Bài soạn: BÀI TẬP ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC VỚI ĐƯỜNG THẲNG

A/Mục tiêu:
1/Kiến thức :Nắm được khái niệm góc giữa hai đường thẳng ,nắm được thế nào là 2 đường thẳng
vuông góc .Nắm được phương pháp tính góc giữa 2 đường thẳng ,phương pháp chứng minh 2 đường
thẳng vuông góc
2/Kỷ năng :Xác định góc giữa 2 đường thẳng ,dựng và tính được góc giữa 2 đường thẳng .Kỷ năng
chứng minh hai đường thẳng vuông góc dựa vào tích vô hướng của 2 vectơ
3/Thái độ: Tích cực hoạt động, tham gia xây dựng bài giải và tìm ra cách giải mới
4/Tư duy:phát triển trí tưởng tượng của học sinh
B/Chuẩn bị của thầy và trò :
Giáo viên dùng các bảng nhỏ để chuẩn bị một số nội dung
Học sinh: Làm bài tập trước ở nhà ;chuẩn bị bút lông và bảng con để hoạt động trong lớp
C/Phương pháp dạy: +Gợi mở,vấn đáp ,chia bài học theo từng hoạt động ,phát huy tính tích cực ,chủ
động của học sinh
D/Tiến trình bài dạy:
1/Ổn định lớp :
2/Kiểm tra bài củ : (5')Xét tính Đ,S của các mệnh đề sau:
A/Góc giữa hai đường thẳng là góc nhọn,góc vuông ,hoặc góc tù
B/Góc giữa hai đường thẳng a,b bằng góc giữa hai đường thẳng a',b' lần lượt song song với a,b
C/Hai đường thẳng phân biệt cùng vuông góc với đường thẳng thứ ba thì song song nhau
D/Hai đường thẳng a,b song song nhau nếu một trong hai đường thẳng này vuông góc với đường
thẳng c thì đường thẳng còn lại củng vuông góc với c
(Học sinh trả lời,cả lớp nhận xét tính Đ,S sau đó giáo viên đánh giá kết quả)
3/Nội dung tiết dạy:
Bài tập11(sgk) Cho tứ diện ABCD có AB=AC=AD và BAC=600,BAD=600,CAD=90 . Chứng minh
rằng
HĐ1:(15')Chứng minh rằng AB ⊥ CD
HĐ của học sinh HĐ của giáo viên Ghi bảng
HĐTP1: +G/v yêu cầu tất cả h/s vẽ
+Tìm hiểu đề hình
+Vẽ hình A

D
B

HĐTP2:(10') C
Chứng minh AB ⊥ CD Gợi ý của giáo viên:
(HĐ theo nhóm để tìm ra +Muốn chứng minh
phương pháp chứng minh) AB ⊥ CD ta phải làm gì?
+Xét AB.CD A
+Giả thuyết của đề toán có
+H/s phát hiện tam giác ACD thể phân tích AB theo các
và tam giác BCD là 2 tam giác vectơ nào vuông góc CD
cân chung đáy CD.H/s lợi
B
dụng trung điểm J của đoan
CD D
và có
J
CD ⊥ AJ ; CD ⊥ BJ C
AB.CD = (JB − JA)CD =0
H/s kết luận : Ta có ∆ ABC = ∆ ABD(c, g , c)
⇒ BC = BD
HĐTP3: (5')cách khác để c/m Gọi J là trung điểm CD ta có
ý trên : BJ ⊥ CD
AJ ⊥ CD ( ∆ ACD cân tại A)
Có thể phân tích CD theo 2
vectơ nào ? AB.CD = ( JB − JA)CD
+H/s thảo luận và nhận xét có = JB.CD − JA.CD =0
thể phân tích CD theo 2 +H/s tìm cách giải khác:: Vậy
vectơ AC, AD Có thể phân tích BC theo 2 Kết luận AB vuông góc CD
vectơ nào?
AB.CD = AB.( AD − AC )
AB. AD = AB AD cos( AB; AD)
.
AB. AC = AB AC cos( AB; AC )
Vận dụng giả thuyết ta có kq

HĐ2: (10')Nếu I,J lần lượt là trung điểm của AB và CD chứng minh
IJ ⊥ AB; IJ ⊥ CD
HĐ của học sinh HĐ của giáo viên Ghi bảng
+HĐTP1: học sinh lấy 2 điểm
I,J trên hình vẽ và hoạt động A
theo nhóm nhỏ để tìm cách
c/m IJ ⊥ AB
I
+H/s thảo luận và nhận xét cần Gợi ý : I là trung điểm IJ
phải c/m tam giácJAB cân tai muốn c/m IJ ⊥ AB ta nghĩ B
J đến việc c/m điều gì?
+Nhận xét tam giác D
ABC,ABD là tam giác đều
J
suy ra BC=BD=a
C
+Nhận xét gì tam giác ADC
+CD= a 2 và BCD?
+ ∆ BCD vuông tại B A
+ ∆ BCD = ∆ ACD
AJ=BJ (vì 2 đường trung
tuyến tương ứng của 2 tam +Nhận xét gì về AJ và BJ I
giác bằng nhau)
suy ra được kquả B
HĐTP2: HĐ nhóm để tìm
phương pháp c/m IJ ⊥ CD D
+Tương tự như trên h/s dể
J
dàng phát hiện cần c/m ∆ ICD
C
cân tại I
+Nối IC,ID và có IC=ID
ta có kêt quả
 HĐ3:(10')
Vẫn giả thuyết như bài toán trên tính góc hợp bởi 2 đường thẳng IJ và AC
HĐ của học sinh HĐ của giáo viên Ghi bảng
HĐTP1: Thảo luận phương
pháp tính góc giữa 2 đường +Gọi 1 h/s nêu phương pháp
thẳng tính góc giữa 2 đường thẳng A

+Kẻ IL//AC vậy góc tạo bởi 2 +Dựng góc bằng góc tạo I
đường thẳng IL và IJ bằng góc bởi 2 đường IJ và AC
tạo bởi AC và IJ B

+Tính góc LIJ D

L
1 a
IL = AC = J
2 2 C
+
1 a
LJ = BD =
2 2
a2 a2 a2
IJ 2 = BJ 2 − BI 2 = − =
2 4 4
a
IJ =
2
+suy ra được góc LIJ bằng 600
HĐTP2:(Dùng cách khác để
tính góc trên)
+Góc giữa 2 đường thẳng IJ
AC.IJ và AC bằng bao nhiêu?
cos( AC ; IJ) =
AC . IJ +Tính góc giữa 2 đường
thẳng bằng tích vô hướng:

AC.IJ = AC.( AJ − AI) +Để tính được AC.IJ ta

a2 a2 phân tích như thế nào?
AC. AJ = ; AC. AI =
2 4
a2
AC . IJ =
4
1
cos( AC ; IJ ) =
2
Tacó kết luận
4/Củng cố dặn dò (5') :Phân biệt được góc giữa 2 đường thẳng và góc hợp bởi 2 vectơ chỉ phương của 2
đường thẳng đó và sự quan hệ của nó .Nắm được công thức tính góc giữa 2 đường thẳng nhờ tích vô
hướng .Về nhà ôn lại các phép toán vectơ
Về nhà làm bài tập còn lại trong sách giáo khoa