You are on page 1of 70

X

XỬỬ LÝ CTR CÔNG NGHI ỆP V


NGHIỆP VÀÀ CTR NGUY HẠI
HẠI

C ÁC PHƯƠNG PH
CÁC ÁP X
PHÁP Ử LÝ
XỬ

Nội dung

•Phương phá
pháp cơ họ
học
•Phương phá
pháp hó
hóa họ
học và
và hóa lý
•Phương phá
pháp nhiệ
nhiệt
•Phương phá
pháp ổn đị
định hó
hóa rắ
rắn
•Bãi chôn lấ
lấp
•Phương phá
pháp sinh họ
học
•Khả
Khả năng áp dụ
dụng cá
các kỹ
kỹ thuậ
thuật xử
xử lý

1
Xử lý cơ học

Chuẩn bị cho các quá trình xử lý


tiếp theo:
•Giả
Giảm kí
kích thướ
thước: dùng búa
đập, kéo hoặc máy nghiền
•Phân loạ
loại: theo khối lượng,
theo kích thước hoặc theo từ
tính (chủ yếu là tách KL).
•Nén: gia tăng khối lượng riêng
của các loại vật liệu.

Xử lý cơ học

Tuyể
Tuyển chấ
chất thả
thải: dùng để tái sinh CTR của công nghiệp khoáng
sản, tro nhiên liệu, hỗn hợp chất dẻo, xỉ luyện kim màu:
•Tuyể
Tuyển trọ
trọng lự
lực.
•Tuyể
Tuyển từ
từ.
•Tuyể
Tuyển điệ
điện.
•Tuyể nổi: tuyển các phế liệu riêng biệt như xỉ luyện kim
Tuyển nổ
•Một số phương pháp tuyển đặc biệt khác

2
Quá trình hoá lý
Phương pháp lý học

Chất thải nguy hại SCR Lọc


Lắng Màng
Hấp phụ
Chất rắn

Chất lỏng
Phương pháp hóa học

Chất thải nguy hại Chất thải ít độc hơn

Hóa chất

Dòng thải Dạng


Ăn mòn
Cyanua
hóa
Dung môi clo

Dung môi khác

CHC clo hóa

PCBs

Dd chứa KL

Dd chứa CHC

Dd họat động

Đất ô nhiễm

Lỏng

Rắn/bùn
CHC khác

Dầu thải

Khí
Phương pháp
xử lý hóa lý

Hấp phụ x x x x X
Chưng cất X x X x X
Phục hồi dd x x
điện phân
Thủy phân x x x
Trao đổi ion x x x x
Chiết xuất dung X X X X x x
môi
Màng x x x
Sục khí và sục X X X X x x
hơi
Bốc hơi X X X x
Đông lạnh x X x X x x x 6

3
Tách khí
Vòi phun
•Chủ yếu được dùng để cải tạo nước
đất hoặc xử lý nước ngầm bị
nhiễm VOC

Phương trình cân bằng vật


chất:
Qw(Cv-Cr) = QA(Ar-Av)
Qw, QA: lưu lượng nước
và khí, m3/s
C, A: nồng độ ô nhiễm
Dòng vào
trong nước và khí, kmol/m3

•Ví dụ: xử lý nước ngầm nhiễm Máy thổi


VOC với nồng độ 200 mg/L khí

Thiết kế

D: 0.5 - 3m
H: 1 - 15 m
Tỷ lệ lưu lượng không khí/nước = 5-102
Độ sụt áp: 200-400 N/m2/m cao.
Nhược điểm: chỉ chuyển chất ô nhiễm từ lỏng sang khí và phải
xử lý sơ bộ nước thải

4
Tách khí bằng dòng hơi mang nhiệt
Khử chất hữu cơ tan trong nước.

Khí ra

Nước sau
tách khí

Hơi nước
Dòng vào

Các phương trình thiết kế cơ bản

Định luật Henry:


pa = H.Cl
•pa: áp suất riêng phần khí
•H: hằng số Henry
•Cl: nồng độ trong pha lỏng

•Cân bằng khối lượng:


F.CA,F = B.CA,B + DCA,D + OCA,O
•F:lưu lượng khối lượng
•CA,-: nồng độ A trong các dòng khác nhau:
•B, D, O: lưu lượng khối lượng dòng đáy, dòng hữu
cơ được tách, khí ra.

10

5
Các phương trình thiết kế cơ bản

Phương trình truyền khối


Truyền khối ở mâm (n+1)
GYA,n + LXA, n+2 = GYA,n+1 + LXA, n+1
•G: khối lượng mol dòng hơi (mol/h)
•L: khối lượng mol dòng lỏng (mol/h)
•YA: nồng độ mol A trong pha khí (mol/mol)
•XA: nồng độ mol A trong pha lỏng (mol/mol)

11

Hấp phụ bằng than họat tính

GAC dùng để khử


chất hữu cơ

12

6
Lý thuyết truyền khối
Các giai đoạn truyền khối:
Khuếch tán màng (bên ngoài)
Khuếch tán qua lỗ rỗng hoặc bề mặt (bên trong)
Phản ứng trên bề mặt

13

Lý thuyết truyền khối

Phương trình đường đẳng nhiệt Freundlich


•q=Kf.C1/n (hoặc q=Kf.Cn)
•q: nồng độ trong pha rắn (mol/g…)
•C: nồng độ tương ứng trong pha lỏng (mol/l…)
•Kf và 1/n: hằng số thực nghiệm

Phương trình đường đẳng nhiệt Langmuir


•q=(Qmax.KL.C)/(1+KLC)
•Qmax:nồng độ bề mặt tối đa
•KL: hằng số

14

7
Đường cong hấp phụ

15

Kiểu thiết bị GAC

a) Xuôi dòng dãy hộp b) Xuôi dòng song song


c) Tầng hấp phụ chuyển động d) Ngược dòng dãy hộp (lơ lửng)

16

8
Thiết kế cột GAC

1. Kiểu thiết bị
2. Thời gian tiếp xúc
3. Tỷ lệ chiều cao/đường kính > 4:1
4. Tải trọng thuỷ lực = 80- 400L/m2.ph
5. Trở lực ⇒ giảm áp lực
6. Dung lượng hấp phụ ⇒ đường đẳng nhiệt
7. Yêu cầu tái sinh
8. Loại than

17

Oxy hóa hóa học

•Các chấ
chất đượ
được oxy hoá
hoá: VOC clo hoá, mercaptan, phenol, CN-
hoá: O3, H2O2, Cl2, UV/O3/H2O2
•Tác nhân oxy hoá
•Xử lý: chất thải lỏng nguy hại, hoặc đất bị nhiễm bẩn
•Đặc trưng bởi thế oxy hoá khử

RT ⎛ Π ( san _ pham) x ⎞
E = Eo − ln⎜⎜ ⎟
y ⎟
nF ⎝ Π (chat _ phan _ ung ) ⎠

•E: thế oxy hóa khử, V Eo: thế oxy hóa khử ở điều tiêu chuẩn, V
•R: hằng số T: nhiệt độ
•n: số e trao đổi F: hằng số Faraday
18

9
Các phản ứng oxy hoá thường gặp

NaCN + O3 = NaCNO + O2 CH3CHO + O3 = CH3COOH + O2


NaCN + H2O2 = NaCNO + H2O CH2Cl2+2H2O2=CO2+2H2O+2HCl
H2O2 + H2S = 2H2O + S CH2O +1/2O2 = CO2 + H2O
4 H2O2 + S2- = SO42- + 4H2O 2CN- + O2 = 2CNO-
2Fe2+ + HOCl + 5H2O =
2Fe(OH)3 + Cl- + 5H+ Khử
Khử
NaCN + Cl2 = CNCl + NaCl 3SO2 + 3H2O = 3H2SO3
CNCl + 2NaOH = NaCNO + H2O H2SO3+2CrO3 = Cr2(SO4)3+3H2O
+ NaCl
2NaCNO + 3Cl2 + 4NaOH = 6FeSO4 + 6H2SO4 + 2CrO3 =
N2 + 2CO2 + 6NaCl + 2H2O 6Fe2(SO4)3 + Cr2(SO4)3 + 6H2O
4KMnO4 + 3H2S = 2K2SO4+S NaBH4 + 8Cu+ + 2H2O = 8Cu +
+3MnO + MnO2 + 3H2O NaBO2 + 8H+
19

Thiết kế

•O3: mạnh, khử hầu hết các chất hữu cơ độc hại. Tuy nhiên, O3 có
chi phí đắt và khó vận hành

•H2O2: tạo OH·


OH· + RHFe2+ = R· + H2O + Fe2+
R· + H2O2Fe2+ = OH· + ROH + Fe2+
R· : gốc hữu cơ hoạt động

•Clorine:
Clorine: thường áp dụng trong xử lý chất thải lỏng.
CN- + OCl- = CNO- + Cl-

20

10
Dòng siêu tới hạn (supercritical fluids)

• Để trích ly hoặc oxy hoá CHC ở nhiệt độ cao và áp suất cao.


• Nhiệt độ: 600-650oC, thời gian lưu: <1phút.

21

Áp dụng dòng siêu tới hạn để khử CHC


Hợp chất Nhiệt Thời Hịêu Hợp chất Nhiệt Thời Hịêu
độ, gian, suất, độ, gian, suất, %
oC phút % oC phút
Cyclohexan 445 7 99.97 Biphenyl 450 7 99.97

o-Xylene 495 3.6 99.93 1,1,1- 495 3.6 99.99


trichloroethane
1,2-ethylene 495 3.6 99.99 1,1,2,2-tetrachloro 495 3.6 99.99
dichloride ethylene
o- 495 3.6 99.99 Hexachlorocyclope 488 3.5 99.99
Chlorotoluene ntadiene
1,2,4-trichloro 495 3.6 99.99 4,4- 500 4.4 99.993
benzene dichlorobiphenyl
DDT 505 3.7 99.997 PCB 1234 510 3.7 99.99

PCB 1254 510 3.7 99.99 Methyl ethyl 460 3.2 99.96
ketone
Dextroxe 440 7.0 99.99 2,4-Dinitrotoluen 574 0.5 99.9998

22

11
Quá trình màng

•3 quá trình màng: điện giải, RO và UF


particle
macromolecule

Fluid flow Concentrate

membrane pore Permeate

23

Áp suất qua màng

⎡ Pf − Pc ⎤
Ñoái vôùi doøng chaûy ngang: Ptm = ⎢ ⎥ − Pp
⎣ 2 ⎦
• Ptm – Gradient aùp suaát qua maøng, kPa Pf = AÙp suaát doøng vaøo, kPa
• Pc = AÙp suaát doøng ñaäm ñaëc, kPa Pp = AÙp suaát doøng thaám, kPa

Toång toån thaát aùp löïc qua maøng: P = Pf − Pp


Toång löu löôïng thaám : Q p = Fw × A

• Qp – Löu löôïng doøng thaám, kg/s A = Dieän tích maøng, m2


• Fw = Doøng thaám qua maøng, kg/m2.s Pp = AÙp suaát doøng thaám, kPa

24

12
Các loại màng

25

Ví dụ 1. Tách PCBs từ dầu thải

Dung môi và chất tan


Nước Dung môi
Extractor Thu hồi
trước xử lý

Sản phẩm tinh lọc Dung môi Chất tan

Khử dung môi

Nước sau xử lý
•Gồm các bước sau:
• Chiết xuất PCB bằng dung môi di-methylformaldehyde
• Cô đặc PCB
• Dung môi được chưng cất và tuần hoàn 26

13
Ví dụ 2. Khử Cr6+
Phương trình cơ bản:
3SO2 + 3H2O = 3H2SO3
H2SO3 + 2CrO3 = Cr2(SO4)3 ↓+ 3H2O
Tác chấ
chất kết tụ

Chấ
Chất thả
thải nguy hại Chấ
Chất lỏng

Kết tủa

Kết tủa bằng OH- hoặc S2- cũng được áp dụng với kim loại.
27

Ví dụ 3. Trung hoà dòng thải

Tác chấ
chất
Tác chấ
chất

CT
nguy hại T ác t
chất chấ
Tác
Tác chấ
chất CT
nguy CT ại
CT hại yh
CT ngu
nguy hại nguy hại

Ứng dụng:
ng: nước thải pH cao hoặc thấp
Tác chấ hoà: đá vôi, Na2CO3, H2SO4.
chất trung hoà
28

14
Phương pháp nhiệt

•Giảm thể tích chất thải, thu nhiệt, tro.


•Giảm nguy cơ rò rỉ
•Tiết kiệm diện tích
•Tuy nhiên có thể gây ONKK

29

Xử lý chất thải bằng pp nhiệt

•Nguy hại sinh học


•Khó phân huỷ sinh học, bền vững
•Dễ phát tán, bay hơi
•Điểm nóng chảy dưới 40oC
•Dễ rò rỉ
•Chứa halogen, Pb, Hg, Cd, Zn, N, P, S.

30

15
Các tiêu chuẩn lò đốt

DRE =
(Wi − Wo ) ×100%
Hiệ
Hiệu suấ
suất khử
khử:
Wi
Wi, Wo: khối lượng CHC nguy hại dòng vào và ra.

Phá
Phát thả
thải khí
khí: SOx, hạt lơ lửng (SPM), dioxin

31

Quá trình đốt

Là quá trình oxy hoá CHC ở nhiệt độ cao.


Giá
Giá trị
trị nhiệ
nhiệt thự
thực củ
của hh chấ
chất thả
thải:

NHVhh = ∑ X i NHVi
i =1
NHVi: nhiệt các chất thành phần
Xi: tỷ lệ các thành phần

Nhiệ
Nhiệt độ
độ đố
đốt:

( )
t o F = 60 +
[
NHV
( ) ]
0.7 1 + (1 + EA) 2.68 ×10 − 4 ( NHV )
EA: nhiệt lượng của KK thừa: 0.7 kJ/kg.oF
Nhiệt độ kk: 60oF 32

16
Quá trình đốt – Nguyên tắc 3T

Time Temperature Turbulence


Thời gian Nhiệt độ Độ xáo trộn

Đốt hoàn toàn


33

Quá trình truyền nhiệt

Các chế độ truyền nhiệt:


• Đối lưu (convection)
• Dẫn nhiệt (conduction)

• Bức xạ (radiation)

Ở to thấp, dẫn nhiệt và đối lưu chiếm ưu thế.


Ở to cao, bức xạ chiếm ưu thế

34

17
Vận hành lò đốt

Thành phần chất thải Sản phẩm

35

Cấu tạo lò đốt

Chất thải (CT)

Chuẩn bị CT Cấp vào tbị Lò đốt

Thải bỏ tro

Ống khói Khử khí axit Khử bụi Làm lạnh khí

Xử lý tiếp
36

18
Chuẩn bị chất thải

Chắ
Chắn rá
rác: Tránh nghẹt ống

Nghiề
Nghiền cắ
cắt: Kiểm soát kích thước hạt

Hoà
Hoà trộ
trộn: Nhằm đạt giá trị nhiệt thực

Đốt: Nhằm đạt độ nhớt yêu cầu

37

Thiết bị cấp chất thải

Khí
Khí Đầu đốt, vòi phun

Chấ
Chất Injector/đầu đốt hơi hay air
lỏng dễ
dễ atomized
chá
cháy

Nướ
Nước
Đầu đốt
thả
thải

Dung Injector/đầu đốt hơi hay air


atomized
môi
38

19
Thiết bị cấp chất thải

CTR
Cấp thủ công sau nghiền
nói chung cắt/ đóng gói

Nhự
Nhựa Thiết bị cấp bằng trọng lực
đườ
đường sau khi nghiền
rắn

Thiết bị cấp bằng trọng lực


Bột/
sau khi nghiền
bánh

Bơm trục vít sau khi tách


Bùn nước

39

Thông số thiết kế lò đốt

•Thể tích buồng đốt


•Nhiệt độ
•Lượng khí cấp
•Khuấy trộn
•Thời gian lưu

Nhiệ
Nhiệt lượ
lượng tạ
tạo thà
thành:

Q tao_thanh = enthapy × Vkhi nhien _ lieu + enthapy hoi_nuoc + buc _ xa

Nhu cầ
cầu nhiên liệ
liệu = Qtao _ thanh − Qcap

40

20
Thông số thiết kế lò đốt

Tốc độ
độ sinh nhiệ
nhiệt: 0.56-0.94 GJ/h/m cao
Buồ
Buồng đố
đốt sơ bộ
bộ (buồ
(buồng 1) được phân chia sao cho buồng
đốt sau đạt giá trị TB của khoảng trên.
Buồ
Buồng đố
đốt sau (buồ
(buồng 2): hiệu chỉnh tổng dòng khí vào để
đạt được nhiệt độ vùng đốt trong thời gian lưu là 2s.

Buồng đốt 1 không đủ thời gian lưu, độ xáo trộn và nhiệt độ để


phân huỷ hoàn toàn CHC.
Buồng 1: 700-815oC → nóng chảy chất vô cơ.
Buồ
Buồng 2: 980-1200oC→oxy hoá hoàn toàn CHC
Buồ
Vận tố
tốc dòng khí
khí thiế
thiết kế
kế: 4.5-8 m/s

41

Thu hồi năng lượng


Hơi

Mục đí
đích: Hỗn
hợp
•Tận dụng nhiệt lượng nước
•Hạ nhiệt độ khí thải + hơi

Biệ
Biện phá
pháp tá
tái sử
sử dụng:
•Dùng trong nồi hơi
•Đốt khí trước khi vào buồng đốt
•Gia nhiệt khí thải sau xử lý bụi
ướt
Nước
Khí

42

21
Kiểm soát ô nhiễm không khí

• Quá trình đốt sẽ tạo ra các chất ô nhiễm không khí


• Sản phẩ
phẩm củ
của quá
quá trì
trình đố
đốt: hơi nước, CO2, mồ hóng, bụi, khí
acid (NOx, SOx), KL nặng (Pb, Cd, Hg), PAH, tro
• Nhiệ
Nhiệt độ
độ: khí thải <300oC
• Hệ thố
thống là
làm sạ
sạch khí
khí:
• Khử bụi
• Khử khí acid: HCl, SO2, HF.

43

Thiết bị khử bụi

•Phương phá
pháp khô:
khô nén, phân tách ly tâm, lọc sợi, lọc tĩnh điện.
•Phương phá
pháp ướ
ướt: tháp mâm và tháp đệm, cyclone ướt, ống
ventury, tháp hấp thu, thiết bị ion hoá tĩnh điện ướt (electrostatic-
wet ionizer)

Cyclone Buồng lắng bụi


44

22
Thiết bị khử khí acid

•Phương phá
pháp khô: tháp hấp phụ.
•Phương phá
pháp ướ
ướt: hấp thụ, thiết bị tiếp xúc ướt

Scrubber Tháp hấp thụ 45

Vận hành lò đốt

Kiể
Kiểm soá
soát cá
các yế
yếu tố
tố: dòng vào, lượng khí dư, nhiệt
độ, sự phát thải
Các phương phá
pháp vậ
vận hà
hành lò đố
đốt:
•Lò đốt kiểu Grate: dùng cho chất thải có kích thước lớn và
không đồng nhất, không dùng cho xử lý CT nguy hại
•Lò đốt kiểu Hearth: thường dùng xử lý CTNH hoặc CTCN.

Phân loạ
loại:
•Quy mô lớn
•Kết hợp với các công trình nhiệt của nhà máy
•Kết hợp với lò đốt có sẵn
•Quy mô nhỏ
46

23
Hệ thống lò quay (Rotary Kiln Incinerator System)

47

Hệ thống lò quay (Rotary Kiln Incinerator System)

• Hình trụ, refractory-lined shell, đặt dốc.


• Lò chuyển động quay nhằm tạo đk tiếp xúc giữa chất
thải và kk.
• Hệ thống bao gồm:
•Hệ thống cấp chất thải
•Lò đốt thùng quay
•Hệ thống cấp nhiên liệu
•Buồng đốt sau
•Hệ thống kiểm soát ONKK

• Thích hợp xử lý nhiều loại chất thải.

48

24
Hệ thống lò quay (Rotary Kiln Incinerator System)

•Đường kính: 1.5-4m


•Chiều dài: 3-9 m
•Vận tốc quay: 5-25 cm/s
•Thời gian lưu (solid retention time):

0.19 L
θ=
NDS
•θ: Thời gian lưu (phút) L: chiều dài (m)
•N: vận tốc quay (vòng/phút) S: độ dốc (m/m)
•D: đường kính (m)

49

Hệ thống lò quay (Rotary Kiln Incinerator System)

•Điề
Điều kiệ
kiện vậ
vận hà
hành:
•Nhiệt độ: 800-1600oC
•Có refractory-lined
•Thời gian lưu:
•Chất rắn: 0.5-2 giờ
•Khí: 2s

•Ưu điể
điểm: xử lý nhiều loại chất thải, to xử lý lên đến 1600oC, có thể
vận hành liên tục hay từng mẻ.
•Nhượ
Nhược điể
điểm: cần kỹ thuật cao, chi phí duy tu bảo dưỡng cao, gây ô
nhiễm không khí, trong thùng có sự va đập của chất rắn nên dễ bị
mài mòn.

50

25
Lò đốt nhiều ngăn (Multiple Chamber Incinerator)

•Lò đốt được ngăn thành nhiều buồng đốt bằng các
vách ngăn, buồng sau cùng là buồng đốt sau.
•CTR được cho vào ở cửa trượt ở buồng đốt sơ cấp.
•Chất lỏng được bơm vào bằng các vòi phun.
•Ưu điể
điểm: đơn giản, CP vận hành thấp, hiệu quả cao,
dễ kiểm soát chất thải, xử lý được nhiều loại.

51

Lò đốt tầng sôi (Fluid Bed Incinerator)

•Đặc trưng:
trưng: trong vùng đốt
có các hạt vật liệu ở trạng Cấp cát
thái tầng sôi (thực hiện
bằng dòng kk chuyển
động lên trên).
•CT được đưa vào từ đáy Khí ra
Dòng
của lớp vật liệu. khí Chất thải
vào
•Vật liệ
liệu: cát, đất, đá vôi,
alumina, oxit sắt, Na2CO3,
chất xúc tác.
tro

52

26
Lò đốt tầng sôi (Fluid Bed Incinerator)

•Các hạt thoát khỏi tầng sôi sẽ được giữ lại ở cyclone
hay scrubber ở phía trên.
•Mục tiêu của lớp tầng sôi: tăng cường khuấy trộn và
trao đổi nhiệt tức thời.
•Vật liệu chọn dựa trên các tiêu chí:
•Tối ưu chế độ khuấy trộn
•Khả năng làm sạch (scrubbing capacity)

•Khả năng làm xúc tác

53

Lò đốt tầng sôi (Fluid Bed Incinerator)


Khí/tro

Cát Chiều cao


bảo vệ
Đầu đốt
Chất thải

Tầng cát
lơ lửng
Lớp rỗng

Không khí Khởi động đầu đốt preheat

54

27
Lò đốt tầng sôi (Fluid Bed Incinerator)
•Thích hợp với các chất:
•Giá trị nhiệt lượng 930-42000 kJ/kg
•Độ ẩm từ 0-90%
•Thời gian lưu: 5-8s
•Nhiệt độ: 760-870oC
•Ưu điểm:
•Giá trị nhiệt cao, nhiệt phân bố đều, trung hòa các sản phẩm
trung gian, chi phí bảo trì thấp.

•Nhược điểm:
•Nhiệt độ tương đối thấp → cần buồng đốt sau
•Một số chất thải có thể phản ứng với hạt vật liệu
•Không thích hợp với chất thải có kích thước lớn, nhựa, hắc ín,
không đồng nhất. 55

Công nghệ đốt tầng sôi có tuần hoàn


(Circulating Fluid Bed Technology)

•Cyclone được đặt ở đầu ra


buồng đốt nhằm tuần hoàn
vật liệu
• Vận tốc khí: 3-9m/s
• Độ xáo trộn cao
• Nhiệt độ phân bố đều
• Thời gian lưu vật liệu lâu
• Không cần dùng tháp hấp phụ
phía sau vì đá vôi hoặc Na2CO3
có thể được thêm vào trong
buồng đốt khử khí axit.

56

28
Lò đốt Plasma (Plasma incinerator)

•Nhiệt phân chất thải bằng hồ quang điện


•Nhiệt phân: chuyển hóa chất hữu cơ không bền vững thành
các thành phần khí, lỏng, rắn.
•Nhiệt độ: hơn 2760oC
•Hình thành H2, N2, HCl, C, CO2, CH4, C2H2.

57

Lò đốt phun chất lỏng (Liquid Injection Incinerator)

•Phun chất lỏng ở áp suất 3.5-7 kPa


•Nhiệ
Nhiệt độ đốt: 800-1600oC
độ lò đố
•Chất lỏng phải được chuyển thành các hạt khí (hơi)
có kích thước nhỏ 40-100µm.
•Thờ
Thời gian lưu:
lưu: 0.5-2s
•Thiết kế cần lưu ý các đặc điểm của chất thải:
•Thành phần hóa học, nhiệt lượng, độ nhớt, tính ăn mòn,
họat tính, khả năng polymer hóa, hàm lượng tro, nhiệt độ
chảy tro.

58

29
Lò đốt phun chất lỏng (Liquid Injection Incinerator)

•Ưu điể
điểm: có thể xử lý nhiều loại bùn, dung dịch, đơn giản, chi phí
thấp, không cần xử lý tro.
•Nhượ
Nhược điể
điểm: nghẹt đầu đốt, không áp dụng với chất rắn 59

Lò đốt di động (Mobile Incinerator)

Chất thải
nguy hại
Khí thải nguy hại

Khí thải: xử lý
Tro: xử lý/ /tái sử dụng
tái sử dụng

60

30
Ổn định hóa rắn

•Hoá
Hoá rắn (solidification): thêm vật liệu vào để tạo
thành khối rắn, bao gồm:
•Cố định hoá (immobilization)
•Cố định hoá học (chemical fixation)
•Tạo hạt (encapsulation)

•Ổn đị
định (stabilization): chuyển hoá hoá học từ
dạng không bền sang dạng bền hơn.

61

Kỹ thuật cố định (Immobilization Techniques)

•Lý họ
học:
•Tạo hạt (encapsulation):
•Lớn (macro)
•Nhỏ (micro)

•Đóng gói (embedment)

•Hoá
Hoá học:

62

31
Kỹ thuật cố định (Immobilization Techniques)

•Silicate hoá
hoá (Vitrification)

63

Quá trình và chất kết dính

•Vô cơ •Chấ
Chất kế
kết dí
dính vô cơ
•Bê tông hoá
•Xi măng porland
•Nhôm hoá hoặc
•Đá vôi
silica hoá
(pozzolanic) •Tro bay
•Hiệu ứng Ettringite •Kết hợp

•Hữu cơ •Chấ
Chất kế
kết dí
dính hữ
hữu cơ
•Thermoplastic (nhựa •Nhựa đường, Polyester, PE,
chảy) Polybutadien, epoxit, urea
•Thermosetting (nhựa formaldehyde, acrylamide.
phản ứng nhiệt)

64

32
Các chỉ tiêu thí nghiệm

Vật Lý:
•Độ ẩm, cỡ hạt, trọng lượng riêng, SS, hàm
lượng nước, KL riêng đổ đóng, độ thấm, độ
rỗng, độ bền

Hoá
Hoá học:
•pH, thế oxy hoá khử, dầu mỡ, độ dẫn điện, TOC, độ kiềm, TDS, KL.

Nướ
Nước rò rỉ
rỉ:
•Toxicity Characteristic Leaching Procedure (TCLP)
•Extraction Procedure Toxicity Test
•TCLP Cage modification
•Multiple Extraction Procedure (MEP)

65

Xử lý sơ bộ trước khi đóng rắn

•PP cơ họ
học: khử SS, bổ sung tác chất.
•PP hó
hóa họ
học:
•Khử Cr6+ thành Cr3+
•Chuyển hóa cyanua và đuổi ammonia.
•Chuyển Ni hòa tan thành ion Ni
•Khử muối Na2SO4

•Đối vớ
với chấ
chất hữ
hữu cơ:
cơ: khử bằng nhiệt, oxy hóa hóa
học, chiết xuất, phân hủy sinh học.

66

33
Lọai Kỹ thuật đóng rắn
chấ
chất Bằng ximăng Bằng vôi Nhựa chịu Polymer Silica hóa Đóng gói
thả
thải nhiệt hữu cơ
Hữu cơ
Dung môi Cản trở Cản trở Bay hơi do Cản trở một Phân hủy ở Phải được
hữu cơ và Thóat ở dạng Thóat ở nhiệt số polymer nhiệt độ cao hấp phụ vào
dầu hơi dạng hơi chất rắn
Chất rắn Tốt Tốt Có thể làm Cản trở một Phân hủy ở Tương thích
hữu cơ chất kết dính số polymer nhiệt độ cao
Vô cơ
Chất thải Ximăng trung Tương thích Trung hòa Tương thích Trung hòa Trung hòa
axit hòa axit trước khi kết trước khi kết trước khi kết
hợp hợp hợp
Chất oxy Tương thích Tương thích Cháy, phá vỡ Phá vỡ cấu Phản ứng Phá hỏng vật
hóa cấu trúc trúc liệu
SO42- Cản trở Tương thích Phá vỡ cấu Tương thích Tương thích Tương thích
trúc
Halogen Cản trở Dễ bị rò rỉ Dehydrat Tương thích Tương thích Tương thích
hóa
KL nặng Tương thích Tương thích Tương thích pH thấp hòa Tương thích Tương thích
tan KL
Chất Tương thích Tương thích Tương thích Tương thích Tương thích Tương thích
phóng xạ
67

Ứng dụng
Chấ
Chất kế
kết dí
dính Chấ
Chất ô nhiễ
nhiễm Dạng xử
xử lý
Bitumen Xăng dầu Đất
Chất đông tụ hoá học Dầu Bùn
Tro bay Phenol Bùn
Đá vôi, tro bay Phenol, CHC Bùn
Bụi lò nung Dầu, cresote Bùn
Đá vôi, bụi lò nung PCBs, dioxin Bùn
Đá vôi + nucleophilic PCB Đất
Xi măng porland Latex, phenol Bùn, bã thải
Chất hữu cơ Kepone Trầm tích
Xi măng + sét Phenol Bùn, dd
Xi măng + tro bay Phenol Bùn
Xi măng + bụi lò nung + tác chất Thuốc trừ sâu Bùn
Xi măng + polymer Dầu, vinyl clorua, ethylene Bùn
cloride
Xi măng + silicat Kepone, phenol Bùn, trầm tích
Có gốc S Kepone Trầm tích
Bentonite Phenol + phenol clo hoá Đất 68

34
Ứng dụng

•Xử lý chất thải gia công kim loại, dòng thải axit chứa
chì, nước chảy ra từ mỏ, bùn XLNT, chất thải của quá
trình xử lý khí thải.

69

Quá trình sinh học – Định nghĩa

– Vi sinh tự
tự dưỡ
dưỡng: sử dụng CO2 làm thức ăn, tổng
hợp tế bào.
• Vi sinh quang tự dưỡng: dùng ánh sáng làm nguồn năng
lượng.

• Vi sinh hóa tự dưỡng: sử dụng năng lượng từ các phản


ứng oxi hóa khử các hợp chất vô cơ.

– Vi sinh dị
dị dưỡ
dưỡng: sử dụng C hữu cơ làm nguồn
thức ăn
• Vi sinh quang dị dưỡng

• Vi sinh hóa dị dưỡng

70

35
Quá trình sinh học – Vi sinh vật

– Vi khuẩ
khuẩn (bacteria)

– Nấm (fungi)

– Tảo (algae)

– Nguyên sinh vậ
vật (prozotoza)

71

Các yếu tố ảnh hưởng

– Độ ẩm: vì nước chiếm 75-80% trong tế bào, nên độ


ẩm rất cần thiết cho sự phát triển của vi sinh.

– Nhiệ
Nhiệt độ
độ: tốc độ phản ứng sinh học tăng khi nhiệt
độ tăng.

– pH: pH tối ưu là 5-9.

– Dinh dưỡ
dưỡng vô cơ:
cơ:
• Đa lượng: P, N.

• Vi lượng: Na, S, K, Ca, Mg, Fe, kim loại vết.

72

36
Hệ thống Xử Lý Chất Lỏng thông thường

Hóa chất Hóa chất

Trữ
Trữ và
và Xử
Xử lý Tách Tạo
Tạo điều Xử
lý Tách điều Xử lý

điều
điều hòa
hòa hóa
hóa lý rắn kiện sinh
lý rắn kiện sinh học
học
Kết tủa Lắng Châm dd
Oxy hóa Tuyển nổi Chỉnh pH
Thủy phân

Dòng ra
Xử
Xử lý
lý bậc
bậc Tách
Tách
cao
cao rắn
rắn
MF Lắng
Hấp phụ Lọc
Trao đổi ion Tuyển nổi

Khử nước
Đóng rắn
Xử
Xử lý
lý bùn
bùn Thiêu đốt
73

Hệ thống sinh trưởng lơ lửng


Nước thải
Beå Laéng Biogas

Vaøo
khử khí

Ra

Buøn tuaàn hoaøn


lắng

Xöû Lyù
Lyù
buø
buøn

Hiếu khí Kỵ khí

Thích hợp xử lý khi nồng độ TOC cao, có thể lên đến 5000 mg/L

74

37
Hệ thống sinh trưởng bám dính
Biogas

ra

doøng
tuaàn hoaøn

vaøo

Lọc kỵ khí RBC

Nồng độ sinh khối cao → thời gian lưu bùn dài, tỷ lệ F:M thấp, ít
chịu ảnh hưởng của độc chất.
75

Ví dụ. Hệ thống bể phản ứng hiếu khí gián đoạn


Cấp nước
Dòng vào: 660
mg/L thuốc trừ Pha chờ Sục khí
sâu 2,4-D và 270
mg/L fructose.
Thời gian cấp
nước:
Nhanh: 20’
Rút nước Lắng
Chậm: 6-24h
Thời gian pứ:
không đổi Khí
Thời gian rút
nước: 30 phút
Dòng ra
Thể tích trao đổi:
50%
Hiệu quả: trên
88%

76

38
Hệ thống EX SITU
Các bước xử lý sơ bộ trước khi vào hệ thống EX
SITU:
Điều hòa: ổn định lưu lượng và tải lượng
Xử lý hóa học: thông thường kết tủa độc tố kim loại, phá vỡ
nhũ tương.
Phân tách lý học: lắng các kết tủa kim lọai, tuyển nổi.
Tạo điều kiện: châm dinh dưỡng và hiệu chỉnh pH.

Trong khi xử lý có thể có các quá trình sau:


Phân hủy sinh học
Bay hơi
Hấp phụ

77

Hệ thống EX SITU – Xử lý pha bùn (slurry phase treatment)

Bùn/Đất ô nhiễm được trộn với chất lỏng sạch


hoặc ô nhiễm để hình thành hh
Có thể thực hiện bằng bể phản ứng hoặc hồ.
Xử lý chất khó phân huỷ sinh học trong đất: dầu,
PAH, thuốc trừ sâu, clorophenol.
Chi phí xử lý rất cao → không được ưa chuộng.
Diễn ra tương tự quá trình sinh học lơ lửng ngoại
trừ việc sinh khối không được tuần hoàn và chất
rắn thường là trơ.
Các bước xử lý cơ bản: khuấy trộn, sục khí, nhả
hấp, phân huỷ sinh học.
78

39
Ví dụ:
Tốc độ phân huỷ α-HCl trong đất bị ô nhiễm (chứa
400ppm α-HCl ) là 32 mg/kg đất/ngày. Tốc độ phân
huỷ α-HCl theo đơn vị (ngày-1) là bao nhiêu?

79

Giải
Nồng độ α-HCl trong đất là:
C = 400 ppm = 400 mg α-HCl /kg đất
k = 30 mg α-HCl /kg đất /ngày
Chuyển đổi đơn vị:
k’ = k/C = 30 mg α-HCl /kg đất /ngày / 400 mg α-
HCl /kg đất = 0,08 (ngày-1)

80

40
Hệ thống EX SITU – Xử Lý Dạng rắn và hơi
Thường dùng để xử lý đất bị nhiễm dầu.
Tận dụng hệ vi sinh trong đất để phân huỷ chất ô
nhiễm ở tầng đất nông.
Các quá trình chuyển hoá của CON trong đất

ọc
n
io

h
on

/h uỷ
h
i


h
a

ơi
đổ

P hụ
ti

oc h
n
tủ
g
a

ra
h

đị
n

h n
p
tủ

ao

ay
ết
u

s. hâ
ig

ấp

Tr
Tr
ết

M
K

C
B

H
K

Chất hữu cơ ˘ ˘ ˘ ˘ ˘ ˘ ˘ ˘

Dầu ˘ ˘ ˘

Kim loại ˘ ˘ ˘ ˘ ˘ ˘ ˘

Chất vô cơ ˘ ˘ ˘ ˘ ˘

81

Các thiết bị và hệ thống

82

41
Composting

• Quá
Quá trì
trình ủ phân hiế
hiếu khí
khí: biến CTR hữu cơ thành
chất vô cơ, mùn (phân compost).

• Quá
Quá trì
trình phân hủy kỵ khí
khí: biến đổi sinh học CTR có
hàm lượng hữu cơ từ 4 – 8% dưới tác dụng của các
VSV trong đk yếm khí.

• Phân hủy các chấ


chất vô cơ:
cơ: một số VSV chuyển các
hợp chất vô cơ không tan thành tan, được gọi là pp
trích bằng VK.

83

Các quá trình sinh học khi ủ rác


Anaerobic

Semi-aerobic

Aerobic

84

42
Các quá trình diễn ra trong đk ủ thiếu khí
Retaining
structure Waterproofing
CO2 Landfill CO2
Generated heat
Leachate From 50 to 70℃
Gas ventilation system
Landfill interior
CH4
Air O2 O2 O2

Pebbles
Leachate collection pipe Waterproofing
Leachate
adjustment pond Leachate
Ventilation zone

Leachate flow zone

Foundation

Waste material Fermentation Temperature difference


decomposition heat (interior / exterior)

Air intake and flow 85

Hệ thống IN SITU
Xử lý IN SITU thường sử dụng để xử lý tại chỗ lớp đất
hoặc nước ngầm nhiễm bẩn.
Xử lý IN SITU bao gồm:
Bioventing (Thông khí sinh học)
Biosparging
Phytoremediation (rễ thực vật)
Biobarries
Lagoon

86

43
Bioventing
Cung cấp oxy để kích thích VSV phân huỷ CON
trong vadose zone.
Chi phí đầu tư, vận hành thấp, hiệu quả cao.
Xử lý benzen, toluene, ethylbenzen, xylen, PAH,
phenol, hợp chất béo clo hóa.

87

88

44
Biosparging
Sục khí vào tầng bão hoà để phân huỷ CON ở vùng
saturated và unsaturated.

89

Phytoremediation

Sử dụng thực vật để hấp phụ chất ô nhiễm.


Xử lý ô nhiễm ở tầng đất nông (đất bề mặt)
Xử lý kim loại, chất hữu cơ
Cơ chế xử lý CON
Phytovolatilization: CON hấp thu vào cây
và chuyển vào khí quyển bằng sự bốc
thoát hơi.
Lọc rễ
Chuyển hoá vào thực vật

90

45
Phytoremediation

91

Biobarries

Sử dụng một vùng cố định để tăng hoạt tính


sinh học và khi đó nước ngầm ô nhiễm sẽ
được bơm vào xử lý.

92

46
Biobarries

93

Baõi choân laáp - Khaùi nieäm


Laø phöông phaùp löu tröõ chaát thaûi trong moät baõi coù
lôùp loùt ñaùy vaø lôùp phuû (ñaát) phía treân
Choân laáp hôïp veä sinh laø pp kieåm soaùt söï phaân huûy
cuûa CTR khi ñöôïc choân neùn vaø phuû beà maët(*)
Saûn phaåm cuoái cuøng cuûa söï phaân huûy laø caùc chaát
giaøu dinh döôõng nhö acid höõu cô, N, caùc hôïp chaát
amon, CO2, CH4.

Keát hôïp phaân huûy sinh hoïc vaø kieåm soaùt caùc thoâng soá
chaát löôïng moâi tröôøng suoát quaù trình phaân huûy

(*) Quản lý chất thải rắn. Gs.-Ts. Trần Hiếu Nhuệ 94

47
Moâ hình baõi choân laáp
Baõi choân laáp noåi:
Ñöôïc xaây noåi treân maët ñaát ôû nhöõng nôi coù ñòa
hình baèng phaúng, ít doác.
Baõi choân laáp chìm:
Chaát thaûi nguy haïi ñöôïc choân chìm döôùi ñaát
Baõi choân laáp nöûa noåi nöûa chìm:
Chaát thaûi ñöôïc choân laáp ñaày hoá ñaøo roài sau ñoù
ñöôïc tieáp tuïc choân laáp theo chieàu cao thieát keá

95

Caùc yeáu toá aûnh


nh höôøng
ng
Loaïi vaø löôïng chaát thaûi
Ñòa hình
Dieän tích khu ñaát cho pheùp
Ñòa taàng, tính thaám cuûa ñaát ñaù
Chieàu saâu vaø ñoä doác cuûa möïc nöôùc ngaàm
Söï saün coù cuûa nguyeân lieäu
Khaû naêng kieåm soaùt nguy cô roø ræ töø chaát thaûi
Caûnh quan khu vöïc vaø xung quanh

96

48
Caùc phöông phaùp choân laáp
Phöông phaùp oâ choân laáp (OCL):
BCL ñöôïc chia thaønh nhieàu oâ khaùc nhau ñeå chöùa CT
OÂ coù daïng hình vuoâng(daøi/roäng=1/1)
Chaát thaûi ñöôïc choân laáp theo hình thöùc cuoán chieáu
Thôøi gian hoaït ñoäng töøng oâ ngaén hôn so vôùi BCL
Phöông aùn haøo choân laáp (HCL):
Haøo hình chöõ nhaät
Haøo lieân tuïc ñöôïc môû roäng khi môû haøo, ñoå thaûi, ñoùng
haøo moät caùch ñoàng boä
Thôøi gian hoaït ñoäng daøi hôn so vôùi oâ choân laáp
Phöông aùn khu choân laáp (KCL):
BCL ñöôïc phaùt trieån heát dt hieän coù cuûa baõi
Khu choân laáp ñöôïc môû roäng lieân tuïc cho ñeán khi heát dieän
tích choân laáp 97

Phöông phaùp khu choân laáp

98

49
Phöông aùn haøo choân laáp

99

So saùnh
nh caùc phöông phaùp choân laáp
KCL taän duïng ñöôïc dieän tích söû duïng hôn HCL vaø
OCL song laïi khoù khaên khi kieåm soaùt chaát löôïng
moâi tröôøng vaø cho phí ñaàu tö ban ñaàu lôùn.
OCL vaø HCL thuaän lôïi trong vieäc ñaàu tö voán ban
ñaàu nhöng haïn cheá do khoâng taän duïng heát dieän
tích BCL.
Löïa choïn pp döïa vaøo caùc yeáu toá:
Löôïng CT thaûi boû haèng ngaøy
Ñieàu kieän töï nhieân(khí haäu, thôøi tieát, ñòa hình, ñòa
chaát thuûy vaên, ñòa chaát coâng trình)
Ñieàu kieän kyõ thuaät BVMT
Khaû naêng ñaàu tö ban ñaàu

100

50
Maët caét baõi choân laáp

101

Caáu taïo oâ choân laáp


Ñaùy vaø thaønh oâ choân laáp
Lôùp phuû beà maët
Heä thoáng thu gom nöôùc roø ræ
Heä thoáng thu gom vaø thoaùt khí

102

51
Caáu taïo oâ choân laáp
Ñaùy vaø thaønh oâ choân laáp:
Caáu taïo caùc oâ khaùc nhau, tuøy thuoäc vaøo ñòa
hình, ñòa chaát thuûy vaên, ñòa chaát coâng trình taïi
vi trí ñöôïc löïa choïn
Caàn ñöôïc caáu taïo hoaøn thieän traùnh söï roø ræ chaát
thaûi ra moâi tröôøng xung quanh

BCL có
có hệ thố
thống ló
lót ké
kép-Phương án 1 103

Caáu taïo oâ choân laáp

BCL có hệ thố
thống lót kép-Phương án 2

104

52
Maët caét heä thoáng
ng loùt keùp

105

Maët caét oâ choân laáp

Đất
Cát
Lót tự nhiên(sét)
Vùng chuyển tiếp
CTR
Đất sét(k≤10-6cm/s)
Geotextile
Màng tổng hợp
Hệ thống thu gom nước rò rỉ 106

53
Caáu taïo oâ choân laáp
Tröôøng hôïp ñaùy OCL coù lôùp seùt ñaùy daøy hôn 2m, heä
soá thaám K≤1.10-7cm/s:
Ñaùy coù caáu taïo lôùp loùt ñôn
Lôùp ñeäm baèng caùt daøy 0.5m, thu gom nöôùc ræ raùc
Lôùp choáng thaám HPDE, daøy 1.5mm
Lôùp vaûi ñòa kyõ thuaät
Lôùp caùt ñeäm daøy 30cm phaùt hieän nöôùc ræ raùc
Lôùp vaûi ñòa kyõ thuaät
Lôùp seùt töï nhieân coù heä soá thaám K ≤10.10-7cm/s,
daøy>2m

107

Caáu taïo oâ choân laáp


Tröôøng hôïp ñaùy OCL khoâng thoûa moät trong 2 yeáu toá
treân:
Ñaùy coù caáu taïo lôùp loùt keùp
Lôùp ñeäm baèng caùt ñeå thu gom nöôùc raùc roø ræ thöù
nhaát, daøy 0.5m
Lôùp choáng thaám thöù nhaát HDPE, daøy 1.5mm
Lôùp vaûi ñòa kyõ thuaät
Lôùp caùt ñeå thu gom nöôùc raùc roø ræ thöù hai, daøy 0.5m
Lôùp choáng thaám thöù hai HDPE, daøy 1.5mm
Lôùp vaûi ñòa kyõ thuaät
Lôùp seùt loùt gia coá ñöôïc daàm neùn vôùi chieàu daøy ít
nhaát 90cm, heä soá thaám K ≤1.10-7cm/s
108

54
Vaät lieäu loùt
Lôùp choáng thaám HDPE(High Density Polyethylene)
Nhöïa toång hôïp PVC
Cao su butyl
Neopren(cao su toång hôïp clopren)
Caùc loaïi Polyethylene khaùc.

HDPE PVC Neopren


109

Maët caét caáu taïo ñaùy vaø thaønh


nh OCL-Lôùp loùt ñôn

110

55
Maët caét caáu taïo ñaùy vaø thaønh
nh OCL-Lôùp loùt keùp

111

OÂ choân laáp coù ñaùy hoaøn chænh

Thu gom nước rỉ


rác
Lớp lót chống thấm

Sỏi

112

56
Lôùp phuû beà maët

113

Maët baèng
ng toång
ng theå
Qui hoaïch maët baèng döïa vaøo caùc yeáu toá:
Ñòa hình
Höôùng gioù
Höôøng doøng chaûy nöôùc maët, nöôùc ngaàm
Boá trí caùc oâ, haøo, khu choân laáp phuø hôïp vôùi
dieän tích tính toaùn
Caùc coâng trình phuï trôï: nhaø xöôûng, nhaø kho,
khu veä sinh, khu xöû lyù, khu kieåm tra, khu vöïc
ñieàu haønh, baûo veä, ñöôøng giao thoâng, heä thoáng
chieáu saùng caây xanh, vuøng ñeäm...…
Dieän tích phuï trôï chieám 15-50% toång dieän tích
BCL
114

57
Maët baèng
ng BCL hôïp veä sinh

115

Qui hoaïch
ch baõi choân laáp
Diện tích Qui mô/lọai Niên hạn
phục vụ CN TK
Giai đoạ
đoạn 1

Đánh giá lượng/tc CTR cần chôn lấp

Không được Giai đoạ


đoạn 2
Xác định vị trí, CS
BCL
Được
Thiết kế(BCL+Ct khác)
Giai đoạ
đoạn 3
Xây dựng

Vận hành
Giai đoạ
đoạn 4
Đóng bãi, theo dõi sau đóng bãi 116

58
Xaùc ñònh chaát löôïng
ng, ñaùnh
nh giaù khoái löôïng
ng CTR

Döïa vaøo caùc soá lieäu cuûa theå tích caùc BCL tröôùc
ñoù,khoái löôïng vaø theå tích CTR trong quaù khöù vaø döï
baùo trong töông lai
Ñoái vôùi caùc BCL tröôùc ñoù, caàn ñaùnh giaù löôïng CTR
ñöôïc choân laáp trong khoaûng thôøi gian khaûo saùt ñeå
tính toaùn
Ñaùnh giaù tröôùc möùc ñoä taêng, giaûm trong vieäc
chuyeån ñoåi caùc loaïi CTR thaønh daïng coù khaû naêng
saûn sinh naêng löôïng(khí baõi choân laáp), laøm phaân
compost, taùi cheá, taùi söû duïng
Tyû troïng CTR laø soá lieäu quan troïng ñeå xaùc ñònh
coâng suaát BCL …

117

Nieân haïn thieát keá


Nieân haïn thieát keá laø thôøi haïn söû duïng cuûa BCL, coù
theå chia thaønh caùc giai ñoaïn sau ñaây tuøy thuoäc
vaøo ngaân saùch:
Xaùc ñònh vò trí, thieát keá vaø xaây döïng: 3-10 naêm
Vaän haønh vaø quan traéc chaát löôïng moâi tröôøng:
15-30 naêm
Ñoùng baõi: 1-2 naêm
Quan traéc vaø baûo döôõng sau ñoùng baõi: ít nhaát
30 naêm

118

59
Dieän tích phuïc vuï
Dieän tích phuïc vuï cuûa BCL laø dieän tích vuøng ñoâ thò
söû duïng BCL löïa choïn. Dieän tích phuïc vuï ñöôïc xaùc
ñònh döïa treân:
Qui hoaïch toång theå phaùt trieån ñoâ thò,
Heä thoáng QL CTR lieân quan
Qui moâ heä thoáng XL CTR lieân quan hieän taïi (neáu
coù) vaø töông lai. Heä thoáng haï taàng bao goàm:
toàn tröõ, thu gom, vaän chuyeån vaø taùi sinh

119

Löïa choïn vò trí BCL


Ñieàu kieän löïa choïn: 4 yeáu toá
Tính hôï
hôïp phaù
phaùp: Ñòa ñieåm BCL phaûi ñöôïc caên cöù
theo qui hoaïch xaây döïng ñaõ ñöôïc cô quan Nhaø
Nöôùc coù thaåm quyeàn pheâ duyeät
Moâi trö
tröôøng:
ng Ñaùp öùng luaät phaùp vaø caùc vaên baûn
yeâu caàu veà baûo veä nguoàn nöôùc ngaàm vaø nöôùc
maët do caùc chaát oâ nhieãm phaùt sinh taïi baõi choân
laáp
Kinh teáteá/kyõ
/kyõ thuaä
thuaät: nhu caàu ñaát, xaây döïng, vaän
chuyeån, giao thoâng, caùc thieát bò/coâng trình
chuyeân duïng, ñoùng baõi, baûo döôõng, xöû lyù nöôùc
ræ raùc…
Ñieà
ieàu kieä
kieän kinh teá
teá xaõ hoä
hoäi: Quan troïng nhaát laø
ñöôïc söï chaáp thuaän vieäc xaây döïng BCL cuûa
coäng ñoàng daân cö xung quanh
120

60
Loä trình thöïc hieän: 16 böôùc
Böôùc 1: Ñaùnh giaù theå tích caàn thieát cuûa BCL
Böôùc 2: Ñieàu tra, choïn löïa caùc vò trí coù theå
Böôùc 3: Xaùc ñònh caùc yeâu caàu cuûa ñòa phöông
Böôùc 4: Ñaùnh giaù khaû naêng saûn sinh naêng löôïng vaø taùi söû duïng
vaät chaát trong BCL
Böôùc 5: Xem xeùt muïc ñích söû duïng cuûa BCL sau khi ñoùng baõi
Böôùc 6: Xaùc ñònh tính hôïp lyù cuûa vò trí
Böôùc 7: Thieát keá BCL yeâu caàu
Böôùc 8: Thieát laäp keá hoaïch quaûn lyù nöôùc ræ raùc
Böôùc 9: Baét ñaàu quan traéc chaát löôïng nöôùc ngaàm
Böôùc 10: Thieát laäp keá hoaïch quaûn lyù khí BCL
Böôùc 11: Chuaån bò chi tieát kyõ thuaät cuûa lôùp phuû phía treân
Böôùc 12: Chöùng minh khaû naêng ñaït ñöôïc keá hoaïch vaø caùc
tieâu chí ñaõ ñöôïc ñeà ra
Böôùc 13: Thieát laäp keá hoaïch baûo ñaûm taøi chính cho vieäc ñoùng
baõi vaø sau ñoùng baõi
Böôùc 14: Vaän haønh baõi choân laáp
Böôùc 15: Ñoùng baõi
Böôùc 16: Tieán haønh caùc bieän phaùp kieåm soaùt vaø giaùm saùt sau 121
ñoùng baõi

Tieán trình ñoùng


ng baõi choân laáp
1. Chuaån bò tröôùc
Xaùc ñònh baûn veõ ñòa hình cuoái cuøng cuûa BCL
Chuaån bò baûn veõ thoaùt nöôùc khu vöïc
Xaùc ñònh thöù töï ñoùng baõi cho töøng giai ñoaïn
hoaït ñoäng
Xaùc ñònh caùc böôùc kyõ thuaät
2. 3 thaùng tröôùc ñoùng baõi:
Kieåm tra keá hoaïch hoaøn chænh
Leân tieán ñoä thöïc hieän
Thoâng baùo cho caùc cô quan, boä phaän coù lieân
quan

122

61
Tieán trình ñoùng
ng baõi choân laáp
3. Trong khi ñoùng baõi:
Döïng haøng raøo ñeå haïn cheá söï xaâm nhaäp
Döïng caùc baûn thoâng baùo vò trí ñang ñoùng vaø caùc vò trí
coù theå tieáp nhaän CTR khaùc
Thu gom toaøn boä CTR trong khu vöïc choân laáp vaøo oâ cuoái
cuøng ñeå choân laáp
Laép lôùp phuû leân toøan boä beà maët oâ choân laáp
4. 3 thaùng sau ñoùng baõi:
Hoaøn thieän caùc coâng trình thu gom, thoaùt nöôùc
Hoøan thieän caùc coâng trình thu gom khí, nöôùc ræ raùc, caùc
thieát bò quan traéc chaát löôïng nöôùc ngaàm
Laép ñaët caùc thieát bò theo doõi suït luùn
Phuû lôùp ñaát treân cuøng vaø troàng coû choáng xoùi moøn.

123

Baõi choân laáp trong vaø sau khi ñoùng


ng

124

62
Baûo döôõng sau ñoùng
ng BCL
Baûo quaûn toång quaùt
Söõa chöûa keát caáu ñöôøng vaø heä thoáng thoaùt nöôùc
Xöû lyù nöôùc ræ raùc
Thöïc hieän chöông trình giaùm saùt

125

Giaùm saùt chaát löôïng


ng moâi tröôøng
ng
Chöông trình quan traéc, giaùm saùt ñöôïc thöïc hieän
trong giai ñoaïn xaây döïng, vaän haønh vaø sau khi
ñoùng baõi.
Noäi dung quan traéc:
Quan traéc caùc bieán ñoäng vaät lyù
Quan traéc roø ræ
Quan traéc nöôùc ngaàm
Quan traéc khí BCL

126

63
Thu gom nöôùc ræ raùc
Nöôùc raùc roø ræ ñöôïc thu gom treân beà maët lôùp loùt ñaùy
Bao goàm:
Raõnh
Oáng daãn
Hoá thu
Taàng thu gom:
Ñaët ôû ñaùy vaø thaønh oâ choân laáp vaø naèm treân maøng
loùt choáng thaám
Coù chieàu daøy ít nhaát 50cm
Coù ít nhaát 5% khoái löôïng haït coù kích
thöôùc≤0.075mm
Heä soá thaám toái thieåu baèng 1.10-2cm/s
Caáu taïo baèng caùc haït caùt vôùi thaønh phaàn haït khaùc
nhau, caøng gaàn oáng thu, kích thöôùc haït caøng lôùn 127

Thu gom nöôùc ræ raùc


Maïng löôùi oáng thu gom nöôùc roø ræ:
Ñaët beân trong taàng thu gom
Phaân boá ñeàu treân toaøn boä ñaùy OCL
Vaät lieäu laøm oáng thích hôïp vôùi CTR choân laáp
Oáng coù thaønh beân trong nhaün
Coù ñoä doác toái thieåu 1%
Phaûi baûo ñaûm thu heát löôïng nöôùc ræ tröôùc khi coù
lôùp phuû beà maët

128

64
Thu gom nöôùc ræ raùc

129

Thu gom khí


Muïc tieâu:
Giaûm söï phaùt taùn muøi hoâi vaø khí vaøo khoâng khí
Giaûm söï phaùt taùn khí trong OCL
Taùi sinh naêng löôïng töø khí methane
Phaân loaïi:
Chuû ñoäng: duøng quaït huùt(chaân khoâng) ñeå huùt
khí vaøo caùc gieáng thu
Bò ñoäng: aùp löïc taêng do khí sinh ra laøm dòch
chuyeån khoâng khí tôùi caùc gieáng thu

130

65
Thu khí bò ñoäng
ng (P402-Intergrated)
Oáng thoaùt khí:
Nguyeân taéc: söï dòch chuyeån beân cuûa khí ñöôïc
giaûm khi giaûm (xaû) aùp suaát beân trong BCL
Oáng thoaùt khí ñöôïc laép ñaët töø lôùp phuû treân cuøng
xuyeân xuoáng caùc lôùp CTR choân laáp phía döôùi
Neáu noàng ñoä khí khoâng ñuû duøng nhieàu oáng
thoaùt noái vôùi nhau vaø coù ñaàu ñoát

131

Thu khí bò ñoäng


ng
Oáng thoaùt khí coù ñaàu ñoát:
Gieáng coù ñuïc loã ñeå khí coù theå
xaâm nhaäp leân caùc lôùp CTR phía
treân
Chieàu cao cuûa ñaàu ñoát caùch lôùp
phuû treân cuøng 3-6m
Khoâng ñaït hieäu quaû khi yeâu caàu
phaù huûy caáu truùc VOC hoaëc muøi

132

66
OÁng
ng thoaùt khí

133

Xöû lyù khí


Laøm saïch khí vaø taùi söû duïng:
Söû duïng khi coù nhu caàu lôùn veà CO2
CO2, CH4 trong khí gas ñöôïc taùch baèng caùc
phöông phaùp:
Haáp phuï vaät lyù
Haáp phuï hoùa hoïc
Maøng: CO2, H2S, H2O vôùi noàng ñoä thaáp ñöôïc taùch ra
coøn CH4 bò giöõ laïi

Trạ
Trạm đố
đốt khí
khí 134

67
Heä thoáng
ng thu khí

Giế
Giếng thu
khí
khí

OK,I see

135

Ñöôøng
ng oáng
ng thu khí

136

68
Löïa choï
choïn phö
phöông aùn xöû lyù
lyù chaá
chaát thaû
thaûi coâng nghieä
nghieäp

Nöôùc thaûi Coáng thaûi


Doøng thaûi mang tính
Trung hoaø
axit, kieàm Nöôùc
KL naëng

Ñoäc chaát voâ cô Xöû lyù hoaù lyù


Chaát hoaït tính
Coá ñònh
Chaát voâ cô khoâng ñoäc
Baõi choân laáp Ñaát
Dung moâi, daàu
Phuïc hoài
Sôn, buøn höõu cô

Chaát höõu cô
Hoaù hoïc
Thuoác tröø saâu k.khí
Loø ñoát
Hydrocacbon clo hoaù
Ñaát,
Chaát coù khaû naêng Sinh hoïc
nöôùc
phaân huyû s.hoïc 137

Caùc phöông aùn xöû lyù chaát thaûi raén


Phuïc Ñoát Xöû lyù: Coá ñònh Choân laáp
hoài Hoaù lyù, sinh hoïc
Nöôùc thaûi xxx
Doøng thaûi mang xxx
tính axit, kieàm
KL naëng xxx xxx Phaàn coøn laïi
Ñoäc chaát voâ cô xxx xxx Phaàn coøn laïi
Chaát phoùng xaï xxx
Chaát voâ cô khoâng xxx xxx
ñoäc
Dung moâi, daàu xxx xxx
Nhöïa, sôn, caën xxx xxx
daàu
CHC xxx xxx xxx
Thuoác tröø saâu xxx xxx
PCB, CHC clo hoaù xxx xxx
Chaát deã phaân huyû xxx xxx
138

69
139

70

You might also like