NH025

Lêi nãi ®Çu
ThuÕ lµ kho¶n thu chñ yÕu cña Ng©n s¸ch Nhµ níc, lµ c«ng cô
quan träng ®Ó ph©n phèi vµ ph©n phèi l¹i tæng s¶n phÈm x· héi vµ thu
nhËp quèc d©n. Nh vËy, cã thÓ thÊy r»ng ThuÕ lµ mét biÖn ph¸p kinh
tÕ cña mäi Nhµ níc. Song ®Ó biÖn ph¸p ®ã ®¹t hiÖu qu¶ sÏ rÊt cÇn ®Õn
mét bé phËn chuyªn tr¸ch, chÊt lîng trong qu¸ tr×nh qu¶n lý vµ hµnh thu.
NhËn thøc ®îc ®iÒu nµy, ®ång thêi ®Ó b¾t nhÞp ®îc víi bíc
chuyÓn biÕn vÒ c¬ cÊu, thµnh phÇn kinh tÕ, §¶ng vµ Nhµ níc ta ®· thùc
thi c¶i çch hÖ thèng ThuÕ bíc hai. Trong ®ã, næi bËt nhÊt lµ viÖc thay
thÕ 2 s¾c thuÕ Doanh thu vµ thuÕ Lîi tøc b»ng thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng vµ
thuÕ Thu nhËp doanh nghiÖp ®îc th«ng qua t¹i kú häp thø 11 vµ cã hiÖu
lùc thi hµnh tõ 1/1/1999. §©y lµ bíc ®i v« cïng quan träng, thÓ hiÖn sù
m¹nh d¹n cña §¶ng ta trong c«ng cuéc ®æi míi nÒn kinh tÕ. Tuy nhiªn sù
khëi ®Çu nµo còng ®Òu cã nh÷ng ch¾c trë kh«ng thÓ tr¸nh khái, nhÊt lµ
ë khu vùc kinh tÕ ç thÓ c¶ níc nãi chung vµ ®Æc biÖt ë QuËn Ba §×nh
nãi riªng. §Ó cã thÓ th¸o gì ®îc nh÷ng khã kh¨n nµy vµ t×m ra híng ®i míi
lµ c¶ mét vÊn ®Ò nan gi¶i ®èi víi Bé Tµi chÝnh, Tæng côc ThuÕ vµ çc
c¬ quan h÷u quan.
QuËn Ba §×nh lµ mét trong 7 QuËn néi thµnh cña thµnh phè Hµ
néi. QuËn Ba §×nh kh«ng réng vÒ diÖn tÝch nhng cã nhiÒu trô së, c¬
quan trung ¬ng cña §¶ng, chÝnh phñ, çc c¬ quan ngo¹i giao, ®¹i sø qu¸n.
Tuy nhiªn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ë ®©y còng rÊt phong phó. Qua
thêi gian thùc tËp ë Chi côc ThuÕ quËn Ba ®×nh, ®îc sù gióp ®ì tËn t×nh
cña çc thÇy, c« gi¸o vµ çc çn bé c«ng t¸c t¹i Chi côc, t«i ®· ®i s©u
nghiªn cøu vµ ph©n tÝch t×nh h×nh thùc tÕ qu¶n lÝ thu thuÕ gi¸ trÞ
Trang 1
gia t¨ng ë khu vùc kinh tÕ ç thÓ trªn ®Þa bµn QuËn Ba ®×nh trong
nh÷ng th¸ng ®Çu triÓn khai luËt thuÕ míi nµy.Tõ ®ã còng xin ®îc ®a ra
mét sè ph¬ng híng nh»m t¨ng cêng c«ng t¸c qu¶n lÝ thu thuÕ gi¸ trÞ gia
t¨ng ë khu vùc kinh tÕ ç thÓ, gãp phÇn t¨ng thu cho Ng©n s¸ch nhµ níc.
B¾t nguån tõ nh÷ng lÝ do trªn nªn ®Ò tµi cã tªn gäi lµ: “Bµn
vÒ c«ng t¸c qu¶n lÝ thu thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ë khu vùc kinh tÕ ç thÓ
trªn ®Þa bµn quËn Ba ®×nh" .
Toµn bé ®Ò tµi ®îc tr×nh bµy theo kÕt cÊu sau:
PhÇn I: Sù cÇn thiÕt ph¶i qu¶n lý thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®èi víi
thµnh phÇn kinh tÕ ç thÓ hiÖn nay.
PhÇn II: T×nh h×nh qu¶n lý thu thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ë khu vùc
kinh tÕ ç thÓ trªn ®Þa bµn quËn Ba ®×nh trong quý I n¨m 2003
PhÇn III: Mét sè ph¬ng híng t¨ng cêng qu¶n lý thu thuÕ gi¸ trÞ
gia t¨ng ë khu vùc kinh tÕ ç thÓ ë quËn Ba ®×nh.
V× thêi gian thùc tËp vµ tr×nh ®é h¹n hÑp nªn bµi viÕt kh«ng thÓ
tr¸nh khái khiÕm khuyÕt, sai sãt. RÊt mong ®îc sù gãp ý, chØ b¶o cña çc
thÇy c«, çc çn bé thuÕ vµ nh÷ng ngêi quan t©m.
Xin ch©n thµnh c¶m ¬n.
Trang 2
Môc lôc
PhÇn I: Sù cÇn thiÕt ph¶i qu¶n lý thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng
®èi víi thµnh phÇn kinh tÕ ç thÓ hiÖn nay.
I. ThuÕ vµ vai trß cña thuÕ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng:
1. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm cña thuÕ.
2. Vai trß cña thuÕ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
II. Sù cÇn thiÕt ph¶i ¸p dông thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ë níc ta hiÖn nay:
1. Sù cÇn thiÕt ph¶i ¸p dông thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng thay cho
thuÕ Doanh thu.
2. ThuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng vµ nh÷ng u ®iÓm næi bËt.
3. Néi dung c¬ b¶n cña luËt thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng.
III. ý nghÜa cña c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®èi víi
khu vùc kinh tÕ ç thÓ:
1. VÞ trÝ, vai trß cña kinh tÕ ç thÓ trong nÒn kinh tÕ thÞ
trêng.
2. ý nghÜa cña viÖc t¨ng cêng qu¶n lý thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng
®èi víi khu vùc kinh tÕ ç thÓ.
PhÇn II: T×nh h×nh qu¶n lý thu thuÕ gi¸ trÞ

gia t¨ng ë khu vùc kinh tÕ ç thÓ trªn ®Þa bµn QuËn Ba §×nh
quý I n¨m 2003.
Trang 3
I. §Æc ®iÓm kinh tÕ x· héi vµ t×nh h×nh qu¶n lý thu thuÕ trªn
®Þa bµn quËn Ba §×nh:
1. Mét sè nÐt vÒ ®Æc ®iÓm kinh tÕ x· héi.
2. C«ng t¸c tæ chøc bé m¸y thu thuÕ trªn ®Þa bµn quËn Ba
§×nh.
II. T×nh h×nh qu¶n lý thu thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng víi çc hé kinh tÕ ç
thÓ trªn ®Þa bµn quËn Ba §×nh trong nh÷ng th¸ng ®Çu thùc hiÖn
luËt thuÕ míi:
1. Qu¶n lý ®èi tîng nép thuÕ.
2. Qu¶n lý c¨n cø tÝnh thuÕ.
3. Qu¶n lý kh©u thu nép tiÒn thuÕ.
PhÇn III: Mét sè ph¬ng híng

t¨ng cêng qu¶n lý thu thuÕ ë khu vùc kinh tÕ ç thÓ t¹i
QuËn Ba §×nh.
I. Qu¶n lÝ ®èi tîng nép thuÕ:
1. Qu¶n lý nh÷ng hé ®· qu¶n lý ®îc .

2. Qu¶n lý nh÷ng hé cha qu¶n lý ®îc.
II. Qu¶n lý vÒ c¨n cø tÝnh thuÕ:
III. Mét sè biÖn ph¸p qu¶n lý thu nép trªn thuÕ:

1. C«ng t¸c x©y dùng kÕ ho¹ch.
2. C«ng t¸c ®«n ®èc thu nép thuÕ.
Trang 4
3. C«ng t¸c kiÓm tra vµ thanh tra thuÕ.
IV. Çc biÖn ph¸p vÒ tæ chøc çn bé:

1. ChÊn chØnh bé m¸y ho¹t ®éng cña Chi côc thuÕ QuËn
Ba §×nh.
2. T¨ng cêng ®µo t¹o ®éi ngò çn bé mét çch cã hÖ thèng.
3. Cã chÝnh s¸ch vÒ l¬ng tho¶ ®¸ng ®èi víi çn bé thuÕ.
4. Tranh thñ sù l·nh ®¹o, chØ ®¹o cña c¬ quan thuÕ vµ çc
cÊp, çc ngµnh cã liªn quan.
V. Mét sè biÖn ph¸p kh¸c:

1. Tõng bíc ®a khoa häc kü thuËt vµo qu¶n lý thu thuÕ nh
øng dông c«ng cô tin häc.
2. Lµm thay ®æi thãi quen cña ngêi d©n vÒ viÖc sö dông
ho¸ ®¬n, chøng tõ.
3. KiÕn nghÞ vÒ v¨n b¶n luËt, chÝnh s¸ch cña Nhµ níc.
PhÇn I
Sù cÇn thiÕt ph¶i qu¶n lý thuÕ gi¸ trÞ gia
t¨ng ®èi víi thµnh phÇn kinh tÕ ç thÓ.
I. ThuÕ vµ vai trß cña thuÕ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng:
1. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm cña ThuÕ:
ThuÕ xuÊt hiÖn cïng víi sù xuÊt hiÖn cña Nhµ níc vµ sù ph¸t
triÓn tån t¹i cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸ tiÒn tÖ. Nhµ níc sö dông thuÕ
Trang 5
nh mét c«ng cô ®Ó phôc vô cho viÖc thùc hiÖn çc chøc n¨ng vµ
nhiÖm vô cña m×nh. LÞch sö cµng ph¸t triÓn, çc hÖ thèng thuÕ kho¸,
çc h×nh thøc thuÕ kho¸ vµ ph¸p luËt thuÕ ngµy cµng ®a d¹ng vµ
hoµn thiÖn cïng víi sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ thÞ trêng, çc kho¶n
®ãng gãp cña ngêi d©n cho Nhµ níc ®îc x¸c ®Þnh vµ ®îc quy ®Þnh
c«ng khai b»ng luËt ph¸p cña Nhµ níc .
Çc kho¶n thuÕ ®ãng gãp cña d©n t¹o thµnh quü tiÒn tÖ cña
Nhµ níc. Cïng víi sù hoµn thiÖn chøc n¨ng cña Nhµ níc, ph¹m vi sö
dông quü tiÒn tÖ cña Nhµ níc ngµy cµng më réng. Nã kh«ng chØ ®¶m
b¶o chi tiªu ®Ó duy tr× quyÒn lùc cña bé m¸y Nhµ níc, mµ cßn ®Ó chi
tiªu cho çc nhu cÇu phóc lîi chung vµ kinh tÕ. Nh vËy g¾n liÒn víi
Nhµ níc, thuÕ lu«n lµ mét vÊn ®Ò thêi sù nãng báng ®èi víi çc ho¹t
®éng kinh tÕ x· héi vµ víi mäi tÇng líp d©n c.
Cã rÊt nhiÒu çc quan ®iÓm nh×n nhËn thuÕ díi nhiÒu h×nh
thøc kh¸c nhau, nhng ®øng trªn gãc ®é tµi chÝnh, cã thÓ xem xÐt
thuÕ díi kh¸i niÖm nh sau:
ThuÕ lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p tµi chÝnh b¾t buéc nhng
phi h×nh sù cña Nhµ níc nh»m ®éng viªn mét sè bé phËn thu nhËp
tõ lao ®éng, tõ cña c¶i, tõ vèn, tõ çc chi tiªu hµng ho¸ vµ dÞch vô, tõ
tµi s¶n cña çc thÓ nh©n vµ ph¸p nh©n nh»m tËp trung vµo tay Nhµ
níc ®Ó trang tr¶i çc kho¶n chi phÝ cho bé m¸y nhµ níc vµ çc nhu
cÇu chung cña x· héi. Çc kho¶n ®éng viªn qua thuÕ ®îc thÓ chÕ
ho¸ b»ng luËt.
Víi nhËn thøc nh vËy, cã thÓ thÊy râ sù kh¸c nhau gi÷a thuÕ víi
çc h×nh thøc ph©n phèi kh¸c dùa trªn nh÷ng ®Æc ®iÓm chñ yÕu sau
®©y:
 §Æc ®iÓm thø nhÊt : ThuÕ lµ mét biÖn ph¸p tµi chÝnh cña
Nhµ níc mang tÝnh quyÒn lùc, tÝnh cìng chÕ, tÝnh ph¸p lý cao nhng
Trang 6
sù b¾t buéc nµy lµ phi h×nh sù.
Qu¸ tr×nh ®éng viªn nguån thu tõ thuÕ cña Nhµ níc lµ qu¸ tr×nh
chuyÓn ®æi quyÒn së h÷u mét bé phËn thu nhËp cña çc ph¸p nh©n
vµ thÓ nh©n thµnh quyÒn së h÷u cña Nhµ níc. Do ®ã Nhµ níc ph¶i
dïng quyÒn lùc ®Ó thùc hiÖn quyÒn chuyÓn ®æi. TÝnh quyÒn lùc
t¹o nªn sù b¾t buéc lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan, nhng v× çc ho¹t ®éng
thu nhËp cña thÓ nh©n vµ ph¸p nh©n kh«ng g©y c¶n trë cho x· héi
nªn tÝnh b¾t buéc nµy lµ phi h×nh sù. V× vËy cã thÓ nãi viÖc ®¸nh
thuÕ kh«ng mang tÝnh h×nh ph¹t.
§Æc ®iÓm nµy ®îc thÓ chÕ ho¸ trong hiÕn ph¸p cña mäi quèc
gia, viÖc ®ãng gãp thuÕ cho nhµ níc ®îc coi lµ mét trong nh÷ng
nghÜa vô b¾t buéc ®èi víi c«ng d©n. Mäi c«ng d©n lµm nghi· vô
®ãng thuÕ theo nh÷ng luËt thuÕ ®îc c¬ quan quyÒn lùc tèi cao quy
®Þnh vµ nÕu kh«ng thi hµnh sÏ bÞ cìng chÕ theo nh÷ng h×nh thøc
nhÊt ®Þnh.
* §Æc ®iÓm thø hai: ThuÕ tuy lµ biÖn ph¸p tµi chÝnh cña Nhµ
níc mang tÝnh b¾t buéc, song sù b¾t buéc ®ã lu«n lu«n ®îc x¸c lËp
trªn nÒn t¶ng kinh tÕ-x· héi cña ngêi lµm nhiÖm vô ®ãng thuÕ, do ®ã
thuÕ bao giê còng chøa ®ùng çc yÕu tè kinh tÕ x· héi.
+ YÕu tè kinh tÕ thÓ hiÖn : HÖ thèng thuÕ tríc hÕt ph¶i kÓ
®Õn thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi cña mét Quèc gia, c¬ cÊu kinh tÕ,
thùc tiÔn vËn ®éng cña c¬ cÊu kinh tÕ ®ã, còng nh chÝnh s¸ch, c¬
chÕ qu¶n lý cña Nhµ níc. Cïng víi yÕu tè ®ã cßn ph¶i kÓ ®Õn ph¹m
vi, møc ®é chi tiªu cña Nhµ níc nh»m thùc hiÖn çc chøc n¨ng kinh tÕ
cña m×nh.
+ YÕu tè x· héi thÓ hiÖn : HÖ thèng thuÕ ph¶i dùa trªn phong
tôc, tËp qu¸n cña quèc gia, kÕt cÊu giai cÊp còng nh ®êi sèng thùc tÕ
Trang 7
cña çc thµnh viªn trong tõng giai ®o¹n lÞch sö. MÆt kh¸c thuÕ cßn
thùc hiÖn ph©n phèi l¹i thu nhËp x· héi ®¶m b¶o c«ng b»ng x· héi.
Nh vËy møc ®éng viªn qua thuÕ trong GDP cña mét quèc gia
phô thuéc vµo nhu cÇu chi tiªu cña Nhµ níc vµ çc vÊn ®Ò kinh tÕ, x·
héi cña quèc gia ®ã.
* §Æc ®iÓm thø ba: ThuÕ lµ mét kho¶n ®ãng gãp kh«ng mang
tÝnh chÊt hoµn tr¶ trùc tiÕp. Nghi· lµ kho¶n ®ãng gãp cña c«ng d©n
b»ng h×nh thøc thuÕ kh«ng ®ßi hái ph¶i hoµn tr¶ ®óng b»ng sè lîng
vµ kho¶n thu mµ nhµ níc thu tõ c«ng d©n ®ã nh lµ mét kho¶n vay m-
în. Nã sÏ ®îc hoµn tr¶ l¹i cho ngêi nép thuÕ th«ng qua c¬ chÕ ®Çu t
cña Ng©n s¸ch nhµ níc cho viÖc s¶n xuÊt vµ cung cÊp hµng ho¸ c«ng
céng.
§Æc ®iÓm nµy lµm næi râ sù kh¸c nhau gi÷a thuÕ vµ lÖ phÝ.
LÖ phÝ ®îc coi lµ mét kho¶n ®èi gi¸ gi÷a Nhµ níc víi c«ng d©n, khi
c«ng d©n thõa hëng nh÷ng dÞch vô c«ng céng do nhµ níc cung cÊp
ph¶i tr¶ mét phÇn thu nhËp cña m×nh cho nhµ níc. Tuy nhiªn viÖc trao
®æi nµy thêng kh«ng tu©n thñ theo h×nh thøc trao ®æi ngang gi¸ dùa
trªn quy luËt cña thÞ trêng.
Tãm l¹i, ThuÕ lµ mét biÖn ph¸p kinh tÕ cña mäi Nhµ níc, nã ®îc
thùc thi khi ho¹t ®éng kinh tÕ t¹o ra thu nhËp hoÆc sö dông nguån thu
nhËp t¹o ra. §Æc biÖt, trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng vai trß cña Nhµ níc
ngµy cµng trë nªn quan träng th× vai trß cña thuÕ còng chiÕm vÞ trÝ
kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn
kinh tÕ.
2. Vai trß cña ThuÕ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng:
Trang 8
Sö dông c¬ chÕ thÞ trêng ®Ó gi¶i quyÕt 3 vÊn ®Ó c¬ b¶n cña
nÒn kinh tÕ (s¶n xuÊt çi g×, nh thÕ nµo, cho ai) lµ ph¸t kiÕn vÜ ®¹i
cña nh©n lo¹i, c¬ chÕ thÞ trêng th«ng qua nh÷ng yÕu tè cña nã ®· t¹o
ra ®éng lùc thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn, kÝch thÝch t¨ng n¨ng suÊt
lao ®éng, n©ng cao chÊt lîng hiÖu qu¶, thóc ®Èy qu¸ tr×nh x· héi ho¸
s¶n xuÊt, ®Èy nhanh qu¸ tr×nh tÝch tô vµ tËp trung ho¸ s¶n xuÊt.
Bªn c¹nh nh÷ng u ®iÓm ®ã, c¬ chÕ thÞ trêng cã nhîc ®iÓm lµ
g©y cho x· héi nh÷ng l·ng phÝ vÒ lao ®éng, tµi nguyªn, vèn dÉn ®Õn
®éc quyÒn thñ tiªu c¹nh tranh. Víi c¬ chÕ ph©n phèi qua thÞ trêng th-
êng khoÐt s©u hè ng¨n çch gi÷a ngêi giÇu vµ ngêi nghÌo, t¹o sù bÊt
æn ®Þnh vÒ kinh tÕ x· héi.
Tõ nh÷ng u, nhîc ®iÓm ®ã cÇn thiÕt ph¶i cã sù can thiÖp cña
Nhµ níc vµo qu¸ tr×nh kinh tÕ -x· héi ®Ó ph¸t huy nh÷ng mÆt tÝch
cùc cña c¬ chÕ thÞ trêng vµ h¹n chÕ tèi ®a nh÷ng nhîc ®iÓm cña
chóng. §Ó qu¶n lý, ®iÒu hµnh vÜ m« nÒn kinh tÕ x· héi, Nhµ níc sö
dông nhiÒu c«ng cô nh: KÕ hoÆch ho¸, ph¸p luËt, çc chÝnh s¸ch tµi
chÝnh tiÒn tÖ..vv.. Trong çc c«ng cô trªn th× chÝnh s¸ch tµi chÝnh
tiÒn tÖ ®ãng vai trß quan träng nhÊt vµ ThuÕ lµ mét c«ng cô quan
träng trong chÝnh s¸ch tµi chÝnh tiÒn tÖ, thuÕ ®îc nhµ níc sö dông
®Ó thùc hiÖn vai trß qu¶n lý vÜ m« kinh tÕ x· héi.
Cã thÓ thÊy râ vai trß cña ThuÕ næi bËt ë çc mÆt sau:
* ThuÕ lµ nguån thu chñ yÕu cña ng©n s¸ch Nhµ níc:
Mét nÒn tµi chÝnh quèc gia lµnh m¹nh ph¶i dùa chñ yÕu vµo
nguån thu tõ néi bé nÒn kinh tÕ quèc d©n.TÊt c¶ çc nhu cÇu chi tiªu
cña Nhµ níc ®Òu ®îc ®¸p øng qua çc nguån thu tõ thuÕ, phÝ vµ çc
h×nh thøc thu kh¸c nh: vay mîn, viÖn trî níc ngoµi, b¸n tµi nguyªn quèc
Trang 9
gia, thu kh¸c..vv.. Song thùc tÕ çc h×nh thøc thu ngoµi thuÕ ®ã cã rÊt
nhiÒu h¹n chÕ, bÞ rµng buéc bëi nhiÒu ®iÒu kiÖn. Do ®ã thuÕ ®îc
coi lµ kho¶n thu quan träng nhÊt v× kho¶n thu nµy mang tÝnh chÊt æn
®Þnh vµ khi nÒn kinh tÕ cµng ph¸t triÓn th× kho¶n thu nµy cµng
t¨ng. ë níc ta, ThuÕ thùc sù trë thµnh nguån thu chñ yÕu cña Ng©n
s¸ch Nhµ níc tõ n¨m 1990. §iÒu nµy ®îc thÓ hiÖn qua tû träng sè thuÕ
trong tæng thu ng©n s¸ch .
BiÒu 1: T×nh h×nh tØ lÖ thuÕ vµ phÝ trong tæng thu ng©n
s¸ch nhµ níc ta trong thêi gian qua ( Tµi liÖu cña Tæng côc thuÕ ).
N¨m Tæng sè thuÕ vµ % So víi tæng thu % So víi GDP

phÝ ( tû ®ång) NSNN
1990 5906 73.7 14.0
1991 9844 92.7 12.83
1992 18514 88.0 16.75
1993 28695 90.5 21.0
1994 36629 89.6 21.51
Qua biÓu trªn ta thÊy sè thu thuÕ vµ phÝ ®· chiÕm phÇn chñ
yÕu trong tæng thu NSNN vµ t¨ng nhanh qua çc n¨m, ®· b¶o ®¶m vÒ
c¬ b¶n yªu cÇu chi thêng xuyªn ngµy cµng t¨ng cña NSNN, gi¶m béi
chi ng©n s¸ch, gi¶m l¹m ph¸t, tõng bíc gãp phÇn æn ®Þnh trËt tù x·
héi, giµnh mét phÇn ®Ó t¨ng chi cho tÝch luü. Nh vËy, chøng tá thuÕ
lµ nguån thu quan träng nhÊt cña NSNN.
* ThuÕ, mét c«ng cô gãp phÇn ®iÒu chØnh çc môc tiªu kinh tÕ
vÜ m« cña Nhµ níc:
Trang 10
ChÝnh s¸ch thuÕ ®îc ®Æt ra kh«ng chØ nh»m mang l¹i sè thu
®¬n thuÇn cho ng©n s¸ch mµ yªu cÇu cao h¬n lµ qua thu gãp phÇn
thùc hiÖn chøc n¨ng viÖc kiÓm kª, kiÓm so¸t, qu¶n lý híng dÉn vµ
khuyÕn khÝch ph¸t triÓn s¶n xuÊt, më réng lu th«ng ®èi víi tÊt c¶ çc
thµnh phÇn kinh tÕ theo híng ph¸t triÓn cña kÕ ho¹ch nhµ níc, gãp
phÇn tÝch cùc vµo viÖc ®iÒu chØnh çc mÆt mÊt c©n ®èi lín trong
nÒn kinh tÕ quèc d©n.
Ngµy nay, híng vµo viÖc xö lý çc môc tiªu cña kinh tÕ vÜ m«
lµ nhiÖm vô träng t©m cña mäi chÝnh phñ. Sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i
cña viÖc qu¶n lý Nhµ níc, nÒn kinh tÕ lµ gi¶i quyÕt çc môc tiªu cña
kinh tÕ vÜ m«. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn ®¹i, ngêi ta thêng
x¸c ®Þnh 4 môc tiªu c¬ b¶n cña kinh tÕ vÜ m« mµ mäi chÝnh phñ
ph¶i theo ®uæi. Bèn môc tiªu ®ã lµ:
- §¶m b¶o thóc ®Èy sù t¨ng trëng kinh tÕ mét çch hîp lý .
- T¹o ®îc c«ng ¨n viÖc lµm ®Çy ®ñ cho ngêi lao ®éng.
- æn ®Þnh gi¸ c¶, tiÒn tÖ, chèng l¹m ph¸t.
-Thùc hiÖn sù c©n b»ng çn c©n thanh to¸n quèc tÕ.
Víi 4 môc tiªu trªn ta cã thÓ thÊy râ ThuÕ lµ mét c«ng cô hÕt søc
quan träng nh»m biÕn 4 môc tiªu ®ã thµnh hiÖn thùc.
1. ThuÕ kÝch thÝch sù t¨ng trëng kinh tÕ, t¹o c«ng ¨n viÖc
lµm:
§Ó thùc hiÖn çc môc tiªu nµy, mét trong nh÷ng c«ng cô quan
träng mµ nhµ níc sö dông lµ chÝnh s¸ch thuÕ. Néi dung ®iÒu tiÕt cña
thuÕ gån hai mÆt: KÝch thÝch vµ h¹n chÕ. Nhµ níc ®· sö dông
chÝnh s¸ch thuÕ mét çch linh ho¹t trong tõng thêi kú nhÊt ®Þnh, b»ng
Trang 11
viÖc t¸c ®éng vµo cung-cÇu nh»m ®iÒu chØnh chu kú kinh doanh-
mét ®Æc trng vèn cã cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
Khi nÒn kinh tÕ suy tho¸i, tøc lµ khi ®Çu t ngõng trÖ, s¶n xuÊt
vµ tiªu dïng ®Òu gi¶m th× nhµ níc dïng thuÕ ®Ó kÝch thÝch ®Çu t
vµ khuyÕn khÝch tiªu dïng.
- B»ng viÖc gi¶m thuÕ ®¸nh vµo s¶n xuÊt, gi¶m thuÕ ®èi víi
hµng s¶n xuÊt ra ®Ó khuyÕn khÝch t¹o lîi nhuËn, kÝch
thÝch viÖc ®Çu t vµo s¶n xuÊt.
- B»ng viÖc gi¶m thÕ ®¸nh vµo tiªu dïng nh»m khuyÕn khÝch
tiªu dïng.
- §Ó h¹n chÕ vµ g©y ¸p lùc ®èi víi viÖc lu gi÷ vèn kh«ng ®a
vµo ®Çu t, cã thÓ t¨ng thuÕ ®¸nh vµo thu nhËp vÒ tiÒn göi
tiÕt kiÖm vµ thu nhËp vÒ tµi s¶n dù tr÷, tõ ®ã sÏ khuyÕn
khÝch viÖc ®a vèn vµo ®Çu t, s¶n xuÊt kinh doanh.
Khi nÒn kinh tÕ hng thÞnh, ®Ó ng¨n chÆn nguy c¬ mét nÒn
kinh tÕ “nãng” ph¸t triÓn dÉn ®Õn l¹m ph¸t vµ khñng ho¶ng thõa th×
nhµ níc dïng thuÕ ®Ó gi¶m tèc ®é ®Çu t å ¹t vµ gi¶m bít møc tiªu dïng
cña x· héi. Song viÖc t¨ng thuÕ ph¶i ®îc xem xÐt trong mét giíi h¹n
cho phÐp ®Ó ®¶m b¶o võa t¨ng nguån thu cho NSNN võa ®iÒu
chØnh c¬ cÊu ngµnh nghÒ hîp lý.
Nh vËy, cã thÓ thÊy sù t¸c ®éng cña thuÕ cã ¶nh hëng rÊt lín
®Õn nÒn kinh tÕ, ®Õn viÖc ®iÒu tiÕt kinh tÕ thÞ trêng cña Nhµ níc.
Th«ng qua thuÕ, Nhµ níc thùc hiÖn ®Þnh híng ph¸t triÓn s¶n xuÊt.
ChÝnh s¸ch thuÕ cã ®Þnh híng ph©n biÖt, cã thÓ gãp phÇn t¹o ra sù
ph¸t triÓn c©n ®èi hµi hoµ gi÷a çc ngµnh, çc khu vùc, çc thµnh
phÇn kinh tÕ, lµm gi¶m bít chi phÝ x· héi vµ thóc ®Èy t¨ng trëng kinh
tÕ. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng x¶y ra çc chu kú kinh doanh ®ã lµ
chu kú dao ®éng lªn xuèng vÒ møc ®é thÊt nghiÖp vµ tû lÖ l¹m ph¸t,
Trang 12
sù æn ®Þnh nÒn kinh tÕ víi t×nh tr¹ng cã ®Çy ®ñ c«ng ¨n viÖc lµm,
l¹m ph¸t ë møc thÊp ®Ó thóc ®Èy nÒn kinh tÕ t¨ng trëng bÒn v÷ng lµ
híng phÊn ®Êu nç lùc cña mäi chÝnh phñ nh»m san b»ng chu kú kinh
doanh, ®a gi¸ c¶ vÒ møc æn ®Þnh.
2. ThuÕ thùc hiÖn vai trß t¸i ph©n phèi çc nguån tµi
chÝnh, gãp phÇn ®¶m b¶o c«ng b»ng x· héi:
Kinh tÕ thÞ trêng lµm ra t¨ng sù ph©n ho¸ giµu nghÌo, sù ph©n
ho¸ nµy cã nh÷ng khi bÊt hîp lý vµ lµm gi¶m tÝnh hiÖu qu¶ kinh tÕ-
x· héi. Do vËy, cÇn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p ph©n phèi l¹i cña c¶i x·
héi nh»m h¹n chÕ sù ph©n ho¸ nµy, lµm lµnh m¹nh x· héi.
Nhµ níc dïng thuÕ ®Ó ®iÒu tiÕt phÇn chªnh lÖch gi÷a ngêi
giµu vµ ngêi nghÌo, th«ng qua viÖc trî cÊp hoÆc cung cÊp hµng ho¸
c«ng céng. Th«ng qua thuÕ thu nhËp, Nhµ níc thùc hiÖn vai trß ®iÒu
chØnh vÜ m« trong lÜnh vùc tiÒn l¬ng vµ thu nhËp, h¹n chÕ sù ph©n
ho¸ giµu nghÌo vµ tiÕn tíi c«ng b»ng x· héi. Mét khÝa c¹nh kh¸c cña
chÝnh s¸ch thuÕ nh»m ®iÒu chØnh thu nhËp lµ çc kho¶n thuÕ ®¸nh
vµo tiªu dïng: ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng.
Víi nh÷ng hµng hãa dÞch vô thiÕt yÕu viÖc gi¶m thuÕ sÏ cã lîi
cho ngêi nghÌo h¬n vµ sù chªnh lÖch vÒ thu nhËp còng ®îc gi¶m bít.
Tr¸i l¹i nh÷ng mÆt hµng xa xØ, cao cÊp viÖc t¨ng thuÕ sÏ gãp phÇn
ph©n phèi l¹i mét bé phËn thu nhËp cña ngêi giµu trong x· héi. Tuy
nhiªn, khi sö dông c«ng cô thuÕ ®Ó ®iÒu chØnh thu nhËp, møc thu
nªn x©y dùng hîp lý tr¸nh t×nh tr¹ng ®iÒu tiÕt qu¸ lín lµm gi¶m kh¸t
väng lµm giµu cña nhµ kinh doanh vµ gi¶m kh¶ n¨ng t¨ng trëng kinh
tÕ cña ®Êt níc.
Trang 13
3. ThuÕ lµ c«ng cô kiÒm chÕ l¹m ph¸t:
Nguyªn nh©n cña l¹m ph¸t cã thÓ do cung cÇu lµm cho gi¸ c¶
hµng ho¸ t¨ng lªn hoÆc do chi phÝ ®Çu vµo t¨ng. ThuÕ ®îc sö dông
®Ó ®iÒu chØnh l¹m ph¸t, æn ®Þnh gi¸ c¶ thÞ trêng. NÕu cung nhá
h¬n cÇu th× nhµ níc dïng thuÕ ®Ó ®iÒu chØnh b»ng çch gi¶m thuÕ
®èi víi çc yÕu tè s¶n xuÊt, gi¶m thuÕ thu nhËp ®Ó kÝch thÝch ®Çu
t s¶n xuÊt ra nhiÒu khèi lîng s¶n phÈm nhiÒu h¬n. §ång thêi t¨ng thuÕ
®èi víi hµng ho¸ tiªu dïng ®Ó gi¶m bít cÇu. NÕu l¹m ph¸t do chi phÝ
t¨ng, gia t¨ng thÊt nghiÖp, sù tr× trÖ cña tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ, gi¸
c¶ ®Çu vµo t¨ng, nhµ níc dïng thuÕ h¹n chÕ t¨ng chi phÝ b»ng çch
c¾t gi¶m thuÕ ®¸nh vµo chi phÝ, kÝch thÝch t¨ng n¨ng suÊt lao
®éng.
4. ThuÕ gãp phÇn b¶o hé s¶n xuÊt trong níc vµ t¹o ®iÒu
kiÖn hoµ nhËp nÒn kinh tÕ thÕ giíi:
B¶o hé hîp lý nÒn s¶n xuÊt trong níc tr¸nh khái sù c¹nh tranh
khèc kiÖt tõ bªn ngoµi ®îc coi lµ hÕt søc cÇn thiÕt ®èi víi çc níc.
§iÒu nµy ®îc thÓ hiÖn râ nÐt th«ng qua thuÕ xuÊt nhËp khÈu. §Ó
kÝch thÝch s¶n xuÊt trong níc ph¸t triÓn, kÝch thÝch s¶n xuÊt hµng
ho¸ xuÊt khÈu, nhµ níc ®¸nh thuÕ rÊt thÊp hoÆc kh«ng ®¸nh thuÕ
vµo hµng xuÊt khÈu. KhuyÕn khÝch xuÊt khÈu hµng ho¸ ®· qua chÕ
biÕn, h¹n chÕ xuÊt khÈu nguyªn liÖu th«. §¸nh thuÕ nhËp khÈu thÊp
®èi víi hµng ho¸ m¸y mãc thiÕt bÞ trong níc cha s¶n xuÊt ®îc vµ ®¸nh
thuÕ nhËp khÈu cao ®èi víi hµng ho¸ m¸y mãc thiÕt bÞ trong níc ®·
s¶n xuÊt ®îc hoÆc hµng ho¸ tiªu dïng xa xØ.
Trang 14
HiÖn nay, xu híng héi nhËp kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn m¹nh mÏ ë
trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Sù u ®·i, çc hiÖp ®Þnh vÒ thuÕ, tÝnh
th«ng lÖ quèc tÕ cña chÝnh s¸ch thuÕ cã thÓ lµm gia t¨ng sù hoµ
nhËp kinh tÕ gi÷a mét sè quèc gia víi khu vùc vµ céng ®ång quèc tÕ.
Tríc sù ®æi míi m¹nh mÏ cña c¬ chÕ thÞ trêng ®ßi hái hµng
lo¹t çc chÝnh s¸ch kinh tÕ, tµi chÝnh ph¶i thay ®æi cho phï hîp, trong
®ã cã chÝnh s¸ch thuÕ kho¸. Kú häp thø XI Quèc héi kho¸ IX níc Céng
hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt nam ®· th«ng qua hai luËt thuÕ quan träng
lµ LuËt thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng vµ LuËt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp cã
hiÖu lùc tõ ngµy 01/01/1999 thay thÕ cho LuËt thuÕ doanh thu, lîi tøc.
VÊn ®Ò ®Æt ra lµ ngµnh thuÕ còng nh çc ®èi tîng s¶n xuÊt kinh
doanh ph¶i n¾m v÷ng vµ thùc hiÖn nghiªm chØnh 2 luËt thuÕ nµy
gióp cho ThuÕ ngµy cµng cã søc kh¶ thi, hiÖu qu¶ h¬n trong nÒn kinh
tÕ thÞ trêng.
II. Sù cÇn thiÕt ph¶I ¸p dông thuÕ thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ë
níc ta hiÖn nay:
1. Sù cÇn thiÕt ph¶i ¸p dông thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng thay
cho thuÕ Doanh thu:
ChØ cã s¶n xuÊt míi t¹o ra cña c¶i vËt chÊt cho x· héi vµ nguån
thu cho NSNN. Do ®ã, Nhµ níc cã tr¸ch nhiÖm quan t©m, t¹o m«i tr-
êng thuËn lîi cho s¶n xuÊt ph¸t triÓn, lu th«ng ®îc th«ng suèt. Mét m«i
trêng ®Çu t ®îc coi lµ thuËn lîi nÕu trong ®ã, nh÷ng c¬ chÕ chÝnh
s¸ch ®îc quy ®Þnh phï hîp, râ rµng, æn ®Þnh, Ýt cã biÕn ®éng ®Ó t¹o
Trang 15
cho doanh nghiÖp yªn t©m bá vèn ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt, kinh
doanh.
ë níc ta, ®Õn thêi ®iÓm nµy, Nhµ níc thÊy cÇn thiÕt ph¶i ¸p
dông thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ®Ó thay thÕ cho thuÕ doanh thu v× çc lý
do sau:
Víi ViÖt Nam, ThuÕ doanh thu ®· ®îc ¸p dông tõ rÊt l©u, tríc
®©y cã tªn lµ ThuÕ doanh nghiÖp, tõ khi c¶i çch thuÕ bíc mét (tõ
n¨m 1990) ®îc ®æi tªn lµ ThuÕ doanh thu. ThuÕ doanh thu cã ®Æc tr-
ng c¬ b¶n lµ cã nhiÒu møc thuÕ suÊt, ph©n biÖt theo nghµnh hµng
vµ mÆt hµng. ThuÕ thu hµng th¸ng vµ tÝnh trªn tæng doanh thu b¸n
hµng, kh«ng cã khÊu trõ thuÕ ®· nép ë kh©u tríc. ThuÕ suÊt ®îc quy
®Þnh thÊp.
ThuÕ doanh thu cã u ®iÓm lµ tÝnh to¸n ®¬n gi¶n, thu døt
®iÓm tõng lÇn b¸n hµng mµ kh«ng ph¶i theo dâi tho¸i tr¶ sè thuÕ ®·
nép ë kh©u tríc. V× vËy, nguån thu cña çc cÊp ng©n s¸ch vµ gi÷a çc
®Þa ph¬ng còng t¬ng ®èi æn ®Þnh.
Tuy nhiªn, thuÕ doanh thu cã nhiÒu nhîc ®iÓm, trong ®ã, nhîc
®iÓm lín nhÊt lµ thu thuÕ trïng l¾p. ThuÕ doanh thu quy ®Þnh cø
mçi lÇn b¸n hµng lµ mét lÇn ph¶i nép ThuÕ doanh thu nªn cµng chuyªn
m«n ho¸ s©u th× cµng ph¶i nép nhiÒu thuÕ. Ngîc l¹i, nÕu tæ chøc s¶n
xuÊt khÐp kÝn kiÓu tù cÊp tù tóc th× ph¶i nép Ýt thuÕ h¬n. Do ®ã,
thuÕ doanh thu kh«ng phï hîp víi yªu cÇu C«ng nghiÖp ho¸- HiÖn ®¹i
ho¸. MÆt kh¸c, c¬ chÕ thuÕ cã nhiÒu møc thuÕ suÊt ®Ó b¶o hé ®Õn
tõng ngµnh hµng, mÆt hµng chØ phï hîp víi thêi kú kÕ hoÆch ho¸,
thêi k× mµ gi¸ c¶ ®¹i bé phËn hµng ho¸ ®Òu do Nhµ níc thèng nhÊt
qu¶n lý.ViÖc quy ®Þnh qu¸ nhiÒu thuÕ suÊt lµm cho s¾c thuÕ phøc
t¹p, t¹o kÏ hë ®Ó trèn thuÕ, l¸ch thuÕ. MÆt kh¸c thuÕ Doanh thu quy
®Þnh qu¸ nhiÒu çc trêng hîp miÔn gi¶m thuÕ, nhiÒu khi kh«ng ®óng
Trang 16
tÝnh chÊt cña thuÕ gi¸n thu, g©y phøc t¹p cho qu¸ tr×nh thùc hiÖn,
qu¶n lý.
Sang c¬ chÕ kinh tÕ thÞ trêng, gi¸ c¶ hµng ho¸ do cung- cÇu
trªn thÞ trêng quyÕt ®Þnh, nÕu vÉn duy tr× c¬ chÕ nhiÒu thuÕ suÊt
th× chØ lµm t¨ng thªm khã kh¨n, phøc t¹p trong qu¶n lý vµ t¹o nhiÒu kÏ
hë cho trèn lËu thuÕ... ChÝnh v× vËy, trong c¶i çch thuÕ bíc II nµy,
Quèc héi ®· quyÕt ®Þnh ban hµnh thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ®Ó ¸p dông
tõ 1/1/2003 thay thÕ cho thuÕ doanh thu.
2. ThuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng vµ nh÷ng u ®iÓm næi bËt:
ThuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng lµ thuÕ tÝnh trªn kho¶n gi¸ trÞ t¨ng thªm
cña hµng ho¸, dÞch vô ph¸t sinh ë tõng kh©u trong qu¸ tr×nh tõ s¶n
xuÊt, lu th«ng ®Õn tiªu dïng.
V× chØ tÝnh trªn kho¶n gi¸ trÞ t¨ng thªm cña hµng ho¸, dÞch vô
ë tõng kh©u b¸n hµng, kh«ng ®¸nh vµo phÇn gi¸ trÞ ®· chÞu thuÕ ë
kh©u tríc, cho nªn çch tÝnh thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng lµ rÊt khoa häc, rÊt
cÇn thiÕt ®èi víi ph¸t triÓn s¶n xuÊt theo híng C«ng nghiÖp ho¸-
HiÖn ®¹i ho¸ vµ phï hîp víi yªu cÇu héi nhËp quèc tÕ.
Víi b¶n chÊt ®ã, ThuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng cã nhiÒu u ®iÓm h¬n
so víi thuÕ doanh thu, nh sau:
+ ThuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng kh«ng thu trïng l¾p cho nªn gãp phÇn
khuyÕn khÝch chuyªn m«n ho¸, hîp t¸c ho¸ ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt,
chÊt lîng, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
+ ThuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng chØ tÝnh trªn phÇn gi¸ trÞ t¨ng thªm,
kh«ng tÝnh vµo vèn, nªn gãp phÇn khuyÕn khÝch çc tæ chøc, ç
Trang 17
nh©n bá vèn ra ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt, kinh doanh, phï hîp víi
®Þnh híng ph¸t triÓn kinh tÕ ë níc ta trong thêi gian tíi.
+ ThuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng gãp phÇn khuyÕn khÝch m¹nh mÏ viÖc
s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu, v× hµng ho¸ xuÊt khÈu ch¼ng nh÷ng kh«ng
ph¶i chÞu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ë kh©u xuÊt khÈu mµ cßn ®îc tho¸i tr¶
l¹i toµn bé sè thuÕ ®· thu ë çc kh©u tríc.
+ ThuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ®îc thu tËp trung ngay ë kh©u ®Çu tiªn
lµ kh©u s¶n xuÊt hoÆc kh©u nhËp khÈu hµng ho¸ vµ thu ë mçi kh©u
®Òu cã thÓ kiÓm tra ®îc viÖc thu nép thuÕ ë kh©u tríc, cho nªn h¹n
chÕ ®îc thÊt thu h¬n so víi thuÕ doanh thu.
+ ThuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ®îc thùc hiÖn thèng nhÊt vµ chÆt chÏ
theo nguyªn t¾c c¨n cø vµo ho¸ ®¬n mua, b¸n hµng ®Ó khÊu trõ sè
thuÕ ®· nép ë kh©u tríc. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ, nÕu kh«ng cã ho¸ ®¬n
mua hµng ghi râ sè thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ®· nép ë kh©u tríc th× kh«ng
®îc khÊu trõ thuÕ. V× vËy, ThuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng khuyÕn khÝch çc
c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh khi mua hµng ph¶i ®ßi ho¸ ®¬n, vµ khi b¸n
hµng ph¶i cã ho¸ ®¬n theo ®óng quy ®Þnh. Víi nguyªn t¾c thuÕ thu ë
kh©u sau ®îc khÊu trõ sè thuÕ ®· nép ë kh©u tríc, ThuÕ Gi¸ trÞ gia
t¨ng sÏ gãp phÇn h¹n chÕ ®îc nh÷ng sai sãt, gian lËn trong viÖc ghi
chÐp ho¸ ®¬n. Ho¹t ®éng mua-b¸n hµng ho¸, cung øng lao vô, dÞch vô
cã ho¸ ®¬n, chøng tõ ®îc ®a vµo nÒ nÕp thµnh thãi quen trong nÒn
kinh tÕ sÏ lµ tiÒn ®Ò cho viÖc tin häc ho¸ qu¸ tr×nh qu¶n lý s¶n xuÊt
kinh doanh, h¹n chÕ bít nh÷ng sai sãt, tiªu cùc vµ mang l¹i nhiÒu lîi
Ých cho nÒn kinh tÕ.
+ ThuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ, t¹o ®iÒu
kiÖn cho ViÖt nam héi nhËp kinh tÕ víi çc níc trong khu vùc vµ trªn
thÕ giíi.
Trang 18
Râ rµng, thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng cã nhiÒu u ®iÓm næi tréi h¬n
thuÕ doanh thu. Môc ®Ých chñ yÕu cña viÖc ¸p dông thuÕ Gi¸ trÞ gia
t¨ng lµ t¹o thªm thuËn lîi cho çc c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh ph¸t triÓn,
chø kh«ng nh»m t¨ng møc ®éng viªn, cµng kh«ng ph¶i lµ lµm cho
doanh nghiÖp khã kh¨n.
2. Néi dung c¬ b¶n cña LuËt thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng:
Theo luËt thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ®· ®îc quèc héi kho¸ IX th«ng
qua t¹i kú häp thø 11.
NghÞ ®Þnh sè 28/2003/N§-CP.
Th«ng t sè 89/2003/TT-BTC.
 Ph¹m vi ¸p dông :
a. §èi tîng chÞu thuÕ : Hµng ho¸, dÞch vô dïng cho s¶n xuÊt,
kinh doanh vµ tiªu dïng ë ViÖt nam lµ ®èi tîng chÞu thuÕ Gi¸ trÞ gia
t¨ng, trõ çc ®èi tîng kh«ng thuéc diÖn chÞu thuÕ ®· quy ®Þnh trong
luËt.
Do nh÷ng môc tiªu kinh tÕ x· héi nhÊt ®Þnh trong tõng thêi kú,
luËt thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng quy ®Þnh 26 nhãm, mÆt hµng kh«ng thuéc
diÖn chÞu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng. §Æc ®iÓm cña nh÷ng ho¹t ®éng
kh«ng ph¶i chÞu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng lµ:
- Nh÷ng ho¹t ®éng nhµ níc cÇn khuyÕn khÝch ph¸t triÓn nhng
®ang gÆp khã kh¨n. VÝ dô: Nhµ ë thuéc së h÷u nhµ níc do
nhµ níc b¸n cho ngêi ®ang thuª.
Trang 19
- Nh÷ng ho¹t ®éng liªn quan ®Õn vèn ®Çu t. VÝ dô: DÞch vô
tÝn dông vµ quü ®Çu gåm ho¹t ®éng cho vay vèn, cho thuÕ
tµi chÝnh..
- Nh÷ng ho¹t ®éng s¶n xuÊt hµng ho¸ dÞch vô thiÕt yÕu. VÝ
dô: S¶n phÈm trång trät, ch¨n nu«i cha qua chÕ biÕn hoÆc
chØ s¬ chÕ..
- Nh÷ng ho¹t ®éng kh«ng mang tÝnh kinh doanh. VÝ dô: Vò
khÝ, khÝ tµi phôc vô quèc phßng an ninh..
- Nh÷ng ho¹t ®éng cÇn u ®·i nhng ë møc ®é võa ph¶i. VÝ dô:
Hµng miÔn thuÕ b¸n t¹i c¶ng, ga, s©n bay..
- Nh÷ng hµng ho¸ mang tÝnh chÊt xö lý vÒ mÆt kÜ thuËt
®¸nh thuÕ. VÝ dô: Hµng ho¸ dÞch vô thuéc diÖn chÞu thuÕ
tiªu thô ®Æc biÖt.
- Nh÷ng hµng ho¸ kh«ng mang tÝnh chÊt gia t¨ng, tiªu dïng t¹i
ViÖt nam hoÆc theo nh÷ng quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i. VÝ
dô: Hµng chuyÓn khÈu, qu¸ c¶nh..
Nh÷ng hµng ho¸ thuéc diÖn chÞu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng kh«ng
ph¶i nép thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu vµo, nhng kh«ng ®îc khÊu trõ,
hoµn thuÕ GTGT ®Çu ra.
b. §èi tîng nép thuÕ: Çc tæ chøc ç nh©n, s¶n xuÊt kinh doanh
hµng hãa dÞch vô chÞu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng (gäi chung lµ c¬ së
kinh doanh) vµ tæ chøc ç nh©n kh¸c nhËp khÈu hµng ho¸ chÞu
thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ( gäi chung lµ ngêi nhËp khÈu) lµ ®èi tîng nép
thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng.
Trang 20
 C¨n cø tÝnh thuÕ vµ ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ:
a. C¨n cø tÝnh thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng : lµ gi¸ tÝnh thuÕ vµ
thuÕ suÊt:
- Gi¸ tÝnh thuÕ :

Nguyªn t¾c chung: Gi¸ tÝnh thuÕ lµ gi¸ cha cã thuÕ Gi¸ trÞ gia
t¨ng
+ §èi víi hµng ho¸ dÞch vô do c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh b¸n ra
hoÆc cung øng cho ®èi tîng kh¸c, gi¸ tÝnh thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng lµ gi¸
b¸n cha cã thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng.
+ §èi víi hµng ho¸ nhËp khÈu lµ gi¸ nhËp t¹i cöa khÈu céng víi
thuÕ nhËp khÈu.
+ §èi víi hµng ho¸ dÞch vô ®Ó trao ®æi sö dông néi bé biÕu
tÆng, gi¸ tÝnh thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ®îc x¸c ®Þnh theo gi¸ tÝnh thuÕ
cña tõng hµng ho¸ dÞch vô cïng lo¹i hoÆc t¬ng ®¬ng t¹i thêi ®iÓm
ph¸t sinh çc lo¹i ho¹t ®éng nµy.
+ §èi víi ho¹t ®éng cho thuª tµi s¶n, gi¸ tÝnh thuÕ Gi¸ trÞ gia
t¨ng lµ tiÒn cho thuª trong tõng kú.
+ §èi víi gia c«ng hµng ho¸, gi¸ tÝnh thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng lµ gi¸
gia c«ng cha cã thuÕ bao gåm: TiÒn c«ng, tiÒn nhiªn liÖu, ®éng lùc
vËt liÖu phô vµ chi phÝ kh¸c ®Ó gia c«ng.
+ §èi víi ho¹t ®éng x©y dùng, l¾p ®Æt gi¸ tÝnh thuÕ Gi¸ trÞ
gia t¨ng lµ gi¸ x©y dùng, l¾p ®Æt cha cã thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng.
+ §èi víi ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô hëng tiÒn c«ng hoÆc
tiÒn hoa hång, gi¸ tÝnh thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng lµ tiÒn c«ng hoÆc tiÒn
hoa hång ®ù¬c hëng cha trõ kho¶n phÝ tæn nµo.
Trang 21
+ §èi víi ho¹t ®éng vËn t¶i, bèc xÕp gi¸ tÝnh thuÕ Gi¸ trÞ gia
t¨ng lµ gi¸ cíc vËn t¶i, bèc xÕp cha cã thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng.
+ §èi víi hµng ho¸, dÞch vô ®Æc thï ®îc x¸c ®Þnh nh sau:
Gi¸ tÝnh Gi¸ thanh to¸n
thuÕ = -------------------------------------
gi¸ trÞ gia t¨ng 1+ ThuÕ suÊt(%) thuÕ GTGT
- ThuÕ suÊt:
LuËt thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng quy ®Þnh 4 møc thuÕ suÊt:
0%,5%,10%,20%.
Môc ®Ých cña viÖc quy ®Þnh 4 møc thuÕ suÊt nµy lµ nh»m
kh¾c phôc nhîc ®iÓm cña thuÕ Doanh thu, lµ mét bíc gi¶m bít ®¸ng
kÓ sù phøc t¹p vµ kÐm hiÖu qu¶ cña c¬ chÕ ®a thuÕ suÊt. §ång thêi
thÓ hiÖn chÝnh s¸ch ®iÒu tiÕt thu nhËp vµ híng dÉn tiªu dïng ®èi víi
hµng ho¸, dÞch vô cña nhµ níc.
+ Møc thuÕ suÊt 0% ¸p dông ®èi víi hµng ho¸ xuÊt khÈu.
+ Møc thuÕ suÊt 5% ¸p dông ®èi víi hµng ho¸ vµ dÞch vô thiÕt
yÕu, phôc vô trùc tiÕp cho s¶n xuÊt vµ tiªu dïng.
+ Møc thuÕ suÊt 10% lµ thuÕ suÊt phæ th«ng ¸p dông ®èi víi
hµng ho¸ dÞch vô th«ng thêng nh»m ®¶m b¶o sè thu cho NSNN.
+ Møc thuÕ suÊt 20% ¸p dông ®èi víi hµng ho¸ dÞch vô kh«ng
thiÕt yÕu mµ nhµ níc cÇn ®iÒu tiÕt:
. Vµng b¹c ®¸ quý do c¬ së kinh doanh mua vµo b¸n ra.
. Kh¸ch s¹n du lÞch ¨n uèng
. Xæ sè kiÕn thiÕt.
. §¹i lý tµu biÓn.
Trang 22
. DÞch vô m«i giíi.
b. Ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ:

Cã 2 ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng:
Ph¬ng ph¸p khÊu trõ vµ ph¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp trªn Gi¸ trÞ
gia t¨ng.
@ Ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ:

- §èi tîng vµ ®iÒu kiÖn ¸p dông: Ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ ®-
îc ¸p dông cho tÊt c¶ çc c¬ së kinh doanh ®· thùc hiÖn ®Çy ®ñ çc
yªu cÇu vÒ më vµ ghi sæ kÕ to¸n, chÊp hµnh ®Çy ®ñ çc quy ®Þnh
cña chÕ ®é ho¸ ®¬n, chøng tõ.
- Çch tÝnh thuÕ GTGT ph¶i nép:
ThuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ThuÕ GTGT ThuÕ GTGT
ph¶i nép = ®Çu ra - ®Çu vµo
ThuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng Gi¸ tÝnh thuÕ cña ThuÕ suÊt thuÕ
®Çu ra = HH,DV b¸n ra x gtgt HH,DV ®ã.
ThuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng Tæng thuÕ GTGT ®· thanh to¸n ghi trªn
= ho¸ ®¬n GTGT mua hµng ho¸ dÞch vô
®Çu vµo hoÆc chøng tõ nép thuÕ GTGT hµng
ho¸,
nhËp khÈu
@ Ph¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp trªn GTGT:
Trang 23
- §èi tîng vµ ®iÒu kiÖn ¸p dông: Lµ çc ç nh©n, tæ chøc kinh
doanh cha thùc hiÖn ®Çy ®ñ çc ®iÒu kiÖn vÒ kÕ to¸n, ho¸ ®¬n,
chøng tõ ®Ó lµm c¨n cø tÝnh thuÕ theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ, çc c¬
së kinh doanh mua b¸n vµng, b¹c, ®· quý, ngo¹i tÖ. Gi¸ b¸n hµng ho¸,
dÞch vô ghi trªn ho¸ ®¬n b¸n hµng lµ gi¸ ®· cã thuÕ GTGT.
- Çch tÝnh thuÕ :
Sè thuÕ GTGT GTGT cña hµng ho¸ ThuÕ suÊt GTGT
ph¶i nép = dÞch vô chÞu thuÕ x cña hµng ho¸ DV
Trong ®ã:
GTGT cña hµng hãa Gi¸ thanh to¸n cña Gi¸ TT cña hµng ho¸
= -
dÞch vô hµng ho¸ DV b¸n ra DV mua vµo t¬ng øng
c. KhÊu trõ thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu vµo:
+ ThuÕ ®Çu vµo cña hµng ho¸, dÞch vô dïng cho s¶n xuÊt
kinh doanh hµng ho¸ dÞch vô chÞu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng th× ®îc khÊu
trõ toµn bé .
+ ThuÕ ®Çu vµo cña hµng ho¸ dÞch vô dïng ®ång thêi cho
s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸ dÞch vô chÞu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng vµ
kh«ng chÞu thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng th× chØ ®îc khÊu trõ sè thuÕ ®Çu
vµo cña hµng ho¸ dÞch vô dïng cho s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸
dÞch vô chÞu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng.
+ ThuÕ ®Çu vµo ph¸t sinh trong th¸ng nµo ®îc kª khai khÊu
trõ khi x¸c ®Þnh sè thuÕ ph¶i nép cña th¸ng ®ã.
Trang 24
+ ThuÕ ®· tr¶ cho hµng ho¸, vËt t, tµi s¶n cè ®Þnh, dÞch vô
mua vµo ®Ó s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô kh«ng thuéc
diÖn chÞu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng th× kh«ng ®îc khÊu trõ.
+ Riªng víi tµi s¶n cè ®Þnh, nÕu cã sè thuÕ ®Çu vµo ®îc
khÊu trõ lín th× ®îc phÐp khÊu trõ dÇn hoÆc ®îc hoµn thuÕ.
d. Hoµn thuÕ:
ViÖc hoµn thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng chØ ¸p dông cho çc ®èi tîng
nép thuÕ theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ trong çc trêng hîp sau:
+ §îc xÐt hoµn thuÕ khi c¬ së kinh doanh cã sè thuÕ Gi¸ trÞ
gia t¨ng ®Çu vµo ®îc khÊu trõ lín h¬n sè thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu ra
ph¸t sinh 3 th¸ng liªn tôc.ViÖc hoµn thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu vµo ®-
îc thùc hiÖn trong ®Çu quý tiÕp theo.
+ §îc hoµn thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng theo tõng kú hoÆc theo
th¸ng khi c¬ së kinh doanh xuÊt khÈu mÆt hµng theo thêi vô hoÆc
xuÊt khÈu theo tõng lÇn víi sè lîng lín ph¸t sinh sè thuÕ ®Çu vµo ®îc
khÊu trõ lín.
+ C¬ së kinh doanh thuéc ®èi tîng nép thuÕ theo ph¬ng ph¸p
khÊu trõ thuÕ cã ®Çu t, mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh cã sè thuÕ Gi¸ trÞ
gia t¨ng ®Çu vµo ®îc khÊu trõ lín th× ®îc xÐt hoµn thuÕ:
. C¬ së ®Çu t míi, ®· ®¨ng ký nép thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng nhng
cha cã ph¸t sinh doanh thu b¸n hµng ®Ó tÝnh thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng
®Çu ra. NÕu thêi gian ®Çu t tõ mét n¨m trë lªn, thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng
®Çu vµo sÏ ®îc xÐt hoµn thuÕ theo tõng n¨m. Trêng hîp c¬ së kinh
doanh x¸c ®Þnh sè thuÕ ph¶i hoµn cã sè thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu
vµo cña tµi s¶n ®Çu t ®îc hoµn lín, thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu vµo sÏ
®îc xÐt hoµn thuÕ theo tõng quý.
Trang 25
. C¬ së kinh doanh ®Çu t më réng, ®Çu t theo chiÒu s©u,
cã sè thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu vµo cña tµi s¶n ®Çu t ®· ®îc khÊu trõ
trong 3 th¸ng ( kÓ tõ th¸ng ph¸t sinh thuÕ ®Çu vµo cña tµi s¶n ®Çu t)
mµ vÉn cha ®îc khÊu trõ hÕt th× sè thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu vµo
cha ®îc khÊu trõ sÏ ®îc hoµn l¹i.
+ C¬ së kinh doanh quyÕt to¸n thuÕ khi s¸t nhËp, chia t¸ch,
gi¶i thÓ, ph¸ s¶n cã sè thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng nép thõa.
+ C¬ së kinh doanh cã quyÕt ®Þnh xö lý hoµn thuÕ cña c¬
quan cã thÈm quyÒn theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
e. MiÔn gi¶m thuÕ:
§¬n vÞ nh÷ng c¬ së s¶n xuÊt, vËn t¶i, x©y dùng, th¬ng m¹i,
du lÞch, ¨n uèng trong nh÷ng n¨m ®Çu ¸p dông thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng
mµ bÞ lç do sè thuÕ GTGT ph¶i nép lín h¬n sè thuÕ tÝnh theo møc
thuÕ doanh thu tríc ®©y th× ®îc xÐt gi¶m thuÕ GTGT ph¶i nép. Møc
thuÕ ®îc xÐt gi¶m ®èi víi tõng c¬ së kinh doanh t¬ng øng víi sè lç do
nguyªn nh©n nªu trªn nhng tèi ®a kh«ng qu¸ sè thuÕ GTGT mµ c¬ së
kinh doanh ph¶i nép cña n¨m ®îc xÐt gi¶m thuÕ.
C¬ së kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô díi ®©y khi tÝnh thuÕ
GTGT ®Çu ra ®îc gi¶m 50% møc thuÕ quy ®Þnh:
- Than ®¸.
- M¸y cµy, m¸y kÐo, m¸y b¬m níc, m¸y c«ng cô, m¸y ®éng lùc.
- Mét sè chÊt ho¸ häc ®îc quy ®Þnh râ t¹i Th«ng t 175/1998
TT-BTC.
Trang 26
- Hµng chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt cña çc c¬ së kinh doanh
th¬ng m¹i nép thuÕ theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ mua vµo,
b¸n ra.
- Kh¸ch s¹n, du lÞch, ¨n uèng.
- DÞch vô, phÇn mÒm vµ s¶n phÈm phÇn mÒm
C¬ së kinh doanh khi b¸n hµng ho¸, dÞch vô ph¶i ghi thuÕ
GTGT cña hµng ho¸, dÞch vô nµy trªn ho¸ ®¬n GTGT theo møc thuÕ
®· ®îc gi¶m.
Thùc hiÖn gi¶m ngay 50% møc thuÕ GTGT ph¶i nép khi
nhËp khÈu ®èi víi çc s¶n phÈm nhËp khÈu:
- Than ®¸.
- M¸y kÐo, m¸y b¬m níc, m¸y c«ng cô, m¸y ®éng lùc.
- Mét sè chÊt ho¸ häc ®îc quy ®Þnh râ t¹i Th«ng t sè 20/1999
TT/BTC.
- DÞch vô phÇn mÒm vµ s¶n phÈm phÇn mÒm.
ThuÕ GTGT ph¶i nép kª khai trªn tê khai h¶i quan vµ th«ng
b¸o thuÕ cña c¬ quan H¶I quan lµ sè thuÕ GTGT tÝnh theo møc thuÕ
®· gi¶m 50%.
III. ý nghÜa cña c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng
®èi víi khu vùc kinh tÕ ç thÓ :
1. VÞ trÝ, vai trß cña kinh tÕ ç thÓ trong nÒn kinh tÕ thÞ
trêng:
NÒn kinh tÕ níc ta trong thêi kú tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi ®· ®-
îc §¹i héi lÇn thø VI chØ râ: “ NÒn kinh tÕ cã c¬ cÊu nhiÒu thµnh
Trang 27
phÇn, kinh tÕ x· héi chñ nghÜa bao gåm khu vùc quèc doanh, kinh tÕ
tËp thÓ, kinh tÕ gia ®×nh vµ çc thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c gåm kinh
tÕ tiÓu s¶n xuÊt hµng ho¸, kinh tÕ t b¶n t nh©n”. §¹i héi §¶ng toµn
quèc lÇn thø VII tiÕp tôc kh¼ng ®Þnh “ Thµnh phÇn kinh tÕ chñ yÕu
trong thêi kú qu¸ ®é ë níc ta lµ kinh tÕ quèc doanh, kinh tÕ tËp thÓ,
kinh tÕ ç thÓ, kinh tÕ t b¶n t nh©n, kinh tÕ t b¶n Nhµ níc”. Trong
®ã, kinh tÕ ç thÓ gåm nh÷ng ®¬n vÞ kinh tÕ vµ nh÷ng ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh dùa vµo vèn vµ søc lao ®éng chñ yÕu.
Hé kinh tÕ ç thÓ kinh doanh cè ®Þnh lµ nh÷ng hé s¶n xuÊt
kinh doanh dÞch vô ( nh÷ng ho¹t ®éng kinh doanh mµ ph¸p luËt cho
phÐp ) cã ®Þa ®iÓm kinh doanh cè ®Þnh ë mét n¬i nµo ®ã, cïng víi
sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, kinh tÕ ç thÓ ph¸t triÓn rÊt nhanh
trong c¶ níc, ho¹t ®éng trong mäi ngµnh nghÒ s¶n xuÊt, giao th«ng
vËn t¶i, th¬ng nghiÖp, ¨n uèng, dÞch vô..
§Æc ®iÓm cña kinh tÕ ç thÓ lµ tÝnh t h÷u vÒ t liÖu s¶n xuÊt
ngêi chñ kinh doanh tù quyÕt ®Þnh tõ quy tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh
®Õn ph©n phèi tiªu thô s¶n phÈm. Do ®ã ho¹t ®éng cña kinh tÕ ç
thÓ mang tÝnh tù chñ cao, tù t×m kiÕm nguån lùc, vèn, søc lao ®éng,
tù lo vÒ ph¬ng ¸n s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm. Kinh tÕ ç thÓ rÊt linh
ho¹t, nh¹y bÐn trong kinh doanh, tuy nhiªn nã còng béc lé nhiÒu h¹n
chÕ g©y lén xén cho thÞ trêng nh: Kinh doanh tr¸i phÐp, lµm hµng
gi¶, bu«n lËu, trèn thuÕ nh»m thu lîi nhuËn cao.
NÕu nh thµnh phÇn kinh tÕ quèc doanh chiÕm vai trß chi phèi
nÒn kinh tÕ, th× thµnh phÇn kinh tÕ ç thÓ nãi riªng vµ thµnh phÇn
kinh tÕ ngoµi quèc doanh nãi chung, tuy chiÕm tû träng nhá h¬n nhng
cµng ngµy cµng ph¸t triÓn vµ chiÕm mét vÞ trÝ xøng ®¸ng trong nÒn
kinh tÕ quèc d©n. Khu vùc kinh tÕ nµy kh«ng nh÷ng chiÕm mét khèi
lîng s¶n phÈn t¬ng ®èi trong tæng s¶n phÈm x· héi mµ nguån thu tõ
Trang 28
thµnh phÇn kinh tÕ nµy còng chiÕm mét tû träng t¬ng ®èi lín trong
tæng thu Ng©n s¸ch Nhµ níc. §ång thêi cßn thu hót mét lùc lîng lao
®éng lín mµ thµnh phÇn kinh tÕ quèc doanh cha ®¶m b¶o hÕt. Kinh
tÕ ç thÓ ®· tËn dông ®îc lùc lîng dåi dµo, nhÊt lµ lao ®éng cã tay
nghÒ cao, ®ång thêi gi¶i quyÕt ®îc c«ng ¨n viÖc lµm cho nhiÒu lao
®éng d thõa, t¹o thu nhËp vµ tõng bíc gãp phÇn n©ng cao ®êi sèng
cña çc tÇng líp d©n c. Ph¬ng ph¸p kinh doanh cña hé ç thÓ còng rÊt
phong phó vµ ®a d¹ng, thu hót nhiÒu thµnh phÇn x· héi tham gia, do
®ã tr×nh ®é chuyªn m«n, tay nghÒ cña hä còng rÊt ®a d¹ng.
ë níc ta h¬n 10 n¨m më cöa ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ trêng theo
®Þnh híng x· héi chñ nghÜa ®· kh¼ng ®Þnh ®îc vai trß cña thµnh
phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh nãi chung vµ kinh tÕ ç thÓ nãi
riªng.Thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh bæ sung hç trî cho thµnh
phÇn kinh tÕ quèc doanh, nhÊt lµ khu vùc thµnh phÇn kinh tÕ cha
thùc sù chiÕm vÞ trÝ chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ quèc d©n.
Thùc tÕ, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y sè thuÕ thu ®îc tõ kinh tÕ
ç thÓ cã tû träng theo xu híng t¨ng lªn trong tæng thu ng©n s¸ch Nhµ
níc. Theo sè liÖu cña Tæng côc ThuÕ th×:
+ N¨m 1992 tæng thu nép vµo ng©n s¸ch Nhµ níc lµ 21.023 tû
th× thuÕ ®¹t 16.074 tû ®ång; trong ®ã thu tõ thµnh phÇn kinh tÕ ç
thÓ lµ 589 tû (chiÕm 2,8% trong tæng thu Ng©n s¸ch vµ chiÕm 3,7%
so víi tæng thu thuÕ).
+ N¨m 1993 tæng thu nép vµo ng©n s¸ch Nhµ níc lµ 31.840 tû
th× thuÕ ®¹t 25.572 tû ®ång; trong ®ã thu tõ thµnh phÇn kinh tÕ ç
thÓ lµ 893 tû(chiÕm 2,8% trong tæng thu Ng©n s¸ch vµ chiªm 3,5% so
víi tæng thu thuÕ).
Tãm l¹i, ho¹t ®éng kinh tÕ ngoµi quèc doanh nãi chung vµ ho¹t
®éng kinh tÕ ç thÓ nãi riªng lµ ho¹t ®äng tån t¹i kh¸ch quan do ®ßi
Trang 29
hái cña s¶n xuÊt vµ ®êi sèng x· héi. Víi quan ®iÓm ®ã ho¹t ®éng cña
thµnh phÇn kinh tÕ nµy ngµy cµng trë nªn quan träng trong nÒn kinh
tÕ quèc d©n c¶ trong hiÖn t¹i vµ trong t¬ng lai.
2. ý nghÜa cña viÖc t¨ng cêng qu¶n lý thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng
®èi víi khu vùc kinh tÕ ç thÓ:
ThuÕ GTGT lµ mét s¾c thuÕ quan träng trong hÖ thèng thuÕ
níc ta. ViÖc ¸p dông thuÕ GTGT thay cho thuÕ doanh thu sÏ ®¶m b¶o
tËp trung mét sè thu lín cho NSNN. H¬n n÷a, trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ
níc ta hiÖn nay, do nhu cÇu chi tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ rÊt lín nªn ®·
xÈy ra t×nh tr¹ng thiÕu hôt ng©n s¸ch. Do vËy chóng ta ph¶i t×m mäi
biÖn ph¸p ®Ó t¨ng thu ng©n s¸ch Nhµ níc.Víi ®êng lèi ®æi míi kinh
tÕ t¹o ®iÒu kiÖn cho çc thµnh phÇn kinh tÕ cïng ph¸t triÓn, cïng
b×nh ®¼ng tríc ph¸p luËt th× viÖc qu¶n lý khu vùc kinh tÕ nµo còng
quan träng. Thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh nãi chung vµ kinh
tÕ ç thÓ nãi riªng l¹i ®ang ph¸t triÓn c¶ vÒ qui m« vµ sè lîng, kh¶
n¨ng thu nhËp t¨ng nhanh th× viÖc t¨ng cêng qu¶n lý thu thuÕ khu vùc
kinh tÕ nµy lµ rÊt cÇn thiÕt.
MÆt kh¸c, ®¶m b¶o sù c«ng b»ng x· héi lµ mét yªu cÇu ®Æt ra
víi chÝnh s¸ch thuÕ vµ b¶n th©n víi chÝnh s¸ch thuÕ còng ph¶i ®¶m
b¶o sù c«ng b»ng x· héi, v× cã c«ng b»ng x· héi th× míi cã thÓ ®éng
viªn sè thu lín nhÊt trong thêi gian ng¾n nhÊt.T¨ng cêng qu¶n lý thuÕ
Gi¸ trÞ gia t¨ng ®èi víi kinh tÕ ç thÓ mét çch chÆt chÏ chÝnh lµ
Trang 30
biÖn ph¸p ®Ó ®¶m b¶o tÝnh c«ng b»ng x· héi, tõ ®ã sÏ gi¶m tèi ®a
hiÖn tîng trèn lËu thuÕ, t¹o ra sù c¹nh tranh lµnh m¹nh gi÷a çc thµnh
phÇn kinh tÕ.
Ngoµi ra, th«ng qua qu¶n lý thuÕ GTGT ®èi víi hé kinh doanh
ç thÓ sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho Nhµ níc qu¶n lý vÜ m« nÒn kinh tÕ th«ng
qua:
+ KiÓm tra, kiÓm so¸t çc ngµnh nghÒ, mÆt hµng kinh doanh,
tõ ®ã gióp cho çc c¬ quan qu¶n lý kinh tÕ cã ®Þnh híng ph¸t triÓn
ngµnh nghÒ phï hîp.
+ N¾m ®îc møc ®é tiªu dïng, c¬ cÊu tiªu dïng s¶n phÈm, dÞch
vô, tõ ®ã gióp Nhµ níc cã c¬ së ®Þnh híng tiªu dïng trong d©n c phï
hîp víi tõng thêi kú ph¸t triÓn kinh tÕ ç thÓ.
Trong nh÷ng n¨m qua, viÖc qu¶n lý thu thuÕ nãi chung vµ
thuÕ Doanh thu nãi riªng ®èi víi khu vùc kinh tÕ ç thÓ cßn rÊt nhiÒu
thiÕu sãt, dÉn ®Õn kÕt qu¶ cuèi cïng lµ thÊt thu thuÕ, Nhµ níc bÞ
chiÕm dông vèn g©y t¸c ®éng xÊu ®èi víi nÒn kinh tÕ. ViÖc ¸p dông
thuÕ GTGT thay thÕ cho thuÕ Doanh thu sÏ t¹o ra kh¶ n¨ng kiÓm tra,
kiÓm so¸t tèt h¬n ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lý. Tuy nhiªn sÏ g©y khã kh¨n :
Do thuÕ GTGT ®ßi hái ph¶i thay ®æi mét thãi quen vèn ®· ¨n
s©u trong çch nghÜ vµ çch lµm cña mçi ngêi. Mét trong nh÷ng thãi
quen ®ã lµ: Mua b¸n hµng kh«ng cÇn ho¸ ®¬n, linh ho¹t ®Õn møc tuú
tiÖn trong ghi chÐp chøng tõ, sæ kÕ to¸n, tÝnh thuÕ trªn tæng doanh
thu, kh«ng ph©n biÖt gi÷a doanh nghiÖp cã nhiÒu vµ doanh nghiÖp
cã Ýt gi¸ trÞ t¨ng thªm..mµ thay ®æi mét thãi quen th× bao giê còng
hÕt søc khã kh¨n.
Do thuÕ GTGT chØ tÝnh trªn phÇn gi¸ trÞ t¨ng thªm nªn ®Ó
b¶o ®¶m møc ®éng viªn ngang b»ng víi ThuÕ doanh thu th× thuÕ suÊt
Trang 31
thuÕ GTGT ph¶i cao h¬n thuÕ suÊt thuÕ doanh thu. §iÒu nµy dÔ g©y
t©m lý cho r»ng Nhµ níc t¨ng thuÕ vµ dÉn ®Õn t¸c ®éng lµm t¨ng gi¸,
cho nªn cïng víi viÖc gi¶i thÝch, cÇn ¸p dông biÖn ph¸p qu¶n lý chÆt
chÏ vµ ph¶i cã çc biÖn ph¸p kinh tÕ ®Ó kiÒm chÕ, ng¨n ngõa lîi dông
t¨ng gi¸.
Thµnh phÇn kinh tÕ ç thÓ phÇn lín lµ nh÷ng hé quy m« nhá,
ho¹t ®éng ph©n t¸n rÊt khã kh¨n cho c«ng t¸c qu¶n lý.
Còng bëi nh÷ng lý do ®ã mµ bµi viÕt sau ®©y xin ®Ò cËp
®Õn thùc tr¹ng qu¶n lý c«ng t¸c thu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ë khu vùc
kinh tÕ ç thÓ trªn ®Þa bµn quËn Ba ®×nh. Tõ ®ã, nghiªn cøu t×m ra
nguyªn nh©n cña mÆt yÕu, còng nh u ®iÓm cña mÆt m¹nh ®Ó ®a ra
mét sè biÖn ph¸p t¨ng cêng c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ Gi¸ trÞ gia
t¨ng nh»m lµm cho bé m¸y hµnh thu cña quËn ngµy cµng cã hiÖu qu¶
h¬n.
Trang 32
PhÇn II
T×nh h×nh qu¶n lý thu thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ë khu
vùc Kinh tÕ ç thÓ trªn ®Þa bµn QuËn Ba §×nh
quý I n¨m 1999.
I. §Æc ®iÓm kinh tÕ- x· héi vµ t×nh h×nh qu¶n lý thu thuÕ trªn
®Þa bµn quËn Ba §×nh:
1. Mét sè nÐt vÒ ®Æc ®iÓm kinh- tÕ x· héi:
QuËn Ba §×nh lµ mét trong 7 quËn néi thµnh cña thñ ®« Hµ néi. Trªn
®Þa bµn quËn Ba §×nh gåm 15 phêng ( hiÖn nay lµ 12 phêng), ®©y lµ mét
quËn cã nhiÒu c¬ quan trung ¬ng cña §¶ng vµ ChÝnh phñ, çc c¬ quan ngo¹i
giao, ®¹i sø, ®ång trô së. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ toµn thµnh phè
vµ nÒn kinh tÕ thÞ trêng th× çc thµnh phÇn kinh tÕ trªn ®Þa bµn quËn
còng ph¸t triÓn m¹nh mÏ. Ngoµi ra, do nguyªn nh©n thiÕu viÖc lµm mµ mét
sè lîng kh«ng nhá çn bé c«ng nh©n viªn chøc ra bu«n b¸n ngµy cµng t¨ng vµ
cã sù biÕn ®éng liªn tôc.
Trªn ®Þa bµn quËn Ba §×nh kh«ng cã çc trung t©m th¬ng m¹i lín,
chØ cã mét sè chî ë tÇm cì trung b×nh nh chî Long Biªn, chî Ngäc Hµ.., mét
sè chî xanh ë çc khu nhµ cao tÇng, çc khu vùc ®«ng d©n c. Çc hé bu«n b¸n
ç thÓ cßn tËp trung ë çc d·y phè chÝnh nh trôc ®êng NguyÔn Th¸i Häc-
Kim M·, Gi¶ng Vâ- §êng La Thµnh.. Çc hé ç thÓ kinh doanh ë quËn Ba
§×nh chñ yÕu lµ nh÷ng hé nhá. Çc hé s¶n xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp chñ
yÕu lµ çc hé ®îc ph¸t triÓn tõ kinh tÕ phô gia ®×nh dÇn dÇn trë thµnh
Trang 33
nghÒ kiÕm sèng cña c¶ gia ®×nh nhng ®©y còng chØ lµ nh÷ng hé võa vµ
nhá.
Trong c«ng cuéc ®æi míi nÒn kinh tÕ, quËn Ba §×nh còng ®· ®ãng
gãp kh«ng nhá vµo nÒn kinh tÕ quèc d©n. Quý I n¨m 1999 toµn quËn ®· ®¹t
®îc nh÷ng thµnh tÝch sau:
S¶n xuÊt kinh doanh ngoµi quèc doanh: gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp
íc ®¹t 19.083 triÖu ®ång, so víi cïng kú n¨m tríc t¨ng 10,12%, trong ®ã khèi
HTX t¨ng 19,18%, khèi ç thÒ t¨ng 7,45%, khèi c«ng ty TNHH t¨ng 48,88% .
Ho¹t ®éng kinh doanh cña khèi chî kh¸ æn ®Þnh vµ cã hiÖu qu¶. C¶i
t¹o n©ng cÊp chî Ch©u Long vµ chî Thµnh C«ng A chuÈn bÞ ®a vµo ho¹t
®éng kinh doanh. TriÓn khai çc thñ tôc x©y dùng trung t©m th¬ng m¹i dÞch
vô Cèng VÞ.
C«ng t¸c thu thuÕ: TËp trung chØ ®¹o thùc hiÖn hai luËt thuÕ míi.
T¨ng cêng c«ng t¸c kiÓm tra, rµ so¸t chèng sãt hé ®Ó t¨ng nguån thu. Quý I
n¨m 1999 Chi côc thu ®îc 11.241 triÖu ®ång ®¹t 92,08% kÕ hoÆch quý, ®¹t
22,10% so víi kÕ ho¹ch n¨m, t¨ng 1,14% so víi cïng kú( trong ®ã thu phÝ vµ
lÖ phÝ t¨ng 32% so víi kÕ ho¹ch quý, t¨ng 35,97% so víi cïng kú ).
Còng nh t×nh h×nh chung cña çc chi côc thuÕ, viÖc ph©n cÊp qu¶n
lý, thu thuÕ cña chi côc thuÕ Ba §×nh ®îc dùa trªn Th«ng t
110/2000/TT/BTC. Cô thÓ, Chi côc thuÕ ®îc quyÒn qu¶n lý çc ®èi tîng :
- Hé ç thÓ kinh doanh c«ng th¬ng nghiÖp ngoµi quèc doanh nép
thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp.
- Hé nép thuÕ sö dông ®Êt n«ng nghiÖp.
- Hé nép thuÕ nhµ ®Êt.
Theo tinh thÇn cña th«ng t nµy th× tÊt c¶ çc hé nép thuÕ Gi¸ trÞ gia
t¨ng theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp sÏ do Chi côc thuÕ QuËn Ba §×nh qu¶n lý.
Trang 34
Cßn nh÷ng c«ng ty, tËp thÓ trªn ®Þa bµn quËn tríc ®©y nép thuÕ t¹i Chi côc
thuÕ Ba §×nh, nay ®¨ng ký nép thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph¬ng ph¸p khÊu
trõ sÏ do Côc thuÕ Hµ néi trùc tiÕp qu¶n lý, nhng sè thuÕ thu vÉn nép vµo
kho b¹c Nhµ níc QuËn Ba §×nh. Nh vËy, xÐt vÒ khÝa c¹nh sæ s¸ch, b¸o ço
chi côc thuÕ Ba §×nh vÉn gi¸n tiÕp qu¶n lý lo¹i ®èi tîng nµy th«ng qua giÊy
nép tiÒn vµo kho b¹c ®îc ph« t« chuyÓn vÒ kÕ to¸n kho b¹c t¹i Chi côc hµng
ngµy.
2. C«ng t¸c tæ chøc bé m¸y thu thuÕ trªn ®Þa bµn QuËn Ba
§×nh:
Chi côc thuÕ quËn Ba §×nh ®îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh 315
TC/Q§/TCCB ban hµnh ngµy 21/8/1999 cña Bé Tµi chÝnh. Tõ ®©y Chi côc
chÝnh thøc ®i vµo ho¹t ®éng, thay thÕ cho tªn gäi Phßng thuÕ C«ng Th¬ng
NghiÖp tríc ®©y. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®îc sù chØ ®¹o cña Côc thuÕ
Hµ néi vµ sù nhÊt trÝ trong l·nh ®¹o chi côc vµ çn bé nh©n viªn trong toµn
Chi côc, ®ång thêi cïng víi sù thay ®æi vÒ viÖc ph©n cÊp qu¶n lý do ¸p
dông hai luËt thuÕ míi nªn bé m¸y cña c¬ quan thuÕ Ba §×nh ®îc tæ chøc nh
sau:
Tæng sè çn bé c«ng nh©n viªn chi côc lµ 140 ngêi, trong ®ã cã 131
biªn chÕ, cßn l¹i 9 hîp ®ång ®îc s¾p xÕp :
- Ban l·nh ®¹o:
1 Chi côc trëng Phô tr¸ch chung.
1 Chi côc phã Phô tr¸ch khèi ç thÓ.
1 Chi côc phã Phô tr¸ch vÒ ®Êt + phÝ.
1 Chi côc phã Phô tr¸ch vÊn ®Ò nghiÖp vô.
- Çc bé phËn trùc thuéc chi côc ®îc tæ chøc :
Trang 35
+ Phßng thanh tra, kiÓm tra 10 ngêi
+ Phßng ngiÖp vô 11 ngêi
+ Phßng hµnh chÝnh, tæ chøc 5 ngêi
+ §éi thuÕ §iÖn Biªn- Kim M· 13 ngêi
+ §éi thuÕ Thµnh c«ng-Gi¶ng Vâ 14 ngêi
+ §éi thuÕ Ngäc kh¸nh-Ngäc Hµ 10 ngêi
+ §éi thuÕ §éi CÊn-Cèng VÞ 14 ngêi
+ §éi thuÕ Qu¸n Th¸nh-Tróc B¹ch 13 ngêi
+ §éi thuÕ Trung trùc-Phóc X¸ 7 ngêi
+ §éi thuÕ Chî Long Biªn 8 ngêi
+ §éi thu kh¸c 11 ngêi
Víi viÖc tæ chøc bé m¸y thu thuÕ nh vËy trong nh÷ng n¨m qua Chi
côc thuÕ QuËn Ba §×nh ®· ®¹t nh÷ng thµnh tÝch ®¸ng khÝch lÖ trong viÖc
qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi thµnh phÇn kinh tÕ ç thÓ. Tuy nhiªn vÉn cßn cã
nhiÒu nh÷ng h¹n chÕ vµ thiÕu sãt cÇn ®îc kh¾c phôc.
II. T×nh h×nh qu¶n lý thu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ®èi víi çc hé
kinh tÕ ç thÓ trªn ®Þa bµn quËn Ba §×nh trong nh÷ng th¸ng
®Çu thùc hiÖn luËt thuÕ míi:
1. Qu¶n lý ®èi tîng nép thuÕ:
Theo luËt thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng quy ®Þnh th× tÊt c¶ çc c¬ së s¶n
xuÊt, kinh doanh ph¶i cã tr¸ch nhiÖm kª khai ®¨ng ký thuÕ víi c¬ quan thuÕ
theo quy ®Þnh cña Nhµ níc. Qua ®ã c¬ quan thuÕ cã thÓ n¾m ®îc sè hé s¶n
Trang 36
xuÊt kinh doanh trªn ®Þa bµn, ph©n lo¹i hé vµ ph©n nghµnh nghÒ ®Ó cã
thÓ qu¶n lý mét çch chÆt chÏ ®èi tîng nép thuÕ.
§ång thêi theo quyÕt ®Þnh sè 75/1998/Q§- TTg cña Thñ tíng ChÝnh
Phñ th× mäi tæ chøc, ç nh©n cã ho¹t ®éng kinh doanh chÞu thuÕ ®Òu ph¶i
kª khai ®¨ng ký thuÕ ®Ó ®îc cÊp m· sè thuÕ vµ hÖ thèng m· sè nµy ®îc
øng dông kÓ tõ ngµy 1/1/1999. Theo quyÕt ®Þnh trªn, c¬ quan thuÕ cã tr¸ch
nhiÖm sö dông m· sè ®èi tîng nép thuÕ ®Ó qu¶n lý ®èi tîng nép thuÕ , theo
dâi sè liÖu nép thuÕ cña ®èi tîng nép thuÕ vµ ghi m· sè ®èi tîng nép thuÕ
trªn mäi giÊy tê giao dÞch víi ®èi tîng nép thuÕ nh: th«ng b¸o nép thuÕ,
th«ng b¸o ph¹t, lÖnh thu, çc quyÕt ®Þnh ph¹t hµnh chÝnh thuÕ, biªn b¶n
kiÓm tra vÒ thuÕ..
Nh vËy viÖc qu¶n lý ®èi tîng nép thuÕ trªn m· sè ®· ®em l¹i hiÖu
qu¶ râ rÖt cho çc cÊp qu¶n lý thuÕ vµ cho Chi côc thuÕ QuËn Ba §×nh nãi
riªng. KÓ tõ ®©y çn bé thuÕ cã thÓ øng dông m¸y vi tÝnh vµo c«ng t¸c
qu¶n lý ®èi tîng nép thuÕ, gióp viÖc qu¶n lý ®îc chÆt chÏ h¬n, ®ì vÊt v¶ v×
ph¶i theo dâi ghi chÐp b»ng tay trªn sæ bé hµng th¸ng.
Tuy nhiªn, do t×nh h×nh chung vÒ sù thiÕu tù gi¸c cña çc hé nép
thuÕ nªn çc çn bé thuÕ qu¶n lý ®Þa bµn ®· liªn hÖ phèi hîp víi UBND çc
phêng, c«ng an, qu¶n lý thÞ trêng vµ nhiÒu ngµnh liªn quan kh¸c ®Ó n¾m
v÷ng çc c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh trªn ®Þa bµn çc phêng, çc chî. Çc bé
thuÕ thuéc çc ®éi lËp danh s¸ch çc c¬ së kinh doanh mµ m×nh phô tr¸ch
qu¶n lý, th«ng qua ®iÒu tra doanh thu, ph©n lo¹i nghµnh nghÒ, quy m« ®Ó
qu¶n lý cho phï hîp. Sau khi ®· th«ng qua Héi ®ång t vÊn thuÕ phêng ®a sè
hé ®ã vµo bé ®Ó qu¶n lý thu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng nép hµng th¸ng.
Hµng th¸ng vµo ngµy 5 çc çn bé qu¶n lý ph¶i lËp ®îc danh s¸ch hé
nghØ kinh doanh trªn ®Þa bµn, hé míi ra kinh doanh vµ lµm tæng hîp ghi thu
ph©n lo¹i hé nh»m ¸p dông chÕ ®é thu thÝch hîp. Còng tõ sè liÖu nµy cña
Trang 37
çn bé qu¶n lý mµ v¨n phßng chi côc thuÕ míi cã ®iÒu kiÖn ®Ó lËp bé qu¶n
lý çc hé kinh doanh.
VËy nh×n chung viÖc qu¶n lý kiÓm tra sè hé s¶n xuÊt kinh doanh t-
¬ng ®èi s¸t. Sau ®©y lµ biÓu sè hé s¶n xuÊt kinh doanh trªn ®Þa bµn ghi
theo bËc m«n bµi:
BiÓu 2: Sè hé s¶n xuÊt kinh doanh trªn ®Þa bµn ghi theo bËc m«n bµi.
N¨m 1998 Quý I n¨m 1999

DiÔn gi¶i Sè hé % Sè hé %
Tæng sè hé 3679 100 4159 100
BËc 1 148 4,023 200 4,8
BËc 2 109 2,96 130 3,12
BËc 3 439 11,93 584 14,04
BËc 4 973 26,45 1441 34,65
BËc 5 1573 42,76 1804 43,39
BËc 6 437 11,877
Víi biÓu sè liÖu trªn, ta nhËn thÊy:

1. Sè hé s¶n xuÊt kinh doanh trªn ®Þa bµn cña n¨m 1999 ®· t¨ng so
víi n¨m 1998 lµ: 480 hé, t¬ng øng 13%.
2. Trong tæng sè hé t nh©n s¶n xuÊt kinh doanh trªn ®Þa bµn quËn
sè hé bËc 5 chiÕm tØ träng cao nhÊt : N¨m 1998 chiÕm 42,76%,
n¨m 1999 chiÕm 43,39%.
3. Møc ®é kinh doanh cña çc hé cã xu híng t¨ng ë tÊt c¶ çc bËc
so víi n¨m 1998:
BËc 1: t¨ng 52 hé t¬ng øng 35%
Trang 38
Riªng bËc 6 gi¶m 100%, nh vËy çc hé ®· chuyÓn híng n©ng cÊp
dÇn t×nh tr¹ng kinh doanh cña m×nh æn ®Þnh h¬n, cã sù ®Çu t vµ thu nhËp
kh¸ h¬n.
Qua biÓu trªn cã thÓ thÊy çc hé ç thÓ trªn ®Þa bµn ®· ph¸t triÓn c¶
vÒ sè lîng vµ quy m« s¶n xuÊt kinh doanh. Nguyªn nh©n cña sù ph¸t triÓn
trªn lµ do chÝnh s¸ch cña nhµ níc ®· t¹o cho m«i trêng kinh doanh thuËn lîi
h¬n. C¬ chÕ thÞ trêng kÕt hîp víi çc chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ níc ®·
gióp cho thµnh phÇn kinh tÕ nµy ph¸t triÓn.
§Ó ph©n tÝch râ h¬n ta xÐt biÓu qu¶n lý c¬ cÊu çc hé t nh©n trªn
®Þa bµn quËn Ba §×nh.
BiÓu sè 3: C¬ cÊu hé kinh doanh trªn ®Þa bµn QuËn Ba §×nh theo
ngµnh nghÒ
N¨m 1998 Quý I/ 1999

Hé kinh doanh Sè hé % Sè hé %
Tæng sè hé 3679 100 4159 100
Ngµnh s¶n xuÊt 309 8,4 328 7,89
Ngµnh dÞch vô 514 14 546 13,1
Ngµnh th ¬ng nghiÖp 1792 48,7 1904 45,78
Ngµnh ¨n uèng 1064 28,9 1162 27,93
Ngµnh vËn t¶i 219 5,3
Qua biÓu trªn ta thÊy:
Trang 39
1. Víi ngµnh s¶n xuÊt: Sè hé thuéc ngµnh nµy t¨ng ®¸ng kÓ: n¨m 1999 t¨ng
so víi n¨m 1998 lµ 19 hé t¬ng øng 6,1%. Nhng xÐt vÒ tû träng sè hé trong
ngµnh ta thÊy tû träng cña ngµnh nµy n¨m 1998 gi¶m ®i. N¨m 1998 chiÕm tû
träng 8,4% nhng ®Õn n¨m 1999 l¹i chØ chiÕm 7,89%.
MÆt hµng chñ yÕu cña ngµnh nµy lµ s¶n xuÊt c¬ kim khÝ, s¶n xuÊt
çc mÆt hµng c«ng nghiÖp thùc phÈm nh: s¶n xuÊt b¸nh kÑo, s¶n xuÊt b¸nh
cèm, s¶n xuÊt bón b¸nh.. Nh÷ng mÆt hµng nµy viÖc kinh doanh cßn t¬ng
®èi æn ®Þnh nhng s¶n xuÊt c¬ khÝ tiªu dïng th× ngµy cµng bÞ thu hÑp do
sù t¸c ®éng cña nhiÒu mÆt hµng trªn thÞ trêng.
Nh×n vµo c¬ cÊu ngµnh ta thÊy tû träng sè hé s¶n xuÊt chiÕm trong
tæng sè ngµy cµng gi¶m mÆc dï sè hé vÉn t¨ng. §iÒu nµy nãi lªn r»ng s¶n
xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp khu vùc ç thÓ ë ®Þa bµn QuËn Ba §×nh lµ
kh«ng thuËn lîi b»ng çc nghµnh kh¸c.
2. §èi víi ho¹t ®éng dÞch vô: Sè ngêi ho¹t ®éng trong ngµnh dÞch vô t¨ng
vÒ sè tuyÖt ®èi nhng vÒ sè t¬ng ®èi l¹i gi¶m. N¨m 1998 cã 514 hé chiÕm
14%. N¨m 1999 cã 546 hé chiÕm 13,1%. Tõ ®ã ta thÊy r»ng ho¹t ®éng trong
lÜnh vùc dÞch vô nµy kh«ng hiÖu qu¶ mÆc dï sè hé cã t¨ng lªn vÒ sè tuyÖt
®èi, bëi v× trong n¨m 1999 do thay ®æi l¹i ®iÒu kiÖn cÊp phÐp kinh doanh
cho çc hé cho thuª b¨ng h×nh mµ nhiÒu hé kinh doanh lo¹i nµy ®· ph¶i
chuyÓn hoÆc th«i kh«ng kinh doanh n÷a.
Çc hé t nh©n söa ch÷a lÆt vÆt vµ nhÊt lµ söa ch÷a ®iÖn l¹nh ë trªn
®Þa bµn QuËn Ba §×nh kinh doanh kh«ng æn ®Þnh vµ kÐm hiÖu qu¶ nªn
mét sè ®· xin chuyÓn sang b¸n th¬ng nghiÖp, mét sè ph¶i chuyÓn ®i kinh
doanh ë çc n¬i kh¸c cã hiÖu qu¶ h¬n.
Sè hé t¨ng lªn tuyÖt ®èi cña ngµnh dÞch vô chñ yÕu lµ lo¹i h×nh röa
xe m¸y, photocopy, chôp ¶nh nhng kh«ng ph¶i lµ sù t¨ng lªn ®¸ng kÓ.
Trang 40
3. Hai nghµnh ¨n uèng vµ th¬ng nghiÖp: ®Òu cã xu híng gi¶m mÆc dï sè
hé kinh doanh ë hai ngµnh nµy ®Òu t¨ng lªn vÒ sè tuyÖt ®èi.
Ngµnh th¬ng nghiÖp lµ ngµnh cã sè hé kinh doanh cao nhÊt vµ tû
träng cña nã lµ lín nhÊt trong tæng sè hé kinh doanh.
Ngµnh th¬ng nghiÖp: N¨m 1998 cã 1792 hé chiÕm 48,7%. N¨m 1999
cã 1904 hé chiÕm 45,78%. So s¸nh vÒ sè tuyÖt ®èi th× t¨ng nhng vÒ sè t¬ng
®èi l¹i gi¶m, n¨m 1999 gi¶m so víi n¨m 1998 lµ 2,92%. §iÒu ®ã chøng tá
r»ng ngµnh th¬ng nghiÖp kinh doanh cã hiÖu qu¶ h¬n çc ngµnh kh¸c, tuy
nhiªn cã qu¸ nhiÒu hé kinh doanh nªn sè t¨ng kh«ng lín.
MÆt hµng chñ yÕu cña çc hé kinh doanh th¬ng nghiÖp lµ b¸n t¹p ho¸,
®å ®iÖn d©n dông, ë çc chî lµ çc mÆt hµng thùc phÈm thiÕt yÕu ®èi víi
®êi sèng cña nh©n d©n. §Æc biÖt trªn ®Þa bµn QuËn Ba §×nh kh«ng cã hé
kinh doanh ®iÖn m¸y, kinh doanh xe m¸y, kinh doanh çc mÆt hµng ®iÖn tö
cao cÊp. Trong sè hé kinh doanh th¬ng nghiÖp nµy chØ cã 20 hé kinh doanh
vµng b¹c n»m r¶i r¸c trªn toµn ®Þa bµn. Çc hé kinh doanh vµng b¹c nµy
hµng th¸ng nép thuÕ b×nh qu©n lµ 15.000.000 ®.
Ngµnh ¨n uèng: Sè hé kinh doanh ¨n uèng t¨ng lªn vÒ sè tuyÖt ®èi nh-
ng l¹i gi¶m vÒ sè t¬ng ®èi. Cô thÓ n¨m 1998 cã 1064 hé chiÕm tû träng
28,9%, n¨m 1999 cã 1162 hé chiÕm tû träng 27,93% tuy t¨ng sè hé tuyÖt ®èi
lµ 98 hé. Sè hé t¨ng nµy chñ yÕu lµ nh÷ng hé kinh doanh ¨n uèng nhá b×nh
d©n, kh«ng ph¶i lµ nh÷ng nhµ hµng, ¨n uèng cao cÊp.
4. Ngµnh vËn t¶i: Sang n¨m 1999 Chi côc thuÕ míi ®a ngµnh nµy vµo qu¶n
lý tuy nhiªn sè hé qu¶n lý cha ph¶i lµ nhiÒu, míi ®îc 219 hé chiÕm tû träng
5,3%. Çc hé vËn t¶i nµy chñ yÕu lµ xe t¶i, xÝch l« cßn lo¹i xe vËn chuyÓn
kh¸ch lµ kh«ng ®¸ng kÓ.
Trang 41
Qua biÓu 2 vµ 3, ta cã thÓ n¾m ®îc sè lîng vµ c¬ cÊu hé kinh doanh
trªn ®Þa bµn vµ tõ ®ã cã ph¬ng híng qu¶n lý çc hé kinh doanh tõ kh©u ra
th«ng b¸o, ®iÒu chØnh doanh thu tÝnh thuÕ tíi kh©u thu nép. Song chØ qua
biÓu nµy chóng ta kh«ng thÓ n¾m ®îc thùc tr¹ng qu¶n lý vÒ hé kinh doanh ë
khu vùc nµy ra sao.
§Ó thÊy ®îc t×nh h×nh qu¶n lý ®èi tîng nép thuÕ trªn ®Þa bµn ta xÐt
®Õn biÓu qu¶n lý hé kinh doanh
BiÓu 4: Qu¶n lý hé kinh doanh trªn ®Þa bµn QuËn Ba §×nh:
N¨ m 1998 Quý I n¨ m 1999

Hé thùc Hé cã Hé qu¶n Hé thùc Hé cã Hé qu¶n
tÕkinh ®¨ ng ký lý trª n tÕkinh ®¨ ng ký lý trª n
doanh kinh bé doanh kinh bé
Ngµnh nghÒ doanh doanh
Tæng sè hé 3930 3679 3631 4530 4159 4109
Ngµnh s¶n xuÊt 320 309 309 342 328 328
Ngµnh dÞch vô 522 514 505 574 546 540
Ngµnh th ¬ng nghiÖp 1976 1792 1785 2064 1904 1880
Ngµnh ¨ n uèng 1122 1064 1032 1320 1162 1142
Ngµnh vËn t¶i 230 219 219
Víi kÕt qu¶ nh vËy cã thÓ thÊy r»ng, Chi côc vµ çc çn bé qu¶n lý ®·
cã nh÷ng cè g¾ng rÊt tÝch cùc trong viÖc n¾m b¾t çc hé kinh doanh ®Ó
®a vµo qu¶n lý. Qua mçi n¨m sè hé kinh doanh ngµy cµng t¨ng lªn, c«ng viÖc
cña çc çn bé qu¶n lý ngµy cµng nÆng nÒ, hä ph¶i ®i s©u ®i s¸t ®Õn tõng
ngãc ngh¸ch trªn ®Þa bµn m×nh qu¶n lý nh»m th©m nhËp mét çch cÆn kÏ
t×nh h×nh thùc tÕ, ®a çc hé míi ra kinh doanh vµo diÖn qu¶n lý.
Trang 42
Tuy nhiªn, sè hé cha qu¶n lý ®îc vÉn cßn lín hÇu nh ë ngµnh nµo, n¨m
nµo còng cã sè lîng hé cha qu¶n lý ®îc.
Theo sè liÖu n¨m 1998 th× sè lîng hé cha qu¶n lý ®îc lµ 299 hé víi tû
lÖ 7,6%. Ta thÊy hé cha qu¶n lý ®îc chñ yÕu t¨ng ë ngµnh th¬ng nghiÖp
(184 hé), s¶n xuÊt (11 hé), dÞch vô (17 hé), ¨n uèng (90 hé).
§Õn n¨m 1999, sè hé cha ®a vµo sæ bé thùc tÕ lµ 421 hé víi tû lÖ hé
cha qu¶n lý lµ 9,3% vµ còng tËp trung ë ngµnh th¬ng nghiÖp (184 hé), s¶n
xuÊt (18 hé), dÞch vô (34 hé), ¨n uèng (178 hé) vµ vËn t¶i (11 hé).
Qua b¶ng sè liÖu ®ã chóng ta thÊy ®îc c«ng t¸c qu¶n lý cña çc çn bé
thuÕ thùc tÕ cha cã hiÖu qu¶ l¾m, sè hé cha qu¶n lý ®îc t¬ng ®èi lín mÆc
dï çc çn bé thuÕ ®· cè g¾ng hÕt søc ®Ó lµm gi¶m ®îc sè lîng hé cha qu¶n
lý ®îc nµy. Tuy nhiªn, trong c«ng t¸c nµy çc çn bé qu¶n lý thuÕ cña chi côc
thuÕ QuËn Ba §×nh còng ®· cã nh÷ng nç lùc vµ thu ®îc çc kÕt qu¶ nhÊt
®Þnh:
Tuy sè hé cha ®a vµo qu¶n lý n¨m 1999 cao h¬n sè hé cha ®a vµo
qu¶n lý n¨m 1998 (tõ 7,6% lªn 9,3%) nhng thùc chÊt çn bé qu¶n lý ®· cã
nhiÒu tÝch cùc b¸m s¸t ®Þa bµn, thêng xuyªn kiÓm tra sè hé nhng còng
kh«ng thÓ kiÓm tra hÕt ®îc nh÷ng hé bu«n b¸n lÆt vÆt, ngåi vØa hÌ, çn bé
c«ng nh©n viªn nhµ níc ®i lµm ban ngµy sím tèi ra b¸n hµng thªm.
§ång thêi víi sè liÖu ®iÒu tra cña c¬ quan thèng kª lµ cao h¬n so víi
sè ®îc cÊp phÐp ®¨ng ký kinh doanh. Cô thÓ, n¨m 1999 theo sè liÖu ®iÒu
tra cña c¬ quan thèng kª trªn ®Þa bµn QuËn Ba §×nh hiÖn cã 4530 hé nh ng
®îc cÊp giÊy ®¨ng ký kinh doanh lµ 4159 hé vµ sè hé ®· ®a vµo diÖn qu¶n
lý lµ 4109 hé. Nh vËy so s¸nh gi÷a sè hé hiÖn kinh doanh vµ sè hé ®· ®a vµo
qu¶n lý thu thuÕ th× chªnh lÖch lµ 421 hé nhng nÕu so s¸nh gi÷a sè hé ®·
cÊp ®¨ng ký kinh doanh vµ hé ®· ®a vµo qu¶n lý thu thuÕ chªnh lÖch lµ 50
hé, ®iÒu nµy chøng tá çn bé qu¶n lý thuÕ ®· hÕt søc cè g¾ng trong c«ng t¸c
qu¶n lý vÒ hé kinh doanh.
Trang 43
Cßn cã sù chªnh lÖch 421 hé khi so s¸nh gi÷a hé thùc tÕ kinh doanh
vµ hé ®· ®a vµo qu¶n lý lµ do cã nhiÒu hé bu«n b¸n kinh doanh nhá, thu
nhËp thÊp vµ theo luËt ®Þnh th× c¬ quan thuÕ cïng çc c¬ quan h÷u quan
®ang xem xÐt gi¶i quyÕt miÔn thuÕ. §ång thêi trong sè hé nµy cßn cã nh÷ng
hé kinh doanh sím, tèi mµ thùc sù ngµnh thuÕ ®· cã cè g¾ng trong c«ng t¸c
qu¶n lý nhng vÉn kh«ng qu¶n lý ®îc hÕt.
Tuy ®· cã rÊt nhiÒu cè g¾ng nh vËy nhng nh×n chung hiÖu qu¶ cña
c«ng t¸c qu¶n lý ®èi tîng nép thuÕ cña çc çn bé qu¶n lý cha cao. Sè lîng hé
cha qu¶n lý cßn nhiÒu nªn cßn dÉn ®Õn thÊt thu thuÕ. Cã thÓ chia ra lµm 2
d¹ng thÊt thu ë nh÷ng hé ®· qu¶n lý ®îc vµ thÊt thu ë nh÷ng hé cha qu¶n lý
®îc.
A. ThÊt thu ë nh÷ng hé ®· qu¶n lý ®îc:
Nh÷ng hé ®· qu¶n lý ®îc lµ nh÷ng hé cã cöa hµng, cöa hiÖu kinh

doanh cè ®Þnh t¹i çc ®Þa ®iÓm cè ®Þnh vµ cã ho¹t ®éng kinh doanh. Trªn
thùc tÕ nh÷ng hé ®· qu¶n lý ®îc chiÕm mét tû lÖ rÊt lín cho nªn nÕu thÊt
thu ë nh÷ng hé nµy lµ thÊt thu lín nhÊt.
Nguyªn nh©n dÉn ®Õn hiÖn tîng thÊt thu thuÕ ë nh÷ng hé ®· qu¶n
lý ®îc lµ do nhiÒu lý do :
- Do cã nhiÒu hé nóp díi h×nh thøc bªn ngoµi lµ nép ®¬n xin nghØ kinh
doanh t¹m thêi hoÆc l©u dµi nhng trªn thùc tÕ vÉn kinh doanh. H×nh
thøc nghØ gi¶ nµy lµ do tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cha cao cña çc çn bé
thuÕ nªn ®· kh«ng kiÓm so¸t thêng xuyªn hoÆc do çn bé th«ng ®ång
tiªu cùc víi chñ kinh doanh.
- Do cã nh÷ng hé míi ra kinh doanh ®îc çn bé thuÕ ®a vµo bé qu¶n lý
nhng nh÷ng th¸ng ®Çu ®îc hëng u ®·i miÔn gi¶m thuÕ. Nhng trªn
Trang 44
thùc tÕ nh÷ng hé míi ra kinh doanh l¹i lµ nh÷ng hé cò nhng ®· ®æi tªn,
chuyÓn ®Þa ®iÓm, thay ®æi quy m«. Tuy nhiªn sè lîng hé nµy rÊt Ýt.
- Do c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra cña phßng thanh tra cha thêng xuyªn
s©u s¸t, ®ång thêi thñ tôc chÊp nhËn cho nghØ kinh doanh cha chÆt
chÏ nªn çc hé kinh doanh vÉn dùa vµo ®ã nh»m trèn thuÕ.
Tuy vËy nguyªn nh©n nghØ gi¶ cña çc hé kinh doanh nh»m trèn thuÕ
lµ vÊn ®Ò nan gi¶i nhÊt.Thùc tÕ cho th©ý nh÷ng hé nghØ gi¶ ®Òu thuéc
çc ngµnh th¬ng nghiÖp, ¨n uèng bëi lÏ kinh doanh ë çc ngµnh nµy kh«ng
phøc t¹p nh çc ngµnh kh¸c, l¹i dÔ di chuyÓn ®Þa ®iÓm kinh doanh, sè hé
cña 2 ngµnh nµy lín nªn g©y khã kh¨n phøc t¹p cho qu¶n lý.
X¶y ra t×nh tr¹ng trªn lµ do viÖc lÊn chiÕm vØa hÌ lµm n¬i kinh
doanh, bé m¸y nhµ níc cã sù biªn chÕ l¹i dÉn ®Õn nhiÒu ngêi bÞ thiÕu viÖc
lµm buéc hä ph¶i ra ®êng tham gia vµo kinh doanh vµ c¹nh tranh trªn thÞ tr-
êng. HiÖn tîng ngêi ngêi kinh doanh, nhµ nhµ kinh doanh ®· trë nªn phæ
biÕn cho sè lîng ngêi b¸n nhiÒu lªn, gi¸ c¶ l¹i ®¾t ®á, hµng ngo¹i trµn ngËp
l¹i rÎ nªn muèn b¸n ®îc hµng ph¶i h¹ gi¸ dÉn ®Õn xu híng muèn kinh doanh cã
l·i th× ngêi kinh doanh ph¶i trèn lËu thuÕ.
B. ThÊt thu ®èi víi nh÷ng hé cha qu¶n lý ®îc:
Hé cha qu¶n lý ®îc lµ nh÷ng hé cha cã ®¨ng ký kinh doanh nhng l¹i
vÉn kinh doanh. Nh÷ng hé nµy thêng kh«ng thu ®îc thuÕ, nÕu cã thu ®îc
chñ yÕu vÉn ë çc kho¶n tiÒn ph¹t, vµ sè thu nµy chiÕm tû träng nhá trong
tæng sè thuÕ.
Nh÷ng hé thuéc lo¹i nµy lµ nh÷ng hé ho¹t ®éng trong ngµnh th¬ng
nghiÖp, ngµnh ¨n uèng nhá, bu«n b¸n ë vØa hÌ, b¸n hµng rong, ngêi söa ch÷a
lÆt vÆt.. Theo tÝnh chÊt nghÒ nghiÖp nh÷ng ngêi nµy thêng kh«ng ngåi cè
®Þnh ®Ó kinh doanh vµ thêi gian kinh doanh kh«ng thêng xuyªn. Th«ng th-
Trang 45
êng nh÷ng hé nµy thêng cã thu nhËp thÊp, còng cã mét sè hé kinh doanh cã
quy m« lín song nh÷ng trêng hîp nµy míi ra kinh doanh cha cã ®¨ng ký kinh
doanh hoÆc ®· xin th«i kinh doanh nhng vÉn cßn nÊn n¸ ho¹t ®éng thªm.
XÐt vÒ mÆt kh¸ch quan lµ nh vËy nhng xÐt vÒ mÆt chñ quan th×
viÖc thÊt thu thuÕ tõ nh÷ng hé cha qu¶n lý lµ do çn bé thuÕ cha qu¶n lý
chÆt chÏ, kh«ng kiÓm tra ®Òu ®Æn thêng xuyªn vµ cßn qu¸ nhiÒu hiÖn t-
îng tiªu cùc trong mét sè çn bé thuÕ.
Nãi tãm l¹i, nguyªn nh©n viÖc kh«ng qu¶n lý hÕt hé kinh doanh ngoµi
nguyªn nh©n kh¸ch quan cßn cã nguyªn nh©n chñ quan sau: Çc çn bé thuÕ
cha b¸m s¸t ®Þa bµn, ®a sè míi chØ quan t©m ë nh÷ng ngµnh hµng, mÆt
hµng lín mµ quªn mÊt nh÷ng ngµnh hµng, mÆt hµng nhá. Çc çn bé thuÕ
míi chØ lµm trong giê hµnh chÝnh mµ cha quan t©m tíi ngoµi giê hµnh
chÝnh. ViÖc ®«n ®èc thu nép cha linh ho¹t, dån vµo cuèi th¸ng nªn cßn mang
tÝnh quan liªu. Cha cã biÖn ph¸p xö lý kiªn quyÕt víi nh÷ng hé cè ý tr©y ú,
cßn mang nÆng tÝnh do¹ n¹t, thiÕu tuyªn vËn ®éng.
MÆt kh¸c sè lîng hé kinh doanh trªn ®Þa bµn lín nhng víi sè lîng çn
bé thuÕ Ýt ái cha ®ñ ®Ó qu¶n lý hÕt nÕu nh cha nãi ®Õn tr×nh ®é chuyªn
m«n cha cao, cha cã sù quan t©m ®óng møc cña ngµnh, çc cÊp. ViÖc phèi
hîp gi÷a çc ban ngµnh cßn mang tÝnh bÞ ®éng, c«ng t¸c tuyªn truyÒn cha
cao.
Cã thÓ nãi, thÊt thu vÒ hé hiÖn nay cßn rÊt lín trong khi ®ã ®Ó ®¶m
b¶o nguån thu cho NSNN th× ngoµi viÖc ph¶i t¨ng cêng kiÓm tra, kiÓm so¸t
çc hé s¶n xuÊt kinh doanh trªn ®Þa bµn th× ta cßn ph¶i qu¶n lý chÆt chÏ ®èi
víi nh÷ng hé ®· qu¶n lý ®îc vµ kh«ng cã biÖn ph¸p nµo kh¸c lµ ph¶i t¨ng c-
êng c«ng t¸c qu¶n lý c¨n cø tÝnh thuÕ.
2. Qu¶n lý c¨n cø tÝnh thuÕ:
Trang 46
Theo luËt thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng çc hé nép thuÕ theo ph¬ng ph¸p trùc
tiÕp cã thÓ ®¨ng ký nép thuÕ theo 1 trong 3 ph¬ng ph¸p sau:
- Ph¬ng ph¸p kª khai trùc tiÕp trªn Gi¸ trÞ gia t¨ng.
- Ph¬ng ph¸p trùc tiÕp trªn doanh thu.
- Ph¬ng ph¸p kho¸n.
§Ó ®îc nép thuÕ theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp trªn Gi¸ trÞ gia t¨ng çc
hé ph¶i thùc hiÖn viÖc mua, b¸n cã ®Çy ®ñ ho¸ ®¬n chøng tõ ghi chÐp sæ
s¸ch kÕ to¸n.
Theo ph¬ng ph¸p nµy :
Gi¸ trÞ gia t¨ng Gi¸ thùc tÕ cña hµng Gi¸ thùc tÕ hµng ho¸
cña hµng ho¸, dÞch vô = ho¸, dÞch vô b¸n ra - dÞch vô mua vµo t¬ng
øng
§èi víi hé ®· thùc hiÖn ®Çy ®ñ ho¸ ®¬n b¸n hµng( b¸n hµng lËp
®Çy ®ñ ho¸ ®¬n b¸n hµng) x¸c ®Þnh ®óng doanh thu b¸n hµng nhng kh«ng
cã ®ñ ho¸ ®¬n mua hµng ho¸, dÞch vô th× cã thÓ nép ®¨ng ký nép thuÕ theo
ph¸p trùc tiÕp trªn doanh thu.
Gi¸ trÞ gia t¨ng Doanh thu hµng Tû lÖ gi¸ trÞ gia t¨ng
Cña hµng ho¸, dÞch vô= ho¸, dÞch vô b¸n ra x (%) theo quy ®Þnh
§èi víi hé cha thùc hiÖn hoÆc thùc hiÖn cha ®ñ viÖc mua, b¸n hµng
cã ho¸ ®¬n. C¬ quan thuÕ c¨n cø vµo t×nh h×nh kinh doanh cña tõng hé Ên
®Þnh møc doanh thu tÝnh thuÕ ( ph¬ng ph¸p kho¸n)
Gi¸ trÞ gia t¨ng Doanh thu Ên ®Þnh x Tû lÖ gi¸ trÞ gia t¨ng
Cña hµng ho¸, dÞch vô = (%) theo quy ®Þnh
Trang 47
Trong thùc tÕ, do ®Æc ®iÓm t×nh h×nh kinh doanh trªn ®Þa bµn
quËn Ba §×nh phÇn lín lµ kinh doanh nhá nªn hÇu hÕt çc hé ®¨ng ký nép
thuÕ theo ph¬ng ph¸p kho¸n, cßn sè lîng hé ®¨ng ký nép thuÕ theo ph¬ng
ph¸p kª khai lµ rÊt nhá.
BiÓu sè 5: Qu¶n lý doanh thu tÝnh thuÕ ®èi víi hé ç thÓ trªn ®Þa
bµn QuËn Ba §×nh:
§¬n vÞ tÝnh: 1.000
®ång
N¨ m 1998 Quý I n¨ m 1999
DT 6 th¸ ng DT 6 th¸ ng So DT 3 th¸ ng DT 3 th¸ ng So
Ngµnh nghÒ ®Çu n¨ m cuèi n¨ m s¸ nh ®Çu n¨ m cuèi 1998 s¸ nh
S¶n xuÊt 2.123.668 2.456.434 116 1.830.141 1.228.217 149
DÞch vô 5.694.438 9.928.980 174 9.145.687,5 4.964.490 184
Th ¬ng nghiÖp 16.260.774 19.190.122 118 13.326.742 9.595.061 138
¡ n uèng 5.272.773 6.579.616 124 3.420.605,5 3.289.808 103
VËn t¶i 1.186.169
Tæng céng 29.351.653 38.155.152 130 28.909.345 19.077.576 151
Nh×n vµo b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy doanh thu tÝnh thuÕ t¨ng. N¨m
1999 doanh thu tÝnh thuÕ 3 th¸ng ®Çu n¨m so víi 3 th¸ng cuèi n¨m 1998 t¨ng
lµ: 28.909.345 - 19.077.576 = 9.831.769 ngh×n ®ång( t¨ng 51%).
Cô thÓ:
Ngµnh s¶n xuÊt t¨ng: 601.924 ngh×n ®ång, t¬ng ®¬ng 49%
Ngµnh dÞch vô t¨ng: 4.181.197,5 ngh×n ®ång, t¬ng ®¬ng 84%
Ngµnh th¬ng nghiÖp t¨ng: 3.731.681 ngh×n ®ång, t¬ng ®¬ng 38%
Ngµnh ¨n uèng t¨ng: 130.797,5 ngh×n ®ång, t¬ng ®¬ng 3%
Ngµnh vËn t¶i: 1.186.169 ngh×n ®ång, t¬ng ®¬ng 100%
ViÖc t¨ng doanh thu lµ do t¨ng vÒ sè hé vµ quy m« kinh doanh.
Trang 48
Nh×n vµo sè liÖu ®· tÝnh to¸n ë trªn trong 2 n¨m 1998 vµ 1999 ta thÊy
doanh thu ë çc ngµnh ®Òu t¨ng nhng tèc ®é t¨ng kh«ng ®ång ®Òu, tËp
trung vµo çc ngµnh ¨n uèng, th¬ng nghiÖp sau ®ã ®Õn dÞch vô vµ cuèi
cïng lµ ngµnh s¶n xuÊt. ë QuËn Ba §×nh trong mét vµi n¨m gÇn ®©y cã thªm
lo¹i dÞch vô cho ngêi níc ngoµi thuª nhµ ë vµ do vËy ngµnh dÞch vô cã diÔn
biÕn t¨ng mét çch ®¸ng kÓ. Ngoµi ra c¬ quan thuÕ ®· cã sù ®iÒu chØnh
doanh thu kÞp thêi tríc sù biÕn ®éng cña thÞ trêng.
MÆc dï doanh thu tÝnh thuÕ qua çc n¨m ®Òu t¨ng nhng kh«ng ph¶i
lµ kh«ng x¶y ra hiÖn tîng thÊt thu thuÕ ë Chi côc thuÕ QuËn Ba §×nh. Cã
thÓ quy vÒ do çc nguyªn nh©n chñ yÕu sau:
+ Trêng hîp 1: ThÊt thu do kh«ng ®iÒu chØnh doanh thu kÞp thêi so
víi tèc ®é trît gi¸ dÉn tíi møc thuÕ thu ®îc ë giai ®o¹n sau l¹c hËu so víi møc
thuÕ thu ë giai ®o¹n tríc vÒ gi¸ trÞ. X¶y ra t×nh tr¹ng trªn cã thÓ do çn bé
cha b¸m s¸t sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶, ho¹t ®éng kinh doanh cña çc hé.
+ Trêng hîp 2: ThÊt thu vÒ doanh thu do viÖc ®Þnh doanh thu tÝnh
thu tÝnh thuÕ cha phï hîp víi møc ®é kinh doanh thùc tÕ. Víi hé ¸p dông
doanh thu tÝnh thuÕ lµ doanh thu kho¸n: Møc kho¸n doanh thu ®îc x¸c ®Þnh
trªn c¬ së ®IÒu tra vµ hiÖp th¬ng gi÷a çn bé thuÕ vµ ngêi kinh doanh.
Trong trêng hîp c¬ së kinh doanh kh«ng chÊp nhËn hiÖp th¬ng th× çn bé
thuÕ cã quyÒn Ên ®Þnh doanh thu kho¸n trªn c¬ së ®· ®iÒu tra. Nh vËy
kh«ng cã mét c¬ së nµo ®Ó x¸c ®Þnh mét çch chÝnh x¸c doanh thu tÝnh
thuÕ lµ phï hîp víi thùc tÕ kinh doanh mµ hoµn toµn tuú thuéc vµo ý muèn
chñ quan cña çn bé thuÕ. ChÝnh v× møc doanh thu kho¸n kh«ng ®îc x¸c
®Þnh chÝnh x¸c nªn ®· lµm thÊt tho¸t tiÒn thuÕ. §Ó kh¾c phôc viÖc nµy t¹i
çc phêng ®· cã çc héi ®ång t vÊn thuÕ gi¸m s¸t, ®ång thêi Chi côc còng th-
êng xuyªn cho ®éi kiÓm tra rµ so¸t doanh thu tÝnh thuÕ nhng còng kh«ng
lµm ®îc mét çch chÝnh x¸c víi tÊt c¶ çc hé.
Trang 49
Tãm l¹i, cã thÓ nhËn thÊy rÊt râ thÊt thu doanh sè lµ do çc nguyªn
nh©n:
- Kh¸ch quan:
+ Sè hé kinh doanh lín, qui m« vèn nhá, n»m r¶i r¸c dÉn ®Õn viÖc khã qu¶n
lý trong khi ®éi ngò çn bé thuÕ máng, mét çn bé qu¶n lý qu¸ nhiÒu ®èi tîng
( cã çn bé qu¶n lý ë khu vùc chî Long Biªn qu¶n lý ®Õn 106 hé) v× vËy cha
thÓ s©u s¸t, n¾m ®îc ho¹t ®éng kinh doanh thùc tÕ t¹i ®Þa bµn.
+ Doanh thu kho¸n mang tÝnh chñ quan nªn cha ph¶n ¸nh ®óng thùc tÕ kinh
doanh cña ®èi tîng nép thuÕ, thêng thÊp h¬n nhiÒu so víi doanh thu thùc tÕ.
+ ý thøc chÊp hµnh luËt thuÕ cña çc ®èi tîng cha cao, thêng cã ph¶n øng
chèng ®èi khi c¬ quan thuÕ ®iÒu chØnh doanh thu kho¸n.
- Chñ quan:
+ Tuyªn truyÒn, gi¶i thÝch néi dung luËt thuÕ cho çc ®èi tîng thùc hiÖn cha
tèt.
+ C«ng t¸c gi¸m s¸t ®Þa bµn thùc hiÖn cha ®ång ®Òu, thêng xuyªn.
+ Cßn cã sù tho¶ hiÖp gi÷a çn bé thuÕ vµ ®èi tîng nép thuÕ nh»m th¬ng l-
îng ®Ó 2 bªn cïng cã lîi vµ chØ cã nhµ níc lµ chÞu thiÖt thßi.
+ C«ng t¸c ®iÒu chØnh doanh thu tiÕn hµnh cha kÞp thêi, cha b¸m s¸t sù
biÕn ®éng cña thÞ trêng..vv..
 Víi ph¬ng ph¸p qu¶n lý doanh thu tÝnh thuÕ cña çc hé kª khai, viÖc
tÝnh thuÕ cã c¬ së chÝnh x¸c h¬n nªn viÖc x¸c ®Þnh doanh sè t¬ng ®èi s¸t
víi thùc tÕ ph¸t sinh. Doanh thu tÝnh thuÕ ®· ®îc n©ng lªn râ rÖt. Tuy nhiªn
viÖc ¸p dông thu thuÕ theo kª khai lµ ph¬ng ph¸p míi nªn kh«ng tr¸nh khái
nh÷ng tån t¹i mµ mét sím mét chiÒu cha thÓ kh¾c phôc ®îc ngay. Víi ph¬ng
Trang 50
ph¸p nµy sè lîng çc hé ®¨ng ký nép thuÕ trªn ®Þa bµn quËn t¬ng ®èi Ýt,
chØ chiÕm kho¶ng 30% tæng sè hé qu¶n lý trªn sæ bé.
BiÓu sè 6: Qu¶n lý doanh thu mét sè hé ®iÓn h×nh.

§¬n vÞ tÝnh: 1.000 ®ång.
STT Tªn hé DT kª khai DT TÝnh thuÕ DT ®iÒu tra Tû lÖ %

1 Ngµnh s¶n xuÊt
Lª Mai Anh 6300 7800 1200 65
2 Ngµnh th¬ng nghiÖp

TrÇn Minh T©m 32000 3800 65517 58
3 Ngµnh ¨n uèng
§Æng Anh Th 10200 15193 24500 62
Qua biÓu sè liÖu trªn ta thÊy doanh thu thùc tÕ qua ®iÒu tra cao h¬n
so víi doanh thu tÝnh thuÕ( doanh thu tÝnh thuÕ chØ ®¹t 58% ®Õn 65%
doanh thu thùc tÕ) vµ doanh thu thùc tÕ vît xa doanh thu kª khai.ViÖc
thÊt thu trong qu¶n lý doanh thu tÝnh thuÕ ®èi víi hé kª khai cßn lµ vÊn
®Ò nan gi¶i v× b¶n th©n nÒn kinh tÕ níc ta nãi chung vµ khu vùc kinh tÕ
ç thÓ nãi riªng ®ang ë giai ®o¹n chuyÓn ®æi, phøc t¹p.
Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng trªn cã thÓ do:

- ViÖc thùc hiÖn chÕ ®é sæ s¸ch , ho¸ ®¬n chøng tõ míi chØ lµ h×nh
thøc cha theo ®óng quy ®Þnh ph¸p lÖnh kÕ to¸n thèng kª ( cha ghi chÐp
®Çy ®ñ kÞp thêi chÝnh x¸c nh÷ng doanh thu ,chi phÝ hµng ngµy).
- V× míi ¸p dông nªn hÇu hÕt çc c¬ së kinh doanh nµy cha cã kÕ to¸n
®îc ®µo t¹o c¬ b¶n nªn tr×nh ®é kÕ to¸n non yÕu cßn h¹ch to¸n sai
- C«ng t¸c thanh tra kiÓm tra cña Chi côc cha thêng xuyªn vµ kÞp thêi
®Ó ph¸t hiÖn uèn n¾n nh÷ng sai sãt.
Trang 51
- Khi ®èi tîng nép thuÕ vi ph¹m chÕ ®é ho¸ ®¬n chøng tõ th× Chi côc
cha xö lý nghiªm theo quy ®Þnh.
- Çn bé thuÕ ®îc giao qu¶n lý ®èi tîng, hiÓu biÕt vÒ kÕ to¸n cha s©u,
viÖc tuyªn truyÒn gi¶i thÝch kÐm thuyÕt phôc còng lµ mét nguyªn nh©n
cho nh÷ng tån t¹i trªn
3. Qu¶n lý kh©u thu nép tiÒn thuÕ:
ViÖc qu¶n lý kh©u thu nép tiÒn thuÕ còng ®îc chia ra lµm 2 chÕ ®é
thu cho thÝch hîp:
- §èi víi hé thu theo h×nh thøc kª khai th× theo luËt ®Þnh cø ngµy 5
hµng th¸ng c¬ së ph¶i nép tê khai tÝnh thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng cho çn bé
qu¶n lý. Sau ®ã çn bé qu¶n lý kiÓm tra xem xÐt nÕu ®óng ký x¸c nhËn
vµo tê khai vµ chuyÓn cho bé phËn nghiÖp vô cña Chi côc ®Ó tÝnh to¸n
sè thuÕ ph¶i nép cña c¬ së. Sau khi tÝnh to¸n sè thuÕ ph¶i nép bé phËn
nghiÖp vô tr×nh l·nh ®¹o chi côc duyÖt råi ra th«ng b¸o cho c¬ së vµ yªu
cÇu c¬ së ph¶i nép sè tiÒn thuÕ ®ã vµo kho b¹c theo mét h¹n ®Þnh nhÊt
®Þnh.
- §èi víi hé thu theo h×nh thøc kho¸n doanh thu: Còng ngµy 5 hµng
th¸ng bé phËn kiÓm tra sau khi nhËn ®¬n xin nghØ kinh doanh cña çc hé
xin nghØ kinh doanh ë çc ®Þa bµn( çc ®¬n nµy ®Òu ph¶i cã x¸c nhËn
cña UBND phêng hoÆc Ban qu¶n lý çc chî) th× vµo sæ vµ chuyÓn cho
bé phËn nghiÖp vô ®Ó chÊm bé nh÷ng hé nghØ kinh doanh, bé phËn
nghiÖp vô còng nhËn ®îc danh s¸ch ®iÒu chØnh doanh thu cña çc hé
kinh doanh sau khi ®· cã cã sù phª duyÖt cña l·nh ®¹o chi côc ®Ó chÊm
vµo bé. Sau khi bé phËn nghiÖp vô ®· chÊm bé ph¶i tr×nh l·nh ®¹o chi
côc duyÖt bé vµ ra th«ng b¸o nép thuÕ cho çc hé kinh doanh. Çn bé qu¶n
Trang 52
lý ®Þa bµn nhËn th«ng b¸o nép thuÕ ë bé phËn nghiÖp vô vµ ph¸t cho çc
hé kinh doanh yªu cÇu nép thuÕ theo th«ng b¸o vµ h¹n nép , ®Þa ®iÓm
nép ®· ®îc quy ®Þnh. NÕu çc hé tr©y × kh«ng nép thuÕ th× sÏ ra th«ng
b¸o lÇn 2, lÇn 3 hoÆc nÕu cÇn thiÕt cã thÓ lËp hå s¬ ®Ó thùc hiÖn cìng
chÕ theo luËt ®Þnh.
BiÓu hiÖn ®Çu tiªn cña kh©u nép tiÒn thuÕ tríc hÕt lµ ë sè thuÕ thu
®îc trong kú vµ sè nî ®äng trong kú.
BiÓu sè 7: T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch thu thuÕ Gi¸ trÞ gia
t¨ng ë khu vùc kinh tÕ ç thÓ trªn ®Þa bµn QuËn Ba §×nh.
§¬n vÞ tÝnh: 1.000 ®ång
N¨m 1998 Quý I/ 1999

DiÔn gi¶I Sè thuÕ % Sè thuÕ %
Sè kÕho¹ ch 6.000.000 4.000.000
Sè thùc hiÖn 6.580.000 3.495.581
Tû lÖhoµn thµnh 109,67 87,39
Ph©n theo c¬ cÊu thu 6.580.000 100 3.495.581 100
*Thu thuÕGTGT(DT) 4.317.456 65,61 2.728.300 78,05
*§ ßi nî thuÕGTGT(DT) 2.263.183 34,39 767.281 21,95
Dùa vµo sè liÖu cña biÓu t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch trªn ta nhËn
thÊy c«ng t¸c thu thuÕ GTGT cña n¨m 1999 cã phÇn gi¶m sót so víi c«ng t¸c
thu thuÕ Doanh thu n¨m 1998 tríc ®©y.
N¨m 1998 Chi côc thuÕ Ba §×nh hoµn thµnh vît møc kÕ ho¹ch thu
thuÕ doanh thu ®èi víi hé kinh tÕ ç thÓ ( ®¹t 109,67%) .
Trang 53
N¨m 1999 víi 3 th¸ng ®Çu triÓn khai thu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ®¬n vÞ
l¹i kh«ng hoµn thµnh kÕ ho¹ch ( chØ ®¹t 87,39%) mÆc dï sè thuÕ thu ®îc
quý I n¨m 1999 lµ 3.495.581.000 ®ång, vît h¬n rÊt nhiÒu so víi sè thuÕ
Doanh thu thu ®îc cña 3 th¸ng ®Çu n¨m 1998.
Nhng xÐt vÒ mÆt kÕ ho¹ch th× ®¬n vÞ vÉn kh«ng hoµn thµnh víi
kÕ ho¹ch ®îc giao. §ã lµ do kÕ ho¹ch ®Æt ra qu¸ cao so víi nguån thu thùc tÕ
mµ Chi côc Ba §×nh cã kh¶ n¨ng, vÊn ®Ò nµy ®· ®îc kiÓm ®iÓm rót kinh
nghiÖm. MÆt kh¸c do míi ®a thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng vµo thùc hiÖn nªn Chi
côc thuÕ cßn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n c¶ vÒ phÝa chñ quan vµ phi¸ kh¸ch
quan.
Còng nh×n vµo biÓu ta thÊy sè thu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ngµy cµng
cao so víi thuÕ doanh thu.
N¨m 1998 : sè thu thuÕ doanh thu chiÕm 65,61% .

N¨m 1999 : sè thu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng chiÕm 78,05% trong tæng sè
thùc thu thuÕ ë khu vùc kinh tÕ ç thÓ. §©y lµ mét biÓu hiÖn tèt do sè nî
gi¶m dÇn.
N¨m 1998 ®ßi nî ®îc 2.263.183.000 ®ång, chiÕm 34,39%
N¨m 1999 ®ßi nî ®îc 767.281.000 ®ång, chiÕm 21,95%
KÕt qu¶ nµy lµ do c«ng t¸c qu¶n lý tèt nªn sè thuÕ thu ®îc nhiÒu h¬n, nhng
®Ó cã lêi kh¼ng ®Þnh chÝnh x¸c ph¶i xem xÐt t×nh h×nh nî ®äng qua çc
n¨m. Tríc hÕt ta h·y ®Ó cËp ®Õn t×nh h×nh qu¶n lý thu nép thuÕ ®èi víi hé
kinh tÕ ç thÓ trªn ®Þa bµn QuËn Ba §×nh.
BiÓu sè 8: T×nh h×nh thu nép thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng cña çc hé kinh tÕ
ç thÓ trªn ®Þa bµn quËn Ba §×nh.
Trang 54
DiÔn gi¶I N¨m 1998 Quý I/99

1. Sè thuÕ®· nép vµo kho b¹ c 6.580.639 3.495.581
2. Sè thuÕph¶i thu 7.104.051 3.626.584
3. So s¸ nh ví i sè ph¶i thu
_ Sè tuyÖt ®èi -523.412 -131.003
_ Sè t ¬ng ®èi _7,4% _3,6%
Víi sè liÖu trªn ta thÊy sè thuÕ nép vµo kho b¹c so víi sè thuÕ ghi thu
®¹t cha cao. Cô thÓ:
N¨m 1998 so víi sè thuÕ ph¶i thu ®¹t 92,6%.
N¨m 1999 so víi sè thuÕ ph¶i thu ®¹t 96,4%.
Nh vËy qua çc n¨m sè thuÕ thu ®îc ngµy cµng nhiÒu, tèc ®é thu n¨m
1999 lín h¬n so víi n¨m 1998. §iÒu nµy chøng tá çc çn bé thuÕ ®· lµm tèt
c«ng t¸c ®«n ®èc thu nép thuÕ, ho¹t ®éng ngµy cµng cã hiÖu qu¶. MÆt kh¸c
çc çn bé thu thuÕ ®· b¸m s¸t ®Þa bµn nhiÒu h¬n, qua ®ã ®· thu ®îc nhiÒu
hé kinh doanh s¶n xuÊt trªn ®Þa bµn n»m ngoµi sæ bé vµ cã biÖn ph¸p thu tèt
h¬n.
Qua çc n¨m, sè thuÕ thu ®îc ngµy cµng t¨ng. Nh×n vµo sè liÖu so
s¸nh gi÷a ghi thu vµ thùc thu c¶ vÒ sè tuyÖt ®èi vµ sè t¬ng ®èi ta thÊy sè nî
®äng hoÆc kh«ng thu ®îc hoÆc Ýt ra lµ t¹m thêi cha thu ®îc gi¶m ®i râ rÖt.
Sè liÖu ®ã ngµy cµng minh chøng cho viÖc thu thuÕ cã hiÖu qu¶ bëi kho¶ng
çch nµy ®¸ng ra ph¶i t¨ng lªn do sè hé kinh doanh t¨ng lªn.
Cô thÓ viÖc ®a kho b¹c xuèng tËn ®Þa bµn ®Ó thu tiÒn thuÕ kÕt
hîp víi viÖc t¸ch bé phËn tÝnh thuÕ vµ ph¸t hµnh th«ng b¸o, bé phËn ®«n
®èc thu nép tiÒn thuÕ vµ bé phËn thanh tra xö lý ®· phèi hîp ¨n ý, hç trî,
kiÓm tra lÉn nhau ®Ó ®Èy nhanh c«ng t¸c thu nép tiÒn thuÕ vµ h¹n chÕ
nh÷ng tiªu cùc cã thÓ ph¸t sinh.
Trang 55
Hµng th¸ng vµo nh÷ng ngµy quy ®Þnh kho b¹c ®Õn çc ®iÓm thu,
Chi côc thuÕ còng cö çn bé ë bé phËn nghiÖp vô viÕt ngay giÊy nép tiÒn
cho çc hé kinh doanh trùc tiÕp ®Õn nép thuÕ t¹i ®IÓm thu, ®©y còng lµ
mét biÖn ph¸p ®Èy nhanh c«ng t¸c thu nép thuÕ, h¹n chÕ tiªu cùc. §ång thêi
Chi côc thuÕ còng phèi hîp víi UBND çc phêng, Ban qu¶n lý çc chî vµ çc
ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng ®Ó ®Èy nhanh tèc ®é thu nép tiÒn thuÕ.
Qu¶n lý thu nép tiÒn thuÕ tèt sÏ gi¶m ®îc sè nî ®äng, chÝnh v× thÕ
nî ®äng thuÕ nhiÒu hay Ýt lµ biÓu hiÖn cña c«ng t¸c qu¶n lý thu nép tèt hay
xÊu.
BiÓu sè 9: Theo dâi t×nh h×nh nî ®äng thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ë khu vùc
kinh tÕ ç thÓ trªn ®Þa bµn QuËn Ba §×nh.
N¨ m 1998 N¨ m 1999
Ngµnh Ghi thu Thùc thu Nî ®äng Ghi thu Thùc thu Nî ®äng
S¶n xuÊt 790.52 680.643 109.877 279.562 267.281 12.281
DÞch vô 2.294.295 2.246.316 47.979 2.031.260 2.008.718 22.542
T.NghiÖp 2.256.197 2.036.015 220.182 825.605 772.702 52.903
¡ n uèng 1.763.039 1.617.665 145.374 396.324 353.048 43.276
VËn t¶I 93.831 93.831 0
Tæng céng 7.104.051 6.580.639 523.412 3.626.582 3.495.580 131.002
Nh×n vµo biÓu trªn, cã thÓ thÊy r»ng t×nh h×nh nî ®äng qua çc n¨m
vÉn tån t¹i vµ lu«n lµ mét vÊn ®Ò nan gi¶i trong c«ng t¸c thu nép thuÕ nãi
chung vµ thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng nãi riªng.
Trang 56
Qua 2 n¨m 1998 vµ 1999, ta cã tû lÖ nî ®äng thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng
( thuÕ Doanh thu) sau:
Ngµnh N¨m 1998 Quý I n¨m 1999

S¶n xuÊt 13,9% 4,4%
DÞch vô 2,1% 1,11%
Th¬ng nghiÖp 9,76% 6,4%
¡n uèng 8,25% 10,9%
Trung b×nh 7,4% 3,6%
Cã thÓ thÊy râ sè nî ®äng:
N¨m 1998 chiÕm 7,4% t¬ng øng víi sè tiÒn lµ 523.412.000 ®ång.
Quý I n¨m 1999 chiÕm 3,6% t¬ng øng víi sè tiÒn 131.002 ®ång.
Nh vËy qua çc n¨m çc hé ç thÓ ®· chiÕm dông sè vèn cña Nhµ níc
lµ ®¸ng kÓ, tËp trung hÇu hÕt vµo nghµnh th¬ng nghiÖp vµ ¨n uèng. Cho
nªn kÕt hîp víi kh©u qu¶n lý vÒ sè hé vµ doanh thu th× çn bé thuÕ ph¶i tËp
trung quan t©m chó ý h¬n vµo hai ngµnh nµy bëi thÊt tho¸t tiÒn thuÕ vµ
d©y da tiÒn thuÕ tËp trung nhiÒu vµo hai ngµnh nµy. Qua ®ã ta còng thÊy
biÖn ph¸p qu¶n lý vµ thu nî ®äng qua çc n¨m cña çn bé thuÕ cha thËt tèt
nªn sè nî tõ n¨m nµy sang n¨m kh¸c cø chång chÊt h¬n.
Tãm l¹i qua viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh qu¶n lý thu thuÕ Gi¸ trÞ gia
t¨ng, t×nh h×nh nî ®äng qua çc n¨m ë khu vùc kinh tÕ ç thÓ trªn ®Þa bµn
Qu©n Ba §×nh cã thÓ rót ra ®îc mét vµi nhËn xÐt vÒ c«ng t¸c nµy:
Çc çn bé thuÕ ®· cã sù cè g¾ng nç lùc trong qu¶n lý, Chi côc thuÕ
Ba §×nh ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho çn bé thuÕ lµm viÖc nhng kh«ng lµm gi¶m
hiÖu qu¶ lµm viÖc cña çn bé thuÕ. Çn bé thuÕ ®· cè g¾ng chuyªn s©u vµo
viÖc ®«n ®èc thu nép tiÒn thuÕ. ViÖc nép tiÒn thuÕ qua kho b¹c ®· lµm
gi¶m bít khã kh¨n cho çn bé thuÕ, thñ tôc ®¬n gi¶n h¬n nhiÒu. Tuy nhiªn,
Trang 57
cÇn ph¶i båi dìng thªm tr×nh ®é cho çc çn bé thu ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ c«ng
viÖc.
C«ng t¸c qu¶n lý thu cã nhiÒu thay ®æi víi chiÒu híng tèt, çn bé thuÕ
n¨ng ®éng nhiÖt t×nh tÝch cùc b¸m s¸t ®Þa bµn vµ kiÓm tra çc hé kinh
doanh, ph¸t hiÖn nhiÒu vô trèn thuÕ vµ cã biÖn ph¸p tÝch cùc ®Ó nhanh
chãng thu håi l¹i cho NSNN. Çc çn bé thuÕ b×nh qu©n mçi ngêi ph¶i qu¶n
lý tõ 60 ®Õn 70 hé thËm chÝ cã nh÷ng ngêi qu¶n lý h¬n 100 hé (trong ®ã cã
c¶ nh÷ng hé lín) ®Òu cè g¾ng hoµn thµnh nhiÖm cô ®îc giao, kÞp thêi phèi
hîp víi çc ban ngµnh cã liªn quan nh UBND phêng, Ban qu¶n lý chî, c«ng an,
qu¶n lý thÞ trêng..vv ®Ó n©ng cao chÊt lîng vµ hiÖu qu¶ c«ng t¸c thu.
Çc çn bé thuÕ tù båi dìng n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô thùc hiÖn
viÖc tuyªn truyÒn gi¶i thÝch phèi hîp víi çc bé phËn tÝnh vµ ra th«ng b¸o
thuÕ, bé phËn thanh tra ®Ó n©ng cao chÊt lîng thu thuÕ vµ chèng tiªu cùc.
Thêng xuyªn häp bµn rót kinh nghiÖm ®Ó c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ ®¹t kÕt
qu¶ cao nhÊt.
Nhng bªn c¹nh nhng thµnh tÝch ®ã, c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ ë Chi
côc thuÕ Ba §×nh cßn nh÷ng yÕu kÐm sau:
 VÒ c«ng t¸c qu¶n lý ®èi tîng nép thuÕ:
Qu¶n lý cha chÆt, sè hé cha qu¶n lý ®îc cßn nhiÒu. N¨m 1998 cßn
229 hé cha qu¶n lý ®îc, n¨m 1999 cßn 421 hé cha qu¶n lý ®îc. Ngoµi ra viÖc
qu¶n lý çc hé kinh doanh ngoµi sæ bé ®· ®a vµo sæ cha ®¹t kÕt qu¶ cao, tû
lÖ thu ®îc nh÷ng hé nµy cßn thÊp.
Nguyªn nh©n thÊt thu lµ do c«ng t¸c ®iÒu tra hé kinh doanh kh«ng
®îc phèi hîp chÆt chÏ víi c¬ quan thuÕ vµ çc ngµnh cã liªn quan, viÖc ph©n
lo¹i hé cha ®îc tèt nªn viÖc x¸c ®Þnh biÖn ph¸p thu kh«ng ®¹t kÕt qu¶ cao.
Trang 58
ViÖc x¸c ®Þnh hé kinh doanh cßn mang tÝnh chÊt kÕ ho¹ch thu kiÓu trªn rãt
xuèng, díi cè g¾ng thùc hiÖn ®Ó lÊy thµnh tÝch mµ kh«ng cã sù quan t©m
®óng møc.
 VÒ c«ng t¸c qu¶n lý c¨n cø tÝnh thuÕ:
Ta thÊy dï n¨m 1999 triÓn khai luËt thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng Chi côc ®·
cã sù ®iÒu chØnh doanh thu tÝnh thuÕ nhng vÉn cha s¸t thùc tÕ. ViÖc qu¶n
lý nh÷ng hé lín nãi chung cßn láng lÎo, ®¬n thuÇn, møc thu cßn thÊp chñ yÕu
dùa vµo kª khai sæ s¸ch kÕ to¸n ®Ó tÝnh thuÕ, cßn thiÕu kiÓm tra thêng
xuyªn nªn cßn ®Ó mÊt thuÕ.
Nguyªn nh©n lµ do çc çn bé thuÕ tuy cã b¸m s¸t ®Þa bµn nhng míi
chØ chó träng vµo lîng hé kinh doanh mµ cha thùc sù quan t©m tíi quy m«
kinh doanh. Kh«ng kiÓm tra thêng xuyªn viÖc ghi chÐp sæ s¸ch nªn dÉn ®Õn
ghi kh«ng ®óng vµ cßn lµm thÊt tho¸t ho¸ ®¬n. Kh«ng b¸m s¸t ®Þa bµn vµ
kÞp thêi ®iÒu chØnh doanh thu tÝnh thuÕ theo sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶, thêi
vô vµ qui m« kinh doanh nªn còng lµm thÊt thu thuÕ. MÆt kh¸c çn bé thuÕ
nhiÒu khi cßn thiÕu tinh thÇn tr¸ch nhiÖm trong c«ng viÖc ®îc giao còng
lµm thÊt thu tiÒn thuÕ.
 Trong kh©u qu¶n lý thu nép:
Trong kh©u qu¶n lý thu nép vÉn cßn nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh, cßn
®Ó t×nh tr¹ng nî ®äng x¶y ra nhiÒu vµ kÐo dµi qua çc n¨m. Sè nî ®äng
chiÕm tõ 3-8% tæng sè thuÕ ghi thu hµng n¨m.
Nguyªn nh©n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng trªn lµ do çn bé thuÕ cßn yÕu vÒ
nghiÖp vô, kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng tuyªn truyÒn, vËn ®éng, gi¶i thÝch, cßn lóng
Trang 59
tóng khi ®Ò ra møc thu vµ ghi thu. Cßn g©y nhiÒu th¾c m¾c trong d©n,
c«ng t¸c tuyªn truyÒn cha ®îc coi träng ®óng møc.
Ngoµi ra viÖc thu nép vÉn cßn cã çc tån t¹i lµ do ph¸p luËt thuÕ cña
chóng ta cha nghiªm, nhiÒu trêng hîp vi ph¹m çc chÝnh s¸ch thuÕ kh«ng ®-
îc xö lý thÝch ®¸ng, trêng hîp hµnh hung ngêi thi hµnh c«ng vô vÉn x¶y ra
dÉn ®Õn t×nh tr¹ng coi thêng ph¸p luËt, mÆt kh¸c cha cã sù quan t©m ®óng
møc cña çc ngµnh çc cÊp, cha cã sù phèi hîp nhÞp nhµng gi÷a çn bé thuÕ
vµ UBND çc phêng, Ban qu¶n lý çc chî vµ c¬ quan liªn ngµnh kh¸c. C«ng
t¸c qu¶n lý thu thuÕ phÇn lín cßn mang tÝnh bÞ ®éng h¬n lµ chñ ®éng.
ViÖc sö dông h×nh thøc thu cßn cã lóc tuú tiÖn dÉn ®Õn thÊt thu thuÕ.
ChÝnh v× çc lý do nªu trªn mµ viÖc ®ßi hái ph¶i t¨ng cêng qu¶n lý
thu thuÕ ®èi víi khu vùc kinh tÕ ç thÓ trªn ®Þa bµn QuËn Ba §×nh,
viÖc v¹ch ra ph¬ng híng ®Ó t¨ng cêng qu¶n lý thu thuÕ lµ rÊt cÇn thiÕt víi
®Þa bµn QuËn Ba §×nh gåm rÊt nhiÒu phêng vµ çc chî.
Trang 60
PhÇn III
Mét sè ph¬ng híng t¨ng cêng c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ

Gi¸ trÞ gia t¨ng ë khu vùc kinh tÕ ç thÓ trªn ®Þa
bµn QuËn Ba §×nh.
ThuÕ lµ nguån thu chñ yÕu cña Nhµ níc trong c¬ chÕ kinh tÕ thÞ tr-
êng nh»m ®¸p øng yªu cÇu vèn cÇn thiÕt thùc hiÖn çc nhiÖm vô kinh tÕ x·
héi cña nhµ níc. Hµng n¨m nhµ níc ph¶i tiÕn hµnh x©y dùng vµ tæ chøc thùc
hiÖn kÕ hoÆch thuÕ. KÕ hoÆch thuÕ xÐt vÒ mÆt lý luËn lµ dù kiÕn qu¸
tr×nh ph©n phèi vµ tæ chøc ®éng viªn mét bé phËn GDP cña x· héi cho nhµ
níc th«ng qua thuÕ. XÐt vÒ mÆt thùc tiÔn, kÕ hoÆch thuÕ lµ qu¸ tr×nh dù
®o¸n, tÝnh to¸n vµ tæ chøc ®éng viªn nguån thu b»ng thuÕ trªn ph¹m vi c¶ n-
íc Qu¸ tr×nh x©y dùng vµ qu¶n lý kÕ hoÆch thuÕ hÕt søc cÇn thiÕt ë níc ta.
Tríc hÕt ®Ó thùc hiÖn çc ch¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi nhµ
níc ®· hoÆch ®Þnh ®ßi hái ph¶i cã lîng vèn cÇn thiÕt ®îc huy ®éng tõ
trong néi bé nÒn kinh tÕ. Do ®ã, cÇn thiÕt ph¶i x¸c ®Þnh ®îc kh¶ n¨ng t¬ng
®èi ch¾c ch¾n vÒ lîng vèn cã thÓ huy ®éng ®îc b»ng thuÕ ®Ó nhµ níc chñ
®éng bè trÝ sö dông vèn. §ång thêi phèi hîp víi viÖc huy ®éng nguån thu
kh¸c ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò c©n ®èi ng©n s¸ch mét vÊn ®Ò hÕt søc quan
träng ®èi víi mçi quèc gia.Tõ yªu cÇn tÊt yÕu cÊp thiÕt ®ã ®ßi hái ph¶i thùc
hiÖn kÕ hoÆch thuÕ. MÆt kh¸c trong c¬ chÕ thÞ trêng nhµ níc ph¸t huy vai
trß qu¶n lý kinh tÕ vÜ m« th«ng qua çc c«ng cô hµnh chÝnh, kinh tÕ, ph¸p
luËt. KÕ hoÆch thuÕ lµ mét trong nh÷ng c«ng cô qu¶n lý cña nhµ níc võa
Trang 61
®éng viªn tõ ho¹t ®éng kinh tÕ x· héi võa ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng kinh tÕ vµ sù
vËn ®éng cña kinh tÕ ®Ó cã çc biÖn ph¸p ®iÒu chØnh kinh tÕ hîp lý.
Tõ sù cÇn thiÕt kh¸ch quan cña kÕ hoÆch thuÕ ®ßi hái c«ng t¸c qu¶n
lý thuÕ ph¶i ngµy cµng ®îc n©ng cao, æn ®Þnh, ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng vµ
t¸c dông cña mét bé phËn tµi chÝnh quan träng cña níc nhµ.
Qua thêi gian nghiªn cøu ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn thu thuÕ Gi¸
trÞ gia t¨ng ë thµnh phÇn kinh tÕ ç thÓ trªn ®Þa bµn quËn Ba §×nh trong 3
th¸ng ®Çu n¨m 1999, chóng ta ®· thÊy ®îc phÇn nµo t×nh h×nh chung còng
nh u-nhîc ®iÓm trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn luËt thuÕ míi nµy. Víi t×nh h×nh
®ã ta cã thÓ t×m ra nh÷ng nguyªn nh©n tån t¹i thuéc c«ng t¸c qu¶n lý ®èi tîng
nép thuÕ, qu¶n lý c¨n cø tÝnh thuÕ vµ c«ng t¸c thu nép, qu¶n lý çn bé.
Sau thêi gian nghiªn cøu t×nh h×nh thùc tÕ trªn ®Þa bµn QuËn Ba
§×nh, t«i xin nªu ra mét sè ph¬ng híng vµ biÖn ph¸p nh»m t¨ng cêng qu¶n lý
thu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ®èi víi thµnh phÇn kinh tÕ ç thÓ trªn ®Þa bµn
QuËn Ba §×nh.
I . Qu¶n lý ®èi tîng nép thuÕ:
§Ó qu¶n lý ®îc ®èi tîng nép thuÕ, ®ßi hái çn bé thuÕ ph¶i tÝch cùc
b¸m s¸t ®Þa bµn ®Ó qu¶n lý ®îc hé kinh doanh ®· ®a vµo sæ bé, thêng
xuyªn ph¸t hiÖn hé míi ra kinh doanh ®Ó ®a vµo qu¶n lý. Phèi hîp víi çc c¬
quan ®iÒu tra thèng kª, c¬ quan cÊp ®¨ng ký kinh doanh ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn
cho hé kinh doanh thùc hiÖn nghÜa vô nép thuÕ cña m×nh ®èi víi Nhµ níc.
Ph¶i quy râ tr¸ch nhiÖm vËt chÊt víi tõng çn bé qu¶n lý, thêng xuyªn phèi hîp
víi phêng ®Ó kiÓm tra sè hé nghØ kinh doanh, ph¸t hiÖn hé nghØ gi¶.. Cã
biÖn ph¸p thËt cøng r¾n víi hé cè t×nh vi ph¹m nh xö ph¹t hµnh chÝnh, thËm
chÝ truy tè tríc ph¸p luËt. Víi nh÷ng hé thêng xuyªn chÊp hµnh tèt nghÜa vô
Trang 62
nép thuÕ th× çc ®éi thuÕ phêng ph¶i tæng kÕt hµng th¸ng ®Ó cuèi n¨m
tr×nh lªn Chi côc cã h×nh thøc khen thëng ®éng viªn kÞp thêi.
a A. Qu¶n lý nh÷ng hé ®· qu¶n lý ®îc:

b
1. Çc hé kinh doanh ®îc theo dâi trªn sæ bé ph¶i ®îc x¾p xÕp theo m·
sè tõng ®Þa bµn, ngµnh nghÒ, ph¬ng ph¸p nép thuÕ ( kª khai hay Ên ®Þnh).
Çc çn bé thuÕ ph¶i thêng xuyªn theo dâi t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh
cña çc hé mµ m×nh qu¶n lý, khi hé cã ®¬n xin nghØ th× çn bé thuÕ cã thÓ
cïng víi c¬ quan liªn ngµnh theo dâi, kiÓm tra vµ còng cã thÓ ®Ó tù çc hé
theo dâi lÉn nhau. §iÒu nµy lµ rÊt cã thÓ thùc hiÖn ®îc v× trong c¬ chÕ thÞ
trêng mét hé míi ra kinh doanh hay nghØ kinh doanh rÊt cã t¸c ®éng tíi çc hé
kh¸c khi hä cïng kinh doanh mét ngµnh nghÒ.
2. Çc hé cã ®¬n xin nghØ kinh doanh nµy chØ ®îc chÊm nghØ khi cã lý
do chÝnh ®¸ng vµ trong ®¬n ph¶i cã môc “ NÕu vi ph¹m th× sÏ bÞ xö lý ra
sao? ”. §¬n nµy ph¶i ®îc UBND phêng ký ®ãng dÊu vµ ph¶i ®îc chuyÓn vÒ
Chi côc thuÕ ®óng thêi h¹n quy ®Þnh ®Ó kiÓm tra mét çch kÞp thêi. §ång
thêi çn bé qu¶n lý thu thuÕ t¹i ®Þa bµn nµo ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm ph¸t hiÖn
xö lý kÞp thêi nh÷ng hé xin nghØ mµ vÉn kinh doanh.
4. Mçi khi ban hµnh chÝnh s¸ch quy ®Þnh míi ph¶i tuyªn truyÒn gi¶i
thÝch râ rµng, cô thÓ ®Ó tr¸nh g©y hiÓu lÇm dÉn ®Õn xuÊt hiÖn hµnh vi
chèng ®èi. Khi cã biÓu hiÖn nµy nªn mêi hä vÒ ®éi hoÆc chi côc ®Ó gi¶i
thÝch.
5. Khi cã xu thÕ chèng ®èi hµng lo¹t ( víi çc hé kinh doanh trong çc chî),
cÇn ph¶i xö lý nghiªm minh tr¸nh t×nh tr¹ng trµn lan. MÆt kh¸c, ph¶i xem l¹i
Trang 63
trong viÖc thùc hiÖn cã g× sai sãt cÇn ph¶i söa ch÷a kÞp thêi vµ s½n sµng
nhËn lçi.
6. Thùc tÕ cho thÊy nhiÒu hé kinh doanh Ýt hiÓu biÕt vÕ thuÕ, nhÊt lµ
thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng l¹i lµ mét luËt thuÕ míi, cã tÝnh phøc t¹p h¬n vÒ ph¬ng
ph¸p tÝnh thuÕ. NhiÒu hé cho r»ng kh«ng cÇn biÕt thuÕ lµ g× ?. Çn bé
thuÕ b¸o nép bao nhiªu nÕu c¶m thÊy ®îc th× nép cßn kh«ng th× chèng ®èi,
tr©y × kh«ng nép, hoÆc t×m çch mãc ngoÆc víi çn bé thuÕ ®Ó ®îc gi¶m
thuÕ vµ chØ nép víi møc thuÕ rÊt thÊp, g©y tæn thÊt cho NSNN. Cßn nhiÒu
ngêi kh¸c l¹i cho r»ng t¨ng møc thuÕ hiÖn nay lµ kh«ng hîp lý v× bu«n b¸n
ngµy cµng khã kh¨n, tiÒn kiÕm ®îc ngµy cµng vÊt v¶ mµ thuÕ th× mçi
ngµy mét t¨ng, kÌm theo viÖc ban hµnh nh÷ng s¾c thuÕ míi g©y x¸o ®éng
phÇn nµo cho ho¹t ®éng kinh doanh cña hä.
Nh vËy míi biÕt ®îc tÇm hiÓu biÕt vÒ thuÕ cña ngêi d©n cßn qu¸ Ýt,
cÇn ph¶i gi¶i thÝch híng dÉn chÝnh s¸ch chÕ ®é ®Õn tõng ngêi d©n qua çc
ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng cña Trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng. MÆt kh¸c
còng ph¶i chý ý ®Õn mäi ®Ò ®¹t cña d©n, xem l¹i møc thuÕ cho phï hîp víi
thùc tr¹ng cña c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh. Gi÷a tõng khu vôc trong ®Þa bµn
ph¶i x©y dùng møc thuÕ hîp lý gi÷a çc ngµnh nghÒ, mÆt hµng kinh doanh.
Ph¶i cã sù phèi hîp ¨n ý gi÷a çc ban ngµnh ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thu vÒ cho
ng©n s¸ch trung ¬ng vµ ng©n s¸ch ®Þa ph¬ng nhng møc thu ph¶i tho¶ ®¸ng
®Ó çc hé kinh doanh cã thÓ chÊp nhËn ®îc, cã thÓ tiÕp tôc kinh doanh ®îc,
kh«ng thÓ m¹nh ai nÊy lµm, c«ng an còng thu, uû ban còng thu, thuÕ còng
thu.. Cuèi cïng chØ cã ngêi kinh doanh chÞu. Çc ban ngµnh ph¶i häp l¹i
nh»m ®Ò ra mét møc ®ãng gãp hîp lý ®Ó ngêi d©n chÞu ®îc mµ vÉn ®¶m
b¶o thu ng©n s¸ch.
Trang 64
B. §èi víi hé cha qu¶n lý ®îc:
1. C¬ quan thuÕ mµ cô thÓ lµ çc çn bé thuÕ ph¶i tÝch cùc b¸m s¸t ®Þa
bµn phèi hîp víi c¬ quan liªn ngµnh ®Ó ®iÒu tra x¸c ®Þnh râ sè hé kinh
doanh mµ kh«ng cã giÊy phÐp kinh doanh.
Cô thÓ: - Víi hé bu«n b¸n ngay t¹i nhµ, cã cöa hµng cöa hiÖu, cã chç
ngåi cè ®Þnh cÇn tiÕn hµnh cÊp ngay ®¨ng ký kinh doanh, m· sè thuÕ,
tÝnh to¸n doanh thu vµ sè thuÕ ph¶i nép ®Ó ®a vµo qu¶n lý trong sæ bé.
- Víi hé kinh doanh ë vØa hÌ, v·ng lai kh«ng cã chç ngåi cè ®Þnh
còng nh thêi gian cô thÓ th× biÖn ph¸p tríc m¾t ®Ó n¾m v÷ng ®îc
nh÷ng hé nµy lµ cÇn theo dâi thêng xuyªn vµ cã thÓ tiÕn hµnh thu thuÕ
sau ®ã dÇn dÇn nÕu ®ñ ®iÒu kiÖn th× ®a vµo sæ bé qu¶n lý.
2. CÇn cã nh÷ng chÕ ®é xö lý nghiªm minh víi nh÷ng hé cè t×nh chèng

®èi hoÆc nóp bãng tËp thÓ ®Ó kinh doanh trèn thuÕ. Ngoµi nh÷ng biÖn
ph¸p xö lý hµnh chÝnh th«ng thêng, nÕu vi ph¹m nhiÒu lÇn cã thÓ bÞ truy tè
tríc ph¸p luËt.
3. Trong trêng hîp çc hé qu¸ khã qu¶n lý do tÝnh chÊt vµ ®Æc ®iÓm
ngµnh nh hé b¸n hµng ¨n s¸ng, hµng hoa, thÞt.. nªn ch¨ng cã thÓ ¸p dông chÕ
®é thu gãp theo ngµy kinh doanh.
II. Qu¶n lý vÒ c¨n cø tÝnh thuÕ:
Trang 65
Yªu cÇu ®Çu tiªn cña çc çn bé thuÕ lµ ph¶i thêng xuyªn b¸m s¸t ®Þa
bµn, n¾m v÷ng sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶, sù thay ®æi quy m« kinh doanh ®Ó
cã tÝnh to¸n, x¸c ®Þnh c¨n cø tÝnh thuÕ s¸t víi thùc tÕ. B»ng suy nghÜ trªn
ta cã thÓ ®a ra mét sè ph¬ng híng sau:
1. CÇn cã sù ®iÒu chØnh doanh thu tÝnh thuÕ vµ viÖc ®iÒu chØnh
nµy ph¶i c¨n cø vµo sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ ®Ó th«ng b¸o kÞp thêi víi bé
phËn ra th«ng b¸o vµ khi ®ã ph¶i gi¶i thÝch cô thÓ víi tõng hé kinh doanh
vÒ lý do ®iÒu chØnh vµ møc ®iÒu chØnh. Khi ®iÒu chØnh doanh thu tÝnh
thuÕ ph¶i lµm ®óng quy tr×nh nghiÖp vô cña ngµnh ®· ®Ò ra ®ã lµ ph¶i
th«ng qua Héi ®ång t vÊn thuÕ phêng vµ cã sù phª duyÖt cña l·nh ®¹o Chi
côc thuÕ vµ th«ng b¸o cho hé kinh doanh vÒ lý do ®iÒu chØnh vµ møc thuÕ
®iÒu chØnh. ViÖc ®iÒu chØnh doanh thu ¸p dông cho ngµnh hµng nµo,
mÆt hµng nµo ph¶i ¸p dông ®ång lo¹t vµ c«ng khai, trong trêng h¬p kh«ng ¸p
dông cho hé nµo cÇn ph¶i nªu râ lý do t¹i sao kh«ng ®iÒu chØnh. Víi nh÷ng
hé cã quy m« kinh doanh nh nhau, ®iÒu kiÖn kinh doanh nh nhau th× møc
®iÒu chØnh còng ph¶i nh nhau.Trong kh©u ®Òu chØnh tr¸nh g©y th¾c
m¾c vµ t tëng chèng ®èi hµng lo¹t. ViÖc ®iÒu chØnh gi÷a çc khu vùc ph¶i
gièng nhau vµ ®iÒu chØnh ®ång ®Òu.
2. Víi ngµnh ¨n uèng th× kh©u qu¶n lý c¨n cø tÝnh thuÕ thêng vÊp
ph¶i khã kh¨n trong viÖc ®Þnh ra doanh thu hoÆc nÕu ph¶i thùc hiÖn sæ
s¸ch kÕ to¸n còng kh«ng cã ®iÒu kiÖn. BiÖn ph¸p qu¶n lý c¨n cø tÝnh thuÕ
cña ngµnh nµy ph¶i qu¶n lý chÆt chÏ, ®iÒu tra hµng th¸ng ®iÓn h×nh t¹i çc
®Þa bµn kh¸c nhau ®Ó tõ ®ã quyÕt ®Þnh vÒ viÖc t¨ng doanh thu tÝnh
thuÕ phï hîp víi tõng hé vµ tõng vïng nhÊt ®Þnh.
Trang 66
3. Më çc líp kÕ to¸n t nh©n. Tõ ®ã ®èi víi nh÷ng hé thùc hiÖn sæ
s¸ch cho nghiªm chØnh, çn bé thuÕ ph¶i thêng xuyªn kiÓm tra ghi sæ vµ
viÖc sö dông chøng tõ ho¸ ®¬n ®Ó cã g× sai sãt cã thÓ söa ch÷a ® îc ngay.
Trong trêng hîp hé cè t×nh vi ph¹m ph¶i cã biÖn ph¸p xö lý ®Ých ®¸ng hoÆc
cã thÓ ®a ra truy tè tríc ph¸p luËt.
4. Trong lÜnh vùc qu¶n lý ho¸ ®¬n cÇn cã biÖn ph¸p xöl ý thËt nÆng
®èi víi ngêi b¸n còng nh ngêi mua ®Ó mÊt ho¸ ®¬n mét çch kh«ng chÝnh
®¸ng. Çn bé thuÕ ph¶i më sæ theo dâi t×nh h×nh sö dông ho¸ ®¬n cña çc hé
sö dông ho¸ ®¬n trong ®Þa bµn m×nh phô tr¸ch. Hµng th¸ng cïng víi nhiÖm
vô kiÓm tra doanh thu, çn bé thuÕ cã nhiÖm vô kiÓn tra t×nh h×nh sö dông
ho¸ ®¬n theo quy ®Þnh nÕu ®Ó mÊt m¸t, thÊt l¹c th× sÏ bÞ xö ph¹t theo quy
®Þnh qu¶n lý sö dông ho¸ ®¬n cña Bé Tµi chÝnh ban hµnh.
5. CÇn ph¶i thùc hiÖn nghiªm chØnh quyÕt ®Þnh sè 1345/TCT/TCCB

cña Tæng côc thuÕ ban hµnh ngµy 9/12/1998 vÒ viÖc x¸c ®Þnh doanh sè Ên
®Þnh ®èi víi hé ç thÓ nép thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph¬ng ph¸p kho¸n. Th-
êng xuyªn kiÓm tra x¸c ®Þnh møc doanh thu kho¸n cho phï hîp víi thùc tÕ
kinh doanh cña çc hé.
6. Çn bé thuÕ ph¶i thêng xuyªn kiÓm tra çc hé kinh doanh ®Ó ph¸t
hiÖn nh÷ng mÆt hµng mµ hé kinh doanh thªm ®Ó tÝnh l¹i møc thuÕ cho phï
hîp tr¸nh thÊt thu vÒ thuÕ. Trong trêng hîp çc hé hiÖn ®ang thu thuÕ theo
doanh thu kho¸n mµ cã sö dông ho¸ ®¬n th× çn bé thuÕ ph¶i thêng xuyªn
kiÓm tra ®Ó ph¸t hiÖn vµ truy thu thªm ngay doanh thu chªnh lÖch gi÷a
doanh thu trªn ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ doanh thu kho¸n.
Trang 67
7. Ho¹t ®éng thanh kiÓm tra ph¶i thêng xuyªn liªn tôc. CÇn ph¶i bæ
xung çc çn bé thanh tra cã tr×nh ®é nghiÖp vô v÷ng vµng cã phÈm chÊt
®¹o ®øc tèt xøng ®¸ng víi 1 trong 3 bé phËn cña quy tr×nh thu thuÕ t¸ch 3 bé
phËn mµ Tæng côc thuÕ ®· ban hµnh.
8. §Ó ng¨n chÆn viÖc thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n, sö dông ho¸ ®¬n
chøng tõ kh«ng theo quy ®Þnh cña ph¸p lÖnh kÕ to¸n thèng kª th× çc çn bé
thuÕ ph¶i thêng xuyªn kiÓm tra víi nh÷ng néi dung sau:
- KiÓm tra xem c¬ së dïng mÊy lo¹i ho¸ ®¬n: ViÖc sö dông ho¸ ®¬n
b¸n hµng nÕu vi ph¹m nh dïng 2 quyÓn mét lóc, ho¸ ®¬n nh¶y cãc, néi
dung ghi chÐp kh«ng râ rµng, kh«ng ®óng chØ tiªu quy ®Þnh ghi trªn ho¸
®¬n th× ph¶i lËp biªn b¶n xö lý ngay. ViÖc ph¸t hµnh, lu hµnh nh÷ng ho¸
®¬n kh«ng ph¶i ho¸ ®¬n do Bé Tµi chÝnh ph¸t hµnh ph¶i ®îc xö lý nh
hµnh vi khai man trèn lËu thuÕ.
- KiÓm tra viÖc kho¸ sæ kÕ to¸n( cuèi th¸ng, cuèi quý, cuèi n¨m ph¶i
kho¸ sæ kÕ to¸n, lËp b¶ng kª khai tÝnh thuÕ theo quy ®Þnh).
- §èi víi nh÷ng hé ®¨ng ký thu thuÕ theo ph¬ng ph¸p kª khai mµ kh«ng
thùc hiÖn nghiªm chØnh chÕ ®é sæ s¸ch kÕ to¸n ho¸ ®¬n chøng tõ theo
quy ®Þnh th× Chi côc thuÕ nªn phèi hîp víi çc ngµnh chøc n¨ng( ®éi liªn
ngµnh) xö lý b»ng çch kh«ng thõa nhËn sè liÖu cña hé s¶n xuÊt kinh
doanh vµ Ên ®Þnh møc thuÕ cao nhÊt cïng víi viÖc xö ph¹t vi ph¹m hµnh
chÝnh theo nghÞ ®Þnh 22/CP cña ChÝnh Phñ( ®iÒu 2 kho¶n I quy
®Þnh xö ph¹t tõ 20.000 ® ®Õn 200.000 ® cã thÓ ph¹t ®Õn 1.000.000 ®).
Trang 68
Båi dìng, n©ng cao tr×nh ®é ghi chÐp, më sæ s¸ch kÕ to¸n cña nh÷ng
®èi tîng nép theo h×nh thøc kª khai. Tõng bíc chuyÓn dÇn çc ®èi tîng
nµy sang ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ khÊu trõ.
III. Mét sè biÖn ph¸p thu nép tiÒn thuÕ:
VÊn ®Ò chñ yÕu ë kh©u nµy lµ cÇn ph¶i t×m ra ph¬ng híng ®Ó thóc
®Èy nhanh viÖc nép thuÕ ë çc hé kinh doanh ç thÓ, h¹n chÕ tèi ®a sè nî
®äng còng nh gi¶i quyÕt sè thuÕ tån ®äng.
Çc çn bé thuÕ ph¶i ®«n ®èc thu nép thuÕ thêng xuyªn døt ®iÓm sè
thuÕ ph¶i thu hµng th¸ng kh«ng ®Ó çc hé d©y da tiÒn thuÕ . Kho¸n møc
thu thuÕ cho tõng çn bé vµ g¾n tr¸ch nhiÖm vËt chÊt víi tõng çn bé thuÕ.
Theo dâi kÕt qu¶ vµ sè thuÕ nî ®äng ®Ó cuèi th¸ng, cuèi quý cã c¬ së b×nh
xÐt thu ®ua khen thëng.
Trong trêng hîp hé kinh doanh cè t×nh vi ph¹m kh«ng chÞu nép thuÕ
còng nh kh«ng chÞu tr¶ tiÒn thuÕ cßn nî th× ph¶i phèi kÕt hîp víi çc c¬ quan
cã tr¸ch nhiÖm xö lý kÞp thêi nh : xö lý hµnh chÝnh, tÞch thu tµi s¶n hay truy
tè tríc ph¸p luËt..vv.. Ph¶i thanh kiÓm tra thêng xuyªn víi tÊt c¶ çc hé kinh
doanh còng nh çc çn bé thuÕ ®Ó kÞp thêi ph¸t hiÖn nh÷ng vô vi ph¹m ph¸p
luËt thuÕ. Nh÷ng çn bé thuÕ cã biÓu hiÖn tiªu cùc nh x©m tiªu tiÒn thuÕ ,
t th«ng víi hé kinh doanh ®Ó tham « tiÒn thuÕ..vv..§èi víi nh÷ng çn bé vi
ph¹m 10 ®iÒu kû luËt cña ngµnh thuÕ th× ph¶i kiªn quyÕt xö lý ®Ó lÊy lßng
tin víi d©n chóng.
1.C«ng t¸c x©y dùng kÕ ho¹ch :
Trang 69
§Ó ®¶m b¶o tèt ®îc c«ng t¸c x©y dùng kÕ hoÆch Chi côc thuÕ cÇn
cã biÖn ph¸p sau:
Çn bé chuyªn qu¶n ph¶i c¨n cø vµo t×nh h×nh thùc tÕ cña tõng hé
kinh doanh, c¨n cø vµo sù híng dÉn cña Chi côc vÒ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn kinh
tÕ cña tõng ®Þa bµn, c¨n cø vµo sè thu n¨m tríc mµ x©y dùng kÕ hoÆch thu
thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng theo quý, th¸ng, n¨m.
Bè trÝ çn bé cã n¨ng lùc ®Ó lµm c«ng t¸c thu thËp tµi liÖu phèi hîp
chÆt chÏ víi çc ngµnh h÷u quan ®Ó thu thËp tµi liÖu mét çch chÝnh x¸c vµ
kÞp thêi. Tæ chøc tËp huÊn cho çn bé chuyªn qu¶n vÒ tÇm quan träng cña
c«ng t¸c x©y dùng kÕ hoÆch.Coi viÖc thùc hiÖn c«ng t¸c x©y dùng kÕ
hoÆch lµ mét môc tiªu quan träng ®Ó x¸c ®Þnh chØ tiªu thi ®ua cña çc tæ,
®éi vµ çc çn bé chuyªn qu¶n.
2. C«ng t¸c ®«n ®èc thu nép thuÕ:
C«ng t¸c ®«n ®èc thu nép thuÕ cã t¸c dông rÊt quan träng trong c«ng
t¸c qu¶n lý thu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng v× môc ®Ých cuèi cïng lµ sè thuÕ nép
vµo Ng©n s¸ch Nhµ níc . Muèn lµm tèt c«ng t¸c nµy th× Chi côc cÇn cã
nh÷ng biÖn ph¸p sau:
Chi côc phèi hîp víi kho b¹c ®Ó bè trÝ thªm nh÷ng ®iÓm thu thuËn lîi
khi cÇn thiÕt, ®Ò nghÞ kho b¹c lµm thªm giê ®Ó ®¶m b¶o cho çc c¬ së
kinh doanh nép thuÕ ®îc thuËn lîi.
Trang 70
Ph¶i xö lý nghiªm minh, c«ng b»ng ®èi víi nh÷ng trêng hîp nî nÇn d©y
da vÒ thuÕ. NÕu vi ph¹m tiÕp lÇn sau sÏ ph¹t nÆng h¬n, tõ ®ã khuyÕn
khÝch vµ ý thøc ®îc tr¸ch nhiÖm cña ngêi nép thuÕ.
Ph¶i cã chÕ ®é thëng ph¹t ®èi víi çn bé chuyªn qu¶n trong viÖc ®«n
®èc thu nép thuÕ. NÕu çn bé chuyªn qu¶n lµm tèt c«ng viÖc nµy th× ph¶i cã
chÕ ®é khen thëng ngay ®èi víi çn bé ®ã. Vµ ngîc l¹i çn bé chuyªn qu¶n
nµo lµm kh«ng tèt c«ng viÖc cña m×nh, ®Ó s¬ hë hé nî nÇn d©y da th× ph¶i
cã møc ph¹t ®èi víi çn bé ®ã.
§èi víi hé ®äng thuÕ, ph¶i lµm ®ñ c¨n cø ®Ó cã c¬ së cho thanh tra
cña Chi côc hay ®éi liªn ngµnh xö lý( nh÷ng hé ®Ò nghÞ xö lý ph¶i lµ hé
®iÓn h×nh kh«ng lµm trµn lan) chØ lµm thñ tôc triÖt tiªu hé ®äng khi hé ®ã
thùc sù nghØ bá kinh doanh hay cã lý do chÝnh ®¸ng.
3. C«ng t¸c kiÓm tra vµ thanh tra thuÕ:
Nh ta ®· biÕt mÊy n¨m võa qua, khu vùc kinh tÕ ç thÓ ngµy cµng
ph¸t triÓn vµ më réng. ViÖc dÊu doanh thu, trèn lËu thuÕ .. trë nªn tinh vi vµ
nghiªm träng h¬n. MÆt kh¸c, ®Ó thùc hiÖn ®óng luËt thuÕ lµ ph¶i thu
®óng, thu ®ñ vµ kÞp thêi vµo Ng©n s¸ch Nhµ níc. V× vËy, c«ng t¸c thanh
tra, kiÓm tra ph¶i t¨ng cêng ho¹t ®éng tÝch cùc h¬n n÷a ®Ó c«ng t¸c nµy ®¹t
kÕt qu¶ cao, nh»m h¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt vÒ thÊt thu thuÕ. Do vËy
®Ó lµm tèt ®îc c«ng t¸c nµy chi côc cÇn ph¶i:
TiÕp tôc ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é, ý thøc tr¸ch nhiÖm cho ®éi ngò
çn bé lµm c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra. T¨ng cêng më réng vµ ®¹t hiÖu qu¶
Trang 71
h¬n n÷a trong c«ng t¸c thanh tra kiÓm tra, ®µo t¹o båi dìng tr×nh ®é nghiÖp
vô cho tæ thanh tra, kiÓm tra gióp cho tæ cã ®îc çc cuéc thanh tra thêng kú
®èi víi çc ®èi tîng nép thuÕ.
Chñ ®éng trong c«ng viÖc cã kÕ ho¹ch c«ng t¸c cô thÓ, tõng ngµy
trong tuÇn tr×nh l·nh ®¹o duyÖt. Cã nh vËy míi ng¨n ngõa h¹n chÕ ®îc sai
ph¹m
( trong vµ ngoµi ngµnh thuÕ) tõ tríc khi sai ph¹m ph¸t sinh.
Çn bé thanh tra kiÓm tra ph¶i xö ph¹t theo ®óng ph¸p luËt ®èi víi çc
c¬ së kinh doanh tr¸i phÐp, tr¸nh hiÖn tîng chØ lËp biªn b¶n mµ kh«ng lµm
thñ tôc xö ph¹t.
T¨ng cêng c«ng t¸c kiÓm tra nép thuÕ vµo kho b¹c cña c¬ së, çc hé vµ
çn bé chuyªn qu¶n. Tr¸nh t×nh tr¹ng nî ®äng thuÕ, x©m tiªu tiÒn thuÕ cña
çn bé thuÕ. Th«ng qua biÖn ph¸p nµy sÏ cã hiÖu qu¶ trong viÖc ®«n ®èc
thu nép cña çn bé chuyªn qu¶n, tr¸nh viÖc tån ®äng thuÕ. T¨ng cêng c«ng t¸c
kiÓm tra ,thanh tra lËp sæ thuÕ ë çc phêng x·. KÞp thêi ph¸t hiÖn nh÷ng hé
kinh doanh ®· æn ®Þnh mµ cha ®a vµo qu¶n lý trong sæ bé.
Bªn c¹nh viÖc thanh tra, kiÓm tra çc ®èi tîng nép thuÕ còng cÇn ph¶i
tiÕn hµnh thanh tra, kiÓm tra trong néi bé ngµnh thuÕ ®Ó ng¨n chÆn vµ
ph¸t hiÖn xö lý nh÷ng trêng hîp vi ph¹m cña çn bé thuÕ nh trong viÖc qu¶n
lý ho¸ ®¬n, biªn lai thuÕ. Gãp phÇn lµm trong s¹ch ®éi ngò çn bé thuÕ nãi
riªng vµ trong ngµnh thuÕ nãi chung.
Trang 72
ViÖc thùc hiÖn thanh tra, kiÓm tra cÇn cã sù phèi hîp chÆt chÏ víi çc
ngµnh vµ çc cÊp. Néi dung c«ng viÖc thanh tra kiÓm tra cÇn ph¶i ®îc tiÕn
hµnh cô thÓ, s©u réng vµ toµn diÖn.
Thµnh lËp ®oµn kiÓm tra liªn ngµnh ®Ó xö lý nghiªm minh çc trêng
hîp lîi dông b¸n hµng gi¸ cao h¬n gi¸ b×nh thêng nh»m môc ®Ých kiÕm
lêi..còng nh viÖc çc ®èi tîng b¸n hµng kh«ng xuÊt ho¸ ®¬n chøng tõ theo
®óng quy ®Þnh.
IV. Çc biÖn ph¸p vÒ tæ chøc çn bé:
1. ChÊn chØnh bé m¸y ho¹t ®éng cña Chi côc thuÕ QuËn
Ba
§×nh:
Víi ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña Chi côc thuÕ Ba §×nh hiÖn nay, sè thu vÒ
cho NSNN cha ph¶i lµ lín, c¬ së vËt chÊt kh«ng ph¶i lµ nhiÒu nªn ch¨ng Chi
côc nªn c¶i tiÕn tæ chøc qu¶n lý thu thuÕ vµ c¶i tiÕn tæ chøc bé m¸y Chi côc
theo biÖn ph¸p sau:
Çc ®éi thuÕ cÇn c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm cña phêng n¬i chÞu tr¸ch
nhiÖm qu¶n lý ®Ó biªn chÕ çn bé mét çch thÝch hîp nhÊt, tr¸nh t×nh tr¹ng
n¬i thõa th× ngåi ch¬i x¬i níc, n¬i thiÕu th× lµm kh«ng hÕt viÖc.
Ngoµi ra do Chi côc thuÕ Ba §×nh cã sè ®èi tîng nép thuÕ kh«ng nhiÒu,
sè thu Ýt, biªn chÕ çn bé kh«ng lín th× cã thÓ ghÐp çc tæ nh sau:
Trang 73
- Tæ kÕ ho¹ch, nghiÖp vô, tÝnh thuÕ vµ kÕ to¸n thuÕ.
- Tæ thanh tra vµ xö lý tè tông vÒ thuÕ.
- Tæ nh©n sù, tµi vô, hµnh chÝnh, qu¶n trÞ.
- Çc ®éi thuÕ phêng, ®éi thuÕ liªn phêng.
- Çc tr¹m thuÕ ë ®Çu mèi giao th«ng.
§Æc biÖt cñng cè ®éi ngò çn bé, t¨ng cêng çn bé cã tr×nh ®é, n¨ng
lùc bè trÝ t¹i çc tæ chuyªn m«n cña Chi côc thuÕ, nhÊt lµ çc tæ: Thanh tra
vµ xö lý tè tông vÒ thuÕ, Tæ kÕ ho¹ch, tÝnh thuÕ, lËp bé vµ kÕ to¸n thu,
Tæ nghiÖp vô.
2.T¨ng cêng ®µo t¹o ®éi ngò çn bé mét çch cã hÖ thèng:
Tiªu chuÈn ho¸ ®éi ngò çn bé thuÕ giái vÒ chuyªn m«n, nghiÖp vô vµ
phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt. Trong t×nh h×nh hiÖn nay ®µo tµo nh÷ng çn bé
giái vÒ chuyªn m«n nghiÖp vô, cã phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt lµ mét viÖc lµm
hÕt søc cÊp b¸ch kh«ng chØ riªng ngµnh thuÕ mµ ®ßi hái tÊt c¶ çc ngµnh,
çc cÊp còng cÇn ph¶i cã. Muèn vËy Chi côc cÇn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p
sau ®©y:
+ KhuyÕn khÝch vµ t¹o mäi ®iÒu kiÖn cho çc çn bé theo häc çc líp
hÖ tËp trung dµi h¹n vµ ng¾n h¹n víi nh÷ng ngêi cha qua ®¹i häc. BiÖn ph¸p
®Ó n©ng cao tr×nh ®é cho çn bé lµ th«ng qua çc líp häc t¹i chøc, líp häc
tËp trung dµi h¹n, Chi côc cÇn t¹o mäi ®iÒu kiÖn vÒ c¬ së, vËt chÊt cho çn
bé theo häc.
Trang 74
+ Thêng xuyªn më çc líp ®µo t¹o båi dìng n©ng cao cho çn bé chuyªn
s©u theo tõng lo¹i nghiÖp vô c«ng t¸c cña hä. T¨ng cêng phæ biÕn nh÷ng
kinh nghiÖm, nh÷ng ®iÓn h×nh tèt trong c«ng t¸c nµy. Hµng th¸ng, hµng
quý tæ chøc çc cuéc héi th¶o, th¶o luËn theo chuyªn ®Ò vÒ thuÕ vµ çc
nghiÖp vô thu ®Ó çn bé cã ®iÒu kiÖn trao ®æi kinh nghiÖm víi nhau. Coi
®©y lµ mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý cho çn
bé chuyªn qu¶n.
+ §æi míi viÖc tuyÓn chän çn bé vµo ngµnh thuÕ , tuyÓn chän theo
ph¬ng thøc thi tuyÓn çc sinh viªn ®· tèt nghiÖp ®¹i häc ®Æc biÖt lµ çc ®èi
tîng ®· tèt nghiÖp chuyªn ngµnh thuÕ cña trêng §¹i häc Tµi chÝnh kÕ to¸n.
+G¾n chÆt quyÒn lîi vµ tr¸ch nhiÖm trong viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô
®îc giao. Trªn c¬ së ®ã mµ kÝch thÝch tinh thÇn phÊn ®Êu c«ng t¸c hoµn
thµnh nhiÖm vô ®îc giao.
+ CÇn cã mét qui chÕ ®Þnh râ quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm cña çn bé,
nh©n viªn trong ngµnh thuÕ. Kiªn quyÕt ®a ra khái ngµnh nh÷ng çn bé yÕu
vÒ n¨ng lùc, tho¸i ho¸ biÕn chÊt ®Ó lµm trong s¹ch vµ n©ng cao chÊt lîng
®éi ngò çn bé thuÕ. Ph¶i thêng xuyªn liªn tôc båi dìng gi¸o dôc phÈm chÊt
®¹o ®øc, t¸c phong cho çn bé vµ thùc hiÖn tèt 10 ®iÒu kû luËt cña ngµnh
thuÕ, tæ chøc çc ®ît thi ®ua ( çn bé thuÕ giái) nh»m t¸c ®éng tÝch cùc
®Õn viÖc hoµn thµnh nhiÖm vô c«ng t¸c.
3. Cã chÝnh s¸ch vÒ l¬ng tho¶ ®¸ng víi çn bé thuÕ ®Ó t¹o

®iÒu kiÖn lµm viÖc tèt h¬n:
Trang 75
Ngµnh thuÕ lµ ngµnh cã vÞ trÝ quan träng trong thu ng©n s¸ch nhµ n-
íc. §iÒu kiÖn lµm viÖc cña çn bé thuÕ kh«ng nh çc ngµnh kh¸c ph¶i ®i l¹i
nhiÒu, thêi gian thÊt thêng nhiÒu khi ph¶i lµm thªm ngoµi giê kÓ c¶ ngµy
chñ nhËt, ®èi tîng tiÕp xóc lµ nhiÒu h¹ng ngêi, v× thÕ gÆp nhiÒu khã kh¨n
trong c«ng t¸c. M«i trêng lµm viÖc vµ cuéc sèng khã kh¨n sÏ x¶y ra t×nh tr¹ng
çc çn bé thuÕ l¬ lµ tr¸ch nhiÖm cña m×nh. V× thÕ võa ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn
cho çc çn bé thuÕ yªn t©m c«ng t¸c, võa khuyÕn khÝch ®éng viªn th× chÕ
®é l¬ng víi çn bé thuÕ mµ cô thÓ lµ çc çn bé trùc tiÕp thu ph¶i ®îc n©ng
lªn vµ nªn ch¨ng cã phô cÊp cao. §Ó tr¸nh mäi hiÖn tîng tiªu cùc cã thÓ x¶y ra
ph¶i x©y dùng mét chÕ ®é thëng ph¹t thÝch hîp.
4. Tranh thñ sù l·nh ®¹o, chØ ®¹o cña c¬ quan thuÕ vµ çc
cÊp, çc ngµnh cã liªn quan:
Trong c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ nãi chung vµ ®Èy m¹nh thu thuÕ Gi¸ trÞ
gia t¨ng nãi riªng cÇn phèi hîp chÆt chÏ víi çc ngµnh cã liªn quan nh»m gióp
®ì Chi côc thuÕ hoµn thµnh nhiÖm vô cña m×nh. §Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn
truyÒn, gi¸o dôc ph¸p luËt vÒ thuÕ trong c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ. Chi côc
thuÕ ph¶i thêng xuyªn th«ng b¸o víi çc cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng vÒ
t×nh h×nh kÕt qu¶ thu thuÕ, thùc tr¹ng thÊt thu thuÕ ®Ó tõ ®ã t¨ng cêng
phèi kÕt hîp qu¶n lý thu thuÕ vµ chèng thÊt thu thuÕ.
T¨ng cêng phèi kÕt hîp víi çc c¬ quan b¸o chÝ, ph¸t thanh truyÒn
h×nh ®Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn truyÒn thuÕ mét çch thêng xuyªn vµ liªn tôc.
§Æc biÖt lµ ph¶i tuyªn truyÒn phæ biÕn chÝnh s¸ch chÕ ®é theo quý hoÆc
th¸ng ë çc khu trung t©m chî. N©ng cao nhËn thøc vai trß cña c«ng t¸c tuyªn
truyÒn cho mäi çn bé c«ng nh©n viªn trong ngµnh thuÕ . Mçi çn bé trong
Trang 76
ngµnh thuÕ lµ mét tuyªn truyÒn viªn giái trong quÇn chóng nh©n d©n, t¨ng
cêng ®Çu t cho c«ng t¸c tuyªn truyÒn bao gåm c¶ ®µo t¹o çn bé, søc lùc, trÝ
tuÖ, kinh phÝ vµ trang bÞ ph¬ng tiÖn.
V. Mét sè biÖn ph¸p kh¸c:
1. Tõng bíc ®a khoa häc kü thuËt vµo qu¶n lý thu thuÕ nh øng
dông c«ng nghÖ tin häc:
Trong nh÷ng n¨m qua c«ng t¸c tin häc ngµy cµng ph¸t triÓn m¹nh mÏ,
cã t¸c dông quan träng trong mäi lÜnh vùc. V× vËy ®Ó gi¶m bít lao ®éng
nÆng nhäc cho con ngêi, t¨ng nhanh tèc ®é vµ hiÖu qu¶ c«ng viÖc Tæng côc
thuÕ ®· phèi hîp víi C«ng ty ®Çu t vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ (FPT) hoµn
thiÖn phÇn mÒm qu¶n lý thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng. §©y lµ mét bíc nh¶y vät
trong c«ng t¸c tin häc ho¸ ngµnh thuÕ cña chóng ta. GÇn ®©y Chi côc thuÕ
Ba §×nh còng ®· ®îc Tæng côc thuÕ ®Çu t mét m¹ng m¸y vi tÝnh hiÖn ®¹i
nh»m gióp c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ trªn ®Þa bµn quËn ®îc hoµn thiÖn h¬n.
Chi côc thuÕ Ba §×nh cÇn x¸c ®Þnh ®îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c
nµy ®Ó tuyÓn dông, ®µo t¹o çc çn bé thuÕ cã ®ñ tr×nh ®é n¨ng lùc øng
dông kü thuËt hiÖn ®¹i nµy vµo c«ng t¸c qu¶n lý ë çc tæ ®éi, nghiÖp vô kÕ
to¸n tÝnh thuÕ, kÕ to¸n Ên chØ ..vv. Cã nh vËy sÏ gi¶m bít ®îc ghi chÐp
tÝnh to¸n trªn sæ bé cña lao ®éng thñ c«ng, cã thÓ tÝnh to¸n chÝnh x¸c h¬n,
nhanh nhÊt vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt trong mäi c«ng viÖc.
2. Lµm thay ®æi thãi quen cña ngêi d©n vÒ viÖc sö dông
ho¸ ®¬n, chøng tõ:
Trang 77
- CÇn ph¶i qu¶n lý chøng tõ ho¸ ®¬n ë çc kh©u mua hµng, xuÊt hµng hoÆc
nhËp nguyªn vËt liÖu, b¸n s¶n phÈm còng nh ë çc nghiÖp vô h¹ch to¸n kh¸c.
§©y lµ nh÷ng ®iÒu mang tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc cã thÓ ¸p dông
thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng hay kh«ng.
- MÆt kh¸c cÇn ph¶i thóc ®Èy hÖ thèng kÕ to¸n t nh©n ¸p dông trªn ph¹m vi
c¶ níc vµ ph¶i coi ®ã lµ mét s¾c lÖnh cña Nhµ níc ®èi víi çc hé ç thÓ, cã nh
vËy míi ¸p dông ®îc thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng theo ®óng nh tÝnh chÊt cña nã. T©m
lý chung cña çc hé ç thÓ lµ kh«ng muèn ¸p dông chÕ ®é sæ s¸ch kÕ to¸n bëi
v× mét phÇn do tr×nh ®é cña nhiÒu ngêi cßn h¹n chÕ, phÇn n÷a do sî ghi chÐp
ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ vµo sæ s¸ch kÕ to¸n th× thuÕ sÏ ph¶i nép nhiÒu h¬n. Do ®ã
chóng ta ph¶i thùc hiÖn tèt ®iÒu nµy bëi v× thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng chØ cã t¸c
dông khi c¬ së kinh doanh nhËn thøc ®îc quyÒn lîi trong viÖc ghi chÐp ®îc sæ
s¸ch còng nh viÖc lu tr÷ ph¸t hµnh ho¸ ®¬n ®Çu vµo, ®Çu ra.
3. KiÕn nghÞ vÒ v¨n b¶n luËt, chÝnh s¸ch cña Nhµ níc:
Qua 3 th¸ng thùc thi thu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng t¹i Chi côc thuÕ QuËn Ba
§×nh t«i thÊy cÇn cã mét sè kiÕn nghÞ nh»m gióp çc hé kinh doanh cã ®îc
®iÒu kiÖn bu«n b¸n thuËn tiÖn h¬n, gi¶m bít khã kh¨n trong qu¸ tr×nh thùc
hiÖn lo¹i thuÕ nµy:
* LÏ ra khi thùc hiÖn thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng sÏ thóc ®Èy viÖc mua b¸n
cã ho¸ ®¬n, chøng tõ tèt h¬n, nhng ®iÒu nµy chØ cÇn thiÕt ®èi víi çc c¬ së
s¶n xuÊt kinh doanh ®îc khÊu trõ thuÕ, cßn çc c¬ së nép thuÕ trùc tiÕp th×
kh«ng cÇn ®Õn, bëi nÕu cã ®ñ ho¸ ®¬n chøng tõ th× rÊt cã thÓ ph¶i ®ãng
thuÕ cao h¬n.
Trang 78
* Nhµ níc cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p gióp cho çc hé nép thuÕ theo ph¬ng
ph¸p khÊu trõ khi cã quan hÖ b¹n hµng víi çc hé, c¬ së kinh doanh nép thuÕ
theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp cã thÓ ®îc khÊu trõ mét phÇn nµo ®ã thuÕ gi¸ trÞ
gia t¨ng ®Çu vµo ®· nép ë kh©u tríc.
* Quy tr×nh qu¶n lý thuÕ hiÖn nay, kh«ng dùa trªn c¨n cø tù tÝnh thuÕ
cña çc ®èi tîng nép thuÕ. Víi sè lîng çc hé kinh doanh qu¸ lín çc çn bé
thuÕ lu«n lu«n bËn rén víi c«ng viÖc ®¬n ®iÖu :ChÊm nghØ, kiÓm tra
doanh thu, x¸c ®Þnh møc thuÕ, ra th«ng b¸o v..v.. Sè çn bé lµm c«ng viÖc
nµy t¬ng ®èi lín, trong khi biªn chÕ th× cã h¹n. Nªn ch¨ng luËt thuÕ gi¸ trÞ
gia t¨ng cÇn ®a ra nh÷ng ®iÒu luËt ®Ó tiÕn hµnh c«ng t¸c cìng chÕ thuÕ
vµ t¨ng cêng c«ng t¸c kiÓm tra ®èi tîng nép thuÕ. §èi víi khu vùc kinh tÕ ç
thÓ cÇn c¶i tiÕn quy tr×nh qu¶n lý thuÕ sao cho ®¬n gi¶n ho¸ nhÊt.
Nh×n chung viÖc thùc thi thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng chØ cã ý nghÜ thùc
chÊt khi ®îc ¸p dông theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ hoÆc trùc tiÕp trªn Gi¸ trÞ gia
t¨ng. Cßn hiÖn nay ë Chi côc thuÕ QuËn Ba §×nh phÇn lín chØ ¸p dông ph-
¬ng ph¸p kho¸n nªn còng kh«ng cã g× thay ®æi râ rÖt. Nªn ch¨ng çc cÊp, çc
ngµnh vµ nh÷ng c¬ quan ban hµnh luËt cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp
h¬n, hoµn thiÖn h¬n trong c«ng t¸c x©y dùng mét luËt thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng
víi ®Çy ®ñ b¶n chÊt cña luËt thuÕ mang tÝnh hiÖn ®¹i, nhÊt lµ ®èi víi khu
vùc kinh tÕ ç thÓ.
Trang 79
KÕt luËn:
§Êt níc ta ®ang bíc vµo giai ®o¹n ph¸t triÓn kinh tÕ theo híng c«ng
nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸, vai trß cña chÝnh s¸ch tµi chÝnh cãi chung vµ vai
trß cña chÝnh s¸ch thuÕ nãi riªng ngµy cµng trë nªn v« cïng quan träng. §Ó
®¸p øng nhiÖm vô ®îc giao, ®ßi hái ngµnh thuÕ ph¶i c¶i çch hÖ thèng
chÝnh s¸ch thuÕ, ®æi míi c«ng t¸c qu¶n lý hµnh chÝnh, nh»m t¨ng thu cho
Ng©n s¸ch Nhµ níc, thóc ®Èy kinh tÕ ph¸t triÓn, thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi:
“ Thu ®óng, thu ®ñ, thu kÞp thêi cho ng©n s¸ch”.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, khu vùc kinh tÕ ç thÓ ph¸t triÓn m¹nh
mÏ vµ ®a d¹ng. C«ng t¸c thu trong khu vùc kinh tÕ nµy ®· ®¶m b¶o nguån
thu quan träng cho ng©n s¸ch Nhµ níc phôc vô tèt nhiÖm vô chÝnh trÞ cña
tõng giai ®o¹n çch m¹ng gãp phÇn thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn.
Qua thêi gian thùc tËp t¹i Chi côc thuÕ QuËn Ba §×nh-Hµ néi, tuy lµ
mét Chi côc n¾m gi÷ viÖc thu thuÕ trªn ®Þa bµn nhá, cha ®îc sù ®Çu t lín
nhng víi sù ®oµn kÕt t×m tßi, ¸p dông çc quy tr×nh biÖn ph¸p thu thuÕ míi
nªn kÕt qu¶ thu ®· ®¹t ®îc rÊt ®¸ng khÝch lÖ. Song bªn c¹nh ®ã c«ng t¸c
qu¶n lý thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ë khu vùc kinh tÕ nµy cßn béc lé nh÷ng ®iÓm
tån t¹i: hiÖn tîng thÊt thu vÒ thuÕ nãi chung vµ thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng nãi
riªng, nî ®äng vÉn cßn nhiÒu, chËm ®îc gi¶i quyÕt.
Qua t×m hiÓu thùc tr¹ng t«i ®· m¹nh d¹n nªu lªn mét sè biÖn ph¸p,
kiÕn nghÞ nh»m kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i ®Ó viÖc ¸p dông thuÕ Gi¸ trÞ gia
t¨ng ngµy mét hoµn thiÖn h¬n, nhÊt lµ trªn khu vùc kinh tÕ ç thÓ.
Trang 80
ThuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng lµ s¾c thuÕ míi, cã sù thay ®æi c¬ b¶n vÒ néi
dung, ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ vµ biÖn ph¸p hµnh thu so víi thuÕ doanh thu
mµ nã thay thÕ. V× vËy trong qu¸ tr×nh ¸p dông sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng
khã kh¨n cã thÓ gi¶i quyÕt mét sím mét chiÒu ®îc, nhng víi quyÕt t©m vµ
biÖn ph¸p thÝch hîp nhÊt ®Þnh Chi côc thuÕ Ba §×nh sÏ thùc thi luËt thuÕ
nµy nh mong muèn. Hy väng r»ng nh÷ng ®Ò xuÊt trªn sím ®îc Chi côc xem
xÐt, ¸p dông ®em l¹i hiÖu qu¶ ®èi víi c«ng t¸c thu cña Chi côc trong thêi gian
tíi.
Víi tr×nh ®é lý luËn h¹n chÕ, thùc tÕ c«ng t¸c cha nhiÒu nªn ®Ò tµi
kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. KÝnh mong sù ®ãng gãp ý kiÕn cña
çc thÇy c« gi¸o, çc çn bé thuÕ vµ çc b¹n ®äc quan t©m ®Ó ®Ò tµi ®îc
hoµn thiÖn vµ cã tÝnh kh¶ thi h¬n.
T«i xin tr©n thµnh çm ¬n thÇy c« gi¸o trong bé m«n ThuÕ vµ çc çn
bé thuÕ ®· tËn t×nh gióp ®ì t«i hoµn thµnh ®Ò tµi nµy./.
Trang 81
PHô lôc
1. Gi¸o tr×nh bµi gi¶ng vÒ thuÕ nhµ níc.

2. Çc t¹p chÝ thuÕ nhµ níc.
3. Thêi b¸o tµi chÝnh.
4. DiÔn ®µn doanh nghiÖp.
5. LuËt thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng vµ çc v¨n b¶n híng dÉn.
6. Çc b¸o c¶o tæng kÕt th¸ng, quý, n¨m cña chi côc thuÕ quËn Ba ®×nh.
7. TµI liÖu hái ®¸p vÒ ph¸p luËt thuÕ.
8. Çc v¨n b¶n quy ®Þnh vÒ qu¶n lý ngoµi quèc doanh.
9. Sæ tay nghiÖp vô qu¶n lý thu thuÕ ngoµi quèc doanh.
Trang 82

NH025

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

NH025

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Lêi nãi ®Çu

Toµn bé ®Ò tµi ®îc tr×nh bµy theo kÕt cÊu sau:

Xin ch©n thµnh c¶m ¬n.

PhÇn II: T×nh h×nh qu¶n lý thu thuÕ gi¸ trÞ

PhÇn III: Mét sè ph¬ng híng

I. Qu¶n lÝ ®èi tîng nép thuÕ:

1. Qu¶n lý nh÷ng hé ®· qu¶n lý ®îc .

II. Qu¶n lý vÒ c¨n cø tÝnh thuÕ:

III. Mét sè biÖn ph¸p qu¶n lý thu nép trªn thuÕ:

IV. C¸c biÖn ph¸p vÒ tæ chøc c¸n bé:

V. Mét sè biÖn ph¸p kh¸c:

1. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm cña ThuÕ:

2. Vai trß cña ThuÕ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng:

N¨m Tæng sè thuÕ vµ % So víi tæng thu % So víi GDP

2. ThuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng vµ nh÷ng u ®iÓm næi bËt:

- Gi¸ tÝnh thuÕ :

b. Ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ:

@ Ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ:

@ Ph¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp trªn GTGT:

c. KhÊu trõ thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu vµo:

e. MiÔn gi¶m thuÕ:

1. Mét sè nÐt vÒ ®Æc ®iÓm kinh- tÕ x· héi:

1. Qu¶n lý ®èi tîng nép thuÕ:

N¨m 1998 Quý I n¨m 1999

Víi biÓu sè liÖu trªn, ta nhËn thÊy:

N¨m 1998 Quý I/ 1999

Qua biÓu trªn ta thÊy:

BiÓu 4: Qu¶n lý hé kinh doanh trªn ®Þa bµn QuËn Ba §×nh:

N¨ m 1998 Quý I n¨ m 1999

A. ThÊt thu ë nh÷ng hé ®· qu¶n lý ®îc:

Nh÷ng hé ®· qu¶n lý ®îc lµ nh÷ng hé cã cöa hµng, cöa hiÖu kinh

B. ThÊt thu ®èi víi nh÷ng hé cha qu¶n lý ®îc:

2. Qu¶n lý c¨n cø tÝnh thuÕ:

Theo ph¬ng ph¸p nµy :

Tæng céng 29.351.653 38.155.152 130 28.909.345 19.077.576 151

BiÓu sè 6: Qu¶n lý doanh thu mét sè hé ®iÓn h×nh.

STT Tªn hé DT kª khai DT TÝnh thuÕ DT ®iÒu tra Tû lÖ %

2 Ngµnh th¬ng nghiÖp

Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng trªn cã thÓ do:

3. Qu¶n lý kh©u thu nép tiÒn thuÕ:

§¬n vÞ tÝnh: 1.000 ®ång

N¨m 1998 Quý I/ 1999

N¨m 1998 : sè thu thuÕ doanh thu chiÕm 65,61% .

DiÔn gi¶I N¨m 1998 Quý I/99

Tæng céng 7.104.051 6.580.639 523.412 3.626.582 3.495.580 131.002

Ngµnh N¨m 1998 Quý I n¨m 1999

Cã thÓ thÊy râ sè nî ®äng:

 VÒ c«ng t¸c qu¶n lý ®èi tîng nép thuÕ:

 VÒ c«ng t¸c qu¶n lý c¨n cø tÝnh thuÕ:

 Trong kh©u qu¶n lý thu nép:

Mét sè ph¬ng híng t¨ng cêng c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ

I . Qu¶n lý ®èi tîng nép thuÕ:

a A. Qu¶n lý nh÷ng hé ®· qu¶n lý ®îc:

2. CÇn cã nh÷ng chÕ ®é xö lý nghiªm minh víi nh÷ng hé cè t×nh chèng

II. Qu¶n lý vÒ c¨n cø tÝnh thuÕ:

5. CÇn ph¶i thùc hiÖn nghiªm chØnh quyÕt ®Þnh sè 1345/TCT/TCCB

III. Mét sè biÖn ph¸p thu nép tiÒn thuÕ:

1.C«ng t¸c x©y dùng kÕ ho¹ch :

2. C«ng t¸c ®«n ®èc thu nép thuÕ:

3. C«ng t¸c kiÓm tra vµ thanh tra thuÕ:

IV. C¸c biÖn ph¸p vÒ tæ chøc c¸n bé:

3. Cã chÝnh s¸ch vÒ l¬ng tho¶ ®¸ng víi c¸n bé thuÕ ®Ó t¹o

V. Mét sè biÖn ph¸p kh¸c:

1. Gi¸o tr×nh bµi gi¶ng vÒ thuÕ nhµ níc.