và hoạt động bí mật của Đảng; giữ vững mối quan hệ giữa bí mật
và công khai, hợp pháp với không hợp pháp và phải đảm bảo sự lãnh đạo của tổ
chức đảng bí mật với những tổ chức và hoạt động công khai hợp pháp.
 Nhận thức mới của Đảng về
mối quan hệ giữa hai nhiệm vụ dân tộc và dân chủ

 Cách mạng dân tộc không nhất định phải kết chặt với cuộc cách
mạng điền địa.
 Nội dung đấu tranh phụ thuộc vào yêu cầu khách quan của lịch sử.
 Phải lựa chọn vấn đề nào quan trọng hơn mà giải quyết trƣớc; phải
chọn kẻ thù chính, nguy hiểm nhất, để tập trung lực lƣợng của một
dân tộc giành thắng lợi triệt để.

=> Đây là nhận thức mới của Ban Chấp hành Trung ƣơng, nó phù hợp
với tinh thần trong Cƣơng lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng và bƣớc đầu
khắc phục những hạn chế của Luận cƣơng chính trị tháng 10-1930.
 “Tự chỉ trích”
(Tổng Bí thƣ Nguyễn Văn Cừ, 7-1939)

 Phân tích những vấn đề cơ bản về xây dựng Đảng

Tổng kết kinh nghiệm cuộc vận động dân chủ của Đảng
 Kinh nghiệm xây dựng Mặt trận dân chủ Đông Dƣơng.
 Đề ra đƣợc các hình thức tổ chức và đấu tranh linh hoạt, thích hợp

đấu tranh giành quyền lợi hàng ngày,

chuẩn bị cho đấu tranh vì độc lập và tự do.

=> Đánh dấu bƣớc trƣởng thành của Đảng về chính trị và tƣ tƣởng,
thể hiện bản lĩnh và tinh thần độc lập, tự chủ, sáng tạo của Đảng,
mở ra phong trào dân chủ dân sinh 1936-1939.
MỘT SỐ HÌNH THỨC ĐẤU TRANH THỜI KỲ 1936 - 1939
 Hoàn cảnh lịch sử
và sự chuyển hƣớng chỉ đạo chiến lƣợc của Đảng

 Tình hình thế giới và trong nước

 Nội dung chủ trương chuyển hướng chỉ đạo chiến lược
 Ý nghĩa của sự chuyển hướng chỉ đạo chiến lược
 Tình hình trong nƣớc

 Ngày 28-9-1939, Toàn quyền Đông Dƣơng ra nghị định cấm

cộng sản, đóng cửa các tờ báo và nhà xuất bản, cấm hội họp và
tụ tập đông ngƣời.

 Thực dân Pháp thi hành chính sách thời chiến rất tàn bạo, thủ
tiêu quyền tự do, dân chủ giành đƣợc trong thời kỳ 1936-1939…

 Lợi dụng Pháp đầu hàng Đức, ngày 22-9-1940 phát xít Nhật
tấn công Lạng Sơn rồi đổ bộ vào Hải Phòng.

Ngày 23-9-1940, Pháp ký hiệp định đầu hàng Nhật.

 Mâu thuẫn giữa dân tộc ta với đế quốc, phát xít Pháp – Nhật
trở nên gay gắt hơn bao giờ hết.
 Pháp bắt nông dân phá Nhật vào Lạng Sơn
rừng lập đồn điền cao su 9 - 1940

Ách thống trị

Pháp – Nhật
đƣợc thiết lập

Quân Pháp ở Yên Thế 1940

 Ban Chấp hành Trung ƣơng Đảng

lần thứ 6 lần thứ 7 lần thứ 8

“Trong lúc này, quyền lợi dân tộc giải phóng cao hơn hết thảy.
Chúng ta phải đoàn kết lại đánh đổ bọn đế quốc và Việt gian đặng
cứu giống nòi ra khỏi nƣớc sôi lửa nóng”
 NGUYỄN ÁI QUỐC VỀ NƢỚC
VÀ CHỦ TRÌ HỘI NGHỊ TRUNG ƢƠNG LẦN THỨ 8

Cột mốc 108 Lán Khuối nậm nơi họp

Nguyễn Ái Quốc về 28 - 1 - 1941 Hội nghị TW 8 (5-1941)
Nội dung chuyển hƣớng chỉ đạo chiến lƣợc của Đảng trƣớc tình hình mới

Đưa nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu

Thành lập Việt Nam Độc lập đồng minh (Việt Minh),
đổi tên các hội phản đế thành hội cứu quốc…

Xác định xúc tiến chuẩn bị khởi nghĩa vũ trang là nhiệm vụ trung tâm

Xác định phương châm và hình thái khởi nghĩa ở nước ta:
lãnh đạo cuộc khởi nghĩa từng phần trong từng địa phương giành
thắng lợi mở đường cho một cuộc tổng khởi nghĩa to lớn.

Chú trọng công tác xây dựng Đảng

và đẩy mạnh công tác vận động quần chúng.
 Đƣờng lối:
Giƣơng cao ngọn cờ giải phóng dân tộc
Nhận thức nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên cao hơn hết thảy
Tập hợp rộng rãi mọi ngƣời Việt Nam yêu nƣớc trong Mặt
trận Việt Minh
Xây dựng lực lƣợng chính trị của quần chúng ở cả nông thôn
và thành thị, xây dựng căn cứ địa cách mạng và lực lƣợng vũ
trang
Nâng cao hơn nữa năng lực tổ chức và lãnh đạo của Đảng
=>
là tinh thần chung của quá trình
chuyển hƣớng chỉ đạo chiến lƣợc.
 Ý nghĩa của sự chuyển hƣớng chỉ đạo chiến lƣợc

Giải quyết mục tiêu hàng đầu là độc lập dân tộc; đưa ra
chủ trương, sự chỉ đạo đúng đắn để thực hiện.

Giúp cho nhân dân ta có đƣờng hƣớng đúng để tiến lên

giành thắng lợi trong sự nghiệp giành độc lập cho dân tộc và tự
do cho nhân dân.

Giúp công tác chuẩn bị giành độc lập dân tộc diễn ra sôi
nổi ở khắp các địa phương trong cả nước.

Cổ vũ và thúc đẩy mạnh mẽ phong trào cách mạng của

quần chúng vùng lên đấu tranh giành chính quyền.
 NĂM 1941, ĐỊCH TĂNG CƢỜNG KHỦNG BỐ,
NHIỀU CÁN BỘ CHỦ CHỐT CỦA ĐẢNG ANH DŨNG HY SINH

Hoàng Văn Thụ Hà Huy Tập Phan Đăng Lƣu

Nguyễn Thị Minh Khai Nguyễn Văn Cừ Lê Hồng Phong Võ Văn Tần
 Chủ trƣơng phát động
Tổng khởi nghĩa giành chính quyền

 Phát động Cao trào kháng Nhật, cứu nước và đẩy mạnh khởi
nghĩa từng phần
 Chủ trương phát động Tổng khởi nghĩa
 Kết quả, ý nghĩa, nguyên nhân thắng lợi và bài học, kinh của
cuộc Cách mạng tháng Tám
 TÌNH HÌNH THAY ĐỔI NHANH CHÓNG

Liên Xô đánh bại Lính Pháp bị

Trần Trọng Kim
phát xít Đức tại Beclin. quân Nhật bắt 1945

Liên Xô tiếp nhận đầu hàng Nhật đảo chính Pháp 9-3-1945
của Đức 1945
 Phát động Cao trào kháng Nhật, cứu nƣớc

 Đêm ngày 9-3-1945, Ban Thƣờng vụ Trung ƣơng Đảng họp hội
nghị mở rộng ở làng Đình Bảng (Từ Sơn - Bắc Ninh).
 Ngày 12-3-1945, ra bản chỉ thị “Nhật – Pháp bắn nhau và hành
động của chúng ta”.

Khủng hoảng chính trị

sâu sắc nhưng điều
kiện khởi nghĩa chưa
thực sự chín muồi (…)
kẻ thù trước mắt duy
nhất là phát xít Nhật
(…) phát động cao
trào kháng Nhật, cứu
nước mạnh mẽ, làm
tiền đề cho cuộc tổng
khởi nghĩa

Đình Bảng (Bắc Ninh) nơi họp hội nghị

 “Nhật – Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”

Bản chất hành động của phát xít Nhật: đảo chính

Nhận định: khủng hoảng chính trị sâu sắc ở Đông Dương/điều kiện khởi
nghĩa chưa thực sự chín muồi (…) đang có cơ hội tốt để đi tới chín muồi.

Kẻ thù trước mắt duy nhất: phát-xít Nhật

Khẩu hiệu đấu tranh: Đánh đuổi phát xít Nhật,thành lập chính quyền cách
mạng của nhân dân Đông Dương.

Phát động cao trào kháng Nhật cứu nước để làm tiền đề cho Tổng khởi nghĩa.

Phương châm đấu tranh: tiến hành khởi nghĩa từng phần, tiến tới tổng khởi
nghĩa.

Dự đoán thời cơ khởi nghĩa

 Đẩy mạnh khởi nghĩa từng phần, giành chính quyền bộ phận

Từ tháng 3-1945, cao trào kháng Nhật cứu nước đã diễn ra rất sôi nổi, mạnh mẽ
và phong phú về nội dung và hình thức.
Hội nghị quân sự cách mạng Bắc Kỳ tại Hiệp Hòa – Bắc Giang ngày 15-4-1945
Trong tháng 5 và tháng 6, các cuộc khởi nghĩa từng phần liên tiếp diễn ra và
nhiều chiến khu được thành lập ở cả ba miền.
Ngày 4-5-1946, Khu giải phóng được chính thức thành lập.
Trước nạn đói, Đảng đưa ra khẩu hiệu “Phá kho thóc, giải quyết nạn đói”.

 Thực hiện khởi nghĩa từng phần, giành chính quyền bộ phận, mở rộng
căn cứ địa cách mạng, thực hiện chiến tranh du kích ở những nơi có
điều kiện, kết hợp với phong trào đấu tranh chính trị của quần chúng,
chuẩn bị tiến lên tổng khởi nghĩa là điểm độc đáo, sáng tạo của Đảng
trong tiến trình lãnh đạo chuẩn bị khởi nghĩa vũ trang ở một nƣớc thuộc
địa.

 Cao trào kháng Nhật cứu nƣớc đã động viên và lôi kéo đƣợc đông đảo
các tầng lớp, giai cấp khác nhau theo cách mạng hoặc ủng hộ cách
mạng (công nhân, nông dân, tiểu thƣơng, tiểu chủ, học sinh, viên chức,
tƣ sản dân tộc, địa chủ nhỏ, binh lính...).
 THỐNG NHẤT LỰC LƢỢNG VŨ TRANG 5 - 1945

Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân Việt Nam giải phóng quân

VN TUYÊN
CỨU VN GIẢI
TRUYỀN 5 - 1945
QUỐC PHÓNG
GP QUÂN
QUÂN QUÂN
 NẠN ĐÓI NĂM 1945 DO NHẬT - PHÁP GÂY RA

Xác ngƣời chết chở bằng xe bò trong Xác những ngƣời

nạn đói ở Bắc Kỳ 1945 chết đói 1945
Phá kho thóc của giặc Nhật, giải Cơ quan ngôn luận của
quyết nạn đói năm 1945 Mặt trận Việt Minh kêu gọi
tiến tới tổng khởi nghĩa
 PHÁT TRIỂN CHIẾN TRANH DU KÍCH

Quân du kích Cà Mau Đội thiếu niên du kích

Đình Bảng Bắc Ninh
Bom nguyên tử Nhật Hirosima
đầu hàng
đồng minh
1945

Douglas Mcarthur ký tiếp Nagasaki

nhận đầu hàng của Nhật
 Chủ trƣơng phát động Tổng khởi nghĩa

HỘI NGHỊ TOÀN QUỐC CỦA ĐẢNG (13 - 15/8/1945)

Đêm ngày 13-8-1945, Ủy ban khởi nghĩa toàn quốc ra lệnh Tổng khởi nghĩa.
 Kết quả và ý nghĩa

BƢỚC PHÁT TRIỂN NHẢY VỌT

CỦA LỊCH SỬ DÂN TỘC VIỆT NAM

KINH NGHIỆM QUÝ BÁU CỔ VŨ CUỘC ĐẦU

CHO PHONG TRÀO ĐẤU TRANH CHỐNG CHỦ
TRANH GIẢI PHÓNG NGHĨA ĐẾ QUỐC,
DÂN TỘC VÀ GIÀNH THỰC DÂN GIÀNH
ĐỘC LẬP TỰ DO
QUYỀN DÂN CHỦ
 NGUYÊN NHÂN THẮNG LỢI CỦA CÁCH MẠNG THÁNG TÁM.

BỐI CẢNH QuỐC NHÂN TỐ

TẾ THUẬN LỢI CHỦ QUAN

CHIẾN CHUẨN ĐẢNG LỰC

TRANH BỊ CỦA LÃNH LƢỢNG
TG II KẾT CÁCH ĐẠO TOÀN
THÚC MẠNG DÂN

Tướng Mỹ Douglas Mcarthur ký

tiếp nhận đầu hàng của Nhật