c



 




 



 !"#$%


&

Chӭc năng tìm kiӃm là dӏch vө đҫu tiên cҫn phҧi có cӫa tҩt cҧ các Portal. Sau khi ngưӡi
sӱ dөng mô tҧ loҥi thông tin mà mình cҫn thông qua các tӯ khoá hoһc tә hӧp các tӯ khoá,
dӏch vө này sӁ tӵ đӝng thӵc hiӋn tìm kiӃm thông tin trên các Website có trên Internet và
trҧ lҥi kӃt quҧ cho ngưӡi dùng. Thӡi gian thӵc hiӋn cӫa dӏch vө tìm kiӃm này rҩt nhanh,
do vұy rҩt tiӋn lӧi cho ngưӡi dùng.
'()**"( $
+,$ $&

Đӕi vӟi nhӳng ngưӡi dùng không muӕn tìm kiӃm thông tin qua các tӯ khoá, hӑ có nhu
cҫu tìm kiӃm thông tin theo mӝt chӫ đӅ, lĩnh vӵc nào đó, thì có thӇ sӱ dөng dӏch vө thư
mөc phân loҥi thông tin. Dӏch vө thư mөc là dӏch vө thӵc hiӋn phân loҥi và sҳp xӃp thông
tin trên các website theo chӫ đӅ có thӇ có nhiӅu chӫ đӅ con trong mӝt chӫ đӅ và có thӇ
tiӃp tөc phân tách xuӕng các mӭc thҩp hơn.

-.
/*
0+!
"1

$/$,

222 

&

Bao gӗm các ӭng dөng phә biӃn nhҩt cӫa Internet, hiӋn nay có các ӭng dөng điӇn hình
như :

- Thư điӋn tӱ: Các Portal lӟn như Yahoo, Excite, v.v« thưӡng cung cҩp các tài khoҧn
điӋn tӱ (E-mail account) miӉn phí cho ngưӡi dùng. Dӏch vө này rҩt có ý nghĩa vì ngưӡi
dùng có thӇ nhұn/gӱi tҥi bҩt cӭ đӏa điӇm nào cӫa Internet.

- Lӏch cá nhân: Mӝt sӕ Portal cung cҩp dӏch vө ³lӏch cá nhân - calendar´ miӉn phí cho
ngưӡi dùng. Dӏch vө này giúp ngưӡi sӱ dөng có thӇ sӱ dөng lӏch cá nhân mӑi nơi trên
Internet.

- Hӝi thoҥi trӵc tuyӃn: Dӏch vө này cho phép nhóm ngưӡi dùng hӝi thoҥi trӵc tuyӃn vӟi
nhau thông qua môi trưӡng Internet, không phө thuӝc vào khoҧng cách đӏa lý giӳa hӑ. Có
thӇ liӋt kê nhiӅu loҥi dӏch vө trӵc tuyӃn khác như dӏch vө hӛ trӧ kӻ thuұt trӵc tuyӃn giӳa
các nhà sҧn xuҩt vӟi khách hàng cӫa mình«

- Các dӏch vө khác: Mӝt trong nhӳng dӏch vө hҩp dүn ngưӡi sӱ dөng là bưu thiӃp điӋn tӱ.
Thay vì gӱi bưu thiӃp qua đưӡng bưu điӋn thông thưӡng, ngay nay ngưӡi sӱ dөng có thӇ
gӱi bưu thiӃp chӭc mӯng ngưӡi thân cӫa mình thông qua mҥng Internet.
3
4

/)*" $,

 5


,
 5

&

Cá nhân hoá là dӏch vө đһc trưng quan trӑng cӫa Portal. Trên cơ sӣ các thông tin cӫa tӯng
khách hàng cө thӇ, nhà cung cҩp có thӇ tҥo ra các dӏch vө mang tính đӏnh hưӟng cá nhân,
phù hӧp vӟi yêu cҫu, sӣ thích cӫa tӯng khách hàng riêng biӋt cӫa mình. Thông qua đó
các nhà cung cҩp có khҧ năng tăng cưӡng mӕi quan hӋ vӟi khách hàng, duy trì đưӧc sӵ
tín nhiӋm cӫa khách hàng đӕi vӟi nhà cung cҩp.

Cá nhân hoá các dӏch vө đưӧc tiӃn hành thông qua dӳ liӋu thông tin cá nhân vӅ khách
hàng (customer profiles). Dӳ liӋu này chӭa các thông tin mang tính cá nhân như nghӅ
nghiӋp, thói quen, sӣ thích v.v« tӯ nhӳng thông tin cá nhân này, các nhà cung cҩp có
khҧ năng giӟi hҥn cung cҩp các thông tin và các dӏch vө mà khách hàng thӵc sӵ quan tâm
muӕn có. Có nghĩa là tránh đưӧc viӋc cung cҩp các thông tin và dӏch vө không cҫn thiӃt
có thӇ sӁ gây khó chӏu cho khách hàng, và thұm chí dүn đӃn quyӃt đӏnh ngӯng sӱ dөng
dӏch vө cӫa nhà cung cҩp.

67
8

"9  

++



&

Cӝng đӗng ҧo là mӝt ³mӝt đӏa điӇm ҧo´ trên Internet mà các cá nhân, các doanh nghiӋp
có thӇ ³tұp hӧp´ đӇ giúp đӥ, hӧp tác vӟi nhau trong các hoҥt đӝng thương mҥi. Nói mӝt
cách khác ³cӝng đӗng ҧo´ mang lҥi cơ hӝi hӧp tác cho các cá nhân, tә chӭc doanh nghiӋp
mà ranh giӟi đӏa lý không còn có ý nghĩa. Sau đây là mӝt sӕ ví dө vӅ cӝng đӗng ҧo:

- Hӝi thoҥi trӵc tuyӃn ± Online chat: Thông qua dӏch vө này ngưӡi ta có thӇ triӇn khai các
hӝi nghӏ mà không cҫn phҧi tұp trung toàn bӝ cán bӝ công nhân viên ӣ các đӏa phương
trong phҥm vi cҧ nưӟc vӅ mӝt đӏa điӇm cө thӇ nào đó.

- Hӛ trӧ trӵc tuyӃn - Online support : Tҥi đây khách hàng có thӇ nhұn đưӧc trӵc tiӃp các
hӛ trӧ, tư vҩn cӫa các nhà sҧn xuҩt vӅ sҧn phҭm mà khách hàng đã lӵa chӑn.

:;7 <=>2?

/+
@"

2
$
 &

Đһc trưng này cho phép đơn vӏ cung cҩp cho ngưӡi sӱ dөng dùng mӝt điӇm truy nhұp
duy nhҩt đӇ thu thұp và xӱ lý thông tin tӯ các nguӗn khác nhau, hoһc sӱ dөng các ӭng
dөng đӇ khai thác kho tài nguyên thông tin chung. Như chúng ta đã biӃt, có rҩt nhiӅu
thông tin hàng ngày cҫn phҧi đưӧc xӱ lý và chuyӇn đӃn ngưӡi dùng dưӟi nhiӅu nguӗn
khác nhau, ví dө như E-mail, news, tài liӋu, báo cáo, các bài báo, audio và các video files,
v.v« sӁ rҩt khó khăn cho ngưӡi dùng nӃu các thông tin này đưӧc xӱ lý mӝt cách riêng
rӁ; Comporate Portal cho phép sӱ dөng các công cө tích hӧp đӇ xӱ lý các nguӗn thông tin
này, do vұy năng suҩt lao đӝng xӱ lý các thông tin cӫa ngưӡi dùng sӁ đưӧc nâng cao.
 ABC
?

"

$ &

Portal cũng cho phép xây dӵng các liên kӃt (connector) tӟi các ӭng dөng hoһc Portal
khác. Mӝt Portal khác hoһc mӝt Website thông thưӡng khác có thӇ cung cҩp nӝi dung
thông tin cӫa mình trong kênh thông tin cӫa Portal. Kênh thông tin là đһc tính rҩt mӟi cӫa
Portal, cho phép xây dӵng các dӏch vө truy cұp, xӱ lý các thông tin nҵm bên trong mҥng
Intranet cӫa mӝt tә chӭc, và sau đó tә chӭc hiӇn thӏ kӃt quҧ xӱ lý tin trên kênh thông tin
cӫa Portal.

Tӯ nhӳng tính năng cӫa portal nêu trên thì ta có thӇ hình dung mӝt dӏch vө mà hӋ thӕng
Portal cung cҩp :

- Các dӏch vө cơ bҧn: Post bài đӏnh dҥng HTML/Document, Danh sách liên kӃt,
Upload/Download Files, Thao tác ҧnh«
- Các dӏch vө giao tiӃp công cӝng: Forum, Thông báo, Thăm dò - Bӓ phiӃu«
- Các dӏch vө cung cҩp thông tin: Thông báo, Bҧn tin...
- Các dӏch vө tìm kiӃm: Tìm kiӃm, Phân loҥi «
- Các dӏch vө trӧ giúp ngưӡi dùng: Thông tin cá nhân, Lӏch biӇu«
- Các dӏch vө tác nghiӋp: Quҧn lý nӝi dung, Hӧp tác dӵ án, Quҧn lý bán hàng, quҧn lý
nhân sӵ«

Lӧi ích cӫa hӋ thӕng Portal

HӋ thӕng Portal hӛ trӧ cӝng đӗng ngưӡi dùng trӵc tuyӃn, các cán bӝ, nhân viên, các đӕi
tác và các nhà cung cҩp... dưӟi nhiӅu hình thӭc kӃt hӧp khác nhau. Cơ sӣ hҥ tҫng Portal
giúp viӋc khӣi tҥo, tích hӧp, quҧn lí và cá nhân hóa toàn diӋn các thông tin và ӭng dөng
cho mӛi ngưӡi dùng riêng biӋt phөc vө các nhu cҫu và sӣ thích cӫa mӝt cӝng đӗng riêng
biӋt. Các lӧi ích thӵc sӵ cӫa hӋ thӕng Portal này đem lҥi nhìn tӯ khía cҥnh hiӋu quҧ ӭng
dөng thӵc tӃ đó là:

· Nâng cao hiӋu quҧ làm viӋc cho các cá nhân và tә chӭc, đӕi tác... nhӡ truy cұp bҧo mұt,
tích hӧp tӟi các thông tin và ӭng dөng liên quan, cũng như truy cұp tәng thӇ tӟi tҩt cҧ các
cá nhân, thông tin, tә chӭc và các nhà cung cҩp tӯ bҩt kì đâu, bҩt kì khi nào.

· Cҧi thiӋn các tiӃn trình hӧp tác nhӡ luӗng thông tin tӕt hơn giӳa con ngưӡi và các ӭng
dөng, và nhӡ các môi trưӡng cӝng tác giúp giҧm thӡi gian đӇ chuyӇn đәi thông tin thô
thành tri thӭc.

· Giҧm gánh nһng cӫa viӋc triӇn khai và quҧn lí thông tin và các dӏch vө ӭng dөng trong
mӝt tә chӭc.

· Duy trì, quҧn lý, mӣ rӝng, nâng cҩp, tái sӱ dөng dӉ dàng, tiӃt kiӋm chi phí đҫu tư đӇ xây
dӵng lҥi hӋ thӕng.
· Cho phép các hãng thӭ 3 tham gia vào viӋc cung cҩp ӭng dөng hӋ thӕng, các dӏch vө
trung gian... Khҧ năng này làm phong phú, đa dҥng khҧ năng úng dөng và triӇn khai cӫa
hӋ thӕng Portal.

' 4

D 
 

ViӋc phân loҥi Portal có thӇ có nhiӅu cách khác nhau. NӃu căn cӭ vào đһc trưng cӫa
Portal ngưӡi ta chia Portal thành các loҥi như sau :

2.1. Consumer Portal

Cung cҩp nhiӅu lӵa chӑn cho viӋc tìm kiӃm, chuyӇn, E-mail, tӵ sӱa khuôn dҥng, lӵa chӑn
tin tӭc, calendar, quҧn lý đӏa chӍ liên hӋ, các cuӝc hҽn, các lưu ý, chú thích, các đӏa chӍ
website, real-time chat và các chӭc năng Intranet, v.v«

2.2. Vertical Portal

Chuyên cung cҩp các thông tin và dӏch vө cho mӝt lĩnh vӵc chuyên môn, khoa hӑc, kinh
tӃ cө thӇ nào (mang tính chuyên ngành).

2.3. Horizontal Portal

Nӝi dung bao trùm nhiӅu chӫ đӅ (mang tính diӋn rӝng), phөc vө các mӕi quan tâm khác
nhau, hӛ trӧ bҵng các chӭc năng dӏch vө phong phú, phөc vө cӝng đӗng, phөc vө tә chӭc
hành chính.

2.4. Enterprise Portal

Cung cҩp các dӏch vө truy xuҩt thông tin tӯ mӑi nguӗn tài nguyên thông tin trong mҥng
Intranet cӫa mӝt tә chӭc qua mӝt cәng truy cұp duy nhҩt.

2.5. B2B Portal

Cung cҩp các dӏch vө đӏnh hưӟng theo mӕi quan hӋ tương tác thông tin hai chiӅu giӳa các
doanh nghiӋp (B2B) trong môi trưӡng thương mҥi điӋn tӱ.

2.6. G2G Portal

Cung cҩp các dӏch vө hành chính công theo mӕi quan hӋ tương tác thông tin hai chiӅu
giӳa các cơ quan hành chính nhà nưӟc (G2G) trong môi trưӡng trao đәi thông tin điӋn tӱ.

-EFGH


 

-
 $

Portlet là giao diӋn ngưӡi dùng, là các module tương tác nhiӅu mӭc cho phép tích hӧp
vào Portal các ӭng dөng web khác nhau. Các Portlet này sinh ra các đoҥn trang
(fragment), các đoҥn trang này đưӧc Portal ghép lҥi thành mӝt trang hoàn chӍnh .

Portlet thӵc thi trong môi trưӡng thӡi gian thӵc đưӧc gӑi là Portlet Container, các Portlet
trình bày nӝi dung cӫa chúng trong mӝt cӱa sә hiӋn trên trang Portal, tương tӵ như cӱa sә
trong màn hình (desktop). Cӱa sә cӫa Portlet có mӝt thanh tiêu đӅ chӭa, các nút điӅu
khiӇn cho phép ngưӡi sӱ dөng mӣ rӝng và thu nhӓ nó .

Mӝt Portlet có thӇ hiӇn thӏ trên mӝt trang web như mӝt cӱa sә cá nhân nhӓ, Portlet là nӝi
dung bên trong cӱa sә, nó không phҧi là bҧn thân cӱa sӕ đó.

Các Portlet bao gӗm nhiӅu mӭc, cho phép ngưӡi sӱ dөng giao tiӃp vӟi nó đӇ thӵc hiӋn
công viӋc trong môi trưӡng Portal.

-' 4

D 
 $I/)*J$

Giӕng như dӏch vө web hưӟng dӳ liӋu, các Portlet dӵa trên kiӃn trúc hưӟng dӏch vө, nó
cho phép các công ty sӱ dөng lҥi các thành phҫn cӫa phҫn mӅm đӇ nhanh chóng xây
dӵng các ӭng dөng trong các Portal mӟi.

Không giӕng như các dӏch vө web hưӟng dӳ liӋu, các Portlet tóm lưӧc các dӏch vө tác
nghiӋp ӣ mӭc cao bao gӗm các tương tác ngưӡi dùng, các lưu đӗ và các trình diӉn tùy
biӃn.

Portlet đӏa phương (Local Portlet)

Các Portlet đӏa phương là các Portlet thӵc thi ӣ bên trong mӝt máy chӫ Portal. Khi mӝt
máy chӫ Portal sinh ra mӝt trang và nhӳng thӭ cҫn thiӃt trong mӝt đoҥn trang, nó gӑi
Code Portlet và sӱ dөng giao diӋn tiӅn đӏnh nghĩa.JSR168 đӏnh nghĩa mӝt giao diӋn
Portlet đӏa phương chuҭn cho môi trưӡng J2EE.
Portlet tӯ xa (Remote Portlet)
Portlet tӯ xa là các Portlet thӵc thi bên ngoài mӝt máy chӫ Portal, hoһc bên trong mӝt
máy chӫ cӫa mӝt tә chӭc hoһc ӣ mӝt vӏ trí tӯ xa. Khi mӝt Portal cҫn đoҥn trang, nó sӁ gӑi
Portlet tӯ xa thông qua SOAP.

Giao thӭc WSRP cung cҩp đӏnh nghĩa mӝt chuҭn giao diӋn SOAP cho các Portlet tӯ
xa.Vҩn đӅ quan trӑng cӫa Portlet tӯ xa là tách các Portlet ra khӓi tә chӭc và môi trưӡng
Portal. ĐӇ thӵc hiӋn viӋc này có thӇ :

· Sӱ dөng các Portlet thành phҫn thӭ ba đӇ tҥo thành các Portal mӟi.

· Phân bә trách nhiӋm tҥo và bҧo trì các chӭc năng ӭng dөng giӳa các đơn vӏ khác nhau.

· Sӱ dөng các công cө phát triӇn, các phương thӭc và các kiӃn trúc khác nhau đӇ tҥo ra
các chӭc năng Portlet.

· Đҥt đưӧc thông qua môi trưӡng phát triӇn trong vҩn đӅ tҧi, thӵc thi, quҧn lý và bҧo mұt.

WebService cho các Portal tӯ xa (WSRP)

Chuҭn WSRP là giao thӭc đӏnh nghĩa giao diӋn SOAP tҥo khҧ năng cho các Portal và các
ӭng dөng không phҧi là Portal kӃt nҥp vào các Portlet tӯ xa. WSRP đưӧc đӏnh nghĩa bӣi
tә chӭc OASIS, mӝt tә chӭc phi lӧi nhuұn toàn cҫu có chӭc năng phát triӇn, tұp hӧp, và
thông qua các chuҭn.Đһc biӋt WSRP đưӧc thӵc hiӋn khi SOAP gӑi phiên HTTP.Các
đoҥn trang, đһc biӋt là HTML đưӧc trҧ lҥi như là mӝt thành phҫn cӫa payload SOAP.

WSRP và các chuҭn WSIA có liên quan

Sӵ ra đӡi cӫa đӏnh nghĩa WSRP là kӃt quҧ làm viӋc cӫa ӫy ban OASIS và WSIA (dӏch vө
web cho ӭng dөng hӧp tác).

Phҫn lӟn các nhà sҧn xuҩt đӅu tuyên bӕ dӵ đӏnh cӫa hӑ sӁ hӛ trӧ Portal thông qua chuҭn
WSRP. Ӫy ban WSRP và WSIA bao gӗm BEA, Bowstreet, CA, Epicentric, Fujitsu,
IBM, Novell, Oracle, Plumtree, SAP, Sun, TIBCO, WebCollage, và mӝt sӕ hãng khác...

Các chi tiӃt kӻ thuұt cӫa chuҭn WSRP

WSRP đӏnh nghĩa các giao diӋn như sau :

· Mӝt tұp hӧp giao diӋn hӛ trӧ sӵ kӃt hӧp ban đҫu giӳa Portal và Portlet.
· Mӝt giao diӋn cho phép mӝt Portal yêu cҫu mӝt đoҥn trang tӯ mӝt Portlet.
· Mӝt giao diӋn cho phép mӝt Portal đưa tương tác cӫa ngưӡi sӱ dөng vào Portlet.
· Mӝt tұp hӧp các giao diӋn cho phép Portal và Portlet cӝng tác và lưu trӳ đa cҩu hình cӫa
mӝt Portlet.

Portlet Container

Các Framework Portal cung cҩp môi trưӡng thӵc thi thӡi gian thӵc cho các Portlet đưӧc
biӃt đӃn như là mӝt Portlet Container. Sӵ tәng hӧp nӝi dung không phҧi là chӭc năng liên
kӃt vӟi Portlet Container nhưng nó lҥi liên kӃt vӟi Portal hoһc Portal server.

Portal service

Portlet dӵa vào container cung cҩp hҥ tҫng cơ sӣ cҫn thiӃt đӇ đáp ӭng cho mӝt môi
trưӡng Portal.Cơ sӣ hҥ tҫng Portal cung cҩp tұp hӧp các dӏch vө cӕt lõi đưӧc yêu cҫu bӣi
các Portlet.

- Dӏch vө cá nhân hóa tҥo khҧ năng cho các Portlet sӱ dөng các công cө và các thông tin
profile đӇ sӱa đәi nӝi dung nhҵm mөc đích thӓa mãn ngưӡi dùng.
- Dӏch vө thông báo sӵ kiӋn tҥo khҧ năng cho các Portlet đáp ӭng nhiӅu yêu cҫu mà
không ҧnh hưӣng đӃn môi trưӡng cӫa Portal.
- Dӏch vө liên lҥc cung cҩp sӵ giao tiӃp tӯ Portlet này tӟi Portlet khác.
- Quҧn trӏ nӝi dung đáp ӭng kӃt nӕi dӉ dàng tӟi tài nguyên ӭng dөng hay nӝi dung ҧo nào
đó.
- Các dӏch vө tìm kiӃm đáp ӭng viӋc tìm kiӃm đa tiêu chí trên nhiӅu nguӗn tài nguyên dӳ
liӋu.
- Dӏch vө hӧp tác tҥo khҧ năng cho ngưӡi dùng liên lҥc và tham dӵ vào các cӝng đӗng
ngưӡi sӱ dөng cùng quan tâm đӃn mӝt lĩnh vӵc.
- Dӏch vө quҧn trӏ ngưӡi dùng và nhóm ngưӡi dùng cho phép ngưӡi sӱ dөng gia nhұp vào
mӝt Portal, tӵ quҧn lý tài khoҧn và các thông tin mà mình ưa thích.
- Dӏch vө biӃn đәi trang đáp ӭng rҩt nhiӅu thiӃt bӏ client.
- Các dӏch vө khác cung cҩp hoһc quҧn lý
· Profile ngưӡi dùng và các kiӇu dӳ liӋu liên tөc.
· Dӏch vө điӅu khiӇn truy cұp và bҧo mұt bao gӗm chӭng thӵc và cҩp quyӅn ngưӡi dùng.

Portal Server

Portal server là mӝt máy chӫ ӭng dөng chuyên biӋt cung cҩp logic tác nghiӋp cho mӝt
ӭng dөng Portal, đһc biӋt đưӧc xây dӵng trên nӅn máy chӫ ӭng dөng J2EE, Portal cung
cҩp sӵ phát triӇn và cơ sӣ hҥ tҫng thӡi gian thӵc cho Portal. Mӝt Portal Server thưӡng
làm viӋc liên kӃt vӟi mӝt Web Server đӇ xӱ lý yêu cҫu cӫa client.

Portlet có thӇ đưӧc xem như là mӝt cách mӣ rӝng chӭc năng cӫa Portal Server.

Máy chӫ Portal mӣ rӝng mӝt máy chӫ ӭng dөng đӇ hӛ trӧ ӭng dөng Portal

Theo ví dө dưӟi đây, Portal yêu cҫu xӱ lý mӝt kӏch bҧn.Đây là kӏch bҧn đưӧc sinh ra khi
ngưӡi sӱ dөng yêu cҫu trang Portal tӯ thiӃt bӏ client.

+ ThiӃt bӏ client (sӱ dөng Web Browser hoһc PDA) gӱi mӝt yêu cҫu HTTP cho trang
Portal tӟi máy chӫ Web.
+ Máy chӫ Web nhұn ra yêu cҫu và gӱi tiӃp yêu cҫu đó tӟi máy chӫ Portal.
+ Máy chӫ Portal sӁ quyӃt đӏnh nӃu yêu cҫu này chӭa mӝt hành đӝng hưӟng mөc đích tӟi
mӝt Portlet trên trang Portal. Portal sӁ yêu cҫu Portlet container gӑi Portlet xӱ lý hành
đӝng này .
+ Portlet container yêu cҫu mӛi Portlet liên kӃt đӃn trang Portal gӱi lҥi mӝt đoҥn trang
(fragment) vӟi nӝi dung đưӧc yêu cҫu .
+ Các Fragment này đưӧc quay trӣ vӅ máy chӫ Portal, nơi đó chúng đưӧc tәng hӧp đӇ tҥo
nên mӝt trang Portal.
+ Trang Portal đưӧc gӱi trӣ lҥi thiӃt bӏ client đӇ hiӇn thӏ.