Boi Duong Toan 5

§Ò KT kh¶o s¸t chÊt lîng HS kh¸ giái líp 5
N¨m häc 2009-2010

M«n to¸n
(Thêi gian: 60 phót Kh«ng kÓ thêi gian chÐp ®Ò)
---------------------------------------
I-C©u 1: (1 ®iÓm): So s¸nh çc ph©n sè sau (kh«ng quy ®ång)
51 61 43 53
a. vµ b. vµ
56 66 41 51
II-C©u 2: (2 ®iÓm): TÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc:
a. 53,2 : (x – 2,5) + 45,8 (khi x=6,5)
b. 0,86 x (4,21 + 57,9 : 10) – 3,5
a. 110 + 126 : 2,8 x 6,4
b. (4,72 + 3,57 x 4,1 + 8,5 x 2,434) x 100
III-C©u 3: (1 ®iÓm): ViÕt díi d¹ng sè thËp ph©n b»ng ®¬n vÞ lµ Giê:
a. Nöa giê; b. 1 giê rìi;
c. 15 phót; d. 45 phót
IV-C©u 4: (3 ®iÓm):
N¨m 1995 tæng sè d©n cña mét x· cã 3500 ngêi, n¨m 1996 sè d©n cña x· ®ã cã 3577 ngêi. Hái sau mét n¨m sè d©n
cña x· ®ã t¨ng bao nhiªu phÇn tr¨m (%)?
V-C©u 5: (3 ®iÓm):
Mét ®¸m ®Êt h×nh ch÷ nhËt cã chiÒu dµi 80m, chiÒu réng 40m. Ngêi ta ®µo trong ®¸m ®Êt çi ao h×nh trßn cã ®-
êng kÝnh 30m.
a.TÝnh diÖn tÝch phÇn ®Êt cßn l¹i cña ®¸m ®Êt.
b. Khi trång cµ chua trªn ®¸m ®Êt cßn l¹i, mçi m 2 thu ®îc 5 kg cµ chua. Hái c¶ ®¸m ®Êt thu ®îc bao nhiªu t¹ cµ
chua?
§Ò KT kh¶o s¸t chÊt lîng HS kh¸ giái líp 5

N¨m häc 2009-2010
M«n: TiÕng viÖt
(Thêi gian: 60 phót- kh«ng kÓ thêi gian chÐp ®Ò)
---------------------------------------
I-C©u 1:(1 ®iÓm): Trong çc nhãm tõ sau, mét tõ kh«ng cïng cÊu t¹o víi 3 tõ cßn l¹i. Em h·y chØ ra tõ ®ã vµ nãi râ sù kh¸c
biÖt gi÷a chóng.
QuÇn dµi, ¸o dµi, quÇn ¸o, ¸o Êm.
II-C©u 2: (1 ®iÓm): Tõ ng÷: S«ng TiÒn vµ S«ng HËu trong c©u díi ®©y ®Æt sau dÊu 2 chÊm gi¶i thÝch cho tõ ng÷ nµo
tríc ®ã?
§ång b»ng nam bé cã 2 con s«ng lín ch¶y qua: S«ng TiÒn vµ s«ng HËu.
II-C©u 3: (2 ®iÓm): X¸c ®Þnh bé phËn chñ ng÷, vÞ ng÷, tr¹ng ng÷ trong çc c©u sau vµ ph©n lo¹i c©u theo cÊu t¹o:
-Sau nh÷ng c¬n ma xu©n, mét mµu xanh non ngät ngµo, th¬m m¸t tr¶i ra mªnh m«ng trªn kh¾p çc sên ®åi.
1
-Tra, níc biÓn xanh l¬ vµ khi chiÒu tµ, biÓn ®æi sang mµu lôc.
-Hå ChÝ Minh, b»ng thiªn tµi trÝ tuÖ vµ sù ho¹t ®éng çch m¹ng cña m×nh, ®· kÞp thêi ®¸p øng nhu cÇu bøc thiÕt
cña lich sö.
IV-C©u 4: (2 ®iÓm): ViÕt mét ®o¹n v¨n (5 ®Õn 6 c©u) kÓ l¹i mét cuéc nãi chuyÖn gi÷a em vµ çc b¹n vÒ mét bé phim ®·
xem, trong ®ã cã dïng dÊu hai chÊm (:), dÊu ngoÆc kÐp ("... ").
V-C©u 5: (4 ®iÓm):
Díi m¸i trêng TiÓu häc, tuæi häc trß cña em g¾n liÒn biÕt bao kØ niÖm víi thÇy c«, b¹n bÌ vµ m¸i tr êng th©n yªu.
Em h·y nªu c¶m xóc cña m×nh vÒ nh÷ng kØ niÖm ®¸ng nhí Êy
I- Tæng tØ –HiÖu tØ
Bµi 1 : Tríc ®©y lóc tuæi anh b»ng tæi em hiÖn nay th× tuæi anh gÊp ®«i tuæi em .T×m tuæi mçi ngêi hiÖn nay ? BiÕt hiÖn
nay tæng sè tuæi cña hai anh em lµ 60 tuæi .
Hd: - LËp luËn ®Ó suy ra tuæi em hiÖn nay lµ 2 phÇn th× tuæi anh hiÖn naylµ3phÇn T×m ra tuæi anh lµ 24 tuæi tuæi emlµ
36 tuæi .
Bµi 2 : Khi thùc hiÖn phÐp chia hai sè tù nhiªn cho nhau ta t×m ®îc th¬ng cña phÐp chia ®ã lµ 6 vµ sè d lµ 51 .Tæng cña sè
bÞ chia, sè chia ,th¬ng sè vµ sè d lµ 969 .t×m phÐp chia ®ã ?
Bµi3 . Cho bèn sè cã tæng lµ 45 .NÕu ®em sè thø nh©t céng víi 2 .Sè thø hai trõ ®i 2 . Sè thø ba nh©n víi 2 . Sè thø t chia
cho 2 th× ®îc 4 kÕt qu¶ b»ng nhau . H·y t×m 4sè ®· cho ?
Bµi 4 : Tuæi lan sau ®©y 8 n¨m gÊp ba lÇn rìi tuæi lan çch ®©y 7 n¨m . TÝnh tuæi lan hiÖn nay ?
Bµi 5 . Kho thø nhÊt nhiÒu h¬n kho thø hai 278,5 tÊn g¹o . NÕu chuyÓn 77,5 tÊn g¹o tõ kho thø nhÊt sang kho thø hai th×
3/5 sè g¹o kho thø nhÊt b»ng 2/3 sè g¹o kho thø hai . T×m sè g¹o cña mçi kho ?
II .Hai tØ sè :
Lo¹i 1 – Tæng kh«ng ®æi :
Bµi1. Sè s¸ch ng¨n tñ díi b»ng 3 lÇn ng¨n tñ trªn . NÕu ®em 3 quyÓn s¸ch tõ ng¨ndíi ®Ó lªn ng¨n trªn th× sè s¸ch ng¨n trªn
b»ng 2/5 sè s¸ch ng¨n díi .
TÝnh sè s¸ch mçi ng¨n lóc ®Çu ?
Bµi 2 . Cã hai thïng dÇu sè dÇu thïng thø nhÊt b»ng 2/7 sè dÇu thïng thø hai .
NÕu lÊy 1 lÝt dÇu tõ thïng thø hai ®æ sang thïng thø nhÊt th× sè lÝt dÇu thïng thø nhÊt b»ng 1/3 sè lÝt dÇu thïng tø hai .
Hái lóc ®Çu mçi thïng cã bao nhiªu lÝt dÇu?
Lo¹i 2 : HiÖu kh«ng ®æi
Bµi 1 . N¨m nay tuæi Thµnh b»ng 1/8 tuæi «ng . Sau 4 n¨m n÷a ,tuæi Thµnh sÏ b»ng 1/6 tuæi «ng . Hái n¨m nay thµnh vµ «ng
Thµnh , mçi ngêi bao nhiªu tuæi?
Bµi 2 . HiÖn nay tuæi cha b»ng 11/3 tuæi con . Sau 4 n¨m n÷a tuæi cha sÏ gÊp 3 lÇn tuæi con . TÝnh tuæi mçi ngêi hiÖn
nay ?
III . To¸n chuyÓn ®éng :
Bµi 1 . Lóc 7 giê s¸ng ,Toµn ®i xe ®¹p tõ A vÒ B víi vËn tèc 15 km/giê .§Õn 9 giê Nam ®i xe ®¹p tõ B vÒ A víi vËn tèc 18
km/ giê .Hái hai ngêi gÆp nhau lóc mÊy giê ? biÕt qu·ng ®êng AB dµi 129 km.
Bµi 2 . Mét «t« chë hµng tõ AvÒ B lóc 3 giê víi vËn tèc 60 km /giê . Mét «t« kh¸c ®i tõ A ®Õn B ®Ó ®uæi theo lóc 3 giê 20
phót víi vËn tèc 70 km /giê .§êng tõ A vÒ B dµi 150 km. hái «t« thø hai ®uæi kÞp «t« thø nhÊt lóc mÊy giê ? N¬i ®ã çch B
bao nhiªu km?
Bµi 3. Hai b¹n nam vµ Hoµng cïng khëi hµnh tõ A vÒ B. Nam ®i nöa qu·ng ®êng ®Çu víi vËn tèc 15km/giê ,vµ nöa
qu·ng®êng cßn l¹i víi vËn tèc 12 km/giê .Hoµng ®i nöa thêi gian ®Çu víi vËn tèc 15 km/giê vµ nöa thêi gian sau víi vËn tèc
12 km/giê .hái trong hai b¹n ai ®Õn tríc
Bµi 4 . Hai ®éng tö cïng chuyÓn ®éng trªn mét ®êng trßn cã chu vi 700 m.XuÊt ph¸t cïng mét lóc vµ cïng mét ®Þa ®iÓm
.NÕu chuyÓn ®éng theo cïng chiÒu th× cø 5/6 phót l¹i gÆp nhau 1lÇn .NÕu chuyÓn ®éng ngîc chiÒu th× cø sau 2/3 phót
l¹igÆp nhau mét lÇn . T×m vËn tèc cña çc ®éng tö ®ã ?
Hd : Tæng q® hai ®éng tö ®i trong 2/3 phót lµ 700m vµ hiÖu q® hai ®éng tö ®i trong5/6 phót lµ 700m
VËy tæng q® hai ®éng tö ®i trong 1 phót lµ :
700:2 x3 =1050 (m)
HiÖu q® hai ®éng tö ®i trong 1phót lµ :
700 : 5 x 6 = 840 (m)
Q§ ®éng tö thø nhÊt ®i trong 1 phót lµ :
2
(1050+ 840 ) :2 = 945 (m)
Q® ®éng tö thø hai ®i trong 1 phót lµ:
1050 – 945 = 105 (m)
IV – H×nh häc :
Bµi 1 : Cho tam gi¸c abc ,m lµ ®iÓm chÝnh gi÷a c¹nh bc .trªn ac lÊy ®iÓm n sao cho an =1/4ac . nèi ®iÓm m víi n. kÐo dµi
mnvµ aB c¾t nhau t¹i P. Nèi ®iÓm P víi C. BiÕt diÖn tÝch APN =10 cm 2
a- TÝnh S PNC .
b- tÝnh S ABC .
Bµi 2 : Cho tam gi¸c ABC .Trªn BC lÊy ®iÓm E sao cho CE = 2/5 BC .Trªn AE lÊy ®iÓm I sao EI = 1/3 AE
a- Cho S CIE = 4cm 2 .TÝnh S ABC
b- KÐo dµi CI c¾t AB t¹i G .So s¸nh AG vµ BG
Bµi 3 : Cho tam gi¸c abc . Trªn bc lÊy e sao cho be = 1/ 3 bc .KÐo dµi ae vÒ phÝa e. Trªn ae kÐo dµi lÊy d sao cho ae = 2
ed . Nèi dc.
a-So s¸nh S CDE vµ S ABC
b-Trªn Ac lÊy M sao cho AM = 2 MC . Nèi DM . DM c¾t BC t¹i K. So s¸nh Ekvµ KC , DK vµ KM
Bµi 4 :Cho h×nh thang ABCD .Cã AB = 1/2 BC; AB =1/3CD. §iÓm M lµ trung ®iÓm cña c¹nh BC.
a-So s¸nh diÖn tÝch tam gi¸c ABD víi diÖn tÝch tam gi¸c BCD ;so s¸nh diÖn tÝch tam gi¸c ABD víi diÖn tÝch tamgi¸c
BMD
b-Nèi A víi M c¾t BD t¹i N. So s¸nh ®o¹n th¼ng AN víi ®o¹n th¼ng NM.
NOÄI DUNG BOÀI DÖÔÕNG HOÏC SINH GIOÛI 5
*.Soá Töï Nhieân

 Ñeå vieát soá töï nhieân ngöôøi ta duøng 10 chöõ soá: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9.
 Caùc chöõ soá ñeàu nhoû hôn 10.
 0 laø soá töï nhieân nhoû nhaát.
 Khoâng coù soá töï nhieân lôùn nhaát.
 Caùc soá leû coù chöõ soá haøng ñôn vò laø: 1, 3, 5, 7, 9.
Daõy caùc soá leû laø: 1, 3, 5, 7, 9, 11, 13, 15, 17,….
 Caùc soá chaün coù chöõ soá ôû haøng ñôn vò laø: 0, 2, 4, 6, 8.
Daõy caùc soá chaün laø: 2, 4, 6, 8, 10, 12, 14, 16,….
 Hai soá töï nhieân lieân tieáp chuùng hôn, keùm nhau 1 ñôn vò.
 Hai soá chaün (leû) lieân tieáp chuùng hôn keùm nhau 2 ñôn vò.
 Soá coù 1 chöõ soá (töø 0 ñeán 9), coù: 10 soá.
Soá coù 2 chöõ soá (töø 10 ñeán 99),coù: 90 soá.
Soá coù 3 chöõ soá (töø 100 ñeán 999), coù: 900 soá.
Soá coù 4 chöõ soá (töø 1000 ñeán 9999), coù: 9000 soá ………
 Soá nhoû nhaát Soá lôùn nhaát
Soá coù 1 chöõ soá: 0 9
 Trong daõy soá töï nhieân lieân tieáp, cöù moät soá leû thì ñeán moät soá chaün, roài leû, roài chaün, ......
 Neáu daõy soá töï nhieân lieân tieáp baét ñaàu töø soá leû maø keát thuùc laø soá chaün thì soá soá haïng cuûa
daõy laø moät soá chaün. Coøn neáu baét ñaàu vaø keát thuùc laø 2 soá cuøng chaün (hoaëc cuøng leû) thì soá soá haïng cuûa
daõy laø moät soá leû.
*.CAÁU TAÏO THAÄP PHAÂN:
 Chuù yù phaân lôùp vaø haøng:
-Lôùp ñôn vò coù: haøng ñôn vò, haøng chuïc, haøng traêm.
-Lôùp nghìn coù: haøng nghìn, chuïc nghìn, traêm nghìn.
-Lôùp trieäu coù: haøng trieäu, chuïc trieäu, traêm trieäu.
 Moät ñôn vò haøng lieàn tröôùc gaáp 10 laàn ñôn vò haøng lieàn sau.
3
 Phaân tích theo caáu taïo thaäp phaân cuûa soá:
2 345 = 2000 + 300 + 40 + 5.
hoaëc 2 345 = 2  1000 + 3  100 + 4  10 + 5.
*.Boán pheùp tính treân soá töï nhieân.

*.Pheùp coäng
 Khi theâm vaøo (bôùt ra) ôû moät, hai hay nhieàu soá haïng bao nhieâu ñôn vò thì toång seõ taêng (giaûm) baáy
nhieâu ñôn vò.
 Moät toång coù hai soá haïng, neáu ta theâm vaøo (bôùt ra) ôû soá haïng naøy bao nhieâu dôn vò vaø bôùt ra
(theâm vaøo) ôû soá haïng kia bao nhieâu ñôn vò thì toång cuõng khoâng ñoåi.
 Pheùp coäng coù nhieàu soá haïng baèng nhau, chính laø pheùp nhaân coù thöøa soá thöù nhaát laø soá haïng ñoù
vaø thöøa soá thöù hai baèng soá caùc soá haïng. (a+a+a=a  3)
 Tính chaát giao hoaùn: a+b = b+a
 Tính chaát keát hôïp: (a+b)+c=a+(b+c)
*.Moät soá ñieàu caàn löu yùù:

a/. Toång cuûa caùc soá chaün laø soá chaün.
b/. Toång cuûa 2 soá leû laø soá chaün.
c/. Toång cuûa nhieàu soá leû maø coù soá soá haïng laø soá chaün (soá leû) laø moät soá chaün (soá leû).
d/. Toång cuûa 1 soá chaün vaø 1 soá leû laø moät soá leû.
e/. Moät soá coäng vôùi 0 baèng chính soá ñoù. (a+0 = 0+a = a)
*.Pheùp Tröø
 Khi ta theâm vaøo (bôùt ra)ôû soá bò tröø bao nhieâu ñôn vò vaø giöõ y soá tröø thì hieäu seõ taêng theâm (giaûm
ñi) baáy nhieâu ñôn vò.
 Khi ta theâm vaøo (bôùt ra) ôû soá tröø bao nhieâu ñôn vò vaø giöõ y soá bò tröø thì hieäu seõ giaûm ñi (taêng
theâm) baáy nhieâu ñôn vò.
 Khi ta cuøng theâm vaøo (bôùt ra) ôû soá bò tröø vaø soá tröø cuøng moät soá ñôn vò thì hieäu cuõng khoâng thay
ñoåi.
a/. Hieäu cuûa 2 soá chaün laø soá chaün.
b/. Hieäu cuûa 2 soá leû laø soá chaün.
c/.Hieäu cuûa moät soá chaün vaø moät soá leû (soá leû vaø soá chaün) laø moät soá le.û
d/. a–a=0 ; a–0=a
*.Pheùp Nhaân
 Tích gaáp thöøa soá thöù nhaát moät soá laàn baèng thöøa soá thöù hai (ngöôïc laïi).
 Trong moät tích coù nhieàu thöøa soá, neáu coù moät thöøa soá baèng khoâng (0) thì tích ñoù baèng khoâng (0).
 Baát cöù soá naøo nhaân vôùi khoâng (0) cuõng baèng khoâng (0).
 Soá naøo nhaân vôùi 1 cuõng baèng chính soá ñoù.
 Tính chaát giao hoaùn: a  b=b  a
 Tính chaát keát hôïp: (a  b)  c = a  (b  c)
 Nhaân moät soá vôùi moät toång: a  (b + c) = a  b + a  c
 Nhaân moät soá vôùi moät hieäu: a  (b – c) = a  b – a  c

a/. Tích cuûa caùc soá leû laø moät soá leû.
b/. Trong moät tích nhieàu thöøa soá neáu coù ít nhaát 1 thöøa soá laø soá chaün thì tích laø moät soá chaün. (Tích
cuûa caùc soá chaün laø moät soá chaün.)
c/. Trong moät tích nhieàu thöøa soá neáu coù 1 thöøa soá baèng 0 thì tích baèng 0.
d/. Trong moät pheùp nhaân nhieàu thöøa soá, ít nhaát moät thöøa soá coù haøng ñôn vò laø 5 vaø coù ít nhaát moät
thöøa soá chaün thì tích coù haøng ñôn vò laø 0.
4
*.Pheùp Chia
@.DAÁU HIEÄU CHIA HEÁT:
 Chia heát cho 2: Chöõ soá taän cuøng laø 0, 2, 4, 6, 8.
 Chia heát cho 5: Chöõ soá taän cuøng laø 0 hoaëc 5.
 Chia heát cho 3: Toång caùc chöõ soá chia heát cho 3.
 Chia heát cho 9: Toång caùc chöõ soá chia heát cho 9.
 Chia heát cho 4: Hai chöõ soá taän cuøng taïo thaønh soá chia heát cho 4.
 Chia heát cho 8: Ba chöõ soá taän cuøng taïo thaønh soá chia heát cho 8.
 Chia heát cho 6: Vöøa chia heát cho 2 vöøa chia heát cho 3.
@ CHIA HEÁT:
 Trong pheùp chia, neáu ta gaáp (giaûm ñi) soá bò chia leân bao nhieâu laàn vaø giöõ y soá chia (maø vaãn chia
heát) thì thöông cuõng taêng leân (giaûm ñi) baáy nhieâu laàn.
 Trong pheùp chia, neáu ta gaáp (giaûm ñi) soá chia leân bao nhieâu laàn vaø giöõ y soá bò chia (maø vaãn chia
heát) thì thöông seõ giaûm ñi (taêng leân) baáy nhieâu laàn.
 Neáu cuøng taêng (giaûm) ôû soá bò chia vaø soá chia moät soá laàn nhö nhau thì thöông vaãn khoâng ñoåi.
 0 chia cho baát cöù soá naøo khaùc khoâng (0) cuõng baèng 0. (0 : a = 0 ; a =0)
 Soá naøo chia cho 1 cuõng baèng chính soá ñoù.
 Soá bò chia baèng soá chia thì thöông baèng 1. (a : a = 1)
@.CHIA COÙ DÖ:

 Soá dö nhoû hôn soá chia.
 Soá dö lôùn nhaát nhoû hôn soá chia 1 ñôn vò.
 Trong pheùp chia coù soá dö lôùn nhaát, neáu ta theâm vaøo soá bò chia 1 ñôn vò thì seõ trôû thaønh pheùp chia
heát, thöông taêng theâm 1 ñôn vò.
 Neáu cuøng taêng (giaûm) ôû soá bò chia vaø soá chia moät soá laàn nhö nhau (maø vaãn chia heát) thì thöông
vaãn khoâng ñoåi nhöng soá dö seõ taêng theâm (giaûm ñi) baáy nhieâu laàn.
 Soá bò chia baèng thöông nhaân vôùi soá chia coäng vôùi soá dö.
a : b = k (dö d) (a = k  b + d)
 Soá bò chia tröø ñi soá dö thì chia heát cho soá chia, thöông khoâng ñoåi.
Daáu hieäu chia heát coù lieân quan ñeán pheùp chia coù dö:
 Soá dö ôû pheùp chia cho 3 (neáu coù) seõ baèng soá dö cuûa pheùp chia toång caùc chöõ soá cuûa soá ñoù cho
3. (Töông töï ôû pheùp chia cho 9.)
 Soá dö ôû pheùp chia cho 5 (neáu coù) seõ baèng soá dö cuûa pheùp chia chöõ soá haøng ñôn vò cuûa soá ñoù
cho 5.

+ Khoâng theå chia cho 0.
Trong pheùp chia heát.
+ Thöông 2 soá leû laø soá leû (leû : leû = leû)
+ Thöông cuûa moät soá chaün vôùi moät soá leû laø soá chaün. (chaün : leû = chaún)
+ Soá leû khoâng chia heát cho soá chaün.
Baøi taäp:
1-.Tìm soá töï nhieân nhoû nhaát, neáu chia soá ñoù cho 3 thì dö 2, chia cho 5 thì dö 4, chia cho 7 thì dö 6.
Giaûi
Ta nhaän thaáy soá dö cuûa caùc pheùp chia laø soá dö lôùn nhaát. Vaäy soá caàn tìm chính laø soá nhoû nhaát chia heát cho 3, chia heát cho 5 vaø chia heát cho 7 bôùt ñi 1
ñôn vò.
Soá caàn tìm laø: 3  
5 7 – 1 =104
Ñaùp soá: 104
2-.Moät lôùp hoïc coù trong khoaûng töø 30 ñeán 40 hoïc sinh. Neáu xeáp laøm 2 haøng thì khoâng dö baïn naøo,
xeáp laøm 3 haøng cuõng khoâng dö baïn naøo vaø xeáp laøm 5 haøng cuõng khoâng dö baïn naøo. Tìm soá hoïc sinh cuûa
lôùp ñoù.
Giaûi
Soá hoïc sinh cuûa lôùp phaûi laø soá vöøa chia heát cho 2, vöøa chia heát cho 3 cuõng vöøa chia heát cho 5; soá ñoù trong khoaûng töø 30 ñeán 40.
Soá hoïc sinh cuûa lôùp ñoù laø: 2   3 5 = 30 (hoïc sinh)
Ñaùp soá: 30 hoïc sinh.
5
3-.Moät hoïc sinh thöïc hieän hai pheùp nhaân coù moät thöøa soá gioáng nhau, thöøa soá coøn laïi cuûa pheùp tính
thöù nhaát laø 9, cuûa pheùp tính thöù hai laø 12, sau ñoù coäng keát quaû cuûa hai pheùp tính laïi ñöôïc 210. Tìm thöøa soá
gioáng nhau.
Giaûi
Soá laàn maø 210 gaáp nhieàu hôn thöøa soá gioáng nhau cuûa 2 pheùp tính.
9 + 12 = 21 (laàn)
Thöøa soá gioáng nhau cuûa 2 pheùp tính laø:
210 : 21 = 10
Ñaùp soá: 10
4-. Moät hoïc sinh thöïc hieän hai pheùp nhaân coù moät thöøa soá gioáng nhau, thöøa soá coøn laïi cuûa pheùp tính
thöù nhaát laø 5, cuûa pheùp tính thöù hai laø 3, sau ñoù tröø keát quaû cuûa hai pheùp tính laïi ñöôïc 70. Tìm thöøa soá
gioáng nhau.
Giaûi
Soá laàn maø 70 gaáp nhieàu hôn thöøa soá gioáng nhau cuûa 2 pheùp tính.
5 – 3 = 2 (laàn)
Thöøa soá gioáng nhau cuûa 2 pheùp tính laø:
70 : 2 = 35
Ñaùp soá: 35
5-.Khi thöïc hieän pheùp nhaân hai soá, moät hoïc sinh ñaõ vieát nhaàm chöõ soá 4 ôû haøng ñôn vò cuûa moät thöøa
soá thaønh chöõ soá 1, vì theá baïn ñoù ñaõ tìm ra keát quaû laø 525. Bieát raèng tích ñuùng cuûa chuùng laø 600. Tìm hai
thöøa soá cuûa pheùp nhaân.
Giaûi
Vieát nhaàm chöõ soá 4 thaønh chöõ soá 1 ôû haøng ñôn vò, laøm cho thöøa soá ñoù giaûm ñi:
4 - 1 = 3 (ñôn vò)
Moät thöøa soá giaûm ñi 3 ñôn vò, neân tích ñoù giaûm ñi:
600 - 525 = 75
Thöøa soá thöù nhaát cuûa pheùp nhaân laø:
75 : 3 = 25
Thöøa soá thöù hai cuûa pheùp nhaân laø:
600 : 25 = 24
Ñaùp soá: 25 vaø 24.
6-.Tìm soá bò chia vaø soá chia beù nhaát ñeå coù thöông laø 325 vaø soá dö laø 8.
Giaûi
Soá chia beù nhaát ñeå coù soá dö laø 8.
8 + 1 = 9
Soá bò chia caàn tìm laø.
325  9 + 8 = 2933
Ñaùp soá: Soá bò chia: 2933 ; Soá chia: 9
7.Cho ba soá coù tích baèng 240. Bieát raèng tích cuûa soá thöù nhaát vaø soá thöù hai laø 60, tích cuûa soá thöù hai
vaø soá thöù ba laø 80. Tìm ba soá ñoù.
Giaûi
Soá thöù ba laø: 240 : 60 = 4
Soá thöù hai laø: 80 : 4 = 20
Soá thöù nhaát laø: 60 : 20 = 3
Ñaùp soá: 3; 20 vaø 4
8-.Tìm moät soá. Bieát raèng hai laàn soá ñoù coäng vôùi 8 thì ñöôïc 80.
Giaûi
Hai laàn soá ñoù laø: 80 - 8 = 72
Soá caàn tìm laø: 72 : 2 = 36
Ñaùp soá: 36
9-.Tìm hai soá. Bieát tích cuûa chuùng laø 630. Neáu theâm 4 ñôn vò vaøo moät thöøa soá thì tích môùi seõ laø 798.
Giaûi
Theâm 4 ñôn vò vaøo moät thöøa soá neân tích môùi taêng theâm: 798 - 630 = 168
Soá thöa hai laø: 630 : 42 = 15
10-.a)Soá 916 coù theå laø tích cuûa 3 soá töï nhieân lieân tieáp hay khoâng? Vì sao?
b).Soá 1935 coù theå laø tích cuûa 3 soá töï nhieân lieân tieáp hay khoâng? Vì sao?
c).Soá 2579 coù theå laø toång cuûa 3 soá töï nhieân lieân tieáp hay khoâng? Vì sao?
Giaûi
a).Soá 916 khoâng theå laø tích cuûa 3 soá töï nhieân lieân tieáp. Vì 3 soá töï nhieân lieân tieáp phaûi coù moät soá chia heát cho 3, nhö vaäy tích phaûi chia heát cho 3. Soá
916 khoâng chia heát cho 3.
b).Soá 1935 khoâng theå laø tích cuûa 3 soá töï nhieân lieân tieáp. Vì 3 soá töï nhieân lieân tieáp phaûi coù moät soá chaün, nhö vaäy tích phaûi laø soá chaün. Soá 1935 laø
soá leû.
c).Goïi a laø soá thöù nhaát. Soá thöù hai laø a+1, soá thöù ba laø a+2. Toång 3 soá laø: a+ (a+1) + (a+2) =

a 3+3=3  (a+1) chia heát cho 3.
Soá 2579 khoâng chia heát cho 3 neân khoâng phaûi laø toång cuûa 3 soá töï nhieân lieân tieáp.
6
11-.Thay caùc chöõ a,b baèng nhöõng chöõ soá thích hôïp.
a). ab0 b). ab4
+ ab _ ab
a62 a48
c).Ñieàn chöõ soá thích hôïp vaøo daáu *

6 * 4 * 3
 * *  2 *
* * * 8 *
* * * * *
* * 6 * * * * *
d). Ñieàn chöõ soá thích hôïp vaøo daáu *

* 5 * * * 3
* * * * *
7 4
* *
* 1
* *
0 0
Giaûi
a). ab0 ÔÛ haøng ñôn vò ta coù 0+b=2. Vaäy b=2-0, b = 2
+ ab Thay b= 2 vaøo haøng chuïc ta ñöôïc: 2+a=6. Vaäy a= 6 – 2 , a= 4

a62 Pheùp tính ñaày ñuû laø: 420 + 42 = 462
420
+ 4 46 22
b). (Töông töï, chuù yù tröôøng hôïp coù nhôù)
c). 6 * ÔÛ thöøa soá thöù nhaát (6*) coù 2 chöõ soá vaø coù soá haøng chuïc laø.
 * * Ta thaáy ôû tích rieâng thöù nhaát coù 2 chöõ soá. Vaäy haøng ñôn vò cuûa thöøa
* * soá thöù hai phaûi laø 1.
* * Töông töï, haøng chuïc cuûa thöøa soá thöa hai cuõng laø 1.
* * 6 Tích chung coù chöõ soá haøng ñôn vò laø 6. Haøng ñôn vò cuûa thöøa soá thöù
hai laø 1neân haøng ñôn vò cuûa thöøa soá thöù nhaát phaûi laø 6.
Pheùp tính ñaày ñuû laø: 66  11 = 726 66
 11
66
66
726
(Pheùp nhaân coøn laïi, töông töï caùch goïi teân cho töøng haøng ñeå xaùc ñònh roõ vò trí töøng chöõ soá)
d). Ñaây laø pheùp chia heát maø chöõ soá haøng ñôn vò cuûa soá bò tröø vaø soá tröø cuûa pheùp tröø thöù ba laø 1, neân chöõ soá haøng ñôn vò cuûa thöông
phaûi laø 7 (vì chæ coù 7  3 = 21 môùi coù chöõ soá haøng ñôn vò laø 1). Maø tích cuûa * 3 (soá chia) vaø 7 coù 2 chöõ soá (soá tröø trong pheùp tröø thöù ba),
neân haøng chuïc cuûa soá chia phaûi laø 1
Soá bò tröø vaø soá tröø cuûa pheùp tröø thöù 3 laø: 13 7 = 91
ÔÛ haøng ñôn vò cuûa pheùp tröø thöù hai laø: 4 – * = 9 (hieäu khoâng theå lôùn hôn soá bò tröø, neân soá bò tröø phaûi laø 14), vaäy * = 14 – 9 hay * = 5.

Haøng ñôn vò cuûa soá tröø trong pheùp tröø thöù hai laø 5, neân haøng chuïc cuûa thöông phaûi laø 5 (vì 5 3 = 15 môùi coù chöõ soá haøng ñôn vò laø 5).
ÔÛ haøng ñôn vò pheùp tröø thöù nhaát, ta coù: 5 – * = 7. Soá bò tröø phaûi laø 15. Vaäy * = 15 – 7 = 8
Ñeå haøng ñôn vò cuûa soá tröø trong pheùp tröø thöù nhaát laø 8, thì haøng traêm cuûa thöông phaûi laø chöõ soá 3 (vì 6  3 = 18 môùi coù chöõ soá ôû haøng ñôn
vò laø 8).
Bieát ñöôïc soá chia laø 13, thöông laø 357. Vaäy soá bò chia laø 357 13 = 4641
Pheùp chia ñoù laø: 4641 : 13 = 357.
*.Troàng caây.
.Troàng caây 2 ñaàu: Soá caây = soá khoaûng + 1
.Troàng caây 1 ñaàu: Soá caây = soá khoaûng.
.Khoâng troàng caây ôû 2 ñaàu: Soá caây = soá khoaûng – 1
.Troàng caây kheùp kín: Soá caây = soá khoaûng.
BAØI TAÄP
12-.Moät mieáng ñaát hình chöõ nhaät coù troàng baïch ñaøn xung quanh ñöôïc taát caû laø 64 caây. Bieát hai caây
lieàn nhau caùch nhau 2m, chieàu daøi hôn chieàu roäng 8m.
Tính dieän tích mieáng ñaát baèng m2? baèng a?
Giaûi
7
Chu vi mieáng ñaát hình chöõ nhaät: 2 
64 = 128 (m)
Nöûa chu vi mieáng ñaát: 128 : 2 = 64 (m)
Ta coù sô ñoà:
Daøi: 8m
Roäng:
Hai laàn chieàu roäng mieáng ñaát: 64– m
64 8 = 56 (m)
Chieàu roäng mieáng ñaát: 56 : 2 = 28 (m)
Chieøu daøi mieáng ñaát: 64 – 28 = 36 (m)
Dieän tích mieáng ñaát: 36 
28 = 1008 (m2) = 10,08 (a)
Ñaùp soá: 1008 m2 ; 10,08 a.
13-.Treân moät caây caàu daøi 15 m, ngöôøi ta troàng nhöõng caây truï laøm lan can ôû 2 beân caàu. Bieát caây naøy
caùch caây kia 1,5m vaø laøm ôû caû 2 ñaàu caàu.
Hoûi ngöôøi ta caàn bao nhieâu caây truï ñeå laøm lan can?
Giaûi
Soá caây truï moät beân caàu: 15 : 1,5 + 1 = 11 (truï)
Soá caây truï hai beân caàu: 11  2 = 22 (truï)
Ñaùp soá: 22 caây truï.
14-.Moät haàm caù hình chöõ nhaät coù chieàu daøi 16m, chieàu roäng baèng ¼ chieàu daøi. Ngöôøi duøng truï ñaù
ñeå laøm haøng raøo keûm gai xung quanh haàm, bieát truï naøy caùch truï kia 2m. Giaù moãi truï ñaù laø 12000 ñoàng.
Hoûi ngöôøi ta toán bao nhieâu tieàn mua truï ñaù ñeå laøm haøng raøo?
Giaûi
Chieàu roäng haäm caù hình chöõ nhaät: 16 : 4 = 4 (m)
Chu vò haàm caù: (16 + 4)  2 = 40 (m)
Soá truï ñaù ñeå laøm haøng raøo xung quanh haàm: 40 : 2 = 20 (truï ñaù)
Soá tieàn mua truï ñaù ñeå laøm haøng raøo: 12 000  20 = 240 000 (ñoàng)
Ñaùp soá: 120 000 ñoàng.
Ñoá vui: Laøm caùch naøo ñeå troàng 10 caây chuoái thaønh 5 haøng, moãi haøng coù 4 caây?
(Troàng theo hình ngoâi sao).
*.Daõy soá caùch ñeàu.

 TOÅNG = (Soá ñaàu + soá cuoái)  Soá soá haïng : 2
 SOÁ CUOÁI = Soá ñaàu + ( Soá soá haïng – 1)  Ñôn vò khoaûng caùch.
 SOÁ SOÁ HAÏNG = (Soá cuoái – Soá ñaàu) : Ñôn vò khoaûng caùch + 1
 TRUNG BÌNH COÄNG = Trung bình coäng cuûa soá ñaàu vaø soá cuoái.
Caàn chuù yù:

*.Caàn xaùc ñònh ñöôïc hai soá lieân ti
eáp caùch ñeàu bao nhieân ñôn vò, soá haïng ñaàu, soá haïng cuoái, bao nhieâu soá haïng.
*.Tuyø theo daõy soá taêng hay giaûm ñeå vaän duïng caùc coâng thöùc moät caùch hôïp lí.
Ví duï: 1, 4, 7, 10, 13, 16, 19, 22, 25

Daõy soá caùch ñeàu nhau 3 ñôn vò, coù 9 soá haïng, soá haïng ñaàu laø 1, soá haïng cuoái laø 25.
15-. Tính toång caùc daõy soá sau:

a). 1,4,7,10,13,16,19
b). 3,8,13,18,23,28,33,38,43,48
Giaûi
a).Daõy soá treân laø daõy soá caùch ñeàu nhau 3 ñôn vò, coù 7 soá haïng, soá haïng ñaàu laø 1, soá haïng cuoái laø 19. Toång treân laø: (1 +
19) x 7 : 2 = 70
8
b). Daõy soá treân laø daõy soá caùch ñeàu nhau 5 ñôn vò, coù 10 soá haïng, soá haïng ñaàu laø 3, soá haïng cuoái laø 48. Toång treân laø: (3 +
48) x 10 : 2 = 225
Ñaùp soá: a). 70 b). 255
16-. Daõy soá sau ñaây coù bao nhieâu soá haïng?
a). 1,5,9,13, …….. ,41, 45,49.
b). Caùc soá chaün töø 4 ñeán 52.
Giaûi
a). Daõy soá treân laø daõy soá caùch ñeàu nhau 4 ñôn vò, soá haïng ñaàu laø 3, soá haïng cuoái laø 48.
Soá soá haïng cuûa daõy soá treân laø: (49 – 1) : 4 + 1 = 13
b). Caùc soá chaün töø 4 ñeán 52 laø daõy soá caùch ñeàu nhau 2 ñôn vò, soá haïng ñaàu laø 4, soá haïng cuoái laø 52. Soá soá haïng cuûa daõy soá
treân laø:
(52 – 4) : 2 + 1 = 25
Ñaùp soá: a). 13
b). 25
17-. a). Tìm soá haïng thöù 20 cuûa daõy soá sau: 6,9,12, ….. b). Tìm soá
haïng thöù 15 trong daõy soá leû baét ñaàu töø 11.
Giaûi
a).Daõy soá treân laø daõy soá caùch ñeàu nhau 3 ñôn vò, soá haïng ñaàu laø 6.
Soá haïng thöù 20 cuûa daõy soá ñoù laø: 6 + (20 – 1) x 3 = 63
b).Daõy soá leû laø daõy soá caùch ñeàu nhau 2 ñôn vò, soá haïng ñaàu laø 11.
Soá haïng thöù 15 cuûa daõy soá ñoù laø: 11 + (15 – 1)  2 = 39
Ñaùp soá: a). 63
b). 39
18-. Tính toång 50 soá leû lieân tieáp baét ñaàu töø 15.
Giaûi
Caùc soá leû lieân tieáp laø daõy soá caùch ñeàu nhau 2 ñôn vò.
Soá haïng thöù 50 cuûa daõy soá laø: 15 + (50 – 1) 2 = 113
Toång 50 soá leû lieân tieáp baét ñaàu töø 15 laø: (15 + 113)  50 : 2 = 3 200
Ñaùp soá: 3 200
19-. Tính toång sau: 5+9+13+……………+45+49+53

Giaûi
Daõy soá treân laø daõy soá caùch ñeàu nhau 4 ñôn vò, soá haïng ñaàu laø 5, soá haïng cuoái laø 53.
Soá soá haïng cuûa daõy soá laø: (53 – 5) : 4 + 1 = 13
Toång cuûa daõy soá treân laø: (5 + 53)  13 : 2 = 377
Ñaùp soá: 377
Baøi taäp tham khaûo:

Tính caùc toång sau:
1/. 1+2+3+…+98+99+100
9
2/. 2+4+6+….+96+98+100
3/. 1+3+5+…+95+97+99
4/. 25 soá leû baét ñaàu töø 17.
5/. 1+6+11+…. coù 50 soá haïng.
6/. Caùc soá chaên töø 200 ñeán 300.
@.MOÄT VAØI DAÕY SOÁ KHAÙC:

a/. 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34,…
Keå töø soá thöù 3 trôû ñi, moãi soá haïng baèng toång 2 soá haïng lieàn tröôùc.
b/. 1, 3, 6, 10, 15, 21, 28, …
Keå töø soá haïng thöù 2 trôû ñi, moãi soá haïng baèng toång cuûa soá haïng lieàn tröôùc vaø soá thöù töï
cuûa noù trong daõy soá.
c/. Cho tích: 1  2  3  5  8  …  89  144.
Hoûi tích treân taän cuøng baèng maáy chöõ soá gioáng nhau?
Giaûi
Tích ñaày ñuû laø: 1  2  3  5  8  13  21  34  55  89  144 =
1  2  3  5  8  13  21  34  11  5  89  144
Ta thaáy trong tích coù 2 thöøa soá 5 vaø coù hôn 2 thöøa soá chaün, neân tích treân taän cuøng coù 2 chöõ soá 0 gioáng nhau.
*.Tính nhanh
.Tính toång nhieàu soá: Chuù yù nhöõng caëp soá haïng coù toång troøn chuïc, troøn traêm, … Duøng tính chaát giao
hoaùn vaø tính chaát keát hôïp trong pheùp coäng ñeå saép xeáp moät caùch hôïp lí.
20-. Tính nhanh: 237 + 2 456 + 1 763 + 544

Giaûi
237 + 2 456 + 1 763 + 544 =
(237 + 1 763) + (2 456 + 544) =
2 000 + 3 000 = 5 000
21-. Tính nhanh: 123,45 + 23,56 + 76,44 + 54,55

Giaûi
123,45 + 23,56 + 76,44 + 54,55 =
(123,45 + 54,55) + (23,56 + 76,44) =
178 + 100 = 278
.Moät soá tröø ñi moät toång: [ a – b – c = a – (b + c) ]

22-. Tính nhanh 345 – 35 – 10
Giaûi
345 – 35 – 10 =
345 – (35 + 10) =
345 – 45 = 300
.Trong bieåu thöùc coù pheùp coäng, pheùp tröø khoâng theo moät thöù töï nhaát ñònh: Höôùng daãn hoïc sinh hieåu
pheùp coäng laø theâm vaøo, pheùp tröø laø bôùt ra, maø vaän duïng moät caùch phuø hôïp, ñeå thöïc hieän caùc pheùp tính
moät caùch hôïp lí.
(Tính chaát giao hoaùn trong pheùp coäng ñaïi soá)
23-. a-. Tính nhanh 735 + 243 – 135 – 143

Giaûi
735 + 243 – 135 – 143 =
(735 – 135) + (243 – 143) =
600 + 100 = 700
10
b-. Tính nhanh: 12 – 13 + 14 – 15 + 16 ( HSG lôùp 4; ………..)
Giaûi
12 – 13 + 14 – 15 + 16 =
12 + (16 – 15) + (14 – 13) =
12 + 1 + 1 = 14
c-. Tính nhanh: 18 – 16 + 14 – 12 + 10 – 8

Giaûi
18 – 16 + 14 – 12 + 10 – 8 =
(18 – 16 ) + (14 – 12 ) + ( 10 – 8 ) =
2 + 2 + 2 = 6
.Tính giaù trò bieåu thöùc trong ñoù coù pheùp nhaân vaø pheùp coäng (pheùp tröø): Chuù yù vieäc vaän duïng tính
chaát phaân phoái cuûa pheùp nhaân ñoái vôùi pheùp coäng (pheùp tröø). a  (b + c) = a  b + a  c ; a 
(b – c) = a  b – a  c
24-. Tính nhanh:
a). 125  12 + 12  874 + 12
b). 34,64  46 + 34,64  53 + 34,64
c). 456  45 + 456  10 – 456  55
d).1475+399-475-199
Giaûi
a)-. 125  12 + 12  874 + 12 =
12  (125 + 874 + 1) =
12  1 000 = 12 000
b). 34,64  46 + 34,64  53 + 34,64 =

34,64  (46 + 53 + 1) =
34,64  100 = 3 464
c). 456 45 + 456 

10 – 456  55 =
456  (45 +10 – 55) =
456 
0 = 0
d). 1475 + 399 – 475 – 199 =

(1475 – 475) + (399 – 199) =
1000 + 200 = 1 200
.Tính tích nhieàu thöøa soá: Chuù yù trong ñoù coù moät thöøa soá baèng 0 thì tích baèng 0. Ngoaøi ra ta coøn chuù yù
nhöõng caëp soá coù tích troøn chuïc, troøn traêm, troøn nghìn, … nhö: 2  5=10; 50  2=100; 20  5=100; 25  4=100; 125
 8=1 000; …
25-. Tính giaù trò bieåu thöùc:

a). 23  45  ( 45 + 24 – 69)  67
b). 25  125  8  4
c). 25  8  17  50
Giaûi
a). 23  45  (45 + 24 – 69)  67 =
23  45  0  67 = 0
b).  125  8  4
25 =
( 25   (125  8)
4) =
100  1 000 = 100 000
c). 25   
8 17 50 =
25    
4 2 17 50 =
(25    
4) (50 2) 17 =
100  
100 17 = 170 000
.Moät soá daïng baøi tính nhanh khaùc:

-.Neáu laø pheùp chia coù soá bò chia vaø soá chia laø nhöõng bieåu thöùc phöùc taïp ta chuù yù nhöõng tröôøng
hôïp sau:
*.Soá bò chia baèng 0 thì thöông baèng 0 (Khoâng caàn xeùt soá chia).
*.Soá bò chia vaø soá chia baèng nhau thì thöông baèng 1.
*.Soá chia baèng 1 thì thöông baèng soá bò chia.
*.Daïng phaân soá coù töû soá ( soá bò chia) vaø maãu soá (soá chia) laøi nhöõng bieåu thöùc phöùc taïp.
11
Baøi taäp:
26-. Tính nhanh.
a). (12  2 + 12  4 – 12  6) : (2 + 4 +…….+12 + 14)
b). (1+3+5+7+9+11+13+15) : (32  2)
c). (24  6 + 4  24) : (49 – 24  2)
Giaûi
a).Ta thaáy soá bò chia: 12 2 + 12  4 – 12 x 6 =
12 ( 2 + 4 – 6) =
12  0 =0
Vaäy: (12  2 + 12  4 – 12  6) : (2 + 4 +….. + 12 + 14) =0
Ñaùp soá = 0
b).Soá bò chia laø moät toång daõy soá caùch ñeàu nhau 2 ñôn vò, coù 8 soá haïng, soá ñaàu laø 1 vaø soá cuoái laø 15.
Soá bò chia laø: 1+3+5+7+9+11+13+15 =
(1 + 15) 8:2  = 64
oá chia: 32 2  = 64
Vaäy: (1+3+5+7+9+11+13+15) : (32 2) = 
64 : 64 = 1
Ñaùp soá: 1
c). Soá bò chia: 24  6 + 4  24 =

24  (6 + 4) =
24  10 = 240
Soá chia: 49 – 24  2 =
49 – 48 = 1
Vaäy: (24  6 + 4  24) : (49 – 24  2) =
240 : 1 = 240
27-. Tính nhanh (1+2+3+…..+98+99+100) : 5050

Giaûi
Soá bò chia laø toång cuûa daõy soá töï nhieân töø 1 ñeán 100 coù 100 soá haïng.
(1 + 100) 
100 : 2 = 5050
Vaäy soá bò chia baèng soá chia, neân:
(1+2+3+…+98+99+100) : 5050 =
5050 : 5050 = 1
Ñaùp soá: 1
28-.Tính nhanh: 25 x 14 x 4
Giaûi
25  
14 4=
25  
4 14 =
100  14 = 1400
29-. Tính nhanh: 2  36  50

Giaûi
2  36  50 =
2  50  36 =
100  36 = 3600
24  7  8
30-. Tính nhanh:
16  24  6
Giaûi
24  7  8 24  (6  1)  8 24  6  24  8 24  6  16
   1
16  24  6 24  6  16 24  6  16 24  6  16
31-. Tính nhanh: 2004  7 + 2004 + 2004  2 (Ñeà HSG 2004)
Giaûi
2004  7 + 2004 + 2004  2 =
2004  (7 + 1 + 2) =
2004  10 = 20040
36  24  18
32-. 25  36  18
12
(Töông töï baøi 28)
33-. So saùnh A vaø B bieát. A = 1995  1995

B = 1994  1996
Giaûi
Ta coù theå vieát laïi nhö sau: A = 1995  1995 = 1995  (1994 + 1) = 1994  1995 + 1995
B = 1994  1996 = 1994  (1995 + 1) = 1994  1995 + 1994
Ta thaáy: 1994  1995 = 1994  10995 vaø 1995 > 1994
Neân 1994  1995 + 1995 > 1994  1995 + 1994
Vaäy: A > B
399  254  399  399  255

34-. 399  254  399  255
Giaûi
Ta thaáy soá bò chia: 399 + 254  399 – 399  255 =
399  (1 + 254 – 255) =
399  0= 0
399  254  399  399  255 0
Vaäy:  0
399  254  399  255 399  254  399  255
75 18 19 1 3 13
35-.     
100 21 32 4 21 32
Höôøng daãn:
Bieán ñoåi phaân soá 75/100 thaønh ¾ roài duøng tính chaát giao hoaùn ñeå thöïc hieän – Ñaùp soá : 3
2 6 3 3 1 1
36-. 4 5 2   
5 9 4 5 3 4
(Töông töï: Ñaùp soá: 14)
37-. 35  11  0,1  0,25  100  (3 : 0,4 – 7,5)

Höôøng daãn: 3:0,4 – 7,5 = 0; tích coù 1 thöøa soá baèng 0.
38-. (128,36  0,25 + 128,36  0,75)  (11  9 – 900  0,1 – 9)

Höôøng daãn: 11  9 – 900  0,1 – 9 = 0; tích coù 1 thöøa soá baèng 0.
Baøi taäp tham khaûo:

1-. 24,369  999 + 24,369
2-. 26  1000 – 1000  100 + 74  1000
3-. 249  6 + 250  4.
13
4-. 1 phuùt 45 giaây  5 – 1,75 phuùt – 105 giaây  4
5-. 1 giôø 24 phuùt  8 + 1,4 giôø  7 + 84 phuùt  5
2
*.Tính giaù trò bieåu thöùc

Nguyeân taéc chung laø trong voøng ñôn tính tröôùc, ngoaøi voøng ñôn tính sau theo thöù töï nhaân chia tröôùc coäng
tröø sau, tính töø traùi sang phaûi.
.Baøøi taäp tham khaûo:

.Tính giaù trò bieåu thöùc.
a/. 1029 – 986 : 34  21
b/. (2591 + 3550 : 25) : 71
c/. 3499 + 1104 : 23 – 75
d/. (31850 – 365  50) : 68
e/. (107 + 93) : 100  75 : 10
f/. 180 : 18  24 + 120  24
*.Tìm thaønh phaàn chöa bieát

(Tìm X)

 Muoán tìm soá haïng chöa bieát ta laáy toång tröø ñi soá haïng ñaõ bieát.
 Muoán tìm soá bò tröø ta laáy hieäu coäng vôùi soá tröø.
 Muoán tìm soá tröø ta laáy soá bò tröø tröø ñi hieäu.
 Muoán tìm thöøa soá chöa bieát ta laáy tích chia cho thöøa soá ñaõ bieát.
 Muoán tìm soá bò chia ta laáy thöông nhaân vôùi soá chia.
 Muoán tìm soá chia ta laây soá bò chia chia cho thöông.
 Trong pheùp chia coù dö, muoán tìm soá bò chia chöa bieát ta laáy thöông nhaân vôùi soá chia roài coäng vôùi
soá dö.
X 4 3 9
 Baøi toaùn tìm X ôû daïng phaân soá nhö:  hay  ta caàn phaûi quy ñoàng maãu soá (hoaëc töû soá)
7 12 5 X
ñeå ñöa veà daïng hai phaân soá baèng nhau coù maãu soá (hoaëc töû soá) baèng nhau thì töû soá (hoaëc maãu soá) phaûi
baèng nhau.
Taát caû ñeàu phaûi bieát vaän duïng caùch tìm caùc thaønh phaàn chöa bieát trong töøng pheùp tính: coäng(+),
tröø(-), nhaân(  ), chia(:), keát hôïp vôùi thöù töï thöïc hieän caùc pheùp tính trong moät bieåu thöùc daãn ñeán caùch tìm
X moät caùch hôïp lí.
Baøi taäp:
39-. Khoâng thöïc hieän pheùp tính haõy tìm X
(X + 3) : 99 = (492 + 3) : 99 (Ñeà HSG 2004 - AG)
Giaûi
Ta thaáy: (X + 3) : 99 = (492 + 3) : 99
Trong 2 pheùp chia baèng nhau coù soá chia (99) baèng nhau thì soá bò chia phaûi baèng nhau.
Neân: X + 3 = 492 + 3
Trong 2 pheùp coäng (coù 2 soá haïng) baèng nhau, coù moät soá haïng baèng nhau thì soá haïng coøn laïi phaûi baèng nhau.
14
Vaây: X = 492
5 15
40-. Tìm X. 
X 18
Giaûi
5 15

X 18
5 53 15
Ta coù:  
X X 3 X 3
15 15
Vaäy: 
X  3 18
Hai phaân soá baèng nhau coù töû soá baèng nhau (baèng 15) thì maãu soá cuõng phaûi baèng nhau.
Vaäy: X  3 = 18
X = 18 : 3
X = 6
41-. Tìm X
(X+1) + (X + 2) + (X + 3) + (X + 4) = 110
Giaûi
(X+1) + (X+2) + (X+3) + (X+4) = 110
X + X + X + X + (1 + 2 + 3 + 4) = 110
X 4 + 10 = 110
X 4 = 110 – 10
X 4 = 100
X = 100 : 4
X = 25
42-.Tìm X laø soá töï nhieân:

a/. X  100 < 200 d/. 4–X > 3
b/. X + X < 2 e/. 12 : X > 7
c/. X  X < 2 f/. X  334 < 1002
Giaûi
a/. Neáu X = 0, thì X  100 = 0  100 = 0 < 200 (choïn)
Neáu X = 1, thì X  100 = 1  100 = 100 < 200 (choïn)
Neáu X = 2, thì X  100 = 2  100 = 200 (loaïi)
Vaäy: X = 0 vaø 1
KEÁT QUAÛ
b/. X = 0 c/. X = 0 vaø 1 d/. X = 0 e/. X = 1 f/. X = 0; 1 vaø 2
*.Baøøi taäp tham khaûo:

Tìm X
1 -. 100 – X + 20  4 = 90 +20
15
2-. 150 : ( X – 37) = 25
3-. 149 : X = 24 (dö 5)
4-. 420 : ( X : 39) = 105
5-. 480 : X + 340 = 420
3 6 X 6 4 8
6-. a/.  b/.  c/. 
X 8 7 21 9 X
X  175
7-.  30  546 (Ñeà HSG 2004 - AG)
5
4 1 1
8-. X  
5 2 18
9-. 2 + X + 3 +X + X = 50
10-. Tìm X:
a/. (X + 1)  4 = 24
b/. (X – 36)  5 = 15  8
11-. Tìm X laø soá töï nhieân:
a/. X–7<3
b/. X:8<5
12-.Tìm X
a/. X + 0,49 – 13,6 = 0, 43 c/. (X + 3,86)  6 = 24,36
b-. X – 0,58 + 3,84 = 5,21 d/. (X – 2,54)  7 = 29,47
13-.Tìm X laø soá töï nhieân beù nhaát ñeå:
a/. 4,28  X > 16,97 c/. 8,31  X > 34,7
b/. 21,6  X > 64,79
14-.Tìm Y laø soá töï nhieân lôùn nhaát, ñeå: 8,31  Y < 34,7
15-. Tìm Y 140 : (Y – 37) = 40 – 5
*.Phaân soá
Phaân soá ¾ coù töû soá laø 3 vaø maãu soá laø 4.
-Maãu soá chæ soá phaàn baèng nhau cuûa ñôn vò.
-Töû soá chæ soá phaàn coù ñöôïc.
Ví duï: Phaân soá 3/8, cho ta bieát ñôn vò ñöôïc chia ra laøm 8 phaàn baèng nhau thì ta coù 3 phaàn.
 Phaân soá laø moät pheùp chia soá töï nhieân, töû soá laø soá bò chia, maãu soá laø soá chia, gaïch ngang laø daáu
chia.
 Khi ta nhaân (hay chia) töû soá vaø maãu soá cuûa moät phaân soá vôùi cuøng moät soá (khaùc 0) thì ta ñöôïc
phaân soá môùi baèng phaân soá cuõ.
 Soá töï nhieân laø moät phaân soá coù maãu soá laø 1.
 Phaân soá nhoû hôn 1 coù töû soá nhoû hôn maãu soá.
 Phaân soá lôùn hôn 1 coù töû soá lôùn hôn maãu soá.
 Phaân soá baèng 1 coù töû soá baèng maãu soá.
 Khi ta theâm vaøo (bôùt ra) ôû töû soá moät soá ñôn vò, giöõ y maãu soá ta ñöôïc phaân soá môùi lôùn hôn (nhoû)
phaân soá cuõ.
16
 Khi ta theâm vaøo (bôùt ra) ôû maãu soá moät soá ñôn vò, giöõ y töû soá ta ñöôïc phaân soá môùi nhoû hôn (lôùn)
phaân soá cuõ.
 Khi ta cuøng theâm vaøo (bôùt ra) töû soá vaø maãu soá moät soá ñôn vò baèng nhau thì ta ñöôïc phaân soá môùi :
 Lôùn (nhoû) hôn phaân soá cuõ, neáu phaân soá ñoù nhoû hôn 1.
 Nhoû (lôùn) hôn phaân soá cuõ, neáu phaân soá ñoù lôùn hôn 1.
 Baèng vôùi phaân soá cuõ, neáu phaân soá ñoù baèng 1.
Coäng, tröø, nhaân, chia phaân soá:

QUY ÑOÀNG MAÃU SOÁ:
 Tröôùc khi quy ñoàng maãu soá ta caàn ruùt goïn caùc phaân soá ñeå sau khi quy ñoàng ta coù maãu soá chung
khoâng quaù lôùn.
 Tröôøng hôïp coù maãu soá cuûa moät phaân soá chia heát cho maãu soá cuûa phaân soá kia, ta laáy thöông cuûa 2
maãu soá nhaân vôùi töû vaø maãu soá cuûa phaân soá coù maãu soá nhoû. Ta ñöôïc maãu soá chung baèng maãu soá lôùn.
COÄNG & TRÖØ:

 Muoán coäng tröø 2 phaân soá, tröôùc nhaát ta phaûi quy ñoàng maãu soá, sau ñoù ta tieán haønh coäng, tröø
töû soá giöõ y maâu soá.
NHAÂN:
 Muoán nhaân hai phaân soá ta nhaân töû vôùi töû, maãu vôùi maãu.
 Muoán nhaân moät phaân soá vôùi moät soá töï nhieân, ta nhaân soá töï nhieân vôùi töû soá giöõ y maãu soá.
CHIA:
 Muoán chia hai phaân soá ta laáy phaân soá thöù nhaát (soá bò chia) nhaân vôùi phaân soá thöù nhì (soá chia) ñaûo
ngöôïc.
 Muoán chia moät phaân soá cho moät soá töï nhieân ta laáy soá töï nhieân vôùi maãu soá giöõ y töû soá.
 Muoán chia moät soá töï nhieân cho moät phaân soá ta laáy soá töï nhieân nhaân vôùi phaân soá ñaûo ngöôïc.
Chuù yù: Khi thöïc hieän pheùp chia phaân soá cho soá töï nhieân (hoaëc soá töï nhieân chia cho phaân soá) ta neân
bieán soá töï nhieân thaønh phaân soá coù maãu soá laø 1.
Baøi taäp:
43-.Khoâng quy ñoàng maãu soá, xeáp caùc phaân soá sau theo thöù töï töø lôùn ñeán beù.
2/5 ; 4/3 ; 3/5. (Ta thaáy phaân soá 4/3>1, neân thöù töï cuûa chuùng laø: 4/3; 3/5; 2/5)
44-.Nga coù 12 vieân keïo. Thu coù soá keïo baèng ¾ soá keïo cuûa Nga. Hoûi caû hai baïn coù bao nhieâu vieân
keïo?
Giaûi
3
Soá keïo cuûa Thu: 12 : 4  3 = 9 (vieân keïo) ( 12  9)
4
Soá keïo cuûa caû hai baïn: 12 + 9 = 21 (vieân keïo)
Ñaùp soá: 21 vieân keïo
45-.Moät cöûa haøng baùn vaûi ñaõ baùn heát 4/7 soá vaûi vaø coøn laïi 240m. Hoûi cöûa haøng ñoù ban ñaàu coù
bao nhieâu meùt vaûi?
Giaûi
7 4 3
Phaân soá chæ soá vaûi coøn laïi:   (soá vaûi)
7 7 7
Soá vaûi ban ñaàu cöûa haøng ñoù coù: 240 : 3  7 = 560 (m)
Ñaùp soá: 560 meùt.
46-. Ñoaøn ngöôøi du lòch ngaøy ñaàu ñi ñöôïc ¼ quaõngñöôøng döï kieán, ngaøy thöù hai ñi ñöôïc 1/3 quaõng
ñöôøng coøn laïi, sau ñoù hoï coøn phaûi ñi 12km nöõa môùi ñeán nôi. Hoûi quaõng ñöôøng ñoaøn ngöôøi du lòch phaûi ñi
daøi bao nhieâu km?
Giaûi
4 1 3
Phaân soá chæ quaõng ñöôøng coøn laïi sau ngaøy ñaàu ñaõ ñi:   (quaõng ñöôøng)
4 4 4
3 1 3
Phaân soá chæ quaõng ñöôøng ñi ñöôïc ôû ngaøy thöù hai:   (quaõng ñöôøng)
4 3 12
17
1 3 1
Phaân soá chæ quaõng ñöôøng ñi ñöôïc trong hai ngaøy:   (quaõng ñöôøng)
4 12 2
2 1 1
Phaân soá chæ 12km:   (quaõng ñöôøng)
2 2 2
Quaõng ñöôøng ñoaøn ngöôøi du lòch phaûi ñi laø: 12  2= 24 (km)
Ñaùp soá: 24 km.
47-.Moät toå lao ñoäng nhaän ñaøo moät ñoaïn möông töôùi. Ngaøy thöa nhaát ñaøo ñöôïc 1/3 chieàu daøi ñoaïn
möông, ngaøy thöù hai ñaøo ñöôïc 2/5 chieàu daøi ñoaïn möông, thì coøn phaûi ñaøo 3,2m nöõa môùi hoaøn thaønh.
Hoûi: a/.Ñoaïn möông daøi bao nhieâu meùt.
b/.Moãi ngaøy ñaõ ñaøo bao nhieâu meùt.
47-.Ba ngöôøi thôï chia nhau tieàn coâng. Ngöôøi thöù nhaát ñöôïc 3/10 toång soá tieàn, ngöôøi thöù hai ñöôïc 5/16
toång soá tieàn, coøn laïi laø cuûa ngöôøi thöù ba. Nhö theá, ngöôøi thöù hai hôn ngöôøi thöù nhaát 10 000 ñoàng. Hoûi moãi
ngöôøi ñöôïc bao nhieâu tieàn coâng? (trang22&23)
47-.Hoàng coù 36 vieân keïo, Haèng coù soá keïo baèng 2/3 soá keïo cuûa Hoàng, Hoa coù soá keïo baèng 1/3 toång
soá keïo cuûa 2 baïn. Hoûi caû 3 baïn coù bao nhieâu vieân keïo?
Giaûi
2
Soá keïo cuûa Haèng: 36   24 (vieân keïo)
3
Toång soá keïo cuûa Hoàng vaø Haèng: 36 + 24 = 60 (vieân keïo)
Soá keïo cuûa Hoa: 60 : 3 = 20 (vieân keïo)
Toång soá keïo cuûa caû 3 baïn: 36 + 24 + 20 = 80 (vieân keïo)
Ñaùp soá: 80 vieân keïo.
48-.Thanh caâu ñöôïc 12 con caù, nhö vaäy Thanh coù soá caù baèng 3/5 soá caù cuûa Tuaán. Hoûi caû hai baïn caâu
ñöôïc taát caû bao nhieâu con caù?
Giaûi
Soá caù cuûa Tuaán caâu ñöôïc: 12 : 3  5 = 20 (con)
Soá caù cuûa caû hai baïn: 12 + 20 = 32 (con)
Ñaùp soá: 32 con caù.
49-.Moät kho löông thöïc chöùa 24 000 kg thoùc. Ngaøy thöù nhaát chuyeån ñi heát ¼ soá thoùc trong kho. Ngaøy
thöù hai chuyeån ñi 2/3 soá thoùc coøn laïi.
Hoûi trong kho coøn bao nhieâu kg thoùc?
Giaûi
Caùch1:
4 1 3
Phaân soá chæ soá thoùc coøn laïi sau khi chuyeån ñi ngaøy thöù nhaát:   (soá thoùc)
4 4 4
3 2 1
Phaân soá chæ soá thoùc chuyeån ñi ngaøy thöù hai:   (soá thoùc)
4 3 2
1 1 3
Phaân soá chæ soá thoùc chuyeån ñi caû 2 ngaøy:   (soá thoùc)
4 2 4
4 3 1
Phaân soá chæ soá thoùc coøn laïi:   (soá thoùc)
4 4 4
1
Soá thoùc coøn laïi trong kho: 24 000   6 000 (kg)
4
Ñaùp soá: 6 000 kg.
Caùch 2:
Soá thoùc chuyeån ñi ngaøy thöù nhaát: 24000 
¼ = 6000 (kg)
Soá thoùc coøn laïi sau khi chuyeån ngaøy thöù nhaát: 24000 – 6000 = 18000 (kg)
Soá thoùc chuyeån ñi ngaøy thöù hai: 18000 
2/3 = 12000 (kg)
soá thoùc chuyeån ñi caû hai ngaøy: 6000 + 12000 = 18000 (kg)
Soá thoùc coøn laïi trong kho: 24000 + 18000 = 6000 (kg)
Ñaùp soá: 6000 kg.
50-.Tìm 5 phaân soá lôùn hôn phaân soá 9/13 vaø nhoû hôn 15/9.
Giaûi
81 195
Quy ñoàng maãu soá ta ñöôïc: vaø
117 117
82 83 84 85 86
5 phaân soá ñoù laø: ; ; ; ;
117 117 117 117 117
18
51-. a/.Tìm 3 phaân soá lôùn hôn 1/3 nhöng nhoû hôn 2/3.
Giaûi
Nhaân töû soá vaø maãu soá cuûa 2 phaân soá vôùi 4 ta ñöôïc:
1 1 4 4 2 2 4 8
  vaø  
3 3  4 12 3 3  4 12
5 6 7
3 phaân soá ñoù laø: ; ;
12 12 12
(Chuù yù: Caàn xen vaøo giöõa nhieàu phaân soá hôn nöõa ta nhaân töû soá vaø maãu soá cuûa caùc phaân soá ñoù vôùi soá
caøng lôùn hôn.)
52-.Tìm 4 phaân soá lôùn hôn 1/7 vaø beù hôn 5/7 (Ñeà thi HSG 20/3/2005. AG)
(Töông töï baøi treân)
53-.Quaõng ñöôøng daøi 140 km. Moät oâ toâ ngaøy ñaàu ñi ñöôïc 2/5 quaõng ñöôøng, ngaøy hoâm sau ñi ñöôïc 4/7
quaõng ñöôøng ñoù.
Hoûi: a/. Caû 2 ngaøy oâ toâ ñoù ñi ñöôïc maáy phaàn cuûa quaõng ñöôøng?
b/. Caû 2 ngaøy oâ toâ ñoù ñi ñöôïc bao nhieâu km ?
Giaûi
Phaân soá chæ quaõng ñöôøng caû 2 ngaøy oâ toâ ñoù ñi ñöôïc.
2 4 34
  (quaõng ñöôøng)
5 7 35
Quaõng ñöôøng 2 ngaøy oâ toâ ñoù ñi ñöôïc.
34
140 : 35  34 =136 (km) 140 x = 136 (km)
35
34
Ñaùp soá: a/. quaõng ñöôøng b/. 136 km.
35
54-.Moät ngöôøi baùn haøng, ñem 80 meùt vaûi ñi baùn. Laàn ñaàu baùn ñöôïc ¼ soá vaûi, laàn sau baùn ñöôïc 2/3
soá vaûi coøn laïi.
Hoûi caû 2 laàn ngöôøi ñoù baùn ñöôïc bao nhieâu meùt vaûi?
Giaûi
Caùch 1:
Soá meùt vaûi baùn laàn ñaàu: 80 : 4 1 = 20 (m)
Soá meùt vaûi coøn laïi: 80 – 20 = 60 (m)
Soá meùt vaûi baùn laàn sau: 60 :3 2 = 40 (m)
Soá meùt vaûi baùn caû 2 laàn: 20 + 40 = 60 (m)
Ñaùp soá: 60 m.
Caùch 2:
1
Soá meùt vaûi baùn laàn ñaàu: 80  = 20 (m)
4
Soá meùt vaûi coøn laïi: 80 – 20 = 60 (m)
2
Soá meùt vaûi baùn laàn sau: 60  = 40 (m)
3
Soá meùt vaûi baùn caû 2 laàn: 20 + 40 = 60 (m)
Ñaùp soá: 60 m.
55-.Coù 2 voøi nöôùc chaûy vaøo boàn. Neáu rieâng voøi thöù nhaát thì phaûi chaûy sau 2 giôø ñaày boàn, coøn
rieâng voøi thöù hai thì phaûi chaûy trong 4 giôø ñaày boàn.
Hoûi neáu môû 2 voøi cuøng moät luùc thì sau bao laâu seõ ñaày boàn?
Giaûi
Sau 1 giôø voøi thöù nhaát seõ chaûy ñöôïc ½ boàn vaø voøi thöù hai seõ chaûy ñöôïc ¼ boàn.
1 1 6
Phaân soá chæ 2 voøi cuøng chaûy trong moät giôø:   (boàn)
2 4 8
8 6 8
Thôøi gian ñeå 2 voøi cuøng chaûy ñaày boàn: :  (giôø)
8 8 6
8
Ñaùp soá: giôø (1 giôø 20 phuùt)
6
19
56-.Moät doanh nghieäp löông thöïc coù 30 taán thoùc. Doanh nghieäp xuaát 3/5 soá thoùc cho cöûa haøng baùn leû.
Sau khi baùn, cöûa haøng baùn leû baùo laø baùn ñöôïc 5/6 soá thoùc nhaän ñöôïc. Hoûi cöûa haøng baùn leû baùn ñöôïc bao
nhieâu taán thoùc?
Giaûi
Caùch 1:
3
Soá taán thoùc xuaát cho cöûa haøng baùn leû: 30 x = 18 (taán)
5
5
Soá taán thoùc cöûa haøng baùn ñöôïc: 18 x = 15 (taán)
6
Ñaùp soá: 15 taán.
Caùch 2:
3 5 15
Phaân soá chæ soá thoùc cöûa haøng baùn ñöôïc:   (kho thoùc)
5 6 30
15
Soá thoùc cöûa haøng baùn ñöôïc: 30  = 15 (taán)
30
Ñaùp soá: 15 taán.
57-.Moät toå coâng nhaân thuyû lôïi nhaän ñaøo moät ñoaïn möông töôùi. Ngaøy thöù nhaát ñaøo ñöôïc 1/3 chieàu
daøi ñoaïn möông, ngaøy thöù hai ñaøo ñöôïc 2/5 chieàu daøi ñoaïn möông thì coøn phaûi ñaøo 32m nöõa môùi hoaøn thaønh.
Hoûi: a-. Ñoaïn möông daøi bao nhieâu meùt?
b-. Moãi ngaøy ñaøo ñöôïc bao nhieâu meùt?
Giaûi
1 2 11
Phaân soá chæ phaàn möông ñaøo caû 2 ngaøy:   (ñoaïn möông)
3 5 15
15 11 4
Phaân soá chæ 32 meùt ñoaïn möông coøn laïi:   (ñoaïn möông)
15 15 15
Chieàu daøi ñoaïn möông: 32 : 4  15 = 120 (m)
11
Ñoaïn möông ngaøy thöù nhaát ñaøo ñöôïc: 120   88 (m)
15
2
Ñoaïn möông ngaøy thöù hai ñaøo ñöôïc: 120   48 (m)
5
Ñaùp soá: a/. 120 meùt
b/. Ngaøy thöù nhaát: 88 meùt
Ngaøy thöù hai: 48 meùt.
58-.Moät traïi nuoâi vòt coù ¼ laø soá vòt traéng, 1/3 laø soá vòt boâng, coøn laïi laø 150 con vòt ñen. Hoûi:
a-. Traïi chaên nuoâi coù bao nhieâu con vòt?
b-. Bao nhieâu vòt traéng vaø bao nhieâu vòt boâng?
(Ñaùp soá: a/.360 con b/. Vòt traéng: 90 con Vòt ñen: 120 con.)
59-.Ba ngöôøi thôï chia nhau tieàn coâng. Ngöôøi thöù nhaát ñöôïc 3/10 toång soá tieàn, ngöôøi thöù hai ñöôïc 5/16
toång soá tieàn, coøn laïi laø cuûa ngöôøi thöù ba. Nhö theá laø ngöôøi thöù hai hôn ngöôøi thöù nhaát laø 10 000 ñoàng.
Hoûi moãi ngöôøi ñöôïc bao nhieâu tieàn coâng?
Giaûi
5 3 1
Phaân soá chæ 10 000 ñoàng:   (toång soá tieàn)
16 10 80
Toång soá tieàn coâng cuûa caû 3 ngöôøi laø: 10 000  80 = 800 000 (ñoàng)
3
Soá tieàn coâng cuûa ngöôøi thöù nhaát: 800 000  = 240 000 (ñoàng)
10
5
Soá tieàn coâng cuûa ngöôøi thöù hai: 800 000   250 000 (ñoàng) (240000+10000)
16
Toång soá tieàn coâng cuûa ngöôøi thöù nhaát vaø ngöôøi thöù hai:
240 000 + 250 000 = 490 000 (ñoàng)
Soá tieàn coâng cuûa ngöôøi thöù ba: 800 000 – 490 000 = 310 000 (ñoàng)
Ñaùp soá: Ngöôøi thöù nhaát: 240 000 ñoàng.
Ngöôøi thöù hai: 250 000 ñoàng.
Ngöôøi thöù ba: 310 000 ñoàng.
20
*.Soá thaäp phaân
Soá thaäp phaân goàm coù hai phaàn: Phaàn nguyeân vaø phaàn thaäp phaân. Phaàn nguyeân ôû beân traùi coøn
phaàn thaäp phaân ôû beân phaûi daáu phaåy.
Ví duï: 234,783 (234 laø phaàn nguyeân; 783 laø phaàn thaäp phaân).
Nhöõng ñieàu caàn chuù yù:
Coäng, tröø soá thaäp phaân ta chuù yù saép caùc soá cuøng haøng thaúng coät (chuù yù nhaát laø daáu phaåy)
thöïc hieän nhö soá töï nhieân, xong ta ñaùnh daáu phaåy vaøo keát quaû cho thaúng coät vôùi hai soá treân.
Ñoái vôùi pheùp nhaân, ta nhaân nhö soá töï nhieân, xong ta ñeám xem ôû caû 2 thöøa soá coù bao nhieâu chöõ
soá thaäp phaân roài ta ñaùnh daáu phaåy vaøo tích vöøa tìm ñöôïc töø traùi sang phaûi baáy nhieâu chöõ soá.
 Trong pheùp chia soá thaäp phaân, ta phaûi bieán ñoåi theá naøo ñeå soá chia laø soá töï nhieân. Ta thöïc hieän
nhö pheùp chia soá töï nhieân, nhöng tröôùc khi böôùc sang chia ôû phaàn thaäp phaân cuûa soá bò chia ta ñaùnh daáu
phaåy vaøo thöông.
*.Trung bình coäng.

Muoán tính trung bình coäng cuûa nhieàu soá ta laáy toång caùc soá ñoù chia cho soá caùc soá
haïng.
a/. Muoán tính toång caùc soá ñoù ta laáy trung bình coäng cuûa chuùng nhaân vôùi soá caùc soá haïng.
b/. Trung bình coäng cuûa daõy soá caùch ñeàu chính laø trung bình coäng cuûa soá ñaàu vaø soá cuoái. Neáu daõy
soá coù soá leû soá haïng thì trung bình coäng chính laø soá ôû giöõa.
c/. Neáu 1 trong 2 soá lôùn hôn trung bình coäng cuûa chuùng a ñôn vò thì soá ñoù lôùn hôn soá coøn laïi a  2 ñôn
vò.
d/. Moät soá lôùn hôn trung bình coäng cuûa caùc soá a ñôn vò thì toång cuûa caùc soá coøn laïi thieáu a ñôn vò.
Ñeå tính trung bình coäng chung ta laáy toång caùc soá coøn laïi coäng vôùi a ñôn vò roài chia cho soá soá haïng coøn laïi.
Baøi taäp:
60-.Lôùp 5A goùp saùch taëng caùc baïn vuøng bò baõo luït. Toå Moät vaø Toå Hai goùp ñöôïc 30 quyeån; Toå Ba
goùp ñöôïc 18 quyeån. Hoûi trung bình moãi toå goùp ñöôïc bao nhieâu quyeån?
Giaûi
Soá saùch cuûa 3 toå goùp ñöôïc: 30 + 18 = 48 (quyeån)
Soá saùch trung bình moãi toå goùp ñöôïc: 48 : 3 = 16 ( quyeån)
Ñaùp soá: 16 quyeån.
61-. Moät xí nghieäp, 3 thaùng ñaàu saûn xuaát ñöôïc 3427 xe ñaïp, 2 thaùng sau saûn xuaát ñöôïc 2343 xe ñaïp.
Hoûi trung bình moãi thaùng xí nghieäp ñoù saûn xuaát ñöôïc bao nhieâu xe ñaïp?
Giaûi
Toång soá thaùng xí nghieäp saûn xuaát xe ñaïp: 3 + 2 = 5 (thaùng).
Toång soá xe ñaïp saûn xuaát ñöôïc: 3427 + 2343 = 5770 (xe ñaïp)
Soá xe ñaïp trung bình moãi thaùng saûn xuaát ñöôïc: 5770 : 5 = 1154 (xe ñaïp)
Ñaùp soá: 1 154 xe ñaïp
62-.Hoàng vaø Thu troàng caây ôû vöôøn tröôøng. Ngaøy ñaàu 2 baïn troàng ñöôïc 24 caây, ngaøy sau troàng ñöôïc
32 caây.
Hoûi trung bình moãi ngaøy, moät baïn troàng ñöôïc bao nhieâu caây?
Giaûi
Toång soá caây 2 baïn troàng ñöôïc. 24 + 32 = 56 (caây)
Soá caây trung bình 2 baïn troàng ñöôïc trong moät ngaøy. 56 : 2 = 28 (caây)
Soá caây trung bình 1 baïn troàng ñöôïc trong moät ngaøy. 28 : 2 = 14 (caây)
Ñaùp soá: 14 caây.
63-.Tính trung bình coäng cuûa caùc soá chaün töø 10 ñeán 20.
Giaûi
Caùch 1:
Caùc soá chaün töø 10 ñeán 20 laø daõy soá caùch ñeàu nhau 2 ñôn vò.
Trung bình coäng cuûa chuùng laø: (10 + 20) : 2 = 15.
Ñaùp soá: 15
Caùch 2:
Caùc soá chaün töø 10 ñeán 20 laø daõy soá caùch ñeàu nhau 2 ñôn vò.
Soá soá haïng cuûa daõy soá laø: (20 – 10) : 2 + 1 = 6 (soá)
21
Toång cuûa chuùng laø: (10 + 20)  6 : 2 = 90
Trung bình coäng cuûa chuùng laø: 90 : 6 = 15
Ñaùp soá: 15
64-.Moät ñoaøn 9 thuyeàn chôû than. Boán (4) thuyeàn ñaàu, moãi thuyeàn chôû 5 taán than, coøn laïi moãi thuyeàn
chôû 41 taï than. Hoûi trung bình moãi thuyeàn chôû ñöôïc bao nhieâu taï than?
Giaûi
Soá than 4 thuyeàn ñaàu chôû ñöôïc: 5 
4 = 20 (taán) = 200 (taï)
Soá thuyeàn coøn laïi: 9 – 4 = 5 (thuyeàn)
Soá than 5 thuyeàn coøn laïi chôû ñöôïc: 41  5 = 205 (taï)
Toång soá than chôû ñöôïc: 200 + 205 = 405 (taï)
Soá than trung bình moãi thuyeàn chôû ñöôïc: 405 : 9 = 45 (taï)
Ñaùp soá: 45 taï.
65-.Trung bình coäng cuûa 2 soá laø 15. Bieát moät soáá laø 19. Tìm soá coøn laïi?
Giaûi
Toång cuûa 2 soù ñoù laø: 15 2 = 30
Soá caàn tìm laø: 30 – 19 = 11
Ñaùp soá: 11
66-.An coù 36 hoøn bi. Bình coù soá bi baèng ¾ soá bi cuûa An. Hoaø coù soá bi baèng 2/3 toång soá bi cuûa 2 baïn.
Hoûi trung bình moãi baïn coù bao nheâu hoøn bi?
Giaûi
Soá bi cuûa Bình: 36 
¾ = 27 (hoøn)
Toång soá bi cuûa An vaø Bình: 36 + 27 = 63 (hoøn)
2
Soá bi cuûa Hoaø: 63   42 (hoøn)
3
Toång soá bi cuûa caû 3 baïn: 63 + 42 = 105 (hoøn)
Soá bi trung bình moãi baïn: 105 : 3 = 35 (hoøn)
Ñaùp soá: 35 hoøn bi.
67-.Moät cöûa haøng ngaøy ñaàu baùn heát 15 taï gaïo, ngaøy thöù hai baùn gaáp 3 laàn ngaøy ñaàu, ngaøy thöù ba
baùn baèng 2/3 soá gaïo ngaøy thöù hai.
Hoûi trung bình moãi ngaøy cöûa haøng ñoù baùn ñöôïc bao nhieâu kg gaïo?
Giaûi
Soá gaïo baùn ngaøy thöù hai: 15  3 = 45 (taï)
2
Soá gaïo baùn ngaøy thöù ba: 45   30 (taï)
3
Toång soù gaïo baùn caû 3 ngaøy: 15 + 45 + 30 = 90 (taï)
Soá gaïo trung bình moãi ngaøy baùn ñöôïc: 90 : 3 = 30 (taï) = 300 (kg)
Ñaùp soá: 300 kg.
68-.Tìm hai soá. Bieát trung bình coäng cuûa chuùng laø 375 vaø soá beù laø soá nhoû nhaát coù 3 chöõ soá.
Giaûi
Soá nhoû nhaát coù 3 chöõ soá laø: 100
Toång cuûa 2 soá ñoù laø: 375 2 = 750
Soá coøn laïi laø: 750 – 100 = 650
Ñaùp soá; 100 vaø 650.
69-.Vôùi 4 chöõ soá 1, 3, 5, 7. Em vieát ñöôïc bao nhieâu soá coù 4 chöõ soá khaùc nhau? Tính trung bình coäng caùc
soá ñoù.
Giaûi
Coù 24 soá laø: 1357; 1375; 1537; 1573; 1735; 1753; 3157; 3175; 3517; 3571; 3715; 3751;
7531; 7513; 7351; 7315; 7153; 7135; 5731; 5713; 5371; 5317; 5173; 5137
Toång laø: 8888+ 8888 +8888+8888+8888+8888+8888+8888+8888+8888+8888+8888

8888 x 12 = 106 656
Trung bình coäng caùc soá treân laø: 106656 : 24 =4444
Ñaùp soá: 4444
70-.Moät ngöôøi ñi xe ñaïp. Trong 3 giôø ñaàu, moãi giôø ñi ñöôïc 16 km; trong 2 giôø sau, moãi giôø ñi ñöôïc 11
km. Hoûi trung bình moãi giôø ngöôøi ñoù ñi ñöôïc bao nhieâu km?
Giaûi
Quaõng ñöôøng ngöôøi ñoù ñi trong 3 giôø ñaàu. 16 x 3 = 48 (km)
Quaõng ñöôøng ngöôøi ñoù ñi trong 2 giôø sau. 11 x 2 = 22 (km)
Quaõng ñöôøng ngöôøi ñoù ñi ñöôïc taát caû. 48 + 22 = 70 (km)
Toång soá giôø ngöôøi ñoù ñaõ ñi. 3 + 2 = 5 (giôø)
Soá km trung bìnhmoãi giôø ngöôøi ñoù ñi ñöôïc. 70 : 5 = 14 (km)
Ñaùp soá: 14 km.
22
71-.Tuøng vaø Taân huøng tieàn mua moät quaû boùng. Tuøng goùp vaøo 2500 ñoàng, coøn Taân goùp vaøo nhieàu
hôn trung bình coäng cuûa soá tieàn hai baïn laø 500 ñoàng, nhö vaäy môùi ñuû tieàn mua moät quaû boùng.
Hoûi quaû boùng ñoù giaù bao nhieâu?
Giaûi
Trung bình coäng soá tieàn cuûa hai baïn laø: 2 500 + 500 = 3 000 (ñoàng)
Giaù tieàn quaû boùng laø: 3 000  2 = 6 000 (ñoàng)
72-.Trung coù 12 caùi keïo. Taâm coù 13 caùi keïo. Traø coù soá keïo nhieàu hôn trung bình soá keïo cuûa caû ba
baïn 3 caùi keïo. Hoûi Traø coù bao nhieâu caùi keïo.
Giaûi
Vì Traø coù nhieàu hôn trung bình cuûa caû ba baïn 3 caùi keïo, neân giaû söû nhö Traø cho 2 baïn Trung vaø Taâm 3 caùi keïo thì soá keïo coøn laïi cuûa Traø
seõ baèng soá keïo trung bình cuûa 3 baïn.Vaø:
Soá keïo trung bình cuûa 3 baïn laø: (12+ 13 + 3) : 2 = 14 (keïo)
Soá keïo cuûa baïn Traø laø: 14 + 3 = 17 (keïo)
Ñaùp soá: 17 caùi keïo.
73-.Giaùp coù 20 vieân bi, Aát coù 22 vieân bi, Bính coù soá bi hôn soá trung bình coäng soá bi cuûa 3 baïn laø 6
vieân. Hoûi Bính coù bao nhieâu vieân bi?
(Töông töï baøi 89 - Ñaùp soá: 30)
74-.Cho 3 phaân soá. Bieát trung bình coäng cuûa chuùng baèng 7/6. Neáu taêng soá thöù nhaát leân 2 laàn, thì trung
bình coäng cuûa chuùng seõ baèng 41/30. Neáu taêng soá thöù hai leân 2 laàn, thì trung bình coäng cuûa chuùng baèng 13/9.
Tìm 3 phaân soá ñaõ cho.
*.Tìm 2 soá khi bieát Toång - Hieäu.

Soá beù = ( Toång – Hieäu ) : 2
Soá lôùn = (Toång + Hieäu ) : 2
Tuy nhieân, ta neân höôùng daãn hoïc sinh tìm 2 laàn soá beù baèng Toång tröø ñi Hieäu. Nhö theá seõ thuaän tieän
hôn khi caùc em gaëp tröôøng hôïp tìm 3; 4… soá khi bieát Toång vaø caùc Hieäu cuûa chuùng.
75-. Tìm 2 soá. Bieát trung bình coäng cuûa chuùng laø 36 vaø soá naøy hôn soá kia laø 6 ñôn vò.
Giaûi
Toång hai soá ñoù laø: 36  2 = 72
Ta coù sô ñoà: Soá lôùn:
Soá beù: 6 72
Hai laàn soá beù: 72 – 6 = 66
Soá beù: 66 : 2 = 33
Soá lôùn: 72 – 33= 39
Ñaùp soá: 33 vaø 39
76-.Tìm 2 soá leû lieân tieáp coù toång laø 64.

Giaûi
Hai soá leû lieân tieáp chuùng hôn keùm nhau 2 ñôn vò:
Soá beù: 2 64
Soá beù laø: 62 : 2 = 31
Soá lôùn laø: 64 – 31 = 33
77-.Bieát trung bình coäng cuûa 2 soá aø 84, neáu laáy soá lôùn tröø ñi soá beù ta ñöôïc 12. Tìm 2 soá ñoù.
Giaûi
Toång cuûa 2 soá ñoù laø: 84  2 = 168
Soá beù: 12 168
Soá beù laø: 156 : 2 = 78
Soá lôùn laø: 168 – 78 = 90
78-.Tìm 2 soá bieát toång cuûa chuùng baèng soá chaün lôùn nhaát coù 2 chöõ soá vaø neáu laáy soá lôùn tröø ñi soá
beù ta ñöôïc keát quaû laø12.
23
Giaûi
Soá chaün lôùn nhaát coù 2 chöõ soá laø 98.
Soá beù: 12 98
Soá beù laø: 86 : 2 = 43
Soá lôùn laø: 98 – 43 = 55
79-.Tìm 3 soá leû lieân tieáp coù toång baèng 219.

Giaûi
Hai soá leû lieân tieáp chuùng hôn keùm nhau 2 ñôn vò.
Ta coù sô ñoà: Soá thöù nhaát:
Soá thöù hai: 2
Soá thöù ba: 219
Soá thöù ba hôn soá thöù nhaát: 2+2 = 4
2
Ba laàn soá thöù nhaát : 219 – ( 4 + 2) = 213
Soá thöù hai laø: 71 + 2 = 73
Soá thöù ba laø: 73 + 2 = 75
Ñaùp soá: 71 ; 73 vaø 75
80-.Tìm hai soá bieát toång vaø hieäu cuûa chuùng baèng nhau.
(Baøi 6 - Trang 193 - SGK lôùp 4 – NXB GD – 1998)
Giaûi
Hai laàn soá beù seõ baèng toång tröø ñi hieäu. Vì toång vaø hieäu cuûa chuùng baèng nhau, neân toång tröø ñi hieäu seõ baèng 0.
Soá beù laø: 0:2=0
Soá coøn laïi laø moät soá baát kì. Vì vôùi moïi soá ñeàu coù toång vaø hieäu vôùi 0 cuõng baèng chính soá ñoù.
(Ñeà toaùn chöa phuø hôïp vì coù 1 keát quaû laø moät soá baát kì.)
81-.Chu vi moät hình tam giaùc laø 28dm. Bieát moät caïnh beù hôn toång 2 caïnh kia laø 8dm. Hai caïnh coøn laïi
chuùng hôn keùm nhau 6dm. Tìm soá ño moãi caïnh.
Giaûi
Ta coù sô ñoà: Hai caïnh:
Moät caïnh: 8 dm 28 dm
Soá ño hai laàn caïnh thöù nhaát: 28 – 8 = 20 (dm)
Soá ño caïnh thöù nhaát: 20 : 2 = 10 (dm)
Toång soá ño hai caïnh coøn laïi: 28 : 10 = 18 (dm)
Ta coù sô ñoà: Caïnh thöù hai:
Caïnh thöù ba: 6 dm 18 dm
Soá ño hai laàn caïnh thöù ba: 18 – 6 = 12 (dm)
Soá ño caïnh thöù ba: 12 : 2 = 6 (dm)
Soá ño caïnh thöù hai: 18 – 6 = 12 (dm)
Ñaùp soá: 10 dm ; 12 dm vaø 6 dm.
82-.Moät hình chöõ nhaät coù chu vi laø 44m. Neáu giaûm chieàu daøi 5m vaø theâm chieàu roäng 3m thì seõ trôû
thaønh hình vuoâng. Tính dieän tích hình chöõ nhaät.
Giaûi
Nöûa chu vi hình chöõ nhaät: 44 : 2 = 22 (m)
Soá ño chieàu daøi hôn chieàu roäng: 5 + 3 = 8 (m)
Ta coù sô ñoà: Chieàu daøi:
Chieàu roäng: 8m 22 m
Hai laàn soá ño chieàu roäng: 22 - 8 = 14 (m)
Soá ño chieàu roäng: 14 : 2 = 7 (m)
Soá ño chieàu daøi: 22 - 7 = 15 (m)
Dieän tích hình chöõ nhaät; 15  7 = 105 (m2)
Ñaùp soá: 105 m2.
83-.Cho tam giaùc ABC coù chu vi laø 48m. Caïnh AB hôn caïnh AC 3m nhöng ngaén hôn caïnh BC laø 6m. Tìm soá
ño moãi caïnh.
Giaûi
Ta coù sô ñoà: Caïnh AC
Caïnh AB 3m
Caïnh BC
6m 48 m
Soá ño caïnh BC hôn caïnh AC laø: 6 + 3 = 9 (m)
Ba laàn soá ño caïnh AC laø: 48 – (3 + 9) = 36 (m)
Soá ño caïnh AC laø: 36 : 3 = 12 (m)
Soá ño caïnh AB laø: 12 + 3 = 15 (m)
Soá ño caïnh BC laø: 15 + 6 = 21 (m)
Ñaùp soá: AB = 15 m ; AC = 12 m ; BC= 21 m.
84-.Tìm 4 soá chaün lieân tieáp. Bieát toång cuûa chuùng laø 484.
Giaûi
Hai soá chaün lieân tieáp chuùng hôn keùm nhau 2 ñôn vò.
Soá thöù hai:
Soá thöù ba:
2 484
2
Soá thöù tö: 2
Soá thöù ba hôn soá thöù nhaát: 2 + 2 = 4
24
Soá thöù tö hôn soá thöù nhaát: 4 + 2 = 6
Boán laàn soá thöù nhaát: 484 – (6 + 4 + 2) = 472
Soá thöù hai laø: 118 + 2 = 120
Soá thöù ba laø: 120 + 2 = 122
Soá thöù tö laø: 122 + 2 = 124
Ñaùp soá: 118 ; 120 ; 122 ; 124.
85-.Tìm 3 soá. Bieát trung bình coäng cuûa chuùng laø 210. Neáu bôùt ñi soá thöù nhaát 40 vaø theâm vaøo soá thöù
hai 10 ñôn vò thì ñöôïc 3 soá baèng nhau.
Giaûi
Toång cuûa 3 soá ñoù laø: 210 3 = 630
Soá thöù hai: 40
Soá thöù ba: 10 630
Soá thöù nhaát hôn soá thöù hai: 40 + 10 = 50
Ba laàn soá thöù hai: 630 - (50 + 10) = 570
Soá thöù nhaát laø: 190 + 50 = 240
Soá thöù ba laø: 240 - 40 = 200
Ñaùp soá: Soá thöù nhaát: 240
Soá thöù hai: 190
Soá thöù ba: 200
86-.Tìm 2 phaân soá. Bieát toång cuûa chuùng laø17/30 vaø hieäu laø 7/30.
Giaûi
17 7 5
Phaân soá beù laø: (  ):2 
30 30 30
17 5 12
Phaân soá lôùn laø:  
30 30 30
5 12
Ñaùp soá: ; ( 1/ 6 ; 2/ 5 )
30 30
(Khi ghi ñaùp soá hay keát quaû cuûa pheùp tính ta coù theå ruùt goïn phaân ñeán toái giaûn.)
87-.Trung bình coäng cuûa 2 soá laø 15. Bieát soá lôùn hôn soá beù 8 ñôn vò. Tìm 2 soá ñoù.
Giaûi
Toång cuûa 2 soá laø: 15 x 2 = 30

Soá beù:
8 30
Hai laàn soá beù laø. 30 – 8 = 22
Soá beù laø: 22 : 2 = 11
Soá lôùn laø: 30 – 11 = 19
88-.An vaø Bình coù taát caû 48 hoøn bi. Neáu An cho Bình 3 hoøn bi vaø Bình cho laïi An 1 hoøn bi thì hai ngöôøi
coù soá bi baèng nhau. Hoûi tröôùc khi cho nhau, moãi ngöôøi coù bao nhieâu hoøn bi?
Giaûi
An cho Bình 3 hoøn bi, Bình cho An laïi 1 hoøn bi. Nhö vaäy, thöïc teá soá bi cuûa An cho Bình laø:
3 - 1 = 2 (hoøn bi)
Soá bi cuûa An nhieàu hôn Bình laø: 2 2 = 4 (hoøn bi)
Ta coù sô ñoà: An:
Bình: 4 48 hoøn
Hai laàn soá bi cuûa Bình: 48 - 4 = 44 (hoønhoøn bi)
Soá bi cuûa Bình laø: 44 : 2 = 22 (hoøn bi) bi
Soá bi cuûa An laø: 48 – 22 = 26 (hoøn bi)
Ñaùp soá: An: 26 hoøn bi.
Bình: 24 hoøn bi.
(Löu yù: Tröôøng hôïp ngöôøi thöù nhaát cho ngöôøi thöù hai a ñôn vò, ñeå ñöôïc soá löôïng baèng nhau. Nhö vaäy ngöôøi thöù nhaát hôn ngöôøi thöù hai
seõ laø a  2 dôn vò.)
89-.Moät cöûa haøng baùn saùch, treân giaù coù taát caû laø 105 quyeån saùch Toaùn, Tieáng Vieät vaø saùch Khoa
Hoïc.Soá saùch Toaùn nhieàu hôn saùch Tieáng Vieät laø 6 quyeån, saùch Khoa Hoïc keùm saùch Toaùn 9 quyeån. Hoûi treân
giaù saùch cuûa cöûa haøng coù bao nhieâu quyeån saùch moãi loaïi?
Giaûi
Ta coù sô ñoà: Tieáng Vieät:
Toaùn:
Khoa hoïc: 6 quyeån 105 quyeån
9
Saùch Tieáng Vieät nhieàu hôn saùch Khoa Hoïc: 9 – 6 = 3 (quyeån)
Ba laàn soá saùch Khoa Hoïc: 105 – (3 + 9) = 93 (quyeån)
quyeån
Soá saùch Khoa Hoïc cuûa cöûa haøng: 93 : 3 = 31 (quyeån)
Soá saùch Toaùn cuûa cöûa haøng: 31 + 9 = 40 (quyeån)
Soá saùch Tieáng Vieät cuûa cöûa haøng: 40 – 6 = 34 (quyeån)
Ñaùp soá: Khoa Hoïc: 31 quyeån
25
Toaùn: 40 quyeån.
Tieáng Vieät: 34 quyeån.
90-.Trong moät tuaàn ba baïn Tyù, Söûu vaø Daàn ghi ñöôïc 87 töø vaøo moät cuoán soå tay.Tyù ghi ñöôïc nhieàu
hôn Söûu 5 töø vaø keùm Daàn 2 töø. Hoûi trong tuaàn aáy moãi baïn ghi ñöôïc bao nhieâu töø vaøo soå ?
(Höôùng daãn: Töông töï baøi 104 - Ñaùp soá: Söûu 25 ; Tyù 30 ; Daàn 32 )
*.Tìm 2 soá khi bieát Toång - Tæ.
91-.Moät mieáng vöôøn hình chöõ nhaät, coù chu vi 200 m, chieàu daøi gaáp 3 laàn chieàu roäng. Tính dieän tích
mieáng vöôøn.
Giaûi
Nöûa chu vi mieáng vöôøn hình chöõ nhaät: 200 : 2 = 100 (m)
Ta coù sô ñoà:
Daøi: 100 m
Roäng:
Toång soá phaàn baèng nhau: 3 + 1 = 4 (phaàn)
Chieàu roäng meáng vöôøn : 100 : 4 = 25 (m)
Chieàu daøi mieáng vöôøn: 100 - 25 = 75 (m)
Dieän tích mieáng vöôøn hình chöõ nhaät: 75  25 = 1875 (m2)
Ñaùp soá: 1875 m2
92-.Mieáng ñaát hình chöõ nhaät coù chu vi 240m, chieàu roäng baèng 2/3 chieàu daøi. Tính dieän tích hình chöõ
nhaät ñoù.
Giaûi
Nöûa chu vi mieáng ñaát hình chöõ nhaät: 240 : 2 = 120 (m)
Ta coù sô ñoà:
Daøi: 120 m
Roäng:
Giaù trò moät phaàn baèng nhau: 120 : 5 = 24 (m)
Chieàu roäng mieáng ñaát: 24  2 = 48 (m)
Chieàu daøi mieáng ñaát: 120 - 48 = 72 (m)
Dieän tích mieáng ñaát hình chöõ nhaät: 72  48 = 3456 (m2)
93-.Tìm 2 soá. Bieát toång cuûa chuùng baèng 48, neáu laáy soá lôùn chia cho soá beù thì ñöôïc thöông laø 3.
Giaûi
26
Laáy soá lôùn chia cho soá beù, ñöôïc thöông laø 3, cho ta bieát soá lôùn gaáp 3 laàn soá beù.
Ta coù sô ñoà:
Soá lôùn: 48
Soá beù:
Soá beù: 48 : 4 = 12
Soá lôùn: 48 - 12 = 36
94-.Tìm 2 soá, bieát toång cuûa chuùng baèng soá beù nhaát coù 3 chöõ soá. Neáu laáy soá naøy chia cho soá kia ta
ñöôïc thöông laø 4.
(*.Höôùng daãn: Soá beù nhaát coù 3 chöõ soá laø soá 100. *Ñaùp soá: 80 vaø 20)
95-.Toång 2 soá baèng soá lôùn nhaát coù 4 chöõ soá. Neáu laáy soá lôùn chia cho soá beù ta ñöôïc thöông laø 10
(hoaëc neáu ta theâm moät chöõ soá 0 vaøo beân phaûi soá beù ta ñöôïc soá lôùn). Tìm 2 soá ñoù.
Giaûi
Soá lôùn nhaát coù 4 chöõ soá laø soá 9999.
Laáy soá lôùn chia cho soá beù ñöôïc thöông laø 10, cho ta bieát soá lôùn gaáp 10 laàn soá beù.
Ta coù sô ñoà:
Soá lôùn: 9999

Soá beù:
Soá beù : 9999 : 11 = 909
Soá lôùn: 9999 - 909 = 9090
96-.Moät tröôøng tieåu hoïc coù taát caû 567 hoïc sinh. Bieát raèng vôùi 5 hoïc sinh nam thì coù 2 hoïc sinh nöõ.
Hoûi tröôøng tieåu hoïc ñoù coù bao nhieâu hoïc sinh nam? Bao nhieâu hoïc sinh nöõ?
Giaûi
Vôùi 5 hoïc sinh nam thì coù 2 hoïc sinh nöõ, cho ta bieát tæ soá hoïc sinh nam so vôùi hoïc sinh nöõ laø 5/2.
Ta coù sô ñoà:
HS nam: 567 (HS)

HS nöõ:
27
Giaù trò moãi phaàn baèng nhau: 567 : 7 = 81 (HS)
Soá hoïc sinh nöõ: 81  2 = 162 (HS)
Soá hoïc sinh nam: 567 – 162 = 405 (HS)
Ñaùp soá: Hoïc sinh nam: 405 hoïc sinh.
Hoïc sinh nöõ: 162 hoïc sinh.
97-.Tìm soá töï nhieân. Bieát raèng khi ta theâm vaøo beân phaûi soá ñoù 1 chöõ soá 0 thì ta ñöôïc soá môùi. Toång
cuûa soá môùi vaø soá cuõ laø 297.
Giaûi
Khi ta theâm vaøo beân phaûi soá töï nhieân moät chöõ soá 0, ta ñöôïc soá môùi gaáp 10 laàn soá cuõ.
Ta coù sô ñoà:
Soá lôùn: 297

Soá beù:
Ñaùp soá: 27.
98-.Trung bình coäng cuûa 2 soá laø 440. Neáu ta theâm 1 chöõ soá 0 vaøo beân phaûi soá beù thì ta ñöôïc soá lôùn.
Tìm 2 soá ñoù.
Giaûi
Toång cuûa 2 soá ñoù laø: 440  2 = 880
Khi ta theâm vaøo beân phaûi soá töï nhieân moät chöõ soá 0, ta ñöôïc soá môùi gaáp 10 laàn soá cuõ.
Ta coù sô ñoà:
Soá lôùn: 880

Soá beù:
Soá beù laø: 880 : 11 = 80
Soá lôùn laø: 880 – 80 = 800
99-.Tìm soá töï nhieân. Bieát raèng neáu ta theâm vaøo beân phaûi cuûa soá ñoù moät chöõ soá 2 thì ta ñöôïc soá
môùi. Toång cuûa soá môùi vaø soá cuõ laø 519.
28
Giaûi
Khi ta theâm vaøo beân phaûi soá töï nhieân moät chöõ soá 2, ta ñöôïc soá môùi gaáp 10 laàn soá cuõ vaø theâm 2 ñôn vò.
Ta coù sô ñoà: 2
Soá lôùn: 519
Soá beù:
Neáu ta bôùt ñi ôû soá lôùn 2 ñôn vò, luùc naøy soá lôùn seõ gaáp 10 laân soá cuõ vaø toång seõ coøn:
519 - 2 = 517
Ta laïi coù sô ñoà:
Soá lôùn: 517

Soá beù:
Toång soá phaàn baèng nhau: 10 + 1 = 11
Ñaùp soá: 47
99-.Tìm hai soá coù toång laø 107. Bieát raèng neáu xoaù ñi chöõ soá 8 ôû haøng ñôn vò cuûa soá lôùn ta ñöôïc soá
beù.
Giaûi
Khi ta xoaù ñi chöõ soá 8 ôû haøng ñôn vò cuûa moät soá töï nhieân ta ñöôïc soá beù hôn, cho ta bieát soá ñoù gaáp 10 laàn soá beù vaø theâm 8 ñôn vò.
Soá lôùn: 107
Soá beù:
Neáu ta bôùt ñi ôû soá lôùn 8 ñôn vò, luùc naøy soá lôùn seõ gaáp 10 laân soá beù vaø toång seõ coøn:
107 – 8 = 99
Soá lôùn: 99
Soá beù:
Toång soá phaàn baèng nhau: 10 + 1 = 11
Soá beù laø: 99 : 11 = 9
Soá lôùn laø: 107 – 9 = 98
29
100-.Tìm soá töï nhieân. Bieát raèng khi vieát theâm vaøo beân phaûi soá ñoù soá 52 ta ñöôïc soá môùi. Toång cuûa
soá môùi vaø soá ñoù baèng 5304.
Giaûi
Khi ta theâm vaøo beân phaûi soá töï nhieân soá 52 thì ta ñöôïc soá môùi taêng 100 laàn so vôùi soá cuõ vaø theâm 52 ñôn vò.
Soá môùi:
5304
100 phaàn
Soá cuõ:
Neáu ta bôùt ñi ôû soá môùi 52 ñôn vò, luùc naøy soá môùi seõ gaáp 100 laàn soá cuõ vaø toång seõ coøn:
5304 - 52 = 5252
Ta coù sô ñoà:
Soá môùi:
5252
100 phaàn
Soá cuõ:
Soá caàn tìm laø: 5252 : 101 = 52
Ñaùp soá: 52
101-.Trung bình coäng cuûa 3 soá laø 85. Neáu theâm 1 chöõ soá 0 vaøo beân phaûi soá thöù hai thì ñöôïc soá thöù
nhaát, neáu gaáp 4 laàn soá thöù hai thì ñöôïc soá thöù ba. Tìm 3 soá ñoù.
Giaûi
Toång cuûa 3 soá laø: 85  3 = 255
Khi ta theâm 1 chöõ soá 0 vaøo beân pahæ soá thöù hai ta ñöôïc soá thöù nhaát, cho ta bieát soá thöù nhaát gaáp 10 laàn soá thöù 2. Gaáp 4 laàn soá thöù hai ñöôïc soá
thöù ba, coù nghóa laø soá thöù ba gaáp 4 laàn soá thöù hai.
Ta coù sô ñoà:
Soá thöù nhaát:

255
Soá thöù hai:
Soá thöù ba:
Toång soá phaàn baèng nhau: 10 + 1 + 4 = 15 (phaàn)
Soá thöù ba laø: 17  4 = 68
Soá thö nhaát laø: 17  10 = 170
Ñaùp soá: 17 ; 68 vaø 170
30
102-.Toång 2 soá baèng 385. Moät trong hai soá taän cuøng baèng chöõ soá 0, neáu xoùa chöõ soá 0 ñoù thì ta ñöôïc 2
soá baèng nhau. Tìm hai soá ñoù.
Giaûi
Khi ta xoaù ñi chöõ soá 0 ôû haøng ñôn vò cuûa moät soá töï nhieân ta ñöôïc soá beù hôn, cho ta bieát soá ñoù gaáp 10 laàn soá beù.
Soá lôùn: 385

Soá beù:
Soá beù laø: 385 : 11 = 35
Soá lôùn laø: 35  10 = 350
103-.Hai soá coù toång laø 0,25 vaø thöông cuõng laø 0,25. Tìm 2 soá ñoù.
Giaûi
Thöông cuûa 2 soá laø 0,25, cho ta bieát soá bò chia baèng 0,25 laàn soá chia. Neáu soá chia laø 1 phaàn thì soá bò chia laø 0,25 phaàn.
Toång soá phaàn baèng nhau: 1 + 0,25 = 1,25 (phaàn)
Moät trong hai soá ñoù laø: 0,25 : 1,25 = 0,2
Soá thö hai laø: 0,25 - 0,2 = 0,05
Ñaùp soá: 0,05 vaø 0,2

25 1
(Baøi naøy ta coù theå bieán ñoåi 0,25 =  , döïa vaøo tæ soá ñoù ñeå giaûi baøi toaùn)
100 4
104-.Bính vaø Ñinh coù hai thöûa ruoäng, toång dieän tích cuûa hai thöûa ruoäng ñoù laø 7,8a. Neáu chuyeån 1/6
dieän tích ruoäng cuûa Bính sang cho Ñinh thì dieän tích cuûa hai thöûa seõ baèng nhau.
Tính dieän tích cuûa moãi thöûa ruoäng baèng meùt vuoâng.
Giaûi
Ñoåi ra meùt vuoâng: 7,8 a = 780 m2.
1 2
Phaân soá chæ dieän tích thöûa ruoäng cuûa Bính hôn cuûa Ñinh laø: 2  (dt ruoäng cuûa Bính)
6 6
Nhö vaäy, neáu xem dieän tích ruoäng cuûa Bính laø 6 phaàn thì dieän tích ruoäng cuûa Ñinh laø:
6 – 2 = 4 (phaàn)
Ta coù sô ñoà:
Bính: 780 m2
Ñinh:
Giaù trò moät phaàn laø: 780 : 10 = 78 (m2)
Dieän tích thöûa ruoäng cuûa Ñinh: 78  4 = 312 (m2)
Dieän tích thöûa ruoäng cuûa Bính: 780 – 312 = 468 (m2)
31
Ñaùp soá: Bính: 468 m2
Ñinh: 312 m2
105-.Lôùp 5A vaø lôùp 5B nhaän chaêm soùc hai thöûa ruoäng coù dieän tích toång coäng laø 1560 m 2. Neáu laáy ¼
dieän tích thöûa ruoäng cuûa lôùp 5A chuyeån sang cho lôùp 5B chaêm soùc thì dieän tích chaêm soùc cuûa hai lôùp baèng
nhau.
Tính dieän tích cuûa moãi thöûa ruoäng.
(Töông töï baøi treân. Ñaùp soá: 5A: 1040 m2 ; 5B: 520 m2 )
106-.Hai haàm ñoâng laïnh chöa 180 taán toâm. Neáu ngöôøi ta chuyeån 2/7 khoái löôïng toâm ôû haàm thöù nhaát
sang haàm thöù hai, thì khoái löôïng toâm ôû hai haàm baèng nhau. Hoûi moãi haàm chöùa bao nhieâu taán toâm?
(Töông töï baøi treân. Ñaùp soá: Haàm thöù nhaát: 126 taán ; Haàm thöù hai: 54 taán )
*.Tìm 2 soá khi bieát Hieäu - Tæ

107-.Hình chöõ nhaät coù chieàu roäng baèng 3/5 chieàu daøi. Bieát chieàu daøi hôn chieàu roäng 20m. Tính dieän
tích hình chöõ nhaät ñoù.
Giaûi
Ta coù sô ñoà:
Daøi:
20 m
Roäng:
Hieäu soá phaàn baèng nhau: 5 - 3 = 2 (phaàn)
Giaù trò moãi phaàn: 20 : 2 = 10 (m)
Chieàu roäng hình chöõ nhaät: 10  3 = 30 (m)
Chieàu daøi hình chöõ nhaät: 30 + 20 = 50 (m)
Dieän tích hình chöõ nhaät: 50  30 = 1500 (m2)
Ñaùp soá: 1500 m2
108-.Tìm moät soá töï nhieân. Bieát raèng khi vieát theâm chöõ soá 0 vaøo beân phaûi soá ñoù, thì soá ñoù taêng
theâm 306 ñôn vò.
Giaûi
Khi ta vieát theâm moät chöõ soá 0 vaøo beân phaûi soá töï nhieân, ta ñöôïc soá môùi gaáp 10 laàn soá cuõ.
Ta coù sô ñoà:
Soá môùi:
Soá cuõ: 306
Ñaùp soá: 34
32
109-.Cha hôn con 36 tuoåi. Tìm tuoåi cuûa moãi ngöôøi hieän nay. Bieát raèng 5 naêm tröôùc, tuoåi con baèng 1/5
tuoåi cha.
Giaûi
Ta coù sô ñoà 5 naêm tröôùc:
Cha:
36 tuoåi
Con:
Tuoåi cuûa con 5 naêm tröôùc: 36 : 4 = 9 (tuoåi)
Tuoåi cuûa con hieän nay: 9 + 5 = 14 (tuoåi)
Tuoåi cha hieän nay: 14 + 36 = 50 (tuoåi)
Ñaùp soá: Con: 14 tuoåi
Cha: 50 tuoåi.
110-.Cha hôn con 30 tuoåi. Bieát raèng 5 naêm tröôùc thì tuoåi cuûa cha gaáp 7 laàn tuoåi cuûa con. Tính tuoåi moãi
ngöôøi hieän nay.
(Töông töï- Ñaùp soá: Con 10 ; Cha 40)
111-.Cha hôn con 24 tuoåi. Bieát raèng 3 naêm sau thì tuoåi cuûa cha gaáp 5 laàn tuoåi cuûa con. Tính tuoåi moãi
ngöôøi hieän nay.
Giaûi
Ta coù sô ñoà 3 naêm sau:
Cha:
24 tuoåi
Con:
Tuoåi cuûa con 3 naêm sau: 24 : 4 = 6 (tuoåi)
Tuoåi cuûa con hieän nay: 6 – 3 = 3 (tuoåi)
Tuoåi cha hieän nay: 3 + 24 = 29 (tuoåi)
Ñaùp soá: Con: 3 tuoåi
Cha: 29 tuoåi.
112-.Hieän nay con 10 tuoåi, cha 40 tuoåi. Hoûi bao nhieâu naêm nöõa tuoåi con baèng 1/3 tuoåi cuûa cha?
Giaûi
Tuoåi cha hôn tuoåi con: 40 – 10 = 30 (tuoåi)
Khi tuoåi con baèng 1/3 tuoåi cha, ta coù sô ñoà:
33
Tuoåi cha:
Tuoåi con:
30
Hieäu soá phaàn baèng nhau: 3 – 1 = 2 (phaàn)
Tuoåi cuûa con khi baèng 1/3 tuoåi cuûa cha: 30 : 2 = 15 (tuoåi)
Bao nhieâu naêm nöõa tuoåi con baèng 1/3 tuoåi cha: 15 – 10 = 5 (naêm)
Ñaùp soá: 5 naêm
113-.Tìm soá coù 2 chöõ soá. Bieát raèng neáu ta vieát theâm vaøo beân traùi soá ñoù moät chöõ soá 1 thì ta ñöôïc soá
môùi gaáp 5 laàn soá cuõ.
Giaûi
Khi ta theâm vaøo beân traùi cuûa soá töï nhieân coù 2 chöõ soá moät chöõ soá 1, ta ñöôïc soá môùi hôn soá cuõ 100 ñôn vò.
Ta coù sô ñoà:
Soá môùi:
100
Soá cuõ:
Ñaùp soá: 25
114-.Tìm soá coù 2 chöõ soá. Bieát raèng khi ta theâm vaøo beân traùi soá ñoù moät chöõ soá 2 ta ñöôïc soá môùi.
laáy soá môùi chia cho soá cuõ ta ñöôïc thöông laø 9.
Giaûi
Khi ta theâm vaøo beân traùi cuûa soá töï nhieân coù 2 chöõ soá moät chöõ soá 2, ta ñöôïc soá môùi hôn soá cuõ 200 ñôn vò.
Laáy soá naøy chia cho soá kia ñöôïc thöông laø 9, cho ta bieát soá naøy gaáp 9 laàn soá kia.
Ta coù sô ñoà:
Soá môùi:
Soá cuõ: 200
Ñaùp soá: 25
115-.Tìm 2 soá, bieát soá naøy baèng 2/5 soá kia vaø laáy soá lôùn tröø ñi soá beù ta ñöôïc keát quaû baèng 27.
Giaûi
34
Ta coù sô ñoà:
Soá lôùn:
27
Soá beù:
Giaù trò moät phaàn baèng nhau: 27 : 3 = 9
Soá beù laø: 9  2 = 18
Soá lôùn laø: 18 + 27 = 45
116-.Khi coäng 2 soá thaäp phaân, moät hoïc sinh vieát nhaàm daáu phaåy sang beân phaûi moät chöõ soá neân ñöôïc
toång laø 49,1. Bieát toång ñuùng laø 27,95. Tìm hai soá ñaõ cho.
Giaûi
Khi ta dôøi daáu phaåy sang beân phaûi moät soá thaäp phaân moät chöõ soá thì ta ñöôïc soù môùi taêng gaáp 10 laàn soá cuõ.
Hai toång cheânh leäch nhau: 49,1 - 27,95 = 21,15
Ta coù sô ñoà:
Soá môùi:
Soá cuõ: 21,15
Soá cuõ laø: 21,15 : 9 = 2,35
Soá coøn laïi laø: 27,95 – 2,35 = 25,6
Ñaùp soá: 2,35 vaø 25,6.
117-.Hieäu hai soá baèng 378. Soá lôùn laø soá troøn chuïc. Neáu xoaù chöõ soá 0 taän cuøng ta ñöôïc soá beù. Tìm 2
soá ñoù.
Giaûi
Xoaù chöõ soá 0 taän cuøng cuûa soá lôùn ta ñöôïc soá beù, cho ta bieát soá lôùn gaáp soá beù 10 laàn.
Ta coù sô ñoà:
Soá lôùn:
Soá beù: 378
Soá beù: 378 : 9 = 42
Soá lôùn: 42  10 = 420
35
118-.Anh tieát kieäm ñöôïc 19000 ñoàng, em tieát kieäm ñöôïc 5000 ñoàng. Meï cho theâm moãi ngöôøi cuøng moät
soá tieàn nöõa, tính ra sau khi meï cho theâm thì soá tieàn cuûa anh gaáp 3 laàn soá tieàn cuaû em.
Hoûi meï cho theâm moãi ngöôøi bao nhieâu tieàn?
Giaûi
Soá tieàn cuûa anh tieát kieäm nhieàu hôn em: 19 000 – 5 000 = 14 000 (ñoàng)
Meï cho theâm moãi ngöôøi cuøng soá tieàn thì tieàn cuûa anh cuõng hôn em laø 14000 ñoàng.
Ta coù sô ñoà sau khi meï ñaõ cho:
Anh:
14 000 ñoàng
Em:
Soá tieàn cuûa em coù ñöôïc sau khi meï ñaõ cho: 14 000 : 2 = 7 000 (ñoàng)
Soá tieàn meï cho theâm moãi ngöôøi laø: 7 000 – 5 000 = 2 000 (ñoàng)
119-.Tìm hai soá. Bieát hieäu cuûa chuùng baèng 3, laáy soá lôùn chia cho soá beù ñöôïc thöông laø 3.
Giaûi
Laáy soá lôùn chia cho soá beù ñöôïc thöông laø 3, cho ta bieát soá lôùn gaáp 3 laàn soá beù.
Ta coù sô ñoà:
Soá lôùn:
3
Soá beù:
Soá beù: 3 : 2 = 1,5
Soá lôùn: 1,5  3 = 4,5
Ñaùp soá: 4,5 vaø 1,5
120-.Cho soá thaäp phaân A coù 4 chöõ soá, trong ñoù phaàn thaäp phaân coù 2 chöõ soá. Khi ta dòch daáu phaåy
cuûa soá thaäp phaân A sang traùi 1 chöõ soá, ta ñöôïc soá thaäp phaân B. Haõy tìm A, bieát raèng: A – B =
17,973.
Giaûi
Khi ta dòch daáu phaåy cuûa moät soá thaäp phaân A sang traùi 1 chöõ soá, ta ñöôïc moät soá B baèng 1/10 soá A, hay noùi caùch khaùc A gaép 10 laàn B.
Ta coù sô ñoà:
Soá A:
36
Soá B:
17,973
Soá B laø: 17,973 : 9 = 1,997
Soá A laø: 1,997  10 = 19,97
Ñaùp soá: 19,97
*.Tæ soá phaàn traêm.

Tæ soá phaàn traêm cuûa A ñoái vôùi B laø tæ soá cuûa A ñoái vôùi B ñöôïc vieát döôùi daïng coù maãu soá baèng
100 (hay duøng kí hieäu %).
Ví duï: Tìm tæ soá phaàn traêm cuûa 3 so vôùi 4.
100 75
Ta laáy 3 : 4 = 0,75  = = 75%
100 100
100
 Muoán tìm tæ soá phaàn traêm cuûa 2 soá, ta tìm thöông cuûa 2 soá ñoù roài nhaân vôùi (hoaëc laáy
100
thöông cuûa 2 soá ñoù nhaân vôùi 100 roài ghi theâm kí hieäu %).
*. Baøi taäp:
121-.Moät tröôøng tieåu hoïc coù 80 hoïc sinh ôû khoái 5, ñöôïc chia laøm 4 loaïi: Gioûi, Khaù, Trung bình vaø Yeáu.
Trong ñoù 9 HS xeáp loaïi Gioûi, 25 HS xeáp loaïi Khaù, 42 HS xeáp loaïi Trung bình, coøn laïi laø xeáp loaïi Yeáu.
Tính tæ soá phaàn traêm cuûa moãi loaïi so vôùi soá hoïc sinh caû khoái.
Giaûi
100 11,25
Tæ soá phaàn traêm cuûa hoïc sinh xeáp loaïi Gioûi: 9 : 80    11,25%
100 100
100 31,25
Tæ soá phaàn traêm cuûa hoïc sinh xeáp loaïi Khaù: 25 : 80    31,25%
100 100
100 52,5
Tæ soá phaàn traêm cuûa hoïc sinh xeáp loaïi T.bình: 42 : 80    52,5%
100 100
Tæ soá phaàn traêm cuûa hoïc sinh xeáp loaïi Yeáu: 100% - (11,25% + 31,25% + 52,5%) = 5%
Ñaùp soá: -Gioûi: 11,25%; -Khaù: 31,25%; -T.bình: 52,5% -Yeáu: 5%
Ta coù theå ghi baøi giaûi nhö

Tæ soá phaàn traêm cuûa hoïc sinh xeáp loaïi Gioûi: 9 : 80 
100 = 11,25%
Tæ soá phaàn traêm cuûa hoïc sinh xeáp loaïi Khaù: 25 : 80 
100 = 31,25%
Tæ soá phaàn traêm cuûa hoïc sinh xeáp loaïi T.bình: 42 : 80 
100 = 52,5%
Tæ soá phaàn traêm cuûa hoïc sinh xeáp loaïi Yeáu: 100% - (11,25% + 31,25% + 52,5%) = 5%
Ñaùp soá: -Gioûi: 11,25%; -Khaù: 31,25%; -T.bình: 52,5% -Yeáu: 5%
122-.Moät noâng tröôøng döï ñònh troàng 800 caây laáy goã. Qua ñôït phaùt ñoäng, ngöôøi ta ñaõ troàng ñöôïc taát
caû laø 900 caây. Hoûi ngöôøi ta ñaõ troàng ñaït bao nhieâu phaàn traêm keá hoaïc döï ñònh? Vaø nhö vaäy ñaõ vöôït möùc
keá hoaïch laø bao nhieâu phaàn traêm?
Giaûi
100
Tæ soá phaàn traêm soá caây ñaõ troàng so vôùi döï ñònh: 900 : 800   112,5%
100
Tæ soá phaàn traêm vöôït möùc quy ñònh: 112,5% - 100% = 12,5%
Ñaùp soá: 112,5% ; 12,5%.
123-.Moät hôïp taùc xaõ noâng nghieâp coù dieän tích ñaát laø 600 ha. Ñôït ñaàu xuoáng gioáng ñöôïc 45% dieän
tích, ñôït thöù hai xuoáng gioáng ñöôïc 35% dieän tích. Hoûi hôïp taùc xaõ ñoù coøn laïi bao nhieâu ha ñaát chöa xuoáng
gioáng?
Giaûi
CAÂCH 1:
Dieän tích xuoáng gioáng ñôït ñaàu: 600  45% = 270 (ha)
37
Dieän tích xuoáng gioáng ñôït thöù hai: 600  35% = 210 (ha)
Toång dieän tích xuoáng gioáng caû hai ñôït: 270 + 210 = 480 (ha)
Dieän tích coøn laïi chöa xuoáng gioáng: 600 – 480 = 120 (ha)
Ñaùp soá: 120 ha.
CAÙCH 2:
Toång soá phaàn traêm xuoáng gioáng caû hai ñôït: 45% + 35% = 80%
Tæ soá phaàn traêm dieän tích chöa xuoáng gioáng: 100% - 80% = 20%
Dieän tích coøn laïi chöa xuoáng gioáng: 600  20% = 120 (ha)
Ñaùp soá: 120 ha.
124-.Moät tröôøng tieåu hoïc coù 1200 hoïc sinh, trong ñoù coù 47 % hoïc sinh nöõ. Hoûi tröôøng ñoù coù bao nhieâu
hoïc sinh nam?
Giaûi
Soá hoïc sinh nöõ cuûa tröôøng: 1200 47% = 564 (HS)
Soá hoïc sinh nam cuûa tröôøng: 1200 – 564 = 636 (HS)
Ñaùp soá: 636 hoïc sinh.
*.Hình hoïc.
*.HÌNH CHÖÕ NHAÄT:
 Muoán tính chu vi hình chöõ nhaät ta laáy soá ño chieàu daøi coäng soá ño chieàu roäng roài nhaân toång ñoù vôùi
2. P = (a + b)  2
 Muoán tính dieän tích hình chöõ nhaät ta laáy soá ño chieàu daøi nhaân vôùi soá ño chieàu roäng.
S = a  b.
 Muoán tính chieàu daøi ta laáy nöûa chu vi tröø ñi chieàu roäng. a = P : 2 – b
 Muoán tính chieàu roäng ta laáy nöûa chu vi tröø ñi chieàu daøi. b = P : 2 – a
 Muoán tính chieàu daøi ta laáy dieän tích chia cho chieàu roäng. a = S : b
 Muoán tính chieàu roäng ta laáy dieän tích chia cho chieàu daøi b = S : a
(P: chu vi ; S: dieän tích ; a: chieàu daøi ; b: chieàu roäng)
Moät soá ñieàu caàn löu yù:

 Hai ñöôøng cheùo hình chöõ nhaät caét nhau taïi ñieåm chính giöõa moãi ñöôøng vaø chia hình chöõ nhaät
thaønh 4 hình tam giaùc coù dieän tích baèng nhau.
 Moãi ñöôøng cheùo chia hình chöõ nhaät thaønh 2 hình tam giaùc coù dieän tích baèng nhau.
*.HÌNH VUOÂNG:
 Muoán tính chu vi hình vuoâng ta laáy caïnh nhaân vôùi 4. P=ax4
 Muoán tính dieän tích hình vuoâng ta laáy caïnh nhaân vôùi caïnh. S = a x a
 Muoán tính caïnh vình vuoâng ta laáy chu vi chia cho 4. a=P:4
(P: chu vi ; S: dieän tích ; a: caïnh)
 Hai ñöôøng cheùo hình vuoâng caét nhau taïi ñieåm chính giöõa moãi ñöôøng vaø taïo thaønh 4 goùc vuoâng.
Chia hình vuoâng ñoù thaønh 4 hình tam giaùc coù dieän tích baèng nhau.
 Moãi ñöôøng cheùo chia hình vuoâng thaønh 2 hình tam giaùc coù dieän tích baèng nhau.
*.HÌNH TAM GIAÙC:

Hình tam giaùc ta coù theå laáy baát cöù caïnh naøo laøm caïnh ñaùy, chieàu cao ñöôïc keû töø ñænh ñoái dieän
xuoáng vuoâng goùc vôùi caïnh ñaùy.
 Muoán tính dieän tích hình tam giaùc ta laáy ñaùy nhaân vôùi chieàu cao roài chia cho 2.
S = (a  h) : 2.
 Tính chieàu cao ta laáy 2 laàn dieän tích chia cho caïnh ñaùy. h = (S  2) : a
 Tính caïnh ñaùy ta laáy 2 laàn dieän tích chia cho chieàu cao. a = (S  2) : h
(S: dieän tích; a: caïnh ñaùy; h: chieàu cao)
 So saùnh dieän tích 2 hình tam giaùc ta caàn löu yù ñeán chieàu cao vaø caïnh ñaùy cuûa 2 hình tam giaùc ñoù.
 Hai hình tam giaùc coù dieän tích baèng nhau, neáu coù chieàu cao baèng nhau thì caïnh ñaùy cuõng baèng nhau
(hoaëc neáu coù caïnh daùy baèng nhau thì chieàu cao cuõng baèng nhau).
 Hai hình tam giaùc coù caïnh ñaùy baèng nhau vaø chieàu cao cuõng baèng nhau thì dieän tích cuõng baèng
nhau.
38
 Hai hình tam giaùc coù chieàu cao baèng nhau, caïnh ñaùy hình naøy gaáp caïnh ñaùy hình kia bao nhieâu laàn
thì dieän tích hình tam giaùc naøy gaáp dieän tích hình tam giaùc kia baáy nhieâu laàn.
 Dieän tích hình tam giaùc vuoâng baèng tích 2 caïnh goùc vuoâng chia cho 2.
 Hình tam giaùc coù:
- 3 goùc nhoïn thì 3 ñöôøng cao naèm trong hình tam giaùc.
- 1 goùc vuoâng thì 2 ñöôøng cao laø caïnh goùc vuoâng, ñöôøng cao coøn laïi naèm trong hình tam giaùc
vuoâng (keû töø ñænh goùc vuoâng).
Khi ta xem 1 caïnh goùc vuoâng laø chieàu cao thì caïnh goùc vuoâng coøn laïi chính laø caïnh ñaùy.
- 1 goùc tuø thì coù 2 ñöôøng cao naèm ngoaøi hình tam giaùc, ñöôøng cao coøn laïi naèm trong hình tam
giaùc ñoù (keû töø ñænh goùc tuø).
*.HÌNH THANG:
 Muoán tính dieän tích hình thang ta laáy trung bình 2 ñaùy nhaân vôùi chieàu cao (ñaùy lôùn coäng ñaùy beù roài
chia cho 2 nhaân vôùi chieàu cao). S = (a + b): 2  h
 Tính chieàu cao ta laáy 2 laàn dieän tích chia cho toång 2 ñaùy (hoaëc laáy dieän tích chia trung bình 2 ñaùy) h =
S  2 : (a + b) hoaëc h = S : (a+b)/2
 Tính trung bình 2 ñaùy ta laáy dieän tích chia cho chieàu cao. (a+b)/2 = S : h

 Khoaûng caùch 2 caïnh ñaùy chính laø chieàu cao cuûa hình thang.
 Hình thang vuoâng coù 1 caïnh beân vuoâng goùc 2 ñaùy. ( chính laø chieàu cao.)
Noái hai ñöôøng cheùo cuûa hình thang ta ñöôïc nhöõng caëp hình tam giaùc coù dieän tích baèng nhau. (nhö hình
veõ)
-Caùc caëp hình tam giaùc coù dieän tích baèng nhau:
- SACD = SBCD ; SDAB = SCAB (Chieàu cao baèng chieàu cao hình thang vaø coù ñaùy chung CD vaø AB.)
- SAID = SBID (Vì SADC – SIDC = SBDC – SBDC. )
A B
D C
*.HÌNH TROØN:
 Muoán tính chu vi hình troøn ta laáy ñöôøng kính nhaân vôùi 3,14 (hoaëc laáy baùn kính nhaân vôùi 2 roài nhaân
vôùi 3,14) P = d  3,14 (hoaëc P = R  2  3,14)
 Muoán tính dieän tích hình troøn ta laáy baùn kính nhaân vôùi baùn kinh roài nhaân vôùi 3,14.
S = R  R  3,14.
 Ñöôøng kính hình troøn baèng chu vi chia cho 3,14. (d = P : 3,14)
(P: chu vi ; S: dieän tích ; d: ñöôøng kính ; R: baùn kính)
*.HÌNH VAØNH KHAÊN:
 Dieän tích hình vaønh khaên baèng dieän tích hình troøn lôùn tröø ñi dieän tích hình troøn nhoû.
*.HÌNH HOÄP CHÖÕ NHAÄT:
 Dieän tích xung quanh hình hoäp chöõ nhaät baèng chu vi ñaùy nhaân cao.
Sxq = Pñaùy  c ( Sxq = (a + b)  2  c )
 Dieän tích toaøn phaàn baèng dieän tích xung quanh coäng vôùi dieän tích 2 maët ñaùy. Stp
= Sxq + (Sñaùy  2)
 Theå tích hình hoäp chöõ nhaät baèng soá ño chieàu daøi nhaân vôùi soá ño chieàu roäng nhaân vôùi chieàu cao
(hoaëc baèng dieän tích ñaùy nhaân cao) V=a  b  c
*.HÌNH LAÄP PHÖÔNG:

 Dieän tích xung quanh baèng dieän tích moät maët nhaân vôùi 4. Sxq= a  a  4
 Dieän tích toaøn phaàn baèng dieän tích moät maët nhaân vôùi 6. Stp= a  a  6
 Theå tích baèng soá ño cuûa caïnh nhaân vôùi caïnh roài nhaân vôùi caïnh.
V=a  a  a
*. HÌNH TRUÏ:
 Dieän tích xung quanh baèng chu vi ñaùy nhaân cao. Sxq= d  3,14  h.
 Dieän tích toaøn phaàn baèng dieän tích xung quanh coäng vôùi dieän tích 2 maët ñaùy.
39
 Theå tích hình truï baèng dieän tích ñaùy nhaân cao. V = R  R  3,14  h
Chuù yù: Tính theå tích caùc loaïi hình truï thaúng baèng dieän tích ñaùy nhaân vôùi chieàu cao.
. Chuù yù chung: Cuøng ñôn vò ño.
*. Baøi taäp:
125-.Cho tam giaùc ABC, em haõy keû theâm 1 ñoaïn thaúng ñeå coù 3 hình tam giaùc.
(Höôùng daãn: keû töø 1 ñænh ñeán 1 ñiieåm treân caïnh ñoái.)
126-.Trong hình beân coù bao nhieâu hình tam giaùc? Keå teân caùc hình ñoù.
A
C D E B
Coù 6 hình tam giaùc laø: ACD; ACE; ACB; ADE; ADB; AEB.
125A-.Moät mieáng ñaát hình chöõ nhaät. Bieát raèng khi theâm vaøo chieàu roäng 12m thì mieáng ñaát trôû thaønh
hình vuoâng vaø dieän tích seõ taêng theâm 1008m2.
Tính dieän tích mieáng ñaát hình chöõ nhaät luùc ban ñaàu.
Giaûi
Chieàu daøi mieáng ñaát hình chöõ nhaät laø:
1008 : 12 = 84 (m)
Chieàu roäng mieáng ñaát hình chöõ nhaät laø:
84 – 12 = 72 (m)
Dieän tích mieáng ñaát hình chöõ nhaät luùc ban
ñaàu laø: 84  72 = 6048 (m2)
12m 1008m2
126B-.Hình chöõ nhaät ABCD, coù chieàu daøi AB laø 14,5cm, chieàu roäng keùm hôn chieàu daøi 2,3cm. Treân
caïnh AB, ngöôøi ta laáy moät ñieåm M.
Tính dieän tích hình tam giaùc MCD. Neáu M di chuyeån ñeán moät ñieåm khaùc treân AB thì dieän tích hình tam
giaùc MCD seõ nhö theá naøo?
Giaûi M
A B
Chieàu roäng hình chöõ nhaät cuõng la øchieàu cao cuûa hình tam giaùc MCD:
14,5 – 2,3 = 12,2 (cm)
Dieän tích hình tam giaùc MCD laø: 14,5  12,2 : 2 = 88,45 (cm2)
Khi ñieåm M di chuyeån treân caïnh AB thì dieän tích hình tam giaùc MCD vaãn khoâng ñoåi. Vì noù cuõng coù ñaùy baèng chieàu daøi vaø ñöôøng cao chính laø chieàu
roäng cuûa hình chöõ nhaät ABCD. D C
Ñaùp soá: 88,45 cm2.
127-.Saân kho moät hôïp taùc xaõ hình vuoâng ñöôïc môû theâm hai beân: beân phaûi vaø beân traùi, moãi beân 3m,
neân dieän tích taêng theâm 69m2 (nhö hình veõ).
Tính dieän tích saân kho tröôùc khi môû theâm ?
3m 3m
Giaûi
2
Phaàn dieän tích taêng theâm ôû moät beân: 69 : 2 = 34,5 (m )
Caïnh saân kho hình vuoâng: 34,5 : 3 = 11,5 (m)
Dieän tích saân kho tröôùc khi môû theâm: 11,5  11,5 = 132,25 (m2)
Ñaùp soá: 132,25 m2
128-.Tính dieän tích cuûa phaàn coù chaám treân hình sau. Bieát raèng ñöôøng kính cuûa hình troøn lôùn baèng 12
cm. Em coù nhaän xeùt gì veà dieän tích phaàn coù chaám so vôùi dieän tích hình troøn lôùn? So saùnh dieän tích hình troøn
nhoû vôùi dieän tích hình troøn lôùn.
Giaûi
Baùn kính hình troøn lôùn: 12 : 2 = 6 (cm)
40
Dieän tích hình troøn lôùn: 6 6 
3,14 = 113,04 (cm2)
Ñöôøng kính hình troøn nhoû baèng baùn kính hình troøn lôùn, baèng 6cm.
Baùn kính hình troøn nhoû: 6 : 2 = 3 (cm)
Dieän tích 2 hình troøn nhoû: 3  
3 3,14 
2 = 56,52 (cm2) 12 cm
Dieän tích phaàn coù chaám: 113,04 - 56,52 = 56,52 (cm2)
Ñaùp soá: 56,52 cm2
Dieän tích phaàn coù chaám baèng phaân nöûa dieän tích hình troøn lôùn.
Dieän tích hình troøn lôùn gaáp: 113,04 : (56,52 : 2) = 4 (laàn)
Dieän tích hình troøn lôùn gaáp 4 laàn dieän tích hình troøn nhoû.
Toång & Tæ:

129-.Moät mieáng ñaát hình chöõ nhaät coù chu vi 168m. Bieát chieàu daøi gaáp 6 laàn chieàu roäng. Tính dieän
tích mieáng ñaát.
Giaûi
Nöûa chu vi mieáng ñaát hình chöõ nhaät: 168 : 2 = 84 (m)
Ta coù sô ñoà: Daøi :
84 m
Roäng:
Chieàu roäng mieáng ñaát: 84 : 7 = 12 (m)
Chieàu daài mieáng ñaát: 12  6 = 72 (m)
Dieän tích mieáng ñaát: 72  12 = 864 (m2)
Ñaùp soá: 864 m2
129B-.Moät hình chöõ nhaät ABCD (nhö hình veõ) coù chieàu roäng 30cm, chieàu daøi baèng 4/3 chieàu roäng. Treân
caïnh AB, ngöôøi ta laáy 1 ñieåm M. Treân caïnh CD, ngöôøi ta laáy moät ñieåm N, ñeå ñöôïc DN baèng 1/3 NC.
Tính dieän tích hình tam giaùc MDN vaø MNC.
*. Nhö baøi treân nhöng vôùi yeâu A M B

caàu khoâng laøm tính, em haõy so
saùnh dieän tích 2 hình tam giaùc MDN
vaø MNC.
Giaûi
 4/3 = 40 (cm)
Chieàu daøi caïnh DC:
Ta coù sô ñoà:
30
D C
DN: N
NC:
40 cm
Chieàu daøi ñoaïn DN: 40 : 4 = 10 (cm)
Chieàu daøi ñoaïn NC: 10 
3 = 30 (cm)
Dieän tích hình tam giaùc MDN: 10 
30 : 2 = 150 (cm2)
Dieän tích hình tam giaùc MNC: 30 
30 : 2 = 450 (cm2)
Ñaùp soá: Dieän tích hình tam giaùc MDN: 150 cm2
Dieän tích hình tam giaùc MNC: 450 cm2
130-.Cho hình tam giaùc ABC (nhö hình veõ). Ñieåm M laø ñieåm chính giöõa caïnh BC, treân AM laáy ñieåm I, ñeå
coù AI gaáp 2 laàn IM. Keùo daøi BI caét AC taïi K. So saùnh dieän tích 2 hình tam giaùc AIK vaø KIC. (Ñeà HSG caáp
tænh An Giang khoaûng 1983,…)
Giaûi M
SIBM = SICM (CM = MB, ñöôøng cao chung keû töø I) (1)
K
SABI = SIBM  2 (AI = IM  2, ñöôøng cao chung keû töø ñænh B) (2)
I
C B 41
Töø (1) vaø (2) SAIB = SIBC
Hai tam giaùc AIB vaø IBC coù ñaùy IB chung. ñöôøng cao keû töø A vaø C xuoáng BI baèng nhau.
Hai tam giaùc AIK vaø KIC coù ñaùy KI chung, 2 ñöôøng cao keû töø A vaø C xuoáng KI baèng nhau (chöùng minh treân) S AIK = SKIC
(ñieàu caàn chöùng minh)
*. Caùc pheùp tính veà soá ño Thôøi gian

BAÛNG ÑÔN VÒ ÑO THÔØI GIAN
THEÁ KÆ NAÊM THAÙNG NGAØY GIÔØ PHUÙT GIAÂY*
100 naêm 12 thaùng 30 ngaøy 24 giôø 60 phuùt 60 giaây 1/60 phuùt
-.1 naêm = 12 thaùng

*.1 naêm thöôøng = 365 ngaøy.
*.1 naêm nhuaän = 366 ngaøy. (naêm nhuaän thaùng 2 coù 29 ngaøy)
-.Caùc thaùng: Coù 31 ngaøy: 1; 3; 5; 7; 8; 10; 12
Coù 30 ngaøy: 4; 6; 9; 11
Rieâng thaùng 2 coù 28 ngaøy (naêm nhuaän coù 29 ngaøy)
-.1 tuaàn coù 7 ngaøy: Thöù hai, Thöù ba; Thöù tö, Thöù naêm, Thöù saùu, Thöù baûy vaø Chuùa nhaät.
(*)Ñôn vò nhoû hôn giaây laø: 1/10giaây; 1/100giaây; …
Trong baûng ñôn vò ño thôøi gian ta löu yù caùc ñôn vò giôø-phuùt-giaây, laø ñôn vò thöôøng gaëp nhöng laïi vieát
döôùi nhieàu daïng, chaúng haïn nhö: 4giôø25phuùt46 giaây, soá thaäp phaân (5,4 giôø), phaân soá (5/6 giôø), hoån soá (
3
2 giôø),… Cho neân khi thöïc hieän caùc pheùp tính veà soá ño thôøi gian, tuøy theo töøng tröôøng hôïp maø ta thöïc
4
hieän moät caùch hôïp lyù.
Ta caàn löu yù khi thöïc hieän caùc pheùp tính vôùi soá ño thôøi gian ñöôïc ghi döôùi daïng moät danh soá phöùc
(…giôø …phuùt …giaây).
*.Pheùp coäng:
Ta chuù yù saép xeáp coäng caùc soá cuøng ñôn vò vôùi nhau, khi hoaøn thaønh ta caàn bieán ñoåi caùc ñôn vò nhoû
sang ñôn vò lôùn hôn khi caàn thieát.
Ví duï: Thöïc hieän pheùp coäng:
4giôø 35phuùt 46giaây + 45phuùt 35 giaây = 5giôø 21phuùt 21giaây.
04giôø 35phuùt 46giaây

+ 45phuùt 35giaây
04giôø 80phuùt 81giaây = 5giôø 21phuùt 21giaây.
*.Pheùp tröø:
Töông töï nhö pheùp coäng, ta cuõng coäng theo töøng ñôn vò vaø bieát bieán ñoåi khi caàn thieát.
Ví duï: 3giôø 26phuùt 36giaây – 1giôø 35phuùt 26giaây = 1giôø 51phuùt 10giaây
3giôø 26phuùt 36giaây = 2giôø 86phuùt 36giaây

– 1giôø 35phuùt 26giaây
*.Pheùp nhaân:
Thöôøng thì chæ nhaân moät soá ño thôøi gian vôùi soá töï nhieân. Khi nhaân, ta nhaân töøng ñôn vò cuûa soá ño
thôøi gian vôùi soá töï nhieân ñoù, sau ñoù ta bieán ñoåi keát quaû vöøa tìm ñöôïc moät caùch hôïp lí, caàn thieát.
Ví duï: 3giôø 46phuùt 15giaây  4 = 15giôø 05phuùt

 4
12giôø 184phuùt 60giaây = 15giôø 05phuùt
42
*.Pheùp chia:
Ñoái vôùi pheùp chia, ta cuõng thöôøng gaëp chia moät soá ño thôøi gian vôùi soá töï nhieân. Ta cuõng chia töøng
ñôn vò cuûa soá ño thôøi gian vôùi soá töï nhieân ñoù. Caùi khoù ôû ñaây laø trong töøng pheùp chia nhoû ñoù laø pheùp chia
coù dö. Ta seõ tieán haønh nhö sau:
Ví duï: 6giôø 29phuùt 45giaây : 3 = 2giôø 9phuùt 53giaây.
6giôø 29phuùt 46giaây 3

2(dö) 2giôø 9phuùt 53giaây.
 60
120+46= 165giaây
15
0
ÔÛ ñaây, chuùng ta thaáy, 6 giôø ñöôïc chia heát cho 3, ta ñöôïc 2 giôø ôû thöông. Coøn 29 phuùt chia cho3, ñöôïc 9
phuùt, coøn dö 2. Ta phaûi ñoåi 2 phuùt (dö) sang giaây roài coäng vôùi 46 giaây, ta ñöôïc 165 giaây, chia cho 3, ta ñöôïc 53
giaây.
Neáu laø moät con soá naøo ñoù chia cho soá ño thôøi gian, tröôøng hôïp naøy baét buoäc chuùng ta phaûi ñoåi soá ño
thôøi gian veà caùch vieát döôùi daïng soá thaäp phaân (hoaëc phaân soá), roài ta môùi thöïc hieän pheùp tính moät caùch hôïp
lyù.
Ví duï: Moät ngöôøi ñi quaõng ñöôøng daøi 54km, heát 2giôø 15 phuùt. Hoûi moãi giôø ngöôøi ñoù ñi ñöôïc bao
nhieâu km?
Ta coù pheùp tính: 54 : 2giôø 15phuùt (khoâng thöïc hieän ñöôïc)
Ta phaûi ñoåi 2giôø 15phuùt = 2,25 giôø
Nhö vaäy, ta coù pheùp chia: 54 : 2,25 = 24 (km)
Coù tröôøng hôïp pheùp chia hai soá töï nhieân maø thöông laø soá ño thôøi gian.
Ví duï: Moät ngöôøi ñi xe ñaïp, moãi giôø ñi ñöôïc 12km. Bieát quaõng ñöôøng AB daøi 51km. Hoûi ngöôøi
ñoù ñi heát quaõng ñöôøng AB trong bao laâu?
Thôøi gian ngöôøi ñi xe ñaïp ñi heát quaõng ñöôøng AB:
51 : 12 = ? giôø.
Ta thöïc hieän pheùp chia nhö sau:
51 12
3 (dö) 4giôø 15phuùt
 60
180
60
0
*. Chuyeån ñoäng ñeàu

 Quaõng ñöôøng baèng vaän toác nhaân vôùi thôøi gian. S=vxt
 Vaän toác baèng quaõng ñöôøng chia cho thôøi gian. v=S:t
 Thôøi gian baèng quaõng ñöôøng chia cho vaän toác. t = S : v.
*.NGHÒCH CHIEÀU:
 Thôøi gian gaëp nhau baèng quaõng ñöôøng chia cho toång hai vaän toác.
t = S : ( v1 + v2)
*.CUØNG CHIEÀU:
 Thôøi gian ñuoåi kòp baèng khoaûng caùch chia cho hieäu hai vaän toác.
t = S : (v1 – v2) (v1>v2)
Chuù yù:
 Tìm thôøi gian gaëp nhau hay thôøi gian ñuoåi kòp ta phaûi xeùt 2 chuyeån ñoäng khôûi haønh cuøng moät luùc.
 Quaõng ñöôøng ñi ñöôïc tæ leä thuaän vôùi thôøi gian vaø cuõng tæ leä thuaän vôùi vaän toác.
 Quaõng ñöôøng khoâng ñoåi vaän toác tæ leä nghòch vôùi thôøi gian.
 Muoán tính vaän toác trung bình, chuù yù laø thôøi gian ñi phaûi baèng nhau.
43
*.Baøi taäp:
131-.Moät ngöôøi ñi xe löûa töø ga A ñeán ga B maát 3 giôø. Moãi giôø xe löûa ñi ñöôïc 30 km. Neáu ngöôøi ñoù ñi
oâ toâ töø ga A ñeán ga B, moãi giôø ñi ñöôïc 45 km thì seõ maát maáy giôø?
Giaûi
Quaõng ñöôøng AB daøi: 30  3 = 90 (km)
Moãi giôø ñi ñöôïc 45 km thì heát: 90 : 45 = 2 (giôø)
Ñaùp soá: 2 giôø.
Toång vaø Tæ:
132-.Moät ngöôøi ñi xe ñaïp töø A ñeán B vôùi vaän toác 10 km/giôø. Khi ñeán B ngöôøi ñoù lieàn trôû veà A baèng
xe maùy vôùi vaän toác 30 km/giôø. Thôøi gian caû ñi laãn veà laø 8 giôø.
Tính quaõng ñöôøng AB.
Giaûi
30
Cuøng moät quaõng ñöôøng thì vaän toäc tæ leä nghòch vôùi thôøi gian. Tæ soá thôøi gian cuûa löôït ñi so vôùi löôït veà laø:  3 . Coù nghóa laø
10
thôøi gian löôït ñi gaáp 3 laàn thôøi gian löôït veà.
Ta coù sô ñoà: Löôït ñi :
8 giôø
Löôït veà:
Thôøi gian ñi löôït veà: 8 : 4 = 2 (giôø)
Quaõng ñöôøng AB la: 30  2 = 60 (km)
Ñaùp soá: 60 km
133-.Quaõng ñöôøng AB daøi 32 km. Moät ngöôøi ñi töø A ñeán B, trong 2 giôø ñaàu ngöôøi ñoù ñi boä, trong 2
giôø sau ngöôøi ñoù ñi xe ñaïp ñeå ñeán B. Bieát raèng khi ñi xe ñaïp coù vaän toác gaáp 3 laàn vaän toác khi ñi boä. Tính
vaän toác khi ñi boä vaø vaän toác khi ñi xe ñaïp?
Giaûi
Ngöôøi ñoù ñi boä vaø ñi xe ñaïp cuøng thôøi gian laø giôø nhö nhau, maø vaän toác khi ñi xe ñaïp gaáp 3 laàn vaän toác ñi boä neân quaõng ñöôøng ñi xe ñaïp phaûi
gaáp 3 laàn quaõng ñöôøng ñi boä:

Ta coù sô ñoà: QÑ ñi xe ñaïp:
32 km
QÑ ñi boä:
Quaõng ñöôøng ñi boä 32 : 4 = 8 (km)
Vaän toác khi ñi boä: 8 : 2 = 4 (km/giôø)
Vaän toác khi ñi xe ñaïp: 4  3 = 12 (km/giôø)
Ñaùp soá: - Ñi boä: 4 km/giôø - Ñi xe ñaïp: 12 km/giôø.
Toång & Hieäu

134-.Moät oâ toâ vaø moät xe ñaïp khôûi haønh cuøng moät luùc: oâ toâ ñi töø A, xe ñaïp ñi töø B. Neáu oâ toâ vaø xe
ñaïp ñi ngöôïc chieàu nhau thì seõ gaëp nhau sau 2 giôø. Neáu oâ toâ vaø xe ñaïp ñi cuøng chieàu nhau thì oâ toâ seõ ñuoåi
kòp sau 4 giôø. Bieát raèng A caùch B laø 96km. Tính vaän toác cuûa oâ toâ vaø xe ñaïp.
Giaûi
Toång vaän toác cuûa hai xe laø: 96 : 2 = 48 (km/giôø)
Hieäu vaän toác cuûa hai xe laø: 96 : 4 = 24 (km/giôø)
Ta coù sô ñoà: VT oâ toâ:
VT xe ñaïp: 48
Hai laàn vaän toác xe ñaïp laø: 48 –24
24 = 24 (km/giôø)
Vaän toác xe ñaïp laø: km/giôø km/giôø
24 : 2 = 12 (km/giôø)
44
Vaän toác xe oâ toâ laø: 48 – 12 = 36 (km/giôø)
Ñaùp soá: -VT xe ñaïp: 12 km/giôø. -VT xe oâ toâ: 36 km/giôø.
Vaän toác trung bình

Löu yù khi tính Vaän toác trung bình. Tröôøng hôïp ñeà baøi cho bieát moät chuyeån ñoäng ñi vôùi 2 vaän toác
khaùc nhau, chæ tính ñöôïc vaän toác trung bình baèng caùch tính trung bình coäng cuûa 2 vaän toác ñaõ cho, chæ khi ñi
vôùi 2 vaän toác ñoù coù soá ño thôøi gian baèng nhau.
Coi chöøng, ñeà baøi cho ñi vôùi 2 quaõng ñöôøng baèng nhau thì khoâng theå tính vaän toác trung bình baèng
caùch tính trung bình coäng cuûa 2 vaän toác.
135-.Moät oâ toâ ñi töø ñòa ñieåm A ñeán ñòa ñieåm B. Nöûa thôøi gian ñaàu, oâ toâ ñi vôùi vaän toác 50km/giôø vaø
nöûa thôøi gian coøn laïi oâ toâ ñi vôùi vaän toác 35 km/giôø. Tính vaän toác trung bình cuûa oâ toâ treân suoát quaõng
ñöôøng AB.
Giaûi
Vaän toác trung bình cuûa oâ toâ treân suoát quaõng ñöôøng AB laø: (50 + 35) : 2 = 42,5 (km/giôø)
Ñaùp soá: 42,5 km/giôø.
136-.Bính ñi töø A ñeán B. Nöûa quaõng ñöôøng ñaàu Bính ñi vôùi vaän toác 40 km/giôø. Nöûa quaõng ñöôøng coøn
laïi Bính ñi vôùi vaän toác 30 km/giôø.
Tính vaän toác trung bình cuûa Bính treân suoát quaõng ñöôøng AB.
Giaûi
Giaû söû nöûa quaõng ñöôøng AB daøi 120 km, thì thôøi gian ñi nöûa quaõng ñöôøng ñaàu seõ laø:
120 : 40 = 3 (giôø)
Thôøi gian ñi nöûa quaõng ñöôøng sau seõ laø: 120 : 30 = 4 (giôø)
Toång thôøi gian ñi heát quaõng ñöôøng laø: 3 + 4 = 7 (giôø)
Vaän toác trung bình cuûa Bính treân suoát quaõng ñöôøng AB laø: 120 
2 : 7 = 34,29 km/giôø)
Ñaùp soá: 34,29 km/giôø.
137-.Hieän nay laø 12 giôø. Sau bao laâu, 2 kim ñoàng hoà seõ chaäp nhau?
Giaûi
Ta bieát raèng kim chæ phuùt chaïy nhanh hôn kim chæ giôø 12 laàn, vaø maët ñoàng hoà ñöôïc chia ñeàu nhau 12 khoaûng caùch giôø.
Hieäu soá phaàn baèng nhau cuûa vaän toác 2 kim laø: 12 – 1 = 11 (phaàn)
1
Thôøi gian ñeå 2 kim ñoàng hoà chaäp nhau laàn keá tieáp laø:12 : 11 = 1 giôø= 1giôø 5 phuùt 27 giaây
11
Ñaùp soá: 1 giôø 05 phuùt 27 giaây.
138-.Moät taøu tuaàn tieåu coù vaän toác 40 km/giôø, ñöôïc leänh tieán haønh trinh saùt phía tröôùc haïm ñoäi theo
phöông tieán cuûa haïm ñoäi vaø quay veà haïm ñoäi sau 3 giôø. Bieát vaän toác cuûa haïm ñoäi ñi vôùi vaän toác 24 km/giôø.
Hoûi taøu tuaàn tieåu töø khi baét ñaàu ñi ñöôïc khoaûng caùch bao xa ñeå trôû veà haïm ñoäi ñuùng thôøi gian quy
ñònh?
Giaûi
Sô ñoà höôùng daãn:
Toång quaõng ñöôøng cuûa taøu tuaàn tieåu vaø haïm ñoäi ñi gaáp 2 laàn khoaûng caùch caàn thieát cuûa taøu tuaàn tieåu phaûi ñi.
Hai laàn khoaûng caùch ñoù laø: (40 + 24)  3 = 192 (km)
Khoaûng caùch cuûa taøu tuaàn tieåu phaûi ñi laø: 192 : 2 = 96 (km)
Ñaùp soá: 96 km.
*. Tæ leä thuaän & Tæ leä nghòch

Tæ leä thuaän
139-.Moät ñoäi 12 hoïc sinh troàng ñöôïc 48 caây. Hoûi theo möùc ñoù moät lôùp goàm 45 hoïc sinh troàng ñöôïc bao
nhieâu caây
Giaûi
Soá caây moãi hoïc sinh troàng ñöôïc laø: 48 : 12 = 4 (caây)
Soá caây 45 hoïc sinh troàng ñöôïc laø: 4  45 = 180 (caây)
Ñaùp soá: 180 caây.
140-.May 24 caùi quaàn nhö nhau heát 48 m vaûi. Hoûi may 75 caùi quaàn cuøng loaïi ñoù caàn coù bao nhieâu meùt
vaûi?
Giaûi
Soá meùt vaûi may moät caùi quaàn: 48 : 24 = 2 (m)
Soá meùt vaûi may 75 caùi quaàn: 2  75 = 150 (m)
Ñaùp soá: 150 meùt.
141-.Muoán ñoùng 5 boä baøn gheá trong moät ngaøy, caàn 9 ngöôøi thôï moäc. Hoûi vôùi möùc ñoù, muoán ñoùng
10 boä baøn gheá nhö theá trong moät ngaøy phaûi caàn bao nhieâu ngöôøi thôï moäc?
Giaûi
45
10 boä baøn so vôùi 5 boä baøn thì gaáp: 10 : 5 = 2 (laàn)
Soá ngöôøi thôï caàn ñeå ñoùng 10 boä trong moät ngaøy: 9  2 = 18 (ngöôøi)
Ñaùp soá: 18 ngöôøi thôï.
142-.Söõa 8m ñöôøng trong moät buoåi, caàn 3 ngöôøi. Hoûi muoán söûa 40m ñöôøng vôùi möùc ñoù trong moät
buoåi thì caàn bao nhieâu ngöôøi ?
Giaûi
40 meùt ñöôøng so vôùi 8 meùt ñöôøng thì gaáp: 40 : 8 = 5 (laàn)
Soá ngöôøi caàn ñeå söûa 40 m ñöôøng trong moät buoåi: 3 5 = 15 (ngöôøi)
Ñaùp soá: 15 ngöôøi.
143-.Moãi hoïc sinh ñöôïc möôïn moät soá saùch nhö nhau. Lôùp 4A coù 45 hoïc sinh ñöôïc möôïn 90 quyeån saùch.
Lôùp 4B coù 43 hoïc sinh vaø lôùp 4C coù 47 hoïc sinh. Hoûi caû hai lôùp 4B vaø 4C ñöôïc möôïn bao nhieâu quyeån saùch?
Giaûi
Soá saùch moãi hoïc sinh möôïn: 90 : 45 = 2 (quyeån)
Toång soá hoïc sinh cuûa lôùp 4B vaø lôùp 4C: 43 + 47 = 90 (hoïc sinh)
Soá saùch caû hai lôùp 4B vaø 4C möôïn: 90  2 = 180 (quyeån)
Ñaùp soá: 180 quyeån.
Tæ leä nghòch
144-.Ñem gaïo trong thuøng ñoùng vaøo bao. Neáu ñoùng moãi bao 5 kg gaïo thì ñöôïc 6 bao. Hoûi ñoùng moãi bao
3kg thì ñöôïc bao nhieâu bao?
Giaûi
Soá kg gaïo coù trong thuøng: 5  6 = 30 (kg)
Soá bao ñeå ñoùng moãi bao 3 kg: 30 : 3 = 10 (bao)
Ñaùp soá: 10 bao.
145-.Möôøi boán (14) ngöôøi laøm xong moät con ñöôøng trong 5 ngaøy. Hoûi 35 ngöôøi laøm xong con ñöôøng aáy
trong bao nhieâu ngaøy? (söùc laøm nhö nhau)
Giaûi
Thôøi gian ñeå 1 ngöôøi laøm xong con ñöôøng: 5  14 = 70 (ngaøy)
Thôøi gian ñeå 35 ngöôøi laøm xong con ñöôøng: 70 : 35 = 2 (ngaøy)
Ñaùp soá: 2 ngaøy.
146-.Coù moät soá tieàn, neáu mua gaïo thôm vôùi giaù 3600 ñoàng moät kg thì ñöôïc 12kg gaïo. Neáu mua gaïo
thöôøng, giaù moãi kg 1800 ñoàng thì ñöôïc bao nhieâu kg gaïo?
Giaûi
Soá tieàn ñeå mua 12 kg gaïo thôm: 3 600  12 = 43200 (ñoàng)
Soá kg gaïo thöôøng mua ñöôïc: 43 200 : 1 800 = 24 (kg)
Ñaùp soá: 24 kg.
147-.Beáp aên cuûa moät tröôøng noäi truù döï tröõ gaïo ñuû cho 240 hoïc sinh aên 27 ngaøy. Coù 30 hoïc sinh ñeán
theâm nöõa. Hoûi soá gaïo treân ñuû duøng trong bao nhieâu ngaøy?
Giaûi
Toång soá hoïc sinh sau khi coù theâm: 240 + 30 = 270 (hoïc sinh)
Vôùi soá gaïo ñoù 1 hoïc sinh seõ aên trong: 27  240 = 6480 (ngaøy)
Thôøi gian ñeå 270 hoïc sinh aên heát soá gaïo: 6480 : 270 = 24 (ngaøy)
148-.Moät coâng tröôøng döï tröõ löông thöïc ñuû cho 1200 ngöôøi aên trong 35 ngaøy. Coù moät soá ngöôøi ñeán
theâm, neân soá löông thöïc ñoù chæ ñuû duøng trong 25 ngaøy. Tính soá ngöôøi môùi ñeán theâm.
Giaûi
Thôøi gian ñeå 1 ngöôøi aên heát soá gaïo döï tröõ: 35 1 200 = 42000 (ngaøy)
Soá ngöôøi aên heát löông thöïc trong 25 ngaøy: 42 000 : 25 = 1680 (ngöôøi)
Soá ngöôøi môùi ñeán theâm: 1680 – 1200 = 480 (ngöôøi)
149-. Coù 5 ngöôøi thôï may, may trong 7 ngaøy ñöôïc taát caû laø 140 caùi aùo. Hoûi vôùi 8 ngöôøi thôï may trong
9 ngaøy thì ñöôïc taát caû bao nhieâu caùi aùo? (naêng suaát laøm nhö nhau)
Toùm taét:
5 ngöôøi 7 ngaøy 140 caùi aùo
8 ngöôøi 9 ngaøy ? caùi aùo
Caùch höôùng daãn
46
thuaän thuaän
5 ngöôøi 7 ngaøy 140 aùo
(1) 5 ngöôøi 1 ngaøy 140 : 7 = 20 caùi aùo
(2) 1 ngöôøi 1 ngaøy 20 : 5 = 4 caùi aùo
(3) 1 ngöôøi 9 ngaøy 4  9 = 36 caùi aùo
(4) 8 ngöôøi 9 ngaøy 36  8 = 288 caùi aùo
Döïa vaøo sô ñoà bieán ñoåi veà soá caùi aùo ôû treân, gôïi yù ñeå HS ñi ñeán vôùi baøi giaûi nhö sau.
Giaûi
(1) Soá caùi aùo 5 ngöôøi thôï may trong 1 ngaøy.
140 : 7 = 20 (caùi aùo)
20 : 5 =4 (caùi aùo)
4x9 = 36 (caùi aùo)
36 x 8 = 288 (caùi aùo)
Ñaùp soá: 288 caùi aùo.
150-. Ngöôøi ta muoán xaây moät caên nhaø, caàn coù 5 ngöôøi thôï, moãi ngaøy laøm vieäc 8 giôø thì 40 ngaøy seõ
xaây xong. Vì muoán nhanh hôn, neân ngöôøi ta phaûi caàn ñeán 8 ngöôøi thôï, moãi ngaøy laøm vieäc 10 giôø.
Hoûi trong bao laâu seõ xaây xong caên nhaø noùi treân?
Toùm taét:
5 ngöôøi thôï 8 giôø/ ngaøy 40 ngaøy
8 ngöôøi thôï 10 giôø/ ngaøy ? ngaøy
nghòch
nghòch
5 ngöôøi thôï 8 giôø/ ngaøy 40 ngaøy
(1) 5 ngöôøi thôï 1 giôø/ ngaøy 40  8 = 320 ngaøy
(2) 1 ngöôøi thôï 1 giôø/ ngaøy 320  5 = 1 600 ngaøy
(3) 1 ngöôøi thôï 10 giôø/ ngaøy 1 600 : 10 = 160 ngaøy
(4) 8 ngöôøi thôï 10 giôø/ ngaøy 160 : 8 = 20 ngaøy
Giaûi
(1) Soá ngaøy 5 ngöôøi thôï, laøm vieäc moãi ngaøy 1 giôø ñeå xaây xong caên nhaø.
40  8 = 320 (ngaøy)
320  5 = 1 600 (ngaøy)
1 600 : 10 = 160 (ngaøy)
160 : 8 = 20 (ngaøy)
47
151-.Coù 5 ngöôøi thôï moäc, laøm xong 2 chieác thuyeàn phaûi maát 20 ngaøy. Hoûi vaäy coù 8 ngöôøi thôï, laøm
xong 3 chieác thuyeàn thì phaûi maát bao nhieâu ngaøy? (naêng suaát laøm nhö nhau)
Toùm taét:
5 ngöôøi thôï 2 thuyeàn 40 ngaøy
8 ngöôøi thôï 3 thuyeàn ? ngaøy

nghòch
thuaän
5 ngöôøi thôï 2 thuyeàn 40 ngaøy
(1) 5 ngöôøi thôï 1 thuyeàn 40 : 2 = 20 ngaøy
(2) 1 ngöôøi thôï 1 thuyeàn 20  5 = 100 ngaøy
(3) 1 ngöôøi thôï 3 thuyeàn 100  3 = 300 ngaøy
(4) 6 ngöôøi thôï 3 thuyeàn 300 : 6 = 50 ngaøy
Giaûi
(1) Thôøi gian 5 ngöôøi thôï laøm xong 1 chieác thuyeàn.
40 : 2 = 20 (ngaøy)
20 x 5 = 100 (ngaøy)
100 x 3 = 300 (ngaøy)
300 : 6 = 50 (ngaøy)
*. Giaû thieát taïm

149-. Vöøa gaø vöøa choù 36 con.
Boù laïi cho troøn ñeám ñuû 100 chaân.
Hoûi coù bao nhieâu con gaø vaø bao nhieâu con choù?
Giaûi
CAÂCH 1:
Giaû söû 36 con, taát caû ñeàu laø choù, thì soá chaân seõ laø: 4  36 = 144 (chaân)
Soá chaân cuûa moãi con gaø coù theâm: 4 – 2 = 2 (chaân)
Toång soá chaân dö ra: 144 – 100 = 44 (chaân)
Soá gaø laø: 44 : 2 = 22 (con gaø)
Soá choù laø: 36 – 22 = 14 (con choù)
Ñaùp soá: 22 con gaø ; 14 con choù.
CAÂCH 2:
Giaû söû 36 con, taát caû ñeàu laø gaø, thì soá chaân seõ laø: 2 36 = 72 (chaân)
Soá chaân cuûa moãi con choù bò maát ñi: 4 – 2 = 2 (chaân)
Toång soá chaân maát ñi: 100 – 72 = 28 (chaân)
Soá choù laø: 28 : 2 = 14 (con gaø)
Soá gaø laø: 36 –14 = 22 (con choù)
Ñaùp soá: 22 con gaø ; 14 con choù.
150-.Trong moät nhaø xe coù: xe lam vaø xe oâ toâ, ñeám caû 2 loaïi xe thì ñöôïc taát caû laø 40 chieác, vaø 148
baùnh xe. Bieát raèng xe lam coù 3 baùnh, xe oâ toâ coù 4 baùnh.
Hoûi moãi loaïi coù bao nhieâu chieác xe?
48
Giaûi
Giaû söû taát caû ñeàu laø xe oâ toâ thì soá baùnh xe seõ laø: 40 
4 = 160 (baùnh xe)
Soá baùnh xe cuûa moãi chieáaõe lam ñöôïc theâm laø: 4 – 3 = 1 (baùnh xe)
Soá baùnh xe seõ dö ra chính baèng vôùi soá xe lam: 160 – 148 = 12 (xe lam)
Soá xe oâ toâ laø: 40 – 12 = 28 (xe oâtoâ)
Ñaùp soá: -Xe oâtoâ: 28 chieác ; -Xe lam: 12 chieác.
*.Nhöõng daïng toaùn khaùc.

151-.Coù 3 ñoäi coâng nhaân: Ñoäi Moät coù 219 ngöôøi, ñoäi Hai keùm ñoäi Moät 17 ngöôøi nhöng laïi nhieàu hôn
ñoäi Ba 21 ngöôøi. Hoûi caû 3 ñoäi coù bao nhieâu ngöôøi ?
Giaûi
Soá coâng nhaân cuûa ñoäi Hai laø: 219 – 17 = 202 (ngöôøi)
Soá coâng nhaân ñoäi Ba laø: 202 – 21 = 181 (ngöôøi)
Soá coâng nhaân caû 3 ñoäi laø: 219 + 202 + 181 = 602 (ngöôøi)
152-.Moät cô sôû saûn xuaát duïng cuï maùy. Thaùng thöù nhaát saûn xuaát ñöôïc 256 duïng cuï, thaùng thöù hai saûn
xuaát gaáp ñoâi thaùng thöù nhaát, thaùng thöù ba saûn xuaát baèng toång soá duïng cuï cuûa 2 thaùng ñaàu. Hoûi caû 3
thaùng cô xöôûng ñoù saûn xuaát ñöôïc bao nhieâu duïng cuï?
Giaûi
Soá duïng cuï thaùng thöù hai saûn xuaát ñöôïc: 256 
2 = 512 (duïng cuï)
Soá duïng cuï thaùng thöù ba saûn xuaát ñöôïc; 256 + 512 = 768 (duïng cuï)
Soá duïng cuï saûn xuaát caû 3 thaùng ñöôïc: 256 + 512 + 768 = 1536 (duïng cuï)
Ñaùp soá: 1536 duïng cuï.
153-. Cöûa haøng löông thöïc coù 4 taán gaïo vaø boät mì. Sau khi baùn khoái löôïng gaïo vaø khoái löôïng boät
maènh nhau thì coøn laïi 1700 kg gaïo vaø 1000 kg boät mì.
Hoûi ban ñaàu cöûa haøng ñoù coù bao nhieâu kg gaïo vaø bao nhieâu kg boät mì ?
Giaûi
Caùch 1:
Ñoåi ra kg: 4 taán = 4000 kg
Soá kg gaïo vaø boät mì coøn laïi: 1700 + 1000 = 2700 (kg)
Toång soá gaïo vaø boät mì ñaõ baùn laø: 4000 – 2700 = 1300 (kg)
Soá kg boät mì cuõng nhö gaïo ñaõ baùn laø: 1300 : 2 = 650 (kg)
Soá kg boät mì cöûa haøng ñoù coù laø: 650 + 1000 = 1650 (kg)
Soá kg gaïo cöûa haøng ñoù coù laø: 650 + 1700 = 2350 (kg)
Ñaùp soá: Gaïo: 2350 kg ; Boät mì: 1650 kg.
Caùch 2:
Cöûa haøng ñoù coù soá gaïo hôn soá boät mì laø: 1700 – 1000 = 700 (kg)
Ta coù sô ñoà: Gaïo:
Boät mì: 4 taán = 4000
Hai laàn khoái löôïng cuûa boät mì laø: 4000 – 700 = 3300 (kg)
700 kg
Soá kg boät mì cöûa haøng ñoù coù laø: 3300 : 2 = 1650 (kg) kg
Soá kg gaïo cöûa haøng ñoù coù laø: 4000 – 1650 = 2350 (kg)
Ñaùp soá: Gaïo: 2350 kg ; Boät mì: 1650 kg.
154-. Tyù, Söûu, Daàn, Meïo coù taát caû 74 vieân bi. Bieát Tyù, Söûu vaø Daàn coù 47 vieân bi. Tyù vaø Meïo coù
39 vieân. Tyù vaø Söûu coù 27 vieân bi.
Tính soá bi cuûa moãi baïn.
Giaûi
Soá bi cuûa Meïo laø: 74 – 47 = 27 (vieân)
Soá bi cuûa Tyù laø: 39 – 27 = 12 (vieân)
Soá bi cuûa Söûu laø: 27 – 12 = 15 (vieân)
Soá bi cuûa Daàn laø: 47 – 27 = 20 (vieân)
Ñaùp soá: Tyù: 12 vieân ; Söûu: 15 vieân ; Daàn: 20 vieân ; Meïo: 27 vieân.
155-.Trong vöôøn coù 75 caây vöøa cam, vöøa chanh, vöøa böôûi. Soá caây cam vaø soá caây chanh laø 58 caây. Soá
caây böôûi ít hôn soá caây cam laø 9 caây. Hoûi coù bao nhieâu caây cam, caây chanh, caây böôûi?
Giaûi
Soá caây böôûi trong vöôøn laø: 75 – 58 = 17 (caây)
Soá caây cam trong vöôøn laø: 17 + 9 = 26 (caây)
Soá caây chanh trong vöôøn laø: 58 – 26 = 32 (caây)
Ñaùp soá: Cam: 26 caây ; Chanh: 32 caây ; Böôûi: 17 caây.
156-.Toång cuûa ba soá baèng 7. Toång cuûa soá thöù nhaát vaø soá thöù hai baèng 3,77. Toång cuûa soá thöù hai vaø
soá thöù ba baèng 5,68. Haõy tìm moãi soá ñoù.
Giaûi
Soá thöù ba laø: 7 – 3,77 = 3,23
Soá thöù hai laø: 5,68 – 3,23 = 2,45
Soá thöù nhaát laø: 3,77 – 2,45 = 1,32
Ñaùp soá: Soá thöù nhaát: 1,32
49
Soá thöù hai: 2,45
Soá thöù ba: 3,23
157-.Tìm moät soá. Bieát raèng laáy soá ñoù nhaân vôùi 63 roài tröø ñi 11963, ñöôïc bao nhieâu nhaân vôùi 4 roài
coäng vôùi 8756 thì ñöôïc 11304.
HD: 

- 11963 4 + 8 756
63
? 11 304
: 63 + 11963 :4 - 8 756
Giaûi
Soá tröôùc khi coäng vôùi 8756 laø: 11304 – 8756 = 2548
Soá tröôùc khi nhaân vôùi 4 laø: 2548 : 4 = 637
Soá tröôùc khi tröø ñi 11963 laø: 637 + 11963 = 12600
Soá caàn tìm laø: 12600 : 63 = 200
Ñaùp soá: 200
158-. a/.Tìm soá töï nhieân. Bieát raèng laáy soá ñoù nhaân vôùi 4, roài tröø ñi 6, coäng vôùi 12, ñöôïc bao nhieâu
chia cho 2 thì ñöôïc keát quaû laø 13.
b/.Tìm moät soá. Bieát raèng neáu laáy soá ñoù tröø ñi 4 roài chia cho 3 ñöôïc bao nhieâu ñem nhaân vôùi 2
roài coäng 1 thì ñöôïc 5
(Töông töï baøi treân)
Ñaùp soá: a/. 5 b/. 10
159-.Ñeå ñaùnh soá trang moät quyeån saùch daøy 100 (200) trang, ta phaûi duøng bao nhieâu chöõ soá?
Giaûi
Coù 9 soá töø 1 ñeán 9, moãi soá coù 1 chöõ soá.
Caùc soá töø 10 ñeán 99 coù: 99 – 10 + 1 = 90 (soá), moãi soá coù 2 chöõ soá.
Soá 100 coù 3 chöõ soá.
Soá chöõ soá ñeå ñaùnh soá trang quyeån saùch daøy 100 trang laø:
9 + 90 2 + 3 = 192 (chöõ soá)
Ñaùp soá: 192 chöõ soá.
160-. Hieäu cuûa hai soá baèng 12. Thöông cuûa hai soá ñoù baèng 1 vaø coøn dö. Tìm soá dö.
Giaûi
Goïi a vaø b laø hai soá coù hieäu baèng 12: (a – b =12).
Ta coù theå vieát: a = b + 12 hay a = b  1 + 12.
Ta thaáy ngay thöông cuûa a vaø b laø 1 coøn dö 12.
Ñaùp soá: Soá dö laø 12.
161-.Tìm moät soá. Bieát raèng laáy soá ñoù chia cho 123 thì ñöôïc thöông laø 46 vaø coù soá dö lôùn nhaát.
Giaûi
Pheùp chia coù soá chia laø 123, soá dö lôùn nhaát seõ laø 122.
Soá caàn tìm laø: 46  123 + 122 = 5780
Ñaùp soá: 5780.
162-.Haõy ñieàn vaøo daáu (*) trong soá 36* ñeå soá naøy.
a-. Chia heát cho 2.
b-. Chia heát cho 3.
c-. Vöøa chia heát cho 2 vaø vöøa chia heát cho 3.
Giaûi
a/.Ñeå 36* chia heát cho 2 thì (*) phaûi laø cac soá 0, 2, 4, 6, 8. Vaäy caùc soá ñoù laø:
360; 362; 364; 366; 368
b/.Ñeå 36* chia heát cho 3, thì toång 3+6+(*) phaûi chia heát cho 3.Vaäy caùc soá ñoù laø:
360; 363; 366; 369 (coù theå duøng phöông phaùp thöû choïn).
c/.Qua keát quaû 2 caâu a vaø b. Caùc soá vöøa chia heát cho 2 vaø vöøa chia heát cho 3 laø:
360 vaø 366
163-.Ñeå ñaùnh soá trang moät quyeån saùch, ngöôøi ta ñaõ söû duïng heát 222 chöõ soá. Hoûi quyeån saùch ñoù
daøy bao nhieâu trang? (khoâng keå bìa).
Giaûi
Duøng 222 chöõ soá ñeå ñaùnh soá trang moät quyeån saùch, neân soá trang quyeån saùch aáy khoâng quaù 222 trang.
Coù 9 trang töø 1 ñeán 9, moãi trang coù 1 chöõ soá.
Coù 90 trang töø 10 ñeán 99 (99-10+1=90), moãi trang coù 2 chöõ soá
3 soá caàn laø:
Ñeán trang 99 thì soá chöõ 9+2  90 = 189 (chöõ soá)
Soá chöõ soá coøn thieáu laø: 222 – 189 = 33 (chöõ soá)
Nhöõng trang tieáp theo töø 100 ñeán 222, moãi trang coù 3 chöõ soá.
2 trang coøn thieáu laø:
Soá 33 : 3 = 11 (trang)
4 laø:
Soá trang cuûa quyeån saùch 9 + 90 + 11 = 110 (trang)
Ñaùp soá: 110 trang.
2
164-.Vôùi 3caùc chöõ soá 1, 2, 3, 4.Neáu
Em ta laáyvieát
haõy soá 1caùc
laømsoá
haøng
coù traêm
3 chöõthìsoá
ta ñöôïc
khaùc6nhau. Ñöôïc bao nhieâu soá?
1 Höôùng daãn: soá theo sô ñoà hình caây, nhö: 123; 124; 132; 134;
4 ñeå tìm142;
Daïng baøi naøy neân duøng sô ñoà hình caây 143.
ra keát quaû, noù seõ haïn cheá ñöôïc sai soùt.
2 50
4
3
3
1
4
1
Neáu ta laáy soá 2 laøm haøng traêm thì ta ñöôïc 6
2 3 soá theo sô ñoà hình caây, nhö: 213; 214; 231; 234;
4 241; 243
1
4 2
1 3
4
1
4 341; 342
1
4 2
1 2
3
1
3 431; 432
1
Giaûi
Vôùi 4 chöõ soá 1, 2, 3, 4 ta laäp 3
ñöôïc caùc soá coù 3 chöõ soá khaùc nhau laø: 123; 124; 132; 134; 142; 143; 213; 214; 231; 234; 241; 243; 312; 314; 321; 324; 341; 342; 412; 413; 421; 423; 431;
432. Nhö vaäy ta coù 24 soá.
2
165-.Vôùi caùc chöõ soá 0, 1, 2, 3. Em haõy vieát caùc soá coù 3 chöõ soá khaùc nhau. Ñöôïc bao nhieâu soá?
Höôùng daãn: Töông töï nhö baøi treân, nhöng vôùi chöõ soá 0 ta khoâng theå choïn laøm haøng traêm.
166-.Em haõy vieát soá lôùn nhaát (soá nhoû nhaát) coù 10 chöõ soá khaùc nhau.
Ñaùp soá: 9876543210 ; 1023456789.
167-.Coù 3 chöõ soá 1, 2, 3. Vieát ñöôïc bao nhieâu soá coù 3 chöõ soá khaùc nhau. Tính toång taát caû caùc soá ñoù.
Giaûi
Vôùi 3 chöõ soá 1; 2; 3 ta vieát ñöôïc 6 soá coù 3 chöõ soá khaùc nhau laø: 123; 132; 213; 231; 312; 321.
Toång caùc soá ñoù laø: 123 + 132 + 213 + 231 + 312 + 321 =
(123 + 321) + (132 + 312) + (213 + 231) =
444 + 444 + 444 =
444  3 = 1332
Ñaùp soá: Vieát ñöôïc 6 soá. Toång laø 1332.
168-.Coù 3 chöõ soá 0, 1, 2. Vieát ñöôïc bao nhieâu soá coù 3 chöõ soá khaùc nhau?
Giaûi
Vôùi 3 chöõ soá 0; 1; 2 ta vieát ñöôïc 4 soá coù 3 chöõ soá khaùc nhau laø: 102; 120; 201 vaø 210
169-.Khi vieát taát caû caùc soá töï nhieân töø 1 ñeán 100, ngöôøi ta phaûi vieát:
a-. Bao nhieâu chöõ soá.
b-. Bao nhieâu chöõ soá 1.
c-. Bao nhieâu chöõ soá 0.
Giaûi
a/.Töø 1 ñeán 9 coù : 9 - 1 + 1= 9 soá coù 1 chöõ soá
Töø 10 ñeán 99 coù: 99 – 10 + 1 = 90 soá coù 2 chöõ soá
Soá 100 coù 3 chöõ soá.
Ñeå vieát töø 1 ñeán 100 ngöôøi ta phaûi duøng: 9 + 90  2 + 3 = 192 (chöõ soá)
51
b/.Caùc soá töø 1 ñeán 9 coù 1 chöõ soá 1.
Caùc soá töø 10 ñeán 99 coù:
-Chöõ soá 1 ôû haøng chuïc goàm: 10 chöõ soá 1 (10; 11; 12;…….;18; 19)
Chöõ soá 1 ôû haøng ñôn vò goàm: 9 chöõ soá 1 (11; 21; 31; …….; 81; 91)
Soá 100 coù 1 chöõ soá 1.
Ñeå vieát töø 1 ñeán 100 ngöôøi ta phaûi duøng: 1 + 10 + 9 + 1 = 21 (chöõ soá 1)
c/.Caùc soá töø 1 ñeán 9 khoâng coù chöõ soá 0.
Caùc soá töø 10 ñeán 99 khoâng coù chöõ soá 0 ôû haøng chuïc, ôû haøng ñôn vò coù 9 chöõ soá 0 (10; 20; 30; ……; 80; 90)
Soá 100 coù 2 chöõ soá 0.
Ñeå vieát töø 1 ñeán 100 ngöôøi ta phaûi duøng: 9 + 2 = 11 (chöõ soá 0)
Ñaùp soá: a/. 192 chöõ soá b/. 21 chöõ soá 1 c/. 11 chöõ soá 0
170-.Moät soá coù 4 chöõ soá, boán chöõ soá ñoù laø 4 soá töï nhieân lieân tieáp ñöôïc xeáp töø beù ñeán lôùn. Neáu
4 chöõ soá ñoù ñöôïc xeáp theo thöù töï ngöôïc laïi thì soá môùi seõ taêng theâm bao nhieâu ñôn vò so vôùi soá cuõ?
Giaûi
Soá coù 4 chöõ soá laø caùc soá töï nhieân lieân tieáp ñöôïc xeáp töø beù ñeán lôùn laø caùc soá: 1234, 2345, 3456, 4567, 5678, 6789. Giaû söû ta laáy soá 1234 laøm ví
duï, thì khi xeáp theo thöù töï ngöôïc laïi ta ñöôïc soá 4321. Hieäu cuûa 2 soá ñoù laø: 4321 – 1234 = 3087
Töông töï caùc soá khaùc ta ñeàu ñöôïc keát quaû laø 3087.
Ñaùp soá: 3087.
171-.Haõy ñieàn soá vaøo oâ troáng sao cho toång 3 oâ lieàn nhau baèng 50.
27 12
Em coù nhaän xeùt gì veà daõy soá treân.
Giaûi
Ñeå toång 3 oâ lieân tieáp coù toång laø 50. Vaäy oâ ôû giöõa 27 vaø 12 laø: 50
– (27 + 12) = 11
12 27 11 12 27 11 12 27 11 12 27 11 12 27 11 12 27 11 12 27
Daõy soá treân ñöôïc laäp laïi theo thöù töï caùc soá 12, 27 vaø 11 cho ñeán heát.
172-.Cho baêng oâ sau goàm 100 oâ.

35 18 17 …………………………………
Haõy ñieàn soá thích hôïp vaøo oâng troáng sao cho toång cuûa 4 oâ lieàn nhau baèng 95.Tính:
a-. Toång caùc soá treân baêng oâ.
b*. Toång caùc chöõ soá treân baêng oâ.
c*. Soá ñieàn ôû oâ thöù 100 laø soá naøo?
Giaûi
Daõy oâ soá treân laø:
25 35 17 18 25 35 17 18 25 35 17 18 25 35 …………………………
a/. Baêng oâ treân goàm 100 oâ . Vaäy 100 oâ noù gaáp 4 oâ, baèng soá laàn laø: 100 : 4 = 25 (laàn)
Toång caùc soá treân baêng oâ laø: 95 
25 = 2375
b/.Toång caùc chöõ soá treân 4 oâ lieàn nhau laø: 2+5+3+5+1+7+1+8 = 32
Toång caùc chöõ soá treân baêng oâ laø: 32 
25 = 800
c/.Soá 100 chia heát cho 4 ñöôïc thöông laø 25, töùc laø daõy soá treân ñöôïc laäp laïi 25 laàn cuûa 4 soá theo thöù töï laø 25, 35, 17, 18. Neân ôû oâ thöù 100 seõ laø oâ
chöùa soá 18.
Ñaùp soá: a/. 2375 b/. 800 c/. 18
173-.Hai chò em coù taát caû 98 quaû cam. Em noùi: “Chò cho toâi 6 quaû cam thì soá cam cuûa toâi seõ baèng
cuûa chò.”
Hoûi moãi ngöôøi coù bao nhieâu quaû cam ?
Giaûi
Soá cam cuûa chò nhieàu hôn cuûa em laø: 6  2 = 12 (quaû)
Ta coù sô ñoà:
Chò:
Em: 12 quaû 98 quaû
Hai laàn soá cam cuûa em: 98 – 12 = 86 (quaû)
Soá cam cuûa em: 86 : 2 = 43 (quaû)
Soá cam cuûa chò: 98 – 43 = 55 (quaû)
Ñaùp soá: Em 43 quaû cam
Chò 55 quaû cam.
52
174-. Cho 5 * 5 * 5 * 5 * 5.
Haõy thay caùc daáu * baèng daáu pheùp tính thích hôïp ñeå ñöôïc keát quaû cuoái cuøng laø 55, laø 100.
Giaûi
Keát quaû laø 55: 5  5 + 5  5 + 5 = 55
Keát quaû laø 100: 5  5  5 – 5  5 = 100
175-. Cho 1 * 2 * 3 * 4 * 5.
Haõy thay caùc daáu * baèng daáu pheùp tính vaø vieát theâm daáu ngoaëc ñôn moät caùch thích hôïp ñeå ñöôïc keát
quaû cuoái cuøng laø 100.
Giaûi
1  (2 + 3)  4  5 = 100
176-.Moät ngöôøi boá coù moät ñöùa con trai vaø moät ñöùa con gaùi. Hieän nay boá 38 tuoåi, con trai 11 tuoåi. Bieát
raèng 18 naêm sau thì tuoåi cuûa boá baèng toång soá tuoåi cuûa hai ngöôøi con. Hoûi ngöôøi con gaùi hieän nay bao nhieâu
tuoåi?
Giaûi
18 naêm sau, thì:
Tuoåi cuûa boá laø: 38 + 18 = 56 (tuoåi)
Tuoåi cuûa ngöôøi con trai laø: 11 + 18 = 29 (tuoåi)
Tuoåi cuûa ngöôøi con gaùi laø: 56 – 29 = 27 (tuoåi)
Tuoåi cuûa ngöôøi con gaùi hieän nay: 27 – 18 = 9 (tuoåi)
Ñaùp soá: 9 tuoåi.
177-.Vöôøn tröôøng hình chöõ nhaät coù chieàu daøi hôn hai laàn chieàu roäng laø 4m, nhöng laïi ít hôn ba laàn
chieàu roäng laø 11m.
Tính dieän tích cuûa vöôøn tröôøng.
Giaûi
Ta coù sô ñoà:
Chieàu daøi: 4m 11m
Chieàu roäng:
Chieàu roäng vöôøn tröôøng: 4 + 11 = 15 (m)

Chieàu daøi vöôøn tröôøng: 15  2 + 4 = 34 (m)
Dieän tích vöôøn tröôøng: 34  15 = 510 (m2)
Ñaùp soá: 510 m2
178-.Treân baøn coù moät ñóa ñöïng xoaøi. Ngöôøi chò laáy ñi ½ soá xoaøi, ngöôøi em laáy ½ soá xoaøi coøn laïi vaø
laáy theâm 2 quaû nöõa thì khoâng coøn traùi naøo. Hoûi ban ñaàu treân ñóa coù bao nhieâu quaû xoaøi?
Giaûi
Soá quaû xoaøi tröôùc khi ngöôøi em laáy ñi: 2  2 = 4 (quaû)
Soá quaû xoaøi coù treân ñóa luùc ban ñaàu: 4  2 = 8 (quaû)
Ñaùp soá: 8 quaû.
179-.Trong loï coù taát caû 50 vieân bi, keå caû 3 maøu: ñoû, xanh vaø traéng. Bieát soá bi ñoû vaø bi xanh laø 32
vieân; soá bi xanh vaø soá bi traéng laø 35 vieân. Hoûi moãi loaïi coù bao nhieâu vieân bi?
Giaûi
CAÙCH 1:
Soá vieân bi maøu traéng laø: 50 – 32 = 18 (vieân bi)
Soá vieân bi maøu xanh laø: 35 – 18 = 17 (vieân bi)
Soá vieân bi maøu ñoû laø: 32 – 17 = 15 (vieân bi)
Ñaùp soá: Bi xanh: 17 vieân; Bi ñoû: 15 vieân; Bi traéng: 18 vieân
CAÙCH 2:
Soá vieân bi maøu xanh laø: (32 + 35) – 50 = 17 (vieân bi)
Soá vieân bi maøu ñoû laø: 32 – 17 = 15 (vieân bi)
Soá vieân bi maøu traéng laø: 35 – 17 = 18 (vieân bi)
Ñaùp soá: Bi xanh: 17 vieân; Bi ñoû: 15 vieân; Bi traéng: 18 vieân
180-.Lôùp 5A coù 32 hoïc sinh tham gia 3 moân theå thao:Caàu loâng, boùng ñaù vaø chaïy xa. Bieát soá hoïc sinh
tham gia 2 moân boùng ñaù vaø caàu loâng laø 20 em; tham gia 2 moân chaïy xa vaø caàu loâng laø 18 em (moãi em chæ
tham gia moät moân theå thao).
Hoûi moãi moân theå thao coù bao nhieâu hoïc sinh tham gia ?
(Töông töï: caàu loâng: 6 HS; chaïy xa: 12 HS; boùng ñaù: 14 HS)
180a-.Trong loï ñöïng taát caû 52 vieân bi, goàm 4 maøu laø: Xanh, Ñoû, Vaøng, Traéng. Bieát toång soá bi Xanh vaø
Ñoû laø 22 vieân; Vaøng vaø Ñoû laø 26 vieân; Traéng vaø Ñoû laø 28 vieân.
Hoûi moãi loaïi coù bao nhieâu vieân bi?
Giaûi
Hai laàn soá bi ñoû laø:(22 + 26 + 28) – 52 = 24 (vieân)
53
Soá bi ñoû laø: 24 : 2 = 12 (vieân)
Soá bi xanh laø: 22 – 12 = 10 (vieân)
Soá bi vaøng laø: 26 – 12 = 14 (vieân)
Soá bi traéng laø: 28 – 12 = 16 (vieân)
Ñaùp soá: Bi ñoû: 12 vieân; Bi xanh: 10 vieân;
Bi vaøng: 14 vieân; Bi traéng: 16 vieân.
180b-.Hoàng ñi chôï mua duïng cuï hoïc taäp,goàm: vôû, buùt vaø baûng. Bieát giaù tieàn quyeån vôû vaø caây buùt
giaù 3500 ñoàng, tieàn caây buùt vaø taám baûng giaù 4100 ñoàng, tieàn taám baûng vaø quyeån vôû giaù 4600 ñoàng.
Hoûi moãi loaïi giaù laø bao nhieâu ?
*.Höôùng daãn: Ta thaáy vôû + buùt = 3500 ñ
buùt + baûng = 4100 ñ
baûng + vôû = 4600 ñ
vôû  2 + buùt  2 + baûng  2 = 3500 + 4100 + 4600
(vôû + buùt + baûng)  2 = 12 200 (ñ)
Nhö vaäy: vôû + buùt + baûng = 12 200 : 2 = 6 100 (ñ)
Töø ñoù ta seõ tính ñöôïc giaù tieàn moãi loaïi.
Giaûi
Giaù tieàn 2 quyeån vôû, 2 caây buùt vaø 2 taám baûng laø:
3 500 + 4 100 + 4 600 = 12 200 (ñ)
Giaù tieàn 1 quyeån vôû, 1 caây buùt vaø 1 taám baûng laø:
12 200 : 2 = 6 100 (ñ)
Giaù tieàn 1 caây buùt laø: 6 100 – 4 600 = 1 500 (ñ)
Giaù tieàn 1 quyeån vôû laø: 6 100 – 4 100 = 2 000 (ñ)
Giaù tieàn 1 taám baûng laø: 6 100 – 3 500 = 2 600 (ñ)
Ñaùp soá: Buùt: 1 500 ñoàng ; Vôû: 2 000 ñoàng ; Baûng: 2 600 ñoàng.
180c-.Trong buoåi hoïp maët coù 5 baïn. Ñeå chaøo nhau moãi baïn ñeàu baét tay vôùi caùc baïn coøn laïi.
Hoûi trong buoåi hoïp maët naøy coù bao nhieâu caùi baét tay?
Höôùng daãn phaân tích:
Ta goïi baïn thöù nhaát, hai, ba, tö vaø naêm ñeå xeùt.
Baïn thöù Nhaát coù 4 caùi baét tay vôùi 4 baïn coøn laïi.
Baïn thöù Hai khoâng coøn phaûi baét tay vôùi baïn thöù nhaát, neân chæ coøn coù 3 caùi baét tay vôùi 3 baïn coøn laïi nöõa laø ñuû.
Baïn thöù Ba khoâng coøn phaûi baét tay vôùi baïn thöù Nhaát vaø thöù Hai, neân chæ coøn coù 2 caùi baét tay vôùi 2 baïn coøn laïi nöõa laø ñuû
Baïn thöù Tö chæ caàn baét tay vôùi baïn thöù Naêm nöõa laø xong.
Nhö vaäy:
Soá caùi baét tay cuûa 5 baïn laø: 4+3+2+1 = 10 (caùi)
Ñaùp soá: 10 caùi baét tay.
180d-.Trong moät giaûi boùng ñaù coù 7 ñoäi tham gia. Ban toå chöùc cho thi ñaáu voøng troøn moät löôït tính
ñieåm. (moãi ñoäi ñaù vôùi taát caû caùc ñoäi coøn laïi chæ 1 laàn)
Hoûi coù bao nhieâu traän ñaáu?
Giaûi
Soá traän ñaáu cuûa giaûi: 6+5+4+3+2+1 = 21 (traän)
Ñaùp soá: 21 traän.
181-.Tìm soá dö trong pheùp chia sau ñaây, giaûi thích taïi sao?
2345,46 24
185 97,72
174
66
18
Giaûi
Pheùp chia 2345,46 : 24 = 97,72 coù soá dö laø 0,18. Vì pheùp chia ñaõ thöïc hieän ñeán chöõ soá 6 (ôû haøng phaàn traêm) trong soá bò chia neân coøn dö laïi
18, chính laø 18/100 hay 0,18.
Thaät vaäy: 97,72  24 + 0,18 = 2345,46
*. Toaùn vui
182-.Moät con seân boø töø chaân leân tôùi ñænh caùi coät cao 10 meùt. Ban ngaøy noù boø leân ñöôïc 5 meùt, ban
ñeâm noù boø tuït xuoáng 4 meùt. Muoán leân tôùi ñænh, con seân phaûi boø maát maáy ngaøy vaø maáy ñeâm?
Giaûi
Sau moãi ngaøy ñeâm con seân boø leân ñöôïc: 5 – 4 = 1 (m)
Ñeå coøn vöøa ñuû 5m cho seân boø leân tôùi ñænh trong ngaøy thì thôøi gian phaûi maát:
10 – 5 = 5 (ngaøy ñeâm)
Thôøi gian seân boø leân tôùi ñænh caùi coät phaûi maát 6 ngaøy vaø 5 ñeâm.
183-.(Toaùn coå)
Coù 7 ngöôøi, moãi ngöôøi nuoâi 7 con meøo, moãi con meøo aên 7 con chuoät, moãi con chuoät aên 7 gieù luùa,
moãi gieù luùa coù 7 haït luùa. Nhö vaäy coù taát caû bao nhieâu haït luùa bò chuoät aên?
54
Giaûi
Soá meøo cuûa 7 ngöôøi nuoâi: 7  7 = 49 (con meøo)
Soá chuoät ñeå 49 con meøo aên: 7  49 = 343 (con chuoät)
Soá gieù luùa maø 343 con chuoät aên: 7  343 = 2401 (gieù)
Soá haït thoïc bò chuoät aên: 7  2401 = 16807 (haït luùa)
Ñaùp soá: 16 807 haït luùa.
184-.Moät ngöôøi baùn tröùng, baùn laàn thöù nhaát phaân nöûa soá tröùng ngöôøi ñoù coù vaø 0,5 quaû tröùng. Laàn
thöù hai baùn nöûa soá tröùng coøn laïi vaø 0,5 quaû tröùng. Laàn thöù ba baùn nöûa soá tröùng coøn laïi vaø 0,5 quaû tröùng
thì vöøa heát.
Hoûi ngöôøi ñoù luùc ñaàu coù bao nhieâu quaû tröùng ?
Giaûi
Soá quaû tröùng tröôùc khi baùn laàn 3: 0,5  2 = 1 (quaû)
Soá quaû tröùng tröôùc khi baùn 0,5 quaû ôû laàn 2: 1 + 0,5 = 1,5 (quaû)
Soá quaû tröùng tröôùc khi baùn laàn 2: 1,5  2 = 3 (quaû)
Soá quaû tröùng tröôùc khi baùn 0,5 quaû ôû laàn ñaàu: 3 + 0,5 = 3,5 (quaû)
Soá quaû tröùng ngöôøi ñoù coù luùc ban ñaàu: 3,5 2 = 7 (quaû)
Ñaùp soá: 7 quaû tröùng.
185-.(Toaùn coå)
Moät con vòt trôøi ñang bay, gaëp moät ñaøn vòt trôøi bay ngöôïc laïi, beøn caát tieáng chaøo: “Chaøo 100 baïn.”.
Ñaøn vòt trôøi ñaùp: “Baïn nhaàm roài, chuùng toâi theâm caû chuùng toâi, theâm moät nöûa chuùng toâi, theâm moät
phaàn tö chuùng toâi vaø caû baïn nöõa môùi ñuû 100”. Hoûi ñaøn vòt trôøi ñoù coù bao nhieâu con ?
Giaûi
Ta coù sô ñoà:
Ñaøn vòt: ? con vòt
Ñaøn vòt:
½ Ñaøn vòt: 100 con vòt
¼ Ñaøn vòt: 1 con vòt
Khoâng keå con vòt bay ngöôïc chieàu thì toång soá vòt seõ laø: 100 – 1 = 99 (con)
Xem ¼ ñaøn vòt laø 1 phaàn thì moät nöûa ñaøn vòt seõ laø 2 phaàn vaø moät ñaøn vòt laø 4 phaàn.
Toång soá phaàn baèng nhau: 4 + 4 + 2 + 1 = 11 (phaàn)
¼ ñaøn vòt laø: 99 : 11 = 9 (con)
Soá vòt caû ñaøn laø: 9  4 = 36 (con)
Ñaùp soá: 36 con.
186-.(Toaùn coå)
Chaùu gaùi hoûi Baø: “Baø ôi, naêm nay, Baø bao nhieâu tuoåi?”. Baø traû lôøi: “1/6 tuoåi cuûa baø tröø ñi 6 thì
seõ ñöôïc 6.” Hoûi Baø bao nhieâu tuoåi?
Höôùng daãn:
:6 -6
? 6
6 +6
55

Boi Duong Toan 5

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Boi Duong Toan 5

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

§Ò KT kh¶o s¸t chÊt lîng HS kh¸ giái líp 5

N¨m häc 2009-2010

§Ò KT kh¶o s¸t chÊt lîng HS kh¸ giái líp 5

NOÄI DUNG BOÀI DÖÔÕNG HOÏC SINH GIOÛI 5

*.Soá Töï Nhieân

*.Boán pheùp tính treân soá töï nhieân.

*.Moät soá ñieàu caàn löu yùù:

*.Moät soá ñieàu caàn löu yùù:

@.CHIA COÙ DÖ:

*.Moät soá ñieàu caàn löu yùù:

c).Ñieàn chöõ soá thích hôïp vaøo daáu *

d). Ñieàn chöõ soá thích hôïp vaøo daáu *

+ ab Thay b= 2 vaøo haøng chuïc ta ñöôïc: 2+a=6. Vaäy a= 6 – 2 , a= 4

*.Daõy soá caùch ñeàu.

Caàn chuù yù:

Ví duï: 1, 4, 7, 10, 13, 16, 19, 22, 25

15-. Tính toång caùc daõy soá sau:

Soá soá haïng cuûa daõy soá treân laø: (49 – 1) : 4 + 1 = 13

Soá haïng thöù 20 cuûa daõy soá ñoù laø: 6 + (20 – 1) x 3 = 63

Soá haïng thöù 15 cuûa daõy soá ñoù laø: 11 + (15 – 1)  2 = 39

Ñaùp soá: a). 63

Soá haïng thöù 50 cuûa daõy soá laø: 15 + (50 – 1) 2 = 113

Ñaùp soá: 3 200

19-. Tính toång sau: 5+9+13+……………+45+49+53

Soá soá haïng cuûa daõy soá laø: (53 – 5) : 4 + 1 = 13

Toång cuûa daõy soá treân laø: (5 + 53)  13 : 2 = 377

Ñaùp soá: 377

Baøi taäp tham khaûo:

@.MOÄT VAØI DAÕY SOÁ KHAÙC:

20-. Tính nhanh: 237 + 2 456 + 1 763 + 544

21-. Tính nhanh: 123,45 + 23,56 + 76,44 + 54,55

.Moät soá tröø ñi moät toång: [ a – b – c = a – (b + c) ]

23-. a-. Tính nhanh 735 + 243 – 135 – 143

c-. Tính nhanh: 18 – 16 + 14 – 12 + 10 – 8

b). 34,64  46 + 34,64  53 + 34,64 =

c). 456 45 + 456 

d). 1475 + 399 – 475 – 199 =

25-. Tính giaù trò bieåu thöùc:

.Moät soá daïng baøi tính nhanh khaùc:

c). Soá bò chia: 24  6 + 4  24 =

27-. Tính nhanh (1+2+3+…..+98+99+100) : 5050

29-. Tính nhanh: 2  36  50

31-. Tính nhanh: 2004  7 + 2004 + 2004  2 (Ñeà HSG 2004)

33-. So saùnh A vaø B bieát. A = 1995  1995

B = 1994  1996 = 1994  (1995 + 1) = 1994  1995 + 1994

Ta thaáy: 1994  1995 = 1994  10995 vaø 1995 > 1994

Neân 1994  1995 + 1995 > 1994  1995 + 1994

399  254  399  399  255

399  (1 + 254 – 255) =

37-. 35  11  0,1  0,25  100  (3 : 0,4 – 7,5)

38-. (128,36  0,25 + 128,36  0,75)  (11  9 – 900  0,1 – 9)

Baøi taäp tham khaûo:

*.Tính giaù trò bieåu thöùc

.Baøøi taäp tham khaûo:

*.Tìm thaønh phaàn chöa bieát

42-.Tìm X laø soá töï nhieân:

Neáu X = 1, thì X  100 = 1  100 = 100 < 200 (choïn)

Neáu X = 2, thì X  100 = 2  100 = 200 (loaïi)

b/. X = 0 c/. X = 0 vaø 1 d/. X = 0 e/. X = 1 f/. X = 0; 1 vaø 2

*.Baøøi taäp tham khaûo:

Coäng, tröø, nhaân, chia phaân soá:

COÄNG & TRÖØ:

*.Trung bình coäng.