ĐỀ TÀI : NHẬN XÉT VỀ CÁCH DÙNG TỪ TRÊN BÁO TUỔI TRẺ

SỒ RA TỪ NGÀY 15 đến ngày 21/3/2011(SỐ 66-72/2011)

I.Từ ngữ tiếng nước ngoài

1. Tên riêng tiếng nước ngoài:
Theo thống kê, trên báo TT các số trên đã sử dụng phổ biến 3 dạng sau:
- Viết nguyên dạng: Mike, Justin Bieber, Eric Schidt, Katy Perry,… (TT, số
67, tr.12)
- Viết theo tiếng Anh và tiếng Pháp đối với tên riêng không dùng văn tự La
tinh: Tokyo, Lazovic, Rubin Kazan, Fuji Denki. (…)
- Viết theo âm Hán Việt: Ả Rập Thống Nhất, Viễn Đông, Ý, … (TT, số 67,
tr.16)
* Trong đó, chủ yếu vẫn là dạng (1). Cụ thể trong số báo…
Lý giải “tại sao dạng viết (1) được dùng phổ biến là do:…nhưng…
Tên riêng tiếng nước ngoài xuất hiện tập trung ở các chuyên mục: thể thao
và quốc tế.
2. Các từ ngữ tiếng nước ngoài khác:
- Từ ngữ nước ngoài là thuật ngữ còn xa lạ với công chúng, báo trích nguyên
dạng kèm dịch nghĩa hoặc giải thích nghĩa: …
- Từ ngữ nước ngoài được nhân vật nào đó nói ra và báo chí trích dẫn lại: …
- Từ ngữ nước ngoài được sử dụng như uyển ngữ, thay thế cho từ tiếng Việt
đã có sẵn để giảm thiểu sự thô tục: …
- Từ ngữ tiếng ngoài được sử dụng để gây ấn tượng với công chúng, tạo ra
sự hấp dẫn của bài báo, tờ báo: …
- Từ ngữ nước ngoài được sử dụng để chơi chữ, vui đùa: …
- Từ ngữ nước ngoài được sử dụng vì đã quen dùng: Festival (TT, số70, tr
12, 13)
*Trong đó, sử dụng nhiều nhất là…
II. Một số lớp từ trong văn bản báo chí
1. Từ ngữ khoa học và kí hiệu khoa học.
a. Thuật ngữ khoa học.
- Thuật ngữ hóa học: axitboric, notron, bức xạ gamma (TT…)
- Thuật ngữ ngành kinh tế: tỉ giá, thị trường chợ đen, trần lãi xuất, bội chi
ngân sách, … (TT…)
*Sự xuất hiện của thuật ngữ trong báo chí là tất yếu trong thời đại khoa học
kĩ thuật đang phát triển mạnh. Tuy nhiên, công chúng tiếp nhận lại có một số
hạn chế.
b. Kí hiệu khoa học:
Độ dài: m
Diện tích: ha
Thể tích: lít
Khối lượng: tấn, kg
(TT, ….)
*Sử dụng các kí hiệu thông dụng nhưng đôi khi còn thiếu nhất quán trong
một bài báo.
2. Từ ngữ nghề nghiệp
Chỉ về loại hình chèo: hát cọi, lượn, si, sẩm

3. Tiếng lóng.

III. Từ ngữ được viết tắt

PGS.TS: Phó giáo sư, tiến sĩ
TAND: Tòa án nhân dân
HLV: Huấn luyện viên
NXB: Nhà xuất bản
BHYT: Bảo hiểm y tế
(TT,…)
- Số báo cụ thể:
*Sử dụng từ ngữ được viết tắt có tần số xuất hiện cao và quen thuộc với
đông người. Còn đối với chữ tắt ít quen thuộc hoặc chữ tắt tiếng Anh thì đều
chú thích khi nó xuất hiện lần đầu tiên trong bài báo.
IV.Số liệu
1,8 triệu đồng, 1,5 triệu đồng (TT,số 70, tr 17)
350-500.000 đ, 3.500 chủ trọ(TT,…)
*Số liệu được đăng tải không theo một hình thức nhất quán, chủ yếu theo 2
dạng: một dãy số và một số thập phân đứng trước chữ. Mức độ sử dụng số
liệu vừa phải.