KÓ NAÊNG QUAÛN TROØ

A.GIÔÙI THIEÄU TROØ CHÔI VAØ PHÖÔNG PHAÙP QUAÛN TROØ:

Troø chôi noùi chung laø moät loaïi hình giaùo duïc raát toát vôùi thanh thieáu nieân, neáu chuùng ta bieát caùch toå chöùc troø
chôi trôû neân laønh maïnh, coù giaù trò höõu ích, ngöôïc laïi noù seõ voâ boå coù khi phaûn taùc duïng trong khi chôi.
Troø chôi coù nhieàu raát loaïi ña daïng, coù nhieàu caùch chôi: troø chôi lôùn, troø chôi thi ñaáu, troø chôi nhoû, troø chôi
daân gian…Thoâng qua troø chôi giuùp cho ngöôøi chôi reøn luyeän trí tueä, söï nhanh nheïn, thaùo vaùt, kheùo leùo,
ngoaøi ra troù chôi coøn taïo ñöôïc söï gaén boù vôùi taäp theå, giuùp cho ngöôøi chôi thoaùt khoûi söï kheùp neùp thuï ñoäng
vaø nhanh choùng xoaù boû söï caùch bieät ngaïi nguøng ban ñaàu.

I.GIAÙ TRÒ TROØ CHÔI:

Troø chôi coù muïc ñích laønh maïnh, tính sö phaïm, tính giaùo duïc thì troø chôi môùi ñaït ñöôïc hieäu quaû giaù trò veà
tinh thaàn vaø theå chaát cuûa ngöôøi chôi .
Ñaïo ñöùc: taïo cho ngöôøi chôi tính nhaãn naïi, ñoaøn keát, hoaø ñoàng vôùi taäp theå, vui tính, vò tha.
Trí tueä: Giuùp cho ngöôøi chôi coù tính saùng taïo coù oùc quan saùt nhanh, nhaän ñònh ñöôïc lôøi noùi nhanh, phaùn
ñoaùn vaø öùng xöû khoân kheùo, nhôù ñöôïc laâu, kheùo leùo.
Theå löïc: Reøn luyeän cho ngöôøi chôi nhanh nheïn tai maét, tay chaân, coù söùc beàn cao, taêng cöôøng theâm sinh löïc,
tính chòu khoù, thaùo vaùt.
Ngoaøi nhöõng giaù trò keå treân, troø chôi coøn giuùp cho nhöõng taät xaáu nhö:noùng tính, coäc caèn, hay aên gian, söûa
ñöôïc nhöõng khuyeát ñieåm maø caù nhaân hay taäp theå ttrong luùc chôi maéc phaûi.
Troø chôi coù giaù trò höõu ích khi coù luaät chôi roõ raøng, coù thi ñua, coù thöôûng, phaït coâng minh, baát vuï lôïi, voâ tö.

II. PHAÂN LOAÏI TROØ CHÔI:

Noùi ñeán loaïi troø chôi vaø phaân loaïi troø chôi thì raát ña daïng vaø phong phuù , troø chôi treân röøng, bieån , soâng ,
nuùi, ngoaøi trôøi, trong phoøng v.v…Neân raát khoù maø phaân loaïi ñöôïc heát. Nhöng chuùng ta coù theå caên cöù vaøo
moät soá ñieàu kieän döôùi ñaây ñeå coù theå phaân loaïi troø chôi cho phuø hôïp vôùi ñoái töôïng chôi . ÔÛ moät soá saùch veà
troø chôi, ngöôøi ta chæ ñöa ra hai loaïi; trong phaøng vaø ngoaøi trôùi hoaëc troø chôi ñoäng vaø tónh maø thoâi.

ÔÛ ñaây xin giôùi thieäu moät soá ñieàu kieän ñeå phaân loaïi troø chôi cho phuø hôïp:
1. Theo tính chaát noäi dung: vôùi caùch naøy, ta coù theå phaân ra laøm nhieàu loaïi:
a/ Troø chôi phaûn xaï: (qui öôùc veà ñoäng taùc lôøi noùi ).
_ Phaûn xaï thuaän (laøm theo khaåu leänh). Vd: thuït – thoø (noùi thuït thì thuït tay vaøo, thoø thì thoø tay ra)hoaëc nhaûy
ra - nhaûy voâ.
_ Phaûn xaï nghòch (laøm ngöôïc lai vôùi khaåu leänh ). Vd: troø chôi ra, voâ (quaûn troø hoâ ra thì nhaûy voâ, hoâ voâ thì
nhaûy ra).
_ Phaûn xaï cheùo (noùi vaø laøm theá nay thì noùi vaø laøm theá khaùc). Vd; quaûn troø vöøa hoâ “caùi muõi cuûa toâi” vöøa
baám loã tai, thì ngöôøi chôi phaûi hoâ “loã tai cuûa toâi” vöøa naém loã muõi cuûa mình.
b/ Troø chôi trí tueä: Laø moät loaïi nghieâng veà trí tueä, phaûi saùng taïo vaø quan saùt nhanh, phaûi suy luaän, phaùn
ñoaùn, thì môùi chôi toát ñöôïc. Troø chôi naøy luoân coù qui ñònh veà maët thôøi gian(hoûi-ñaùp). Vd: Tìm nhaïc tröôûng,
chuyeàn ñieän
c/ Troø chôi vaän ñoäng:
_ Vaän ñoäng nheï : ngoài taïi choã, coù theå keát hôïp haùt vôùi sing hoaït voøng troøn, ñoøi hoûi söï kheùo leùo vaø nhaïy beùn.
Vd: chuyeàn deùp hoaëc noùn (baét baøi haùt taäp theå roài baét ñaàu chuyeàn, döùt baøi haùt maø deùp hoaëc noùn tôùi ai thì

http://gdptductam.com Page 1
ngöôøi ñoù bò).
_ Vaän ñoäng maïnh: duøng nhieàu söùc löïc nhanh nheïn, thaùo vaùt, chôi ñöôïc caû taäp theå. Vd: Xoû kim, baén thuyeàn
d/ Troø chôi caûm giaùc: loaïi troø chôi phaûi söû duïng nhieàu ñeån thò, thính, vò, xuùc, khöùu giaùc, noù coøn ñoøi hoûi phaûi
keát hôïp ñeán söï kheùo leùo, phaùn ñoaùn , quan saùt. Vd: troø chôi kim (baøy treân ñaát hay treân taám traûi moät soá vaät
duïng cho ngöôøi chôi quan saùt nhanh, sau ñoù ñaäy laïi baét ngöôøi chôi phai ghi laïi, hoaëc noùi lai coù bao nhieâu
vaät trong ñoù ); troø chôi veà khöùu giaùc (cho moät vaøi loaïi gia vò nhö toûi, ôùt, tieâu v.v…vaøo moät tuùi nhoû cho
ngöôøi chôi ngöûi vaø ñoaùn coù bao nhieâu loaïi gia vò).
2. Theo ñoái töôïng tham gia:
Ñoái töông chôi troø chôi raát quan troïng, neân ngöôøi quaûn troø phaûi chuù yù theâm löùa tuoåi giôùi tính ñeå toå chöùc
hoaëc ñieàu khieån caùch chôi cho phuø hôïp.
_ Ñoái töôïng nam: caùch chôi vaø luaät chôi ñôn giaûn nhuûng ñoøi ngöôøi chôi nhieät tình , neân coù vaän ñoäng maïnh,
taïo haøo höùng lieân tuïc, troø chôi luoân thay nhanh môùi laï, gay caán, nhieàu soâi ñoäng , reøn luyeän theå löïc, thaùo
vaùt, nhanh nheïn, giaùo duïc tính thi ñua, khoâng ích kæ, vò tha, trung thöïc , luoân saün saøng. Vd: thi keùo co coõng.
_ Ñoái töôïng nöõ : caùch chôi vaø luaät chôi ñôn giaûn, khoâng vaän ñoäng quaù söùc gaây meät, thöôøng neân keøm baøi
haùt, muùa reøn luyeän tính chòu khoù quan saùt, giaùo duïc tính hieàn hoaø, vui töôi chaêm chæ, neân choïn nhöõng troø
chôi nheï nhaøng. Vd: Thoåi morse baét baøi haùt,
_ Ñoái töôïng nam+nöõ:caùch chôi vaø luaät chôi hôi khoù, vaän ñoäng maïnh, taïo söï thi ñua khoâng ngöøng cuûa caùc
nhoùm, reøn luyeän söï phaùn ñoaùn nhanh, tính ñoàng ñoäi nhaïy beùn, taïo söï thaân thieän , hoaø ñoàng taäp theå. Vd:
nhoài boùng tieáp söùc nhanh.
3. Theo soá löôïng vaø thôøi gian:
Chuùng ta neân chuù yù theâm veà soá löôïng ngöôøi chôi vaø thôøi gian chôi, khong theå naøo maø 10 ngöôøi chôi troø ñoù,
maø 1000 ngöôøi cuõng chôi troø ñoù ñöôïc, xin giôùi thieäu moät soá kinh nghieäm nhö sau:
_ Soá löôïng ngöôøi chôi töø 15-50 ngöôøi neân taïo baàu khoâng khí vui nhoän luùc ñaàu, toát nhaát neân sinh hoaït voøng
troøn hoaëc haùt baøi haùt taäp theå, sau ñoù coù theå toå chöùc chôi moät soá troø chôi vaän ñoäng nheï, thôøi gian khoâng quaù
60 phuùt.
_ Soá löôïng ngöôøi chôi töø 50-100 ngöôøi neân toå chöùc troø chôi vaän ñoäng maïnh, coù tính thi dua cao, luaät chôi
neân ñôn giaûn, coù theå toå chöùc ñöôïc troø chôi lôùn hoaëc troø chôi ñeâm. Thôøi gian chôi coù theå töø 60-120 phuùt. soá
löôïng ngöôøi töø 100-600 ngöôøi hoaëc nhieàu hôn nöõa, neân löïa troø chôi maø moïi ngöôøi cuøng tham gia ñöôïc heát,
ngoaøi ra coù theå toå chöùc troø chôi lôùn hoaëc troø chôi ñeâm hoaëc phaûi toå chöùc nhieàu hoaït ñoäng cuøng luùc , coù theá
môùi thu huùt ñöôïc moïi ngöôøi cuøng chôi. vôùi soá löôïng naøy, khoâng khí ban ñaàu raát quan troïng, caàn taïo söï haøo
höùng ban ñaàu, thì nhöõng phuùt veà sau luoân luoân seõ soâi ñoäng.
4. Theo ñòa ñieåm:
_ Troø chôi trong phoøng: khoâng gian giôùi haïn do töôøng, vaùch vaø ñoà ñaïc, neân taïo baàu khoâng khí nheï nhaøng,
duøng troø chôi vaän ñoäng nheï, khoâng quaù daøi, neân thay ñoåi lieân tuïc troø chôi, taïo söï vui nhoän, roài haõy vaøo
nhöõng sinh hoaït troïng taâm.
_ Troø chôi ngoaøi trôøi: khoâng gian roäng raõi vaø thoaùng nhö saân chôi, vöôøn caây, baõi bieån, ñaát traïi thì duøng caùc
loaïi troø chôi vaän ñoäng maïnh, coù thi ñua, neân taïo baàu khoâng khí luoân luoân soâi ñoäng.

III.QUI TRÌNH THÖÏC HIEÄN TROØ CHÔI:

1. Coâng vieäc chuaån bò phaûi löu yù:
_ Ñoái töôïng vaø soá löôïng: Quen hay chöa quen? Soá löôïng ngöôøi tham gia? Thaùi ñoä vaø trình ñoä? Giôùi tính?
_ Ñòa ñieåm vaø thôøi gian:trong nhaø, ngoaøi trôøi, choã chôi roäng, naéng gioù, caây nhieàu… Tính toaùn thôøi gian
chôi cho phuø hôïp, töø khi baét ñaàu chôi cho ñeán khi keát thuùc.
_ Löïa choïn noäi dung chôi:thöïc hieän nhöõng troø chôi cho vöøa söùc vaø trình ñoä ngöôøi chôi, caàn truyeàn taûi nhöõng

http://gdptductam.com Page 2
noäi dung gì veà chuyeân moân, kyõ naêng, ngaønh ngheà…
_ Vaät duïng chôi: chuaån bò vaät duïng chôi, quaø thöôûng (neáu coù) taïi choã chôi coù theå söû dung ñöôïc vaät duïng gì?
Vd: chôi banh - gaäy thì chuaån bò banh vaø gaäy.
2. Thöïc hieän troø chôi:
_ OÅn ñònh toå chöùc: haùt taäp theå , hoâ baêng reo , chia toå thi ñua.
_ Giôùi thieäu troø chôi, giaûi thích roõ raøng caùch chôi, chôi ñuùng, sai, noùi teân troø chôi, chôi thöû moät vaøi laàn taïo
cho ngöôøi chôi quen vôùi troø chôi.
_ Chôi thaät vaø toång keát ; chôi thaät, goùp yù caùch chôi ñeå ngöôøi chôi laàn sau chôi cho ñuùng ,phaït nheï nhaøng,
vui nhoän, taïo cho ngöôøi chôi luoân coù caûm giaùc thoaûi maùi.
* Chuù yù: Neáu troø chôi quaù quen thuoäc hoaëc quaù deã neân nhanh choùng chuyeån sang troø chôi khaùc ñeå traùnh
söï nhaøm chaùn, troø chôi maø bò sai quaù nhieàu seõ maát ñi tính haáp daãn cuûa noù.

IV.NHÖÕNG YEÂU CAÀU NGÖÔØI QUAÛN TROØ CAÀN COÙ:

Laø moät ngöôøi thieát keá vaø toå chöùc troø chôi, laø haït nhaân trong taäp theå, thaát baïi hay thaønh coâng coøn leä thuoäc
phaàn lôùn vaøo ngöôøi quaûn troø, coù ngöôøi cho raèng ngöôøi quaûn troø chæ laø ngöôøi chuyeân laøm troø heà cho moïi
ngöôøi vui cöôøi, coù maùu tieáu laâm, tính tình boâng ñuøa hôøi hôït, nhöõng ngöôøi coù yù nghó nhö theá laø moät sai laàm
raát lôùn.
Trong thöïc teá muoán loaøm ngöôøi quaûn troø gioûi, tröôùc heát ngöôøi quaûn troø ñoù phaûi lcoù taâm hoàn côûi môû, tính
tình hoaø ñoàng, yù thöùc saâu saéc , moät baûn lónh vöõng vaøng vaø moät taøi naêng ña daïng , muoán ñaït ñöôïc nhö theá
thì ngöôøi quaûn troø phaûi coù nhöõng yeâu caàu sau ñaây:
_ Tính nhaïy caûm vaø oùc quan saùt nhanh: ñeå xöû lyù vaø öùng xöû nhöõng tình huoáng baát traéc xaûy ra trong khi chôi.
_ Trình ñoä: bieát saùng taïo troø chôi môùi, bieát nhöõng troø chôi nhaøm chaùn sang nhöõng troø chôi khaùc cho vui
nhoän, bieát roõ nhöõng kieán thöùc hoaëc lòch söû maø mình muoán öùng duïng trong troø chôi , bieát döøng troø chôi ñuùng
luùc , bieát nhieàu troø chôi vaø baøi haùt , bieát roõ luaät chôi vaø tuaân theo luaät maø mình ñaõ ñöa ra.
_ Gioïng noùi; coù gioïng noùi to , roõ raøng ñeå giaûi thích troø chôi, bieát noùi dí doûm, khoâi haøi , taäp ñuøa coù duyeân
nhöng khoâng loá bòch.
Ñaây laø yeâu caàu cô baûn cuûa ngöôøi quaûn troø caàn coù, ngoaøi ra ngöôøi quaûn troø neân reøn luyeän them ñöùc tính:
baïo daïn, hoaø ñoàng, töï chuû, kieân nhaãn, bieát taäp hôïp vaø tích luyõ thaät nhieàu troø chôi ñeå laøm giaøu kieán thöùc
cuûa mình, nhanh nheïn vaø hoaït baùt trong khi chôi, neân coù ñöùc tính trung thöïc, coâng minh , baát vuï lôïi, voâ tö.

Nhöõng ñieàu ngöôøi quaûn troø caàn traùnh trong khi chôi:
_ Khoâng neân phaït ngöôøi chôi quaù laâu hoaëc quaù khoù, taïo cho ngöôøi chôi caûm thaáy bò loá bòch.
_ Khoâng tranh caõi vôùi ngöôøi chôi nhöõng luaät chôi, hoaëc quyeát taâm baét ñöôïc cho moät ngöôøi hoaëc moät nhoùm
maø mình cho raèng hoï hay “aên gian”, hay caõi.
_ Khoâng neân chôi nhöõng troø chôi maø mình khoâng bieát roõ, hoaëc khoâng raønh veà nhöõng kieán thöùc cuûa troø ñoù.
_ Khoâng cheâ bai khi coù ngöôøi chôi troù chôi quaù deã, hoaëc quaù dôû, khoâng giaän döõ hoaëc maát bình tónh khi coù
ngöôøi phaù roái trong luùc chôi.
Ñaây laø moät soá kinh nghieäm maø chuùng toâi ñaõ coù, moâi tröôøng toát nhaát laø ñoäi ,nhoùm ,hay moät ñoaøn theå…
chính nhöõng nôi naøy laø moâi tröôøng thuaän lôïi cho caùc baïn trôû thaønh moät ngöôøi quaûn troø gioûi, chuùng ta cuõng
neân chuù yù nhöõng nhaân taøi “khoaùi laøm quaûn troø” ôû ñoäi, nhoùm cuûa mình, neân giuùp hoï töï reøn luyeän trôû thaønh
moät ngöôøi quaûn troø gioûi, ñeå trong hoaït ñoäng ñoäi, nhoùm cuûa mình theâm soâi ñoäng vaø phong phuù.

B.CAÙCH SÖU TAÀM VAØ CAÛI BIEÁN TROØ CHÔI:

I.CAÙC HÌNH THÖÙC SÖU TAÀM TROØ CHÔI:

http://gdptductam.com Page 3
Caùc baïn thaân meán, muoán trôû thaønh quaûn troø gioûi ñeå ñieàu khieån moät chöông trình troø chôi coäng ñoàng hoaëc
toå chöùc sinh hoaït troø chôi voøng troøn cho haáp daãn, traùnh nhöõng troø chôi nhaøm chaùn khoâng phuø hôïp vôùi ñoái
töôïng chôi, thì yeâu caàu moät ngöôøi quaûn troø laø phaûi bieát nhieàu troø thaät chôi.

Laøm theá naøo ñeå coù thaät nhieàu troø chôi? Caùc baïn coù theå söu taàm theo nhöõng hình thöùc sau ñaây:
_ Thoâng qua saùch baùo, caùc thoâng tin ñaïi chuùng hieän haønh (chuù yù caùc loaïi troø chôi cho phuø hôïp theo ñoái
töôïng).
_Ghi cheùp laïi nhöõng troø chôi hay trong nhöõng laàn sinh hoaït coäng ñoàng hoaëc daõ ngoaïi.
_Trao ñoåi vôùi quaûn troø nhöõng loaïi troø chôi, nhaát laø nhöõng loaïi troø chôi môùi, coù saùng taïo
Caùc baïn söu taàm cuõng chöa ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu hoaït ñoäng coäng ñoàng moãi ngaøy moãi cao cuûa caùc baïn
trong ñoäi, nhoùm… neân khoâng nhöõng söu taàm caùc troø chôi maø ngöôøi quaûn troø coøn phaûi bieát saùng taïo vaø caûi
bieân caùc loaïi troø chôi ñaõ coù saün.

II.NGUYEÂN TAÙC CAÛI BIEÂN MOÄT TROØ CHÔI:

Muoán caûi bieân ñöôïc moät troø chôi, ngöôøi quaûn troø phaûi naém vöõng nhöõng yeâu caàu sau ñaây:
_ Naém roõ luaät vaø caùch söû duïng troø chôi cuõ.
_ Troø chôi chöa ñuû söùc haáp daãn, nhöng ñoái töôïng chôi vaãn coù nhu caàu chôi troø ñoù.
_ Luaät chôi phaûi roõ raøng, khoâng quaù phöùc taïp so vôùi luaät troø chôi cuõ.
_ Troø chôi caûi bieân phaûi phuø hôïp vôùi ñoái töôïng, choã chôi, vaät duïng chôi vaø thôøi gian chôi.

C.HÖÔÙNG DAÃN HAÙT TAÄP THEÅ:

Haùt taäp theå laø noäi dung raát caàn thieát trong moïi hoaït ñoäng cuûa thanh nieân chuùng ta, vì haùt taäp theå vöøa theå
hieän tính naêng ñoäng , treû trung, soâi noåi cuûa thanh nieân, ñoàng thôøi haùt taäp theå coøn laø kieåu môøi goïi moïi ngöôøi
haõy nhanh chaân ñeán vôùi nhau qua nhöõng buoåi hoïp maët, caùc hoäi nghò , caùc buoåi leã hoäi , caùc ñeâm giao löu…
haùt ñöôïc nhöõng baøi haùt taäp theå coøn laø chieác veù chaéc chaén ñeå vaøo hoäi nhaäp, hoaø ñoàng, hieåu bieát laãn nhau
cuûa thanh nieân chuùng ta. Vaäy laøm theá naøo ñeå thanh nieân quanh ta haùt ñöôïc nhöõng baøi haùt taäp theå? Môøi caùc
baïn tham khaûo noäi dung sau ñaây:

I.COÂNG VIEÄC CHUAÅN BÒ:

1.Ngöôøi höôùng daãn:
_ Phaûi hieåu thaät roõ baøi haùt mình saép höôùng daãn cho taäp theå nhö: nhòp, ñieäu, ñoä cao, tone baøi haùt, toác doä phuø
hôïp.
_ Xuaát xöù cuûa baøi haùt (hoaøn caûnh ra ñôøi?) ñeå theå hieän cho ñuùng taâm traïng. Tìm caùc töø khoù ñeå giaûi thích cho
moïi ngöôøi hieåu cho ñuùng yù taùc giaû.
_ Chia baøi haùt thaønh töøng ñoaïn ngaén ñeå taäp daàn cho ñeán heát. Khi phaân ñoaïn caàn cho troøn khuoân nhòp vaø
troøn caû lôøi ñoaïn ñoù.

2. Hieåu ñöôïc ñoái töôïng:

_ Soá löôïng, nam nöõ, tuoåi, ngheå nghieäp…
_ Trình ñoä thöôûng thöùc aâm nhaïc, nhaïc lyù cuûa hoï…
_ Coù thöôøng xuyeân haùt taäp theå, coù thích haùt taäp theå…
Hieåu ñöôïc caùc yeáu toá naøy chuùng ta seõ deã daøng môøi goïi hoï cuøng haùt, deã phaân ñoaïn baøi haùt ngaén hoaëc daøi,
taäp nhanh hay chaäm, taäp deã hay khoù…

http://gdptductam.com Page 4
3. Ñieàu kieän phuïc vuï cho luùc taäp:
_ Phoøng taäp, nôi taäp…
_ Ñaøn, aâm thanh, baûng, phaán vieát…
_ Baøi haùt phaùt cho töøng ngöôøi hay ñoïc cheùp…
_ Nöôùc uoáng…

II. CAÙCH HÖÔÙNG DAÜN HAÙT TAÄP THEÅ:

1. Neân noùi qua xuaát xöù baøi haùt, giaûi thích töø khoù, teân taùc giaû (neáu laø baøi haùt phoûng thô thì phaûi noùi roõ teân
nhaø thô), nhòp ñieäu baøi haùt, phaùt cho cho moãi ngöôøi moät baøi hoaëc ñoïc chaäm cho ghi. Sau cuøng haùt moät vaøi
laàn cho moïi ngöôøi nghe ñeå laøm quen vôùi baøi haùt.
2. Baét ñaàu höôùng haãn haùt, neân höôùng daãn töøng ñoaïn, neáu khoái ñoâng tieáp thu nhanh thì coù theå môû roäng ñoaïn
daøi hôn hoaëc tieáp thu chaäm thì thun ngaén laïi. Neáu chaäm hôn nöõa thì cho noùi baøi haùt theo nhòp, khi ñuùng roài
ta môùi chuyeån sang haùt.
3. Sau töø 3 ñeán 4 ñoaïn thì ta gheùp laïi thaønh moät ñoaïn daøi cho quen daàn. Cöù theá ñeán khi heát baøi haùt.
4. Luùc ñaàu coù theà haùt chaäm hôn so vôùi yeâu caàu baøi haùt ñeå cho deã haùt. Khi quen thì naâng toác ñoä cho ñuùng.
Ngoaøi ra, khi taäp thænh thoaûng neân khen, ñoäng vieân moät vaøi caù nhaân vaø nhoùm haùt toát.

http://gdptductam.com Page 5