Tuyển chọn 100 bài phương trình, hệ pt hay & khó lớp 10-NTP-Hoa Lư A

1
 Tuyển chọn 100 bài phương trình, hệ pt hay & khó lớp 10-NTP-Hoa Lư A

TUYỂN CHỌN 100 BÀI PHƯƠNG TRÌNH

& HỆ PHƯƠNG TRÌNH

2
Tuyển chọn 100 bài phương trình, hệ pt hay & khó lớp 10-NTP-Hoa Lư A

3
Tuyển chọn 100 bài phương trình, hệ pt hay & khó lớp 10-NTP-Hoa Lư A
GIẢI PHƯƠNG TRÌNH & HỆ PHƯƠNG TRÌNH

1) 5x 2  14 x  9  x 2  x  20  5. x  1
2) x 5  15x 3  45x  27  0
11 25
3)  1
x 2
 x  5 2
4) 4  x  2 4  x   4 x  2  4 4  x  6 x 3x  x 3  30
x 3
 xy 2
 2000 y  0
5) 

y
3
 yx 2
 500 x  0

6) 5 27 x 10  5x 6  5 864  0
7) x 2  x  1   x 2  x  1  x 2  x  2
12 x 2  48 x  64  y 3

8) 

12 y 2  48 y  64  z 3



12 z 2  48z  64  x 3

 x 19  y 5  1 890z  z 2 00 1

9) 
 19
y  z 5  1890 x  x 20 0 1
 19 5

 z  x  1890 y  y 2 0 01
2 x  1  y 3
 y 2
 y

10) 

2 y  1  z 3  z 2  z

2 z
  1  x 3  x 2  x

11)  x  18 x  7  x  35 x  90  2001x 2

12)  2001  x  4   2003  x  4  2000
1  x 2x  x 2
13) 
x 1 x2
a  bx  b  c  x  x 2
Đề xuất:  Với a ,b,c >0
cx a  x2
14) x  2  4  x  2x 2  5x  1
 b2  a 2 ba  ab  ba
Đề xuất : x  a  b  x   b  a  x 2     x    2
  2 
 2 2  2
(Với a + 2 < b )
15) 3 3x 2  x  2001  3 3x 2  7 x  2002  3 6x  2003  3 2002
3
 8x 3  2001 
16)    4004x  2001
 2002 
 x  a  x  b    x  c x  b    x  a  x  c  
1
17)
c c  a  c  b  a  a  c  a  b  b b  a  b  c  x
Trong đó a;b;c khác nhau và khác không
18) x  1  19781  1978x 2 
2

19) x  x 2  1  2
20) x  2 x  ....  2 x  2 3x  x
21) 1  x 2  4 x 2  x  1  6 1  x  1  0
2
  2
22) 1  x 2    x 
3 
23) 3 x 2  2  2  x 3

24) 1  1  x 2 1  x  3  1  x  3  2  1  x 2 
36 4
25)   28  4 x  2  y 1
x2 y 1
26) x 4  10x 3  2 a  11 x 2  2 5a  6 x  2a  a 2  0
27) Tìm m để phương trình :
x 2

 1  x  3 x  5  m

4
Tuyển chọn 100 bài phương trình, hệ pt hay & khó lớp 10-NTP-Hoa Lư A
có 4 nghiệm phân biệt x1 ; x2 ; x3 ; x4 thỏa mãn
1 1 1 1
    1
x1 x 2 x 3 x 4
x 5  x 4
 2x 2
y  2

28) 

y

z

5

5


y
z
4

4


2z
2y 2

2
z
x 

2
2
Tìm nghiệm dương của phương
trình
29) 18x 2  18x x  17 x  8 x  2  0
30) 4 17  x 8  3 2x 8  1  1
31) x 2  2  x  2x 2 2  x
x 4
 y  z  8 x  y  z 
4 4

32) 
 xyz  8

33) 19  10x 4  14x 2  5x 2  38 x 2  2

x 2 6125 210 12x
34)  2   0
5 x x 5
y 3  6x 2
 12 x  8  0

35) 
 3 2
x  6z  12 z  8  0


36)  x  3 x  2 x  9 x  18  168x

3 2
z
  6y  12 y  8  0

37) Tìm m để hệ phương trình sau có đúng 2 nghiệm.

 x  y 
 8
 256


x
8
 y8  m  2

38) x  2  x 3  x  5  x 3  x  5  x 2  x
2 2
39)  x  x9
x 1
a
Đề xuất:  x  x  a 1 (a  1)
x 1
40) 13 x  1  9 x  1  16x
28 27
41) 2 . 4 27 x 2  24 x   1 x6
3 2
42) 5x  1  3 9  x  2x 2  3x  1
x  y  z  1

43) 
x y z x  y y  z
y  z  x  y  z  x  y 1


44) x 3  3x 2  2  x  2  3  6 x  0
 a b
   c  xz
 x z

45) 



b
y
c

c
x
a
 a  xy
Trong đó a;b;c  R *
   c  yz

46)  x 2  12x  64 x 2  30x  125  8000  0

 z y

47)  x  2 x  1  2x  2  0
 x  x  ...  x  n
48)  x  8  x  8  ...  x  8  3n
1 2 n

1 2 n

49) Cho hệ phương trình:

n
 xi  n
 i 1
n
 x  b 2  1  bn
;b  1 .CMR:Hệ phương trình có nghiệm duy nhất x1 = x2 = ...= xn

 i 1
i

=1
50) 3x x 3x
Tổng quát: bx  c  x px  q với a ; b; q; p  R & q 2  3pb.
51) x   2004  x  1  1  x   2

Tổng quát: ax   b  c x  d  d 2  e x   2
với a;b;c;d;e là các hằng số cho
trước.
52) 4 x 2  4x  10  8x 2  6x  10
x  2  3y   1
3

53) 
x  y
  2  3
3

 3
 x  3xy  49 2

54) x  8xy  y  8y  17 x

 2 2

5
Tuyển chọn 100 bài phương trình, hệ pt hay & khó lớp 10-NTP-Hoa Lư A
55) 16 x 4  5  6 .3 4x 3  x
x 2  x  1   2 y 3
 x  1

56)


y
2
 y  1   
2 z 3
 y  1

z

2
 z  1   2 x 3
 z  1

57) 3 3x  1  3 5  x  3 2x  9  3 4x  3  0
Tổng quát: 3 a 1 x  b1  3 a 2 x  b 2  3 a 3 x  b 3  3  a 1  a 2  a 3  x  b1  b 2  b 3
x  y  23

58) 


y  x  2 3

x  y  2 6 k 3

Tổng quát:  y  x  2

 k  N
6 k 3

59) x 2  x  1000 1  8000x  1000

60) x  5  x  1  6
61) Tìm nghiệm dương của phương trình:
x 1 1 1
2x   1  3 x 
x x x
62) x  4 x 1  x  2  4 1  x  3  1  x  4 x 3  4 x 2 1  x 
63)  x 3  1  81x  27
3

64) 3 x  1  3 x  1  6 x 2  1
65) 2 x 2  3x  2  3 x 3  8
y 3  9x 2
 2 7x  27  0

66) 
 3 2
z  9y  27 y  27  0
 3 2
x
  9z  27 z  27  0

67)
15
2
 
30x 2  4 x  2004 30060x  1  1  
68) 5x 2  14x  9  x 2  x  20  5 x  1
 y
30  4y  2004
 x 2

69) 
30


z
y 2
x
 4z  2004

30  4x  2004
 z 2

70) x  15  3 . x  2  x  8
2 3 2

71) x 3  3 3x 2  3x  3  0
y 3  6x 2
 12 x  8  0

72) 
 3 2
z  6y  12 y  8  0
 3 2
x
  6z  12 z  8  0

73) 3 3x 2  x  2002  3 3x 2  6x  2003  3 5x  2004  3 2003

74) x 3  1  3 .3 3x  1
75) x 2  4x  2  x  2
Bài tập tương tự:
a) 20x 2  52 x  53  2x  1
b)  18x 2  17 x  8  1  5x
c) 18x 2  37 x  5  14x  9
4x  9
d)  7x 2  7x
28

7 2 3
76) 3 x  332 x  3128  316 x 1
77) Cho 0  a  c  d  b ; a  b  c  d
GPT: x  a 2  x  b 2  x  c 2  x  d 2
78) x 2  4x  6  2x 2  5x  3   3x 2  9x  5
2 x  x 2 y  y

79) 

2 y  y 2 z  z

2 z
  z 2 x  x

80) x 2  x  19  7 x 2  8x  13  13x 2  17x  7  3 3 x  2

81) 4  x 2  4x  1  x 2  y 2  2 y  3  4 x 4  16  5  y
82) x 2  8x  816  x 2  10x  267  2003
  1  1  1
3 x    4
y  y
  5 z  z 
83)   x 
 xy  yz  xz  1
  


6
Tuyển chọn 100 bài phương trình, hệ pt hay & khó lớp 10-NTP-Hoa Lư A
 x 2
 21  y 1  y2
84) 


 y 2  21  x 1  x 2

85) 1  x 2  4 x 3  3x
86) x 2  x  1  x 2  x  1  m
Tìm m để phương trình có nghiệm
87) Tìm a để phương trình có nghiệm duy nhất
2  x  4  x  8  2x  x 2  a
x  y  z  0

88) 
x

x
2

7


y
y
2

7


z
z
2

7
 10
 35 0

 x  30.4  y  2001  2121

89) 


   

 x  2001  y  30.4  2121

90) 3 2 x 2  1  1  x 1  3x  8 2 x 2  1
91) 2 x 2  2  5 x 3  1  0
 2 3
x  y 2  z 2 
2


92) 
 xy 


yz  xz

1
 
3
4

 xyz 
 8

x  x 2  y2 9x
 
x  x 2  y2 5
93) 
x 5  3x
 y  6 5  y 


x 2  x  1 x 2  3x  1 5
94)  
x 2  2x  1 x 2  4x  1 6
25 1 1369
95)    86  x  5  y  3  z  606
x 5 y3 z  606
6 10
96)  4
2x 3 x
97) 3 x 2  7 x  8  3 x 2  6x  7  3 2x 2  13x  12  3
98) x 3  6 .3 6 x  4  4  0
3
99) x 2  3x  1   x4  x2 1
3
1 x3 2
100) 
x2  2 5

7
Tuyển chọn 100 bài phương trình, hệ pt hay & khó lớp 10-NTP-Hoa Lư A

HƯỚNG DẪN GIẢI 100 BÀI PT & HPT

1) ĐK: x  5
Chuyển vế rồi bình phương:
5x 2  14x  9  x 2  24x  5  10. x 2
 x  20  x  1 
 4x 2  10x  4  10.  x  5   x  4   x  1
 2x 2  5x  2  5. x 2

 4x  5  x  4 

 2(x 2  4x  5)  3  x  4   5. x 2
 4x  5  x  4 

u= x 2  4x  5 
 ....

 v   x  4 

 x  3 x 4  3x 3  6x 2  18x  9  0 
2) GPT : x 4  3x 3  6x 2  18x  9  0

x 4  3x 2  x  1  9  x  1  0
2

 x 4  3x 2 y  9y 2  0
Đặt: x- 1 = y
 2x 2  3y  3y 5
3) ĐK: x  0; x  5
Đặt x+5 = y  0  x   y  5 
2

PT  y 4  10y3  39y 2  250y  625  0

 625   25 
  y 2  2   10  y    39  0
 y   y 
4) ĐK: 2  x  4

4 (x  2)  4  x  
 x  2   4  x  1
Áp dụng Cauchy: 2
6x 3x  2 27x 3  27  x 3

 
2
Áp dụng Bunhia: 4
x2  4 4x 2

 
 x x 2  y 2  2000y  1

5) 

 y x  y  500x  2 
2 2

Nếu x = 0  y  0   0;0  là n o

8
Tuyển chọn 100 bài phương trình, hệ pt hay & khó lớp 10-NTP-Hoa Lư A

Nếu x  0.Rút x 2  y 2 từ (1) thế vào (2) ta có:

 2000y  y  0
y    500y   2 2
 x   x  4y
6) 5
27 x 10  5x 6  5 864  0
Vì x = 0 không là nghiệm của pt nên chia cả 2 vế cho x6 ta được pt:
5
32.27
5
27 x 4  5
x6
2 1
x 4  6  5.5
x 27
4 2 x4 x4 x4 1 1 1
Áp dụng CauChy: x  6
    6  6  5.5
x 3 3 3 x x 27
7) x2  x 1   x2  x 1  x2  x  2
x 2  x  1  0
ĐK: 


 x
2
 x 1 0

Áp dụng Cauchy:
x2  x 1 1 x2  x
x2  x 1  
2 2
 x  x 1 1  x2  x  2
2
 x2  x 1  
2 2
2 2
x  x 1   x  x 1  x 1
Từ PT  x 2  x  2  x  1   x  1 2  0
12 x 2  48 x  64  y 3
 1

8)


12 y 2  48 y  64  z 3
 2
12 z 2  48z  64  x 3
 3



G/s (x; y; z) là nghiệm của hệ phương trình trên thì dễ thấy ( y; z; x); (z; y; x) cũng
là nghiệm của hệ do đó có thể giả sử :
x = max{x; y; z}
Từ 12x 2  48x  64 12 x 2  4x  4  16  16
 y 3  16  y  2
Tương tự x  2 ; z  2
Trừ (1) cho (3): y3 – x3 = 12(x2 – z2) – 48(x-z)
 y3 – x3 = 12(x– z)(x+z-4)
VT  0; VT  0 . Dấu “=” xảy ra  x  y  z
 x 19  y 5
 1890 z  z 2001

9) 
 19 5 2 0 01
y  z  1890 x  x
 19 5 2 00 1
z
  x  18 90 y  y

Ta đi cm hệ trên có nghiệm duy nhất x = y = z

Giả sử (x,y,z) là nghiệm của hệ  ( x;  y; z) cũng là nghiệm của hệ
 không mất tính tổng quát ta giả sử ít nhất 2 trong 3 số x, y, z không âm. Ví dụ:
x  0; y  0 . Từ phương trình  1  z  0 .
Cộng từng vế phương trình ta có:
          
z 2001  1890z  x 2001  1890x  y 2001  1890z  z19  z 5  x19  x 5  y19  y5 . 
Ta có: 0  t  1  t  1890t  t  t
2001 19 5

t 2000  1890  t18  t 4 (đúng)

t  1  t 2001  1890t  t19  t 5
Thật vậy: t  1890  1  t  2t1000
2001 2000
cô si

 t18  t 4 (đpcm)
Vậy x = y = z

9
 Tuyển chọn 100 bài phương trình, hệ pt hay & khó lớp 10-NTP-Hoa Lư A
1 1 1
Bài 10: + Nếu x < 0 từ  3  2z  1  0  z  y x
2 2 2
Cộng 3 phương trình với nhau:
 x  1  x  1   y  1  y  1   z  1  z  1  0 (*)
2 2 2

1 1 1
Với x   ; y   ;z     * vô nghiệm
2 2 2
 x  0; y  0;z  0
Gọi  x; y;z  là nghiệm của hệ phương trình, không mất tính tổng quát ta giả sử:
x  max  x;y;z
Trừ (1) cho (3) ta được:

2  x  z    y  x  x 2  y2  xy  x  y  1 
 VT  0
 dấu "  "  x  y  z  ....
 VP  0

 
Bài 11: PT  x  17x  630 x  83x  630  2001x .
2 2 2

Do x = 0 không phải là nghiệm của phương trình  chia 2 vế phương trình cho x 2
 630  630 
Ta có:  x  17   x  83    2001
 x  x 
630
Đặt: x  t
x

Bài 12: t/d: pt:  x  a    x  b   c

4 4

ab
Đặt: y  x 
2

Bài 13: Đk: 0  x  1

1 x 2x  1
PT   1 (*)
x 1 x2
1
+ x  là nghiệm pt (*)
2
1  VP  1
+  x 1 : 
2  VT  1
1  VT>1
+ 0x :
2  VP<1

10
Tuyển chọn 100 bài phương trình, hệ pt hay & khó lớp 10-NTP-Hoa Lư A

11