Bai Lai Hoa

Trêng THPT LÖ Thñy Gi¸o ¸n hãa häc 10- Ban KHTN
Ngµy 9 th¸ng 11 n¨m 2007

TiÕt 27+28: LI£N KÕT CéNG HãA TRÞ
I. Môc tiªu bµi häc:
1. VÒ kiÕn thøc:
Häc sinh biÕt:
- §Þnh nghÜa liªn kÕt céng hãa trÞ, Liªn kÕt céng hãa trÞ kh«ng cùc, liªn kÕt céng hãa trÞ cã
cùc hay ph©n cùc.
- Mèi liªn hÖ gi÷a hiÖu ®é ©m ®iÖn cña 2 nguyªn tè vµ b¶n chÊt liªn kÕt hãa häc gi÷a 2
nguyªn tè ®ã trong hîp chÊt.
Häc sinh hiÓu:
- Nguyªn nh©n sù h×nh thµnh liªn kÕt céng hãa trÞ.
- §Æc ®iÓm liªn kÕt cho nhËn.
- §Æc ®iÓm liªn kÕt céng hãa trÞ.
Häc sinh vËn dông:
Gi¶i thÝch liªn kÕt céng hãa trÞ trong mét sè ph©n tö.
2. VÒ kü n¨ng:
- RÌn luyÖn kü n¨ng gi¶i thÝch liªn kÕt céng hãa trÞ trong mét sè hîp chÊt.
- BiÓu diÔn ®îc sù xen phñ khi h×nh thµnh çc hîp chÊt.
II. ChuÈn bÞ:
GV: S¬ ®å xen phñ çc obitan s-s, p-p, s-p (phim vµ h×nh ¶nh minh häa)
III. TiÕn tr×nh gi¶ng d¹y:
Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh
Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò: TiÕt 27: LI£N KÕT CéNG HãA TRÞ
a. Theo quy t¾c b¸t tö th× cÊu tróc bÒn lµ I. Sù h×nh thµnh liªn kÕt céng hãa trÞ
cÊu tróc gièng nh: b»ng cÆp electron chung
A. Kim lo¹i kiÒm gÇn kÒ 1. Sù h×nh thµnh ph©n tö ®¬n chÊt
B. Kim lo¹i kiÒm thæ gÇn kÒ a. Sù h×nh thµnh ph©n tö H2
C. Nguyªn tö Halogen gÇn kÒ HS xem sù h×nh thµnh ph©n tö H 2. Rót ra
D. Nguyªn tö khÝ hiÕm gÇn kÒ. kÕt luËn:
b. Nguyªn tö nµo cÇn nhêng 2 electron ®Ó + Trong ph©n tö H2, hai nguyªn tö H2 liªn kÕt
®¹t cÊu tróc ion bÒn? víi nhau nhê mét cÆp electron dïng chung,
A. Z=8; B. Z=9; C. Z=11; D. Z=12 ®ã lµ liªn kÕt ®¬n.
Ho¹t ®éng 2: Sù h×nh thµnh ph©n tö H2 + CÆp electron dïng chung ë chÝnh gi÷a
G: cho H xem m« h×nh h×nh thµnh ph©n tö kho¶ng çch 2 nguyªn tö, ®ã lµ liªn kÕt céng
H2. hãa trÞ kh«ng ph©n cùc. Ph©n tö H2 kh«ng
HS m« t¶ qu¸ tr×nh h×nh thµnh ph©n tö H2. ph©n cùc.
GV bæ sung: Khi ë tr¹ng th¸i nguyªn tö riªng CTe: H:H CTCT: H-H
rÏ, mçi nguyªn tö H cã 1 electron nhng khi t¹o
thµnh ph©n tö, 2 electron ®îc ®em ra dïng
chung. CÆp electron ®ång thêi thuéc vÒ c¶
2 nguyªn tö trong ph©n tö.
GV híng dÉn çch biÓu thÞ cÆp electron
52
 NguyÔn V¨n Phóc N¨m häc 2007 - 2008
dïng chung, c«ng thøc electron, c«ng thøc
cÊu t¹o.
Ho¹t ®éng 3: Sù h×nh thµnh ph©n tö N2 b. Sù h×nh thµnh ph©n tö N2
GV yªu cÇu HS: ViÕt cÊu h×nh electron cña HS viÕt cÊu h×nh electron cña N: 1s22s22p3
N. NhËn xÐt sè electron líp ngoµi cïng, so Cã 5 electron líp ngoµi cïng, cßn thiÕu 3
s¸nh víi sè electron líp ngoµi cïng cña nguyªn electron ®Ó ®¹t ®Õn cÊu h×nh b·o hßa cña
tö Ne. ViÕt c«ng thøc cÊu t¹o ph©n tö N2. khÝ hiÕm gÇn nhÊt.
GV híng dÉn thªm cho HS vÒ çch h×nh KÕt luËn: Hai nguyªn tö N liªn kÕt víi nhau
thµnh ph©n tö N2. b»ng mét liªn kÕt 3 bÒn v÷ng. CÆp electron
dïng chung ë chÝnh gi÷a kho¶ng çch 2
nguyªn tö. §ã lµ liªn kÕt céng hãa trÞ kh«ng
cùc. Ph©n tö N2 kh«ng ph©n cùc.
Ho¹t ®éng 4: Liªn kÕt céng hãa trÞ c. Liªn kÕt céng hãa trÞ
Tõ sù h×nh thµnh ph©n tö N2, H2 HS nªu kh¸i Liªn kÕt céng hãa trÞ lµ liªn kÕt ®îc h×nh
niÖm vÒ liªn kÕt c«ng hãa trÞ. Liªn kÕt céng thµnh b»ng 2 hay nhiÒu cÆp electron dïng
hãa trÞ kh«ng cùc. chung.
Ho¹t ®éng 5: Sù h×nh thµnh ph©n tö HCl 2. Sù h×nh thµnh ph©n tö hîp chÊt
GV híng dÉn HS dùa vµo sè electron líp a. Sù h×nh thµnh ph©n tö HCl
ngoµi cïng cña nguyªn tö H vµ nguyªn tö Cl H: + Trong ph©n tö HCl, hai nguyªn tö H vµ
vµ dùa vµo quy t¾c b¸t tö ®Ó hiÓu: Cl liªn kÕt víi nhau nhê mét cÆp electron
+ Ph©n tö HCl h×nh thµnh nh thÕ nµo? dïng chung.
+ Çch biÓu diÔn liªn kÕt trong ph©n tö + CÆp electron dïng chung lÖch vÒ phÝa
HCl. nguyªn tö Cl cã ®é ©m ®iÖn lín h¬n. §ã lµ
Tõ ®ã yªu cÇu HS rót ra çc kÕt luËn cÇn liªn kÕt céng hãa tùi ph©n cùc.
thiÕt. Mçi nguyªn tö trong ph©n tö Clo ®Òu cã cÊu
h×nh bÒn v÷ng cña khÝ hiÕm.
Ho¹t ®éng 6: Sù h×nh thµnh ph©n tö CO2 b. Sù h×nh thµnh ph©n tö CO2
GV híng dÉn HS dùa vµo sè electron líp + Trong ph©n tö CO2, hai nguyªn tö C vµ O
ngoµi cïng cña nguyªn tö C vµ nguyªn tö O liªn kÕt víi nhau nhê 2 cÆp electron dïng
vµ dùa vµo quy t¾c b¸t tö ®Ó hiÓu: chung.
+ Ph©n tö CO2 h×nh thµnh nh thÕ nµo? + CÆp electron dïng chung lÖch vÒ phÝa
+ Çch biÓu diÔn liªn kÕt trong ph©n tö nguyªn tö O cã ®é ©m ®iÖn lín h¬n. Nhng
CO2. do ph©n tö cã cÊu t¹o ®èi xøng nªn ph©n tö
Tõ ®ã yªu cÇu H rót ra çc kÕt luËn cÇn kh«ng ph©n cùc.
thiÕt. Mçi nguyªn tö trong ph©n tö CO2 ®Òu cã
GV chèt l¹i trong ph©n tö H2, N2, CO2 çc cÊu h×nh bÒn v÷ng cña khÝ hiÕm.
nguyªn tö liªn kÕt víi nhau b»ng cÆp electron
dïng chung. Mçi nguyªn tö ®Òu ®¹t ®îc cÊu
h×nh cña khÝ hiÕm gÇn nhÊt.
Ho¹t ®éng 7: Liªn kÕt cho nhËn c. Liªn kÕt cho nhËn
G: híng dÉn H dùa vµo cÊu h×nh electron HS ghi nhËn çch biÓu diÔn c«ng thøc cÊu
cña nguyªn tö S vµ O vµ dùa vµo quy t¾c b¸t t¹o cña SO2. Ghi nhËn çch biÔu diÔn liªn
53
tö ®Ó t×m çch biÓu diÔn c«ng thøc cÊu t¹o kÕt cho nhËn.
cña SO2.
Ho¹t ®éng 8: Híng dÉn häc bµi:
- Lµm bµi tËp 1, 2, 3 sgk trang 75.
- T×m hiÓu sù xen phñ çc obitan nguyªn tö khi h×nh thµnh hîp chÊt.
Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò: TiÕt 28: LI£N KÕT CéNG HãA TRÞ
Tr×nh bµy sù h×nh thµnh ph©n tö: N2, H2S. I. Sù h×nh thµnh liªn kÕt céng hãa trÞ
ChØ râ lo¹i liªn kÕt trong tõng ph©n tö. b»ng cÆp electron chung
§Æt vÊn ®Ò: Trong tiÕt tríc chóng ta ®· II. Liªn kÕt céng hãa trÞ vµ sù xen phñ çc
nghiªn cøu sù h×nh thµnh liªn kÕt CHT lµ do AO
sù gãp chung e, nhng thùc tÕ ®ã chÝnh lµ 1. Sù xen phñ çc Ao khi h×nh thµnh ph©n
qu¸ tr×nh xen phñ gi÷a çc obitan nguyªn tö. tö ®¬n chÊt
Sù xen phñ ®ã diÔn ra ntn? H«m nay, chóng a. Sù h×nh thµnh ph©n tö H2
ta sÏ nghiªn cøu cô thÓ vÊn ®Ò nµy. H: ViÕt cÊu h×nh e cña H, CTe; CTCT cña
Ho¹t ®éng 2: Sù h×nh thµnh ph©n tö H2 H2.
G: sö dông phiÕu häc tËp sè 1: H: S¬ ®å xen phñ çc AO t¹o thµnh ph©n tö
PHIÕU HäC TËP Sè 1 H2: + 
1. Obitan nguyªn tö 1s cã d¹ng h×nh g×?
1s 1s H-H
2. Nh thÕ nµo lµ sù xen phñ?
3. Khi 2 obitan nguyªn tö xen phñ víi nhau h× gi÷a Sù xen phñ cña 2 obitan 1s cña 2 nguyªn tö H
2 h¹t nh©n cã nh÷ng lùc hót vµ lùc ®Èy g×? gäi lµ sù xen phñ s-s.
4. Sù xen phñ sÏ dõng l¹i khi nµo? H: Khi 2 h¹t nh©n tiÕn l¹i gÇn nhau th× cã
5. So s¸nh møc Nl cña ph©n tö H2 sau khi xen phñ lùc ®Èy t¬ng hç gi÷a 2e, 2p vµ lùc hót gi÷a
vµ tæng møc NL cña 1 nguyªn tö H2 riªng rÏ. çc e víi h¹t nh©n híng vÒ t©m nguyªn tö.Khi
2 h¹t nh©n ë kho¶ng çch d=0,074nm th× lùc
hót c©n b»ng víi lùc ®Èy (ph©n tö H2 cã NL
thÊp h¬n NL cña 2 nguyªn tö H riªng rÏ.
Ho¹t ®éng 3: Sù h×nh thµnh ph©n tö Cl2 b. Sù h×nh thµnh ph©n tö Cl2
G: Sö dông phiÕu häc tËp sè 2: H: Cl:   
+ Çc c©u hái t¬ng tù víi sù xen phñ cña 2
obitan pz-pz chøa 2e ®éc th©n cña 2 nguyªn + 
tö Cl. Cl Cl Cl-Cl
+ Chó ý sù xen phñ theo trôc däc H: Sù xen phñ cña 2 obitan 3p z cña 2 nguyªn
+ Xen phñ bªn thuéc lo¹i xen phñ g×? tö Cl gäi lµ sù xen phñ p-p.
Ho¹t ®éng 4: Sù h×nh thµnh ph©n tö HCl 2. Sù xen phñ çc obitan nguyªn tö khi h×nh
G: sö dông phiÕu häc tËp sè 3: thµnh ph©n tö hîp chÊt:
+ Çc c©u hái t¬ng tù víi sù xen phñ gi÷a a. Sù h×nh thµnh ph©n tö HCl:
obitan s cña nguyªn tö H víi obitan p z chøa e
H: + 
®éc th©n cña nguyªn tö Cl.
H Cl H-Cl
+ Chó ý sù xen phñ theo trôc däc.
H: Sù xen phñ cña obitan 1s cña nguyªn tö H
+ Xen phñ bªn thuéc lo¹i xen phñ g×?
54
vµ obitan 3pz cña nguyªn tö Cl gäi lµ sù xen
phñ s-p.
Ho¹t ®éng 5: Sù h×nh thµnh ph©n tö H2S b. Sù h×nh thµnh ph©n tö H2S:
G: sö dông phiÕu häc tËp sè 4: H: ViÕt cÊu h×nh e cña H; S; x¸c ®Þnh çc
PHIÕU HäC TËP Sè 4 AO cã chøa e ®éc th©n vµ nh÷ng AO dïng
1. Nguyªn tö S cã bao nhiªu e ®éc th©n? §ã lµ ®Ó xen phñ t¹o thµnh liªn kÕt trong ph©n tö
nh÷ng e nµo? H2S.
2. Tr×nh bµy sù h×nh thµnh ph©n tö H2S? H: S¬ ®å xen phñ çc AO t¹o thµnh ph©n tö
3. Sù xen phñ çc obitan cã cïng ph¬ng kh«ng?
H2S:
4. Gãc liªn kÕt HSH cã b»n 900 kh«ng?
- H: 1. S cã 2 e ®éc th©n lµ py vµ pz.
3. Sù xen phñ gi÷a 2 obitan p víi 2 obitan 1s
cña 2 nguyªn tö H theo 2 trôc y vµ z vu«ng
goc nhau. 92o
4. Do çc obitan xen phñ cã vïng xen phñ víi
mËt ®é e lín h¬n ®Èy nhau nªn gãc liªn kÕt
HSH>90o (92o).
Ho¹t ®éng 6: Cñng cè: lµm bµi tËp t¹i líp
X, Y, Z lµ nh÷ng nguyªn tè cã sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n lµ 9, 19, 8
1. ViÕt cÊu h×nh e nguyªn tö cña çc nguyªn tè ®ã?
2. Dù ®o¸n kiÓu liªn kÕt ho¸ häc cã thÓ cã gi÷a çc cÆp X vµ Y, Y vµ Z, X vµ Z.
Ho¹t ®éng 7: DÆn dß, híng dÉn HS häc tËp ë nhµ:
- Xem l¹i néi dung ®· häc
- BTVN: 1, 2, 3, 4, 5, 6 (sgk)
- ChuÈn bÞ: “ HiÖu ®é ©m ®iÖn vµ liªn kÕt ho¸ häc”
+ Ph©n lo¹i liªn kÕt ho¸ häc theo hiÖu ®é ©m ®iÖn
“ Sù lai ho¸ çc obitan nguyªn tö, sù h×nh thµnh liªn kÕt ®¬n, liªn kÕt ®«i, liªn kÕt ba”
+ Kh¸i niÖm lai ho¸
+ Lai ho¸ sp, sp2
55
TiÕt 29: HIÖU §é ¢M §IÖN Vµ LI£N KÕT HãA HäC

1. VÒ kiÕn thøc:
Häc sinh biÕt:
- Çch nhËn d¹ng çc lo¹i liªn kÕt hãa häc.
Häc sinh hiÓu:
- §é ©m ®iÖn ¶nh hëng nh thÕ nµo ®Õn çc liªn kÕt hãa häc.
- Ph©n lo¹i liªn kÕt hãa häc theo ®é ©m ®iÖn.
2. VÒ kÜ n¨ng
Dù ®o¸n ®îc kiÓu liªn kÕt hãa häc trong ph©n tö gåm 2 nguyªn tö khi biÕt hiÖu ®é ©m
®iÖn cña chóng.
II. ChuÈn bÞ:
GV: B¶ng ®é ©m ®iÖn cña çc nguyªn tè nhãm A.
HS: ¤n l¹i kh¸i niÖm vÒ ®é ©m ®iÖn.
III. Ho¹t ®éng d¹y vµ häc:
Ho¹t ®éng 1: HiÖu ®é ©m ®iÖn vµ liªn TiÕt 29: HIÖU §é ¢M §IÖN Vµ LI£N KÕT
kÕt céng hãa trÞ kh«ng cùc HãA HäC
- GV yªu cÇu häc sinh dùa vµo gi¸ trÞ ®é I. HiÖu ®é ©m ®iÖn vµ liªn kÕt hãa häc
©m ®iÖn cña nguyªn tè H, Cl, N ®Ó ph¸t 1. HiÖu ®é ©m ®iÖn vµ liªn kÕt céng hãa
hiÖn vÞ trÝ cÆp electron dïng chung trong trÞ kh«ng cùc
çc ph©n tö H2, N2, Cl2. Cho biÕt hiÖu ®é HS dùa vµo gi¸ trÞ ®é ©m ®iÖn cña çc
©m ®iÖn cña 2 nguyªn tö liªn kÕt. nguyªn tè nhËn xÐt:
- GV nhÊn m¹nh: Trong çc ph©n tö H 2, N2, - HiÖu ®é ©m ®iÖn cña çc nguyªn tè liªn
Cl2 cÆp electron dïng chung ®îc ph©n bè kÕt trong ph©n tö N2, H2, Cl2 b»ng 0 do ®ã
gi÷a 2 nguyªn tö liªn kÕt, kh«ng lÖch vÒ cÆp electron dïng chung ®îc ph©n bè ë gi÷a
phÝa nguyªn tö nµo. Ngêi ta gäi ®ã lµ liªn 2 nguyªn tö liªn kÕt.
kÕt céng hãa trÞ kh«ng cùc. - Liªn kÕt CHT kh«ng cùc h×nh thµnh gi÷a 2
nguyªn tö cña cïng mét nguyªn tè hay cña 2
nguyªn tè cã hiÖu ®é ©m ®iÖn kh«ng qu¸
0,4.
Ho¹t ®éng 2: HiÖu ®é ©m ®iÖn vµ liªn 2. HiÖu ®é ©m ®iÖn vµ liªn kÕt céng hãa
kÕt céng hãa trÞ cã cùc trÞ cã cùc
- GV: Dùa vµo gi¸ trÞ ®é ©m ®iÖn cña H HS dùa vµo b¶ng ®é ©m ®iÖn vµ c«ng thøc
vµ Cl ®Ó cho biÕt vÞ trÝ cña cÆp electron electron cña HCl nhËn xÐt:
dïng chung trong ph©n tö HCl? - CÆp electron dïng chung lÖch vÒ phÝa
- Xem xÐt trong çc ph©n tö H2O, H2S, NH3 nguyªn tö Cl trong ph©n tö HCl.
cÆp electron dïng chung lÖch vÒ phÝa - CÆp electron dïng chung lÇn lît lÖch vÒ
nguyªn tö nµo? phÝa O, S, N trong liªn kÕt cña çc ph©n tö
GV: Khi cÆp electron dïng chung bÞ hót H2O, H2S, NH3.
56
lÖch vÒ phÝa nguyªn tö cã ®é ©m ®iÖn lín - Liªn kÕt CHT cã cùc h×nh thµnh gi÷a çc
h¬n ngêi ta gäi ®ã lµ liªn kÕt CHT ph©n cùc nguyªn tö phi kimcã hiÖu ®é ©m ®iÖn
kho¶ng 0,4 ®Õn 1,7 hoÆc gi÷a mét phi kim
kh«ng ®iÓn h×nh vµ mét kim lo¹i kh«ng
®iÓn h×nh.
Ho¹t ®éng 3: HiÖu ®é ©m ®iÖn vµ liªn kÕt 3. HiÖu ®é ©m ®iÖn vµ liªn kÕt ion
ion HS rót ra kÕt luËn:
- GV híng dÉn HS dùa vµo b¶ng ®é ©m - NÕu hiÖu ®é ©m ®iÖn cña 2 nguyªn tö
®iÖn ®Ó tÝnh hiÖu ®é ©m ®iÖn cña Na liªn kÕt lín h¬n hoÆc b»ng 1,7 th× cã thÓ
vµ Cl trong ph©n tö NaCl, Ca vµ O trong coi ®ã lµ liªn kÕt ion.
CaO. - Liªn kÕt ion h×nh thµnh gi÷a mét kim lo¹i
- HS ®· biÕt liªn kÕt gi÷a Na vµ Cl trong ®iÓn h×nh vµ mét phi kim ®iÓn h×nh.
NaCl lµ liªn kÕt ion. Tõ ®ã híng dÉn HS rót
ra kÕt luËn cÇn thiÕt.
Ho¹t ®éng 4: KÕt luËn II. KÕt luËn
Yªu cÇu HS dùa vµo kiÕn thøc ®· häc rót ra HS rót ra nh÷ng kÕt luËn sau:
dù ®o¸n vÒ kiÓu liªn kÕt khi biÕt hiÖu ®é - NÕu hiÖu ®é ©m ®iÖn n»m trong kho¶ng
©m ®iÖn. tõ 0 ®Õn 0,4 th× liªn kÕt gi÷ua 2 nguyªn tö
GV bæ sung: Kh«ng cã ranh giíi râ rÖt gi÷a lµ liªn kÕt CHT kh«ng cùc.
liªn kÕt céng hãa trÞ vµ liªn kÕt ion. - NÕu hiÖu ®é ©m ®iÖn n»m trong kho¶ng
tõ 0,4 ®Õn 1,7 th× liªn kÕt gi÷ua 2 nguyªn tö
lµ liªn kÕt CHT ph©n cùc.
- NÕu hiÖu ®é ©m ®iÖn lín h¬n 1,7 th× liªn
kÕt gi÷a 2 nguyªn tö lµ liªn kÕt ion.
Ho¹t ®éng 5: Cñng cè bµi häc
GV yªu cÇu HS lµm BT 1 vµ 4 (sgk) t¹i líp
Híng dÉn: BT1: B
BT2: + Liªn kÕt ion: NaCl, MgCl2
+ Liªn kÕt CHT: HCl, AlCl3
- BTVN: 2, 3, 5 (sgk)
- ChuÈn bÞ: “ Sù lai ho¸ çc obitan nguyªn tö, sù h×nh thµnh liªn kÕt ®¬n, liªn kÕt ®«i, liªn
kÕt ba”
+ Kh¸i niÖm lai ho¸
+ Lai ho¸ sp, sp2, sp3.
57
TiÕt 30: sù lai hãa çc obitan nguyªn tö.
Sù h×nh thµnh liªn kÕt ®¬n, liªn kÕt ®«i vµ liªn kÕt ba

1. VÒ kiÕn thøc:
Häc sinh hiÓu:
- Kh¸i niÖm vÒ sù lai hãa çc obitan nguyªn tö
- Mét sè kiÓu lai hãa ®iÓn h×nh. VËn dông kiÓu lai hãa ®Ó gi¶i thÝch d¹ng h×nh häc cña
ph©n tö.
- Liªn kÕt , liªn kÕt  ®îc h×nh thµnh nh thÕ nµo?
- ThÕ nµo lµ liªn kÕt ®¬n, liªn kÕt ®«i, liªn kÕt ba.
2. VÒ kÜ n¨ng
VÏ s¬ ®å h×nh thµnh liªn kÕt , liªn kÕt , lai hãa s¶n phÈm, sp2, sp3.
II. ChuÈn bÞ:
Gi¸o viªn:
- ChuÈn bÞ phim m« pháng çc kiÓu lai hãa, çc kiÓu xen phñ t¹o thµnh liªn kÕt , liªn kÕt .
- Phim m« pháng sù xen phñ cña çc AO t¹o thµnh çc ph©n tö: BeH 2; BF3; CH4; HCl; C2H4;
N2.
Ho¹t ®éng 1: Bµi cò (5') TiÕt 30: sù lai hãa çc obitan nguyªn tö. Sù h×nh
ViÕt c«ng thøc e; CTCT cña çc thµnh liªn kÕt ®¬n, liªn kÕt ®«i vµ liªn kÕt ba
ph©n tö sau: I. Kh¸i niÖm vÒ sù lai hãa
a. H2S; H2O; BeH2. H: Nghiªn cøu SGK vµ tr¶ lêi chi tiÕt çc c©u hái ë
b. NH3; BF3. phiÕu häc tËp, lªn b¶ng tr×nh bµy:
G: §Æt vÊn ®Ò vµo bµi míi. 1. Nguyªn nh©n xuÊt hiÖn thuyÕt lai hãa: §Ó gi¶i
Ho¹t ®éng 2: Kh¸i niÖm vÒ sù lai thÝch d¹ng h×nh häc cña ph©n tö.
hãa (7') 2. Kh¸i niÖm lai hãa:Lµ sù tæ hîp çc AO cña cïng
G: Yªu cÇu H nghiªn cøu SGK vµ tr¶ mét nguyªn tö cã n¨ng lîng gÇn nhau ®Ó h×nh thµnh
lêi çc c©u hái trong ho¹t ®éng 1 ë çc AO cã n¨ng lîng nh nhau.
phiÕu häc tËp. Gv chiÕu c©u hái 3. ®iÒu kiÖn ®Ó çc AO cã thÓ tham gia lai hãa: Cã
th¶o luËn lªn µm h×nh. n¨ng lîng gÇn b»ng nhau.
G: Yªu cÇu 1 häc sinh lªn b¶ng tr¶ lêi 4. §Æc ®iÓm cña çc AO lai hãa:
çc c©u hái 1, 2, 3. 1 Häc sinh tr¶ lêi + Gièng nhau: N¨ng lîng, h×nh d¹ng, kÝch thíc
c©u hái 4. Kh¸c nhau: Ph¬ng ph©n bè trong kh«ng gian (hay sù
G: Cho H nhËn xÐt, gãp ý c©u tr¶ ®Þnh híng trong kh«ng gian)
lêi cña çc b¹n, tõ ®ã ®Þnh híng cho + Sè lîng AO lai hãa t¹o thµnh: B»ng tæng sè AO
H ghi nhËn theo ph¬ng ¸n bªn. tham gia tæ hîp.
+ H×nh d¹ng mçi AO lai hãa: Sè 8 næi kh«ng c©n
xøng:
58
Ho¹t ®éng 2: Lai hãa sp (10') II. Çc kiÓu lai hãa thêng gÆp
G: Yªu cÇu H nghiªn cøu SGK vµ tr¶ 1. Lai hãa sp
lêi çc c©u hái ë phÇn ho¹t ®éng 2 ë H: Nghiªn cøu SGK vµ lªn b¶ng tr×nh bµy néi dung
phiÕu häc tËp. Gv chiÕu c©u hái tr¶ lêi çc c©u hái:
th¶o luËn lªn cho häc sinh theo dâi. 1. Lai hãa sp ®îc t¹o thµnh do: sù tæ hîp cña 1 AOs
G: Gäi 1 H tr×nh bµy néi dung tr¶ lêi vµ 1 AOp:
çc c©u hái 1, 2, 3, 4 ë phiÕu häc 1AOs + 1AOp  2AOsp
tËp. 2. H×nh d¹ng cña AO lai hãa sp:
G: §Þnh híng c©u tr¶ lêi cña häc sinh 3. Çc AO lai hãa sp: híng vÒ 2 phÝa cña ®êng
theo híng bªn, gi¶i thÝch, bæ sung th¼ng lµ trôc täa ®é chøa AOp tham gia lai hãa 
nh÷ng ®iÓm häc sinh tr¶ lêi cha rá. gãc t¹o bëi çc AO lai hãa sp lµ
G: Cho H xem phim m« pháng hiÖn 1800:
tîng lai hãa sp. 4. Thêng gÆp d¹ng lai hãa nµy ë nh÷ng ph©n tö:
( BeH2; BeCl2; C2H2; CO2…
G: Yªu cÇu 1 häc sinh vËn dông m«
t¶ sù xen phñ cña çc AO t¹o thµnh
ph©n tö BeH2.
G: Cho H xem m« h×nh BeH2.
Ho¹t ®éng 3: Lai hãa sp2 2. Lai hãa sp2
G: Yªu cÇu H nghiªn cøu SGK vµ tr¶ H: Nghiªn cøu SGK vµ lªn b¶ng tr×nh bµy néi dung
lêi çc c©u hái ë phÇn ho¹t ®éng 3 ë tr¶ lêi çc c©u hái:
phiÕu häc tËp. 1. Lai hãa sp2 ®îc t¹o thµnh do: sù tæ hîp cña 1 AOs
çc c©u hái 1, 2, 3, 4 ë phiÕu häc 1AOs + 2AOp  3AOsp2
tËp. 2. H×nh d¹ng cña AO lai hãa sp2:
G: §Þnh híng c©u tr¶ lêi cña häc sinh 3. Çc AO lai hãa sp2: híng vÒ 3
theo híng bªn, gi¶i thÝch, bæ sung ®Ønh cña mét tam gi¸c ®Òu n»m
nh÷ng ®iÓm häc sinh tr¶ lêi cha rá. trªn mÆt ph¼ng t¹o bëi 2 trôc täa
G: Cho H xem phim m« pháng hiÖn ®é chøa 2 AOp tham gia lai hãa 
tîng lai hãa sp2. gãc t¹o bëi çc AO lai hãa sp2 lµ
G: Yªu cÇu 1 häc sinh vËn dông m« 1200:
t¶ sù xen phñ cña çc AO t¹o thµnh 4. Thêng gÆp d¹ng lai hãa nµy ë nh÷ng ph©n tö: BF3;
ph©n tö BF3. C2H4; SO2…
G: Giíi thiÖu m« h×nh vµ h×nh ¶nh
ph©n tö BF3.
Ho¹t ®éng 3: Lai hãa sp3 2. Lai hãa sp3
G: Yªu cÇu H nghiªn cøu SGK vµ tr¶ H: Nghiªn cøu SGK vµ lªn b¶ng tr×nh bµy néi dung
lêi çc c©u hái ë phÇn ho¹t ®éng 3 ë tr¶ lêi çc c©u hái:
phiÕu häc tËp. 1. Lai hãa sp3 ®îc t¹o thµnh do: sù tæ hîp cña 1 AOs
çc c©u hái 1, 2, 3, 4 ë phiÕu häc 1AOs + 3AOp  4AOsp3
tËp.
59
G: §Þnh híng c©u tr¶ lêi cña häc sinh
theo híng bªn, gi¶i thÝch, bæ sung 2. H×nh d¹ng cña AO lai hãa sp3:
nh÷ng ®iÓm häc sinh tr¶ lêi cha rá. 3. Çc AO lai hãa sp3: híng vÒ 4 ®Ønh cña mét h×nh
G: Cho H xem phim m« pháng hiÖn tø diÖn ®Òu  gãc t¹o bëi çc AO lai hãa sp3 lµ
tîng lai hãa sp3. 109028’:
G: Yªu cÇu 1 häc sinh vËn dông m« 4. Thêng gÆp d¹ng lai hãa nµy ë nh÷ng
t¶ sù xen phñ cña çc AO t¹o thµnh ph©n tö: BF3; C2H4; SO2…
ph©n tö CH4.
G: Cho H xem m« h×nh CH4.
GV yªu cÇu HS lµm bµi tËp cñng cè:
Bµi 1: Gi¶i thÝch d¹ng h×nh häc cña çc ph©n tö trong çc trêng hîp sau:
A. CO2 cã gãc OCO lµ 1800. B. SO3 cã gãc OSO lµ 1200. C. H2S cã gãc HSH lµ
0
90
D. H3C-CH3 cã gãc HCH lµ 109028’.
Bµi 2: Dù ®o¸n gãc liªn kÕt biÕt kiÓu lai hãa cña nguyªn tö trung t©m trong çc trêng hîp
sau:
A. NH3 biÕt N cã lai hãa sp3. B. H2Se biÕt Se kh«ng lai hãa C. SO2 biÕt S cã lai hãa sp2.
D. HCCH biÕt çc nguyªn tö C ®Òu ë tr¹ng th¸i lai hãa sp.
- BTVN: 3, 4, 8 – trang 80 (sgk)
- ChuÈn bÞ bµi míi theo néi dung c©u hái ë phiÕu häc tËp.

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng häc sinh
Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò TiÕt 31: Sù lai hãa çc obitan nguyªn tö. Sù
M« t¶ cÊu t¹o ph©n tö CH4, C2H2 theo thuyÕt h×nh thµnh liªn kÕt ®¬n, liªn kÕt ®«i, liªn
lai hãa kÕt ba
Ho¹t ®éng 2: Xen phñ trôc IV. Xen phñ trôc vµ xen phñ bªn
GV yªu cÇu HS nªu ®Þnh nghÜa vµ m« t¶ sù 1. Sù xen phñ trôc
xen phñ çc obitan s-s, s-p, p-p. HS xem tranh m« t¶ sù xen phñ s-s, s-p, p-p
®Ó m« t¶ ®Æc ®iÓm cña xen phñ trôc.
- Xem phñ trong ®ã trôc cña çc AO liªn kÕt
trïng víi ®êng nèi t©m cña hai nguyªn tö
tham gia liªn kÕt.
Sù xen phñ trôc cña çc obitan Xen phñ trôc t¹o liªn kÕt .
Ho¹t ®éng 3: Xen phñ bªn 2. Sù xen phñ bªn
GV yªu cÇu HS nªu ®Þnh nghÜa vµ m« t¶ sù HS xem tranh m« t¶ sù xen phñ ®Ó m« t¶
xen bªn dùa vµo tranh. ®Æc ®iÓm cña xen phñ bªn.
GV nhËn xÐt c©u tr¶ lêi - Trôc cña çc obitan liªn kÕt song song nhau
60
cña HS vµ chèt l¹i ®Æc ®iÓm cña xen phñ vµ vu«ng gãc víi ®êng nèi t©m hai nguyªn tö
bªn. liªn kÕt.
- Liªn kÕt ®îc h×nh thµnh do sù xen phñ bªn
lµ liªn kÕt .
- Liªn kÕt  kÐm bÒn h¬n liªn kÕt .
Ho¹t ®éng 4: Sù t¹o thµnh liªn kÕt ®¬n V. Sù t¹o thµnh liªn kÕt ®¬n, liªn kÕt ®«i
Yªu cÇu HS nh¾c l¹i sù h×nh thµnh liªn kÕt vµ liªn kÕt ba
trong çc nguyªn tö trong ph©n tö H-H, Cl- 1. Liªn kÕt ®¬n
Cl, H-Cl? Häc sinh tr¶ lêi:
GV th«ng b¸o liªn kÕt ®îc t¹o thµnh b»ng - Sù h×nh thµnh çc ph©n tö H-H, Cl-Cl, H-Cl
mét cÆp electron dïng chung gäi lµ liªn kÕt b»ng 1 cÆp electron dïng chung.
®¬n. - HS ghi nhËn vÒ liªn kÕt ®¬n.
GV yªu cÇu HS dùa vµo h×nh ¶nh xen phñ - KiÓu xen phñ çc obitan H-H, Cl-Cl, H-Cl lµ
çc obitan ®Ó t¹o thµnh liªn kÕt trong H-H, liªn kÕt .
Cl-Cl, H-Cl rót ra nhËn xÐt vÒ ®Æc ®iÓm - KÕt luËn: Liªn kÕt ®¬n lµ liªn kÕt ®îc t¹o
kiÓu liªn kÕt. thµnh b»ng mét cÆp electron dïng chung. Liªn
kÕt ®¬n bao giê còng lµ mét liªn kÕt .
Ho¹t ®éng 5: Liªn kÕt ®«i 2. Liªn kÕt ®«i
GV híng dÉn häc sinh dùa vµo quy t¾c b¸t tö HS m« t¶ cÊu t¹o ph©n tö C 2H4 b»ng liªn kÕt
m« t¶ sù h×nh thµnh ph©n tö C2H4 ®Ó ®i céng hãa trÞ.
®Õn kÕt luËn lµ çc nguyªn tö C trong trong M« t¶ sù h×nh thµnh C2H4 b»ng thuyÕt lai
ph©n tö trªn liªn kÕt víi nhau b»ng 2 cÆp hãa tõ ®ã rót ra nhËn xÐt:
electron dïng chung. + Tr¹ng th¸i lai hãa cña C trong ph©n tö C 2H4
GV th«ng b¸o liªn kÕt ®îc t¹o thµnh b»ng 2 lµ sp2.
cÆp electron dïng chung ®îc gäi lµ liªn kÕt + Sù xen phñ cña çc obitan lai hãa cña 2
®«i. nguyªn tö C víi nhau vµ víi nguyªn tö H. Sù
GV híng dÉn HS nghiªn cøu SGK vµ quan s¸t xen phñ cña obitan kh«ng lai hãa cña 2
h×nh vÏ xen phñ çc obitan t¹o thµnh C2H4 nguyªn tö C.
®Ó rót ra nhËn xÐt. KÕt luËn: Liªn kÕt ®«i lµ liªn kÕt ®îc t¹o
thµnh b»ng 2 cÆp electron dïng chung gåm
1 liªn kÕt  vµ mét liªn kÕt  .
Ho¹t ®éng 5: Liªn kÕt ba 3. Liªn kÕt ba
GV híng dÉn HS dùa vµo quy t¾c b¸t tö m« HS m« t¶ sù h×nh thµnh N2 b»ng liªn kÕt
t¶ sù h×nh thµnh ph©n tö N2 ®Ó ®i ®Õn céng hãa trÞ.
kÕt luËn lµ 2 nguyªn tö N liªn kÕt víi nhau §Æc ®iÓm liªn kÕt ba lµ liªn kÕt ®îc t¹o
b»ng 3 cÆp electron dïng chung. thµnh b»ng ba cÆp electron dïng chung gåm
GV bæ sung liªn kÕt ®îc t¹o thµnh b»ng 3 mét liªn kÕt vµ mét liªn kÕt  .
cÆp electron dïng chung lµ liªn kÕt 3. Liªn kÕt ba vµ liªn kÕt ®«i ®Òu gäi lµ liªn
Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn vÒ Æc ®iÓm kÕt béi.
cña liªn kÕt ba
61
Sö dông bµi tËp SGK ®Ó cñng cè träng t©m cña bµi lµ:
- Kh¸i niÖm vÒ sù lai hãa: Bµi 1.
- Çc kiÓu lai hãa thêng gÆp: Bµi 2
- Gi¶i thÝch d¹ng h×nh häc cña ph©n tö: Bµi 3
- Sù t¹o thµnh liªn kÕt  vµ liªn kÕt , liªn kÕt d¬n, liªn kÕt ®«i vµ liªn kÕt ba: Bµi 8
Híng dÉn häc bµi: ¤n tËp kiÕn thøc tõ ®Çu ch¬ng vµ lµm bµi tËp phÇn luyÖn tËp.
62
PhiÕu häc tËp tiÕt 30
Ho¹t ®éng Néi dung
1. Kh¸i niÖm vÒ 1. Nguyªn nh©n xuÊt hiÖn thuyÕt lai hãa:
sù lai hãa: …………………………………
……………………………………………………………………………..
2. Kh¸i niÖm lai hãa:………………………………………………………
……………………………………………………………………………..
3. ®iÒu kiÖn ®Ó çc AO cã thÓ tham gia lai hãa:
…………………………...
……………………………………………………………………………..
4. §Æc ®iÓm cña çc AO lai hãa:
+ Gièng nhau:……………………….; Kh¸c nhau:……………………….
+ Sè lîng AO lai hãa t¹o thµnh: …………………………………………
+ H×nh d¹ng mçi AO lai hãa: ……………………………………………..
2. Lai hãa sp: 1. Lai hãa sp ®îc t¹o thµnh do:……………………………………….......
2. H×nh d¹ng cña AO lai hãa sp (vÏ h×nh):………………………………...
3. §Þnh híng trong kh«ng gian cña çc AO lai hãa sp, tõ ®ã cho biÕt gãc
t¹o bëi çc AO lai hãa sp (vÏ h×nh)? .............................................................
………………………………………………………………………………
4. Thêng gÆp d¹ng lai hãa nµy ë nh÷ng ph©n tö
nµo?..................................
………………………………………………………………………………
2
3. Lai hãa sp 1. Lai hãa sp2 ®îc t¹o thµnh do:……………………………………….......
2. H×nh d¹ng cña AO lai hãa sp2 (vÏ h×nh):
………………………………...
3. §Þnh híng trong kh«ng gian cña çc AO lai hãa sp2, tõ ®ã cho biÕt gãc
t¹o bëi çc AO lai hãa sp2 (h×nh vÏ)
4. Thêng gÆp d¹ng lai hãa sp2 ë nh÷ng ph©n tö nµo?..................................

………………………………………………………………………………
4. lai hãa sp3 1. Lai hãa sp3 ®îc t¹o thµnh do:……………………………………….......
2. H×nh d¹ng cña AO lai hãa sp3 :………………………………...
3. §Þnh híng trong kh«ng gian cña çc AO lai hãa sp3, tõ ®ã cho biÕt gãc
t¹o bëi çc AO lai hãa sp3(vÏ h×nh):
4. Thêng gÆp d¹ng lai hãa sp3 ë nh÷ng ph©n tö nµo?..................................

………………………………………………………………………………
ChuÈn bÞ cho tiÕt 31: VÒ nhµ ®äc tiÕp bµi häc vµ n¾m ®îc:
63
1. ThÕ nµo lµ xen phñ trôc? ThÕ nµo lµ xen phñ bªn?
2. Liªn kÕt , liªn kÕt  ®îc h×nh thµnh nh thÕ nµo?
3. ThÕ nµo gäi lµ liªn kÕt ®¬n? Liªn kÕt béi? Trong liªn kÕt ®«i, liªn kÕt ba cã bao nhiªu liªn
kÕt , liªn kÕt ? V× sao çc nguyªn tö kh«ng t¹o thµnh tÊt c¶ çc liªn kÕt trong liªn kÕt béi
®Òu lµ liªn kÕt ?
64
TiÕt 32+33: LUYÖN TËP VÒ LI£N KÕT ION, LI£N KÕT CéNG HãA TRÞ, LAI HãA ÇC
OBITAN NGUY£N Tö.
1. Cñng cè kiÕn thøc:
- Nguyªn nh©n cña sù h×nh thµnh liªn kÕt hãa häc.
- Sù h×nh thµnh liªn kÕt ion vµ b¶n chÊt cña liªn kÕt ion.
- Sù h×nh thµnh liªn kÕt céng hãa trÞ vµ b¶n chÊt cña liªn kÕt céng hãa trÞ.
- Mèi quan hÖ gia hiÖu ®é ©m ®iÖn vµ liªn kÕt hãa häc.
- Sù lai hãa çc obitan nguyªn tö.
2. RÌn kü n¨ng:
- Dùa vµo b¶n chÊt vµ hiÖu ®é ©m ®iÖn, ph©n biÖt ®îc liªn kÕt ion vµ liªn kÕt céng hãa
trÞ.
- Gi¶i thÝch ®îc d¹ng h×nh häc cña mét sè ph©n tö nhê sù lai hãa çc obitan nguyªn tö.
II. ChuÈn bÞ:
GV vµ HS: HÖ thèng hãa kiÕn thøc vÒ liªn kÕt hãa häc.
Ho¹t ®éng 1: Cñng cè kiÕn thøc cÇn n¾m TiÕt 32: LUYÖN TËP
v÷ng phÇn liªn kÕt 1. KiÕn thøc cÇn n¾m v÷ng
• Liªn kÕt hãa häc: HS ho¹t ®éng theo nhãm vµ lµm phiÕu häc
GV cho híng dÉn HS lµm phiÕu häc tËp sè 1 tËp sè 1:
tr¶ lêi nh÷ng c©u hái trong ®ã: - Nªu kh¸i niÖm liªn kÕt hãa häc
- ThÕ nµo lµ liªn kÕt hãa häc? - Nguyªn nh©n h×nh thµnh liªn kÕt: gi¶m
- Nguyªn nh©n h×nh thµnh liªn kÕt hãa häc. n¨ng lîng, ®¹t ®Õn cÊu h×nh bÒn v÷ng cña
- Cã mÊy kiÓu liªn kÕt hãa häc? khÝ hiÕm.
* Liªn kÕt ion: - Çc kiÓu liªn kÕt hãa häc: Liªn kÕt ion, liªn
GV yªu cÇu HS lµm phiÕu häc tËp sè 2 tr¶ kÕt céng hãa trÞ, liªn kÕt kim lo¹i.
lêi çc c©u hái: HS lµm phiÕu häc tËp sè 2:
-ThÕ nµo lµ liªn kÕt ion? - Kh¸i niÖm liªn kÕt ion.
-§iÒu kiÖn ®Ó 2 nguyªn tö liªn kÕt víi nhau - §Ó 2 nguyªn tö liªn kÕt víi nhau b»ng liªn
b»ng liªn kÕt ion lµ g×? kÕt ion ph¶i cã sè ®iÖn tÝch çc ion tr¸i dÊu
• Liªn kÕt céng hãa trÞ: b»ng nhau.
GV yªu cÇu HS lµm phiÕu häc tËp sè 3 tr¶ lêi HS lµm phiÕu häc tËp sè 3:
çc c©u hái: - Kh¸i niÖm liªn kÕt céng hãa trÞ.
-ThÕ nµo lµ liªn kÕt céng hãa trÞ? - Dïng chung mét hay nhiÒu cÆp electron
- §iÒu kiÖn ®Ó 2 nguyªn tö liªn kÕt víi nhau - Bæ sung phÇn liªn kÕt cho nhËn.
b»ng liªn kÕt céng hãa trÞ lµ g×?
Ho¹t ®éng 2: Sù lai hãa çc obitan nguyªn HS lµm vµ tr×nh bµy phiÕu häc tËp sè 4:
tö - Kh¸i niÖm lai hãa, nguyªn nh©n lai hãa:
GV yªu cÇu HS «n l¹i kiÕn thøc ®· häc b»ng gi¶i thÝch d¹ng h×nh häc cña çc ph©n tö.
çc c©u hái ë phiÕu häc tËp sè 4: - Çc kiÓu lai ho¸: sp, sp2, sp3.
65
- Lai hãa lµ g×? Nguyªn nh©n lai hãa? - Çc obitan tham gia lai hãa ph¶i cã n¨ng lîng
- Çc kiÓu lai hãa thêng gÆp? t¬ng ®¬ng.
- §iÒu kiÖn ®Ó çc obitan nguyªn tö lai hãa HS tr¶ lêi çc c©u hái vÒ xen phñ vµ liªn
víi nhau lµ g×? kÕt.
- ThÕ nµo lµ xen phñ trôc? Xen phñ bªn?
ThÕ nµo lµ liªn kÕt , liªn kÕt ? ThÕ nµo lµ
liªn kÕt ®¬n? Liªn kÕt ®«i? Liªn kÕt ba?
Ho¹t ®éng 3: Çc bµi tËp ¸p dông II. Bµi tËp ¸p dông:
Gäi tõng häc sinh lªn gi¶i tõng trêng hîp trong HS lµm çc bµi tËp ¸p dông dùa vµo híng
çc bµi tËp 1, 2 - SGK- trang 82. dÉn cña GV
Bµi 1: ¸p dông quy t¾c b¸t tö viÕt sù h×nh
thµnh çc ion, sau ®ã viÕt c¬ chÕ h×nh
thµnh çc nguyªn tö nhê lùc hót tÜnh ®iÖn
gi÷a çc ion mang ®iÖn tÝch tr¸i dÊu.
Bµi 2: M« t¶ sù xen phñ çc obitan nguyªn tö
®Ó gi¶i thÝch sù h×nh thµnh ph©n tö chÊt.
Ho¹t ®éng 4: Cñng cè, dÆn dß:
- Lµm bµi tËp 3, 4 trang 82 sgk.
- Lµm thªm bµi tËp: Cho çc chÊt NaCl, H 2O, Al2O3, K2SO4, KNO3, Na2SO4. Cho biÕt liªn
kÕt t¹o ra trong mçi chÊt? ChÊt nµo ®ång thêi cã c¶ liªn kÕt ion vµ liªn kÕt céng hãa trÞ?
- Lµm çc bµi tËp s¸ch bµi tËp hãa häc.
66
PHIÕU HäC TËP TIÕT 32
PhiÕu häc tËp sè 1:
- ThÕ nµo lµ liªn kÕt hãa häc? - Liªn kÕt hãa häc lµ:.......................
- Nguyªn nh©n h×nh thµnh liªn kÕt hãa häc. ...........................................................
- Cã mÊy kiÓu liªn kÕt hãa häc? - Nguyªn nh©n:................................
...........................................................
- Çc kiÓu liªn kÕt:...........................
...........................................................
PhiÕu häc tËp sè 2: - Liªn kÕt ion lµ:...............................
-ThÕ nµo lµ liªn kÕt ion? ...........................................................
- §iÒu kiÖn ®Ó 2 nguyªn tö liªn kÕt víi nhau - §iÒu kiÖn:.......................................
b»ng liªn kÕt ion lµ g×? ...........................................................
...........................................................
PhiÕu häc tËp sè 3: - Liªn kÕt céng hãa trÞ lµ:...............
-ThÕ nµo lµ liªn kÕt céng hãa trÞ? ...........................................................
- §iÒu kiÖn ®Ó 2 nguyªn tö liªn kÕt víi nhau ...........................................................
b»ng liªn kÕt céng hãa trÞ lµ g×? - §iÒu kiÖn:.......................................
...........................................................
PhiÕu häc tËp sè 4: - Lai hãa:..........................................
- Lai hãa lµ g×? Nguyªn nh©n lai hãa? ...........................................................
- Çc kiÓu lai hãa thêng gÆp? - Çc kiÓu lai hãa thêng gÆp:.......
- §iÒu kiÖn ®Ó çc obitan nguyªn tö lai hãa ...........................................................
víi nhau lµ g×? - §iÒu kiÖn:.......................................
- ThÕ nµo lµ xen phñ trôc? Xen phñ bªn? ThÕ - Xen phñ: ........................................
nµo lµ liªn kÕt , liªn kÕt ? ThÕ nµo lµ liªn ............................................................
kÕt ®¬n? Liªn kÕt ®«i? Liªn kÕt ba? ............................................................
............................................................
............................................................
67
Ho¹t ®éng 1: LuyÖn tËp çc TiÕt 33: LuyÖn tËp
bµi tËp phÇn liªn kÕt. 1. Bµi tËp 3 trang 82
- Gäi 2 HS lªn lµm bµi tËp 3, 4 - Häc sinh viÕt çc CTCT vµ c«ng thøc electron cña çc
trang 82 SGK. ph©n tö PH3, SO2, HNO3, C4H10 (chó ý liªn kÕt cho nhËn).
GV nhËn xÐt vµ cho ®iÓm. 2. Bµi tËp 4 trang 82
HS lµm bµi tËp chó ý: Do bµi to¸n cho d¹ng h×nh häc çc
ph©n tö nªn cã thÓ suy ra çc kiÓu lai hãa t¬ng øng. Tï ®ã
nhËn xÐt BeCl2 cã kiÓu lai hãa sp, cßn BCl3 cã kiÓu lai
hãa sp2. Tõ çc kiÓu lai hãa m« t¶ sù h×nh thµnh çc ph©n
tö.
3. Bµi tËp 3.4 - SBT- Trang 20
HS viÕt cÊu h×nh cña nguyªn tö Ca, F. BiÓu diÔn qu¸
- GV gäi HS lµm bµi tËp: 3.4 tr×nh h×nh thµnh ion Ca2+, F-. Tõ ®ã x¸c ®Þnh kiÓu liªn
trang 20 s¸ch bµi tËp hãa häc kÕt trong ph©n tö CaF2 lµ liªn kÕt ion. ViÕt qu¸ tr×nh
n©ng cao ®Ó cñng cè kiÕn h×nh thµnh ph©n tö:
thøc vÒ liªn kÕt ion. Ca  Ca2+ + 2e; F + 1e  F-; Ca2+ + 2F-  CaF2
4. Bµi tËp lµm thªm:
HS dùa vµo ®é ©m ®iÖn çc hîp chÊt ®Ó x¸c ®Þnh liÓu
liªn kÕt hãa häc trong çc hîp chÊt:
NaCl: Liªn kÕt ion
GV yªu cÇu HS lµm bµi tËp ra H2O: Liªn kÕt céng hãa trÞ
vÒ nhµ cña tiÕt tríc: dùa vµo Al2O3: Liªn kÕt ion
®é ©m ®iÖn x¸c ®Þnh kiÓu K2SO4: Gi÷a K vµ SO42-: Liªn kÕt ion
liªn kÕt trong çc hîp chÊt. Trong nhãm SO42- : Liªn kÕt céng hãa trÞ
KNO3: Gi÷a K+ vµ NO3-: Liªn kÕt ion
Trong nhãm NO3- : Liªn kÕt céng hãa trÞ
Na2SO4: Gi÷a Na+ vµ SO42-: Liªn kÕt ion
Trong nhãm SO42- : Liªn kÕt céng hãa trÞ
Ho¹t ®éng 2: Cñng cè bµi tËp, híng dÉn häc bµi:
- Lµm çc bµi tËp phÇn luyÖn tËp s¸ch Bµi tËp hãa häc 10 n©ng cao.
- Xem l¹i çc bµi to¸n phÇn liªn kÕt vµ tÝnh to¸n theo ph¬ng tr×nh hãa häc.
---------------------------------------------------------------------------------
TiÕt 34 KIÓM TRA
I. Môc tiªu:
- §¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña häc sinh
- Gióp häc sinh thÊy ®îc nh÷ng sai sãt, h¹n chÕ vµ víng m¾c trong qu¸ tr×nh häc tËp.
- §¸nh gi¸ qu¸ tr×nh d¹y häc cña b¶n th©n.
- Rót kinh nghiÖm cho b¶n th©n ®Ó cã híng thay ®æi ph¬ng ph¸p d¹y vµ häc cho phï hîp
nh»m n©ng cao chÊt lîng d¹y häc vµ gi¸o dôc.
II. ChuÈn bÞ:
68
GV ChuÈn bÞ ®Ò. Photo ®Ò cho líp.
III. Néi dung ®Ò kiÓm tra (®Ýnh kÌm)
69
TiÕt 35: M¹NG TINH THÓ NGUY£N Tö. M¹NG TINH THÓ PH¢N Tö
1. VÒ kiÕn thøc
Häc sinh biÕt:
-Kh¸i niÖm tinh thÓ nguyªn tö, tinh thÓ ph©n tö.
-TÝnh chÊt chung cña hîp chÊt cã cÊu t¹o m¹ng tinh thÓ nguyªn tö, tinh thÓ ph©n tö.
2. VÒ kü n¨ng
Dùa vµo cÊu t¹o m¹ng tinh thÓ dù ®o¸n tÝnh chÊt vËt lý cña chÊt.
II. ChuÈn bÞ:
GV: Tranh vÏ m« h×nh m¹ng tinh thÓ kim c¬ng, iot
III. TiÕn tr×nh d¹y häc:
Ho¹t ®éng 1: ThÝ dô vÒ tinh thÓ nguyªn TiÕt 35: Tinh thÓ nguyªn tö. Tinh thÓ ph©n
tö tö
GV nªu vÊn ®Ò: I. Tinh thÓ nguyªn tö:
+ §¹i diÖn cho tinh thÓ nguyªn tö lµ kim c- 1. ThÝ dô
¬ng. HS quan s¸t m« h×nh tinh thÓ kim c¬ng kÕt
+ Yªu cÇu HS quan s¸t m« h×nh tinh thÓ kim hîp SGK rót ra çc nhËn xÐt:
c¬ng, kÕt hîp víi nghiªn cøu SGK nhËn biÕt + M¹ng tinh thÓ kim c¬ng t¹o bëi çc nguyªn
cÊu tróc m¹ng tinh htÓ kim c¬ng. tö kim c¬ng ë tr¹ng th¸i lai hãa sp3.
GV bæ sung: + Mçi nguyªn tö C liªn kÕt víi 4 nguyªn tö C
+ CÊu tróc tø diÖn ®Òu ë tinh thÓ kim c¬ng bªn c¹nh b»ng 4 cÆp electron dïng chung t¹o
t¹o ra do liªn kÕt hãa häc gi÷a çc nguyªn tö C liªn kÕt .
ë tr¹ng th¸i lai hãa sp3. + Çc nguyªn tö C n»m trªn 4 ®Ønh cña mét
+ Liªn kÕt gi÷a çc nguyªn tö C trong tinh h×nh tø diÖn ®Òu.
thÓ kim c¬ng lµ liªn kÕt céng hãa trÞ.
Ho¹t ®éng 2: TÝnh chÊt chung cña tinh 2. TÝnh chÊt chung cña tinh thÓ nguyªn
thÓ nguyªn tö tö
GV yªu cÇu HS dùa vµo SGK rót ra kÕt luËn HS dùa vµo SGK rót ra kÕt luËn vÒ tÝnh
vÒ tÝnh chÊt chung cña tinh thÓ nguyªn tö. chÊt chung cña tinh thÓ nguyªn tö :
+ PhÇn tö n»m ë nót m¹ng tinh thÓ lµ
nguyªn tö, liªn kÕt víi nhau b»ng liªn kÕt
céng hãa trÞ.
+ Tinh thÓ nguyªn tö thêng cã ®é cøng lín,
nhiÖt ®é nãng ch¶y vµ nhiÖt ®é s«i cao.
Ho¹t ®éng 3: Mét sè m¹ng tinh thÓ ph©n tö II. Tinh thÓ ph©n tö
GV ®Æt vÊn ®Ò: §¹i diÖn cho tinh thÓ 1. Mét sè m¹ng tinh thÓ ph©n tö
ph©n tö lµ tinh thÓ iot vµ níc ®¸. a. M¹ng tinh thÓ ph©n tö cña Iot.
GV treo tranh vÏ m¹ng tinh thÓ Iot vµ níc ®¸. HS quan s¸t tranh vµ rót ra nhËn xÐt:
Yªu cÇu HS quan s¸t tranh vµ rót ra nhËn + ë nót m¹ng tinh thÓ Iot lµ çc ph©n tö I2.
70
xÐt vÒ çc m¹ng tinh thÓ? + Tinh thÓ iot cã d¹ng lËp ph¬ng t©m diÖn.
GV giíi thiÖu vµ bæ sung + Tinh thÓ iot kh«ng bÒn.
vÒ çc cÊu tróc m¹ng tinh b. M¹ng tinh thÓ ph©n tö cña níc ®¸
thÓ ph©n tö. + ë nót m¹ng tinh thÓ níc ®¸ lµ çc ph©n tö
H2O.
+ M¹ng tinh thÓ níc ®¸ cã cÊu tróc tø diÖn.
Ho¹t ®éng 4: TÝnh chÊt chung cña tinh 2. TÝnh chÊt chung cña tinh thÓ ph©n tö
thÓ ph©n tö HS nghiªn cøu SGK rót ra nhËn xÐt:
GV híng dÉn HS nghiªn cøu SGK ®Ó rót ra - Çc chÊt cã cÊu t¹o tinh thÓ ph©n tö thêng
nhËn xÐt: rÊt mÒm, cã nhiÖt ®é nãng ch¶y vµ nhiÖt
- TÝnh chÊt chung cña çc chÊt cã cÊu tróc ®é s«i thÊp.
m¹ng tinh thÓ ph©n tö. - Nguyªn nh©n lµ do lùc t¬ng t¸c gi÷a çc
- Nguyªn nh©n g©y nªn nh÷ng tÝnh chÊt ph©n tö rÊt yÕu.
®ã.
GV bæ sung:
- Nhòng chÊt gåm nh÷ng ph©n tö kh«ng cùc
cã nhiÖt ®é nãng ch¶y vµ nhiÖt ®é s«i rÊt
thÊp. Ch¼ng h¹n Iot cã thÓ chuyÓn h¼n tõ
tr¹ng th¸i r¾n sang tr¹ng th¸i h¬i.
- Hi®ro, nit¬, oxi, flo, vµ brom... ë tr¹ng th¸i
r¾n vµ nhiÒu hîp chÊt h÷u c¬ cã cÊu tróc
m¹ng tinh thÓ ph©n tö.
- Sö dông bµi tËp SGK cñng cè kiÕn thøc vÒ:
+ §Æc ®iÓm cÊu tróc vµ tÝnh chÊt m¹ng tinh thÓ nguyªn tö: Bµi 4
+ §Æc ®iÓm cÊu tróc vµ tÝnh chÊt m¹ng tinh thÓ ph©n tö: Bµi 6
- Híng dÉn häc bµi: T×m hiÓu vÒ liªn kÕt kim lo¹i vµ çc d¹ng m¹ng tinh thÓ kim lo¹i phæ
biÕn.
71
TiÕt 36: LI£N KÕT KIM LO¹I

1. VÒ kiÕn thøc:
Häc sinh biÕt:
-Kh¸i niÖm liªn kÕt kim lo¹i.
-Mét sè kiÓu cÊu tróc m¹ng tinh thÓ kim lo¹i vµ tÝnh chÊt cña tinh thÓ kim lo¹i. LÊy thÝ dô
cô thÓ.
2. VÒ kü n¨ng:
Tra b¶ng ®Ó x¸c ®Þnh kiÓu m¹ng tinh thÓ kim lo¹i cña mét sè kim lo¹i cô thÓ.
II. ChuÈn bÞ:
M« h×nh çc m¹ng tinh thÓ lËp ph¬ng t©m khèi, lËp ph¬ng t©m diÖn, lôc ph¬ng.
B¶ng 3.1: KiÓu cÊu tróc m¹ng tinh thÓ cña çc kim lo¹i trong b¶ng tuÇn hoµn.
III. Ho¹t ®éng d¹y häc:
Ho¹t ®éng 1: Kh¸i niÖm vÒ liªn kÕt kim TiÕt 36: Liªn kÕt kim lo¹i
lo¹i I. Kh¸i niÖm vÒ liªn kÕt kim lo¹i
GV yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK ®Ó hiÓu HS nghiªn cøu SGK tr¶ lêi:
thÕ nµo lµ liªn kÕt kim lo¹i. - Liªn kÕt kim lo¹i lµ liªn kÕt ®îc h×nh
GV bæ sung: thµnh gi÷a nguyªn tö vµ ion kim lo¹i trong
+ Thùc tÕ cã thÓ coi çc nguyªn tö kim lo¹i m¹ng tinh thÓ do sù tham gia cña çc electron
trong mét tinh thÓ nh mét m¹ng líi çc ion d- tù do.
¬ng nhóng vµo trong mét “biÓn” çc electron - Liªn kÕt trong m¹ng tinh thÓ kim lo¹i còng
hãa trÞ kh«ng ®Þnh chç. cã b¶n chÊt tÜnh ®iÖn, nhng kh¸c víi liªn
+ T¬ng t¸c gi÷a çc ion d¬ng kim lo¹i ë nót kÕt ion ë chç: Liªn kÕt gi÷a çc ion lµ lùc hót
m¹ng víi çc electron tù do lµ nguyªn nh©n tÜnh ®iÖn ion - ion, cßn liªn kÕt kim lo¹i lµ
cña lien kÕt kim lo¹i. lùc hót tÜnh ®iÖn ion - electron.
GV: So s¸nh vÒ b¶n chÊt cña liªn kÕt ion vµ
liªn kÕt kim lo¹i?
Ho¹t ®éng 2: Mét sè kiÓu m¹ng tinh thÓ II. M¹ng tinh thÓ kim lo¹i
kim lo¹i 1. Mét sè kiÓu m¹ng tinh thÓ
- HS quan s¸t m« h×nh m¹ng tinh thÓ kim HS quan s¸t çc kiÓu m¹ng tinh thÓ cho
lo¹i, thÊy ®îc sù kh¸c nhau gi÷a çc kiÓu nhËn xÐt:
m¹ng: LËp ph¬ng t©m khèi, lËp ph¬ng t©m - M¹ng lËp ph¬ng t©m khèi: Çc nguyªn tö
diÖn, lôc ph¬ng. vµ ion kim lo¹i n»m ë ®Ønh vµ t©m h×nh
- Dùa vµo th«ng tin b¶ng 3.1 SGK ®Ó biÕt lËp ph¬ng.
cÊu tróc m¹ng tinh thÓ cña çc kim lo¹i Fe, - M¹ng lËp ph¬ng t©m diÖn: Çc nguyªn tö
Cu, Mg. KiÓu cÊu tróc nµo cã ®é ®Æc khÝt vµ ion kim lo¹i n»m ë ®Ønh vµ t©m çc
nhá nhÊt? mÆt h×nh lËp ph¬ng.
- Lôc ph¬ng: Çc nguyªn tö vµ ion kim lo¹i
n»m trªn çc ®Ønh vµ t©m çc mÆt cña
72
h×nh lôc gi¸c ®øng vµ ba nguyªn tö, ion n»m
phÝa trong cña h×nh lôc gi¸c.
Fe cã kiÓu lËp ph¬ng t©m khèi, Cu cã kiªu
lËp ph¬ng t©m diÖn, Mg cã kiÓu lôc ph¬ng.
KiÓu cÊu tróc lËp ph¬ng t©m khèi cã ®é
®Æc khÝt nhá nhÊt.
Ho¹t ®éng 3: TÝnh chÊt cña tinh thÓ kim 2. TÝnh chÊt cña tinh thÓ kim lo¹i
lo¹i HS tr¶ lêi:
G:- Cho biÕt tÝnh chÊt vËt lý cña kim lo¹i? Nãi chung çc kim lo¹i ®Òu cã ¸nh kim, dÎo,
T¹i sao kim lo¹i cã nh÷ng tÝnh chÊt vËt lý dÉn nhiÖt, dÉn ®iÖn tèt. Do liªn kÕt ®Æc
®ã? biÖt trong tinh thÓ kim lo¹i: Liªn kÕt ion -
GV bæ sung: ChÝnh sù kh«ng ®Þnh chç cña electron, tÝnh linh ®éng cña çc electron
çc electron hãa trÞ ®· t¹o nªn lùc liªn kÕt rÊt
kh«ng ®Þnh chç lµm cho kim lo¹i cã nh÷ng
m¹nh liªn kÕt çc nguyªn tö kim lo¹i trong tÝnh chÊt vËt lý nãi trªn.
m¹ng líi tinh thÓ víi nhau ¶nh hëng ®Õn
tÝnh chÊt vËt lý cña kim lo¹i.
Ho¹t ®éng 4: Cñng cè bµi häc:
- Lµm bµi tËp 1 ®Ó cñng cè phÇn kiÕn thøcvÒ liªn kÕt kim lo¹i.
- Bµi tËp 3, 4 cñng cè vÒ tÝnh chÊt cña tinh thÓ kim lo¹i.
Híng dÉn häc bµi: Xem tríc phÇn hãa trÞ vµ sè oxi hãa.
73
Ngµy so¹n: 1/12/2007
TiÕt 37: HO¸ TRÞ Vµ Sè OXI HO¸
A/ MôC TI£U:
1/ KiÕn thøc:
- HS biÕt: + Ho¸ trÞ lµ g×? Sè oxi ho¸ lµ g×?
2/ Kü n¨ng:
- Dùa vµo quy t¾c ®Ó x¸c ®Þnh sè oxi ho¸, x¸c ®Þnh ho¸ trÞ trong hîp chÊt ion vµ céng ho¸
trÞ.
3/ Th¸i ®é:
- HS yªu thÝch m«n häc, häc tËp nghiªm tóc, tÝch cùc, x©y dùng bµi tèt. CÈn thËn khi x¸c
®Þnh ho¸ trÞ vµ sè oxi ho¸.
B/ PH¦¥NG PH¸P:
- ThuyÕt tr×nh, ph¸t vÊn, ®µm tho¹i.
C/ CHUÈN BÞ CñA GV, HS:
1/ ChuÈn bÞ cña GV:
- B¶ng HTTH
2/ ChuÈn bÞ cña HS:
- ChuÈn bÞ bµi theo yªu cÇu.
D/ TIÕN TR×NH L£N LíP:
Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò: TiÕt 37: HO¸ TRÞ Vµ Sè OXI HO¸
ThÕ nµo lµ liªn kÕt kim lo¹i? Nªu 1 sè
I. Ho¸ trÞ:
kiÓu m¹ng tinh thÓ phæ biÕn vµ tÝnh 1. Ho¸ trÞ trong hîp chÊt ion:
chÊt chung cña tinh thÓ kim lo¹i? H: Nªu quy t¾c nh SGK.
G: §Æt vÊn ®Ò: Trong çc líp díi, çc em
H: VËn dông x¸c ®Þnh ®iÖn ho¸ trÞ trong çc
®· biÕt thÕ nµo lµ ho¸ trÞ vµ çch x¸c
hîp chÊt ë vÝ dô:
®Þnh ho¸ trÞ cña çc nguyªn tè trong hîp
VD: NaCl: + Na: cã ®iÖn ho¸ trÞ: 1+
chÊt. Nhng trong çc hîp chÊt cã liªn kÕt + Cl: cã ®iÖn ho¸ trÞ: 1-
ion vµ liªn kÕt CHT th× ho¸ trÞ ®îc x¸c CaF2: + Ca: cã ®iÖn ho¸ trÞ: 2+
®Þnh ntn? H«m nay chóng ta sÏ nghiªn cøu + F: cã ®iÖn ho¸ trÞ: 1-
cô thÓ vÊn ®Ò nµy. - Çch ghi ®iÖn ho¸ trÞ cña nguyªn tè: ghi trÞ sè
- G: nªu quy t¾c x¸c ®Þnh ®iÖn ho¸ trÞ
®iÖn tÝch tríc, dÊu ®iÖn tÝch sau
- G: ph©n tÝch lµm mÉu: x¸c ®Þnh ®iÖn H: + Çc nguyªn tè kim lo¹i thuéc nhãm IA, IIA,
ho¸ trÞ trong ph©n tö NaCl vµ CaF2 IIIA cã 1, 2, 3e ngoµi cïng cã thÓ nhêng(®iÖn
- G: T¹i sao nh vËy ? ho¸ trÞ lµ 1+, 2+, 3+
- G:H·y nhËn xÐt vÒ ®iÖn ho¸ trÞ cña çc + Çc nguyªn tè phi kim thuéc nhãm VIA,
nguyªn tè kim lo¹i thuéc nhãm IA, IIA,
VIIA cã 6, 7e ngoµi cïng (nhËn thªm 1, 2e
IIIA vµ çc nguyªn tè PK thuéc nhãm (®iÖn ho¸ trÞ lµ 2-, 1-)
VIA,VIIA H: KÕt luËn: trÞ sè ®iÖn ho¸ trÞ cña 1 nguyªn
- G: Rót ra kÕt luËn? tè b»ng sè e mµ nguyªn tö cña nguyªn tè ®ã nh-
êng hoÆc nhËn ®Ó t¹o thµnh ion.
Ho¹t ®éng 2: Ho¸ trÞ trong hîp chÊt 2. Ho¸ trÞ trong hîp chÊt céng ho¸ trÞ:
74
céng ho¸ trÞ: H: Kh¸i niÖm: Ho¸ trÞ cña mét nguyªn tè trong
- G: Kh¸i niÖm? hîp chÊt céng ho¸ trÞ gäi lµ céng ho¸ trÞ vµ
- G: ViÕt CTCT cña NH3.Nguyªn tö N vµ b»ng sè liªn kÕt céng ho¸ trÞ mµ nguyªn tö cña
H cã bao nhiªu liªn kÕt céng ho¸ trÞ? Suy nguyªn tè ®ã t¹o ra ®îc víi çc nguyªn tö kh¸c
ra nguyªn tè N vµ H cã céng ho¸ trÞ b»ng trong ph©n tö.
bao nhiªu? - H: N cã CHT lµ 3, H cã CHT lµ 1
- H: VËn dông x¸c ®Þnh CHT çc nguyªn tè
trong ph©n tö H2O vµ CH4
Ho¹t ®éng 3: Kh¸i niÖm sè oxi hãa II-Sè oxi ho¸:
- G: ®Æt vÊn ®Ò: sè oxi ho¸ thêng ®îc sö 1.Kh¸i niÖm:
dông trong viÖc nghiªn cøu ph¶n øng oxi H: Sè oxi ho¸ cña mét nguyªn tè trong ph©n tö lµ
ho¸ khö. ®iÖn tÝch cña nguyªn tö nguyªn tè ®ã trong
- G: nªu kh¸i niÖm sè oxi ho¸? ph©n tö, nÕu gi¶ ®Þnh r»ng liªn kÕt gi÷a çc
- G: Giíi thiÖu tõng quy t¾c x¸c ®Þnh sè nguyªn tö trong ph©n tö lµ liªn kÕt ion
oxi ho¸, sau mçi quy t¾c lÊy 1 vÝ dô vµ 2.Çch x¸c ®Þnh sè oxi ho¸:
yªu cÇu HS dùa vµo quy t¾c ®Ó thùc H: Quy t¾c 1: Sè oxi ho¸ cña çc nguyªn tè trong
hiÖn yªu cÇu cña GV. çc ®¬n chÊt b»ng 0
G: VD: X¸c ®Þnh sè oxi ho¸ cña N trong H: VD: Sè oxi ho¸ cña Zn, Cu, O2, H2...b»ng 0
NH3, HNO3 H: Quy t¾c 2: Trong hÇu hÕt çc hîp chÊt, sè
G: VD: X¸c ®Þnh sè oxi ho¸ cña çc oxi ho¸ cña H b»ng 1(trõ hi®rua kim lo¹i), sè oxi
nguyªn tè ë çc ion: K+, Ca2+, Cl-, S2-. Sè oxi ho¸ cña O b»ng -2 (trõ OF2, peoxit....)
ho¸ cña N trong NO3-. H: Quy t¾c 3: trong mét ph©n tö,tæng sè oxi ho¸
cña çc nguyªn tè b»ng 0.
- G: Bæ sung çch viÕt sè oxi ho¸. - H: NH3: x + 3.(+1) = 0  x = -3
HNO3: (+1) + x + 3.(-2) = 0  x = +5
- Quy t¾c 4: Sè oxi ho¸ cña çc ion ®¬n nguyªn
tö b»ng ®iÖn tÝch cña ion ®ã. Trong ion ®a
nguyªn tö, t«ng sè oxi ho¸ cña çc nguyªn tè b»ng
®iÖn tÝch cña ion.
H: ion ®¬n nguyªn tö: +1, +2, -1, -2
NO3-: x + 3.(-2) = -1  x = +5
H: Ghi nhËn: Çch viÕt sè oxi ho¸:
Sè OXH ®îc viÕt b»ng ch÷ thêng, dÊu ®Æt
phÝa tríc vµ ®Æt trªn kÝ hiÖu nguyªn tè.
Ho¹t ®éng 4: Cñng cè: GV cñng cè néi dung toµn tiªt, lu ý HS: ph©n biÖt ®iÖn ho¸ trÞ vµ
céng ho¸ trÞ, sè oxi ho¸ vµ çch tÝnh sè oxi ho¸.
- BTVD: 1. X¸c dÞnh CHT, sè oxi ho¸ cña: N(N, Cl-Cl, H-O-H
2. X¸c ®Þnh ®iÖn ho¸ trÞ, sè oxi ho¸: NaCl, AlCl3
- BTVN: 1. 2. 3. 4. 5. 6 (sgk)
75
- ChuÈn bÞ: «n l¹i çc kiÕn thøc cña ch¬ng 3 ®Ó chuÈn bÞ luyÖn tËp vµo tiÕt sau.
76
Ngµy so¹n: 4/12/2007
TiÕt 38 + 39: LUYÖN TËP CH¦¥NG 3
A/ MôC TI£U:
1/ KiÕn thøc:
HÖ thèng ho¸ nh÷ng kiÕn thøc ®îc häc trong ch¬ng vÒ:
- B¶n chÊt cña liªn kÕt ho¸ häc
- Ph©n biÖt çc kiÓu liªn kÕt ho¸ häc
- §Æc ®iÓm vÒ cÊu tróc vµ tÝnh chÊt chung cña kiÓu m¹ng tinh thÓ nguyªn tö, tinh thÓ
nguyªn tö vµ tinh thÓ kim lo¹i
2/ Kü n¨ng:
- RÌn luyÖn kü n¨ng so s¸nh
- Dùa vµo ®Æc ®iÓm cña çc lo¹i liªn kÕt ®Ó gi¶i thÝch vµ dù ®o¸n tÝnh chÊt cña 1 sè
chÊt cã cÊu tróc tinh thÓ nguyªn tö, ph©n tö.
- VËn dông çc quy t¾c x¸c ®Þnh sè oxi ho¸ ®Ó x¸c ®Þnh sè oxi ho¸ cña çc nguyªn tè trong
hîp chÊt, trong ion.
- X¸c ®Þnh ho¸ trÞ cña nguyªn tè trong hîp chÊt ion vµ céng ho¸ trÞ
- VËn dông çc gi¸ trÞ ®é ©m ®iÖn ®Ó gi¶i thÝch, dù ®o¸n tÝnh chÊt cña 1 sè chÊt
3/ Th¸i ®é:
- HS yªu thÝch m«n häc, häc tËp nghiªm tóc, tÝch cùc, x©y dùng bµi tèt. BiÕt t duy vËn
dông kiÕn thøc.
B/ PH¦¥NG PH¸P:
- Ph¸t vÊn, ®µm tho¹i, gîi më.
- Hîp t¸c nhãm nhá
C/ TIÕN TR×NH L£N LíP:
a. §Æt vÊn ®Ò: Ch¬ng 3 lµ ch¬ng nghiªn cøu vÒ liªn kÕt hãa häc, h«m nay chóng ta sÏ hÖ
thèng ho¸ l¹i 1 sè kiÕn thøc cña ch¬ng nµy.
b. TriÓn khai bµi:
Ho¹t ®éng 1: So s¸nh çc lo¹i liªn kÕt ho¸ häc ®· TiÕt 38: LUYÖN TËP CH¦¥NG 3
häc
- G: tæ chøc HS th¶o luËn vÒ liªn kÕt ho¸ häc b»ng - H: ph¸t biÓu ®Ó ®iÒn dÇn vµo cho
çch lµm bµi tËp: Tr×nh bµy sù gièng nhau vµ kh¸c ®ñ çc « trong b¶ng tæng kÕt:
nhau vµ kh¸c nhau cña 3 lo¹i liªn kÕt: liªn kÕt ion,
liªn kÕt CHT cã cùc, liªn kÕt CHT kh«ng cùc.
So s¸nh Liªn kÕt CHT ko cùc Liªn kÕt CHT cã cùc Liªn kÕt ion
Gièng nhau Çc nguyªn tö kÕt hîp víi nhau ®Ó t¹o ra cho mçi nguyªn tö líp e ngoµi cïng
vÒ môc ®Ých bÒn v÷ng gièng cÊu tróc cña khÝ hiÕm (2e hoÆc 8e)
Kh¸c nhau vÒ Dïng chung cÆp e. Dïng chung cÆp e. Cho vµ nhËn e
çch h×nh cÆp e kh«ng bÞ lÖch CÆp e bÞ lÖch vÒ phÝ
thµnh liªn kÕt nguyªn tö cã §A§ lín
h¬n
Thêng t¹o nªn Gi÷a çc nguyªn tö cña Gi÷a çc phi kim m¹nh Gi÷a kim lo¹i vµ phi
77
cïng 1 nguyªn tè phi kim yÕu kh¸c nhau kim
NhËn xÐt Liªn kÕt CHT cã cùc lµ d¹ng trung gian gi÷a liªn kÕt CHT cã cùc vµ liªn kÕt
ion
- G: Nh vËy ngêi ta sÏ dïng gi¸ trÞ nµo ®Ó ph©n - H: Nh¾c l¹i hiÖu ®é ©m ®iÖn vµ
biÖt 1 çch t¬ng ®èi 3 lo¹i liªn kÕt nµy, cô thÓ liªn kÕt ho¸ häc
ntn? - H: ph¸t biÓu ®Ó ®iÒn dÇn vµo cho
Ho¹t ®éng 2: So s¸nh çc m¹ng tinh thÓ ®ñ çc « trong b¶ng tæng kÕt
- G: tæ chøc HS th¶o luËn: So s¸nh vÒ kh¸i niÖm,
®Æc ®iÓm cña tinh thÓ ion, tinh thÓ ph©n tö,
tinh thÓ kim lo¹i.
So s¸nh Tinh thÓ ion Tinh thÓ ntö Tinh thÓ ptö Tinh thÓ kim
lo¹i
Kh¸i niÖm Tinh thÓ ion ®îc Tinh thÓ ®îc Tinh thÓ ®îc Tinh thÓ ®îc
h×nh thµnh tõ nh÷ng h×nh thµnh tõ h×nh thµnh tõ h×nh thµnh tõ
ion mang ®iÖn tÝch çc nguyªn tö çc ph©n tö nh÷ng ion,
tr¸i dÊu gåm çc nguyªn tö kim
cation vµ anion ë çc lo¹i vµ çc
nót m¹ng tinh thÓ electron tù do.
§Æc ®iÓm - Lùc liªn kÕt cã b¶n - Lùc liªn kÕt cã - Lùc liªn kÕt lµ - Lùc liªn kÕt cã
chÊt tÜnh ®iÖn b¶n chÊt CHT lùc t¬ng t¸c ptö b¶n chÊt tÜnh
- Tinh thÓ ion bÒn, - NhiÖt ®é nãng - Ýt bÒn, ®é ®iÖn
khã nãng ch¶y, khã ch¶y vµ nhiÖt cøng nhá, tonc - ¸nh kim, dÉn
bay h¬i ®é s«i cao vµ tos thÊp ®iÖn, dÉn nhiÖt
tèt, dÎo
Ho¹t ®éng 3: RÌn kü n¨ng viÕt s¬ ®å - H: lµm bµi tËp:
h×nh thµnh çc ion tõ çc nguyªn tö t¬ng a. Na  Na+ + 1e d. Cl + 1e  Cl-
øng b. Mg  Mg2+ + 2e e. S + 2e  S2-
- G: ViÕt ph¬ng tr×nh biÔu diÔn sù h×nh c. Al  Al3+ + 3e f. O +2e  O2-
thµnh tõ çc ion sau ®©y tõ çc nguyªn tö t- H: ViÕt c«ng thøc electron; c«ng thøc cÊu
¬ng øng: t¹o:
a. Na  Na +
d. Cl  Cl - O
H N H
b. Mg  Mg2+ e. S  S2- H O N
c. Al  Al3+ f. O  O2- NH3: H HNO3: O

Ho¹t ®éng 4: RÌn kü n¨ng viÕt c«ng thøc O
electron; c«ng thøc cÊu t¹o
S
- G: ViÕt CTCT cña çc hîp chÊt sau: NH 3,
HNO3, N2O, H2S, SO3 N2O: N N O SO3: O O
Ho¹t ®éng 5: Cñng cè
GV cñng cè néi dung toµn tiÕt, lu ý HS:
- Ph©n biÖt liªn kÕt ion, liªn kÕt CHT cã cùc vµ liªn kÕt CHT kh«ng cùc
- Ph©n biÖt tinh thÓ nguyªn tö, ph©n tö, ion, kim lo¹i
78
- Gi¶i thÝch sù h×nh thµnh liªn kÕt trong 1 sè ph©n tö
Ho¹t ®éng 6: DÆn dß, híng dÉn HS häc tËp ë nhµ
- BTVN: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7 (sgk)
- ChuÈn bÞ: «n l¹i çc kiÕn thøc cßn l¹i cña ch¬ng 3 ®Ó chuÈn bÞ luyÖn tËp vµo tiÕt sau.
Ho¹t ®éng 1: Ph©n biÖt çc lo¹i TiÕt 39: LUYÖN TËP CH¦¥NG 3
liªn kÕt - H: lµm BT1
- G: Bµi tËp 1: §é ph©n cùc t¨ng dÇn: N2, CH4, BCl3, AlCl3,
Dùa vµo §A§ h·y sÕp theo chiÒu NaBr, MgO, CaO
t¨ng ®é ph©n cùc cña liªn kÕt gi÷a Liªn kÕt CHT kh«ng cùc: N2, CH4
2 nguyªn tö trong CH4, MgO, CaO, Liªn kÕt CHT cã cùc: BCl3, AlCl3
N2, BCl3, AlCl3. Cho biÕt chÊt nµo Liªn kÕt ion: NaBr, MgO, CaO
cã liªn kÕt ion, liªn kÕt CHT cã cùc - H: VËn dông lµm BT2
vµ liªn kÕt CHT kh«ng cùc.
C O SO2: O S O
Ho¹t ®éng 2: RÌn kü n¨ng viÕt H2O2: H-O-O-H; CO:
H H
c«ng thøc cÊu t¹o
H C C N H C C O H
- G: Bµi tËp 2:
¸p dông quy t¾c b¸t tö viÕt CTCT CH3CN: O
H
N O N O
CH3COOH: H O
cña çc ph©n tö sau: H2O2, CH3CN,
N2O5: O O
CH3COOH, N2O5, CO, SO2
- H: VËn dông çc quy t¾c x¸c ®Þnh sè oxi hãa ®Ó
G: Híng dÉn H viÕt ®óng c«ng
x¸c ®Þnh sè oxi hãa çc nguyªn tè trong çc hîp chÊt
thøc cÊu t¹o cña çc chÊt theo quy
®· cho ë bµi tËp 3:
t¾c b¸t tö vµ sè electron ho¸ trÞ mµ +1 - 1 +2 -2 +2 -2 +1 -2 +3 -2 +4 -2 -3 +1 +1 +7 -2
mçi nguyªn tö cã. KCl, FeS, BaO, Cu 2O, Al2O3, CO2, NH3,
Ho¹t ®éng 3: RÌn kü n¨ng x¸c KMnO
4
®Þnh sè oxi hãa H: VËn dông kiÕn thøc ®· biÕt ®Ó lµm BT4
- G: Bµi tËp 3: a. CTPT hîp chÊt cña S:
X¸c ®Þnh sè oxi ho¸ cña çc -2 0 -2 +4 +4 +6 +6
nguyªn tè tong çc hîp chÊt sau: H2S, S, CS2, SO2 (Na2SO3), SO3 (Na2SO4)
KCl, FeS, BaO, Cu2O, Al2O3, CO2, b. CTPT cña Mn:
NH3, KMnO4 +2 +4 +6 +7
G: Bµi tËp 4: MnCl 2 , MnO 2 , K 2MnO 4, KMnO 7
a. ViÕt CTPT cña nh÷ng hîp chÊt H: lµm BT5

trong ®ã S lÇn lît cã sè oxi ho¸ lµ: Gäi X, Y lµ sè mol A vµ Na
-2, 0, +2, +4, +6 (+) 2A + 2H2O  2AOH + H2
b. ViÕt CTPT cña nh÷ng hîp chÊt x x
tong ®ã Mn lÇn lît cã sè oxi ho¸: (+) 2Na + 2H2O  2NaOH + H2
+1, +4, +6, +7 y y
Ho¹t ®éng 4: RÌn kü n¨ng gi¶i (+) AOH + HCl  ACl + H2O
to¸n x x
- G: Bµi tËp 5: (+) NaOH + HCl  NaCl + H2O
79
Cho 3g hçn hîp X: kim lo¹i kiÒm A y y
vµ Na t¸c dông víi níc d t¹o dung Ta sã hÖ ph¬ng tr×nh:
dÞch Y, khÝ Z. §Ó trung hoµ Y x + y = 0,2
cÇn 0,2 mol axit HCl. X¸c ®Þnh xA + 23y = 3  x =
1,6
nguyªn tö khèi vµ tªn nguyªn tè A. 23  A
V× x>0 ( 23-A>0 ( A<23  A: Li, NTK = 7
Ho¹t ®éng 5. Cñng cè:
GV cñng cè néi dung toµn tiÕt, lu ý HS:
- VËn dông lý thuyÕt ®Ó gi¶i çc bµi tËp cô thÓ
- Çch gi¶i 1 bµi tËp logic, hîp lÝ.
- BTVN: 3.64  3.70 (sbt)
- Xem l¹i bµi: “ho¸ trÞ vµ sè oxi ho¸”
- ChuÈn bÞ: “ph¶n øng oxi ho¸-khö”:
+ Çc vÝ dô
+ Kh¸i niÖm ph¶n øng oxi hãa-khö
80
TiÕt 40 + 41: PH¶N øNG OXI HãA KHö
I. Môc tiªu bµi häc
1. VÒ kiÕn thøc
Häc sinh hiÓu:
- Ph¶n øng oxi hãa khö lµ ph¶n øng hãa häc trong ®ã cã sù thay ®æi sè oxi hãa cña nguyªn tè.
- ChÊt oxi hãa lµ chÊt nhËn electron, chÊt khö lµ chÊt nhêng electron. Sù oxi hãa lµ sù nhêng
electron, sù khö lµ sù nhËn electron.
Häc sinh biÕt:
- Çc bíc lËp ph¬ng tr×nh ph¶n øng oxi hãa khö.
- ý nghÜa cña ph¶n øng oxi hãa khö trong thùc tiÔn.
2. Kü n¨ng
- Ph©n biÖt ®îc chÊt oxi hãa vµ chÊt khö, sù oxi hãa vµ sù khö trong ph¶n øng oxi hãa khö cô
thÓ.
- LËp ®îc ph¬ng tr×nh ph¶n øng oxi hãa khö dùa vµo sè oxi hãa.
II. ChuÈn bÞ
HS: ¤n l¹i kiÕn thøc vÒ ph¶n øng oxi hãa khö, kiÕn thøc vÒ hîp chÊt ion, liªn kÕt ion, quy t¾c
tÝnh sè oxi hãa.
III. TiÕn tr×nh d¹y häc
Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò
Cho çc ph¶n øng ho¸ häc sau:
1. NaOH + HCl  NaCl + H2O 2. Al + Fe2O3  Al2O3 + Fe
3. Na + O2  Na2O 4. Fe + CuSO4  FeSO4 + Cu
C©n b»ng vµ cho biÕt ph¶n øng nµo cã sù thay ®æi sè oxi hãa?
Ho¹t ®éng 2: Ph¶n øng cña Natri víi oxi, Ch¬ng 4: PH¶N øNG HãA HäC
cña s¾t víi dung dÞch muèi ®ång TiÕt 40: Ph¶n øng oxi hãa khö
TËn dông ph¶n øng 2, 3 (phÇn kiÓm tra bµi I. Ph¶n øng oxi hãa khö
cò) yªu cÇu HS cho biÕt trong 2 ph¶n øng 1. Ph¶n øng Na víi Oxi
nµy chÊt nµo chiÕm oxi, chÊt nµo cung cÊp - HS: ChÊt chiÕm O: Na, Al.
oxi? ChÊt cung cÊp oxi: O2, Fe2O3
- GV: VËn dông kiÕn thøc tõ THCS ®Ó rót - H: Na, Al: chiÕm oxi nªn lµ chÊt khö. O2,
ra kÕt luËn: chÊt khö, chÊt oxi ho¸, sù khö, Fe2O3: cung cÊp oxi nªn lµ chÊt oxi ho¸. Sù
sù oxi ho¸, ph¶n øng oxi ho¸-khö? cung cÊp oxi cña O2, Fe2O3 lµ sù khö. Sù
- GV: T×m trong ph¶n øng 2, 3, 4 (kiÓm tra chiÕm oxi cña Na, Al lµ sù oxi ho¸. Ph¶n øng
bµi cò) chÊt nhêng e vµ chÊt nhËn e. x¶y ra gi÷a chÊt cung cÊp oxi vµ chÊt
- G: §a ra kiÕn thøc míi: chiÕm oxi lµ ph¶n øng oxi ho¸-khö.
+ Nguyªn tö Na nhêng e nªn lµ chÊt khö, sù - HS: chÊt nhêng e: Na, Al, Fe. ChÊt nhËn e:
nhêng e cña nguyªn tö Na gäi lµ sù oxi ho¸. Fe2O3, O2, CuSO4.
+ Nguyªn tö O nhËn e nªn lµ chÊt oxi ho¸, sù - HS: c¶ 3 ph¶n øng ®Òu lµ ph¶n øng oxi
nhËn e gäi lµ sù khö. ho¸-khö. Ph¶n øng 2, 3 cã chÊt chiÕm oxi vµ
+ Ph¶n øng ®èt ch¸y Na lµ ph¶n øng oxi ho¸- cung cÊp oxi. Ph¶n øng 4 kh«ng cã chÊt cung
81
khö v× x¶y ra ®ång thêi qu¸ tr×nh nhêng vµ cÊp oxi. Na, Fe, Al cã sè oxi ho¸ t¨ng. O2,
nhËn e. Fe3+, Cu2+ cã sè oxi ho¸ gi¶m sau ph¶n øng.
- G: Yªu cÇu HS so s¸nh ph¶n øng 2, 3, 4 vÒ PTP¦: 4Na + O2  2Na2O
lo¹i ph¶n øng, ph¶n øng nµo cã chÊt chiÕm - ChÊt khö: Na - ChÊt oxi ho¸: O2
oxi vµ cung cÊp oxi, ph¶n øng nµo cã sù thay - Çc qu¸ tr×nh x¶y ra:
®æi sè oxi ho¸? Thay ®æi ntn? + Sù oxi ho¸: Na0  Na+ + 1e
- G: KÕt luËn: kh«ng thÓ chØ dùa vµo dÊu + Sù khö: Oo + 2e O2-
hiÖu chÊt kÕt hîp víi oxi vµ chÊt cung cÊp 2. Ph¶n øng cña Fe víi dung dÞch CuSO4
oxi ®Ó kÕt luËn vÒ ph¶n øng oxi ho¸-khö Fe + CuSO4  FeSO4 + Cu
mµ cßn dùa vµo dÊu hiÖu nhêng vµ nhËn e. - ChÊt khö: Fe - ChÊt oxi ho¸: Cu2+
- Çc qu¸ tr×nh x¶y ra:
+ Sù oxi ho¸: FeFe2+ + 2e
+ Sù khö: Cu2+ + 2e  Cu
Ho¹t ®éng 3: Ph¶n øng cña hi®ro víi clo 3. Ph¶n øng cña hi®ro víi clo
- GV: yªu cÇu HS viÕt pthh vµ x¸c ®Þnh sè - HS: H2 + Cl2  2HCl
oxi ho¸ cña ph¶n øng gi÷a H2 vµ Cl2. Ph¶n Kh«ng cã sù nhêng nhËn e, v× t¹o thµnh HCl
øng trªn cã sù nhêng nhËn e kh«ng? T¹i sao? cã liªn kÕt CHT
- G: dùa vµo dÊu hiÖu g× ®Ó biÕt ®©y lµ - HS: Sù thay ®æi sè oxi ho¸ cho biÕt ®©y
ph¶n øng oxi ho¸ khö? lµ ph¶n øng oxi hãa khö.
- G: nhÊn m¹nh: chÊt khö lµ chÊt cã sè oxi 0 0 +1 -1
ho¸ t¨ng sau ph¶n øng, chÊt oxi hãa lµ chÊt H2 + Cl2  2HCl
cã sè oxi ho¸ gi¶m sau ph¶n øng. (chÊt khö) (chÊt OXH)
Ho¹t ®éng 4: §Þnh nghÜa 4. §Þnh nghÜa
GV: Dùa vµo çc vÝ dô phÇn 1, 2, 3 yªu HS nªu kh¸i niÖm dùa vµo SGK.
cÇu HS nªu kh¸i niÖm: chÊt khö, chÊt oxi
ho¸, sù khö, sù oxi ho¸, ph¶n øng oxi ho¸-khö.
Ho¹t ®éng 5: Cñng cè, DÆn dß, híng dÉn HS häc tËp ë nhµ
- Cho ph¶n øng: 1. Fe2O3 + CO  Fe + CO2
2. MnO2 + HCl  MnCl2 + Cl2 + H2O
1. X¸c ®Þnh sè oxi ho¸ çc chÊt, chÊt khö, chÊt oxi ho¸ trong çc ph¶n øng trªn?
2. ViÕt çc qu¸ tr×nh nhêng vµ nhËn e?
- BTVN: 1, 2, 3, 4, 5 (sgk)
- Xem l¹i çc kiÕn thøc ®· häc.
- ChuÈn bÞ: “ph¶n øng oxi ho¸-khö (tt)”: LËp ph¬ng tr×nh hãa häc cña ph¶n øng oxi ho¸-khö.
82
Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò: Cho çc ph¶n øng ho¸ häc sau:
Cu + H2SO4  CuSO4 + SO2 + H2O
Al + Fe2O3  Al2O3 + Fe
a. X¸c ®Þnh chÊt khö, chÊt OXH, sè OXH cña çc nguyªn tè tríc vµ sau ph¶n øng trong 2
ph¶n øng trªn.
b. ViÕt çc qu¸ tr×nh oxi ho¸, qu¸ tr×nh khö.
Ho¹t ®éng 2: LËp ph¬ng tr×nh ph¶n øng TiÕt 41: Ph¶n øng oxi hãa khö
oxi ho¸ khö I. Ph¶n øng oxi hãa khö
GV: Nªu vÊn ®Ò: II. LËp ph¬ng tr×nh ho¸ häc cña ph¶n øng
Ph¶n øng Na + O2  Na2O muèn c©n b»ng oxi ho¸- khö:
th× tæng sè e ®· nhêng ph¶i b»ng tæng sè e - VD: Na + O2  Na2O
®· nhËn. - H: (lµm viÖc díi sù híng dÉn cña GV).
GV gîi ý ®Ó HS tiÕn hµnh bíc 1, 2: * Bíc 1: X¸c ®Þnh sè OXH:
+ Trong bíc 1 cÇn x¸c ®Þnh ®îc chÊt oxi hãa 1 2
Na0 + O20  Na2 O
– chÊt khö ®Ó dïng nã viÕt çc qu¸ tr×nh oxi
* Bíc 2: ViÕt qu¸ tr×nh OXH vµ khö
hãa hay khö ë bíc 2.
+ QT oxi ho¸: Na0  Na+ + 1e
+ Trong bíc 2, cÇn nhí qu¸ tr×nh nµo lµ oxi
hãa, qu¸ tr×nh nµo lµ khö, ë qu¸ tr×nh oxi hãa + QT khö: Oo + 2e O2-
cã mÆt chÊt nµo, ë qu¸ tr×nh khö cã mÆt * Bíc 3: T×m hÖ sè thÝch hîp sao cho tæng
chÊt nµo? sè e do chÊt khö nhêng b»ng tæng sè e mµ
- G: híng dÉn HS lµm bíc 3 vµ 4: chÊt OXH nhËn.
+ Yªu cÇu häc sinh cho biÕt çch t×m hÖ sè 4 x Na0  Na+ + 1e
thÝch hîp ë tõng qu¸ tr×nh nh thÕ nµo? 1 x Oo + 2e  O2-
+ Thø tù ®Æt hÖ sè cña çc chÊt vµo trong * Bíc 4: §Æt hÖ sè cña chÊt OXH, chÊt khö
ph¬ng tr×nh ph¶n øng nh thÕ nµo cho thuËn vµo ph¬ng tr×nh. Hoµn thµnh ph¬ng tr×nh
lîi vµ dÔ dµng? ho¸ häc: 4Na + O2  2Na2O
Ho¹t ®éng 3: RÌn kÜ n¨ng c©n b»ng ph- - H: th¶o luËn theo nhãm vµ hoµn thµnh bµi
¬ng tr×nh ph¶n øng oxi hãa – khö b»ng tËp theo tr×nh tù çc bíc ë trªn.
ph¬ng ph¸p th¨ng b»ng electron 1. P + O2  P2O5
G: Cho HS ho¹t ®éng nhãm, ¸p dông t¬ng tù 2. NH3 + O2  NO + H2O
cho çc ph¶n øng: 3. KClO3  KCl + O2
4. Cu + HNO3  Cu(NO3)2 + NO + H2O
5. Zn + H2SO4  ZnSO4 + H2S + H2O
Ho¹t ®éng 4: ý nghÜa cña ph¶n øng oxi III. ý nghÜa ph¶n øng oxi hãa khö
hãa khö - H: nªu ý nghÜa nh SGK
G: yªu cÇu HS nghiªn cøu sgk ®Ó tr×nh bµy
ý nghÜa cña ph¶n øng oxi ho¸-khö.
- GV cñng cè néi dung toµn tiÕt, lu ý HS: Çc bíc ®Ó lËp pthh cña ph¶n øng oxi ho¸-khö. ý
nghÜa cña ph¶n øng oxi ho¸-khö trong thùc tiÔn.
83
- BTVN: 6, 7 (sgk). Xem l¹i çc kiÕn thøc ®· häc. ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo.
84
TiÕt 42 + 43: PH¢N LO¹I PH¶N øNG TRONG HãA HäC V¤ C¥
1. VÒ kiÕn thøc
Häc sinh hiÓu:
- Çc ph¶n øng hãa häc ®îc chia thµnh 2 lo¹i: Ph¶n øng oxi hãa khö vµ kh«ng ph¶i lµ ph¶n
øng oxi hãa khö.
- Kh¸i niÖm ph¶n øng táa nhiÖt vµ ph¶n øng thu nhiÖt. ý nghÜa cña ph¬ng tr×nh nhiÖt hãa
häc.
2. VÒ kü n¨ng
- X¸c ®Þnh ®îc mét sè ph¶n øng thuéc lo¹i ph¶n øng oxi hãa khö dùa vµo sù thay ®æi sè oxi
hãa cña çc nguyªn tè.
- X¸c ®Þnh ®îc mét ph¶n øng táa nhiÖt hay ph¶n øng thu nhiÖt dùa vµo ph¬ng tr×nh nhiÖt
hãa häc.
- Gi¶i ®îc bµi tËp hãa häc cã néi dung liªn quan.
II. ChuÈn bÞ
Häc sinh: ¤n l¹i kiÕn thøc vÒ çc lo¹i ph¶n øng ®· ®îc häc ë THCS.
Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò TiÕt 42: PH¢N LO¹I PH¶N øNG TRONG
C©n b»ng çc pthh díi ®©y vµ x¸c ®Þnh vai HãA HäC V¤ C¥
trß cña tõng chÊt trong ph¶n øng: I. Ph¶n øng cã sù thay ®æi sè oxi ho¸ vµ
1. Na2SO3 + KMnO4 + H2O  Na2SO4 + ph¶n øng kh«ng cã sù thay ®æi sè oxi ho¸
MnO2 + KOH 1. Ph¶n øng ho¸ hîp
2. Cu + HNO3  Cu(NO3)2 + NO2 + H2O - HS: viÕt ph¬ng tr×nh
Ho¹t ®éng 2: Ph¶n øng hãa hîp a. VÝ dô:
0 0 3 1
- GV: ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng ®èt ch¸y - VÝ dô 1: 3 H 2  N 2  2 N H 3
H2 trong O2 vµ N2 vµ x¸c ®Þnh sè oxi ho¸ - HS: (x¸c ®Þnh sè OXH)
cña çc chÊt trong ph¶n øng? 6 2 1 2 1 6 2
- GV: X¸c ®Þnh sè OXH cña çc chÊt trong 2 - VÝ dô 2: S O3  H 2 O   H 2 S O4

ph¶n øng: - HS: ë VD1 sè OXH cña çc chÊt thay ®æi
CaO + CO2  CaCO3 cßn VD2 th× kh«ng
SO3 + H2O  H2SO4 b. NhËn xÐt: (sgk)
- G: cã nhËn xÐt g× vÒ 2 vÝ dô trªn?
- G: dùa vµo çc ph¶n øng ho¸ hîp trªn, HS ®-
a ra nhËn xÐt vÒ lo¹i ph¶n øng nµy?
Ho¹t ®éng 3: Ph¶n øng ph©n huû 2. Ph¶n øng ph©n huû
- GV: Híng dÉn HS khai th¸c kiÕn thøc a. VÝ dô:
ph©n ph¶n øng ph©n huû t¬ng tù ph¶n øng - VÝ dô 1: Ca 2 4 2
CO3 
0
t
2 2 4 2
 Ca O  CO 2
ho¸ hîp. 5 2 1 0
- HS: So s¸nh ph¶n øng ph©n huû vµ ph¶n - VÝ dô 2: 2K ClO3  2K Cl 3O 2
b. NhËn xÐt: (sgk)
85
øng hãa hîp.
Ho¹t ®éng 4: Ph¶n øng thÕ 3. Ph¶n øng thÕ
GV: yªu cÇu HS lÊy 1 vµi vÝ dô vÒ ph¶n HS lÊy vÝ dô vµ nhËn xÐt vÒ sù thay ®æi
øng thÕ ®· häc ë líp 8 sau ®ã x¸c ®Þnh sè sè oxi hãa.
OXH cña çc nguyªn tè trong ph¶n øng vµ ®a a. VÝ dô:
ra nhËn xÐt. 0 1 5 2
Cu  2 Ag N O3 
2 5 2
 Cu ( N O3 ) 2  2 Ag
0
0 1 1 2 1 0
Zn  2 H Cl 
 Zn Cl 2  H 2
Ho¹t ®éng 5: Ph¶n øng trao ®æi 4. Ph¶n øng trao ®æi
GV ®a ra 2 vÝ dô råi yªu cÇu HS x¸c ®Þnh HS x¸c ®Þnh sè OXH cña çc nguyªn tè trong
sè OXH cña çc nguyªn tè trong ph¶n øng vµ ph¶n øng.
®a ra nhËn xÐt vÒ lo¹i ph¶n øng nµy? a. VÝ dô:
1 1 1 5 2 1 5 2 1 1
- VÝ dô 1: Na Cl  Ag N O3  Na N O3  Ag Cl
- VÝ dô 2:
1 2 1 2 1 2 2 1 1 1
2 Na O H  Cu Cl 2 
 Cu (O H ) 2  2 Na Cl
GV: dùa vµo sù thay ®æi sè OXH cã thÓ - Dùa vµo sù thay ®æi sè OXH cã thÓ chia
chia çc ph¶n øng trong ho¸ v« c¬ thµnh mÊy çc ph¶n øng trong ho¸ v« c¬ lµm 2 lo¹i:
lo¹i? + Ph¶n øng OXH-K: ph¶n øng ho¸ hîp, ph©n
huû, thÕ
+ Ph¶n øng kh«ng ph¶i OXH- K: ph¶n øng
ho¸ hîp, ph©n huû, trao ®æi.
GV cñng cè néi dung toµn tiÕt: lµm bµi tËp 1, 2, 3 (sgk)
- BTVN: 4, 5 (sgk).
- Xem l¹i çc kiÕn thøc ®· häc, xem phÇn ph¶n øng táa nhiÖt vµ ph¶n øng.
Ho¹t ®éng 1: §Þnh nghÜa ph¶n øng to¶ TiÕt 43: PH¢N LO¹I PH¶N øNG TRONG
nhiÖt vµ thu nhiÖt HãA HäC V¤ C¥
- G: lµm thÝ nghiÖm: §èt ch¸y d©y Mg I. Ph¶n øng cã sù thay ®æi sè oxi ho¸ vµ
trong kh«ng khÝ vµ ®un nãng ®êng tr¾ng. ph¶n øng kh«ng cã sù thay ®æi sè oxi ho¸
II.Ph¶n øng táa nhiÖt vµ thu nhiÖt
- (Yªu cÇu HS nªu kh¸i niÖm ph¶n øng to¶ 1. §Þnh nghÜa:
nhiÖt vµ thu nhiÖt) HS NX:
+ ThÝ nghiÖm 1: cung cÊp nhiÖt ban ®Çu,
sau ®ã nhiÖt cña ph¶n øng to¶ ra lµm cho
d©y tiÕp tôc ch¸y.
86
+ ThÝ nghiÖm 2: cung cÊp nhiÖt liªn tôc
- Ph¶n øng to¶ nhiÖt: lµ ph¶n øng ho¸ häc
gi¶i phãng n¨ng lîng díi d¹ng nhiÖt.
- Ph¶n øng thu nhiÖt: lµ ph¶n øng ho¸ häc
hÊp thu n¨ng lîng díi dạng nhiÖt.
Ho¹t ®éng 2: Ph¬ng tr×nh nhiÖt ho¸ häc 2. Ph¬ng tr×nh nhiÖt ho¸ häc
- GV: biÔu diÔn vÝ dô vÒ ph¬ng tr×nh HS nªu kh¸i niÖm ph¬ng tr×nh nhiÖt hãa häc.
nhiÖt ho¸ häc : yªu cÇu HS nªu kh¸i niÖm vÒ Na + 1 Cl  NaCl , H=-411,1kJ/mol
ph¬ng tr×nh nhiÖt ho¸ häc?
(r)
2 2 (k) (r)
- GV: bæ sung: Hay 2Na(r) + Cl2 (k) 2NaCl(r), H=-

H>0: ph¶n øng thu nhiÖt 822,2kJ/mol
H<0: ph¶n øng to¶ nhiÖt KL: pthh cã ghi thªm gi¸ trÞ H vµ tr¹ng th¸i
çc chÊt gäi lµ ph¬ng tr×nh nhiÖt ho¸ häc.
H>0: ph¶n øng thu nhiÖt
H<0: ph¶n øng to¶ nhiÖt
Ho¹t ®éng 3: Cñng cè vµ híng dÉn häc bµi:
- Cñng cè: GV cñng cè néi dung toµn tiÕt: Lµm bµi tËp 6, 7, 8 (sgk)
- DÆn dß, híng dÉn HS häc tËp ë nhµ:
- Xem l¹i çc kiÕn thøc ®· häc.
- ChuÈn bÞ: xem l¹i çc kiÕn thøc cña ch¬ng 4 ®Ó luyÖn tËp vµo tiÕt sau.
87
TiÕt 44 + 45: LUYÖN TËP CH¦¥NG 4
1. Cñng cè kiÕn thøc
- Ph©n lo¹i ph¶n øng ho¸ häc.
- NhiÖt cña ph¶n øng ho¸ häc, ph¶n øng to¶ nhiÖt, ph¶n øng thu nhiÖt.
- Ph¶n øng oxi ho¸ - khö, chÊt oxi ho¸, chÊt khö, sù oxi ho¸, sù khö.
2. RÌn luyÖn kü n¨ng
LËp ph¬ng tr×nh cña ph¶n øng oxi ho¸ - khö theo ph¬ng ph¸p th¨ng b»ng
electron.
II. TiÕn tr×nh d¹y häc
Ho¹t ®éng 1: Ph¶n øng oxi hãa khö TiÕt 44: LuyÖn tËp ch¬ng 4
+ ThÕ nµo lµ ph¶n øng oxi ho¸ - khö ? chÊt 1. Ph¶n øng oxi hãa khö
oxi ho¸? chÊt khö? sù oxi ho¸? sù khö? HS tr¶ lêi çc c©u hái cñng cè kiÕn thøc vÒ
+ Çc bíc tiÕn hµnh lËp ph¬ng tr×nh cña ph¶n øng oxi ho¸ - khö.
ph¶n øng oxi ho¸ - khö ?
Ho¹t ®éng 2: Ph©n lo¹i ph¶n øng hãa häc 2. Ph©n lo¹i ph¶n øng hãa häc
+ Cã thÓ ph©n chia çc ph¶n øng ho¸ häc HS tr¶ lêi çc c©u hái cñng cè kiÕn thøc vÒ
thµnh mÊy lo¹i? Cho thÝ dô. NhËn xÐt vÒ ph©n lo¹i ph¶n øng ho¸ häc.
sù thay ®æi sè oxi ho¸ cña çc nguyªn tè
trong mçi lo¹i ph¶n øng ®ã.
+ ThÕ nµo lµ nhiÖt cña ph¶n øng ho¸ häc?
ph¶n øng to¶ nhiÖt? thu nhiÖt?
+ Cã thÓ biÓu diÔn ph¬ng tr×nh nhiÖt ho¸
häc nh thÕ nµo?
Ho¹t ®éng 3: Dùa vµo hÖ thèng bµi tËp HS gi¶i çc bµi tËp.
trong SGK ®Ó rÌn luyÖn çc kÜ n¨ng 1. Chän ®¸p ¸n C.
tÝnh to¸n, vËn dông kiÕn thøc vÒ lÝ 2. Chän ®¸p ¸n C.
thuyÕt vµo viÖc gi¶i çc bµi to¸n cã liªn 3. A, C: ®óng ; B, D: sai.
quan. 4. Ph¶n øng ph©n huû t¹o ra
Yªu cÇu HS lµm bµi tËp 1, 2, 3, 4, 5 SGK. a) Hai ®¬n chÊt: 2HgO  2Hg + O2
H2S  H2 + S
b) Hai hîp chÊt: Cu(OH)2  CuO + H2O
CaCO3  CaO + CO2c) c)
Mét ®¬n chÊt vµ mét hîp chÊt:
2KClO3 2KCl + 3O2
2NaNO3  2NaNO2 + O2
ë a vµ c sè oxi ho¸ cña nguyªn tè cã thay ®æi
Ho¹t ®éng 4: DÆn dß
VÒ nhµ lµm çc bµi tËp tiÕp theo trong SGK
88
LuyÖn tËp ph¶n øng oxi hãa khö.
89
Ho¹t ®éng 1: Híng dÉn TiÕt 45: LuyÖn tËp ch¬ng 4
häc sinh lµm çc bµi tËp Bµi 5. Ph¶n øng ho¸ hîp cña
SGK a) Hai ®¬n chÊt: Cu + Cl2  CuCl2
Bµi tËp 5, 6, 7, 8, 9, S + O2  SO2
10,11 SGK. b) Hai hîp chÊt: SO3 + H2O H2SO4
Na2O + CO2Na2CO3
c) Mét ®¬n chÊt vµ mét hîp chÊt:
2NO + O2 2NO2
2FeCl2 + Cl22FeCl3
ë ph¶n øng a) vµ c) sè oxi ho¸ cña nguyªn tö thay ®æi => Lµ nh÷ng
ph¶n øng oxi ho¸ - khö.
ë ph¶n øng b) kh«ng cã sù thay ®æi sè oxi ho¸ => Kh«ng ph¶i lµ
ph¶n øng oxi ho¸ - khö.
Bµi 6. Ph¶n øng t¹o muèi
a) Tõ hai ®¬n chÊt: Fe + S FeS
2Na + Cl2  2NaCl
b)Tõ hai hîp chÊt: HCl + NaOHNaCl + H2O
CaO + CO2  CaCO3
c) Tõ mét ®¬n chÊt vµ mét hîp chÊt:
Cu + 4HNO3  Cu(NO3)2 + 2NO2 + 2H2O
Cl2 + 2NaOH  NaCl + NaClO + H2O
Bµi 7. NaOH cã thÓ ®iÒu chÕ b»ng
a) Ph¶n øng ho¸ hîp: Na2O + H2O  2NaOH
b) Ph¶n øng thÕ : 2Na + 2H2O  2NaOH + H2
c) Ph¶n øng trao ®æi:
Yªu cÇu HS lËp ph¬ng Ca(OH)2 + Na2CO2  2NaOH + CaCO3
tr×nh theo tõng bíc nh Bµi 8. X¸c ®Þnh sè oxi ho¸ (dùa vµo quy t¾c ®Ó x¸c ®Þnh).
SGK ®· híng dÉn. Bµi 9. LËp ph¬ng tr×nh cña ph¶n øng oxi ho¸ - khö.
a) NaClO + 2KI + H2SO4  I2 + NaCl + K2SO4 + H2O
b) Cr2O3 + 3KNO3 + 4KOH2K2CrO4 + 3KNO2 + 2H2O
c) 8Al + 3Fe3O4 4Al2O3 + 9Fe
d) 4FeS2 + 11O2 2Fe2O3 + 8SO2
§Ó thùc hiÖn bµi tËp nµy e) 4Mg + 10HNO3 4Mg(NO3)2 + NH4NO3 + 3H2O
ph¶i viÕt ®óng c«ng thøc Bµi 10:
s¶n phÈm ph¶n øng. Dùa a) 2KMnO4 + 16HCl  5Cl2 + 2MnCl2 +2KCl+ 8H2O
vµo ®ã x¸c ®Þnh chÊt b) 3SO2 + 2HNO3 + 2H2O2NO + 3H2SO4
oxi ho¸, chÊt khö.
c) 3As2S3 + 2HNO3 + 4H2O6H3AsO4 + 28NO + 9H2SO4
Ho¹t ®éng 2: Cñng cè
Bµi 11. PTHH:
dÆn dß vÒ ph¶n øng oxi
90
hãa khö. Nh¾c nhë chuÈn 10KI + 2KMnO4 + 8H2SO4  6K2SO4 + 2MnSO4 + 5I2 + 8H2O
bÞ bµi thùc hµnh sè 2. a) Theo pthh:
5 5.1,2
n I2  n MnSO4   0,02 (mol)  m I2  0,02.254  5,08 (gam)
2 2.151
Ph¶n øng t¹o thµnh 5,08 gam iot
5.1,2
n KI  5n MnSO4   0,04 (mol)  m KI  0,04.166  6,64 (gam)
151
Khèi lîng kali iotua tham gia ph¶n øng lµ 6,64 gam
91
TiÕt 46: BµI THùC HµNH Sè 2 - PH¶N øNG OXI HãA KHö
- TiÕp tôc rÌn luyÖn kÜ n¨ng thùc hµnh thÝ nghiÖm, quan s¸t, nhËn xÐt vµ
gi¶i thÝch çc hiÖn tîng x¶y ra khi lµm thÝ nghiÖm.
- VËn dông kiÕn thøc ®· häc ®îc ®Ó gi¶i thÝch çc hiÖn tîng x¶y ra trong
çc ph¶n øng oxi ho¸ - khö.
II. ChuÈn bÞ
1. Dông cô thÝ nghiÖm
- èng nghiÖm: 4 - èng hót nhá giät: 6
- Capsun sø hoÆc hâm sø: 1 - Th× xóc ho¸ chÊt: 1
- KÑp lÊy ho¸ chÊt: 1 - §Ìn cån: 1
2. Ho¸ chÊt
- Zn viªn (h¹t) - Fe (®inh lo¹i 1,5 cm)
- Dung dÞch HCl, H2SO4 lo·ng - B¨ng (d©y) Mg
- Dung dÞch CuSO4 - Dung dÞch FeSO4
- Dung dÞch KMnO4 lo·ng - Lä chøa khÝ CO2
Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra chuÈn bÞ bµi thùc TiÕt 46: Bµi thùc hµnh sè 2
hµnh HS: Tr×nh bµy çch tiÕn hµnh çc thÝ
GV: Gäi tõng HS lªn b¶ng tr¶ lêi tõng c©u nghiÖm chó ý çc thao t¸c nh ë SGK ®· tr×nh
hái sau ®ã cho ®iÓm miÖng bµy. Dù ®o¸n çc hiÖn tîng x¶y ra trong tõng
1. Néi dung çc thÝ nghiÖm trong bµi thÝ nghiÖm. VËn dông çc kiÕn thøc ®Ó
2. Dù ®o¸n çc hiÖn tîng x¶y ra. viÕt çc phuuwong tr×nh hãa häc chøng
3. ViÕt çc ph¬ng tr×nh ph¶n øng. minh.
Ho¹t ®éng 2: ThÝ nghiÖm 1 Ph¶n øng 1. ThÝ nghiÖm 1
gi÷a kim lo¹i vµ dung dÞch axit HS lµm thÝ nghiÖm, quan s¸t hiÖn t-
ChuÈn bÞ vµ tiÕn hµnh thÝ îng vµ nhËn xÐt.
nghiÖm: Thùc hiÖn nh SGK ®· viÕt. HiÖn tîng: Trong èng nghiÖm (hoÆc
GV lu ý: hâm sø) cã bät khÝ H2 næi lªn, Zn tan
- §Ó ph¶n øng x¶y ra nhanh, nªn dïng dÇn trong dung dÞch axit.
dung dÞch H2SO4 nång ®é kho¶ng 15 Zn 0 + H0 SO  Zn +2
SO 4 + H 02
20%, çc viªn Zn ph¶i ®îc röa s¹ch 2 4
b»ng dung dÞch HCl lo·ng, sau ®ã Zn nhêng electron, sè oxi ho¸ gi¶m tõ+10 lªn
röa b»ng níc cÊt. +2, lµ chÊt khö (bÞ ¨n mßn). H thu
- §Ó tiÕt kiÖm ho¸ chÊt vµ thªm an electron, sè oxi ho¸ gi¶m tõ +1 xuèng 0, lµ
toµn cho HS, cã thÓ tiÕn hµnh çc chÊt oxi ho¸.
thÝ nghiÖm lîng nhá trong çc hâm
sø ®Õ gi¸ thÝ nghiÖm thùc hµnh.
Ho¹t ®éng 3: ThÝ nghiÖm 2 2. ThÝ nghiÖm 2:
Ph¶n øng gi÷a kim lo¹i vµ dung dÞch HS lµm thÝ nghiÖm, quan s¸t hiÖn t-
92
muèi îng vµ nhËn xÐt.
ChuÈn bÞ vµ tiÕn hµnh thÝ nghiÖm: HiÖn tîng: Trªn mÆt chiÕc ®inh s¾t
Thùc hiÖn nh SGK ®· viÕt. Ngoµi ®îc phñ dÇn mét líp ®ång kim lo¹i
ra, cã thÓ thùc hiÖn ph¶n øng trong mµu ®á. Mµu xanh cña dung dÞch
çc hâm sø ®Ó gi¸ thÝ nghiÖm thùc CuSO4 nh¹t dÇn do ph¶n øng t¹o
hµnh ®Ó tiÕt kiÖm ho¸ chÊt. thµnh dung dÞch FeSO4 kh«ng mµu.
Lu ý HS dïng chiÕc ®inh s¾t cßn míi Híng dÉn HS gi¶i thÝch: Trong thÝ
vµ ®îc lau s¹ch dÇu mì. NÕu dïng nghiÖm trªn, ph¶n øng oxi ho¸ - khö
®inh s¾t cò ph¶i ®¸nh s¹ch gØ. ®· x¶y : Fe + CuSO4  FeSO4 + H2
Fe nhêng electron, sè oxi ho¸ t¨ng tõ 0
lªn +2, lµ chÊt khö.
Cu2+ thu electron, sè oxi ho¸ gi¶m tõ
+2 xuèng 0, lµ chÊt oxi ho¸.
Ho¹t ®éng 4: ThÝ nghiÖm 3 3. ThÝ nghiÖm 3
Ph¶n øng oxi ho¸ - khö gi÷a Mg vµ HS lµm thÝ nghiÖm, quan s¸t hiÖn t-
CO2 îng vµ nhËn xÐt.
ChuÈn bÞ vµ tiÕn hµnh thÝ nghiÖm: Khi ®èt Mg trong kh«ng khÝ sÏ cho
TiÕn hµnh nh SGK. GV lu ý HS: ngän löa ch¸y s¸ng. §a nhanh ®Çu
- §iÒu chÕ s½n khÝ CO2 tõ dung d©y ®ang ch¸y vµo lä chøa khÝ CO 2,
dÞch HCl vµ CaCO3 trong dông cô Mg tiÕp tôc ch¸y, t¹o thµnh bét MgO
®iÒu chÕ khÝ tõ chÊt r¾n vµ chÊt mµu tr¾ng r¬i xuèng vµ muèi than
láng, thu vµo ®Çy lä miÖng réng 100 (cacbon) mµu ®en xuÊt hiÖn. Ph¬ng
ml, sau ®ã ®Ëy nót l¹i. tr×nh ph¶n øng oxi ho¸-khö:
- Cho vµo ®¸y lä mét tÝ çt ®Ó tr¸nh 2Mg 0 + C
+4 +2 -2
O 2  2 Mg O
cho lä khái bÞ nøt, vì khi tiÕn hµnh
TN. Mg0  Mg2+ + 2e (Mg lµ chÊt khö)
C+4 + 4e  C0 (C lµ chÊt oxi ho¸)
Ho¹t ®éng 4: ThÝ nghiÖm 4 3. ThÝ nghiÖm 4
Ph¶n øng oxi ho¸ - khö trong m«i tr- a) Quan s¸t hiÖn tîng vµ nhËn xÐt:
êng axÝt H2SO4 Khi nhá tõng giät dung dÞch KMnO 4
ChuÈn bÞ vµ tiÕn hµnh thÝ nghiÖm: mµu tÝm vµo hçn hîp dung dÞch
Nhá tõng giät dung dÞch KMnO 4 FeSO4 vµ H2SO4 trong èng
mµu tÝm vµo hçn hîp dung dÞch nghiÖm, l¾c nhÑ, dung dÞch mÊt
FeSO4 vµ H2SO4 trong èng dÇn mµu tÝm.
nghiÖm, l¾c nhÑ. Dung dÞch H 2SO4 b) Ph¬ng tr×nh ho¸ häc:
lµ m«i trêng cña ph¶n øng. +2 +7
10 FeSO 4 + 2K Mn O 4 + 8H 2SO4 
+3 +2
5 Fe2 (SO 4 )3 + 2 Mn SO 4 + 8H 2O + K 2SO 4
Fe+2 Fe+3 + 1e (Fe+2 lµ chÊt khö)
Mn+7 + 5e  Mn+2 (Mn+7 lµ chÊt oxi
ho¸)
93
Ho¹t ®éng 5: Hoµn thµnh thÝ nghiÖm
- Yªu cÇu HS hoµn chØnh b¸o ço nép ngay cho GV ngay sau buæi thùc hµnh.
- Çc bµn thùc hµnh cö HS ®i röa dông cô, thu dän dông cô, hoµn tr¶ l¹i vÒ vÞ trÝ ban ®Çu.
- ChuÈn bÞ bµi 29: Kh¸i qu¸t vÒ nhãm Halogen.
94

Bai Lai Hoa

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Bai Lai Hoa

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Trêng THPT LÖ Thñy Gi¸o ¸n hãa häc 10- Ban KHTN

Ngµy 9 th¸ng 11 n¨m 2007

I. Môc tiªu bµi häc:

I. Môc tiªu bµi häc:

Ngµy 14 th¸ng 11 n¨m 2007

4. Thêng gÆp d¹ng lai hãa sp2 ë nh÷ng ph©n tö nµo?..................................

4. Thêng gÆp d¹ng lai hãa sp3 ë nh÷ng ph©n tö nµo?..................................

TiÕt 36: LI£N KÕT KIM LO¹I

c. Al  Al3+ f. O  O2- NH3: H HNO3: O

a. ViÕt CTPT cña nh÷ng hîp chÊt H: lµm BT5

- GV: X¸c ®Þnh sè OXH cña c¸c chÊt trong 2 - VÝ dô 2: S O3  H 2 O   H 2 S O4

- GV: bæ sung: Hay 2Na(r) + Cl2 (k) 2NaCl(r), H=-

You might also like