Tiªu chuÈn viÖt nam TCVN 6001 : 1995

ISO 5815: 1989

ChÊt l|îng n|íc - X¸c ®Þnh nhu cÇu «xi sinh hãa sau 5
ngµy (BOD5) – ph|¬ng ph¸p cÊy vµ pha lo·ng
Water quality - Determination of biochemical oxiPcn demand after 5 days
(BOD5)- Dilution and seeding method

1. Môc ®Ých
Tiªu chuÈn nªu mét ph|¬ng ph¸p kinh nghiÖm vµ th«ng dông ®Ó x¸c ®Þnh nhu cÇu oxi
sinh hãa cña n|íc b»ng nu«i cÊy vµ pha lo·ng.
Ph|¬ng ph¸p ¸p dông cho c¸c lo¹i n|íc cã nhu cÇu oxi sinh hãa lín h¬n hoÆc b»ng
3mg oxi/lÝt vµ kh«ng v|ît qu¸ 6000mg oxi/lit. Ph|¬ng ph¸p còng cã thÓ ¸p dông cho
nhu cÇu oxi sinh hãa lín h¬n 6000mg oxi/lÝt nh|ng sai sè do ph¶i pha lo·ng ®ßi hái
ph¶i thËn träng khi xö lÝ kÕt qu¶.
KÕt qu¶ thu ®|îc lµ s¶n phÈm kÕt hîp cña c¸c qu¸ tr×nh hãa häc vµ sinh hãa. Chóng
kh«ng cã ®Æc tÝnh râ rµng cña qu¸ tr×nh hãa häc ®¬n thuÇn. Tuy nhiªn, chóng cã mét
chØ thÞ vÒ chÊt l|îng n|íc. PhÐp thö cã thÓ bÞ ¶nh h|ëng bëi nhiÒu chÊt ®äc ®èi víi
sinh vËt nh| c¸c chÊt diÖt khuÈn, c¸c kim lo¹i ®äc, clo tù do chóng øc chÕ sù oxi hãa
sinh hãa. Sù cã mÆt cña t¶o hoÆc vi sinh vËt nitrat hãa cã thÓ lµm cao kÕt qu¶. Phô lôc
A cung cÊp th«ng tin vÒ thêi gian vµ nhiÖt ®é ñ kh¸c nhau.
2. Tiªu chuÈn trÝch dÉn
Nh÷ng tiªu chuÈn sau ®©y ®|îc ¸p dông cïng víi tiªu chuÈn nµy. TÊt c¶ mäi tiªu
chuÈn ®Òu lu«n ®|îc so¸t xÐt l¹i, nh|ng khuyÕn khÝch ¸p dông nh÷ng b¶n míi nhÊt.
TCVN 5499: 1995 (ISO 5813: 1983), ChÊt l|îng n|íc - Ph|¬ng ph¸p Winkler x¸c
®Þnh oxi hßa tan.
ISO 5814: 1984, ChÊt l|îng n|íc - X¸c ®Þnh oxi hßa tan - Ph|¬ng ph¸p ®iÖn hãa.
ISO 6107-2: 1981, ChÊt l|îng n|íc - Tõ vùng - PhÇn l.
ISO 7393- l: 1985, ChÊt l|îng n|íc - X¸c ®Þnh clo tù do vµ clo tæng sè - PhÇn 1:
Ph|¬ng ph¸p chuÈn ®é dïng N, N- dietVl- l, 4 phenylendiamin
ISO 7393-2: 1985, ChÊt l|îng n|íc - X¸c ®Þnh clo tù do vµ clo tæng sè - PhÇn 2:
Ph|¬ng ph¸p ®o mµu dïng N, N-dietyl- l, 4 - phenylendiamin cho c«ng viÖc kiÓm tra
th|êng ngµy.
3. §Þnh nghÜa
Tiªu chuÈn nµy dïng ®Þnh nghÜa sau:
Nhu cÇu oxi sinh hãa (BOD): nång ®é khèi l|îng cña oxi hßa tan bÞ tiªu thô bëi sù oxi
hãa sinh häc c¸c chÊt h÷u c¬ vµ/hoÆc v« c¬ trong n|íc trong nh÷ng ®iÒu kiÖn x¸c
®Þnh. (§Þnh nghÜa lÊy tõ ISO 6107-2).
Trong tiªu chuÈn nµy, "sù oxi hãa sinh häc" mang ý nghÜa "sù oxi hãa sinh hãa".
4. Nguyªn t¾c
Tiªu chuÈn viÖt nam TCVN 6001 : 1995

Trung hßa mÉu n|íc cÊn ph©n tÝch vµ pha lo·ng b»ng nh÷ng l|îng kh¸c nhau cña mét
lo¹i n|íc pha lo·ng giµu oxi hßa tan vµ chøa c¸c vi sinh vËt hiÕu khÝ, cã hoÆc kh«ng
chøa chÊt øc chÕ sù nitrat hãa.
ñ ë nhiÖt ®é x¸c ®Þnh trong mét thêi gian x¸c ®Þnh, 5 ngµy, ë chç tèi, trong b×nh hoµn
toµn ®Çy vµ nót kÝn. X¸c ®Þnh nång ®é oxi hßa tan tr|íc vµ sau khi ñ. TÝnh khèi l|îng
oxi tiªu tèn trong l lÝt n|íc.
TiÕn hµnh ®ång thêi thÝ nghiÖm kiÓm tra víi dung dÞch chuÈn cña gluc« vµ axit
glutamic.
5. Thuèc thö
Trong ph©n tÝch chØ dïng c¸c thuèc thö tinh khiÕt ph©n tÝch vµ n|íc cÊt hoÆc n|íc cã
®é tinh khiÕt t|¬ng ®|¬ng (n|íc cÊt tõ m¸y hoµn toµn b»ng thñy tinh hoÆc n|íc qua
trao ®æi ion).
N|íc kh«ng ®|îc chøa nhiÒu h¬n 0,01mg ®ång trong 1 lÝt, kh«ng chøa clo tù do, c¸c
cloramin, kiÒm, axit vµ c¸c chÊt h÷u c¬.
5.1. N|íc cÊy
NÕu b¶n th©n mÉu n|íc kh«ng ®ñ c¸c vi sinh vËt cÇn thiÕt, ph¶i dïng n|íc cÊy t¹o
®|îc b»ng mét trong c¸c c¸ch sau:
a) N|íc th¶i sinh ho¹t lÊy tõ cèng chÝnh hoÆc tõ cèng cña mét vung d©n c| kh«ng
bÞ « nhiÔm c«ng nghiÖp. N|íc nµy ®|îc l¾ng tr|íc khi dïng.
b) Thªm l00g ®Êt v|ên vµo 1 lÝt n|íc. L¾c ®Òu vµ ®Ó yªn l0 phót. LÊy 10ml n|íc
trong ë trªn vµ pha lo·ng thµnh 1 lÝt b»ng n|íc cÊt.
c) N|íc s«ng, hå cã chøa n|íc th¶i sinh ho¹t.
d) Dßng n|íc sau khi ®Ó l¾ng cña c¸c tr¹m xö lÝ n|íc th¶i.
e) N|íc lÊy tõ h¹ l|u cña dßng th¶i cña n|íc cÇn ph©n tÝch hoÆc n|íc chøa vi sinh
vËt thÝch hîp cho n|íc cÇn ph©n tÝch vµ ®|îc nu«i cÊy trong phßng thÝ nghiÖm
(tr|êng hîp n|íc th¶i c«ng nghiÖp chøa c¸c chÈt khã bÞ ph©n hñy) .
5.2. C¸c dung dÞch muèi
C¸c dung dÞch sau ®©y bÒn Ýt nhÊt trong mét th¸ng vµ cÇn b¶o qu¶n trong c¸c b×nh
thñy tinh mµu sÉm. Chóng cÇn ®|îc lo¹i bá nguy khi cã dÊu hiÖu kÕt tña hoÆc sinh
vËt ph¸t triÓn.
5.2.1. Dung dÞch ®Öm photphat
Hßa tan 8,5g kali dihidrophotphat (KH2PO4), 21,75g kali hidrophotphat (K2HPO4),
33,4g natri hidrophotphat heptahidrat (Na2HPO4.7H2O) Vµ l,7g amoni cloralrua
(NH4CL) trong kho¶ng 500ml n|íc. Pha lo·ng ®Õn 1000ml vµ l¾c ®Òu.
Chó thÝch: pH cña dung dÞch ®Öm nµy ph¶i lµ 7,2, kh«ng cÇn ®iÒu chØnh g× thªm
5.2.2. Magie sunfat heptahidrat 22,5 g/l
Hßa tan 22,5g magie sunfat heptahidrat (MgSO4.7H20) trong n|íc. Pha thµnh
1000ml vµ l¾c ®Òu.
5.2.3. Can xi clorua, 27,5 g/l
Hßa tan 27,5g canxi clorua khan (CaCl2) (hoÆc mét l|îng t|¬ng ®|¬ng muèi canxi
clorua ngËm n|íc) trong n|íc. Pha lo·ng thµnh l000ml vµ l¾c ®Òu.
5.2.4. S¾t (III) clorua hexahidrat 0,25g/l
Tiªu chuÈn viÖt nam TCVN 6001 : 1995

Hßa tan 0,25g s¾t (III) clorua hexahidrat (FeCl3.6H2O) trong n|íc. Pha thµnh
1000ml vµ l¾c ®Òu.
5.3. N|íc pha lo·ng
Thªm lml mçi dung dÞch muèi (5.2.1, 5.2.2, 5.2.3, vµ 5.2.4) vµo kho¶ng 500ml
n|íc.
Pha lo·ng thµnh l000ml vµ l¾c ®Òu. T¹o nhiÖt ®é 200C cho dung dÞch võa ®iÒu chÕ
®|îc råi sôc kh«ng khÝ trong l giê, chó ý ®Ó kh«ng lµm nhiÔm bÈn dung dÞch, ®Æc
biÖt lµ bëi c¸c chÊt h÷u c¬, chÊt oxi hãa, chÊt khö hoÆc kim lo¹i(1)), sao cho nång ®é
oxi hßa tan Ýt nhÊt ph¶i ®¹t 8 mg/l.
Dung dÞch chuÈn bÞ nh| trªn chØ ®|îc dïng trong vßng 24 giê, phÇn d| sau 24 giê
ph¶i ®æ bá.
5.4. N|íc pha lo·ng cÊy vi sinh vËt
Thªm tõ 5ml ®Õn 20ml n|íc cÊy (5.l) (tïy theo nguån gèc) vµo 1 lÝt n|íc pha lo·ng
(5.3). Gi÷ n|íc võa ®iÒu chÕ ë 200C. ChuÈn bÞ n|íc nµy ngay tr|íc khi dïng, ®æ bá
phÇn d| vµo cuèi ngµy lµm viÖc.
L|îng oxi bÞ tiªu thô sau 5 ngµy ë 200C cña n|íc pha lo·ng cÊy vi sinh vËt (5.4)
chÝnh lµ gi¸ trÞ tr¾ng (8.3) vµ kh«ng ®|îc v|ît qu¸ 0,5 mg/l
5.5. Dung dÞch axit clohidric (HCl), kho¶ng 0,5 mol/l.
5.6. Dung dÞch natri hidroxit (NaOH), kho¶ng 20 g/l;
5.7. Dung dÞch natri sunflt (Na2SO3), kho¶ng 0,5 mol/l.
5.8. Dung dÞch chuÈn gluc«/axit glutamic
SÊy mét Ýt gluco khan (C6H12O6) vµ mét Ýt axit glutamic
(HOOC-CH2- CH2- CHNH2- COOH) ë 1030C trong 1 giê. C©n mçi thø 150 r 1mg,
hßa tan trong n|íc vµ pha thµnh l000ml, l¾c ®Òu.
ChuÈn bÞ dung dÞch nµy ngay tr|íc khi dïng vµ ®æ bá l|îng d| vµo cuèi ngµy lµm
viÖc
5.9. Dung dÞch alylthioure (ATU) (C4H8N2S)
Hßa tan 1,00g alylthioure trong n|íc, pha lo·n thµnh 1000ml vµ l¾c ®Òu. Dung dÞch
bÒn Ýt nhÊt 2 tuÇn lÔ.
B¶ng l - §é pha lo·ng khuyÕn nghi ®Ó x¸c ®Þnh BOD5

BOD5, dù ®o¸n HÖ sè pha lo·ng KÕt qu¶ ®|îc lµm ¸p dông cho
mg/l trßn ®Õn
3-6 gi÷a 1 vµ 2 0,5 R
4 – 12 2 0,5 R, E
10 – 30 5 0,5 R, E
20 – 60 10 1 E
40 – 120 20 2 S
100 – 300 50 5 S, C

Nªn dïng b×nh kh«ng khÝ nÐn hoÆc b¬m nÐn khÝ, trong ®ã kh«ng khÝ kh«ng ®†îc tiÕp xóc víi
(1)

giÊy b«i tr¬n (b¬m nÐn dïng mµng). Läc vµ röa kh«ng khÝ tr†íc khi dïng.
Tiªu chuÈn viÖt nam TCVN 6001 : 1995

200 – 600 100 10 S, C

400 – 1200 200 20 L,C
1000 – 3000 500 50 L
2000 – 6000 1000 100 L

R: n|íc s«ng;
E: n|íc th¶i ®|îc lµm s¹ch sinh häc;
S: n|íc th¶i ®|îc lµm trong hoÆc n|íc th¶i c«ng nghiÖp bÞ « nhiÔm nhÑ;
C: n|íc th¶i ch|a xö lÝ;
L: n|íc th¶i c«ng nghiÖp bÞ « nhiÔm nÆng.
6. ThiÕt bÞ, dông cô
Mäi dông cô thñy tinh cÇn ph¶i s¹ch, kh«ng chøa c¸c chÊt ®éc hoÆc chÊt ph©n huû
sinh häc, lu«n ®|îc b¶o vÖ khái bÞ bÈn.
C¸c thiÕt bÞ th«ng th|êng trong phßng thÝ nghiÖm vµ c¸c thiÕt bÞ dông cô sau:
6.1. B×nh ñ, miÖng hÑp, dung tÝch tõ 130ml ®Õn 350ml, cã nót mµi thñy tinh, vµ nÕu cã
thÓ nªn dïng lo¹i vai vu«ng. Lo¹i 250ml th|êng ®|îc |a dïng.
6.2. Buång ñ, cã kh¶ n¨ng duy tr× ®|îc nhiÖt ®é 200C r l0C.
6.3. ThiÕt bÞ x¸c ®Þnh nång ®é oxi hßa tan.
6.4. Ph|¬ng tiÖn lµm l¹nh (O0C ®Õn 40C), dïng ®Ó vËn chuyÓn vµ gi÷ mÉu.
6.5. B×nh pha lo·ng, nót thñy t×nh, v¹ch chia ®Õn ml, dung tÝch phô thuéc vµo mÉu pha
lo·ng yªu cÇu
7. Gi÷ mÉu
MÉu ®|îc gi÷ ë nhiÖt ®é gi÷a 00C vµ 40C trong b×nh n¹p ®Çy thËt kÝn cho ®Õn khi ®em
ph©n tÝch. TiÕn hµnh ph©n tÝch mÉu cµng sím cµng tèt vµ kh«ng gi÷ mÇu qu¸ 24 giê kÓ
tõ khi lÊy.
8. C¸ch tiÕn hµnh
8.1. Xö lÝ s¬ bé
8.1.1. Trung hßa mÉu
(2) Cã thÓ x¸c ®Þnh oxi hßa tan b»ng ph|¬ng ph¸p iot theo TCVN 5499-1995 (ISO
5813) hoÆc ph|¬ng ph¸p ®iÖn hãa (xem ISO 5814).
NÕu pH cña mÉu kh«ng n»m trong kho¶ng 6 vµ 8, cÇn dïng dung dÞch axit clohiric
(5.5) hoÆc natri hidroxit (5.6) trung hßa mÉu sau khi ®· x¸c ®Þnh thÓ tÝch b»ng
phÐp thö riªng. Khi trung hßa kh«ng cÇn quan t©m ®Õn kÕt tña nÕu cã t¹o thµnh.
8.1.2. Clo tù do vµ/hoÆc clo liªn kÕt.
Trung hßa clo tù do vµ clo liªn kÕt cã trong mÉu b»ng dung dÞch natri sunfit (5.7) .
Chó ý kh«ng dïng d|.
C¸c tiªu chuÈn vÒ clo tù do vµ clo liªn kÕt theo ISO 7393- l vµ ISO 7393- 2.
8.2. ChuÈn bÞ dung dÞch thö
8.2.1. X¸c ®Þnh BOD kh«ng øc chÕ sù nitrat hãa
Tiªu chuÈn viÖt nam TCVN 6001 : 1995

§|a nhiÖt ®é mÉu ®Õn kho¶ng 200C, n¹p kho¶ng nöa b×nh vµ l¾c ®Ó tr¸nh qu¸ b·o
hßa oxi.
LÊy mét thÓ tÝch x¸c ®Þnh cho vµo b×nh pha lo·ng (6.5) vµ thªm n|íc pha lo·ng ®·
cÊy vi sinh vËt (5.4) ®Õn v¹ch. L¾c nhÑ ®Ó tr¸nh t¹o bät khÝ.
NÕu dïng hÖ sè pha lo·ng lín h¬n l00, cÇn thùc hiÖn viÖc pha lo·ng thµnh hai hoÆc
nhiÒu b|íc.
8.2.2. X¸c ®Þnh BOD cã øc chÕ sù nitrat hãa
§|a nhiÖt ®é mÉu ®Õn kho¶ng 200C, n¹p kho¶ng nöa b×nh vµ l¾c ®Ó tr¸nh qu¸ b·o
hßa oxi.
LÊy mét thÓ tÝch x¸c ®Þnh cho vµo b×nh pha lo·ng (6.5), thªm 2ml dung dÞch
alylthioure (5.9) cho l lÝt mÉu pha lo·ng råi thªm n|íc pha lo·ng ®· cÊy vi sinh vËt
(5.4) ®Õn v¹ch møc. L¾c nhÑ ®Ó tr¸nh t¹o bät khÝ.
Chó thÝch:
1) Cã thÓ dïng chÊt øc chÕ 2 - clo - 6 - triclometylpyridin (TCMP) (Cl - C5H3N – CCl3)
g¾n trªn natri clorua. Thªm sao cho nång ®é TCMP trong mÉu pha lo·ng ®¹t 0,5
mg/l
2) §é pha lo·ng cÇn lÊy sao cho sau khi ñ nång ®é oxi hßa tan d| n»m trong kho¶ng 1/3
vµ 2/3 nång ®é ban ®Çu.
§Ó chän ®|îc ®é pha lo·ng thÝch hîp cÇn thö nhiÒu lÇn theo m« h×nh to¸n häc vµ sö
dông pha lo·ng t|¬ng øng víi BOD5 tham kh¶o (xem b¶ng 1)
X¸c ®Þnh nhu cÇu oxi tæng sè (TOC) vµ nhu cÇu oxi hãa häc (COD) b»ng ph|¬ng
ph¸p cromat cã thÓ cung cÊp th«ng tin tèt trong vÊn ®Ò nµy.
3) Chó ý lÊy mÉu ®¹i diÖn.
4) C¸ch øc chÕ sù nitrat hãa nh| ë môc 8.2.2 kh«ng ph¶i lµ cã hiÖu qu¶ trong mäi
tr|êng hîp.
Thªm nhiÒu ATU h¬n nh| ®· chØ ë môc 8.2.2 cã thÓ ¶nh h|ëng ®Õn chuÈn ®é
Winkler.
8.3. Thö tr¾ng
TiÕn hµnh thö tr¾ng ®ång thêi víi viÖc x¸c ®Þnh, dïng n|íc pha lo·ng ®· lÊy vi sinh
vËt (5.4).
8.4. TiÕn hµnh x¸c ®Þnh
Dïng xi ph«ng n¹p c¸c mÉu ®· pha lo·ng (xem 8.2) vµo c¸c b×nh ñ (6.1) ®Ó cho trµn
nhÑ.
§Ó c¸c bät khÝ b¸m trªn thµnh b×nh thãat ra hÕt. §Ëy b×nh, chó ý tr¸nh gi÷ l¹i bät
khÝ.
Chia c¸c b×nh ñ ®· n¹p thµnh hai d·y, mçi d·y gåm c¸c mÉu cña mçi mét ®é pha
lo·ng vµ mét mÉu tr¾ng (xem 8.3).
§Æt mét d·y c¸c b×nh vµo buång ñ (6.2) vµ ®Ó trong tèi 5 ngµy.
§o nång ®« oxi hßa tan ë thêi ®iÓm kh«ng trong mçi b×nh, kÓ c¶ mÉu tr¾ng, cña d·y
cßn l¹i theo TCVN 5499: 1995 (ISO 5813 hoÆc ISO 5814).
Sau khi ñ, x¸c ®Þnh nång ®é oxi hßa tan trong mçi b×nh, vµ trong mÉu tr¾ng cña d·y
vµ ®Æt trong buång ñ, theo TCVN 5499: 1995 (ISO 5813 hoÆc ISO 5814).
Tiªu chuÈn viÖt nam TCVN 6001 : 1995

8.5. PhÐp thö kiÓm tra

§Ó kiÓm tra n|íc pha lo·ng ®· cÊy vi sinh vËt, n|íc cÊy vµ kÜ thuËt cña ng|êi ph©n
tÝch, tiÕn hµnh phÐp thö kiÓm tra b»ng c¸ch pha lo·ng 20ml dung dÞch chuÈn gluc«
axit glutamic (5.8) víi n|íc pha lo·ng ®· cÇy vi sinh vËt (5.4) thµnh 1000ml vµ tiÕn
hµnh nh| môc 8.4.
KÕt qu¶ BOD5 sÏ n»m trong kho¶ng 180 mg/l vµ 230 mg/l.
NÕu kh«ng, cÇn kiÓm tra l¹i n|íc cÊy vµ nÕu cÇn c¶ kÜ thuËt cña ng|êi ph©n tÝch
TiÕn hµnh kiÓm tra ®ång thêi víi mÉu ph©n tÝch.
9. ThÓ hiÖn kÕt qu¶
9.1. X¸c ®Þnh xem mÉu nµo trong sè c¸c mÉu thö ®¹t ®iÒu kiÖn:

C1 2C
d C 1  C 2 d 1

3 3

Trong ®ã:
C1 lµ nång ®é oxi hßa tan, cña mét trong c¸c mÉu thö ë thêi ®iÓm kh«ng, mg/l
C2 lµ nång ®é oxi hßa tan, còng cña mÉu ®ã sau 5 ngµy, mg/l.
9.2. Nhu cÇu oxi hãa sau 5 ngµy (BOD5), tÝnh b»ng miligam oxi trong mét lÝt, ®|îc tÝnh
theo ph|¬ng tr×nh:

ª V1  Ve ºV
BOD5 «C1  C 2   C 3  C 4 » 1
¬ V1 ¼ Ve
Trong ®ã:
C1 vµ C2 gièng nh| ë 9.1;
C3 lµ nång ®é oxi hßa tan, cña mÉu tr¾ng ë thêi ®iÓm kh«ng mg/l;
C4 lµ nång ®é oxi hßa tan, cña mÉu tr¾ng sau 5 ngµy mg/l;
Ve lµ thÓ tÝch, cña mÉu dïng dÔ chuÈn bÞ dung dÞch thö t|¬ng øng, ml;
V1 lµ tæng sè thÓ tÝch, cña dung dÞch thö ®ã, ml.
NÕu nhiÒu mÉu ®¹t kÕt qu¶ n»m trong kho¶ng yªu cÇu, tÝnh gi¸ trÞ trung b×nh cña c¸c
kÕt qu¶ thu ®|îc cña c¸c mÉu ®ã.
10. B¸o c¸o kÕt qu¶
B¸o c¸o kÕt qu¶ gåm c¸c th«ng tin sau:
a) TrÝch dÉn tiªu chuÈn nµy;
b) Ngµy, giê lÊy mÉu:
c) Ph|¬ng ph¸p gi÷ mÉu;
d) Ngµy, giê b¾t ®Çu ph©n tÝch;
e) Lo¹i n|íc cÊy ®· dïng;
f) VÒ øc chÕ sù nitrat hãa nÕu dïng;
g) Sè ngµy ñ (5);
Tiªu chuÈn viÖt nam TCVN 6001 : 1995

h) KÕt qu¶ vµ ph|¬ng ph¸p tr×nh bµy kÕt qu¶ ®· dïng;

i) Nh÷ng ®iÓm ®Æc biÖt ghi nhËn ®|îc trong qu¸ tr×nh thö;
j) Chi tiÕt vÒ nh÷ng c«ng ®o¹n kh«ng cã trong tiªu chuÈn nµy, hoÆc xem nh| tïy
chän.
Tiªu chuÈn viÖt nam TCVN 6001 : 1995

Phô lôc A
(Th«ng tin)
Nh÷ng nhiÖt ®é vµ thêi gian ñ kh¸c
Tèc ®é oxi hãa c¸c hîp chÊt h÷u c¬ trong giai ®o¹n ®Çu thö BOD cã thÓ biÓu diÔn b»ng ®Þnh luËt.

L
Log 10 kt
L  x

Trong ®ã:
L lµ gi¸ trÞ BOD, ë thêi gian b»ng v« cïng, mg/l;
x lµ BOD, ë thêi ®iÓm t, tÝnh b»ng ngµy, mg/l;
t lµ thêi gian, tÝnh b»ng ngµy;
k lµ h»ng sè tèc ®é, biÓu diÔn b»ng nghÞch ®¶o cña ngµy.
§èi víi mét lo¹i hîp chÊt h÷u c¬ vµ mÇm vi sinh cho tr|íc, hiÖu øng cña nhiÖt ®é lªn h»ng sè tèc
®é k vµ gi¸ trÞ L cã thÓ dù ®o¸n ®|îc ë møc ®é gÇn ®óng bËc nhÊt. §iÒu ®ã rÊt cã Ých khi xem xÐt
phÐp thö BOD ë nh÷ng vïng khÝ hËu Èm hoÆc khi nghiªn cøu nh÷ng con s«ng dµi ch¶y qua nhiÒu
vïng khÝ hËu. Tuy nhiªn, khi dïng mèi quan hÖ nµy ph¶i rÊt thËn träng.
Gi¸ trÞ BOD tiªu chuÈn lµ sau 5 ngµy ñ ë 200C. Qua nhiÒu n¨m víi nhiÒu sè liÖu, chøng tá lµ c¸c
c¸ch thö nhanh h¬n dïng ®Ó ®o « nhiÔm h÷u c¬ ®Òu cã liªn quan víi BOD 5 ngµy. Mét trong nh÷ng
bÊt tiÖn cña ph|¬ng ph¸p nµy lµ ph¶i ®îi 5 ngµy míi cã kÕt qu¶. NhiÒu cè g¾ng ®· thùc hiÖn ®Ó ®¹t
cïng kÕt qu¶ nh| BOD 5 ngµy trong mét thêi gian ng¾n h¬n (3 hoÆc 2,5 ngµy) b»ng c¸ch dïng
nhiÖt ®é cao h¬n (270C hoÆc 350C t|¬ng øng). Mét sè n|íc khÝ hËu rÊt nãng, thø BOD 3 ngµy cã
thÓ lµ thùc tÕ h¬n. §©y kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò tiÕt kiÖm thêi gian mµ do c¸c vi sinh vËt ph©n huû vµ
oxi hãa c¸c chÊt h÷u c¬ ®· quen sèng ë nhiÖt ®é 250C vµ 800C. Tuy nhiªn, hÇu hÕt c¸c n|íc khÝ hËu
nãng vÉn dïng ph|¬ng ph¸p thö BOD cæ ®iÓn 5 ngµy víi c¸ch lµm l¹nh mÉu thö.
Mét sè ng|êi ®· dïng c¸ch thö 3 ngµy, ®em so s¸nh kÕt qu¶ vµ t×m c¸c mèi liªn quan víi thö 5
ngµy. Mét nghiªn cøu so s¸nh ®· eho thÊy r»ng hai c¸ch thö Ýt khi kh¸c nhau qu¸ r 5%.
Mét c¸ch kh¸c lµ thö BOD 7 ngµy ë 200C. DÜ nhiªn kh«ng cÇn cã sù kh¸c biÖt vÒ c¸ch lµm vµ mÉu
so víi tiªu chuÈn 5 ngµy, vµ t|¬ng quan gi÷a hai ph|¬ng ph¸p còng dÔ dµng nhËn thÊy. Thö 7 ngµy
®|îc dïng ë Thuþ §iÓn tõ l©u. Thö 7 ngµy ë 180C còng ®· ®|îc nghiªn cøu.
Mét ®iÓm quan träng trong mäi c¶i biªn nµy lµ phÇn ®ãng gãp cña vi sinh vËt nitrat hãa. Mäi so
s¸nh vµ quan hÖ ®Òu quy vÒ kÕt qu¶ BOD tæng sè kh«ng dïng ATU, vµ do ®ã kh«ng thÊy ®|îc møc
®ãng gãp do nitra hãa vµo BOD ®o ®|îc khi dïng nhiÖt ®é vµ thêi gian ñ kh¸c nhau. C¶ t¨ng nhiÖt
®é vµ t¨ng thêi gian ñ ®Òu lµm t¨ng m¹nh kh¶ n¨ng xÈy ra sù nitrat hãa. §iÒu ®ã dÉn ®Õn nhu cÇu
t¨ng ATU lªn nång ®é cao h¬n nhiÒu so víi 2,0 mg/l nh| tr×nh bµy trong tiªu chuÈn nµy.
D|êng nh| kh«ng thÓ thiÕt lËp ®|îc mét hÖ sè chuyÓn BOD kh«ng tiªu chuÈn (nhiÖt ®é vµ thêi gian
ñ) vÒ BOD tiªu chuÈn, nhÊt lµ khi ph©n tÝch mét d·y c¸c d¹ng mÉu kh¸c nhau.
§ã còng lµ t×nh tr¹ng chung víi hÊu hÕt c¸c c¸ch thö kinh nghiÖm, bao gåm c¶ c¸c c¸ch thö nhu
cÇu oxi chung kh¸c nh| gi¸ trÞ COD vµ pemangunat. Cã thÓ lµ thiÕt lËp hÖ sè chuyÓn chØ cho mét
chñng lo¹i mÉu h¹n chÕ nµo ®ã. ThÝ dô gi¸ trÞ BOT) 7 ngµy, dïng ®ñ ATU, mÉu n|íc sa l¾ng lÇn
®Çu vµ lÇn cuèi: cao h¬n BOD tiªu chuÈn t|¬ng øng lµ l,09 vµ l,29.
Ngo¹i trõ tr|êng hîp thËt râ rµng, nh÷ng kÕt qu¶ BOD kh«ng tiªu chuÈn cÇn th«ng b¸o kÌm theo
®Çy ®ñ ®iÒu kiÖn mµ kh«ng nªn cè g¾ng chuyÓn thµnh BOD tiªu chuÈn.