Cách giải bài tập thuộc quy luật Menđen

Thứ Năm, 14/10/2010, 04:07 CH | Lượt xem: 1335

Giới thiệu cách giải toán lai - Quy luật Menđen

Phương pháp giải bài tập quy luật Menđen thường qua 4 giai đoạn cơ bản :

- Quy ước gen

- Xác định quy luật di truyền

- Xác định kiểu gen của bố mẹ

- Lập sơ đồ lai

Bước 1 - Quy ước gen :

Nếu đề bài chưa quy ước gen, cần phải xác định tính trội, tính lặn rồi quy ước gen. Thông thường để
thực hiện bước này, có thể tiến hành một trong ba cách sau đây :

- Nếu từ giả thuyết, ta biết được hai cơ thể P mang các tính trạng tương phản và F1 đồng tính
(không có tính trạng trung gian); thì tính trạng xuất hiện ở F1 là tính trạng trội. Từ đó quy ước gen.

- Phân tích ở con laiđịnh tỷ lệ của từng cặp tính trạng tương phản. Nếu xác định được tỷ lệ 3 : 1 thì tỷ
lệ 3 thuộc về tính trạng trội và 1 thuộc về tính trạng lặn. Từ đó quy ước gen.

- Xét riêng từng cặp tính trạng, P cùng tính trạng, F có tính trạng khác, suy ra tính trạng của F là lăn

Ở một số bài toán, việc quy ước gen có thể xuất phát từ một tỷ lệ kiểu hình nào đó.

Bước 2 – Xác định quy luật di truyền:

Xác định quy luật di truyền dựa vào 1 trong 2 cách sau đây:

- Nếu đề bài cho tỉ lệ kiểu hình ở đời con, nhân tích tỉ lệ kiểu hình, nếu đúng với đề bài suy ra
quy luật di truyền phân li đọc lập

- Kiểu gen của P dị hợp về n cặp gen, cho 2n giao tử, suy ra phân li đọc lập

Bước 3 – Xác định kiểu gen của P:

- Biện luận để xác định kiểu gen, kiểu hình của cặp bố mẹ. Thường là từ việc phân tích riêng từng
cặp tính trạng, chúng tác xác định kiểu gen của từng cặp tính trạng. Phân tích chung các tính trạng
để xác định kiểu gen của các cặp tính trạng.

- Từ tỷ lệ kiểu hình ở đời con (F2) tìm ra kiểu gen của F1 từ đó suy luận để tìm ra kiểu gen của P.

- Việc biện luận để xác định kiểu gen, cần căn cứ vào dữ kiện của từng bài để tiến hành.

Bước 4 – Lập sơ đồ lai:

 Lập sơ đồ lai, nhận xét tỷ lệ kiểu gen, kiểu hình và giải quyết các yêu cầu khác của đề bài.

Nhận dạng bài toán thuộc quy luật di truyền phân li

độc lập
Thứ Sáu, 15/10/2010, 08:36 SA | Lượt xem: 874

Giới thiệu phương pháp xác định bài toán thuộc quy luật di truyền Phân li độc lập

Trong quá trình làm các bài toán lai, vấn đề quan trọng là viết được sơ đồ lại, để viết được sơ đồ lai,
phải xác định được bài toán thuộc quy luật di truyền nào.

Để nhận diện bài toán thuộc quy luật di truyền Phân li độc lập, chúng ta có thể căn cứ vào các cơ sở
sau :

Trường hợp 1:

Dựa vào điều kiện nghiệm đúng của quy luật Menđen mà đầu bài cho:

- Mỗi tính trạng do một gen quy định.

- Mỗi gen nằm trên một nhiễm sắc thể hay các cặp gen nằm trên các cặp nhiễm sắc thể tương đồng
khác nhau.

Khi đề bài đã cho các điều kiện trên, chúng ta có thể biết ngay quy luật di truyền chi phối là quy luật
Menđen.

Trường hợp 2 :

Dựa vào tỷ lệ phân ly kiểu hình ở đời con.

- Nếu lai một cặp tính trạng, mỗi tính trạng do một gen quy định cho kiểu hình là một trong các tỷ lệ
sau : 100% ; 1 : 1; 3 : 1; 1 : 2 : 1 (tính trạng trung gian); 2 : 1 (tỷ lệ gây chết). Nhân tích các cặp tính
trạng cho kết quả giống đầu bài.

- Khi lai hai hay nhiều cặp tính trạng cho kiểu hình là một trong các tỷ lệ sau : (1 : 1) n ; (3 : 1)n ; (1 : 2 :
1)n ....

Trường hợp 3:

Nếu đề bài chỉ cho biết tỷ lệ của một kiểu hình nào đó ở con lai.

- Khi lai một cặp tính trạng, tỷ lệ một kiểu hình được biết bằng hoặc là bội số của 25% (hay 1/4).

- Khi lai hai cặp tính trạng mà tỷ lệ một kiểu hình được biết bằng, hoặc là bội số của 6,25% hoặc
1/16; hay khi lai n cặp tính trạng mà từ tỷ lệ của kiểu hình đã biết cho phép xác định được số loại
giao tử của bố hoặc mẹ có tỷ lệ bằng nhau hoặc là ước số của 25%.