You are on page 1of 69

Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ

Quaûng Chí
Tuần 21
Tiết PPCT 21
Ngày soạn: 22/12/2009
Bài 7 ( 3 tiết )
CÔNG DÂN VỚI CÁC QUYỀN DÂN CHỦ
( Tiết 1 )
I/ Mục tiêu bài học:
Học xong bài này, HS cần đạt được:
1/ Về kiến thức:
Hiểu được khái niệm, nội dung, ý nghĩa và cách thực hiện quyền bầu cử và quyền ứng cử
của công dân
2/ Về kĩ năng:
Biết thực hiện quyền bầu cử và quyền ứng cử đúng theo quy định của pháp luật
Phân biệt được những hành vi thực hiện đúng và không đúng quyền bầu cử và ứng cử của
công dân
3/ Về thái độ:
Tích cực thực hiện quyền bầu cử và quyền ứng cử của công dân
Tôn trọng quyền bầu cử và ứng cử của mỗi người
Phê phán những hành vi vi phạm quyền bầu cử và quyền ứng cử của công dân
II/ Phương tiện dạy học:
- SGK, SGV GDCD 12, tài liệu tham khảo…
- Giấy khổ lớn, phiếu học tập…
III/ Tiến trình tổ chức dạy học:
1/ Kiểm tra bài cũ: ( 3’ )
Câu hỏi: Là học sinh trung học phổ thông em có thể sử dụng quyền tự do ngôn luận như thế nào?
2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ )
GV ñaët vaán ñeà töø caùc caâu hoûi:
Caùc em hieåu theá naøo laø Nhaø nöôùc cuûa nhaân daân, do nhaân
daân, vì nhaân daân?
Nhöõng ñieàu maø HS neâu leân chính laø bieåu hieän cuûa quyeàn
daân chuû quyeàn laøm chuû cuûa ngöôøi daân trong ñôøi soáng chính trò, ñôøi
soáng xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc. Phaùp luaät coù yù nghóa, vai troø nhö theá naøo
trong vieäc xaùc laäp vaø baûo ñaûm cho ngöôøi daân söû duïng caùc quyeàn daân
chuû cuûa mình? Cụ thể là quyền bầu cử và quyền ứng cử của công dân. Đề hiểu rõ vấn đề này
chúng ta cùng tìm hiểu tiếp phần 1 của bài 7 – Công dân với các quyền dân chủ
3/ Dạy bài mới:
Hoạt động của GV và HS Nội dung bài học
Hoạt động 1: ( 8’ ) – Xöû lí tình huoáng 1/ Quyeàn baàu cöû
* Mục tieâu: HS hieåu ñöôïc khaùi nieäm quyeàn vaø quyeàn öùng cöû
baàu cöû vaø quyeàn öùng cöû vaøo caùc cô quan ñaïi
* Caùch tieán haønh: GV ñöa ra tình huoáng cho bieåu cuûa nhaân daân
HS giaûi quyeát a/ Khaùi nieäm
GV yeâu caàu HS giaûi quyeát tình huoáng: quyeàn baàu cöû vaø
Xaõ X coù hai thoân laø thoân A vaø thoân B. Theo öùng cöû
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 1
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
keá hoaïch cuûa xaõ, hai thoân phaûi tieán haønh
xaây döïng ñöôøng ñi cuûa thoân trong thôøi gian 5
naêm baèng kinh phí do xaõ caáp 20% vaø daân
ñoùng goùp laø 80%. Tröôûng thoân A ñaõ trieäu
taäp cuoäc hoïp toaøn boä caùc ñaïi dieän cuûa
caùc gia ñình trong thoân ñeå baøn baïc vaø
quyeát ñònh vieäc thöïc hieän keá hoaïch treân.
Quyeát ñònh veà vieäc ñoù ñaõ ñöôïc thoâng qua
treân cô sôû quaù baùn toái ña (2/3 coù maët
ñoàng yù). Tröôûng thoân B chæ trieäu taäp caùc
tröôûng xoùm ñeå baøn baïc vaø quyeát ñònh
vieäc thöïc hieän keá hoaïch cuûa xaõ. Quyeát
ñònh veà vieäc ñoù ñaõ ñöôïc thoâng qua treân cô
sôû nhaát trí hoaøn toaøn (taát caû caùc tröôûng
xoùm ñeàu ñoàng yù).
GV hoûi: Caùch laøm cuûa tröôûng thoân A hay
cuûa tröôûng thoân B laø caùch laøm daân chuû?
Haõy giaûi thích vì sao caùch laøm ñoù daân chuû?
HS trao ñoåi, phaùt bieåu.
GV hoûi: Em haõy nhaéc laïi caùc hình thöùc thöïc
hieän daân chuû maø mình ñaõ hoïc ôû lôùp 11?
HS trao ñoåi, phaùt bieåu.
GV nhaéc laïi: Daân chuû tröïc tieáp laø moät
hình thöùc thöïc hieän daân chuû maø theo ñoù
caùc thaønh vieân trong xaõ hoäi töï baøn baïc vaø
quyeát ñònh coâng vieäc cuûa chính mình:
Ví duï: Caùc coâng daân cuûa moät thoân baøn
baïc vaø quyeát ñònh vieäc caûi taïo ñöôøng xaù Quyeàn baàu cöû vaø
cuûa thoân. öùng cöû laø caùc quyeàn
Daân chuû giaùn tieáp laø hình thöùc thöïc daân chuû cô baûn cuûa
hieän daân chuû maø theo ñoù caùc thaønh vieân coâng daân trong lónh vöïc
trong xaõ hoäi baàu ra caùc ñaïi dieän vaø giao chính trò, thoâng qua ñoù ,
cho hoï traùch nhieäm thay maët mình baøn baïc nhaân daân thöïc thi hình
vaø quyeát ñònh caùc coâng vieäc chung: thöùc daân chuû giaùn
Ví duï: Caùc coâng daân cuûa moät thoân baàu tieáp ôû töøng ñòa phöông
ra moät ban ñaïi dieän vaø giao cho ban ñoù baøn vaø trong phaïm vi caû
baïc vaø quyeát ñònh vieäc caûi taïo ñöôøng xaù nöôùc
cuûa thoân.
GV giaûng : Daân chuû ôû moãi quoác gia ñöôïc
thöïc hieän treân cô sôû ñaûm baûo caùc quyeàn
töï do cô baûn cuûa con ngöôøi. Ñaëc bieät laø
caùc quyeàn sau:
- Quyeàn baàu cöû vaø öùng cöû vaøo caùc cô
quan ñaïi bieåu cuûa ND
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 2
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
- Quyeàn tham gia vaøo quaûn lyù nhaø nôùc vaø b/ Noäi dung quyeàn
xaõ hoäi; baàu cöû vaø öùng cöû
- Quyeàn khieáu naïi vaø toá caùo cuûa coâng vaøo caùc cô quan ñaïi
daân. bieåu cuûa nhaân daân
1.- Khaùi nieäm quyeàn baàu cöû vaø öùng cöû
GV höôùng daãn HS traû lôøi caùc caâu hoûi:
Quyeàn baàu cöû vaø öùng cöû laø gì?  Ngöôøi coù quyeàn
Taïi sao noùi thöïc hieän quyeàn baàu cöû vaø baàu cöû vaø öùng cöû
öùng cöû laø thöïc hieän quyeàn daân chuû giaùn vaøo cô quan ñaïi bieåu
tieáp? cuûa nhaân daân:
Hoạt động 2: ( 28’) – Ñaøm thoaïi – thảo luận nhoùm Moïi coâng daân Vieät
– giaûi quyeát tình huoáng Nam ñuû 18 tuoåi trôû
* Muïc tieâu: HS hieåu ñöôïc nội dung, ý nghĩa và cách leân ñeàu coù quyeàn
thực hiện quyền bầu cử và quyền ứng cử của công dân baàu cöû vaø ñuû 21 tuoåi
* Caùch tieán haønh: GV keát hôïp caùc phöông trôû leân ñeàu coù quyeàn
phaùp treân ñöa ra caùc ví duï minh hoïa cho HS öùng cöû vaøo Quoác Hoäi
deã hieåu baøi hôn , Hoäi ñoàng nhaân daân.
A. Ngöôøi coù quyeàn baàu cöû vaø öùng cöû Nhöõng tröôøng hôïp
vaøocô quan ñaïi bieåu cuûa nhaân daân khoâng ñöôïc thöïc hieän
GV ñaët caâu hoûi: quyeàn baàu cöû goàm:
Nhöõng ngöôøi naøo coù quyeàn baàu cöû vaø ngöôøi ñang bò töôùc
öùng cöû vaøo cô quan ñaïi bieåu cuûa nhaân quyeàn baàu cöû theo
daân? baûn aùn, quyeát ñònh
HS trao ñoåi, traû lôøi. cuûa Toaø aùn ñaõ coù
GV giaûng: hieäu löïc phaùp luaät;
Ngöôøi coù quyeàn baàu cöû vaø öùng cöû vaøo ngöôøi ñang phaûi chaáp
cô quan ñaïi bieåu cuûa nhaân daân: haønh hình phaït tuø ;
+Ngöôøi coù quyeàn baàu cöû: 18 tuoåi trôû leân ngöôøi maát naêng löïc
Ví duï: Coâng daân A sinh ngaøy 1/5/1990 coù haønh vi daân söï;…
nghóa laø töø ngaøy 1/5/2008 coâng daân A coù Nhöõng tröôøng hôïp
quyeàn baàu cöû. khoâng ñöôïc thöïc hieän
+ Ngöôøi coù quyeàn öùng cöû: 21 tuoåi trôû leân quyeàn öùng cöû: Nhöõng
Ví duï: Coâng daân A sinh ngaøy 1/5/1987 coù ngöôøi thuoäc dieän
nghóa laø töø 1/5/2008 Coâng daân A coù quyeàn khoâng ñöôïc thöïc hieän
öùng cöû. quyeàn baàu cöû; ngöôøi
GV hoûi: ñang bò khôûi toá veà hình
Nhöõng tröôøng hôïp khoâng ñöôïc thöïc hieän söï ; ngöôøi ñang phaûi
quyeàn baàu cöû keå caû khi ñaõ ñuû tuoåi nhö chaáp haønh baûn aùn,
treân? quyeát ñònh cuûa toaø
HS traû lôøi. aùn; ngöôøi ñaõ chaáp
GV giaûng: haønh xong baûn aùn,
+ Ngöôøi ñang bò töôùc quyeàn baàu cöû theo quyeát ñònh cuûa Toaø
baûn aùn, quyeát ñònh cuûa toøa aùn ñaõ coù aùn nhöng chöa ñöôïc
hieäu löïc phaùp luaät: xoaù aùn ; ngöôøi ñang
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 3
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
Ví duï: Theo quyeát ñònh cuûa toaø aùn huyeän X chaáp haønh quyeát ñònh
ñaõ coù hieäu löïc phaùp luaät, coâng daân A xöû lí haønh chính veà
khoâng ñöôïc quyeàn baàu cöû trong thôøi haïn 3 giaùo duïc hoaëc ñang bò
naêm keå töø ngaøy baûn aùn coù hieäu löïc phaùp quaûn cheá haønh chính.
luaät (giaû duï, ngaøy 01/5/2008);
+ Ngöôøi ñang bò taïm giam:
Ví duï: CD A bò taïm giam vì bò tình nghi phaïm toäi
hình söï nghieâm troïng.
Trong thôøi gian bò taïm giam Coâng daân A
khoâng ñöôïc quyeàn baàu cöû.
+ Ngöôøi maát naêng löïc haønh vi daân söï
Ví duï: Coâng daân X bò beänh taâm thaàn.
GV hoûi:
Nhöõng tröôøng hôïp khoâng ñöôïc thöïc hieän
quyeàn öùng cöû ?
HS traû lôøi.
GV giaûng:
Nhöõng ngöôøi khoâng ñöôïc thöïc hieän quyeàn
öùng cöû:
+ Taát caû ngöôøi khoâng ñöôïc quyeàn baàu cöû
nhö treân.
+ Ngöôøi ñang bò khôûi toá veà hình söï:
Ví duï: Ngöôøi ñang chaáp haønh baûn aùn, quyeát
ñònh hình söï cuûa toøa aùn (keå caû khoâng phaûi
phaït tuø): chaúng haïn chòu aùn treo 3 naêm.
+ Ngöôì ñaõ chaáp haønh xong baûn aùn, quyeát
ñònh hình söï cuûa toaø aùn nhng chöa ñöôïc xoaù
aùn:
Ví duï: Ngöôøi ñang chaáp haønh quyeát ñònh xöû
lyù haønh chính veà giaùo duïc taïi xaõ, phöôøng,
thò traán, taïi cô sôû giaùo duïc, cô sôû chöõa
beänh hoaëc ñang bò quaûn cheá haønh chính.
GV hoûi:
Theo em, vì sao luaät laïi haïn cheá quyeàn baàu
cöû vaø öùng cöû cuûa nhöõng ngöôøi thuoäc caùc
tröôøng hôïp treân?
HS trao ñoåi, phaùt bieåu.
GV giaûng:
Vì ñaûm baûo cho vieäc baàu cöû vaø öùng cöû
ñaït ñöïôc muïc ñích ñaët ra – choïn ngöôøi coù taøi
coù ñöùc thay maët cöû tri quaûn lyù caùc coâng
vieäc cuûa ñaát nöôùc.
B.- Caùch thöïc hieän quyeàn baàu cöû vaø öùng
cöû cuûa coâng daân
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 4
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
GV ñaøm thoaïi vôùi HS veà nhöõng nguyeân taéc
baàu cöû: Phoå thoâng, bình ñaúng, tröïc tieáp vaø
boû phieáu kín.
GV giaûng:
+ Phoå thoâng: Moïi coâng daân töø 18 tuoåi trôû  Caùch thöïc hieän
leân ñeàu ñöôïc tham gia baàu cöû tröø caùc quyeàn baàu cöû vaø öùng
tröôøng hôïp ñaëc bieät bò phaùp luaät caám. cöû cuûa coâng daân:
+ Bình ñaúng: Moãi cöû tri coù moät laù phieáu vaø Quyeàn baàu cöû cuûa
caùc laù phieáu coù giaù trò ngang nhau: coâng daân thöïc hieän
+ Tröïc tieáp: Cöû tri phaûi töï mình ñi baàu: theo caùc nguyeân taéc:
Ví duï:  Khoâng ñöôïc göûi thö; baàu cöû phoå thoâng,
 Khoâng vieát ñöôïc thì nhôø ngöôøi vieát bình ñaúng , tröïc tieáp
nhöng phaûi töï boû vaøo hoøm phieáu;  vaø boû phieáu kín.
Khoâng ñi ñöôïc, hoøm phieáu ñem tôùi nhaø. Quyeàn öùng cöû cuûa
+ Boû phieáu kín: Choã vieát kín ñaùo, hoøm coâng daân ñöôïc thöïc
phieáu kín hieän theo hai con ñöôøng:
GV hoûi: töï öùng cöû vaø ñöôïc
Taïi sao caùc quyeàn baàu cöû, öùng cöû ñeàu giôùi thieäu öùng cöû.
phaûi ñöôïc tieán haønh theo caùc nguyeân taéc
treân?
HS traû lôøi.
GV nhaán maïnh:
Caùc quyeàn baàu cöû, öùng cöû ñeàu phaûi ñöôïc
tieán haønh theo caùc nguyeân taéc, trình töï, thuû
tuïc chaët cheõ do phaùp luaät quy ñònh thì môùi
ñaûm baûo tính daân chuû thaät söï, nghóa laø
ngöôøi daân môùi thaät söï coù ñieàu kieän ñeå
theå hieän yù chí, nguyeän voïng, söï tín cuûa mình
ñoái vôùi ngöôøi do mình löïa choïn baàu ra.
GV phaân tích caùc caùch haïn cheá quyeàn baàu
cöû daân chuû cuûa coâng daân neáu phaùp luaät
khoâng quy ñònh caùc nguyeân taéc naøy.Ví duï,
neáu quy ñònh soá laù phieáu cuûa moãi cöû tri
phuï thuoäc vaøo taøi saûn maø ngöôøi ñoù coù
seõ taïo neân söï baát bình ñaúng giöõa ngöôiø  Caùch thöùc nhaân
giaøu ( ñöôïc boû nhieàu phieáu) vaø ngöôøi daân thöïc hieän quyeàn
ngheøo (ít phieáu) vaø nhö vaäy thì caùc ñaïi bieåu löïc nhaø nöôùc thoâng
ñöôïc baàu ra seõ laø ñaïi dieän cho nhöõng ngöôøi qua caùc ñaïi bieåu vaø cô
giaøu; quy ñònh ngöôøi khoâng coù ñuû thôøi gian quan quyeàn löïc nhaø
cö truù nhaát ñònh taïi ñòa phöông hoaëc khoâng nöôùc- cô quan ñaïi bieåu
coù trình ñoä vaên hoaù nhaát ñònh thì khoâng coù cuûa nhaân daân:
quyeàn baàu cöû,..Maët khaùc, neáu phaùp luaät Thöù nhaát caùc ñaïi
thöøa nhaän caùc nguyeân taéc tieán boä, daân bieåu nhaân daân phaûi
chuû nhöng baûn thaân ngöôøi daân hoaëc caùc cô lieân heä chaët cheõ vôùi
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 5
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
quan nhaø nöôùc hoaëc caùc toå chöùc coù lieân caùc cöû tri.
quan khoâng thöïc hieän ñuùng, nghieâm tuùc thì Thöù hai, caùc ñaïi
vieäc baàu cöû vaãn khoâng daân chuû treân thöïc bieåu nhaân daân chòu
teá. traùch nhieäm tröôùc
GV hoûi: nhaân daân vaø chòu söï
Quyeàn öùng cöû thöïc hieän baèng caùch naøo? giaùm saùt cuûa cöû tri.
HS phaùt bieåu.
GV giaûng:
Quyeàn öùng cöû thöïc hieän baèng hai caùch: töï
öùng cöû vaø ñöôïc giôùi thieäu öùng cöû. Caùc CD
ñuû 21 tuoåi trôû leân, coù naêng löïc vaø tín c/ YÙ nghóa cuûa
nhieäm vôùi cöû tri ñeàu coù theå töï öùng cöû quyeàn baàu cöû vaø
hoaëc ñöôïc cô quan, toå chöùc giôùi thieäu öùng öùng cöû cuûa coâng
cöû. daân
C. Caùch thöùc nhaân daân thöïc hieän quyeàn löïc Laø cô sôû phaùp lyù-
nhaø nöôùc thoâng qua caùc ñaïi bieåu vaø cô chính trò quan troïng ñeå
quan quyeàn löïc NN- cô quan ñaïi bieåu cuûa ND: hình thaønh caùc cô quan
GV giaûng: quyeàn löïc nhaø
Caùch thöùc nhaân daân thöïc hieän quyeàn löïc nöôùc,ñeå nhaân daân
nhaø nöôùc thoâng qua caùc ñaïi bieåu vaø cô theå hieän yù chí vaø
quan quyeàn löïc nhaø nöôùc – cô quan ñaïi bieåu nguyeän voïng cuûa mình.
cuûa nhaân daân: Theå hieän baûn chaát
+ Caùc ñaïi bieåu nhaân daân phaûi lieân heä daân chuû, tieán boä cuûa
chaët cheõ vôùi cöû tri: Nhaø nöôùc ta.
Ví duï: Tieáp xuùc, thu thaäp yù kieán….
+ Chòu traùch nhieäm tröôùc nhaân daân vaø chòu
söï giaùm saùt cuûa cöû tri:
Ví duï: Baùo caùo thöôøng xuyeân veà hoaït ñoäng
cuûa mình, traû lôøi caùc yeâu caàu, kieán nghò.
Keát luaän :
GV yeâu caàu HS: döïa vaøo SGK ñeå ruùt ra yù
nghóa
GV giaûng khaùi quaùt ñeå HS hieåu roõ vai troø
quan troïng cuûa phaùp luaät ñoái vôùi vieäc thöïc
hieän quyeàn baàu cöû, öùng cöû cuûa coâng
daân:
+ PL khaúng ñònh baàu cöû, öùng cöû laø quyeàn
daân chuû cô baûn cuûa coâng daân.
+ PL xaùc laäp caùc nguyeân taéc baûo ñaûm cho
vieäc baàu cöû, öùng cöû thaät söï daân chuû.
Ví duï: Luaät baàu cöû ñaïi bieåu Quoác hoäi, Hoäi
ñoàng nhaân daân quy ñònh caùc nguyeân taéc
baàu cöû phoå thoâng, bình ñaúng, tröïc tieáp, boû
phieáu kín.
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 6
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
+ Phaùp luaät quy ñònh caùc trình töï, thuû tuïc toå
chöùc cuoäc baàu cöû daân chuû. + Phaùp luaät
quy ñònh caùc bieän phaùp xöû lí nhöõng vi phaïm,
tranh chaáp, khieáu kieän veà baàu cöû, öùng cöû.
Ví duï: Khieáu naïi veà danh saùch cöû tri, veà
nhaân vieân Toå baàu cöû vi phaïm nguyeân taéc
boû phieáu kín cuûa cöû tri…Nhöõng vi phaïm
nghieâm troïng quyeàn baàu cöû, öùng cöû bò coi
laø toäi phaïm ñöôc quy ñònh trong Boä luaät Hình
söï (xem Tö lieäu tham khaûo).

4/ Củng cố, luyện tập: ( 4’ )


GV đưa ra các câu hỏi và tình huống
HS trả lời cá nhân
1/ Thế nào là quyền bầu cử và quyền ứng cử? Những người nào mới có quyền bầu cử và ứng cử?
2/ Là học sinh lớp 12, em và các bạn có thể tham gia vào việc xây dựng và quản lí trường, lớp bằng
hình thức dân chủ nào?
GV đưa bài tập hình huống trong SGK trang 81 bài 3
HS trả lời câu hỏi
GV nhận xét - kết luận
5/ Dặn dò: ( 1’ )
Các em về nhà học bài và xem trước phần còn lại của bài này

Tuần 22
Tiết PPCT 22
Ngày soạn: 02/01/2010
Bài 7 ( 3 tiết )
CÔNG DÂN VỚI CÁC QUYỀN DÂN CHỦ
( Tiết 2 )
I/ Mục tiêu bài học:
Học xong bài này, HS cần đạt được:
1/ Về kiến thức:
Hiểu được khái niệm, nội dung, ý nghĩa và cách thực hiện quyền tham gia quản lí nhà nước
và xã hội
2/ Về kĩ năng:
- Biết thực hiện quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội đúng theo quy định của pháp
luật
- Phân biệt được những hành vi thực hiện đúng và không đúng quyền này của công dân
3/ Về thái độ:
- Tích cực thực hiện quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội của công dân
- Tôn trọng quyền này của mỗi người
- Phê phán những hành vi vi phạm quyền này của công dân
II/ Phương tiện dạy học:
- SGK, SGV GDCD 12, tài liệu tham khảo…
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 7
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
- Giấy khổ lớn, phiếu học tập…
III/ Tiến trình tổ chức dạy học:
1/ Kiểm tra bài cũ: ( 3’ )
Câu hỏi: Là học sinh lớp 12, em có thể tham gia vào việc xây dựng quản lí trường, lớp bằng hình
thức dân chủ nào?
2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ )
Tiết trước các em đã tìm hiểu về quyền bầu cử và ứng cử của công dân, hôm nay chúng ta
sẽ tìm hiểu tiếp quyền dân chủ cơ bản của công dân nữa đó là quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội
của công dân. Chúng ta tiếp tục phần 2 của bài 7
3/ Dạy bài mới:
Hoạt động của GV và HS Nội dung bài học
Hoạt động 1: ( 8’ ) - Đặt vấn đề - Đàm thoại 2/ Quyeàn tham gia
* Mục tiêu: HS hiểu được khái niệm quyền tham gia quản lí nhà quaûn lí nhaø nöôùc
nước và xã hội vaø xaõ hoäi
* Cách tiến hành: GV đặt vấn đề cho HS giải quyết a/ Khaùi nieäm veà
GV đặt vấn đề và đưa ra các câu hỏi cho HS trả lời quyeàn tham gia quaûn
HS trả lời cá nhân lí ñaát nöôùc vaø xaõ
GV nhận xét - kết luận hoäi
GV höôùng daãn HS tìm hieåu khaùi nieäm veà
quyeàn tham gia quaûn lí ñaát nöôùc vaø xaõ hoäi
trong SGK.
Ñaây laø quyeàn tham gia thaûo luaän vaøo
caùc coâng vieäc chung cuûa ñaát nöôùc trong taát Quyeàn tham gia
caû caùc lónh vöïc cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi treân quaûn lí ñaát nöôùc vaø
phaïm vi caû nöôùc vaø trong töøng ñòa phöông, xaõ hoäi laø quyeàn cuûa
quyeàn kieán nghò vôùi cô quan nhaø nöôùc veà coâng daân tham gia
xaây döïng boä maùy nhaø nöôùc vaø phaùt trieån thaûo luaän vaøo caùc
kinh teá – xaõ hoäi. coâng vieäc chung cuûa
Ñaây laø hình thöùc thöïc hieän quyeàn daân ñaát nöôùc trong taát caû
chuû tröïc tieáp cuûa nhaân daân. Được quy định trong caùc lónh vöïc cuûa ñôøi
điều 53 HP 1992 soáng xaõ hoäi, trong
phaïm vi cuûa caû nöôùc
vaø trong ñòa phöông ;
quyeàn kieán nghò vôùi
Hoạt động 2: ( 20’) - Thảo luận nhóm - giải quyết tình huống caùc cô quan nhaø nöôùc
* Mục tiêu: HS hiểu được noäi dung cô baûn cuûa veà xaây döïng boä maùy
quyeàn tham gia quaûn lí nhaø nöôùc vaø xaõ hoäi nhaø nöôùc vaø phaùt
* Cách tiến hành: GV cho HS thảo luận nhóm và đưa ra các trieån kinh teá xaõ hoäi.
tình huống cho HS giải quyết
GV hướng dẫn HS tìm hiểu nội dung của quyền tham gia quản lí b/ Noäi dung cô baûn
nhà nước và xã hội ở phạm vi cả nước và phạm vi cơ sở cuûa quyeàn tham gia
GV đưa ra các câu hỏi cho HS trả lời và đưa ra các ví dụ chứng quaûn lí nhaø nöôùc
minh vaø xaõ hoäi
GV giaûng :
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 8
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
A. ÔÛ phaïm vi caû nöôùc
+ Tham gia thaûo luaän, goùp yù kieán xaây döïng
caùc vaên baûn phaùp luaät:
Ví duï: goùp yù kieán xaây döïng Hieán phaùp,
Luaät Ñaát ñai, Luaät Hoân nhaân vaø Gia ñình,
Boä luaät Hình söï,..
+Thaûo luaän vaø bieåu quyeát caùc vaán ñeà
troïng ñaïi cuûa ñaát nöôùc.
Hieän nay, ñang soaïn thaûo Luaät Tröng caàu yù
daân.
B. ÔÛ phaïm vi ñòa phöông
+ Nhöõng vieäc phaûi thoâng baùo cho daân.
Ví duï: Chính saùch, phaùp luaät…..
+ Nhöõng vieäc daân laøm vaø quyeát ñònh tröïc
tieáp.
Ví duï: Möùc ñoùng goùp xaây döïng caùc coâng
trình phuùc lôïi coâng coäng,..
+ Nhöõng vieäc daân ñöôïc thaûo luaän, tham gia
yù kieán tröôùc khi chính quyeàn xaõ quyeát ñònh.
Ví duï: Keá hoaïch söû duïng ñaát ôû ñòa phöông,…
+ Nhöõng vieäc nhaân daân giaùm saùt, kieåm tra:
Ví duï: Döï toaùn vaø quyeát toaùn ngaân saùch
xaõ.
GV kết luận
GV neâu caùc ví duï tình huoáng theå hieän
nhöõng thaùi ñoä, caùch xöû söï khaùc nhau
cuûa nhaân daân ñoái vôùi vieäc thöïc hieän
quyeàn tham gia quaûn lí nhaø nöôùc ñeå HS
phaân tích:
+ Trong cuoäc hoïp Toå daân phoá baøn veà chuû
tröông huy ñoäng nhaân daân ñoùng goùp tieàn
cho Quyõ khuyeán hoïc, coù ngöôøi noùi “Chuùng * ÔÛ phaïm vi caû
toâi bieát gì maø hoûi, caùc oâng baø caùn boä cöù nöôùc:
quyeát, chuùng toâi xin theo”; ngöôøi khaùc laïi Tham gia thaûo luaän,
cho raèng “ Hoûi thì hoûi vaäy chöù ai nghe mình goùp yù kieán xaây xöïng
maø baøn vôùi baïc”; cuõng coù ngöôøi môùi nghe caùc vaên baûn phaùp
noùi ñeán chuû tröông huy ñoäng ñoùng goùp tieàn luaät.
ñaõ boû veà vaø ñoøi ñi kieän caùn boä laøm traùi Thaûo luaän vaø bieåu
phaùp luaät… quyeát caùc vaán ñeà
+ Trong khi caùc baïn ñang baøn veà vieäc toå troïng ñaïi khi Nhaø nöôùc
chöùc ñôït troàng caây xanh kæ nieäm ngaøy ra toå chöùc tröng caàu yù
tröôøng, moät soá baïn chæ noùi chuyeän rieâng, daân.
vaøi ngöôøi khaùc laïi caém cuùi laøm baøi taäp, * ÔÛ phaïm vi cô sôû:
hai baïn ôû cuoái lôùp chuïm ñaàu vieát löu buùt, Tröïc tieáp thöïc hieän
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 9
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
laïi coù baïn boû ra ngoaøi khoâng tham gia vì cho theo cô cheá “Daân bieát,
raèng “chuyeän vôù vaån, maát thôøi gian oân daân laøm , daân kieåm
thi”… tra”:
Töø caùc ví duï cuï theå ñoù, HS töï xaùc ñònh Nhöõng vieäc phaûi ñöôïc
ñuùng traùch nhieäm cuûa moãi ngöôøi trong vieäc thoâng baùo ñeå ñaân
thöïc hieän quyeàn tham gia QL NN, ñaëc bieät laø bieát maø thöïc hieän
ôû caáp cô sôû. (chuû tröông, chính saùch,
phaùp luaät cuûa Nhaø
nöôùc…).
Nhöõng vieäc daân laøm
Hoạt động 3: ( 8’ ) – Đàm thoại vaø quyeát ñònh tröïc
tieáp baèng bieåu quyeát
* Mục tiêu: HS hiểu được ý nghĩa của quyền tham gia quản lí
nhà nước và xã hội coâng khai hoaëc boû
phieáu kín
* Cách tiến hành: GV hướng dẫn HS rút ra kết luận trong SGK
Nhöõng vieäc daân ñöôïc
GV hỏi: Pháp luật quy định quyền tham gia quản lí nhà nước và
xã hội có ý nghĩa như thế nào đối với công dân thaûo luaän , tham gia
HS trả lời ñoùng goùp yù kieán
GV nhận xét - kết luận tröôùc khi chính quyeàn
Laø cô sôû phaùp lí quan troïng ñeå nhaân daân xaõ quyeát ñònh .
tham gia vaøo hoaït ñoäng cuûa boä maùy Nhaø Nhöõng vieäc nhaân daân
nöôùc, nhaèm ñoäng vieân vaø phaùt huy söùc ôû phöôøng, xaõ giaùm
maïnh cuûa toaøn daân, cuûa toaøn xaõ hoäi veà saùt , kieåm tra.
vieäc xaây döïng boä maùy nhaø nöôùc vöõng
maïnh vaø hoaït ñoäng coù hieäu quaû. c/ YÙ nghóa cuûa
- Tham gia tích cực vào mọi lĩnh vực của quản lí nhà quyeàn tham gia quaûn
nước và xã hội lí nhaø nöôùc vaø xaõ
hoäi

Laø cô sôû phaùp lí quan


troïng ñeå nhaân daân
tham gia vaøo hoaït ñoäng
cuûa boä maùy Nhaø
nöôùc, nhaèm ñoäng vieân
vaø phaùt huy söùc maïnh
cuûa toaøn daân, cuûa
toaøn xaõ hoäi veà vieäc
xaây döïng boä maùy nhaø
nöôùc vöõng maïnh vaø
hoaït ñoäng coù hieäu
quaû.
- Tham gia tích cực vào
mọi lĩnh vực của quản lí nhà
nước và xã hội

Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 10


Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí

4/ Củng cố, luyện tập: ( 4’ )


GV đưa ra câu hỏi
HS trả lời cá nhân
1/ Thế nào là quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội? Ý nghĩa của quyền tham gia quản lí nhà
nước và xã hội/
2/ Ở phạm vi cả nước quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội được thể hiện như thế nào?
3/ Ở phạm vi cơ sở quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội được thể hiện như thế nào?
5/ Dặn dò: ( 1’ )
Các em về nhà học bài và xem trước phần còn lại của bài 7

Tuần 23
Tiết PPCT 23
Ngày soạn: 07/01/2010
Bài 7 ( 3 tiết )
CÔNG DÂN VỚI CÁC QUYỀN DÂN CHỦ
( Tiết 3 )
I/ Mục tiêu bài học:
Học xong bài này, HS cần đạt được:
1/ Về kiến thức:
- Hiểu được khái niệm, nội dung, ý nghĩa và cách thực hiện quyền khiếu nại và tố cáo của
công dân
- Hiểu được quyền khiếu nại và tố cáo của công dân trong lĩnh vực bảo vệ môi trường
- Hiểu được trách nhiệm của nhà nước và công dân trong việc bảo đảm thực hiện đúng các
quyền dân chủ của công dân
2/ Về kĩ năng:
- Biết thực hiện quyền khiếu nại và tố cáo đúng theo quy định của pháp luật
- Phân biệt được những hành vi thực hiện đúng và không đúng quyền này của công dân
3/ Về thái độ:
- Tích cực thực hiện quyền khiếu nại và tố cáo của công dân
- Tôn trọng quyền này của mỗi người
- Phê phán những hành vi vi phạm quyền này của công dân
II/ Phương tiện dạy học:
- SGK, SGV GDCD 12, tài liệu tham khảo…
- Giấy khổ lớn, phiếu học tập…
III/ Tiến trình tổ chức dạy học:
1/ Kiểm tra bài cũ: ( 3’ )
Câu hỏi:Em hãy trình bày nội dung cơ bản của quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội?
2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ )
Tiết trước các em đã tìm hiểu về quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội, hôm nay
chúng ta sẽ tìm hiểu tiếp quyền dân chủ cơ bản của công dân nữa đó là quyền khiếu nại và tố cáo của công
dân. Chúng ta tiếp tục phần 3 của bài 7
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 11
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
3/ Dạy bài mới:

Hoạt động của GV và HS Nội dung bài học


Hoạt động 1: ( 26’ ) – Thảo luận nhóm - giải quyết 3/ Quyeàn khieáu naïi ,
tình huống toá caùo cuûa coâng
* Mục tiêu: HS hiểu được khái niệm, nội dung và ý nghĩa của daân
quyền khiếu nại, tố cáo của công dân a/ Khaùi nieäm
* Cách tiến hành: GV kết hợp nhiều phương pháp và đưa ra các quyeàn khieáu naïi, toá
ví dụ minh hoạ caùo cuûa coâng daân
GV nhaéc laïi yù nghóa cuûa hai quyeàn ñaõ hoïc:
quyeàn baàu cöû vaø vieäc thöïc hieän daân chuû
giaùn tieáp; quyeàn tham gia quaûn lí nhaø nöôùc
vaø vieäc thöïc hieän daân chuû tröïc tieáp.
GV neâu caâu hoûi:
Trong khi thöïc hieän caùc quyeàn treân, neáu
phaùt hieän nhöõng vi phaïm phaùp luaät cuûa
caùn boä, cô quan nhaø nöôùc thì ngöôøi daân coù
theå laøm gì? Laøm nhö theá naøo ñeå ngaên
chaën nhöõng vieäc laøm sai traùi ñoù?
GV löu yù:
Ñieàu quan troïng laø caùc em caàn nhaän thöùc
roõ quyeàn vaø traùch nhieäm cuûa moãi ngöôøi
luoân gaén lieàn vôùi nhau trong khi söû duïng
caùc quyeàn daân chuû noùi chung, quyeàn khieáu
naïi, toá caùo noùi rieâng. Neáu thöïc hieän ñuùng
ñaén quyeàn vaø laøm ñaày ñuû nghóa vuï thì
ngöôøi daân thaät söï goùp phaàn tích cöïc xaây
döïng boä maùy nhaø nöôùc trong saùch, vöõng
maïnh, baûo veä caùc quyeàn vaø lôïi ích hôïp
phaùp cuûa baûn thaân, gia ñình. Ngöôïc laïi... Quyeàn khieáu naïi, toá
GV hoûi: caùo laø quyeàn daân
Theá naøo laø quyeàn khieáu naïi, toá caùo cuûa chuû cô baûn cuûa coâng
coâng daân? daân ñöôïc quy ñònh trong
HS phaùt bieåu. hieán phaùp, laø coâng cuï
GV kết luận ñeå nhaân daân thöïc
Quyeàn khieáu naïi, toá caùo laø quyeàn daân hieän daân chuû tröïc
chuû cô baûn cuûa coâng daân ñöôïc quy ñònh tieáp trong nhöõng
trong hieán phaùp, laø coâng cuï ñeå nhaân daân tröôøng hôïp caàn baûo
thöïc hieän daân chuû tröïc tieáp trong nhöõng veä quyeàn vaø lôïi ích
tröôøng hôïp caàn baûo veä quyeàn vaø lôïi ích hôïp phaùp cuûa coâng
hôïp phaùp cuûa coâng daân , toå chöùc bò haønh daân , toå chöùc bò haønh
vi traùi phaùp luaät xaâm haïi . vi traùi phaùp luaät xaâm
haïi .
Quyeàn khieáu naïi laø
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 12
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
quyeàn CD, cô quan, toå
GV giaûng chöùc ñöôïc ñeà nghò cô
+ Quyeàn khieáu naïi laø quyeàn cuûa CD, cô quan, quan, toå chöùc, caù
toå chöùc ñöôïc ñeà nghò cô quan, toå chöùc, caù nhaân coù thaåm quyeàn
nhaân coù thaåm quyeàn xem xeùt laïi quyeát xem xeùt laïi haønh vi
ñònh haønh chính, haønh vi haønh chính khi coù haønh chính khi coù caên
caên cöù cho raèng quyeát ñònh hoaëc haønh vi cöù cho raèng haønh vi
ñoù laø traùi phaùp luaät, xaâm phaïm quyeàn lôïi ñoù traùi phaùp luaät,
ích hôïp phaùp cuûa mình. xaâm phaïm quyeàn , lôïi
Ví duï: Moät coâng daân A göûi ñôn khieáu naïi tôùi ích cuûa coâng daân .
oâng hieäu tröôûng tröôøng X veà vieäc oâng
hieäu tröôûng ñaõ töø choái nhaän con cuûa coâng
daân A vaøo tröôøng maëc duø con coâng daân A Quyeàn toá caùo laø
ñaõ coù ñaày ñuû caùc ñieàu kieän vaø coâng daân quyeàn CD ñöôïc pheùp
A ñaõ thöïc hieän ñaày ñuû thuû tuïc hoà sô theo baùo cho cô quan , toå
quy ñònh cuûa nhaø tröôøng. chöùc ,caù nhaân coù
+ Quyeàn toá caùo laø quyeàn ... thaåm quyeàn veà haønh
vi vi phaïm PL cuûa baát
GV hoûi : cöù cô quan , toå chöùc,
Caùc em coù theå ruùt ra choã gioáng nhau vaø caù nhaân naøo gaây
khaùc nhau giöõa khieáu naïi vaø toá caùo ? thieät haïi hoaëc ñe doaï
HS phaùt bieåu. ñeán lôïi ích cuûa NN ,
GV giaûng : quyeàn, lôïi ích hôïp phaùp
Söï gioáng nhau vaø khaùc nhau giöõa khieáu naïi cuûa coâng daân, cô quan,
vaø toá caùo: toå chöùc
+ Gioáng nhau:
 Coù theå coù söï vi phaïm phaùp luaät
 Coù söï phaùt hieän vieäc cho laø vi phaïm
phaùp luaät
 Coù chuû theå phaùt hieän
 Coù chuû theå bò cho laø vi phaïm phaùp luaät
 Coù theå coù thieät haïi veà tinh thaàn vaø vaät
chaát
+ Khaùc nhau
§ Veà muïc ñích:
 Khieáu naïi : nhaèm khoâi phuïc lôïi ích cuûa
ngöôøi khieáu naïi
 Toá caùo : phaùt hieän, ngaên chaën vieäc laøm
traùi phaùp luaät, xaâm haïi tôùi quyeàn, lôïi ích
hôïp phaùp cuûa nhaø nöôùc, toå chöùc vaø coâng
daân.
§ Veà chuû theå tieán haønh khieáu naïi vaø toá
caùo
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 13
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
 Chuû theå khieáu naïi vaø chuû theå coù lôïi ích
bò xaâm phaïm laø moät
 Chuû theå toá caùo vaø chuû theå coù lôïi ích
xaâm phaïm coù theå khoâng phaûi laø moät.
 Chuû theå toá caùo chæ coù theå laø coâng
daân, trong khi ñoù chuû theå khieáu naïi coù theå
laø cô quan, toå chöùc.
§ Veà thuû tuïc:
 Ngöôøi toá caùo göûi ñôn toá caùo tôùi ngöôøi
ñöùng ñaàu (hoaëc cô quan caáp treân) cô quan b/ Noäi dung quyeàn
toå chöùc coù thaåm quyeàn quaûn lyù ngöôì bò khieáu naïi , toá caùo
toá caùo (hoaëc cô quan toå chöùc bò toá caùo); cuûa coâng daân.
A. Ngöôøi coù quyeàn
 Ngöôì khieáu naïi göûi ñôn khieáu naïi laàn ñaàu
khieáu naïi , toá caùo:
ñeán chính ngöôì, cô quan, toå chöùc coù quyeát
Ngöôøi khieáu naïi : moïi
ñònh hoaëc haønh vi bò khieáu naïi.
caù nhaân, toå chöùc coù
§ Veà lónh vöïc:
quyeàn khieáu naïi.
 Khieáu naïi: Chæ trong lónh vöïc haønh chính.
Ngöôøi toá caùo : Chæ
 Toá caùo: Trong haønh chính vaø hình söï coù coâng daân coù
GV giaûng : quyeàn toá caùo .
A.- Ngöôøi coù quyeàn khieáu naïi, toá caùo : B.- Ngöôøi coù thaåm
 Ngöôøi khieáu naïi: Caù nhaân, cô quan, toå quyeàn giaûi quyeát
chöùc khieáu naïi , toá caùo
 Ngöôøi toá caùo: Chæ coù coâng daân coù Ngöôøi giaûi quyeát
quyeàn toá caùo. khieáu naïi: ngöôøi ñöùng
Caùc quyeàn vaø nghóa vuï cuûa ngôøi khieáu naïi, ñaàu cô quan haønh chính
toá caùo ñöôïc quy ñònh trong luaät khieáu naïi, coù quyeát ñònh, haønh vi
toá caùo. haønh chính bò khieáu
naïi; ngöôøi ñöùng ñaàu cô
quan caáp treân tröïc tieáp
cuûa cô quan haønh chính
B.- Ngöôøi coù thaåm quyeàn giaûi quyeát khieáu coù quyeát ñònh, haønh vi
naïi, toá caùo : haønh chính bò khieáu
 Giaûi quyeát khieáu naïi laø vieäc xaùc minh, naïi; Chuû tòch UÛy ban
keát luaän vaø ra quyeát ñònh giaûi quyeát cuûa nhaân daân caáp tænh,
ngôøi giaûi quyeát khieáu naïi. Boä tröôûng , Thuû
 Giaûi quyeát toá caùo laø vieäc xaùc minh, keát tröôûng cô quan ngang
luaän veà noäi dung toá caùo vaø vieäc quyeát boä, Toång Thanh tra
ñònh xöû lí cuûa ngôøi giaûi quyeát toá caùo. Chính phuû, thuû töôùng
=> Ngöôøi giaûi quyeát khieáu naïi laø cô quan, chính phuû.
toå chöùc, caù nhaân coù thaåm quyeàn giaûi Ngöôøi giaûi quyeát toá
quyeát khieáu naïi theo quy ñònh cuûa Luaät caùo : ngöôøi ñöùng ñaàu
Khieáu naïi, toá caùo, ñoù laø: cô quan toå chöùc coù
 Ngöôøi ñöùng ñaàu cô quan haønh chính coù thaåm quyeàn quaûn lyù
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 14
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
quyeát ñònh, haønh vi haønh chính bò khieáu naïi ngöôøi bò toá caùo, ngöôøi
(coù theå laø quyeát ñònh, haønh vi haønh chính ñöùng ñaàu cô quan toå
cuûa ngôøi ñöùng ñaàu hoaëc cuûa caùn boä, chöùc caáp treân cuûa cô
coâng chöùc do ngöôøi ñoù quaûn lyù); quan, toå chöùc ngöôøi bò
 Ngöôøi ñöùng ñaàu cô quan caáp treân tröïc toá caùo; Chaùnh Thanh
tieáp cuûa cô quan haønh chính coù quyeát ñònh, tra caùc caáp, Toång
haønh vi haønh chính bò khieáu naïi; Thanh tra Chính phuû ,
 Chuû tòch Uyû ban nhaân daân caáp Tænh, Thuû töôùng Chính phuû.
Boä tröôûng, Thuû tröôûng cô quan ngang boä, Neáu haønh vi bò toá
Toång thanh tra Chính Phuû, Thuû töôùng Chính caùo coù daáu hieäu toäi
phuû. phaïm thì do caùc cô quan
=> Ngöôøi coù thaåm quyeàn giaûi quyeát toá toá tuïng giaûi quyeát
caùo
Giaûi quyeát toá caùo laø vieäc xaùc minh, keát
luaän veà noäi dung toá caùo vaø vieäc quyeát
ñònh xöû lí cuûa ngöôì giaûi quyeát toá caùo.
 Ngöôøigiaûi quyeát toá caùo laø cô quan, toå
chöùc, caù nhaân coù thaåm quyeàn giaûi quyeát C. Quy trình khieáu naïi,
toá caùo theo quy ñònh cuûa Luaät Khieáu naïi, toá toá caùo vaø giaûi quyeát
caùo, ñoù laø: khieáu naïi toá caùo
 Ngöôøi ñöùng ñaàu cô quan, toå chöùc, coù *Quy trình khieáu naïi vaø
thaåm quyeàn quaûn lyù ngöôøi bò toá caùo; giaûi quyeát khieáu naïi:
Böôùc 1: Ngöôøi khieáu
 Ngöôøi ñöùng ñaàu cô quan, toå chöùc caáp
naïi noäp ñôn khieáu naïi
treân cuûa cô quan, toå chöùc bò toá caùo;
ñeán caùc cô quan , toå
Chaùnh thanh tra caùc caáp, Toång thanh tra Chính
chöùc ,caù nhaân coù
phuû, Thuû töôùng Chính phuû.
thaåm quyeàn giaûi
 Caùc cô quan toá tuïng (ñieàu tra, kieåm saùt,
quyeát khieáu naïi
toaø aùn ) giaûi quyeát - Neáu haønh vi bò toá caùo
Böôùc 2 : Ngöôøi giaûi
coù daáu hieäu toäi phaïm hình söï.
quyeát khieáu naïi xem
C. Quy trình khieáu naïi, toá caùo vaø giaûi quyeát
xeùt giaûi quyeát khieáu
khieáu naïi toá caùo
naïi theo thaåm quyeàn
vaø trong thôøi gian do
*Quy trình khieáu naïi vaø giaûi quyeát khieáu naïi
luaät quy ñònh.
ñöïôc thöïc hieän theo boán böôùc sau ñaây:
Böôùc 3 : Neáu ngöôøi
Böôùc 1: Ngöôøi khieáu naïi noäp ñôn khieáu naïi
khieáu naïi ñoàng yù vôùi
ñeán cô quan, toå chöùc, caù nhaân coù thaåm
keát quaû giaûi quyeát thì
quyeàn giaûi quyeát khieáu naïi:
quyeát ñònh cuûa ngöôøi
Ví duï: Noäp ñôn ñeán UBND phôøng
giaûi quyeát khieáu naïi
Böôùc 2: Ngöôøi giaûi quyeát khieáu naïi xem xeùt,
coù hieäu löïc thi haønh.
giaûi quyeát khieáu naïi theo thaåm quyeàn vaø
Neáu ngöôøi khieáu naïi
trong thôøi gian do luaät ñònh:
khoâng ñoàng yù thì hoï
Ví duï UBND phôøng xem xeùt vaø giaûi quyeát
coù quyeàn löïa choïn
=> Keát quaû cuûa vieäc giaûi quyeát khieáu naïi:
moät trong hai caùch:
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 15
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
Quyeát ñònh giöõ nguyeân, söûa ñoåi hoaëc huûy hoaëc tieáp tuïc khieáu
boû quyeát ñònh haønh chính, quyeát ñònh chaám naïi leân ngöôøi ñöùng
döùt haønh vi haønh chính bò khieáu naïi; quyeát ñaàu cô quan haønh chính
ñònh boài thöôøng thieät haïi (neáu coù) cho caáp treân,hoaëc kieän ra
ngöôøi bò thieät haïi theo nguyeân taéc “ngöôøi bò Toaø Haønh chính thuoäc
thieät haïi coù quyeàn ñöôïc boài thöøông veà vaät Toaø aùn nhaân daân giaûi
chaát vaø phuïc hoài danh döï”: quyeát .
Ví duï: Böôùc 4 : Ngöôøi giaûi
Böôùc 3: Neáu ngöôøi khieáu naïi ñoàng yù vôùi quyeát khieáu naïi laàn hai
keát quaû giaûi quyeát thì hoï coù quyeàn löïa xem xeùt, giaûi quyeát
choïn moät trong hai caùch: yeâu caàu cuûa ngöôøi
-> Hoaëc tieáp tuïc khieáu naïi leân ngöôøi ñöùng khieáu naïi.
ñaàu cô quan haønh chính caáp treân tröïc tieáp Neáu ngöôøi khieáu naïi
cuûa cô quan ñaõ bò khieáu naïi laàn ñaàu: vaãn khoâng ñoàng yù
Ví duï: vôùi quyeát ñònh giaûi
-> Hoaëc kieän ra toaø Haønh chính thuoäc toaø quyeát laàn hai thì trong
aùn nhaân daân (trong tröôøng hôïp naøy, vuï thôøi gian do luaät quy
kieän seõ ñöôïc giaûi quyeát theo Phaùp leänh ñònh , coù quyeàn khôûi
Thuû tuïc giaûi quyeát caùc vuï aùn haønh chính): kieän ra Toaø haønh chính
Ví duï: thuoäc Toaø aùn nhaân
Böôùc 4: Ngöôøi giaûi quyeát khieáu naïi laàn hai daân.
xem xeùt, giaûi quyeát yeâu caàu cuûa ngöôøi
khieáu naïi, ra caùc quyeát ñònh sau:
Quyeát ñònh yeâu caàu ngöôøi coù quyeát ñònh
haønh chính, haønh vi haønh chính bò khieáu naïi
phaûi söûa ñoåi, huyû boû moät phaàn hay toaøn
boä quyeát ñònh haønh chính, chaám döùt haønh
vi haønh chính bò khieáu naïi, boài thöôøng thieät
haïi (neáu coù) - Neáu noäi dung khieáu naïi laø
ñuùng, ñuùng moät phaàn.  Quy trình toá caùo vaø
Quyeát ñònh giöõ nguyeân quyeát ñònh nhö laàn giaûi quyeát toá caùo
moät goàm caùc böôùc sau:
Neáu ngöôøi khieáu naïi vaãn khoâng ñoàng yù Böôùc 1 : Ngöôøi toá
vôùi quyeát ñònh giaûi quyeát laàn hai thì trong caùo göûi ñôn toá caùo
thôøi haïn do luaät ñònh, coù quyeàn khôûi kieän ra ñeán cô quan , toå chöùc ,
Toaø haønh chính thuoäc Toaø aùn nhaân daân. caù nhaân coù thaåm
Nhö vaäy, moïi quaù trình khieáu naïi theo con ñ- quyeàn giaûi quyeát toá
ôøng haønh chính ñeàu keát thuùc sau khi giaûi caùo.
quyeát khieáu naïi laàn hai. Tuy nhieân, ngôøi Böôùc 2 : Ngöôøi giaûi
khieáu naïi vaãn coøn quyeàn yeâu caàu toaø aùn quyeát toá caùo phaûi
giaûi quyeát vieäc khieáu naïi cuûa mình theo thuû tieán haønh vieäc xaùc
tuïc toá tuïng minh vaø giaûi quyeát noäi
*Quy trình toá caùo vaø giaûi quyeát toá caùo dung toá caùo.
ñöôïc thöïc hieän theo boán böôùc sau ñaây: Böôùc 3 : Neáu ngöôøi toá
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 16
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
Böôùc 1: Ngöôøi toá caùo göûi ñôn toá caùo ñeán caùo coù caên cöù cho
cô quan, toå chöùc, caù nhaân coù thaåm quyeàn raèng vieäc giaûi quyeát
giaûi quyeát toá caùo. toá caùo khoâng ñuùng
Böôùc 2. Trong thôøi gian luaät ñònh, ngöôøi giaûi phaùp luaät hoaëc quaù
quyeát toá caùo phaûi tieán haønh caùc vieäc: thôøi gian quy ñònh maø
Xaùc minh vaø phaûi ra quyeát ñònh veà noäi toá caùo khoâng ñöôïc
dung toá caùo, xaùc ñònh traùch nhieäm cuûa giaûi quyeát thì ngöôøi toá
ngöôøi coù haønh vi vi phaïm: caùo coù quyeàn toá caùo
AÙp duïng bieän phaùp xöû lyù theo thaåm vôùi cô quan, toå chöùc
quyeàn hoaëc kieán nghò cô quan, toå chöùc, caù caáp treân tröïc tieáp cuûa
nhaân coù thaåm quyeàn xöû lyù ñoái vôùi ngöôøi ngöôøi giaûi quyeát toá
vi phaïm. caùo.
Trong quaù trình tieáp nhaän, giaûi quyeát toá Böôùc 4 : Cô quan toå
caùo, neáu thaáy coù daáu hieäu phaïm toäi thì cô chöùc, caù nhaân giaûi
quan, toå chöùc tieáp nhaän, giaûi quyeát toá caùo quyeát toá caùo laàn hai
phaûi chuyeån tin baùo, chuyeån hoà sô cho cô coù traùch nhieäm giaûi
quan ñieàu tra, Vieän kieåm saùt ñeå giaûi quyeát quyeát trong thôøi gian
theo quy ñònh cuûa phaùp luaät toá tuïng hình söï: luaät quy ñònh.
Böôùc 3. Neáu ngöôøi toá caùo coù caên cöù cho
raèng vieäc giaûi quyeát toá caùo khoâng ñuùng
phaùp luaät hoaëc quaù thôøi haïn quy ñònh maø c/ Y nghĩa của quyền
toá caùo khoâng ñöôïc giaûi quyeát thì ngöôøi toá khiếu nại, tố cáo của công
caùo coù quyeàn toá caùo vôùi cô quan, toå chöùc dân
caáp treân tröïc tieáp cuûa ngöôøi giaûi quyeát toá Laø cô sôû phaùp lí ñeå
caùo. coâng daân thöïc hieän
Böùôc 4. Cô quan, toå chöùc, caù nhaân giaûi moät caùch coù hieäu
quyeát toá caùo laàn hai coù traùch nhieäm giaûi quaû quyeàn coâng daân
quyeát trong thôøi haïn luaät ñònh. cuûa mình trong moät xaõ
GV đưa ra các ví dụ để HS thấy được quyền khiếu nại, tố hoäi daân chuû, ñeå baûo
cáo trong bảo vệ môi trường veä quyeàn vaø lôïi ích
GV höôùng daãn HS döïa vaøo SGK ñeå tìm hôïp phaùp cuûa coâng
hieåu noäi dung naøy. daân, ngaên chaën nhöõng
Laø cô sôû phaùp lí ñeå coâng daân thöïc hieän vieäc laøm traùi phaùp
moät caùch coù hieäu quaû quyeàn coâng daân luaät, xaâm phaïm lôïi ích
cuûa mình trong moät xaõ hoäi daân chuû, ñeå cuûa Nhaø nöôùc, toå
baûo veä quyeàn vaø lôïi ích hôïp phaùp cuûa chöùc vaø coâng daân.
coâng daân, ngaên chaën nhöõng vieäc laøm traùi 4/ Traùch nhieäm cuûa
phaùp luaät, xaâm phaïm lôïi ích cuûa Nhaø nöôùc, nhà nước và công dân trong
toå chöùc vaø coâng daân. vieäc thöïc hieän caùc
neàn daân chuû cuûa
coâng daân
a/ Traùch nhieäm
cuûa Nhaø nöôùc
QH ban haønh Hieán
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 17
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
Hoạt động 2: ( 10’ ) – Đàm thoại phaùp vaø caùc luaät laøm
* Mục tiêu: HS hiểu được traùch nhieäm cuûa nhà nước cô sôû phaùp lí vöõng
và công dân trong vieäc thöïc hieän caùc neàn daân chaéc cho söï hình thaønh
chuû cuûa coâng daân cheá ñoä daân chuû tröïc
* Cách tiến hành: GV hướng dẫn HS xem SGK và GV kết hợp tieáp vaø daân chuû giaùn
giảng giải tieáp.
GV hoûi: NN ta ñaûm baûo caùc quyeàn daân Chính phuû vaø chính
chuû cuûa coâng daân nhö theá naøo? quyeàn caùc caáp toå
HS trao ñoåi, traû lôøi. chöùc thi haønh HP vaø PL.
GV boå sung, ñieàu chænh, keát luaän Nhaø Toøa aùn vaø caùc cô
nöôùc baûo ñaûm baèng caùch: quan tö phaùp phaùt hieän
+ Nhaø nöôùc ban haønh phaùp luaät, trong ñoù, kòp thôøi vaø xöû lí
quy ñònh cho coâng daân coù caùc quyeàn daân nghieâm minh nhöõng vi
chuû; quy ñònh traùch nhieäm cuûa caùc cô quan phaïm phaùp luaät.
nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn vaø caùn boä,
coâng chöùc baûo ñaûm caùc quyeàn naøy cuûa
coâng daân.
+ Caùc cô quan baûo veä phaùp luaät vaø cô quan b/ Traùch nhieäm
nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn khaùc tröøng trò cuûa coâng daân
nghieâm khaéc caùc haønh vi vi phaïm phaùp Thöïc hieän quyeàn
luaät, xaâm phaïm tôùi caùc quyeàn daân chuû daân chuû töùc laø thöïc
cuûa coâng daân. thi quyeàn cuûa ngöôøi
laøm chuû nhaø nöôùc vaø
GV hoûi tieáp: CD coù traùch nhieäm thöïc hieän xaõ hoäi. Muoán laøm
caùc quyeàn daân chuû NTN? moät ngöôøi chuû toát thì
HS trao ñoåi, traû lôøi. tröôùc tieân caàn coù yù
GV boå sung, keát luaän: thöùc ñaày ñuû veà traùch
+ Söû duïng ñuùng ñaén caùc quyeàn daân chuû nhieäm laøm chuû.
cuûa mình.
+ Khoâng laïm duïng quyeàn daân chuû ñeå laøm
traùi phaùp luaät, gaây thieät haïi ñeán quyeàn vaø
lôïi ích hôïp phaùp cuûa ngöôøi khaùc, xaâm phaïm
traät töï, an toaøn xaõ hoäi, xaâm phaïm tôùi lôïi
ích cuûa Nhaø nöôùc vaø xaõ hoäi.

4/ Củng cố, luyện tập: ( 4’ )


GV đưa ra bảng so sánh
HS điền vào bảng

Khieáu naïi Toá caùo


Ai laø ngöôøi coù
quyeàn?

Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 18


Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
Muïc ñích

Quyeàn vaø nghóa vuï


cuûa ngöôøi khieáu
naïi, toá caùo

Ngöôøi coù thaåm


quyeàn giaûi quyeát

5/ Dặn dò: ( 1’ )
Các em về nhà học bài và xem trước bài 8 – Pháp luật với sự phát triển của công dân
Tuần 24
Tiết PPCT 24
Ngày soạn: 10/01/2010

Bài 8 ( 2 tiết )
PHÁP LUẬT VỚI SỰ PHÁT TRIỂN CỦA CÔNG DÂN
( Tiết 1 )

I/ Mục tiêu bài học:


Học xong bài này, HS cần đạt được:
1/ Về kiến thức:
Hiểu được khái niệm, nội dung cơ bản về quyền học tập, sáng tạo và phát triển của công dân
2/ Về kĩ năng:
Biết thực hiện quyền học tập, sáng tạo và phát triển của công dân theo quy định của pháp
luật
3/ Về thái độ:
Có ý chí vươn lên, sáng tạo trong học tập và lao động để trở thành người công dân có ích
cho đất nước trong thời đại mới
II/ Phương tiện dạy học:
- SGK, SGV GDCD 12, tài liệu tham khảo…
- Giấy khổ lớn, phiếu học tập…
III/ Tiến trình tổ chức dạy học:
1/ Kiểm tra bài cũ: ( 3’ )
Câu hỏi:Hãy phân biệt sự khác nhau giữa quyền khiếu nại và quyền tố cáo của công dân?
2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ )
Trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội mước ta, Đảng và Nhà nước rất chú trọng đến
yêu cầu nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài nhằm chuẩn bị một thế hệ công dân có trí
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 19
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
tuệ và tài năng, tạo nên sức mạnh của cả dân tộc để đi vào thời đại khoa học – công nghệ, thông tin - điện
tử, hội nhập và toàn cầu hóa.
Bác Hồ đã từng nói:
“ Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây
Vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người”
Để hiểu rõ vấn đề này, chúng ta sẽ tìm hiểu tiếp bài 8 – Pháp luật với sự phát triển của công
dân
3/ Dạy bài mới:
Hoạt động của GV và HS Nội dung bài học
1/ Quyeàn hoïc taäp,
saùng taïo vaø phaùt
Hoạt động 1: ( 12’ ) - Thảo luận nhóm trieån cuûa công dân
* Mục tiêu: HS hiểu được khái niệm và nội dung cơ bản của a/ Quyeàn hoïc taäp
quyền học tập cuûa coâng daân
* Cách tiến hành: GV đưa ra các tình huống cho học sinh thảo
luận nhóm
GV chia lớp ra làm 4 nhóm
GV đưa tình huống cho các nhóm thảo luận, thời gian 4 phút
GV neâu caùc tình huoáng:
Tình huoáng 1: Thaéng chaúng may bò beänh vaø
lieät hai chaân töø naêm 3 tuoåi. Naêm nay, ñaõ 8
tuoåi maø Thaéng chöa ñöôïc ñeán tröôøng. Vì meï
Thaéng cho raèng, Thaéng coù hoïc cuõng khoâng
coù ích gì, maø taøn taät nhö vaäy chaéc chaúng
coù tröôøng naøo nhaän vaøo hoïc.
Em coù taùn thaønh yù kieán cuûa meï thaéng
khoâng? Vì sao?
Tình huoáng 2: Sau khi toát nghieäp THCS, caû hai
chò em Hieàn vaø Tuù cuøng coù nguyeän voïng
vaøo hoïc lôùp 10 THPT. Nhöng vì gia ñình khoù
khaên neân boá Hieàn quyeát ñònh: “Tuù laø con
trai neân caàn tieáp tuïc ñi hoïc. Coøn Hieàn laø
con gaùi coù hoïc cao cuõng chæ laøm ruoäng vaø
ñi laáy choàng nhö nhöõng ñöùa con gaùi laøng
naøy neân ôû nhaø ñeå ñôõ ñaàn cha meï.”
Em coù taùn thaønh yù kieán cuûa boá Hieàn
khoâng?
Tình huống 3 : Thaønh laø moät thanh nieân daân
toäc thieåu soá ôû mieàn nuùi vöøa toát nghieäp
THPT. Thaønh raát yeâu thích hoäi hoaï vaø coù
chuùt naêng khieáu neân muoán thi vaøo heä chính
quy cuûa moät tröôøng Ñaïi hoïc Mó thuaät. Nhöng
vì gia ñình khoù khaên neân anh khoâng theå thöïc
hieän öôùc mô cuûa mình. Thaønh döï ñònh veà
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 20
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
Haø Noäi kieám vieäc laøm ñeå soáng vaø phuï
giuùp gia ñình, sau ñoù seõ oân luyeän thi vaøo
heä taïi chöùc cuûa tröôøng Ñaïi hoïc Mó thuaät
Haø Noäi ñeå hoïc vaø trôû thaønh hoaï só. Moät
ngöôøi baïn khuyeân Thaønh: ôû laïi queâ höông
maø laøm ruoäng, mình laø ngöôøi daân toäc, laïi
laø noâng daân laøm sao trôû thaønh hoaï só ñöôïc
maø hoïc mó thuaät. Khoù khaên theá naøy, bieát
bao giôø môùi ñi thi vaø hoïc ñöôïc.
Em coù suy nghó gì veà yù kieán cuûa baïn
Thaønh?
- Tình huống 4: Hoµi nãi víi Th¶o : Nãi c«ng d©n cã
quyÒn häc kh«ng h¹n chÕ lµ kh«ng ®óng ®©u !
H¹n chÕ râ rµng qu¸ ®i chø. Ch¼ng h¹n nh tôi
m×nh, sau khi häc xong trung häc phæ th«ng th×
cã ®øa vµo trêng ®¹i häc, cao ®¼ng, cã ®øa chØ
vµo trêng trung cÊp chuyªn nghiÖp, trêng d¹y
nghÒ, cã ®øa l¹i ch¼ng ®îc häc hµnh g× n÷a mµ
ph¶i ®i lao ®éng ngay.
C©u hái :
Em cã ®ång ý víi suy nghÜ cña Hoµi kh«ng ?
V× sao ?
GV toå chöùc cho HS thaûo luaän nhoùm 3
tình huoáng treân.
Caùc nhoùm thaûo luaän vaø cöû ñaïi dieän
baùo caùo keát quaû.
Caû lôùp tranh luaän, boå sung, thoáng nhaát
yù kieán.
GV ñöa ra ñaùp aùn :
+ Khoâng ñoàng yù vôùi yù kieán cuûa meï
Thaéng.Vì: Ngöôøi laønh laën hat khuyeát taät
ñeàu coù quyeàn vaø cô hoäi hoïc taäp nhö nhau.
+ Khoâng ñoàng yù vôùi yù kieán cuûa boá Hieàn :
Vì, moïi ngöôøi khoâng phaân bieät nam nöõ ñeàu Moïi coâng daân ñeàu
coù quyeàn vaø cô hoäi hoïc taäp nhö nhau. Ñieàu coù quyeàn hoïc töø thaáp
10 – Luaät Giaùo naêm 2005 quy ñònh: “Hoïc taäp ñeán cao, coù theå hoïc
laø quyeàn vaø nghóa vuï cuûa CD. Moïi CD baát cöù ngaønh,ngheà
khoâng phaân bieät daân toäc, toân giaùo, tín naøo, coù theå hoïc baèng
ngöôõng, nguoàn goác gia ñình, ñòa vò xaõ hoäi, nhieàu hình thöùc vaø coù
hoaøn caûnh KT ñeàu bình ñaúng veà cô hoäi HT… theå hoïc thöôøng xuyeân,
NN vaø xaõ hoäi taïo ñieàu kieän cho teû em hoïc suoát ñôøi, mọi công
khuyeát taät, treû coù hoaøn caûnh khoù khaên dân đều được đối xử bình đẳng về
khaùc ñöôïc hoïc vaên hoaù vaø hoïc ngheà phuø cơ hội học tập.
hôïp.”
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 21
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
+ YÙ kieán cuûa Thaønh laø sai. Vì, moïi ngöôøi
khoâng phaân bieät daân toäc, thaønh phaàn xaõ
hoäi…coù theå hoïc baát cöù ngaønh ngheà naøo
phuø hôïp vôùi khaû naêng, sôû thích cuûa mình,
coù theå hoïc baèng nhieàu hình thöùc nhö chính
quy, taïi chöùc, ñaøo taïo töø xa, hieän taïi chöa
ñöôïc theo hoïc thì coù hoïc khi naøo coù ñieàu
kieän.
+ Em không đồng ý với ý kiến của Hoài. Vì công dân có quyền
học tập không hạn chế, nhưng cũng tuỳ thuộc vào khả năng,
hoàn cảnh của mỗi cá nhân…
GV yeâu caàu HS laàn löôït traû lôøi caùc
caâu hoûi:
Em hieåu quyeàn hoïc taäp laø gì?
- Vì sao caàn phaûi hoïc taäp?
GV toång hôïp yù kieán HS vaø ñi ñeán keát
luaän:
+ Quyeàn hoïc taäp laø quyeàn coâng daân ñöôïc
hoïc töø thaáp ñeán cao, coù theå hoïc baát cöù
ngaønh ngheà naøo, coù theå hoïc baèng nhieàu
hình thöùc vaø coù theå hoïc thöôøng xuyeân, hoïc
suoát ñôøi theo khaû naêng cuûa baûn thaân; moïi
coâng daân ñeàu ñöôïc ñoái xöû bình ñaúng veà cô
hoäi hoïc taäp. b/ Quyeàn saùng taïo
+ Coù hoïc taäp thì môùi coù tri thöùc vaø môû cuûa coâng daân
roäng hieåu bieát cuûa baûn thaân ñeå laøm chuû
cuoäc ñôøi mình, coù ñuû naêng löïc ñaûm baûo
cuoäc soáng cuûa baûn thaân, gia ñình vöôn leân
laøm giaøu vaø goùp phaàn xaây döïng, baûo veä
queâ höông ñaát nöôùc. Hoïc taäp bao giôø cuõng
quan troïng, nhaát laø trong neàn kinh teá trí
thöùc.
Löu yù:  Khoâng neân hieåu quyeàn hoïc taäp
cuûa coâng daân theo nghóa chung chung maø
phaûi hieåu coâng daân coù quyeàn hoïc taäp theo
quy ñònh cuûa phaùp luaät. Ví duï, muoán hoïc ôû
Tröôøng Ñaïi hoïc khoa hoïc Xaõ hoäi vaø Nhaân
vaên thì phaûi döï kyø thi tuyeån vaø phaûi ñaït
ñieåm quy ñònh ñoái vôùi ngaønh hoïc maø mình
muoán vaøo hoïc v.v… Nhö vaäy, vieäc thöïc hieän
quyeàn hoïc taäp nhö theá naøo laø tuyø thuoäc
vaøo khaû naêng vaø ñieàu kieän cuûa moãi
ngöôøi.
 Lieân heä tình huoáng 1: Duø sau naøy Hieàn
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 22
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
coù ôû nhaø laøm ruoäng cuõng caàn hoïc heát
THPT vaø coù theå theo hoïc caùc khoaù hoïc, caùc
khoaù taäp huaán cho noâng daân…ñeå coù theâm
kieán thöùc veà cuoäc soáng, kieán thöùc veà lao
ñoäng saûn xuaát ñeå taêng naêng suaát lao
ñoäng, vöôn leân laøm giaøu.
 Lieân heä tình huoáng 2: Ngöôøi khuyeát taät
cuõng caàn hoïc taäp ñeå coù hieåu bieát xaõ hoäi,
ñöôïc hoaø nhaäp vôùi coäng ñoäng vaø hoïc
ngheà phuø hôïp ñeå coù theå töï chaêm lo, nuoâi
soáng baûn thaân…
GV yeâu caàu HS töï ñoïc noäi dung quyeàn hoïc
taäp trong SGK. GV choát laïi.
GV chuyeån yù: Ñeå taïo ñieàu kieän cho coâng
daân ñöôïc phaùt trieån moïi naêng löïc caù
nhaân , Nhaø nöôùc ta ñaõ thöøa nhaän vaø baûo
ñaûm caùc quyeàn khaùc.
Hoạt động 2: ( 12’ ) - Thảo luận nhóm Quyeàn cuûa moãi
* Mục tiêu: HS hiểu được khái niệm và nội dung cơ bản của ngöôøi ñöôïc töï do
quyền sáng tạo nghieân cöùu khoa hoïc,
* Cách tiến hành: GV đưa ra tình huống cho HS cả lớp thảo töï do tìm toøi, suy nghó
luận chung ñeå ñöa ra caùc phaùt
GV neâu tình huoáng: minh, saùng cheá, saùng
Anh Laâm laø moät noâng daân ngheøo, môùi kieán, caûi tieán kó thuaät,
hoïc heát lôùp 9 nhöng thöông meï boùc laïc vaát hôïp lí hoùa saûn xuaát;
vaû, anh maøy moø cheá taïo maùy taùch voû laïc. quyeàn veà saùng taùc
Thaáy Laâm vaát vaû, cha meï nhieàu laàn can vaên hoïc, ngheä thuaät,
ngaên: “Mình laø noâng daân thì saùng taïo laøm khaùm phaù khoa hoïc ñeå
sao ñöôïc? Thoâi, deïp ñi con!” Laâm vaãn kieân trì taïo ra caùc saûn phaåm,
nghieân cöùu vaø thöû nghieäm, hôn 1 naêm sau coâng trình khoa hoïc veà
môùi hoaøn chænh xong maùy taùch voû laïc vaø caùc lónh vöïc ñôøi soáng
ñaët teân cho noù laø Tuøng Laâm. Caùi maùy xaõ hoäi.
cuûa anh giuùp giaûm vaát vaû trong vieäc taùch
voû laïc, maø naêng suaát laïi cao gaáp 40 laàn lao
ñoäng thuû coâng. Laâm quyeát ñònh mang chieác
maùy cuûa mình ñi ñaêng kí baûn quyeàn sôû höõu
höõu coâng nghieäp. Thaáy vaäy, cha anh e ngaïi:
“Oâi trôøi! Goïi laø saùng cheá thì maùy phaûi Quyeàn saùng taïo cuûa
hieän ñaïi, phaûi do kó sö, tieán só saùng taïo ra coâng daân bao goàm
môùi ñöôïc caáp baûn quyeàn sôû höõu coâng quyeàn taùc giaû, quyeàn
nghieäp chöù. Mang noù ñi laøm gì cho maát sôû höõu coâng nghieäp
coâng.” vaø hoaït ñoäng khoa hoïc,
Em coù suy nghó gì veà lôøi noùi cuûa cha Laâm? coâng ngheä
Vì sao? c/ Quyền được phát triển
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 23
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
Hoïc sinh neâu yù kieán vaø tranh luaän. của công dân
GV nhaän xeùt, ñöa ra ñaùp aùn:
+ Moïi coâng daân ñeàu coù quyeàn saùng taïo.
+ Coâng daân coù quyeàn ñeà nghò Nhaø nöôùc
caáp baûn quyeàn sôû höõu coâng nghieäp cho
saûn phaåm do mình saùng taïo ra. Caên cöù vaøo
quy ñònh veà baûn quyeàn sôû höõu coâng
nghieäp, cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn
seõ caáp baûn quyeàn sôû höõu coâng nghieäp
neáu saûn phaåm coù ñuû tieâu chuaån quy ñònh.
GV giôùi thieäu Ñieàu 60 – Hieán phaùp 1992.
Quyeàn saùng taïo laø quyeàn daân söï cuûa coâng
daân. Quyeàn saùng taïo cuûa coâng daân bao
goàm hai loaïi :
+ Quyeàn nghieân cöùu khoa hoïc , kó thuaät ,
phaùt minh , saùng cheá , caûi tieán kó thuaät , Quyeàn ñöôïc phaùt
hôïp lí hoùa saûn xuaát ; trieån laø quyeàn cuûa
+ Quyeàn saùng taùc veà vaên hoïc , ngheä coâng daân ñöôïc soáng
thuaät (quyeàn taùc giaû) vaø tham gia caùc hoaït trong moâi tröôøng xaõ
ñoäng vaên hoùa khaùc. hoäi vaø töï nhieân coù lôïi
GV yeâu caàu HS laàn löôït traû lôøi caùc cho söï toàn taïi vaø phaùt
caâu hoûi: trieån veà theå chaát, tinh
Quyeàn saùng coù yù nghóa nhö theá naøo ñoái thaàn, trí tueä, ñaïo ñöùc;
vôùi coâng daân? coù möùc soáng ñaày ñuû
HS coù theå thöïc hieän quyeàn saùng taïo nhö veà vaät chaát; ñöôïc hoïc
theá naøo? taäp, nghæ ngôi, vui chôi,
GV keát luaän: giaûi trí, tham gia caùc
+ Quyeàn saùng taïo laø quyeàn moãi cuûa ngöôøi hoïat ñoäng vaên hoùa;
ñöôïc töï do nghieân cöùu khoa hoïc, töï do tìm toøi, ñuôïc cung caáp thoâng tin
suy nghó ñeå ñöa ra caùc phaùt minh, saùng cheá, vaø chaêm soùc söùc
saùng kieán, caûi tieán kæ thuaät, hôïp lí hoaù SX; khoûe; ñöôïc khuyeán
quyeàn veà saùng taùc VH ngheä thuaät, khaùm khích, boài döôõng ñeå
phaù khoa hoïc ñeå taïo ra caùc saûn phaåm, phaùt trieån taøi naêng.
coâng trình khoa hoïc veà caùc lónh vöïc ñôøi Quyeàn ñöôïc phaùt
soáng xaõ hoäi. trieån cuûa coâng daân
+ Quyeàn saùng taïo cuûa coâng daân bao goàm: ñöôïc bieåu hieän ôû hai
quyeàn taùc giaû, quyeàn sôû höõu coâng nghieäp noäidung:
vaø quyeàn hoaït ñoäng khoa hoïc, coâng ngheä. Moät laø, quyeàn cuûa
Coâng daân coù quyeàn saùng taïo ra caùc taùc coâng daân ñöôïc höôûng
phaåm vaên hoïc, ngheä thuaät, khoa hoïc; Caùc ñôøi soáng vaät chaát vaø
taùc phaåm baùo chí; caùc saùng cheá, kieåu tinh thaàn ñaày ñuû ñeå
daùng coâng nghieäp, nhaõn hieäu haøng hoaù phaùt trieån toaøn dieän.
vaø tao ra caùc saûn phaåm mang tính saùng taïo Hai laø, coâng daân coù
trong hoaït ñoäng khoa hoïc vaø coâng ngheä quyeàn ñöôïc khuyeán
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 24
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
khích, boài döôõng ñeå
phaùt trieån taøi naêng.

Hoạt động 3: ( 12’ ) – Đàm thoại


* Mục tiêu: HS hiểu được khái niệm và nội dung cơ bản của
quyền được phát triển của công dân
* Cách tiến hành: GV đưa ra các câu hỏi cho HS trả lời kết hợp
với diễn giảng
GV laàn löôït neâu caùc caâu hỏi ñaøm thoaïi:
Caùc em ñöôïc gia ñình vaø Nhaø nöôùc quan
taâm tôùi söï phaùt trieån veà trí tueä, söùc khoeû,
ñaïo ñöùc nhö theá naøo?
Ñoái vôùi nhöõng treû em coù naêng khieáu thì
Nhaø nöôùc taïo ñieàu kieän phaùt trieån naêng
khieáu nhö theá naøo?
Vì sao caùc em coù ñöôïc söï quan taâm ñoù?
Em hieåu quyeàn ñöôïc phaùt trieån cuûa coâng
daân laø gì?
HS phaùt bieåu.
GV boå sung, ñieàu chænh, keát luaän:
+ Caùc em coù ñöôïc söï quan taâm ñoù laø do
phaùp luaät nöôùc ta quy ñònh coâng daân coù
quyeàn ñöôïc phaùt trieån.
+ Quyeàn ñöôïc phaùt trieån laø quyeàn cuûa
coâng daân ñöôïc soáng trong moâi tröôøng xaõ
hoäi vaø töï nhieân ...
GV chuyeån yù: Caùc em ñaõ bieát quyeàn ñöôïc
phaùt trieån cuûa coâng daân. Vaäy noäi dung cuï
theå cuûa quyeàn naøy nhö theá naøo?
GV cho HS xem moät soá hình aûnh veà böõa côm
ñuû chaát cuûa moät gia ñình; ngöôøi daân vuøng
saâu, vuøng xa ñöôïc khaùm beänh mieãn phí, treû
em ñöôïc tieâm phoøng beänh; hình aûnh HS ñi
tham quan quan; hình aûnh giaø treû chôi theå
thao, đọc báo, xem ti vi,
GV hoûi:
Nhöõng hình aûnh vöøa xem noùi veà vaán ñeà gì
trong quyeàn ñöôïc phaùt trieån cuûa coâng daân?
HS phaùt bieåu.
GV ñaët theâm caâu hoûi:
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 25
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
Em hieåu theá naøo laø CD ñöôïc höôûng ñôøi
soáng vaät chaát ñaày ñuû? Neâu ví duï.
Em hieåu theá naøo laø CD ñöôïc höôûng ñôøi
soáng tinh thaàn ñaày ñuû? Neâu ví duï.
Em hieåu theá naøo laø phaùt trieån toaøn dieän?
Neâu ví duï.
HS phaùt bieåu.
GV boå sung, ñieàu chænh, keát luaän:
+ Coâng daân ñöôïc höôûng ñôøi soáng vaät chaát
ñaày ñuû coù nghóa laø: CD, ñaët bieät laø treû em
ñöôïc höôûng möùc soáng, ñöôïc chaêm soùc y teá
ñaày ñuû ñeå phaùt trieån veà theå chaát trong
ñieàu kieän coù theå, phuø hôïp vôùi hoaøn caûnh
KT – XH cuûa ñaát nöôùc.
+ CD ñöôïc höôûng ñôøi soáng tinh thaàn ñaày ñuû
coù nghóa laø: ñöôïc tieáp caän caùc phöông tieän
thoâng tin ñaïi chuùng; ñöôïc nghæ ngôi, vui chôi,
giaûi trí vaø tham gia caùc hoaït ñoäng VH, vaên
ngheä phuø hôïp vôùi löùa tuoåi; ñöôïc söû duïng
caùc coâng trình VH coâng coäng. CD ñöôïc phaùt
trieån toaøn dieän coù nghóa laø: ñöôïc taïo ñieàu
kieän ñeå phaùt trieån veà trí tueä, theå chaát,
ñaïo ñöùc, thaåm mó, caùc naêng khieáu caù
nhaân.
GV neâu tình huoáng:
Tình huoáng 1: Thaéng môùi 6 tuoåi, ñang hoïc
lôùp 1 nhöng ñaõ coù theå bôi qua con soâng
roäng, nhanh hôn taát caû treû em ôû vuøng soâng
nöôùc naøy. Coù ngöôøi noùi: Thaéng coù trieån
voïng trôû thaønh moät vaän ñoäng vieân bôi loäi.
Cha meï Thaéng caàn boài döôõng khaû naêng
naøy cho con.
Tình huoáng 2: Haø laø moät HS thoâng minh vaø
hieáu hoïc. Môùi hoïc lôùp 3 nhöng em ñaõ giaûi
ñöôïc nhöõng baøi toaùn khoù vaø laøm ñöôïc
nhöõng ñeà vaên cuûa lôùp 4, lôùp 5 neân khoâng
muoán hoïc ôû chöông trình cuûa lôùp 3 nöõa. Meï
Haø muoán xin cho con leân hoïc lôùp 4. Haøng
xoùm coù ngöôøi khuyeán khích meï Haø laøm ñôn
xin cho con leân lôùp treân, nhöng coù ngöôøi laïi
noùi: “Treû con vaøo lôùp 1 coøn phaûi ñuùng ñoä
tuoåi. Chaúng tröôøng naøo cho pheùp HS ñang
hoïc lôùp 3 ñöôïc vöôït leân hoïc lôùp 4 ñaâu.”
Em coù taùn thaønh yù kieán ñoù khoâng? Vì sao?
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 26
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
GV toå chöùc cho HS thaûo luaän nhoùm.
Caùc nhoùm cöû ñaïi dieän baùo caùokeát
quaû thaûo luaän.
GV nhaän xeùt vaø ñöa ra ñaùp aùn

4/ Củng cố, luyện tập: ( 4’ )


GV đưa ra các câu hỏi
HS trả lời cá nhân
1/ Tại sao nói quyền học tập của công dân Việt Nam thể hiện tính nhân văn của chế độ xã hội chủ
nghĩa ở nước ta?
2/ Theo em, tại sao Hiến Pháp và Luật Giáo dục nước ta quy định công dân có quyền học tập bằng
các hình thức khác nhau và ở các loại hình trường lớp khác nhau?
3/ Em hãy nêu ví dụ để chứng minh rằng công dân có quyền sáng tạo và phát triển.
5/ Dặn dò: ( 1’ )
Các em về nhà học bài và xem trước phần còn lại của bài 8

Tuần 25
Tiết PPCT 25
Ngày soạn: 15/01/2010
Bài 8 ( 2 tiết )
PHÁP LUẬT VỚI SỰ PHÁT TRIỂN CỦA CÔNG DÂN
( Tiết 2 )
I/ Mục tiêu bài học:
Học xong bài này, HS cần đạt được:
1/ Về kiến thức:
- Hiểu được ý nghĩa của quyền học tập, sáng tạo và phát triển của công dân
- Hiểu được trách nhiệm của nhà nước và công dân trong việc thực hiện các quyền này của
công dân
2/ Về kĩ năng:
Biết thực hiện quyền học tập, sáng tạo và phát triển của công dân theo quy định của pháp
luật
3/ Về thái độ:
Có ý chí vươn lên, sáng tạo trong học tập và lao động để trở thành người công dân có ích
cho đất nước trong thời đại mới
II/ Phương tiện dạy học:
- SGK, SGV GDCD 12, tài liệu tham khảo…
- Giấy khổ lớn, phiếu học tập…
III/ Tiến trình tổ chức dạy học:
1/ Kiểm tra bài cũ: ( 3’ )
Câu hỏi:Hãy phân biệt sự khác nhau giữa quyền khiếu nại và quyền tố cáo của công dân?
2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ )

Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 27


Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
Ở tiết trước các em đã hiểu được thế nào là quyền học tập, sáng tạo và phát triển của công
dân, đây là những quyền cơ bản của công dân và nó cóáy nghĩa rất quan trọng đối với mỗi công dân. Vậy,
quyền học tập, sáng tạo và phát triển của công dân có ý nghĩa như thế nào? Nhà nước và công dân cần có
trách nhiệm gì để thực hiện tốt các quyền này của công dân. Chúng ta sẽ tìm hiểu tiếp phần còn lại của bài
3/ Dạy bài mới:

Hoạt động của GV và HS Nội dung bài học


Hoạt động 1: ( 12’ ) – Đàm thoại - Diễn giảng 2/ YÙ nghóa quyeàn
* Mục tiêu:HS hieåu yù nghóa quyeàn hoïc taäp, hoïc taäp, saùng taïo
saùng taïo vaø phaùt trieån cuûa coâng daân. vaø phaùt trieån cuûa
* Caùch thöïc hieän: GV laàn löôït neâu caùc coâng daân
caâu hoûi ñaøm thoaïi cho HS trả lời
Vieäc Nhaø nöôùc coâng nhaän quyeàn hoïc taäp
cuûa coâng daân coù yù nghóa nhö theá naøo ñoái
vôùi em?
Vieäc Nhaø nöôùc coâng nhaän quyeàn saùng taïo
cuûa coâng daân coù yù nghóa nhö theá naøo ñoái
vôùi em?
Vieäc Nhaø nöôùc coâng nhaän quyeàn ñöôïc
phaùt trieån cuûa coâng daân coù yù nghóa nhö
theá naøo ñoái vôùi em? Quyeàn hoïc taäp, saùng
HS neâu yù kieán. taïo vaø phaùt trieån laø
GV boå sung, ñieàu chænh, keát luaän: quyeàn cô baûn cuûa
+ Quyeàn hoïc taäp, quyeàn saùng taïo, quyeàn coâng daân, theå hieän
ñöôïc phaùt trieån laø caùc quyeàn cô baûn cuûa baûn chaát toát ñeïp cuûa
cheá ñoä xaõ hoäi ta, laø
coâng daân, laø cô sôû, ñieàu kieän caàn thieát ñeå
con ngöôøi ñöôïc phaùt trieån toaøn dieän, trôû cô sôû, ñieàu kieän caàn
thaønh nhöõng coâng daân toát, ñaùp öùng yeâu thieát ñeå con ngöôøi
caàu cuûa söï nghieäp CNH, HÑH ñaát nöôùc. ñöôïc phaùt trieån toøan
+ Treân cô sôû quyeàn hoïc taäp, saùng taïo vaø dieän, trôû thaønh nhöõng
phaùt trieån, nhöõng ngöôøi hoïc gioûi, taøi naêngcoâng daân toát, ñaùp
coù theå phaán ñaáu hoïc taäp, nghieân cöùu ñeå öùng yeâu caàu cuûa söï
trôû thaønh nhöõng nhaân taøi cho queâ höông, nghieäp coâng nghieäp
ñaát nöôùc hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát
nöôùc.
3/ Traùch nhieäm cuûa
Nhaø nöôùc vaø coâng
daân trong vieäc baûo
ñaûm vaø thöïc hieän
quyeàn hoïc taäp,
Hoạt động 2: ( 15’ ) – Thảo luận nhóm saùng taïo vaø phaùt
* Mục tiêu: HS hieåu traùch nhieäm cuûa Nhaø trieån cuûa coâng daân
nöôùc vaø coâng trong vieäc ñaûm baûo quyeàn a/ Traùch nhieäm
hoïc taäp, saùng taïo vaø phaùt trieån cuûa coâng cuûa Nhaø nöôùc
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 28
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
daân
* Cách thực hiện: GV đưa ra tình huống cho HS thảo luận
GV giao tình huống, thời gian 4 phút
Tình huống
HuyÒn nãi víi Hoa : Nµy Hoa, nãi Nhµ níc tr¸ch
nhiÖm b¶o ®¶m quyÒn häc tËp cña c«ng d©n cã
®óng kh«ng ?
Hoa : Ch¼ng ph¶i ®©u ! QuyÒn häc tËp chñ
yÕu do mçi ngêi tù lo liÖu, tù thùc hiÖn ; Nhµ níc
ch¼ng cã tr¸ch nhiÖm g× ®©u !
HuyÒn : Tí xem ti vi thÊy nãi h»ng n¨m Nhµ níc
dµnh rÊt nhiÒu tiÒn ®Ó x©y dùng trêng häc, ®Ó
gióp ®ì con em gia ®×nh khã kh¨n, con em gia
®×nh ë vïng s©u, vïng xa, vïng miÒn nói. §Êy
ch¼ng ph¶i Nhµ níc thùc hiÖn tr¸ch nhiÖm b¶o
®¶m quyÒn häc tËp cña c«ng d©n lµ g× ?
C©u hái :
HuyÒn nãi nh vËy cã ®óng kh«ng ?
Em cã thÓ bæ sung ®iÒu g× sau ý kiÕn cña HuyÒn
?
HS thảo luận nhóm
HS đại diện trình bày
GV nhận xét – kết luận
GV ñaët caùc caâu hoûi ñaøm thoaïi:
Nhaø tröôøng ñaõ ñaûm baûo quyeàn hoïc taäp,
saùng taïo vaø phaùt trieån cuûa caùc em nhö theá
naøo?
Chính quyeàn ñòa phöông ñaõ ñaûm baûo quyeàn
hoïc taäp, saùng taïo vaø phaùt trieån cuûa caùc
em nhö theá naøo?
GV giaûng:
+ Trong ñieàu kieän hieän nay cuûa ñaát nöôùc ta, Ban haønh chính saùch,
maëc duø ngaân saùch coøn haïn cheá, Nhaø phaùp luaät, thöïc hieän
nöôùc ta vaãn ñaëc bieät daønh öu tieân cho söï ñoàng boä caùc bieän
nghieäp giaùo duïc, coi giaùo duïc laø quoác saùch phaùp caàn thieát ñeå
haøng ñaàu. Haøng naêm, Nhaø nöôùc daønh caùc quyeàn naøy thöïc söï
khoaûng 20% ngaân saùch quoác gia cho söï ñi vaøo ñôøi soáng cuûa
nghieäp phaùt trieån giaùo duïc. Trong lòch söû moãi ngöôøi daân. Caùc
nöôùc nhaø, chöa bao giôø söï nghieäp giaùo duïc quyeàn naøy cuûa coâng
coù böôùc phaùt trieån vöôït baäc nhö hieän nay: daân vaø caùc bieän
heä thoáng tröôøng lôùp môû roäng caùc loaïi hình phaùp baûo ñaûm thöïc
vaø ñeàu khaép caû nöôùc; thöïc hieän xong phoå hieän cuûa Nhaø nöôùc
caäp giaùo duïc Tieåu hoïc vaø ñang thöïc hieän ñöôïc quy ñònh trong
phoå caäp Trung hoïc cô sôû. Hieán phaùp, Luaät Giaùo
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 29
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
+ Nhaø nöôùc ñaëc bieät quan taâm ñeán phaùt duïc, Luaät Sôû höõu trí
trieån giaùo duïc ôû vuøng saâu, vuøng xa, giuùp tueä, Luaät Khoa hoïc vaø
ñôõ nhöõng HS thuoäc dieän khoù khaên. Ñieàu Coâng ngheä, Luaät Baûo
naøy theå hieän tính nhaân vaên cuûa cheá ñoä veä, Chaêm soùc vaø
xaõ hoäi chuû nghóa cuûa nöôùc ta hieän nay. Giaùo duïc treû em vaø
+ Phaùt hieän vaø boài döôõng nhaân taøi laø moät trong nhieàu vaên baûn
chuû tröông chieán löôïc cuûa Ñaûng vaø Nhaø phaùp luaät khaùc cuûa
nöôùc, coi “Hieàn taøi laø nguyeân khí quoác gia”. Nhaø nöôùc.
GV kết luận Nhaø nöôùc thöïc hieän
Ban haønh chính saùch, phaùp luaät, thöïc hieän coâng baèng xaõ hoäi
ñoàng boä caùc bieän phaùp caàn thieát ñeå caùc trong giaùo duïc.
quyeàn naøy thöïc söï ñi vaøo ñôøi soáng cuûa Nhaø nöôùc khuyeán
moãi ngöôøi daân. Caùc quyeàn naøy cuûa coâng khích, phaùt huy söï tìm
daân vaø caùc bieän phaùp baûo ñaûm thöïc hieän toøi, saùng taïo trong
cuûa Nhaø nöôùc ñöôïc quy ñònh trong Hieán nghieân cöùu khoa hoïc.
phaùp, Luaät Giaùo duïc, Luaät Sôû höõu trí tueä, Nhaø nöôùc baûo ñaûm
Luaät Khoa hoïc vaø Coâng ngheä, Luaät Baûo veä, nhöõng ñieàu kieän ñeå
Chaêm soùc vaø Giaùo duïc treû em vaø trong phaùt hieän vaø boài
nhieàu vaên baûn phaùp luaät khaùc cuûa Nhaø döôõng nhaân taøi cho
nöôùc. ñaát nöôùc.
Nhaø nöôùc thöïc hieän coâng baèng xaõ hoäi b/ Traùch nhieäm
trong giaùo duïc. cuûa coâng daân
Nhaø nöôùc khuyeán khích, phaùt huy söï tìm toøi,
saùng taïo trong nghieân cöùu khoa hoïc. Coù yù thöùc hoïc taäp
Nhaø nöôùc baûo ñaûm nhöõng ñieàu kieän ñeå toát ñeå trôû thaønh
phaùt hieän vaø boài döôõng nhaân taøi cho ñaát ngöôøi coù ích trong cuoäc
nöôùc. soáng.
Coù yù chí vöôn leân,
luoân chòu khoù tìm toøi
vaø phaùt huy tính saùng
taïo trong hoïc taäp,
nghieân cöùu khoa hoïc,
lao ñoäng saûn xuaát ñeå
taïo ra nhieàu saûn phaåm
vaät chaát vaø tinh thaàn
caàn thieát cho xaõ hoäi.
Hoạt động 3: ( 9’ ) – Đàm thoại - Coâng daân caàn goùp
* Mục tiêu: HS hiểu được trách nhiệm của công dân trong việc phaàn tích cöïc vaøo vieäc
thực hiện các quyền trên naâng cao daân trí cuûa
* Cách tiến hành: GV đưa ra các câu hỏi cho HS trả lời ñaát nöôùc, laøm cho daân
GV ñaët caùc caâu hoûi ñaøm thoaïi: toäc ngaøy raïng danh.
Caùc em caàn laøm gì ñeå thöcï hieän quyeàn hoïc
taäp, saùng taïo vaø phaùt trieån cuûa mình?
Lieân heä thöïc teá veà vieäc thöïc hieän traùch
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 30
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
nhieäm coâng daân ôû ñòa phöông vaø trong caû
nöôùc?
GV keát luaän:
+ Coâng daân caàn coù yù thöùc hoïc taäp toát,
hoïc cho mình, cho gia ñình vaø cho ñaát nöôùc.
+ Coâng daân caàn coù yù chí phaán ñaáu vöôn
leân trong hoïc taäp, nghieân cöùu khoa hoïc vaø
lao ñoäng saûn xuaát.
+ Coâng daân caàn goùp phaàn tích cöïc vaøo
vieäc naâng cao daân trí cuûa ñaát nöôùc, laøm
cho daân toäc ngaøy raïng danh.

4/ Củng cố, luyện tập: ( 4’ )


GV đưa ra các câu hỏi
HS trả lời cá nhân
1/ Em hãy cho biết ý nghĩa của quyền học tập, sáng tạo và phát triển của công dân?
2/ Trách nhiệm của Nhà nước trong việc đảm bảo quyền học tập, sáng tạo và ohát triển của công
dân?
3/ Trách nhiệm của công dân trong việc đảm bảo quyền học tập, sáng tạo và ohát triển của công
dân?
5/ Dặn dò: ( 1’ )
Các em về nhà học bài và xem trước bài 9 – Pháp luật với sự phát triển bền vững của đất nước
Tuần 26
Tiết PPCT 26
Ngày soạn: 20/01/2010
Bài 9 ( 4 tiết )
PHÁP LUẬT VỚI SỰ PHÁT TRIỂN
BỀN VỮNG CỦA ĐẤT NƯỚC
( Tiết 1 )
I/ Mục tiêu bài học:
Học xong bài này, HS cần đạt được:
1/ Về kiến thức:
Hiểu được vai trò của pháp luật đối với sự phát triển bền vững của đất nước trong lĩnh vực
kinh tế, văn hóa, xã hội.
2/ Về kĩ năng:
Biết thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân trong các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội.
3/ Về thái độ:
Tôn trọng và thực hiện tốt quy định của pháp luật về kinh tế, văn hóa, xã hội.
II/ Phương tiện dạy học:
- SGK, SGV GDCD 12, tài liệu tham khảo…
- Câu hỏi tình huống GDCD 12
- Giấy khổ lớn, phiếu học tập…
III/ Tiến trình tổ chức dạy học:
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 31
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
1/ Kiểm tra bài cũ: ( 3’ )
Câu hỏi: Trách nhiệm của công dân trong việc đảm bảo quyền học tập, sáng tạo và ohát triển của
công dân?
2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ )
Một đất nước phát triển bền vững là một đất nước có sự tăng trưởng liên tục và vững chắc
về kinh tế, có sự bảo đảm ổn định và phát triển văn hóa, xã hội, có một môi trường được bảo vệ và cải
thiện , có nền quốc phòng và an ninh vững chắc. Trong sự phát triển bền vững của đất nước, pháp luật có
vai trò như thế nào? Bao gồm những nội dung cơ bản gì? Chúng ta sẽ tìm hiểu trong nội dung bài học này.
3/ Dạy bài mới:
Hoạt động của GV và HS Nội dung bài học
GV giaûng veà quaù trình hình thaønh thuaät
ngöõ “Phaùt trieån beàn vöõng”:
Thuaät ngöõ “Phaùt trieån beàn vöõng” laàn
ñaàu tieân ñöôïc ñeà caäp tôùi vaøo naêm 1987,
trong Baùo caùo cuûa Uyû ban quoác teá veà moâi
tröôøng soáng vaø phaùt trieån (Uyû ban
Brunñtlan) ñeå bieåu thò söï phaùt trieån xaõ hoäi
maø khoâng phaù huyû nhöõng ñieàu kieän töï
nhieân cuûa toàn taïi loaøi ngöôøi. Thuaät
ngöõ naøy xuaát hieän nhö moät söï phaûn öùng
ñoái vôùi cuoäc khuûng hoaûng toaøn caàu cuûa
thôøi ñaïi: söï phaùt trieån kinh teá gaén lieàn vôùi
söï caïn kieät nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân,
söï suy thoaùi nghieâm troïng moâi tröôøng soáng
vaø söï phaân cöïc giaøu – ngheøo treân theá giôùi.
Theo ñònh nghóa ñöôïc ñöa ra trong baûn Baùo
caùo neâu treân, “ñaây laø moät söï phaùt trieån
ñaùp öùng ñöôïc nhöõng nhu caàu cuûa thôøi hieän
ñaïi nhöng khoâng ñe doaï khaû naêng ñaùp öùng
nhu caàu cuûa caùc theá heä töông lai”.
Hoäi nghò laàn thöù hai cuûa Lieân hôïp quoác
veà moâi tröôøng soáng vaø phaùt trieån (Rio de
Janero, 1992) ñaõ ñöa ra moät ñònh nghóa veà
phaùt trieån beàn vöõng nhö sau : “Phaùt trieån
beàn vöõng laø moät söï phaùt trieån ñaùp öùng
ñöôïc nhöõng yeâu caàu cuûa thôøi hieän taïi
nhöng khoâng ñe doaï khaû naêng ñaùp öùng nhu
caàu cuûa caùc theá heä töông lai”.
Ñònh nghóa veà phaùt trieån beàn vöõng ñöôïc
ñöa ra töø Hoäi nghò Rio de Janero naêm 1992 veà
moâi tröôøng soáng vaø phaùt trieån chæ tröïc
tieáp ñeà caäp tôùi phöông dieän sinh thaùi ñaõ
toû ra chaät heïp, khoâng ñaùp öùng ñöôïc nhöõng
thay ñoåi cuûa thôøi ñaïi, caàn phaûi döôïc môû
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 32
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
roäng cho phuø hôïp vôùi nhöõng vaán ñeà,
nhöõng thaùch thöùc ñang ñaët ra cho toaøn nhaân
loaïi. Xuaát phaùt töø caùch tö duy nhö vaäy,
nhöõng naêm gaàn ñaây, trong caùc coâng trình
nghieân cöùu cuûa mình, ña soá caùc taùc giaû
ñeàu chæ ra raèng, ngoaøi ñònh höôùng sinh thaùi,
phaùt trieån beàn vöõng coøn bao goàm caû caùc
ñònh höôùng kinh teá, vaên hoaù, xaõ hoäi vaø an
ninh, quoác phoøng.
Khoaûn 4 Ñieàu 3 Luaät Baûo veä moâi tröôøng
naêm 2005 cuûa Vieät Nam ñaõ ñöa ra ñònh nghóa
: “Phaùt trieån beàn vöõng laø phaùt trieån ñaùp
öùng ñöôïc nhu caàu cuûa theá heä hieän taïi maø
khoâng laøm toån haïi ñeán khaû naêng ñaùp öùng
nhu caàu ñoù cuûa caùc theá heä töông lai treân cô
sôû keát hôïp chaët cheõ, haøi hoaø giöõa taêng
tröôûng kinh teá, baûo ñaûm tieán boä xaõ hoäi
vaø baûo veä moâi tröôøng”. Tuy nhieân, vì ñöôïc
ñöa ra trong Luaät Baûo veä moâi tröôøng neân
ñònh nghóa naøy cuõng chöa ñeà caäp heát ñaày
ñuû noäi haøm cuûa khaùi nieäm phaùt trieån beàn
vöõng.
Cho ñeán nay, ñònh nghóa phaùt trieån beàn
vöõng ñöôïc hieåu döôùi nhieàu khía caïnh vaø theo
caùc caùch tieáp caän khaùc nhau. Theo caùch
hieåu chung nhaát, Phaùt trieån beàn vöõng laø söï
taêng tröôûng vaø phaùt trieån lieân tuïc, vöõng
chaéc trong caùc lónh vöïc kinh teá, vaên hoaù,
xaõ hoäi, baûo veä moâi tröôøng, baûo veä quoác 1/ Vai troø cuûa phaùp
phoøng vaø an ninh. luaät ñoái vôùi söï
Coù caùc tieâu chí ñeå xaùc ñònh moät ñaát phaùt trieån beàn
nöôùc coù phaùt trieån beàn vöõng hay khoâng, vöõng cuûa ñaát nöôùc
ñoù laø:  Trong lónh vöïc
- Taêng tröôûng kinh teá lieân tuïc vaø vöõng chaéc kinh teá
;
- Coù söï phaùt trieån tieán boä veà vaên hoaù, xaõ
hoäi ;
- Moâi tröôøng ñöôïc baûo veä vaø phaùt trieån ;
- Coù neàn quoác phoøng vaø an ninh vöõng chaéc.
Trong caùc yeáu toá caàn thieát ñoøi hoûi cho
phaùt trieån beàn vöõng ñaát nöôùc, taêng tröôûng
kinh teá ñöôïc coi laø yeáu toá cô baûn nhaát, coù
yù nghóa quyeát ñònh ñeå phaùt trieån beàn
vöõng, bôûi leõ :
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 33
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
- Taêng tröôûng kinh teá ñaûm baûo nguoàn taøi
chính caàn thieát ñeå baûo veä moâi tröôøng ;
- Taêng tröôûng kinh teá chi phoái tieán boä kyõ
thuaät, laø caùi caàn thieát ñeå thay theá caùc
nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân baèng tieàn
vaø caùc coâng ngheä ;
- Chæ coù taêng tröôûng kinh teá môùi coù theå
xoaù boû ñöôïc ngheøo naøn, baûo ñaûm phaùt
trieån tieán boä veà vaên hoaù, xaõ hoäi ;
- Taêng tröôûng kinh teá baûo ñaûm ñieàu kieän
vaät chaát cho neàn quoác phoøng, an ninh.

Hoạt động 1: ( 16’ ) Ñaøm thoaïi – giaûi quyeát


vaán ñeà – Thaûo luaän nhoùm
* Muïc tieâu: HS hieåu ñöôïc noäi dung cô baûn
cuûa phaùp luaät trong söï phaùt trieån kinh teá
* Caùch tieán haønh: GV ñöa ra vaán ñeà cho HS
giaûi quyeát, dieãn giaûng
GV ñaët vaán ñeà:
Coù ngöôøi cho raèng, ñeå phaùt trieån kinh teá
ñaát nöôùc thì chæ caàn coù caùc chuû tröông,
chính saùch laø ñuû maø khoâng caàn phaûi coù
phaùp luaät. Em coù ñoàng yù vôùi yù kieán naøy
khoâng?
HS trao ñoåi, phaùt bieåu.
GV giaûng:
Ñeå taêng tröôûng kinh teá ñaát nöôùc, Nhaø
nöôùc söû duïng nhieàu coâng cu, phöông tieän,
bieän phaùp khaùc nhau, trong ñoù, phaùp luaät
ñöôïc coi laø phöông tieän khoâng theå thieáu.
Chuû tröông, chính saùch laø caàn thieát nhöng
khoâng ñuû ñeå taïo ra moät traät töï phaùp lí caàn
thieát cho hoaït ñoäng kinh doanh. Khoâng coù
phaùp luaät, saûn xuaát - kinh doanh seõ hoãn
loaïn, khoâng oån ñònh vaø taát nhieân kinh teá
ñaát nöôùc seõ khoâng theå taêng tröôûng ñöôïc.
GV hoûi: Vai troø taùc ñoäng cuûa phaùp luaät
ñoái vôùi taêng tröôûng kinh teá ñaát nöôùc caàn
phaûi thöïc hieän ñuùng caùch thöùc naøo?
HS traû lôøi
GV giaûng veà caùch thöùc maø phaùp luaät taùc
ñoäng ñeán söï taêng tröôûng kinh teá ñaát nöôùc:
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 34
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
+ Muoán phaùt trieån vaø taêng tröôûng kinh teá
caàn phaûi coù heä thoáng phaùp luaät veà kinh Thöù nhaát, phaùp luaät
teá coù khaû naêng kích thích saûn xuaát, khôi taïo ra khung phaùp lí caàn
daäy moïi tieàm naêng cuûa xaõ hoäi: thieát cuûa hoïat ñoäng
 Tröôùc heát, phaûi taïo ra khung phaùp lyù caàn kinh doanh.
thieát caàn thieát cho hoaït ñoäng kinh doanh. Thöù hai, phaùp luaät
 Phaùp luaät phaûi ñaûm baûo quyeàn töï do kinh ghi nhaän vaø baûo ñaûm
doanh cuûa coâng daân. quyeàn töï do kinh doanh
 Phaùp luaät veà thueá phaûi taïo ra ñoäng löïc cuûa coâng daân ñeå khôi
kích thích vaø thuùc ñaåy kinh doanh phaùt trieån. daäy vaø phaùt huy moïi
+ Neàn kinh teá phaùt trieån vaø taêng tröôûng tieàm naêng trong xaõ
lieân tuïc, oån ñònh laø tieàn ñeà cho söï phaùt hoäi.
trieån beàn vöõng cuûa ñaát nöôùc. Thöù ba, thoâng qua
GV cho HS thaûo luaän caùc tình huoáng sau: caùc quy ñònh veà thueá,
Tình huoáng phaùp luaät khuyeán khích
Lan Anh hái Mai Anh : caùc hoïat ñoäng kinh
- Nãi ph¸p luËt cã vai trß gãp phÇn thóc ®Èy doanh trong nhöõng
t¨ng trëng kinh tÕ ®Êt níc th× cã thÓ hiÓu ®îc. ngaønh, ngheà coù lôïi cho
Cßn nãi ph¸p luËt cã vai trß ®Ó ph¸t triÓn bÒn söï phaùt trieån kinh teá -
v÷ng ®Êt níc th× tr×u tîng qu¸, m×nh kh«ng sao xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc.
hiÓu ®îc !
Mai Anh : Trong lónh vöïc
- Cã g× ®©u mµ kh«ng hiÓu ? Ph¸p luËt gãp vaên hoùa
phÇn thóc ®Èy kinh tÕ, lµm cho kinh tÕ t¨ng trëng.
Mµ kinh tÕ t¨ng trëng th× ®Êt níc ph¸t triÓn bÒn
v÷ng th«i.
C©u hái :
1/ Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch hiÓu cña Lan Anh
vµ Mai Anh ?
2/ Theo em, t¹i sao khi t¸c ®éng ®Õn sù t¨ng tr-
ëng kinh tÕ, ph¸p luËt ®ång thêi l¹i t¸c ®éng ®Õn
sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña ®Êt níc ?
HS thaûo luaän chung
HS traû lôøi caù nhaân
GV nhaän xeùt – keát luaän
Thöù nhaát, phaùp luaät taïo ra khung phaùp lí
caàn thieát cuûa hoïat ñoäng kinh doanh.
Thöù hai, phaùp luaät ghi nhaän vaø baûo ñaûm
quyeàn töï do kinh doanh cuûa coâng daân ñeå
khôi daäy vaø phaùt huy moïi tieàm naêng trong
xaõ hoäi.
Thöù ba, thoâng qua caùc quy ñònh veà thueá,
phaùp luaät khuyeán khích caùc hoïat ñoäng kinh
doanh trong nhöõng ngaønh, ngheà coù lôïi cho söï
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 35
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc.

Phaùp luaät giöõ vai troø


chuû ñaïo, taùc ñoäng tích
cöïc vaøo söï nghieäp xaây
Hoạt động 2: ( 10’ ) – Ñaøm thoaïi – Thaûo döïng neàn vaên hoùa
luaän nhoùm Vieät Nam.
* Muïc tieâu: HS hieåu ñöôïc noäi dung cô baûn Nhöõng quy ñònh cuûa
cuûa phaùp luaät trong vieäc phaùt trieån vaên phaùp luaät veà vaên hoùa
hoùa goùp phaàn phaùt huy
* Caùch tieán haønh: GV ñöa ra caâu hoûi cho HS giaù trò vaên hoùa daân
traû lôøi, ñöa ra tình huoáng cho HS thaûo luaän toäc vaø tinh hoa vaên
GV hoûi: Em coù cho raèng, trong quaù trình xaây hoùa nhaân loïai, ñaùp
döïng vaø phaùt trieån neàn vaên hoaù Vieät Nam öùng nhu caàu ñôøi soáng
caàn phaûi coù phaùp luaät khoâng? tinh thaàn cuûa nhaân
HS trao ñoåi, phaùt bieåu. daân, naâng cao daân trí,
GV giaûng: xaây döïng ñaïo ñöùc vaø
Phaùp luaät goùp phaàn phaùt huy giaù trò loái soáng toát ñeïp cuûa
vaên hoaù daân toäc vaø tinh hoa vaên hoaù nhaân ngöôøi Vieät Nam
loaïi, xaây döïng ñaïo ñöùc vaø loái soáng toát ñeïp
cuûa con ngöôøi Vieät Nam, nhôø ñoù maø goùp  Trong lónh vöïc xaõ
phaàn tích cöïc vaøo phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi
hoäi cuûa ñaát nöôùc. Khoâng coù phaùp luaät,
neàn vaên hoaù ñaát nöôùc khoù coù theå ñöôïc
baûo veä vaø phaùt trieån theo ñöôøng loái, chuû
tröông, chính saùch cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc
GV ñöa ra tình huoáng cho HS thaûo luaän
Tình huoáng
MÊy n¨m nay, ë c¸c ®Þa ph¬ng trªn ®Êt níc ta
thêng hay cã c¸c cuéc thi vÒ trang phôc ¸o dµi d©n
téc. Xung quanh c¸c cuéc thi nµy, Hoa vµ Thuý
còng cã ý kiÕn kh¸c nhau.
- Hoa : Theo tí, thi vÒ trang phôc ¸o dµi lµ cÇn
thiÕt ®Ó gi÷ g×n vµ t«n vinh gi¸ trÞ v¨n ho¸
truyÒn thèng cña d©n téc ViÖt Nam m×nh. V×
thÕ, tí rÊt thÝch xem c¸c buæi thi vµ biÓu diÔn Phaùp luaät coù vai troø
nµy. quan troïng thuùc ñaåy söï
- Thuý : CÇn g× ph¶i gi÷ g×n chiÕc ¸o dµi phaùt trieån trong lónh
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 36
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
truyÒn thèng. M×nh cã mÊy khi mÆc ®©u. Mµ vöïc xaõ hoäi.
truyÒn thèng v¨n ho¸ g× c¸i ¸o ®ã nhØ ? Trong neàn kinh teá thò
C©u hái : tröôøng, nhieàu vaán ñeà
Em t¸n thµnh ý kiÕn cña Hoa hay Thuý ? V× xaõ hoäi phaùt sinh, caàn
sao ? phaûi ñöôïc giaûi quyeát:
HS thaûo luaän daân soá vaø vieäc laøm;
HS traû lôøi caù nhaân baát bình ñaúng xaõ hoäi
GV nhaän xeùt – keát luaän vaø taêng nhanh khoaûng
Phaùp luaät giöõ vai troø chuû ñaïo, taùc caùch giaøu ngheøo; baûo
ñoäng tích cöïc vaøo söï nghieäp xaây döïng neàn veä vaø chaêm soùc söùc
vaên hoùa Vieät Nam. khoûe cho nhaân daân;
Nhöõng quy ñònh cuûa phaùp luaät veà vaên xoùa ñoùi giaûm ngheøo;
hoùa goùp phaàn phaùt huy giaù trò vaên hoùa teä naïn xaõ hoäi; ñaïo
daân toäc vaø tinh hoa vaên hoùa nhaân loïai, ñaùp ñöùc vaø loái soáng; v.v…
öùng nhu caàu ñôøi soáng tinh thaàn cuûa nhaân Caùc vaán ñeà xaõ hoäi
daân, naâng cao daân trí, xaây döïng ñaïo ñöùc vaø treân ñaây chæ coù theå
loái soáng toát ñeïp cuûa ngöôøi Vieät Nam ñöôïc giaûi quyeát moät
caùch hieäu quaû nhaát
thoâng qua caùc quy ñònh
cuûa phaùp luaät.

Hoạt động 3: ( 10’ ) – Vaán ñaùp - Ñaøm thoaïi


* Muïc tieâu: HS hieåu ñöôïc noäi dung cô baûn
cuûa phaùp luaät trong vieäc phaùt trieån xaõ hoäi
* Caùch tieán haønh: GV ñöa ra caâu hoûi cho
hoïc sinh traû lôøi, dieãn giaûng
GV hoûi: Neáu khoâng coù phaùp luaät maø chæ
coù ñöôøng loái, chính saùch cuûa Ñaûng vaø Nhaø
nöôùc thì coù theå giaûi quyeát ñöôïc caùc vaán
ñeà xaõ hoäi hay khoâng?
HS trao ñoåi, phaùt bieåu.
GV giaûng:
Khoâng coù phaùp luaät seõ daãn ñeán tình
traïng ai muoán laøm gì thì laøm, baát bình ñaúng
xaõ hoäi seõ gia taêng, ngöôøi ngheøo khoâng
ñöôïc chaêm soùc, teä naïn xaõ hoäi khoâng ñöôïc
ñaåy luøi.
Thoâng qua caùc quy ñònh cuûa phaùp luaät
maø vaán ñeà daân soá , vieäc laøm, vaán ñeà teä
naïn xaõ hoäi, …ñöôïc töøng böôùc giaûi quyeát.
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 37
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
GV keát luaän
Phaùp luaät coù vai troø quan troïng thuùc ñaåy
söï phaùt trieån trong lónh vöïc xaõ hoäi.
Trong neàn kinh teá thò tröôøng, nhieàu vaán
ñeà xaõ hoäi phaùt sinh, caàn phaûi ñöôïc giaûi
quyeát: daân soá vaø vieäc laøm; baát bình ñaúng
xaõ hoäi vaø taêng nhanh khoaûng caùch giaøu
ngheøo; baûo veä vaø chaêm soùc söùc khoûe cho
nhaân daân; xoùa ñoùi giaûm ngheøo; teä naïn xaõ
hoäi; ñaïo ñöùc vaø loái soáng; v.v…
Caùc vaán ñeà xaõ hoäi treân ñaây chæ coù
theå ñöôïc giaûi quyeát moät caùch hieäu quaû
nhaát thoâng qua caùc quy ñònh cuûa phaùp luaät.

4/ Củng cố, luyện tập: ( 4’ )


GV đưa ra câu hỏi
HS trả lời cá nhân
1/ Theo em, để tăng trưởng kinh tế đất nước thì cần có pháp luật không? Vì sao?
2/ Theo em, trong quá trình xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam, có cần phải có pháp luật
không? Vì sao?
3/ Nếu không có pháp luật mà chỉ có chính sách của Đảng và Nhà nước thì có thể giải quyết được
các vấn đề xã hội hay không?
5/ Dặn dò: ( 1’ )
Các em về nhà học bài 7, 8 tuần sau kiểm tra 1 tiết

Tuần 27
Tiết PPCT 27
Ngày soạn: 28/01/2010

Bài 9 ( 4 tiết )
PHÁP LUẬT VỚI SỰ PHÁT TRIỂN
BỀN VỮNG CỦA ĐẤT NƯỚC
( Tiết 2 )
I/ Mục tiêu bài học:
Học xong bài này, HS cần đạt được:
1/ Về kiến thức:
- Hiểu được vai trò của pháp luật đối với sự phát triển bền vững của đất nước trong lĩnh vực
môi trường và quốc phòng an ninh.
- Hiểu được nội dung cơ bản của pháp luật về sự phát triển bền vững của đất nước trong lĩnh
vực kinh tế.
2/ Về kĩ năng:
Biết thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân trong các lĩnh vực môi trường, quốc phòng và an
ninh.
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 38
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
3/ Về thái độ:
Tôn trọng và thực hiện tốt quy định của pháp luật về môi trường, quốc phòng và an ninh.
II/ Phương tiện dạy học:
- SGK, SGV GDCD 12, tài liệu tham khảo…
- Câu hỏi tình huống GDCD 12
- Giấy khổ lớn, phiếu học tập…
III/ Tiến trình tổ chức dạy học:
1/ Kiểm tra bài cũ: ( 3’ )
Câu hỏi: Trả bài kiểm tra 1 tiết
2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ )
Ở tiết trước các em đã hiểu được vai trò của pháp luật đối với sự phát triển bền vững của đất
nước trong các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội. Ở tiết này, chúng ta tiếp tục tìm hiểu vai trò của pháp luật
đối với sự phát triển trong các lĩnh vực môi trường và quốc phòng an ninh; Tìm hiểu nội dung cơ bản của
pháp luật về phát triển kinh tế.
3/ Dạy bài mới
Hoạt động của GV và HS Nội dung bài học
Hoạt động 1: ( 10’ ) – Đàm thoại - Động não * Trong lónh vöïc
* Muïc tieâu: HS hieåu ñöôïc vai troø cuûa phaùp baûo veä moâi tröôøng
luaät ñoái vôùi lónh vöïc moâi tröôøng
* Caùch tieán haønh: GV ñöa ra caùc caâu hoûi
vaán ñaùp vaø dieãn giaûng
GV hoûi : Nhöõng naêm qua, phaùt trieån KT – XH
ôû nöôùc ta coøn döïa nhieàu vaøo vieäc khai thaùc
taøi nguyeân thieân nhieân; coâng ngheä saûn
xuaát coøn söû duïng nhieàu naêng löôïng,
nguyeân lieäu, thaûi ra nhieàu chaát ñoäc gaây oâ
nhieãm moâi tröôøng. Theo em, ñeå ngaên ngöøa,
haïn cheá tình traïng naøy, Nhaø nöôùc caàn phaûi
laøm gì?
HS trao ñoåi, phaùt bieåu
GV giaûng:
Tröôùc thöïc traïng vieäc khai thaùc taøi
nguyeân thieân nhieân, vieäc saûn xuaát kinh
doanh ôû nöôùc ta laø moät trong nhöõng nguyeân
nhaân laøm suy thoaùi moâi tröôøng, Nhaø nöôùc
caàn phaûi aùp duïng nhieàu bieän phaùp, trong
ñoù, quan troïng nhaát laø caùc bieän phaùp phaùt
trieån khoa hoïc-coâng ngheä:
+ Ñaàu tö ñeå töøng böôùc thay ñoåi trang thieát
bò kó thuaät laïc haäu thaûi ra nhieàu chaát khí
vaø buïi gaây oâ nhieãm moâi tröôøng.
+ Ñaàu tö phaùt trieån maïnh khoa hoïc - coâng
ngheä nhaèm taïo ra caùc saûn phaåm coù theå
thay theá saûn phaåm khai thaùc töø töï nhieân.
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 39
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
Ñeå thöïc hieän caùc bieän phaùp naøy thì ñoøi
hoûi phaûi ñaàu tö raát nhieàu voán cho coâng
taùc nghieân cöùu vaø mua caùc trang thieát bò kó Caùc quy ñònh cuûa
thuaät tieân tieán, hieän ñaïi. phaùp luaät coù taùc
GV hoûi tieáp: Caùc em cho bieát vai troø cuûa duïng ngaên ngöøa, haïn
phaùp luaät ñoái vôùi lónh vöïc baûo veä moâi cheá taùc ñoäng xaáu
tröôøng? cuûa con ngöôøi trong
HS trao ñoåi, phaùt bieåu. quaù trình khai thaùc, söû
GV giaûng – Lieân heä thöïc teá duïng taøi nguyeân thieân
Baûo veä moâi tröôøng (thoâng qua nhöõng quy nhieân nhaèm baûo veä
ñònh cuûa phaùp luaät veà nhöõng haønh vi bò coù hieäu qua moâi
nghieâm caám vaø nhöõng haønh vi ñöôïc khuyeán tröôøng vaø taøi nguyeân
khích) laø ñieàu kieän voâ cuøng quan troïng ñeå thieân nhieân.
phaùt trieån beàn vöõng ñaát nöôùc.
GV keát luaän * Trong lónh vöïc
quoác phoøng, an ninh

Hoạt động 2: ( 10’ ) – Thuyết trình – Đàm thoại


* Muïc tieâu: HS hieåu ñöôïc vai troø cuûa phaùp
luaät ñoái vôùi lónh vöïc quoác phoøng vaø an ninh Phaùp luaät laø cô sôû
* Caùch tieán haønh: GV ñöa ra caùc caâu hoûi ñeå taêng cöôøng tieàm
vaán ñaùp vaø dieãn giaûng löïc quoác phoøng, giöõ
GV hoûi : Vai troø cuûa phaùp luaät ñoái vôùi lónh vöõng an ninh quoác gia,
vöïc quoác phoøng vaø an ninh? thoâng qua ñoù taïo ra
HS trao ñoåi, phaùt bieåu. moâi tröôøng hoøa bình,
GV keát luaän oån ñònh ñeå phaùt trieån
kinh teá, vaên hoùa, xaõ
hoäi vaø baûo veä moâi
tröôøng, baûo ñaûm cho
ñaát nöôùc coù ñaày ñuû
ñieàu kieän ñeå phaùt
trieån beàn vöõng.

GV giaûng
Phaùp luaät trong lónh vöïc quoác phoøng vaø
an ninh laø ñieàu kieän khoâng theå thieáu trong
phaùt trieån beàn vöõng.
GV toång hôïp noäi dung vai troø cuûa phaùp
luaät ñoái vôùi phaùt trieån beàn vöõng ñaát
nöôùc:
Noùi ñeán vai troø cuûa phaùp luaät ñoái vôùi
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 40
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
söï phaùt trieån beàn vöõng cuûa ñaát nöôùc laø
noùi ñeán söï taùc ñoäng cuûa phaùp luaät trong
quaù trình phaùt trieån cuûa caùc lónh vöïc kinh
teá, vaên hoaù, xaõ hoäi, baûo veä moâi tröôøng
vaø baûo ñaûm quoác phoøng, an ninh. Phaùp
luaät coù theå thuùc ñaåy hoaëc kìm haõm söï
phaùt trieån beàn vöõng ñaát nöôùc noùi chung,
trong töøng lónh vöïc cuï theå noùi rieâng, ñaëc
bieät laø trong lónh vöïc kinh teá vaø baûo veä
moâi tröôøng.
Trong lónh vöïc kinh teá, vai troø cuûa phaùp
luaät ñöôïc theå hieän ôû söï taùc ñoäng cuûa
phaùp luaät ñeán quaù trình taêng tröôûng kinh teá
ñaát nöôùc. Neáu phaùp luaät coù caùc quy ñònh
thoâng thoaùng, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho
caùc toå chöùc, caù nhaân, ñoäng vieân vaø thu
huùt hoï vaøo coâng vieäc kinh doanh thì seõ khôi
daäy vaø phaùt huy moïi tieàm naêng to lôùn trong
xaõ hoäi, laøm cho moïi toå chöùc, caù nhaân coù
ñieàu kieän kinh doanh coù hieäu quaû, laøm giaøu
cho mình vaø cho xaõ hoäi ; töø ñoù kinh teá taêng
tröôûng, laø ñieàu kieän ñeå phaùt trieån beàn
vöõng ñaát nöôùc.
Trong lónh vöïc baûo veä moâi tröôøng, vai troø
cuûa phaùp luaät ñöôïc theå hieän ôû caùc quy
ñònh veà traùch nhieäm cuûa toå chöùc, caù nhaân 2/ Moät soá noäi dung
trong hoaït ñoäng saûn xuaát, kinh doanh, dòch vuï cô baûn cuûa phaùt
vaø trong ñôøi soáng coäng ñoàng phaûi khai luaät trong söï phaùt
thaùc, söû duïng taøi nguyeân moâi tröôøng ñuùng trieån beàn vöõng cuûa
caùc tieâu chuaån, quy ñònh ; haïn cheá ñeán ñaát nöôùc
möùc toái ña taùc ñoäng xaáu cuûa con ngöôøi a/ Moät soá noäi
vaøo quaù trình khai thaùc, söû duïng taøi nguyeân dung cô baûn cuûa
thieân nhieân.phaùp luaät haønh chính, hình söï phaùp luaät veà phaùt
coù caùc cheá taøi xöû lyù nghieâm minh caùc trieån kinh teá
haønh vi vi phaïm töø phía caù nhaân, toå chöùc
trong quaù trình khai thaùc, söû duïng taøi nguyeân
moâi tröôøng vaø baûo veä moâi tröôøng. Thoâng  Quyeàn töï do kinh
qua caùc quy ñònh cuûa phaùp luaät veà baûo veä doanh cuûa coâng daân
moâi tröôøng cuøng caùc quy ñònh xöû phaït vi
phaïm haønh chính vaø xöû lyù vi phaïm hình söï,
phaùp luaät goùp phaàn quan troïng vaøo vieäc
baûo veä moâi tröôøng, laø moät trong caùc yeáu
toá caáu thaønh caàn thieát cuûa phaùt trieån
beàn vöõng.
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 41
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí

Hoạt động 3: ( 16’ ) – Thuyeát trình – ñaøm


thoaïi - Giải quyết vấn đề
* Muïc tieâu: HS hieåu ñöôïc Noäi dung cô baûn
cuûa phaùp luaät veà phaùt trieån kinh teá
* Caùch tieán haønh: GV söû duïng phöông
phaùp thuyeát trình keát hôïp ñaøm thoaïi.
GV yeâu caàu HS ñoïc Ñieàu 13 Luaät Doanh
nghieäp naêm 2005 SGK
GV hoûi: Kinh doanh laø gì?
HS trao ñoåi, phaùt bieåu.
GV keát luaän
GV giaûng:
Kinh doanh laø vieäc thöïc hieän lieân tuïc moät,
moät soá hoaëc taát caû caùc coâng ñoaïn cuûa
quaù trình ñaàu tö, töø saûn xuaát ñeán tieâu thuï
saûn phaåm hoaëc cung öùng dòch vuï treân thò
tröôøng nhaèm muïc ñích sinh lôïi.
Theo ñònh nghóa naøy, kinh doanh bao goàm ba Quyeàn töï do kinh
loaïi hoaït ñoäng khaùc nhau laø hoaït ñoäng saûn doanh ñöôïc qui ñònh
xuaát, hoaït ñoäng tieâu thuï saûn phaåm vaø hoaït trong Hieán phaùp vaø
ñoäng dòch vuï. Caû ba loaïi hình hoaït ñoäng naøy caùc luaät veà kinh doanh.
ñeàu nhaèm muïc ñích chính laø thu lôïi nhuaän. Töï do kinh doanh coù
Vaäy, caùc hoaït ñoäng kinh doanh ñöôïc bieåu nghóa laø moïi coâng daân
hieän nhö theá naøo? khi coù ñuû ñieàu kieän do
Hoaït ñoäng saûn xuaát laø hoaït ñoäng quan phaùp luaät quy ñònh
troïng nhaát cuûa con ngöôøi. Ví duï: saûn xuaát xe ñeàu coù quyeàn tieán
ñaïp, xe maùy, quaàn aùo, ñoà duøng gia ñình. haønh hoïat ñoäng kinh
Hoaït ñoäng tieâu thuï saûn phaåm laø hoaït doanh sau khi ñöôïc cô
ñoäng thöông maïi nhaèm thöïc hieän löu thoâng quan nhaø nöôùc coù
haøng hoaù töø ngöôøi saûn xuaát ñeán ngöôøi thaåm quyeàn chaáp
tieâu duøng. Ví duï: buoân baùn vaät tö, haøng nhaän ñaêng kí kinh
coâng nghieäp, haøng tieâu duøng, haøng vaên doanh.
phoøng phaåm.
Hoaït ñoäng dòch vuï laø hoaït ñoäng phuïc vuï
cho nhu caàu cuûa sinh hoaït cuûa con ngöôøi, nhö
hoaït ñoäng kinh doanh khaùch saïn, hoaït ñoäng
söûa chöõa maùy moùc, thieát bò, hoaït ñoäng tö
vaán vaø giôùi thieäu vieäc laøm…
GV hoûi tieáp: Caùc em hieåu theá naøo laø
quyeàn töï do kinh doanh cuûa coâng daân?
HS trao ñoåi, phaùt bieåu.
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 42
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
GV keát luaän
GV giaûng:
Quyeàn töï do kinh doanh coù nghóa laø, moïi
coâng daân khi coù ñuû ñieàu kieän do phaùp luaät
quy ñònh ñeàu coù quyeàn tieán haønh hoaït  Nghóa vuï cuûa
ñoäng kinh doanh sau khi ñöôïc cô quan nhaø coâng daân khi thöïc
nöôùc coù thaåm quyeàn chaáp nhaän ñaêng kyù hieän caùc hoïat ñoäng
kinh doanh. kinh doanh
Quyeàn töï do kinh doanh ñöôïc hieåu theo caùc
noäi dung sau ñaây:
Moät laø, coâng daân coù quyeàn töï do löïa
choïn vaø quyeát ñònh kinh doanh maët haøng
naøo. Ví duï: saûn xuaát ñoà ñieän, haøng tieâu
duøng, hoaëc buoân baùn haøng may maëc.
Hai laø, coâng daân coù quyeàn quyeát ñònh
quy moâ kinh doanh lôùn hay nhoû, möùc voán
ñaàu tö nhieàu hay ít, ñòa baøn kinh doanh roäng
hay heïp.
Ba laø, coâng daân coù quyeàn löïa choïn vaø
quyeát ñònh hình thöùc toå chöùc kinh doanh. Ví
duï : coù theå thaønh laäp coâng ty traùch nhieäm
höõu haïn, coâng ty coå phaàn, doanh nghieäp tö Kinh doanh ñuùng
nhaân, hoaëc coù theå khoâng caàn thaønh laäp ngaønh, ngheà ghi trong
coâng ty maø chæ caàn ñaêng kyù kinh doanh hình giaáy pheùp kinh doanh
thöùc caù nhaân hoaëc hoä gia ñình. vaø nhöõng ngaønh, ngheà
GV keát luaän: maø phaùp luaät khoâng
Quyeàn töï do kinh doanh cuûa coâng daân laø caám;
quyeàn cuûa moãi ngöôøi ñöôïc töï do tieán haønh Noäp thueá ñaày ñuû theo
hoaït ñoängkinh doanh theo quy ñònh cuûa phaùp quy ñònh cuûa phaùp
luaät, töï do löïa choïn ngaønh ngheà, lónh vöïc luaät;
kinh doanh, töï do löïa choïn quy moâ vaø hình Baûo veä moâi tröôøng;
thöùc toå chöùc kinh doanh. Tuaân thuû caùc quy ñònh
veà quoác phoøng, an
GV hoûi: Theo em, theo quy ñònh cuûa phaùp ninh, traät töï, an toøan
luaät, nhaø kinh doanh phaûi thöïc hieän nhöõng xaõ hoäi v.v…
nghóa vuï gì?
HS trao ñoåi, phaùt bieåu.
GV keát luaän
GV giaûng:
+ Moïi doanh nghieäp ñöôïc töï chuû ñaêng kyù vaø
thöïc hieän kinh doanh nhöõng ngaønh, ngheà maø
phaùp luaät khoâng caám. Ví duï : Caámkinh doanh
caùc ngaønh, ngheà gaây phöông haïi ñeán quoác
phoøng, an ninh, traät töï, an toaøn xaõ hoäi,
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 43
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
truyeàn thoáng lòch söû, vaên hoaù, ñaïo ñöùc,
thuaàn phong myõ tuïc Vieät Nam vaø söùc khoeû
cuûa nhaân daân.
(ví duï: môû cöûa haøng baùn thuoác taân döôïc,
thuoác phuïc vuï cho saûn xuaát noâng nghieäp).
GV neâu caâu hoûi: Trong caùc nghóa vuï khi
kinh doanh, nghóa vuï naøo laø quan troïng nhaát?
HS trao ñoåi, phaùt bieåu.
GV giaûng:
Trong caùc nghóa vuï naøy, nghóa vuï noäp
thueá ñöôïc coi laø quan trong nhaát. Thueá laø
khoaûn tieàn töø thu nhaäp maø toå chöùc, caù
nhaân theo quy ñònh cuûa phaùp luaät phaûi noäp
vaøo ngaân saùch nhaø nöôùc.
Thueá ra ñôøi vaø toàn taïi cuøng vôùi NN, laø
khoaûn thu chuû yeáu cuûa ngaân saùch NN. Nhaø
nöôùc khoâng theå toàn taïi ñöôïc neáu khoâng coù
nguoàn thu töø thueá.
Thueá duøng ñeå chi cho nhöõng coâng vieäc
chung cuûa nhaø nöôùc vaø xaõ hoäi
GV hoûi: Em bieát nhöõng loaïi thueá naøo ôû
nöôùc ta hieän nay?
HS trao ñoåi, phaùt bieåu:
GV giaûng:
ÔÛ nöôùc ta hieän nay coù nhieàu loaïi thueá
khaùc nhau.
+ Thueá thu nhaäp doanh nghieäp : Laø khoaûn
thueá thu töø caùc hoaït ñoäng saûn xuaát, kinh
doanh haøng hoaù vaø dòch vuï coù thu nhaäp
cuûa caùc toå chöùc, caù nhaân, tröø hoä gia ñình,
caù nhaân, toå hôïp taùc xaõ saûn xuaát noâng
nghieäp coù thu nhaäp thaáp.
Thueá thu nhaäp doanh nghieäp hieän nay ôû
nöôùc ta ñöôïc thöïc hieän theo Luaät Thueá Thu
nhaäp doanh nghieäp naêm 2003. Theo Luaät
naøy, coù caùc möùc thueá khaùc nhau ñoái vôùi
caùc cô sôû kinh doanh nhö sau :
• Thueá suaát thueá thu nhaäp doanh nghieäp ñoái
vôùi cô sôû kinh doanh laø 28%.
• Thueá suaát thueá thu nhaäp doanh nghieäp ñoái
vôùi cô sôû kinh doanh tieán haønh tìm kieám
thaêm doø, khai thaùc daàu khí vaø taøi nguyeân
quyù hieám khaùc töø 28 ñeán 50% phuø hôïp vôùi
töøng döï aùn, töøng cô sôû kinh doanh.
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 44
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
+ Thueá giaù trò gia taêng : Laø khoaûn thueá tính
treân giaù trò taêng theâm cuûa haøng hoùa, dòch
vuï phaùt sinh trong quaù trình töø saûn xuaát, löu
thoâng ñeán tieâu duøng. Ví duï: haøng hoùa ñöôïc
saûn xuaát ra töø nhaø maùy, neáu ñöôïc baùn
treân thò tröôøng thì phaûi noäp thueá giaù trò gia
taêng, töùc laø giaù baùn treân thò tröôøng laàn
ñaàu. Neáu baùn tieáp laøn sau vôùi giaù cao hôn
thì phaàn cheânh leäch giöõa giaù baùn laàn ñaàu
vôùi giaù baùn laàn sau laø giaù phaûi tính thueá.
Ñoái töôïng phaûi noäp thueá giaù trò gia taêng
laø toå chöùc, caù nhaân saûn xuaát, kinh doanh
haøng hoaù, dòch vuï chòu thueá vaø toå chöùc,
caù nhaân khaùc nhaäp khaåu haøng hoaù.
+ Thueá tieâu thuï ñaëc bieät : Laø thueá thu ñoái
vôùi moät soá maët haøng hoaù vaø dòch vuï ñaëc
bieät ñöôïc saûn xuaát trong nöôùc hoaëc ñöôïc
nhaäp khaåu vaøo Vieät Nam.
Ñoái töôïng chòu thueá tieâu thuï ñaëc bieät
tröôùc heát laø haøng hoaù, bao goàm : thuoác laù
ñieáu, xì gaø, röôïu, bia, oâ toâ döôùi 24 choã
ngoài, xaêng caùc loaïi, ñieàu hoaø nhieät ñoä coù
coâng suaát töø 90.000 BTU trôû xuoáng, baøi laù,
vaøng maõ, haøng maõ. ngoaøi haøng hoaù, ñoái
töôïng phaûi chòu thueá tieâu thuï ñaëc bieät coøn
bao goàm caùc loaïi dòch vuï nhö : kinh doanh vuõ
tröôøng, maùt xa, ka-ra-oâ-keâ, kinh doanh casino,
troø chôi baèng maùy giaéc-poùt, kinh doanh giaûi
trí coù ñaët cöôïc, kinh doanh goân, baùn theû hoäi
vieân, veù chôi goân, kinh doanh xoå soá.
Ví duï : saûn xuaát hoaëc nhaäp khaåu haøng bia
chai, bia hoäp thì phaûi noäp thueá vôùi möùc laø
75% ; ñoái vôùi dòch vuï kinh doanh goân, baùn
theû hoäi vieân, veù chôi goân thì möùc thueá
suaát laø 10%.
+ Thueá thu nhaäp ñoái vôùi ngöôøi coù thu nhaäp
cao : Laø thueá thu ñoái vôùi coâng daân Vieät
Nam ôû trong nöôùc hoaëc ñi coâng taùc nöôùc
ngoaøi vaø caù nhaân khaùc ñònh cö taïi Vieät
Nam, ngöôøi nöôùc ngoaøi laøm vieäc taïi Vieät
Nam coù thu nhaäp cao theo quy ñònh cuûa phaùp
luaät.

4/ Cuûng coá, luyeän taäp: ( 4’ )


Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 45
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
GV ñöa ra caâu hoûi vaø baøi taäp tình huoáng
HS traû lôøi caù nhaân
1/ Vai troø cuûa phaùp luaät trong lónh vöïc moâi tröôøng vaø quoác phoøng , an
ninh?
2/ Quyeàn töï do kinh doanh laø gì? Nghóa vuï cuûa coâng daân khi tham gia kinh
doanh
3/ Bµ Quyªn më cöa hµng b¸n ®å dïng häc tËp cho häc sinh. Tuy míi më, nhng cöa
hµng bµ ®· cã ®ñ thø : vë, giÊy, bót, mùc, com-pa, phÊn, b¶ng, giÊy thñ c«ng,... Bçng mét
h«m, bµ bÞ c¬ quan chøc n¨ng lËp biªn b¶n vÒ viÖc vi ph¹m : Më cöa hµng mµ kh«ng cã
giÊy phÐp ®¨ng kÝ kinh doanh. Bµ Quyªn c·i : T«i kh«ng vi ph¹m, t«i cã quyÒn tù do kinh
doanh th× cÇn g× ph¶i cã giÊy phÐp ®¨ng kÝ kinh doanh !
C©u hái :
Bµ Quyªn nãi nh vËy cã ®óng kh«ng ? Bµ Quyªn cã quyÒn më cöa hµng mµ kh«ng
cÇn cã giÊy ®¨ng kÝ kinh doanh kh«ng ?
5/ Daën doø: ( 1’ )
Caùc em veà nhaø hoïc baøi vaø xem tröôùc phaàn coøn laïi cuûa baøi 9
Tuaàn 28
Tieát PPCT 28
Ngaøy soaïn: 10/02/2010

KIEÅM TRA 1 TIEÁT

I/ Muïc tieâu baøi kieåm tra:


1/ Veà kieán thöùc: Giuùp HS heä thoáng laïi kieán thöùc ñaõ hoïc
2/ Veà kó naêng: HS bieát vaän duïng kieán thöùc ñaõ hoïc ñeå laøm baøi
3/ Veà thaùi ñoä: HS töï giaùc nghieâm tuùc trong quaù trình laøm baøi
II/ Phöông phaùp:
1/ Töï luaän: ( 5ñ )
2/ Bài tập tình huống ( 5đ )
III/ Tieán trình leân lôùp:
1/ OÅn ñònh toå chöùc
2/ Kieåm tra baøi cuõ: Khoâng
3/ Phaùt ñeà
ÑEÀ 1:
Câu 1: Em hãy nêu khái niệm quyền bầu cử và ứng cử? Những trường hợp nào không được
thực hiện quyền bầu cử và ứng cử? Ý nghĩa của quyền bầu cử và ứng cử? ( 3đ )
Câu 2: Quyền học tập của công dân là gì? Tại sao nói quyền học tập của công dân Việt Nam
thể hiện tính nhân văn của chế độ xã hội ở nước ta? ( 2đ )
Câu 3: Bài tập tình huống ( 5đ )
Tình huống 1: ( 2đ )
Sau ngày bầu cử Hội đồng nhân dân, các bạn lớp 12 đến trường với niềm tự hào lớn trước
các em lớp dưới vì đã lần đầu tiên thực hiện quyền bầu cử của công dân. M hãnh diện khoe: ( Tớ
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 46
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
không chỉ có một phiếu đâu nhé! Cả bà và mẹ đều “ tín nhiệm cao” giao phiếu cho tớ bỏ vào thùng
phiếu luôn)
Câu hỏi: Em có chia sẻ với M niềm tự hào đó không? Vì sao?
Tình huống 2 ( 3đ )
Anh Văn vµ chÞ QuÕ cíi nhau ®· ®îc 5 n¨m. §· tõ l©u, chÞ QuÕ mong
muèn ®îc häc tiÕp ë bËc Cao häc ®Ó cã b»ng th¹c sÜ, nhng do con nhá nªn
cha cã ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn. §Õn nay, bÐ Trang ®· ®îc 4 tuæi, chÞ muèn
®i häc ®Ó thùc hiÖn cho ®îc íc m¬ cña m×nh. ChÞ ®em chuyÖn nµy bµn víi
anh V¨n – chång chÞ, th× bÞ anh ph¶n ®èi ngay : Phô n÷ tèt nghiÖp ®¹i häc
lµ ®ñ råi, cÇn g× ph¶i häc thªm n÷a ! ThuyÕt phôc chång kh«ng ®îc, chÞ
QuÕ vÉn quyÕt t©m häc «n ®Ó chuÈn bÞ thi vµo cao häc.
C©u hái :
1. ChÞ QuÕ ®· quyÕt t©m thùc hiÖn quyÒn häc tËp cña m×nh nh thÕ
nµo ?
2. Anh V¨n cã quyÒn ng¨n c¶n chÞ QuÕ theo häc ë bËc Cao häc kh«ng ?
V× sao ?
3. Theo em, có phải mỗi chế độ xã hội công dân đều có quyền học tập không?Vì sao?
…….HẾT……
ĐỀ 2:
Câu 1: Thế nào là quyền tham gia quản lí Nhà nước và xã hội? Em hãy nêu nội dung cơ bản
của quyền tham gia quản lí Nhà nước và xã hội ( ở phạm vi cả nước và phạm vi cơ sở )? Ý nghĩa
của quyền tham gia quản lí Nhà nước và xã hội? ( 3đ )
Câu 2: Quyền sáng tạo của công dân là gì? Theo em, tại sao Hiến Pháp và Luật Giáo dục
nước ta quy định công dân có quyền học tập bằng các hình thức khác nhau và ở các loại hình
trường lớp khác nhau? ( 2đ )
Câu 3: Bài tập tình huống ( 5đ )
Tình huống 1 ( 2đ )
Linh và Lan là học sinh lớp 12 trường trung học phổ thông M.X. Trong cuộc sống hằng
ngày, hai bạn thường hay tâm sự với nhau, thường kể cho nhau nghe về những suy nghĩ và tình
cảm của mình. Điều làm Linh băn khoăn mãi là liệu học sinh trung học phổ thông có quyền viết
bài để đăng báo hay không?
Câu hỏi: Em hãy giúp Linh giải quyết nỗi băn khoăn này và cho biết đây là quyền gì của
công dân?
Tình huống 2 ( 3đ )

Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 47


Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
Anh Văn vµ chÞ QuÕ cíi nhau ®· ®îc 5 n¨m. §· tõ l©u, chÞ QuÕ mong
muèn ®îc häc tiÕp ë bËc Cao häc ®Ó cã b»ng th¹c sÜ, nhng do con nhá nªn
cha cã ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn. §Õn nay, bÐ Trang ®· ®îc 4 tuæi, chÞ muèn
®i häc ®Ó thùc hiÖn cho ®îc íc m¬ cña m×nh. ChÞ ®em chuyÖn nµy bµn víi
anh V¨n – chång chÞ, th× bÞ anh ph¶n ®èi ngay : Phô n÷ tèt nghiÖp ®¹i häc
lµ ®ñ råi, cÇn g× ph¶i häc thªm n÷a ! ThuyÕt phôc chång kh«ng ®îc, chÞ
QuÕ vÉn quyÕt t©m häc «n ®Ó chuÈn bÞ thi vµo cao häc.
C©u hái :
4. ChÞ QuÕ ®· quyÕt t©m thùc hiÖn quyÒn häc tËp cña m×nh nh thÕ
nµo ?
5. Anh V¨n cã quyÒn ng¨n c¶n chÞ QuÕ theo häc ë bËc Cao häc kh«ng ?
V× sao ?
6. Theo em, có phải mỗi chế độ xã hội công dân đều có quyền học tập không?Vì sao?
…….HẾT…
Tuần 29
Tiết PPCT 29
Ngày soạn: 25/02/2010

Bài 9 ( 4 tiết )
PHÁP LUẬT VỚI SỰ PHÁT TRIỂN
BỀN VỮNG CỦA ĐẤT NƯỚC
( Tiết 3 )

I/ Mục tiêu bài học:


Học xong bài này, HS cần đạt được:
1/ Về kiến thức:
Hiểu được nội dung cơ bản của pháp luật về sự phát triển bền vững của đất nước trong lĩnh
vực văn hóa và xã hội.
2/ Về kĩ năng:
Biết thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân trong các lĩnh vực văn hóa và xã hội
3/ Về thái độ:
Tôn trọng và thực hiện tốt quy định của pháp luật về văn hóa và xã hội
II/ Phương tiện dạy học:
- SGK, SGV GDCD 12, tài liệu tham khảo…
- Câu hỏi tình huống GDCD 12
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 48
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
- Giấy khổ lớn, phiếu học tập…
III/ Tiến trình tổ chức dạy học:
1/ Kiểm tra bài cũ: ( 3’ )
Câu hỏi: Thế nào là quyền và nghĩa vụ tự do kinh doanh của công dân?
2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ )
Ở tiết trước các em đã hiểu được vai trò của pháp luật đối với sự phát triển bền vững của đất
nước trong các lĩnh vực môi trường và quốc phòng an ninh; hiểu nội dung cơ bản của pháp luật về phát
triển kinh tế. Ở tiết này, chúng ta tiếp tục tìm hiểu nội dung cơ bản của pháp luật về phát triển văn hóa và
xã hội.
3/ Dạy bài mới:

Hoạt động của GV và HS Nội dung bài học


Hoạt động 1: ( 18’ ) – Thuyeát trình – ñaøm b/ Moät soá noäi
thoaïi dung cô baûn cuûa
* Muïc tieâu: HS hieåu ñöôïc noäi dung cô baûn phaùp luaät veà phaùt
cuûa phaùp luaät veà phaùt trieån vaên hoùa trieån veà vaên hoùa
* Caùch tieán haønh: GV söû duïng phöông
phaùp thuyeát trình keát hôïp vôùi ñaøm thoaïi.
GV hoûi: Theá naøo laø phaùp luaät veà phaùt
trieån vaên hoaù?
HS trao ñoåi, phaùt bieåu.
GV nhaän xeùt, ñieàu chænh, boå sung.
GV giaûng: Phaùp luaät veà phaùt trieån vaên
hoaù Vieät Nam laø heä thoáng caùc quy phaïm Phaùp luaät veà söï
phaùp luaät veà xaây döïng neàn vaên hoaù Vieät phaùt trieån vaên hoùa
Nam trong boái caûnh hoäi nhaäp vaø toaøn caàu Vieät Nam ñöôïc quy ñònh
hoaù; xaây döïng ñôøi soáng vaên hoaù, neáp trong Hieán phaùp, Boä
soáng vaên hoaù, gia ñình vaên hoaù ; nghieâm luaät Daân söï, Luaät Di
caám, loaïi tröø truyeàn baù tö töôûng vaø vaên saûn vaên hoùa, Luaät
hoaù phaûn ñoäng, ñoài truî ; giöõ gìn vaø phaùt Xuaát baûn, Luaät Baùo
trieån caùc di saûn vaên hoaù vaät theå vaø di chí, v.v… Ñoù laø heä
saûn vaên hoaù phi vaät theå ; toân troïng ñaïo thoáng quy ñònh cuûa
döùc, truyeàn thoáng toát ñeïp cuûa daân toäc phaùp luaät veà xaây
Vieät Nam …..Boä luaät Daân söï, Luaät Sôû höõu döïng neàn vaên hoùa
trí tueä, Luaät Di saûn vaên hoaù, Luaät Xuaát Vieät Nam tieân tieán,
baûn, Luaät Baùo chí vaø trong caùc nghò ñònh ñaäm ñaø baûn saéc daân
höôùng daãn thi haønh caùc luaät naøy. toäc; nguyeân taéc quaûn
GV ñaët vaán ñeà: Phaùp luaät veà phaùt lí nhaø nöôùc veà vaên
trieånvaên hoùa bao goàm nhieàu noäi dung khaùc hoùa; xaây döïng ñôøi
nhau, trong ñoù moät trong nhöõng noäi dung quan soáng vaên hoùa, neáp
trong nhaát laø phaùp luaät veà di saûn vaên hoaù soáng vaên minh, gia ñình
GV hoûi: Theá naøo laø di saûn vaên hoùa? phaùp vaên hoùa; nghieâm caám,
luaät veà di saûn vaên hoùa bao goàm nhöõng noäi loïai tröø truyeàn baù tö
dung gì ? töôûng vaø vaên hoùa
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 49
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
HS trao ñoåi, phaùt bieåu: phaûn ñoäng, ñoài truïy;
GV giaûng: giöõ gìn vaø phaùt trieån
+ Di saûn vaên hoaù bao goàm di saûn vaên hoaù caùc di saûn vaên hoùa
phi vaät theå vaø di saûn vaên hoaù vaät theå, laø vaät theå vaø di saûn vaên
saûn phaåm tinh thaàn, vaät chaát coù giaù trò hoùa phi vaät theå; xaùc
lòch söû, vaên hoaù, khoa hoïc, ñöôïc löu truyeàn ñònh traùch nhieäm cuûa
töø theá heä naøy sang theá heä khaùc. Nhaø nöôùc taïo moïi ñieàu
Di saûn vaên hoaù phi vaät theå laø saûn phaåm kieän ñeå nhaân daân
tinh thaàn coù giaù trò lòch söû, vaên hoaù, khoa ñöôïc thöôûng thöùc
hoïc, ñöôïc löu giöõ baèng trí nhôù, chöõ vieát, nhöõng taùc phaåm vaên
ñöôïc löu truyeàn baèng truyeàn mieäng, truyeàn hoïc, ngheä thuaät coù
ngheà, trình dieãn vaø caùc hình thöùc löu giöõ, löu giaù trò.
truyeàn khaùc
Di saûn vaên hoaù vaät theå laø saûn phaåm
vaät chaát coù giaù trò lòch söû, vaên hoùa, khoa
hoïc, bao goàm di tích lòch söû –vaên hoùa, danh
lam thaéng caûnh, di vaät, coå vaät, baûo vaät
quoác gia.
- Quyeàn vaø traùch nhieäm cuûa Nhaø nöôùc :
 Quyeàn cuûa nhaø nöôùc ñoái vôùi di saûn vaên
hoaù ñöôïc theå hieän theo nguyeân taéc : moïi di
saûn VH ôû trong loøng ñaát thuoäc ñaát lieàn,
haûi ñaûo, ôû vuøng noäi thuyû, laõnh haûi, vuøng
ñaëc quyeànkinh teá vaø theàm luïc ñòa cuûa
nöôùc Coäng hoaø XHCN Vieät Nam ñeàu thuoäc
sôû höõu toaøn daân
- Quyeàn vaø nghóa vuï cuûa toå chöùc, caù nhaân
ñoái vôùi di saûn vaên hoaù :
Di saûn vaên hoaù laø taøi saûn quyù giaù cuûa
ñaát nöôùc, vì vaäy vieäc baûo veä di saûn vaên
hoaù laø quyeàn vaø nghóa vuï cuûa moïi coâng c/ Moät soá noäi
daân vaø toå chöùc. Moïi toå chöùc, caù nhaân dung cô baûn cuûa
phaûi coù nghóa vuï toân troïng, baûo veä vaø phaùp luaät trong
phaùt huy giaù trò di saûn vaên hoaù phaùt trieån caùc lónh
GV yeâu caàu HS ñoïc caùc ñieàu 22, 23, 24 vöïc xaõ hoäi
cuûa Luaät Di saûn vaên hoaù trong phaàn Tö lieäu
tham khaûo (SGK).
Hoạt động 1: ( 18’ ) – Thuyeát trình – ñaøm
thoaïi – Thaûo luaän nhoùm
* Muïc tieâu: HS hieåu ñöôïc noäi dung cô baûn
cuûa phaùp luaät veà phaùt trieån xaõ hoäi
* Caùch tieán haønh: GV söû duïng phöông
phaùp thuyeát trình keát hôïp vôùi ñaøm thoa,
thaûo luaän nhoùm
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 50
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
GV giaûng: Neàn kinh teá thò tröôøng hieän nay
ôû nöôùc ta môû ra nhieàu cô hoäi vaø khaû naêng
ñeå phaùt trieån kinh teá ñaát nöôùc, nhöng ñoàng
thôøi cuõng laøm thay ñoåi saâu saéc ñôøi soáng
xaõ hoäi ñaát nöôùc. Cuøng vôùi nhöõng thaønh
töïu maø chuùng ta thu ñöôïc, coøn phaùt sinh
nhieàu vaán ñeà xaõ hoäi böùc xuùc nhö : daân soá
vaø vieäc laøm ; baát bình ñaúngxaõ hoäi vaø
taêng nhanh khoaûng caùch giaøu ngheøo
Nhaän thöùc veà vai troø khoâng theå thieáu ñöôïc
cuûa phaùp luaät trong vieäc giaûi quyeát caùc
vaán ñeà xaõ hoäi, nhaø nöôùc ta ñaõ ban haønh
caùc vaên baûn quy phaïm phaùp luaät veà lónh
vöïc xaõ hoäi.
Phaùp luaät veà lónh vöïc xaõ hoäi laø toång
theå caùc quy phaïm phaùp luaät veà giaûi quyeát
vieäc laøm, thöïc hieän xoaù ñoùi giaûm ngheøo,
daân soá, chaêm soùc söùc khoeû nhaân daân,
phoøng, choáng teä naïn xaõ hoäi. Caùc quy
phaïm phaùp luaät naøy naèm trong caùc vaên
baûn khaùc nhau nhö : Hieán phaùp ; Boä luaät Lao
ñoäng ; Luaät Baûo veä, chaêm soùc vaø giaùo
duïc treû em ; Luaät Phoøng, choáng ma tuyù ;
Phaùp leänh Daân soá; Phaùp leänh Phoøng,
choáng maïi daâm…
Chuùng ta seõ cuøng tìm hieåu moät soá noäi
dung cô baûn cuûa phaùp luaät trong vieäc phaùt
trieån caùc lónh vöïc xaõ hoäi.
* Phaùp luaät veà vieäc laøm
GV hoûi: Taïi sao Luaät Thueá thu nhaäp doanh Phaùp luaät khuyeán
nghieäp quy ñònh giaûm thueá thu nhaäp doanh khích caùc cô sôû kinh
nghieäp cho cô sôû kinh doanh söû duïng nhieàu doanh taïo ra nhieàu vieäc
lao ñoäng, lao ñoäng laø ngöôøi daân toäc thieåu laøm môùi.
soá; mieãn thueá thu nhaäp doanh nghieäp ñoái Phaùp luaät quy ñònh,
vôùi phaàn thu nhaäp doanh nghieäp töø hoaït Nhaø nöôùc söû duïng
ñoäng daïy ngheà daønh rieâng cho ngöôøi daân caùc bieän phaùp kinh teá
toäc thieåu soá? - taøi chính ñeå thöïc hieän
HS trao ñoåi, ñaøm thoaïi. xoùa ñoùi, giaûm ngheøo.
GV keát luaän
GV giaûi thích:
Nhaø nöôùc quy ñònh trong Luaät Thueá thu nhaäp
doanh nghieäp nhö vaäy laø nhaèm khuyeán khích
caùc cô sôû saûn xuaát kinh doanh taïo ra nhieàu
vieäc laøm môùi cho ngöôøi lao ñoäng, ñeå giaûi Luaät Hoân nhaân vaø
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 51
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
quyeát vaán ñeà coâng aên vieäc laøm- moät trong gia ñình vaø Phaùp leänh
nhöõng vaán ñeà xaõ hoäi gay gaét nhaát hieän Daân soá ñaõ quy ñònh
nay coâng daân coù nghóa vuï
thöïc hieän keá hoïach
GV giaûng môû roäng: hoùa gia ñình; xaây döïng
Ñieàu 55 Hieán phaùp 1992 khaúng ñònh “LĐ laø gia ñình haïnh phuùc beàn
quyeàn vaø nghóa vuï cuûa CD. Nhaø nöôùc vaø vöõng;…
xaõ hoäi coù keá hoaïch taïo ngaøy caøng nhieàu Luaät Baûo veä, Chaêm
vieäc laøm cho ngöôøi LĐ”. Quy ñònh naøy cuûa soùc söùa khoûe nhaân
Hieán phaùp khaúng ñònh veà quyeàn coù vieäc daân quy ñònh caùc bieän
laøm cuûa coâng daân vaø traùch nhieäm cuûa phaùp giaûm tæ leä maéc
Nhaø nöôùc baûo ñaûm quyeàn coù vieäc laøm beänh, naâng cao theå
cuûa coâng daân. Ngoaøi traùch nhieäm cuûa Nhaø löïc, taêng tuoåi thoï vaø
nöôùc, phaùp luaät coøn quy ñònh traùch nhieäm baûo ñaûm phaùt trieån
cuûa caùc doanh nghieäp vaø cuûa toaøn xaõ hoäi gioáng noøi.
cuøng tham gia giaûi quyeát vieäc laøm cho ngöôøi
lao ñoäng.
Tröôùc heát, Nhaø nöôùc taïo ñieàu kieän caàn Luaät Phoøng, choáng
thieát, hoã trôï taøi chính, cho vay voán hoaëc ma tuùy, Phaùp leänh
giaûm, mieãn thueá vaø aùp duïng caùc bieän Phoøng, choáng maïi daâm
phaùp khuyeán khích khaùc ñeå ngöôøi coù khaû quy ñònh veà phoøng,
naêng LĐ töï giaûi quyeát vieäc laøm, ñeå caùc toå choáng toäi phaïm, ngaên
chöùc, ñôn vò vaø caù nhaân thuoäc moïi thaønh chaën vaø baøi tröø caùc
phaàn KT phaùt trieån nhieàu ngheà môùi nhaèm teä naïn xaõ hoäi, nhaát
taïo vieäc laøm cho nhieàu ngöôøi LĐ. Ví duï : laø naïn maïi daâm, ma
Khoaûn 1 Ñieàu 17 Luaät Thueá thu nhaäp doanh tuùy; ngaên chaën, ñaåy
nghieäp naêm 2003 quy ñònh mieãn thueá, giaûm luøi ñaïi dòch HIV/AIDS,…
thueá cho döï aùn ñaàu tö thaønh laäp cô sôû kinh
doanh, hôïp taùc xaõ ñöôïc aùp duïng thueá suaát
20%, 15%, 10%.
* Phaùp luaät veà daân soá
GV hoûi: Theo em, quy ñònh cuûa phaùp luaät
nöôùc ta veà nghóa vuï cuûa coâng daân xaây
döïng quy moâ gia ñình ít con coù phaûi laø ngaên
caám sinh nhieàu con khoâng? Coù caûn trôû
coâng daân thöïc hieän quyeàn töï do gia ñình ít
con?
HS trao ñoåi, ñaøm thoaïi.
GV keát luaän
GV giaûng:
Phaùp luaät khoâng coù baát kyø moät quy ñònh
naøo ngaên caám sinh nhieàu con vaø cuõng
khoâng heà caûn trôû coâng daân thöïc hieän
quyeàn töï do cuûa mình. Quy ñònh veà nghóa vuï
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 52
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
cuûa coâng daân xaây döïng quy moâ gia ñình ít
con chính laø nhaèm taïo ñieàu kieän cho cha meï
ñöôïc chaêm soùc, giaùo duïc con chu ñaùo, ñeå
con ñöôïc phaùt trieån laønh maïnh veà theå chaát,
trí tueä vaø ñaïo ñöùc.
GV giaûng môû roäng:
Trong caùc vaán ñeà xaõ hoäi thì daân soá luoân
laø vaán ñeà ñöôïc Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ñaëc
bieät quan taâm. Nhaø nöôùc ta chuû tröông haïn
cheá söï gia taêng daân soá, vì daân soá coù aûnh
höôûng khoâng toát ñeán söï phaùt trieån kinh teá,
vaên hoaù, xaõ hoäi vaø moâi tröôøng cuûa ñaát
nöôùc, laø moät trong caùc nguyeân nhaân daãn
ñeán xaõ hoäi phaùt trieån khoâng laønh maïnh,
ñaát nöôùc khoâng phaùt trieån beàn vöõng.

* Phaùp luaät veà phoøng, choáng teä naïn


xaõ hoäi
GV hoûi: nhaø nöôùc ta ñaõ ban haønh nhöõng
vaên baûn phoøng choáng teä naïn xaõ hoäi naøo ?
Caû lôùp trao ñoåi, ñaøm thoaïi.
GV keát luaän
GV giaûng:
Teä naïn xaõ hoäi laø tình traïng khoâng
bình thöôøng, coù tính lan truyeàn, traùi vôùi ñaïo
ñöùc xaõ hoäi, traùi vôùi PL Coù nhieàu teä naïn
xaõ hoäi khaùc nhau, nhöng quan troïng hôn caû
laø teä côø baïc, ma tuyù vaø naïn maïi daâm. Caùc
teä naïn naøy laø hieåm hoaï lôùn cho toaøn xaõ
hoäi, gaây taùc haïi cho söùc khoeû, laøm suy
thoaùi gioáng noøi, laøm haï thaáp phaåm giaù con
ngöôøi, phaù hoaïi HP gia ñình, gaây aûnh höôûng
nghieâm troïng ñeán traät töï, an toaøn XH vaø an
ninh quoác gia.
GV keát luaän:
Ñoàng thôøi vôùi chuû tröông, chính saùch vaø
phaùp luaät nhaèm taêng tröôûngkinh teá, nhaø
nöôùc ta phaûi quan taâm ñeán giaûi quyeát caùc
vaán ñeà xaõ hoäi, vôùi quan ñieåm theå hieän roõ
trong Chieán löôïc phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi
VN giai ñoaïn 2001 – 2020 laø “taêng tröôûng kinh
teá ñi ñoâi vôùi thöïc hieän tieán boä, coâng baèng
xaõ hoäi vaø baûo veä moâi tröôøng”.

Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 53


Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
4/ Cuûng coá, luyeän taäp: ( 4’ )
GV ñöa ra caùc caâu hoûi vaø baøi taäp tình huoáng
HS traû lôøi caù nhaân
1/ Em haõy neâu noäi dung cô baûn cuûa phaùp luaät veà phaùt trieån vaên
hoùa vaø xaõ hoäi?
2/ HiÓn cïng Vinh nãi chuyÖn víi nhau vÒ phßng, chèng tÖ n¹n x· héi.
- HiÓn : Vinh nµy, cËu nghÜ sao vÒ tÖ n¹n ma tuý trµn lan hiÖn nay ? Sao Nhµ
níc ®· cã ph¸p luËt råi mµ tÖ n¹n nµy vÉn diÔn ra nhiÒu thÕ nhØ ?
- Vinh : Tí nghÜ, m×nh kh«ng thÓ nµo dËp ®îc tÖ n¹n ma tuý ®©u nªn cø ®Ó
cho nã ph¸t triÓn th«i, ng¨n c¶n sao ®îc.
- HiÓn : CÇn ph¶i phßng, chèng chø ! CÇn ph¶i cã ph¸p luËt ; cã ph¸p luËt råi
th× cÇn ph¶i kiÓm tra, cÇn ph¶i xö bän bu«n lËu, tµng tr÷ ma tuý thËt m¹nh vµo
míi ®îc.
- Vinh : Ph¸p luËt th× cã vai trß g× trong chuyÖn nµy ®©u !
C©u hái :
1/ Em cã suy nghÜ g× qua c©u chuyÖn gi÷a HiÓn vµ Vinh ?
2/ Theo em, ph¸p luËt cã vai trß g× trong viÖc phßng, chèng ma tuý ?
5/ Daën doø: ( 1’ )
Caùc em veà nhaø hoïc baøi vaø xem tröôùc phaàn coøn laïi cuûa baøi 9

Tuần 30
Tiết PPCT 30
Ngày soạn: 02/3/2010

Bài 9 ( 4 tiết )
PHÁP LUẬT VỚI SỰ PHÁT TRIỂN
BỀN VỮNG CỦA ĐẤT NƯỚC
( Tiết 4 )

I/ Mục tiêu bài học:


Học xong bài này, HS cần đạt được:
1/ Về kiến thức:
Hiểu được nội dung cơ bản của pháp luật về sự phát triển bền vững của đất nước trong lĩnh
vực môi trường và quốc phòng, an ninh.
2/ Về kĩ năng:
Biết thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân trong các lĩnh vực môi trường và quốc phòng, an
ninh.
3/ Về thái độ:
Tôn trọng và thực hiện tốt quy định của pháp luật về môi trường, quốc phòng và an ninh.
II/ Phương tiện dạy học:
- SGK, SGV GDCD 12, tài liệu tham khảo…
- Câu hỏi tình huống GDCD 12

Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 54


Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
- Giấy khổ lớn, phiếu học tập…
III/ Tiến trình tổ chức dạy học:
1/ Kiểm tra bài cũ: ( 3’ )
Câu hỏi: Em haõy neâu noäi dung cô baûn cuûa phaùp luaät veà phaùt trieån
vaên hoùa vaø xaõ hoäi?
2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ )
Ở tiết trước các em đã hiểu được nội dung cơ bản của pháp luật đối với sự phát triển bền
vững của đất nước trong các lĩnh vực văn hóa và xã hội. Ở tiết này, chúng ta tiếp tục tìm hiểu nội dung cơ
bản của pháp luật về phát triển trong lĩnh vực môi trường và quốc phòng, an ninh.
3/ Dạy bài mới:

Hoạt động của GV và HS Nội dung bài học


Hoạt động 1: ( 18’ ) – vaán ñaùp – thaûo luaän d/ Moät soá noäi dung
nhoùm cô baûn cuûa phaùp luaät
GV hoûi: veà baûo veä moâi
Em haõy phaân bieät moâi tröôøng vaø taøi tröôøng
nguyeân thieân nhieân ?
HS trao ñoåi, phaùt bieåu.
GV giaûng:
+ Moâi tröôøng bao goàm caùc yeáu toá töï
nhieân vaø yeáu toá vaät chaát nhaân taïo, bao
quanh con ngöôøi, coù aûnh höôûng tôùi ñôøi
soáng, SX, söï toàn taïi, phaùt trieån cuûa con
ngöôøi vaø sinh vaät”. Ví duï : soâng töï nhieân,
hoà töï nhieân, bieån, ñoài nuùi, röøng caây (töï
nhieân vaø nhaân taïo), soâng ñaøo, keânh ñaøo,
coâng trình thuyû lôïi, nhaø maùy, coâng vieân,
khoùi buïi vaø chaát thaûi töø caùc nhaø maùy,
baàu khí quyeån,…
Söï phaân bieät khaùi nieäm moâi tröôøng vaø
khaùi nieäm taøi nguyeân thieân nhieân chæ mang
tính töông ñoái, bôûi vì veà maët phaùp lyù thì
thaønh phaàn moâi tröôøng ñaõ bao haøm caùc
yeáu toá cuûa taøi nguyeân thieân nhieân nhö caùc
heä thöïc vaät, heä ñoäng vaät taïo thaønh heä
sinh thaùi, khoaùng saûn, nguoàn nöôùc…
GV hoûi: Em coù cho raèng, baûo veä moâi tröôøng
coù vai troø quan troïng ñoái vôùi söï phaùt trieån
beàn vöõng cuûa ñaát nöôùc hay khoâng? Vì sao?
HS trao ñoåi, phaùt bieåu.
GV giaûng:
BV moâi tröôøng coù vai troø voâ cuøng quan
troïng ñoái vôùi söï phaùt trieån beàn vöõng cuûa
ñaát nöôùc, vì moâi tröôøng coù ñöôïc baûo veä thì
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 55
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
KT môùi coù ñieàu kieän taêng tröôûng, maø KT
taêng tröôûng laø tieàn ñeà cho phaùt trieån beàn
vöõng ñaát nöôùc.
GV hoûi: Em bieát Nhaø nöôùc ta ñaõ ban haønh Ñeå baûo veä moâi
nhöõng vaên baûn phaùp luaät baûo veä moâi tröôøng, baûo veä taøi
tröôøng naøo? nguyeân thieân nhieân,
HS trao ñoåi, phaùt bieåu. Nhaø nöôùc ñaõ ban
GV giaûng: haønh moät heä thoáng
Trong heä thoáng caùc vaên baûn quy caùc vaên baûn nhö: Luaät
phaïm phaùp luaät veà baûo veä moâi tröôøng vaø baûo veä moâi tröôøng,
taøi nguyeân thieân nhieân, caàn keå ñeán : Luaät Baûo veä vaø phaùt
1/ Hieán phaùp 1992 ; trieån röøng, Luaät Thuûy
2/ Luaät Baûo veä moâi tröôøng naêm 2005 ; saûn, Luaät Daàu khí,
3/ Luaät baûo veä vaø phaùt trieån röøng Luaät Khoùang saûn, Luaät
naêm 2004 ; Taøi nguyeân nöôùc...
4/ Luaät Thuyû saûn naêm 2003 Phaùp luaät veà baûo
5/ Luaät Khoaùng saûn naêm 1996 (söûa veä moâi tröôøng quy
ñoåi, boå sung naêm 2005) ; ñònh, vieäc baûo veä moâi
6/ Luaät Daàu khí naêm 1993 ; tröôøng phaûi tuaân thuû
7/ Luaät Ñaát ñai naêm 2003 ; theo nguyeân taéc: baûo
8/ Luaät Taøi nguyeân nöôùc naêm 1998. veä moâi tröôøng phaûi
GV löu yù: Trong phaùp luaät veà baûo veä moâi gaén keát haøi hoøa vôùi
tröôøng, phaùp luaät veà baûo veä vaø phaùt phaùt trieån kinh teá vaø
trieån röøng coù taàm quan trong ñaëc bieät, vì baûo ñaûm tieán boä xaõ
röøng laø taøi nguyeân quyù giaù, coù giaù trò to hoäi ñeå phaùt trieån beàn
lôùn ñoái vôùi söï phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi vöõng ñaát nöôùc; phaûi
cuûa ñaát nöôùc. phuø hôïp vôùi quy luaät,
GV giaûng môû roäng: ñaëc ñieåm töï nhieân,
Theo Luaät Baûo veä vaø phaùt trieån röøng lòch söû, phuø hôïp vôùi
naêm 2004, ñoái vôùi caùc loaïi röøng khaùc nhau trình ñoä phaùt trieån kinh
ñaõ coù caùc quy cheá phaùp lyù khaùc nhau trong teá - xaõ hoäi cuûa ñaát
vieäc quaûn lyù, söû duïng, khai thaùc vaø baûo nöôùc.
veä.
Thöù nhaát, NN thoáng nhaát quaûn lyù vaø
laø chuû sôû höõu ñoái vôùi röøng töï nhieân vaø
röøng ñöôïc phaùt trieån baèng voán cuûa NN,
röøng do Nhaø nöôùc nhaän chuyeån quyeàn sôû
höõu röøng saûn xuaát laø röøng troàng töø caùc
chuû röøng ; ñoäng vaät röøng soáng töï nhieân,
hoang daõ ; vi sinh vaät röøng; caûnh quan, moâi
tröôøng röøng.
Röøng thuoäc sôû höõu nhaø nöôùc bao
goàm : vöôøn quoác gia ; khu baûo toàn thieân
nhieân, goàm khu döï tröõ thieân nhieân, khu baûo
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 56
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
toàn loaøi – sinh caûnh ; khu baûo veä caûnh quan,
goàm khu röøng di tích lòch söû, vaên hoaù, danh
lam thaéng caûnh, khu röøng nghieân cöùu, thöïc
nghieäm khoa hoïc.
Thöù hai, caùc toå chöùc KT, hoä gia ñình, caù
nhaân ñöôïc NN giao röøng, cho thueâ röøng, giao
ñaát, cho thueâ ñaát ñeå phaùt trieån röøng ; caùc
ñôn vò vuõ trang nhaân daân, toå chöùc nghieân
cöùu khoa hoïc ñöôïc NN giao röøng, giao ñaát ñeå
phaùt trieån röøng thì saûn phaåm röøng thuoäc
sôû höõu cuûa taäp theå vaø caù nhaân, hoä gia
ñình. Chuû röøng ñöôïc khai thaùc vaø phaùt trieån
nguoàn ñoäng vaät röøng, tröø nhöõng loaøi quyù
hieám maø NN caám saên baét theo quy ñònh cuûa
phaùp luaät. e/ Moät soá noäi dung
Noäi dung baûo veä röøng bao goàm toång cô baûn cuûa phaùp luaät
hôïp caùc quy ñònh cuûa phaùp luaät veà: baûo veà quoác phoøng, an ninh
veä heä sinh thaùi röøng ; baûo veä thöïc vaät Ñeå taêng cöôøng
röøng, ñoäng vaät röøng ; phoøng chaùy, chöõa quoác phoøng, baûo veä
chaùy röøng ; phoøng, tröø sinh vaät gaây haïian ninh quoác gia, Nhaø
röøng ; kinh doanh, vaän chuyeån thöïc vaät, nöôùc ban haønh heä
ñoäng vaät röøng. thoáng caùc vaên baûn
GV hoûi: CD hoïc sinh coù traùch nhieäm NTN trong
phaùp luaät: Luaät Quoác
vieäc baûo veä moâi tröôøng? phoøng, Luaät An ninh
Caû lôùp ñaøm thoaïi hoaëc thaûo luaän nhoùm. quoác gia, Luaät Coâng an
GV keát luaän veà traùch nhieäm cuûa coâng daân
nhaân daân, Luaät Nghóa
theo noäi dung trong SGK. vuï quaân söï,…
Hoạt động 2: ( 18’ ) - Vaán ñaùp – thaûo luaän Nguyeân taéc hoïat
nhoùm ñoäng quoác phoøng vaø
GV hoûi: Ñeå taêng cöôøng quoác phoøng, baûo baûo veä an ninh quoác
gia laø huy ñoäng söùc
veä an ninh quoác gia, Nhaø nöôùc ñaõ ban haønh
nhöõng vaên baûn phaùp luaät naøo? maïnh toång hôïp cuûa heä
HS trao ñoåi, phaùt bieåu: thoáng chính trò vaø toøan
GV giaûng: daân toäc, keát hôïp chaët
Nhaø nöôùc ñaõ ban haønh nhöõng vaên cheõ giöõa phaùt trieån
baûn phaùp luaät nhö Luaät Quoác phoøng, Luaätkinh teá - xaõ hoäi vôùi
An ninh quoác gia, Luaät Coâng an nhaân daân, taêng cöôøng quoác
Luaät Nghóa vuï quaân söï,… phoøng vaø baûo veä an
GV hoûi: Nguyeân taéc hoaït ñoäng quoác phoøngninh quoác gia; phoái hôïp
vaø baûo veä an ninh quoác gia? coù hieäu quaû hoïat
HS trao ñoåi, phaùt bieåu: ñoäng an ninh, quoác
GV giaûng: phoøng vaø ñoái ngoïai;
chuû ñoäng phoøng ngöøa,
Nhöõng nguyeân taéc hoaït ñoäng quoác ñaáu tranh laøm thaát baïi
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 57
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
phoøng vaø baûo veä an ninh quoác gia: phaùt huy moïi aâm möu vaø hoïat
söùc maïnh toång hôïp cuûa heä thoáng chính trò ñoäng xaâm phaïm an
vaø toaøn daân toäc; keát hôïp chaët cheõ giöõa ninh quoác gia; xaây döïng
phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi vôùi taêng cöôøng neàn quoác phoøng toøan
tieàm löïc quoác phoøng vaø baûo veä an ninh daân, theá traän quoác
quoác gia; phoái hôïp coù hieäu quaû hoaït ñoäng phoøng toøan daân gaén
quoác phoøng, an ninh vaø ñoái ngoaïi; xaây döïng vôùi theá traän an ninh
neàn quoác phoøng toaøn daân;… nhaân daân.
GV hoûi: Baûo veä quoác phoøng vaø an ninh coù Phaùp luaät quy ñònh
yù nghóa gì ñoái vôùi ñaát nöôùc ta tröôùc ñaây cuûng coá quoác phoøng,
cuõng nhö hieän nay? Nhaø nöôùc vaø coâng baûo veä an ninh quoác
daân coù nhieäm vuï gì trong coâng cuoäc baûo gia laø nhieäm vuï cuûa
veä quoác phoøng vaø an ninh? toøan daân maø noøng
HS trao ñoåi, phaùt bieåu. coát laø Quaân ñoäi nhaân
GV keát luaän: daân vaø Coâng an nhaân
Phaùp luaät quy ñònh cuûng coá quoác daân.
phoøng, baûo veä an ninh quoác gia laø nhieäm vuï
cuûa toaøn daân maø noøng coát laø Quaân ñoäi
nhaân daân vaø Coâng an nhaân daân. Moïi cô
quan, toå chöùc vaø coâng daân coù traùch
nhieäm, nghóa vuï tham gia cuûng coá quoác
phoøng, baûo veä an ninh quoác gia.

4/ Cuûng coá, luyeän taäp: ( 4’ )


GV ñöa ra caùc caâu hoûi vaø baøi taäp tình huoáng
HS traû lôøi caù nhaân
1/ Em hãy nêu một số nội dung cơ bản của pháp luật về bảo vệ môi trường?
2/ Em hãy nêu một số nội dung cơ bản của pháp luật về quốc phòng, an ninh?
3/ Tình huống
Mét nhµ m¸y s¶n xuÊt xµ phßng th¶i chÊt th¶i cha qua xö lÝ xuèng dßng
s«ng gÇn nhµ m¸y. ViÖc lµm nµy ®· thµnh hÖ thèng vµ bÞ Thanh tra m«i trêng cña
tØnh lËp biªn b¶n xö ph¹t. §ång thêi, c¬ quan thanh tra tuyªn bè, nÕu nhµ m¸y
kh«ng cã ngay hÖ thèng xö lÝ chÊt th¶i th× sÏ bÞ ®ãng cöa. ThÊy vËy, «ng Gi¸m
®èc nhµ m¸y ®e do¹ : NÕu nhµ m¸y bÞ ®ãng cöa, c«gn nh©n kh«ng cã viÖc lµm
th× hä sÏ kiÖn c¸c «ng lªn Uû ban nh©n d©n tØnh chø ch¼ng ph¶i chuyÖn thêng.
C©u hái :
1/ ViÖc lµm cña nµh m¸y cã vi ph¹m ph¸p luËt vÒ b¶o vÖ m«i trêng kh«ng ?
2/ NÕu nhµ m¸y do vi ph¹m ph¸p luËt mµ t¹m thêi bÞ ®ãng cöa th× tr¸ch
nhiÖm ®ã sÏ thuéc vÒ ai ?
5/ Daën doø: ( 1’ )
Caùc em veà nhaø hoïc baøi vaø xem tröôùc bài 10 – Pháp luật với hòa bình và sự phát
triển tiến bộ của nhân loại

Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 58


Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí

Tuần 31
Tiết PPCT 31
Ngày soạn: 06/3/2010

Bài 10 ( 2 tiết )
PHÁP LUẬT VỚI HÒA BÌNH VÀ SỰ
PHÁT TRIỂN TIẾN BỘ CỦA NHÂN LOẠI
( Tiết 1 )

I/ Mục tiêu bài học:


Học xong bài này, HS cần đạt được:
1/ Về kiến thức:
- Hieåu ñöôïc vai troø cuûa phaùp luaät ñoái vôùi hoøa bình vaø söï
phaùt trieån tieán boä cuûa nhaân loïai.
- Nhaän bieát ñöôïc theá naøo laø ñieàu öôùc quoác teá, moái quan heä
giöõa ñieàu öôùc quoác teá vaø phaùp luaät quoác gia.
2/ Về kĩ năng:
Phân biệt được điều ước quốc tế và pháp luật quốc gia.
3/ Về thái độ:
Tôn trọng pháp luật cùa nhà nước và quyền con người, về hòa bình, hữu nghị và hợp tác
giữa các quốc gia, về hội nhập kinh tế khu vực và quốc tế.
II/ Phương tiện dạy học:
- SGK, SGV GDCD 12, tài liệu tham khảo…
- Câu hỏi tình huống GDCD 12
- Giấy khổ lớn, phiếu học tập…
III/ Tiến trình tổ chức dạy học:
1/ Kiểm tra bài cũ: ( 3’ )
Câu hỏi: Em haõy neâu noäi dung cô baûn cuûa phaùp luaät veà bảo vệ môi
trường?
2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ )
Theá giôùi ngaøy nay laø theá giôùi cuûa hoäi nhaäp vaø toaøn caàu
hoùa . Trong boái caûnh quoác teá naøy, Nhaø nöôùc CHXHCN Vieät Nam ñaõ vaø
ñang thöïc hieän nhaát quaùn ñöôøng loái ñoái ngoaïi ñoäc laäp, töï chuû, ña
phöông hoaù, ña daïng hoaù caùc quan heä hôïp taùc quoác teá, vôùi phöông
chaâm: Vieät Nam saün saøng laø baïn, laø ñoái taùc tin caäy cuûa caùc nöôùc
trong coäng ñoàng quoác teá, phaán ñaáu vì hoaø bình, phaùt trieån vaø tieán boä
cuûa nhaân loaïi.
Hôïp taùc giöõa Vieät Nam vôùi caùc nöôùc ñöôïc thöïc hieän thoâng qua
nhieàu hình thöùc vaø coâng cuï khaùc nhau, trong ñoù, phaùp luaät ñöôïc coi laø
coâng cuï höõu hieäu nhaát, laø cô sôû phaùp lí ñeå thöcï hieän coù hieäu quaû
quaù trình hôïp taùc. Baøi 10 seõ giuùp ta hieåu roõ hôn nhöõng vaán ñeà naøy.
3/ Dạy bài mới:

Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 59


Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
Hoạt động của GV và HS Nội dung bài học
Hoạt động 1: ( 10’ ) – Ñaøm thoaïi – vaán ñaùp I.- Vai troø cuûa PL ñoái
Ñôn vò kieán thöùc naøy mang tính lyù luaän, GV vôùi hoøa bình vaø söï
chuû yeáu söû duïng phöông phaùp thuyeát trình. phaùt trieån, tieán boä
cuûa nhaân loïai
Phaùp luaät laø phöông
tieän ñeå baûo veä quyeàn
vaø lôïi ích hôïp phaùp
cuûa caùc quoác gia.
Phaùp luaät laø cô sôû
ñeå caùc nöôùc xaây döïng
vaø phaùt trieån tình höõu
nghò giöõa caùc daân
toäc.
Phaùp luaät laø cô sôû
ñeå thöïc hieän hôïp taùc
Hoạt động 2: ( 26’) – Vaán ñaùp – thaûo luaän kinh teá Thöông maïi
nhoùm giöõa caùc nöôùc.
GV hoûi: Phaùp luaät laø cô sôû
Ñieàu öôùc quoác teá laø gì? Caùc em ñaõ bieát ñeå baûo veä quyeàn con
ñeán ĐƯQT naøo (Ví duï: hieäp ñònh, coâng öôùc)? ngöôøi treân toøan theá
HS coù theå keå teân moät soá ñieàu öôùc quoác giôùi.
teá, ví duï: Coâng öôùc cuûa Lieân hôïp quoác veà II.- Ñieàu öôùc quoác teá
quyeàn treû em, Hieäp ñònh thöông maïi Vieät – trong quan heä giöõa caùc
Myõ. quoác gia
GV giaûng: 1) Khaùi nieäm ñieàu öôùc
Ngaøy nay, khoâng moät quoác gia naøo quoác teá
ñöùng ngoaøi caùc quan heä hôïp taùc quoác teá Ñieàu öôùc quoác teá laø
maø coù theå phaùt trieån ñöôïc. Hôn bao giôø vaên baûn phaùp luaät
heát, caùc quoác gia ngaøy caøng phuï thuoäc quoác teá do caùc quoác
vaøo nhau ñeå cuøng toàn taïi vaø phaùt trieån. gia hoaëc caùc toå chöùc
Ñeå hôïp taùc vôùi nhau, caùc quoác gia phaûi quoác teá thoûa thuaän kí
cuøng nhau ñaøm phaùn ñeå ñi ñeán thoáng nhaát keát, nhaèm ñieàu chænh
kí keát caùc vaên baûn phaùp lí quoác teá, trong quan heä giöõa hoï vôùi
ñoù quy ñònh moãi nöôùc coù nhöõng quyeàn vaø nhau trong caùc lónh vöïc
nghóa vuï gì vaø caùch thöùc thöïc hieän hôïp taùc cuûa quan heä quoác teá.
nhö theá naøo. Vaên baûn phaùp lí ñöôïc kí keát Ñieàu öôùc quoác teá laø
giöõa caùc quoác gia ñöôïc goïi laø ñieàu öôùc teân goïi chung, trong ñoù
quoác teá. töøng ñieàu öôùc quoác
Vaäy theá naøo laø ñieàu öôùc quoác teá ? teá coù theå coù nhöõng
Coù theå ñònh nghóa moät caùch khaùi teân goïi khaùc nhau nhö:
quaùt : Ñieàu öôùc quoác teá laø vaên baûn PL hieán chöông, hieäp öôùc,
quoác teá do caùc quoác gia hoaëc caùc toå chöùc hieäp ñònh, coâng öôùc,
quoác teá thoaû thuaän kí keát, nhaèm ñieàu nghò ñònh thö, v.v…
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 60
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
chænh quan heä giöõa hoï vôùi nhau trong caùc
lónh vöïc cuûa quan heä quoác teá.
Ví duï: + Hieán chöông Lieân hôïp quoác, Hieán
chöông ASEAN,...
+ Hieäp ñònh Thöông maïi Vieät Nam –
Hoa Kì ; Hieäp ñònh Baûo hoä vaø khuyeán khích
ñaàu tö giöõa Vieät Nam vôùi caùc nöôùc ; Hieäp
ñònh veà chaám döùt chieán tranh, laäp laïi hoaø
bình ôû Vieät Nam ; Hieäp ñònh phaân ñònh laõnh
haûi, vuøng ñaëc quyeàn kinh teá, theàm luïc ñòa
Vieät Nam – Trung Quoác,...
+ Hieäp öôùc veà Ñoâng Nam aù khoâng
coù vuõ khí haït nhaân ; Hieäp öôùc veà bieân giôùi
ñaát lieàn giöõa Vieät Nam - Trung Hoa ; Hieäp
öôùc öôùc hoaïch ñònh bieân giôùi Vieät Nam –
Laøo ;...
+ Coâng öôùc cuûa LHQ veà quyeàn treû
em ; Coâng öôùc veà choáng phaân bieät ñoái xöû
vôùi phuï nöõ ; Coâng öôùc cuûa Lieân hôïp quoác
veà Luaät Bieån ;...
+ Nghò ñònh thö Ki-oâ-toâ veà moâi 2.- Moái quan heä giöõa
tröôøng ñieàu öôùc quoác teá vaø
2. Moái quan heä giöõa ñieàu öôùc quoác teá vaø phaùp luaät quoác gia
phaùp luaät quoác gia Ñieàu öôùc quoác teá
GV hoûi: Giöõa ñieàu öôùc quoác teá vaø phaùp laø moät boä phaän cuûa
luaät quoác gia coù moái lieân quan vôùi nhau nhö phaùp luaät quoác teá.
theá naøo? Caùc quoác gia thöïc hieän
HS trao ñoåi, phaùt bieåu. ñieàu öôùc quoác teá
GV giaûng: baèng caùch:
ĐƯQT laø moät boä phaän quan troïng vaø Ban haønh vaên baûn
chuû yeáu cuûa Luaät Quoác teá (trong Luaät phaùp luaät môùi ñeå cuï
Quoác teá, ngoaøi ñieàu öôùc quoác teá coøn coù theå hoùa noäi dung cuûa
taäp quaùn quoác teá). Sau khi ñöôïc kyù keát, ñieàu öôùc quoác teá
ñieàu öôùc quoác teá baét ñaàu coù hieäu löïc hoaëc söûa ñoåi, boå sung
treân laõnh thoå cuûa caùc quoác gia thaønh vieân. caùc vaên baûn phaùp
Caùc quoác gia thaønh vieân phaûi cuøng nhau luaät hieän haønh cho
nghieâm chænh thöïc hieän caùc quy ñònh trong phuø hôïp vôùi noäi dung
caùc ñieàu khoaûn cuûa töøng ĐƯQT. cuûa ñieàu öôùc quoác teá
Sau khi ĐƯQT coù hieäu löïc, noù caàn phaûi ñöôïc lieân quan.
thöïc hieän ôû caùc quoác gia thaønh vieân. Toå chöùc boä maùy cô
Thoâng thöôøng, ĐƯQT khoâng coù hieäu löïc tröïc quan nhaø nöôùc lieân
tieáp ôû caùc nöôùc thaønh vieân maø phaûi ñöôïc quan ñeå thöïc hieän caùc
chuyeån hoaù vaøo heä thoáng phaùp luaät quoác vaên baûn phaùp luaät
gia thoâng qua caùc caùch thöùc khaùc nhau maø treân, töùc laø ñeå ñieàu
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 61
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
moãi quoác gia töï xaùc ñònh. Thöïc tieãn thöïc öôùc quoác teá ñöôïc thöïc
hieän PL quoác teá cho thaáy, caùc quoác gia hieän ôû quoác gia mình.
thöôøng chuyeån hoaù baèng caùch : Raø soaùt
toaøn boä heä thoáng caùc vaên baûn quy phaïm
PL quoác gia maø noäi dung coù lieân quan ñeán
ĐƯQT maø mình kyù keát. Sau ñoù coù theå ban
haønh vaên baûn quy phaïm PL môùi hoaøn toaøn
hoaëc söûa ñoåi, boå sung caùc vaên baûn quy
phaïm phaùp luaät hieän haønh ñeå noäi dung
cuûa noù phuø hôïp vôùi caùc quy ñònh cuûa
ĐƯQT. Cuï theå laø, neáu thaáy thieáu vaên baûn
trong phaùp luaät quoác gia thì ban haønh vaên
baûn môùi hoaøn toaøn ; neáu thaáy vaên baûn
quy phaïm PL veà vaán ñeà naøo ñoù ñaõ coù noäi
dung lieân quan ñeán ñieàu öôùc quoác teá, nhöng
noäi dung moät soá quy ñònh ñaõ loãi thôøi,
khoâng coøn phuø hôïp thì Nhaø nöôùc phaûi söûa
ñoåi, boå sung cho phuø hôïp.
Ví duï : Trong nhöõng naêm qua, Nhaø nöôùc VN
ñaõ ban haønh hoaëc söûa ñoåi, boå sung nhieàu
vaên baûn quy phaïm PL, nhö : Boä luaät Daân söï,
Luaät Sôû höõu trí tueä, Luaät Doanh nghieäp,
Luaät Doanh nghieäp NN, Luaät Ñaàu tö, Luaät
Thueá xuaát khaåu, thueá nhaäp khaåu, Luaät
Thöông maïi, Boä luaät LĐ, Luaät Baûo veä, chaêm
soùc vaø giaùo duïc treû em, Luaät Quoác tòch,
Luaät Bieân giôùi quoác gia,... Caùc luaät naøy
ñöôïc ban haønh ñaõ cuï theå hoaù caùc quy ñònh
cuûa ĐƯQT veà quyeàn con ngöôøi, veà hoaø bình,
höõu nghò vaø veà hoäi nhaäp kinh teá khu vöïc
vaø quoác teá. Qua caùc luaät naøy, coù theå
thaáy NN Vieät Nam ñaõ thöïc hieän nghieâm
chænh caùc cam keát quoác teá ñöôïc xaùc ñònh
trong caùc ĐƯQT ña phöông vaø song phöông.
Nhö vaäy, vieäc thöïc hieän ñieàu öôùc
quoác teá thöôøng ñöôïc tieán haønh ôû caùc
quoùc gia thaønh vieân theo caùc caùch khaùc
nhau, mieãn sao cho ñieàu öôùc quoác teá ñöôïc
thöïc hieän nghieâm chænh, ñaày ñuû vaø thoáng
nhaát.

4/ Cuûng coá, luyeän taäp: ( 4’ )


GV ñöa ra caùc caâu hoûi
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 62
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
HS traû lôøi caù nhaân
1/ Em hieåu theá naøo laø ñieàu öôùc quoác teá? Taïi sao caùc nöôùc laïi
cuøng nhau kí keát ñieàu öôùc quoác teá?
2/ Taïi sao noùi ĐƯQT laø coâng cuï höõu hieäu nhaát trong quan heä hôïp taùc
vaø phaùt trieån giöõa caùc quoác gia?
3/ Qua hieåu bieát cuûa mình veà ñieàu öôùc quoác teá, theo em, Vieät Nam
ñaõ vaø ñang goùp phaàn tích cöïc vaøo vieäc kí keát vaø thöïc hieän caùc ñieàu
öôùc quoác teá veà quyeàn con ngöôøi nhö theá naøo?
5/ Daën doø: ( 1’ )
Caùc em veà nhaø hoïc baøi vaø xem tröôùc phần còn lại của bài 10 – Pháp luật với
hòa bình và sự phát triển tiến bộ của nhân loại

Tuần 34
Tiết PPCT 34
Ngày soạn: 10/3/2009
Bài 10 ( 2 tiết )
PHÁP LUẬT VỚI HÒA BÌNH VÀ SỰ
PHÁT TRIỂN TIẾN BỘ CỦA NHÂN LOẠI
( Tiết 2 )
I/ Mục tiêu bài học:
Học xong bài này, HS cần đạt được:
1/ Về kiến thức:
Hieåu ñöôïc sô boä veà söï tham gia vaø thöïc hieän tích cöïc cuûa Vieät
Nam vaøo caùc ĐƯQT veà quyeàn con ngöôøi, veà hoøa bình, höõu nghò vaø hôïp
taùc giöõa caùc quoác gia, veà hoäi nhaäp kinh teá khu vöïc vaø quoác teá.
2/ Về kĩ năng:
Phân biệt được điều ước quốc tế và pháp luật quốc gia.
3/ Về thái độ:
Tôn trọng pháp luật cùa nhà nước và quyền con người, về hòa bình, hữu nghị và hợp tác
giữa các quốc gia, về hội nhập kinh tế khu vực và quốc tế.
II/ Phương tiện dạy học:
- SGK, SGV GDCD 12, tài liệu tham khảo…
- Câu hỏi tình huống GDCD 12
- Giấy khổ lớn, phiếu học tập…
III/ Tiến trình tổ chức dạy học:
1/ Kiểm tra bài cũ: ( 3’ )
Câu hỏi: Em hãy cho biết vai trò của pháp luật đối với hòa bình và sự phát triển tiến bộ của
nhân loại?
2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ )
Theá giôùi ngaøy nay laø theá giôùi cuûa hoäi nhaäp vaø toaøn caàu
hoùa . Trong boái caûnh quoác teá naøy, Nhaø nöôùc CHXHCN Vieät Nam ñaõ vaø
ñang thöïc hieän nhaát quaùn ñöôøng loái ñoái ngoaïi ñoäc laäp, töï chuû, ña
phöông hoaù, ña daïng hoaù caùc quan heä hôïp taùc quoác teá, vôùi phöông

Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 63


Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
chaâm: Vieät Nam saün saøng laø baïn, laø ñoái taùc tin caäy cuûa caùc nöôùc
trong coäng ñoàng quoác teá, phaán ñaáu vì hoaø bình, phaùt trieån vaø tieán boä
cuûa nhaân loaïi.
Hôïp taùc giöõa Vieät Nam vôùi caùc nöôùc ñöôïc thöïc hieän thoâng qua
nhieàu hình thöùc vaø coâng cuï khaùc nhau, trong ñoù, phaùp luaät ñöôïc coi laø
coâng cuï höõu hieäu nhaát, laø cô sôû phaùp lí ñeå thöcï hieän coù hieäu quaû
quaù trình hôïp taùc. Baøi 10 seõ giuùp ta hieåu roõ hôn nhöõng vaán ñeà naøy.
3/ Dạy bài mới:
Hoạt động của GV và HS Nội dung bài học
III.- Vieät Nam vôùi caùc
ĐƯQTveà quyeàn con
ngöôøi, veà hoøa bình,
höõu nghò vaø hôïp taùc
Hoạt động 1: ( 10’ ) - Thuyeát trình – vaán giöõa caùc quoác gia, veà
ñaùp hoäi nhaäp kinh teá khu
GV söû duïng phöông phaùp thuyeát trình keát hôïp vöïc vaø quoác teá
vôùi ñaøm thoaïi vaø tröïc quan sô ñoà (Sô ñoà 1) Vieät Nam vôùi caùc
“Caùc ñieàu öôùc quoác teá maø VN ñaõ kí keát, ĐƯQT veà quyeàn con
tham gia”) ngöôøi
GV giaûng:
GV hoûi: Em hieåu theá naøo laø quyeàn con
ngöôøi? Quyeàn con ngöôøi laø
HS trao ñoåi, phaùt bieåu. quyeàn cô baûn cuûa moãi
GV giaûng: caù nhaân ñöông nhieân
Quyeàn con ngöôøi laø khaùi nieäm chính coù ñöôïc ngay töø khi
trò – phaùp lyù quan troïng trong Luaät Quoác teá môùi sinh ra cho ñeán
cuõng nhö Luaät Quoác gia. Vaán ñeà quyeàn con troïn ñôøi mình maø moãi
ngöôøi luoân laø trung taâm cuûa moïi cuoäc caùch nhaø nöôùc ñeàu phaûi ghi
maïng vaø tieán boä nhaân loaïi. Trong lòch söû nhaän vaø baûo ñaûm.
phaùt trieån cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi, tuyø theo Ñoù laø caùc quyeàn cô
caùc hình thaùi kinh teá – xaõ hoäi khaùc nhau baûn ñoái vôùi con ngöôøi,
maø vaán ñeà quyeàn con ngöôøi ñöôïc lyù giaûi nhö: quyeàn ñöôïc soáng,
vaø thöïc hieän theo caùc caùch khaùc nhau. quyeàn töï do cô baûn,
Khaùi nieäm quyeàn con ngöôøi chæ ñöôïc quyeàn bình ñaúng,
chính thöùc ñeà caäp tôùi töø cuoái theá kyû XVIII, quyeàn lao ñoäng, quyeàn
trong giai ñoaïn ñaàu cuûa thôøi kyø tö baûn chuû coù cuoäc soáng aám no
nghóa, ñöôïc coi keát quaû cuûa caùc cuoäc ñaáu vaø haïnh phuùc, v.v…
tranh laâu daøi, gian khoå, laø giaù trò nhaân vaên
cao quyù cuûa loaøi ngöôøi. Caùc vaên baûn phaùp Ngoaøi Coâng öôùc cuûa
lyù quoác gia ñaàu tieân nhaéc ñeán quyeàn con Lieân hôïp quoác veà
ngöôøi laø : Tuyeân ngoân Ñoäc laäp cuûa Hoa Kyø, Quyeàn treû em, Nhaø
Tuyeân ngoân veà nhaân quyeàn vaø daân quyeàn nöôùc ta ñaõ kí keát hoaëc
cuûa Phaùp naêm 1789, Luaät veà quyeàn coâng tham gia nhieàu ñieàu
daân cuûa Anh. Coâng xaõ Pari naêm 1817 vaø öôùc quoác teá quan
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 64
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
ñaëc bieät laø Caùch maïng thaùng Möôøi Nga vó troïng khaùc veà quyeàn
ñaïi naêm 1917 ñaõ ñeà caäp vaùn ñeà quyeàn con con ngöôøi nhö: Coâng
ngöôøi moät caùch toaøn dieän vaø trieät ñeå. öôùc naêm 1996 veà caùc
Vaäy theá naøo laø quyeàn con ngöôøi ? quyeàn kinh teá, vaên
GV hoûi hoùa vaø xaõ hoäi; Coâng
Em bieát nhöõng ĐƯQT naøo veà quyeàn con öôùc naêm 1965 veà loïai
ngöôøi maø VN ñaõ tham gia kí keát tröø caùc hình thöùc
HS trao ñoåi, traû lôøi. phaân bieät chuûng toäc;
GV giaûng …
Cho ñeán nay, coäng ñoàng quoác teá ñaã
kyù keát 24 ñieàu öôùc quoác teá veà quyeàn con
ngöôøi, trong ñoù phaûi keå ñeán :
- Tuyeân ngoân toaøn theá giôùi veà quyeàn con
ngöôøi naêm 1948 ;
- Coâng öôùc veà caùc quyeàn daân söï, chính trò
naêm 1966 ;
- Coâng öôùc veà caùc quyeàn kinh teá, xaõ hoäi,
vaên hoaù ;
- Coâng öôùc cuûa Lieân hôïp quoác veà quyeàn
treû em naêm 1989.
Phaùp luaät Vieät Nam veà quyeàn con
ngöôøi:
Ñieàu 50 Hieán phaùp naêm 1992
khaúng ñònh : “ÔÛ nöôùc Coäng hoaø xaõ hoäi
chuû nghóa Vieät Nam, caùc quyeàn con ngöôøi
veà chính trò, daân söï, kinh teá, vaên hoaù vaø
xaõ hoäi ñöôïc toân troïng, theå hieän ôû caùc
quyeàn coâng daân vaø ñöôïc quy ñònh trong
Hieán phaùp vaø luaät”. Quyeàn con ngöôøi ñöôïc
ghi nhaän trong vaên baûn phaùp lyù cao nhaát
cuûa Nhaø nöôùc, khaúng ñònh quan ñieåm nhaát
quaùn, xuyeân suoát cuûa Nhaø nöôùc Vieät Nam
luoân vì con ngöôøi, giaûi phoùng con ngöôøi khoûi
aùp böùc, baát coâng, ñem laïi töï do, aám no,
haïnh phuùc cho con ngöôøi. Phaùp luaät Vieät
Nam veà quyeàn con ngöôøi thoâng qua Hieán
phaùp 1992 vaø caùc luaät ñaõ ghi nhaän vaø taïo
ra caùc baûo ñaûm thöïc teá cho caùc quyeàn daân
söï, chính trò, kinh teá, xaõ hoäi, vaên hoaù cuûa
con ngöôøi ñöôïc thöïc hieän phuø hôïp vôùi
nhöõng ñoåi thay cuûa tình hình kinh teá – xaõ hoäi
cuûa ñaát nöôùc.
Noäi dung quyeàn con ngöôøi trong phaùp 2) VN vôùi caùc ĐƯQT veà
luaät Vieät Nam ñöôïc quy ñònh trong caùc vaên hoøa bình, höõu nghò vaø
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 65
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
baûn quy phaïm phaùp luaät nhö : Boä luaät Daân hôïp taùc giöõa caùc
söï naêm 2005 ; Luaät Baûo veä, chaêm soùc vaø quoác gia
giaùo duïc treû em naêm 2004 ; Luaät Hoân nhaân Trong quan heä vôùi
vaø gia ñình naêm 2000 ; Luaät Giaùo duïc naêm caùc nöôùc laùng gieàng,
2005 ; Boä luaät Toá tuïng hình söï naêm 2003 ; Vieät Nam ñaëc bieät quan
Boä luaät Lao ñoäng naêm 1994 (söûa ñoåi, boå taâm cuûng coá, duy trì
sung caùc naêm 2002 vaø 2006) vaø phaùt trieån quan heä
hoøa bình, höõu nghò vaø
hôïp taùc vôùi Trung
Hoạt động 2: ( 10’ ) – Vaán ñaùp – ñoäng naõo Quoác, Laøo, Cam-pu-chia.
GV hoûi Vôùi Trung Quoác, Vieät
Em bieát nhöõng ĐƯQT naøo veà hoøa bình, höõu Nam ñaõ kí keát Hieäp
nghò vaø hôïp taùc giöõa caùc quoác gia maø Vieät öôùc bieân giôùi treân boä
nam ñaõ tham gia kí keát? ngaøy 30 – 12 – 1999,
HS trao ñoåi, phaùt bieåu. Hieäp ñònh phaân ñònh
GV giaûng keát hôïp cho HS tröïc quan sô ñoà: vònh Baéc boä vaø Hieäp
Coù nhieàu ñieàu öôùc quoác teá veà ñònh hôïp taùc ngheà caù
hoaø bình, höõu nghò vaø hôïp taùc giöõa caùc ôû vònh Baéc boä ngaøy
quoác gia. Trong phaïm vi baøi, chuùng ta chæ tìm 25 – 12 – 2000. Nöôùc ta
hieåu veà caùc ñieàu öôùc quoác teá veà bieân cuõng ñaõ kí caùc hieäp
giôùi laõnh thoå giöõa Vieät Nam vôùi caùc nöôùc öôùc hoaëc hieäp ñònh
laùng gieàng. veà bieân giôùi treân boä
Sau nhieâu naêm ñaøm phaùn, ngaøy 30 vaø treân bieån vôùi Laøo,
thaùng 12 naêm 1999, Hieäp öôùc veà bieân giôùi Cam-pu-chia, Thaùi Lan.
ñaát lieàn Vieät Nam – Trung Hoa ñaõ ñöôïc kyù
chính thöùc taïi Haø Noäi vaø ngaøy 7-7-2000 hai 3) Vieät Nam vôùi caùc
beân ñaõ trao ñoåi thö pheâ chuaån Hieäp öôùc. ñieàu öôùc quoác teá veà
Hieäp öôùc bieân giôùi ñaát lieàn Vieät Nam – hoäi nhaäp kinh teá khu
Trung Hoa ñaõ ñaùnh daáu moác son trong quan vöïc vaø quoác teá
heä Vieät Trun gtröôùc theàm thieân nieân kyû  ÔÛ phaïm vi khu vöïc
môùi vaø laø 1 trong 10 söï kieän tieâu bieåu nhaát Tieán trình hoäi nhaäp
cuûa Vieät Nam trong naêm 1999. kinh teá khu vöïc cuûa
Ngoaøi bieân giôùi Vieät – Trung, caùc nöôùc ta ñöôïc baét ñaàu
ñöôøng bieân giôùi Vieät – Laøo, Vieät Nam – keå töø khi trôû thaønh
Campuchia cuõng ñaõ ñöôïc kyù keát vaø caém thaønh vieân cuûa ASEAN.
moác, taïo thaønh nhöõng ñöôøng bieân giôùi hoaø Thöïc hieän Hieäp ñònh
bình, höõu nghò giöõa Vieät Nam vaø caùc nöôùc CEPT laø thöïc hieän hoäi
laùng gieàng. nhaäp veà thöông maïi
Hoạt động 3: ( 16’ ) - Vaán ñaùp – thaûo trong Khu vöïc maäu dòch
luaän nhoùm töï do ASEAN (coù teân goïi
GV hoûi: taét laø AFTA). Hoäi nhaäp
Em hieåu gì veà Hieäp ñònh CEPT? veà thöông maïi laø moät
Taïi sao VN laïi tham gia kí keát Hieäp ñònh CEPT? böôùc ñi quan troïng ñaàu
HS trao ñoåi, phaùt bieåu. tieân ñeå haøng hoùa
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 66
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
GV giaûng keát hôïp cho HS tröïc quan sô ñoà: ñöôïc giao löu töï do,
Böôùc ñi quan troïng cuûa VN trong tieán thoâng thöông giöõa caùc
trình hoäi nhaäp vaøo neàn KT khu vöïc laø tham nöôùc ASEAN.
gia vaøo Khu vöïc maäu dòch töï do ASEAN (vieát Naêm 1998 nöôùc ta
taét laø AFTA), kyù keát Hieäp ñònh veà Chöông trôû thaønh thaønh vieân
trình öu ñaõi thueá quan coù hieäu löïc chung cuûa Dieãn ñaøn hôïp taùc
(vieát taét laø CEPT). Theo Hieäp ñònh CEPT, kinh teá chaâu AÙ – Thaùi
ASEAN seõ thöïc hieän khu vöïc maäu dòch töï do Bình Döông (APEC). Tham
(AFTA) trong voøng 15 naêm (01/01/1993 – gia vaøo APEC, Vieät Nam
01/01/2008), theo ñoù taát caû caùc nöôùc thaønh ñaõ kí keát moät soá hieäp
vieân ASEAN ñeàu phaûi laäp chöông trình caét ñònh vaø thoûa thuaän
giaûm thueá quan xuoáng coøn 0-5% ñoái vôùi veà töï do hoùa thöông
haøng cheá taïo, haøng noâng saûn ñaõ qua cheá maïi vaø ñaàu tö vôùi caùc
bieán theo caùc danh muïc vaø lòch trình sau : nöôùc thaønh vieân APEC.
- Danh muïc baét buoäc giaûm thueá quan, bao
goàm :
+ Danh muïc giaûm thueá nhanh (daàu, thöïc vaät,
xi-maêng, döôïc phaåm, phaân boùn hoaù hoïc,
haøng nhöïa, saûn phaåm cao su töï nhieân, ñoà
da, ñoà myõ ngheä vaøng baïc, ñaù quyù, ñieän
cöïc baèng ñoàng, haøng ñieän töû, goã, ñoà song
maây), trong ñoù :  ÔÛ phaïm vi toøan theá
• Ñoái vôùi nhöõng maët haøng coù thueá suaát giôùi
hieän taïi treân 20% thì phaûi giaûm thueá suaát Ñeán naêm 2008, nöôùc
xuoáng 0-5% vaøo naêm 2003. ta ñaõ coù quan heä
• Ñoái vôùi nhöõng maët haøng coù thueá suaát thöông maïi vôùi hôn 160
hieän taïi döôùi 20% thì phaûi giaûm thueá suaát nöôùc, quan heä ñaàu tö
xuoáng 0-5% vaøo naêm 2000. vôùi gaàn 70 quoác gia
+ Danh muïc giaûm thueá thoâng thöôøng : vaø vuøng laõnh thoå.
• Ñoái vôùi nhöõng maët haøng coù thueá suaát Ngoøai phaïm vi ASEAN,
döôùi 20% thì phaûi giaûm thueá suùaât xuoáng 0- khu vöïc chaâu AÙ – Thaùi
5% vaøo naêm 2003. Bình Döông, Vieät Nam
• Ñoái vôùi nhöõng maët haøng coù thueá suaát coøn tham gia Dieãn ñaøn
treân 20% thì phaûi giaûm thueá suaát xuoáng hôïp taùc AÙ – AÂu
20% vaøo naêm 1998 vaø xuoáng 0-5% vaøo naêm (ASEM), kí keát nhieàu
2003. hieäp ñònh veà hôïp taùc
Ngoaøi ra, coøn coù caùc danh muïc : danh kinh teá vaø thöông maïi
muïc loaïi tröø vónh vieãn (khong caét giaûm thueá vôùi caùc nöôùc trong
quan) vaødanh muïc loaïi tröø taïm thôøi (taïm Lieân minh chaâu AÂu
thôøi khoâng thuoäc dieän phaûi caét giaûm). (EU).
VN tham gia AFTA, thöïc hieän CEPT töø ngaøy 01- Gia nhaäp WTO (Toå
01-1996, chaäm hôn 3 naêm so vôùi 6 nöôùc chöùc thöông maïi theá
thaønh vieân khaùc cuûa ASEAN (Brunei, Indonesia, giôùi), nöôùc ta tham gia
Malaysia, Philippines, Thailand, Singapore) neân haøng loïat ñieàu öôùc
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 67
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
Vieät Nam ñöôïc thöïc hieän chöông trình caét quoác teá veà hôïp taùc
giaûm thueá quan theo CEPT cho moãi danh muïc vaø hoäi nhaäp kinh teá
maët haøng. Vieät Nam ñaõ thöïc hieän nghieâm quoác teá .
chænh loä trình cam keát caét giaûm thueá quan.
Cuï theå laø : Töø 01-01-2003, Vieät Nam caét
giaûm thueá quan töø 30 – 60% xuoáng döôùi 20%
cho 775 maët haøng (chieám 94% toång soá maët
haøng trong Danh muïc bieåu thueá nhaäp khaåu
cuûa Vieät Nam trong chöông trình CEPT).
GV hoûi: Em hieåu gì veà toå chöùc WTO?
Tham gia vaøo Toå chöùc thöông maïi theá giôùi
lôùn nhaát haønh tinh naøy, Vieät Nam seõ coù
ñöôïc nhöõng cô hoäi naøo ?
HS trao ñoåi, phaùt bieåu.
GV giaûng:
Bieåu hieän noåi baät nhaát veà hoäi
nhaäp kinh teá quoác teá cuûa Vieät Nam laø vieäc
nöôùc ta chính thöùc trôû thaønh thaønh vieân
cuûa Toå chöùc thöông maïi theá giôùi (WTO) töø
ngaøy 7-11-2006, sau 11 naêm ñaøm phaùn gay
go, quyeát lieät, song phöông vôùi 28 nöôùc
thaønh vieân WTO vaø voøng ñaøm phaùn ña
phöông Urugoay. Söï kieän Vieät Nam gia nhaäp
WTO ñaõ môû ra trang söû môùi cuûa nöôùc ta
trong tieán trình nhaäp vaøo neàn kinh teá theá
giôùi.
Tham gia vaøo Toå chöùc thöông maïi theá
giôùi lôùn nhaát haønh tinh naøy, Vieät Nam seõ
coù ñöôïc nhöõng cô hoäi naøo ?
+ Vieät Nam ñöôïc höôûng öu ñaõi theo cheá ñoä
toái hueä quoác moät caùch voâ ñieàu kieän maø
caùc nöôùc thaønh vieân daønh cho nhau, theo ñoù
haøng hoaù cuûa caùc doanh nghieäp Vieät Nam
xuaát khaåu sang caùc nöôùc thaønh vieân WTP
chæ chòu möùc thueá suaát raát thaáp. Ñieàu naøy
seõ taïo ñieàu kieän cho haøng hoaù Vieät Nam coù
theâm söùc caïnh tranh treân thò tröôøng theá
giôùi.
+ Gia nhaäp WTO, Vieät Nam seõ coù cô hoäi tham
gia moät “luaät chôi” chung toaøn caàu, khoâng bò
phaân bieät ñoái xöû trong thöông maïi vaø taêng
khaû naêng thaâm nhaäp vaøo thò tröôøng cuûa
caùc nöôùc thaønh vieân, ñöôïc giaûi quyeát tranh
chaáp theo phaùp luaät thöông maïi quoác teá.
Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 68
Toå: Söû - GDCD
Giaùo aùn giaùo duïc coâng daân 12 Tröôøng THPT Leâ
Quaûng Chí
GV hoûi: Taïi sao VN tích cöïc tham gia caùc ĐƯQT
veà quyeàn con ngöôøi; veà hoaø bình, höõu nghò,
hôïp taùc giöõa caùc quoác gia; veà hôïp taùc khu
vöïc vaø quoác teá?
Caû lôùp trao ñoåi, ñaøm thoaïi.
GV giaûi thích:
+ Vì Ñaûng vaø NN ta luoân quan taâm ñeán con
ngöôøi, baûo veä caùc quyeàn vaø lôïi ích hôïp
phaùp cuûa CD, baûo ñaûm caùc quyeàn töï do,
daân chuû cô baûn cuûa CD.
+ Vì nhaân daân Vieät Nam luoân yeâu chuoäng
hoaø bình, luoân muoán soáng trong baàu khoâng
khí hoaø bình, höõu nghò vaø hôïp taùc, muoán laø
baïn, laø ñoái taùc tin caäy cuûa taát caû caùc
nöôùc trong khu vöïc vaø treân theá giôùi.
+ Vì hôïp taùc, hoäi nhaäp kinh teá khu vöïc vaø
quoác teá ñang laø xu theá chung trong thôøi ñaïi
ngaøy nay.Coù hoäi nhaäp, chuùng ta môùi coù
theå tranh thuû phaùt huy nhöõng khaû naêng veà
voán, khoa hoïc, kó thuaät, kinh nghieäm saûn
xuaát kinh doanh ñoàng thôøi ñoùn nhaän nhöõng
thaønh töïu maø loaøi ngöôøi ñaõ ñaït ñöôïc, taïo
ñieàu kieän caàn thieát cho coâng cuoäc xaây
döïng ñaát nöôùc.

4/ Cuûng coá, luyeän taäp: ( 4’ )


GV ñöa ra caùc caâu hoûi
HS traû lôøi caù nhaân
1/ Taïi sao noùi Vieät Nam ñaõ vaø ñang tham gia tích cöïc vaøo vieäc kí keát
vaø thöïc hieän caùc ñieàu öôùc quoác teá veà hoøa bình, höõu nghò vaø hôïp taùc
vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc vaø treân theá giôùi?
2/ VN ñaõ kí keát vaø tham gia vaøo caùc ñieàu öôùc quoác teá veà hoäi
nhaäp kinh teá khu vöïc vaø quoác teá nhö theá naøo?
5/ Dặn dò: ( 1’ )
Các em về nhà học bài 7, 8, 9 để thi HK II

Giaùo vieân: Nguyeãn Vaên Thìn 69


Toå: Söû - GDCD

You might also like