Dang Ky Bao Ho Nhan Hieu HH Tai TT Hoa Ky

§¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ t¹i thÞ trêng Hoa Kú
Lêi nãi ®Çu

Cha bao giê vÊn ®Ò th¬ng hiÖu l¹i trë thµnh mét chñ ®Ò
thêi sù ®îc çc doanh nghiÖp, çc c¬ quan qu¶n lý nhµ níc,
çc hiÖp héi th¬ng m¹i quan t©m mét çch ®Æc biÖt nh hiÖn
nay. NhiÒu héi th¶o, héi nghÞ ®· ®îc tæ chøc, hµng tr¨m bµi
b¸o vµ c¶ nh÷ng trang website thêng xuyªn ®Ò cËp ®Õn çc
khÝa c¹nh kh¸c nhau cña vÊn ®Ò nµy.
Mét trong nh÷ng khÝa c¹nh ®îc ®Ò cËp nhiÒu nhÊt cã lÏ

lµ t×nh tr¹ng çc doanh nghiÖp ViÖt Nam bÞ mÊt th¬ng hiÖu
hay nh·n hiÖu hµng ho¸ ë thÞ trêng níc ngoµi, ®Æc biÖt ë thÞ
trêng Hoa Kú. Chóng ta cã thÓ kÓ ra hµng lo¹t çc vô tranh
chÊp th¬ng hiÖu gÇn ®©y nh cuéc chiÕn Catfish gi÷a çc
nhµ xuÊt khÈu ç Tra, ç Basa ViÖt Nam víi HiÖp héi çc chñ
tr¹i ç nheo Mü (CFA) vÒ viÖc sö dông th¬ng hiÖu “Catfish”
cho çc lo¹i ç nãi trªn cña ViÖt Nam nhËp khÈu vµo Mü; cuéc
chiÕn cña Trung Nguyªn ®ßi l¹i th¬ng hiÖu tõ chÝnh ®èi t¸c
lµ Rice Field Corp do hä ®· ®¨ng ký nh·n hiÖu nµy tríc t¹i Mü;
çc nh·n hiÖu Vinataba, Vinatea ®Òu ®· bÞ ®¨ng ký së h÷u
t¹i nhiÒu níc trong ®ã cã Mü.
Nh÷ng sù kiÖn ®ã x¶y ra ngay khi HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i

ViÖt - Mü ®îc ký kÕt vµ b¾t ®Çu ®îc triÓn khai ®· nhÊn
m¹nh víi chóng ta r»ng: HiÖp ®Þnh cã thÓ më ra nhiÒu c¬
héi lµm ¨n cho çc doanh nghiÖp ViÖt Nam, song còng lµ khëi
®Çu cña nhiÒu th¸ch thøc míi. Lµm ¨n víi mét ®èi t¸c ®Çy
tiÒm n¨ng nhng còng khã lêng nh Mü, çc doanh nghiÖp ViÖt
Nam sÏ ph¶i ®èi mÆt víi kh«ng Ýt khã kh¨n. Bµi häc kinh
1
nghiÖm ®¾t gi¸ ®Çu tiªn mµ mét sè doanh nghiÖp ViÖt Nam
gÆp ph¶i khi tiÕp cËn thÞ trêng Mü, ®ã lµ bµi häc vÒ ®¨ng
ký b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸. Thùc tiÔn ®ã khiÕn chóng ta
ph¶i ®Æt ra c©u hái: Lµm thÕ nµo ®Ó hç trî çc doanh
nghiÖp ViÖt Nam trong viÖc ®¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu hµng
ho¸ t¹i Mü?
NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò trªn, em ®·

m¹nh d¹n chän ®Ò tµi: “§¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸
t¹i thÞ trêng Hoa Kú” lµm ®Ò tµi kho¸ luËn tèt nghiÖp cña
m×nh.
Ngoµi Lêi nãi ®Çu, KÕt luËn vµ Danh môc tµi liÖu tham
kh¶o, kho¸ luËn ®îc bè côc thµnh 3 ch¬ng:
Ch¬ng I: Nh·n hiÖu hµng ho¸ vµ ®¨ng ký nh·n hiÖu

hµng ho¸ trong th¬ng m¹i quèc tÕ
Ch¬ng II: §¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ t¹i thÞ
trêng Hoa Kú
Ch¬ng III: Gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ®¨ng ký

nh·n hiÖu hµng ho¸ t¹i thÞ trêng Hoa Kú
Em xin bµy tá lßng biÕt ¬n ch©n thµnh tíi Gi¶ng viªn -

ThS. Ph¹m ThÞ Mai Khanh, ngêi ®· tËn t×nh gióp ®ì em hoµn
thµnh kho¸ luËn nµy. Em còng xin ch©n thµnh c¶m ¬n çc
thÇy c« gi¸o vµ çc b¹n ®· gióp ®ì trong viÖc thu thËp tµi liÖu
®Ó hoµn thµnh kho¸ luËn.
Do nh÷ng h¹n chÕ vÒ thêi gian nghiªn cøu, vÒ tµi liÖu

thu thËp vµ kh¶ n¨ng cña ngêi viÕt, néi dung kho¸ luËn khã
tr¸nh khái nh÷ng sai sãt vµ khiÕm khuyÕt. Em rÊt mong nhËn
2
®îc sù chØ dÉn tËn t×nh cña çc thÇy c« gi¸o cïng sù gãp ý
cña çc b¹n.
 Ch¬ng I
Nh·n hiÖu hµng ho¸ vµ ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸

trong th¬ng m¹i quèc tÕ
I. Kh¸i qu¸t chung vÒ nh·n hiÖu hµng ho¸
1. Kh¸i niÖm nh·n hiÖu hµng ho¸

Trong th¬ng m¹i quèc tÕ hiÖn nay cã rÊt nhiÒu lo¹i s¶n
phÈm hµng ho¸ dÞch vô ®îc lu th«ng. Mçi lo¹i s¶n phÈm hµng
ho¸ dÞch vô l¹i ®îc nhiÒu h·ng, nhiÒu c«ng ty cña nhiÒu níc
kh¸c nhau trªn thÕ giíi s¶n xuÊt ra, vµ mçi lo¹i s¶n phÈm hµng
ho¸ dÞch vô nµy l¹i cã nh÷ng chÊt lîng rÊt kh«ng gièng nhau.
Tuy vËy, ngêi tiªu dïng trªn thÕ giíi l¹i cã thÓ ph©n biÖt ®îc
s¶n phÈm hµng ho¸ vµ dÞch vô cña nh÷ng c«ng ty kh¸c nhau
c¨n cø vµo nh·n hiÖu hµng ho¸ cña s¶n phÈm hµng ho¸ dÞch
vô ®ã. ThÝ dô, « t« lµ mÆt hµng ®îc nhiÒu c«ng ty cña
nhiÒu níc s¶n xuÊt, nhng ngêi tiªu dïng cã thÓ ph©n biÖt ®îc
3
chÊt lîng cña tõng lo¹i « t« mang çc th¬ng hiÖu kh¸c nhau vµ
x¸c ®Þnh ®îc chñng lo¹i xe nµo lµ phï hîp víi nhu cÇu cña
m×nh. Nh·n hiÖu hµng ho¸ chÝnh lµ chØ dÉn ban ®Çu gióp
ngêi tiªu dïng ph©n biÖt ®îc s¶n phÈm hµng ho¸ dÞch vô cña
nh÷ng nhµ s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c nhau vµ ®¸nh gi¸ ®îc
phÇn nµo chÊt lîng cña s¶n phÈm hµng ho¸ dÞch vô. VËy nh·n
hiÖu hµng ho¸ lµ g×?
1.1 §Þnh nghÜa nh·n hiÖu hµng ho¸

Trong thùc tÕ, mçi quèc gia trªn thÕ giíi ®Òu cã quy
®Þnh kh¸c nhau vÒ nh·n hiÖu hµng ho¸. Tuy vËy, khi th¬ng
m¹i quèc tÕ ngµy cµng ph¸t triÓn, chu kú sèng cña hµng ho¸
dÞch vô bÞ rót ng¾n l¹i dÉn ®Õn viÖc xuÊt hiÖn ngµy cµng
nhiÒu nh÷ng hµng ho¸ dÞch vô míi víi nh÷ng chÊt lîng kh¸c
nhau th× nh÷ng tranh chÊp, xung ®ét gi÷a çc c«ng ty liªn
quan ®Õn nh·n hiÖu hµng ho¸ lµ ®iÒu khã tr¸nh khái. §Ó h¹n
chÕ nh÷ng tranh chÊp, xung ®ét ®ã cÇn ph¶i cã nh÷ng quy
®Þnh thèng nhÊt vÒ nh·n hiÖu hµng ho¸ trªn ph¹m vi toµn
thÕ giíi.
T¹i vßng ®µm ph¸n Uruguay cña GATT (tiÒn th©n cña tæ
chøc WTO) ®· th«ng qua HiÖp ®Þnh vÒ b¶o hé quyÒn së
h÷u trÝ tuÖ (TRIPS) ®îc ký kÕt vµo ngµy 15/04/1994 vµ b¾t
®Çu cã hiÖu lùc tõ ngµy 01/01/1995 cïng víi sù ra ®êi cña
Tæ chøc th¬ng m¹i thÕ giíi WTO. Trong HiÖp ®Þnh TRIPS, çc
quèc gia trªn thÕ giíi ®· tiÕn tíi mét tho¶ thuËn chung nhÊt
vÒ nh·n hiÖu hµng ho¸ trong th¬ng m¹i quèc tÕ. Theo HiÖp
®Þnh nµy th× nh·n hiÖu hµng ho¸ ®îc coi lµ ®èi tîng cã kh¶
n¨ng b¶o hé lµ: "bÊt kú mét dÊu hiÖu, hoÆc sù kÕt hîp nµo
cña nh÷ng dÊu hiÖu cã kh¶ n¨ng ph©n biÖt hµng ho¸ hoÆc
4
dÞch vô cña mét doanh nghiÖp nµy víi hµng ho¸ hoÆc dÞch
vô cña nh÷ng doanh nghiÖp kh¸c. Nh÷ng dÊu hiÖu ®ã (cã
thÓ lµ nh÷ng ký tù ®Æc biÖt nh tªn ngêi, ch÷ çi, ch÷ sè,
yÕu tè h×nh vµ sù kÕt hîp mµu s¾c còng nh sù kÕt hîp bÊt
kú cña nh÷ng dÊu hiÖu ®ã) cã kh¶ n¨ng ®îc ®¨ng ký lµ nh·n
hiÖu hµng ho¸". (TrÝch Kho¶n 1 §iÒu 15 Môc 2 HiÖp ®Þnh
TRIPS). Do ®ã, nh·n hiÖu hµng ho¸ lµ bÊt kú mét dÊu hiÖu
nµo hoÆc bÊt kú sù kÕt hîp nµo cña nh÷ng dÊu hiÖu cã kh¶
n¨ng ph©n biÖt hµng ho¸ hay dÞch vô cña mét doanh nghiÖp
víi hµng ho¸ hay dÞch vô cña mét doanh nghiÖp kh¸c. DÊu
hiÖu cã thÓ lµ ch÷ sè, ch÷ çi, tªn ngêi, yÕu tè h×nh vµ sù
kÕt hîp mµu s¾c.
Còng trªn tinh thÇn cña HiÖp ®Þnh TRIPS, t¹i §iÒu 785
Môc I Ch¬ng II PhÇn VI cña Bé luËt D©n sù ViÖt Nam 1995 ®·
ghi râ: “Nh·n hiÖu hµng ho¸ lµ nh÷ng dÊu hiÖu dïng ®Ó
ph©n biÖt hµng ho¸ dÞch vô cïng lo¹i cña çc c¬ së s¶n xuÊt
kinh doanh kh¸c nhau. Nh·n hiÖu hµng ho¸ cã thÓ lµ tõ ng÷,
h×nh ¶nh hoÆc sù kÕt hîp çc yÕu tè ®ã ®îc thÓ hiÖn b»ng
mét hoÆc nhiÒu mµu s¾c”.
Theo LuËt Lanham Act (Mü) th× nh·n hiÖu hµng ho¸ bao
gåm tõ ng÷, tªn, biÓu tîng, h×nh vÏ hoÆc sù kÕt hîp cña çc
yÕu tè ®ã nh»m ph©n biÖt hµng ho¸ cña mét ngêi cung cÊp
víi hµng ho¸ cña nh÷ng ngêi cung cÊp kh¸c. Nh·n hiÖu hµng
ho¸ cã thÓ ®îc ¸p dông cho hµng ho¸, dÞch vô vµ nh÷ng nh·n
hiÖu x¸c nhËn nguån gèc, chÊt lîng, ®é nguyªn chÊt nÕu chóng
tho¶ m·n çc yªu cÇu cña mét nh·n hiÖu (certification marks).
Nh vËy, luËt cña çc níc ®Òu thèng nhÊt r»ng nh·n hiÖu
hµng ho¸ bao gåm c¶ tªn nh·n hiÖu (brand name) vµ dÊu
5
hiÖu cña nh·n hiÖu (brand mark)1. Tªn nh·n hiÖu lµ bé phËn
cña nh·n hiÖu mµ ta cã thÓ ®äc ®îc nh: “Dove”, “Tiger”...
Cßn dÊu hiÖu cña nh·n hiÖu lµ bé phËn cña nh·n hiÖu mµ ta
cã thÓ nhËn biÕt ®îc, nh÷ng kh«ng thÓ ®äc ®îc, vÝ dô nh
biÓu tîng, h×nh vÏ, mµu s¾c, hay kiÓu ch÷ ®Æc thï. VÝ dô
nh h×nh ¶nh con chim bå c©u lµ biÓu tîng cho s¶n phÈm
Dove, con hæ vµng lµ biÓu tîng cho bia Tiger hay h×nh ¶nh
ba h×nh thoi chôm vµo nhau lµ biÓu tîng cho « t« cña h·ng
Mitsubishi...
ViÖc g¾n tªn nh·n hiÖu hiÖn nay ®· phæ biÕn réng r·i
®Õn møc hÇu nh bÊt kú hµng ho¸ nµo còng ®Òu cã nh·n
hiÖu. Ngoµi ra, çc níc cßn cã xu híng më réng viÖc b¶o hé
®èi víi çc yÕu tè cÊu thµnh nh·n hiÖu nh»m n©ng cao tÝnh
kh¸c biÖt cña s¶n phÈm ®Õn møc tèi ®a cã thÓ. BÊt kú mét
®Æc trng nµo cña s¶n phÈm t¸c ®éng vµo gi¸c quan cña ngêi
tiªu dïng còng cã thÓ ®îc coi lµ mét phÇn cña nh·n hiÖu,
miÔn lµ chóng cã tÝnh ph©n biÖt. Do ®ã, ngoµi tªn nh·n
hiÖu, dÊu hiÖu nh·n hiÖu th× tiÕng ®éng, mïi vÞ riªng biÖt
cña s¶n phÈm còng cã thÓ ®îc ®¨ng ký b¶n quyÒn. Tuy
nhiªn, vÊn ®Ò nµy sÏ g©y nhiÒu khã kh¨n cho viÖc lu tr÷,
®èi chiÕu, kiÓm tra khi x¶y ra tranh chÊp.
1.2 Ph©n biÖt nh·n hiÖu hµng ho¸, nh·n hiÖu th¬ng m¹i vµ
th¬ng hiÖu
Theo HiÖp héi nh·n hiÖu th¬ng m¹i quèc tÕ (International
Trademark Association) th×: “Nh·n hiÖu th¬ng m¹i
(trademark) bao gåm nh÷ng tõ ng÷, tªn gäi, biÓu tîng hay
1
Theo: “Marketing c¨n b¶n - Marketing essentials” , Philip Kotler. Nhµ xuÊt b¶n Thèng
kª, 2002.
6
bÊt kú sù kÕt hîp nµo gi÷a nh÷ng yÕu tè trªn ®îc dïng trong
th¬ng m¹i ®Ó x¸c ®Þnh vµ ph©n biÖt hµng ho¸ cña çc nhµ
s¶n xuÊt hoÆc cña ngêi b¸n víi nhau vµ ®Ó x¸c ®Þnh nguån
cña hµng ho¸ ®ã”.
Nh vËy, khi hµng ho¸ ®îc lu th«ng trªn thÞ trêng th× nh·n
hiÖu hµng ho¸ trë thµnh nh·n hiÖu th¬ng m¹i. NÕu nh·n hiÖu
th¬ng m¹i ®îc ®¨ng ký b¶o hé quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp t¹i
c¬ quan Nhµ níc cã thÈm quyÒn th× ngêi chñ së h÷u cã toµn
quyÒn sö dông nh·n hiÖu th¬ng m¹i ®ã díi sù b¶o hé cña luËt
ph¸p. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ ngêi chñ së h÷u cã thÓ sö dông,
chuyÓn nhîng, hoÆc b¸n nh·n hiÖu th¬ng m¹i, hay nãi çch
kh¸c th× chñ së h÷u cã thÓ ®Þnh gi¸ ®èi víi nh·n hiÖu th¬ng
m¹i cña m×nh. Víi ý nghÜa ®ã, kh¸i niÖm th¬ng hiÖu cña
hµng ho¸ ra ®êi vµ ®îc hiÓu lµ nh·n hiÖu hµng ho¸ sau khi ®·
®îc th¬ng m¹i ho¸, ®îc mua b¸n trªn thÞ trêng. Khi ®ã, nh·n
hiÖu sÏ ®îc g¾n thªm biÓu tîng ® (registered trademark -
nh·n hiÖu th¬ng m¹i ®· ®îc ®¨ng ký).
Ngoµi khÝa c¹nh th¬ng m¹i, th¬ng hiÖu cña mét s¶n
phÈm cßn bao hµm nhiÒu gi¸ trÞ kh¸c bëi th¬ng hiÖu lµ c¶m
nhËn tæng thÓ vÒ chÊt lîng, uy tÝn vµ gi¸ trÞ ®»ng sau mét
çi tªn, mét çi logo cña doanh nghiÖp. Do vËy, th¬ng hiÖu
cã thÓ lµ bÊt cø çi g× ®îc g¾n liÒn víi s¶n phÈm hoÆc dÞch
vô nh»m lµm cho chóng ®îc nhËn diÖn dÔ dµng vµ kh¸c biÖt
ho¸ víi çc s¶n phÈm cïng lo¹i.
Th«ng thêng, ngêi ta dïng tõ trademark ®Ó gäi chung
TM
cho nh·n hiÖu th¬ng m¹i hµng ho¸ (trademark - ) vµ nh·n
SM
hiÖu th¬ng m¹i dÞch vô (servicemark - ).
2. Mét sè lo¹i nh·n hiÖu hµng ho¸

7
HiÖn nay cha cã mét v¨n b¶n ph¸p luËt nµo ®a ra mét
b¶ng ph©n lo¹i nh·n hiÖu hµng ho¸ mét çch ®Çy ®ñ víi ranh
giíi x¸c ®Þnh râ rµng. Tuy nhiªn, cã thÓ kÓ ra ®©y mét sè
lo¹i nh·n hiÖu hµng ho¸ ®iÓn h×nh nhÊt:
2.1 Nh·n hiÖu liªn kÕt

Theo quy ®Þnh t¹i Kho¶n 8 §iÒu 2 NghÞ ®Þnh
06/2001/N§-CP söa ®æi bæ sung mét sè ®iÒu cña NghÞ
®Þnh 63/1996/N§-CP quy ®Þnh chi tiÕt vÒ së h÷u c«ng
nghiÖp th× nh·n hiÖu liªn kÕt ®îc hiÓu lµ “çc nh·n hiÖu
hµng ho¸ t¬ng tù nhau do cïng mét chñ thÓ ®¨ng ký ®Ó dïng
cho çc s¶n phÈm, dÞch vô cïng lo¹i, t¬ng tù nhau hay cã liªn
quan ®Õn nhau, vµ çc nh·n hiÖu hµng ho¸ trïng nhau do
cïng mét chñ thÓ ®¨ng ký ®Ó dïng cho çc s¶n phÈm, dÞch
vô t¬ng tù nhau hoÆc cã liªn quan víi nhau”.
2.2 Nh·n hiÖu tËp thÓ

NghÞ ®Þnh 63/1996/N§-CP ®· quy ®Þnh nh sau: “Nh·n
hiÖu tËp thÓ lµ nh·n hiÖu hµng ho¸ ®îc tËp thÓ çc ç nh©n,
ph¸p nh©n hoÆc çc chñ thÓ kh¸c cïng sö dông, trong ®ã
mçi thµnh viªn sö dông mét çch ®éc lËp theo quy chÕ do
tËp thÓ ®ã quy ®Þnh.”
HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt - Mü còng nªu lªn r»ng nh·n
hiÖu tËp thÓ lµ nh·n hiÖu dïng chung cho çc thµnh viªn cña
mét tæ chøc, mét nhãm, vÝ dô nh Saigon Times Group hay
Coop Mart,...
2.3 Nh·n hiÖu næi tiÕng

“Nh·n hiÖu næi tiÕng lµ nh·n hiÖu hµng ho¸ ®îc sö dông
liªn tôc cho nh÷ng s¶n phÈm, dÞch vô cã uy tÝn lµm cho nh·n
8
hiÖu ®ã ®îc biÕt ®Õn réng r·i”. (Kho¶n 10 §iÒu 2 NghÞ

®Þnh 06/2001/N§-CP).
§Þnh nghÜa nªu trªn kh«ng quy ®Þnh râ rµng c¨n cø x¸c
®Þnh “biÕt ®Õn réng r·i”. LuËt ph¸p quèc tÕ vµ LuËt cña çc
níc trªn thÕ giíi còng kh«ng cã çc tiªu chuÈn mang tÝnh
“c«ng thøc” ®Ó x¸c ®Þnh nh·n hiÖu næi tiÕng. Trªn thùc tÕ,
®Ó x¸c ®Þnh mét nh·n hiÖu cã næi tiÕng hay kh«ng, ph¶i
xem xÐt tõng trêng hîp cô thÓ dùa trªn nhiÒu c¨n cø kh¸c
nhau nh thêi ®iÓm nh·n hiÖu ®îc ®¨ng ký, gi¸ trÞ th¬ng m¹i
cña nh·n hiÖu, thÞ phÇn cña nh·n hiÖu,...
Kho¶n 6 §iÒu 6 trong HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt- Mü còng
®· ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò nµy nh sau: “§Ó x¸c ®Þnh mét nh·n
hiÖu hµng ho¸ cã ph¶i lµ næi tiÕng hay kh«ng ph¶i xem xÐt
®Õn sù hiÓu biÕt vÒ nh·n hiÖu hµng ho¸ ®ã trong bé phËn
c«ng chóng cã liªn quan, gåm c¶ sù hiÓu biÕt ®¹t ®îc trong
l·nh thæ cña Bªn liªn quan do kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng khuÕch
tr¬ng nh·n hiÖu hµng ho¸ nµy. Kh«ng Bªn nµo ®îc yªu cÇu
r»ng sù næi tiÕng cña nh·n hiÖu hµng ho¸ ph¶i vît ra ngoµi bé
phËn c«ng chóng thêng tiÕp xóc víi hµng ho¸ hoÆc dÞch vô
liªn quan hoÆc yªu cÇu r»ng nh·n hiÖu hµng ho¸ ®ã ph¶i ®îc
®¨ng ký”. Tuy vËy, kh¸i niÖm “bé phËn c«ng chóng cã liªn
quan” l¹i cha ®îc nªu râ trong HiÖp ®Þnh nµy.
2.4 Nh·n hiÖu chøng nhËn

HiÖn nay, do sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña nÒn kinh tÕ thÞ
trêng ®· xuÊt hiÖn mét lo¹i nh·n hiÖu míi lµ nh·n hiÖu chøng
nhËn. Kh¸i niÖm nh·n hiÖu chøng nhËn ®· ®îc c«ng nhËn lµ
nh·n hiÖu do ngêi chñ së h÷u cho phÐp ngêi kh¸c dïng,
ch¼ng h¹n nh nh·n hiÖu “Hµng ViÖt Nam chÊt lîng cao”.
9
3. §iÒu kiÖn ®èi víi çc dÊu hiÖu dïng lµm nh·n hiÖu hµng ho¸
Nh·n hiÖu cña mét hµng ho¸, dÞch vô lµ tªn gäi tîng trng
cña hµng hãa dÞch vô ®ã. Çch thiÕt kÕ nh·n hiÖu cho mét
lo¹i hµng ho¸ dÞch vô rÊt phong phó. Kh«ng thÓ kÓ hÕt ®îc
çc lo¹i h×nh cña çc lo¹i nh·n hiÖu, song ®iÒu ®ã kh«ng cã
nghÜa lµ cÊu t¹o cña nh·n hiÖu cã thÓ tïy tiÖn.
3.1 Çc dÊu hiÖu dïng lµm nh·n hiÖu hµng ho¸ ®îc b¶o hé
Phï hîp víi tËp qu¸n th¬ng m¹i quèc tÕ, trong Kho¶n 1
§iÒu 6 NghÞ ®Þnh 63/1996/N§-CP ®· quy ®Þnh râ çc dÊu
hiÖu ®îc c«ng nhËn dïng lµm nh·n hiÖu hµng ho¸ nÕu ®¸p
øng ®îc ®Çy ®ñ çc ®iÒu kiÖn sau ®©y:
a) ®îc t¹o thµnh tõ mét hoÆc mét sè yÕu tè ®éc ®¸o, dÔ
nhËn biÕt hoÆc tõ nhiÒu yÕu tè kÕt hîp thµnh mét tæng thÓ
®éc ®¸o, dÔ nhËn biÕt;
b) kh«ng trïng hoÆc kh«ng t¬ng tù tíi møc g©y nhÇm lÉn
víi nh·n hiÖu hµng ho¸ cña ngêi kh¸c ®ang ®îc b¶o hé t¹i ViÖt
Nam (kÓ c¶ çc nh·n hiÖu hµng ho¸ ®ang ®îc b¶o hé theo
çc §iÒu íc quèc tÕ mµ ViÖt Nam tham gia);
c) kh«ng trïng hoÆc kh«ng t¬ng tù tíi møc g©y nhÇm lÉn
víi nh·n hiÖu hµng ho¸ nªu trong ®¬n yªu cÇu cÊp V¨n b»ng
b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ ®· nép cho C¬ quan cã thÈm
quyÒn víi ngµy u tiªn sím h¬n (kÓ c¶ çc ®¬n vÒ nh·n hiÖu
hµng ho¸ ®îc nép theo çc §iÒu íc quèc tÕ mµ ViÖt Nam tham
gia);
d) kh«ng trïng hoÆc kh«ng t¬ng tù tíi møc g©y nhÇm lÉn
víi nh·n hiÖu hµng ho¸ cña ngêi kh¸c ®· hÕt hiÖu lùc hoÆc bÞ
®×nh chØ hiÖu lùc b¶o hé nhng thêi gian tÝnh tõ khi hÕt
hiÖu lùc hoÆc bÞ ®×nh chØ hiÖu lùc cha qu¸ 5 n¨m, trõ tr-
10
êng hîp hiÖu lùc bÞ ®×nh chØ v× nh·n hiÖu hµng ho¸ kh«ng
®îc sö dông theo quy ®Þnh t¹i ®iÓm c)
e) kh«ng trïng hoÆc kh«ng t¬ng tù tíi møc g©y nhÇm lÉn
víi nh·n hiÖu hµng ho¸ cña ngêi kh¸c ®îc coi lµ næi tiÕng
(theo ®iÒu 6 bis C«ng íc Pari) hoÆc víi nh·n hiÖu hµng ho¸
cña ngêi kh¸c ®· ®îc sö dông vµ ®· ®îc thõa nhËn mét çch
réng r·i;
f) kh«ng trïng hoÆc kh«ng t¬ng tù tíi møc g©y nhÇm lÉn
víi tªn th¬ng m¹i ®îc b¶o hé víi tªn gäi xuÊt xø hµng ho¸ ®îc
b¶o hé;
g) kh«ng trïng víi kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp ®îc b¶o hé
hoÆc ®· ®îc nép ®¬n yªu cÇu cÊp V¨n b»ng b¶o hé víi ngµy
u tiªn sím h¬n;
h) kh«ng trïng víi mét h×nh tîng, nh©n vËt ®· thuéc
quyÒn t¸c gi¶ cña ngêi kh¸c trõ trêng hîp ®îc ngêi ®ã cho
phÐp.
3.2 Çc dÊu hiÖu dïng lµm nh·n hiÖu hµng ho¸ kh«ng ®îc
b¶o hé
Kho¶n 2 §iÒu 6 NghÞ ®Þnh 63/1996/N§-CP ®· quy ®Þnh
nh÷ng dÊu hiÖu sau kh«ng ®îc b¶o hé víi danh nghÜa lµ nh·n
hiÖu hµng ho¸:
a) dÊu hiÖu kh«ng cã kh¶ n¨ng ph©n biÖt, nh çc h×nh
vµ h×nh h×nh häc ®¬n gi¶n, çc ch÷ sè, ch÷ çi, çc ch÷
kh«ng cã kh¶ n¨ng ph¸t ©m nh mét tõ ng÷, ch÷ níc ngoµi
thuéc ng«n ng÷ kh«ng th«ng dông trõ trêng hîp çc dÊu hiÖu
nµy ®· ®îc sö dông vµ ®· ®îc thõa nhËn mét çch réng r·i;
11
b) dÊu hiÖu, biÓu tîng quy íc, h×nh vÏ hoÆc tªn gäi th«ng
thêng cña hµng ho¸ thuéc bÊt kú ng«n ng÷ nµo ®· ®îc sö
dông réng r·i, thêng xuyªn, nhiÒu ngêi biÕt ®Õn;
c) dÊu hiÖu chØ thêi gian, ®Þa ®iÓm, ph¬ng ph¸p s¶n
xuÊt, chñng lo¹i, sè lîng, chÊt lîng, tÝnh chÊt, thµnh phÇn,
c«ng dông, gi¸ trÞ mang tÝnh m« t¶ hµng ho¸, dÞch vô vµ
xuÊt xø cña hµng ho¸, dÞch vô;
d) dÊu hiÖu lµm hiÓu sai lÖch, g©y nhÇm lÉn hoÆc cã
tÝnh chÊt lõa ®¶o ngêi tiªu dïng vÒ xuÊt xø, tÝnh n¨ng, c«ng
dông, chÊt lîng, gi¸ trÞ cña hµng ho¸ hoÆc dÞch vô;
e) dÊu hiÖu gièng hoÆc t¬ng tù víi dÊu chÊt lîng, dÊu
kiÓm tra, dÊu b¶o hµnh ... cña ViÖt Nam, níc ngoµi còng nh
cña çc tæ chøc quèc tÕ;
g) dÊu hiÖu, tªn gäi (bao gåm c¶ ¶nh, tªn, biÖt hiÖu, bót
danh), h×nh vÏ, biÓu tîng gièng hoÆc t¬ng tù tíi møc g©y
T×m QuyÕt Hµnh vi

NhËn thøc §¸nh gi¸
kiÕm ®Þnh sau
vÊn ®Ò çc lùa chän
th«ng tin mua khi mua
H×nh 1: Chu tr×nh ra quyÕt ®Þnh mua s¾m cña

kh¸ch hµng
nhÇm lÉn víi h×nh quèc kú, quèc huy, l·nh tô, anh hïng d©n
téc, danh nh©n, ®Þa danh, çc tæ chøc cña ViÖt Nam còng
nh cña níc ngoµi nÕu kh«ng ®îc çc c¬ quan, ngêi cã thÈm
quyÒn t¬ng øng cho phÐp.
4. Chøc n¨ng, vai trß cña nh·n hiÖu hµng ho¸
4.1 §èi víi ngêi tiªu dïng

Môc tiªu cña viÖc x©y dùng nh·n hiÖu lµ nh»m t¹o dùng
lßng tin vµ sù chung thñy cña kh¸ch hµng ®èi víi çc s¶n
12
phÈm cña c«ng ty. VËy nh·n hiÖu hµng ho¸ cã vai trß nh thÕ
nµo ®èi víi ngêi tiªu dïng?
Víi ngêi tiªu dïng, nh·n hiÖu hµng ho¸ x¸c ®Þnh nguån
gèc cña s¶n phÈm hoÆc nhµ s¶n xuÊt cña mét s¶n phÈm vµ
gióp kh¸ch hµng x¸c ®Þnh nhµ s¶n xuÊt cô thÓ hoÆc nhµ
ph©n phèi nµo ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm2. Nh·n hiÖu hµng ho¸
cã ý nghÜa ®Æc biÖt ®èi víi kh¸ch hµng. Nhê nh÷ng kinh
nghiÖm ®èi víi mét s¶n phÈm vµ ch¬ng tr×nh tiÕp thÞ cña
s¶n phÈm ®ã qua nhiÒu n¨m, kh¸ch hµng biÕt ®Õn çc nh·n
hiÖu. Hä t×m ra ®îc nh·n hiÖu nµo tho¶ m·n ®îc nhu cÇu cña
m×nh cßn nh·n hiÖu nµo th× kh«ng. KÕt qu¶ lµ, çc nh·n
hiÖu lµ mét c«ng cô nhanh chãng hoÆc lµ çch ®¬n gi¶n ho¸
®èi víi quyÕt ®Þnh mua s¶n phÈm cña kh¸ch hµng (xem
H×nh 1). §©y chÝnh lµ ®iÒu quan träng nhÊt mµ mét th¬ng
hiÖu còng nh c«ng ty ®îc g¾n víi th¬ng hiÖu ®ã cÇn v¬n tíi.
NÕu kh¸ch hµng nhËn ra mét nh·n hiÖu vµ cã mét vµi
kiÕn thøc vÒ nh·n hiÖu ®ã, hä kh«ng ph¶i suy nghÜ nhiÒu
hoÆc t×m kiÕm, xö lý nhiÒu th«ng tin ®Ó ®a ra quyÕt ®Þnh
vÒ tiªu dïng s¶n phÈm. Nh vËy, tõ khÝa c¹nh kinh tÕ, th¬ng
hiÖu cho phÐp kh¸ch hµng gi¶m bít chi phÝ t×m kiÕm s¶n
phÈm. Dùa vµo nh÷ng g× hä ®· biÕt vÒ nh·n hiÖu - chÊt lîng,
®Æc tÝnh cña s¶n phÈm... - kh¸ch hµng h×nh thµnh nh÷ng
gi¶ ®Þnh vµ kú väng cã c¬ së vÒ nh÷ng g× mµ hä cßn cha
biÕt vÒ nh·n hiÖu.
Mèi quan hÖ gi÷a th¬ng hiÖu vµ kh¸ch hµng cã thÓ ®îc
xem nh mét kiÓu cam kÕt hay giao kÌo. Kh¸ch hµng ®Æt
niÒm tin vµ sù trung thµnh cña m×nh vµo th¬ng hiÖu vµ
2
Theo: “T¹o dùng vµ qu¶n trÞ th¬ng hiÖu. Danh tiÕng -Lîi nhuËn” - ViÖn nghiªn cøu vµ
®µo t¹o vÒ qu¶n lý, Nhµ xuÊt b¶n Lao ®éng x· héi, 2003
13
ngÇm hiÓu r»ng b»ng çch nµo ®ã, th¬ng hiÖu sÏ ®¸p l¹i vµ
mang l¹i lîi Ých cho hä th«ng qua tÝnh n¨ng hîp lý cña s¶n
phÈm, gi¸ c¶ phï hîp, çc ch¬ng tr×nh tiÕp thÞ, khuyÕn m¹i
vµ çc hç trî kh¸c. NÕu kh¸ch hµng nhËn thÊy nh÷ng u ®iÓm
vµ lîi Ých tõ viÖc mua th¬ng hiÖu còng nh hä c¶m thÊy tho¶
m·n khi tiªu thô s¶n phÈm th× kh¸ch hµng cã thÓ tiÕp tôc
mua s¶n phÈm th¬ng hiÖu ®ã.
Thùc chÊt, çc lîi Ých nµy ®îc kh¸ch hµng c¶m nhËn mét
çch rÊt ®a d¹ng vµ phong phó. Çc th¬ng hiÖu cã thÓ xem
nh mét biÓu tîng mµ kh¸ch hµng tù kh¼ng ®Þnh gi¸ trÞ b¶n
th©n. Mét sè th¬ng hiÖu g¾n liÒn víi mét con ngêi hoÆc mét
mÉu ngêi nµo ®ã ®Ó ph¶n ¸nh nh÷ng gi¸ trÞ kh¸c nhau
hoÆc nh÷ng nÐt kh¸c nhau. Do vËy tiªu thô s¶n phÈm ®îc
g¾n víi nh÷ng th¬ng hiÖu nµy lµ mét çch ®Ó kh¸ch hµng
cã thÓ giao tiÕp víi nh÷ng ngêi kh¸c, thËm chÝ víi chÝnh b¶n
th©n hä - tuýp ngêi mµ hä ®ang hoÆc muèn trë thµnh.
Ch¼ng h¹n, çc kh¸ch hµng trÎ tuæi trë nªn sµnh ®iÖu, hîp
mèt h¬n trong çc s¶n phÈm cña Nike, víi mét sè ngêi kh¸c l¹i
mong muèn h×nh ¶nh mét th¬ng nh©n n¨ng ®éng vµ thµnh
®¹t víi chiÕc xe Mercedes ®êi míi,...
Th¬ng hiÖu cßn gi÷ mét vai trß ®Æc biÖt quan träng
trong viÖc b¸o hiÖu nh÷ng ®Æc ®iÓm vµ thuéc tÝnh cña s¶n
phÈm tíi ngêi tiªu dïng. Çc nhµ nghiªn cøu ®· ph©n lo¹i çc
s¶n phÈm vµ çc thuéc tÝnh hoÆc çc lîi Ých kÕt hîp cña
chóng thµnh ba lo¹i chÝnh: hµng ho¸ t×m kiÕm, hµng ho¸
kinh nghiÖm vµ hµng ho¸ tin tëng.
Víi hµng ho¸ t×m kiÕm, çc thuéc tÝnh cña s¶n phÈm cã
thÓ ®îc ®¸nh gi¸ qua sù kiÓm tra b»ng m¾t (VÝ dô: sù cøng
14
çp, kÝch cì, mµu s¾c, kiÓu d¸ng, träng lîng, vµ thµnh phÇn
cÊu t¹o cña mét s¶n phÈm...)
Víi hµng ho¸ kinh nghiÖm, çc thuéc tÝnh cña s¶n phÈm
kh«ng thÓ dÔ dµng ®¸nh gi¸ b»ng viÖc kiÓm tra, mµ viÖc
thö s¶n phÈm thËt vµ kinh nghiÖm lµ cÇn thiÕt (VÝ dô: ®é
bÒn, chÊt lîng dÞch vô, ®é an toµn, dÔ dµng xö lý hoÆc sö
dông...)
Víi hµng ho¸ tin tëng, çc thuéc tÝnh cña s¶n phÈm rÊt
khã cã thÓ biÕt ®îc (VÝ dô: chi tr¶ b¶o hiÓm...) Do viÖc ®¸nh
gi¸, gi¶i thÝch çc thuéc tÝnh vµ lîi Ých cña s¶n phÈm lµ hµng
ho¸ kinh nghiÖm vµ hµng ho¸ tin tëng rÊt khã nªn çc th¬ng
hiÖu cã thÓ lµ dÊu hiÖu ®Æc biÖt quan träng vÒ chÊt lîng vµ
çc ®Æc ®iÓm kh¸c ®Ó ngêi tiªu dïng nhËn biÕt râ rµng
h¬n.
Th¬ng hiÖu cã thÓ lµm gi¶m çc lo¹i rñi ro khi quyÕt
®Þnh mua vµ tiªu dïng mét s¶n phÈm nh:
 Rñi ro chøc n¨ng: S¶n phÈm kh«ng ®îc nh mong muèn.
 Rñi ro vËt chÊt: S¶n phÈm ®e däa søc kháe hoÆc thÓ
lùc cña ngêi sö dông hoÆc nh÷ng ngêi kh¸c.
 Rñi ro tµi chÝnh: S¶n phÈm kh«ng t¬ng xøng víi gi¸ ®·
tr¶.
 Rñi ro x· héi: S¶n phÈm kh«ng phï hîp víi v¨n hãa, tÝn
ngìng, hoÆc chuÈn mùc ®¹o ®øc x· héi.
 Rñi ro t©m lý: S¶n phÈm ¶nh hëng ®Õn søc kháe tinh
thÇn cña ngêi sö dông.
 Rñi ro thêi gian: S¶n phÈm kh«ng nh mong muèn dÉn
®Õn mÊt chi phÝ c¬ héi ®Ó t×m s¶n phÈm kh¸c.
15
MÆc dï kh¸ch hµng cã nh÷ng çch kh¸c nhau ®Ó xö lý

nh÷ng rñi ro nµy, nhng ch¾c ch¾n cã mét çch mµ hä sÏ
chän, ®ã lµ chØ mua nh÷ng th¬ng hiÖu næi tiÕng, nhÊt lµ
nh÷ng th¬ng hiÖu mµ hä ®· cã nh÷ng kinh nghiÖm tèt trong
qu¸ khø. V× vËy, th¬ng hiÖu cã thÓ lµ mét c«ng cô xö lý rñi
ro rÊt quan träng (xem thªm Hép 1).
Hép 1: TÇm quan träng cña nh·n hiÖu hµng ho¸
®èi víi kh¸ch hµng vµ nhµ s¶n xuÊt
Kh¸ch hµng
X¸c ®Þnh nguån gèc xuÊt xø cña s¶n phÈm
Quy tr¸ch nhiÖm cho nhµ s¶n xuÊt s¶n phÈm
Gi¶m thiÓu rñi ro trong tiªu dïng
TiÕt kiÖm chi phÝ t×m kiÕm
Kh¼ng ®Þnh gi¸ trÞ b¶n th©n
Yªn t©m vÒ chÊt lîng
Nhµ s¶n xuÊt

C«ng cô ®Ó nhËn diÖn vµ kh¸c biÖt ho¸ s¶n phÈm
Lµ ph¬ng tiÖn b¶o vÖ hîp ph¸p çc lîi thÕ vµ ®Æc ®iÓm
riªng cã cña s¶n phÈm
Kh¼ng ®Þnh ®¼ng cÊp chÊt lîng tríc kh¸ch hµng
§a s¶n phÈm ¨n s©u vµo t©m trÝ kh¸ch hµng
Lµ nguån gèc cña lîi thÕ c¹nh tranh
Lµ nguån gèc cña lîi nhuËn
Nh vËy, víi kh¸ch hµng, ý nghÜa ®Æc biÖt cña th¬ng

hiÖu lµ cã thÓ lµm thay ®æi nhËn thøc vµ kinh nghiÖm cña
hä vÒ çc s¶n phÈm. S¶n phÈm gièng hÖt nhau cã thÓ ®îc
kh¸ch hµng ®¸nh gi¸ kh¸c nhau tïy thuéc vµo sù kh¸c biÖt vµ
16
uy tÝn cña th¬ng hiÖu hoÆc çc thuéc tÝnh cña s¶n phÈm.
Víi ngêi tiªu dïng, th¬ng hiÖu lµm cho sinh ho¹t hµng ngµy
còng nh cuéc sèng cña hä trë nªn thuËn tiÖn vµ phong phó
h¬n.
4.2 §èi víi doanh nghiÖp

§èi víi çc doanh nghiÖp, th¬ng hiÖu ®ãng nh÷ng vai trß
quan träng. VÒ c¬ b¶n, th¬ng hiÖu ®¸p øng môc ®Ých nhËn
diÖn ®Ó ®¬n gi¶n hãa viÖc xö lý s¶n phÈm hoÆc truy t×m
nguån gèc s¶n phÈm cho c«ng ty. VÒ mÆt ho¹t ®éng, th¬ng
hiÖu gióp tæ chøc kiÓm kª, tÝnh to¸n vµ thùc hiÖn çc ghi
chÐp kh¸c. Th¬ng hiÖu ®· ®îc b¶o hé cho phÐp çc doanh
nghiÖp b¶o vÖ hîp ph¸p nh÷ng ®Æc ®iÓm vµ/hoÆc h×nh
thøc ®Æc trng, riªng cã cña s¶n phÈm. §iÒu ®ã ®¶m b¶o
cho çc doanh nghiÖp cã thÓ ®Çu t mét çch an toµn cho th-
¬ng hiÖu vµ thu lîi nhuËn tõ mét tµi s¶n ®¸ng gi¸.
Ngoµi viÖc mang l¹i cho s¶n phÈm nh÷ng ®Æc ®iÓm vµ
thuéc tÝnh riªng cã thÓ ph©n biÖt víi çc s¶n phÈm kh¸c, th-
¬ng hiÖu còng cã thÓ cam kÕt mét tiªu chuÈn hay ®¼ng cÊp
chÊt lîng cña s¶n phÈm. Lßng trung thµnh cña kh¸ch hµng
®èi víi th¬ng hiÖu cho phÐp çc doanh nghiÖp dù b¸o vµ
kiÓm so¸t thÞ trêng. H¬n n÷a, nã t¹o nªn mét rµo c¶n, g©y
khã kh¨n cho çc doanh nghiÖp kh¸c muèn x©m nhËp thÞ tr-
êng. MÆc dï çc quy tr×nh s¶n xuÊt vµ thiÕt kÕ s¶n phÈm cã
thÓ dÔ dµng bÞ sao chÐp l¹i, nhng nh÷ng Ên tîng ¨n s©u
trong ®Çu ngêi tiªu dïng qua nhiÒu n¨m vÒ s¶n phÈm th×
kh«ng thÓ dÔ dµng sao chÐp l¹i nh vËy. VÒ khÝa c¹nh nµy, th-
17
¬ng hiÖu cã thÓ ®îc coi nh mét çch thøc h÷u hiÖu ®Ó ®¶m
b¶o lîi thÕ c¹nh tranh, lµ tµi s¶n v« gi¸ ®èi víi çc doanh
nghiÖp. ChÝnh v× thÕ, çc c«ng ty vµ çc tËp ®oµn lín trªn
thÕ giíi ®Òu ®a ra khÈu hiÖu: “The Brand’s the Thing” - “Cã th-
¬ng hiÖu lµ cã tÊt c¶”.
4.3 §èi víi quèc gia

Khi nãi ®Õn Thuþ Sü, ngêi ta nghÜ ngay ®Õn ®ång hå,
nãi ®Õn NhËt B¶n ngêi ta nghÜ ngay ®Õn Sony, Honda,
Toyota mÆc dï ®ång hå kh«ng ph¶i lµ tÊt c¶ níc Thuþ Sü
còng nh Sony, Honda, Toyota kh«ng ph¶i lµ tÊt c¶ níc NhËt.
Nh vËy, viÖc x©y dùng th¬ng hiÖu kh«ng chØ thóc ®Èy s¶n
phÈm cña doanh nghiÖp mµ cßn gãp phÇn t¹o nªn diÖn m¹o
quèc gia. Nh÷ng th¬ng hiÖu m¹nh ®· qu¶ng b¸ h×nh ¶nh vµ
tr×nh ®é ph¸t triÓn cña níc NhËt, Thuþ Sü,... ®Õn toµn thÕ
giíi .
Nh÷ng th¬ng hiÖu m¹nh sÏ ®ãng vai trß sø gi¶ ®Ó s¶n
phÈm çc quèc gia chiÕm lÜnh thÞ trêng thÕ giíi, t¹o nªn
nh÷ng bíc ®Öm v÷ng ch¾c gãp phÇn ®a ®Êt níc héi nhËp
kinh tÕ quèc tÕ.
II. TÇm quan träng cña viÖc ®¨ng ký b¶o hé nh·n

hiÖu hµng ho¸ trong th¬ng m¹i quèc tÕ
1. Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn hÖ thèng luËt vÒ b¶o hé nh·n

hiÖu hµng ho¸
Nh ®· ®Ò cËp ë trªn, th¬ng hiÖu lµ mét tµi s¶n v« h×nh
cã gi¸ trÞ cña doanh nghiÖp.ViÖc sö dông ®óng ®¾n chøc
n¨ng cña th¬ng hiÖu theo ®óng ph¸p luËt sÏ t¹o nªn sù c¹nh
tranh lµnh m¹nh trªn thÞ trêng, ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ n©ng
18
cao chÊt lîng s¶n phÈm. Tuy nhiªn, trong thùc tÕ cuéc sèng,
mäi viÖc kh«ng hoµn toµn diÔn ra mét çch lµnh m¹nh nh
vËy. §Ó ®¹t ®îc lîi nhuËn nhanh chãng vµ b»ng chi phÝ rÎ
nhÊt, ngêi ta ®· lµm gi¶, hoÆc lµm nh¸i theo çc th¬ng hiÖu
®îc a chuéng, mÆc dï çc lo¹i nµy cã chÊt lîng thÊp h¬n hµng
thËt, thËm chÝ hoµn toµn kh«ng cã chøc n¨ng sö dông. §iÒu
nµy ®· x¶y ra tõ xa xa, khi b¾t ®Çu xuÊt hiÖn viÖc trao ®æi
hµng ho¸ trªn tr¸i ®Êt vµ cïng víi sù ph¸t triÓn cña x· héi, tÖ
n¹n ®ã ngµy cµng ph¸t triÓn vÒ quy m« vµ ®é tinh vi. Çc vô
tranh chÊp, kiÖn ço vÒ nh·n hiÖu t¹i çc tßa ¸n ngµy cµng
nhiÒu.
Ban ®Çu, vÊn ®Ò mµ çc toµ ¸n cÇn ph¶i ph¸n quyÕt lµ
quyÒn së h÷u ®èi víi nh·n hiÖu thuéc vÒ ai. Trong çc trêng
hîp nµy, nguyªn t¾c thêng ®îc ¸p dông lµ: quyÒn së h÷u sÏ
thuéc vÒ ngêi ®Çu tiªn sö dông nh·n hiÖu hµng ho¸ ®ã. §Ó
x¸c ®Þnh ai lµ ngêi sö dông ®Çu tiªn, çc toµ ¸n lËp sæ ghi
nh·n hiÖu hµng ho¸. Lóc ®Çu çc sæ ®ã chØ dïng ®Ó theo
dâi çc nh·n hiÖu bÞ tranh chÊp, sau ®ã ghi çc nh·n hiÖu
kh¸c cha bÞ tranh chÊp ®Ó ®Ò phßng çc tranh chÊp sÏ cã
trong t¬ng lai. Cuèi cïng ngay c¶ çc nh·n hiÖu cha ®îc sö
dông nhng chñ nh·n hiÖu cã ý ®Þnh sö dông còng ®îc ghi
nhËn vµo sæ. Sæ theo dâi nh·n hiÖu hµng ho¸ dÇn dÇn trë
thµnh sæ ®¨ng b¹ nh·n hµng, tõ ®ã h×nh thµnh ph¬ng thøc
®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ t¹i toµ ¸n (thêng gäi lµ “Nh·n
hiÖu tr×nh toµ”). Tuy nhiªn, lóc ®ã viÖc ®¨ng ký nh·n hiÖu
hµng ho¸ nh vËy ®îc thùc hiÖn theo th«ng lÖ chø kh«ng theo
quy ®Þnh cña mét v¨n b¶n ph¸p luËt nµo.
19
LuËt nh·n hiÖu hµng ho¸ ®Çu tiªn dîc h×nh thµnh t¹i Ph¸p
n¨m 1857. TiÕp theo lµ çc níc: Italia (1868), Anh (1875), BØ
(1879), Mü (1881), §øc (1894), Nga (1896) ... §Õn nay hÇu
hÕt çc níc ®Òu ®· cã luËt vÒ nh·n hiÖu hµng ho¸. Tuy nhiªn,
çc quy ph¹m ph¸p luËt nµy chØ ®iÒu chØnh vÊn ®Ò b¶o hé
th¬ng hiÖu trong ph¹m vi l·nh thæ quèc gia. Trong khi ®ã,
viÖc tham gia th¬ng m¹i quèc tÕ lµ mét ®ßi hái tÊt yÕu hiÖn
nay ®èi víi çc doanh nghiÖp muèn v¬n xa vµ chiÕm lÜnh
thÞ trêng. §iÒu ®ã kh«ng chØ g©y khã kh¨n cho çc doanh
nghiÖp mµ cßn cho çc quèc gia trong viÖc kiÓm so¸t viÖc
b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸.
Tríc thùc tÕ ®ã, çc §iÒu íc quèc tÕ vµ §iÒu íc khu vùc lÇn
lît ®îc ra ®êi nh: C«ng íc Paris, Tho¶ íc Madrid, Nghi ®Þnh th
Madrid, Quy chÕ thiÕt lËp nh·n hiÖu th¬ng m¹i céng ®ång
Ch©u ¢u... Mét mÆt, ®ã lµ nh÷ng c¨n cø ph¸p lý c¬ së ®Ó
x©y dùng vµ hoµn chØnh luËt b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ ë
çc níc thµnh viªn, nhng quan träng h¬n, ®ã lµ nh÷ng ®ãng
gãp ®Ó t¹o dùng mét HÖ thèng ®¨ng ký nh·n hiÖu trong th-
¬ng m¹i quèc tÕ, tõ ®ã thóc ®Èy tiÕn tr×nh héi nhËp vµ
h×nh thµnh nªn mét thÞ trêng toµn cÇu.
2. T¸c dông cña viÖc ®¨ng ký nh·n hiÖu trong th¬ng m¹i quèc tÕ
2.1 §èi víi çc doanh nghiÖp th¬ng m¹i nãi chung
2.1.1 Chèng l¹i hµnh vi gi¶ m¹o vµ c¹nh tranh kh«ng
lµnh m¹nh
§éng c¬ lµm giµu bÊt hîp ph¸p, kiÕn thøc ph¸p luËt h¹n
chÕ céng víi nh÷ng kÏ hë trong khung ph¸p luËt ®· dÉn ®Õn
mét thùc tÕ: Hµng gi¶ hÇu nh ®· len lái vµo tËn çc ngãc
ng¸ch cña x· héi hay nãi çch kh¸c lµ kh«ng cã lÜnh vùc nµo,
20
ngµnh hµng nµo mµ kh«ng cã ®å gi¶. Ngay khi mét hµng ho¸
cã uy tÝn nhÊt ®Þnh trªn thÞ trêng th× lËp tøc xuÊt hiÖn mét
lo¹t çc th¬ng hiÖu t¬ng tù, na n¸ nh»m g©y nhÇm lÉn cho
ngêi tiªu dïng. Kh«ng chØ vËy, nhiÒu khi çc ®èi thñ c¹nh
tranh cßn sao chÐp toµn bé th¬ng hiÖu, c¶ nh·n s¶n phÈm
cña doanh nghiÖp ®Ó g¾n lªn hµng ho¸ cña hä. Kh«ng chØ
nh÷ng hµng ho¸ tiªu dïng th«ng thêng bÞ lµm gi¶, cßn nhiÒu
thø gi¶ kh¸c mµ hËu qu¶ g©y ra cho ngêi tiªu dïng khã lêng
hÕt ®îc nh dîc phÈm, thùc phÈm, vËt liÖu x©y dùng,... Çc
lo¹i hµng gi¶ ®ã xuÊt hiÖn trong mäi lÜnh vùc cña ho¹t ®éng
th¬ng m¹i, tõ s¶n xuÊt, tiªu thô hµng ho¸ vµ dÞch vô trong níc
®Õn hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu.
HiÖn nay, n¹n lµm hµng gi¶ ®ang chiÕm tû lÖ lín, tíi 5-
7% gi¸ trÞ th¬ng m¹i toµn cÇu, hµng n¨m g©y thiÖt h¹i vÒ
mÆt kinh tÕ kho¶ng 2-3 tû Euro3. T¹i ViÖt Nam, theo thèng kª
cña Côc qu¶n lý thÞ trêng, cø mét mÆt hµng míi ra ®êi sÏ cã
10 mÆt hµng cïng lo¹i trªn thÞ trêng xuÊt hiÖn víi mÉu m·
gièng hÖt hoÆc t¬ng tù nh thÕ víi chÊt lîng kÐm h¬n vµ ®-
¬ng nhiªn gi¸ c¶ còng thÊp h¬n gi¸ cña hµng chÝnh hiÖu.
Kh«ng chØ cã çc s¶n phÈm hµng ho¸ bÞ lµm gi¶ mµ ngay c¶
s¶n phÈm dÞch vô còng bÞ lµm gi¶. Theo «ng Hå Huy, Chñ
tÞch Héi ®ång qu¶n trÞ C«ng ty Mai Linh cho biÕt “sù xuÊt
hiÖn cña h·ng gi¶ taxi Mai Linh" ®· khiÕn h·ng bÞ thiÖt h¹i tíi
2,7 tû ®ång trong mét n¨m. Kh«ng riªng taxi Mai Linh mµ
nhiÒu h·ng taxi cã uy tÝn kh¸c còng bÞ treo biÓn gi¶ nh
Festival, Vina, Saigon Tourist,...
33
Theo: “Héi th¶o vÒ thùc thi quyÒn Së h÷u trÝ tuÖ” t¹i Hµ Néi vµ TP. Hå ChÝ Minh:
27/05/2002-31/05/2002.
21
N¹n hµng gi¶ ngµy cµng trë thµnh nçi ¸m ¶nh cña çc
doanh nghiÖp lµm ¨n ch©n chÝnh, lµ mét trong nh÷ng th¸ch
thøc lín trªn con ®êng kh¼ng ®Þnh uy tÝn vµ chÊt lîng s¶n
phÈm cña doanh nghiÖp.
Tríc t×nh h×nh ®ã, viÖc ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸
chÝnh lµ c«ng cô hiÖu qu¶ ®Ó chèng l¹i hµnh vi gi¶ m¹o vµ
c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh. Mét nh·n hiÖu hµng ho¸ ®· ®îc
ph¸p luËt c«ng nhËn b¶o hé sÏ cho phÐp doanh nghiÖp c¨n cø
vµo çc c«ng cô ph¸p lý cã liªn quan ®Ó b¶o vÖ quyÒn lîi cña
m×nh, ng¨n chÆn cã hiÖu qu¶ hµnh vi vi ph¹m nh·n hiÖu
hµng ho¸ ®· ®îc b¶o hé. V× vËy, ®Ó tr¸nh r¬i vµo t×nh tr¹ng
“ mÊt bß míi lo lµm chuång”, hay viÖc ®æ tiÒn b¹c, thêi gian
cho çc vô kiÖn tông, çc doanh nghiÖp h·y biÕn viÖc ®¨ng
ký b¶o hé nh·n hiÖu th¬ng m¹i thµnh viÖc lµm ®Çu tiªn mçi
khi cã ý ®Þnh g©y dùng mét nh·n hiÖu hay mét mÆt hµng
nµo ®ã bëi b¶o hé th¬ng hiÖu lµ b¶o vÖ chÝnh m×nh.
2.1.2 T¹o kh¶ n¨ng ®éc quyÒn khai th¸c th¬ng hiÖu
Nguyªn t¾c b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ lµ cho phÐp chñ
së h÷u ®îc ®éc quyÒn sö dông nh·n hiÖu hµng ho¸ ®· ®îc
b¶o hé nh»m môc ®Ých kinh doanh. Do ®ã, mét khi chñ së
h÷u ®¨ng ký vµ ®îc b¶o hé nh·n hiÖu th× hä sÏ cã quyÒn
g¾n nh·n hiÖu ®ã lªn hµng ho¸, bao b×, giÊy tê giao dÞch
trong ho¹t ®éng kinh doanh vµ qu¶ng ço nh·n hiÖu cña
m×nh th«ng qua çc ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng nh ®µi,
b¸o, truyÒn h×nh, biÓn qu¶ng ço... §éc quyÒn khai th¸c nh·n
hiÖu t¹o cho doanh nghiÖp kh¶ n¨ng lËp chiÕn lîc ph©n phèi
vµ kiÓm so¸t thÞ trêng cho s¶n phÈm cña m×nh mét çch hîp
lý. TÊt c¶ nh÷ng ho¹t ®éng nµy sÏ ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh
22
kinh doanh cña doanh nghiÖp diÔn ra mét çch tr«i ch¶y,
lµnh m¹nh vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt.
MÆt kh¸c, viÖc b¶o hé quyÒn së h÷u nh·n hiÖu hµng ho¸
víi néi dung ®¶m b¶o tÝnh ®éc quyÒn sö dông nh·n hiÖu sÏ
t¹o cho doanh nghiÖp t©m lý an toµn. §ång thêi, nã còng
khuyÕn khÝch çc doanh nghiÖp kh«ng ngõng hoµn thiÖn s¶n
phÈm, nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn nh÷ng s¶n phÈm míi ®¸p øng
nhu cÇu ngµy cµng cao cña x· héi.
2.1.3 Thóc ®Èy hîp t¸c, liªn doanh liªn kÕt vµ
chuyÓn giao c«ng nghÖ
Nhê gi¸ trÞ cã ®îc tõ tiÒm n¨ng khai th¸c th¬ng m¹i cña
th¬ng hiÖu trªn thÞ trêng mµ quyÒn së h÷u nh·n hiÖu hµng
ho¸ ®îc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ vµ trë thµnh tµi s¶n gãp vèn khi liªn
doanh, liªn kÕt s¶n xuÊt, ph©n phèi s¶n phÈm. Mét sè nh·n
hiÖu cña doanh nghiÖp ViÖt Nam ®· ®îc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ tíi
vµi triÖu USD vµ dïng ®Ó gãp vèn liªn doanh nh nh·n hiÖu
Viso cho s¶n phÈm bét giÆt, P/S cho kem ®¸nh r¨ng,...
Kh«ng chØ ®îc ®Þnh gi¸ cao trong liªn doanh, liªn kÕt,
quyÒn së h÷u nh·n hiÖu hµng ho¸ cßn g¾n liÒn víi viÖc
chuyÓn giao c«ng nghÖ. ë ViÖt Nam, rÊt nhiÒu trêng hîp ngêi
níc ngoµi ®¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ nh»m môc
®Ých chµo b¸n quyÒn sö dông nh·n hiÖu hµng ho¸ mµ hä ®îc
b¶o hé cho çc tæ chøc s¶n xuÊt, kinh doanh cña ViÖt Nam
(mua b¸n Lix¨ng). HiÖn nay, viÖc s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n
phÈm theo Lix¨ng ®· b¾t ®Çu h×nh thµnh vµ ®ang trë
thµnh mét biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó thóc ®Èy s¶n xuÊt, ®æi
míi c«ng nghÖ, ®¸p øng nhu cÇu thÞ trêng néi ®Þa vµ xuÊt
khÈu ë çc níc, nhÊt lµ ë NhËt B¶n, Hµn Quèc, §µi Loan vµ
23
Th¸i Lan. N¨m 1997, sè hîp ®ång lix¨ng ®· ®îc ®¨ng ký lµ

221, trong ®ã cã 26 hîp ®ång ®îc ký gi÷a çc doanh nghiÖp
ViÖt Nam, 23 hîp ®ång ®îc ký kÕt gi÷a çc doanh nghiÖp níc
ngoµi vµ 172 hîp ®ång gi÷a doanh nghiÖp ViÖt Nam víi níc
ngoµi4. §iÒu ®ã chøng tá ho¹t ®éng së h÷u c«ng nghiÖp ®·
cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ tõ n-
íc ngoµi vµo ViÖt Nam vµ gi÷a çc c¬ së trong níc víi nhau.
Ngoµi ra, trong th¬ng m¹i quèc tÕ, viÖc ®¨ng ký
b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ cßn cã thªm çc t¸c dông
sau:
2.1.4 Th©m nhËp thÞ trêng níc ngoµi dÔ dµng
NÒn kinh tÕ toµn cÇu ®ang tiÕn ®Õn mét s©n ch¬i
chung víi luËt lÖ hµi hoµ vµ thèng nhÊt. Çc hµng rµo thuÕ
quan vµ phi thuÕ quan trong ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, ho¹t
®éng th¬ng m¹i quèc tÕ ngµy cµng trë nªn th«ng tho¸ng. Tuy
nhiªn, ®Ó b¶o hé nÒn s¶n xuÊt néi ®Þa, çc níc ®Òu dùng
lªn çc tiªu chuÈn khÐo lÐo nh»m h¹n chÕ sù x©m nhËp cña
hµng ho¸ níc ngoµi. XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ ®ã céng víi ý nghÜa
quan träng cña b¶o hé th¬ng hiÖu mµ quyÒn së h÷u nh·n
hiÖu hµng ho¸ trë thµnh mét trong nh÷ng rµo c¶n ®Ó th«ng
quan hµng ho¸. Çc GiÊy chøng nhËn th¬ng hiÖu chØ cã gi¸
trÞ trong ph¹m vi mét l·nh thæ nhÊt ®Þnh, th«ng thêng lµ l·nh
thæ quèc gia. Khi xuÊt, nhËp hµng ho¸ vµo mét l·nh thæ quèc
gia kh¸c, nÕu çc doanh nghiÖp kh«ng quan t©m ®Õn viÖc
më réng ph¹m vi b¶o hé cña v¨n b»ng hoÆc ®¨ng ký b¶o hé
th¬ng hiÖu cña m×nh trªn l·nh thæ quèc gia ®ã, viÖc lu
th«ng hµng ho¸ cã thÓ bÞ ng¨n cÊm hoÆc chØ su«n sÎ sau khi
4
Theo Côc Së h÷u c«ng nghiÖp ViÖt Nam, nay lµ Côc Së h÷u trÝ tuÖ ViÖt Nam
24
doanh nghiÖp ®· tèn nhiÒu c«ng søc vµ chi phÝ. Khi ®ã, c¬
héi kinh doanh vµ çc kho¶n lîi nhuËn cã thÓ ®· tuét khái tay
doanh nghiÖp.
2.1.5 §øng v÷ng tríc rµo c¶n c¹nh tranh kh«ng lµnh
m¹nh t¹i thÞ trêng níc ngoµi
Trong bÊt kú mét m«i trêng kinh doanh nµo, hµng ho¸ cña
doanh nghiÖp ®Òu ph¶i c¹nh tranh víi v« vµn hµng ho¸ cïng
lo¹i do çc doanh nghiÖp trong níc s¶n xuÊt còng nh ®îc nhËp
khÈu tõ nhiÒu níc kh¸c nhau. Song mçi m«i trêng c¹nh tranh
cã ®Æc ®iÓm riªng chÞu sù ®iÒu chØnh cña mét hµnh lang
ph¸p lý riªng. Quy t¾c “®µo th¶i” sÏ dÔ dµng lo¹i bá doanh
nghiÖp nµo l¬ lµ víi nh÷ng quy t¾c riªng ®ã. Bëi vËy, thÝch
øng vµ ®èi phã thµnh c«ng víi ho¹t ®éng c¹nh tranh kh«ng
lµnh m¹nh trªn thÞ trêng ngoµi níc lµ mét th¸ch thøc víi doanh
nghiÖp ngay c¶ khi doanh nghiÖp ®· t¹o dùng ®îc mét th¬ng
hiÖu uy tÝn víi nh÷ng s¶n phÈm cã n¨ng lùc c¹nh tranh cao.
Ph¸p luËt b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ cña çc níc cã thÓ
kh¸c nhau nhng ®Òu ®¶m b¶o quyÒn lîi chÝnh ®¸ng cña chñ
së h÷u hîp ph¸p nh·n hiÖu hµng ho¸, ®ã lµ quyÒn yªu cÇu
b¶o vÖ quyÒn lîi khi bÞ ngêi kh¸c x©m ph¹m, quyÒn sö dông
nh·n hiÖu vµ quyÒn chuyÓn giao quyÒn së h÷u nh·n hiÖu
hµng ho¸. Do ®ã, b¶o hé th¬ng hiÖu trong th¬ng m¹i quèc
tÕ mµ cô thÓ lµ b¶o hé th¬ng hiÖu trªn çc thÞ trêng doanh
nghiÖp ho¹t ®éng hoÆc cã ý ®Þnh kinh doanh lµ mét l¸
ch¾n v÷ng ch¾c b¶o vÖ doanh nghiÖp tríc nh÷ng ®ßn tÊn
c«ng khã lêng cña çc ®èi thñ c¹nh tranh.
2.1.6 Gãp phÇn ®Èy nhanh qu¸ tr×nh héi nhËp kinh
tÕ
25
HiÖn nay, hÇu hÕt çc níc trªn thÕ giíi ®· tham gia çc
§iÒu íc quèc tÕ vÒ b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸. Thay v× ph¶i
®¨ng ký b¶o hé th¬ng hiÖu t¹i mçi níc mµ doanh nghiÖp cã ý
®Þnh kinh doanh, doanh nghiÖp cña çc níc thµnh viªn chØ
cÇn ®¨ng ký t¹i mét ®Þa ®iÓm quy ®Þnh vµ GiÊy chøng
nhËn b¶o hé th¬ng hiÖu sÏ cã gi¸ trÞ trong ph¹m vi l·nh thæ
mµ §iÒu íc quèc tÕ ®ã cã hiÖu lùc. Ngoµi ra, çc §iÒu íc cßn
cho phÐp ®îc b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ ngay c¶ ë nh÷ng n-
íc mµ doanh nghiÖp cha s½n sµng kinh doanh. Khi Êy, b¶o hé
th¬ng hiÖu trong th¬ng m¹i quèc tÕ chÝnh lµ mét trong
nh÷ng yÕu tè gîi më nhu cÇu më réng vµ ph¸t triÓn kinh
doanh trong ph¹m vi çc quèc gia.
Ngoµi ra, viÖc b¶o hé th¬ng hiÖu trong th¬ng m¹i quèc
tÕ th«ng qua çc §iÒu íc quèc tÕ cßn ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh
lu th«ng hµng ho¸ gi÷a çc quèc gia ®îc th«ng suèt, kh¾c
phôc t©m lý e ng¹i vµ t¹o dùng sù tù tin cho çc doanh
nghiÖp khi th©m nhËp thÞ trêng níc ngoµi.
2.2 §èi víi çc doanh nghiÖp xuÊt khÈu ViÖt Nam nãi riªng
2.2.1 Kh¾c phôc kh¶ n¨ng tµi chÝnh h¹n hÑp
Trong thêi gian gÇn ®©y, çc doanh nghiÖp ViÖt Nam
hÕt søc bµng hoµng tríc hiÖn tîng mét sè th¬ng hiÖu hµng
ho¸ næi tiÕng cña m×nh bÞ chÝnh çc ®èi t¸c níc ngoµi
chiÕm ®o¹t b»ng çch ®¨ng ký tríc nh·n hiÖu ®ã víi c¬ quan
b¶o hé së h÷u c«ng nghiÖp ë níc ngoµi. ViÖc mÊt nh·n hiÖu
g©y tæn h¹i trùc tiÕp tíi t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña
çc doanh nghiÖp ViÖt Nam, buéc hä ph¶i tõ bá thÞ truêng
®ã hoÆc ph¶i mÊt c«ng g©y dùng l¹i mét nh·n hiÖu kh¸c ®Ó
th©m nhËp thÞ trêng. Cßn nÕu muèn giµnh l¹i nh·n hiÖu cña
26
m×nh, ch¾c ch¾n çc doanh nghiÖp sÏ ph¶i theo ®uæi çc
vô kiÖn tông tèn kÐm. §Ó lÊy l¹i th¬ng hiÖu cña m×nh t¹i Mü,
Vifon ph¶i mÊt h¬n 1 n¨m vµ chi phÝ gÇn 10.000 USD;
Vinamilk còng ®· mÊt kho¶ng 20.000 USD míi ®ßi l¹i ®îc nh·n
hiÖu cña chÝnh m×nh,... So víi lÖ phÝ ®¨ng ký trung b×nh
200USD cho mét th¬ng hiÖu hµng ho¸ (xÐt mÆt b»ng chung
trªn thÕ giíi) th× ®ã lµ nh÷ng kho¶n tiÒn kh«ng nhá ®èi víi
çc doanh nghiÖp ViÖt Nam.
2.2.2 Kh¾c phôc hiÓu biÕt h¹n chÕ vÒ thÞ trêng
®èi t¸c
T©m lý lµm ¨n nhá hÑp, lµm riªng lÎ, ngµy nµo biÕt ngµy
®ã céng víi kh¶ n¨ng tµi chÝnh h¹n chÕ khiÕn cho hÇu hÕt
çc doanh nghiÖp ViÖt Nam rÊt chËm trong viÖc tiÕp cËn
th«ng tin vµ tr× ho·n c«ng viÖc kh¶o s¸t, th¨m dß thÞ trêng
®èi t¸c. Trong khi ®ã, Nhµ níc ta còng nh b¶n th©n çc
doanh nghiÖp ®Òu hy väng tiÕp cËn víi çc thÞ trêng xuÊt
khÈu m¹nh nh Mü, NhËt, Nga, EU,... ChiÕn ®Êu ®îc trªn
nh÷ng thÞ trêng réng lín ®ã chØ víi lîng th«ng tin rÊt h¹n chÕ
lµ mét th¸ch thøc lín víi çc doanh nghiÖp ViÖt Nam. Mét
trong nh÷ng gi¶i ph¸p cho vÊn ®Ò nµy chÝnh lµ ®¨ng ký b¶o
hé th¬ng hiÖu - c«ng cô h÷u hiÖu ®¶m b¶o mét m«i trêng
lµnh m¹nh cho çc ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp
trªn mäi thÞ trêng.
2.2.3 T¹o chç ®øng vµ n©ng cao vÞ thÕ cña hµng
ViÖt Nam
Hµng ViÖt Nam hiÖn xuÊt khÈu chñ yÕu ph¶i qua níc thø
ba, díi th¬ng hiÖu cña níc trung gian. ThÕ giíi chñ yÕu biÕt
®Õn ViÖt Nam nh lµ mét níc xuÊt khÈu n«ng s¶n nhng thÕ
27
giíi kh«ng thÓ nhËn biÕt ®©u lµ s¶n phÈm s¶n xuÊt t¹i ViÖt
Nam. §©y lµ mét trong nh÷ng lý do quan träng gi¶i thÝch t¹i
sao s¶n phÈm ViÖt Nam dï lµ ®Æc s¶n nhng vÉn khã xuÊt
khÈu, gi¸ c¶ bÊp bªnh, thu nhËp cña n«ng d©n cã xu híng
gi¶m. Khi çc doanh nghiÖp quan t©m ph¸t triÓn th¬ng hiÖu
cña riªng m×nh vµ ®¨ng ký b¶o hé th¬ng hiÖu ®ã, hä ®·
gãp phÇn t¹o dùng bé mÆt cho quèc gia.
III. Thùc tr¹ng nhËn thøc cña çc doanh nghiÖp ViÖt
Nam vÒ viÖc ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸
1. Thùc tr¹ng viÖc ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ trong níc
Nh×n chung, viÖc b¶o hé b¶n quyÒn nh·n hiÖu s¶n phÈm
trªn thÞ trêng ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m qua ®· thu ®îc mét
sè thµnh c«ng nhÊt ®Þnh. HÖ thèng luËt vÒ b¶n quyÒn nh·n
hiÖu s¶n phÈm ®îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn mét çch hoµn
thiÖn h¬n ®· dÇn dÇn ®¸p øng ®îc nh÷ng ®ßi hái cña qu¸
tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Bªn c¹nh ®ã, ho¹t ®éng
®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ trªn thÞ trêng còng diÔn ra hÕt
søc s«i ®éng. NhËn thøc cña çc doanh nghiÖp vÒ ý nghÜa to
lín cña nh·n hiÖu ngµy cµng râ rµng vµ cô thÓ h¬n. Çc
doanh nghiÖp ®· dÇn dÇn kh¾c häa ®îc h×nh ¶nh cña
m×nh nhê chÊt lîng, uy tÝn cña s¶n phÈm. §iÒu ®ã ®îc thÓ
hiÖn rÊt râ ë thùc tÕ ngµy cµng nhiÒu çc ®¬n xin ®¨ng ký
nh·n hiÖu hµng ho¸ cña çc doanh nghiÖp göi tíi Côc së h÷u
c«ng nghiÖp (nay lµ Côc së h÷u trÝ tuÖ). NÕu trong suèt thêi
kú 1982-1988, sè ®¬n ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ chØ cã
461 ®¬n th× con sè khiªm tèn nµy ®· t¨ng lªn mét çch rÊt
nhanh chãng vµ râ rÖt trong nh÷ng n¨m cña thËp kû 90,
28
®Æc biÖt lµ n¨m 1999 víi 2380 ®¬n, n¨m 2000 lµ 3483
®¬n. Theo thèng kª kh«ng chÝnh thøc cña Côc Së h÷u trÝ
tuÖ, chØ riªng 9 th¸ng ®Çu n¨m 2003, sè lîng ®¬n ®¨ng ký
nh·n hiÖu hµng ho¸ ®· lªn tíi con sè hµng ngh×n. §iÒu nµy
chøng tá çc doanh nghiÖp ViÖt Nam ®· cã nhËn thøc nhÊt
H×nh 2: Sè ®¬n ®¨ng ký nh·n hiÖu
hµng ho¸ 1982-2002
PRIVATENămSố đơn nhãn hiệu hàng hoá nộp trực tiếpCủa

người
Việt NamCủa người
nước ngoàiTổng số1982-1988461773123419892552324871990890592
14821991174761323601992159530224617199322703866613619941419
27124131199522173416563319962323311854411997164531654810
199816142028364219992380178641662000348323995882200130953250
63452002654122778818Tổng số312283224463472
Nguån: Côc Së h÷u trÝ tuÖ ViÖt Nam

®Þnh vÒ tÇm quan träng cña viÖc ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng
ho¸ (xem thªm H×nh 2 vµ H×nh 3).
MÆc dï vËy, ph¶i thõa nhËn mét thùc tÕ lµ çc doanh
nghiÖp ViÖt Nam cßn kh¸ dÌ dÆt trong viÖc ®Çu t x©y dùng
h×nh ¶nh vµ nh·n hiÖu s¶n phÈm. §iÒu nµy b¾t nguån tõ
29
nhiÒu nguyªn nh©n mµ tríc hÕt lµ do doanh nghiÖp, ®Æc

biÖt lµ çc doanh nghiÖp võa vµ nhá cßn cha nhËn thøc ®îc
H×nh 3: Sè nh·n hiÖu hµng ho¸ ®· ®îc ®¨ng
ký 1982-2001
PRIVATENămSè nh·n hiÖu hµng ho¸ ®· ®¨ng

kýCủa người
Việt NamCủa người
nước ngoàiTổng số1982-1989380117015501990423
26568819911525388191319921487182133081993
1359213735321994174423424086199516272965
4592199613832548393119979801506248619981095
2016311119991299249937982000142314532876
2001208515543639Tổng số168462266439510
Nguån: Côc Së h÷u trÝ tuÖ ViÖt Nam

®Çy ®ñ vÒ nh÷ng Ých lîi mµ nh·n hiÖu s¶n phÈm mang l¹i.
Theo kÕt qu¶ cuéc kh¶o s¸t tiÕn hµnh víi gÇn 500 doanh
nghiÖp trong kÕ ho¹ch thùc hiÖn dù ¸n “Hç trî doanh nghiÖp
vÒ n¨ng lùc x©y dùng-qu¶ng b¸ th¬ng hiÖu” do Së Th¬ng
m¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ B¸o Sµi Gßn tiÕp thÞ tiÕn hµnh
(th¸ng 8-11/2002) th× hiÖn nay, møc chi trung b×nh cho nh·n
hiÖu th¬ng m¹i cña doanh nghiÖp nhµ níc chØ lµ 2,6% doanh
30
sè vµ doanh nghiÖp t nh©n lµ 5,4% doanh sè5. Tuy çc doanh

nghiÖp ®Òu tá ra quan t©m tíi vÊn ®Ò nµy song hÇu hÕt hä
coi träng viÖc ph¸t triÓn s¶n phÈm vµ tiªu thô hµng h¬n
nhiÒu so víi viÖc x©y dùng nh·n hiÖu s¶n phÈm. ChØ cã 30%
doanh nghiÖp nghÜ r»ng nh·n hiÖu sÏ gióp b¸n hµng ®îc gi¸
h¬n nhiÒu vµ ®em l¹i niÒm tù hµo cho ngêi tiªu dïng s¶n
phÈm. 16% trong sè çc doanh nghiÖp cã bé phËn chuyªn
tr¸ch vÒ ho¹t ®éng marketing; ë mét sè doanh nghiÖp th× bé
phËn nµy vÉn do gi¸m ®èc trùc tiÕp phô tr¸ch. Cã ®Õn 80%
doanh nghiÖp kh«ng cã chøc danh qu¶n lý nh·n hiÖu (khèi
doanh nghiÖp nhµ níc cã chøc danh qu¶n lý nh·n hiÖu nhiÒu
h¬n çc doanh nghiÖp kh¸c) vµ 20% sè doanh nghiÖp kh«ng
dµnh chi phÝ cho x©y dùng th¬ng hiÖu. Ngoµi ra, mét phÇn
ba sè doanh nghiÖp ®îc kh¶o s¸t kh«ng chi cho dÞch vô bªn
ngoµi bëi theo hä çc tæ chøc cung cÊp dÞch vô kh«ng hiÓu
vµ cha ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña doanh nghiÖp, kh«ng ®em
l¹i hiÖu qu¶ nh hä mong muèn.
MÆt kh¸c, do kiÕn thøc ph¸p lý vÒ b¶o hé nh·n hiÖu hµng
ho¸ cña çc chñ doanh nghiÖp cßn cha ®Çy ®ñ nªn khi ®¨ng
ký nh·n hiÖu hµng ho¸ cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n (®¬n kh«ng
®óng yªu cÇu, bé hå s¬ kh«ng ®Çy ®ñ...). ChÝnh v× vËy,
nhiÒu doanh nghiÖp chØ ®i ®¨ng ký lÊy lÖ mµ kh«ng tËn
dông ®îc hÕt quyÒn ®èi víi chñ së h÷u nh·n hiÖu hµng ho¸.
2. Thùc tr¹ng viÖc ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ ë thÞ trêng níc
ngoµi
5
Theo: “Th¬ng hiÖu ViÖt” (Dù ¸n “Hç trî doanh nghiÖp vÒ n¨ng lùc x©y dùng - qu¶ng
b¸ th¬ng hiÖu”). Nhµ xuÊt b¶n trÎ vµ C©u l¹c bé doanh nghiÖp Hµng ViÖt Nam chÊt l-
îng cao, 12/2002
31
Hµng n¨m, Côc së h÷u c«ng nghiÖp ViÖt Nam (nay lµ Côc
Së h÷u trÝ tuÖ ViÖt Nam) nhËn ®îc trùc tiÕp th«ng qua tho¶
íc Madrid hµng ngh×n ®¬n cña çc doanh nghiÖp trong vµ
ngoµi níc ®¨ng ký nh·n hiÖu t¹i ViÖt Nam. Trong khi ®ã, sè
®¬n ®¨ng ký cña ngêi ViÖt Nam ra níc ngoµi chØ cã h¬n 100
®¬n. Vµ trong sè 95.000 nh·n hiÖu ®¨ng ký b¶o hé t¹i Côc Së
h÷u trÝ tuÖ ViÖt Nam chØ cã h¬n 20% lµ cña doanh nghiÖp
ViÖt Nam. §a sè nh·n hiÖu ®¨ng ký l¹i lµ cña çc doanh
nghiÖp t nh©n, rÊt Ýt doanh nghiÖp nhµ níc tham gia. Çc
doanh nghiÖp nhµ níc û thÕ ®îc b¶o hé mµ kh«ng coi träng
së h÷u th¬ng hiÖu cña chÝnh m×nh. NhiÒu trêng hîp çc
doanh nghiÖp nhµ níc, ®Æc biÖt lµ çc Tæng c«ng ty, kh«ng
thÌm ®¨ng ký së h÷u th¬ng hiÖu ngay trong níc. §Õn khi
doanh nghiÖp muèn ®¨ng ký nh·n hiÖu ë níc ngoµi ®Ó xuÊt
khÈu th× thêng ®îc yªu cÇu ph¶i cã ®¨ng ký ë trong níc, lóc
®ã hä míi véi v· ®i ®¨ng ký th¬ng hiÖu. Tuy nhiªn, thñ tôc
®¨ng ký thêng kÐo dµi hµng n¨m dÉn ®Õn mÊt c¬ héi lµm ¨n
víi níc ngoµi.
Trªn thÞ trêng Mü, trong vµi n¨m trë l¹i ®©y, rÊt nhiÒu th-
¬ng hiÖu ViÖt Nam ®· hoÆc ®ang cã nguy c¬ mÊt th¬ng
hiÖu do bÞ çc c«ng ty níc ngoµi ®¨ng ký tríc. ThÕ nhng, cho
®Õn th¸ng 3/2002 míi chØ cã 186 ®¬n ®¨ng ký cña çc nhµ
xuÊt khÈu ViÖt Nam göi ®Õn V¨n phßng S¸ng chÕ vµ Th¬ng
hiÖu Mü (USPTO) - con sè qu¸ nhá bÐ so víi trªn 3 triÖu nh·n
hiÖu mµ USPTO ®ang qu¶n lý. Trong khi ®ã, n¨m 92 cã 1132
hå s¬, n¨m 93 ®· cã ®Õn 1939 hå s¬ cña çc c«ng ty Mü
®¨ng ký th¬ng hiÖu ë ViÖt Nam.
32
Nh×n chung, çc doanh nghiÖp ViÖt Nam hiÖn nay vÉn
cha cã ý thøc b¶o vÖ quyÒn lîi cña chÝnh m×nh. Hä chØ tËp
trung vµo s¶n xuÊt, ký çc hîp ®ång xuÊt khÈu mµ cha lu
t©m ®Õn viÖc ph¶i lµm sao ®Ó th¬ng hiÖu cña m×nh ®îc
thõa nhËn mét çch hîp ph¸p. ChÝnh v× vËy, çc nhµ s¶n
xuÊt-xuÊt khÈu hiÖn rÊt bÞ ®éng trong viÖc ®¨ng ký, b¶o vÖ
quyÒn së h÷u trÝ tuÖ çc s¶n phÈm cña m×nh. Khi nµo s¶n
phÈm ®ã bÞ x©m ph¹m, hoÆc nguy c¬ mÊt th¬ng hiÖu cËn
kÒ míi véi v· ®i ®¨ng ký quyÒn së h÷u th¬ng hiÖu. Khi ®ã
doanh nghiÖp võa mÊt thêi gian, chi phÝ, l¹i ph¶i tham gia
qu¸ tr×nh kiÖn tông, thiÖt h¹i cã khi lªn tíi hµng triÖu ®« la.
Vµ nguy h¹i h¬n lµ nÕu th¬ng hiÖu bÞ mÊt, doanh nghiÖp sÏ
ph¶i ®æi tªn hoÆc chÊp nhËn mÊt thÞ trêng. MÆt kh¸c, ®a
sè çc doanh nghiÖp kh«ng lu gi÷ ®Çy ®ñ hå s¬, giÊy tê
chøng minh nguån gèc, c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm cña
m×nh. §Õn khi cã hµnh vi x©m ph¹m quyÒn së h÷u, muèn
chøng minh s¶n phÈm ®ã, c«ng nghÖ ®ã lµ cña m×nh nhng
®µnh chÞu v× kh«ng cã ®ñ tµi liÖu. §©y chÝnh lµ mét tæn
thÊt kh«ng ®¸ng cã.
 ch¬ng II
§¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸
t¹i thÞ trêng Hoa Kú
33
I. Çc quy ®Þnh ph¸p lý cña Hoa Kú vÒ nh·n hiÖu

hµng ho¸
1. Çc §iÒu íc Quèc tÕ vÒ nh·n hiÖu hµng ho¸ mµ Hoa Kú lµ thµnh

viªn6
1.1 C«ng íc Paris vÒ b¶o hé së h÷u c«ng nghiÖp

C«ng íc Paris vÒ b¶o hé së h÷u c«ng nghiÖp ®îc ký kÕt
ngµy 20.3.1883 t¹i Paris vµ ®îc xem xÐt l¹i t¹i Brussels n¨m
1990, t¹i Washington n¨m 1911, t¹i La Hay n¨m 1925, t¹i
London n¨m 1934, t¹i Lisbon n¨m 1958, t¹i Stockholm n¨m
1967 vµ ®îc söa ®æi vµo n¨m 1979. TÝnh ®Õn nay, C«ng íc
nµy ®· cã 164 thµnh viªn tham gia. ViÖt Nam vµ Hoa Kú ®Òu
lµ thµnh viªn cña C«ng íc nµy.
Çc quy ®Þnh cña C«ng íc Paris ®Ò cËp ®Õn 3 vÊn ®Ò
lín: (i) nguyªn t¾c ®èi xö quèc gia, (ii) quyÒn u tiªn, vµ (iii)
mét sè nguyªn t¾c chung ®èi víi hÖ thèng b¶o hé quyÒn së
h÷u c«ng nghiÖp mµ çc níc thµnh viªn ph¶i tu©n thñ.
1.1.1 Nguyªn t¾c ®èi xö quèc gia
C«ng íc Paris quy ®Þnh r»ng ®èi víi viÖc b¶o hé së h÷u
c«ng nghiÖp, mçi níc thµnh viªn ph¶i dµnh cho c«ng d©n cña
çc níc thµnh viªn kh¸c sù b¶o hé t¬ng tù nh sù b¶o hé dµnh
cho c«ng d©n cña níc m×nh. ChÕ ®é ®èi xö quèc gia t¬ng
®¬ng còng ph¶i ®îc dµnh cho c«ng d©n cña nh÷ng níc
kh«ng ph¶i lµ thµnh viªn cña C«ng íc Paris nÕu hä c tró t¹i
mét níc thµnh viªn hoÆc hä cã c¬ së kinh doanh t¹i mét níc
thµnh viªn. Quy ®Þnh vÒ chÕ ®é ®èi xö quèc gia ®îc ®Æt
ra kh«ng chØ nh»m b¶o ®¶m quyÒn cña ngêi níc ngoµi ®îc
6
Theo: “Çc §iÒu íc Quèc tÕ vÒ Së h÷u trÝ tuÖ trong qu¸ tr×nh héi nhËp”, Côc Së h÷u
C«ng nghiÖp ViÖt Nam (nay lµ Côc Së h÷u trÝ tuÖ ViÖt Nam) vµ ViÖn Së h÷u trÝ tuÖ
Liªn bang Thuþ Sü, 2002
34
b¶o hé mµ cßn ®¶m b¶o r»ng hä kh«ng bÞ ph©n biÖt ®èi xö

theo bÊt kú çch nµo liªn quan ®Õn b¶o hé quyÒn së h÷u
c«ng nghiÖp. Çc quy ®Þnh cña luËt ph¸p quèc gia liªn quan
®Õn thñ tôc xÐt xö vµ thñ tôc hµnh chÝnh, thÈm quyÒn xÐt
xö, viÖc lùa chän ®Þa chØ giao dÞch hoÆc chØ ®Þnh ®¹i
diÖn ®îc b¶o lu.
1.1.2 QuyÒn u tiªn
C«ng íc Paris quy ®Þnh quyÒn u tiªn ®èi víi s¸ng chÕ,
mÉu h÷u Ých, nh·n hiÖu vµ kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp. Cô thÓ lµ
trªn c¬ së mét ®¬n ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ hîp lÖ ®Çu
tiªn ®· ®îc nép t¹i mét trong sè çc níc thµnh viªn, trong thêi
h¹n 6 th¸ng, ngêi chñ së h÷u cã thÓ nép ®¬n yªu cÇu b¶o hé
t¹i bÊt cø níc thµnh viªn nµo kh¸c vµ çc ®¬n nép sau sÏ ®îc
coi nh lµ ®· ®îc nép vµo cïng ngµy víi ngµy nép ®¬n ®Çu
tiªn. Nãi çch kh¸c, nh÷ng ®¬n nép sau ®ã sÏ cã quyÒn u
tiªn ®èi víi çc ®¬n cã thÓ ®· ®îc nh÷ng ngêi kh¸c nép
trong kho¶ng thêi gian u tiªn nãi trªn. Ngoµi ra, nh÷ng ®¬n
nép sau dùa trªn c¬ së ®¬n nép ®Çu tiªn sÏ kh«ng bÞ ¶nh h-
ëng bëi bÊt cø sù kiÖn nµo cã thÓ x¶y ra trong kho¶ng thêi
gian u tiªn, ch¼ng h¹n nh viÖc b¸n çc s¶n phÈm mang nh·n
hiÖu ®îc ®¨ng ký... Mét trong lîi Ých thiÕt thùc nhÊt cña quy
®Þnh nµy lµ khi ngêi nép ®¬n muèn ®¹t ®îc sù b¶o hé ë
mét sè níc, hä kh«ng buéc ph¶i nép ®ång thêi tÊt c¶ çc ®¬n
t¹i çc níc xuÊt xø vµ çc níc kh¸c mµ cã 6 th¸ng ®Ó quyÕt
®Þnh xem nªn nép ®¬n yªu cÇu b¶o hé ë nh÷ng níc nµo vµ
tiÕn hµnh thñ tôc nép ®¬n ë çc níc ®îc chän lùa.
ViÖc rót hoÆc tõ chèi ®¬n ®Çu tiªn kh«ng lµm mÊt kh¶
n¨ng ®îc hëng quyÒn u tiªn cña ngêi nép ®¬n. Ngêi nép
35
®¬n cã thÓ yªu cÇu hëng quyÒn u tiªn tõ nhiÒu ®¬n nh cã

thÓ yªu cÇu hëng quyÒn u tiªn tõ mét phÇn cña mét ®¬n
nép tríc.
1.1.3 Çc nguyªn t¾c chung
C«ng íc Paris kh«ng quy ®Þnh çc ®iÒu kiÖn nép ®¬n vµ
®¨ng ký nh·n hiÖu mµ dµnh viÖc nµy cho luËt quèc gia cña
çc níc thµnh viªn. Mét khi nh·n hiÖu ®îc ®¨ng ký t¹i mét níc
thµnh viªn, ®¨ng ký ®ã sÏ ®éc lËp víi ®¨ng ký cã thÓ cã t¹i
bÊt cø níc thµnh viªn nµo kh¸c, kÓ c¶ níc xuÊt xø. Do ®ã, nÕu
®¨ng ký nh·n hiÖu bÞ mÊt hiÖu lùc t¹i mét níc thµnh viªn th×
còng sÏ kh«ng ¶nh hëng ®Õn hiÖu lùc cña ®¨ng ký nh·n hiÖu
®ã t¹i çc níc thµnh viªn kh¸c.
Khi nh·n hiÖu ®· ®îc ®¨ng ký hîp lÖ t¹i níc xuÊt xø, ngêi
®¨ng ký nh·n hiÖu ®ã cã thÓ nép ®¬n b¶o hé t¹i çc níc
kh¸c víi h×nh thøc ban ®Çu cña nh·n hiÖu ®ã. Tuy nhiªn,
®¨ng ký cã thÓ bÞ tõ chèi trong mét sè trêng hîp nhÊt ®Þnh,
ch¼ng h¹n nh nh·n hiÖu cã kh¶ n¨ng x©m ph¹m quyÒn ®·
®¨ng ký cña çc bªn thø ba, nh·n hiÖu kh«ng cã kh¶ n¨ng
ph©n biÖt, nh·n hiÖu tr¸i víi ®¹o ®øc hoÆc trËt tù c«ng céng
hoÆc nh·n hiÖu cã kh¶ n¨ng lõa dèi c«ng chóng. T¹i bÊt kú níc
thµnh viªn nµo, nÕu viÖc sö dông nh·n hiÖu ®· ®¨ng ký lµ
b¾t buéc, kh«ng thÓ huû bá ®¨ng ký sau mét thêi gian hîp lý
vµ chØ trong trêng hîp chñ së h÷u kh«ng chøng minh ®îc lý
do chÝnh ®¸ng cña viÖc kh«ng sö dông nh·n hiÖu.
Mçi níc thµnh viªn ph¶i tõ chèi ®¨ng ký, huû bá ®¨ng ký
vµ cÊm sö dông çc nh·n hiÖu lµ b¶n sao chÐp, m« pháng,
hoÆc dÞch nghÜa cã kh¶ n¨ng g©y nhÇm lÉn víi nh·n hiÖu
®îc c¬ quan cã thÈm quyÒn cña níc ®ã coi lµ nh·n hiÖu næi
36
tiÕng cña ngêi kh¸c ë níc ®ã cho nh÷ng hµng ho¸ cïng lo¹i
hoÆc t¬ng tù. Thêi h¹n yªu cÇu huû bá ®¨ng ký nh·n hiÖu nh
vËy kh«ng ®îc Ýt h¬n 5 n¨m kÓ tõ ngµy ®¨ng ký nh·n hiÖu.
Tuy nhiªn, nÕu nh·n hiÖu ®îc ®¨ng ký hoÆc sö dông víi ý
®Þnh xÊu, sÏ kh«ng ®îc h¹n chÕ thêi h¹n yªu cÇu huû bá
®¨ng ký hoÆc ng¨n cÊm sö dông.
T¬ng tù, mçi níc thµnh viªn ph¶i tõ chèi ®¨ng ký hoÆc
cÊm sö dông çc nh·n hiÖu chøa çc biÓu tîng quèc gia vµ çc
dÊu hiÖu chÝnh thøc mµ kh«ng ®îc phÐp, víi ®iÒu kiÖn çc
dÊu hiÖu, biÓu tîng ®ã ®· ®îc th«ng b¸o cho ban th ký cña
Tæ chøc Së h÷u trÝ tuÖ thÕ giíi. Quy ®Þnh t¬ng tù còng ¸p
dông cho huy hiÖu, cê, biÓu tîng kh¸c, çc ch÷ viÕt t¾t vµ
tªn cña çc tæ chøc quèc tÕ liªn chÝnh phñ.
NÕu ®¹i lý hoÆc ngêi ®¹i diÖn cña chñ nh·n hiÖu t¹i mét
trong sè çc níc thµnh viªn kh«ng ®îc phÐp cña chñ nh·n hiÖu
mµ vÉn nép ®¬n ®¨ng ký nh·n hiÖu cho chÝnh m×nh t¹i níc
thµnh viªn kh¸c th× chñ nh·n hiÖu cã quyÒn ph¶n ®èi viÖc
®¨ng ký hoÆc ®Ò nghÞ huû bá ®¨ng ký ®ã hoÆc ®Ò nghÞ
sang tªn ®¨ng ký ®ã cho m×nh, trõ trêng hîp ®¹i lý hoÆc ng-
êi ®¹i diÖn ®ã biÖn hé ®îc cho hµnh ®éng cña m×nh.
Quy ®Þnh ©n h¹n cho viÖc nép tiÒn duy tr× hiÖu lùc
quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp còng ®îc ¸p dông cho viÖc ®¨ng
ký nh·n hiÖu hµng ho¸. Ngêi nép phÝ gia h¹n muén ph¶i nép
thªm mét kho¶n phÝ phô tréi nhÊt ®Þnh. Çc níc thµnh viªn
cã nghÜa vô ph¶i quy ®Þnh ©n h¹n Ýt nhÊt lµ 6 th¸ng kÓ tõ
ngµy kÕt thóc kú h¹n hiÖu lùc, nhng ®îc tù do quy ®Þnh møc
phÝ phô tréi.
37
1.2 HiÖp ®Þnh vÒ çc khÝa c¹nh liªn quan tíi th¬ng m¹i
cña quyÒn së h÷u trÝ tuÖ (TRIPS)
Tæ chøc Th¬ng m¹i ThÕ giíi (WTO) ®îc thµnh lËp n¨m
1995 sau khi kÕt thóc vßng ®µm ph¸n Uruguay trong khu«n
khæ HiÖp ®Þnh chung vÒ thuÕ quan vµ th¬ng m¹i (GATT).
Çc thµnh viªn cña WTO ®· ®a ra mét hÖ thèng çc quy t¾c
®èi víi th¬ng m¹i quèc tÕ nh»m môc ®Ých tù do ho¸ vµ më
réng th¬ng m¹i trªn nguyªn t¾c cã ®i cã l¹i vµ cïng cã lîi. HÖ
thèng ®ã bao gåm c¶ çc quy t¾c vÒ së h÷u trÝ tuÖ.
Néi dung b¶o hé së h÷u trÝ tuÖ ®îc ®a vµo GATT lµ mét
b»ng chøng thõa nhËn mèi liªn hÖ ngµy cµng t¨ng gi÷a së
h÷u trÝ tuÖ vµ th¬ng m¹i. ViÖc b¶o hé së h÷u trÝ tuÖ kh«ng
tho¶ ®¸ng bÞ coi lµ thùc tiÔn th¬ng m¹i thiÕu lµnh m¹nh vµ
lµ rµo c¶n ®èi víi thÞ trêng tù do vµ më cöa. Khi ®ã, çc ®èi
thñ c¹nh tranh kh«ng cÇn ®Çu t cho nghiªn cøu vµ triÓn khai
(R&D) mµ cã thÓ b¾t chíc, sao chÐp vµ b¸n çc s¶n phÈm víi
gi¸ rÎ h¬n nhiÒu. KÕt qu¶ lµ çc nhµ s¶n xuÊt ch©n chÝnh
kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi vèn vµ lîi nhuËn cÇn thiÕt ®Ó tiÕp
tôc duy tr× ho¹t ®éng c¶i tiÕn vµ s¸ng t¹o, bao gåm c¶ viÖc
t¹o ra çc s¶n phÈm míi. Chõng nµo n¹n hµng gi¶, hµng nh¸i
cßn phæ biÕn th× chñ nh·n hiÖu hîp ph¸p khã cã thÓ kinh
doanh cã l·i t¹i thÞ trêng ®ã.
Thùc tÕ ®ã cña th¬ng m¹i quèc tÕ t¹o nªn sù cÇn thiÕt
ph¶i h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn mét t duy míi ®èi víi së h÷u
trÝ tuÖ trªn gãc ®é th¬ng m¹i. KÕt qu¶ lµ HiÖp ®Þnh vÒ çc
khÝa c¹nh liªn quan ®Õn th¬ng m¹i cña quyÒn së h÷u trÝ tuÖ
(TRIPS) ®îc ký kÕt ngµy 15/04/1994 vµ b¾t ®Çu cã hiÖu lùc
tõ ngµy 01/01/1995 cïng víi sù ra ®êi cña Tæ chøc Th¬ng m¹i
38
ThÕ giíi (WTO). Con ®êng tíi WTO vµ HiÖp ®Þnh TRIPS b¾t
®Çu tõ sau §¹i chiÕn ThÕ giíi II víi viÖc thµnh lËp GATT nh»m
duy tr× luËt lÖ chung vÒ th¬ng m¹i quèc tÕ. ViÖc b¶o hé së
h÷u trÝ tuÖ lÇn ®Çu tiªn ®îc bµn tíi trong ch¬ng tr×nh nghÞ
sù cña GATT t¹i vßng ®µm ph¸n vÒ luËt chèng hµng gi¶ ë
Tokyo n¨m 1978. Tuy vËy, chØ ®Õn vßng ®µm ph¸n Uruguay
cña GATT, ý tëng ®ã míi thùc sù trë thµnh hiÖn thùc víi viÖc
th«ng qua HiÖp ®Þnh TRIPS.
HiÖp ®Þnh TRIPS thõa nhËn tÇm quan träng cña viÖc b¶o
hé së h÷u trÝ tuÖ ®èi víi ho¹t ®éng th¬ng m¹i vµ ®Çu t vµ
çc thiÖt h¹i ®èi víi çc quyÒn lîi th¬ng m¹i hîp ph¸p khi
quyÒn së h÷u trÝ tuÖ kh«ng ®îc b¶o hé vµ thùc thi tho¶
®¸ng vµ hiÖu qu¶. §iÒu 7 cña HiÖp ®Þnh quy ®Þnh r»ng
viÖc b¶o hé vµ thùc thi quyÒn së h÷u trÝ tuÖ sÏ “gãp phÇn
thóc ®Èy c¶i tiÕn, chuyÓn giao vµ phæ biÕn c«ng nghÖ,
mang l¹i lîi Ých cho c¶ ngêi s¸ng t¹o vµ ngêi sö dông c«ng
nghÖ, còng nh lîi Ých kinh tÕ x· héi nãi chung vµ b¶o ®¶m sù
c©n b»ng gi÷a quyÒn vµ nghÜa vô”.
Cã thÓ nãi HiÖp ®Þnh TRIPS ®· mang l¹i nh÷ng thay ®æi
c¨n b¶n trong lÜnh vùc së h÷u trÝ tuÖ nãi chung vµ b¶o hé
nh·n hiÖu hµng ho¸ nãi riªng. HiÖp ®Þnh ®· kh¼ng ®Þnh l¹i
vµ më réng çc chuÈn mùc vµ quy ®Þnh cña C«ng íc Paris vµ
C«ng íc Berne, lµm thay ®æi bé mÆt cña luËt së h÷u trÝ tuÖ.
Ngoµi viÖc ®ång nhÊt ho¸ vÒ ph¸p luËt, HiÖp ®Þnh TRIPS
cßn tiÕn tíi lo¹i bá çc quy ®Þnh vÒ hµnh chÝnh, thñ tôc vµ
vÒ kü thuËt g©y bÊt lîi cho ho¹t ®éng së h÷u trÝ tuÖ quèc
tÕ. §iÒu quan träng h¬n c¶ lµ ®©y lµ §iÒu íc Quèc tÕ ®Çu
tiªn quy ®Þnh hÖ thèng çc h×nh ph¹t ®èi víi çc thµnh viªn
39
kh«ng ®¶m b¶o sù b¶o hé tèi thiÓu vÒ quyÒn së h÷u trÝ

tuÖ, kÓ c¶ çc tiªu chuÈn tèi thiÓu vÒ nghÜa vô thùc thi
quyÒn. Çc h×nh ph¹t nµy hoµn toµn kh«ng cã trong C«ng íc
Paris. Ngoµi ra, HiÖp íc TRIPS còng lÇn ®Çu tiªn ®a ra mét
nguyªn t¾c míi lµ nguyªn t¾c “®èi xö tèi huÖ quèc” (MFN):
“bÊt kú mét sù u tiªn, chiÕu cè, ®Æc quyÒn hoÆc sù miÔn
trõ nµo ®îc mét Thµnh viªn dµnh cho mét c«ng d©n cña bÊt
kú níc nµo kh¸c còng ph¶i ®îc lËp tøc vµ v« ®iÒu kiÖn dµnh
cho c«ng d©n cña tÊt c¶ çc Thµnh viªn kh¸c” (§iÒu 4).
Víi môc ®Ých chèng hµng gi¶ vµ b¶o hé nh·n hiÖu hµng
ho¸, HiÖp ®Þnh quy ®Þnh çc nguyªn t¾c tæng qu¸t vÒ thñ
tôc b¶o hé mét çch tho¶ ®¸ng vµ hiÖu qu¶ quyÒn së h÷u
c«ng nghiÖp t¹i çc níc thµnh viªn. Trong phÇn III vµ IV cña
HiÖp ®Þnh TRIPS nªu râ r»ng çc níc thµnh viªn ph¶i quy
®Þnh trong luËt ph¸p quèc gia cña m×nh çc thñ tôc cho
phÐp ¸p dông çc biÖn ph¸p cã hiÖu qu¶ ®èi víi çc hµnh vi
x©m ph¹m quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp. Çc quèc gia thµnh
viªn còng ph¶i quy ®Þnh mét c¬ chÕ nh»m ng¨n chÆn çc
hµnh vi t¸i vi ph¹m çc quyÒn ®ã vµ cã nghÜa vô ph¶i ¸p
dông c¶ hai biÖn ph¸p nãi trªn ®Ó tr¸nh çc rµo c¶n g©y trë
ng¹i cho th¬ng m¹i hîp ph¸p vµ çc biÖn ph¸p an toµn ®èi víi
viÖc l¹m dông quyÒn. H¬n thÕ, çc thñ tôc vµ h×nh thøc quy
®Þnh ®èi víi viÖc b¶o hé quyÒn ph¶i hîp lý vµ c«ng b»ng,
kh«ng ®îc “phøc t¹p vµ tèn kÐm ®Õn møc kh«ng cÇn thiÕt”
vµ kh«ng ®îc “kÐo dµi mét çch bÊt hîp lý vµ kh«ng cã lý do”.
MÆt kh¸c, HiÖp ®Þnh TRIPS còng quy ®Þnh r»ng luËt nh·n
hiÖu hµng ho¸ quèc gia cña çc níc thµnh viªn ph¶i quy ®Þnh
mét sè thñ tôc vµ çc thñ tôc nµy ph¶i ®îc c«ng khai ®èi víi
40
chñ së h÷u nh·n hiÖu. Trong sè ®ã cã c¬ chÕ thùc thi, ch¼ng

h¹n nh çc thñ tôc d©n sù, h×nh sù vµ hµnh chÝnh, bao gåm
çc biÖn ph¸p t¹m thêi, båi thêng thiÖt h¹i, tiªu huû tang vËt
vi ph¹m. HiÖp ®Þnh còng ®Ò ra yªu cÇu thiÕt lËp çc thñ tôc
kiÓm so¸t hµng gi¶ t¹i biªn giíi.
VÒ ph¸n quyÕt cña çc toµ ¸n ®èi víi vi ph¹m b¶o hé nh·n
hiÖu hµng ho¸, HiÖp ®Þnh quy ®Þnh ph¶i ®îc thÓ hiÖn b»ng
v¨n b¶n, cã nªu râ lý do vµ ®îc th«ng b¸o kÞp thêi cho çc
bªn. Çc ph¸n quyÕt ph¶i dùa trªn çc b»ng chøng vµ çc bªn
nhÊt thiÕt ph¶i cã mét c¬ héi ®Ó tr×nh bµy ý kiÕn. MÆc dï
çc níc thµnh viªn kh«ng b¾t buéc ph¶i thiÕt lËp mét hÖ
thèng xÐt xö riªng, song nhÊt thiÕt ph¶i quy ®Þnh çc thñ tôc
xem xÐt t¹i toµ ¸n tÊt c¶ çc quyÕt ®Þnh hµnh chÝnh cuèi
cïng.
Mèi quan hÖ ngµy cµng t¨ng gi÷a th¬ng m¹i vµ së h÷u
trÝ tuÖ ®· lµm cho nhiÒu níc ®ang ph¸t triÓn thõa nhËn r»ng
sù sèng cßn cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi g¾n liÒn víi viÖc b¶o hé
së h÷u trÝ tuÖ. Çc níc ®ang ph¸t triÓn mong ®îi thêi gian
kÐo dµi thi hµnh HiÖp ®Þnh TRIPS vµ sÏ ®îc hëng lîi tõ viÖc
b¶o hé th«ng qua hÖ thèng gi¶i quyÕt tranh chÊp cña HiÖp
®Þnh nµy. XÐt trong bèi c¶nh quan hÖ toµn cÇu, vµ xem xÐt
quyÒn së h÷u trÝ tuÖ lµ ®éng lùc thóc ®Èy ®Çu t vµ th¬ng
m¹i, th× viÖc b¶o hé quyÒn së h÷u trÝ tuÖ nãi chung vµ b¶o
hé nh·n hiÖu hµng ho¸ nãi riªng lµ mét chiÕn lîc ®óng ®¾n
nh»m ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng.
1.3 HiÖp íc LuËt nh·n hiÖu hµng ho¸ (Trademark Law

Treaty)
41
HiÖp íc LuËt nh·n hiÖu hµng ho¸ ®îc th«ng qua ngµy
27/10/1994 t¹i Geneva vµ b¾t ®Çu cã hiÖu lùc tõ ngµy
01/08/1996. TÝnh ®Õn nay, HiÖp íc LuËt nh·n hiÖu hµng ho¸
®· cã 26 thµnh viªn. Hoa Kú ®· nép v¨n kiÖn gia nhËp cho Tæ
chøc Së h÷u trÝ tuÖ ThÕ giíi (WIPO) vµo th¸ng 5 n¨m 2000.
Môc ®Ých cña HiÖp íc lµ lµm ®¬n gi¶n ho¸ vµ hµi hoµ
ho¸ çc quy ®Þnh vÒ thñ tôc vµ yªu cÇu hµnh chÝnh cña çc
hÖ thèng ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ quèc gia vµ khu vùc,
t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ngêi nép ®¬n vµ chñ së h÷u nh·n
hiÖu hµng ho¸.
Çc quy t¾c cña HiÖp íc lµm râ nh÷ng yªu cÇu vÒ thñ tôc
mµ c¬ quan nh·n hiÖu hµng ho¸ ®îc phÐp hay kh«ng ®îc
phÐp ®ßi hái ngêi nép ®¬n hoÆc chñ së h÷u nh·n hiÖu.
HiÖp íc kh«ng ®iÒu chØnh nh÷ng quy ®Þnh néi dung vÒ
®¨ng ký nh·n hiÖu cña luËt nh·n hiÖu hµng ho¸.
Çc lo¹i nh·n hiÖu hµng ho¸ thuéc ph¹m vi ®iÒu
chØnh cña HiÖp íc
§iÒu 2 HiÖp íc quy ®Þnh vÒ nh·n hiÖu hµng ho¸ vµ nh·n
hiÖu dÞch vô. V× vËy, khi tham gia HiÖp íc, Níc thµnh viªn
ph¶i cã nghÜa vô ®¨ng ký nh·n hiÖu dÞch vô. H¬n n÷a, theo
§iÒu 16, Níc thµnh viªn còng cã nghÜa vô tu©n thñ çc quy
®Þnh cña C«ng íc Paris liªn quan ®Õn nh·n hiÖu dÞch vô.
Nh·n hiÖu tËp thÓ, nh·n hiÖu chøng nhËn kh«ng thuéc
ph¹m vi ®iÒu chØnh cña HiÖp íc, bëi v× çc yªu cÇu cña çc
quèc gia ®èi víi viÖc ®¨ng ký nh÷ng nh·n hiÖu nµy rÊt ®a
d¹ng khiÕn cho viÖc thèng nhÊt rÊt khã kh¨n. Nh·n hiÖu h×nh
næi vµ nh·n hiÖu v« h×nh, nh nh·n hiÖu ©m thanh vµ nh·n
hiÖu mïi vÞ còng kh«ng thuéc ph¹m vi ®iÒu chØnh cña HiÖp -
42
íc v× kh«ng dÔ dµng t¹o mÉu çc nh·n hiÖu ®ã b»ng ph¬ng

ph¸p ®å häa vµ rÊt Ýt luËt quèc gia b¶o hé nh÷ng nh·n hiÖu
nµy.
Nh÷ng dÊu hiÖu cã thÓ nh×n thÊy ®îc ®Òu ph¶i cã kh¶
n¨ng ®îc ®¨ng ký. ChØ nh÷ng Níc thµnh viªn nµo chÊp nhËn
®¨ng ký nh·n hiÖu h×nh khèi míi cã nghÜa vô tu©n thñ HiÖp
íc ®èi víi nh·n hiÖu h×nh khèi.
Yªu cÇu ®èi víi §¬n ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸
§iÒu 3 HiÖp íc gåm toµn bé danh môc çc th«ng tin mµ
C¬ quan cÊp ®¨ng ký nh·n hiÖu ®îc phÐp yªu cÇu ®èi víi
®¬n ®¨ng ký nh·n hiÖu. Nh÷ng th«ng tin nµy cã thÓ lµ tªn
vµ ®Þa chØ cña ngêi nép ®¬n vµ cña ngêi ®¹i diÖn, tuyªn bè
yªu cÇu hëng quyÒn u tiªn ®èi víi ®¬n ®îc nép sím h¬n
(nÕu cã), mét hoÆc vµi mÉu nh·n hiÖu tuú thuéc nh·n hiÖu
®ã cã ph¶i lµ nh·n hiÖu mµu hoÆc h×nh khèi hay kh«ng, tªn
cña hµng ho¸ hoÆc dÞch vô xÕp theo nhãm cña B¶ng ph©n
lo¹i Nice, khai b¸o vÒ dù ®Þnh sö dông nh·n hiÖu hµng ho¸
hoÆc vÒ viÖc sö dông thùc sù. Ngoµi nh÷ng th«ng tin ®îc
quy ®Þnh theo HiÖp íc, C¬ quan cÊp ®¨ng ký nh·n hiÖu
kh«ng ®îc yªu cÇu nh÷ng th«ng tin kh¸c nh ®¨ng ký kinh
doanh, chøng cø vÒ viÖc ngêi nép ®¬n ®ang tiÕn hµnh ho¹t
®éng kinh doanh hoÆc lÜnh vùc kinh doanh liªn quan ®Õn
hµng ho¸ hoÆc dÞch vô ®îc liÖt kª trong ®¬n.
§iÒu 6 HiÖp íc còng quy ®Þnh r»ng C¬ quan cÊp ®¨ng ký
nh·n hiÖu ph¶i chÊp nhËn ®¬n ®¨ng ký cho nhiÒu hµng ho¸
hoÆc dÞch vô thuéc nhiÒu nhãm kh¸c nhau trong B¶ng ph©n
lo¹i Nice vµ ®¬n ®ã ph¶i t¬ng øng víi mét ®¨ng ký duy nhÊt.
Yªu cÇu ®èi víi ngêi ®¹i diÖn
43
§iÒu 4 HiÖp íc cho phÐp C¬ quan cÊp ®¨ng ký nh·n hiÖu

hµng ho¸ yªu cÇu ngêi nép ®¬n kh«ng cã c¬ së c«ng nghiÖp
hoÆc th¬ng m¹i thùc sù, thêng tró vµ ®ang ho¹t ®éng trªn
l·nh thæ níc ®ã ph¶i cã ®¹i diÖn vµ ngêi ®¹i diÖn cña ngêi
nép ®¬n ph¶i lµ ngêi ®îc phÐp ho¹t ®éng ®¹i diÖn. Theo
quy ®Þnh nµy, giÊy uû quyÒn cã thÓ liªn quan ®Õn nhiÒu
®¬n ®¨ng ký vµ cã thÓ dïng cho çc ®¬n ®¨ng ký trong t-
¬ng lai.
Yªu cÇu vÒ ngµy nép ®¬n
Ngêi nép ®¬n hîp lÖ cã ý nghÜa quan träng v× quyÒn
ph¸t sinh trªn c¬ së nép ®¬n ®Çu tiªn vµ ®ã ®îc coi lµ ngµy
u tiªn ®èi víi ®¬n ®îc nép sau ë nh÷ng níc kh¸c. §iÒu 5 quy
®Þnh nh÷ng th«ng tin tèi ®a cã thÓ yªu cÇu ®èi víi viÖc ghi
nhËn ngµy nép ®¬n hîp lÖ. Nh÷ng th«ng tin nµy bao gåm çc
th«ng tin vÒ ngêi nép ®¬n, th«ng tin ®Çy ®ñ ®Ó liªn l¹c víi
ngêi nép ®¬n hoÆc ngêi ®¹i diÖn cña ngêi nép ®¬n, mÉu
nh·n hiÖu, danh môc hµng ho¸ vµ dÞch vô xin ®¨ng ký nh·n
hiÖu... Ngoµi ra, ®Ó ghi nhËn ngµy nép ®¬n hîp lÖ, C¬ quan
cÊp ®¨ng ký nh·n hiÖu cã thÓ yªu cÇu nép lÖ phÝ nÕu luËt
nh·n hiÖu hµng ho¸ quèc gia cã quy ®Þnh nµy tríc khi tham
gia HiÖp íc.
§iÒu 7 HiÖp íc quy ®Þnh r»ng nÕu viÖc ®¨ng ký mét nh·n
hiÖu bÞ tõ chèi ®èi víi mét sè hµng ho¸ hoÆc dÞch vô nhÊt
®Þnh, ngêi nép ®¬n cã thÓ t¸ch ®¬n ®Ó tr¸nh bÞ chËm trÔ
trong viÖc ®îc ®¨ng ký nh÷ng nh·n hiÖu hµng ho¸ hoÆc
dÞch vô kh«ng bÞ tõ chèi vµ vÉn gi÷ ®îc ngµy nép ®¬n ®Çu
tiªn hoÆc ngµy u tiªn nÕu cã. §ång thêi, ngêi nép ®¬n cã thÓ
44
tiÕn hµnh khiÕu n¹i ®èi víi ®¬n cã hµng ho¸ hoÆc dÞch vô
bÞ tõ chèi.
Yªu cÇu ®èi víi ch÷ ký cña ngêi nép ®¬n
§iÒu 8 HiÖp íc quy ®Þnh vÒ ch÷ ký vµ nh÷ng dÊu hiÖu
kh¸c cho phÐp x¸c ®Þnh ngêi ®øng tªn tµi liÖu. Kh«ng chØ
riªng víi ch÷ ký viÕt tay, ch÷ ký díi h×nh thøc in, d¸n tem
hoÆc ®ãng dÊu còng cã thÓ ®îc chÊp nhËn. §iÒu quan träng
lµ C¬ quan cÊp ®¨ng ký kh«ng ®îc phÐp yªu cÇu x¸c nhËn
ch÷ ký (hîp ph¸p ho¸, c«ng chøng, hoÆc çc h×nh thøc x¸c
nhËn kh¸c), trõ khi ch÷ ký cã liªn quan ®Õn viÖc hñy bá
®¨ng ký.
Nh vËy, nÕu ®èi chiÕu çc quy ®Þnh cña HiÖp íc víi çc
quy ®Þnh vÒ thñ tôc liªn quan ®Õn nh·n hiÖu hµng ho¸ cña
ViÖt Nam cã thÓ thÊy r»ng hÖ thèng ph¸p luËt cña ViÖt Nam
®· bao gåm phÇn lín nh÷ng yªu cÇu ®îc HiÖp íc cho phÐp,
nhng còng bao gåm mét sè ®iÒu bÞ HiÖp íc cÊm vµ thiÕu
mét sè quy ®Þnh HiÖp íc b¾t buéc ph¶i cã. MÆc dï vÒ mÆt
tµi chÝnh, viÖc tham gia HiÖp íc kh«ng t¹o ra nghÜa vô
(kh«ng ph¶i ®ãng niªm liÔm) vµ còng kh«ng ®em l¹i nguån
thu (HiÖp íc kh«ng cã c¬ quan ®iÒu hµnh riªng vµ kh«ng cã
çc ho¹t ®éng dÞch vô). Tuy nhiªn, viÖc tham gia HiÖp íc sÏ
gióp thñ tôc ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ cña ViÖt Nam hoµ
nhËp víi quèc tÕ, xo¸ bá çc thñ tôc phiÒn phøc, çc yªu cÇu
h×nh thøc mang tÝnh chÊt giÊy tê quan liªu. Nhê ®ã sÏ t¹o
®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ngêi nép ®¬n vµ ®¹i diÖn së h÷u
c«ng nghiÖp, ®ång thêi gi¶m cho Côc Së h÷u trÝ tuÖ nh÷ng
thao t¸c hµnh chÝnh v« Ých ®èi víi çc giÊy tê kh«ng cÇn
thiÕt.
45
1.4 VÊn ®Ò b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ trong çc HiÖp
®Þnh song ph¬ng
Hoa Kú ®· ký nhiÒu HiÖp ®Þnh song ph¬ng vÒ b¶o hé
nh·n hiÖu hµng ho¸ víi nhiÒu quèc gia. Song ë ®©y, chóng ta
cÇn quan t©m ®Õn HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt - Mü trong ®ã
cã Ch¬ng II quy ®Þnh vÒ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ.
Nguyªn t¾c ®èi xö quèc gia
Ngay trong §iÒu 3 cña Ch¬ng II ®· nªu râ nguyªn t¾c ®èi
xö quèc gia “Mçi Bªn dµnh cho c«ng d©n cña Bªn kia sù ®èi
xö kh«ng kÐm thuËn lîi h¬n sù ®èi xö mµ Bªn ®ã dµnh cho
c«ng d©n cña m×nh trong viÖc x¸c lËp, b¶o hé, hëng vµ thùc
thi tÊt c¶ çc quyÒn së h÷u trÝ tuÖ vµ mäi lîi Ých cã ®îc tõ
çc quyÒn ®ã”. §©y lµ nguyªn t¾c chñ ®¹o xuyªn suèt çc
quy ®Þnh trong HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt - Mü. Tuy nhiªn,
nÕu so s¸nh víi Th«ng t cña Bé Tµi ChÝnh sè 23TC/TCT ngµy 9
th¸ng 5 n¨m 1997 híng dÉn viÖc thu, nép phÝ vµ lÖ phÝ së
h÷u c«ng nghiÖp th× møc thu ®èi víi ngêi níc ngoµi thêng
cao h¬n so víi møc thu ®èi víi ngêi ViÖt Nam. Nh vËy, trong
thêi gian tíi, ViÖt Nam sÏ ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó phï hîp
víi HiÖp ®Þnh ®· ký kÕt víi Hoa Kú.
Ph¹m vi b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸
§Ó b¶o hé vµ thùc thi quyÒn së h÷u trÝ tuÖ mét çch
®Çy ®ñ vµ cã hiÖu qu¶, HiÖp ®Þnh ViÖt - Mü quy ®Þnh mçi
Bªn tèi thiÓu ph¶i thùc hiÖn theo C«ng íc Paris vÒ b¶o hé së
h÷u c«ng nghiÖp (b¶n ®îc söa ®æi n¨m 1967). V× vËy,
nh÷ng néi dung trong C«ng íc nµy mÆc nhiªn ®îc coi lµ
nh÷ng quy ®Þnh mµ HiÖp ®Þnh yªu cÇu hai bªn ph¶i tu©n
thñ. Mét Bªn còng cã thÓ thùc hiÖn viÖc b¶o hé vµ thùc thi
46
quyÒn së h÷u trÝ tuÖ theo ph¸p luËt cña riªng quèc gia
m×nh ë møc ®é réng h¬n so víi yªu cÇu trong HiÖp ®Þnh
nhng víi ®iÒu kiÖn lµ viÖc b¶o hé vµ thùc thi ®ã kh«ng m©u
thuÉn víi HiÖp ®Þnh nµy. Nh·n hiÖu dÞch vô, nh·n hiÖu tËp
thÓ, nh·n hiÖu chøng nhËn còng thuéc ph¹m vi b¶o hé nh·n
hiÖu hµng ho¸. Trong mäi trêng hîp, tÝnh chÊt cña hµng ho¸
hoÆc dÞch vô kh«ng c¶n trë viÖc ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng
ho¸.
HÖ thèng ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸
 XÐt nghiÖm ®¬n
 Th«ng b¸o cho ngêi nép ®¬n vÒ çc lý do tõ chèi ®¨ng
ký nh·n hiÖu hµng ho¸
 C¬ héi hîp lý dµnh cho ngêi nép ®¬n tr×nh bµy ý kiÕn
vÒ th«ng b¸o ®ã
 C«ng bè nh·n hiÖu hµng ho¸ tríc hoÆc ngay sau khi nh·n
hiÖu ®îc ®¨ng ký
 C¬ héi hîp lý dµnh cho nh÷ng ngêi cã liªn quan ®îc yªu
cÇu huû bá hiÖu lùc ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸
Thêi h¹n hiÖu lùc cña ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸
Kho¶n 8 §iÒu 6 HiÖp ®Þnh ViÖt - Mü ghi râ: “Mçi Bªn quy
®Þnh r»ng ®¨ng ký ban ®Çu cña mét nh·n hiÖu hµng ho¸ cã
thêi h¹n Ýt nhÊt 10 n¨m vµ ®îc gia h¹n kh«ng h¹n chÕ sè lÇn,
mçi lÇn gia h¹n cã thêi h¹n kh«ng Ýt h¬n 10 n¨m, khi çc
®iÒu kiÖn gia h¹n ®îc ®¸p øng”.
§iÒu kiÖn duy tr× hiÖu lùc cña viÖc ®¨ng ký
Kho¶n 9 §iÒu 6 HiÖp ®Þnh ghi râ: “Mçi Bªn yªu cÇu viÖc
sö dông thùc sù nh·n hiÖu hµng ho¸ lµ ®iÒu kiÖn ®Ó duy tr×
hiÖu lùc cña viÖc ®¨ng ký (tuy nhiªn, ®©y kh«ng ph¶i lµ mét
47
®iÒu kiÖn ®Ó ®îc nép ®¬n). ViÖc ®¨ng ký cã thÓ bÞ ®×nh

chØ hiÖu lùc do kh«ng sö dông sau thêi gian Ýt nhÊt lµ 3 n¨m
liªn tôc kh«ng sö dông, trõ trêng hîp chñ nh·n hiÖu hµng ho¸
chøng minh ®îc r»ng viÖc kh«ng sö dông ®ã lµ cã lý do
chÝnh ®¸ng v× cã nh÷ng c¶n trë ®èi víi viÖc sö dông ®ã.
Ph¸p luËt ph¶i c«ng nhËn nh÷ng ®iÒu kiÖn ph¸t sinh ngoµi ý
muèn cña chñ nh·n hiÖu cho viÖc sö dông nh·n hiÖu ®ã,
ch¼ng h¹n nh viÖc chÝnh phñ h¹n chÕ nhËp khÈu hoÆc quy
®Þnh çc yªu cÇu kh¸c ®èi víi hµng ho¸ hoÆc dÞch vô mang
nh·n hiÖu.”
Nh vËy, ®Ó t¹o vÞ thÕ v÷ng ch¾c trªn thÞ trêng Mü xuÊt
ph¸t tõ khÝa c¹nh nh·n hiÖu hµng ho¸, çc nhµ xuÊt khÈu ViÖt
Nam cÇn ph¶i nghiªn cøu kü lìng C«ng íc quèc tÕ Paris 1967
vµ HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt- Mü ®Ó n¾m b¾t çc tiªu
chuÈn c¬ b¶n ®èi víi viÖc b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸. §ång
thêi, çc nhµ xuÊt khÈu ViÖt Nam cÇn ph¶i ®i s©u nghiªn cøu
çc v¨n b¶n ph¸p luËt cã liªn quan t¹i Mü ®Ó t×m hiÓu çc
quy ®Þnh cô thÓ. TiÕn tíi, khi nh÷ng nç lùc gia nhËp Tæ chøc
th¬ng m¹i ThÕ giíi (WTO) cña ViÖt Nam thµnh c«ng, HiÖp
®Þnh vÒ çc khÝa c¹nh liªn quan ®Õn th¬ng m¹i cña QuyÒn
Së h÷u trÝ tuÖ (TRIPS)- mét trong çc thµnh phÇn cÊu thµnh
cña çc quy ®Þnh b¾t buéc cña WTO, sÏ cïng gãp phÇn t¹o
dùng mét khung ph¸p lý ®¶m b¶o thuËn lîi vµ mang l¹i lîi Ých
tèi ®a cho nh÷ng ngêi chñ ®Ých thùc cña çc th¬ng hiÖu
ViÖt Nam trªn thÞ trêng Mü.
2. LuËt b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ cña hoa kú

LuËt cña Hoa Kú vÒ b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ ra ®êi tõ
rÊt sím, trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn c«ng cña nh÷ng nhµ s¶n xuÊt
48
v¶i buåm. N¨m 1788, nh÷ng ngêi nµy ®· ®Ö tr×nh yªu cÇu
lªn nh÷ng nhµ lËp ph¸p vÒ viÖc ban hµnh ph¸p luËt b¶o hé
nh·n hiÖu hµng ho¸. Cho ®Õn thêi ®iÓm ®ã, tõng bang ®·
ban hµnh nh÷ng quy ®Þnh cña riªng m×nh nhng chØ giíi h¹n
viÖc b¶o hé ®èi víi nh·n hiÖu cña nh÷ng hµng ho¸ ®îc s¶n
xuÊt vµ lu th«ng trong bang ®ã. Liªn bang míi chØ c«ng nhËn
viÖc b¶o hé ®èi víi nh·n hiÖu cña nh÷ng hµng ho¸ sÏ ®îc b¸n
ra níc ngoµi hay cho çc bé l¹c ngêi da ®á nhng cha dùa trªn
c¬ së ph¸p lý. Lóc ®ã, ph¸p luËt liªn bang ®iÒu chØnh vÊn
®Ò b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ cha ®îc h×nh thµnh.
Ngµy 3/3/1881, §¹o luËt ®Çu tiªn vÒ nh·n hiÖu hµng ho¸
®îc ban hµnh dùa trªn §iÒu kho¶n vÒ th¬ng m¹i trong HiÕn
ph¸p. §¹o luËt nµy ®iÒu chØnh viÖc b¶o hé nh·n hiÖu cña
nh÷ng hµng ho¸ tham gia th¬ng m¹i víi níc ngoµi hay çc bé
l¹c ngêi da ®á.
§Çu thÕ kû XX, mét ®¹o luËt míi ®îc ban hµnh mang tªn
§¹o luËt 20/2/1905 trong ®ã më réng ph¹m vi b¶o hé ®èi víi
nh·n hiÖu cña nh÷ng hµng ho¸ ®îc lu th«ng gi÷a çc bang.
§¹o luËt nµy ra ®êi thùc sù lµ mét dÊu hiÖu tÝch cùc. TÝnh
®Õn n¨m 1905 ®· cã 16.224 ®¬n nép ®¨ng ký b¶o hé nh·n
hiÖu hµng ho¸, trong ®ã 415 nh·n hiÖu hiÖn nay vÉn cßn ®îc
sö dông nh Pepsi Cola, kem dìng da Vaseline, bét m×
Pillsbury7
Sau ®ã, Mü ban hµnh §¹o luËt ngµy 19/3/1920 më réng
h¬n §¹o luËt 1905, cho phÐp ¸p dông mét sè ®iÒu kho¶n cña
C«ng íc b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ vµ tªn th¬ng m¹i ®îc so¹n
th¶o vµ ký kÕt t¹i thµnh phè Buenos Aires, níc Céng hoµ
7
Theo: http://www.ggmark.com/trademark
49
Achentina ngµy 20 th¸ng 8 n¨m 1910 nh»m ®iÒu chØnh çc

vÊn ®Ò vÒ x¸c lËp quyÒn së h÷u nh·n hiÖu hµng ho¸ theo
quy tr×nh ®¨ng ký bæ sung.
Ngµy 5 th¸ng 7 n¨m 1946, §¹o luËt Lanham (Lanham Act)
®îc th«ng qua vµ ®· ®îc tËp hîp l¹i trong hÖ thèng çc §¹o
luËt do Quèc héi Mü ban hµnh U.S.Code. §©y lµ mét §¹o luËt
vÒ b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ cã hiÖu lùc ®Õn ngµy nay.
§¹o luËt Lanham ra ®êi ®¸nh dÊu mét bíc hoµn thiÖn vÒ
ph¸p luËt vÒ b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ ë Hoa Kú. LuËt nµy
®· ®îc söa ®æi nhiÒu lÇn. LÇn söa ®æi quan träng nhÊt vµo
n¨m 1988 (Trademark Law Revision Act of 1988). Bæ sung
cho ®¹o luËt nµy, n¨m 1995, chÝnh quyÒn Liªn bang ®· ban
hµnh mét ®¹o luËt vÒ b¶o vÖ çc nh·n hiÖu næi tiÕng (well-
known marks).
HiÖn nay, ph¸p luËt vÒ nh·n hiÖu hµng ho¸ Hoa Kú ®îc
qui ®Þnh bëi hai hÖ thèng ph¸p luËt Liªn bang vµ ph¸p
luËt cña tõng bang trong Hîp chñng quèc. LuËt liªn bang
chÝnh lµ §¹o luËt Lanham 1946 cïng víi nh÷ng quy ®Þnh söa
®æi bæ sung sau nµy. §ång thêi, hÇu nh tÊt c¶ çc bang ®Òu
cã nh÷ng ®¹o luËt riªng vÒ b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ víi
nh÷ng quy ®Þnh kh«ng gièng nhau vÒ ®¨ng ký nh·n hiÖu
hµng ho¸. Ngoµi ra, víi ®Æc ®iÓm lµ mét níc theo hÖ thèng
ph¸p luËt bÊt thµnh v¨n (Common Law), ngoµi nh÷ng quy
®Þnh trong çc v¨n b¶n luËt (Enacted Law), LuËt ¸n lÖ (Case
Law) còng lµ mét nguån quan träng cho viÖc ®iÒu chØnh çc
quan hÖ vÒ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ nãi chung vµ nh·n hiÖu
hµng ho¸ nãi riªng.
50
2.1 Nh÷ng quy ®Þnh c¬ b¶n vÒ nh·n hiÖu hµng ho¸ trong
LuËt Liªn bang
2.1.1 §èi tîng ®îc b¶o hé
Nh ®· nãi ë môc 1.1 Ch¬ng I, nh·n hiÖu hµng ho¸ bao
gåm tõ ng÷, tªn, biÓu tîng, h×nh vÏ hoÆc sù kÕt hîp cña çc
yÕu tè ®ã nh»m ph©n biÖt hµng ho¸ cña mét ngêi cung cÊp
víi hµng ho¸ cña mét ngêi cung cÊp kh¸c. §Æc trng cña nh·n
hiÖu hµng ho¸ lµ tÝnh ph©n biÖt cña nã (distincness) víi çc
nh·n hiÖu kh¸c. Th«ng qua b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸, ph¸p
luËt b¶o hé uy tÝn (good will) cña chñ nh·n hiÖu vµ lîi Ých cña
ngêi tiªu dïng tríc hµnh vi g©y nhÇm lÉn. Nh·n hiÖu hµng ho¸
®îc ¸p dông cho hµng ho¸, dÞch vô vµ c¶ nh÷ng nh·n hiÖu
x¸c nhËn nguån gèc, chÊt lîng, ®é nguyªn chÊt... nÕu chóng
tho¶ m·n çc yªu cÇu cña mét nh·n hiÖu (certification marks).
Tríc ®©y, ®¹o luËt Lanham quy ®Þnh r»ng nh·n hiÖu chØ
®îc ®¨ng ký nÕu hµng ho¸ dÞch vô mang nh·n hiÖu ®ã ®·
®îc sö dông trong thùc tiÔn. Tuy vËy, trong b¶n söa ®æi vµo
n¨m 1988, ®¹o luËt ®· níi láng quy ®Þnh nµy: ngêi muèn
®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ chØ cÇn chøng minh ®îc lµ
m×nh cã ý ®Þnh sö dông lµ ®ñ (bona fide intent to use).
§Ó ®¶m b¶o tÝnh ph©n biÖt, nh·n hiÖu hµng ho¸ ph¶i cã
nh÷ng dÊu hiÖu lµm nã biÖt lËp víi nh·n hiÖu cña ngêi kh¸c.
Nh÷ng nh·n hiÖu hµng ho¸ sau ®©y kh«ng thuéc ®èi tîng ®-
îc b¶o hé:
 Cã chøa çc néi dung ®i ngîc l¹i víi ®¹o ®øc nh: lõa dèi,
cã néi dung dÌm pha, nãi xÊu ngêi kh¸c dï cßn sèng hay ®·
chÕt, g©y tai tiÕng cho çc tæ chøc, t«n gi¸o, biÓu tîng quèc
gia hoÆc lµm ph¬ng h¹i ®Õn thanh danh cña çc tæ chøc, ç
51
nh©n ®ã; hoÆc bao gåm chØ dÉn ®Þa lý ®îc sö dông kÌm
hoÆc liªn quan tíi çc mÆt hµng rîu hoÆc bia l¹i chØ dÉn ®Õn
mét n¬i kh¸c kh«ng ph¶i lµ n¬i xuÊt xø cña hµng ho¸ ®ã vµ
chØ dÉn nµy lÇn ®Çu tiªn ®îc sö dông víi mÆt hµng rîu bia lµ
vµo ngµy hoÆc mét n¨m sau khi HiÖp ®Þnh WTO cã hiÖu lùc
®èi víi níc Mü.
 Mang biÓu tîng quèc kú, biÓu tîng cña qu©n ®éi, biÓu
tîng cña Hoa Kú, cña bÊt kú bang nµo cña Hoa Kú hay cña bÊt
kú mét quèc gia nµo.
 Mang tªn, ¶nh, ch÷ ký cña mét ngêi cßn sèng trõ khi cã
sù chÊp thuËn b»ng v¨n b¶n cña ngêi nµy hoÆc mang tªn,
¶nh, ch÷ ký cña mét vÞ Tæng thèng qu¸ cè cña níc Mü trong
khi phu nh©n cña «ng ta vÉn cßn sèng, trõ khi cã sù ®ång ý
b»ng v¨n b¶n cña phu nh©n ®ã.
 Cã dÊu hiÖu t¬ng tù víi mét dÊu hiÖu ®· ®îc b¶o hé t¹i
V¨n phßng S¸ng chÕ vµ Th¬ng hiÖu Mü hay cã dÊu hiÖu, tªn
th¬ng hiÖu tríc ®©y ®· ®îc dïng ë Mü bëi mét ngêi kh¸c vµ
vÉn cßn ®ang ®îc sö dông vµ nÕu ®îc dïng g¾n víi h×nh
¶nh cña ngêi nép ®¬n ®¨ng ký cã thÓ g©y nªn nhÇm lÉn,
lõa dèi kh¸ch hµng.
 Cã dÊu hiÖu nh:
(1)§îc sö dông g¾n liÒn víi hµng ho¸ cña ngêi nép ®¬n
®¨ng ký chØ ®¬n thuÇn mang tÝnh m« t¶ hoÆc m« t¶ sai
lÖch.
(2) §îc sö dông g¾n liÒn víi hµng ho¸ cña ngêi nép ®¬n
®¨ng ký chñ yÕu chØ lµ híng dÉn ®Þa lý.
(3) §îc sö dông g¾n liÒn víi hµng ho¸ cña ngêi nép ®¬n
®¨ng ký chñ yÕu lµ nh÷ng híng dÉn ®Þa lý sai lÖch
52
(4) GÇn nh lµ mét tªn hä

(5) ChØ ®¬n thuÇn m« t¶ chøc n¨ng cña hµng ho¸.
2.1.2 Ph¹m vi vµ thêi h¹n b¶o hé
Tõ sau lÇn söa ®æi n¨m 1988, thêi h¹n b¶o hé cña nh·n
hiÖu hµng ho¸ ®îc rót ng¾n xuèng cßn 10 n¨m (tríc ®ã lµ 20
n¨m) kÓ tõ ngµy ®¨ng ký. Thêi h¹n b¶o hé cã thÓ ®îc gia h¹n
nhiÒu lÇn kh«ng h¹n chÕ nÕu nh·n hiÖu vÉn ®îc sö dông
trong thùc tÕ.
§¹o luËt Lanham Act 1946 ®iÒu chØnh viÖc b¶o hé nh·n
hiÖu hµng ho¸ trong th¬ng m¹i gi÷a çc bang vµ trong ho¹t
®éng th¬ng m¹i cã yÕu tè níc ngoµi. Çc nhµ xuÊt khÈu ViÖt
Nam khi ®¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ cña m×nh t¹i Mü
theo luËt nµy còng sÏ ph¶i tu©n theo çc quy ®Þnh vµ ®îc h-
ëng nh÷ng quyÒn lîi nh ngêi ®Þa ph¬ng.
2.1.3 Nguyªn t¾c b¶o hé
Nguyªn t¾c b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ theo LuËt Lanham
lµ nguyªn t¾c sö dông tríc (first to use system). Theo nguyªn
t¾c nµy, bÊt kú ai sö dông tríc nh·n hiÖu hµng ho¸ ®Òu cã
quyÒn ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸. Theo ®ã, viÖc ®¨ng ký
mét nh·n hiÖu t¹i c¬ quan cã thÈm quyÒn chØ mang tÝnh
chÊt tuyªn bè vµ cã thÓ bÞ kiÖn bëi mét chñ nh·n hiÖu thùc
sù.
2.1.4 H×nh thøc x¸c lËp quyÒn së h÷u nh·n hiÖu
hµng ho¸
Còng gièng nh luËt ph¸p çc níc vÒ b¶o hé nh·n hiÖu
hµng ho¸, LuËt Mü quy ®Þnh h×nh thøc x¸c lËp quyÒn së
h÷u nh·n hiÖu hµng ho¸ lµ GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký nh·n
hiÖu. GiÊy chøng nhËn do c¬ quan Nhµ níc cÊp lµ chøng chØ
53
duy nhÊt cña Nhµ níc x¸c nhËn quyÒn së h÷u ®èi víi nh·n
hiÖu hµng ho¸ cña chñ thÓ ®îc cÊp.
§iÒu 1075- §¹o luËt Lanham Act 1946 quy ®Þnh: “GiÊy
chøng nhËn ®¨ng ký nh·n hiÖu theo thñ tôc ®¨ng ký chÝnh
thøc do Hîp chñng quèc Hoa Kú cÊp, ®îc V¨n phßng s¸ng chÕ
vµ th¬ng hiÖu ®ãng dÊu vµ Gi¸m ®èc v¨n phßng ký. GiÊy
chøng nhËn ®¨ng ký nh·n hiÖu nµy ®îc lu mét b¶n t¹i V¨n
phßng s¸ng chÕ vµ th¬ng hiÖu. Néi dung giÊy chøng nhËn
bao gåm: b¶n th©n nh·n hiÖu, tªn cña tiÓu bang n¬i nh·n
hiÖu ®îc ®¨ng ký theo thñ tôc ®¨ng ký chÝnh thøc theo quy
®Þnh cña luËt nµy, ngµy ®Çu tiªn sö dông nh·n hiÖu, ngµy
®Çu tiªn sö dông nh·n hiÖu trong th¬ng m¹i, tªn hµng ho¸
hoÆc dÞch vô cña nh·n hiÖu ®îc ®¨ng ký, sè giÊy chøng
nhËn, ngµy cÊp giÊy chøng nhËn, ngµy th¸ng n¨m V¨n phßng
nhËn ®¬n vµ bÊt kú çc ®iÒu kiÖn vµ h¹n chÕ nµo kh¸c ®îc
®a vµo GiÊy chøng nhËn”.
Ngoµi ra, LuËt Mü cßn quy ®Þnh rÊt chi tiÕt vµ râ rµng
çc vÊn ®Ò liªn quan tíi GiÊy chøng nhËn vÝ dô nh nh÷ng söa
®æi, bæ sung néi dung cña GiÊy chøng nhËn do lçi cña V¨n
phßng hoÆc lçi cña ngêi ®¨ng ký; gi¸ trÞ ph¸p lý cña GiÊy
chøng nhËn; GiÊy chøng nhËn ®îc cÊp cho ngêi ®îc chuyÓn
nhîng nh·n hiÖu hµng ho¸ ®· ®îc ®¨ng ký; ®×nh chØ, huû
bá, söa ®æi GiÊy chøng nhËn; lu gi÷ b¶n sao GiÊy chøng
nhËn lµm b»ng chøng... GiÊy chøng nhËn c«ng nhËn sù b¶o
hé ®èi víi nh·n hiÖu hµng ho¸ trong ph¹m vi toµn Liªn bang.
2.2 Nh÷ng ®iÓm kh¸c biÖt gi÷a LuËt Liªn bang vµ LuËt
riªng tõng bang
54
Tríc khi §iÒu luËt ®Çu tiªn cña Liªn bang vÒ b¶o hé nh·n
hiÖu hµng ho¸ ®îc chÝnh thøc ban hµnh vµo thÕ kû XIX, çc
bang ®· x¸c ®Þnh çc quy ®Þnh ph¸p luËt ®iÒu chØnh viÖc
b¶o hé nh·n hiÖu cña nh÷ng hµng ho¸ ®îc s¶n xuÊt vµ lu
th«ng trong bang cña m×nh.
§Õn nay hÇu nh tÊt c¶ çc bang ®Òu cã nh÷ng ®¹o luËt
riªng vÒ b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ víi quy ®Þnh kh«ng gièng
nhau vÒ ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸. Song hÇu hÕt nh÷ng
®¹o luËt nµy ®Òu pháng theo Dù luËt mÉu vÒ nh·n hiÖu
hµng ho¸ (Model Trademark Bill - MTB) hay §¹o luËt thèng
nhÊt vÒ hµnh vi x©m ph¹m nh·n hiÖu (Uniform Deceptive
Trade Practices Act-UDTPA). MTB cung cÊp sù b¶o hé ®èi víi
nh·n hiÖu hµng ho¸ nhng UDTPA th× kh«ng.
Bªn c¹nh ®ã, çc bang ®Òu ban hµnh çc ®¹o luËt b¶o
vÖ çc nh·n hiÖu hµng ho¸ næi tiÕng (anti additional acts).
B¶o hé th¬ng hiÖu t¹i mçi bang ®¹t ®îc th«ng qua viÖc
nép ®¬n ®¨ng ký t¹i Phßng th¬ng hiÖu cña bang ®ã. Nh×n
chung, chi phÝ ®¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu theo luËt cña bang
kh«ng cao vµ thñ tôc kh¸ râ rµng minh b¹ch. Tuy vËy, nh÷ng
ngêi ®îc b¶o hé th¬ng hiÖu cña m×nh theo luËt tiÓu bang
kh«ng ®îc dïng çc dÊu hiÖu c«ng nhËn th¬ng hiÖu theo luËt
TM
cña Liªn bang mµ chØ cã thÓ dïng ký hiÖu (Trademark) ®èi
SM
víi nh·n hiÖu hµng ho¸ hay (Servicemark) ®èi víi dÞch vô
g¾n liÒn víi th¬ng hiÖu cña m×nh.
Nh vËy, bªn c¹nh hÖ thèng ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸
cña Liªn bang, çc bang ®Òu cã luËt lÖ vµ thiÕt chÕ ®¨ng ký
nh·n hiÖu hµng ho¸ cña riªng m×nh. Tuy nhiªn, kinh doanh
trªn mét thÞ trêng réng lín nh níc Mü, çc nhµ xuÊt khÈu ViÖt
55
Nam nªn quan t©m ®Õn HÖ thèng luËt Liªn bang ®Ó b¶o vÖ
m×nh tríc çc ho¹t ®éng c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh, kh«ng
lêng tríc ®îc vµ ®Ó ®¹t ®îc tÊm hé chiÕu x©m nhËp çc khu
vùc thÞ trêng míi dÔ dµng trªn ®Êt Mü.
ViÖc ®¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ theo LuËt Liªn
bang ®em l¹i mét sè lîi Ých mµ LuËt tiÓu bang kh«ng cã8:
 Nh ®· nãi ë trªn, GiÊy chøng nhËn b¶o hé nh·n hiÖu
hµng ho¸ cña Liªn bang sÏ do V¨n phßng s¸ng chÕ vµ th¬ng
hiÖu (USPTO) cÊp vµ cã gi¸ trÞ trªn 50 bang. V× vËy, nÕu
doanh nghiÖp cã ý ®Þnh më réng ph¹m vi kinh doanh trªn
nhiÒu bang th× thay v× ph¶i ®¨ng ký nhiÒu lÇn t¹i çc bang
kh¸c nhau th× doanh nghiÖp chØ cÇn ®¨ng ký mét lÇn t¹i
V¨n phßng s¸ng chÕ vµ th¬ng hiÖu cña Liªn bang.
 Khi doanh nghiÖp ®· ®îc USPTO cÊp GiÊy chøng nhËn
®¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸, doanh nghiÖp ®ã cã
quyÒn sö dông ký hiÖu ® sau hµng ho¸ hoÆc dÞch vô g¾n
liÒn víi nh·n hiÖu ®· ®¨ng ký. Trong khi ®ã, nÕu doanh
nghiÖp ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ t¹i çc tiÓu bang th×
TM
doanh nghiÖp ®ã chØ ®îc sö dông ký hiÖu hoÆc ký hiÖu
SM
sau nh·n hiÖu cña m×nh.
 Nh÷ng doanh nghiÖp ®îc cÊp ®¨ng ký t¹i V¨n phßng
s¸ng chÕ vµ th¬ng hiÖu Mü th× ®¬ng nhiªn doanh nghiÖp
®ã cã quyÒn ng¨n c¶n ngêi kh¸c sö dông th¬ng hiÖu cña
m×nh. ViÖc ng¨n c¶n ®ã ®îc thùc hiÖn qua hai çch. Thø
nhÊt, USPTO sÏ tõ chèi b¶o hé nh÷ng th¬ng hiÖu gièng hoÆc
t¬ng tù ®Õn møc g©y nhÇm lÉn víi th¬ng hiÖu ®îc b¶o hé.
Thø hai, th¬ng hiÖu ®ã sÏ ®îc lu tr÷ trong çc c¬ së d÷ liÖu,
8
Theo: "Should I register my mark?”, Basic facts about trademark, United States
Patent and Trademark Office - USPTO
56
qua çc dÞch vô kiÓm tra, çc doanh nghiÖp kh¸c sÏ tr¸nh
dïng nh÷ng th¬ng hiÖu ®· ®îc b¶o hé. Ýt doanh nghiÖp nµo
sau khi ®· ®Çu t rÊt lín ®Ó g©y dùng cho m×nh mét ngµnh
nghÒ kinh doanh l¹i sö dông mét th¬ng hiÖu ®· ®îc b¶o hé
®Ó råi ph¶i víng vµo nh÷ng vô kiÖn tông phøc t¹p vµ tèn
kÐm.
 Ngoµi ra, khi cã ®îc mét GiÊy chøng nhËn do USPTO cÊp
sÏ gióp cho chñ th¬ng hiÖu tr¸nh khái chi phÝ vµ c«ng søc ®Ó
®a ra nh÷ng thñ tôc chøng minh vÒ tÝnh hiÖu lùc cña th¬ng
hiÖu, quyÒn së h÷u cña m×nh, viÖc sö dông th¬ng hiÖu ®ã
trong kinh doanh gi÷a çc bang... Trong khi nÕu thiÕu çc
b»ng chøng ®ã, chñ th¬ng hiÖu rÊt cã thÓ bÞ thua kiÖn.
 Chñ së h÷u cña th¬ng hiÖu ®îc b¶o hé theo luËt Liªn
bang cã thÓ nhËn ®îc sù trî gióp v« gi¸ cña H¶i quan Hoa Kú
trong viÖc ng¨n c¶n nhËp khÈu çc hµng hãa vi ph¹m th¬ng
hiÖu ®ã. Tuy nhiªn, H¶i quan Hoa Kú kh«ng mÆc nhiªn cã
nghÜa vô ®ã, trõ khi chñ th¬ng hiÖu ®· lu hå s¬ th¬ng hiÖu
®îc b¶o hé hîp ph¸p cña m×nh t¹i H¶i quan vµ trong nhiÒu tr-
êng hîp ph¶i cïng H¶i quan theo dâi vµ chÆn ®øng çc ho¹t
®éng nhËp khÈu ph¹m ph¸p nªu trªn.
II. ®¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ t¹i hoa kú
1. §¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ trùc tiÕp t¹i Hoa Kú9
§¹o luËt ngµy 19/03/1920 cã quy ®Þnh thªm r»ng viÖc
x¸c lËp quyÒn së h÷u nh·n hiÖu hµng ho¸ cã thÓ tu©n theo
quy tr×nh ®¨ng ký bæ sung. Nh vËy tÝnh ®Õn nay, ngoµi sù
duy tr× tÊt yÕu cña sæ ®¨ng ký chÝnh (Principal Register),
9
Theo: V¨n phßng S¸ng chÕ vµ Th¬ng hiÖu Hoa Kú - United States Patent and
Trademark Office (www.uspto.gov)
57
sæ ®¨ng ký bæ sung (Supplemental Register) vÉn tån t¹i

dµnh cho çc nh·n hiÖu cha ®ñ ®iÒu kiÖn ®¨ng ký, ch¼ng
h¹n nh çc nh·n hiÖu chØ ®¬n thuÇn mang ý nghÜa m« t¶
chñng lo¹i hµng ho¸... Khi ®ã, quyÒn lîi ®¹t ®îc cña chñ th-
¬ng hiÖu sÏ Ýt h¬n khi th¬ng hiÖu ®îc ®¨ng ký trong sæ
chÝnh thøc. Song çc nh·n hiÖu nµy sÏ cã kh¶ n¨ng ®îc bæ
sung vµo sæ chÝnh khi cã ®ñ ®iÒu kiÖn.
Bëi vËy, quy tr×nh ®¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ t¹i
Hoa Kú cã thÓ ®îc tiÕn hµnh theo mét trong hai lo¹i quy
tr×nh sau:
Quy tr×nh thñ tôc chÝnh thøc (quy tr×nh thñ tôc ®îc
quy ®Þnh tõ §iÒu 1051 ®Õn §iÒu 1072 §¹o luËt Lanham Act
1946) bao gåm çc bíc:
 Nép ®¬n ®¨ng ký vµ thÈm tra ®¬n ®¨ng ký
 ChØ ®Þnh ngêi ®¹i diÖn (trong trêng hîp ngêi ®¨ng ký
kh«ng c tró vµ kh«ng cã trô së ë Mü)
 XÐt nghiÖm ®¬n ®¨ng ký vµ c«ng bè kÕt qu¶ xÐt
nghiÖm: tõ chèi ®¨ng ký ®¬n kh«ng hîp lÖ hoÆc söa ®æi
®¬n hay huû bá ®¬n
 C«ng bè trªn c«ng b¸o së h÷u trÝ tuÖ ®Ó ngêi cã
quyÒn lîi liªn quan cã thÓ ph¶n ®èi viÖc ®¨ng ký hoÆc yªu
cÇu huû bá ®¨ng ký
 CÊp GiÊy chøng nhËn (trong trêng hîp kh«ng cã ngêi
ph¶n ®èi hoÆc yªu cÇu huû bá)
 Gia h¹n GiÊy chøng nhËn
Quy tr×nh thñ tôc bæ sung: Bªn c¹nh çc nh·n hiÖu
hµng ho¸ ®îc ®¨ng ký theo quy tr×nh thñ tôc chÝnh thøc,
Gi¸m ®èc V¨n phßng S¸ng chÕ vµ Th¬ng hiÖu Mü duy tr×
58
quy tr×nh ®¨ng ký quy ®Þnh trong §iÒu 1 cña §¹o luËt
19/3/1920 nh sau: "§¹o luËt nµy cã hiÖu lùc nh»m ®¶m b¶o
çc ®iÒu kho¶n cña C«ng íc ®îc ký kÕt vµ th«ng qua t¹i
Buenos Aires - Níc Céng hoµ Achentina ngµy 20/8/1910 vÒ
vÊn ®Ò b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ vµ tªn th¬ng m¹i vµ nh»m
®¶m b¶o çc môc ®Ých kh¸c”. Nh vËy, quy tr×nh thñ tôc bæ
sung lµ quy tr×nh thñ tôc ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ theo
C«ng íc ký t¹i Buenos Aires ngµy 20/8/1910.
TÊt c¶ çc nh·n hiÖu cã kh¶ n¨ng ph©n biÖt hµng ho¸ vµ
dÞch vô cña ngêi ®¨ng ký nh·n hiÖu ®ã víi hµng ho¸ vµ dÞch
vô cña ngêi kh¸c vµ kh«ng ®îc ®¨ng ký theo quy tr×nh thñ
tôc chÝnh thøc ®Òu cã thÓ ®¨ng ký theo quy tr×nh thñ tôc
bæ sung víi ®iÒu kiÖn lµ nh·n hiÖu hµng ho¸ ®ã ®· ®îc sö
dông mét çch hîp ph¸p v× môc ®Ých th¬ng m¹i (kh«ng dïng
cho ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ cã ý ®Þnh sö dông), sö dông
kÌm hoÆc cã liªn quan tíi hµng ho¸ vµ dÞch vô kh¸c nhng
kh«ng ph¶i lµ çc nh·n hiÖu thuéc ®èi tîng ph¸p luËt Mü
kh«ng b¶o hé (nh ®Ò cËp ë phÇn §èi tîng ®îc b¶o hé).
ViÖc ®¨ng ký ®îc thùc hiÖn khi ngêi xin ®¨ng ký nép phÝ
vµ tu©n thñ çc quy ®Þnh cô thÓ cña V¨n phßng S¸ng chÕ vµ
Th¬ng hiÖu Hoa Kú (United States Patent & Trademark Office
- USPTO). Sau khi ngêi xin ®¨ng ký nép ®¬n ®¨ng ký theo
quy tr×nh thñ tôc bæ sung vµ nép phÝ, Gi¸m ®èc USPTO sÏ
giao tr¸ch nhiÖm cho xÐt nghiÖm viªn phô tr¸ch vÊn ®Ò
®¨ng ký nh·n hiÖu. XÐt nghiÖm viªn sÏ xem xÐt, nghiªn cøu vµ
®a ra quyÕt ®Þnh nh·n hiÖu hµng ho¸ ®ã cã ®îc cÊp GiÊy chøng
nhËn hay kh«ng.
1.1 Nép ®¬n ®¨ng ký vµ thÈm tra ®¬n ®¨ng ký

59
Khi nép ®¬n ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ ph¶i lu ý

nh÷ng ®iÓm nh sau:
1.1.1 C¬ së nép ®¬n ®¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸10
§¬n ®¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ chØ ®îc xem
xÐt nÕu tho¶ m·n mét trong çc ®iÒu kiÖn sau:
 Nh·n hiÖu ®· sö dông t¹i Mü (use in commerce)
 Nh·n hiÖu cã ý ®Þnh sö dông t¹i Mü (intend to use)
 Nh·n hiÖu ®· nép ®¬n ®¨ng ký t¹i mét níc kh¸c lµ
thµnh viªn cña C«ng íc Paris hoÆc cña HiÖp íc nh·n hiÖu hµng
ho¸ mµ Mü c«ng nhËn.
1.1.2 Néi dung cña ®¬n ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸11
Néi dung ®¬n ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ Ýt nhÊt ph¶i
chøa ®ùng çc th«ng tin nh: chØ dÉn tªn, ®Þa chØ c tró,
quèc tÞch vµ ch÷ ký cña ngêi nép ®¬n; lo¹i h×nh c«ng ty vµ
n¬i thµnh lËp c«ng ty; danh môc hµng ho¸, dÞch vô mµ ngêi
nép ®¬n ®¨ng ký nh·n hiÖu cho hµng ho¸, dÞch vô ®ã (®îc
ph©n lo¹i theo B¶ng ph©n lo¹i quèc tÕ); mÉu h×nh vÏ nh·n
hiÖu.
§èi víi nh·n hiÖu ®· ®îc sö dông, ®¬n ®¨ng ký ph¶i ghi
râ ngµy vµ n¬i sö dông ®Çu tiªn (ë bÊt kÓ n¬i nµo trªn thÕ
giíi), ngµy sö dông ®Çu tiªn t¹i Mü; çch thøc sö dông cña
nh·n hiÖu (ch¼ng h¹n nh ®îc g¾n trªn nh·n cña hµng ho¸ hay
trªn çc vËt phÈm qu¶ng ço ®èi víi dÞch vô).
§èi víi nh·n hiÖu cã ý ®Þnh sö dông, ngêi nép ®¬n cßn
ph¶i cã B¶n tuyªn bè sö dông (Statement of Use hay
Allegation of Use).
10
Theo: “Basis for filing”, Basic facts about trademarks, USPTO
11
Theo: “ What must the application include?”, Basic facts about trademarks, USPTO
60
Ngoµi ra, ngêi nép ®¬n sÏ ph¶i göi kÌm mét b¶n x¸c minh,
trong ®ã x¸c nhËn r»ng: ngêi nép ®¬n cã ®ñ n¨ng lùc vµ
®iÒu kiÖn trë thµnh chñ së h÷u cña nh·n hiÖu hµng ho¸ ®îc
nép ®¬n ®¨ng ký, mäi chi tiÕt nªu ra trong ®¬n ®¨ng ký
nh·n hiÖu ®Òu cã thùc vµ chÝnh x¸c; ngêi nép ®¬n ph¶i ®a
ra nh÷ng c¬ së qua ®ã kh¼ng ®Þnh kh«ng ai cã quyÒn sö
dông nh·n hiÖu ®ã v× môc ®Ých th¬ng m¹i díi d¹ng thøc
gièng hoµn toµn hoÆc gÇn gièng víi nh·n hiÖu ®ã nh»m g©y
nhÇm lÉn lõa dèi. Trong trêng hîp nhiÒu ngêi cïng sö dông
nh·n hiÖu ®ã th× ngêi nép ®¬n ph¶i ®a ra nh÷ng ngo¹i lÖ
®èi víi ®éc quyÒn sö dông nh·n hiÖu cña m×nh vµ ph¶i nªu
cô thÓ çc trêng hîp sö dông trïng nh·n hiÖu, hµng ho¸ vµ thÞ
trêng ë ®ã viÖc sö dông trïng nh·n hiÖu diÔn ra.
Chi phÝ thô lý hå s¬ ®¨ng ký lµ 335 USD ®èi víi mét
nhãm hµng ho¸ dÞch vô. Chi phÝ nµy sÏ ®îc hoµn tr¶ cho ngêi
nép ®¬n nÕu ®¬n ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ kh«ng ®¸p
øng ®ñ mét trong çc thµnh phÇn nªu trªn.
1.1.3 Ngêi cã quyÒn nép ®¬n ®¨ng ký nh·n hiÖu
hµng ho¸12
Ngêi cã quyÒn nép ®¬n ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng hãa lµ
bÊt kú ngêi nµo lµ chñ së h÷u thùc sù cña nh·n hiÖu ®· ®îc
sö dông trong th¬ng m¹i hoÆc lµ ngêi cã ý ®Þnh sö dông
nh·n hiÖu ®ã trong th¬ng m¹i víi ®iÒu kiÖn ngêi ®ã ph¶i
®¸p øng ®ñ yªu cÇu ®· nªu trong néi dung cña b¶n x¸c minh.
Ngêi nép ®¬n còng cã thÓ lµ ngêi ®¹i diÖn cña chñ së
h÷u thùc sù cña nh·n hiÖu cÇn ®¨ng ký.
12
Theo: “ Name of the applicant”, Basic facts about trademarks, USPTO
61
1.2 ChØ ®Þnh ngêi ®¹i diÖn13

Ngêi chñ së h÷u nh·n hiÖu hµng ho¸ cã thÓ tù m×nh nép
®¬n t¹i V¨n phßng s¸ng chÕ vµ th¬ng hiÖu Mü. Tuy nhiªn,
nÕu ngêi chñ së h÷u nh·n hiÖu hµng ho¸ kh«ng c tró t¹i Mü
th× ph¶i chØ ®Þnh mét ngêi ®¹i diÖn cã c tró t¹i Mü
(domestic representative) ®Ó tiÕn hµnh nép ®¬n vµ çc thñ
tôc kh¸c cã liªn quan. Khi ®ã, tªn vµ ®Þa chØ cña ngêi nép
®¬n ph¶i ®îc ghi lµ cña ngêi ®¹i diÖn vµ V¨n phßng chØ cã
nghÜa vô liªn l¹c víi ngêi ®¹i diÖn ®ã vµ kh«ng cã nghÜa vô
ph¶i giíi thiÖu ngêi ®¹i diÖn cho chñ së h÷u nh·n hiÖu hµng
ho¸.
1.3 XÐt nghiÖm ®¬n ®¨ng ký vµ c«ng bè kÕt qu¶ xÐt

nghiÖm14
Khi nhËn ®îc ®¬n ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸, V¨n
phßng s¸ng chÕ vµ th¬ng hiÖu sÏ kiÓm tra çc tµi liÖu trong
danh môc ®· ghi trong tê khai, ®¸nh dÊu x¸c nhËn ngµy ®¬n
®Õn, ghi nhËn nh÷ng sai kh¸c gi÷a danh môc tµi liÖu ghi
trong tê khai vµ sè liÖu thùc cã trong ®¬n.
V¨n phßng sÏ kh«ng tiÕp nhËn ®¬n nÕu ®¬n nh·n hiÖu
cã mét trong çc thiÕu sãt sau:
 §¬n thiÕu mét trong çc tµi liÖu b¾t buéc ph¶i cã. Tµi
liÖu b¾t buéc gåm ®¬n vµ b¶n x¸c minh cïng çc chøng tõ
ph¸p lý chøng minh cho çc sù kiÖn nªu trong b¶n x¸c minh.
 Lo¹i GiÊy chøng nhËn yªu cÇu ®îc cÊp kh«ng phï hîp víi
nh·n hiÖu hµng ho¸ ®îc nªu trong ®¬n.
 §¬n kh«ng cã ch÷ ký vµ (hoÆc) bÞ tÈy xo¸, söa ch÷a
nghiªm träng.
13
Theo: “ Must I hire an attorney?”, Basic facts about trademarks, USPTO
14
Theo: “What does the USPTO do?”, Basic facts about trademarks, USPTO
62
NÕu ®¬n ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ ®· ®îc coi lµ hîp
lÖ, V¨n phßng s¸ng chÕ vµ th¬ng hiÖu sÏ tiÕn hµnh xÐt
nghiÖm ®¬n. ViÖc xÐt nghiÖm ®¬n cña Mü ®îc tiÕn hµnh
theo mét trong hai lo¹i quy tr×nh thñ tôc, ®ã lµ quy tr×nh
thñ tôc chÝnh thøc vµ quy tr×nh thñ tôc bæ sung.Trong mçi
lo¹i quy tr×nh thñ tôc cña Mü, ®¬n ®Òu ®îc xÐt nghiÖm c¨n
cø vµo hai tiªu chÝ lµ h×nh thøc vµ néi dung. Hai tiªu chÝ nµy
sÏ ®îc xÐt ®ång thêi víi nhau.
Ngay khi ngêi nép ®¬n nép phÝ ®¨ng ký th× Gi¸m ®èc
USPTO sÏ ph©n c«ng xÐt nghiÖm viªn chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ
quy tr×nh xem xÐt, cÊp v¨n b¶n b¶o hé cho nh·n hiÖu hµng
ho¸ ®ã. XÐt ngiÖm viªn sÏ tiÕn hµnh kiÓm tra néi dung, h×nh
thøc cña ®¬n vµ ra quy ®Þnh xem ngêi nép ®¬n cã ®¸p
øng ®ñ çc yªu cÇu kh«ng.
§¬n ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ sÏ ®îc xÐt nghiÖm trong
vßng s¸u th¸ng kÓ tõ ngµy nép ®¬n. Mét trong nh÷ng c¨n cø
quan träng lµ hå s¬ lu tr÷ nh÷ng ®¬n ®¨ng ký vµ GiÊy
chøng nhËn theo luËt Liªn bang ®ang cã hiÖu lùc. NÕu nh·n
hiÖu hµng ho¸ trïng víi nh·n hiÖu hµng ho¸ cña mét ®¬n
®¨ng ký hay mét GiÊy chøng nhËn tríc th× ®¬n ®¨ng ký sÏ
bÞ tõ chèi. Ngoµi ra xÐt nghiÖm viªn cßn dùa vµo nhiÒu c¨n
cø kh¸c ®Ó xÐt nghiÖm ®¬n.
NÕu kh«ng cã bÊt kú söa ®æi, bæ sung hay ph¶n ®èi
nµo ®a ra trong thêi h¹n xÐt nghiÖm, ®¬n sÏ ®îc chuyÓn
sang c«ng bè trªn C«ng b¸o së h÷u c«ng nghiÖp ®Ó bÊt kú
bªn thø ba nµo cã quyÒn vµ lîi Ých liªn quan cã thÓ ph¶n ®èi
viÖc ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸. Th«ng thêng, sau 3-4 th¸ng
kÓ tõ khi ®îc duyÖt, ®¬n sÏ ®îc c«ng bè trªn C«ng b¸o.
63
Trong trêng hîp ®¬n kh«ng ®îc tiÕp nhËn, xÐt nghiÖm
viªn cã nhiÖm vô th«ng b¸o b»ng v¨n b¶n cho ngêi nép ®¬n
®ång thêi nªu râ lý do. §èi víi nh÷ng vÊn ®Ò nhá, chñ ®¬n
®¨ng ký cã thÓ trùc tiÕp liªn l¹c qua ®iÖn tho¹i ®Ó söa ®æi.
Khi th«ng b¸o tõ chèi ®¬n ®îc göi ®Õn chñ ®¬n, chñ ®¬n
cã s¸u th¸ng ®Ó söa ®æi bæ sung theo ®óng yªu cÇu. NÕu
sau s¸u th¸ng, chñ ®¬n kh«ng tr¶ lêi, ®¬n ®¨ng ký sÏ tù
®éng bÞ huû bá.
NÕu chñ ®¨ng ký söa ®æi l¹i ®¬n theo ®óng yªu cÇu
cña xÐt nghiÖm viªn ®óng thêi h¹n, xÐt nghiÖm viªn sÏ cho
phÐp ®¬n ®¨ng ký ®îc c«ng bè trªn C«ng b¸o chÝnh thøc
cña USPTO.
NÕu vÉn cßn vÊn ®Ò tån t¹i hoÆc xÐt nghiÖm viªn cha
hµi lßng víi kh¾c phôc chñ ®¬n ®¨ng ký ®a ra, xÐt nghiÖm
viªn sÏ ®a ra th«ng b¸o cuèi cïng. T¬ng tù nh trªn, chñ ®¬n
cã tiÕp s¸u th¸ng kÓ tõ ngµy th«ng b¸o cuèi cïng ®îc ®a ra
®Ó hoÆc söa ®æi bæ sung hoÆc kiÖn lªn Uû ban xÐt xö vµ
khiÕu n¹i th¬ng hiÖu vÒ th«ng b¸o cña xÐt nghiÖm viªn.
Trong thêi h¹n s¸u th¸ng nµy, nÕu chñ ®¬n kh«ng tr¶ lêi,
®¬n còng sÏ tù ®éng bÞ huû bá. PhÝ ®¨ng ký sÏ kh«ng ®îc
hoµn tr¶ trong trêng hîp ®¬n bÞ huû bá.
Sau khi c«ng bè trªn C«ng b¸o, nÕu kh«ng cã ph¶n ®èi,
nh·n hiÖu nép ®¬n trªn c¬ së ®· sö dông hoÆc ®· ®¨ng ký
t¹i mét níc kh¸c sÏ ®îc cÊp GiÊy chøng nhËn. Nh÷ng ®¬n nép
trªn c¬ së ®· nép t¹i mét níc kh¸c sÏ ®îc cÊp v¨n b»ng khi vµ
chØ khi ®¬n ®ã ®· ®îc cÊp GiÊy chøng nhËn t¹i níc nép
®¬n c¬ së. NÕu nép ®¬n trªn c¬ së dù ®Þnh sö dông t¹i
Mü, V¨n phßng s¸ng chÕ vµ th¬ng hiÖu Mü sÏ ra th«ng b¸o vÒ
64
viÖc chÊp nhËn ®¬n. Ngêi nép ®¬n theo ®ã sÏ cã thêi h¹n
tèi ®a lµ ba n¨m ®Ó nép b»ng chøng sö dông nh·n hiÖu t¹i
Mü. Khi b»ng chøng sö dông nh·n hiÖu t¹i Mü ®îc nép vµ ®îc
c¬ quan ®¨ng ký chÊp thuËn trong thêi h¹n nép ®¨ng ký,
nh·n hiÖu ®ã sÏ ®îc cÊp GiÊy chøng nhËn. Nh vËy thêi gian
®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ t¹i Mü kÓ tõ khi nép ®¬n ®Õn
cÊp v¨n b»ng phô thuéc vµo c¬ së nép ®¬n vµ xÐt nghiÖm
®¬n.
Sau khi ®îc ®¨ng ký, nh·n hiÖu ®îc c«ng bè c«ng khai,
mäi doanh nghiÖp kh¸c ®îc coi nh ph¶i biÕt ®· tån t¹i nh·n
hiÖu nµy, v× thÕ kh«ng thÓ viÖn dÉn lý do kh«ng biÕt ®Ó
biÖn b¹ch cho nh÷ng vi ph¹m cña m×nh.
1.4 ThÓ thøc khiÕu n¹i

Trong trêng hîp ®¬n ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ bÞ tõ
chèi ®¨ng ký hoÆc tõ chèi chÊp nhËn ®¬n, ngêi nép ®¬n cã
quyÒn nép ®¬n khiÕu n¹i lªn Uû ban XÐt xö vµ KhiÕu n¹i th-
¬ng hiÖu (Trademark Trial and Appeal Board - TTAB). Khi ®ã
ngêi nép ®¬n kh«ng cã quyÒn khuyÕn nghÞ lªn Gi¸m ®èc
USPTO (viÖc khuyÕn nghÞ lªn Gi¸m ®èc chØ ®îc thùc hiÖn
khi cã çc vÊn ®Ò n¶y sinh liªn quan tíi quy tr×nh thñ tôc cña
çc ®iÒu kho¶n mang tÝnh chuyªn m«n quy ®Þnh trong §¹o
luËt vÒ nh·n hiÖu hµng ho¸ (Trademark Act) hoÆc Quy t¾c
thùc hµnh nh·n hiÖu hµng ho¸ (Trademark Rules of Practice).
H×nh thøc khiÕu n¹i: ViÖc khiÕu n¹i sÏ ph¶i lµm b»ng v¨n
b¶n gäi lµ ®¬n khiÕu n¹i. Néi dung ®¬n khiÕu n¹i ghi râ:
 Hä tªn, ®Þa chØ ngêi khiÕu n¹i.
 Sè ngµy ký quyÕt ®Þnh cuèi cïng cña xÐt nghiÖm viªn
hoÆc th«ng b¸o tõ chèi ®¬n.
65
 Sè ®¬n nh·n hiÖu yªu cÇu cÊp GiÊy chøng nhËn

 Tªn danh môc hµng ho¸ mang nh·n hiÖu ®ã.
 Néi dung khiÕu n¹i, lý lÏ dÉn chøng cho viÖc khiÕu n¹i
 §Ò nghÞ cô thÓ cña ngêi khiÕu n¹i
Khi nép ®¬n, ngêi khiÕu n¹i sÏ ph¶i nép phÝ (trung b×nh
lµ 400 USD). ViÖc nép ®¬n vµ phÝ ph¶i thùc hiÖn trong vßng
s¸u th¸ng tõ ngµy cã quyÕt ®Þnh tõ chèi cña xÐt nghiÖm
viªn. NÕu qu¸ thêi h¹n trªn, ®¬n nh·n hiÖu sÏ bÞ huû bá.
Ngoµi ra, ngêi nép ®¬n cßn ph¶i lËp bé hå s¬ khiÕu n¹i
gåm ®¬n ®¨ng ký th¬ng hiÖu, çc chøng tõ cã liªn quan
chøng minh cho lý lÏ ®· nªu trong ®¬n khiÕu n¹i. Hå s¬ khiÕu
n¹i ph¶i ®îc lËp trong vßng s¸u m¬i ngµy kÓ tõ ngµy ph¸t
sinh khiÕu n¹i. NÕu qu¸ thêi h¹n trªn TTAB sÏ tõ chèi ®¬n
khiÕu n¹i
Thñ tôc khiÕu n¹i: §¬n khiÕu n¹i vµ hå s¬ khiÕu n¹i ®îc
göi cho phßng nh©n sù cña USPTO vµ phßng nh©n sù sÏ
chuyÓn lªn TTAB.
Sau khi nhËn ®îc hå s¬ khiÕu n¹i, TTAB sÏ göi hå s¬ cho
xÐt nghiÖm viªn. Sau s¸u m¬i ngµy nhËn ®îc hå s¬ cña ngêi
khiÕu n¹i, xÐt nghiÖm viªn ph¶i lËp hå s¬ tr¶ lêi vÒ quyÕt
®Þnh cña m×nh víi TTAB vµ göi mét b¶n copy cho ngêi khiÕu
n¹i. Hå s¬ tr¶ lêi khiÕu n¹i cña xÐt nghiÖm viªn ®îc göi kÌm
víi hå s¬ cña ngêi khiÕu n¹i mµ xÐt nghiÖm viªn ®îc TTAB
göi, c¶ hai bé hå s¬ nµy ®Òu ®îc göi l¹i cho TTAB.
Hå s¬ tr¶ lêi cña xÐt nghiÖm viªn ph¶i chÝnh x¸c, nªu ra
®îc çc lý do chÝnh ®¸ng cho quyÕt ®Þnh tõ chèi ®¬n nh·n
hiÖu, yªu cÇu cña xÐt nghiÖm viªn ®èi víi ngêi nép ®¬n vµ
çc b»ng chøng ñng hé cho quyÕt ®Þnh ®ã.
66
Trong trêng hîp ngêi nép ®¬n ®a ra b»ng chøng míi cho
viÖc khiÕu n¹i cña m×nh trong bé hå s¬ khiÕu n¹i th× xÐt
nghiÖm viªn sÏ tõ chèi, kh«ng c«ng nhËn b»ng chøng ®ã bëi
v× hå s¬ ph¶i ®îc hoµn tÊt tríc khi ®i khiÕu n¹i. Trong trßng
hîp nµy, xÐt nghiÖm viªn ph¶i nhanh chãng ph¶n ®èi çc
b»ng chøng míi vµo bé hå s¬ khiÕu n¹i, nÕu kh«ng TTAB sÏ
coi nh kh«ng ph¶n ®èi.
Trong qu¸ tr×nh lËp hå s¬ tr¶ lêi, nÕu xÐt nghiÖm viªn
thÊy viÖc xem xÐt l¹i quyÕt ®Þnh cña m×nh lµ cÇn thiÕt th×
xÐt nghiÖm viªn sÏ tr×nh yªu cÇu xem xÐt l¹i vô viÖc thay v×
lËp hå s¬ tr¶ lêi. NÕu TTAB ®ång ý víi yªu cÇu cña xÐt
nghiÖm viªn, TTAB sÏ Ên ®Þnh l¹i thêi h¹n nép hå s¬ tr¶ lêi
cña xÐt nghiÖm viªn.
Tuy nhiªn yªu cÇu kh«i phôc l¹i thÈm quyÒn xem xÐt l¹i
quyÕt ®Þnh nh»m ®a ra çc chøng cø míi ph¶i cã lý do
chÝnh ®¸ng vµ cã çc b»ng chøng kÌm theo çc chøng cø míi
®îc ®a ra.
Sau khi xÐt nghiÖm viªn göi hå së tr¶ lêi tíi TTAB, ngêi
nép ®¬n cã quyÒn bµy tá ý kiÕn cña m×nh víi hå s¬ tr¶ lêi.
ý kiÕn cña ngêi nép ®¬n ph¶i ®îc ®a ra trong vßng 20 ngµy
kÓ tõ ngµy hå s¬ tr¶ lêi cña xÐt nghiÖm viªn ®îc göi ®Õn.
Ngêi nép ®¬n nªn göi hai b¶n tr×nh bµy ý kiÕn, mét cho
TTAB, mét cho xÐt nghiÖm viªn.
Sau khi nghiªn cøu v¨n b¶n tr×nh bµy ý kiÕn cña ngêi
nép ®¬n, xÐt nghiÖm viªn cã thÓ tr¶ lêi miÖng nh÷ng vÊn
®Ò ®a ra hay b»ng v¨n b¶n tr×nh bµy ý kiÕn cña ngêi nép
®¬n.
67
NÕu sau khi xem xÐt hå s¬ khiÕu n¹i vµ v¨n b¶n tr×nh
bµy ý kiÕn cña ngêi nép ®¬n, xÐt nghiÖm viªn thÊy quyÕt
®Þnh tõ chèi chÊp nhËn ®¬n hoÆc tõ chèi cÊp GiÊy chøng
nhËn cña m×nh lµ thiÕu c¬ së th× xÐt nghiÖm viªn cã thÓ
rót l¹i quyÕt ®Þnh tõ chèi vµ ®a ra quyÕt ®Þnh th«ng qua
®¬n nh·n hiÖu ®Ó c«ng bè trªn b¸o cña USPTO. ViÖc xÐt l¹i
ph¶i ®îc th«ng b¸o cho TTAB vµ ngêi nép ®¬n, bÊt kú lóc nµo
tríc khi TTAB ra quyÕt ®Þnh vµ xö lý khiÕu n¹i.
2. §¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ qua Internet vµo thÞ trêng Hoa Kú
2.1 Quy tr×nh ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ qua Internet
Nhu cÇu ®¨ng ký th¬ng hiÖu t¹i Mü ngµy cµng trë nªn
cÊp thiÕt, nhÊt lµ khi hµng lo¹t nh·n hiÖu s¶n phÈm cña
doanh nghiÖp ViÖt Nam bÞ “chiÕm dông” vµ ®¨ng ký tríc t¹i
thÞ trêng nµy. Mét gi¶i ph¸p kh¶ thi lµ ®¨ng ký th¬ng hiÖu
s¶n phÈm qua Intetnet t¹i ®Þa chØ www.uspto.gov. Tuy kh¸
míi mÎ, nhng trong thêi kú tíi, ®©y sÏ lµ mét ph¬ng ph¸p rÊt
hiÖu qu¶ gióp çc doanh nghiÖp trong níc v¬n tíi thÞ trêng
Hoa Kú.
§Þa chØ www.uspto.gov. lµ trang web cña V¨n phßng
s¸ng chÕ vµ th¬ng hiÖu Hoa Kú (UPSTO), cho phÐp çc doanh
nghiÖp trªn thÕ giíi ®¨ng ký nh·n hiÖu s¶n phÈm t¹i thÞ trêng
Hoa Kú. Trong trang web nµy cã HÖ thèng ®¨ng ký th¬ng
hiÖu ®iÖn tö e-TEAS (Trademark Electronic Application
System) chuyªn cho qu¸ tr×nh ®¨ng ký nh·n hiÖu qua m¹ng.
Giai ®o¹n chuÈn bÞ
§Ó ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ qua m¹ng, ®iÒu ®Çu tiªn
doanh nghiÖp cÇn lµ tr×nh ®é ngo¹i ng÷. Mäi thñ tôc vµ ph-
¬ng thøc ®¨ng ký ®Òu kh¸ phøc t¹p. NÕu kh«ng th¹o ngo¹i
68
ng÷, doanh nghiÖp sÏ gÆp rÊt nhiÕu khã kh¨n. Thø hai,
doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã mét tµi kho¶n tÝn dông quèc tÕ
®Ó thanh to¸n chi phÝ thùc hiÖn thñ tôc ®¨ng ký. Sè tiÒn cÇn
thiÕt trong tµi kho¶n cã thÓ lªn tíi 2 ®Õn 3 ngµn USD.
Giai ®o¹n b¾t ®Çu
Bíc mét, cÇn ph¶i x¸c ®Þnh nh·n hiÖu muèn ®¨ng ký, cã
ch÷ vµ biÓu tîng cña nh·n hiÖu s¶n phÈm. Mµu s¾c cña nh·n
hiÖu rÊt quan träng v× ®©y lµ mét trong nh÷ng ®Æc ®iÓm
chÝnh cña th¬ng hiÖu. Bíc thø hai, cÇn kiÓm tra xem nh·n
hiÖu m×nh muèn ®¨ng ký ®· cã cha vµ cã nh·n hiÖu nµo t-
¬ng tù kh«ng. e-TEAS sÏ cung cÊp mét HÖ thèng t×m kiÕm
TESS (Trademark Electronic Search System), cho phÐp
tra cøu tÊt c¶ çc th¬ng hiÖu tõng ®¨ng ký t¹i Mü, còng nh
t×nh tr¹ng hiÖu lùc cña mçi th¬ng hiÖu. T¹i hÖ thèng nµy,
bÊt cø ai còng cã thÓ t×m hiÓu vÒ tõng nh·n hiÖu hµng ho¸
®· vµ ®ang ®¨ng ký, chñ së h÷u vµ çc th«ng tin liªn quan
kh¸c. Çc doanh nghiÖp cã tiÕng t¹i ViÖt Nam rÊt nªn kiÓm
tra qua hÖ thèng nµy xem nh·n hiÖu cña m×nh ®· bÞ trë
thµnh cña kÎ kh¸c hay cha? Ch¼ng h¹n, khi thö tra nh·n hiÖu
Phë Hoµ, cã tíi 4-5 nh·n hiÖu ®· ®¨ng ký, trong ®ã cã c¶ mét
hµng phë cña ngêi ViÖt t¹i Mü. Nhng khi gÆp trùc tiÕp chñ
Phë Hoµ chÝnh hiÖu t¹i TP. HCM, chñ qu¸n cho biÕt cha tõng
nghÜ ®Õn viÖc ®¨ng ký t¹i Mü v× ngay t¹i thµnh phè còng
kh«ng Ýt Phë Hoµ råi.
Giai ®o¹n níc rót
USPTO chÊp nhËn çc lo¹i thÎ tÝn dông VISA, MasterCard
, Discover, vµ American Express. Do ®ã, ®Ó cã thÓ tr¶
tiÒn, doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã mét trong çc tµi kho¶n tÝn
69
dông nµy. Mét th¬ng hiÖu cã thÓ cã nhiÒu s¶n phÈm hoÆc
dÞch vô, vµ mçi s¶n phÈm vµ dÞch vô nµy cã møc phÝ thô lý
hå s¬ lµ 335 USD. §©y lµ chi phÝ xö lý hå s¬ ®¨ng ký vµ
kh«ng ®îc hoµn l¹i nÕu viÖc ®¨ng ký kh«ng ®îc chÊp thuËn.
§Ó chuÈn bÞ néi dung ®¨ng ký, doanh nghiÖp cÇn x¸c
®Þnh tªn th¬ng hiÖu, lo¹i hµng ho¸ (dÞch vô) vµ biÓu tîng th-
¬ng hiÖu. Çc biÓu tîng ph¶i ®Ó ë ®Þnh d¹ng ¶nh JPG vµ ®îc
göi kÌm trong mÉu ®¨ng ký. Sau khi nhËp çc th«ng tin vµo
mÉu ®¨ng ký, bao gåm c¶ tªn vµ biÓu tîng cña th¬ng hiÖu,
ngêi ®¨ng ký sÏ ph¶i tr¶ kho¶n chi phÝ 335 USD trªn.
Mét mÉu ®¨ng ký th¬ng hiÖu hîp lÖ ph¶i cã Ýt nhÊt çc
thµnh phÇn sau:
 Tªn cña ngêi xin ®¨ng ký.
 Tªn vµ ®Þa chØ liªn hÖ (gåm c¶ email, sè ®iÖn tho¹i).
 Mét bøc ¶nh mÉu cña nh·n hiÖu cÇn ®¨ng ký.
 Cíc phÝ thô lý hå s¬ ®¨ng ký cña Ýt nhÊt mét s¶n
phÈm, dÞch vô.
NÕu kh«ng ®¸p øng ®ñ mét trong nh÷ng thµnh phÇn
trªn, UPSTO sÏ tr¶ l¹i hå s¬ (nÕu ®¨ng ký qua ®êng bu ®iÖn)
vµ tr¶ l¹i phÝ thô lý hå s¬. Sau khi göi hå s¬ ®¨ng ký vµ
thanh to¸n phÝ thô lý, trong vßng 24 giê, USPTO sÏ göi mail
x¸c nhËn, th«ng b¸o hå s¬ ®¨ng ký vµ tªn th¬ng hiÖu cã hîp
lÖ kh«ng. NÕu hîp lÖ, ngêi ®¨ng ký sÏ nhËn ®îc mét sè ®¨ng
ký vµ ngµy nhËn hå s¬. Ngêi ®¨ng ký cÇn xem l¹i çc th«ng
tin cña m×nh vµ x¸c nhËn trë l¹i víi USPTO. Khi hå s¬ ®¨ng ký
®· tho¶ m·n çc yªu cÇu tèi thiÓu vµ nhËn ®îc mét ngµy nép
hå s¬, phÝ thô lý hå s¬ sÏ kh«ng tr¶ l¹i cho ngêi ®¨ng ký.
Giai ®o¹n tù kiÓm tra
70
Khi hå s¬ ®îc nhËn, thêi gian chê ®¨ng ký (pending) b¾t

®Çu ®îc tÝnh. Ngêi ®¨ng ký cã thÓ vµo môc Check
trademark status (TARR) ®Ó theo dâi xem hå s¬ cña m×nh
®· ®îc xö lý ®Õn ®©u. Tuy nhiªn, USPTO yªu cÇu nh÷ng ng-
êi míi ®¨ng ký nªn chê sau 25 ngµy míi kiÓm tra hå s¬ cña
m×nh. §©y lµ thêi gian ®Ó çc th«ng tin vÒ hå s¬ ®îc cËp
nhËt vµo c¬ së d÷ liÖu cña USPTO. Khi nh·n hiÖu ®· cã trong
c¬ së d÷ liÖu, (bÊt kÓ ®ang chê ®¨ng ký hay ®· ®îc ®¨ng
TM
ký), ngêi chñ nh·n hiÖu ®· cã quyÒn in ký hiÖu
SM
(Trademark) hoÆc (Servicemark) vµo tªn s¶n phÈm, dÞch
vô cña m×nh. Tuy nhiªn chØ nh÷ng th¬ng hiÖu (nh·n hiÖu ®·
®îc ®¨ng ký) míi ®îc sö dông ký hiÖu  cïng víi s¶n phÈm.
Tuy nhiªn, ®iÒu nµy kh«ng cã nghÜa lµ nh·n hiÖu ®· ®îc
®¨ng ký. Hå s¬ sÏ ®îc thÈm tra ®Ó thô lý. USPTO sÏ kiÓm tra
xem th¬ng hiÖu ®ã cã trïng hoÆc vi ph¹m víi çc th¬ng hiÖu
®· ®îc ®¨ng ký hay kh«ng. Trong qu¸ tr×nh nµy, hå s¬ cã
thÓ bÞ thÈm tra lo¹i bá do kh«ng hîp lÖ trong qu¸ tr×nh thÈm
®Þnh.
Sau khi hå s¬ ®îc chuyÓn ®Õn luËt s thÈm tra, qu¸
tr×nh thÈm tra sÏ kÐo dµi trong nhiÒu th¸ng, trung b×nh
kho¶ng mét n¨m. Trong thêi gian nµy, nÕu luËt s thÈm tra
quyÕt ®Þnh r»ng nh·n hiÖu kh«ng thÓ ®¨ng ký, ngêi nµy sÏ
ph¶i tr¶ lêi çc lý do v× sao hå s¬ ®¨ng ký bÞ tõ chèi. NÕu cã
söa ®æi nhá nµo cÇn thùc hiÖn trong hå s¬, luËt s thÈm tra
sÏ liªn hÖ víi ngêi ®¨ng ký qua ®iÖn tho¹i hoÆc email. Trong
vßng 6 th¸ng, nÕu ngêi ®¨ng ký kh«ng tr¶ lêi luËt s, hå s¬ vµ
nh·n hiÖu sÏ bÞ huû bá.
71
Trong thêi gian thÈm tra hå s¬, USPTO sÏ göi mét Th«ng
b¸o c«ng bè nh·n hiÖu (Notice of publication) ®Õn ngêi
®¨ng ký vµ b¾t ®Çu thêi h¹n c«ng bè. Trong vßng 30 ngµy
kÓ tõ ngµy c«ng bè réng r·i, bÊt kú mét thµnh phÇn kinh tÕ
nµo thÊy cã thÓ bÞ ¶nh hëng quyÒn lîi v× nh·n hiÖu nµy cã
quyÒn ph¶n ®èi ®¨ng ký hoÆc kÐo dµi thêi gian ph¶n ®èi
cã hiÖu lùc. NÕu kh«ng cã ph¶n ®èi nµo hoÆc ph¶n ®èi thÊt
b¹i, hå s¬ ®¨ng ký sÏ ®îc chuyÓn sang qu¸ tr×nh ®¨ng ký
tiÕp theo. NÕu s¶n phÈm cña th¬ng hiÖu ®· cã trªn thÞ tr-
êng, mét Chøng nhËn ®¨ng ký th¬ng hiÖu (Certificate
of Registration) sÏ ®îc cÊp cho ngêi ®¨ng ký sau 12 tuÇn
kÓ tõ ngµy cã Th«ng b¸o c«ng bè nh·n hiÖu. NÕu cha cã
s¶n phÈm ®Ó sö dông th¬ng hiÖu nµy, ngêi ®¨ng ký sÏ nhËn
®îc Th«ng b¸o c«ng nhËn th¬ng hiÖu còng sau 12 tuÇn.
Trong vßng 3 n¨m, nÕu kh«ng cã s¶n phÈm ®Ó sö dông th-
¬ng hiÖu, USPTO sÏ huû bá th¬ng hiÖu nµy.
Trªn ®©y chØ lµ s¬ bé qu¸ tr×nh ®¨ng ký th¬ng hiÖu
qua Internet, trong qu¸ tr×nh khai hå s¬ vµ ®¨ng ký cßn rÊt
nhiÒu kh¸i niÖm cÇn ph¶i x¸c ®Þnh. ChÝnh v× thÕ çc nh·n
hiÖu thêng cÇn ph¶i thuª luËt s Mü ®Ó ®¨ng ký, ch¼ng h¹n
nh nh·n hiÖu cµ phª Trung Nguyªn cña ViÖt Nam. Tuy nhiªn,
çc doanh nghiÖp hoµn toµn cã thÓ ®¨ng ký qua Internet mµ
kh«ng cÇn ®Õn luËt s. VÊn ®Ò lµ ë chç hiÓu biÕt vÒ luËt
ph¸p Mü cña doanh nghiÖp ViÖt Nam vÉn cha nhiÒu. H¬n
n÷a, viÖc thanh to¸n qua m¹ng dêng nh kh«ng ®îc ®¶m b¶o
l¾m, khi mµ h×nh thøc nµy cßn kh¸ míi mÎ ë ViÖt Nam.
2.2 Mét sè ®iÓm cÇn lu ý15

15
Theo: “e-TEAS Tech Info”, e-TEAS Important Notice, USPTO
72
2.2.1 Yªu cÇu ®èi víi thêi gian ®iÒn vµo mÉu ®¨ng
ký
Thêi gian ®iÒn vµo mÉu ®¨ng ký tèi ®a lµ 60 phót. Thêi
gian b¾t ®Çu tÝnh khi ngêi ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸
®iÒn bÊt kú mét ký tù ®Çu tiªn nµo vµo mÉu ®¨ng ký. NÕu
qu¸ 60 phót, ®¨ng ký ®ã sÏ kh«ng ®îc coi lµ hîp lÖ vµ ngêi
®¨ng ký sÏ ph¶i ®iÒn l¹i tõ ®Çu. ChÝnh v× thÕ, çc doanh
nghiÖp cÇn tham kh¶o mÉu ®¨ng ký ®Ó cã nh÷ng th«ng tin
cÇn thiÕt tríc khi tiÕn hµnh ®iÒn vµo mÉu ®¨ng ký.
2.2.2 PhÝ ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸

MÆc dï mçi ®¬n chØ ®îc ®¨ng ký cho mét mÉu nh·n
hiÖu nhng nh·n hiÖu ®ã cã thÓ dïng cho nhiÒu lo¹i hµng ho¸
dÞch vô. PhÝ ®¨ng ký cho mçi lo¹i hµng ho¸ dÞch vô lµ 335
USD. Ngoµi ra, riªng ®èi víi hµng ho¸ cã ý ®Þnh sö dông, khi
ngêi xin ®¨ng ký göi B¶n tuyªn bè sö dông (Allegation of Use)
ph¶i nép thªm 100 USD ®èi víi mçi lo¹i hµng ho¸ dÞch vô.
Ngay sau khi nép ®¬n ®¨ng ký, nÕu ®¬n ®¨ng ký ®ã
kh«ng ®¸p øng ®ñ çc yªu cÇu, USPTO sÏ tr¶ l¹i ngay ®¬n
®¨ng ký kÌm theo kho¶n phÝ. Tuy nhiªn, nÕu ®¬n ®¨ng ký
tho¶ m·n çc yªu cÇu chñ yÕu vµ b¾t ®Çu ®îc thÈm ®Þnh,
sè tiÒn ®ã sÏ kh«ng ®îc hoµn tr¶ l¹i ngay c¶ khi ®¬n ®¨ng
ký kh«ng ®îc chÊp nhËn.
2.2.3 Yªu cÇu ®èi víi mÉu ¶nh göi kÌm
§èi víi mÉu ¶nh göi kÌm, USPTO cã çc yªu cÇu sau:
 §Þnh d¹ng ¶nh: JPG hoÆc GIF. Tuy nhiªn, ¶nh ®éng ë
d¹ng GIF kh«ng ®îc chÊp nhËn.
73
 KÝch thíc cña mÉu nh·n hiÖu kh«ng ®îc lín h¬n 81/2x11
inch (~ 21.59x27.94 cm).
 Dung lîng cña mÉu nh·n hiÖu kh«ng ®îc qu¸ 2
megabytes.
TM SM
 MÉu nh·n hiÖu kh«ng ®îc chøa çc ký tù nh , ,®
2.2.4 Yªu cÇu ®èi víi ch÷ ký

Trong ®¬n ®¨ng ký ®iÖn tö, ngêi ®¨ng ký kh«ng cÇn
ph¶i cã ch÷ ký nh th«ng thêng. Ngêi ®¨ng ký cã thÓ lÊy bÊt
kú mét ký tù nµo hoÆc sù kÕt hîp cña çc ký tù, con sè hay
thËm chÝ lµ çc dÊu c©u ®Ó thay cho ch÷ ký cña m×nh.
§iÒu quan träng lµ çc ký tù nµy ph¶i ®îc ®Æt gi÷a hai dÊu
g¹ch chÐo “/”. Ch¼ng h¹n, nh÷ng ch÷ ký sau ®©y ®îc coi lµ
hîp lÖ: /john doe/, /huy nguyen/, /544-4925/...
2.2.5 Yªu cÇu ®èi víi thêi gian tiÕn hµnh lÖnh thanh
to¸n
HÖ thèng ®¨ng ký ®iÖn tö cã thÓ ®îc truy cËp 24/24 giê
vµo tÊt c¶ çc ngµy trong tuÇn, cho phÐp çc doanh nghiÖp
cã thÓ ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ ngay c¶ khi kh«ng ph¶i lµ
giê lµm viÖc chÝnh thøc cña V¨n phßng s¸ng chÕ vµ th¬ng
hiÖu Hoa Kú. Tuy nhiªn, çc doanh nghiÖp cÇn lu ý r»ng hÖ
thèng ®¨ng ký ®iÖn tö nµy l¹i kh«ng cho phÐp thùc hiÖn
lÖnh thanh to¸n tõ 12 giê s¸ng ®Õn 4 giê s¸ng çc ngµy Chñ
nhËt (thêi gian ®îc tÝnh theo giê cña miÒn ®«ng níc Mü).
Nh vËy, mÆc dï tr×nh tù ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ qua
Internet ®îc híng dÉn mét çch rÊt cô thÓ, têng tËn trong
trang web cña V¨n phßng s¸ng chÕ vµ th¬ng hiÖu Hoa Kú nh-
ng çc doanh nghiÖp ViÖt Nam vÉn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n
74
khiÕn cho sè ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ b»ng con ®êng
nµy cßn qu¸ khiªm tèn vµ hiÖu qu¶ cha cao.
 Ch¬ng Iii
Mét sè ®Ò xuÊt nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ b¶o hé

nh·n hiÖu hµng viÖt Nam t¹i thÞ trêng Hoa Kú
75
I. Mét sè ®iÓm cÇn lu ý ®èi víi çc doanh nghiÖp viÖt

nam khi tiÕn hµnh ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ t¹i
hoa kú
HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt - Mü ®îc ký kÕt ngµy
13/07/2000 vµ chÝnh thøc cã hiÖu lùc vµo ngµy 10/01/2001
®· ®¸nh dÊu mét bíc ph¸t triÓn míi trong quan hÖ kinh tÕ th-
¬ng m¹i gi÷a hai níc. HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt - Mü cã hiÖu
lùc ngay lËp tøc ®· ®em l¹i ®iÒu kiÖn c¹nh tranh c«ng b»ng
cho hµng ho¸ ViÖt Nam trªn ®Êt Mü. §iÒu nµy ®· ®îc thÓ
hiÖn râ ngay trong §iÒu 3 cña Ch¬ng II “Mçi Bªn dµnh cho
c«ng d©n cña Bªn kia sù ®èi xö kh«ng kÐm thuËn lîi h¬n sù
®èi xö mµ Bªn ®ã dµnh cho c«ng d©n cña m×nh trong viÖc
x¸c lËp, b¶o hé, hëng vµ thùc thi tÊt c¶ çc quyÒn së h÷u trÝ
tuÖ vµ mäi lîi Ých cã ®îc tõ çc quyÒn ®ã”. Nh vËy, çc
doanh nghiÖp ViÖt Nam hoµn toµn cã thÓ ®îc hëng quyÒn vµ
nghÜa vô b×nh ®¼ng nh çc doanh nghiÖp Mü khi ®¨ng ký
nh·n hiÖu hµng ho¸ t¹i thÞ trêng nµy.
Ngoµi ra, víi tr×nh ®é khoa häc kü thuËt ngµy cµng ph¸t
triÓn nh hiÖn nay, çc doanh nghiÖp ViÖt Nam cã thÓ tiÕn
hµnh ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ qua Internet. Tuy h×nh
thøc ®¨ng ký nµy cha ®îc phæ biÕn song ®©y lµ mét h×nh
thøc cã thÓ gióp doanh nghiÖp tiÕt kiÖm ®îc thêi gian vµ chi
phÝ liªn l¹c. §iÒu cÇn thiÕt lµ doanh nghiÖp ph¶i t×m ®îc ®¹i
diÖn cho m×nh t¹i Mü ®Ó n¾m b¾t th«ng tin dÔ dµng h¬n.
Khi ®ã, mäi liªn l¹c gi÷a doanh nghiÖp víi ngêi ®¹i diÖn t¹i Mü
vµ gi÷a ngêi ®¹i diÖn víi V¨n phßng s¸ng chÕ vµ th¬ng hiÖu
Mü ®Òu diÔn ra díi h×nh thøc th ®iÖn tö (email). Do vËy,
doanh nghiÖp cã thÓ cã ®îc nh÷ng th«ng tin chÝnh x¸c vµ cã
76
thÓ söa ®æi mét çch kÞp thêi b¶n ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng
ho¸ trong trêng hîp b¶n ®¨ng ký ®ã kh«ng hîp lÖ.
MÆc dï cã nh÷ng thuËn lîi nhÊt ®Þnh khi ®¨ng ký nh·n
hiÖu hµng ho¸ t¹i Mü, song trªn thùc tÕ, çc doanh nghiÖp
ViÖt Nam cßn gÆp rÊt nhiÒu rµo c¶n. Trong thêi gian võa qua,
chóng ta ®· chøng kiÕn nhiÒu vô tranh chÊp th¬ng hiÖu diÔn
ra trªn thÞ trêng Mü nh vô tranh chÊp th¬ng hiÖu Catfish,
Trung Nguyªn, Petro Vietnam, Vifon, Vinataba. Vinatea,... Sau
®©y chóng ta sÏ xem xÐt hai vô tranh chÊp th¬ng hiÖu lín,
g©y ra sù hoang mang lo ng¹i cho giíi kinh doanh vµ còng lµ
bµi häc ®¾t gi¸ cho çc doanh nghiÖp xuÊt khÈu ViÖt Nam.
1. Thùc tr¹ng çc doanh nghiÖp ViÖt Nam bÞ mÊt th¬ng hiÖu trªn
thÞ trêng Hoa Kú
1.1 Cuéc chiÕn th¬ng hiÖu ç da tr¬n Catfish

ViÖt Nam b¾t ®Çu xuÊt khÈu ç basa, ç tra (lµ hai lo¹i ç
da tr¬n) sang Mü tõ n¨m 1997 vµ dÇn dÇn th©m nhËp vµ t¹o
®îc chç ®øng trªn thÞ trêng nhê chÊt lîng tèt, gi¸ rÎ h¬n ç da
tr¬n néi ®Þa cña Mü. Trong hai n¨m 1999-2000, lîng ç tra, ç
basa ViÖt Nam xuÊt khÈu vµo Mü t¨ng kh¸ nhanh (chiÕm tõ
2% ®Õn 3% tæng s¶n lîng ç da tr¬n tiªu thô ë thÞ trêng
nµy). §ã lµ lý do lµm cho çc nhµ nu«i ç nheo Mü lo ng¹i. V×
vËy, ngay tõ cuèi n¨m 2000, th«ng qua b¸o chÝ, Mü b¾t ®Çu
cè t×nh ®a nh÷ng th«ng tin sai lÖch ®Ó b«i xÊu ç tra, ç
basa ViÖt Nam. Mét trong nh÷ng néi dung nguy hiÓm ®îc
HiÖp héi çc chñ tr¹i ç nheo Mü (CFA) ho¹ch ®Þnh trong
chiÕn dÞch cña hä lµ tiÕn hµnh vËn ®éng g©y ¸p lùc, l«i kÐo
nghÞ sü cña çc bang cã nghÒ nu«i ç nheo, huy ®éng mäi
lùc lîng çc c¬ quan lËp ph¸p vµ hµnh ph¸p t¹o ra sù hç trî ®Ó
77
tÊn c«ng çc s¶n phÈm ç da tr¬n cña ViÖt Nam nhËp khÈu.
Mét trong çc luËn ®iÓm mµ çc chñ tr¹i ç nheo Mü ®a ra lµ,
s¶n phÈm ç da tr¬n ViÖt Nam do còng ®îc gäi lµ Catfish nªn
®· t¹o sù nhÇm lÉn cho ngêi tiªu dïng Mü vµ nh vËy v« h×nh
chung ®· lµm lîi theo uy tÝn cña ç nheo Mü.
Víi nh÷ng lËp luËn ®a ra, ®Çu th¸ng 2/2001, hä b¾t ®Çu
mét chiÕn dÞch qu¶ng ço kÐo dµi 9 th¸ng, tiªu tèn 5,2 triÖu
USD do ViÖn ç nheo Mü (TCI) ph¸t ®éng vµ ®îc CFA tµi trî ®Ó
chèng l¹i viÖc nhËp khÈu ç tra vµ ç basa ViÖt Nam.
VÒ phÝa m×nh, çc doanh nghiÖp ViÖt Nam ®· thùc hiÖn
nghiªm tóc quyÕt ®Þnh sè 178/1999/Q§-TTg cña Thñ tíng
ChÝnh phñ vµ çc QuyÕt ®Þnh cña Bé thuû s¶n, Bé Th¬ng
m¹i vÒ viÖc ghi nh·n m¸c hµng ho¸. Trªn tÊt c¶ çc bao b×
cña s¶n phÈm thuû s¶n xuÊt khÈu ®Òu ghi râ dßng ch÷
“Product of Vietnam” (S¶n phÈm cña ViÖt Nam) hay “Made in
Vietnam” (S¶n xuÊt t¹i ViÖt Nam) vµ thùc hiÖn viÖc ghi ®Çy
®ñ c¶ tªn khoa häc lÉn tªn th¬ng m¹i theo ®óng quy ®Þnh
cña c¬ quan qu¶n lý nhµ níc cã thÈm quyÒn cña Mü lµ Côc
qu¶n lý Thùc phÈm vµ Dîc phÈm Hoa Kú ®èi víi çc s¶n phÈm
xuÊt khÈu vµo thÞ trêng Mü.
ViÖc Mü ban hµnh çc ®¹o luËt c¶n trë viÖc nhËp khÈu
Catfish cña çc níc trong ®ã cã ViÖt Nam ®· dùng lªn mét rµo
c¶n th¬ng m¹i, tr¸i víi tinh thÇn HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt -
Mü, ¶nh hëng xÊu ®Õn viÖc lµm vµ ®êi sèng cña hµng v¹n
gia ®×nh khu vùc §ång b»ng s«ng Cöu Long.
ViÖt Nam hoµn toµn cã thÓ khiÕu n¹i lªn toµ ¸n cã thÈm
quyÒn cña Mü, Uû ban th¬ng m¹i Mü (ITC) hoÆc §¹i diÖn th-
¬ng m¹i Mü (USTR) ®Ó ®ßi l¹i nh÷ng quyÒn lîi m×nh ®îc h-
78
ëng c¨n cø vµo ®iÒu 2.6B Ch¬ng 1, Th¬ng m¹i hµng ho¸ t¹i
HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt- Mü, theo ®ã “çc Bªn ®¶m b¶o
kh«ng ban hµnh hoÆc ¸p dông nh÷ng quy ®Þnh vµ tiªu
chuÈn kü thuËt nh»m t¹o ra sù trë ng¹i ®èi víi th¬ng m¹i quèc
tÕ hoÆc b¶o vÖ s¶n xuÊt trong níc”.
Tuy nhiªn, mét ®iÓm kh¸ thó vÞ trong vô viÖc nµy lµ
nh÷ng tranh c·i ®· lµm cho ç basa cña ViÖt Nam trë nªn næi
tiÕng. Nhê ®ã, ngµy cµng cã nhiÒu ngêi Mü biÕt ®Õn ç
basa ViÖt Nam vµ tiªu dïng lo¹i ç nµy. Tõ th¸ng 9/2001, ViÖt
Nam kh«ng cßn dïng th¬ng hiÖu Catfish cho ç da tr¬n khi
b¸n vµo thÞ trêng Mü, mµ dïng tªn gäi ç basa vµ ç tra. C©u
l¹c bé doanh nghiÖp ç tra vµ ç basa ®· chÝnh thøc nhê
White & Case - mét c«ng ty cã tiÕng cña Mü - xóc tiÕn thñ tôc
®¨ng ký b¶o hé th¬ng hiÖu ç tra vµ ç basa ë thÞ truêng
nµy.
Cã thÓ dÔ dµng nhËn thÊy r»ng hµnh ®éng cña phÝa Mü
rÊt v« lý, mang tÝnh b¶o hé mËu dÞch kh«ng c«ng b»ng, tr¸i
víi luËn cø khoa häc còng nh tr¸i víi th«ng lÖ quèc tÕ vµ
chÝnh s¸ch tù do th¬ng m¹i mµ chÝnh Mü ®ang theo ®uæi.
Song c©u hái ®Æt ra lµ: LiÖu cuéc chiÕn nh·n m¸c nµy cã
x¶y ra kh«ng, nÕu ç basa ViÖt Nam ®· x©y dùng vµ ®¨ng
ký b¶o hé mét th¬ng hiÖu cho m×nh vµ t×m çch chiÕm
lÜnh thÞ trêng b»ng th¬ng hiÖu ®ã?.
1.2 Vô tranh chÊp th¬ng hiÖu cµ phª Trung Nguyªn

§îc thµnh lËp n¨m 1996, cµ phª Trung Nguyªn lóc khëi
®Çu còng chØ ë quy m« nhá. Tuy vËy, víi qu¸n cµ phª trªn ®-
êng NguyÔn KiÖm (quËn Phó NhuËn, Thµnh phè Hå ChÝ Minh)
vµo n¨m 1987, cµ phª ®· g©y Ên tîng m¹nh víi c d©n ®« thÞ
79
vèn nghiÒn cµ phª nµy. Víi 9 lo¹i cµ phª do Trung Nguyªn s¶n
xuÊt vµ ®îc pha chÕ theo çch riªng ®· nhanh chãng gióp
doanh nghiÖp më réng hÖ thèng ®¹i lý lªn gÇn 400 qu¸n cµ
phª trong níc, theo h×nh thøc chuyÓn nhîng quyÒn kinh
doanh th¬ng hiÖu. H×nh thøc nhîng quyÒn nµy còng ®îc
ph¸t triÓn ra níc ngoµi. Cµ phª Trung Nguyªn ®· xuÊt hiÖn t¹i
Singapore, NhËt, Hång K«ng, Trung Quèc, Australia...
Tuy nhiªn, do kh«ng quan t©m ®Çy ®ñ ®Õn viÖc ®¨ng
ký b¶o hé th¬ng hiÖu, nh·n hiÖu Trung Nguyªn ®· ph¶i g¸nh
chÞu hËu qu¶ kh¸ nÆng nÒ trong viÖc më réng kinh doanh t¹i
Mü.
Th¸ng 7/2000, Trung Nguyªn vµ Rice Field Corp. (ë tiÓu
bang California) tiÕp xóc víi nhau lÇn ®Çu tiªn vµ hai bªn
®µm ph¸n viÖc nhËp khÈu cµ phª Trung Nguyªn vµo Mü.
Th¸ng 1/2001, hîp ®ång ®Çu tiªn ®îc ký kÕt vµ cµ phª Trung
Nguyªn xuÊt hiÖn ë quèc gia nµy. §Çu n¨m 2002, thªm mét
hîp ®ång n÷a ®îc ký, cµ phª Trung Nguyªn tiÕp tôc ®i Mü.
§Õn lóc nµy, Trung Nguyªn míi nghÜ ®Õn chuyÖn ®¨ng ký
b¶o hé th¬ng hiÖu t¹i Mü, nhng thËt bÊt ngê, tõ 11/2000 (tøc
chØ sau 3 th¸ng kÓ tõ lÇn tiÕp xóc ®Çu tiªn gi÷a hai bªn),
Rice Field Corp. ®· nép hå s¬ ®¨ng ký b¶o hé víi c¬ quan
chøc n¨ng cña Mü ®èi víi nh÷ng th¬ng hiÖu: “Trung Nguyªn-
Cµ phª hµng ®Çu Bu«n Ma Thuét” vµ nh·n hiÖu “Trung
Nguyªn” (b»ng TiÕng ViÖt). Th¸ng 8/2001, Trung Nguyªn lËp
tøc khÈn tr¬ng nép hå s¬ ®¨ng ký víi nh·n hiÖu “Trung
Nguyªn-nguån c¶m høng s¸ng t¹o míi” (b»ng TiÕng Anh) vµ
yªu cÇu tuyªn bè v« hiÖu ®èi víi hå s¬ cña Rice Field Corp...
C«ng ty cµ phª Trung Nguyªn ®· nhê çc luËt s tiÕn hµnh nép
80
®¬n khiÕu n¹i vµ ®a ra nh÷ng b»ng chøng quan träng nhÊt,

chøng tá së h÷u b¶n quyÒn nh·n hiÖu hµng ho¸ cña m×nh lµ
chÝnh ®¸ng. Trong sè çc b»ng chøng quan träng nhÊt lµ GiÊy
phÐp kinh doanh cña c«ng ty nµy ®îc cÊp vµo n¨m 1996, çc
nh·n hiÖu cña Trung Nguyªn vµ biÓn hiÖu ®· ®îc sö dông t¹i
ViÖt Nam, danh s¸ch gÇn 400 qu¸n cµ phª tån t¹i vµ ho¹t
®éng theo nhîng quyÒn kinh doanh cña Trung Nguyªn vµ çc
thÞ trêng níc ngoµi cña c«ng ty nµy. Ngoµi ra cßn cã b»ng
chøng vÒ doanh thu rßng hµng n¨m tõ viÖc b¸n çc s¶n phÈm
vµ nhîng quyÒn kinh doanh cña c«ng ty nµy tõ n¨m 1997
®Õn 2001. ThiÖt h¹i íc tÝnh cña Trung Nguyªn trong vô viÖc
nµy lªn ®Õn gÇn 1 triÖu USD, bao gåm çc kho¶n phÝ thuª
luËt s vµ thiÖt h¹i do chiÕn lîc kinh doanh më réng t¹i thÞ tr-
êng Mü bÞ chËm l¹i (theo hîp ®ång ®îc so¹n th¶o cuèi n¨m
2001, c«ng ty cµ phª Trung Nguyªn sÏ lµ c«ng ty ®Çu tiªn cña
ViÖt Nam chuyÓn nhîng th¬ng hiÖu sang Mü víi gi¸ kho¶ng
100.000 USD/bang/®èi t¸c trong vßng 3 n¨m). §©y lµ bµi häc
®¾t gi¸ ®èi víi çc doanh nghiÖp ViÖt Nam khi muèn më
réng thÞ trêng t¹i Hoa Kú.
1.3 Vô tranh chÊp th¬ng hiÖu PetroVietnam

PetroVietnam lµ mét doanh nghiÖp lín nhÊt ngµnh dÇu
khÝ ViÖt Nam ho¹t ®éng ë ba lÜnh vùc chÝnh: xuÊt khÈu dÇu
th«, hîp t¸c th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ trong níc vµ b¸n çc
s¶n phÈm tõ dÇu khÝ. DÇu th« kh«ng cÇn th¬ng hiÖu. ViÖc
th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ chØ thùc hiÖn ë trong níc, còng
kh«ng cÇn th¬ng hiÖu. VËy chØ cßn phÇn s¶n phÈm tõ dÇu
th« nh x¨ng, dÇu nhít... ®îc b¸n vµ xuÊt khÈu díi th¬ng hiÖu
PetroVietnam.
81
Tæng c«ng ty PetroVietnam cã chiÕn lîc khuÕch tr¬ng vµ

®a nh÷ng s¶n phÈm nµy sang Mü vµ çc níc trong khu vùc.
Tuy vËy, vµo th¸ng 7/2002, trang web cña V¨n phßng S¸ng
chÕ vµ Th¬ng hiÖu Mü http://tarr.uspto.gov. th«ng b¸o,
nh·n hiÖu PetroVietnam võa ®îc mét c«ng ty cã tªn
NGUYENLAI, ®Þa chØ 11215 PACIFIC HWY SW LAKEWOOD,
WA 98499 (Mü) ®¨ng ký t¹i Mü. Theo t×m hiÓu cña çc phãng
viªn VASC Orient, tuy ®¬n ®¨ng ký nµy cha ®îc chÊp nhËn
nhng nÕu kh«ng cã nh÷ng biÖn ph¸p kÞp thêi thÞ th¬ng hiÖu
cña PetroVietnam sÏ bÞ mÊt ë níc ngoµi.
Khi phãng viªn cña VASC Orient gäi ®iÖn cho doanh
nghiÖp, trî lý cña Tæng gi¸m ®èc NguyÔn Xu©n NhËm hoµn
toµn bÊt ngê víi th«ng tin trªn. B¶n th©m ¤ng NhËm cho biÕt
¤ng vÉn cha hay biÕt g× vÒ chuyÖn nµy vµ giíi thiÖu phãng
viªn cña VASC Orient víi Ban C«ng nghÖ th«ng tin cña Tæng
c«ng ty. Tuy nhiªn, Ban C«ng nghÖ th«ng tin cña PetroVietnam
còng cha hÒ biÕt ®Õn viÖc nµy.
Tríc t×nh h×nh ®ã, Ban gi¸m ®èc cña PetroVietnam ®·
gÊp rót tiÕn hµnh çc ho¹t ®éng ®Ó ®èi phã víi vô ®¸nh
c¾p th¬ng hiÖu nµy. Mét l·nh ®¹o cña Tæng c«ng ty cho
biÕt, PetroVietnam ®· chuÈn bÞ mét chiÕn lîc ®Ó b¶o vÖ th-
¬ng hiÖu cña m×nh. Theo C«ng ty t vÊn luËt Pham &
Associates, viÖc ®èi phã víi c«ng ty NGUYENLAI kh«ng khã
kh¨n bái c«ng ty nµy ®· ®¨ng ký nh·n hiÖu gièng hÖt víi
PetroVietnam c¶ vÒ h×nh lÉn ch÷. NGUYENLAI sÏ gÆp khã
kh¨n ngay khi PetroVietnam lªn tiÕng. Theo hä, cã ba çch
®Ó ®èi phã víi viÖc bÞ ®¸nh c¾p th¬ng hiÖu nµy:
82
Çch thø nhÊt, Ýt tèn kÐm nhÊt nhng còng l©u nhÊt, ®ã
lµ kh«ng hµnh ®éng g×, ®Ó NGUYENLAI tù ®éng bÞ huû th-
¬ng hiÖu v× c«ng ty ®ã ph¶i chøng minh ®îc th¬ng hiÖu
nµy ®· ®îc chÝnh hä sö dông, nÕu kh«ng ®a ®îc b»ng chøng
sö dông th¬ng hiÖu ba lÇn (6 th¸ng mét lÇn) th× sÏ bÞ rót th-
¬ng hiÖu. Tuy nhiªn, çch nµy h¬i m¹o hiÓm bëi NGUYENLAI
cã thÓ ®a ra nh÷ng b»ng chøng kh«ng ®óng sù thËt vµ thêi
gian cã thÓ kÐo dµi ®Õn 3 n¨m.
Çch thø hai lµ tranh tông vµ thuª luËt s trong níc. Theo
luËt gia Kh¸nh Toµn, Gi¸m ®èc C«ng ty luËt Pham &
Associates, luËt s trong níc cã ®ñ kh¶ n¨ng ®Ó thùc hiÖn vô
kiÖn ®ßi th¬ng hiÖu nhng mét khã kh¨n lµ nh÷ng ho¹t ®éng
hµnh lang (lobby) çc doanh nghiÖp ViÖt Nam cha quen vµ
cha cã kinh nghiÖm t¹i Mü.
Çch thø ba lµ tranh tông vµ thuª luËt s Mü. Çc luËt s sÏ
gióp PetroVietnam b¸c bá th¬ng hiÖu do NGUYENLAI ®¨ng
ký, sau ®ã ®¨ng ký th¬ng hiÖu PetroVietnam cña Tæng c«ng
ty dÇu khÝ ViÖt Nam. Çch nµy ch¾c ch¾n nhÊt nhng còng
rÊt tèn kÐm.
Nh·n hiÖu PetroVietnam hiÖn míi bÞ c«ng ty NGUYENLAI
®¨ng ký ë giai ®o¹n 1 do ®ã cã thÓ xö lý viÖc x©m h¹i nµy
b»ng çch thuª luËt s cña Mü. §Ó giµnh l¹i th¬ng hiÖu
PetroVietnam c«ng ty còng ph¶i lµm theo hai bíc, bíc thø nhÊt
lµ b¸c bá nh·n hiÖu PetroVietnam cña c«ng ty NGUYENLAI vµ
bíc thø hai lµ ®¨ng ký nh·n hÖu PetroVietnam cña Tæng c«ng
ty dÇu khÝ ViÖt Nam.
1.4 Çc vô tranh chÊp th¬ng hiÖu kh¸c
83
Nh×n vµo nh·n hiÖu Bia Sµi Gßn, mäi ngêi d©n ViÖt
Nam vµ du kh¸ch níc ngoµi tõng ®Õn ViÖt Nam vµ thëng thøc
qua lo¹i bia nµy ®Òu biÕt ®ã lµ s¶n phÈm cña c«ng ty Bia Sµi
Gßn. ThÕ nhng, h·y dÌ chõng v× sang Mü l¹i kh«ng ph¶i thÕ.
Nh·n hiÖu Bia Sµi Gßn thuéc së h÷u cña c«ng ty Heritage
Beverage Company Inc. - mét C«ng ty Mü 100% vµ ch¼ng cã
bÊt cø liªn hÖ nµo víi c«ng ty Bia Sµi Gßn. NÕu c«ng ty Bia Sµi
Gßn muèn b¸n bia Sµi Gßn trªn ®Êt Mü th× hä ph¶i xin phÐp
Heritage Beverage Company Inc. v× nh·n hiÖu Bia Sµi Gßn ®·
®îc C«ng ty nµy ®¨ng ký víi c¬ quan chøc n¨ng cña Mü vµ ®-
îc b¶o hé.
NhiÒu nh·n hiÖu ®· thµnh danh ë ViÖt Nam nh VÜnh
H¶o, Saigon Export... ®· bÞ çc c«ng ty Mü “hít tay trªn”
®¨ng ký b¶o hé trªn thÞ trêng Mü. Çc s¶n phÈm cña nh÷ng
c«ng ty nµy nÕu muèn vµo thÞ trêng Mü buéc ph¶i xin phÐp
çc c«ng ty Mü!
Ngµnh dÖt may, mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc cña ViÖt
Nam, hiÖn cã nhiÒu th¬ng hiÖu næi tiÕng ®· bÞ mÊt trªn thÞ
trêng Mü. ¤ng NguyÔn §×nh Têng, Phã Tæng gi¸m ®èc C«ng
ty may ViÖt TiÕn cho biÕt, çc nh·n hiÖu VTEC cña C«ng ty
may ViÖt TiÕn còng nh çc nh·n hiÖu kh¸c cña çc c«ng ty
trong ngµnh nh May 10, DÖt Thµnh C«ng, DÖt Phong
Phó... sÏ khã gi÷ ®îc “nguyªn b¶n” nh vÉn ®ang gäi t¹i thÞ tr-
êng ViÖt Nam nÕu muèn xuÊt khÈu sang Mü. Nguyªn do lµ
nh·n hiÖu cña çc doanh nghiÖp ViÖt Nam ®ang b¸n ®îc
hµng vµo thÞ trêng Mü ®· ®îc nh÷ng c«ng ty cã ®Çu ãc nh¹y
bÐn víi thÞ trêng ®¨ng ký së h÷u víi çc c¬ quan chøc n¨ng
cña Mü theo luËt ph¸p Mü. H¬n thÕ n÷a, çc nh·n hiÖu nµy
84
®ang ®îc nh÷ng ngêi chñ së h÷u rao b¸n trªn m¹ng c«ng
khai mµ ®Ých nh»m tíi ch¼ng ph¶i ai xa l¹ mµ chÝnh lµ
nh÷ng doanh nghiÖp sinh ra nh·n hiÖu ®ã nhng chËm lµm
“giÊy khai sinh”. NÕu muèn chuéc l¹i th¬ng hiÖu, cã lÏ C«ng
ty may ViÖt TiÕn ph¶i mÊt ®Õn 450.000 USD, DÖt Thµnh
C«ng bá ra kho¶ng 230.000 USD, DÖt Phong Phó còng chõng
300.000 USD. ViÖt TiÕn ®ang chi kho¶ng 4500 USD cho viÖc
®¨ng ký hµng lo¹t çc nh·n hiÖu cña m×nh t¹i thÞ trêng Mü.
HiÖn c«ng viÖc ®ang tiÕn triÓn tèt vµ viÖc ®¨ng ký së h÷u
c«ng nghiÖp sÏ cã t¸c dông hç trî m¹nh mÏ cho xóc tiÕn ®a
hµng ViÖt TiÕn vµo thÞ trêng Mü nhiÒu h¬n.
Dï ®· ®îc chuÈn bÞ kh¸ kü lìng, Vinamilk vÉn ph¶i lao
vµo cuéc kiÖn tông ë c¶ tßa trong níc vµ níc ngoµi v× tranh
chÊp víi mét ®èi t¸c níc ngoµi trong vÊn ®Ò b¶n quyÒn nh·n
hiÖu trªn mét sè s¶n phÈm xuÊt khÈu sang thÞ trêng Mü vµ
®· mÊt kho¶ng 20.000 USD ®Ó lÊy l¹i th¬ng hiÖu cña m×nh.
Nh÷ng thµnh viªn cña Héi níc m¾m Phó Quèc ®i tíi
nhiÒu siªu thÞ trªn ®Êt Mü ®· kh«ng khái kinh ng¹c tríc sù
trµn ngËp s¶n phÈm níc m¾m mang nh·n hiÖu Phó Quèc.
ChØ cã ®iÒu ®ã lµ níc m¾m Phó Quèc... cña Th¸i Lan! Tõ
th¸ng 2/1998, nh·n hiÖu níc m¾m Phó Quèc ®· bÞ c«ng ty
Kim Seng t¹i California ®¨ng ký vµ ®îc c«ng nhËn vµo th¸ng
5/1999. Chñ tÞch Héi s¶n xuÊt níc m¾m Phó Quèc NguyÔn
ThÞ TÞnh cho biÕt: “ Víi sù hç trî cña v¨n phßng quèc gia liªn
ngµnh rîu cognac Ph¸p, chóng t«i ®ang hoµn tÊt çc thñ tôc
b¶o hé ë Ph¸p. Sau ®ã níc m¾m Phó Quèc sÏ ®¨ng ký b¶o hé
ë EU & Mü”.
85
Tõ çc vô tranh chÊp th¬ng hiÖu nªu trªn ®· chøng tá Hoa

Kú lµ mét thÞ trêng hoµn toµn míi mÎ víi hÖ thèng ph¸p lý vÒ
b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ kh¸ phøc t¹p ®· khiÕn cho çc
doanh nghiÖp ViÖt Nam gÆp ph¶i rÊt nhiÒu khã kh¨n.
2. Nh÷ng tån t¹i trong viÖc ®¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸
t¹i thÞ trêng Hoa Kú
2.1 NhËn thøc cña doanh nghiÖp vÒ nh·n hiÖu vµ ®¨ng ký

nh·n hiÖu
Theo nghiªn cøu cña mét c«ng ty t vÊn, 60% ngêi tiªu
dïng trªn thÕ giíi quan t©m ®Õn th¬ng hiÖu khi mua s¾m.
Nhng hiÖn nay, çc doanh nghiÖp ViÖt Nam míi chØ ®Çu t
cho th¬ng hiÖu kho¶ng 2,6% doanh sè. Trong khi ®èi víi çc
c«ng ty níc ngoµi, con sè nµy lµ 7-10%. HÇu hÕt çc doanh
nghiÖp coi träng viÖc ph¸t triÓn s¶n phÈm vµ tiªu thô hµng
ho¸ h¬n nhiÒu so víi viÖc x©y dùng nh·n hiÖu s¶n phÈm.16
Doanh nghiÖp ViÖt Nam ®ang tiÕn theo ®óng quy luËt
cña çc níc trªn thÕ giíi ®Ó ®¹t dÇn ®Õn mét ®é æn ®Þnh
chung vÒ chÊt lîng. VÊn ®Ò c¹nh tranh vÒ chÊt lîng v× thÕ
kh«ng cßn lµ u tiªn sè mét, mµ lµ c¹nh tranh vÒ th¬ng hiÖu,
vÒ gi¸ c¶, vÒ dÞch vô hËu m·i vµ ph©n phèi s¶n phÈm. Song
çc doanh nghiÖp ViÖt Nam dêng nh cßn xa l¹ víi viÖc x©y
dùng, khuÕch tr¬ng mét th¬ng hiÖu cña riªng m×nh. Tõ ®ã
dÉn ®Õn viÖc çc doanh nghiÖp kh«ng cã ý thøc b¶o vÖ th-
¬ng hiÖu mÆc dï ®ã lµ thµnh qu¶ mµ doanh nghiÖp kh«ng
dÔ dµng t¹o dùng ®îc. HËu qu¶ lµ hµng lo¹t çc tªn tuæi hµng
ho¸ cã tiÕng cña níc ta ®· bÞ “nÉng tay trªn”.
16
Theo: “Th¬ng hiÖu ViÖt” (Dù ¸n “Hç trî doanh nghiÖp vÒ n¨ng lùc x©y dùng -
qu¶ng b¸ th¬ng hiÖu”). Nhµ xuÊt b¶n trÎ vµ C©u l¹c bé doanh nghiÖp Hµng ViÖt Nam
chÊt lîng cao, 12/2002
86
Tõ nhËn thøc trªn dÉn ®Õn viÖc chiÕn lîc b¶o hé th¬ng
hiÖu cña çc doanh nghiÖp ViÖt Nam còng cha ®îc chó ý
®óng møc. HiÖn nay çc doanh nghiÖp ViÖt Nam thêng chê
cho ®Õn khi cã thÞ trêng xuÊt khÈu råi míi ®¨ng ký th¬ng
hiÖu. §èi víi c«ng ty níc ngoµi th× quy tr×nh nµy diÔn ra theo
chiÒu ngîc l¹i; Ýt nhÊt lµ s¸u th¸ng ®Õn mét n¨m tríc khi ®a
hµng ho¸ vµo thÞ trêng ViÖt Nam hay bÊt kú mét thÞ trêng
nµo, hä ®· tiÕn hµnh ®¨ng ký nh·n hiÖu. Theo sè liÖu thèng
kª, trong giai ®o¹n tõ 1982-2001, Côc Së h÷u c«ng nghiÖp
ViÖt Nam (nay lµ Côc Së h÷u trÝ tuÖ ViÖt Nam) ®· nhËn ®îc
56.366 ®¬n ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ trong ®ã cã tíi
30.972 ®¬n lµ cña ngêi níc ngoµi (chiÕm h¬n 50%). NhiÒu
h·ng níc ngoµi ®· ®¨ng ký vµo ViÖt Nam hµng tr¨m ®¬n nh
h·ng Unilever (Anh&Hµ Lan) cã tíi 696 nh·n hiÖu ®· ®¨ng ký
b¶o hé. NÕu vµo trang chñ cña USPTO (www.uspto.gov.)
chóng ta sÏ thÊy cã 168 hå s¬ ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸
mµ ngêi ®¨ng ký cã ®Þa chØ t¹i ViÖt Nam. NÕu so víi trªn 3
triÖu nh·n hiÖu mµ USPTO ®ang qu¶n lý th× con sè nµy thËt
nhá bÐ. Trong khi ®ã, Trung Quèc, Th¸i Lan vµ çc níc §«ng
Nam ¸ kh¸c cïng s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu sang Mü çc mÆt
hµng t¬ng tù ViÖt Nam ®· ®¨ng ký kh¸ nhiÒu çc ®èi tîng së
h÷u c«ng nghiÖp t¹i Mü.
2.2 T©m lý lo ng¹i thñ tôc khã kh¨n vµ tèn kÐm

NhiÒu doanh nghiÖp phµn nµn r»ng, hä ®ang “®au
®Çu” khi ph¶i bá ra mét kho¶n tiÒn lín ®Ó ®¨ng ký th¬ng
hiÖu ë mét sè thÞ trêng môc tiªu v× t¹i thêi ®iÓm nµy, ®¨ng
ký chØ ®Ó gi÷ chç, nhng nÕu kh«ng ®¨ng ký th× sÏ cã nguy
c¬ mÊt th¬ng hiÖu. Víi mét sè doanh nghiÖp Nhµ níc, çc
87
Gi¸m ®èc cßn ngÇn ng¹i h¬n, v× ®Çu t cho th¬ng hiÖu lµ
mét kho¶n ®Çu t kh¸ lín nhng sau thêi gian dµi míi nh×n thÊy
lîi Ých cô thÓ. ¤ng TrÇn ViÖt Hïng - Phã Côc trëng Côc Së h÷u
trÝ tuÖ nhËn xÐt: “HÇu hÕt çc doanh nghiÖp ViÖt Nam cø
xuÊt khÈu ch¸n chª råi míi ®¨ng ký nh·n hiÖu hoÆc chØ lµm
mét çch s¬ sµi råi kh«ng theo ®uæi ®Õn cïng. HËu qu¶ lµ
x¶y ra çc tranh chÊp vÒ nh·n hiÖu hµng ho¸ vµ cuèi cïng l¹i
¶nh hëng ®Õn kim ng¹ch xuÊt khÈu”. V× vËy, ¤ng Hïng còng
®a ra lêi khuyªn: “Tèt nhÊt lµ çc doanh nghiÖp nªn ®¨ng ký
nh·n hiÖu hµng ho¸ tríc khi xuÊt hµng vµo thÞ trêng Mü. Nh
vËy, çc doanh nghiÖp ViÖt nam míi cã thÓ gi÷ g×n, ph¸t
triÓn uy tÝn, thÞ phÇn cña nh·n hiÖu còng nh s½n sµng ®èi
phã víi çc tranh chÊp vµ vi ph¹m nh·n hiÖu cña m×nh t¹i thÞ
trêng ®Çy rñi ro nµy”17.
2.3 HiÓu biÕt h¹n chÕ vÒ luËt b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸
cña Hoa Kú
Cã thÓ nhËn thÊy r»ng, chØ sau khi hµng chôc th¬ng
hiÖu hµng ho¸ bÞ mÊt t¹i çc thÞ trêng lín, çc doanh nghiÖp
ViÖt Nam míi quan t©m t×m hiÓu ®Õn luËt ph¸p quèc tÕ cã
liªn quan. Dêng nh chØ lóc nµy çc C«ng ty t vÊn luËt së h÷u
trÝ tuÖ míi thùc sù c¶m nhËn ®îc vai trß cña m×nh. C«ng ty
LuËt gia Ph¹m, mét c«ng ty t vÊn luËt cã nhiÒu kinh nghiÖm
tõng gióp Vifon ®ßi l¹i së h÷u b¶n quyÒn th¬ng hiÖu ®ang t
vÊn cho hµng lo¹t çc C«ng ty vµo thÞ trêng Mü. C«ng ty
®ang tiÕp nhËn hµng lo¹t çc ®¬n cña çc C«ng ty cã tÇm cì
nh Mü phÈm Sµi Gßn, ViÖt TiÕn... ®Ó cã thÓ gióp çc C«ng ty
nµy ®¨ng ký së h÷u b¶n quyÒn t¹i Mü.
17
Theo: “Doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn hiÓu ®óng viÖc ®¨ng ký nh·n hiÖu t¹i Mü”, Bé
KÕ ho¹ch vµ §Çu t www.mpi.gov.vn ngµy14/08/2003
88
Râ rµng con ®êng vµo Mü cña hµng ViÖt Nam vµ çc

doanh nghiÖp ViÖt Nam trªn b×nh diÖn së h÷u c«ng nghiÖp
thËt cam go. Çc c¬ quan chøc n¨ng Nhµ níc còng nh çc
doanh nghiÖp h¼n ®· tiÕp thu ®îc nh÷ng bµi häc cÇn thiÕt
®Ó ®i tíi lo¹i bá nh÷ng rµo c¶n trong tiÕn tr×nh ViÖt Nam
héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ.
II. Mét sè ®Ò xuÊt nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ b¶o hé

nh·n hiÖu hµng viÖt Nam t¹i thÞ trêng Hoa Kú
1. §èi víi çc c¬ quan chøc n¨ng cña Nhµ níc
1.1 TÝch cùc chØ ®¹o c«ng t¸c tuyªn truyÒn vµ phæ biÕn
ph¸p luËt vÒ b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ cña Hoa Kú
Nh ®· ph©n tÝch ë trªn, HÖ thèng luËt së h÷u trÝ tuÖ
trong ®ã cã nh·n hiÖu hµng ho¸ cña Mü rÊt phøc t¹p. Çc
doanh nghiÖp ViÖt Nam sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n trong viÖc
nghiªn cøu vµ rÊt cÇn sù gióp ®ì tõ phÝa Nhµ níc. §Ó hç trî çc
doanh nghiÖp trong lÜnh vùc nµy, Nhµ níc cÇn tæ chøc çc
kho¸ ®µo t¹o, çc líp tËp huÊn hay héi nghÞ, héi th¶o vÒ hÖ
thèng ph¸p luËt nh·n hiÖu hµng ho¸ cña Mü nh»m n©ng cao
hiÓu biÕt cña çc doanh nghiÖp vÒ khÝa c¹nh ph¸p lý trong
kinh doanh víi Mü. §ång thêi, Nhµ níc cÇn khuyÕn khÝch çc
C¬ quan, Bé, Ngµnh liªn quan vµ çc ç nh©n xuÊt b¶n vµ lu
hµnh nh÷ng Ên phÈm hay b¨ng ®Üa vÒ vÊn ®Ò nµy díi d¹ng
s¸ch hay nh÷ng bµi viÕt trªn b¸o, t¹p chÝ hay ®Üa h×nh...
nh»m t¹o ra nguån th«ng tin phong phó vµ chÝnh x¸c cho çc
doanh nghiÖp tham kh¶o. MÆt kh¸c, Nhµ níc còng cã thÓ hç
trî cho çc doanh nghiÖp th«ng qua viÖc cung cÊp mét sè
®Þa chØ t vÊn ph¸p luËt ®¸ng tin cËy.
89
1.2 Tuyªn truyÒn vÒ vai trß cña th¬ng hiÖu vµ b¶o hé th-
¬ng hiÖu
Nguyªn nh©n chÝnh dÉn ®Õn t×nh tr¹ng bÞ mÊt th¬ng
hiÖu ë níc ngoµi lµ bëi çc doanh nghiÖp ViÖt Nam cßn xem nhÑ
th¬ng hiÖu vµ ®¨ng ký b¶o hé th¬ng hiÖu.
ViÖc tuyªn truyÒn vÒ th¬ng hiÖu tríc hÕt ph¶i lµm cho
çc nhµ l·nh ®¹o doanh nghiÖp hiÓu r»ng: th¬ng hiÖu còng lµ
mét bé phËn cÊu thµnh trong tµi s¶n cña doanh nghiÖp, do
®ã cÇn ch¨m lo cho lo¹i tµi s¶n nµy kh«ng nh÷ng kh«ng bÞ
hao mßn mµ ngµy cµng t¨ng thªm gi¸ trÞ.
ViÖc tuyªn truyÒn ®ã cã thÓ ®îc thùc hiÖn th«ng qua çc
kªnh th«ng tin ®¹i chóng, çc buæi héi th¶o, çc cuéc gÆp gì
gi÷a c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc vµ doanh nghiÖp hay gi÷a çc
doanh nghiÖp víi nhau.
Trong n¨m 2002, t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh ®· diÔn ra
mét cuéc héi th¶o vÒ luËt ph¸p, chÝnh s¸ch, vµ qu¶n lý vÒ Së
h÷u trÝ tuÖ do Côc së h÷u c«ng nghiÖp ViÖt Nam vµ ViÖn Së
h÷u trÝ tuÖ quèc tÕ tæ chøc víi sù tham gia cña h¬n 100
chuyªn gia ViÖt Nam vµ quèc tÕ. Héi th¶o nh»m lµm râ tÇm
quan träng cña viÖc thùc thi quyÒn Së h÷u trÝ tuÖ, giíi thiÖu
nh÷ng thµnh phÇn chÝnh cña çc tiªu chuÈn Së h÷u trÝ tuÖ
quèc tÕ vµ trao ®æi kinh nghiÖm gi÷a hai bªn vÒ viÖc thùc
thi b¶o hé quyÒn Së h÷u trÝ tuÖ trong qu¸ tr×nh thùc thi
HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i song ph¬ng ViÖt Nam- Hoa Kú .
Hy väng r»ng, trong t¬ng lai sÏ cã nhiÒu nh÷ng cuéc héi
th¶o t¬ng tù, qua ®ã çc doanh nghiÖp sÏ chñ ®éng thÊy ®îc
sù cÇn thiÕt ph¶i b¶o hé th¬ng hiÖu cña m×nh - vÊn ®Ò
quan t©m kh«ng chØ cña doanh nghiÖp ViÖt Nam mµ còng
90
lµ cña çc doanh nghiÖp Mü vµ doanh nghiÖp cña tÊt c¶ çc

níc tham gia vµo th¬ng m¹i quèc tÕ.
1.3 TËp trung hç trî çc doanh nghiÖp vÒ vÊn ®Ò th«ng tin
Thùc tÕ cho thÊy çc doanh nghiÖp ViÖt Nam kh«ng hÒ
biÕt nh·n hiÖu cña m×nh ®· bÞ ®¨ng ký b¶o hé ë níc ngoµi
cho ®Õn khi chÝnh hä bÞ phÝa níc ngoµi ®Ö ®¬n kiÖn ®ßi
båi thêng thiÖt h¹i do “sö dông nh·n hiÖu tr¸i phÐp” hoÆc
kh«ng ®îc xuÊt khÈu vµo thÞ trêng ®ã v× nh·n hiÖu ®· bÞ
®¨ng ký. NÕu nh th«ng tin ®îc cËp nhËt, ch¾c h¼n chiÕn lîc
giµnh l¹i th¬ng hiÖu cña doanh nghiÖp sÏ ®îc tiÕn hµnh kÞp
thêi do ®ã sÏ dÔ dµng h¬n, tr¸nh cho doanh nghiÖp mÊt
nh÷ng c¬ héi kinh doanh quý gi¸.
Víi vai trß ho¹t ®éng vÜ m«, ë tÇm quèc gia, viÖc tËp
trung hç trî çc doanh nghiÖp cã ®îc nhiÒu th«ng tin, th«ng
tin chÝnh x¸c, nãng hæi cã lÏ sÏ lµ mét sù hç trî h÷u hiÖu vµ
mang tÝnh kh¶ thi. CÇn më nh÷ng trang web cËp nhËt çc
th«ng tin xung quanh cuéc chiÕn th¬ng hiÖu víi nh÷ng
chuyªn môc: Tin tøc, Chuyªn ®Ò, DiÔn ®µn, Hç trî, Liªn kÕt...
HiÖn nay, nh÷ng th«ng tin ®ã thêng ®îc n»m r¶i r¸c trong
çc trang b¸o ®iÖn tö dÉn ®Õn çc th«ng tin ®îc truy cËp
kh«ng hÖ thèng, kh«ng ®îc s¾p xÕp vµ ph©n tÝch trong
tõng tiªu ®Ò riªng biÖt, hiÖu qu¶ mang l¹i kh«ng cao. ViÖc
n¾m b¾t nh÷ng th«ng tin rêi r¹c ®ã sÏ khã t¹o thµnh mét “có
huých” t¹o nªn sù chuyÓn biÕn trong nhËn thøc vµ hµnh
®éng cña çc doanh nghiÖp ViÖt Nam ®èi víi viÖc b¶o hé th-
¬ng hiÖu cña m×nh.
ChÝnh phñ còng cÇn ph¶i cã çc V¨n phßng xóc tiÕn th-
¬ng m¹i t¹i çc níc vµ çc khu vùc thÞ trêng xuÊt khÈu tiÒm
91
n¨ng nhÊt cña doanh nghiÖp. §©y sÏ lµ cÇu nèi gi÷a doanh
nghiÖp víi mäi th«ng tin cËp nhËt nhÊt trong ®ã cã th«ng tin
vÒ së h÷u trÝ tuÖ. Theo ý kiÕn cña nhiÒu doanh nghiÖp, viÖc
tæ chøc çc Héi chî th«ng tin sÏ lµ mét gi¶i ph¸p h÷u hiÖu ®Ó
çc doanh nghiÖp cã c¬ héi tiÕp cËn víi nguån th«ng tin trªn
çc khu vùc thÞ trêng níc ngoµi mét çch toµn diÖn nhÊt. Héi
chî sÏ quy tô nh÷ng chuyªn gia kinh tÕ cã kinh nghiÖm lµm
viÖc l©u n¨m ë níc ngoµi, tham gia ®ãng gãp vÒ hiÖn tr¹ng
chung cña thÞ trêng níc ngoµi.
Song song víi viÖc tæ chøc çc Héi chî th«ng tin lµ viÖc
tæ chøc çc buæi héi th¶o chuyªn ®Ò th¬ng hiÖu vµ b¶o vÖ
th¬ng hiÖu t¹i Mü, t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp hai níc cã
c¬ héi ®îc trùc tiÕp gÆp gì nhau nh»m trao ®æi nh÷ng
th«ng tin cÇn thiÕt vÒ luËt ph¸p còng nh t×nh h×nh b¶o hé
nh·n hiÖu hµng ho¸ ë mçi níc. Çc doanh nghiÖp ViÖt Nam
ch¾c ch¾n sÏ cã nh÷ng kinh nghiÖm bæ Ých trong viÖc x¸c
lËp quyÒn së h÷u nh·n hiÖu hµng ho¸ vµ b¶o vÖ quyÒn ®ã
mét çch hiÖu qu¶ nhÊt trªn ®Êt Mü.
Ngoµi ra th«ng qua Th¬ng vô cña ViÖt Nam t¹i Hoa Kú, Bé
Th¬ng m¹i ph¶i thu thËp vµ phæ biÕn th«ng tin vÒ thÞ trêng
Mü cho çc doanh nghiÖp. §ång thêi víi nh÷ng th«ng tin vÒ
thÞ trêng nh nhu cÇu, ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt cña hµng ho¸.
Bé Th¬ng m¹i vµ Th¬ng vô ViÖt Nam t¹i Hoa Kú nªn ch¨ng h·y
quan t©m ®Õn khÝa c¹nh th¬ng hiÖu - niÒm tù hµo cña mçi
doanh nghiÖp vµ h×nh ¶nh cña mét quèc gia.
1.4 X©y dùng luËt th¬ng m¹i ®iÖn tö

M«i trêng kinh doanh hiÖn nay mçi lóc mét s«i ®éng vµ
biÕn ®æi kh«ng ngõng. Xu híng ph¸t triÓn míi trªn thÕ giíi
92
hiÖn nay lµ kinh doanh th¬ng m¹i ®iÖn tö vµ ViÖt Nam còng
kh«ng thÓ ®øng ngoµi xu thÕ ®ã. Tuy c¬ së vËt chÊt h¹ tÇng
cho c«ng nghÖ th«ng tin cña ViÖt Nam cßn thiÕu thèn song
çc doanh nghiÖp còng ®· b¾t ®Çu tham gia vµo hÖ thèng
th¬ng m¹i ®iÖn tö. ë thµnh phè Hå ChÝ Minh còng ®· thÝ
®iÓm m« h×nh hÖ thèng ChÝnh phñ ®iÖn tö khi cho phÐp
mäi ç nh©n vµ tæ chøc ®îc phÐp ®¨ng ký kinh doanh th«ng
qua m¹ng m¸y tÝnh... Internet lµ mét kªnh truyÒn th«ng míi
rÊt h÷u Ých cho çc doanh nghiÖp trong viÖc giíi thiÖu vµ
qu¶ng b¸ nh÷ng nh·n hiÖu s¶n phÈm tíi çc kh¸ch hµng ë c¶
trong vµ ngoµi níc. Doanh nghiÖp cã thÓ liªn hÖ nhanh chãng
víi kh¸ch hµng vµ giíi thiÖu ®îc ngay nh÷ng s¶n phÈm, dÞch
vô cña m×nh. Ngoµi ra, doanh nghiÖp cßn cã thÓ t×m hiÓu
mäi th«ng tin cÇn thiÕt trªn Internet hay thËm chÝ cã thÓ
®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ cña m×nh th«ng qua m¹ng
Internet.
Nh vËy mét yªu cÇu cÊp b¸ch ®Æt ra lµ Nhµ níc cÇn ph¶i
x©y dùng hÖ thèng luËt th¬ng m¹i ®iÖn tö ®Ó kÞp thêi
®iÒu chØnh ho¹t ®éng kinh doanh míi mÎ nµy. Khi ®· cã luËt
cô thÓ vµ râ rµng th× còng cÇn cã çc v¨n b¶n híng dÉn ®Çy
®ñ vµ chi tiÕt viÖc thùc hiÖn vµ xö lý nh÷ng trêng hîp vi
ph¹m. Cã sím hoµn chØnh hÖ thèng th¬ng m¹i ®iÖn tö ë ViÖt
Nam th× çc doanh nghiÖp míi cã thÓ qu¶ng b¸ çc nh·n hiÖu
s¶n phÈm cña m×nh mét çch cã hiÖu qu¶ trªn Internet vµ
nhanh chãng héi nhËp víi bíc ph¸t triÓn cña kinh tÕ toµn cÇu.
1.5 Çc biÖn ph¸p kh¸c

Ngoµi çc biÖn ph¸p nãi trªn, Nhµ níc còng cÇn ®Èy m¹nh
h¬n n÷a sù ®Çu t cho c«ng t¸c ®µo t¹o, båi dìng mét ®éi
93
ngò çc chuyªn gia luËt Së h÷u trÝ tuÖ. Hä ph¶i lµ nhng ngêi
tinh th«ng vÒ luËt ph¸p Së h÷u trÝ tuÖ quèc tÕ vµ quèc gia,
n¾m b¾t kÞp thêi vµ chÝnh x¸c çc th«ng tin còng nh ph¶i cã
vèn ngo¹i ng÷ phong phó ®Ó cã thÓ b¶o vÖ çc doanh nghiÖp
ViÖt Nam trong çc cuéc chiÕn ph¸p lý.
Cuèi cïng, ViÖt Nam cÇn gia nhËp çc tæ chøc nh WIPO,
tiÕn tíi lµ HiÖp íc luËt nh·n hiÖu hµng ho¸ vµ HiÖp ®Þnh
TRIPS – nh÷ng Tæ chøc vµ §iÒu íc quèc tÕ mµ Mü ®Òu lµ
thµnh viªn. C¬ chÕ ®¶m b¶o thùc thi rÊt nghiªm ngÆt vµ cã
hiÖu qu¶ cña çc tæ chøc nµy sÏ b¶o vÖ çc doanh nghiÖp
ViÖt Nam trong giai ®o¹n ban ®Çu ®Çy thö th¸ch.
2. §èi víi çc doanh nghiÖp
2.1 N©ng cao nhËn thøc vÒ søc m¹nh th¬ng hiÖu vµ b¶o
vÖ th¬ng hiÖu
Trong thêi gian qua, çc c¬ quan chuyªn tr¸ch còng ®· cã
nç lùc tuyªn truyÒn cho doanh nghiÖp vÒ søc m¹nh cña gi¸
trÞ th¬ng hiÖu nhng thùc tiÔn cho thÊy hiÖu qu¶ ®¹t ®îc vÉn
cha ®îc t¬ng xøng. Ph¶i nhËn thÊy r»ng c«ng t¸c tuyªn
truyÒn ®ã sÏ chØ ph¸t huy hiÖu qu¶ khi chÝnh b¶n th©n mçi
doanh nghiÖp tù nç lùc trang bÞ cho m×nh nh÷ng kiÕn thøc
cÇn thiÕt vÒ gi¸ trÞ cña th¬ng hiÖu vµ viÖc b¶o vÖ th¬ng
hiÖu.
Thø nhÊt, b¶n th©n doanh nghiÖp ph¶i t×m hiÓu tÇm
quan träng cña viÖc x©y dùng nh·n hiÖu ®èi víi viÖc thu hót
kh¸ch hµng còng nh ®èi víi viÖc ph¸t triÓn kinh doanh cña
c«ng ty. Cã hiÓu ®îc ý nghÜa vµ søc m¹nh cña nh·n hiÖu
trong c¹nh tranh th× doanh nghiÖp míi m¹nh d¹n ®Çu t cho
x©y dùng chiÕn lîc nh·n hiÖu l©u dµi vµ nhÊt qu¸n.
94
Cµng ngµy, nhu cÇu cña kh¸ch hµng ngµy cµng n©ng cao
vµ hä kh«ng chØ dõng l¹i ë møc tho¶ m·n víi chÊt lîng sö dông
cña b¶n th©n s¶n phÈm mµ cao h¬n n÷a, hä ®ßi hái s¶n
phÈm Êy ph¶i ®¸p øng ®îc nh÷ng nhu cÇu vÒ mÆt c¶m xóc
cña hä. Mét s¶n phÈm víi nh·n hiÖu næi tiÕng kh«ng chØ høa
hÑn mang l¹i cho kh¸ch hµng sù ®¶m b¶o vÒ mÆt chÊt lîng
mµ cßn ®em l¹i cho hä c¶m gi¸c ®îc t«n träng, ®îc quan
t©m. ChÝnh v× thÕ doanh nghiÖp kh«ng nªn l¬ lµ vai trß
kh¸c biÖt ho¸ cña nh·n hiÖu trong chiÕn lîc kinh doanh cña
m×nh.
Thø hai, khi ®· hiÓu ®îc vai trß quan träng cña nh·n hiÖu
s¶n phÈm trong c¹nh tranh th× doanh nghiÖp ph¶i tÝch cùc
häc hái nh÷ng kiÕn thøc vÒ x©y dùng, t«n t¹o nh·n hiÖu
còng nh çch thøc qu¶n lý nh·n hiÖu s¶n phÈm. Doanh
nghiÖp cã thÓ tham gia çc líp tËp huÊn vÒ kü n¨ng x©y
dùng, t«n t¹o vµ qu¶ng b¸ nh·n hiÖu, chÞu khã quan s¸t häc
hái kinh nghiÖm cña nh÷ng ngêi ®i tríc, rót ra nh÷ng bµi häc
tõ thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña hä. Nh÷ng buæi héi th¶o
chuyªn ®Ò vÒ th¬ng hiÖu vµ nh·n hiÖu hµng ho¸, çc buæi
th¶o luËn ý kiÕn hay trao ®æi kinh nghiÖm lµ nh÷ng dÞp hÕt
søc bæ Ých gióp doanh nghiÖp tù n©ng cao kiÕn thøc cho
m×nh.
Thø ba, x©y dùng mét nh·n hiÖu s¶n phÈm næi bËt ®ßi
hái ph¶i cã chiÕn lîc nhÊt qu¸n vµ l©u dµi chø kh«ng thÓ lµm
trong mét sím mét chiÒu. V× vËy, doanh nghiÖp cÇn cã kÕ
ho¹ch ®Çu t l©u dµi vµ phï hîp víi tiÒm n¨ng cña chÝnh
m×nh. §Çu t cho nh·n hiÖu s¶n phÈm lµ ph¶i ®Çu t ®ång bé
c¶ vÒ vèn, ®éi ngò nh©n lùc, tr×nh ®é chuyªn nghiÖp, qu¶n
95
lý tæ chøc... Tuy nhiªn, khi b¾t tay vµo x©y dùng nh·n hiÖu
cho mét hay mét nhãm s¶n phÈm, doanh nghiÖp ph¶i tÝnh
to¸n tû lÖ ®Çu t cho nh·n hiÖu trªn tæng doanh thu lµ bao
nhiªu vµ chiÕn lîc Êy dù kiÕn sÏ kÐo dµi trong bao l©u. Cã dù
tÝnh tríc nh÷ng ®iÒu nµy doanh nghiÖp míi ho¹ch ®Þnh ®îc
chiÕn lîc cô thÓ vµ thùc hiÖn thµnh c«ng.
ViÖc trang bÞ nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ nh·n hiÖu ph¶i
®îc qu¸n triÖt tõ çc nhµ l·nh ®¹o doanh nghiÖp ®Õn tõng
nh©n viªn trong doanh nghiÖp th«ng qua çc cuéc häp, héi
th¶o, çc buæi trao ®æi ngay t¹i doanh nghiÖp hoÆc çc ph-
¬ng tiÖn th«ng tin cña doanh nghiÖp nh t¹p chÝ cña doanh
nghiÖp, trang web cña doanh nghiÖp... sao cho th¬ng hiÖu -
h×nh ¶nh cña doanh nghiÖp lu«n lu«n ®îc gi÷ g×n, båi ®¾p
vµ hoµn thiÖn ë tÊt c¶ çc kh©u trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng
cña c«ng ty: marketing, nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn s¶n phÈm,
s¶n xuÊt, lu th«ng, ph©n phèi... Ngoµi ra, còng cÇn bæ sung
chøc n¨ng qu¶n lý th¬ng hiÖu trong doanh nghiÖp, cã thÓ
b»ng viÖc thµnh lËp bé phËn qu¶n trÞ th¬ng hiÖu. Bé phËn
nµy sÏ quyÕt ®Þnh chiÕn lîc ph¸t triÓn, qu¶ng b¸ vµ b¶o vÖ
th¬ng hiÖu.
Khi nhËn thøc cña doanh nghiÖp ®îc n©ng cao còng cã
nghÜa doanh nghiÖp ®· tin yªu, tù hµo vÒ th¬ng hiÖu riªng
cña m×nh vµ sÏ cã nh÷ng hµnh ®éng cÇn thiÕt ®Ó b¶o vÖ
gi¸ trÞ ®ã.
2.2 Chñ ®éng tiÕp cËn çc th«ng tin, ®Æc biÖt lµ çc
th«ng tin ph¸p lý
Theo ®ã, çc doanh nghiÖp cÇn theo dâi çc hµnh vi l¹m
dông th¬ng hiÖu cña m×nh trªn çc Ên phÈm, b¸o chÝ, tivi,
96
®µi ph¸t thanh, çc héi chî triÓn l·m trong vµ ngoµi níc. Çc
doanh nghiÖp nªn ®Æc biÖt quan t©m çc th«ng tin ph¸p
luËt nh·n hiÖu hµng ho¸ bëi luËt ph¸p cña Mü rÊt phøc t¹p mµ
ngêi Mü khi kinh doanh g¾n rÊt s¸t víi luËt lÖ. Doanh nghiÖp
ViÖt Nam thiÕu kinh nghiÖm vµ hiÓu biÕt rÊt dÔ bÞ chÌn Ðp.
Ngoµi ra, am hiÓu vÒ luËt lÖ Mü sÏ gióp doanh nghiÖp tr¸nh
ph¶i mÊt tiÒn v× nh÷ng s¬ suÊt khi ®¨ng ký, sö dông, duy
tr× nh·n. Doanh nghiÖp cã thÓ thuª luËt s t vÊn ®Ó tr¸nh
nh÷ng rñi ro vµ bÊt ®ång. Tuy nhiªn, chi phÝ tr¶ cho luËt s rÊt
cao (thêng kho¶ng 250 - 500 USD/giê, cßn ®Ó thuª mét luËt
s theo ®Õn hÕt mét vô kiÖn ph¶i tiªu tèn kho¶ng 30.000-
50.000 USD). Nh vËy, muèn sö dông luËt s cã hiÖu qu¶, b¶n
th©n doanh nghiÖp còng ph¶i am hiÓu Ýt nhiÒu vÒ luËt lÖ
Mü ®Ó khi mêi luËt s th× ®¶m b¶o thêi gian lµm viÖc ng¾n
nhÊt nhng hiÖu qu¶ cao. Víi kinh phÝ eo hÑp cña m×nh th×
cã lÏ ®èi víi çc doanh nghiÖp ViÖt Nam, nªn khai th¸c triÖt
®Ó çc kªnh th«ng tin c¬ b¶n ®Ó hiÓu cµng nhiÒu vÒ thÞ tr-
êng vµ luËt ph¸p Mü cµng tèt.
2.3 Quan t©m ®Õn viÖc ®¨ng ký b¶o hé th¬ng hiÖu ë níc
ngoµi
H·y tu©n thñ nguyªn t¾c chiÕn lîc "th¬ng hiÖu ®i tríc
hµng ho¸". Çc doanh nghiÖp cÇn ph¶i nhanh chãng kh¾c
phôc thãi quen ®a hµng ho¸ ra thÞ trêng råi míi tÝnh ®Õn th-
¬ng hiÖu. LuËt nh·n hiÖu cña Mü cho phÐp ngêi nép ®¬n lùa
chän mét trong hai h×nh thøc: nép ®¬n trªn c¬ së "dù ®Þnh
sö dông" nh·n hiÖu, hoÆc nép ®¬n trªn c¬ së “nh·n hiÖu ®·
sö dông trong thùc tÕ". Do ®ã, nh÷ng doanh nghiÖp cã ý
®Þnh vµ kh¶ n¨ng xuÊt khÈu hµng mang nh·n hiÖu cña
97
m×nh sang Mü trong mét vµi n¨m tíi th× cã thÓ tiÕn hµnh
nép ®¬n ngay tõ b©y giê trªn "c¬ së dù ®Þnh sö dông" ®Ó
giµnh lÊy ngµy u tiªn sím cho m×nh. Trong trêng hîp nµy,
ngoµi çc kho¶n phÝ ph¶i tr¶ cho viÖc nép ®¬n th«ng thêng,
th× doanh nghiÖp ph¶i tr¶ kho¶n phÝ cho viÖc gia h¹n thêi
gian ®Ó ®a hµng ho¸ vµo thÞ trêng Mü. CÇn lu ý r»ng, thêi
gian gia h¹n tèi ®a lµ 3 n¨m (theo luËt Mü vµ HiÖp ®Þnh th-
¬ng m¹i ViÖt- Mü), sau ®ã nÕu kh«ng ®a ®îc hµng vµo Mü
th× ®¬n nh·n hiÖu hµng ho¸ sÏ bÞ tõ chèi (coi nh ®¬n cha
®îc nép ).
2.4 Lu tr÷ ®Çy ®ñ b»ng chøng sö dông th¬ng hiÖu trong

ho¹t ®éng th¬ng m¹i
Doanh nghiÖp còng cÇn lu tr÷ ®Çy ®ñ çc b»ng chøng
sö dông th¬ng hiÖu trong ho¹t ®éng th¬ng m¹i. Khi gÆp
t×nh tr¹ng tranh chÊp th¬ng hiÖu, doanh nghiÖp cã thÓ sö
dông çc b»ng chøng th¬ng hiÖu ®· ®îc sö dông vµ thõa
nhËn réng r·i tõ tríc ®Ó giµnh quyÒn vÒ m×nh, vÝ nh mÉu
bao b× cã ghi ngµy s¶n xuÊt tõ tríc, GiÊy chøng nhËn ®¨ng
ký chÊt lîng vÖ sinh vµ an toµn thùc phÈm, kÕt qu¶ doanh sè,
m¹ng líi ®¹i lý, sè lÇn vµ chi phÝ víi mÉu qu¶ng ço trªn çc
ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, hîp ®ång, ho¸ ®¬n, vËn
®¬n... Ngoµi ra, viÖc lu tr÷ çc b»ng chøng sö dông th¬ng
hiÖu ngay tõ ®Çu sÏ gióp cho viÖc xin c«ng nhËn nh·n hiÖu
næi tiÕng sau nµy dÔ dµng h¬n, tõ ®ã sÏ t¹o nhiÒu thuËn lîi
cho viÖc b¶o hé vµ viÖc xÐt cÊp b»ng b¶o hé cho çc nh·n
hiÖu kh¸c.
2.5 Çc biÖn ph¸p ng¨n ngõa tranh chÊp nh·n hiÖu
98
Khi ký kÕt çc hîp ®ång xuÊt khÈu, çc doanh nghiÖp
ViÖt Nam nªn thËn träng ®a ®iÒu kho¶n vÒ nh·n hiÖu s¶n
phÈm vµo tÊt c¶ çc hîp ®ång ®¹i lý, liªn doanh liªn kÕt,
trong quan hÖ c«ng ty mÑ - c«ng ty con. §iÒu nµy ngoµi t¸c
dông tr¸nh x¶y ra tranh chÊp nh·n hiÖu trong t¬ng lai cßn
gióp doanh nghiÖp ph©n chia ph¹m vi tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa
vô cña çc bªn trong hîp ®ång mét çch râ rµng.
Çc doanh nghiÖp ViÖt Nam còng cÇn ph¶i nghiªn cøu kü
tríc khi b¾t tay lµm ¨n víi bÊt kú ®èi t¸c nµo ®Ó ch¾c ch¾n
r»ng m×nh ®ang lµm ¨n víi mét ®èi t¸c cã n¨ng lùc, ®¸ng tin
cËy. §Ó cã thªm th«ng tin vÒ ®èi t¸c t¬ng lai, çc doanh
nghiÖp h·y t×m tíi çc c¬ quan ®Çu mèi th¬ng m¹i cña Mü
vµ ViÖt Nam ®Ó nhê hä kiÓm tra gióp ®é tin cËy cña ®èi
t¸c.
MÆt kh¸c, ®Ó nh÷ng kh¸ch hµng níc ngoµi cã thªm
th«ng tin vÒ s¶n phÈm cña m×nh, çc doanh nghiÖp ViÖt
Nam nªn cã chÝnh s¸ch yÓm trî dùa trªn çc ph¬ng ph¸p
qu¶ng b¸ nh·n hiÖu chñ yÕu sau:
Qu¶ng ço (Advertising): Th«ng tin vÒ nh·n hiÖu s¶n
phÈm ®îc giíi thiÖu gi¸n tiÕp tíi nh÷ng kh¸ch hµng tiÒm
n¨ng. §©y lµ h×nh thøc qu¶ng b¸ nh·n hiÖu phæ biÕn nhÊt
vµ còng dÔ dµng ¸p dông ®Ó gióp thiÕt lËp ý niÖm vÒ nh·n
hiÖu s¶n phÈm cña doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp cã thÓ lùa
chän çc ph¬ng tiÖn qu¶ng ço kh¸c nhau cho nh·n hiÖu s¶n
phÈm cña m×nh:
 Qu¶ng ço trªn çc ph¬ng tiÖn truyÒn th«ng (Media
advertising): qua tivi, radio, b¸o chÝ ®Ó x©y dùng h×nh ¶nh
vµ nh÷ng th«ng ®iÖp riªng cña nh·n hiÖu s¶n phÈm - §©y lµ
99
nh÷ng ph¬ng tiÖn cã ph¹m vi ¶nh hëng vµ t¸c ®éng m¹nh tíi
kh¸ch hµng song ®ßi hái chi phÝ cao vµ tÇn suÊt lín.
 Qu¶ng ço trùc tiÕp (Direct response advertising): th«ng
qua th tõ, ®iÖn tho¹i, tê r¬i, Internet - th«ng tin vÒ nh·n hiÖu
vµ s¶n phÈm ®îc truyÒn trùc tiÕp tíi kh¸ch hµng môc tiªu
song chi phÝ cßn cao.
 Qu¶ng ço n¬i c«ng céng (Place advertising): sö dông
pan«, ¸p phÝch, b¨ng r«n, xe buýt, b¶ng ®iÖn tö, çc ®å dïng
hµng ngµy nh tñ, bµn ghÕ, « dï cã in nh·n hiÖu s¶n phÈm...
H×nh thøc nµy hiÖu qu¶ cao do truyÒn ®îc th«ng tin vÒ nh·n
hiÖu tíi ®îc nhiÒu ngêi.
 Qu¶ng ço t¹i ®iÓm b¸n (Point-of-Purchase advertising):
sö dông çc ph¬ng tiÖn tivi, video ngay t¹i n¬i b¸n hµng ®Ó
t¸c ®éng trùc tiÕp tíi ngêi mua.
Héi chî, triÓn l·m (Trade fair and Exhibition): Doanh
nghiÖp cã thÓ võa trùc tiÕp b¸n hµng vµ giíi thiÖu nh·n hiÖu
s¶n phÈm, thu hót ®«ng kh¸ch hµng vµ nhËn ®îc ph¶n håi
trùc tiÕp.
KhuyÕn m¹i kªnh ph©n phèi (Trade Promotion):
Doanh nghiÖp cã thÓ ¸p dông çc h×nh thøc khuyÕn khÝch
kªnh ph©n phèi trung gian th«ng qua h×nh thøc b¸n hµng,
phèi hîp qu¶ng ço, tr×nh diÔn s¶n phÈm, hç trî trng bµy
KhuyÕn m·i ngêi mua (Consumer Promotion): ¸p
dông çc h×nh thøc b¸n h¹ gi¸, tÆng hµng mÉu, tÆng phiÕu
gi¶m gi¸... ®Ó khuyÕn khÝch kh¸ch mua s¶n phÈm mang
nh·n hiÖu cña doanh nghiÖp.
Marketing sù kiÖn vµ tµi trî (Event marketing and
sponsorship): Tµi trî cho çc sù kiÖn v¨n ho¸, x· héi, gi¸o
100
dôc, thÓ thao... ®Ó qu¶ng b¸ nh·n hiÖu s¶n phÈm vµ x©y

dùng uy tÝn cho doanh nghiÖp.
Quan hÖ c«ng chóng (Public relations): ThiÕt lËp çc
mèi quan hÖ víi giíi truyÒn th«ng, çc tæ chøc x· héi, çc c¬
quan Nhµ níc.. ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn khuÕch tr¬ng nh·n hiÖu cña
m×nh.
X©y dùng v¨n ho¸ doanh nghiÖp (Enterprise
culture): X©y dùng h×nh ¶nh chung cho doanh nghiÖp vµ
®éi ngò nh©n viªn, t¸c phong lµm viÖc, t«n chØ phôc vô
kh¸ch hµng v.v. ®Ó t¹o uy tÝn chung cho toµn doanh nghiÖp,
khi ®ã sÏ cã ¶nh hëng tÝch cùc tíi tõng nh·n hiÖu hµng ho¸.
§Ó t«n t¹o nh·n hiÖu s¶n phÈm mét çch cã hiÖu qu¶,
doanh nghiÖp cÇn ph¶i phèi hîp çc h×nh thøc qu¶ng b¸ trªn
mét çch cã chän läc. Chän läc ë ®©y hiÓu theo nghÜa lµ
ph¶i lùa chän lÊy lo¹i h×nh qu¶ng b¸ phï hîp nhÊt víi ®èi tîng
kh¸ch hµng môc tiªu, víi b¶n th©n s¶n phÈm vµ kh¶ n¨ng tµi
chÝnh cña doanh nghiÖp mµ vÉn ®em l¹i hiÖu qu¶ cao. Çc
doanh nghiÖp khi phèi hîp çc ph¬ng ph¸p qu¶ng b¸ nh·n
hiÖu s¶n phÈm còng nªn chó ý nhÊn m¹nh vµo h×nh thøc
träng t©m vµ hç trî b»ng çc h×nh thøc cßn l¹i chø kh«ng sö
dông dµn tr¶i toµn bé çc h×nh thøc yÓm trî trong mét
kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh. Trong thêi gian dµi th× doanh
nghiÖp cã thÓ thay ®æi ph¬ng ph¸p cho linh ®éng vµ thÝch
hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ ph¸t triÓn nh·n hiÖu s¶n phÈm cña
m×nh.
2.6 N©ng cao tr×nh ®é ngo¹i ng÷, vi tÝnh cña çc doanh
nh©n
101
Trong ®iÒu kiÖn héi nhËp nÒn kinh tÕ nh hiÖn nay, hai
c«ng cô kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi mçi doanh nh©n thµnh ®¹t
lµ ngo¹i ng÷ vµ vi tÝnh. Cã ®îc hai c«ng cô h÷u Ých nµy, çc
doanh nghiÖp cã thÓ tiÕp cËn víi thÕ giíi bªn ngoµi vµ kh«ng
bÞ tôt hËu. MÆt kh¸c, ®iÒu ®ã còng cã thÓ gióp cho çc
doanh nghiÖp cã thÓ tù m×nh ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸
qua Internet vµo thÞ trêng Hoa Kú.
KÕt luËn
NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò ®¨ng ký b¶o
hé nh·n hiÖu hµng ho¸, nhÊt lµ ë thÞ trêng níc ngoµi, hiÓu
biÕt ®îc ph¸p luËt cña níc së t¹i ®Ó cã thÓ tiÕn hµnh ®¨ng
ký b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ ë çc thÞ trêng ®ã ®ång thêi
¸p dông nguyªn t¾c chiÕn lîc “th¬ng hiÖu ®i tríc hµng ho¸”
nh»m ®¶m b¶o quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña m×nh vµ dÇn
dÇn x©y dùng ®îc uy tÝn cho nh·n hiÖu cña m×nh; ®ã
102
chÝnh lµ ®iÒu mµ chóng ta chê ®îi, mong mái ë çc doanh

nghiÖp ViÖt Nam.
Çc doanh nghiÖp cã lµm ®îc ®iÒu ®ã kh«ng, nhÊt lµ t¹i

thÞ trêng Mü, n¬i mµ nhiÒu c¬ héi ®ang më ra cïng víi
nh÷ng thuËn lîi mµ HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt- Mü ®em l¹i?
C©u tr¶ lêi n»m ë nç lùc b¶n th©n tõng doanh nghiÖp vµ cao
h¬n n÷a lµ søc m¹nh cña tinh thÇn ®oµn kÕt d©n téc.
MÆc dï cßn rÊt nhiÒu khã kh¨n ph¶i vît qua, nhng chóng
ta ®Òu hy väng trong thêi gian tíi, víi sù quan t©m cña
ChÝnh phñ vµ çc Bé, ngµnh, çc doanh nghiÖp ViÖt Nam sÏ
cã thÓ gi¶i quyÕt cã hiÖu qu¶ t×nh tr¹ng mÊt th¬ng hiÖu t¹i
thÞ trêng níc ngoµi, t¹o c¬ së vµ ®iÒu kiÖn v÷ng ch¾c ®Ó
ph¸t triÓn ph¸t triÓn th¬ng hiÖu ViÖt kh«ng chØ ë thÞ trêng
Hoa Kú mµ cßn ë nh÷ng thÞ trêng tiÒm n¨ng kh¸c n÷a.
Phô lôc
Phô lôc I: Ch¬ng tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn th¬ng hiÖu
quèc gia “Vietnam Value Inside”
103
Th¬ng hiÖu quèc gia (hay cßn gäi lµ nh·n s¶n phÈm quèc
gia) lµ lo¹i th¬ng hiÖu dïng cho s¶n phÈm cña mét níc, do tæ
chøc xóc tiÕn th¬ng m¹i cña níc ®ã chñ tr× ph¸t hµnh nh»m
qu¶ng b¸ h×nh ¶nh quèc gia th«ng qua s¶n phÈm hµng hãa
vµ dÞch vô. ë ViÖt Nam, Côc xóc tiÕn th¬ng m¹i - Bé th¬ng
m¹i ®· x©y dùng ch¬ng tr×nh “Th¬ng hiÖu quèc gia ViÖt
Nam” ®Ó gióp ®a th¬ng hiÖu ViÖt Nam ra thÞ trêng thÕ giíi.
Ch¬ng tr×nh th¬ng hiÖu quèc gia cña ViÖt Nam cho
phÐp doanh nghiÖp ®îc d¸n biÓu trng víi tùa ®Ò tiÕng Anh
“Vietnam Value Inside” (Gi¸ trÞ ViÖt Nam) trªn çc s¶n
phÈm cña m×nh nÕu çc s¶n phÈm ®ã ®· cã th¬ng hiÖu
riªng vµ ®¹t ®îc çc tiªu chÝ vÒ chÊt lîng do ch¬ng tr×nh quy
®Þnh. Nh vËy, bªn c¹nh th¬ng hiÖu riªng cña s¶n phÈm, çc
doanh nghiÖp ®ñ tiªu chuÈn sÏ ®îc d¸n thªm biÓu trng cña
th¬ng hiÖu quèc gia cho s¶n phÈm cña m×nh. Cïng víi viÖc
sö dông nh·n “Vietnam Value Inside”, çc doanh nghiÖp cßn
®îc qu¶ng b¸ réng r·i t¹i çc níc nhËp khÈu chñ chèt th«ng
qua çc ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, b¸o chÝ, Ên phÈm
qu¶ng ço, truyÒn h×nh... ®Ó çc nhµ nhËp khÈu vµ ngêi tiªu
dïng níc ngoµi biÕt ®Õn nh÷ng gi¸ trÞ tiÒm Èn trong hµng
ho¸ cña ViÖt Nam.
Ch¬ng tr×nh th¬ng hiÖu quèc gia ®îc thùc hiÖn

qua 3 giai ®o¹n:
 Giai ®o¹n I (2003): ChÝnh thøc ph¸t ®éng ch¬ng tr×nh
t¹i héi chî Vietnam Expo 2003 (th¸ng 4/2003).
 Giai ®o¹n II (2004): Hç trî vµ khuyÕn khÝch doanh
nghiÖp tham gia trªn diÖn réng. LÊy Héi chî Th¬ng m¹i ASEAN
104
2004 sÏ ®îc tæ chøc t¹i Hµ Néi lµm trung t©m n¨m 2004, lµ
c¬ héi ®Ó qu¶ng b¸ Nh·n s¶n phÈm quèc gia Vietnam Value
Inside trong khu vùc ASEAN.
 Giai ®o¹n III (2005-2010): KhuyÕn khÝch çc doanh
nghiÖp n©ng cao chÊt lîng, t¨ng cêng hç trî doanh nghiÖp
tiÕp cËn vµ th©m nhËp thÞ trêng níc ngoµi. LÊy TriÓn l·m thÕ
giíi AICHI 2003 (triÓn l·m lín nhÊt thÕ giíi tæ chøc 4 n¨m/lÇn)
t¹i NhËt B¶n lµm ®iÓm mèc ®Ó qu¶ng b¸ m¹nh mÏ Nh·n s¶n
phÈm quèc gia Vietnam Value Inside ra thÞ trêng thÕ giíi, ®a
ra h×nh ¶nh mét ViÖt Nam ®ang ngµy cµng ®æi míi, hiÖn
®¹i ho¸ víi mét nÒn s¶n xuÊt ®· vµ ®ang ph¸t triÓn m¹nh mÏ.
Ch¬ng tr×nh th¬ng hiÖu quèc gia ®îc x©y dùng

nh»m môc ®Ých:
 T¨ng cêng sù nhËn biÕt cña çc nhµ nhËp khÈu trªn thÞ
trêng thÕ giíi ®èi víi çc s¶n phÈm mang nh·n hiÖu ViÖt Nam,
lµm cho nhµ nhËp khÈu vµ ngêi tiªu dïng níc ngoµi cã th¸i ®é
nh×n nhËn tÝch cùc h¬n, cã lßng tin vµo s¶n phÈm vµ nhµ
s¶n xuÊt ViÖt Nam, tõ ®ã cã thiÖn c¶m vµ a chuéng hµng
ViÖt Nam h¬n. Môc ®Ých cuèi cïng lµ t¹o ý thÝch vµ thãi
quen mua hµng mang nh·n ViÖt Nam.
 N©ng cao søc c¹nh tranh cho çc th¬ng hiÖu ViÖt Nam
trong qu¸ tr×nh héi nhËp.
 X©y dùng h×nh ¶nh vÒ ViÖt Nam lµ mét quèc gia cã uy
tÝn xuÊt khÈu hµng ho¸ vµ dÞch vô ®a d¹ng phong phó víi
chÊt lîng cao.
105
 X©y dùng mét tiÒm thøc trong giíi kinh doanh xuÊt
khÈu lu«n híng vÒ chÊt lîng s¶n phÈm (c¶ hµng ho¸ vµ dÞch
vô) vµ ®é tin cËy cao trong kinh doanh.
 Qu¶ng b¸ cho çc tiªu chuÈn quèc tÕ vµ sù cÇn thiÕt
cña viÖc ¸p dông tiªu chuÈn quèc tÕ trong céng ®ång kinh
doanh ViÖt Nam.
 Gãp phÇn t¹o thªm gi¸ trÞ gia t¨ng cho s¶n phÈm xuÊt
khÈu cña ViÖt Nam, t¹o thÕ c¹nh tranh bÒn v÷ng...
 §a nh·n Vietnam Value Inside vµo n¨m 2010 trë thµnh
mét c«ng cô Marketing h÷u hiÖu cho céng ®ång doanh
nghiÖp ViÖt Nam trªn thÞ trêng thÕ giíi vµ thÞ trêng trong níc,
gióp doanh nghiÖp ViÖt Nam tõng bíc ®i vµo thÞ trêng thÕ
giíi víi th¬ng hiÖu riªng, ®Çy niÒm tin vµ kiªu h·nh.
 Nh·n s¶n phÈm quèc gia sÏ cã t¸c dông n©ng cao h×nh
¶nh ViÖt Nam, t¨ng thªm uy tÝn, niÒm tù hµo vµ søc hÊp dÉn
cho ®Êt níc, con ngêi ViÖt Nam, gãp phÇn khuyÕn khÝch du
lÞch vµ thu hót ®Çu t níc ngoµi.
 X©y dùng mét liªn minh chÆt chÏ gi÷a c¬ quan xóc
tiÕn th¬ng m¹i quèc gia víi çc doanh nghiÖp, híng tíi ho¹t
®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i mang tÝnh céng ®ång.
 KhuyÕn khÝch xuÊt khÈu s¶n phÈm c«ng nghiÖp chÕ
biÕn, gi¶m tû träng xuÊt khÈu nguyªn liÖu th«.
 KhuyÕn khÝch çc doanh nghiÖp ViÖt Nam xuÊt khÈu
vµ thiÕt lËp m¹ng líi tiªu thô cho çc s¶n phÈm mang th¬ng
hiÖu riªng cña m×nh.
106
Ph¹m vi ¸p dông cña ch¬ng tr×nh nµy: çc doanh

nghiÖp ®îc lùa chän tõ nh÷ng ngµnh ViÖt Nam cã kh¶ n¨ng
c¹nh tranh vµ cã s¶n phÈm tho¶ m·n çc yªu cÇu sau:
 Lµ thµnh phÈm hoµn chØnh, cã chÊt lîng cao, ®· cã th-
¬ng hiÖu riªng cña m×nh, cã thÞ trêng trong níc vµ xuÊt
khÈu æn ®Þnh.
 Lµ s¶n phÈm xuÊt khÈu mang th¬ng hiÖu cã xuÊt xø
ViÖt Nam (®îc ®¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ t¹i ViÖt
Nam).
 §· ®îc cÊp ®¨ng ký chÊt lîng ISO, HACCP hoÆc ®¹t chÊt
lîng tiªu chuÈn ViÖt Nam vµ çc tiªu chuÈn do c¬ quan qu¶n
lý chuyªn ngµnh ®Ò ra.
 Cã thiÕt kÕ mÉu m· ®Ñp.
 §· xuÊt khÈu liªn tôc trong 3 n¨m.
 Doanh nghiÖp cã ch¬ng tr×nh duy tr× vµ c¶i tiÕn chÊt
lîng ®èi víi mäi mÆt hµng.
Bªn c¹nh çc tiªu chÝ vÒ chÊt lîng s¶n phÈm nh trªn, çc
doanh nghiÖp ®îc phÐp sö dông nh·n “Th¬ng hiÖu quèc gia”
tríc tiªn ph¶i lµ nh÷ng doanh nghiÖp ®îc lùa chän tõ çc
ngµnh ViÖt Nam cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh, tõ çc ngµnh mòi
nhän cña ®Êt níc.
QuyÒn lîi ®èi víi çc doanh nghiÖp ®îc chÊp nhËn tham
gia ch¬ng tr×nh mang nh·n “Th¬ng hiÖu quèc gia”: (1) ®îc
phÐp d¸n nh·n “Vietnam Value Inside”, (2) ®îc t vÊn vµ trî
gióp x©y dùng kÕ ho¹ch ph¸t triÓn th¬ng hiÖu xuÊt khÈu, (3)
®îc hç trî trong ho¹t ®éng qu¶ng b¸ t¹i thÞ trêng quèc tÕ
trong khu«n khæ ch¬ng tr×nh “Vietnam Value Inside”, (4) ®îc
107
u tiªn trong qu¸ tr×nh lùa chän ®¬n vÞ tµi trî tham gia çc
héi chî trong níc vµ quèc tÕ vµ çc ch¬ng tr×nh xóc tiÕn th-
¬ng m¹i do Côc xóc tiÕn th¬ng m¹i chñ tr×, (5) ®Æc biÖt lµ
®îc hç trî 50% phÝ qu¶ng ço trªn çc Ên phÈm b¸o chÝ,
truyÒn h×nh vµ truyÒn thanh... do ch¬ng tr×nh thùc hiÖn.
Bªn c¹nh ®ã, çc doanh nghiÖp khi tham gia ch¬ng tr×nh
cÇn tu©n thñ ®Çy ®ñ çc nghÜa vô nh: Cam kÕt ®¶m b¶o
chÊt lîng ®óng tiªu chÝ cña ch¬ng tr×nh, ®¶m b¶o kh«ng
lµm gi¶, lµm nh¸i nh·n, thêng xuyªn n©ng cao chÊt lîng, thiÕt
kÕ ph¸t triÓn s¶n phÈm míi vµ tæ chøc qu¶n lý, kinh doanh
theo ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt ViÖt Nam vµ quèc tÕ, mäi
ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ph¶i ®¶m b¶o gi÷ g×n vµ ph¸t
huy h×nh ¶nh vµ uy tÝn quèc gia. NÕu kh«ng thùc hiÖn
®óng, çc doanh nghiÖp sÏ bÞ ®×nh chØ ngay lËp tøc quyÒn
sö dông nh·n s¶n phÈm quèc gia ®ång thêi ph¶i båi thêng
mäi thiÖt h¹i nÕu cã...
Sù thµnh c«ng cña ch¬ng tr×nh nµy phô thuéc vµo cè
g¾ng cña ChÝnh phñ, çc c¬ quan chøc n¨ng ë tÊt c¶ çc
cÊp, çc tæ chøc xóc tiÕn th¬ng m¹i ViÖt Nam vµ céng ®ång
doanh nghiÖp ViÖt Nam.
108
Phô lôc 2: 10 th¬ng hiÖu gi¸ trÞ nhÊt thÕ giíi n¨m 200318
Gi¸ trÞ Gi¸ trÞ Gi¸ trÞ

th¬ng th¬ng th¬ng
XÕp Tªn th¬ng hiÖu hiÖu hiÖu
C«ng ty mÑ
h¹ng hiÖu n¨m n¨m n¨m
2001 2002 2003
(tû USD) (tû USD) (tû USD)
Coca-Cola
1 coca-cola 68,95 69,64 70,45
Company
Microsoft
2 Microsoft 65,07 64,09 65,17
Group
International
3 IBM 52,75 51,19 51,77 Business
Machines Corp.
General Electric
4 GE 42,40 41,31 42,34
Company
5 Intel 34,67 30,86 31,11 Intel Corp.
6 Nokia 35,04 29,97 29,44 Nokia Corp.
Walt Disney
7 Disney 32,59 29,26 28,04
Company
McDonald’s
8 McDonald’s 25,29 26,38 24,07
Corp.
Philip Morris
9 Marlboro 22,05 24,15 22,18
Companies Inc.
Daimler
10 Mercedes 21,73 21,01 21,37
Chrysler AG
18
Theo: Interbrand/Business Week
109
Phô lôc 3: tho¶ íc nice vÒ ph©n lo¹i quèc tÕ ®èi víi
hµng ho¸ vµ DÞch vô v× môc ®Ých ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng

ho¸ (1957)
Hµng ho¸
Nhóm 1: Sản phẩm hoá học cho công nghiệp, nhiếp ảnh cũng như nông
nghiệp, nghề làm vườn và lâm nghiệp.
Nhóm 2: Thuốc màu, sơn, vecni; chất chống gỉ và chất bảo quản gỗ; thuốc
nhuộm, thuốc cắt màu; nhựa kim loại dạng thô
Nhóm 3: Chất tẩy trắng và các chất khác dễ giặt
Nhóm 4: Dầu và mỡ công nghiệp
Nhóm 5: Các sản phẩm dược, thú y và vệ sinh
Nhóm 6: Kim loại thường và hợp kim của chúng
Nhóm 7: Máy và máy công cụ
Nhóm 8: Công cụ và dụng cụ cầm tay thao tác thủ công
Nhóm 9: Thiết bị và dụng cụ khoa học, hàng hải, trắc địa, điện, nhiếp ảnh
điện ảnh, quang học.
Nhóm 10: Thiết bị và dụng cụ giải phẫu, y tế, nha khoa và thú y, chân tay, mắt
và răng giả; dụng cụ chỉnh hình; vật liệu khâu vết thương
Nhóm 11: Thiết bị dùng để chiếu sáng, sưởi nóng, sinh hơi nước, nấu nướng
làm lạnh, sấy khô, thông gió, phân phối nước và thiết bị vệ sinh
Nhóm 12: Xe cộ; phương tiện giao thông trên bộ, trên không hoặc dưới nước
Nhóm 13: Vũ khí bắn nổ; ngòi nổ và đạn dược; chất nổ; pháo hoa
Nhóm 14: Kim loại quý và các hợp kim của chúng, các sản phẩm làm từ kim
loại này hoặc bọc bằng kim loại này mà không được xếp ở các nhóm khác; đồ
trang sức, đồ kim hoàn, đá quý; đồng hồ và dụng cụ đo thời gian
Nhóm 15: Dụng cụ âm nhạc
110
Nhóm 16: Giấy, các tông và sản phẩm bằng vật liệu này mà không được xếp
trong các nhóm khác; ấn phẩm; vật liệu để đóng sách; ảnh chụp; văn phòng
phẩm; keo dán dùng cho văn phòng hoặc dùng cho gia đình; vật liệu dùng cho
các nghệ sĩ; bút lông; máy chữ và đồ dùng văn phòng (không kể đồ gỗ); đồ
dùng giảng dạy và học tập (không kể máy moác dùng cho mục đích thân);
chất dẻo để bao gói (không được xếp ô những nhóm khác); bài lá; chữ in; chữ
in đúc
Nhóm 17: Cao su, nhựa pec-ca, gôm, amiang, mi-ca và các sản phẩm làm từ
loại vật liệu này và không được xếp ở nhóm khác; bán thành phẩm bằng chất
dẻo; vật liệu để lèn chặt, bịt kín, cách ly; ống mềm phi kim loại
Nhóm 18: Rương hòm va li và túi du lịch; ô lọng và gậy chống; roi và yên
cương; da động vật.
Nhóm 19: Vật liệu xây dựng phi kim loại; ống cứng phi kim loại dùng cho
xây dựng; asphan, hắc ín, bi tum; các công trình, cấu kiện phi kim loại vận
chuyển được; đài kỷ niệm phi kim loại
Nhóm 20: Đồ gỗ, gương, khung ảnh; sản phẩm bằng gỗ, li-e lau sậy….
Nhóm 21: Dụng cụ và đồ chứa dùng cho gia đình và bếp núc (không làm
bằng kim loại quý và không được mạ bằng những kim loại ấy)
Nhóm 22: Dây, dây thừng, lưới, vải bạt, buồm, bao, túi (không được xếp vào
Nhóm khác)
Nhóm 23: Các loại sợi dùng để dệt
Nhóm 24: Vải và hàng dệt không xếp vào các nhóm khác; khăn chải bàn và
lau giường
Nhóm 25: Quần áo, giày dép và mũ nón
Nhóm 26: Đăng ten và đồ thuê, ruy băng và dải; khuy, khuy bấm….
Nhóm 27: Thăm, chiếu, nệm chùi chân, vải sợi và các vật liệu trải sàn khác
giấy dán tường (trừ loại làm bằng hàng dệt)
111
Nhóm 28: Trò chơi, đồ chơi; dụng cụ thể dục thể thao không xếp trong các
nhóm khác; đồ trang hoàng cây noel
Nhóm 29: Thịt, cá, gia cầm và thú săn…
Nhóm 30: Cà phê, chè, ca cao, đường, gạo, bột sắn, bột cọ, chất thay thế cà
phê
Nhóm 31: Sản phẩm và hạt của nông nghiệp, nghề làm vườn và lâm nghiệp
không xếp vào các nhóm khác
Nhóm 32: Bia, nước khoáng, nước ga và cá loại đồ uống không có cồn;
Nhóm 33: Đồ uống có cồn
Nhóm 34: Thuốc lá, vật dụng cho người hút thuốc, diêm
Dịch vụ
Nhóm 35: Quảng cáo, quản lý kinh doanh, quản lý văn phòng
Nhóm 36: Bảo hiểm, tài chính, tiền tệ, bất động sản
Nhóm 37: Sửa chữa, lắp đặt
Nhóm 38: Viễn thông
Nhóm 39: Vận tải
Nhóm 40: Xử lý vật liệu
Nhóm 41: Giáo dục, đào tạo, giải trí, các hoạt động thể thao và văn hoá
Nhóm 42: Cung cấp thực phẩm và đồ uống; chỗ ở tạm bợ, chăm sóc sức
khoẻ, vệ sinh và sắc đẹp; các dịch vụ thú y và nông nghiệp; các dịch vụ pháp
lý; nghiên cứu khoa học và công nghệ; chương trình máy tính (phần mềm);
các dịch vụ không thể phân loại vào các nhóm khác.
112
Tµi liÖu tham kh¶o

I. Çc v¨n b¶n luËt
1.Bé luËt d©n sù ViÖt Nam n¨m 1995
2.NghÞ ®Þnh sè 63/1996/N§-CP quy ®Þnh chi tiÕt vÒ Së h÷u
c«ng nghiÖp
3.NghÞ ®Þnh sè 06/2001/N§-CP söa ®æi bæ sung mét sè ®iÒu
cña NghÞ ®Þnh 63/1996/N§-CP quy ®Þnh chi tiÕt vÒ Së h÷u c«ng
nghiÖp
4.C«ng íc Stockholm vÒ viÖc thµnh lËp Tæ chøc Së h÷u trÝ tuÖ
ThÕ giíi (1976)
5.C«ng íc Paris vÒ b¶o hé së h÷u c«ng nghiÖp (1883)
6.HiÖp ®Þnh vÒ çc khÝa c¹nh liªn quan tíi th¬ng m¹i cña quyÒn
së h÷u trÝ tuÖ cña Tæ chøc th¬ng m¹i thÕ giíi WTO - TRIPS (1994)
7.HiÖp íc LuËt nh·n hiÖu hµng ho¸ (1994)
8.HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt - Mü (2000)
9. §¹o luËt LanHam Act 1946 (The Lanham Act of 1946).
10. Tho¶ íc Nice vÒ ph©n lo¹i quèc tÕ ®èi víi hµng ho¸ vµ dÞch
vô v× môc ®Ých ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ (1957)
II. T¹p chÝ th¬ng m¹i

11. Sè 33 th¸ng 9/2003 - Phan Lª. CÇn ph©n biÖt nh·n hiÖu
hµng ho¸ víi th¬ng hiÖu
12. Sè 32 th¸ng 8/2003 - §oµn TÊt Th¾ng. Nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt
ra ®èi víi viÖc ®¨ng ký nh·n hiÖu ViÖt Nam ë níc ngoµi
13. Sè 32 th¸ng 8/2003 - TrÞnh Ph¸t HiÖp. Th¬ng hiÖu cã néi
hµm réng h¬n nh·n hiÖu
14. Sè 32 th¸ng 8/2003 - NguyÔn Thanh B×nh. C¬ chÕ thùc thi
quyÒn së h÷u trÝ tuÖ Hoa Kú
15. Sè 30 th¸ng 8/2003 - H.T. Nhanh chãng ban hµnh Ph¸p lÖnh
th¬ng m¹i ®iÖn tö
113
16. Sè 30 th¸ng 8/2003 - NguyÔn Nh TiÕn. Çc biÖn ph¸p phßng

chèng rñi ro trong th¬ng m¹i ®iÖn tö
17. Sè 25 th¸ng 7/2003 - §oµn Th¾ng. §¨ng ký nh·n hiÖu hµng
ho¸ ë Hoa Kú
III. B¸o th¬ng m¹i

18. Sè 91 (1126) 15/8/03 - X©y dùng th¬ng hiÖu ®¼ng cÊp víi
gi¶i ph¸p thÞ trêng
19. Sè 84 (1119) 22/7/03 - Tªn miÒn - Gi¶i ph¸p b¶o vÖ quyÒn
së h÷u trÝ tuÖ trªn Internet
20. Sè 83 (1113) 18/7/03 - Çc doanh nghiÖp cÇn x©y dùng vµ
b¶o vÖ nh·n hiÖu hµng ho¸ cña m×nh
21. Sè 81 (1116) 11/7/03 - Lµm thÕ nµo ®Ó ®îc b¶o hé th¬ng
hiÖu t¹i Mü?
22. Sè 81 (1116) 11/7/03 - Th¬ng hiÖu ViÖt trong qu¸ tr×nh héi
nhËp AFTA
23. Sè 78 (1113) 1/7/03 - §¨ng ký nh·n hiÖu ë níc ngoµi lµ b¶o
vÖ lîi Ých quèc gia
24. Sè 75 (1109) 24/6/03 - Kh«ng ®Ó x¶y ra ïn t¾c trong ho¹t
®éng ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸
Iv. Çc trang web

25. http://www.uspto.gov (V¨n phßng S¸ng chÕ vµ th¬ng hiÖu
Hoa Kú)
26. http://www.wipo.org (Tæ chøc Së h÷u trÝ tuÖ ThÕ giíi)
27. http://www.mpi.gov.vn (Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t ViÖt Nam)
28. http://www.vietnamembassy-usa.org (§¹i sø qu¸n ViÖt Nam
t¹i Hoa Kú)
29. http://www.vcci.com.vn (Phßng th¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp
ViÖt Nam)
30. http://www.intelproplaw.com (D÷ liÖu luËt vÒ Së h÷u trÝ tuÖ
cña USPTO)
114
31. http://www.luatgiapham.com (C«ng ty T vÊn vµ §¹i diÖn Së

h÷u trÝ tuÖ)
32. http://www.wincolaw.com.vn (C«ng ty T vÊn vµ §¹i diÖn Së
h÷u trÝ tuÖ)
33. http://www.ageless.com.vn (C«ng ty T vÊn vµ §¹i diÖn Së
h÷u trÝ tuÖ)
34. http://www.invenco.vnn.vn (C«ng ty T vÊn vµ §¹i diÖn Së h÷u
trÝ tuÖ)
35. http://www.thuonghieuviet.com.vn (Ch¬ng tr×nh triÓn l·m
th¬ng hiÖu ViÖt)
36. http://www.sgtt.com.vn (B¸o Sµi Gßn tiÕp thÞ)
37. http://www.vneconomy.com.vn (B¸o Thêi b¸o Kinh tÕ ViÖt
Nam)
V. S¸ch
38.T¹o dùng vµ qu¶n trÞ th¬ng hiÖu. Danh tiÕng - Lîi nhuËn.
ViÖn nghiªn cøu vµ ®µo t¹o vÒ qu¶n lý, NXB Lao ®éng x· héi, Hµ
Néi 2003
39.Th¬ng hiÖu ViÖt (Dù ¸n “Hç trî doanh nghiÖp vÒ n¨ng lùc
x©y dùng - qu¶ng b¸ th¬ng hiÖu”), NXB TrÎ vµ C©u l¹c bé Doanh
nghiÖp Hµng ViÖt Nam chÊt lîng cao, Hµ Néi 12/2002
40.99 C©u hái vÒ nh·n hµng ho¸ vµ nh·n hiÖu hµng ho¸. ViÖn
nghiªn cøu vµ ®µo t¹o vÒ qu¶n lý, NXB Lao ®éng x· héi, Hµ Néi
2001
41. ChiÕn lîc th©m nhËp thÞ trêng Mü. PGS. TS. Vâ Thanh Thu,
NguyÔn C¬ng, NguyÔn ThÞ Mþ, NXB Thèng Kª, Hµ Néi 2001
42. ChiÕn lîc qu¶n lý nh·n hiÖu. Thanh Hoa, NXB Thanh Niªn, Hµ
Néi 2000
43. Çc th«ng tin kh¸i qu¸t mµ çc doanh nh©n cÇn biÕt vÒ së
h÷u trÝ tuÖ. Dù ¸n EC - Vietnam vÒ së h÷u trÝ tuÖ, Côc Së h÷u
c«ng nghiÖp ViÖt Nam, Hµ Néi 2000
44. Marketing c¨n b¶n - Marketing essentials. Philip Kotler, NXB
Thèng Kª, Hµ Néi 1999
115
VI. Tµi liÖu kh¸c

45.Tµi liÖu “Héi th¶o vÒ thùc thi quyÒn Së h÷u trÝ tuÖ” t¹i Hµ
Néi vµ TP. Hå ChÝ Minh 27/05/2002-31/05/2002.
46.Tµi liÖu “Héi th¶o khu vùc Asian cña WIPO vÒ B¶o hé quèc tÕ
Nh·n hiÖu hµng ho¸” t¹i Hµ Néi 23/10/2001.
47.Tµi liÖu “Héi th¶o §a çc §iÒu íc quèc tÕ mµ ViÖt Nam tham
gia vµo ph¸p luËt ViÖt Nam” t¹i Hµ Néi 3-14/12/2000.
Môc lôc
Lêi nãi ®Çu ..................................................................... ...1
Ch¬ng I: Nh·n hiÖu hµng ho¸ vµ ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng

ho¸ trong th¬ng m¹i quèc tÕ ................................. ...............3
I. Kh¸i qu¸t chung vÒ nh·n hiÖu hµng ho¸ ...........................3
1. Kh¸i niÖm nh·n hiÖu hµng ho¸ .......................................3
116
1.1 §Þnh nghÜa nh·n hiÖu hµng ho¸..............................................3

1.2 Ph©n biÖt nh·n hiÖu hµng ho¸, nh·n hiÖu th¬ng m¹i vµ th-
¬ng hiÖu .................................................................... .............5
2. Mét sè lo¹i nh·n hiÖu hµng ho¸ ..........................................6
2.1 Nh·n hiÖu liªn kÕt ...................................... ...................6
2.2 Nh·n hiÖu tËp thÓ ................................. ........................7
2.3 Nh·n hiÖu næi tiÕng ............................................... .......7
2.4 Nh·n hiÖu chøng nhËn ............................... .....................8
3. §iÒu kiÖn ®èi víi çc dÊu hiÖu dïng lµm nh·n hiÖu
hµng ho¸ ................................................................ ...............8
3.1 Çc dÊu hiÖu dïng lµm nh·n hiÖu hµng ho¸ ®îc b¶o hé......8
3.2 Çc dÊu hiÖu dïng lµm nh·n hiÖu hµng ho¸ kh«ng ®îc b¶o
hé ................................................ .......................................9
4. Chøc n¨ng, vai trß cña nh·n hiÖu hµng ho¸ .................10
4.1 §èi víi ngêi tiªu dïng ....................................................10
4.2 §èi víi doanh nghiÖp .............................. ......................14
4.3 §èi víi quèc gia ............................. ................................14
II. TÇm quan träng cña viÖc ®¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu hµng
ho¸ trong th¬ng m¹i quèc tÕ ...............................................15
1. Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn hÖ thèng luËt vÒ b¶o hé
nh·n hiÖu hµng ho¸ ..................... ......................................15
2. T¸c dông cña viÖc ®¨ng ký nh·n hiÖu trong th¬ng m¹i
quèc tÕ ...................................................... .........................16
2.1 §èi víi doanh nghiÖp th¬ng m¹i nãi chung .....................16
2.1.1 Chèng l¹i hµnh vi gi¶ m¹o vµ c¹nh tranh kh«ng
lµnh m¹nh .................................................................16
2.1.2 T¹o kh¶ n¨ng ®éc quyÒn khai th¸c th¬ng hiÖu
...................................................................................18
2.1.3 Thóc ®Èy hîp t¸c, liªn doanh liªn kÕt vµ chuyÓn
giao c«ng nghÖ .........................................................18
117
2.1.4 Th©m nhËp thÞ trêng níc ngoµi dÔ dµng ........19

2.1.5 §øng v÷ng tríc rµo c¶n c¹nh tranh kh«ng lµnh
m¹nh t¹i thÞ trêng níc ngoµi .....................................20
2.1.6 Gãp phÇn ®Èy nhanh qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ
...................................................................................20
2.2 §èi víi çc doanh nghiÖp ViÖt Nam xuÊt khÈu nãi riªng . .21
2.2.1 Kh¾c phôc kh¶ n¨ng tµi chÝnh h¹n hÑp ..........21
2.2.2 Kh¾c phôc hiÓu biÕt h¹n chÕ vÒ thÞ trêng ®èi
t¸c .............................................................................21
2.2.3 T¹o chç ®øng vµ n©ng cao vÞ thÕ cña hµng ViÖt
Nam ...........................................................................22
III. Thùc tr¹ng nhËn thøc cña çc doanh nghiÖp ViÖt Nam
vÒ viÖc ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ ............................22
1. Thùc tr¹ng viÖc ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ trong níc
............................................................... ..............................22
2. Thùc tr¹ng viÖc ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ ë thÞ tr-
êng níc ngoµi ................................... ..................................25
Ch¬ng II: §¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ t¹i thÞ trêng
Hoa Kú ..........................................................................27
I. Çc quy ®Þnh ph¸p lý cña Hoa Kú vÒ nh·n hiÖu hµng ho¸
............................................................... ..............................27
1. Çc §iÒu íc quèc tÕ vÒ nh·n hiÖu hµng ho¸ mµ Hoa Kú
lµ thµnh viªn ............................................... .......................27
1.1 C«ng íc Paris vÒ b¶o hé së h÷u c«ng nghiÖp .................27
1.2 HiÖp ®Þnh vÒ çc khÝa c¹nh liªn quan ®Õn th¬ng m¹i cña
quyÒn së h÷u trÝ tuÖ .................................................30
1.3 HiÖp íc LuËt nh·n hiÖu hµng ho¸ ..................................33
1.4 VÊn ®Ò b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ trong çc HiÖp ®Þnh
song ph¬ng .......................................................... ............36
118
2. LuËt b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ cña Hoa Kú ..............38

2.1 Nh÷ng quy ®Þnh c¬ b¶n vÒ nh·n hiÖu hµng ho¸ trong
LuËt Liªn bang ............................................... ....................40
2.1.1 §èi tîng ®îc b¶o hé ...........................................40
2.1.2 Ph¹m vi vµ thêi h¹n b¶o hé ..............................41
2.1.3 Nguyªn t¾c b¶o hé ..........................................42
2.1.4 H×nh thøc x¸c lËp quyÒn së h÷u nh·n hiÖu hµng
ho¸ ............................................................................42
2.2 Nh÷ng ®iÓm kh¸c biÖt gi÷a LuËt riªng tõng bang vµ LuËt
Liªn bang ..................................................................... ......43
II. §¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ t¹i Hoa Kú ..............45
1. §¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ trùc tiÕp t¹i Hoa Kú
............................................................... ..............................45
1.1 Nép ®¬n ®¨ng ký vµ thÈm tra ®¬n ®¨ng ký .................47
1.1.1 C¬ së nép ®¬n ®¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu hµng
ho¸ ............................................................................47
1.1.2 Néi dung cña ®¬n ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸
...................................................................................47
1.1.3 Ngêi cã quyÒn nép ®¬n ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng
ho¸ ............................................................................48
1.2 ChØ ®Þnh ngêi ®¹i diÖn ..............................................49
1.3 XÐt nghiÖm ®¬n ®¨ng ký vµ c«ng bè kÕt qu¶ xÐt nghiÖm
.................................................... ....................................49
1.4 ThÓ thøc khiÕu n¹i ......................................................51
2. §¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ qua Internet vµo thÞ trêng
Hoa Kú ...................................................... ..........................54
2.1 Quy tr×nh ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ qua Internet .....54
2.2 Mét sè ®iÓm cÇn lu ý .......................... .........................57
119
Ch¬ng III: Mét sè ®Ò xuÊt nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ b¶o hé
nh·n hiÖu hµng ViÖt Nam t¹i thÞ trêng Hoa Kú ...............60
I. Mét sè ®iÓm cÇn lu ý ®èi víi çc doanh nghiÖp ViÖt Nam
khi tiÕn hµnh ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ t¹i Hoa Kú . . .60
1. Thùc tr¹ng çc doanh nghiÖp ViÖt Nam bÞ mÊt th¬ng
hiÖu trªn thÞ trêng Hoa Kú ........................ ........................61
1.1 Cuéc chiÕn th¬ng hiÖu ç da tr¬n Catfish ..................................61
1.2 Vô tranh chÊp th¬ng hiÖu cµ phª Trung Nguyªn .........................63
1.3 Vô tranh chÊp th¬ng hiÖu PetroVietnam .....................................64
1.4 Çc vô tranh chÊp th¬ng hiÖu kh¸c ............................................66
2. Nh÷ng tån t¹i trong viÖc ®¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu
hµng ho¸ t¹i thÞ trêng Hoa Kú .......................................68
2.1 NhËn thøc cña doanh nghiÖp vÒ nh·n hiÖu vµ ®¨ng ký
nh·n hiÖu .............................................. ...........................68
2.2 T©m lý lo ng¹i thñ tôc khã kh¨n vµ tèn kÐm ..................69
2.3 HiÓu biÕt h¹n chÕ vÒ luËt b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ cña
Hoa Kú .......................................................... ...................70
II. Mét sè ®Ò xuÊt nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ b¶o hé nh·n
hiÖu hµng ViÖt Nam t¹i thÞ trêng Hoa Kú .........................70
1. §èi víi çc c¬ quan chøc n¨ng cña Nhµ níc ...................70
1.1 TÝch cùc chØ ®¹o c«ng t¸c tuyªn truyÒn vµ phæ biÕn ph¸p
luËt vÒ b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ cña Hoa Kú ...................70
1.2 Tuyªn truyÒn vÒ vai trß cña th¬ng hiÖu vµ b¶o hé th¬ng
hiÖu..................................... ............................................71
1.3 TËp trung hç trî çc doanh nghiÖp vÒ vÊn ®Ò th«ng tin . 72
1.4 X©y dùng hÖ thèng luËt th¬ng m¹i ®iÖn tö ..................73
1.5 Çc biÖn ph¸p kh¸c ....................... ...............................74
2. §èi víi çc doanh nghiÖp ...............................................74
2.1 N©ng cao nhËn thøc vÒ søc m¹nh th¬ng hiÖu vµ b¶o hé
th¬ng hiÖu ............................. .....................................74
120
2.2 Chñ ®éng tiÕp cËn çc th«ng tin, ®Æc biÖt lµ çc th«ng tin
ph¸p lý ................................................................. ........76
2.3 Quan t©m ®Õn viÖc ®¨ng ký b¶o hé th¬ng hiÖu ë níc
ngoµi ................................................................ ...........77
2.4 Lu tr÷ ®Çy ®ñ b»ng chøng sö dông th¬ng hiÖu trong ho¹t
®éng th¬ng m¹i ...........................................................77
2.5 Çc biÖn ph¸p ng¨n ngõa tranh chÊp nh·n hiÖu hµng ho¸
.............................................................. ......................78
2.6 N©ng cao tr×nh ®é ngo¹i ng÷, vi tÝnh cña çc doanh
nh©n ......................................................... ..................80
KÕt luËn .................................................... ........................81
Phô lôc ............................................................................ ...82
Tµi liÖu tham kh¶o ......................... ...............................90
121

Dang Ky Bao Ho Nhan Hieu HH Tai TT Hoa Ky

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Dang Ky Bao Ho Nhan Hieu HH Tai TT Hoa Ky

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

§¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ t¹i thÞ trêng Hoa Kú

Lêi nãi ®Çu

Mét trong nh÷ng khÝa c¹nh ®îc ®Ò cËp nhiÒu nhÊt cã lÏ

Nh÷ng sù kiÖn ®ã x¶y ra ngay khi HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i

NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò trªn, em ®·

Ch¬ng I: Nh·n hiÖu hµng ho¸ vµ ®¨ng ký nh·n hiÖu

Ch¬ng III: Gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ®¨ng ký

Em xin bµy tá lßng biÕt ¬n ch©n thµnh tíi Gi¶ng viªn -

Do nh÷ng h¹n chÕ vÒ thêi gian nghiªn cøu, vÒ tµi liÖu

Nh·n hiÖu hµng ho¸ vµ ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸

I. Kh¸i qu¸t chung vÒ nh·n hiÖu hµng ho¸

1. Kh¸i niÖm nh·n hiÖu hµng ho¸

1.1 §Þnh nghÜa nh·n hiÖu hµng ho¸

2. Mét sè lo¹i nh·n hiÖu hµng ho¸

2.1 Nh·n hiÖu liªn kÕt

2.2 Nh·n hiÖu tËp thÓ

2.3 Nh·n hiÖu næi tiÕng

hiÖu ®ã ®îc biÕt ®Õn réng r·i”. (Kho¶n 10 §iÒu 2 NghÞ

2.4 Nh·n hiÖu chøng nhËn

T×m QuyÕt Hµnh vi

H×nh 1: Chu tr×nh ra quyÕt ®Þnh mua s¾m cña

4. Chøc n¨ng, vai trß cña nh·n hiÖu hµng ho¸

4.1 §èi víi ngêi tiªu dïng

MÆc dï kh¸ch hµng cã nh÷ng c¸ch kh¸c nhau ®Ó xö lý

Nhµ s¶n xuÊt

Nh vËy, víi kh¸ch hµng, ý nghÜa ®Æc biÖt cña th¬ng

4.2 §èi víi doanh nghiÖp

4.3 §èi víi quèc gia

II. TÇm quan träng cña viÖc ®¨ng ký b¶o hé nh·n

1. Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn hÖ thèng luËt vÒ b¶o hé nh·n

Th¸i Lan. N¨m 1997, sè hîp ®ång lix¨ng ®· ®îc ®¨ng ký lµ

PRIVATENămSố đơn nhãn hiệu hàng hoá nộp trực tiếpCủa

Nguån: Côc Së h÷u trÝ tuÖ ViÖt Nam

nhiÒu nguyªn nh©n mµ tríc hÕt lµ do doanh nghiÖp, ®Æc

PRIVATENămSè nh·n hiÖu hµng ho¸ ®· ®¨ng

Nguån: Côc Së h÷u trÝ tuÖ ViÖt Nam

sè vµ doanh nghiÖp t nh©n lµ 5,4% doanh sè5. Tuy c¸c doanh

§¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸

t¹i thÞ trêng Hoa Kú

I. C¸c quy ®Þnh ph¸p lý cña Hoa Kú vÒ nh·n hiÖu

1. C¸c §iÒu íc Quèc tÕ vÒ nh·n hiÖu hµng ho¸ mµ Hoa Kú lµ thµnh

1.1 C«ng íc Paris vÒ b¶o hé së h÷u c«ng nghiÖp

b¶o hé mµ cßn ®¶m b¶o r»ng hä kh«ng bÞ ph©n biÖt ®èi xö

®¬n cã thÓ yªu cÇu hëng quyÒn u tiªn tõ nhiÒu ®¬n nh cã

kh«ng ®¶m b¶o sù b¶o hé tèi thiÓu vÒ quyÒn së h÷u trÝ

chñ së h÷u nh·n hiÖu. Trong sè ®ã cã c¬ chÕ thùc thi, ch¼ng

1.3 HiÖp íc LuËt nh·n hiÖu hµng ho¸ (Trademark Law

íc v× kh«ng dÔ dµng t¹o mÉu c¸c nh·n hiÖu ®ã b»ng ph¬ng

§iÒu 4 HiÖp íc cho phÐp C¬ quan cÊp ®¨ng ký nh·n hiÖu

®iÒu kiÖn ®Ó ®îc nép ®¬n). ViÖc ®¨ng ký cã thÓ bÞ ®×nh

2. LuËt b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ cña hoa kú

Achentina ngµy 20 th¸ng 8 n¨m 1910 nh»m ®iÒu chØnh c¸c

(4) GÇn nh lµ mét tªn hä

II. ®¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ t¹i hoa kú

sæ ®¨ng ký bæ sung (Supplemental Register) vÉn tån t¹i

1.1 Nép ®¬n ®¨ng ký vµ thÈm tra ®¬n ®¨ng ký

Khi nép ®¬n ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸ ph¶i lu ý

1.2 ChØ ®Þnh ngêi ®¹i diÖn13

1.3 XÐt nghiÖm ®¬n ®¨ng ký vµ c«ng bè kÕt qu¶ xÐt

1.4 ThÓ thøc khiÕu n¹i

 Sè ®¬n nh·n hiÖu yªu cÇu cÊp GiÊy chøng nhËn

Khi hå s¬ ®îc nhËn, thêi gian chê ®¨ng ký (pending) b¾t

2.2 Mét sè ®iÓm cÇn lu ý15