Khủng hoảng kinh tế

 Bản chất
 Ảnh hưởng
 Nguyên nhân
Khủng hoảng kinh tế, là sự suy giảm các
hoạt động kinh tế kéo dài và trầm trọng hơn
cả suy thoái trong chu kỳ kinh tế.

Khủng hoảng kinh tế hiện nay không phải

là một hiện tượng siêu nhiên. Khủng
hoảng trong kinh tế là quá trình thông
thường, tiến triển phụ thuộc sự vận động
bên trong của hệ thống kinh tế.
Chu kỳ kinh tế, còn gọi là chu kỳ kinh
doanh, là sự biến động của GDP thực tế
theo trình tự ba pha lần lượt là suy thoái,
phục hồi và hưng thịnh (bùng nổ). Cũng
có quan điểm coi pha phục hồi là thứ
yếu nên chu kỳ kinh doanh chỉ gồm hai
pha chính là suy thoái và hưng thịnh
(hay mở rộng)
Khủng hoảng xuất hiện khi thăng bằng giữa
cầu và cung của hàng hóa hoặc dịch vụ bị
mất.
Câu chuyện khủng hoảng: mức độ sản xuất
hàng hóa tăng lên và vượt nhu cầu tương ứng
khả năng thanh toán thực tế, dẫn tới chuyện
phải cho vay tiền để mua hàng hóa với mục tiêu
tăng cầu. Nợ nần dần dần tích lũy, tiền-hàng
hóa không cho vay được nữa và sự sản xuất rút
ngắn lại vì không cần thiết. Bắt đầu qúa trình sa
thải nhân viên-công nhân với quy mô lớn, tỷ lệ
thất nghiệp tăng lên, mức độ sung túc trong
cuộc sống và sinh hoạt sụt giảm. 
Nhìn lại lịch sử
Giáo sư đại học Oksford, nhà lịch sử học Phillip Kay
cho rằng khủng hoảng tài chính đầu tiên trong lịch
sử đã nổ ra vào thời kỳ đế chế La Mã năm 88 trước
Công Nguyên. Khủng hoảng kinh tế đã diễn ra vào
thời Trung cổ (Florence, năm 1342), thời đại Phục
hưng (Venice, năm 1492), thời kỳ Câ ̣n đại (Pháp, năm
1720). Nhưng cho đến giữa thế kỷ 19, những hiê ̣n
tượng đó mang tính chất địa phương là chủ yếu.
Trong quá trình hình thành chủ nghĩa tư bản, tần số
và sự ảnh hưởng của chúng tăng lên. Nhưng điều
chính là tất cả những khủng hoảng đó đều được
khắc phục. Và cứ mỗi lần một quốc gia nào đó thoát
khỏi cuộc khủng hoảng thì nó lại trở nên hùng mạnh
hơn trước khi rơi vào khủng hoảng
Khủng hoảng vào năm 1825 được coi là thảm
họa tài chính toàn thế giới đầu tiên. Sau khi
cuộc diễu hành giành độc lập đã lan đến Mỹ
Latin, châu Âu đã nhập thêm vốn-tư bản cho lục
địa đó, dẫn đến xuất khẩu và các món nợ quốc
gia của những nước cộng hòa mới này tăng lên.
Số vàng và bạc kiếm được ở Mỹ đã chuyển về
cho nước Anh. Sự đầu cơ đông đảo vào các kim
loại qúy hiếm đã làm cạn kiệt các ngân hàng
nước Anh và dẫn đến phá sản thị trường vốn.
Khủng hoảng đã lan ra phần lớn lãnh thổ Tây Âu
và Mỹ Latin.
Những hình ảnh này đề cập đến
cuộc khủng hoảng nào?
Khủng hoảng kinh tế 1929-1933(khủng hoảng thừa) là một
cuộc đại khủng hoảng trong lịch sử thế giới và cũng là
nguyên nhân trực tiếp dẫn đến đại chiến TG2.
Khủng hoảng kinh tế thường xảy ra trong xã hội tư bản,
nhưng cuộc khủng hoảng kinh tế lần này rất nghiêm trọng
và sâu sắc, nó kéo dài, bao trùm tất cả các ngành, lôi cuốn
tất cả các nước trên thế giới.
1929 - 1933
Tháng 9-1929, cuộc khủng hoảng bắt đầu từ Mĩ. Sản lượng
công nghiệp ở Mĩ giảm 50%, trong đó gang, thép sụt xuống
75%, ô tô giảm 90%, 11500 xí nghiệp phá sản. Nông thôn
cũng bị tác động mạnh mẽ.
Để nâng cao giá hàng hoá và thu nhiều lời, các nhà tư bản
kếch sù đã tiêu huỷ hàng hoá : cà phê, sữa, lúa mì, thịt,... bị
đốt hay đổ xuống biển chứ không được bán hạ giá.
 Hậu quả:

- Nạn thất nghiệp. Ở Mĩ, năm 1933, có 17 triệu người

thất nghiệp, đó là chưa kể vô số nông dân bị phá sản,
phải bỏ ruộng vườn đi ra thành phố sống lang thang.
- Tiền lương bị giảm xuống rất nhiều. Ở Mĩ, lương công
nhân công nghiệp chỉ còn 56 % .
Bị đẩy đến bước cùng cực, công nhân và nhân dân lao
động nổi dậy đấu tranh. Ở Mĩ năm 1930 có 2 vạn công
nhân biểu tình thị uy, từ năm 1929-1933, có 3 triệu rưỡi
công nhân tham gia bãi công.
 Cuộc khủng hoảng đã hạ gục những
tên tuổihoảng
Khủng lừng lẫy
tài của
chính Mỹ2007-2010
như AIG, là một
Washington
cuộc khủng hoảng Mutual,
baoLehman
gồm sự Brothers,
đổ vỡ hàng
Merrill
loạt Lynch…
hệ thống ngânvàhàng,
sau đó là trạng
tình Bradford
đói tín
Khủng
dụng, tìnhhoảng
& Bingley, Fortis,
trạng tàichứng
sụt Hypo
giá chính
Real khoán 2008
Estate…và
mấtcủa châu
giá tiềnÂu. Và mô
tệ quy tới cuối
lớn ởtuần
nhiềuvừa qua
nước
(ngày
trên thế 10/10)
giới, cóđã quét gốc
nguồn sangtừchâu
khủngÁ với
hoảng
tàitrường
chính ởhợpHoaphá
Kỳ.sản đầu tiên là tập
đoàn bảo hiểm có lịch sử hoạt động 98
năm tại Nhật là Yamato Life Insurance
Co.
Bản chất của
Nguyên nhân khủng
sâu hoảng
xa của tài
cơn
chính và suytàithoái
địa chấn kinh
chính bắttếnguồn
hiện
naytừđó là sựhoảng
khủng đổ vỡ tín
củadụng
sự mất
và
cân bằng
nhà đấtởtạitấtMỹ
cả các thị trường
hiện hữu từ thị trường tài chính,
đến thị trường sản xuất kinh
doanh, đến thị trường lao động.
• Nguyên nhân trực tiếp nổ ra khủng hoảng tài
chính là việc xoá nhoà ranh giới giữa Ngân hàng
thương mại, Ngân hàng đầu tư và Công ty bảo
hiểm,
• Dễ dãi trong việc cho vay bất động sản, cho vay
dưới tiêu chuẩn tín dụng
• Phát triển nhanh nhiều trái phiếu cổ phiếu có
nguồn gốc bất động sản tạo ra những rủi ro lớn
cho thị trường cho Ngân hàng và dân chúng.
• Khi lĩnh vực tài chính bị đỗ vỡ dẫn đến suy giảm
kinh tế mạnh và toàn diện và lan ra nhanh chóng.
 Ảnh hưởng tới Việt Nam
Nhận diện ban đầu: nền kinh tế Việt Nam
vẫn tăng trưởng. Mức xuất khẩu cả năm
2008 vẫn đạt gần 30% so với năm trước,
trong khi hệ thống ngân hàng của Mỹ,
Đức, Anh lâm vào tình trạng khốn đốn thì
ở Việt Nam không có ngân hàng lớn, nhỏ
nào bị phá sản
• VD: Nhìn vào lĩnh vực xuất khẩu, năm
• 2008
sức tànmứcpháxuất
củakhẩu
cuộccủa Việt hoảng
khủng Nam vẫnở
tăng trưởng
hầu hết các ngoạn
nước thểmụchiện
(dođầu
tăngtiên
về và
số
lượng
rõ nét và
là hệ Thực
cả thống
giá cả). tế: sáu
tàiNhưng
chính, ngântháng
hàng,
đầu
thì ởnăm 2009
Việt Nam tổng kim
lại thể ngạch
hiện trướcxuất
hết ở
khẩu chỉ đạt
lĩnh vực xuất,27,6
nhập tỷ USD,
khẩu vàkém xatư
đầu so
với
nướcmục tiêu đề ra (mục tiêu đặt ra cho
ngoài.
cả năm là 64,75 tỷ USD) giảm tới
10,15% so với cùng kỳ (mục tiêu là
tăng 13%).
 • VD: Hầu hết các nhóm hàng xuất khẩu chủ lực đều suy
giảm: Nếu so cùng kỳ, 6 tháng đầu năm 2009 hàng dệt
•nay giảm
ở các 1,3%;
nước giàycác
khác dép giảm
đại 8,7%;đầu
gia hàng thuỷcủahải sản giảm
10,7%.
nước Nếuđó bịnăm
đánh2008gục giá
hàng xuất khẩu
loạt, thì ởrấtViệt
caoNam
thì năm
nay
cácgiá cáctymặt
công lớnhàng
lại trụxuất
vữngkhẩu chủ hàng
nhưng lực của Việt Nam
ngàn
đều giảmnghiệp
doanh sút nghiêm
vừa và trọng: giá dầu
nhỏ đứng thô sau
đằng giảmlà53%; giá
càhàng
lượng phê giảm
khách
triêu 28,3%
dunông
lịch tớivà
dân, còn
Việt
thợNamcó xu
thủ vẫn
cônghướng
thamgiảm
giảm tới
giahơntiếp,
sản giá
20%;
lượngcao suhàng
xuất
vốn giảmthực
FDI 44%;
xuất hiệngiámới
khẩu gạo giảm
bị ảnh Do
hưởng
khoảng ảnh
3 tỷnặng
USDhưởng
nề của
v.v.
giảm sút tới
cuộc khủng hoảng, nhu cầu nhập khẩu hàng Việt Nam
ở hầu hết các hơn thị1/3 so với
trường cùngđều
chính kỳ giảm
v.v. như thị
trường Hoa Kỳ, Nhật Bản, EU, Trung Quốc, Australia...
Hơn nữa để chống trọi với tình trạng thiếu hụt phương
tiện thanh toán và bảo vệ các doanh nghiệp trong
nước, ở hầu hết các thị trường này đều đang gia tăng
các biện pháp bảo hộ, từ chối đơn hàng, tung tin thất
thiệt để hạ uy tín của hàng Việt Nam.
 Biện pháp của chính phủ và doanh nghiệp
• Chính
• Với phủ
địnhViệt Nam đa
hướng đã dạng
có nhữnghoá thị biện phápvà
trường đồng
lĩnhbộ
gồm vực,
8 nhóm nhiềugiảidoanh
pháp nghiệp
lớn nhằm chống
đã biết kếtsuyhợpthoái
giữakinh
tế. Riêng
sản xuấtgói kích cầu lầnmại,
với thương I đã bên
là 1 cạnh
tỷ USD tương
kinh doanh
đương 170.000
thương mại ngàn
hàng tỷ hoáđồng;
còn gói
mởkích rộngcầu lần II tới
ra kinh
gần 8 tỷ USD
doanh và trởmại
thương thànhdịchnướcvụ. có gói kích cầu so
với
• thu
Trongnhập lúcquốc dân vàdưới
khó khăn, nguồn sự dự dẫntrữdắtngoại tệ lớn
của các
thứ 3hiệp
chỉ hội
saungành
Trung hàng,
Quốc các và Malaysia.
hoạt động tư vấn...
• cộngnhiều
đồngdoanh
doanhnghiệp
nghiệpViệt ViệtNamNamđã đãbiết
có nhiều
liên kếtcố
gắngvới trong
nhau,việcthực
giảm thiểu
hiện chi phí,
phương châmchấp“Dựanhậnvàothu hẹp
lợi nhuận,
nhau để tăngsốngcường hoạttriển”.
và phát độngĐây tiếp cũng
thị, níu
là giữ
mộtlao
độngcáchcó tayhànhnghềxửv.v...
thông minh. Đặc biệt đã tìm cách
• Nhiều quần
doanhtụ nhau
nghiệp dưới
đã một thương
có được thànhhiệucông
đã nổi
ban đầu
trongdanh, cùngthụ
việc tiêu phấn đấu chomới
thị trường mộtởsản châu phẩm
Phi, được
châu Mỹ
la-tin,hưởng
châu Đại quyền bảo hộ
Dương chỉ đặc
... và dẫnbiệtxuấtlàxứ địa trở
quay lý, về
bảo
với thị hộ giải
trường nộipháp
địa, kỹnhấtthuật v.v.trường nông thôn
là thị
rộng lớn.