Professional Documents
Culture Documents
PhÇn I
Hîp chÊt hi®rocacbon
2. A + HCl B + C
B + H2O D
0
HgSO ,80 C 4
D + O2 E
to , p , xt
E + NaOH G + H
G + NaOH to
I + J
Z TNB
I B X Y Cao su clopren
F Poli vinyl axetat
3. A B + C 6000 C
B + H2O D
2D ?
E + F + H2O
F + F A
nE to, p, xt Cao su Buna.
4. CxHy(A) B
AgNO ,NH 3 3
C + Br2 D
D KOH
H
/ ROH
1
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
J B
B + Cl2 6.6.6
J + C D.
9. Al4C3 + L E + X
E Y + Z 1500 0 C
F + X +? + + ?
A + NaOH to
? + ?.
10. A + dd KOH B + KCl + H2O
ROH
B + HCl C
C + dd KOH Propanol-2 + KCl.
3. C + H2 ? 500 o C
16. C2H2 ?
o
600 C ,C
26. C3H4 ?
600 o C ,C
3
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
6. Gi¶i thÝch t¹i sao CaC2 t¸c dông víi H2O thu ®îc C2H2 cßn Al4C3 t¸c dông víi H2O
l¹i thu ®îc CH4.
7. Thµnh phÇn ho¸ häc chÝnh cña dÇu má lµ g×? T¹i sao khi chng cÊt dÇu má th×
nhiÖt ®é s«i lu«n lu«n thay ®æi?
8. Khi C6H6 vµ C7H8 t¸c dông víi Br2 khan (cã bét s¾t lµm xóc t¸c) th× ph¶n øng nµo
x¶y ra dÔ h¬n? Gi¶i thÝch vµ viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng theo tû lÖ 1:1 vÒ sè
mol.
9. T×m c«ng thøc chung cña d·y ®ång ®¼ng: parafin, olefin, aren (b»ng ph¬ng
ph¸p quy n¹p tõ chÊt ®Çu cña d·y ®ã).
10. So s¸nh ®é bÒn cña liªn kÕt trong ph©n tö benzen vµ ph©n tö etylen.
11. VÏ s¬ ®å xen phñ c¸c obitan ®Ó gi¶i thÝch c¸c liªn kÕt trong metan, etan propan,
etylen, axetilen, benzen.
Bµi 6. NhËn biÕt- Tinh chÕ- T¸ch chÊt.
1. NhËn biÕt c¸c chÊt sau b»ng ph¬ng ph¸p ho¸ häc:
a. CO2, SO2, Cl2, C2H4, C2H2.
b. n-butan, butin-1, butin-2, buten-2.
c. CH4, C2H6, C3H8.
d. N2, H2, CH4, C2H4, C2H2.
e. n-hexan, hexen-1, hexin-1, benzen, toluen, stiren.
f. CH4, C2H4, C2H2, C4H4.
f. CH4, CO, CO2, SO2, NO2.
h. C3H8, NO, H2S, NH3.
i.
2. ChØ dïng dd KMnO4 h·y nhËn biÕt c¸c chÊt láng sau:
a. Benzen, toluen, stiren.
b. Axetilen, etilen, etan.
3. Tinh chÕ c¸c chÊt sau ra khái hçn hîp:
a. CH4 cã lÉn: NO2, SO2, CO2, CO, NH3.
b. C2H6 cã lÉn: NO, NH3, C2H4.
c. C2H2 cã lÉn: C3H8, C4H8, SO2.
d.
4. T¸ch riªng c¸c chÊt sau ra khái hçn hîp:
a. CH4, C2H4, C2H2, CO2.
b. CH4, NH3, CO2.
c. CO2, C2H6, SO2, HCl.
d. C4H10, C4H8, CO2.
e. CH4, SO2, C2H4, CO2.
Bµi 7. X¸c ®Þnh c«ng thøc:
1. Hi®rocacbon X cã c«ng thøc (C3H4)n lµ ®ång ®¼ng cña benzen. T×m CTPT cña
X.
2. Mét hîp chÊt A cã c«ng thøc thùc nghiÖm (CH) n. Mét mol A ph¶n øng võa ®ñ
víi 4 mol H2 hoÆc 1 mol Br2 trong dung dÞch. T×m CTPT cña A.
3. X¸c ®Þnh c«ng thøc cÊu t¹o C6H14, biÕt r»ng khi t¸c dông víi Cl2 theo tØ lÖ mol
1:1 ta chØ thu ®îc 2 ®ång ph©n. Gäi tªn 2 ®ång ph©n ®ã.
4. Isopren cã thÓ céng hîp brom tØ lÖ mol 1:1 theo 3 c¸ch ®Ó t¹o thµnh 3 ®ång
ph©n vÞ trÝ. ViÕt CTCT cña c¸c ®ång ph©n ®ã.
5. ViÕt CTCT vµ gäi tªn 3 ®ång ph©n m¹ch nh¸nh cña penten.
6. Cho aren cã c«ng thøc C8H10. ViÕt CTCT vµ gäi tªn.
Bµi 8
4
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
Ph©n tÝch ®Þnh lîng 2 chÊt h÷u c¬ A, B cho cïng kÕt qu¶: cø 3 phÇn khèi lîng
cacbon th× cã 0,5 phÇn khèi lîng hi®rovµ 4 phÇn khèi lîng oxi. BiÕt tØ khèi h¬i cña B
b»ng 3,1 vµ tØ khèi h¬i cña B so víi A b»ng 3. X¸c ®Þnh c«ng thøc ph©n tö cña A vµ
B.
Bµi 9.
§èt ch¸y hoµn toµn 112 cm3 mét hi®rocacbon A (chÊt khÝ, ë ®ktc) råi dÉn s¶n phÈm
ch¸y lÇn lît ®i qua b×nh I chøa H2SO4 ®Ëm ®Æc vµ b×nh II chøa KOH d, ngêi ta thÊy
khèi lîng b×nh I t¨ng 0,18 gam vµ khèi lîng b×nh II t¨ng 0,44g.
a. Cã thÓ ho¸n ®æi vÞ trÝ 2 b×nh trªn ®îc kh«ng?
b. X¸c ®Þnh c«ng thøc ph©n tö vµ suy ra khèi lîng riªng cña B?
c. Lµm thÕ nµo ®Ó ph©n biÖt c¸c b×nh riªng biÖt mÊt nh·n chøa B, H2 vµ CO.
Bµi 10.
Ph©n tÝch 0,31g chÊt h÷u c¬ X chøa C, H, N t¹o thµnh 0,44g CO 2. MÆt kh¸c, nÕu
ph©n tÝch 0,31g b»ng ph¬ng ph¸p Kendan råi dÉn toµn bé lîng amoniac taä thµnh vµo
100ml dung dÞch H2SO4 0,4M th× phÇn axit cßn thõa ®îc trung hoµ hoµn toµn bëi
50ml dung dÞch NaOH 1,4M. LËp CTPT cña X, biÕt 1 lÝt h¬i chÊt X (ë ®ktc) nÆng
1,38g. GTH-11-137
Bµi 11. Ph©n tÝch xg chÊt h÷u c¬ X chØ thu ®îc ag khÝ CO2 vµ b gam H2O. BiÕt
3a=11b vµ 7x =3(a+b). X¸c ®Þnh c«ng thøc ®¬n gi¶n nhÊt råi suy ra c«ng thøc ph©n
tö cña X nÕu tØ khèi h¬i cña X so víi kh«ng khÝ d X < 3.
GTH-11-134
Bµi 22.
Ph©n tÝch 1,47g chÊt h÷u c¬ Y (chØ chøa C, H, O) b»ng CuO, th× sau thÝ nghiÖm
thu ®îc H2O; 2,156g CO2 vµ lîng CuO gi¶m 1,568g. T×m c«ng thøc ph©n tö cña Y, biÕt
tØ khèi h¬i cña Y so víi kh«ng khÝ lµ: 3 < d Y < 4. Bµi
GTH11-137
Bµi 25.
Mét hîp chÊt A gåm 2 nguyªn tè, cã 150 < M A < 170. §èt ch¸y hoµn toµn mg A thu ®-
îc mg H2O. A kh«ng lµm mÊt mµu níc brom, kh«ng ph¶n øng víi brom khi cã mÆt Fe
bét, nhng ph¶n øng víi h¬i brom khi cã ¸nh s¸ng t¹o thµnh 1 dÉn xuÊt monobrom duy
nhÊt. X¸c ®Þnh A, biÕt A cã tÝnh ®èi xøng cao.
Bµi 12.
§èt ch¸y 2 lÝt hçn hîp 2 hi®rocacbon A, B ë thÓ khÝ, cïng d·y ®ång ®¼ng, cÇn 10
lÝt O2 ®Ó t¹o thµnh 6 lÝt CO2 (c¸c thÓ tÝch khÝ ®Òu ®o ë ®ktc).
- X¸c ®Þnh d·y ®ång ®¼ng cña 2 hi®rocacbon?
- Suy ra c«ng thøc ph©n tö cña A, B nÕu VA=VB.
- NÕu hi®ro ho¸ hçn hîp A, B th× cã thÓ thu ®îc bao nhiªu lo¹i anken?
Bµi
§èt ch¸y 5,415g mét chÊt h÷u c¬, th× thu ®îc hçn hîp khÝ CO2, H2O vµ HCl. DÉn
hçn hîp qua b×nh thø nhÊt chøa dung dÞch AgNO 3 (trong HNO3) ë nhiÖt ®é thÊp, thÊy
b×nh chøa t¨ng thªm 3,255g vµ cã 4,305g kÕt tña. KhÝ tho¸t ra ®îc dÉn qua b×nh thø 2
chøa 150ml dung dÞch Ba(OH)21Mth× thu ®îc 23,64g kÕt tña. Läc bá kÕt tña, lÊy níc
qua läc ®un s«i, l¹i thÊy kÕt tña n÷a. Tim CTPT cña HCHC. BiÕt r»ng khèi lîng ph©n
tö cña nã nhá h¬n 200. §Ò thi §HDL Hïng V-
¬ng 2001
Bµi 13.
§èt ch¸y hoµn toµn hçn hîp X gåm h¬i cña hi®rocacbon A vµ khÝ O 2 d thu ®îc hçn
hîp khÝ vµ h¬i. Lµm l¹nh hçn hîp nµy, thÓ tÝch gi¶m 50%. NÕu cho hçn hîp cßn l¹i ®i
qua dung dÞch KOH, thÓ tÝch gi¶m 83,3% sè cßn l¹i.
5
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
1. X¸c ®Þnh c«ng thøc ph©n tö cña hi®rocacbon.
2. TÝnh %V cña hi®rocacbon vµ O2 trong hçn hîp X.
3. ViÕt c«ng thøc cÊu t¹o c¸c ®ång ph©n cña X.
Bµi 14.
Hçn hîp khÝ X gåm hi®rocacbon A vµ khÝ oxi d ®a vµo b×nh kÝn råi ®èt ch¸y. Sau
khi xong, lµm l¹nh hçn hîp khÝ thu ®îc, nhËn thÊy thÓ tÝch gi¶m 33,3% so víi thÓ
tÝch hçn hîp thu ®îc. NÕu dÉn hçn hîp tiÕp tôc ®i qua dung dÞch KOH thÓ tÝch gi¶m
tiÕp 75% sè cßn l¹i.
- T×m CTPT hi®rocacbon A vµ viÕt CTCT c¸c ®ång ph©n cña chóng.
- X¸c ®Þnh %V vµ %m cña hi®rocacbon vµ oxi trong hçn hîp X.
Bµi
ThÓ tÝch h¬i cña 1g chÊt h÷u c¬ A chøa C,H,O b»ng thÓ tÝch cña 0,392g kh«ng
khÝ ®o cïng ®iÒu kiÖn vÒ nhiÖt ®é, ¸p suÊt. Khi ph©n huû 0,480g chÊt h÷u c¬ th×
thu ®îc 0,064g hi®ro vµ 0,310g cacbon.
- X¸c ®Þnh CTPT cña A.
- ViÕt CTCT c¸c ®ång ph©n rîu cña A. §Ò thi §HDL Duy T©n 2001
Bµi 15.
Khi lµm bay h¬i 0,15g hîp chÊt h÷u c¬ A (gåm C, H, O) ngêi ta thu ®îc thÓ tÝch
khÝ ®óng b»ng thÓ tÝch cña 0,08g khÝ O2 trong cïng ®iÒu kiÖn.
1. X¸c ®Þnh CTPC cña A.
2. T×m CTPT duy nhÊt cña A, biÕt r»ng A cã cÊu t¹o m¹ch vßng. ViÕt tÊt c¶ c¸c
CTCT cã thÓ cã cña A.
Bµi 2.
Khi ®èt ch¸y ankan trong khÝ clo sinh ra muéi ®en vµ mét chÊt khÝ lµm ®á giÊy
quú tÈm ít. S¶n phÈm ®ã lµ g×? TÝnh thÓ tÝch khÝ clo cÇn ®Ó ®èt ch¸y hoµn toµn
hçn hîp khÝ gåm 2 lÝt C2H6 vµ 3 lÝt CH4. NÕu ®èt ch¸y hçn hîp trong oxi th× cÇn bao
nhiªu lÝt oxi . BiÕt c¸c thÓ tÝch ®o cïng ®iÒu kiÖn.
Bµi 3.
§èt ch¸y hoµn toµn 3,36 lÝt hçn hîp khÝ (®ktc) gåm hai ankan kÕ tiÕp nhau trong
d·y ®ång ®¼ng thu ®îc s¶n phÈm ch¸y gåm CO2 vµ h¬i níc. Cho s¶n phÈm ch¸y qua
100g dung dÞch NaOH 40% th× thÊy nång ®é dung dÞch cßn l¹i 20,85%. T×m CTCT
hai ankan vµ thµnh phÇn % mçi ankan theo khèi lîng.
Bµi 4.
§èt ch¸y 4,48 lÝt hçn hîp hai ankan lµ chÊt khÝ (®ktc) råi cho toµn bé s¶n phÈm ch¸y
qua b×nh 1 ®ùng 1 lit dung dÞch Ba(OH) 2 1M thu ®îc 137,9g kÕt tña. T×m hai ankan
vµ thµnh phÇn % theo khèi lîng cña chóng.
Bµi 6.
Trong ®iÒu kiÖn cã chiÕu s¸ng vµ ë 127 oC, brom ph¶n øng víi iso pentan theo tØ lÖ
1:1 t¹o ra 4 s¶n phÈm thÕ monobrom. TÝnh hiÖu suÊt t¹o thµnh mçi s¶n phÈm. Cho
biÕt trong ®iÒu kiÖn ®· cho, kh¶ n¨ng ph¶n øng cña nguyªn tö H ë C bËc 1 lµ 1, bËc 2
lµ 82 vµ bËc 3 lµ 1600. NÕu thay Br 2 b»ng Cl2 th× tØ lÖ c¸c s¶n phÈm thay ®æi nh
thÕ nµo?
Bµi 8.
Mét hçn hîp X gåm hai hidrocacbon A vµ B thuéc cïng mét d·y ®ång ®¼ng vµ ®Òu
ë thÓ khÝ ë ®ktc. §èt ch¸y X víi 64 g oxi (d) vµ cho hçn hîp CO2, H2O vµ O2 d ®i qua
b×nh Ca(OH)2 d th× cã 100 g kÕt tña vµ cßn l¹i mét khÝ tho¸t ra cã V = 1,12 lÝt (0,4
atm vµ 00C).
1. X¸c ®Þnh d·y ®ång ®¼ng cña Avµ B.
2. X¸c ®Þnh CTPT cña A vµ B.
6
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
3. Chän trêng hîp A vµ B lµ ®ång ®¼ng kÕ tiÕp. LÊy mét hçn hîp khÝ Y gåm A
vµ B cã tØ khèi so víi H2 b»ng 11,5. TÝnh sè mol A,B biÕt r»ng khi ®èt ch¸y Y vµ cho
toµn bé s¶n phÈm ch¸y qua dung dÞch Ca(OH)2 th× cã 15g kÕt tña.
Bµi 9.
Mét ankan A thÓ khÝ ë ®ktc vµ nÆng h¬n kh«ng khÝ.
1. X¸c ®Þnh CTPT cña A biÕt r»ng khi cho A t¸c dông víi Cl 2 chØ cho mét s¶n
phÈm thÕ mono
2. LÊy 6g A trén víi 14,2g Cl2vµ ®a ra askt mét thêi gian thu ®îc hai s¶n phÈm thÕ
mono vµ ®i clo ®Òu thÓ láng ë ®ktc . Cho hçn hîp khÝ cßn l¹i ®i qua dung dÞch
NaOH d th× cßn l¹i mét khÝ duy nhÊt tho¸t ra khái b×nh cã V= 2,24 lÝt (®ktc). Dung
dÞch trong NaOH cã kh¶ n¨ng oxi ho¸ 200ml dung dÞch FeSO4 0,5M. X¸c ®Þnh khèi l-
îng mçi s¶n phÈm thÕ.
Bµi 10.
Mét hçn hîp gåm mét ankan A vµ 2,24 lÝt Cl2 (®ktc). Hçn hîp nµy díi t¸c dông cña
¸nh s¸ng khuyÕch t¸n t¹o ra hçn hîp X gåm hai chÊt dÉn xuÊt (s¶n phÈm thÕ) mono vµ
diclo ë thÓ láng (mX = 4,26g) vµ hçn hîp khÝ Y cã V = 3,36 lÝt (®ktc). Cho Y t¸c dông
víi mét dung dÞch NaOH lîng võa ®ñ cho mét dung dÞch cã V = 200 ml vµ tæng nång
®é mol c¸c muèi tan lµ 0,6M. Cßn l¹i mét khÝ Z tho¸t ra khái dung dÞch cã V = 1,12 lÝt
(®ktc).
a) T×m CTPT cña A biÕt r»ng tØ lÖ mol 2 chÊt dÉn xuÊt mono vµ diclo lµ
2:3.
b) TÝnh thµnh phÇn % thÓ tÝch cña hçn hîp A ban ®Çu.
Bµi 11.
mg mét hidrocacbon A chiÕm cïng thÓ tÝch víi mg CO 2 ë cïng ®iÒu kiÖn nhiÖt ®é
vµ ¸p suÊt.
1. X¸c ®Þnh CTPT cña A. Víi clo, A cho bao nhiªu ®ång ph©n mono vµ ®iclo?.
2. LÊy hçn hîp gåm 2,2 gam A cïng víi 3,55 gam clo ®a ra askt thu ®îc 2 s¶n phÈm
thÕ mono(B) vµ ®iclo(C) víi khèi lîng mB = 1,3894mD. Sau khi cho hçn hîp khÝ cßn l¹i
sau ph¶n øng ( kh«ng cã chøa B vµ D) qua 200 ml dung dÞch NaOH 0,5M (NaOH lÊy
d) cßn l¹i 448 ml khÝ tho¸t ra ®ktc. TÝnh khèi lîng B , D vµ nång ®é mol c¸c chÊt tan
trong dung dÞch NaOH ( thÓ tÝch dung dÞch vÉn lµ 200ml).
3. TÝnh % A ®· ph¶n øng víi clo.
Bµi 12.
Mét hîp chÊt h÷u c¬ A cã mC : mH : mO : mN = 12 : 3,5 : 16 : 7
1. X¸c ®Þnh CTPT vµ CTCT cña A biÕt r»ng A cã mét nguyªn tö N vµ khi cho A
t¸c dông víi dung dÞch NaOH ®un nãng th× cã NH3 bay ra.
2. LÊy 11,55g A cho vµo 300ml dung dÞch NaOH 1M, ®un nãng ®Õn khi ph¶n øng
hoµn toµn . C« c¹n ®îc mét chÊt r¾n, nung chÊt r¾n cã khÝ B bay ra. Nung khÝ B
nµy ë 15000C thu ®îc hçn hîp X gåm 3 khÝ cã V = 5,6 lÝt (®ktc). TÝnh % B ®· bÞ
nhiÖt ph©n (biÕt sù nhiÖt ph©n kh«ng t¹o thµnh cacbon).
3. LÊy toµn bé thÓ tÝch khÝ B ë trªn cho vµo 1 b×nh cã dung tÝch 10 lit ®· chøa
s½n 2 lÝt dung dÞch Ba(OH)2 0,0625M vµ thªm oxi cho ®Õn khi ®¹t ®îc ¸p suÊt 1,4
atm (00C). BËt tia löa ®iÖn ®Ó ®èt ch¸y, l¾c kü . TÝnh khèi lîng kÕt tña vµ ¸p suÊt P2
sau khi ®èt khÝ B, gi¶ sö nhiÖt ®é dung tÝch b×nh vµ thÓ tÝch dung dÞch kh«ng
thay ®æi.
Bµi 13.
§èt ch¸y hoµn toµn mét hîp chÊt h÷u c¬ A t¹o ra 10,6g Na 2CO3 vµ hçn hîp khÝ B.
Cho B ®i qua b×nh ®ùng dung dÞch KOH ®Æc th× khèi lîng b×nh t¨ng 43,4g cßn nÕu
7
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
cho hçn hîp B ®i qua b×nh ®ùng P2O5 råi sau ®ã míi qua b×nh ®ùng dung dÞch KOH
th× khèi lîng b×nh KOH chØ t¨ng 30,8g.
1. X¸c ®Þnh CTPT cña A biÕt A m¹ch th¼ng vµ chøa 1 nguyªn tö Na.
2. LÊy 22g A nung víi NaOH d ®îc khÝ B. Cho toµn bé khÝ B nµy vµo b×nh cã V =
5,6 lÝt vµ nung b×nh mét thêi gian th× thu ®îc hçn hîp khÝ X gåm 5 khÝ trong ®ã H 2
chiÕm 18,92% theo thÓ tÝch . Gi¶ sö chØ cã A bÞ nhiÖt ph©n vµ sù nhiÖt ph©n
kh«ng t¹o thµnh cacbon vµ ankin, ¸p suÊt trong b×nh P2 sau khi nung b»ng 1,85 ¸p suÊt
P1 tríc khi nung (P1, P2 ®Òu ®o ë 27,30C). X¸c ®Þnh thµnh phÇn % hçn hîp X. % A bÞ
nhiÖt ph©n, gi¸ trÞ P1 vµ P2.
Bµi 14.
Mét b×nh kÝn V = 10 lÝt cã chøa 30,4g O2 vµ hai hidrocacbon thuéc cïng mét d·y
®ång ®¼ng. ¸p suÊt ban ®Çu lµ P 1 (00C ). BËt tia löa ®iÖn, ph¶n øng x¶y ra hoµn
toµn. Cho s¶n phÈm ch¸y lÇn lît qua b×nh 1 ®ùng H2SO4 ®Æc vµ b×nh 2 ®ùng NaOH
d th× thÊy khèi lîng b×nh 1 t¨ng 12,6g vµ b×nh 2 t¨ng 22g.
a) X¸c ®Þnh d·y ®ång ®¼ng cña A , B.
b) TÝnh ¸p suÊt P1 ( 00C ) vµ P2 sau ph¶n øng ( 136,50C).
c) X¸c ®Þnh CTPT cña A, B. BiÕt chóng ®Òu ë thÓ khÝ ë ®ktc.
Bµi 15.
Mét hçn hîp X gåm 1 hidrocacbon A (CxHy) vµ H2 cã VX= 5 lÝt. Thªm vµo ®ã 10 lÝt
O2 (lÊy d) vµ ®èt ch¸y . Sau khi lµm l¹nh cßn l¹i mét hçn hîp khÝ cã V = 6 lÝt trong ®ã
mét nöa tan hÕt trong KOH nöa cßn l¹i ph¶n øng hÕt víi photpho.
1. X¸c ®Þnh x, y vµ thµnh phÇn % hçn hîp X theo thÓ tÝch a cña H 2 trong X. øng
dông tÝnh x, y víi a = 2lit.
2. LÊy 1 mol hçn hîp X víi thµnh phÇn % nh trªn vµ nung ë 15000C thu ®îc hçn hîp
khÝ Y cã d = 0,438 g/l (®ktc). X¸c ®Þnh thµnh phÇn hçn hîp Y.
3. §Ó cã ®îc 1 mol hçn hîp X nµy cÇn bao nhiªu gam Al 2O3, C, Mg. Gi¶ sö c¸c ph¶n
øng ®Òu x¶y ra hoµn toµn, c¸c khÝ ®o ë ®ktc.
Bµi 16.
mg mét hidrocacbon A ®èt ch¸y t¹o ra CO2 víi khèi lîng b»ng 2,75m vµ níc víi khèi l-
îng b»ng 2,25m.
a) X¸c ®Þnh d·y ®ång ®¼ng cña A.
b) T×m CTPT cña A.
c) LÊy V lit A (®ktc) ®em nhiÖt ph©n ë 15000C thu ®îc hçn hîp khÝ B. §èt
ch¸y hçn hîp khÝ B cÇn 6,72 lÝt O2 (®ktc). TÝnh V.
d) TÝnh hiÖu suÊt cña ph¶n øng nhiÖt ph©n, biÕt dB/H2 = 4,8.
Bµi 17.
§em crackinh mét lîng n-butan thu ®îc hçn hîp gåm 5 hidrocacbon. Cho hçn hîp khÝ
nµy sôc qua níc brom d th× lîng brom tham gia ph¶n øng 25,6g vµ sau thÝ nghiÖm khèi
lîng b×nh níc brom t¨ng thªm 5,32g. Hçn hîp khÝ cßn l¹i sau khi qua dung dÞch níc
brom cã tû khèi so víi metan lµ 1,9625. TÝnh hiÖu suÊt cña ph¶n øng cr¨ckinh.
Bµi 1.
§èt ch¸y hoµn toµn khÝ A thu ®îc 33g CO2 vµ 13,5g h¬i níc .
- T×m CTPT, CTCT cña A biÕt r»ng ë ®ktc khèi lîng riªng cña A lµ 1,875g/l.
- T×m lîng dung dÞch KMnO4 4% cã thÓ bÞ mÊt mµu võa ®ñ bëi lîng chÊt A nh trªn.
Bµi 2.
Hai hidrocacbon A vµ B ®Òu ë thÓ khÝ, A cã c«ng thøc C 2xHy; B cã c«ng thøc CxH2x
( gi¸ trÞ X trong hai c«ng thøc nh nhau).
a) LËp CTPT cña A vµ B biÕt r»ng tû khèi A ®èi víi CH 4 = 3,625 vµ tû khèi
cña B ®èi víi He lµ 7. ViÕt CTCT cña A, B vµ gäi tªn.
8
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
b) Tõ B viÕt ph¬ng tr×nh ®iÒu chÕ c¸c ®ång ph©n A theo 3 c¸ch.
Bµi 3.
Mét hçn hîp X gåm hai olefin ®ång ®¼ng kÕ tiÕp nhau cã thÓ tÝch 17,92 lÝt (00C
vµ2,5 atm) sôc qua b×nh níc KMnO4 d, khèi lîng b×nh t¨ng thªm 70g.
a) ViÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra.
b) X¸c ®Þnh CTPT, CTCT cña hai olefin ®ã.
c) TÝnh % sè mol cña hçn hîp X.
d) §èt ch¸y hoµn toµn thÓ tÝch cña hçn hîp X råi cho s¶n phÈm vµo 5 lÝt dung
dÞch NaOH 1,8M sÏ thu ®îc muèi g×? bao nhiªu gam?
Bµi 4.
Hçn hîp A vµ B lµ hai anken cã khèi lîng 12,6g ®îc trén theo tû lÖ cïng sè mol t¸c
dông võa ®ñ víi 32g br«m.
NÕu trén hçn hîp theo tû lÖ cïng khèi lîng th× 16,8g hçn hîp t¸c dông võa ®ñ víi
0,6g H2 . T×m CTPT cña A, B biÕt MA< MB.
Bµi 5.
Mét hçn hîp X gåm hai hidrocacbon A, B thuéc cïng mét d·y ®ång ®¼ng cã V X
=1,344 lÝt (54,60C, 1atm). §èt ch¸y hoµn toµn X vµ cho hÊp thô hÕt s¶n phÈm ch¸y
vµo dung dÞch Ca(OH)2 thu ®îc 10g kÕt tña, 5,67g Ca(HCO3)2 vµ khèi lîng dung dÞch
t¨ng 0,54g.
a) X¸c ®Þnh d·y ®ång ®¼ng cña A, B.
b) BiÕt MA<MB , sè nguyªn tö H trong B < 10. T×m CTPT cña A, B vµ thµnh
phÇn % thÓ tÝch trong hçn hîp X.
c) X¸c ®Þnh CTCT cña A, B biÕt A, B cã m¹ch C th¼ng vµ khi hîp níc mçi
anken chØ cho mét rîu.
Bµi 6.
Mét hçn hîp X gåm 1 ankan A vµ 1 hidrocacbon B (m¹ch hë). LÊy 3,36 lÝt (®ktc) hçn
hîp X ®èt ch¸y thu ®îc 17,6g CO2 vµ 8,1g níc. LÊy 3,36 lÝt hçn hîp X cho qua dung
dÞch KMnO4 d th× cã 1,12 lÝt khÝ (®ktc) tho¸t ra.
1. X¸c ®Þnh CTPT cã thÓ cã cña A, B. Chän CT ®óng cña A, B biÕt r»ng nÕu cho
3,36 lÝt hçn hîp X qua níc brom th× ®é t¨ng khèi lîng b×nh níc brom lín h¬n 3g.
2. TÝnh thÓ tÝch dung dÞch KMnO4 0,3M ph¶i dïng ®Ó ph¶n øng võa ®ñ víi 3,36
lÝt hçn hîp X trªn.
Bµi 7.
N¹p C2H6 vµo mét b×nh cã V =5,6 lÝt cho ®Õn khi ®¹t ®îc ¸p suÊt P1= 1,2atm sau
®ã thªm mét hçn hîp 2 hidrocacbon A, B thuéc cïng d·y ®ång ®¼ng ®Õn khi ¸p suÊt lµ
P2 = 2,4atm vµ sau cïng n¹p O 2 ®Õn P3 = 12,4atm (P1 , P2 , P3 ®Òu ®o ë 00C). BËt tia
löa ®iÖn ®Ó ®èt ch¸y hÕt c¸c hidrocacbon t¹o thµnh 57,2g CO2 vµ 28,8g níc.
a) Chøng minh r»ng A, B lµ ankan.
b) X¸c ®Þnh CTPT cña A, B biÕt A, B ®Òu thÓ khÝ ë ®ktc.
c) Sau khi ®èt ch¸y thªm KOH r¾n (thÓ tÝch kh«ng ®¸ng kÓ) vµo b×nh. TÝnh
¸p suÊt P4 ®o ë 00C.
Bµi 8.
Mét anken A kÕt hîp víi H2 thu ®îc mét ankan B.
1. X¸c ®Þnh CTPT cña A, B biÕt r»ng ®Ó ®èt ch¸y hÕt B b»ng mét lîng O2 võa ®ñ
th× thÓ tÝch khÝ CO2 thu ®îc b»ng mét nöa tæng thÓ tÝch cña B vµ O2.
2. Mét hçn hîp X gåm A, B vµ H 2 víi VX = 22,4 lit. Cho X ®i qua Ni nung nãng xóc
t¸c thu ®îc hçn hîp Y víi dX/Y = 0,7. TÝnh VY , sè mol H2 vµ A ®· ph¶n øng víi nhau.
9
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
3. BiÕt r»ng hçn hîp Y kh«ng lµm phai mµu níc brom vµ cã tû khèi cña Y so víi H 2
b»ng 16. X¸c ®Þnh thµnh phÇn % thÓ tÝch cña hçn hîp X. C¸c thÓ tÝch khÝ ®Òu ®o
ë ®ktc.
Bµi 9.
Hçn hîp A gåm H2 vµ hai olefin lµ ®ång ®¼ng liªn tiÕp. Cho 19,04 lÝt A (®ktc) ®i
qua bét Ni nung nãng ®îc hçn hîp B (hiÖu suÊt 100%) vµ tèc ®é ph¶n øng cña hai
olefin lµ nh nhau.
BiÕt r»ng B cã thÓ lµm nh¹t mµu níc br«m. Cßn nÕu ®èt ch¸y 1/2 hçn hîp B thu
®îc 43,56g CO2 vµ 20,43g níc.
1) X¸c ®Þnh CTPT cña hai olefin.
2) T×m % thÓ tÝch c¸c khÝ trong A.
Bµi 10.
X lµ hçn hîp gåm mét ankan, mét anken vµ hidro. §èt ch¸y 8,512 lÝt khÝ X (®ktc)
thu ®îc 22g CO2 vµ 14,04g níc.
1. T×m tû khèi cña X so víi kh«ng khÝ.
2. DÉn 8,512 lÝt X (®ktc) nãi trªn ®i qua bét Ni nung nãng ®îc hçn hîp Y cã tû khèi
so víi H2 lµ 12,6. DÉn Y qua b×nh níc brom d thÊy cã 3,2g brom tham gia ph¶n øng.
Hçn hîp Z tho¸t ra khái b×nh cã tû khèi so víi H2 lµ 12.
T×m CTPT cu¶ c¸c hidrocacbon ®· cho vµ tÝnh % thÓ tÝch c¸c khÝ trong X. Gi¶
thiÕt c¸c ph¶n øng hoµn toµn .
Bµi 11.
§èt ch¸y hoµn toµn 6,72 lÝt khÝ (®ktc) hçn hîp hai anken lµ ®ång ®¼ng liªn tiÕp råi
cho s¶n phÈm ch¸y qua b×nh 1 ®ùng H 2SO4 ®Æc vµ b×nh II ®ùng KOH ®Æc thÊy
khèi lîng b×nh I t¨ng (m + 4)g vµ b×nh II t¨ng (m + 30)g.
a) Mçi b×nh ®· t¨ng lªn bao nhiªu gam?
b) T×m CTPT cña hai olefin.
c) Oxi ho¸ hçn hîp hai anken trªn b»ng dung dÞch KMnO 4 trong H2SO4 thu ®îc
mét axit h÷u c¬ duy nhÊt. X¸c ®Þnh CTCT cña mçi anken.
Bµi 12.
Mét hçn hîp khÝ gåm C2H4 vµ H2. Tû khèi cña hçn hîp nµy so víi H2 lµ 7,5. §un nãng
hçn hîp víi xóc t¸c Ni sau mét thêi gian ®îc hçn hîp míi cã tû khèi so víi H2 lµ 9.
a) TÝnh % thÓ tÝch c¸c khÝ trong hçn hîp ®Çu.
b) TÝnh % thÓ tÝch c¸c khÝ trong hçn hîp sau.
c) TÝnh hiÖu suÊt hidro ho¸.
Bµi 13.
X lµ hçn hîp gåm olefin A vµ H 2. TØ khèi h¬i cña X so víi He lµ 3,33. DÉn X qua
bét Ni nung nãng ®Ó ph¶n øng x¶y ra hoµn toµn ®îc hçn hîp khÝ Y cã tØ khèi so víi
hidro lµ 8.
a) T×m % sè mol c¸c khÝ trong X.
b) X¸c ®Þnh CTPT cña A.
c) Oxi ho¸ A b»ng dung dÞch KMnO4 trong H2SO4 thu ®îc hai axit h÷u c¬ liªn
tiÕp trong d·y ®ång ®¼ng. T×m CTCT cña A.
Bµi 14.
Mét hçn hîp X gåm H2, anken A vµ ankan B cã V = 15,68 lÝt (®ktc). Cho X vµo
b×nh cã V= 8 lÝt cã chøa mét Ýt Ni thÓ tÝch kh«ng ®¸ng kÓ. Nung b×nh mét thêi gian
sau ®ã ®a vÒ 00C th× ®îc hçn hîp Y vµ ¸p suÊt P2 = 1,54atm. Thªm tõ tõ dung dÞch Br2
vµo b×nh vµ l¾c ®Òu. Khi ®· thªm 1lit níc brom th× thÊy níc nµy kh«ng cßn bÞ phai
mµu n÷a. Ta ®îc hçn hîp khÝ Z vµ ¸p suÊt khÝ Êy P3=1,6atm. Khèi lîng dung dÞch níc
brom t¨ng lªn 2,1g.
10
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
a) TÝnh % anken bÞ hidro ho¸.
b) X¸c ®Þnh CTPT cña A vµ nång ®é mol/l cña dung dÞch níc brom.
c) BiÕt r»ng B chiÕm 50% thÓ tÝch cña Z, TÝnh thµnh phÇn % thÓ tÝch cña
hçn hîp X.
d) X¸c ®Þnh CTPT cña ankan B.
Bµi 15.
Mét b×nh kÝn chøa C2H4 , H2 (®ktc) vµ mét Ýt Ni. Nung b×nh mét thêi gian sau ®ã
lµm l¹nh ®Õn 00C. ¸p suÊt trong b×nh lóc ®ã lµ Patm. TØ khèi h¬i cña hçn hîp tríc vµ
sau ph¶n øng so víi H2 lµ 7,5 vµ 9 .
a) Gi¶i thÝch sù chªnh lÖch vÒ tØ khèi.
b) TÝnh thµnh phÇn % thÓ tÝch mçi khÝ tríc vµ sau ph¶n øng .
c) TÝnh P.
Bµi 16.
Trong mét b×nh kÝn dung tÝch 2,24 lÝt cã chøa mét it bét Ni vµ mét hçn hîp khÝ H 2,
C2H4 vµ C3H6 (®ktc). TØ lÖ mol C2H4 vµ C3H6 lµ 1:1.
Nung b×nh mét thêi gian sau ®ã ®a vÒ 00C, ¸p suÊt trong b×nh lóc ®ã lµ P 2. TØ
khèi so víi H2 cña hçn hîp khÝ trong b×nh tríc vµ sau ph¶n øng lµ 7,6 vµ 8,445.
a) Gi¶i thÝch t¹i sao tØ khèi t¨ng.
b) TÝnh % thÓ tÝch tríc ph¶n øng.
c) TÝnh ¸p suÊt P2.
d) TÝnh hiÖu suÊt ph¶n øng ®èi víi mçi anken biÕt r»ng nÕu cho hçn hîp khÝ
trong b×nh sau ph¶n øng tõ tõ qua níc brom th× thÊy níc brom bÞ nh¹t mµu vµ khèi lîng
b×nh níc brom t¨ng 1,05g.Bµi 16.
§èt ch¸y hçn hîp 2 hi®rocacbon no lµ ®ång ®¼ng liªn tiÕp b»ng O 2 thu ®îc CO2 vµ
H2O. TØ lÖ sè mol hçn hîp hi®rocacbon no: CO2 lµ 22: 24.
1. X¸c ®Þnh CTPT cña hi®rocacbon no.
2. TÝnh %V cña mçi hi®rocacbon trong hçn hîp.
Bµi 1.
§èt ch¸y hoµn toµn 0,25 mol hçn hîp khÝ gåm ankin A vµ anken B thu ®îc s¶n
phÈm lÇn lît qua b×nh 1 ®ùng P2O5 d vµ b×nh hai ®ùng KOH d ®Ëm ®Æc th× thÊy
b×nh 1 khèi lîng t¨ng 11,7g, b×nh 2 khèi lîng t¨ng 30,8g.
X¸c ®Þnh CTPT cña A, B biÕt r»ng A kÐm h¬n B mét nguyªn tö C.
Bµi 3.
Mét b×nh kÝn dung tÝch 17,92 lÝt ®ùng hçn hîp khÝ H2 vµ axetilen (00C vµ 1atm)
vµ mét Ýt bét Ni. Nung nãng b×nh mét thêi gian sau ®ã lµm l¹nh ®Õn 00C .
1. NÕu cho lîng khÝ trong b×nh sau khi nung qua dung dÞch AgNO 3 trong NH3 d sÏ
t¹o 2,4g kÕt tña vµng. TÝnh khèi lîng axetilen cßn l¹i sau ph¶n øng .
2. NÕu cho lîng khÝ trong b×nh sau khi nung qua dung dÞch níc brom ta thÊy khèi
lîng dung dÞch t¨ng lªn 0,82g. TÝnh khèi lîng etylen t¹o thµnh trong b×nh
3. TÝnh thÓ tÝch etan vµ thÓ tÝch H 2 cßn l¹i, biÕt r»ng hçn hîp khÝ ban ®Çu cã
tØ khèi so víi H2 b»ng 4 .
Bµi 4.
§èt ch¸y hoµn toµn 0,1 mol chÊt h÷u c¬ A cÇn 12,8g O 2. Sau ph¶n øng thu ®îc 16,8
lÝt hçn hîp h¬i (1360C, 1atm) gåm CO2 vµ h¬i níc. Hçn hîp nµy cã tû khèi so víi CH 4 lµ
2,1.
a) X¸c ®Þnh CTPT cña A. ViÕt CTCT cã thÓ cã cña A.
b) X¸c ®Þnh ®óng CTCT cña Avµ gäi tªn A biÕt r»ng A t¹o kÕt tña vµng khi
cho t¸c dông víi dung dÞch AgNO3 trong NH3. TÝnh lîng kÕt tña khi cho 0,1 mol A
ph¶n øng víi hiÖu suÊt 90%.
11
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
Bµi 5.
Mét hçn hîp gåm axetilen , propilen, vµ metan.
- §èt ch¸y hoµn toµn 11g hçn hîp th× thu ®îc 12,6g níc.
- MÆt kh¸c 5,6 lÝt hçn hîp (®ktc) ph¶n øng võa ®ñ víi dung dÞch chøa 50g brom
X¸c ®Þnh thµnh phÇn % thÓ tÝch cña hçn hîp ®Çu.
Bµi 6.
a) Hidrocacbon A, B ®Òu ë d¹ng m¹ch hë. Trong ph©n tö A cã 5 liªn kÕt vµ 4
liªn kÕt . Trong ph©n tö B cã 7 liªn kÕt vµ 3 liªn kÕt . X¸c ®Þnh CTCT cña A,B
vµ gäi tªn.
b) Hçn hîp A gåm hai hidrocacbon m¹ch hë A, B (lµ nh÷ng chÊt trong d·y
®ång ®¼ng ankan, anken, ankin).
- DÉn 336 ml (®ktc) A tõ tõ qua dung dÞch níc brom d thÊy cã 4g brom tham gia
ph¶n øng vµ kh«ng cã khÝ tho¸t ra.
- NÕu ®èt ch¸y hoµn toµn 336 ml (®ktc) A råi dÉn s¶n phÈm thu ®îc qua níc v«i
trong cã d th× thu ®îc 4g kÕt tña .
1. TÝnh thµnh phÇn % vÒ thÓ tÝch X, Y trong A.
2. X¸c ®Þnh CTPT cña X, Y.
Bµi 7.
Mét hçn hîp khÝ X gåm mét ankan, mét anken vµ mét ankin cã thÓ tÝch 1,792 lÝt
(®ktc) ®îc chia lµm hai phÇn b»ng nhau:
- PhÇn 1 cho qua dung dÞch AgNO3 trong NH3 d t¹o ra 0,735g kÕt tña vµ thÓ tÝch
hçn hîp gi¶m 12,5 %.
- PhÇn 2 ®em ®èt ch¸y hoµn toµn råi hÊp thô toµn bé s¶n phÈm vµo 9,2 lÝt dung
dÞch Ca(OH)2 0,0125 M thÊy cã 11g kÕt tña.
X¸c ®Þnh CTPT cña c¸c hidrocacbon.
Bµi 10.
Mét hçn hîp X gåm hai ankin vµ hidro cã V = 35,84 lÝt (®ktc). Chia X lµm hai phÇn
b»ng nhau.
PhÇn 1 ®îc ®un nãng víi Ni xóc t¸c thu ®îc hçn hîp Y kh«ng lµm phai mµu níc
brom vµ cã thÓ tichs gi¶m 50% so víi thÓ tÝch ban ®Çu. §èt ch¸y hoµn toµn hçn hîp Y
råi cho s¶n phÈm ch¸y t¸c dông víi dung dÞch NaOH thu ®îc hai muèi c¸cbonat. Thªm
Ca(OH)2 d vµo dung dÞch hai muèi nµy cã 70g kÕt tña.
PhÇn hai cho qua dung dÞch AgNO3 d trong NH3 thu ®îc 14,7g kÕt tña . Cho
biÕt hai ankin nµy ®Òu thÓ khÝ ë ®ktc vµ cã thÓ tÝch b»ng nhau.
a) X¸c ®Þnh CTCT cña hai ankin.
b) TÝnh tû khèi cña hçn hîp Y so víi kh«ng khÝ.
Bµi 11.
Mét hçn hîp X gåm hai hidrocacbon cïng mét d·y ®ång ®¼ng (ankan, anken hoÆc
ankin) ®Òu ë thÓ khÝ ë ®ktc. CÇn 20,16 lÝt O2 ®Ó ®èt ch¸y hÕt X vµ ph¶n øng t¹o ra
7,2g níc.
a) X¸c ®Þnh d·y ®ång ®¼ng cña A, B vµ viÕt CTPT cã thÓ cã cña A, B.
b) X¸c ®Þnh CTCT cña A, B biÕt r»ng khi cho mét lîng hçn hîp X nh trªn t¸c
dông víi dung dÞch AgNO3 trong NH3 d thu ®îc 62,7g kÕt tña.
c) Mét hçn hîp Y gåm A, B nh c©u (b) vµ mét hidrocacbon D. TØ khèi cña D so
víi H2 b»ng 15,17. §èt ch¸y hçn hîp Y thu ®îc 57,2g CO2 vµ 23,4g níc. Chøng minh r»ng
D thuéc d·y ®ßng ®¼ng ankan. BiÕt r»ng D cã cïng sè nguyªn tö C víi A hoÆc víi B,
nD = nA + nB . X¸c ®Þnh CTPT cña D vµ thµnh phÇn hçn hîp Y.
Bµi 12.
12
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
a) Khi ®èt ch¸y mét hidrocacbon A b»ng lîng O2 d 20% so víi lîng cÇn thiÕt th× thu
®îc tØ lÖ CO2 vµ níc lµ 2:1. Sau khi lµm ngng tô h¬i níc th× thÓ tÝch cßn l¹i b»ng 2,5
lÇn thÓ tÝch cña A. X¸c ®Þnh CTPT cña A biÕt c¸c khÝ ®o cïng ®iÒu kiÖn.
b) X lµ hçn hîp A (ë trªn) vµ B (lµ ®ång ®¼ng cña A) cã V X = 17,92 lÝt (®ktc) vµ
mX = 29,2g. Cho hçn hîp nµy qua dung dÞch AgNO3 trong NH3 d thu ®îc 120g kÕt tña.
T×m CTPT, CTCT cña B vµ gäi tªn B theo theo hai c¸ch
c) Hçn hîp Y gåm toµn bé lîng X ë trªn vµ H2 . Cho Y vµo mét b×nh dung tÝch
11,2 lÝt cã chøa mét Ýt Ni th× ¸p suÊt P 1 = 5,6atm ë 00C. Nung b×nh mét thêi gian sau
®ã ®a vÒ 00C th× thu ®¬c hçn hîp Z cã ¸p suÊt gi¶m 4/7 so víi ¸p suÊt ban ®Çu. Ph¶n
øng céng H2 cã hoµn toµn hay kh«ng? TÝnh tØ khèi cña Z so víi Y.
Bµi 13.
§èt ch¸y hoµn toµn hçn hîp A gåm hai hidrocacbon X, Y cïng d·y ®ång ®¼ng m¹ch
hë. HÊp thô toµn bé s¶n phÈm ch¸y vµo 4,5 lÝt dung dÞch Ca(OH) 2 0,02M, thu ®îc
kÕt tña vµ khèi lîng dung dÞch t¨ng 3,78g. Cho dung dÞch Ba(OH) 2 võa ®ñ vµo dung
dÞch thu ®îc kÕt tña l¹i t¨ng thªm, tæng khèi lîng kÕt tña hai lÇn lµ 18,85g. TØ khèi
h¬i cña hçn hîp A so víi He < 10. X¸c ®Þnh CTCT cña X, Y biÕt r»ng sè mol cña X
b»ng 60% tæng sè mol cña X vµ Y cã trong hçn hîp A, c¸c ph¶n øng x¶y ra hoµn toµn.
Bµi 14.
Trong mét b×nh kÝn dung tÝch 20 lÝt chøa 9,6g O2 vµ mg hçn hîp ba hidrocacbon
A, B, C. NhiÖt ®é vµ ¸p suÊt trong b×nh lµ ) 0 0C vµ 0,448atm. BËt tia löa ®iÖn ®Ó
®èt ch¸y hÕt c¸c hidrocacbon vµ gi÷ nhiÖt ®é 136,5 0C, ¸p suÊt trong b×nh lóc nµy lµ
P. Cho hçn hîp khÝ trong b×nh sau ph¶n øng lÇn lît qua b×nh 1 ®ùng H2SO4 ®Æc vµ
b×nh hai ®ùng KOH d thÊy khèi lîng b×nh 1 t¨ng 4,05 gam vµ b×nh hai t¨ng 6,16g.
1) TÝnh P gi¶ thiÕt dung tÝch b×nh kh«ng ®æi.
2) X¸c ®Þnh CTPT cña c¸c hidrocacbon, biÕt B, C cïng sè nguyªn tö cacbon vµ
sè mol cña A gÊp 4 lÇn tæng sè mol cña B vµ C.
Bµi 15.
Cho ag CaC2 chøa b % t¹p chÊt tr¬, t¸c dông víi H2O thu ®îc V lÝt khÝ C2H2 (®ktc).
1) LËp biÓu thøc tÝnh B theo A vµ V.
2) NÕu cho V lÝt khÝ ë trªn vµo b×nh kÝn cã than ho¹t tÝnh xóc t¸c nung nãng
0
®Õn t C th× ¸p suÊt lµ P1. Sau ph¶n øng thu ®îc hçn hîp khÝ trong ®ã s¶n phÈm ph¶n
øng chiÕm 60% thÓ tÝch, nhiÖt ®é t0C, ¸p suÊt lµ P2. TÝnh hiÖu suÊt h cña ph¶n øng.
3) Gi¶ sö dung tÝch b×nh kh«ng ®æi, thÓ tÝch chÊt r¾n kh«ng ®¸ng kÓ h·y
lËp biÓu thøc tÝnh P2 theo P1 vµ h lµ hiÖu suÊt cña ph¶n øng . T×m kho¶ng x¸c ®Þnh
cña P2 theo P1.
Bµi 2.
§èt ch¸y hoµn toµn 2,7g mét hidrocacbon A thu ®îc 8,8g CO2 vµ 2,7g níc.
1) X¸c ®Þnh CTPT cña hidrocacbon trªn biÕt 160 < M < 170.
2) X¸c ®Þnh CTCT cña hidrocacbon trªn biÕt nã kh«ng t¸c dông víi dung dÞch
níc brom, kh«ng t¸c dông víi brom khi cã mÆt bét s¾t, nhng khi ph¶n øng víi brom h¬i
cã askt th× thu ®îc 1 dÉn xuÊt mono brom duy nhÊt.
Bµi 4.
Mét hidrocacbon A ë thÓ láng cã tØ khèi h¬i so víi kh«ng khÝ b»ng 2,69.
1) §èt ch¸y A thu ®îc CO2 vµ H2O theo tØ lÖ khèi lîng lµ 4,9:1. T×m CTPT cña
A
2) Cho A t¸c dông víi brom theo tØ lÖ 1:1 cã bét Fe thu ®îc B khÝ C. KhÝ C ®-
îc hÊp thô bëi 2 lÝt dung dÞch NaOH 0,5 M. §Ó trung hoµ lîng NaOH d cÇn 0,5 lÝt
HCl 1M. TÝnh khèi lîng A ph¶n øng vµ khèi lîng B t¹o thµnh.
Bµi 5.
13
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
a) X¸c ®Þnh c¸c CTCT cã thÓ cã cña mét aren A biÕt r»ng sè nguyªn tö hidro b»ng
sè nguyªn tö cacbon + 1 vµ mét mol A cã thÓ lµm mÊt mµu 2 lÝt níc brom 0,5 M.
b) Chän CTCT ®óng cña A biÕt r»ng khi oxi ho¸ 5,9g A b»ng dung dÞch KMnO 4
trong m«i trêng H2SO4 ®Æc nãng (ph¶n øng hoµn toµn ) cã mét khÝ bay ra vµ nÕu cho
khÝ nµy ®i qua 10 lÝt dung dÞch Ca(OH)2 ta thu ®îc 30g kÕt tña vµ trong dung dÞch
cßn l¹i mét muèi canxi kh¸c cã nång ®é 0,01 M. TÝnh nång ®é cña dung dÞch Ca(OH) 2
ban ®Çu.
c) Mét hçn hîp cïng sè mol gåm aren A vµ mét hidrocacbon B ( C xHy). §èt ch¸y hoµn
toµn hçn hîp nµy thu ®îc 66g CO2 vµ 21,6g níc . T×m hÖ thøc liªn hÖ gi÷a x vµ y. X¸c
®Þnh CTCT cña B biÕt r»ng B lµ mét ankan vµ khi ®Ò hidro ho¸ ®ãng vßng t¹o mét
aren.
Bµi 17.
Trén hçn hîp X gåm hi®rocacbon B vµ H 2 cã d (tØ khèi h¬i cña X so víi H2 lµ 4,8).
Cho X ®i qua bét Ni nung nãng ®Õn ph¶n øng hoµn toµn thu ®îc hçn hîp Y (tØ khèi
h¬i cña Y so víi H2 lµ 8).
1. X¸c ®Þnh CTPT, CTCT, gäi tªn.
2. TÝnh %n c¸c khÝ trong X vµ Y.
Bµi 18.
Trén hçn hîp X gåm hi®rocacbon A vµ H 2 (tØ khèi h¬i cña X so víi H 2 lµ 6,1818).
Cho X ®i qua bét Ni nung nãng ®Õn ph¶n øng hoµn toµn thu ®îc hçn hîp Y (tØ khèi
h¬i cña Y so víi H2 lµ 13,6). X¸c ®Þnh CTPT cña A.
Bµi 19.
§èt ch¸y hoµn toµn mét hçn hîp A gåm 2 hi®rocacbon ë thÓ khÝ trong ®iÒu kiÖn th-
êng, cã khèi lîng mol h¬n kÐm nhau 28g, s¶n phÈm t¹o thµnh cho ®i qua b×nh ®ùng
P2O5 vµ CaO. B×nh ®ùng P2O5 nÆng thªm 9g cßn b×nh CaO nÆng thªm 13,2g.
1. C¸c hi®rocacbon thuéc d·y ®ång ®¼ng nµo?
2. NÕu dÉn s¶n phÈm ch¸y qua b×nh ®ùng CaO tríc th× khèi lîng mçi b×nh sÏ thay
®æi nh thÕ nµo.
3. X¸c ®Þnh c«ng thøc 2 hi®rocacbon.
4. TÝnh thÓ tÝch oxi cÇn thiÕt ®Ó ®èt ch¸y hçn hîp. §Ò thi §H miÒn B¾c
n¨m 1986.
Bµi 20.
§èt ch¸y hoµn toµn hçn hîp X gåm 2 hi®rocacbon m¹ch hë cïng d·y ®ång ®¼ng. HÊp
thô toµn bé s¶n phÈm vµo 1,8 lÝt dung dÞch Ca(OH)2 0,05M thu ®îc kÕt tña vµ khèi l-
îng dung dÞch t¨ng 3,78g. Cho tiÕp Ba(OH)2 d vµo dung dÞch, thu ®îc kÕt tña tæng
céng 2 lÇn lµ 18,85g. TØ khèi cña X víi H2 nhá h¬n 20.
X¸c ®Þnh d·y ®ång ®¼ng cña hi®rocacbon trªn vµ CTCT cña chóng, biÕt tØ lÖ mol
c¸c chÊt trong X lµ 2:3. §Ò thi §HY-Dîc
TpHCM
Bµi 21.
§èt ch¸y hoµn toµn hçn hîp gåm 2 hi®rocacbon ®ång ®¼ng. HÊp thô toµn bé s¶n
phÈm sinh ra b»ng Ba(OH)2 d thÊy khèi lîng b×nh t¨ng thªm 22,1g vµ cã 78,8g kÕt tña
tr¾ng.
a. X¸c ®Þnh d·y ®ång ®¼ng cña hi®rocacbon, biÕt chóng thuéc 1 trong 3 d·y
ankan, anken, ankin.
b. TÝnh tæng sè mol c¸c hi®rocacbon trong hçn hîp.
c. X¸c ®Þnh 2 hi®rocacbon ®· cho, biÕt chóng ®îc trén víi tØ lÖ 1:2 vÒ sè mol
theo thø tù t¨ng dÇn cña khèi lîng ph©n tö. §Ò thi §HBK-
1998
Bµi 23.
14
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
Mét b×nh kÝn dung tÝch 5 lÝt chøa hçn hîp khÝ oxi vµ mét hi®rocacbon ë ®ktc.
(hi®rocacbon chiÕm 10% vÒ sè mol). TØ khèi h¬i cña hçn hîp so víi H2 lµ 16,6.
1. X¸c ®Þnh c«ng thøc ph©n tö cña hi®rocacbon.
2. Sau khi bËt tia löa ®iÖn ®Ó ®èt ch¸y toµn bé hi®rocacbon, lµm l¹nh ®Õn 0 0C.
TÝnh ¸p suÊt trong b×nh, gi¶ sö thÓ tÝch b×nh thay ®æi kh«ng ®¸ng kÓ. §Ò thi §H
Th¸i Nguyªn 1997
Bµi
Hçn hîp khÝ A gåm mét hidrocacbon X vµ mét lîng oxi võa ®ñ ®Ó ®èt ch¸y hÕt X ë
0 C vµ ¸p suÊt 1atm. §em ®èt ch¸y hoµn toµn hçn hîp A råi ®a vÒ nhiÖt ®é 2180C vµ
0
¸p suÊt 1atm th× thÊy r»ng thÓ tÝch c¸c chÊt sau ph¶n øng gÊp 2 lÇn thÓ tÝch hçn hîp
A ban ®Çu. H·y x¸c ®Þnh CTPT, CTCT vµ gäi tªn cña X. §Ò thi §H An
Ninh 2001
Bµi 24.
§èt ch¸y hoµn toµn 4g hi®rocacbon A ë ®ktc (thÓ khÝ) råi cho s¶n phÈm ch¸y hÊp
thô vµo 275ml dung dÞch Ca(OH)2 1M thu ®îc 25g kÕt tña.
1. T×m c«ng thøc ph©n tö cña A.
2. A t¸c dông víi clo theo tØ lÖ 1:1 trong ®iÒu kiÖn thÝch hîp cho mét dÉn xuÊt
monoclo. Trong ®ã clo chiÕm 70,3 % vÒ khèi lîng. §äc tªn ®óng cña A.
Bµi 26.
Khi s¶n xuÊt ®Êt ®Ìn ta thu ®îc hçn hîp r¾n gåm CaC2, Ca vµ CaO (hçn hîp A). Cho
5,52g hçn hîp A t¸c dông hÕt víi níc th× thu ®îc 2,5 lÝt hçn hîp khÝ kh« X ë 27,30C,
0,9856atm. TØ khèi h¬i cña X so víi CH4 lµ 0,725.
1. TÝnh %m c¸c chÊt trong A.
2. §un nãng hçn hîp X víi bét Ni sau mét thêi gian thu ®îc hçn hîp Y. Chia lµm 2
phÇn ®Òu nhau:
* PhÇn I: Cho léi qua níc brom d thÊy cßn 448ml hçn hîp khÝ Z (®ktc) cã tØ khèi
h¬i cña Z so víi H2 lµ 4,5. Hái khèi lîng b×nh brom t¨ng bao nhiªu gam.
* PhÇn II: §em trén víi 1,68 lÝt O2 (®ktc) trong mét b×nh kÝn dung tÝch 4 lÝt. Sau
khi bËt tia löa ®iÖn ®Ó ®èt ch¸y, gi÷ nhiÖt ®é b×nh ë 109,2 0C. TÝnh ¸p suÊt trong
b×nh ë nhiÖt ®é ®ã, biÕt dung tÝch b×nh kh«ng ®æi.
Bµi 27.
Trong mét b×nh kÝn dung tÝch 20 lÝt chøa 9,6g oxi vµ mg hçn hîp 3 hi®rocacbon A,
B, C. NhiÖt ®é trong b×nh lóc ®Çu lµ 0 0C, 0,448atm. BËt tia löa ®iÖn ®Ó ®èt ch¸y
hÕt c¸c hi®rocacbon vµ gi÷ nhiÖt ®é b×nh lµ 136,5 0C, ¸p suÊt trong b×nh lóc nµy lµ P.
Cho hçn hîp khÝ trong b×nh sau ph¶n øng lÇn lît ®i qua b×nh I ®ùng H2SO4 ®Æc,
b×nh II ®ùng KOH d thÊy b×nh I t¨ng 4,05g vµ b×nh II t¨ng 6,16g.
1. TÝnh P, coi thÓ tÝch b×nh kh«ng ®æi.
2. T×m A, B, C biÕt B, C cã cïng sè nguyªn tö cacbon vµ nA= 4(nB + nC).
Bµi 28.
Trong mét b×nh kÝn dung tÝch 2 lÝt ch÷a s½n 1 lÝt níc vµ 1 lÝt hi®rocacbon A ë
thÓ khÝ kh«ng hoµ tan trong níc, ¸p suÊt trong b×nh lóc nµy lµ 1,344atm, nhiÖt ®é lµ
00C, sau ®ã cho vµo b×nh 26,4g CaC 2 vµ CaCO3 tiÕp sau ®a b×nh lªn nhiÖt ®é phßng
®Ó níc nãng ch¶y, nÐn tõ tõ 15,5 lÝt khÝ O2 (ë ®ktc) vµo. BËt tia löa ®iÖn ®Ó ph¶n
øng x¶y ra hoµn toµn, sau ®ã ®a b×nh vÒ 00C th× ¸p suÊt trong b×nh lóc nµy lµ
3,18atm (do O2). §Ó níc trong b×nh ho¸ láng thÊy cã 2 gam chÊt r¾n vµ dung dÞch cã
thÓ tÝch 1 lÝt chøa muèi Ca(HCO3)2 nång ®é 0,28M. (bá qua thÓ tÝch chÊt r¾n vµ ¸p
suÊt h¬i níc b·o hoµ).
1. TÝnh %m cña CaC2 vµ CaCO3
15
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
2. T×m c«ng thøc cña A.
Bµi 39.
Cho 6,4g O2 vµ ag hçn hîp khÝ A gåm 2 hi®rocacbon vµo b×nh kÝn, dung tÝch
kh«ng ®æi 10 lÝt ë 00C vµ 0,4704atm. Sau khi ®èt ch¸y hoµn toµn A. Gi÷ b×nh ë 127 0C
th× ¸p suÊt trong b×nh lóc nµy lµ P. Cho hçn hîp khÝ sau ph¶n øng ®i qua b×nh I ®ùng
H2SO4 ®Æc vµ b×nh II ®ùng dung dÞch KOH d. Sau thÝ nghiÖm thÊy khèi lîng b×nh I
t¨ng 0,32g vµ b×nh II t¨ng 0,528g.
1. TÝnh P
2. X¸c ®Þnh CTPT cña 2 hi®rocacbon trong A vµ %V cña chóng.
Bµi 30.
Hçn hîp khÝ A gåm 2 ankan X, Y. §èt ch¸y hoµn toµn hçn hîp A thu ® îc ag CO2 vµ
bg H2O.
1. LËp biÓu thøc t×m khèi lîng ph©n tö trung b×nh cña hçn hîp.
2. ¸p dông cho trêng hîp a = 19,36g; b = 10,8g. T×m X, Y.
Bµi 31.
Cho mét b×nh kÝn dung tÝch 8,4 lÝt chøa 22,32g kh«ng khÝ vµ hçn hîp khÝ X gåm
1 anken vµ 1 ankadien. NhiÖt ®é cña b×nh lµ 0 0C vµ ¸p suÊt lµ 6,46/3atm. §èt ch¸y
hoµn toµn X. Sau ph¶n øng, gi÷ b×nh ë 136,5 0C th× ¸p suÊt trong b×nh lóc ®ã lµ Patm.
DÉn toµn bé hçn hîp khÝ vµ h¬i trong b×nh ®i qua b×nh I ®ùng dung dÞch H 2SO4
®Æc, d vµ b×nh II ®ùng dung dÞch NaOH d. Sau thÝ nghiÖm b×nh I t¨ng 1,44g vµ
b×nh II t¨ng 4,18g.
1. TÝnh P, cho biÕt thÓ tÝch b×nh kh«ng ®æi.
2. X¸c ®Þnh CTPT vµ %V c¸c chÊt trong X.
Bµi 32.
Thùc hiÖn ph¶n øng t¸ch H2 tõ mét hi®rocacbon thu«c d·y ®ång ®¼ng cña CH 4 b»ng
c¸ch dÉn hi®rocacbon A qua hçn hîp xóc t¸c ë nhiÖt ®é cao th× thu ®îc hçn hîp gåm H2
vµ 3 hi®rocacbon B, C, D. §èt ch¸y hoµn toµn 4,48 lÝt B hoÆc C hoÆc D ®Òu thu ®îc
17,92 lÝt CO2 vµ 14,4g H2O.
1. X¸c ®Þnh CTCT cña A, B, C, D. BiÕt r»ng c¸c thÓ tÝch khÝ ®o ë ®ktc.
2. ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng t¸ch H2 ë A. §Ò thi §H Th¸i Nguyªn 2000
Bµi 33.
Trong mét b×nh kÝn dung tÝch 2,24 lÝt chøa mét Ýt bét Ni vµ hçn hîp 3 khÝ H 2,
C2H4 vµ C3H6 ë ®ktc. TØ lÖ vÒ sè mol cña C2H4 vµ C3H6 lµ 1:1.
§èt nãng b×nh mét thêi gian sau ®ã lµm l¹nh ®Õn 0 0C, ¸p suÊt trong b×nh lóc ®ã lµ
P. TØ khèi cña hçn hîp khÝ so víi H2 tríc vµ sau ph¶n øng lµ 7,600 vµ 8,445.
1. Gi¶i thÝch t¹i sao tØ khèi t¨ng.
2. TÝnh %V c¸c khÝ tríc ph¶n øng.
3. TÝnh P.
4. TÝnh hiÖu suÊt cña ph¶n øng ®èi víi mçi olefin. BiÕt r»ng hçn hîp khÝ sau
ph¶n øng ®i qua b×nh níc brom thÊy brom bÞ nh¹t mµu vµ khèi lîng b×nh brom t¨ng
1,05g.
Bµi
Hçn hîp B gåm C2H6, C2H4, C3H4. Cho 12,24g hçn hîp B vµo dung dÞch AgNO 3 cã d
trong amoniac, sau khi ph¶n øng xong thu ®îc 14,7g kÕt tña. MÆt kh¸c, 4,256 lÝt khÝ
B (®ktc) ph¶n øng võa ®ñ víi 140ml dung dÞch brom 1M. TÝnh khèi lîng mçi chÊt
trong 12,24g B ban ®µu. Cho biÕt c¸c ph¶n øng x¶y ra hoµn toµn.
Bµi 34.
16
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
§em crackinh mét lîng n-butan th× thu ®îc hçn hîp gåm 5 hidrocacbon. Cho hçn hîp
khÝ nµy xôc qua dung dÞch Br2 d th× lîng Br2 tham gia ph¶n øng lµ 25,6g vµ sau thÝ
nghiÖm khèi lîng Br2 t¨ng 5,32g. Hçn hîp khÝ cßn l¹i sau khi qua dung dÞch Br 2 cã tØ
khèi ®èi víi metan lµ 1,9625. TÝnh hiÖu suÊt ph¶n øng crakinh. §Ò thi §HTL
2001
Bµi 35.
NhiÖt ph©n 8,8g C3H8 x¶y ra theo 2 ph¬ng tr×nh ph¶n øng sau:
C3H8 C2H4 + C2H6
C3H8 C3H6 + H2
Ta thu ®îc hçn hîp Y (trong ®ã cã 90% C3H8 ®· bÞ nhiÖt ph©n)
1. TÝnh khèi lîng ph©n tö trung b×nh cña Y.
2. NÕu Y qua níc brom th× thu ®îc hçn hîp khÝ Z cã tØ khèi so víi H 2 lµ 7,3. X¸c
®Þnh %V cña khÝ trong hçn hîp Z.
Bµi 36.
Cho 500m3 CH4 qua hå quang. Gi¶ sö lóc ®ã chØ cã 2 ph¶n øng:
CH4 C2H2 + H2
CH4 C + H2
Hçn hîp khÝ thu ®îc (hh A) chøa 12% C2H2, 10% CH4 vµ 78% H2 vÒ sè mol khÝ.
1. TÝnh thÓ tÝch A, biÕt c¸c khÝ ®Òu ®o ë ®ktc.
2. TÝnh %CH4 ®· chuyÓn ho¸ thµnh C.
3. NÕu lÊy tÊt c¶ C2H2 trong hçn hîp A ®Ó ®iÒu chÕ PVC th× thu ®îc bao nhiªu
kilogam PVC. BiÕt H = 100%.
Bµi 37.
Khi crackinh 35 lÝt n-butan ë ®iÒu kiÖn thÝch hîp ®îc 67 lÝt hçn hîp A theo 3 ph-
¬ng tr×nh:
C4H10 C2H4 + C2H6
C4H10 C3H6 + CH4
C4H10 C4H8 + H2
Chia A lµm 2 phÇn ®Òu nhau:
* PhÇn I: Cho tõ tõ qua dung dÞch brom d, cßn l¹i hçn hîp khÝ B kh«ng hÊp thô.
T¸ch hçn hîp B thu ®îc 3 hi®rocacbon B1, B2, B3 theo thø tù khèi lîng ph©n tö t¨ng dÇn.
§èt ch¸y B1, B2, B3 thu ®îc nh÷ng thÓ tÝch CO2 t¬ng øng lµ 1:3:1.
* PhÇn II: Cho ph¶n øng víi níc nhê xóc t¸c ®Æc biÖt thu ®îc hçn hîp C gåm 3 rîu
kh¸c nhau.
1. TÝnh % sè mol c¸c chÊt trong A.
2. TÝnh % C4H10 ®· tham gia ph¶n øng.
3. TÝnh khèi lîng cña hçn hîp C. (Gi¶ thuyÕt c¸c ph¶n øng x¶y ra hoµn toµn).
Bµi 38.
Sau khi kÕt thóc ph¶n øng crackinh n-butan thu ®îc 22,4 lÝt hçn hîp khÝ A (gi¶ sö chØ
gåm cã c¸c hi®rocacbon). Cho hçn hîp A léi qua níc brom d thÊy cßn l¹i 13,44 lÝt hçn
hîp khÝ B. §èt ch¸y 0,6 lÝt hçn hîp B th× thu ®îc 1,3 lÝt CO2.
1. TÝnh hiÖu suÊt ph¶n øng crackinh.
2. TÝnh %V c¸c khÝ trong A vµ Vkk cÇn dïng ®Ó ®èt ch¸y toµn bé A.
17
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
3. NÕu lÊy 100 m hçn hîp A ë 00C, 22,4atm ®em trïng hîp th× thu ®îc bao nhiªu
3
kilogam polime.
************
PhÇn II
Hîp chÊt cã nhãm chøc
11. iso-propylic A B CH4 D E F G anilin.
12. G + NaOH A + Na2CO3
A I + H2
t 0cao
I L
600o C ,C
Fe ,t 0
L + Cl2 M + HCl
M + NaOH N + P + H2O
N + HCl P + Q
Q + HNO3 C6H2(NO2)3OH + H2O
13. A B + C
6000 C
B + H2O D
2D E + F + H2O
E + F A
nE Caosu buna.
16.
A C2H5OH B C2H5OH
B D CH3COOC2H5 F
C2H2 + H2
G B ? C2H5COOC2H3
AgNO3
H B NH3 ? ? CH3COOC2H3
17.
+Br2 KOH + H2
A B D (C14H10) G (C14H12)
ROH Pd, t0
+H2/Ni
+H2/Ni +H2/Ni
H
Bµi 2. Hoµn thµnh c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng.
1. C6H5OH + KOH 11. HCOONH4 + AgNO3 + NH3
2. CH3C6H4OH + K 12. HCOOC2H5 + AgNO3 + NH3
3. C6H5ONa + CO2+ H2O 13. HCOOH + Cu(OH)2 + NaOH
4. HOC6H4CH2OH + NaOH 14. (CH3COO)2Ca
0
t
cao
19
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
5. HOC6H4CH2OH + HBr 15. CH2=CH-CH2OH + ddKMnO4
6. C6H5OH + (CH3CO)2O 16. C3H6(OH)2 + Cu(OH)2/NaOH
7. C6H5OH + dd Br2 17. C2H2 + C2H5OH
8. C6H5 COOH + C6H5NH2 18. C2H2 + CH3 COOH
9. C6H5ONa + CH3Cl 19. C3H4 + HCOOH
10. C6H5NH2 + dd HNO3 20. C4H6 + Br2
22
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
sinh ra ë A. §èt ch¸y hÕt 13,8g hçn hîp A+ B th× t¹o ra 22g CO 2 vµ 12,6g H2O. X¸c
®Þnh A,B
Bµi 16.
Hçn hîp X gåm hai rîu m¹ch hë h¬n kÐm nhau 1C ®îc chia thµnh hai phÇn b»ng
nhau, mçi phÇn nÆng 1,82g.
- PhÇn 1 ®em ®èt ch¸y trong O2d thu ®îc 0,07 mol CO2 vµ 0,09 mol H2O
- PhÇn 2 lµm mÊt mµu võa ®ñ dung dÞch chøa 0,01 mol Br2.
X¸c ®Þnh CTPT, CTCT cña hai rîu vµ khèi lîng mçi rîu trong hçn hîp X. BiÕt c¸c rîu
chØ chøa nhiÒu nhÊt mét nèi ®«i trong ph©n tö.
Bµi 21.
Cho 2 anken ë thÓ khÝ t¸c dông hoµn toµn víi H 2O thu ®îc hai rîu no ®¬n chøc
®ång ®¼ng kÕ tiÕp. Chia hçn hîp R thµnh hai phÇn b»ng nhau:
- PhÇn 1 cho t¸c dông víi Na d thu ®îc 3,36 lÝt H2.
- PhÇn 2 ®un víi H2SO4 ®Æc ë 1400C thu ®îc 6,3 gam hçn hîp 3 ete. HiÖu suÊt t¹o
ete tõ rîu nhÑ h¬n lµ 60% vµ hiÖu suÊt tõ rîu nÆng h¬n lµ 40%. X¸c ®Þnh:
1) CTPT c¸c anken.
2) Khèi lîng mçi rîu.
3) Khèi lîng ph©n tö trung b×nh cña mçi ete.
Bµi 22.
Mét hçn hîp X gåm hai rîu ®¬n chøc A, B khi bÞ khö níc (ph¶n øng hoµn toµn vµ
chØ cho anken) t¹o ra hçn hîp 2 khÝ cã tû khèi ®èi víi CH 4 b»ng 2,333 cho biÕt
MB = MA+ 28.
a. X¸c ®Þnh CTPT cña A, B vµ thµnh phÇn % hçn hîp (theo sè mol).
b. Sù oxi ho¸ 16,6g hçn hîp X cho 2 s¶n phÈm h÷u c¬ C vµ D. Hçn hîp C, D trung
hoµ 40ml dung dÞch NaOH 20% cã d = 1,2 g/ml. LÊy hai s¶n phÈm sau khi trung hoµ
C, D b»ng NaOH , thªm NaOH d vµ nung hçn hîp r¾n nµy thu ®îc hçn hîp Y gåm hai
khÝ . TÝnh tû khèi cña Y so víi CH4.
Bµi 24.
Chia hçn hîp hai rîu no m¹ch hë A, B lµm hai phÇn b»ng nhau.
- PhÇn 1 cho t¸c dông hÕt víi Na d thu ®îc 0,896 lÝt khÝ (®ktc).
- §èt ch¸y hÕt phÇn 2 thu ®îc 3,6g níc vµ 5,28g CO2.
- X¸c ®Þnh CTCT cña hai rîu biÕt r»ng khi ®èt ch¸y V thÓ tÝch h¬i cña A hoÆc B
th× thÓ tÝch CO2 thu ®îc trong cïng ®iÒu kiÖn nhiÖt ®é, ¸p suÊt ®Òu kh«ng vît qu¸
3V.
Bµi 25.
Khi oxi ho¸ 0,1 mol rîu bËc 1 ®¬n chøc A b»ng K2Cr2O7 trong H2SO4 thu ®îc axit
cacboxylic B. §un nãng 0,1mol A víi H2SO4 tíi 1700C råi cho s¶n phÈm sinh ra t¸c dông
víi níc (cã axit xóc t¸c) th× ®îc rîu C. Cho C t¸c dông víi B thu ®îc este D. §èt ch¸y hoµn
toµn D sinh ra 6,72 lÝt CO2 (®ktc).
a) X¸c ®Þnh cÊu t¹o vµ gäi tªn A, B, C, D. BiÕt r»ng hiÖu suÊt ph¶n øng este
ho¸ lµ 50%. C¸c ph¶n øng kh¸c coi nh x¶y ra hoµn toµn.
b) ViÕt vµ c©n b»ng ph¶n øng oxi ho¸ A.
Bµi 26.
Cho hçn hîp X gåm 6,4g rîu metylic vµ b mol hçn hîp hai rîu no ®¬n chøc ®ång
®¼ng liªn tiÕp nhau. Chia X lµm hai phÇn b»ng nhau
PhÇn 1 cho t¸c dông hÕt víi Na thu ®îc 4,48 lÝt H2.
§èt ch¸y hoµn toµn phÇn 2 råi cho s¶n phÈm ch¸y lÇn lît qua hai b×nh kÝn:
B×nh 1 ®ùng P2O5 vµ b×nh 2 ®ùng dung dÞch Ba(OH)2 d. Ph¶n øng kÕt thóc nhËn
thÊy b×nh nÆng thªm ag, b×nh 2 nÆng thªm a + 22,7g.
23
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
1) ViÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng.
2) X¸c ®Þnh CTPT cña 2 rîu. ViÕt CTCT c¸c ®ång ph©n lµ rîu cña hai rîu nãi
trªn. Gäi tªn
3) TÝnh % khèi lîng c¸c chÊt trong hçn hîp X. BiÕt c¸c ph¶n øng hoµn toµn .
KhÝ ®o ë ®ktc.
Bµi 7.
§èt ch¸y 23g mét chÊt h÷u c¬ A thu ®îc 44g CO2 vµ 27g níc.
a. Chøng minh r»ng: A lµ hîp chÊt no cã chøa oxi.
b. X¸c ®Þnh CTCT cña A biÕt A t¸c dông ®îc víi Na.
c. Hçn hîp X gåm A vµ mét chÊt h÷u c¬ B (thuéc cïng d·y ®ång ®¼ng). Khèi lîng
cña X lµ 18,8g. X t¸c dông víi Na d t¹o ra 5,6 lÝt H2 ë ®ktc. X¸c ®Þnh B vµ thµnh phÇn
hçn hîp.
Bµi 8.
Mét hçn hîp X gåm 3 rîu thuéc cïng d·y ®ång ®¼ng. §èt ch¸y m(g) hçn hîp X thu ®îc
4,4g CO2 vµ 2,7g H2O.
a. T×m CTTQ cña d·y ®ång ®¼ng.
b. TÝnh khèi lîng 3 rîu b»ng 2 ph¬ng ph¸p.
c. TÝnh thÓ tÝch H2 thu ®îc khi cho 4,6g X t¸c dông víi Na d.
d. X¸c ®Þnh CTTQ cña 3 rîu biÕt r»ng khi ®un nãng X víi H 2SO4 ®Æc ta chØ thu
®îc 1 anken cã sè nguyªn tö C nhá h¬n hoÆc b»ng 3.
Bµi 9.
Mét hçn hîp X gåm 3 rîu A, B, C trong ®ã cã 2 rîu cã cïng sè nguyªn tö C, mX =
31,4g. Khi cho bay h¬i X chiÕm mét thÓ tÝch lµ 20,16 lÝt (136,50C vµ 1 atm). CÇn
4,48 lÝt H2 ë ®ktc ®Ó biÕn X thµnh Y gåm 2 rîu no. Khö níc hoµn toµn Y thu ®îc 2
anken kÕ tiÕp.
a. X¸c ®Þnh A, B, C vµ %m cña chóng.
b. NÕu cho hçn hîp 2 anken trªn qua 2 lÝt dung dÞch Br2 0,5M. TÝnh CM (dd Br2)
sau ph¶n øng vµ khèi lîng b×nh t¨ng.
Bµi 10.
Cho mét hçn hîp X gåm C2H5OH vµ C6H6. LÊy 1/10 hçn hîp cho t¸c dông víi Na d thu
®îc 1,12 lÝt khÝ H2 ë ®ktc.
a. TÝnh %m c¸c chÊt trong X.
b. T¸ch 2 chÊt ra khái nhau.
LÊy toµn bé khèi lîng rîu cã trong 70g hçn hîp X ®em khö níc, sau ph¶n øng thu ®îc
3 chÊt h÷u c¬ A, B, C. TÝnh khèi lîng mçi chÊt, biÕt hçn hîp A, B, C khi t¸c dông víi
Na d cho 1,12 lÝt H2 ë ®ktc cßn nÕu cho t¸c dông víi dung dÞch Br2 th× nã lµm mÊt
mµu 5,2g dung dÞch Br2 0,05%.
Bµi 11.
ChÊt h÷u c¬ A kh«ng no chøa c¸c nguyªn tè C, H, O. Cho A t¸c dông víi H 2 d (xóc t¸c
Ni, t0) thu ®îc chÊt h÷u c¬ B. §un B víi H2SO4 ®Æc, 1700C thu ®îc chÊt h÷u c¬ C.
Trïng hîp C thu ®îc poli iso-butylen.
a. X¸c ®Þnh CTCT cña A vµ viÕt ph¬ng tr×nh.
b. Tõ chÊt A vµ CH4 viÕt PTP¦ ®iÒu chÕ thuû tinh h÷u c¬. §Ò thi §HBK -
2001
Bµi 16.
Cã mét hçn hîp A gåm 2 chÊt h÷u c¬ cïng chøc. Tuú ®iÒu kiÖn ph¶n øng tõ hçn hîp
A cã thÓ chuyÓn ho¸ trùc tiÕp thµnh hçn hîp olefin hay ete. Trong ®iÒu kiÖn thÝch
hîp nÕu dïng 25,44g hçn hîp A th× thu ®îc 21,12g hçn hîp B chøa 3 chÊt h÷u c¬ cïng
chøc tû lÖ mol 1:1:1.
24
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
1. T×m CTPT cña c¸c chÊt trong A.
2. NÕu dïng 25,44g hçn hîp A chuyÓn thµnh olefin th× thu ®îc bao nhiªu lÝt ë
®ktc. BiÕt hiÖu suÊt t¹o olefin t¬ng øng rîu cã khèi lîng ph©n tö lín h¬n lµ 75% vµ rîu
cßn l¹i lµ 60%.
Bµi 21.
§un nãng 132,8g hçn hîp P gåm 3 rîu no, ®¬n chøc AOH, BOH, ROH víi H 2SO4
®Æc ë 1400C thu ®îc 111,2g hçn hîp 6 ete cã sè mol b»ng nhau.
MÆt kh¸c, ®un nãng P víi H2SO4 ®Æc ë 1800C th× thu ®îc hçn hîp khÝ 2 olefin.
1. X¸c ®Þnh CTCT c¸c rîu, cho H = 100%.
2. TÝnh %m c¸c chÊt trong P. §Ò 72 B.§.T.
S
Bµi
Cã 2 rîu ®¬n chøc X vµ Y, trong ph©n tö mçi rîu chøa kh«ng qu¸ 3 nguyªn tö
cacbon. §un nãng hçn hîp X, Y víi H2SO4 ®Æc ë 1400C ta thu ®îc hçn hîp 3 ete víi sè
mol b»ng nhau.
LÊy mét trong 3 ete cho vµo b×nh dung tÝch lµ V lÝt. Thªm vµo b×nh 11g hçn hîp
khÝ A gåm CO vµ O2 cã khèi lîng ph©n tö trung b×nh b»ng 220/7. §un nãng ®Ó ete
bay h¬i ®îc hçn hîp khÝ B cã khèi lîng ph©n tö trung b×nh lµ 35.
BËt tia löa ®iÖn ®èt ch¸y hÕt hçn hîp khÝ trong b×nh sau ®ã ®a vÒ 00C th× ¸p suÊt
khÝ trong b×nh b»ng 0,7atm. Lîng O2 d b»ng 1/6 lîng O2 ban ®Çu.
1. T×m CTPT cña 2 rîu.
2. TÝnh khèi lîng cña mâi rîu ®· ete ho¸.
3. TÝnh dung tÝch V cña b×nh. §Ò 46
B.§.T. S
Bµi 33.
Cho 9,4g hçn hîp A gåm h¬i cña 2 rîu ®i qua chÊt xóc t¸c thÝch hîp thu ®îc hçn hîp
B gåm 3 ete cã sè mol b»ng nhau, 2 anken, 2 rîu d vµ H2O. Cho hçn hîp B qua P2O5 t¹o
ra 5,48g H3PO4, hçn hîp B cã thÓ lµm mÊt mµu võa hÕt lîng br«m chøa 8,64g Br2. NÕu
t¸ch riªng hçn hîp rîu vµ ete tõ hçn hîp B vµ cho bay h¬i th× thu ®îc 4,3008 lÝt ë 910C,
2/3atm. LËp CTPT cña 2 rîu trong A, biÕt hiÖu suÊt ph¶n øng t¹o 2 anken lµ nh nhau.
§Ò 87 B.§.T.S
Bµi 17.
Chia hçn hîp gåm 2 rîu no, ®¬n chøc m¹ch hë liªn tiÕp trong d·y ®ång ®¼ng thµnh
2 phÇn ®Òu nhau.
PhÇn 1: cho t¸c dông víi Na d thu ®îc 0,2 mol H2.
PhÇn 2: ®un nãng víi H2SO4 ®Æc t¹o thµnh 7,7g hçn hîp 3 ete. Tham gia ph¶n øng
ete ho¸ cã 40% lîng rîu cã khèi lîng ph©n tö lín vµ 50% lîng rîu cã khèi lîng ph©n tö
nhá. T×m CTPT cña 2 rîu.
Bµi 12.
Cho hçn hîp X gåm 6,4g CH 3OH vµ b gam hçn hîp 2 rîu no, ®¬n chøc, ®ång ®¼ng
liªn tiÕp nhau. Chia X lµm 2 phÇn b»ng nhau.
PhÇn 1: cho t¸c dông hÕt víi Na thu ®îc 4,48 lÝt H2.
PhÇn 2: ®èt ch¸y hoµn toµn råi cho s¶n phÈm lÇn lît ®i qua b×nh 1 ®ùng P2O5,
b×nh 2 ®ùng dung dÞch Ba(OH)2 d. Ph¶n øng kÕt thóc thÊy b×mh 1 t¨ng thªm ag, b×nh
2 t¨ng thªm a + 22,4g.
1. ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra.
2. X¸c ®Þnh CTPT cña 2 rîu. ViÕt CTCT c¸c ®ång ph©n cña 2 rîu nãi trªn?
3. TÝnh %m c¸c chÊt trong X. BiÕt c¸c thÓ tÝch khÝ ®Òu ®o ë ®ktc vµ H =
100%.
§Ò thi §HTM – 2001
25
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
Bµi 29.
§èt ch¸y hoµn toµn m gam hçn hîp X gåm 2 rîu A vµ B thuéc cïng d·y ®ång ®¼ng
®îc 6,72 lÝt CO2 vµ 7,65g H2O. MÆt kh¸c m gam hçn hîp X t¸c dông hÕt víi Na ®îc
2,8 lÝt H2.
* X¸c ®Þnh CTCT cña A vµ B biÕt tû khèi cña A vµ B so víi H2 nhá h¬n 46.
* TÝnh %m c¸c chÊt, biÕt c¸c thÓ tÝch ®o ë ®ktc. §Ò thi §HKT
HN - 2000 Bµi 14.
§èt ch¸y hoµn toµn mg hçn hîp 2 rîu no ®¬n chøc thu ®îc hçn hîp A (khÝ vµ h¬i).
Cho lÇn lît A qua b×nh 1 ®ùng H2SO4 ®Æc, d; b×nh 2 ®ùng níc v«i d. KÕt qu¶ thÝ
nghiÖm thÊy b×nh 1 t¨ng 1,98g; b×nh 2 xuÊt hiÖn 8g kÕt tña.
MÆt kh¸c, nÕu oxi ho¸ m gam hçn hîp rîu trªn b»ng CuO ë nhiÖt ®é cao ®Õn ph¶n
øng hoµn toµn råi lÊy toµn bé s¶n phÈm t¸c dông víi dung dÞch AgNO 3 trong NH3 d
th× thu ®îc muèi vµ 2,16g kÕt tña.
1. TÝnh m vµ x¸c ®Þnh CTCT vµ gäi tªn 2 rîu.
2. §Ò nghÞ c¸ch nhËn biÕt chóng.
Bµi 15.
Mét hîp chÊt h÷u c¬ A cã cÊu t¹o m¹ch th¼ng thµnh phÇn chØ gåm C, H, O. BiÕt
r»ng trong A tû lÖ gi÷a H :O lµ 2:1 vµ tû khèi cña A víi H2 lµ 36.
1. X¸c ®Þnh CTCT cã thÓ cã cña A.
2. §un nãng 3,96g mét ®ång ph©n cña A víi dung dÞch HCl lo·ng ®Õn khi ph¶n
øng hoµn toµn thu ®îc hçn hîp 2 chÊt h÷u c¬ B & C (cïng chøc). Cho B & C ph¶n øng
hoµn toµn víi Ag2O/NH3 thu ®îc mg Ag vµ khÝ CO2 hÊp thô hÕt vµo 250ml dung
dÞch Ca(OH)2 0,12M th× thu ®îc dung dÞch D.
- TÝnh m.
- TÝnh CM. §Ò thi §H Thuû lîi -
1999
Bµi 20.
Cho mg hçn hîp X gåm 3 rîu ®¬n chøc, m¹ch hë A, B, C, trong ®ã A&B lµ 2 rîu no
cã khèi lîng ph©n tö h¬n kÐm nhau 28®vc. C lµ rîu cha no cã 1 liªn kÕt ®«i. Cho mg
X t¸c dông víi Na d th× thu ®îc 2,23 lÝt H2 (00C, 2atm). NÕu ®èt ch¸y hoµn toµn m/4g
hçn hîp X th× thu ®îc 3,52g CO2 vµ 2,16g H2O.
1. X¸c ®Þnh CTPT vµ CTCT 3 rîu.
2. TÝnh %m A, B, C trong hçn hîp X. §Ò thi §HYTB –
2000
Bµi 22.
Hçn hîp X gåm 1 rîu vµ 1 axit ®Òu no, ®¬n chøc. Chia X lµm 3 phÇn ®Òu nhau:
PhÇn 1: t¸c dông víi Na d, thÊy bay ra 5,6 lÝt khÝ H2.
PhÇn 2: ®èt ch¸y hoµn toµn thu ®îc 26,88 lÝt CO2.
PhÇn 3: ®un nãng víi H2SO4 ®Æc thu ®îc 20,4g mét este A; tû khèi cña A so víi N2
b»ng 3,64.
1. ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra díi d¹ng tæng qu¸t.
2. TÝnh tæng sè mol rîu vµ axit trong hçn hîp.
3. X¸c ®Þnh CTPT cña rîu vµ axit. (BiÕt H = 100%, c¸c khÝ ®o ë ®ktc).
Bµi 23.
Mét hîp chÊt B cã CT§G trïng víi CTPT. Khi ph©n tÝch ag B thÊy m C + mH = 0,46g.
§Ó ®èt ch¸y hoµn toµn ag B cÇn 0,896 lÝt O2 ë ®ktc. S¶n phÈm ch¸y ®îc dÉn qua
b×nh ®ùng dung dÞch NaOH d thÊy khèi lîng b×nh t¨ng 1,9g.
1. TÝnh a vµ CTPT cña B.
26
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
2. X¸c ®Þnh CTCT cña B biÕt khi cho ag B t¸c dông víi Na thu ®îc khÝ H2 bay ra
vµ khi cho ag B t¸c dông võa ®ñ víi dung dÞch NaOH 0,1M th× sè mol H 2 bay ra ë trªn
b»ng sè mol B ®· ph¶n øng. TÝnh thÓ tÝch H2 vµ thÓ tÝch dung dÞch NaOH ®· dïng.
Bµi 24.
§èt ch¸y hoµn toµn 0,324g hîp chÊt h÷u c¬ X chøa C, H, O, s¶n phÈm ch¸y ®îc dÉn
qua b×nh chøa 380ml dung dÞch Ba(OH)2 0,05M, ta thÊy 1 phÇn kÕt tña bÞ tan ra vµ
khèi lîng b×nh t¨ng 1,14g, cßn nÕu s¶n phÈm chÊy dÉn qua 220ml dung dÞch Ba(OH)2
1M th× thu ®îc lîng kÕt tña lín nhÊt.
1. T×m CTPT cña hîp chÊt h÷u c¬ X biÕt tû khèi cña X so víi He b»ng 27.
2. ViÕt CTCT 3 ®ång ph©n cã nhãm chøc kh¸c nhau, gäi tªn.
3. Oxi ho¸ X ®îc an®ehit th¬m. T×m CTCT ®óng cña X.
Bµi 13.
Hçn hîp gåm C6H5OH vµ C6H5COOH lµm mÊt mµu võa ®ñ 1,5kg dung dÞch Br 2
3,2%. §Ó trung hoµ c¸c chÊt sau thÝ nghiÖm ph¶i dïng 180,2ml dung dÞch NaOH 10%
(d= 1,11g/ml). X¸c ®Þnh thµnh phÇn cña hçn hîp.
Bµi 31.
Nitro ho¸ benzen b»ng HNO3 thu ®îc 2 chÊt h÷u c¬ A, B h¬n kÐm nhau 1 nhãm
nitro. MÆt kh¸c nitro ho¸ hîp chÊt C 6H6 – x(OH)x b»ng HNO3 sinh ra 1 s¶n phÈm duy
nhÊt M chøa 49% oxi vÒ khèi lîng.
Khi ®èt ch¸y hoµn toµn 2,34g hçn hîp A, B t¹o thµnh CO 2, H2O vµ 255,8ml N2 (270C,
740 mmHg).
Khö 0,458g chÊt M thµnh s¶n phÈm M’ ph¶i dïng hÕt lîng hi®ro míi sinh cã khèi l-
îng b»ng H2 tho¸t ra ë cat«t khi b×nh ®iÖn ph©n tiªu thô hÕt 4350 Culomb víi hiÖu
suÊt ®iÖn ph©n lµ 80%.
1. ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra ë d¹ng tæng qu¸t.
2. T×m CTPT cña A, B vµ %m cña chóng.
3. T×m CTCT cña M vµ M’.
4. TÝnh mM’ thu ®îc. §Ò 45 B.§.T.S
Bµi 32.
§èt ch¸y 5,8g chÊt A thu ®îc 2,65g Na2CO3; 2,25g H2O vµ 12,1g CO2.
* X¸c ®Þnh CTPT cña A, biÕt A chØ chøa 1 nguyªn tö oxi.
* Cho khÝ CO2 sôc tõ tõ qua dd A thu ®îc chÊt B. B lµ mét dÉn xuÊt cña benzen,
®Ó trung hoµ hÕt ag B vµ 1 ®ång ®¼ng tiÕp theo C cña B cÇn dïng 200g dung dÞch
NaOH 6a/31%. TÝnh tû lÖ mol cña B, C trong hçn hîp.
* Cho B t¸c dông víi hçn hîp HNO3/H2SO4® d th× thu ®îc chÊt T. Cho 18,32g T
vµo 1 b×nh chÞu ¸p suÊt dung tÝch kh«ng ®æi 560cm 3 vµ lµm næ chÊt T ë 1911 0C.
TÝnh ¸p suÊt cña b×nh t¹i nhiÖt ®é ®ã. BiÕt r»ng s¶n phÈm næ cña hçn hîp lµ CO, N 2,
CO2, H2 vµ ¸p suÊt thùc tÕ nhá ¸p suÊt lý thuyÕt lµ 10%.
§Ò 53 B.§.T.S
Bµi 19.
* ViÕt CTCT c¸c dÉn xuÊt cña benzen cã CTPT lµ C 7H6O3, biÕt r»ng 2,76g chÊt
nµy t¸c dông võa hÕt víi dung dÞch chøa 2,4g NaOH.
* ViÕt ph¬ng tr×nh biÓu diÔn qu¸ tr×nh sau:
1. Dung dÞch (CH3)2NH t¸c dông víi dung dÞch FeCl3 t¹o ra chÊt kÕt tña.
2. Dung dÞch C6H5NO2 t¸c dông hÕt víi hçn hîp bét Al vµ dung dÞch KOH, sau
®ã lÊy s¶n phÈm h÷u c¬ t¸c dông víi dung dÞch Br2.
3. §èt ch¸y muèi Natri cña axit h÷u c¬ no, ®¬n chøc trong lîng oxi d.
§Ò thi §H D©n lËp §«ng §«-2000
Bµi 19.
27
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
Khi ®iÒu chÕ nhùa phenol fomandehit vµ fomandehit trong m«i trêng axit hoÆc
kiÒm ngêi ta thÊy cã t¹o ra s¶n phÈm trung gian X cã M=124®vc, chøa 67,75%C,
6,45%H, 25,80%O.
Cho 1,24g X ph¶n øng víi Na thÊy tho¸t ra 0,253 lÝt H2 ë 270C vµ 740 mmHg.
Cho 2,48g X ph¶n øng víi dung dÞch NaOH1M thÊy cÇn võa ®óng 20ml.
ViÕt CTCT thu gän cña X vµ viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra. Bµi 47
SBT12
Bµi 25.
Hçn hîp gåm 2 hi®rocacbon liªn tiÕp vµ (CH 3)2NH. Trén 100ml A víi 500ml O2 d råi
®èt ch¸y hÕt hçn hîp A thu ®îc 650ml khÝ vµ h¬i s¶n phÈm. Cho hçn hîp nµy qua
H2SO4 ®Æc th× cßn 370ml vµ cho tiÕp qua dd KOH d th× cßn 120ml khÝ. BiÕt
(CH3)2NH ®èt ch¸y t¹o N2, CO2, H2O. C¸c thÓ tÝch ®o ë cïng ®iÒu kiÖn vÒ nhiÖt ®é
vµ ¸p suÊt.
1. X¸c ®Þnh c«ng thøc cña 2 hi®rocacbon.
2. TÝnh %V c¸c khÝ trong hçn hîp ®Çu.
Bµi 18.
Mét hçn hîp gåm 2 amin kÕ tiÕp trong d·y ®ång ®¼ng amin no ®¬n chøc. LÊy
21,4g hçn hîp vµo 250ml dung dÞch FeCl3 (cã d) thu ®îc mét kÕt tña cã khèi lîng b»ng
khèi lîng hçn hîp trªn. Lo¹i bá kÕt tña råi thªm tõ tõ dung dÞch AgNO3 1,5M.
* ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng vµ tÝnh CM dung dÞch FeCl3 ban ®Çu.
* X¸c ®Þnh CTCT vµ khèi lîng 2 amin.
Bµi 34.
Trén 10g dung dÞch HCl 7,3% víi 10g dung dÞch H 2SO4 9,8% råi cho thªm H2O ®Ó
®îc 100ml dung dÞch A.
* TÝnh pH cña dung dÞch A.
* Trén 0,59g hçn hîp 2 amin no, ®¬n chøc bËc 1 (cã sè nguyªn tö C 4) vµo níc
råi trung hoµ dung dÞch thu ®îc cÇn 25ml dung dÞch A.
T×m c«ng thøc cña 2 amin.
Bµi 26.
Mét hçn hîp X gåm 2 rîu no A vµ B cã cïng sè nguyªn tö cacbon cã khèi lîng 18,2g vµ
tû khèi cña X so víi H2 b»ng 36,4. Chia X lµm 2 phÇn ®Òu nhau:
LÊy phÇn 1 ®em ®èt ch¸y hoµn toµn vµ cho toµn bé s¶n phÈm ®i qua dung dÞch
Ca(OH)2 d th× thu ®îc 37,5g kÕt tña.
PhÇn 2 cho ph¶n øng võa ®ñ víi 225ml dung dÞch HBr.
* X¸c ®Þnh CTPT cña A, B vµ CM dung dÞch HBr.
* X¸c ®Þnh CTCT ®óng cña A, B biÕt r»ng 2 rîu nµy kh«ng ph¶n øng víi Cu(OH)2
trong m«i trêng NH3 vµ khi bÞ oxi ho¸ t¹o ra axit.
Bµi 27.
a. Mét rîu ®a chøc no A (CxHyOz) víi y = 2x + z vµ dA/kk < 3. X¸c ®Þnh CTCT cña A.
BiÕt r»ng A kh«ng t¸c dông víi Cu(OH)2 trong m«i trêng NH3.
b. Mét hçn hîp X gåm A vµ mét rîu no B cã cïng sè nguyªn tö cacbon víi A, tû lÖ mol
A: B lµ 3: 1. Khi hçn hîp nµy t¸c dông víi Na d thu ®îc khÝ H2 víi sè mol H2 > sè mol
X. Chøng minh r»ng: B lµ rîu ®a chøc, viÕt CTCT cña B vµ ph©n biÖt A víi B.
c. §Ò nghÞ 1 ph¬ng ph¸p cã thÓ dïng ®Ó ®iÒu chÕ B tõ 1 rîu ®¬n chøc B’ (bËc 1)
cã cïng sè nguyªn tö cacbon víi B. TÝnh hiÖu suÊt ph¶n øng ®iÒu chÕ B tõ C gi¶ sö
c¸c qu¸ tr×nh trªn ®Òu lµ 80%. TÝnh khèi lîng B’ ®Ó ®iÒu chÕ ®îc 1 mol B.
Bµi 28.
Mét rîu ®a chøc no cã sè nguyªn tö cacbon b»ng sè nguyªn tö oxi.
* X¸c ®Þnh CTCT cã thÓ cã, biÕt drîu/kk nhá h¬n 3,2.
28
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
* LÊy 1 mol hçn hîp X gåm c¸c rîu nghiÖm ®óng ®iÒu kiÖn trªn. X¸c ®Þnh thÓ
tÝch V1 khÝ H2 thu ®îc khi cho 1 mol hçn hîp trªn t¸c dông víi Na d, V2 cña CO2 vµ
khèi lîng H2O thu ®îc khi ®èt ch¸y 1 mol hçn hîp. V 1, V2, khèi lîng H2O tÝnh theo a (sè
mol cña rîu A cã sè nguyªn tö cacbon nhá nhÊt trong c¸c nghiÖm). Chøng minh r»ng:
gi÷a V1 vµ V2 cã mét hÖ thøc ®¬n gi¶n kh«ng ®æi tuú thuéc vµo thµnh phÇn cña A.
X¸c ®Þnh thµnh phÇn nµy khi sè mol H2 = 5/4 sè mol hçn hîp.
* XÐt mét hçn hîp Y gåm A ë trªn vµ 1 rîu no C. BiÕt r»ng 1 mol hçn hîp nµy khi
t¸c dông víi Na d cho ta 17,92 lÝt H2 (®ktc). C lµ rîu ®¬n chøc hay ®a chøc. BiÕt MC <
MA. X¸c ®Þnh thµnh phÇn cña hçn hîp Y.
Bµi 30.
Ngêi ta s¶n xuÊt metanol theo ph¶n øng sau díi ¸p suÊt cao:
CO2 + 2H2 CH3OH
t 0 , xt , p
Tû khèi h¬i so víi kh«ng khÝ cña hçn hîp ®Çu (CO + H 2) lµ 0,5; cña hçn hîp sau
ph¶n øng lµ 0,6.
1. TÝnh %V cña c¸c khÝ ®Çu vµ sau ph¶n øng.
2. NÕu thùc hiÖn ph¶n øng trªn trong b×nh 10 lÝt ë 3270C vµ ¸p suÊt p1, sau ph¶n
øng gi÷ nhiÖt ®é kh«ng ®æi th× ¸p suÊt p2 = 110atm. TÝnh p1.
3. NÕu cho h¬i CH3OH thu ®îc ë trªn (phÇn 2) qua èng ®ùng CuO nung nãng, thu
®îc hçn hîp h¬i B gåm HCHO vµ HCOOH. Ngng tô B vµ thªm H2O thµnh 100ml ta ®îc
dung dÞch C.
Khi cho 10ml dung dÞch C ph¶n øng víi dung dÞch AgNO3/NH3 d thu ®îc 75,6g
Ag kÕt tña, mÆt kh¸c 10ml dung dÞch C trung hoµ ®îc 50ml NaOH 1M.
a. TÝnh %m c¸c chÊt trong hçn hîp B.
b. NÕu lîng CH3OH ban ®Çu chØ bÞ oxi ho¸ thµnh HCHO víi H = 75% th× lîng
CuO ban ®Çu tham gia ph¶n øng lµ bao nhiªu? §Ò 52
B.§.T.S
29
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
1. CH3COCH3 A C3H6 B C D axit propanoic
natri propanoat ®ietyl xeton.
2. canxi axetat axeton propanol-2 propylen alylclorua rîu
alylic andehit acrylic polyme.
3.
NaOH C t0, p
n-Butan CH4 HCHO A E
H2 SO
4
D
4.
A B C2H5OH C
E D
5.
+A + OH-
Ankan ®¬n gi¶n nhÊt A + H2O B C + O2
D E B
6.
NaOH H2SO4
A A1 A2
Cl2 H2SO4®Æc
C2H5COOH C
as
NaOH H2SO4
B B1 B2
0
KOH D t , xt, p
Polime
ROH
7.
A5
AgNO
C3H6O2 NaOH A2 A3 NH 3 A4 A6
3
8.
CaC2 C2H2 Cl2 d A NaOH B C D
E +C F
9.
CO dd mµu xanh
A HOCH2CHO B Glioxan
CH3OH Este 2 chøc
10.
NaOH
1,1-®iclo ankan A AgNO3 B H2SO4 C Cl2
D NaOH
E
t0 NH3
H2SO4 H2SO4®Æc CH3OH
CH3CH-COOH F G polime.
t0
OH
11.
-H O HBr H2SO4 ®Æc
Butanol-1 2 A B NaOH C D
dd Br2 E KOH t0 t0
0 F + G+H
ROH t
§ HQTKD Tp HCM-2001
12.
C4H10 C4H6 C4H6Br2 C4H8O2 C4H10O2
C4H6O2 C4H12O4N2 C4H6O4 C8H12O4.
13.
30
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
+H2
+H2O C8H8O C8H10O
HgSO4 Ni
C8H6
+HNO3 C8H9NO2
+H2 C8H10
H2SO4 ®Æc
14.
A HgSO4 B C men
+H2O
X G
D E F
C6H12O6
15.
Q A
E C2H5OH B
CO2 D
16.
C D AgNO
NH
3
E F
3
C2H4Br4
+F C6H10O4
B
H2SO4®Æc
17.
C D
CH4 A B F CH4 H2
D E
§ HGTVT-2001
18.
C2H6O CH3CHO A C6H10O4
B Cao su buna
C4H6Br2 C4H8Br2 D C4H6O2 C4H4O4Na2
19. § HNNI-2001
2+ 0
Hg Mn2+ +E t ,p
A 0
B D F -CH-CH 2-
t H ,t+ 0
CH2OCOCH 3 n
§ HYHN-2001
20.
+Cl2 A1 A2 A3
CnH2n+2 as
NaOH
B + Cu(OH)2 E + Cu2O + H2O
E + NaOH CH4 + Na2CO3 t 0 ,CaO
31
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
C + HCl C6H5OH + NaCl
BiÕt: -TØ lÖ gi÷a A:NaOH (tham gia ph¶n øng) lµ 1:3
- B lµ hîp chÊt ®¬n chøc.
§H Y-Dîc Tp HCM 2001
23.
A2 AgNO3 A3 A4 A5 A1
NH
CaC2 A1 3
A6 A2AgNO3 A3 A6 A7 PVC
NH3
HVQHQT 2001
24. C3H6 A B C D E CH4
BiÕt D lµ hîp chÊt ®a chøc.
§HY Th¸i B×nh 2001
26. A + O2 ? B
B + C A + D + H2O
… + NH3 + D + AgNO3 CH3COONH4 + Ag + …
B + E Cu + H2O
A + G Cu(NO3)2 + NO + …
27.
H
G I
C D
A
C2H2 CH3CHO
B
E F
K M
L
E + Cl2 as
F+K
F + NaOH G + NaCl
G + CuO H + Cu + D
32
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
H + AgNO3 + NH3 + H2O M + Ag + …
M+ H2SO4 N + …
E + KMnO4 + H2SO4 I + …
31. C14H10O4 + H2O B + C
H SO
2 4
H + Cl2
as
6.6.6.
32. ViÕt ph¬ng tr×nh tæng qu¸t cho mçi trêng hîp sau:
Este + NaOH 1 muèi + 1 rîu
Este + NaOH 1 muèi + 2 rîu
Este + NaOH 2 muèi + 1 rîu
Este + NaOH 1 muèi + 1 andehit
Este + NaOH 1 muèi + 1 xeton
Este + NaOH 1 muèi + 1 rîu + 1 níc
Este + NaOH 2 muèi + 1 níc.Bµi 2. ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng.
1. Ph¶n øng lªn men giÊm lµ ph¶n øng oxi hãa h÷u h¹n, qua nhiÒu giai ®o¹n. Dïng
ph¬ng tr×nh ph¶n øng ho¸ häc ®Ó chøng minh.
2. Khi oxi hãa C2H5OH ta thu ®îc hçn hîp: C2H5OH, CH3CHO, CH3COOH, H2O.
- Lµm thÕ nµo ®Ó nhËn biÕt sù cã mÆt cña rîu d.
- Nªu ph¬ng ph¸p ®Ó t¸ch 3 chÊt h÷u c¬ ®ã. §Ò thi §H Y-Dîc Tp HCM
3. Cho 2 chÊt A (CH3COOH); B (n-C3H7OH)
- Nªu sù kh¸c nhau c¬ b¶n vÒ CTPT, CTCT, vµ tÝnh chÊt ho¸ häc cña A vµ B, viÕt
ph¬ng tr×nh ph¶n øng.
- ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng chuyÓn hãa A P.V.A vµ B propanol-2.
Bµi 3. §iÒu chÕ.
1. Tõ ®¸ v«i than ®¸ vµ c¸c chÊt v« c¬ cÇn thiÕt ®iÒu chÕ axit picric, xiclohexanol,
anilin.
2. Tõ kh«ng khÝ, níc, than ®¸, muèi ¨n vµ s¾t viÕt ph¬ng tr×nh ®iÒu chÕ axit
picric.
3. Tõ khÝ thiªn nhiªn viªt ph¬ng tr×nh ®iÒu chÕ: HCHO, HCOOCH3, C6H5COOH,
(COOH)2, axit phtalic, axit laclic.
Bµi 4. NhËn biÕt.
a. Sö dông c¸c thuèc thö tïy chän.
1. C¸c dd: HCHO, CH3OH, HCOOH, CH3COOH, C2H5OH, CH3CHO.
2. C¸c khÝ: HCHO, C4H10, C3H6, C4H4.
3. C¸c chÊt láng: vinyl axetat, metyl acrylat, ®ietyl oxalat.
4. C¸c chÊt láng: propanol-1, phenol, neo-hexanol, axit propanoic, axit acrylic.
5. C¸c bét: C2H5ONa, C6H5ONa, CH3COONa, C17H35COONa, C17H33COONa.
6. C¸c chÊt láng: propanol-2, propanol-1, etanol, rîu tert-butylic.
7. C¸c dd: HCOOC2H5, CH3COOCH3, HCOOC2H4OH, HOOCCOONH4, HCOOCH3,
HCOOC2H3.
8. C¸c chÊt láng vµ dd: hexin-1, propanal, propanol-1, axit acrylic, focmon.
9. HCOOH, CH3COOH, HCOOC2H5, CH3COOCH3. Bµi 84
SBT12
10. C6H6, CH3OH, C6H5OH, HCHO. Bµi 48 SBT12
b. Sö dông mét thuèc thö.
33
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
1. C¸c chÊt láng: axit acrylic, axit propionic, axit stearic, axit oleic.
2. C¸c chÊt láng: Etanol, etanal, etanoic, metanoic.
3. C¸c chÊt láng vµ dd: metylamin, anilin, etanol, NaOH, focmon, axit fomic, axit
iso-butyric.
4. C¸c chÊt láng: CH3COOH, C3H5(OH)3, CH3CHO vµ C2H5OC2H5.
5. C¸c dd: HCOOH, CH3COOH, C3H5(OH)3, glucoz¬, NaOH, BaCl2, Na2CO3,
Na2SO4, NaNO3.
6.
c. Kh«ng dïng thªm thuèc thö.
- C2H5OH, KOH, CuSO4, CH3COOH, C3H5(OH)3, CH3CHO.
-
-
d. C¸c chÊt trong cïng hçn hîp.
- HCOOH, HCHO, CH3OH.
- CH3COOH, CH3CHO, C2H5OH.
-
Bµi 44.
§èt ch¸y hoµn toµn 1 axit cacboxylic thÊy sè mol CO 2 thu ®îc b»ng 2 lÇn sè mol
H2O vµ sè mol H2O b»ng 2 lÇn sè mol O2 ph¶n øng.
1. X¸c ®Þnh c«ng thøc cÊu t¹o cña axit ®ã.
38
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
2. §un 4,5g axit trªn víi 5,22g 1 rîu ®¬n chøc cã mÆt H 2SO4 ®Æc. Chóng t¸c dông
võa hÕt víi nhau t¹o 8,1g este. X¸c ®Þnh c«ng thøc ph©n tö vµ c«ng thøc cÊu t¹o
cña rîu vµ este ®ã.
Bµi 34.
Cho dung dÞch chøa axit h÷u c¬ no, m¹ch th¼ng vµ muèi kim lo¹i kiÒm cña nã. Chia
dung dÞch lµm 2 phÇn b»ng nhau:
* Thªm vµo phÇn mét 120ml dung dÞch NaHCO3 1M d. Thªm tõng giät dung dÞch
HCl vµo ph¶n øng víi NaHCO3 d. Khi thªm lîng axit võa ®ñ th× cã 0,896 lÝt CO2 ë
®ktc tho¸t ra. C« c¹n dung dÞch cÈn thËn thu ®îc hçn hîp muèi khan cã khèi lîng
17,66g.
* PhÇn hai: cho t¸c dông víi dung dÞch H 2SO4 2M. Khi thªm 50ml H2SO4 th× ph¶n
øng võa x¶y ra hoµn toµn.
1. ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra.
2. X¸c ®Þnh CTPT, CTCT cña axit h÷u c¬ vµ muèi kim lo¹i kiÒm cña nã.
Bµi
Cho 50ml dung dÞch A gåm axit h÷u c¬ RCOOH vµ muèi kim lo¹i kiÒm cña axit ®ã
t¸c dông víi 120ml dung dÞch Ba(OH)2 0,125M, sau ph¶n øng thu ®îc dung dÞch B. ®Ó
trung hoµ Ba(OH)2 d trong B, cÇn cho thªm 3,75g dung dÞch HCl 14,6%, sau ®ã c« c¹n
dung dÞch thu ®îc 5,4325g muèi khan.
MÆt kh¸c, khi cho 50ml dung dÞch A t¸c dông víi H 2SO4 d, ®un nãng thu ®îc 1,05
lÝt h¬i axit h÷u c¬ trªn (®o ë 136,50C, 1,12atm).
1. TÝnh nång ®é mol cña c¸c chÊt trong A.
2. T×m c«ng thøc cña axit vµ cña muèi. §Ò 50
B§TS
3. TÝnh pH cña dung dÞch 0,1M cña axit t×m thÊy ë trªn, biÕt ®é ®iÖn li =1%.
Bµi 46.
1. a)ThÕ nµo lµ axit cacboxylic ®a chøc?
b)C«ng thøc cña mét sè axit ®· ®îc viÕt sau ®©y, h·y cho biÕt c«ng thøc nµo viÕt
sai
CH2O, C2H2O2, C2H4O2, CH2O2, C2H5O4, C6H9O3.
2. Trong mét b×nh kÝn dung tÝch kh«ng ®æi V lÝt chøa h¬i chÊt h÷u c¬ A m¹ch hë
vµ O2 ë 139,90C; ¸p suÊt trong b×nh lµ 2,71 atm (thÓ tich O2 gÊp ®«i thÓ tÝch cÇn cho
ph¶n øng ch¸y). §èt ch¸y hoµn toµn A, lóc ®ã nhiÖt ®é trong b×nh lµ 8,19K vµ ¸p suÊt
lµ 6,38 atm.
a) T×m CTPT vµ CTCT cña A biÕt r»ng ph©n tö A cã d¹ng CnH2nO2.
b) TÝnh dung tÝch V cña b×nh biÕt r»ng ban ®Çu trong b×nh cã chøa 14,8g A.
c) NÕu cho lîng chÊt A (14,8g) t¸c dông hÕt víi NaOH th× lîng muèi thu ®îc lµ bao
nhiªu. §Ò thi §HNT 2001
Bµi 35.
Hçn hîp M gåm 2 chÊt h÷u c¬ A vµ B cã tØ lÖ mol t¬ng øng lµ 2:1. ChÊt A m¹ch
hë, chØ chøa mét lo¹i nhãm chøc, ®îc ®iÒu chÕ tõ axit no X vµ rîu no Y. ChÊt B lµ
este ®¬n chøc.
Cho mg hçn hîp M hãa h¬i hoµn toµn th× thÓ tÝch h¬i thu ®îc ®óng b»ng thÓ tÝch
cña 9,6g O2 (ë cïng ®iÒu kiÖn vÒ nhiÖt ®é vµ ¸p suÊt).
Khi ®èt ch¸y hoµn toµn 0,1 mol rîu Y cÇn 0,25 mol O2. Cho mg hçn hîp M ph¶n øng
võa ®ñ víi dung dÞch NaOH t¹o ®îc 41g muèi duy nhÊt, vµ hçn hîp N gåm 2 chÊt Y vµ
39
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
Z. ChÊt Z cã thµnh phÇn C, H, O, kh«ng t¸c dông víi Na, kh«ng cã kh¶ n¨ng ph¶n øng
tr¸ng g¬ng.
NÕu ®èt ch¸y hoµn toµn cïng mét sè mol A hoÆc B th× sè mol CO 2 thu ®îc tõ A
lu«n b»ng sè mol CO2 thu ®îc tõ B trong cïng ®iÒu kiÖn .
ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng vµ x¸c ®Þnh c«ng thøc cÊu t¹o cña A, B, X, Y, Z.
§Ò thi §H Y- Dîc Tp HCM – 2001
Bµi 42.
Hçn hîp A gåm 2 axit cacboxylic m¹ch hë, cïng d·y ®ång ®¼ng, kh«ng mang nhãm
chøc nµo kh¸c. §èt ch¸y hoµn toµn 4,02g A thu ®îc 2,34g H2O. MÆt kh¸c cho 10,05g A
t¸c dông võa ®ñ víi dung dÞch NaOH thu ®îc 12,8g muèi khan.
1. T×m c«ng thøc tæng qu¸t cña d·y ®ång ®¼ng.
2. T×m c«ng thøc cÊu t¹o vµ gäi tªn 2 axit, biÕt chóng kÕ tiÕp nhau vµ A + NaOH
theo tØ lÖ 1:1.
Bµi 43.
Mét hîp chÊt h÷u c¬ A (C, H, O) cã tØ lÖ khèi lîng nguyªn tè lµ mC:mH:mO =3:0,5:4.
1. T×m c«ng thøc thùc nghiÖm cña A.
§Ó t×m c«ng thøc ph©n tö cña A ngêi ta lÊy 9,85g muèi Ag cña A (mçi ph©n tö
muèi chØ chøa 1 nguyªn tö Ag) biÕn ®æi toµn bé lîng Ag AgCl th× nhËn ®îc 7,175g
AgCl.
2. X¸c ®Þnh c«ng thøc ph©n tö vµ c«ng thøc cÊu t¹o cã thÓ cña A.
§Ó t×m c«ng thøc cÊu t¹o ®óng cña A ta lÊy 9g A t¸c dông víi Na d thu ®îc 11,2
lÝt H2 (®ktc). Cho hiÖu suÊt c¸c ph¶n øng ®¹t 100%.
92/85 GTH12
Bµi 16.
Hçn hîp Y gåm 2 este ®¬n chøc, m¹ch hë, lµ ®ång ph©n cña nhau. Cho mg hçn hîp
Y t¸c dông võa ®ñ víi 100ml dung dÞch NaOH 0,5M thu ®îc muèi cña 1 axit h÷u c¬ vµ
2 rîu. MÆt kh¸c ®èt ch¸y hoµn toµn mg hçn hîp Y cÇn dïng 5,6 lÝt O2 vµ thu ®îc 4,48
lÝt CO2. C¸c thÓ tÝch khÝ ®Òu ®o ë ®ktc.
* X¸c ®Þnh CTPT, CTCT cña c¸c chÊt trong Y.
* Cho Y lÇn lît t¸c dông víi dung dÞch AgNO3/NH3 vµ Cu(OH)2/NaOH.
ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra. §Ò thi C§SPHN - 2001
Bµi 37.
Hçn hîp A gån 3 este ®¬n chøc, m¹ch th¼ng, t¹o thµnh tõ cïng mét rîu B víi 3 axit
h÷u c¬, trong ®ã cã 2 axit no lµ ®ång ®¼ng liªn tiÕp vµ mét axit kh«ng no chøa mét
liªn tiÕp ®«i. Xµ phßng h«¸ht 14,7g A b»ng dung dÞch NaOH, thu ®îc hçn hîp muèi vµ
pg rîu B. Cho pg rîu B ®ã vµo b×nh ®ùng natri d, sau ph¶n øng cã 2,24 lÝt khÝ tho¸t ra
vµ khèi lîng b×nh ®ùng natri t¨ng 6,2g. MÆt kh¸c ®èt ch¸y hoµn toµn 14,7g A, thu ®îc
13,44 lÝt CO2 vµ 9,9g H2O. X¸c ®Þnh CTCT cña tõng este trong A. §Ò thi §HBK
2001
Bµi 38.
Hîp chÊt h÷u c¬ A cã chøa C, H, O kh«ng lµm mÊt mµu dung dÞch Br 2, chØ chøa
mét lo¹i nhãm chøc. Khi thñy ph©n A t¹o ra axit h÷u c¬ B cã 2 liªn kÕt ®«i trong ph©n
tö vµ rîu C. ChÊt B vµ C ®Òu lµ m¹ch cacbon hë. Trong b×nh kÝn dung tÝch 10 lÝt
chøa 0,1 mol B vµ mét lîng hi®rocacbon no, m¹ch hë D vµ 12,8 gam O 2 võa ®ñ. §èt
ch¸y hoµn toµn hçn hîp nµy trong b×nh ®îc CO2, h¬i níc cã sè mol b»ng nhau.
1. TÝnh ¸p suÊt trong b×nh sau khi ®èt ë 136,50C.
2. T×m c«ng thøc ph©n tö cña B, D.
40
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
3. 0,2 mol A t¸c dông hoµn toµn víi dung dÞch NaOH d thu ®îc 12,4g rîu. X¸c
®Þnh CTCT cña A.
Bµi 39.
A vµ B lµ 2 ®ång ph©n, ph©n tö gåm C, H, O. Mçi chÊt chØ chøa 1 nhãm chøc vµ
®Òu cã thÓ ph¶n øng ®îc víi NaOH. LÊy 12,9g hçn hîp X cña A vµ B cho t¸c dông
võa ®ñ víi 75ml dung dÞch NaOH 2M, thu toµn bé s¶n phÈm Y.
1. X¸c ®Þnh CTPT cña A vµ B.
2. ViÕt CTCT c¸c ®ång ph©n tháa m·n ®iÒu kiÖn ®Çu bµi cña A vµ B, viÕt ph-
¬ng tr×nh ph¶n øng cña chóng víi dung dÞch NaOH.
3. Chia hçn hîp Y thµnh 2 phÇn ®Òu nhau. Mét phÇn cho t¸c dông hÕt víi dung
dÞch AgNO3/NH3 thu ®îc 21,6g kÕt tña . PhÇn cßn l¹i ®em c« c¹n ta thu ®îc 6,55g hçn
hîp 2 muèi h÷u c¬. X¸c ®Þnh CTCT phï hîp cña A vµ B. TÝnh khèi lîng tõng chÊt
trong 12,9g hçn hîp X. §Ò thi §HBK
TpHCM-1990.
Bµi 40.
Cã 2 este ®ång ph©n ®Òu do axit no ®¬n chøc vµ rîu no ®¬n chøc t¹o thµnh. §Ó xµ
phßng hãa 22,2g hçn hîp trªn ph¶i dïng hÕt 12g NaOH nguyªn chÊt. C¸c muèi sinh ra
sau khi xµ phßng hãa ®îc sÊy ®Õn khan vµ c©n ®îc 20,492g (hao hôt 6%). HiÖu suÊt
c¸c ph¶n øng kh¸c lµ 100%.
1. X¸c ®Þnh CTPT vµ CTCT cña 2 este.
2. TÝnh khèi lîng mçi este trong hçn hîp ®Çu.
3. Cho biÕt ph¬ng ph¸p ho¸ häc ®¬n gi¶n ®Ó ph©n biÖt 2 axit sinh ra tõ 1 este trªn.
Gi¶i thÝch vµ viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng minh häa. 123/107 GTH12- §Ò thi §H n¨m
1979
Bµi 41.
Hçn hîp A gåm axit h÷u c¬ X vµ este Y cña 1 axit h÷u c¬ ®¬n chøc. LÊy ag hçn hîp
cho ph¶n øng ®ñ víi dung dÞch NaOH, chng t¸ch s¶n phÈm ta thu ®îc 9,3g mét chÊt
h÷u c¬ B vµ 39,4g hçn hîp muèi h÷u c¬ khan. Cho toµn bé B ph¶n øng ®ñ víi Na ta thu
®îc 3,36 lÝt mét khÝ ë ®ktc. BiÕt B cã KLPT nhá h¬n 93 vµ B cã ph¶n øng víi
Cu(OH)2 t¹o thµnh dung dÞch mµu xanh trong suÊt.
§em toµn bé lîng muèi h÷u c¬ nung víi v«i t«i xót thi thu ®îc 8,96 lÝt h¬i (27,30C,
1,1atm) cña mét hi®rocacbon D.
1. X¸c ®Þnh CTCT cña B.
2. TÝnh sè mol c¸c chÊt X, Y trong ag hçn hîp A.
3. X¸c ®Þnh CTCT c¸c chÊt X, Y.
4. ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng cña X víi B (theo tØ lÖ 1:1). §Ò thi §HBK TpHCM-
1992.
Bµi
Cho hçn hîp X gåm 2 este cña 2 axit kÕ tiÕp nhau trong d·y ®ång ®¼ng lµ R1COOR
vµ R2COOR.
§èt ch¸y hoµn toµn 20,1g hçn hîp X cÇn 146,16 lÝt kh«ng khÝ ë ®ktc. S¶n phÈm
ch¸y thu ®îc lÇn lît ®i qua b×nh 1 ®ùng dung dÞch H2SO4 ®Æc vµ sau ®ã qua b×nh 2
®ùng dung dÞch Ca(OH)2 d. Sau thÝ nghiÖm , khèi lîng b×nh 1 t¨ng mg vµ b×nh 2 t¨ng
46,2g.
MÆt kh¸c, nÕu cho 3,015g X t¸c dông víi võa ®ñ NaOH ®îc 2,529g hçn hîp muèi.
1. TÝnh m.
2. T×m c«ng thøc cña 2 este.
41
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
3. TÝnh %m cña mçi este trong X.
4. TÝnh khèi lîng mçi muèi sau ph¶n øng xµ phßng ho¸. §Ò 49 B§TS
@@@@@@@@@@@@
Bµi 1. ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng thùc hiÖn d·y biÕn ho¸ sau.
1. T×m A, B. ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øngd¹ng CTCT cho c¸c ph¶n øng sau:
(X) C7H6O3 + A C9H8O4 + CH3COOH
(X) C7H8O3 + B C8H8O3 + H2O
2. §Þnh c«ng thøc cña c¸c chÊt, biÕt r»ng A cã CTPT C8H8 vµ:
- Trong c«ng thøc cã 1 nh©n benzen.
- A + NaOH 2 muèi h÷u c¬ B vµ C.
- C + NaHCO3 1 muèi trung tÝnh.
- A cho ®îc ph¶n øng tr¸ng g¬ng.
42
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
- B céng H2 thµnh A.
- A cã ®ång ph©n lµ A’ vµ A’ bÞ oxi hãa thµnh B.
- C cã ®ång ph©n lµ C’ chóng lµ nh÷ng hîp chÊt ®¬n chøc.
- B bÞ oxi hãa thµnh C’.
H·y cho biÕt CTCT cña A, B, C, A’, C’. §Ò thi §KTQD 2001
6. Tõ CH4 viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng ®iÒu chÕ c¸c hîp chÊt ®¬n chøc cã c«ng
thøc lµ C3H6O2. Chøng minh sù cã mÆt cña c¸c chÊt ®ã trong cïng èng nghiÖm ®·
®iÒu chÕ ®îc. §Ò thi §H Má §Þa
chÊt- 2001
7. Ba chÊt X, Y, Z cã CTPT d¹ng (CH2O)n víi n 3. Cho biÕt:
- X chØ tham gia ph¶n øng tr¸ng g¬ng.
- Y võa tham gia ph¶n øng tr¸ng g¬ng, võa ph¶n øng víi Na.
- Z t¸c dông víi dung dÞch NaHCO3 võa ®ñ, lµm bay h¬i níc dung dÞch sau
ph¶n øng, s¶n phÈm khan cßn l¹i tiÕp tôc t¸c dông víi Na. Oxi hãa Z ë ®iÒu kiÖn thÝch
hîp sÏ t¹o thµnh hîp chÊt chØ chøa 1 lo¹i nhãm chøc.
§èt ch¸y hoµn toµn X, Y, Z nh nhau th× sè mol H2O thu ®îc tõ X< Y< Z.
H·y: - X¸c ®Þnh CTCT cña X, Y, Z.
- ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng theo s¬ ®å:
Z HO Z1 CHOH
2 3
Z2 P ( polime)
§Ò thi §H Hµng h¶i-2001
8. ChÊt h÷u c¬ A m¹ch hë, cã thµnh phÇn 31,58%C, 5,26%H vµ 63,16%O. TØ
khèi cña A so víi H2 lµ 28.
- ViÕt CTCT cña A.
- ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng khi cho A lÇn lît t¸c dông víi H2O, HCl, KOH,
C2H5OH, t¹o polime.
- A t¸c dông víi c¶ axit vµ baz¬, vËy A cã ph¶i lµ chÊt lìng tÝnh kh«ng?
§Ò thi §H Ngo¹i th¬ng- 2001
9. Cã 6 hîp chÊt h÷u c¬ m¹ch hë, kh«ng lµm mÊt mµu dung dÞch Br 2. A, B, C,
D, E, F chØ chøa c¸c nguyªn tè C, H, O ®Òu cã khèi lîng ph©n tö 74 ®vC ®ùng trong 6
lä: - Cho t¸c dông víi Na cã: A, C, E, F.
- Cho t¸c dông víi dung dÞch AgNO3/NH3 cã: E, F.
- Cho t¸c dông víi dung dÞch NaOH cã: C, D, E.
X¸c ®Þnh CTCT cña 6 chÊt ®ùng trong 6 lä.
Bµi1.
§èt ch¸y hoµn toµn 0,12 mol chÊt h÷u c¬ A m¹ch hë cÇn dïng 50,4 lÝt kh«ng khÝ.
Sau ph¶n øng, cho toµn bé s¶n phÈm ch¸y gåm CO 2, H2O, N2 hÊp thô hoµn toµn vµo
b×nh ®ùng dung dÞch Ba(OH)2 d thÊy khèi lîng b×nh t¨ng lªn 23,4g vµ cã 70,92g kÕt
tña. KhÝ tho¸ ra khái b×nh cã thÓ tÝch 41,664 lÝt.
BiÕt r»ng Avõa t¸c dông víi dung dÞch HCl, võa t¸c dông víi dung dÞch NaOH. X¸c
®Þnh CTCT cña A. (c¸c thÓ tÝch ®Òu ®o ë ®ktc). §Ò thi
§HBK 2001
Bµi 2.
Cho hîp chÊt h÷u c¬ X chøa C, H, O m¹ch th¼ng, ph©n tö chøa 2 lo¹i nhãm chøc.
Cho 2,01g X t¸c dông víi lîng d NaHCO3 th× gi¶i phãng ra 0,672 lÝt CO2 ë ®ktc. Khi
®èt ch¸y hoµn toµn 1,34g X cho toµn bé s¶n phÈm ch¸y hÊp thô vµo b×nh ®ùng lîng
d dung dÞch Ba(OH)2 thÊy t¹o thµnh 7,88g kÕt tña tr¾ng vµ khèi lîng b×nh t¨ng 2,3g.
X¸c ®Þnh CTCT cña X, biÕt r»ng khi bÞ mÊt níc nã biÕn thµnh hîp chÊt cã
CTCT ®èi xøng vµ tû khèi h¬i cña X so víi H2 nhá h¬n 75.
Bµi 3.
43
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
Hai hîp chÊt h÷u c¬ X, Y ®Òu chøa c¸c nguyªn tè C, H, O cã M xvµ
Mylµ:Mx<My<130.
Hßa tan hçn hîp ®ã vµo dung m«i tr¬ ®îc dung dÞch E.
Cho E t¸c dông víi NaHCO3 th× sè mol CO2 bay ra lu«n b»ng tæng sè mol cña X vµ
Y, kh«ng phô thuéc vµo tû lÖ mol cña chóng trong dung dÞch. LÊy mét lîng dung dÞch
E chøa 3,6g hçn hîp X, Y (nx + ny = 0,05) t¸c dông hÕt víi Na thu ®îc 784ml H2 (®ktc).
1. Hái X, Y cã nh÷ng nhãm chøc g× ?
2. X¸c ®Þnh c«ng thøc ph©n tö cña chóng biÕt chóng kh«ng cã ph¶n øng tr¸ng b¹c,
kh«ng lµm mÊt mµu dung dÞch Br2.
Khi t¸ch lo¹i mét ph©n tö H2O ra khái Y thu ®îc Z lµ hçn hîp 2 ®ång ph©n cis-, trans-
trong ®ã mçi ®ång ph©n cã thÓ bÞ t¸ch bít 1 ph©n tö H 2O n÷a t¹o ra chÊt P m¹ch
vßng. P kh«ng ph¶n øng víi NaHCO3.
X¸c ®Þnh CTCT cña Y vµ viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng chuyÓn hãa Y Z P.
§Ò thi §HQGHN- 2000
Bµi 4.
Hîp chÊt A cã c«ng thøc ph©n tö lµ C 8H12O5. Cho 0,01 mol A t¸c dông hÕt víi lîng
dung dÞch NaOH võa ®ñ sau ®ã c« c¹n thu ®îc mét lîng rîu 3 lÇn rîu vµ 1,76g hçn hîp
chÊt r¾n X gåm 2 muèi cña 2 axit h÷u c¬ ®¬n chøc.
X¸c ®Þnh c«ng thøc cÊu t¹o cã thÓ cã cña A (kh«ng khai triÓn c«ng thøc gèc
hi®rocacbon). §Ò thi §H Y- Dîc Tp HCM – 2001
Bµi 5.
Hçn hîp X gåm 2 chÊt h÷u c¬ A, B chØ chøa c¸c nhãm chøc rîu vµ andehit. Trong
mçi ph©n tö A, B sè nguyªn tö hidro gÊp ®«i sè nguyªn tö cacbon, gèc hidrocacbon cã
thÓ lµ gèc no hoÆc cã 1 liªn kÕt ®«i. NÕu lÊy cïng mét sè mol A hoÆc B cho ph¶n
øng víi Na ®Òu thu ®îc V lÝt H2, cßn nÕu lÊy sè mol còng nh thÕ cho ph¶n øng víi H2
th× cÇn 2V lÝt H2 (®o cïng ®iÒu kiÖn vÒ nhiÖt ®é vµ ¸p suÊt nh trªn).
Cho 33,8g hçn hîp X t¸c dông hÕt víi Na thu ®îc 7 lÝt H2 ë 136,50C vµ 912mmHg.
NÕu lÊy 33,8g hçn hîp X cho t¸c dông hÕt víi AgNO 3 ®Æc trong NH3, sau ®ã lÊy lîng
Ag kim lo¹i tho¸t ra hoµ tan b»ng HNO3 th× thu ®îc 13,44 lÝt khÝ NO2 (®ktc).
1. X¸c ®Þnh CTPT, viÕt CTCT cña A, B.
2. CÇn lÊy A hoÆc B ®Ó khi cho t¸c dông víi dung dÞch KMnO 4 ta thu ®îc mét rîu
®a chøc? NÕu lÊy lîng A hoÆc B cã trong 33,8g hçn hîp X th× cÇn bao nhiªu ml
dung dÞch KMnO4 0,1M ®Ó t¸c dông võa ®ñ víi X t¹o ra rîu ®a chøc? §Ò 43
B§TS
Bµi 6.
Hçn hîp X gåm 2 chÊt h÷u c¬ A, B, trong ph©n tö mçi chÊt chØ cã1 nhãm chøc –
OH hoÆc –CHO. NÕu cho hçn hîp X t¸c dông víi dung dÞch AgNO 3 trong NH3 d th×
thu ®îc 21,6gAg kim lo¹i (kh«ng cã khÝ tho¸t ra v× tao muèi amoni). MÆt kh¸c nÕu
cho hçn hîp X t¸c dông hoµn toµn víi H2(t0, Ni xóc t¸c) thÊy cã 4,48 lÝt H2 (ë ®ktc)
tham gia ph¶n øng. NÕu lÊy s¶n phÈm ph¶n øng víi H 2 cho t¸c dông hÕt víi na thÊy cã
2,24 lÝt H2 (®ktc) tho¸t ra; cßn nÕu ®èt ch¸y hoµn toµn s¶n phÈm ®ã råi cho toµn bé
s¶n phÈm ®èt ch¸y hÊp thô vµo 300g dung dÞch KOH 28% th× sau thÝ nghiÖm nång
®é cña KOH cßn l¹i lµ 11,937%. T×m CTPT cña A vµ B.
§Ò 96 B§TS
44
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
************
C. Hîp chÊt t¹p chøc vµ polime.
45
Gi¸o ¸n d¹y thªm 11 – Hoµng V¨n Trêng
Bµi 2. §iÒu chÕ.
1. Tõ tinh bét viÕt ph¬ng tr×nh ®iÒu chÕ: C2H5OH; CH3OH; C2H4(OH)2; axit lactic;
glixezin; caosu buna.
2. §iÒu chÕ panmitin tõ CH4 vµ C32H66.
3. §iÒu chÕ etylenglicol vµ TNG tõ tinh bét.
4. Tõ vá bµo mïn ca, viÕt ph¬ng tr×nh ®iÒu chÕ caosu buna, PE, C 2H5OCOCH3,
PVC, caosu thiªn nhiªn, caosu clopren.
Bµi 3. Gi¶i thÝch.
1. Tinh bét vµ xenluloz¬ ®Òu lµ polisaccarit cã CTPT lµ (C 6H10O5)n nhng xenluloz¬
cã thÓ kÐo thµnh sîi cßn tinh bét thi kh«ng?
2. Kh«ng nªn giÆt quÇn ¸ot nilon, len, t¬ t»m b»ng xµ phßng cã ®é kiÒm cao,
kh«ng nªn giÆt b»ng níc qu¸ nãng hoÆc lµ ñi ë nhiÖt ®é qu¸ cao c¸c lo¹i quÇn ¸o
trªn.
46