Nguyễn Vũ Thắng _ 340141_Lớp N02.

TL3

Đề bài: A làm quen với B trên mạng. Sau vài lần trò chuyện, A ngỏ lời
yêu B và hẹn B đi chơi, B nhận lời. Được B nhận lời mời đi chơi, A có ý định
hiếp dâm B nên gọi điện cho N, V, Q và rủ ba tên cùng thực hiện tội phạm.
Sau khi đưa nạn nhân đến chỗ vắng, cả 4 tên thay nhau thực hiện hành vi hiếp
dâm nạn nhân nhiều lần.
Câu hỏi:
I.Căn cứ vào khoản 3 Điều 8 BLHS, hãy phân loại tội phạm đối với tội
hiếp dâm.
II. Xác định khách thể và đối tượng tác động của tội phạm trong vụ án.
III. Tội hiếp dâm là tội cấu thành tội phạm vật chất hay cấu thành tội
phạm hình thức.
IV. A, N, V, Q có phải là những đồng phạm không? Giải thích rõ tại sao.
V. Hãy xác định loại người đồng phạm trong vụ án và giải thích rõ tại
sao.
VI. Giả thiết Q chỉ có hành vi giữ tay chân B để 3 tên A, N, V giao cấu
với nạn nhân. Có ý kiến cho rằng A, N, V là người thực hiện, còn Q chỉ là
người giúp sức. Vậy ý kiến của anh chị như thế nào? Giải thích rõ tại sao.

1
 Nguyễn Vũ Thắng _ 340141_Lớp N02.TL3

GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG

I. Căn cứ vào khoản 3 Điều 8 BLHS, hãy phân loại tội phạm đối
với tội hiếp dâm.
Tội hiếp dâm được quy định tại Điều 111 BLHS như sau:
1. Người nào dùng vũ lực, đe doạ dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng
không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu với nạn
nhân trái với ý muốn của họ, thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ
bảy năm đến mười lăm năm:
a) Có tổ chức;
b) Đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục,
chữa bệnh;
c) Nhiều người hiếp một người;
d) Phạm tội nhiều lần;
đ) Đối với nhiều người;
e) Có tính chất loạn luân;
g) Làm nạn nhân có thai;
h) Gây tổn hại cho sức khoẻ của nạn nhân mà tỷ lệ thương tật từ 31%
đến 60%;
i) Tái phạm nguy hiểm.
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ
mười hai năm đến hai mươi năm, tù chung thân hoặc tử hình:
a) Gây tổn hại cho sức khoẻ của nạn nhân mà tỷ lệ thương tật từ 61%
trở lên;
b) Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội;
c) Làm nạn nhân chết hoặc tự sát.

2
 Nguyễn Vũ Thắng _ 340141_Lớp N02.TL3

4. Phạm tội hiếp dâm người chưa thành niên từ đủ 16 tuổi đến dưới 18
tuổi, thì bị phạt tù từ năm năm đến mười năm.
Khoản 3 Điều 8 BLHS có quy định:
Tội phạm ít nghiêm trọng là tội phạm gây nguy hại không lớn cho xã hội
mà mức cao nhất của khung hình phạt đối với tội ấy là đến ba năm tù; tội
phạm nghiêm trọng là tội phạm gây nguy hại lớn cho xã hội mà mức cao nhất
là của khung hình phạt đối với tội ấy là đến bảy năm tù; tội phạm rất nghiêm
trọng là tội phạm gây nguy hại rất lớn cho xã hội mà mức cao nhất của
khung hình phạt đối với tội ấy là đến mười lăm năm tù; tội phạm đặc biệt
nghiêm trọng là tội phạm gây nguy hại đặc biệt lớn cho xã hội mà mức cao
nhất của khung hình phạt đối với tội ấy là trên mười lăm năm tù, tù chung
thân hoặc tử hình.
Căn cứ vào mức cao nhất của khung hình phạt trong từng khoản của
Điều 111 BLHS, ta có thể phân loại tội phạm đối với tội hiếp dâm như sau:
- CTTP cơ bản của tội hiếp dâm được quy định tại khoản 1 Điều 111 có
mức cao nhất của khung hình phạt là bảy năm, do đó, đây là tội phạm nghiêm
trọng.
- CTTP tăng nặng của tội hiếp dâm được quy định tại khoản 2 Điều 111
có mức cao nhất của khung hình phạt là mười lăm năm, do đó, đây là tội
phạm rất nghiêm trọng.
- CTTP tăng nặng của tội hiếp dâm được quy định tại khoản 3 Điều 111
có mức cao nhất của khung hình phạt là tù chung thân, do đó, đây là tội phạm
đặc biệt nghiêm trọng.
- CTTP tăng nặng của tội hiếp dâm được quy định tại khoản 4 Điều 111
có mức cao nhất của khung hình phạt là mười năm, do đó, đây là tội phạm rất
nghiêm trọng.
Trong tình huống trên, dựa vào những tình tiết có được, A, N, V, Q đã
thực hiện hành vi hiếp dâm có các dấu hiệu phạm tội có tổ chức, nhiều người

3
 Nguyễn Vũ Thắng _ 340141_Lớp N02.TL3

hiếp một người và phạm tội nhiều lần được quy định tại khoản 2 Điều 111
BLHS. Do vậy, tội phạm mà A, N, V, Q đã thực hiện thuộc loại tội phạm rất
nghiêm trọng.

II. Xác định khách thể và đối tượng tác động của tội phạm trong vụ
án.
Khách thể của tội phạm nói chung là quan hệ xã hội được luật hình sự
bảo vệ và bị tội phạm xâm hại. Trong trường hợp này, khách thể của tội phạm
hiếp dâm là quyền bất khả xâm phạm về tình dục của người phụ nữ, đồng thời
cũng là danh dự, nhân phẩm của người phụ nữ đó. Đây là những quan hê xã
hội nằm trong nhóm khách thể loại là tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh
dự của con người được luật hình sự bảo vệ.
Đối tượng tác động của tội phạm là bộ phận của khách thể của tội phạm,
bị hành vi phạm tội tác động đến để gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại
cho những quan hệ xã hội được luật hình sự bảo vệ. Ở đây, A, N, V, Q đã
thực hiện hành vi hiếp dâm B, tức là xâm hại đến một trong số những quyền
nhân thân của B được pháp luật hình sự bảo vệ. Do đó, đối tượng tác động
của tội phạm trong vụ án này là con người, cụ thể là B.

III. Tội hiếp dâm là tội cấu thành tội phạm vật chất hay cấu thành
tội phạm hình thức?
Về vấn đề cấu thành tội phạm của tội hiếp dâm là cấu thành tội phạm vật
chất hay cấu thành tội phạm hình thức còn gây nhiều tranh cãi. Theo em,
CTTP của tội hiếp dâm được quy định tại khoản 1 Điều 111 là CTTP hình
thức. Bởi vì:
Cấu thành tội phạm hình thức là cấu thành tội phạm có duy nhất một yếu
tố bắt buộc về mặt khách quan của tội phạm là hành vi nguy hiểm cho xã hội.
Theo như điều luật mà BLHS mô tả thì tội hiếp dâm có các đặc điểm sau:

4
 Nguyễn Vũ Thắng _ 340141_Lớp N02.TL3

- Có 2 hành vi, đó là: “dùng vũ lực, đe doạ dùng vũ lực hoặc lợi dụng
tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác” và “giao
cấu với nạn nhân”.
- Có sự không đồng thuận của nạn nhân: “trái với ý muốn của họ”.
Trong CTTP hình thức không đề cập đến dấu hiệu hậu quả cũng như
quan hệ nhân quả giữa hành vi nguy hiểm và hậu quả nguy hiểm cho xã hội.
Tội phạm có cấu thành tội phạm hình thức được coi là hoàn thành từ thời
điểm thực hiện các hành vi nguy hiểm cho xã hội được mô tả trong điều luật.

IV. A, N, V, Q có phải là những đồng phạm không? Giải thích rõ tại

sao.
Khoản 1 Điều 20 BLHS có quy định: “Đồng phạm là trường hợp có hai
người trở lên cố ý cùng thực hiện một tội phạm”. Để biết A, N, V, Q có phải
là những đồng phạm hay không, ta cần xem xét đến các dấu hiệu đồng phạm
về cả mặt khách quan và chủ quan:
- Về mặt khách quan, đồng phạm đòi hỏi hai dấu hiệu: Có từ hai người
trở lên và những người này có đủ điều kiện của chủ thể của tội phạm; Những
người này phải cùng thực hiện tội phạm.
- Về mặt chủ quan, đồng phạm đòi hỏi những người cùng thực hiện tội
phạm đều có lỗi cố ý.
Cụ thể như sau:
- Về mặt khách quan: Cả A, N, V, Q đều trực tiếp thực hiện hành vi hiếp
dâm nạn nhân B. Tuy nhiên, trong hình huống lại không đề cập đến vấn đề
năng lực trách nhiệm hình sự và độ tuổi của A, N, V, Q. Điều 12 BLHS có
quy định về độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự như sau:
1. Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội
phạm.

5
 Nguyễn Vũ Thắng _ 340141_Lớp N02.TL3

2. Người từ đủ 14 tuổi trở lên, nhưng chưa đủ 16 tuổi phải chịu trách
nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội phạm đặc biệt
nghiêm trọng.
Pháp luật hình sự nước ta mặc nhiên thừa nhận những người đã đạt độ
tuổi chịu trách nhiệm hình sự nói chung là có năng lực trách nhiệm hình sự.
Trong thực tiễn áp dụng pháp luật, các cơ quan có trách nhiệm không đòi hỏi
phải đánh giá từng trường hợp có năng lực trách nhiệm hình sự hay không mà
chỉ xác định độ tuổi và cá biệt nếu có sự nghi ngờ mới phải kiểm tra xem
có đúng là trường hợp trong tình trạng không có năng lực trách nhiệm hình
sự.
Như đã xác định, tội phạm của A, N, V, Q thực hiện thuộc loại tội phạm
rất nghiêm trọng. Do đó, chỉ khi cả 4 tên này đều trên 14 tuổi thì họ mới được
coi là có đủ điều kiện của chủ thể của tội phạm.
- Về mặt chủ quan: Cả A, N, V, Q đều nhận thức rõ hành vi của mình là
nguy hiểm cho B; thấy trước hậu quả chung của hành vi hiếp dâm là sẽ xâm
hại đến nhân phẩm, danh dự của B; và mong muốn hậu quả đó xảy ra. Điều
này thỏa mãn các dấu hiệu được nêu trong khoản 1 Điều 9 BLHS, do đó, lỗi
của A, N, V, Q trong trường hợp này đều là lỗi cố ý trực tiếp.
Tóm lại, điều kiện để A, N, V, Q đều được coi là đồng phạm trong vụ án
này là cả 4 tên đều phải trên 14 tuổi. Nếu có ai trong số 4 tên này chưa đủ 14
tuổi, tức chưa có năng lực trách nhiệm hình sự, thì kẻ đó không được coi là
đồng phạm.

V. Hãy xác định loại người đồng phạm trong vụ án và giải thích rõ
tại sao.
Giả thiết cả A, N, V, Q đều có đủ điều kiện đồng phạm, loại người đồng
phạm của A, N, V, Q trong vụ án như sau:

6
 Nguyễn Vũ Thắng _ 340141_Lớp N02.TL3

- A vừa là người xúi giục, vừa là người thực hành tội phạm. Khoản 2
Điều 20 BLHS có quy định: “Người xúi giục là người kích động, dụ dỗ, thúc
đẩy người khác thực hiện tội phạm”. Đặc điểm của người xúi giục là tác động
đến tư tưởng và ý thức của người khác, khiến người này phạm tội. Ở đây, khi
được B nhận lời mời đi chơi, A là người đầu tiên và duy nhất có ý định hiếp
dâm B. Khi đó, N, V, Q thậm chí còn không hề biết đến B. Sau khi nghe A rủ
rê, lôi kéo, cả N, V, Q đã cùng đồng ý tham gia tội phạm. Có thể coi A chính
là “tác giả tinh thần” của tội phạm này. Đồng thời, A cũng trực tiếp thực hiện
hành vi hiếp dâm B. Như vậy, A cũng đóng vai trò là người thực hành tội
phạm của vụ án.
- N, V, Q là người thực hành tội phạm. Khoản 2 Điều 20 BLHS có quy
định: “Người thực hành là người trực tiếp thực hiện tội phạm”. Theo tình
tiết vụ án, N, V, Q đã tự mình thực hiện hành vi được mô tả trong CTTP tội
hiếp dâm quy định tại Điều 111 BLHS. Như vậy, N, V, Q chính là những
người trực tiếp thực hiện tội phạm.

VI. Giả thiết Q chỉ có hành vi giữ tay chân B để 3 tên A, N, V giao
cấu với nạn nhân. Có ý kiến cho rằng A, N, V là người thực hiện, còn Q
chỉ là người giúp sức. Vậy ý kiến của anh chị như thế nào? Giải thích rõ
tại sao.
Theo em, ý kiến nêu trên là không chính xác vì Q không phải là người
giúp sức mà được coi là người thực hiện tội phạm. Trong trường hợp phạm
tội cố ý có nhiều người cùng tự mình thực hiện hành vi được mô tả trong
CTTP, không đòi hỏi mỗi người phải tự thực hiện trọn vẹn hành vi được mô
tả trong CTTP, mà có thể mỗi người chỉ thực hiện một phần hành vi đó.
Nhưng đòi hỏi hành vi tổng hợp của họ phải là hành vi có đủ dấu hiệu của
CTTP. Cụ thể, trong vụ đồng phạm hiếp dâm này, hành vi của từng người

7
 Nguyễn Vũ Thắng _ 340141_Lớp N02.TL3

đồng phạm không thỏa mãn hết các dấu hiệu của CTTP tội hiếp dâm nhưng
hành vi tổng hợp của những người này thỏa mãn hết các dấu hiệu đó:
- Q giữ tay chân B, tức B đã thực hiện hành vi “dùng vũ lực” được mô tả
trong CTTP tội hiếp dâm.
- A, N, Q giao cấu với B, tức 3 tên này đã thực hiện hành vi “giao cấu
với nạn nhân trái ý muốn của họ” được mô tả trong CTTP tội hiếp dâm.
Như vậy, cả 4 tên đồng phạm này đều được coi là người thực hành – đều
là người trực tiếp thực hiện tội hiếp dâm.