You are on page 1of 39

งานได้ ผลคนก็เป็ นสุข

รศ.ดร.มารุ ต ดำชะอม
Mobile phone: 0840992867
Email: marutd042@gmail.com
สิ่ งแรกทีต่ ้ องสนใจคือ เวลากับความรู้ สึก
• เวลาบนสวรรค์ สัน้
• เวลาในนรกนัน้ ยาวนาน
• ผู้ท่ อี ยู่กับพระนิพพาน เหนือกาลเวลา
• ดีใจไปสวรรค์ เสียใจ เบื่อ เซ็ง ขัดเคืองใจ ไปนรก
• ใจดี...เย็นใจ ไปนิพพาน อยู่ไม่ ไกลเมื่อใจสงบเย็น
คนอื่นรู้สึกอย่ างไรไม่ สำคัญ ที่สำคัญคือเรารู้สึกอย่ างไรเราต้ องรับผลทัง้ หมด
• เราต้ องการใจดี หรือ ดีใจ-เสียใจพิจารณาดู
เรามาพบกันเพือ่ อะไร
• เพื่อความเป็ นกัลยาณมิตร มิใช่ ปาปะมิตร
• เพื่อแลกเปลี่ยนเรี ยนรู้ ส่ งิ ที่ดีท่ สี ุดร่ วมกัน ผ่ านการฟั ง ถาม และ
กิจกรรม สู่การปฏิบัตทิ ่ ถี ูกต้ องทันทีเดี๋ยวนี ้
• ฟั งให้ ดีดูให้ ดีมีแต่ ได้ ไม่ มีเสีย ฟั งไม่ ดี ดูไม่ ดีมีแต่ เสียไม่ มีได้
• เพื่อการเปลี่ยนแปลงของชีวติ และการงาน
• เพื่อความสุข ประโยชน์ ของทุกคนที่จะช่ วยกันสร้ างสังคมและ
โลกให้ สวยงาม
หลักสูตรพัฒนาทักษะการบริ หารจัดการ ผอ.รพ.สต.
รุ่ น 2 ประจำปี 2554 : 21042011

• กรอบแนวคิดของหลักสูตร
• นักบริหารที่ ดี เก่ ง แข็งแรง อดทน และมีความสุข
• เป็ นผู้นำการเปลี่ยนแปลง(ดี : เก่ง : แข็งแรง = 40 : 30 : 30)
• ตน คน งาน
• Passive & Active learning
• 4 หมวด 1. Paradigm shifts 2. Core competencies
3. Net work Development 4. Experience
Admin. Promotion เพื่อพัฒนาตน คน และงาน
ปรับกระบวนทัศน์
• เก่ ง ดี มีสุข เป็ นไปไม่
ได้ .....เก่ ง....เลว...มีทุกข์ (เก่ งที่เห็น
แก่ ตวั )
• ดี มีสุข เก่ ง แข็งแรง อดทน เป็ นคนมี
คุณภาพ เห็นแก่ ความถูกต้ อง
การฝึ กฝนอบรมตนเพือ
่ ความเป็นมนุษย์ผม
ู ้ ใี จสูงเหนือ

สญชาตญาญอย่ ั เหนืออำนาจความเห็นแก่ต ัว
างสตว์
เหนือความมืดบอด เหนือความไม่รู ้

ID EGO Super EGO


คนดิบ คนดี คนประเสริฐ
ปุถช
ุ น ก ัลยาณชน อริยชน
ตาม คุม เหนือ

สญชาตญาณ ั
สญชาตญาณ ั
สญชาตญาณ

Associate Professor Dr. Marut Damchaom : Prince of Songkla University


The best research awardees of South East Asia Ministers of Education Organization (SEAMEO) 2002
2002 SEAMEO Jasper Fellowship : THEME: Children’s Right to Education at Lee Meridian Hotel BKK,
Thailand
Research Consultant at RDI (Research and Development Institution)
PNRU(Phranakorn Rajabhat University ) Bangkok, Thailand 10220
Tel. & Fax: 66(02)5212288 : Mobile Phone : 0840992867
E-mail: marutd042@gmail.com , dmarut@bunga.pn.psu.ac.th created 04012010
เจตคติทมี่ ตี ่ องาน อย่ างน้ อย 2 พวก คือ
• 1. งานคือเงิน เงินคืองานบันดาลสุข
ทำงานแล้ วสนุกและเป็ นสุขเมื่อได้ เงิน
• 2. งานคือชีวติ ชีวติ คืองานบันดาลสุข
ทำงานแล้ วสนุกและเป็ นสุขเมื่อทำงาน
ไม่ ต้องรอความสุขจากผลของงาน
ความคิด 2กระแสในการทำงาน
• 1. การทำงานทำให้ เสียเวลาของการพักผ่อน เมื่อทำงานจึงต้ องชดเชย
ด้ วยเงิน คนไม่อยากทำงานแต่ต้องทำเพราะต้ องการเงิน ถ้ ามีเงินก็ไม่
ทำงาน การทำงานมีเป้าหมายที่เงิน จึงมีความขัดแย้ งระหว่าง
นายจ้ างกับลูกจ้ าง เพราะ นายจ้ างต้ องการผลงานมาก จ่ายเงินน้ อย
ส่วนลูกจ้ างต้ องการทำงานน้ อยแต่ต้องการเงินมาก ทำงานไปด้ วยตก
นรกไปด้ วยทังนายจ้
้ างและลูกจ้ าง
• 2. การทำงานคือการใช้ เวลาของชีวิต เป้าหมายของการทำงานคือชีวิต
เห็นชีวติ กับการงานเป็ นเรื่องเดียวกัน มีชีวติ ก็มีการทำงาน ดูได้
เดี๋ยวนี ้ คนที่ไม่ ทำงานคือคนที่ตายแล้ ว
งานคือชีวติ
• เป้าหมายของชีวติ คืออะไร
• ชีวติ ที่เย็นและเป็ นประโยชน์
• อยู่เย็นเป็ นสุข/ อยู่ร้อนนอนทุกข์
• ชีวติ ที่มีคุณภาพ(Quality of life &
Living) มีมาตรฐาน(Standard of living)
งานคือเงิน
• เป้าหมายของเงินคืออะไร
• What money will buy?
• A bed but not sleep.
• Books but not brain.
• Medicine but not health.
What money will buy?
• Finery but not beauty.
• A house but not home.
• Food but not appetites.
• Amusement but not happiness.
โลกของการใช้ เงิน
• หลายคนหลงเงิน
• หลายคนสำคัญว่ าเงินคือพระเจ้ า บันดาลได้ ทุกอย่ าง
• หลายคนเห็นว่ าเงินคืออำนาจ (Money is power)
• หลายคนมีเงินมากแต่ ไม่ มีความสุข ดูนิทานเรื่องยาจกได้ ทองต้ อง
เอาไปคืนนายทุน
• เงินให้ ความสงบสุขไม่ ได้ แต่ ให้ ความสะดวกได้
งานคือชีวติ เรารู้ จกั ชีวติ หรือยัง
• นกบินอย่ ใู นฟ้าไม่ เห็นฟ้า
• ปลาอยู่ในน้ำไม่ เห็นน้ำ
• ไส้ เดือนอย่ ใู นดินไม่ เห็นดิน
• หนอนอยู่ในคูตไม่ เห็นคูต
• คนอยู่ในโลก(ความทุกข์ )ไม่ เห็นโลก
เรามาศึกษาตัวเองดีไหม
• ๑. เราเป็ นใคร มาจากไหน ใครส่ งมาเกิด
• ๒. เกิดมาทำไม
• ๓. อะไรคือสิ่งที่ดีท่ สี ุดที่มนุษย์ ควรจะได้
• ๔. ในโลกนีเ้ รารักใครมากที่สุด
• ๕. เราดูแลคนที่เรารักมากที่สุดถูกต้ องดีท่ สี ุดหรื อ
ยัง (ดูการคลอด)
องค์ ประกอบของชีวติ
• ๑. กายภาพ (Physical Aspect)
• ๒. จิตภาพ (Mental Aspect)
• ๓. วิญญาณภาพ (spiritual
Aspect)
จงรู้ จกั ตัวเอง (Know thyself)
• จงรู้ จักตัวเอง คำนีห้ มาย ว่ าค้ นพบแก้ วได้ ในตัวท่ าน
• หานอกตัวทำไมให้ ป่วยการ ดอกบัวบานอยู่ในเราอย่ าเขลาไป
• ในดอกบัวมีมณีท่ เี อกอุตม์ ที่มนุษย์ ควรค้ นหามาให้ ได้
• การตรั สรู้หรื อรู้ส่ งิ ใดๆ ล้ วนมาจากความรู้ ตัวสูเอง
• พุทธทาส อินทปั ญโญ
ความรู้ เรื่องกาย
• กาย(เปลือกของชีวติ ) เดินทางไปสู่ความเจ็บและตาย
• กายต้ องการ ปั จจัยเพื่อสืบต่ อลมหายใจ ๑๐ อ
• ปั ญหากาย คือ โรค ภัย ไข้ เจ็บ /บริหารจัดการให้ ถูกต้ อง
/กินอยู่ถูกต้ อง/เป็ นอยู่ถูกต้ องในทุกอิริยาบถ
• อายุกาย คนไทยอายุเฉลี่ย ชาย ๗๓ หญิง ๗๕ แพทย์ อายุ
เฉลี่ย ๕๕
• กายนีเ้ ป็ นรั งโรค เน่ าอยู่ทุกขณะ
ความรู้ เรื่องจิต
• ธรรมชาติของจิต
• การทำงานของจิต (รู้สึก นึก คิด รู้ )
• การเรี ยนรู้และฝึ กฝนอบรมจิต (ลมหายใจศึกษา)
• การเดินทางของจิต ไปสู่ ความไม่ แก่ ไม่ เจ็บ และ
ไม่ ตาย(นิพพาน)
• ปั ญหาจิต คือ โรค ภัย ไข้ เจ็บ
ความรู้ เรื่องวิญญาณ
• การรู้ แจ้ งผ่ าน ตา หู จมูก ลิน้ กาย ใจ
• รู้ จักกาย และจิต หรือชีวติ ตามที่เป็ นจริง ทัง้ จริงสมมติ และจริง
แท้
• เป็ นแสงสว่ างนำทางชีวติ ให้ พ้นทุกข์
• การฝึ กฝนอบรมวิญญาณ เพื่อการรู้ แจ้ งแทงตลอด
• วิญญาณที่ไม่ ได้ ฝึก จะมีความไม่ ร้ ู ความจริง(อวิชชา)หรื อโง่ จึง
หลง โลภ หลง โกรธ เป็ นไฟเผาชีวติ กายใจ ให้ เร่ าร้ อน
โรคชีวติ
• ๑. โรคกาย (Physical diseases)
• ๒. โรคจิต (Mental diseases)
• ๓. โรควิญญาณ (Spiritual diseases)

• พิจารณาดูว่าเราเป็ นโรคอะไรบ้ าง ก่ อนจะไปดูแลรั กษาคนอื่น


ความสุขคืออะไร
• ความเอ๋ ยความสุข ทุกๆคนต้ องการเจ้ าเฝ้าวิ่งหา
• ฉันก็สุข แกก็สุขทุกเวลา แต่ ดูหน้ าตาแห้ งยังแคลงใจ
• ถ้ าเราเผาตัวตัณหาก็น่าจะสุข แต่ ถ้ามันเผาเราก็จะสุกและ
เกรียมได้
• ที่ว่าสุข สุขเน้ อ อย่ าเห่ อไป มันสุขเย็น หรื อสุกไหม้ ให้
แน่ เอย
• (สุขจากการเสพ....สุขจากไม่ ต้องเสพ)
• พุทธทาส อินทปั ญโญ
ใจสงบพบสุข
• สุขเดี๋ยวนีม้ ใิ ช่ เดี๋ยวก่ อน
• หายใจเข้ าสดชื่น หายใจออกรื่ นรมย์
• ไม่ เผลอปรุ งแต่ ง ความรู้ สึกทำร้ ายตัว
เอง
ทำงานด้ วยใจทีเ่ ป็ นสุข
• สุขจากสงบ กระทบแล้ วไม่ กระเทือน ดูได้ ขณะนี ้ ที่น่ ี
• ใช้ ใจสงบที่มีความสุขทำงาน ทำงานได้ ดี ทำงานได้ นาน
และทำงานได้ มาก นี่คือนักบริหารที่มีคุณภาพ
คุณลักษณะดี มีคุณธรรม
• ใจดี มีความสงบสุข งานก็ได้ ผล คนก็เป็ นสุข
• ชีวติ กับการงานไม่ แยกจากกัน ชีวติ นัน้ มีคุณและค่ าของ
โลกตลอดไป
เต็มใจทำงาน/จำใจทำงาน
• เต็มใจ ตัง้ ใจ ใจจดจ่ ออยู่กับงาน ใจใส ใจเย็น ใจ
สบาย(นิพพาน) เห็นงานคือชีวติ

• จำใจทำงาน ใจไม่ อยากทำแต่ ต้องทำเพราะถูก


บังคับด้ วยอำนาจ กำลังกาย กำลังเงิน ฯ ใจร้ อน
ขุ่นมัว ไม่ สบาย ทำงานไปด้ วย ตกนรกไปด้ วย
Turning Point
• จุดเปลี่ยนเมื่อชีวิตพบสิง่ ที่ดีกว่า
• เดิม : EAT DRINK and BE MERRY may be
tomorrow we will die.
• ปั จจุบนั กินน้ อย นอนน้ อย พูดน้ อย ทำงาน
มาก บริโภคใช้ สอยเท่ าที่จำเป็ น แบ่ งส่ วนเหลือ
จุนเจือเพื่อนมนุษย์ มีความสุขไม่ น้อย เต็ม
100 %
ชีวติ ต้ องเปลีย่ น
• ๑. เว้ นชั่ว (ร้ ู ดีร้ ู ช่ ัว)
• ๒. ทำดีทำถูกต้ องแม้ ไม่ ถูกใจ
• ๓. รักษาใจให้ ดี สงบกระทบแล้ วไม่
กระเทือน
• Life will never be the same again.
Changes
• 1. Force to change
• 2. Needs to change
• 3. Willing to change

• คน บังคับ คน
• ตน บังคับ ตน
• เมื่อตัง้ ใจและทำทันทีเปลี่ยน ภูเขาก็โค้ งคำนับ แม่ น้ำก็หลีกทางให้
ทำไมเราไม่ มคี วามสุข/ทำงานไม่ สนุก
• สาเหตุสำคัญที่ทำให้ เราไม่มีความสุข คือ
• ๑. ผี (ผีเข้ า-ผีออก/คุ้มดี-คุมร้ าย)
• ๒.ยักษ์ (ยักซ้ าย โกรธ ขัดเคืองใจ ไม่ได้ อย่างใจ เบื่อเซ็ง หงุดหงิด
เครี ยด/ ยักขวา ตื่นเต้ น ดีใจ ลิงโลดใจ ใจฟู)
• ๓. มาร ซาตาน อิบลิชไชตอน ได้ ชอ่ ง เข้ าแทรกในใจ
• ๔. อวิชชา(โง่) ไม่ร้ ูจกั โลกตามที่เป็ นจริง : ใหญ่แค่ไหน : รวยแค่ไหน :
ชาวบ้ าน หรื อนักบวช : เด็ก วัยรุ่น ผู้ใหญ่ คนแก่ คนชรา : หญิง หรื อ
ชาย ต้ องทุกข์ ทำงานไม่สนุก
ทำไมเราไม่ มคี วามสุ ข ทำงานไม่ สนุก(ต่ อ)
• ๕. กิเลส(อารมรณ์ โลภ โกรธ หลง เป็ นแขก (อาคันตุกะ) จรเข้ า
มา ไม่ มีสัมมาสติ สัมมาปั ญญา ต้ อนรับโลก รู ป เสียง กลิ่น รส
สัมผัส และอารมณ์ ทางใจ ไม่ ดี กระทบแล้ วกระเทือนหวั่นไหว
• เรามีตา หู จมูก ลิน้ กาย ใจ (ตัวชีวติ ) ห้ ามไม่ ให้ กระทบโลก
ภายนอก ไม่ ได้ ทัง้ รู ป เสียง กลิ่น รส สัมผัส และอารมณ์ ทางใจ
แต่ เราเจริญสติ(ไม่ เผลอ)ไม่ ให้ ใจกระเทือนหวั่นไหวได้
ชีวติ ทีไ่ ม่ ได้ ฝึกฝนอบรมมาดีแล้ ว
• กาย ไม่ชอบเคลื่อนไหว....กายอ่อนแอ มีโรค ภัยไข้ เจ็บ
• จิต เมื่อกระทบ จิตหวัน่ ไหว....จิตอ่อนแอ เป็ นโรคทางจิต
• เมื่อกายไม่ เคลื่อนไหว แต่ จติ หวั่นไหว ชีวติ ก็มีความทุกข์

• ชีวติ ที่ฝึกฝนอบรมมาดีแล้ ว กายเคลื่อนไหว ใจสงบ


กระทบแล้ วไม่ กระเทือน
• เราจึงต้ องตัง้ ใจฝึ กฝนอบรมตน เดี๋ยวนี ้ มิใช่ เดี๋ยวก่ อน
ผัสสะ หรือกระทบ ๒ ประเภท
• ๑. ผัสสะของอวิชชา (โง่) กระทบแล้ วกระเทือนจิตหวัน่ ไหว ดีใจเมื่อ
ได้ ร้ องให้ เมื่อเสีย กระทบทุกครัง้ จะสร้ างความเคยชินของความโง่
(อวิชชานุสยั )
• ๒. ผัสสะของวิชชา(สัมมาปั ญญา) กระทบแล้ วจิตนิ่ง ไม่ตดั สินสิง่ ใด
ว่าดีหรื อไม่ดี ผิดหรื อถูก ใจเป็ นกลาง รู้ปรากฏการณ์ขณะนันว่
้ าอะไร
เป็ นอะไร ทำหน้ าที่ไปด้ วยใจปกติ สร้ างความเคยชินของวิชชา(วิชชานุ
สัย)
สิ่ งต่ างๆ มีคุณค่ าหรือไม่ เพราะอะไร
• ทุกสิ่งมีคุณค่ าเมื่อมีสัมมาปั ญญาเห็นคุณค่ าในสิ่งนัน้ การที่ส่ งิ นัน้
ไม่ มีคุณค่ า เพราะเรายังไม่ มีสัมมาปั ญญาในเรื่องนัน้
• ในโลกนีม้ ีอะไรบ้ างที่ไม่ มีคุณค่ า......หมอชีวก กล่ าวว่ า “ไม่ มีพชื
ชนิดใดที่ไม่ สามารถนำมาเป็ นสรรพคุณทางยาได้ ” ไม่ มีอักขระ
ตัวใดที่ไม่ สามารถนำมาทำเป็ นคำมนต์ ได้ และไม่ มีมนุษย์ คนใด
ไม่ สามารถ รู้ ตื่น เบิกบานได้ .....ทุกคนมีธาตุพุทธะ(ธาตุ รู้ ตื่น
เบิกบาน)ค้ นให้ พบจบกันเอย
ทดสอบการรักษาใจ
• นั่งตัวตรงดำรงสติม่ ัน
• หลับตาเนือ้ มองตาในให้ ใจอยู่กับลม
• รู้ ตัว รู้ทนั รู้ ปัจจุบัน
• หายใจเข้ ารู้ หายใจออกรู้
• ลืมตาเนือ้ มองออกไปเห็นวัตถุ
• หลับตาเนือ้ มองตาใน คิดอะไร รู้ สึกอย่ างไร
• ตาใน คือใจยังสงบ เกลีย้ ง เบาอยู่ไหม รู้ ตัวไหม
ระวังรักษาใจเยีย่ งเต่ ารักษาชีวติ
• เมื่อ อายตนะ ๖ คือ ตา หู จมูก ลิน้ กาย ใจ
กระทบกับโลก(วัตถุ) รู ป เสียง กลิ่น รส สัมผัส และอารมณ์ ทาง
ใจ
ต้ องไม่ เผลอให้ โลกขบกัด อาศัยสติสังวร
• เฉกเช่ น เต่ า ขณะโผล่ ขา ๔ ขา หัว ๑ หาง ๑ รวมเป็ น ๖ ต้ องรู้ตัว
ระวังสุนัขจิง้ จอกจะกัด โผล่ ออกไปเมื่อปลอดภัย คือมีสติเห็นอยู่
สุนัขเข้ ามาก็หลุบอวัยวะทัง้ ๖ อยู่ในตัว เมื่อสุนัขไปแล้ วจึง
ใช้ ตา หู จมูก ลิน้ กาย ใจ ทำหน้ าที่ไปด้ วยใจปกติ
รักษาใจเหมือนใบบัว
• ใบบัวรับน้ำได้ แต่ น้ำใบติดใบบัว ฉันใด
ใจเรารับร้ ู โลก ทาง ตา หู จมูก ลิน้ กาย ใจได้
โดยไม่ มีอะไรๆ มาติดใจเราเลย ใจเกลีย้ ง
ใจว่ างอยู่เช่ นนัน้ นิรันดร
รักษาใจเหมือนกะทะทีต่ ้งั บนเตาไฟ
• กะทะที่ตงั ้ บนเตาไฟ ที่ร้อนจัดน้ำที่หยดลงไป
จะแห้ งไปในพริบตาไม่ มีค้างอยู่ในกะทะ
• ใจเราเมื่อรั บ รู้ โลก รู ป เสียง กลิ่น รส สัมผัส และอารมณ์
ทางใจ ทำหน้ าที่ในขณะนัน้ ด้ วยใจปกติ ไม่ มีอะไรค้ างใจ
เราเลย...ใจก็เกลีย้ ง ทุกคนก็น่ ังอยู่ท่ สี วนโมกขพลารามซึ่ง เป็ นป่ า
ที่เป็ นกำลังช่ วยให้ หลุดพ้ น หรื อใจเกลีย้ ง...นิพพาน...ใจเย็น
• ชีวติ ก็มีความสุขที่ย่ งิ ใหญ่ หรื อบรมสุข ใช้ ชีวติ ที่บรมสุขทำงาน
งานต้ องได้ ผลดีมีคุณภาพ ประสิทธิภาพ ประสิทธิผลสมบูรณ์
งานก็ได้ ผล คนก็เป็ นสุข
• นี่คือชีวติ ที่ย่ งิ ใหญ่ มีบรมสุข ทุกลมหายใจเข้ า – ออก
• สุขสงบเย็นเป็ นประโยชน์ ขณะนี ้ เดี๋ยวนี ้ มิใช่ เดี๋ยวก่ อน
พิจารณาดูลงไปที่ชีวติ ที่ตัว ในตัว ในใจ ทุกท่ าน ทุกคน
• ใจสุขสงบเย็นเป็ นสุขไหม...รักษาไว้ อย่ าเผลอ(มีสติ)
ชีวติ ทางกายที่เหลืออยู่กทำ ็ ประโยชน์ เรื่อยไป จะหมดลม
หรือแตกดับเมื่อไรไม่ เป็ นประมาณ เช่ นนัน้ เอง(ตถตา)

You might also like