Tiết : CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP ÔN CHƯƠNG 4

*****
I)Mục tiêu :
* Kiến thức : Ôn tập, củng cố, khắc sâu, hệ thống các kiến thức, kĩ năng thộc phạm vi chương 4,
bao gồm các nội dung chính : giới hạn của dãy số, cấp số, giới hạn của hàm số, hàm số liên tục và sự
ứng dụng.
*Kĩ năng : - Tính được các giới hạn của dãy số dựa vào các định lí đã học.
- Thực hiện các phép biến đổi đại số để tính các giới hạn có dạng vô định.
- Chứng minh được hàm số liên tục hoặc không liên tục tại 1 điểm, liên tục trên 1 khoảng,
liên tục 1 bên.
- Ưng dụng của hàm số liên tục để chứng minh phương trình có nghiệm trên khoảng (a;b)
II) Chuẩn bị : Học sinh thuộc bài cũ, soạn bài tập ở nhà .
III) Phương pháp : Giáo viên cho từng cá nhân HS hoặc đại diện nhóm lên bảng trình bày,cả lớp
theo dõi, góp ý, bổ sung và đánh giá. Trong quá trình giải bài tập, GV có thể đặt câu hỏi gợi ý, hoặc
hướng dẫn để HS có thể tự làm .
IV) Tiến hành giải bài tập :
* Hoạt động 1 : Thực hành giải các BT về dãy số, cấp số.
Hoạt động của Hoạt động của HS Tóm tắt ghi bảng
GV
* Chia tử và * Chia tử và mẫu cho n3 55) a)
mẫu cho đại 1 3
2− 2 − 3
lương nào ? * Vì tử có giới hạn bằng 2>0, mẫu 2 n 3
− n − 3 n n = +∞
lim u n = lim = lim
*Giải thích tại có giới hạn bằng không và mẫu 5n − 1 5 1
−
sao giới hạn dương n2 n3
trên bằng (Vì giới hạn của tử bằng 2>0, giới hạn của
dương vô mẫu bằng 0 và mẫu dương với mọi n nguyên
cực ? dương)
*Biến đổi tử *Các nhóm tiến hành biến đổi và n 4 − 2n + 3
như thế nào sau cùng tính giới hạn. b) lim u n = lim
− 2n 2 + 3
cho hợp lí ?
2 3
n 4 (1 − 3
+ 4)
n n
= lim
− 2n + 3
2

2 3
2 1 1− 3 + 4
n 1− 3 + 4
2
n n −1
n n = lim =
= lim 3 2
− 2n 2 + 3 −2+ 2
n
* GV hướng * Một HS lên bảng làm d)Hướng dẫn :
dẫn cho cả lớp 8 7
3
n 9 + 8n 2 − 7 = n 3 3 1 + 7
− 9
n n
Kết quả : lim u n = +∞
* Gv cho học * A2-B2=(A-B)(A+B) 56a)Biến đổi u n = 3n − 1 − 2n − 1
sinh nhắc lại :
A2-B2 = ?
 ( 3n − 1 − 2n − 1)( 3n − 1 + 2n − 1)
=
( 3n − 1 + 2n − 1)
3n − 1 − (2n − 1) n
=
3n − 1 + 2n − 1 3n − 1 + 2n − 1
1
=
3 1 2 1
− 2 + −
n n n n2
Do đó : lim u n = +∞ (tử bằng 1>0, mẫu có
giới hạn bằng 0 và mẫu dương )
* nếu q có giá * Bằng 0 4
( )n −1
trị tuyệt đối 5
nhỏ hơn 1 thì 56b) Hướng dẫn : u n = 2
( )n + 3
lim qn = ? * Chia tử và mẫu cho cùng 5n 5
*Ta nên biến 1
đổi như thế Kết quả : lim u n = −
3
nào cho hợp
lí ?
* Biểu diễn u3, * u3 = u1.q2 57a)234u8 = 32u3
u8 theo u1 và * u8 = u1 . q 7
⇔ 243u1.q7 = 32u1.q2
q? * Vì nếu u1 = 0 thì suy ra u3 =0 (trái
* Tại sao u1 giả thiết u3 khác 0) ⇔ q5 = 32/243 (do u1 khác 0 )
phải khác 0 ?
⇔ q= 2/3

u1 u
S= ⇔ 35 = 1 ⇔ u1 = 81
b) 1− q 2
1−
3
*Theo hướng 1 1 1 1 1 1 1 1 1
* u n = ( − ) + ( − ) + ... + − 58) u n = + + ... +
dẫn của SGK 1 2 2 3 n n +1 1 .2 2 .3 n(n + 1)
ta biến đổi cụ 1 1 1 1 1 1
thể như thế = ( − ) + ( − ) + ... + ( − )
1 2 2 3 n n +1
nào ? 1 1
= 1− . Vậy lim u n = lim(1 − ) =1
n +1 n +1
*Hoạt động 2 : Giải các BT về giới hạn của hàm số :
Hoạt động GV Hoạt động của HS Tóm tắt ghi bảng
* Biến đổi căn *Nhân biểu thức liên hợp của tử 8 + 2x − 2 0
thức như thế cho cùng tửu và mẫu 59e) lim (dạng )
x →( −2 ) +
x+2 0
nào ?
( 8 + 2 x − 2)( 8 + 2 x + 2)
= lim +
x → ( −2 ) ( x + 2 )( 8 + 2 x + 2)
2( x + 2)
= lim +
x → ( −2 ) ( x + 2 )( 8 + 2 x + 2)
= lim + 2 x + 2 .( 8 + 2 x + 2) = 0.4 = 0
x → ( −2 )
* khi x dần tới * Bằng -x f) xlim ( x 2 + x − 4 + x 2 ) (dạng ∞ − ∞ )
âm vô cực thì → −∞

giá trị tuyệt x−4

= lim ( )
x → −∞
đối của x bằng x + x + 4 + x2
2

gì ? 4
1−
x −1
= lim =
x → −∞
1 4 2
− ( 1+ + + 1)
x x
* Hoạt động 3 :Giải các bài tập về hàm số liên tục :
Hoạt động GV Hoạt động của HS Tóm tắt ghi bảng
*Với x khác *Có, vì f(x) là hàm phân thức, liên 60) * Với x khác -2 thì hàm số liên tục (vì
-2, hàm số có tục trên các khoảng nó xác định hàm số phân thức liên tục trên các khoảng nó
liên tục xác định )
không ? Tại * Tại x= -2. Ta có :
sao ? x3 + 8 ( x + 2)( x 2 = 2 x + 4)
lim = lim
x → −2 4 x + 8 x → −2 4( x + 2)
1
= lim ( x 2 − 2 x + 4) = 3 = f ( −2)
x → −2 4

Vậy hàm số liên tục tại điểm x = -2.

Kết luận f(x) liên tục trên IR
* Tại sao f(x) * Vì các hàm số đa thức và phân 61)*Với x<2 , x>2 thì f(x) liên tục.
liên tục khi thức liên tục trên các khoảng nó *Tại x=2
x<2 và khi xác định f(x) liên tục tại x=2 ⇔ xlim f ( x ) = lim f ( x)
+ −
→2 x →2
x>2 ?
=f(2)
( x − 1)( x − 2)
⇔ lim− = lim+ ( mx + m + 1) =3m+1
x→2 x( x − 2) x →2

1 1
⇔ = 3m + 1 ⇔ m = −
2 6
1
Vậy m = − thì hàm số liên tục trên IR
6

*Đặt f(x) = ? *Đặt f(x) = x4-3x2+5x-6 62) Đặt f(x) = x4-3x2+5x-6

Học sinh tính f(1), f(2) xem dấu f(x) liên tục trên IR nên liên tục trên đoạn
của chúng có đối nhau hay không ? [1;2] .
Ta có : f(1).f(2)= (-3).8= -24 <0
Do đó tồn tại số c thuộc (1;2) sao cho f(c )= 0
Hay pt f(x)=0 có ít nhất 1 nghiệm thuộc (1;2)
*Hoạt động 4 : Củng cố : Sau khi giải xong các bài tập nói trên, chúng ta cần phải lưu ý tới các định
lí nào, các phép biến đổi đại số nào để khử dạng vô định? Cách chứng minh hàm số liên tục tại 1
điểm ? trên 1 khoảng ? Cách chứng minh phương trình f(x) = 0 có nghiệm trên khoảng (a;b) ?
* Dặn dò : Xem lại các bài tập đã giải, làm một số bài còn lại, làm bài tập trắc nghiệm khách quan
(trang 179). Chuẩn bị kiểm tra 1 tiết .