Chế tạo xúc tác FCC

Có rất nhiều phương pháp chế tạo chất xúc tác FCC đã được công bố trong rất
nhiều bằng sáng chế phát minh. Sau đây, một số phương pháp thường hay được các nhà
sản xuất xúc tác sử dụng nhất.
1. Phân loại các phương pháp sản xuất chất xúc tác FCC
Chất xúc tác FCC có thể được sản xuất theo hai phương pháp chính:
a) Các zeolit được tống hợp trước, sau đó mới phối trọn vào chất nền.
b) Zeolit được hình thành (kết tinh) trong pha nền khoáng sét tự nhiên.
Phương pháp thứ nhất hầu như được tất cả các nhà sản xuất chất xúc tác FCC sử
dụng. Với phương pháp này có hai điều kiện khác biệt:
- Zeolit được trao đổi ion với các cation cần thiết, sau đó mới phối trộn vào chất
nền (I).
- Zeolit được trao đổi ion sau khi phối trộn với pha nền (II).
Sản xuất chất xúc tác FCC theo cách (I) thường gồm các bước: (a) tổng hợp, trao đổi
ion và biến tính cấu trúc zeolit, (b) phối trộn zeolit với pha nền và (c) sấy phun hổn
hợp xúc tác (zeolit + pha nền); theo cách (II), zeolit sau khi tổng hợp được trộn vào
pha nền và sấy phun, tiếp đến tiến hành trao đổi ion.
2. Chế tạo các zeolit
2.1. Zeolit Y
Hình 3.12 giới thiệu môt sơ đồ kết tinh, trao đổi ion và biến tính cấu trúc của
zeolit Y.
Zeolit Y thường được điều chế ở dạng NaY từ nguồn silic (chủ yếu là silica natri),
nguồn nhôm (aluminat natri) và hydroxyt natri. Một số chất mầm để khơi mào
cho quá trình kết tinh NaY cũng được thêm vào hỗn hợp gel tổng hợp zeolit. Sự
kết tinh thường được tiến hành trong một thiết bị kết tinh lớn, kéo dài từ 8 giờ cho
đến vài ngày, tùy thuộc vào nguồn nghiên liệu ban đầu, điều kiện kết tinh, độ tinh
thể của zeolit và thành phần hóa học của zeolit sản phẩm
Zeolit sau khi kết tinh
Zeolit Y thường được điều chế ở dạng NaY từ nguồn silic (chủ yếu là silicat natri), nguồn
nhôm (aluminat natri) và hydroxyt natri. Một số chất “mầm” để khơi mào cho quá trình
kết tinh NaY cũng được thêm vào hổn hợp gel tổng hợp zeolit. Sự kết tinh thường được
tiến hành trong một thiết bị kết tinh lớn, kéo dài từ 8 giờ cho đến vài ngày, tùy thuộc vào
nguồn liệu ban đầu, điều kiện kết tinh, độ tinh thể của zeolit và thành phần hóa học của
zeolit sản phẩm.
Zeolit sau khi kết tinh được tác ra khỏi pha lỏng bằng các máy lọc ly tâm và rửa
bằng nước. NaY có chất lượng tốt phải có tỉ số SiO2/Al2O2 ≥ 5, bề mặt riêng khoảng
800m2/g, độ tinh thể cao (so với zeolit chuẩn). Tạp chất không đáng kể (phát hiện bằng
XRD), kích thước hạt cở 1 ± 5 µm.
2.2. Trao đổi ion
NaY sau khi tổng hợp được trao đổi ion với các cation đất hiếm (RE) hoặc/và với
NH4+ để chuyển zeolit NaY về dạng hoạt động và bền thủy nhiệt.
Sự trao đổi ion