ΣΕΙΡΑ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ ΣΤΟΝ ΙΑΝΟ

Αθήνα, 27 Απριλίου, 2006

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ
Το Δικαίωμα του Ανθρώπου να Γνωρίζει
τα Μυστικά της Δημιουργίας και
Εξέλιξης του Σύμπαντος
ƒ Εισαγωγή
Πάνος Ραζής
ƒ Στοιχειώδη Σωμάτια
Καθηγητής Φυσικής
Υψηλών Ενεργειών ƒ Αλληλεπιδράσεις
Πανεπιστήμιο Κύπρου
ƒ Ιστορία του Σύμπαντος
UCY
ƒ Σύγχρονες Εξελίξεις
ƒ Εφαρμογές
HEP
ƒ Συμπεράσματα
 Εισαγωγή
• Το Σύμπαν είναι μοναδικό, δεν μπορεί να ρυθμιστεί
ως πειραματικό εργαστήριοÆ (παρατήρηση/θεωρία)
• Η εικόνα του επηρεάζεται από τις δοξασίες μας
• Απαιτεί διεπιστημονική προσέγγιση
• Η μελέτη της δομής και των νόμων του γίνεται:
“πηγαίνοντας πίσω στο χρόνο”
Æ επιταχυντές
“αφήνοντας το βέλος του χρόνου να φτάσει σε μας”
Æ αστροσωματιδιακή φυσική
Αρχαιολογία του Σύμπαντος
Αρχαιολογία πραγματική, ανεξάρτητη από
την ύπαρξη και τα έργα του ανθρώπου
27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 2
Εισαγωγή

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 3

 Κλίμακες της Ύλης

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 4

 Στοιχειώδη Συστατικά

Ιστορική Εξέλιξη των Δομικών Λίθων της Ύλης

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 5
 Υποδιαίρεση της Ύλης

Ταξίδι προς το Μικρόκοσμο

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 6
 Στοιχειώδη Σωματίδια Ύλης

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 7

 Κλασσικά Πεδία Δυνάμεων

Sir Isaac Newton

Ενοποίηση Γήινης και Ουράνιας Βαρύτητας
27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 8
 Κλασσικά Πεδία Δυνάμεων

G kQ1Q2
F=
r2

James Clerk Maxwell

Ενοποίηση Ηλεκτρισμού και Μαγνητισμού

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 9
 Κβαντομηχανική
1. Κβάντιση Φυσικών Μεγεθών
Τα φυσικά μεγέθη παίρνουν διακριτές τιμές…

e
e
N
e
Max Erwin Niels
Planck Schrödinger Bohr
E2–E1=hν <Ψ2> mvr = nh/2p

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 10

 Κβαντομηχανική
2. Δυϊσμός Ύλης ...τα στοιχειώδη συστατικά της
ύλης συμπεριφέρονται ως σωματίδια-κύματα...

Ε =hv=hc/λ
λ =h/p
Louis de Broglie

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 11

 Αλληλεπιδράσεις

3. Διάδοση Αλληλεπίδρασης
...η δράση ενός πεδίου δεν είναι στιγμιαία, διαδίδεται
μέσω σωματιδίων–με μέγιστη ταχύτητα C=3x108 m/s...

Albert
Einstein
Ειδική Σχετικότητα
27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 12
 Αλληλεπιδράσεις
4. Κβάντιση Πεδίων / Διαδότες

Η/Μ Ασθενείς Ισχυρές

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 13
 Αλληλεπιδράσεις
5. Ιδιότητες Αλληλεπιδράσεων
οι αλληλεπιδράσεις έχουν εμβέλεια και ισχύ f(E)
Αλληλεπίδραση Φορέας Πηγή Εμβέλεια Σχετική Παράδειγμα
(m) Ισχύς
Ισχυρή Γκλουόνια Χρώμα 10-15 1 Πρωτόνια, Quarks

Ηλεκτρομαγνητική Φωτόνιο Άπειρη 10-2 Ατομικές

Ηλεκτρικό Φορτίο Μεταπτώσεις

Ασθενής W±, Z Υπερφορτίο 10-16 10-5 Ραδιενεργές

Διασπάσεις

Βαρύτητα Βαρυτόνιο Άπειρη 10-38 Ηλιακό Σύστημα

Μάζα

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 14

 Βαρύτητα - Χωρόχρονος
6. Δομή του Χωρόχρονου
“ο χωρόχρονος καθορίζει στην ύλη πως θα κινηθεί και
η ύλη καθορίζει στο χωρόχρονο πως θα καμπυλωθεί”,
John. A. Wheeler

Albert
Einstein
Γενική Σχετικότητα
27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 15
 Βαρύτητα - Χωρόχρονος
παρατηρούμενη θέση
κατά την έκλειψη
καμπύλωση
του φωτός πραγματική θέση

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 16

Κβαντομηχανική/Ειδική & Γενική Σχετικότητα

7. Αρχή Αβεβαιότητας /Φύση του Κενού

Werner
Heisenberg

E=mc2 c = 300,000,000 m/s ΔΕ•Δt . =/2

E=kT k = 10-4 eV/ 0K
E=hc/λ h = 4 x 10-15 eV· s ΔP•Δx . =/2
27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 17
 Ενοποίηση Αλληλεπιδράσεων

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 18

 Big-Bang / Ιστορία του Σύμπαντος

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 19

 Big-Bang / Ιστορία του Σύμπαντος

1. Εποχή Κβαντικής
Βαρύτητας

t = 10-43 s
θ =1032 0K
Ε=1019 GeV
L=10-34 m
Η βαρύτητα χωρίζει από
τις άλλες 3 δυνάμεις
“Μεταβολή Φάσης”

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 20

 Big-Bang / Ιστορία του Σύμπαντος
2. Εποχή Πληθωριστικής 3. Εποχή Αποσύνδεσης
Ανάπτυξης της Ισχυρής Δύναμης
t = 10-35 s t ≈ 10-32 s
θ =1027 0K Περίσσεια ύλης από αντιύλη
Ε=1016 GeV Quark-Gluon Plasma
L=10-32 m “Εποχή Μεγάλης Ενοποίησης”
“Πληθωριστική Ανάπτυξη” “Μεταβολή Φάσης”
4. Ηλεκτρασθενής Περίοδος
t = 10-10 s t = 10-6 s
θ =1015 0K θ =1013 0K
Ε=100 GeV Ασυμμετρία Ύλης-Αντιύλης
L=10-18 m Νύλη/Νγ≈10-9
Αποσύνδεση Ασθενούς Δύναμης
Εξαΰλωση quarks-antiquarks
“Μεταβολή Φάσης” 21
 Big-Bang / Ιστορία του Σύμπαντος

5. t = 10-4 s 6. t = 1 s
θ =1013 0K θ =1010 0K
Ε=1 GeV Ε=1 MeV
L=10-16 m L=10-15 m
Σχηματισμός P, N Αποσύζευξη νετρίνο
7. t = 3 min 8. t = 300,000 χρόνια
θ =109 0K θ =6000 0K
Ε=0.1 MeV Ε=0.5 eV
L=10-12 m L=10-10 m
Σχηματισμός πυρήνων Σχηματισμός ατόμων
Αποσύζευξη φωτός

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 22

 Big-Bang / Ιστορία του Σύμπαντος

9. t = 109 χρόνια
θ = 18 0K
Σχηματισμός βαρύτερων
πυρήνων μέχρι το σίδηρο
Σύνθεση Γαλαξιών

10. t = 13x109 χρόνια

θ = 3 0K
Σήμερα

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 23

Επιβεβαίωση Συμβατικού Μοντέλου Big-Bang

(α) Διαστολή Σύμπαντος

km/sec
Ταχύτητα Απομάκρυνσης

Απόσταση Mpc Edwin Hubble

Νόμος του Hubble V = H0 R

H0 ≈ 65 Km s-1 Mpc-1
27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 24
 Αποδείξεις συμβατικού μοντέλου Big-Bang
(β) Ισοτοπική αφθονία ελαφρών Στοιχείων
( Η, He, d, 3He, 7Li)

Βαρύτερα στοιχεία:
(α) Η πυρηνική σύντηξη που συντελείται στο
εσωτερικό των αστέρων φτιάχνει μέχρι το σίδηρο
(β) Στο εσωτερικό των ερυθρών γιγάντων και σε
εκρήξεις υπερκαινοφανών αστέρων γίνεται σύλληψη
νετρονίων και διάσπαση βήτα
A → B + e +ν
−

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 25

 Αποδείξεις συμβατικού μοντέλου Big-Bang

(γ)Κοσμική Μικροκυματική Ακτινοβολία

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 26

Προβλήματα συμβατικού μοντέλου Big-Bang

ƒ (1) Πρόβλημα του Ορίζοντος: πως μπορεί τα

διάφορα μέρη του Σύμπαντος να βρίσκονται στην ίδια
θερμοκρασία χωρίς να έχουν θερμική επαφή μεταξύ τους;
ƒ (2) Επίπεδο Σύμπαν: η πυκνότητα του Σύμπαντος
είναι κοντά στην κρίσιμη πυκνότητα (ρ/ρc ≈ 1)
ƒ (3) Μαγνητικά Μονόπολα: Θα έπρεπε να βλέπαμε ένα
αριθμό από μαγνητικά μονόπολα λόγω συμμετρίας του
ηλεκτρικού με το μαγνητικό πεδίο

Λύση: Πληθωριστικό Μοντέλο Σύμπαντος

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 27

 Πληθωριστικό Μοντέλο

Το
TheΠληθωριστικό
InflationaryΣύμπαν
Universe

ΧΡΟΝΟΣ Æ SEC
Time in seconds
27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 28
 “Ταξίδι” πίσω στο Χρόνο
Θερμοκρασία
0Κ

Ήλιος

Χρόνος
27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 29
Πειράματα Φυσικής Υψηλών Ενεργειών-CERN

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 30

 Πείραμα L3 (1989-2000)

e+ e- Æ hadrons
ECM= 90-209 GeV
L= ~1032 cm-2 s-1
B= 0.5 Tesla

Πείραμα L3 LEP τούνελ

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 31
 Μερικά ενδιαφέροντα αποτελέσματα

e + e- → HZ → Hqq
Αριθμός οικογενειών νετρίνο m > 114.6 GeV 32
 Μερικά ενδιαφέροντα αποτελέσματα

(1) Μέτρηση αριθμού οικογενειών Neutrino

εμμέσως Nν=2.98±0.05
άμεσα Nν=2.98±0.07±0.07
(2) Πρόγνωση μάζας top quark
mt (LEP) = 177±11±19 GeV
mt (CDF) = 174±10±13 GeV
(3) Μέτρηση Z0 lineshape
MZ = 91.194 ± 0.004 GeV
ΓΖ = 2.502 ± 0.005 GeV
(4) Αναζήτηση νέων σωματιδίων
MH>106 GeV SM Higgs MH>108 GeV
Mh>80.5 GeV MSSM MH<215 GeV
MA>81.0 GeV
MH±>65.0 GeV
(5) Αναζήτηση διεγερμένων σωματιδίων
me* > 92.4 GeV mνe*> 93.4 GeV
mμ* > 92.4 GeV mνμ* >93.5 GeV
mτ* > 91.7 GeV mντ* > 90.2 GeV
27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 33
 Μερικά ενδιαφέροντα αποτελέσματα

(6) Αναζήτηση για Υπερσυμμετρική Σκοτεινή Ύλη

Neutralino’s Χ01 , Χ02 , Χ03 , Χ04
Χ01 = Lightest Supersym. Particle (LSP)
mΧ01 > 32.5 GeV
(7) Tests QED / Μελέτη σπανίων διασπάσεων
Br (ZÆμτ )<19 x 10-6 Br(ZÆπ0γ) <5.2x10-5
Br (ZÆeτ )<13 x 10-6 Br(ZÆ γγ) <5.2 x 10-5
Br(ZÆeμ ) <6 x 10-6 Br(ZÆ ηγ) <7.6 x 10-5
(8) Μέτρηση των ιδιοτήτων του W
Mw = 80.360±0.058±0.064
Γw = 2.19±0.14±0.16

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 34

Μερικά ενδιαφέροντα αποτελέσματα

Η ισχύς των αλληλεπιδράσεων μεταβάλλεται : f (E)

35
 Μερικά ενδιαφέροντα αποτελέσματα

Χωρίς Υπερσυμμετρία

ΥΠΕΡΣΥΜΜΕΤΡΙΑ
Συμμετρία ανάμεσα στα
σωματίδια ύλης και τα
σωματίδια που διαδίδουν
τις αλληλεπιδράσεις

Με Υπερσυμμετρία

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 36

 Επιταχυντής LHC

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 37

 LHC τούνελ

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 38

 Πείραμα CMS στο LHC

Κρούσεις P-P
ECM= 14 TeV
L= 1034 cm-2 s-1
B= 4 Tesla

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 39

 Ανιχνευτικά Συστήματα του CMS

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 40

 Συνθήκες στο LHC

Υψηλή Ένταση
Μαγνητικού Πεδίου
4 Tesla

Μεγάλη Διάρκεια Υψηλή Συχνότητα

>10 Χρόνια Συνθήκες LHC 40 MHz
L = 1034 cm-2 s-1

Μεγάλη Ακτινοβολία Θερμική / Μηχανική

μέχρι 6.5 Gy/h καταπόνηση Æ12500 t

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 41

 Ανιχνευτικά Συστήματα (γενικά)

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 42

 Ο Μαγνήτης του CMS

Πρώτος τροχόs: CMS

Δίσκοι (μικρές γωνίες) 43
Barrel Yoke Wheel
 Αναζήτηση του Σωματιδίου Higgs

Το higgs δίνει
Προσομοίωση higgs Æ 4 μιόνια μάζα σε όλα τα
άλλα σωματίδια
27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 44
 Αναζήτηση του Σωματιδίου Higgs

Mγγ(GeV) Mγγ(GeV)

H → γγ
(90-150 GeV)

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 45

 Σύγχρονες Εξελίξεις

COsmic Background Explorer

COBE
Ανομοιογένεια στην
Κοσμική Μικροκυματική
Ακτινοβολία Υποβάθρου

Ανομοιομορφίες
1/100,000
27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 46
 Σύγχρονες Εξελίξεις

COBE

-100 T (μΚ) +100

WMAP

-200 T (μΚ) +200

Ανομοιογένεια:
27-4-2006 Π. Ραζής
Κοσμική Μικροκυματική
Αρχαιολογία του Σύμπαντος 47

Ακτινοβολία Υποβάθρου
 Σύγχρονες Εξελίξεις

Πρόγνωση για
ένα επίπεδο
Σύμπαν με
Ωm=0.27 and
ΩΛ= 0.73
WMAP: Hinshaw et al. 2003

“Ηχώ” από το Big-Bang

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 48
 Σύγχρονες Εξελίξεις

Γεωμετρία Σύμπαντος

ΑΝΟΙΚΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΚΛΕΙΣΤΟ

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 49

 Σύγχρονες Εξελίξεις
Survey τύπου 1a Supernova
με μεγάλο redshift

Το Σύμπαν
διαστέλλεται με
πιο αργό ρυθμό

Perlmutter et al. 1998, Riess et al., 1998

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 50
 Σύγχρονες Εξελίξεις

Νέα εξέλιξη

Περιεχόμενο Ύλης Σύμπαντος

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 51
 Σύγχρονες Εξελίξεις

παρατήρηση

mv 2 GMm
= 2 ⇒v=
GM θεωρία
r r r

Ύπαρξη Σκοτεινής Ύλης

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 52

 Σύγχρονες Εξελίξεις

Ταλαντώσεις στο Κενό

Pαβ Æ 0 Pαβ ευαίσθητη στο Δm2 Pαβ Æ ½ sin2 2θ

Ταλαντώσεις στην
παρουσία Ύλης
(MSW effect)
27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 53
 Σύγχρονες Εξελίξεις

Πρωτογενής
Κοσμική Ακτινοβολία
Ενέργεια ≥ 1020 eV

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 54

 Σύγχρονες Εξελίξεις

Νέες Διαστάσεις

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 55

 Σύγχρονες Εξελίξεις

Χορδές και επιπρόσθετες διαστάσεις

Επιπρόσθετη ∆ιάσταση Βαρυτόνιο

. . .
. 2-∆ιάστατος
Χώρος

Υπερχορδές
27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 56
 Σύγχρονες Εξελίξεις

1 mm

1 mm

Βαρύτητα

Δισεκατομμύρια έτη φωτός

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 57
 Εφαρμογές
Εκπαίδευση Τεχνολογία Βασική Έρευνα

1. Μελέτη του Ατόμου

Δομή του ατόμου Χημικές–Φυσικές ιδιότητες ύλης
Μεταπτώσεις Η/Μ ακτινοβολία, φάσματα, lasers
Ηλεκτρικό Φορτίο Αγωγοί, ημιαγωγοί, ηλεκτρονική
Τηλεπικοινωνίες, Υπολογιστές, Ηλεκτρονικές συσκευές
2. Μελέτη του Πυρήνα
Δομή του πυρήνα Ισότοπα, ιατρική διάγνωση,
αρχαιομετρία
Μετατροπή Ε-Μ Σχάση-σύντηξη πυρήνων, Βαρύτητα
αντιδραστήρες, παραγωγή ενέργειας
Ακτινοβολία Σωματ. Ιατρική θεραπεία, γεωργία, βιομηχ.
Πυρηνικά εργοστάσια, ιατρική διάγνωση και θεραπεία
σύντηξη (2025?)
27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 58
 Εφαρμογές
3. Μελέτη των Στοιχειωδών Σωματιδίων
Επιταχυντές 99% χρήση σε εφαρμογές :
Ιατρική: ραδιοισότοπα, παραγωγή ακτίνων Χ, θεραπεία με
δέσμες σωματιδίων
Βιομηχανία Υλικών: Ολοκληρωμένα κυκλώματα, εμφύτευση
ιόντων, παραγωγή κραμάτων
Χημεία/Βιολογία/Στερεό: Ακτινοβολία σύγχροτρον, δέσμες
υψηλής έντασης
Βιομηχανία Τροφίμων: Διατήρηση τροφίμων, καταπολέμηση
Μικροβίων
Γεωργία/Ωκεανογραφία: Χρονολόγηση δειγμάτων
Υπεραγωγιμότητα
Βαρύτητα
Βιομηχανία: Μαγνήτες, κοιλότητες RFC, τρένα ψηλής
ταχύτητας, διαχωρισμός πετρωμάτων, καθαρισμός άνθρακα,
υπεραγώγιμα υλικά σε επιταχυντές /αποθήκευση ενέργειας
27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 59
 Εφαρμογές
Ιατρική: Πυρηνικός Μαγνητικός Συντονισμός (NMR),
διάγνωση και θεραπεία όγκων, τομογραφία NMR
Ανιχνευτές
Βιομηχανία: Μετρητές Geiger και φθορισμού, βιομηχανία
Χάλυβα και άνθρακα, βιομηχανία τροφίμων, αμυντικά
συστήματα
Ιατρική: Ανίχνευση ακτινοβολίας, αναλογικοί θάλαμοι
ιονισμού, τομογραφία
Ηλιακή Ενέργεια: Ανιχνευτές Cerenkov, κάτοπτρα, ηλιακοί
συλλέκτες
Βιομηχανία/Βιολογία: Τεχνική από θαλάμους φυσαλίδων για
διάβασμα χαρτών, αναγνώριση κυττάρων, αναγνώριση
Βαρύτητα
ελαττωματικών υλικών
Ηλεκτρονική Νέα πρότυπα (camac, fastbus), πιο γρήγορα
ADC’s, TDC’s, πιο ακριβείς μετρήσεις
27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 60
 Εφαρμογές

Υπολογιστές/Δίκτυα πιο γρήγοροι και φθηνοί υπολογιστές, πιο

μεγάλες μνήμες, αποδοτικότερες αρχιτεκτονικές, πιο
γρήγορα δίκτυα
Νέες Εφαρμογές υπό δοκιμασία χρήση επιταχυντών για
παραγωγή ενέργειας και ταυτόχρονη εξουδετέρωση
ραδιενεργών αποβλήτων

Βαρύτητα

61
 Συμπεράσματα
(α) Τρομακτική πρόοδος κατά τα τελευταία 30 χρόνια

(β) Πολλά πολύπλοκα, εξαιρετικής ακρίβειας πειράματα

(γ) Διεθνείς Συνεργασίες
(δ) Αναζήτηση για νέα φαινόμενα, συμμετρίες, σωματίδια
(ε) Τεκμηριωμένη γνώση (χρόνοι τάξης μεγέθους 10-10 s )
(ζ) Πολύ μεγάλη πρόοδος στη βασική τεχνολογία
(η) Πάρα πολλοί τομείς εφαρμογών (επιταχυντές,
ανιχνευτές, ηλεκτρονικά, συστήματα ελέγχου, υπολογιστές,
ιατρική φυσική, www…) με επίδραση στη ζωή μας
62
 Συμπεράσματα

Ενοποίηση Βασικών Αλληλεπιδράσεων

27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 63
 Συμπεράσματα
Αντιθετικές Δοξασίες:
•Στατικό ή Δυναμικό (Παρμενίδης vs Ηράκλειτος)

• Συνεχής ή Ασυνεχής Ύλη (Αναξαγόρας vs Δημόκριτος)

• Ανθρωποκεντρικό ή Μηχανιστικό (δόγμα vs Νεύτων)

• Steady State ή Big Bang (Einstein vs Hubble)

• Ιεραρχικό (isothermal) ή Pancakes (adiabatic)

• Βαρυονικό ή Μη Βαρυονικό
• HDM ή CDM
• Κοσμολογικό (global order) ή Πληθωριστικό (local order)

Ύλη ή Ακτινοβολία ?
27-4-2006 Π. Ραζής Αρχαιολογία του Σύμπαντος 64