Professional Documents
Culture Documents
Bài toán chứng minh một đường thẳng là tiếp tuyến của đường tròn là một bài toán rất
quen thuộc và quan trọng trong chương trình hình học lớp 9. Các học sinh thường không gặp
nhiều khó khăn khi giải các bài toán này. Tuy nhiên không phải bài toán chứng minh tiếp tuyến
nào cũng “dễ xơi”. Vì thế tôi xin được trình bày Các phương pháp chứng minh tiếp tuyến để
học sinh có định hướng tốt hơn khi giải các bài toán này.
Để chứng minh một đường thẳng (d) là tiếp tuyến của đường tròn (O; R) ta thường dùng
các phương pháp sau:
Ví dụ 1: Cho đường tròn (O) đường kính AB. Ax, By là 2 tia tiếp tuyến của (O) (Ax, By cùng
·
nửa mặt phẳng bờ là đt AB). Trên Ax lấy điểm C, trên By lấy điểm D sao cho COD = 90o .
Chứng minh rằng: CD tiếp xúc với đường tròn (O).
Hướng dẩn giải
E
Biên soạn: NGUYỄN TĂNG VŨ 1
www.truonglangtoi.wordpress.com
tangvu128@yahoo.com
HÌNH HỌC LỚP 9 PHƯƠNG PHÁP CHỨNG MINH
2. Phương pháp 2:
Nếu biết đường thẳng (d) và (O) có một giao điểm A. Ta chỉ cần chứng minh minh
OA ⊥ d .
Ví dụ 2: Cho tam giác ABC vuông tại A, đường cao AH. Đường tròn đường kính BH cắt AB
tại D, đường tròn đường kính CH cắt AC tại E. Chứng minh rằng DE là tiếp tuyến chung của (I)
và (J).
Hướng dẩn giải
A Để chứng minh DE là tiếp tuyến của đường tròn
tâm I đường kính BH ta chứng minh ID ⊥ DE hay
·
IDE = 900
E
O Vì D, E lần lượt thuộc đường tròn đường kính BH
D
·
và HC nên ta có: BDH ·
= CEH = 90o .
Suy ra tứ giác ADHE là hình chữ nhật.
B Gọi O là giao điểm của AH và DE, khi đó ta có OD
I H J C
= OH = OE = OA.
·
Suy ra tam giác ODH cân tại O ODH ·
= OHD
·
Ta cũng có tam giác IDH cân tại I nên IDH ·
= IHO .
·
Từ đó ta có: IDO ·
+ OHD ·
= IHD ·
+ OHD ·
= IHA ·
= 90o ⇒ IDO = 90o ⇒ ID ⊥ DE
Ta có ID ⊥ DE , D ∈ ( I ) nên DE tiếp xúc với (I) tại D.
Chứng minh tương tự ta cũng có DE tiếp xúc với (J) tại E. @
Vì dụ 3: Cho tam giác ABC nhọn, đường cao BD và CE cắt nhau tại H. Gọi I là trung điểm của
BC. Chứng minh rằng ID, IE là tiếp tuyến của đường tròn ngoại tiếp tam giác ADE.
Hướng dẩn giải
Vì CD’ là tiếp tuyến của (O) nên CD cũng là tiếp tuyến của
(O) .
Biên soạn: NGUYỄN TĂNG VŨ 3
www.truonglangtoi.wordpress.com
tangvu128@yahoo.com
HÌNH HỌC LỚP 9 PHƯƠNG PHÁP CHỨNG MINH
Ví dụ 5: Cho tam giác ABC. Tia Ax khác phía với AC đối với đường thẳng AB thỏa
·
xAB = ·ACB . Chứng minh Ax là tiếp tuyến của đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC.