Tai Lieu Boi Duong HSG Sinh 9

TR¦êng thcs båi dìng hsg sinh 9
«n thi häc sinh giái líp 9

M«n: sinh häc
Bµi 1: ÇC QUI LUËT DI TRUYÒN CñA MEN§EN

1,Çc thuËt ng÷ thêng dïng
-TÝnh tr¹ng:lµ ®Æc ®iÓm vÒ cÊu t¹o ,h×nh th¸i,sinh lÝcña c¬ thÓ ®îc biÓu hiÖn ra bªn ngoµi
-TÝnh tr¹ng tréi hoµn toµn:lµ hiÖn t¬ng gen tréi ¸t hoµn toµn gen lÆn->thÓ dÞ hîp cã kiÓu h×nh t réi
- TÝnh tr¹ng tréi kh«ng hoµn toµn:lµ hiÖn t¬ng gen tréi ¸t kh«ng hoµn toµn gen lÆn->thÓ dÞ hîp kiÓu
h×nh trung gian g÷a tÝnh tr¹ng tréi vµ tÝnh tr¹ng lÆn
-TÝnh tr¹ng t¬ng ph¶n:lµ hai tÝnh tr¹ng ®èi lËp nhau<biÓu hiÖn cña hai tÝnh tr¹ng tr¸i ng¬c nhau>
-TÝnh tr¹ng t¬ng øng:lµ nh÷ng biÓu hiÖn kh¸c nhau cña cïng mét tÝnh tr¹ng
(lµ sù biÓu hiÖn cña cïng 1 tÝnh tr¹ng)
-Dßng thuÇn:®ång hîp tö vÒ kiÓu gen,®ång nhÊt vÒ kiÓu h×nh
2,Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu ®éc ®¸o cña MEN§EN
-§éc ®¸o v×:+Chän ®èi tîng ®óng
+Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu ®óng
A:§èi tîng
-Tù thô phÊn nghiªm ngÆt->dÔ t¹o dßng thuÇn
-Thêi gian sinh trëng ng¾n(3th¸ng)
Cã nhiÒu tÝnh tr¹ng t¬ng ph¶n dÉn ®Õn dÔ theo dâi kÕt qu¶
B: Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch con lai
-Chän çc cÆp ®ùc çi,thuÇn chñng,t¬ng ph¶n vÒ 1 hoÆc nhiÒu c¨p tÝnh tr¹ng
-Cho çc cÆp ®ùc,çi lai víi nhau ->theo dâi sù di truyÒn riªng rÏ cña tõng cÆp ®ùc çi
-Dïng to¸n x¸c suÊt thèng kª ®Ó ph©n tÝch çc sè liªu thu ®îc ->rót ra quy luËt di truyÒn cña çc tÝnh
tr¹ng ®ã ë con ch¸u
3,Lai ph©n tÝch(néi dung,ý nghÜa)
Kh¸i niÖm :lµ lai gi÷a c¬ thÓ mang tÝnh tr¹ng tréi cÇn kiÓm tra genvíi c¬ thÓ mang tÝnh tr¹ng lÆn
+NÕu F1 ®ång tÝnh->tÝnh tr¹ng tréi ®em lai lµ ®ång hîp tö
S¬ ®å:P :AA(®á) × aa(tr¾ng)->100%Aa(®á)
+NÕu F1 ph©n tÝnh ->tÝnh tr¹ng tréi
4,Ph¸t biÓu qui luËt ,néi dung,gi¶i thÝch,ý nghÜa quy luËt di truyÒn cña MEN§EN
Quy luËt Néi dung Gi¶i thÝch ý nghÜa
-Khi lai hai c¬ _Do sù ph©n li _Çc NTDT kh«ng _T¬ng quan tréi lÆn rÊt
thÓ ®ùc çi kh¸c cña çc cÆp hoµ trén vµo nhau phæ biÕn tÝnh tr¹ng tréi
vÒ mét cÆp tÝnh NTDT trong sù Do sù ph©n li vµ tæ lµ tèt -> tËp trung gen
tr¹ng tÝnh chÊt t- h×nh thµnh hîp cña çc cÆp tréi vÒ mét kiÓu gen->
¬ng ph¶n th× F1 giao tö nªn mçi _NTDT(gen)quy gièng tèt
®ång tÝnh F2 giao tö chØ ®Þnh cÆp tÝnh tr¹ng _X¸c ®inh t¬ng quan tréi
ph©n li kiÓu chøa 1 NTDT t¬ng ph¶n th«ng qua lÆn nhê ph¬ng ph¸p
h×nh:3 tréi 1 lÆn quy tr×nh ph¸t sinh ph©n tÝch thÕ hÖ lai…
gi¶o tö vµ thô tinh _X¸c ®Þnh ®é thuÇn
chñng cña gièng
5.Çch viÕt giao tö
Yªu cÇu HS viÕt giao tö cña c¬ thÓ:AA,Aa,aa
-Híng dÉn HS cã 2 çch viÕt:
+Çch 1 :nh©n ®¬n thøc víi ®¬n thøc,®¬n thøc víi ®a thøc
+Çch 2:viÕt s¬ ®å h×nh cµnh c©y
-Tõ çc VD rót ra qui luËt
+NÕu KG cã 1 cÆp gen dÞ hîp->giao tö:
7.bµi tËp tr¾c nghiÖm
a.Bµi tËp thuËn
-Lµ dang BT ®· biÕt tÝnh tréi ,lÆn ,KH cña P .Tõ ®ã ®i t×m KG,Khcña F vµ lËp s¬ ®å lai
GV: 1
-Çch gi¶i
+Bíc 1: Dùa vµo ®Ò bµi ,quy ¬c gen tréi ,gen lÆn
+B¬c 2:Tõ KH cña P -> biÖn luËn x® KG cña P
+Bíc 3:LËp s¬ ®å lai ,x¸c ®Þnh KG,KH ë con lai
*VD1_SGK\10
+V× P thuÇn chñng,F1:100% ç kiÕm m¾t ®en->m¾t ®en tréi so víi m¾t ®á
+Gäi gen A qui ®Þnh tÝnh tr¹ng m¾t ®en
gen a qui ®Þnh tÝnh tr¹ng m¾t ®á
Pt\c:m¾t ®en AA ,m¾t ®á aa
S¬ ®å:P:AA(®en) × aa(m¾t ®á)->……………….
*VD2:
ë chuét l«ng ®en tréi so víi l«ng tr¾ng.Khi cho chuét ®ùc l«ng ®en giao phèi víi chuét çi l«ng tr¾ng th×
kÕt qu¶ giao phèi sÏ ntn?
HDG:
-Qui íc:gen D qui ®Þnh l«ng ®en
:gen d qui ®Þnh l«ng tr¾ng
-§ùc l«ng ®en cã KG:DD hoÆc Dd,çi l«ng tr¾ng cã KG:dd
-Cã 2 s¬ ®å lai:
+P:♂DD(®en) × ♀dd(tr¾ng)
HoÆc P:♂ Dd(®en) ×♀ dd(tr¾ng)
*VD3:ë ®Ëu hµ lan th©n cao lµ tÝnh tr¹ng tréi so víi th©n thÊp
a.Khi cho ®Ëu hµ lan th©n cao giao phÊn víi nhau,F1 100% th©n cao.X¸c ®Þnh kiÓu gen cña bè mÑ vµ
lËp s¬ ®å lai
b.NÕu cho F1 trong phÐp lai trªn lai ph©n tÝch th× kÕt qu¶ sÏ nh thÕ nµo?
HDG
a.Gäi gen A qui ®Þnh th©n cao
gen a qui ®Þnh th©n thÊp
do F1 100%A_ th©n cao ->1 bªn P lu«n cho 1giao tö A,1 bªn P lu«n cho 1 giao tö A,a
-S¬ ®å lai:
P:AA × AA ->F1:AA(100% th©n cao)
HoÆc P:AA× Aa ->F1:1AA:1Aa(100% th©n cao)
VD4:ë cµ chua tÝnh tr¹ng qu¶ ®á tréi so víi tÝnh tr¹ng qu¶ vµng.Cho cµ chua thuÇn chñng qu¶ ®á thô
phÊn víi c©y cµ chua qu¶ vµng
a.X¸c ®Þnh kÕt qu¶ ë F1 ,F2
b,Cho cµ chua F1 víi cµ chua qu¶ ®á F2 kÕt qu¶ nh thÕ nµo?

HDG
a.-Qui íc :gen A qui ®Þnh tÝnh tr¹ng qu¶ ®á
gen a qui ®Þnh tÝnh tr¹ng qu¶ vµng
-Pt\c:qu¶ ®á cã kiÓu gen AA, qu¶ vµng cã kiÓu gen aa
S¬ ®å lai:P AA(®á) × aa(vµng)
…………………….
F2:1AA: 2Aa : 1aa
(3 ®á) (1vµng)
b.Qña ®á F2 cã kiÓu gen lµ:AA , Aa
+Trêng hîp 1:Aa ×AA
+Trêng hîp 2:Aa × Aa
GV: 2
Bµi 2: qui luËt di truyÒncña men®en(tiÕp)
-lai mét cÆp tÝnh tr¹ng-
A:LÝ thuyÕt
C©u 1:ë ruåi giÊm th©n x¸m çnh dµi:BBVV.X¸c ®Þnh kiÓu gen,kiÓu h×nh cña ruåi giÊm
Tr¶ lêi:
_KiÓu gen:BBVV lµ tæ hîp toµn bé çc gen trong tÕ bµo cña c¬ thÓ
_KiÓu h×nh:th©n x¸m,çnh dµi lµtæ hîp …………………………..
C©u 2:
Cho çc kiÓu gen sau ®©y:DD, dd, DDCC ,Dd, Cc,DdCc, EE ,Ee, ee ,DdCcEe
X¸c ®Þnh thÓ ®ång hîp,thÓ dÞ hîp?
Tr¶ lêi:
_ThÓ ®ång hîp:DD,dd,DDCC,EE,ee(kiÓu gen chøa cÆp gen gån 2 alen t¬ng
øng gièng nhau)
_ ThÓ dÞ hîp:Dd,DdCc,Ee,DdCcEe(kiÓu gen chøa cÆp gen gåm 2 alen t¬ng øng kh¸c nhau)
C©u 3:§Ó x¸c ®Þnh ®é thuÇn chñng cña gièng c©y cÇn ph¶i lµm g×?
Tr¶ lêi:
_Ta tiÕn hµnh phÐp lai ph©n tÝch
+Kh¸i niÖm:gi÷a ç thÓ mang tÝnh tr¹ng tréi cÇn x¸c ®Þnh kiÓu gen víi ç thÓ mang tÝnh tr¹ng lÆn
+KÕt qu¶:phÐp lai lµ ®ång tÝnh th× tÝnh tr¹ng tréi kiÓm tra lµ thuÇn chñng
S¬ ®å lai:P AA(cao) × aa(thÊp) ->100%Aa(cao)
NÕu phÐp lai lµ ph©n tÝnh th× tÝnh tr¹ng cÇn kiÓm tra kh«ng thuÇn chñng.S¬ ®å lai:P
Aa(cao) ×aa(thÊp) ->50%Aa:50%aa
C©u 4:Nªu ®iÒu kiÖn nghiÖm ®óng cña qui luËt ph©n li?
Tr¶ lêi:
_Pt\c vÒ cÆp tÝnh tr¹ng t¬ng ph¶n
_TÝnh tr¹ng tréi ph¶i tréi hoµn toµn
_Sè ç thÓ thu ®îc ë çc thÕ hÖ lai ®Ó ph©n tÝch ph¶i ®ñ lín
C©u 5:So s¸nh ®Þnh luËt ®ång tÝnh vµ ®Þnh luËt ph©n li?
Tr¶ lêi:
*Gièng nhau:
_§Òu ph¶n ¸nh sù di truyÒn cña 1 cÆp tÝnh tr¹ng
_§Òu chØ ®óng khi tÝnh tr¹ng tréi ph¶i tréi hoµn toµn
_Pt\c vÒ cÆp tÝnh tr¹ng t¬ng ph¶n
*Kh¸c nhau:
§Þnh luËt ®ång tÝnh §Þnh luËt ph©n tÝnh
_Ph¶n ¸nh kqu¶ ë con lai F1 _Ph¶n ¸nh kqu¶ ë con lai F2
_F1®ång tÝnh lµ tÝnh tr¹ng tréi,tÝnh tr¹ng _F2 ph©n li theo tØ lÖ trung b×nh
lÆn kh«ng xuÊt hiÖn lµ:3tréi :1lÆn
_F1 chØ xuÊt hiÖn 1 kgen dÞ hîp:Aa _F2 xuÊt hiÖn 3 kgen víi tØ
lÖ:1AA:2Aa:1aa
_KÕt qu¶ kiÓu h×nh ë F1 ®Òu nghiÖm KÕt qu¶ kiÓu h×nh ë F2 chØ nghiÖm
®óng víi mäi sè lîng xuÊt hiÖn ë F1 ®óng khi sè con lai thu ®îc ph¶i ®ñ lín
C©u 6:HiÖn tîng tÝnh tr¹ng tréi hoµn toµn lµ g×?H·y nªu VD vµ lËp s¬ ®å lai minh ho¹ tõ P ->F2 cña
phÐp lai 1 tÝnh víi tÝnh tréi hoµn toµn
Tr¶ lêi:
*Kh¸i niÖm :lµ hiÖn tîng gen tréi ¸t hoµn toµn gen lÆn ,dÉn ®Õn thÓ dÞ hîp biÓu hiÖn kiÓu h×nh tréi
*LÊy VD(HS tù lÊy)
*LËp s¬ ®å lai minh ho¹(x¸c ®Þnh kiÓu gen ,kiÓu h×nh)ë F1 ,F2
GV: 3
C©u 7: HiÖn tîng tÝnh tr¹ng tréi hoµn toµn lµ g×?H·y nªu VD vµ lËp s¬ ®å lai minh ho¹ tõ P ->F2
cña phÐp lai 1 tÝnh víi tÝnh tréi kh«ng hoµn toµn
Tr¶ lêi:
*Kh¸i niÖm:lµ hiÖn tîng gen tréi ¸t kh«ng hoµn toµn gen lÆn ->thÓ dÞ hîp biÓu hiÖn kiÓu h×nh trung
gian gi÷a tÝnh tr¹ng tréi vµ tÝnh tr¹ng lÆn
*VD vµ lËp s¬ ®å lai minh ho¹(HS tù hoµn thiÖn)
_Gîi ý:lÊy vd mµu hoa ë c©y giao phÊn
C©u 8:So s¸nh phÐp lai 1 cÆp tÝnh tr¹ng trong 2 trêng hîp tÝnh tréi hoµn toµn vµ tÝnh tréi kh«ng hoµn
toµn vÒ c¬ së,c¬ chÕ vµ kÕt qu¶ ë F1 ,F2
Tr¶ lêi:
*Gièng nhau:
_C¬ së:®Òu cã hiÖn tîng gen tréi lÊn ¸t gen lÆn
_C¬ chÕ:qu¸ tr×nh di truyÒn cña tÝnh tr¹ng ®Òu dùa trªn sù ph©n li cña cÆp gen trong gi¶m ph©n t¹o
giao tö vµ sù tæ hîp cña çc gen trong thô tinh t¹o hîp tö
_KÕt qu¶:+NÕu Pt\c ->F1 ®ång tÝnh ->F2 ph©n li tÝnh tr¹ng
+F1 ®Òu mang kiÓu gen dÞ hîp
+F2 ®Òu cã 1 ®ång hîp tréi:2 dÞ hîp:1 ®ång hîp lÆn
*Kh¸c nhau:
§iÓm TÝnh tréi hoµn toµn TÝnh tréi ko hoµn toµn
_C¬ së _Gen tréi ¸t hoµn toµn gen lÆn _Gen tréi ¸t kh«ng hoµn
toµn gen lÆn
_KÕt qu¶ _F1 §ång tÝnh. _F1 ®ång tÝnh
_F2:3 tréi:1 lÆn _F2 1 tréi :2 trung gian:1
lÆn
B_Bµi tËp.
Ch÷a tiÕp BT thuËn
_Bµi 3_36 bµi to¸n…\ 20
Ngêi ta thùc hiªn 3 phÐp lai sau ë ®Ëu HL:
1,PhÐp lai1:P: th©n cao× th©n cao → F1
2,PhÐp lai 2:P th©n cao × th©n thÊp → F1:120 th©n cao
3,PhÐp lai 3:P th©n cao× th©n thÊp → F1:61 th©n cao:59 th©n thÊp
_Cho biÕt th©n cao tréi so víi th©n thÊp.H·y biÖn luËn vµ lËp s¬ ®å lai
HDG
_Híng dÉn HS çch tr×nh bµy bµi to¸n:
+X¸c ®Þnh tÝnh tréi ,lÆn
+Qui íc gen
+ViÕt s¬ ®å lai
_Gäi gen A(cao) ,gen a(thÊp)
a. X¶y ra çc trêng hîp sau:
TH1:P AA(cao) × AA(cao)
TH2:P AA(cao) × Aa(cao)
TH3:P Aa(cao) × Aa(cao)
b.Ta cã F1 ®ång tÝnh ,th©n thÊp cã kiÓu gen :aa → P:th©n cao :AA
P:AA(cao)× aa(thÊp)
c.th©n cao:th©n thÊp=61:59 ≈ 1:1 ->lµ phÐp lai ph©n tÝch
P:AA(cao) × aa(thÊp)
GV: 4
*D¹ng 2:Bµi to¸n nghÞch
_L µ d¹ng bµi tËp dùa vµo kÕt qu¶ lai ®Ó x¸c ®Þnh kiÓu gen, kiÓu h×nh cña P vµ lËp s¬ ®å lai
_Trêng hîp 1:nÕu biÕt tØ lÖ ph©n tÝnh ë con lai
+Bíc 1:c¨n cø vµo tØ lÖ ph©n tÝnh ë con lai→kiÓu gen cña P
+Bíc 2:LËp s¬ ®å lai vµ nhËn xÐt kÕt qu¶(cã thÓ c¨n cø vµo tØ lÖ ph©n tÝnh ë con lai ®Ó x¸c ®Þnh
tÝnh tr¹ng tréi ,lÆn)
_Trêng hîp 2:nÕu kh«ng biÕt tØ lÖ ph©n tÝnh ë con lai
C¨n cø vµo kiÓu gen cña F ®Î suy ra lo¹i giao tö mµ F nhËn tõ bè vµ mÑ →x¸c ®Þnh kiÓu gen cña P
→lËp s¬ ®å lai kiÓm nghiÖm
VD1:Trong phÐp lai gi÷a 2 c©y lóa th©n cao víi nhau cã kÕt qu¶:3018 h¹t cho c©y th©n cao,1004 h¹t cho
c©y th©n thÊp
H·y biÖn luËn vµ lËp s¬ ®å lai cho phÐp lai trªn(vd- 36BTDT\12)
HDG
_XÐt:cao:thÊp=3018:1004≈3:1.Theo qui luËt 1 cña MEN§EN th× cao tréi so víi thÊp
_Qui íc:gen A(cao) ,gen a (thÊp)
TØ lÖ F1 :3cao:1thÊp =4(tæ hîp giao tö)=2 ×2 →P cho 2 lo¹i giao tö →P dÞ hîp Aa
_S¬ ®å lai:P:Aa(cao)× Aa (cao)……………….
VD2:ë bÝ tÝnh tr¹ng qu¶ trßn tréi so víi qu¶ dµi .Khi cho giao phÊn gi÷a P qu¶ trßn víi qu¶ dµi
→F1:100% qu¶ dÑt
a.Nh÷ng kÕt luËn cã thÓ rót ra ®îc tõ phÐp lai trªn lµ g×?LËp s¬ ®å minh ho¹
b.NÕu cho F1 tiÕp tôc giao phÊn víi nhau .H·y lËp s¬ ®å lai cña F1
c.Cã cÇn kiÓm tra tÝnh thuÇn chñng hay kh«ng thuÇn chñng cña 1 ç thÓ nµo ®ã hay kh«ng?V× sao?
HDG
a.TÝnh tr¹ng qu¶ dÑt lµ tÝnh tr¹ng trung gian gi÷a trßn vµ dµi→tÝnh tr¹ng h×nh d¹ng cña bÝ tu©n theo
qui luËt tréi kh«ng hoµn toµn
_Qui íc:gen A(trßn) ,gen a (dµi)→qu¶ trßn cã kiÓu gen:AA ,qu¶ dµi aa
_S¬ ®å lai:P AA(trßn)× aa(dµi)→F1:100%Aa(dÑt)
b.F1×F1 :Aa (dÑt) ×Aa (dÑt)
F2:1AA(trßn):2Aa(dÑt) :1aa(dµi)
c.Kh«ng cÇn kiÓm tra v× qu¶ trßn, dµi lu«n thuÇn chñng ,qu¶ dÑt cã tÝnh tr¹ng trung gian mang kiÓu
gen dÞ hîp
VD3:ë ngêi m¾t n©u tréi so víi m¾t xanh(tréi hoµn toµn)
Trong 1 gia ®×nh bè mÑ ®Òu m¾t n©u,trong çc con sinh ra cã 1 con g¸i m¾t xanh .BiÖn luËn vµ lËp s¬
®å lai gi¶i thÝch
HDG
_Do m¾t n©u lµ tréi so víi m¾t n©u
_Qui íc:gen B ( m¾t n©u) ,gen b (m¾t xanh)
_Con g¸i m¾t xanh bb nhËn 1 giao tö b tõ bè,1 giao tö b tõ mÑ
Mµ P ®Òu m¾t n©u →P ®Òu cã kiÓu gen :Bb
_S¬ ®å lai:P Bb(n©u)× Bb (n©u)→…………………………
Bµi 3: Lai hai cÆp tÝnh tr¹ng
A.LÝ thuyÕt
1.
Quy luËt PL§L Né dung Gi¶i thÝch ý nghÜa
-Khi lai hai c¬ thÓ -Çc cÆp -Çc NTDT khong träi -Sù PL§L  giao tö vµ
P kh¸c vÒ cÆp NTDT(cÆp lÉn vµo nhau tæ hîp tù do qu¸ tr×nh
tÝnh tr¹ng thuÇn gen)®· PL§L -Do sù ph©n li vµ tæ hîp thô tinh lµ c¬ chÕ t¹o ra
chñng t¬ng ph¶n trong QT ph¸t cña çc cÆp NTDT (gen) çc BDTH…
PL§L,th× F2 cã tØ sinh giao tö quy ®Þnh cÆp tÝnh
lÖ mçi KH b»ng tr¹ngt¬ng ph¶n th«ng qua
GV: 5
tÝch çc tÝnh tr¹ng QT ph¸t sinhgiao tö vµ thô
hîp thµnh nã tinh F2 cã tØ lÖ mçi
KH…
2: Sù DT§L cña çc cÆp tÝnh tr¹ng lµ g× ? Nguyªn nh©n cña hiÖn tîng nãi trªn vµ cho vd ®Ó chøng
minh?
Tr¶ lêi:
a: Sù DT§L cña çc cÆp tÝnh tr¹ng
-Lµ hiÖn tîng çc cÆp tÝnh tr¹ng di truyÒn kh«ng thuéc vµo nhau.Sù di truyÒn cña cÆp tÝnh tr¹ng nµy
®éc lËp víi sù di truyÒn cña çc cÆp tÝnh tr¹ng kh¸c
b.Nguyªn nh©n:
-Çc cÆp gen qui ®Þnh çc cÆp tÝnh tr¹ng n»m trªn çc cÆp NST kh¸c nhau.V× vËy trong gi¶m ph©n,
çc cÆp gen nµy PL§L cïng víi çc cÆp NST mang chóng, trong thô tinh çc cÆp gen l¹i cã kh¶ n¨ng tæ
hîp tù do víi nhau
c.VD:Pt/c vµng tr¬n× xanh nh¨n (giao phÊn)
F1:100% Vµng ,tr¬n
F1×F1 :vµng tr¬n × vµng ,tr¬n
F2:9 V-T: 3V-N: 3X-T :1X-N
-Qua kÕt qu¶ trªn thÊy ë P, F1 gen qui ®Þnh h¹t vµng tæ hîp víi gen qui ®Þnh h¹t tr¬n,xanh víi nh¨n .Tuy
nhiªn do çc gen PL§L vµ tæ hîp tù do nªn xuÊt
hiÖn 2 kiÓu h×nh míi :xanh-tr¬n vµ xanh- nh¨n
-Cã thÓ kh¸i qu¸t sù xuÊt hiÖn kiÓu h×nh do sù PL§L vµ tæ hîp tù do cña çc gen qui ®Þnh çc tÝnh tr¹ng
(V-X) (T-N)= 2×2 =4 KH……….
C©u 3
Ph¸t biÓu qui luËt PL§L vµ nªu çc ®iÒu kiÖn nghiÖm ®óng cña qui luËt PL§L cña çc cÆp tÝnh tr¹ng?
Tr¶ lêi:
-Qui luËt:khi lai 2 c¬ thÓ……………………………………
-§iÒu kiÖn nghiÖm ®óng:
+Çc cÆp P ph¶i thuÇn chñng vÒ çc cÆp tÝnh tr¹ng ®îc theo dâi
+TÝnh tr¹ng tréi ph¶i tréi hoµn toµn
+Sè lîng ç thÓ thu ®îc ë thÕ hÖ lai ®em ph©n tÝch ph¶i ®ñ lín
+Çc cÆp gen qui ®Þnh çc cÆp tÝnh tr¹ng ph¶i PL§L víi nhau(n»m trªn çc cÆp NST kh¸c nhau)
C©u 4
So s¸nh §LPL víi §LPL§L vvÒ 2 cÆp tÝnh tr¹ng?
Tr¶ lêi:
*Gièng nhau:
-§Òu cã çc ®iÒu kiÖn nghiÖm ®óng gièng nhau:
+Pt/c vÒ cÆp tÝnh tr¹ng ®îc theo dâi
+T2 tréi ph¶i tréi hoµn toµn
+Sè lîng ç thÓ thu ®îc ph¶i ®ñ lín
-ë F2 ®Òu cã sù ph©n li T2 (xuÊt hiÖn nhiÒu kiÓu h×nh)
-C¬ chÕ cña sù di truyÒn çc tÝnh tr¹ng ®Òu dùa vµo sù ph©n li cña çc cÆp gen trong gi¶m ph©n t¹o
giao tö vµ sù tæ hîp cña çc gen trong thô tinh t¹o hîp tö
*Kh¸c nhau:
§LPL §LPL§L
-Ph¶n ¸nh sù di truyÒn cña 1 cÆp T2 -Cña 2 cÆp T2
-F1dÞ hîp 1 cÆp gen(Aa)2 giao tö -F1dÞ hîp 2 cÆp gen(AaBb)4
giao tö
-F2 Cã 2 lo¹i KH:3tréi:1 lÆn -F2 cã 4 lo¹i KH:9 :3 :3 :1
-F2 kh«ng xuÊt hiÖn BDTH -F2 xuÊt hiÖn BDTH
-F2 cã 4 tæ hîp víi 3 kiÓu gen -F2 cã 16 tæ hîp víi 9 kiÓu gen
GV: 6
C©u 5:Nªu kh¸i niÖm vµ lÊy VD vÒ BDTH?V× sao BDTH lµ nguån nguyªn liÖu quan träng ®èi víi chän
gièng vµ tiÕn ho¸?
Tr¶ lêi:
*Kh¸i niÖm:çc kiÓu h×n kh¸c cña P do sù PL§L cña çc cÆp tÝnh tr¹ng ®· ®a ®Õn sù tæ hîp l¹i çc tÝnh
tr¹ng cña P BDTH
*VD:®Ëu hµ lan thuÇn chñng:V-T × X-N
F1……………………….F2
Cã BDTH:V-N ,X-T
*BDTH lµ nguån nguyªn liÖu………………..v×:
-V× BDTH t¹o ra ë sinh vËt nhiÒu kiÓu gen ,kiÓu h×nh t¨ng tÝnh ®a d¹ng ë sinh vËt
+Trong tiÕn ho¸:tÝnh ®a d¹ng ë sinh vËt lµ nguån nguyªn liÖu cho qu¸ tr×nh chän läc tù nhiªn vµ gióp
cho loµi cã thÓ sinh sèng vµ ph©n bè réng r·i
+Trong chän gièng:tÝnh ®a d¹ng ë sinh vËt gióp con ngêi dÔ dµng chän ,gi÷ l¹i çc ®Æc ®iÓm mµ
nhµ s¶n xuÊt muèn.
C©u 6:c©u hái tr¾c nghiÖm
-C©u 9,10,11- Sinh häc n©ng cao/19 ,20
-C©u 4,11…………18- ¤n tËp sinh häc 9/17 ,18
-C©u hái tr¾c nghiÖm ch¬ng I –LuyÖn tËp vµ n©ng cao kiÕn thøc sinh häc 9/
23,24,25
B,Bµi tËp
I,LuyÖn tËp d¹ng lai 1 cÆp tÝnh tr¹ng
Bµi 1:
ë chuét Pt/c ®u«i cong × ®u«i th¼ng(t/c) F1 :100% chuét ®u«i cong .
BiÕt r»ng tÝnh tr¹ng h×nh d¹ng ®u«i chuét do 1 cÆp gen qui ®Þnh
a.X¸c ®Þnh tÝnh tr¹ng tréi,tÝnh tr¹ng lÆn
b.Cho F1 giao phèi víi chuét ®u«i th¼ng .ViÕt s¬ ®å lai ë F2
c.NÕu lai 2 gièng chuét cho kÕt qu¶ 3 cong:1 th¼ng. Pcã kiÓu gen,kiÓu h×nh nh thÕ nµo?
HDG
a.Pt/c mµ F1 :100% cong cong lµ tréi so víi th¼ng
Qui íc gen lËp s¬ ®å lai x¸c ®Þnh F1
b.F1:Aa (cong) × aa(th¼ng)………..
c.F2:Cong: th¼ng=3: 1 Theo qui luËt 1 cña MEN§EN
P ®Òu dÞ hîp: Aa × Aa …..
Bµi 2:ë ngêi ,T2 m¾t n©u(N),m¾t xanh(n).X¸c ®Þnh kiÓu gen cña P vµ çc con trong çc trêng hîp sau:
-TH1:P m¾t n©u ,sinh ra m¾t xanh
-TH2:♂ m¾t n©u ,♀ m¾t xanh sinh ra con m¾t xanh
-TH3:♂ m¾t xanh,♀ cha biÕt mµu m¾t sinh ra con m¾t n©u.
HDG
Ngêi m¾t n©u cã kiÓu gen:NN hoÆc Nn,m¾t xanh:nn
a.TH1:con m¾t xanh (nn)nhËn 1n cña bè, 1n cña mÑP cã n
P m¾t n©u ®Òu cã N P: Nn ×Nn
b.TH2:Bè m¾t n©u, mÑ m¾t xanh con m¾t xanh
-Con m¾t xanh cã kiÓu gen nn nhËn 1n tõ bè, 1n tõ mÑ
-MÑ m¾t xanh cã kiÓu gen: nn cho con 1 giao tö duy nhÊt lµ n
-Bè m¾t n©u ph¶i cã kiÓu gen Nn………………………
c.TH3: ♂ xanh × ♀(?)con n©u
-♂ xanh (nn) cho con 1n
-Con m¾t n©u kiÓu gen ph¶i chøa gen N gen nµy do mÑ cho kiÓu gen cña mÑ lµ: NN hoÆc Nn
Bµi 3: ë b¾p h¹t vµng lµ tréi so víi h¹t tr¾ng,T2 mµu h¹t do 1 cÆp gen qui ®Þnh
GV: 7
a.Cho lai b¾p h¹t vµng kh«ng thuÇn chñng víi nhauF1 cho 4000 h¹t b¾p çc
lo¹i. tÝnh sè lîng mçi lo¹i h¹t b¾p thu ®îc ë F1
b.Lµm thÕ nµo ®Ó x¸c ®Þnh ®îc b¾p h¹t vµng thuÇn chñng
HDG
a.Qui íc gen:………………………..
B¾p h¹t vµng kh«ng thuÇn chñng cã kiÓu gen: Aa
-S¬ ®å lai: P Aa×Aa
F1:1AA :2Aa :1aa
3/4vµng : 1/4tr¾ng
+H¹t vµng:3/4.4000 =3000(h¹t)
+H¹t tr¾ng:1/4 .4000 =1000(h¹t)
b.Dïng phÐp lai ph©n tÝch………………………………..
II.Bµi to¸n thuËn:§LPL§L
Cho biÕt kiÓu h×nh cña P X¸c ®Þnh kiÓu gen ,kiÓu h×nh ë ®êi con
-Bíc 1:x¸c ®Þnh t¬ng quan tréi ,lÆn ë tõng tÝnh tr¹ng ,qui íc gen(QL1)
-Bíc 2:x¸c ®Þnh sù di truyÒn riªng rÏ cña tõng cÆp tÝnh tr¹ngt×m ra qui luËt di truyÒn chi phèi viÕt
kiÓu gen cña P(NÕu tÝch tØ lÖ tÝnh tr¹ng =tØ lÖ kiÓu h×nh bµi ra PL§L)
-Bíc 3:xÐt sù di truyÒn ®ång thêi cña 2 cÆp tÝnh tr¹ng
-Bíc 4: x¸c ®Þnh kiÓu gen ë P
-Bíc 5: viÕt s¬ ®å lai
*Nh÷ng lu ý:
-Çc gen PL§L Çc gen n»m trªn çc NST kh¸c nhau
-F2 cã tØ lÖ mçi kiÓu h×nh b»ng tÝch çc tÝnh tr¹ng hîp thµnh nã
-Çc tØ lÖ c¬ b¶n:
+1:1 lai ph©n tÝch 1 cÆp tÝnh tr¹ng: Aa ×aa
+3:1 QL1: lai 1 cÆp T2: Aa ×Aa(tréi hoµn toµn)
+1:2:1  QL1: lai 1 cÆp T2: Aa ×Aa(tréi kh«ng hoµn toµn)
+9:3:3:1QL2 lai 2 cÆp tÝnh tr¹ng: AaBb ×AaBb(tréi hoµn toµn)
+(3:1) (1:2:1)  QL2 lai 2 cÆp tÝnh tr¹ng: AaBb ×AaBb(1 cÆp tréi hoµn toµn,1 cÆp tréi kh«ng hoµn
toµn)
Bµi 1:Bß t/c : ®en, kh«ng sõng giao phèi víi bß vµng, cã sõng. F1×F1. X¸c ®Þnh kiÓu gen, kiÓu h×nh ë bß
con F2. BiÕt r»ng 2 T2 trªn DTPL§L vµ mçi gen qui ®Þnh 1 tÝnh tr¹ng
HDG
-X¸c ®Þnh tÝnh tr¹ng tréi lµ :®en,kh«ng sõng
-Qui íc: +Gen A(®en) , a(vµng)
+Gen B(kh«ng sõng) ,b(cã sõng)
-P t/c: ®en, kh«ng sõng AABB
Vµng,cã sõng aabb
S¬ ®å lai : PF1F2
♂ AB Ab aB ab
♂♂
♂♂♂♂♂
♀
AB AABB AABb AaBB AaBb
Ab AABb AAbb AaBb Aabb
GV: 8
aB AaBB AaBb aaBB aaBb
ab AaBb Aabb aaBb aabb
TØ lÖ KG:
1AABB 1AAbb 1aaBB 1aabb
2AABb 2Aabb 2aaBB
4AaBb
2AaBB
TØ lÖ KH:
9§en, kh«ng sõng : 3®en, sõng :3vµng,kh«ng sõng : 1vµng, sõng
Bµi 2:
ë lîn ,gen T (tr¾ng), t (l«ng ®en) , D (th©n dµi) , d (th©n ng¾n). BiÕt hai cÆp gen quy ®Þnh hai cÆp
tÝnh tr¹ng trªn n»m trªn hai cÆp NST ®ång d¹ng kh¸c
a. x¸c ®Þnh sù p.tÝnh vÒ KG ,KH ë F2, khi lai gièng lîn thuÇn chñng mÇu l«ng tr¾ng th©n dµi lîn l«ng
®en ,th©n ng¾n.
b.Nªu ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh l«ng tr¾ng ,th©n dµi thuÇn chñng ë F2
HDG
a. -Quy íc gen
-P thuÇn chñng : TTDD (tr¾ng , dµi)×ttdd(®en ,ng¾n)
F1F2...
b.B»ng phÐp lai ph©n tÝch:lîn tr¾ng,dµi ×lîn ®en,ng¾n con:100% lîn tr¾ng,dµi 
t/c:TTDD
Híng dÉn vÒ nhµ:
-Lµm bµi tËp:
Bµi 1: ë lóa,gen A qui ®Þnh c©y cao,gen a qui ®Þnh th©n thÊp.Gen B(trßn) ,gen b(dµi)
Cho lai 2 gièng lóa víi nhau ®êi con F1 thu ®îc 4 lo¹i kiÓu h×nh:
37.5% cao,trßn 12.5% thÊp,trßn
37.5% cao,dµi 12.5% thÊp,dµi
H·y x¸c ®Þnh :
a.QLDT chi phèi phÐp lai
b.KG vµ KH cña P
c. ViÕt s¬ ®å lai tõ P ®Õn F1
Bµi 2: ë t¸o cã 3 lo¹i mµu:®á,hång,xanh.BiÕt r»ng tÝnh tr¹ng mµu qu¶ lµ do 1 cÆp gen qui ®Þnh
a.X¸c ®Þnh tÝnh tr¹ng tréi ,lÆn
b.Khi lai t¸o mµu hångcon cã:96 qu¶ ®á :183 qu¶ hång :95 qu¶ xanh
c.Chän c©y P ®em lai cã kiÓu gen nh thÕ nµo ®Ó F1 thu ®îc 100% t¸o mµu hång
Bµi 4: Lai hai cÆp tÝnh tr¹ng(tiÕp theo)
A.KiÓm tra bµi cò:
Gäi HS lªn ch÷a 2 bµi tËp
Bµi 1:Theo bµi ra ta cã:
Gen A: c©y cao gen a: c©y thÊp
Gen B: h¹t trßn gen b: h¹t dµi
a. X¸c ®Þnh QLDT chi phèi phÐp lai: 3 cao, trßn: 3 cao, dµi: 1 thÊp, trßn: 1thÊp, dµi
cao 37,5%  37,5% 3
F1: thap  12,5%  12,5%  1 QL1:P Aa(cao) × Aa(cao)
tron 37,5%  12,5% 1
F1: dai  37,5%  12,5%  1  Theo phÐp lai ph©n tÝch: P Bb( trßn)bb(dµi)
Ta cã F1(cao:thÊp) (trßn:dµi)=(3:1) (1:1)=3:3:1:1 çc tÝnh tr¹ng trªn di truyÒn ®éc lËp víi nhau  P :
AaBb (cao, trßn) × Aabb(cao, dµi)
-ViÕt s¬ ®å lai……………………….
Bµi 2:
a.Khi lai P : t¸o hång × t¸o hång con (F1) 96 §á: 183 hång: 95xanh
GV: 9
≈ 1®á: 2hång: 1xanh
tu©n theo qui luËt tréi kh«ng hoµn toµn, t¸o mµu hång lµ kiÓu h×nh trung gian………….
b.XÐt 2 trêng hîp:
*TH1:®á lµ tréi, xanh lµ lÆn
-Qui íc: gen A(®á) lµ tréi, gen a(xanh) lµ lÆn
-Tõ tØ lÖ:1:2:1P cã kiÓu gen lµ:Aa(hång)
P :Aa(hång) × Aa(hång)…………
*TH2: xanh lµ tréi, ®á lµ lÆn
P :Aa(hång)× Aa(hång)…………
c.F1: 100% Aa(hång). Nã nhËn tõ P 1 giao tö A, 1 giao tö a
*TH1:P :AA(®á) × aa(xanh)……………
*TH2: P:AA(xanh× aa(®á)…………….
B.Bµi míi:
Bµi to¸n nghÞch –PL§L
Gi¶ thiÕt cho kÕt qu¶ lai ë ®êi con x¸c ®Þnh kiÓu gen, kiÓu h×nh ë P
-Bíc 1:x¸c ®Þnh t¬ng quan tréi, lÆn
-Bíc 2:qui íc gen
- Bíc3:xÐt tØ lÖ ph©n li kiÓu h×nh ë ®êi con trªn tõng tÝnh tr¹ng ®Ó kiÓu gen cña P
-Bíc 4:x¸c ®Þnh kiÓu gen cña P
-Bíc 5: viÕt s¬ ®å lai ®Ó x¸c ®Þnh kiÓu gen,kiÓu h×nh ë con
Bµi 1:ë chuét l«ng ®en(A), tr¾ng(a), l«ng xï(B), tr¬n(b). Hai tÝnh tr¹ng ph©n li ®éc lËp
P:♂×♀F1Cã 28 ®en-xï, 9 ®en-tr¬n, 10 tr¾ng-xï, 3tr¾ng-tr¬n
-X¸c ®Þnh kiÓu di truyÒn(kiÓu gen) vµ kiÓu h×nh cña P, F1(kh«ng viÕt s¬ ®å lai)
HDG
Ta cã: F1: 9 ®en-xï, 3 ®en-tr¬n, 3 tr¾ng –xï :1 tr¾ng- tr¬n
den 28  9 3
+ trang  10  3  1  P: Aa(®en) × Aa(®en)
xu 28  10 3
+    P: Bb(xï) × Bb(xï)
tron 93 1
PdÞ hîp 2 cÆp gen:AaBb
P(Aa ×Aa)(Bb ×Bb)
1 1 1 2 1
VËy kiÓu gen cña P lµ:( AA:2/4Aa: aa)( BB: Bb: bb)
4 4 4 4 4
1 2
= AABB: AABb………………
16 16
3 1 3 1
KiÓu h×nh cña P lµ:( A_: aa)( B_: bb)
4 4 4 4
9 3 3 1
= A_B_: A_bb: aaB_: aabb
16 16 16 16
9 3 3 1
®en,xï: ®en,tr¬n: tr¾ng ,xï: tr¾ng ,tr¬n
16 16 16 16
Bµi 2:ë bÝ tÝnh tr¹ng h×nh d¹ng lµ:trßn,dµi.TÝnh tr¹ng mµu hoa:vµng ,tr¾ng.Mçi cÆp tÝnh tr¹ng nãi trªn
®Òu do 1 cÆp gen qui ®Þnh.Cho lai 2 c©y bÝ cha biÕt kiÓu h×nh ë F1cã:
56,25%trßn,hoa vµng 18,75%dµi,hoa vµng
18,75%trßn,hoa tr¾ng 6,25%dµi,hoa tr¾ng
a.X¸c ®Þnh tÝnh tr¹ng tréi ,lÆn
b.T×m qui luËt di truyÒn chi phèi
c.X¸c ®Þnh kiÓu gen,kiÓu h×nh cña P.ViÕt s¬ ®å lai minh ho¹
HDG
GV: 10
a.F1:9trßn,vµng:3trßn,tr¾ng:3dµi,vµng:1dµi,tr¾ng
tron 56,25%  18,75% 3
   trßn lµ tréi vµ dµi lµ lÆn
dai 18,75%  6,25% 1
vang 56,25%  18,75% 3
  vµng lµ tréi,tr¾ng lµ lÆn
trang 18,75%  6,25% 1
b.Ta cã(trßn:dµi)(vµng:tr¾ng)=(3:1)(3:1)=9:3:3:1hai tÝnh tr¹ng di truyÒn theo QLDT§L
c.Qui íc: genB (trßn), gen b(dµi), D(vµng), d(tr¾ng)
F1:trßn: dµi=3:1P : Bb ×Bb
Vµng:tr¾ng=3:1P Dd × Dd
 P: BbDd(trßn,vµng) × BbDd (trßn,vµng)……………………….
Bµi 3 –BTDT n©ng cao/113
Cho mét thá ®ùc cã kiÓu h×nh l«ng ®en,ch©n cao lai víi ba thá çi cho kÕt qu¶:
-TH1: F1cã tØ lÖ:3:3:1:1
-TH2: F1 cã tØ lÖ:1:1:1:1
-TH3: F1cã 100% l«ng ®en,ch©n cao
BiÕt r»ng mçi gen qui ®Þn 1 tÝnh tr¹ng vµ n»m trªn 1 NST riªng rÏ. TÝnh tr¹ng ®en tréi so víi n©u,cao
tréi so víi thÊp
H·y biÖn luËn vµ viÕt s¬ ®å lai minh ho¹
HDG
Qui íc:gen A(®en), a(n©u) gen B(cao) ,gen b(thÊp)
TH1:F1 cã tØ lÖ: 3: 3: 1: 1=(3:1)(1:1)
-TØ lÖ: 3:1 lµ kÕt qu¶ cña qui luËt 1cã 2 trêng hîp
P: Aa ×Aa hoÆc Bb ×Bb
-TØ lÖ:1:1 ®©y lµ kÕt qu¶ cña phÐp lai ph©n tÝchcã 2 trêng hîp
P:Aa×aa hoÆc Bb ×bb
V× thá ♂den ,cao cã kiÓu gen:AaBb
Thá ♀ cã kiÓu gen:Aabb hoÆc aaBb
*S¬ ®å lai 1:
P:♂AaBb × ♀Aabb………………..
*S¬ ®å lai 2:P ♂AabB × ♀aaBb……………
TH2:F1 cã tØ lÖ:1:1:1:1=(1:1)(1:1)
-TØ lÖ 1:1 P:(Aa ×aa) (Bb ×bb)
♂®en, cao cã kiÓu gen: AaBb ♀cã kiÓu gen lµ:aabb(n©u,thÊp)
TH3:F1Cã 100% ®en,cao A_B_
♂®en,cao cã kiÓu gen: AaBb cho 4 lo¹i giao tö: AB, Ab, Ab, ab
♀chØ cho 1 lo¹i giao töAB♀cã kiÓu gen: AABB
C.Kh¶o s¸t phÇn qui luËt di truyÒn

I.Tr¾c nghiÖm:Chän c©u tr¶ lêi ®óng
1,ë lóa níc 2n=24.Mét tÕ bµo cña nã ®ang ë k× sau cña gi¶i ph©n II.Sè NST ®¬n trong tÕ bµo ®ã lµ :
a.12 b.24 c.36 d.48
2.Y nghÜa cña phÐp lai ph©n tÝch lµ :
a. Ph¸t hiÖn ®îc thÓ dÞ hîp ®Ó sö dông trong chän gièng
b.Ph¸t hiÖn ®îc thÓ ®ång hîp dÓ sö dông trong chän gièng
c.Ph¸t hiÖn ®îc tÝnh tr¹ng trung gian ®Ó sö dông trong chän gièng
d.c¶ a vµ b.
3.ë ngêi :gen A quy ®Þnh m¾t ®en,tréi hoµn toµn ,gen (a) m¾t xanh bè mÑ cã KG,KH nµo
trong çc trêng hîp sau ®Ó sinh con ra cã xuÊt hiÖn KH # bè mÑ
GV: 11
a. Bè m¾t ®en (AA)×♀ m¾t xanh (aa)
b.♂m¾t ®en (Aa)×♀ m¾t ®en(AA)
c.♂ m¾t ®en (Aa) × ♀ m¾t ®en (Aa)
d.♂ m¾t xanh (aa) ×♀ m¾t ®en (Aa)
II: Tù luËn (17®)
C©u 1 (4®) Dùa vµo nh÷ng hiÓu biÕt vÒ ®Þnh luËt ®ång tÝnh ,ph©n tÝnh cña Men®en ,em h·y nªu
nh÷ng dÊu hiÖu ®Ó nhËn biÕt tÝnh tr¹ng ®ã lµ tréi hay lÆn trong mçi phÐp lai
C©u 2(4®) H·y ph©n biÖt

a. KG vµ KH vµ lÊy VD minh ho¹
b. CÆp NST t¬ng ®ång vµ NST kÐp
C©u 3(4®) So s¸nh quy luËt 1 vµ quy luËt 2cña Men®en
C©u4(5®) TiÕn hµnh 3 phÐp lai ë mét loµi thøc vËt ®· thu ®îc kÕt qu¶ :
PhÐp lai 1: P vµng ×vµng  F1 :100% vµng
2: P ®á × ®á  F1 :100% ®á
3: P ®á × vµng  F1 : 50% ®á : 50% vµng
a. Dùa vµo 3 phÐp lai trªn h·y cho biÕt mµu ®á hay mÇu vµng lµ tÝnh tr¹ng tréi ?
b. T×m çch nhanh nhÊt ®Ó x¸c ®Þnh ®îc mµu vµng lµ tréi hay lÆn ( kh«ng ®îc dïng çc c©y ë phÐp
lai 1 vµ 2)
§¸p ¸n _biÓu ®iÓm

I: Tr¾c nghiÖm (3®)
1b , 2b , 3c
II: Tù luËn (17®)
C©u 1 (4®)
-Dùa vµ KH : F1 ®ång tÝnh 1 bªn tréi
( 3®) F2 : tØ lÖ lín : tréi
nhá : lÆn
-Dùa vµo tÝnh chÊt di truyÒn : +TÝnh tr¹ng tréi DT liªn tôc
(0,5®) + TÝnh tr¹ng lÆn DT kh«ng liªn tôc
-Dùa vµo KG : +TÝnh tr¹ng tréi biÓu hiÖn ë c¬ thÓ mang KG ®ång
hîp tréi, dÞ hîp
(0,5®) +TÝnh tr¹ng chØ biÓu hiÖn ë c¬ thÓ mang KG ®ång hîp lÆn
C©u 2(4®) a. KG – KH (2®)

-KG: TËp hîp çc gen trong tÕ bµo cña c¬ thÓ + VD… (1®)
-KH: TËp hîp çc tÝnh tr¹ng tÕ bµo cña c¬ thÓ + VD…(1®)
b. CÆp NST t¬ng ®ång – NST kÐp (1®)
-CÆp NST ~ : gåm 2 NST ®éc lËp gièng nhau vÒ h×nh d¹ng, kÝch thíc, mét chiÕc cã nguån gèc tõ ♂, 1
chiÕc cã nguån gèc tõ ♀. 2 NST ho¹t ®éng ®éc lËp (1®)
-NST kÐp : 1 NST gåm 2 cr«matit gièng nhau, cã nguån gèc tõ bè hoÆc mÑ, ho¹t ®éng nh mét thÓ thèng
nhÊt
C©u3 (4®)
GV: 12
* Gièng nhau (1,5®)
-§Òu cã çc nghiÖm ®óng …0,5®
F2 ®Òu cã ph©n li tÝnh tr¹ng …0,5®
-C¬ chÕ : sù ph©n li çc cÆp gen, tæ hîp çc gen quy ®Þnh tÝnh tr¹ng 0,5®
* Kh¸c nhau (2,5®)
QL1 QL2
-Ph¶n ¸nh sù di truyÒn 1 cÆp tÝnh tr¹ng -Ph¶n ¸nh sù di truyÒn 2 cÆp tÝnh tr¹ng
-F1 dÞ hîp 1 cÆp gen2 lo¹i giao tö -F1dÞ hîp 2 cÆp gen4 lo¹i giao tö
-F2cã 2 lo¹i kiÓu h×nh:3tréi:1 lÆn -F2cã 4 lo¹i kiÓu h×nh:9:3:3:1
-F2kh«ng xuÊt hiÖn biÕn dÞ tæ hîp -F2 xuÊt hiÖn biÕn dÞ tæ hîp
-F2cã 4 tæ hîp víi 3 kiÓu gen -F2cã 16 tæ hîp víi 9 kiÓu gen
C©u 4 (5®)
a. Qua 3 phÐp lai trªn ta thÊy tÝnh tr¹ng mµu ®á, mµu hång xuÊt hiÖn sè lîng, tÇn xuÊt nh nhau nªn
kh«ng thÓ x¸c ®Þnh ®îc tÝnh tr¹ng nµo lµ tréi, tÝnh tr¹ng nµo lµ lÆn (2®)
b. Dùa vµo phÐp lai 3
-NÕu F1: 50% ®á : 50% vµng = 1:1 - ®©y lµ kÕt qu¶ phÐp lai ph©n tÝch
-NÕu vµng lµ tréi : vµng ë F1× ®á (F1) con :1 vµng :1 ®á
-NÕu vµng lµ lÆn : vµng ë F1× vµng (F1)  F1 : 100% vµng
=============================================================
CH¦¥NG II: NST

Bµi 5: NGUY£N PH¢N
A: Lý thuyÕt.
C©u 1:
NST lµ g×? Gi¶i thÝch cÊu t¹o vµ chøc n¨ng cña NST?
Tr¶ lêi:
1.Kh¸i niÖm: NST lµ cÊu tróc n»m trong nh©n cña tÕ bµo, dÔ b¾t mÇu khi nhuém kiÒm tÝnh.
2.CÊu t¹o:
-Quan s¸t râ ë k× gi÷a… 2 cr«matit ®Ýnh ë t©m ®éng
-T¹i t©m ®éng NST cã eo thø nhÊt, chia nã thµnh 2 çnh. Trªn çnh mét sè NST cßn cã eo thø hai
-Mçi cr«matit: 1ADN+ 1 pr lo¹i hist«n.
GV: 13
3.Chøc n¨ng:
NST biÕn ®æi  AND biÕn ®æi gen biÕn ®æi tÝnh trang biÕn ®æi
AND nh©n ®«i NST nh©n ®«i th«ng tin di truyÒn truyÒn tõ thÕ hÖ nµy sang thÕ hÖ kh¸c.
C©u 2: NST cã tÝnh ®Æc trng theo loµi sinh vËt vµ ®Æc trng so víi çc cÊu tróc kh¸c trong tÕ bµo ë
nh÷ng yÕu tè nµo? H·y gi¶i thÝch vµ chøng minh?
Tr¶ lêi:
-Mét NST cã tÝnh ®Æc trng hteo loµi SV.
§Æc trng bëi sè lîng, h×nh d¹ng.
+Sè lîng: Trong tÕ bµo sinh dìng(x«ma), tæ hîp çc NST TB (2n) lµ dÆc trng riªng. vd...
 Sè NST trong giao tö (nguyªn ®¬n) còng lµ ®acù trng riªng. vd…
+Hinh d¹ng: cã h×nh d¹ng ®acù trng riªng quan s¸t râ nhÊt ë k× gi÷a cña qu¸ tr×nh ph©n bµo…
§Æc trng kh¸c so víi cÊu tróc kh¸c:
-Trong tÕ bµo 2n, NST lu«n xÕp thµnh cÆp, hÇu hÕt lµ çc cÆp …..
C©u 3: Nguyªn ph©n lµ g×? Tr×nh bµy nh÷ng biÕn ®æi vµ ho¹y ®éng cña NST trong tõng thêi k× cña
qu¸ tr×nh nguyªn ph©n
Tr¶ lêi:
Kh¸i niÖm nguyªn ph©n:
-Lµ ph¬ng thøc sinh s¶n cña tÕ bµo vµ sù lín lªn cña c¬ thÓ, ®ång thêi duy tr× æn ®Þnh bé NST ®Æc tr -
ng c¶u nh÷ng loµi sinh s¶n v« tÝnh
DiÔn biÕn cña NST
-K× ®Çu (2n ®¬n 2 kÐp)
-K× ®Çu (2n kÐp)
-K× gi÷a (2n kÐp)
-K× sau (4n ®¬n)
-K× cuèi (2n ®¬n)
C©u 4: ThÕ nµo lµ NST kÐp, cÆp NST t¬ng ®ång

Tr¶ lêi:
Kh¸i niÖm:
-NST kÐp lµ NST ®îc t¹o ra tõ sù 2 NST, gåm 2 cr«tit gièng hÖt nhau vµ dÝnh nhau ë T§, mang tÝnh
chÊt mét nguån gèc…
-CÆp NST t¬ng ®ång gåm 2 NST ®éc lËp víi nhau, gièng nhau vÒ h×nh d¹ng, kÝch thíc,mang tÝh chÊt 2
nguån gèc…
Ph©n biÖt:
NST kÐp CÆp NST t¬ng ®ång
-ChØ lµ 1 NST gåm 2 cr«matÝt gièng nhau, -Gåm 2 NST ®éc lËp gièng nhau vÒ h×nh
dÝnh ë T§. d¹ng, kÝch thíc.
-Mang tÝnh chÊt 1 nguån gèc -Mang tÝnh chÊt 2 nguån gèc…
-2 cr«matÝt ho¹t ®éng nh mét thÓ thèng nhÊt -Hai NST ho¹t ®éng ®éc l¹p víi nhau
C©u 5:
H·y gi¶i thÝch ý nghÜa cña nguyªn ph©n ®èi víi di truyÒn vµ ®èi víi sinh trëng, phat triÓn cña c¬ thÓ.
Tr¶ lêi:
§èi víi DT:
-NP lµ ph¬ng thøc truyÒn ®¹t, æn ®Þnh bé NST ®Æc trng cña loai qua çc thÕ hÖ TB trong qu¸ tr×nh
ph¸t sinh ç thÓ ë çc loµi sinh s¶n v« tÝnh
Bé NST ®Æc trng cña loµi ®îc æn ®Þnh qua çc thÕ hÖ nhê sù kÕt hîp gi÷a 2 c¬ chÕ  2 NST (k× TG)
vµ ph©n li NST (K× sau)
§èi víi sinh trëng, ph¸t triÓn c¬ thÓ:
-NPsè lîng TB t¨ng  m«, c¬ quan ph¸t triÓn  c¬ thÓ ®a bµo lín lªn
-NP ph¸t triÓn m¹nh ë çc m«, c¬ quan cßn non. NP bÞ øc chÕ khi m«, c¬ quan ®¹t tíi khèi lîng tíi h¹n
-NP t¹o çc TB míi thay thÕ çc TB bÞ tæn th¬ng( chÕt)
GV: 14
C©u 6: Nh÷ng biÕn ®æi h×nh th¸i NST ®îc biÓu hiÖn qua sù ®ãng vµ duçi xo¾n ®iÓn h×nh ë çc k×
nµo? T¹i sao nãi sù ®ãng vµ duçi cã tÝnh chÊt chu k×?
Tr¶ lêi:
-ë k× trung gian  ®Çu  gi÷a  sau  cuèi
-Qóa tr×nh ®ãng vµ duçi xo¾n cña NST ®îc lÆp ®i, lÆp l¹i theo nh÷ng giai ®o¹n vµ thêi gian x¸c ®Þnh .
V× vËy nã cã tÝnh chÊt chu k×
B: Bµi tËp
1. Tr¾c nghiÖm( 20 phót)
-LuyÖn tËp vµ n©ng cao: c©u 1,2,3,5,11,17,18,19,20/ T4548
-¤n tËp SH: C©u 1,2,3,4,5,6,7,8,9,18/ T32 35
-Sinh häc n©ng cao: C©u 1,2,3,4,5,6,7,8,13/ T39 40
2. Mét sè chó ý khi gi¶i bµi tËp nguyªn ph©n.
*Ph©n biÖt:
NST ®¬n NST kÐp
-N»m ë k× TG cha 2, k× sau khi t¸ch, k× cuèi -ë k× TG 2, ®Çu gi÷a, k× sau cha t¸ch cã l-
îng VCDT= 2 lÇn NST ®¬n
*Bé NST:
-Trong TB sinh dìng tån t¹i tõng cÆp : 2n
-TB sinh giao tö = TB sinh dôc s¬ khai : 2n
-TB giao tö (trøng, tinh trïng ) : n
AB Ab
DL§L : AaBb , DTLK : ab aB
-ViÕt gen tréi tríc, gen lÆn sau nhng xÐt trong mét cÆp
-NÕu cã nhiÒu cÆp gen, ®Çu bµi gen nµo tríc th× viÕt tríc
+K× TG : khi cha nh©n ®«i AaBb
Khi ®· nh©n ®«i AaaaBBbb( ®Çu, gi÷a, sau cha t¸ch)
+K× sau khi ®· t¸ch, cuèi: AaBb
K× §Çu Gi÷a Sau Cuèi
CÊu T.gian (Tríc)
tróc
Tr¹ng th¸i NST 2n kÐp 2n kÐp 2n kÐp 4n ®¬n 4n ®¬n 2n ®¬n
Sè cr«matit 4n 4n 4n 0 0 0
Sè t©m ®éng 2n 2n 2n 4n 4n 2n
3.D¹ng 1: X¸c ®Þnh sè lÇn nguyªn ph©n vµ sè TB con t¹o ra sau nguyªn ph©n
-Sè TB con t¹o ra sau k lÇn nguyªn ph©n: 2k
-Sè t©m ®éng: 2n. 2k
-Sè TB con t¹o thªm sau k lÇn nguyªn ph©n: 2k-1. Sè t©m ®éng: 2n(2k-1)
-Sè NST cã trong çc TB con: 2k.2n
-Sè thoi d©y t¬ v« s¾c xuÊt hiÖn sau k lÇn nguyªn ph©n( gi¶m ph©n): 2k-1 (2k)
Bµi 1:
Ba hîp tö nguyªn ph©n 1 sè lÇn b»ng nhau t¹o ra 96 TB con. X¸c ®Þnh sè lÇn nguyªn ph©n cña mçi hîp tö
HDG
-Gäi x lµ sè lÇn nguyªn ph©n cña mçi hîp tö
-Theo bµi ra ta cã:
3.2x=96 2x=32 x=5
Bµi 2-126 BTDT/101
GV: 15
Cã 1 hîp tö nguyªn ph©n liªn tiÕp 2 lÇn vµ ®· sö dông cña m«i trêng t¬ng ®¬ng víi 138 NST ®¬n. X¸c
®Þnh:
a.Tªn cña loµi nãi trªn
b.Sè TB con ®îc t¹o ra vµ sè NST cã trong çc TB con
HDG
a.- Gäi 2n lµ bé NST lìng béi cña loµi cÇn t×m( 2n> 0, 2n ch½n)
-Sè NST m«i trêng ®· cung cÊp cho hîp tö nguyªn ph©n 2 lÇn lµ:
2n( 22-1)=138 2n.3= 138  2n= 46(ngêi)
b.
-Sè TB ®îc t¹o ra sau 2 lÇn nguyªn ph©n lµ: 22= 4( TB)
-Sè NST cã trong çc TB con lµ: 2x. 2n= 22 .46= 184( NST)
Bµi 3: Mét hîp tö cña loµi nguyªn ph©n 5 ®ît liªn tiÕp t¹o ra çc TB con cã tÊt c¶ 448 NST
a.X¸c ®Þnh bé NST lìng béi cña loµi
b.X¸c ®Þnh sè NST m«i trêng ®· cung cÊp cho qu¸ tr×nh nguyªn ph©n nãi trªn.
HDG
a.Gäi bé NST lìng béi cña loµi lµ 2n( 2n>0, 2n ch½n)
-Sè TB con t¹o ra sau 5 lÇn nguyªn ph©n lµ: 25 =32(TB con)
-Sè NST cã trong çc TB con lµ:
25 ..2n =448  2n =14( NST)
b.-Sè NST m«i trêng ®· cung cÊp cho qu¸ tr×nh nguyªn ph©n lµ:
2n (25- 1)= 14.31 =434 ( NST)
4.D¹ng 2: X¸c ®Þnh sè NST m«i trêng cung cÊp cho TB nguyªn ph©n. Sè NST vµ sè t©m ®éng trong
çc TB con
-Sè T§ = sè NST : 2X. 2n
Bµi 1:ë ruåi gÊm 2n = 8. Cã 4 TB lìng béi cña ruåi gÊm nguyªn ph©n 1 sè lÇn liªn tiÕp = vµ ®· t¹o ra 32
TB con.
a. TÝnh sè NST MT ®· cung cÊp cho mçi TB nãi trªn nguyªn ph©n
b. B. TÝnh sè T§ trong çc TB con ®îc t¹o ra tõ mçi TB mÑ ban ®Çu.
Gi¶i:
a. Gäi x lµ sè lÇn nguyªn ph©n cña mâi TB mÑ . ( x > 0 , x ngguyªn )
4.2x = 32  2x = 8  x = 3
 VËy mçi TB nguyªn ph©n liªn tiÕp 3 lÇn
-Sè NST MT ®· cÊp cho mçi TB nguyªn ph©n lµ:
2n(2x – 1) = 8 . (23-1) = 56 (NST)
b. Sè T§ trong çc TB con ®îc t¹o ra tõ mçi TB mÑ ban ®Çu :
2x . 2n = 23.8 = 64 (T§)
Bµi 2: Hai hîp tö cïng loµi nguyªn ph©n t¹o ra tÊt c¶ 12 TB con. BiÕt hîp tö I nguyªn ph©n nhiÒu h¬n
hîp tö. X¸c ®Þnh sè NST m«i trêng cung cÊp cho mçi hîp tö nguyªn ph©n. Cho biÕt bé NST lìng béi cña
loµi lµ 16.
Gi¶i:
- Gäi x1 lµ sè lÇn nguyªn ph©n cña hîp tö I ( 0 < x2 < x1)
X2 lµ sè lÇn nguyªn ph©n cña hîp tö II
Ta cã: 2x1 + 2x2= 12 (sè TB con t¹o ra)
21 = 2 , 22 = 4 , 23 = 8 , 24 = 16 …
x1 = 3 , x2 = 2
-Sè nst mt cung cÊp cho hîp tö I nguyªn ph©n 3 lÇn lµ :
2n( 2x1-1) = 16 . 7 = 112 (NST)
-Sè NST MT cung cÊp cho hîp tö II nguyªn ph©n 2 lÇn lµ:
2n( 2x2- 1) = 16. 3 =48 (NST)
Bµi 3:
Cã 4 hîp tö cña lîn ( 2n = 38) ®Òu nguyªn ph©n 2 lÇn b»ng nhau . x®
a. Sè NST MT ®· cung cÊp cho 4 hîp tö nguyªn ph©n
GV: 16
b. Sè T§ vµ sè NST chøa trong çc TB con t¹o ra tõ 4 hîp tö.
Gi¶i:
a. Sè NST m«i trêng ®· cung cÊp cho 4 hîp tö nguyªn ph©n
4(22-1) .2n = 4.3.38 = 456 ( NST)
b. Sè T§ = sè NST chøa trong çc TB con t¹o ra tõ 4 hîp tö
4.22 .2n = 4.4.38 = 608 (T§)
Híng dÉn vÒ nhµ: Lµm BT:
Bai Cã 3 hîp tö nguyªn ph©n 1 sè lÇn kh«ng = vµ ®· t¹o ra tÊt c¶ 28 TB con. BiÕt theo thø tù çc hîp tö I,
II, III th× lÇn lît cã sè lÇn nguyªn ph©n h¬n nhau 1 lÇn x® sè lÇn nguyªn ph©n vµ sè TB con cña mçi hîp
tö I, II, III.
Bµi 2: Cã 3 TB - TB I nguyªn ph©n 3 lÇn liªn tiÕp
- TB II nguyªn ph©n t¹o ra sè TB con b»ng ph©n nöa sè TB con do TB I t¹o ra
- TB III nguyªn ph©n t¹o sè TB con b»ng sè TB con cña TB I vµ
cña TB II céng l¹i x® sè TB con t¹o ra tõ 3 Tb I, II, III.
Bµi3:
Cã 5 hîp tö cña cïng 1 loµi ®Òu nguyªn ph©n 3 lÇn b»ng nhau vµ ®· t¹o t¹o ra çc TB con chøa tÊt c¶ 320
T§
a. x® tªn cña loµi ®ã
b. cã 3 TB # còng cña loµi nãi trªn nguyªn ph©n víi 1 sè lÇn = vµ ®· sö dông cña MT nguyªn liÖu t-
¬ng ®¬ng víi 72 NST
X§ sè lÇn nguyªn ph©n cña mçi TB
Bµi 4;
Mét hîp tö cña ngêi nguyªn ph©n 4 lÇn liªn tiÕp vµ ®· sö dông cña MT n«i bµo nguyªn liªu t¬ng ®¬ng víi
690 NST . x®:
a. Bé NST lìng béi cña loµi
b. Sè NST trong çc TB con ®îc t¹o ra tõ hîp tö nãi trªn.
Bµi 6: GI¶M PH¢N Vµ THô TINH

1.LÝ thuyÕt.
C©u 1: Tr×nh bµy nh÷ng biÕn ®æi vµ ho¹t ®éng cña NST trong gp
Tr¶ lêi:
Çc k× Gi¶m ph©n I Gi¶m ph©n II
- K× ®Çu AAaaaBBbb( 2n kÐp) -Gièng víi k× cuèi I( n kÐp)
- K× gi÷a AAaaaBBbb( 2n kÐp)
- K× sau - Cha t¸ch: AAaaaBBbb( 2n kÐp)
- §· t¸ch: AABB, aabb - Cuèi( n ®¬n)
( n kÐp) AAbb, aaBB AB, ab
- K× cuèi Gièng k× sau ®· t¸ch Ab, aB
C©u 2: So s¸nh biÕn ®æi vµ ho¹t ®éng cña NST trong nguyªn ph©n, gi¶m ph©n.
Tr¶ lêi:
*Gièng nhau:
- NST cã nh÷ng biÕn ®æi vµ ho¹t ®éng gièng nhau: tríc khi bíc vµo ph©n bµo NST nh©n ®«iNST kÐp,
®ãn xo¾n, th¸o xo¾n, xÕp hµng trªn mÆt ph¼ng xÝch ®¹o cña thoi ph©n bµo, ph©n li vÒ 2 cùc cña
TB…
*Kh¸c nhau:
Çc k× + k.qu¶ Nguyªn ph©n Gi¶m ph©n
-§Çu -Kh«ng x¶y ra sù tiÕp hîp vµ b¾t -X¶y ra
chÐo NST.
-Gi÷a -Çc NST kÐp tËp trung thµnh 1 hµng -TËp trung thµnh 2 hµng
trªn mÆt ph¼ng cña miÒn xÝch ®¹o
cña thoi ph«i bµo
GV: 17
-Sau -Çc NST kÐp t¸ch nhau ë t©m ®éng  -Çc NST kÐp ph©n li vÒ çc
NST ®¬n ph©n li vÒ 2 cùc cña TB cùc cña TB nhng kh«ng t¸ch T§
-NST tËp trung 1 lÇn trªn miÒn xÝnh -2 lÇn tËp trung vµ 2 lÇn ph©n
®¹o cña thoi ph«i bµo vµ 1 lÇn ph©n li li
C©u 3:
- Trong nguyªn ph©n, gi¶m ph©n ngo¹i trõ NST, çc cÊu tróc kh¸c trong TB ®· cã nh÷ng biÕn ®æi ntn?
Nªu ý nghÜa cña nh÷ng biÕn ®æi ®ã.
Tr¶ lêi:
-Trong nguyªn ph©n, gi¶m ph©n ngoµi NST th× trung tö, thoi ph«i bµo, mang nh©n vµ nh©n con, mµng
TB ®Òu biÕn ®æi vµ cã ý nghÜa.
CÊu tróc Sù biÕn ®æi ý nghÜa cña sù biÕn ®æi
Trung tö K× TG 2 t¸ch ®«idi chuyÓn vÒ 2 -ChuÈn bÞ cho sù h×nh thµnh thoi
cùc cña TB ph«i bµo ë k× ®Çu
Thoi p.bµo -H×nhd thµnh ë k× ®Çu, hßan chØnh -Gióp cho NST g¾n lªn nã (k× gi÷a),
ë k× gi÷a, biÕn mÊt ë k× cuèi co rót NST di chuyÓn vÒ 2 cùc
TB(k× sau)
Mµng nh©n, -BiÕn mÊt ë k× TG -T¹o ®iÒu kiÖn cho NST ®îc tù do,
nh©n con dÔ s¾p xÕp trªn miÒn xÝch ®¹o,
ph©n li
-XuÊt hiÖn ë k× cuèi -T¸i t¹o trë l¹i cÊu tróc ®Æc trng cña
TB
Mang TB chÊt -Ph©n li ë gi÷a TB -Ph©n TB mÑ 2 TB con
C©u 4: Giao tö lµ g×? Tr×nh bµy qu¸ tr×nh ph¸t sinh giao tö ®ùc vµ ph¸t sinh giao tö çi ë ®éng vËt?
Tr¶ lêi:
-Kh¸i niÖm giao tö: Lµ nh÷ng TB sinh dôc ®¬n béi (n) ®îc t¹o ra tõ sù gi¶m ph©n cña TB sinh giao tö
(tinh bµo bËc 1 hoÆc no·n bµo bËc 1) vµ cã kh¶ n¨ng thô tinh ®Ó t¹o ra giao tö. Cã 2 lo¹i giao tö ®ùc vµ
çi
C©u 5: So s¸nh qu¸ tr×nh ph¸t sinh giao tö ®ùc vµ çi ë ®éng vËt
Tr¶ lêi:
* Gièng nhau:
- §Òu ph¸t sinh tõ çc TB mÇm sinh dôc
- §Òu tr¶i qua 2 qu¸ tr×nh: nguyªn ph©n cña çc TB mÇm vµ gi¶m ph©n cña çc TB sinh giao tö( tinh bµo
b1 vµ no·n bµo b1)
- §Òu x¶y ra trong tuyÕn sinh dôc cña c¬ quan sinh dôc
* Kh¸c nhau:
Ph¸t sinh giao tö ®ùc Ph¸t sinh giao tö çi
- X¶y ra trong tuyÕn sinh dôc ®ùc( çc tinh - X¶y ra trong tuyÕn sinh dôc çi( buång trøng)
hoµn) - Sè lîng giao tö Ýt: 1 no·n bµo b1 gi¶m ph©n
- Sè lîng giao tö nhiÒu: 1 tinh bµo b1 gi¶m cho 1 giao tö( trøng)
ph©n cho 4 giao tö( tinh trïng) - Giao tö çi cã kÝch thíc lín do ph¶i tÝch luü
- Trong cïng 1 loµi giao tö ®ùc cã kÝch thíc nhiÒu chÊt ddìng ®Ó nu«i ph«i ë giai ®o¹n
nhá h¬n giao tö çi ®Çu nÕu x¶y ra sù thô tinh
C©u 6: Tr×nh bµy qu¸ tr×nh ssinh giao tö ®ùc vµ giao tö çi ë thùc vËt cña hoa?
Tr¶ lêi:
*Giao tö ®ùc:
- Mçi TB mÑ cña tiÓu bµo tö giao phèi ra 4 tiÓu bµo tö ®¬n béi (n) sÏ h×nh thµnh 4 h¹t phÊn . Trong 1 h¹t
phÊn 1 nh©n ®¬n béi ph©n chia :
+Nh©n èng phÊn
+Nh©n sinh s¶n ph©n chia 2 giao tö ®ùc
GV: 18
*G iao tö çi:
-Mçi TB mÑ cña ®aÞi bµo tö ® 4 ®¹i bµo tö chØ 1 ®¹i bµo tö sèng sãt vµ lín lªn. Nh©n cña ®¹i bµo tö
nh©n 3 lÇn 8 nh©n ®¬n béi n»m trong tói ph«i® giao tö çi (trøng)
C©u 7: So s¸nh qua tr×nh t¹o giao tö ë ®éng vËt, thùc vËt
Tr¶ lêi:
*Gièng nhau:
-§Òu x¶y ra ë c¬ quan sinh s¶n
-Giao tö ®Òu ®îc t¹o th«ng qua qu¸ tr×nh giao phèi cña TB mÑ sinh ra chóng
-Trong cïng loµi th× sè lîng giao tö ®ùc t¹o ra lu«n nhiÒu h¬n sè lîng giao tö çi
*Kh¸c nhau:
T¹o giao tö ë ®éng vËt T¹o giao tö ë thùc vËt
-X¶y ra ë çc tuyÕn sinh dôc cña c¬ quan sinh -X¶y ra ë hoa lµ c¬ quan sinh s¶n
dôc
-Qóa tr×nh x¶y ra ®¬n gi¶n h¬n X¶y ra phøc t¹p h¬n
-Giao tö ®îc t¹o thanh ngay sau qu¸ tr×nh -Çc TB con sau giao phèi l¹i tiÕp tôc nguyen
giao phèi ph©n råi míi ph©n ho¸ ®Ó t¹ giao tö
C©u 8: Kh¸i niÖm vÒ thô tinh. Gi¶i thÝch ý nghÜa cña cña giao phèi vµ thô tinh?
Tr¶ lêi:
*Kh¸i niÖm: (SGK/135)
*ý nghÜa:
-Nhê cã gi¶m ph©n, giao tö ®ùc t¹o thanhf mang bé NST ®¬n béi (n) vµ qua thô tinh 1 ®ùc + 1 çi ®1 hîp
tö(2n). Nh vËy, sù phèi hîp çc qu¸ tr×nh nguyªn ph©n, gi¶m ph©n, tÝnh tr¹ng ®· ®¶m b¶o sù duy tr× æn
®Þnh cña bé NST ®Æc trng cña nh÷ng loµi sinh s¶n h÷u tÝnh qua çc thÕ hÖ c¬ thÓ cña loµi
-Gi¶m ph©n t¹o ra nhiÒu lo¹i giao tö kh¸c nhau vÒ nguån gèc NST, sù kÕt hîp ngÉu nhiªn cña çc lo¹i giao
tö trong thô tinh t¹o thµnh nh÷ng hîp tö mang nh÷ng tæ hîp NST kh¸c nhau® BDTH phong phó ë nh÷ng
lo×a sinh s¶n h÷u tÝnh t¹o nguyªn liÖu cho tiÕn ho¸ vµ chän gièng. Do ®ã ngêi ta thêng dïng ph¬ng ph¸p
lai h÷u tÝnh ®Ó t¹o nhiÒu BDTH nh»m phôc vô cho c«ng t¸c chän gièng
C©u 9: Hoa cña c©y ®îc trång b»ng h¹t thêng cho nhiÒu biÕn dÞ vÒ mÇu s¾c h¬n trång theo ph¬ng
ph¸p gi©m, chiÕt ghÐp? Gi¶i thÝch?
Tr¶ lêi:
-Trong h¹t chøa ph«i ph¸t triÓn tõ hîp tö vµ ph«i nhò® GP+TT
-Gi©m, chiÕt, ghÐp ®NP
B. Bµi tËp. D¹ng 1: TÝnh sè TB con vµ sè giao tö ®îc t¹o ra sau gp.
-Sè tinh trïng ®îc t¹o ra = 4 lÇn sè tinh bµo b1
-Sè trøng = sè no·n bµo b1
-ThÓ cùc = 3 sè no·n bµo b1
-Sè lîng NST trong giao tö: n
Bµi 1- 126 BTDT/117
10 TB mÇm cña chuét çi (2n=40) ®Òu nguyªn ph©n2 lÇn. Ç TB con ®Òu trë thµnh no·n bµo b 1 vµ giao
phèi t¹o trøng
a. TÝnh sè lîng trøng ®· ®îc t¹o ra trong qu¸ tr×nh trªn, sè NST cã trong trøng
b. TÝnh sè thÓ ®Þnh híng vµ sè NSt cña çc thÓ ®Þnh híng
GV: 19
HDG
a. TB con ®îc t¹o ra sau 2 lÇn nguyªn ph©n lµ: 10Í22= 40 (TB)® 40 no·n bµo b1. Sè trøng = sè no·n bµo
b1= 40
-Sè NST cã trong trøng lµ: 40.n= 40.20=800 (NST)
b. Sè thÓ ®Þnh híng = 3 sè no·n bµo b1= 3.40=120
- Sè NST cã trong çc thÓ ®Þnh híng lµ: 120.20=240(NST)
Bµi 2- 126BTDT/117.
Cã 1 sè tinh bµo b1 trªn c¬ thÓ cña 1 ç thÓ ®ùc qua giao phèi ®· t¹o ra 256 ttÝnh tr¹ng sè NST cã trong
çc tinh trïng = 9984
a. Sè lîng tinh bµo b1?
b. Bé NST lìng béi cña loµi?
c. Cho r»ng çc tinh bµo b1 nãi trªn ®îc t¹ ra tõ qóa tr×nh nguyªn ph©n cña 1 TB mÇm ban ®Çu. X¸c ®Þnh
sè lÇn nguyªn ph©n cña TB mÇm ®ã.
HDG
a. Gäi a lµ sè tinh bµo b1 (a nguyªn d¬ng)
Theo bµi ra: Sè TT lµ: 4.a=256 t¬ng ®¬ng víi a= 64
b. Gäi bé NST lìng b«i cña loµi lµ 2n (2n > 0, ch½n)
- Sè NST cã trong çc tinh trïng lµ:
256 .n = 9984 t¬ng ®¬ng víi n= 39 ® 2n= 78
c. Gäi x lµ sè lÇn nguyªn ph©n cña TB mÇm
2x= 64 t¬ng ®¬ng víi x= 6
D¹ng 2: TÝnh sè hîp tö ®îc t¹o thµnh vµ hiÑu xuÊt thô tinhcña giao tö
- Sè hîp tö = sè trøngthô tinh = sè tinh trïng thô tinh
Sè trøng(t.trïng) ®îc thô tinh
- HSTT cña trøng( t.trïng)= 100%
Tæng sè trøng( t.trïng) tham gia thô tinh
Bµi 4 -126BTDT/119
Cã 1 sè no·n bµo b1 ë 1 loµi( 2n=50) tiÕn hµnh gi¶m ph©n b×nh thêng, çc trøng t¹o ra cã chøa 375 NST.
Çc trøng nãi trªn ®Òu tham gia vµo qu¸ tr×nh thô tinh víi hiÖu suÊt b»ng 40%
a. X¸c ®Þnh sè no·n bµo bËc 1
b. Sè hîp tö ®îc t¹o thµnh lµ bao nhiªu
c. GØa sö trong qu¸ tr×nh trªn ®· cã sù tham gia cña sè tinh trïng ®îc t¹o ra tõ 16 tinh bµo bËc 1. H·y tÝnh
H thô tinh cña tinh trïng
HDG
a. Gäi a lµ sè no·n bµo bËc 1sè trøng lµ a
- Sè NST trong TB trøng lµ: a. 25 = 375 a =15
b. V× H=40% Sè trøng ®îc thô tinh lµ:
1540%=6( trøng) Sè hîp tö ®îc t¹o thµnh lµ: 6
c. Sè tinh trïng ®îc t¹o ra lµ: 16. 4=64( tinh trïng)
- Sè tinh trïng ®îc thô tinh = sè hîp tö =6
6
H= . 100% =9,375%
64
Bµi 5- 126BTDT/119: Cã 8 tinh bµo bËc 1, 20 no·n bµo bËc 1 cña lîn gi¶m ph©n. Toµn bé sè giao tö ®îc
t¹o thµnh tõ çc TB nãi trªn ®Òu tham gia vµo qu¸ tr×nh thô tinh vµ ®· t¹o ra 4 hîp tö cã chøa 152 NST .
H·y x¸c ®Þnh:
a. H cña trøng vµ tinh trïng
GV: 20
b. Sè NST cã trong çc thÓ ®Þnh híng ®· ®îc t¹o ra tõ qu¸ tr×nh nãi trªn
HGD
a. Sau thô tinh cã 4 hîp tö ®îc t¹o thµnh Sè trøng ®îc thô tinh = sè tinh trïng ®îc thô tinh= 4
- Sè tinh trïng= 4sè tinh bµo bËc 1 = 8. 4=32
- Sè trøng = sè no·n bµo bËc 1= 20
4
HTT = . 100% =12,5%
32
4
HTrøng= .100% =20%
20
b. Gäi bé NST lìng béi cña loµi lµ 2n ( 2n>0, ch½n)
- Sè NST trong 4 hîp tö lµ: 4. 2n =152 2n=38
- Sè thÓ ®Þnh híng = 3. sè no·n bµo bËc 1= 3. 20= 60
- Sè NST cã trong çc thÓ ®Þnh híng lµ: 60. n = 60. 19= 1140(NST)
Bµi 7: di truyÒn giíi tÝnh – di truyÒn liªn kÕt

A. LÝ thuyÕt:
C©u 1: Nªu kh¸i niÖm vµ VD vÒ NST GT vµ vÒ sù ph©n ho¸ cÆp NST GT ë SV?
Tr¶ lêi:
- Trong TB lìng béi 2n ngoµi NST thêng (A) lu«n xÕp thµnh çc cÆp t¬ng ®ång gièng nhau ë c¶ 2 giíi th×
cßn cã 1 cÆp NST GT cã thÓ t¬ng ®ång( XX) ë giíi nµy, hoÆc kh«ng t¬ng ®ång ë giíi kia
- LÊy VD ë ngêi hoÆc ruåi giÊm
+ NSTGT x¸c ®Þnh tÝnh ®ùc hoÆc tÝnh çi vµ chøa gen qui ®Þnh tÝnh tr¹ng thêng liªn quan tíi GT
- Sù ph©n chia GT cña mçi loµ tuú thuéc vµo sù cã mÆt cña cÆp NSTGT XX hay XY trong TB
VD…………..
C©u 2: So s¸nh NST thêng vµ NST GT vÒ cÊu t¹o vµ chøc n¨ng
Tr¶ lêi:
* Gièng nhau:
- §Òu cã tÝnh ®Æc trng theo loµi
- §Òu ®îc cÊu t¹o tõ 2 thµnh phÇn: ADN vµ 1 lo¹i pr hist«n
- CÆp NST thêng vµ cÆp NST GT ( XX) ®Òu lµ cÆp t¬ng ®ång gåm 2 chiÕc gièng nhau
- Chøc n¨ng: + Chøa gen qui ®Þnh tÝnh tr¹ng cña c¬ thÓ
+ §Òu cã çc ho¹t ®éng gièng nhau trong ph©n bµo
* Kh¸c nhau:
§Æc ®iÓm NST thêng NST GT
CÊu t¹o - Cã nhiÒu cÆp trong TB lìng béi - ChØ cã 1 cÆp
- CÆp NST lu«n t¬ng ®ång - CÆp XY kh«ng t¬ng ®ång
- Gièng nhau gi÷a ç thÓ ®ùc, çi - Kh¸c nhau gi÷a ç thÓ ®ùc, çi
Chøc n¨ng - Kh«ng qui ®Þnh GT - Qui ®Þnh GT
- Chøa gen qui ®Þnh tÝnh tr¹ng thêng - Chøa gen qui ®Þnh tÝnh tr¹ng th-
êng cã liªn quan tíi GT
C©u 3: Gi¶i thÝch c¬ chÕ sinh con trai vµ con g¸i ë ngêi, cã vÏ s¬ ®å minh ho¹. V× sao ë ngêi tØ lÖ nam:
n÷ trong cÊu tróc d©n sè víi qui m« lín lu«n xÊp xØ 1:1?
( HS tù hoµn thiÖn)
C©u 4: ë loµi ruåi giÊm 2n = 8. H·y gi¶i thÝch bé NST trong TB giíi ®ùc cïng giíi çi vµ c¬ chÕ x¸c
®Þnh GT ë loµi nµy
( HS tù hoµn thiÖn)
C©u 5: H·y gi¶i thÝch c¬ së khoa häc cña viÖc ®iÒu chØnh tØ lÖ ®ùc: çi ë vËt nu«i? §iÒu ®ã cã ý
nghÜa g× trong thùc tiÔn? Gi¶i thÝch vµ nªu thÝ dô?
Tr¶ lêi:
a. CSKH:
GV: 21
- Ngoµi GT do NST quyÕt ®Þnh th× çc ®iÒu kiÖn bªn ngoµi, hoocm«n sinh dôc còng ¶nh hëng tíi ph©n
ho¸ GT
+ T¸c ®éng cña hoocm«n sinh dôc: vµo giai ®o¹n sím cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña c¬ thÓ cã thÓ lµm
biÕn ®æi GT ( kh«ng lµm thay ®æi cÆp NST GT)
VD: Ç vµng çi  ç vµng ®ùc khi cã sù t¸c ®éng cña metyltest«tªr«n khi cßn non
- §iÒu kiÖn bªn ngoµi: ¸nh s¸ng, nhiÖt ®é t¸c ®éng lªn qu¸ tr×nh në cña trøng, cña c¬ thÓ non hay thêi
gian thô tinh …
VD: Rïa: to < 28oC trøng ®ùc, to > 32oC trøngçi
b. ý nghÜa:
- §Ó phï hîp víi môc ®Ých s¶n xuÊt vµ t¹o ra lîi Ých kinh tÕ cao nhÊt trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
VD: muèn nu«i lîn ®Ó lÊy thÞt cÇn nu«i lîn ®ùc…………..
C©u 6: Di truyÒn liªn kÕt lµ g×? Nguyªn nh©n cña hiÖn tîng DTLK? V× sao ruåi giÊm lµ ®èi tîng nghiªn
cøu cña Moocgan?
Tr¶ lêi:
- Kh¸i niÖm: - SGK/ 43
- Nguyªn nh©n: çc gen qui ®Þnh çc cÆp tÝnh tr¹ng n»m trªn 1 cÆp NST t¬ng ®ång hay çc gen qui
®Þnh tÝnh tr¹ng n»m trªn 1 NST, cïng ph©n li trong gi¶m ph©n t¹o giao tö, cïng tæ hîp trong qu¸ tr×nh thô
tinh
- Ruåi giÊm lµ ®èi tîng v× cã çc ®Æc ®iÓm: vßng ®êi ng¾n, dÔ nu«i trong èng nghiÖm, sinh s¶n
nhanh, cã nhiÒu biÕn dÞ….
C©u 7: Tr×nh bµy thÝ nghiÖm cña Moocgan vµ gi¶i thÝch vÒ hiÖn tîng DTLK cña çc cÆp tÝnh tr¹ng?
Tr¶ lêi:
a. ThÝ nghiÖm:
Moocgan nghiªn cøu 2 cÆp tÝnh tr¹ng: mµu s¾c th©n vµ ®é dµi çnh
Pt/c : x¸m, dµi  ®en, côt
F1: 100% x¸m. dµi
♂F1: x¸m, dµi  ♀ ®en, côt
FB : 1 x¸m, dµi : 1 ®en, côt
b. Gi¶i thÝch( HS tr×nh bµy)
C©u 8: So s¸nh qui luËt PL§L vµ hiÖn tîng di truyÒn liªn kÕt vÒ 2 cÆp tÝnh tr¹ng
Tr¶ lêi:
* Gièng nhau:
- §Òu ph¶n ¸nh sù di truyÒn cña 2 cÆp tÝnh tr¹ng
- §Òu cã hiÖn tîng gen tréi ¸t hoµn toµn gen lÆn
- C¬ chÕ: ph©n li çc gen trong t¹o giao tö vµ tæ hîp çc gen tõ çc giao tö trong thô tinh
- Pt/c t¬ng ph¶n, F1 mang KH 2 tÝnh tr¹ng tréi
- F1 dÞ hîp 2 cÆp gen  F2 ph©n li tÝnh tr¹ng
* Kh¸c nhau:
PL§L DTLK
- Mçi gen n»m trªn 1 NST - Hai gen n»m trªn 1 NST
- Hai cÆp T2 DT§L vµ kh«ng phô thuéc vµo - Hai cÆp T2DT kh«ng ®éc lËp vµ phô
nhau thuéc vµo nhau
- Çc gen PL§L trong gi¶m ph©n t¹o giao tö - Çc gen ph©n li cïng víi nhau trong gi¶m
- Lµm xuÊt hiÖn nhiÒu BDTH ph©n t¹o giao tö
- H¹n chÕ xuÊt hiÖn BDTH
C©u 9: LËp s¬ ®å lai minh ho¹ cho thÝ nghiÖm cña Moocgan cã hiÖn tîng DTLK?
( HS tù viÕt s¬ ®å)
B. Bµi tËp:
Bµi 1: Ruåi giÊm gen A( m¾t ®á), gen a ( m¾t tr¾ng). Çc gen thuéc NST GT X
a. H·y viÕt KG qui ®Þnh m¾t ®á, m¾t tr¾ng ë ruåi ®ùc, çi
b. X¸c ®Þnh KG, KH cña con lai F1 khi:
- ♂ m¾t ®á, ♀ m¾t tr¾ng
GV: 22
- ♂ m¾t tr¾ng, ♀ m¾t ®á
c. NÕu con lai F1 cã m¾t ®á ®îc sinh ra tõ ruåi mÑ m¾t tr¾ng th× ♂ cã KG, KH nh thÕ nµo?
HDG
a. ë ruåi giÊm ♂XY, ♀ XX. Mµ gen qui ®Þnh mµu m¾t n»m trªn NST X
- ♂ : m¾t ®á cã KG lµ XAY, m¾t tr¾ng cã KG lµ XaY
- ♀: m¾t ®á cã KG lµ: XAXA, XAXa
m¾t tr¾ng cã KG lµ: XaXa
b.
* TH1: P ♂ ®á( XAY)  ♀ ( XaXa) tr¾ng
GP: XA, Y Xa
F1: XAXa; XaY ( 1 ♀®á: 1 ♂ tr¾ng)
* TH2: ♂ tr¾ng( XaY) , ♀ ®á ( XAXA hoÆc XAXa)
P ♂ tr¾ng( XaY)  ♀ ®á ( XAXA)
P ♂ tr¾ng( XaY)  ♀ ®á ( XAXa)
c. ♀ ( XaXa) tr¾ng cho con 1 lo¹i giao tö Xa
F1 ®á XA_- nhËn XA tõ ♂ ♂ : XAY( ®á)
- Ruåi F1: XAXa ( çi)
Bµi 2: ë ngêi, bÖnh teo c¬ do ghen d n»m trªn NST GT(X) quy ®Þnh, gen(D) c¬ ph¸t triÓn b×nh thêng
a. NÕu mÑ cã KG dÞ hîp vµ bè b×nh thêng th× çc con sinh ra sÏ thÕ nao?
b. Trong mét g® cã: 1 trai + 1 g¸ib×nh thêng, 1 trai + 1 g¸i teo c¬P cã KG, KH ntn? LËp s¬ ®å lai
minh ho¹.
HDG:
V× gen (d) teo c¬ thuéc NSTGT (X)
ë n÷: XDXD, XDXd  b×nh thêng ; XdXd  teo c¬
ë nam: XDY  b×nh thêng ; XdY  teo c¬
a. MÑ KG dÞ hîp: XDXd (b×nh thêng)
Bè b×nh thêng : XDY
P: XDXd ; XDY
GP: XD,Xd ; XD,Y
D D D D d d
F1: X X , X Y ;X X ; X Y
2 con g¸i b×nh thêng ; 1 con trai teo c¬ ; 1 c«n trai BT
b. Con g¸i teo c¬ cã KG: XdXd  nhËn 1 Xd tõ bè, 1 Xd tõ mÑ
Con trai BT: XDY  nhËn 1 XD tõ mÑ, Y tõ bè
Con trai teo c¬: XdY  nhËn 1 Xd tõ mÑ  Y tõ bè
VËy mÑ t¹o 2 lo¹i giao tö X , X KG : XDXd
D d
bè t¹o 2 lo¹i giao tö Xd, Y KG : XdY

S¬ ®å: P (♀) XDXd  XdY (♂)
D d d
GP: X , X ; X,Y
Híng dÉn vÒ nhµ: Bµi tËp vÒ nhµ

Bµi 1: ë ngêi, bÖnh dÝnh ngãn tay thø 2 vµ thø 3 ®îc quy ®Þnh bëi gen chØ n»m trªn NST GT Y.
a. BÖnh nµy cã thÓ cã ë n÷ kh«ng? Gi¶i thÝch
b. ViÕt s¬ ®å biÓu thÞ sù DT cña bÖnh
Bµi 2: ë ngêi, gen A – nh×n mµu BT, gen a – mï mµu. Çc gen n»m trªn NST GT (X)
a. ViÕt çc KG quy ®Þnh çc KH t¬ng øng cã thÓ ë nam vµ ë n÷
b. LËp s¬ ®å lai vµ x¸c ®Þnh KG, KH cña con khi:
- Bè b×nh thêng, mÑ mï mµu
- Bè mï mµu, mÑ b×nh thêng
Bµi 3: BÖnh m¸u khã ®«ng ë ngêi do gen lÆn a n»m trªn NST GT(X) quy ®Þnh. Gen tréi A quy ®Þnh
m¸u ®«ng b×nh thêng
a. Mét cÆp vî chång sinh ®îc ®øa con g¸i bÞ m¸u khã ®«ng th× KG, KH cña hä ntn?
b. Mét cÆp vî chång sinh ®îc ®øa con trai b×h thêng thi KG , kh cña hä ntn?
GV: 23
- ChuÈn bÞ çc kiÕn thøc phÇn nguyªn ph©n, gi¶m ph©n, thô tinh ®Ó lµm bµi tËp .
Bµi 8: LUYÖN TËP:
1. LuyÖn tËp:
Bµi 1: Trong 1 lß Êp trøng, ngêi ta thu ®îc 4000 gµ con
a. X¸c ®Þnh sè TB sinh tinh vµ sinh trøng ®ñ ®Ó t¹o ra ®µn gµ con nãi trªn. BiÕt r»ng Htinh trïng = 50 ,
Htrøng= 100%
b. TÝnh sè TB trøng mang NST X vµ sè TB trøng mang NST Y ®îc thô tinh. BiÕt trong ®µn gµ con
nãi trªn. gµ m¸i chiÕm 60%
HDG:
a. - Sè tinh trïng ®îc TT = sè trøng ®îc TT = sè ♂ (gµ con) = 4.000
- V× Htrøng = 100%  Sè TB sinh trøng = sè trøng ®îc TT= 4.000 (TB)
4000.100
- V× Htinh trïng = 50%  Tæng sè tinh trïng ®îc t¹o ra lµ:  8000
50
8000
- Sè TB sinh tinh lµ:  2000 (TB)
4
b.
- Gµ m¸i cã cÆp NST GT : XY
- Sè lîng gµ m¸i trong ®µn lµ: 60%. 4.000 = 2400 (con)
 2.400 con gµ m¸i XY ®îc h×nh thµnh tõ 2.400 TB trøng lo¹i Y
- Sè lîng gµ trèng trong ®µn gµ con:
4.000 – 2.400 = 1.600
 1.600 ®îc h×nh thµnh tõ 1.600 TB trøng lo¹i X
Bµi 2: Ong mËt cã 2n = 32. ë loµi nµy cã hiÖn tîn sinh s¶n: trøng ®îc thô tinh  onh thî, trøng kh«ng ®îc
thô tinh  on ®ùc. Mét ong chóa ®Î 100 trøng  100 con ong con. Tæng sè NST ®¬n trong çc con ong
lµ 65536. 102
a. TÝnh sè ong ®ùc vµ ong thî trong ®µn ong con. BiÕt r»ng trøng hoÆc hîp tö muèn në thµnh ong
con ®· ph¶i tr¶i qua 8 lÇn ph©n chia liªn tiÕp
b. TÝnh sè tinh trïng tham gia thô tinh. BiÕt hiÖu suÊt thô tinh cña tinh trïng lµ 75%.
HDG:
a. - Bé NST cña ong thî lµ 2n = 32
- Bé NST cña ong ®ùc lµ n = 16
- Gäi x lµ sè ong ®ùc (0<x< 100)
 sè ong thî lµ : 1.000 – x
- Sè NST ®¬n cña ong ®ùc lµ : 28. 16x
- Sè NST ®¬n cña ong thî lµ : 28 (100- x) 32
- Theo bµi ra cã : Sè NST ®¬n trong çc con ong lµ:
28.16x + 2832( 100- x) = 65536. 102
t¬ng ®¬ng 15x. 28 = 65536- 28. 100
t¬ ng ®¬ng x = 400
- VËy sè ong ®ùc: 400 (con)
sè ong thî: 600 (con)
b. Sè tinh trïng thô tinh = sè ong thî = 600
600.100
- V× H = 75%  sè tinh trïng tham gia thô tinh lµ:  800
75
Bµi 3: Mét TB sinh dôc chÝn cña ruåi gÊm ®ùc cã kÝ hiÖu bé NST lµ: AaBbDdXY. H·y x¸c ®Þnh kÝ
hiÖu cã thÓ cña bé NST t¹i k× gi÷a I theo çc çch s¾p xÕp kh¸c nhau.
HDG:
Lu ý: Sè çch s¾p xÕp cña NST ë k× gi÷a 1 lµ : 2n-1
- Sè çch ph©n li cña NST kÐp ë k× sau 1 : 2n-1
- Sè kiÓu tæ hîp NST kÐp ë k× cuèi 1: 2n
* ë k× gi÷a 1: NST kÐp, xÕp thµnh 2 hµng. kÝ hiÖu cña bé NST ë ruåi gÊm ®ùc :
GV: 24
AAaaBBbbDDddXXYY
- Sè çch s¾p xÕp : 2n-1 = 23 =8 ( çch)
AABBDDXX
- Çch 1: …………….
aabbddXY
Bµi 4: (Bµi 7- 126 BTD/131)- Trong tinh hoµn cña 1 thá ®ùc (2n = 44) cã 6 TB mÇm ®Ò nguyªn ph©n
liªn tiÕp 1 sè lÇn vµ t¹ ra tæng sè TB con cã chøa 2112 T§
a. x¸c ®Þnh sè lÇn nguyªn ph©n cña mçi TB mÇm
b. Çc TB con sau nguyªn ph©n ®Òu trë thµnh çc tinh bµo bËc I nguyªn ph©n. Çc tinh trïng ®Òu than
gia thô tinh t¹o ra 3 hîp tö.
X¸c ®Þnh Htinh trïng:
HDG:
a. Gäi k lµ sè lÇn nguyªn ph©n cña TB mÇm (k nguyªn d¬ng)
- Sè TB con lµ: 6.2k
- Sè T§ trong çc TB con lµ: 6. 2k. 2n= 2112
t¬ng ®¬ng 6. 2k . 44 = 2112 t¬ng ®¬ng 2k = 8  k=3
k
b. - Sè tinh bµo bËc I : 6. 2 = 6.8 = 48
- Sè tinh trïng lµ : 48. 4 = 192
- Sè tinh trïng ®îc thô tinh = sè hîp tö = 3
3
H= .100  1,5625%
192
Bµi 5: ( Bµi 8- 126BTDT (131)
- Trong buång trøng cña 1 chuét çi cã 6TB mÇm nguyªn ph©n liªn tiÕp 3 lÇn b»ng nhau. Çc TB con ®îc
t¹o ra trë thµnh çc no·n bµo bËc I cã chøa tæng sè 1290 NST.
a. X¸c ®Þnh sè NST MT ®· cung cÊp cho çc TB mÇm nguyªn ph©n
b. Cca no·n bµo b1 gi¶m ph©n b×nh thêng. Sè trøng ®îc t¹ ra ®Òu tham gia thô tinh víi H = 25%. §· cã 6
chuét con ®îc ®Î ra tõ sè hîp tö trªn. H·y x¸c ®Þnh tØ lÖ sèng vµ ph¸t triÓn cña hîp tö lµ bao nhiªu % ?
HDG:
a. Gäi 2n lµ bé NST lìng béi cña chuét (2n nguyªn d¬ng ch½n)
- Sè NST cã tr«ng çc no·n bµo bËc 1 lµ:
1920
6. 23. 2n = 1920  2n =  40
6.2
- Sè NST mt cung cÊp cho çc TB mÇm nguyªn ph©n lµ:
6. 2n .(2k-1) = 6. 40 (23- 1 = 1680 (NST)
b. Sè trøng ®îc t¹o ra = sè no·n bµo b1 = 6. 23 = 48 (trøng)
48.25
- V× Htrøng = 25%  sè trøng ®îc thô tinh lµ :  12
100
ChØ cã 6 chuét con  tØ lÖ sèng vµ ph¸t triÓn cña hîp tö lµ:
6
.100% = 50%
12
Bµi 6: (HSG: B×nh Giang- n¨m 2005-2006)
Cã 3 TB cïng nguyªn ph©n 1 sè lÇn b»ng nhau  24 TB con
a. X¸c ®Þnh sè lÇn nguyªn ph©n cña mçi TB
b. TÝnh sè NST MT ®· cung cÊp cho 3 TB trªn nguyªn ph©n biÕt bé NST (2n= 8)
HDG:
a. Gäi k lµ sè lÇn nguyªn ph©n
3. 2k = 24 t¬ng ®¬ng 2k = 8 t¬ng ®¬ng k= 3
b. Sè NST MT ®· cung cÊp chpo 3 TB tren nguyªn ph©n lµ:
3. 2n (2k- 1) = 3. 8 (23-1) = 168 (NST)
Bµi 7: ( HSG B×nh Giang- 2005- 2006)
Cã 1 sè no·n bµo b1 gp t¹o ra 105 thÓ ®Þnh híng. Sè trøng t¹o ra tõ ssù gi¶m ph©n trªn ®· tham gia víi 125
tinh trïng. Htrøng = 40%: x¸c ®Þnh:
a. Sè no·n bµo bËc 1
GV: 25
b. Sè hîp tö t¹o ra
c. Htinh trïng?
HDG:
1 105
a. Sè no·n bµo b1 = thÓ ®Þnh híng = = 35 (no·n bµo b1)
3 3
b. Sè trøng t¹o ra = sè no·n bµo b1= 35 (trøng)
35.40
V× Htrøng = 40%  sè trøng ®îc TT = = 14
100
- Sè hîp tö = sè trøng ®îc TT = 14
c. Sè tinh trïng ®îc TT = sè trøng ®îc TT = 14
14
 Httinh trïng = .100% = 11.2%
125
Cho HS lµm ®Ò: Thi HSG huyÖn Gia Léc- 2006-2007 (100p)
Híng dÉn vÒ nhµ: * Bµi tËp vÒ nhµ:

ë ngêi bÖnh teo c¬ o gen lÆn a n»m trªn NSTGT  quy ®Þnh. Gen A quy ®Þnh c¬ T b×nh thêng
a. NÕu mÑ bÞ teo c¬  bè BT th× çc con sinh ra sÏ ntn?
b. NÕu 1 g® sinh 1 ®øa con g¸i bÞ teo c¬ th× KG,KH cña P ntn?
Bµi 9: cÊu tróc aDN

1. LÝ thuyÕt:
C©u 1: Gi¶i thÝch ®Æc ®iÓm cÊu t¹o ho¸ häc cña ADN?
Tr¶ lêi:
- Tr×nh bµy çc ý:
* + Thuéc l¹i a xÝt nucleic, ®¹i ph©n tö
+ CÊu t¹o tõ C, H, O, N, P
+ Theo nguyªn t¾c ®a ph©n mµ ®¬n ph©n lµ 4 lo¹i nu
* Trong ADN, çc nu liªn kÕt víi nhau theo chiÒu däc  m¹ch (polinuleotit). Víi hµng v¹n , hµng triÖu
nu  ADN ë sinh vËt cã tÝnh ®a d¹ng, ®Æc thï
+ §a d¹ng
+ §Æc thï
C©u 2: Gi¶i thÝch cÊu tróc kh«ng gian cña ph©n tö ADN
Tr¶ lêi:
- Tr×nh bµy :
+ CÊu tróc: Chu k× (sè cÆp nu, ®êng kÝnh chiÒu cao)
+ Gi÷a çc nu trªn 2 m¹ch liªn kÕt víi nhau theo NTBS
+ HÖ qu¶ cña NTBS
. BiÕt tr×nh tù 1 m¹ch  m¹ch kia
. A = T, G= X , A + G = T+ X
AT
. ®Æc trng cho tõng loµi
GX
C©u 3: H·y nªu çc chøc n¨ng cña ADN? ®Ó thùc hiÖn ®îc çc chøc n¨ng ®ã, ph©n tö AND cã nh÷ng
®Æc ®iÓm cÊu t¹o vµ ho¹t ®éng ntn?
Tr¶ lêi:
* Chøc n¨ng lu gi÷ TTDT
TruyÒn ®¹t TTDT qua çc thÕ hÖ TB vµ c¬ thÓ kh¸c loµi
* §Ó thùc hiÖn chøc n¨ng: lu gi÷ TTDT
- ADN mang gen, gen chøa TTDT. Gen ph©n bè theo chiÒu däc cña AND. ADN cã cÊu tróc 2 m¹ch xo¾n
kÐp  gen trªn ADN æn ®Þnh  TTDT trªn ®îc ADN ®îc æn ®Þnh
* Thùc hiÖn chøc n¨ng truyÒn ®¹t TTDT
- ADN  2  TTDT truyÒn tõ thÕ hÖ nµy  kh¸c
GV: 26
- ADN  2 lµ c¬ së ph©n tö cña hiÖn tîng DT vµ sinh s¶n  duy tr× ®acù tÝnh cña tõng loµi æn ®Þnh
qua çc thÕ hÖ  sinh vËt sinh s«i n¶y në
C©u 4: Gi¶i thÝch v× sao ngêi ta nãi sù  ®«i cña ADN cã nguyªn t¾c b¸n b¶o toµn? §iÒu ®ã cã ý nghÜa
g× trong qu¸ tr×nh truyÒn ®¹t TTDT? Gi¶i thÝch?
Tr¶ lêi:
- B¸n b¶o toµn: GÜ l¹i 1 nöa
- Qóa tr×nh tù 2 cña ADN: ADN 2 m¹ch ®¬n
- KÕt qu¶ tõ 1 ADN  2 ADN con gièng nhau vµ gièng mÑ. Trong mçi ADN con cã 1 m¹ch cña mÑ, 1
m¹ch cña MT
- ý nghÜa: Nhê gi÷ l¹i 1 m¹ch cña mÑ lµm m¹ch khu«n vµ çc nu liªn kÐt theo NTBS  çc nu lien kÐt
theo ®óng trËt tù  2 ADNcon gièng hÖt nhau vµ gièng mÑ  TTDT ®îc truyÒn qua thÕ hÖ sau ®îc
æn ®Þnh
C©u 5: Tr×nh bµy kh¸i niÖm vÒ gen? Nªu çc ®iÓm gièng vµ kh¸c nhau gi÷a gen víi ADN vµ mèi liªn
quan gi÷a ho¹t ®éng ADN víi ho¹t ®éng cña gen?
Tr¶ lêi:
* Kh¸i niÖm vÒ gen:
- Gen lµ mét ®o¹n cña ph©n tö ADN cã chøc n¨ng di truyÒn x¸c ®Þnh. Mçi gen chøa th«ng tin qui ®Þnh
cÊu tróc cña mét lo¹i pr nµo ®ã gen cÊu tróc. Trung b×nh mçi gen çu tróc thêng cã tõ 600 cÆp  1500
cÆp nu. Sè lîng trong TB rÊt lín. Rußi gÊm 4000 gen
* So s¸nh gi÷a AND vµ gen
- Gièng nhau: + §Òu cÊu t¹o tõ C, H, O, N, P, CÊu t¹o theo nguyªn t¾c ®a ph©n, çc ®¬n ph©n gåm 4 lo¹i
nu
+ §Òu cã cÊu tróc 2 m¹ch xo¾n l¹i, çc nu trªn 2 m¹ch liªn kÕt bëi liªn kÕt H theo NTBS
- Kh¸c nhau: Gen cã kÝch thíc, khèi lîng nhá, ADN chøa nhiÒu gen
* Liªn qu¶ntong ho¹t ®éng cña ADN víi ho¹t ®éng cña gen
- ADN th¸o xo¾n vµ  2 vµ truyÒn TTDT
2. Bµi tËp:
D¹ng 1: BT tæng hîp vÒ cÊu t¹o ADN
GV vµ HS xd çc c«ng thøc :
N = 2A + 2G
N 2L
L= .3,4A  N = 3,4
2
M = N. 300 ®vC
H = 2A + 3G
Bµi 1: LADN = 1,02mm . x® N , M =?
BiÕt 1mm = 107A0
HDG:
7 5 0
LADN = 1,02. 10 = 102. 10 (A )
2L 2.102.10
N= 3,4 = 3,4
= 60.105 = 6.000.000 (nu)
- Khèi lîng ph©n tö ADN lµ : M =
Bµi 2: Trªn 1 m¹ch cña 1 ®o¹n gen cã trËt tù çc nu nh sau:

… A G G X T A T A X X G A G X A X…
a. ViÕt trËt tù çc nu cña ®o¹n m¹ch cßn l¹i t¬ng øng víi ®o¹n m¹ch ®· cho .
b. X¸c ®Þnh sè lîng tõng lo¹i nu cña ®o¹n gen nãi trªn
HDG:
a. HS tù viÕt
b. A = T = 7 (nu) : G = X = 9 (nu)
B×a 3:
GV: 27
0
ADN cã 3 gen víi tØ lÖ chiÒu dµi 1: 1,5: 2 ; LADN = 9180 A
? N vµ M mçi gen ?
HDG:
Gäi chiÒu dµi cña 3 gen lµn lît lµ : L1, L2, L3
Theo bµi ra ta cã : L2 = 1,5 L1
L3 = 2L1
mµ L = L1 + L2 + L3 = L1+ 1,5L1 + 2L1 = 4,5 L1
4,5L1 = 9180  L1 = 2040 (A0)
L2 = 1,5. 2040 = 3060(A0)
L3 = 2. 2040 = 4080(A0)
2. L1 2.2040
- Gen 1: L1= 2040(A0)  N1 = 3,4  3,4  1200( nu )
M1 = N1.300 = 1200. 300 = 360.000 (®vC)
-Gen 2
-Gen 3
D¹ng 2: TÝnh sè lîng vµ tØ lÖ tõng lo¹i nu cña AND

A=T , G=X
N
N = 2A + 2G  A+G=  A + G = 50%
2
T + X =50%
Bµi 1: ADN cã M = 1.400.000 (®vC) , A = 960 (nu)
a. TÝnh sè lîng vµ tØ lÖ % tõng lo¹i nu
b. LADN = ?
HDG:
M 1.440.000
a. N =  = 4800 (nu)
300 300
N 4800
Ta cã: A = T 960 (nu)  G = X = -A= - 960 =1440 (nu)
2 2
960 1440
%A = %T = . 100% = 20% ; %G = %X = . 100% = 30%
4.800 4800
N 4800
b. LADN =  3,4A = . 3,4= 8160 (A0)
2 2
Bµi 2: Gen cã L = 0,468Mm vµ cã G = 15% . X¸c ®Þnh sè lîng vµ tØ lÖ tõng lo¹i nu cña gen. BiÕt 1 Mm
= 104A0
HDG:
Ta cã 1Mm = 104A0  Lgen = 0,48 . 104 = 4080 (A0)
2L 2.4080
- Tæng sè nu cña gen lµ : N = 3,4  3,4  2400( nu)
- Sè lîng vµ tØ lÖ tõng lo¹i nu lµ:
G = X = 15% = 15%. 2400 = 840(nu)
A = T = 50%- 15% = 35% = 35%. 244 = 360(nu)
Bµi 3: Mét gen cã L= 2550(A0), X= 330(nu). H·y x¸c ®Þnh tØ lÖ % vµ sè lîng tõng lo¹i nu cña gen.
HDG:
2L 2.2550
- Sè nu cña gen lµ: N= 3,4  3,4  155( nu )
- Sè lîng tõng lo¹i nu vµ tØ lÖ % lµ:

330
G = X = 330 (nu) =. 100% = 22%
1500
N 1500
A=T= -X= - 330 = 420 (nu)
2 2
GV: 28
420
%A = %T = . 100% = 30%
150
D¹ng 3: TÝnh sè liªn kÕt h®r« cña ph©n tö AND
H= 2A+ 3G
Bµi 1: Mét gen cã 2720 liªn kÕt H vµ cã sè nu lo¹i X= 480. X¸c ®Þnh:
a. Sè lîng tõng lo¹i nu cña gen
b. ChiÒu dµi cña gen
HDG:
a. Sè lîng tõng lo¹i tõng lo¹i nu cña gen lµ:
H = 2A + 3G  2A + 3.480 = 2720
 A = 460 (nu)
VËy A = T = 640(nu)
G = X = 480(nu)
b. – Tæng sè nu cña gen:
N = 2A + 2G = 2.640 + 2.480 = 2240(nu)
N 2240
- ChiÒu dµi cña gen: L = . 3,4A0 = . 3,4 = 3880 (A0)
2 2
Bµi 2: Mét gen cã G –T= 140( nu), liªn kÕt H= 2520
a. X¸c ®Þnh sè lîng tõng lo¹i nu cña gen
b. ChiÒu dµi cña gen.
HDG:
a. Sè lîng nu tõng lo¹i nu cña gen:
2A+ 3G =2520 hay 2T+ 3G= 2520 A=T=420
G - T= 140 G =X =560
b. Tæng sè nu cña gen: N= 2A+ 2G = 2. 420 + 2. 560= 1960
N 1960
- ChiÒu dµi cña gen: L = .3,4  .3,4  3332 A0
2 2
Bµi 3: Hai gen cã liªn kÕt H lµ 2760. Gen I cã 840A, gen II cã 480 A0. Cho biÕt gen nµo dµi h¬n? X¸c
®Þnh chªnh lÖch chiÒu dµi Êy lµ bao nhiªu?
HDG
- XÐt gen I:
2A + 3G =2760 G= 360
A= 840 A= 840
N= 2( A+ G) = 2( 840+ 360) = 1200
N 1200
L= .3,4 A 0 = .3,4  4080 A0
2 2
- XÐt gen II ( t¬ng tù)
Bµi 10: C¥ CHÕ TæNG HîP ADN
1. Ch÷a BT vÒ nhµ: Gäi 3 HS lªn b¶ng tr×nh bµy 3 BT  NhËn xÐt, bæ sung
Bµi 25:
2L 2.4080
a. – Tæng sè nu cña gen: N = 3,4  3,4
 240nu
* Gen I: A – G = 5%
A + G = 50%
2A = 55%  A = 27,5
G = 28,5%
VËy A = T = 27,5%. 2400 = 660(nu)
G = X =22,5%. 2400 = 540(nu)
* Gen II:
- A = T = AgenI – 180 = 660 – 180 = 480 (nu)
GV: 29
N 2400
G=X=  A  480  270( nu )
2 2
b. – Sè liªn kÕt H ë gen I: H1 = 2AgenI + 3GgenI = 2.600 + 3.540 = 2940 (l.kÕt)
- Sè liªn kÕt H ë gen II: H2 = 2AgenII+ 3GgenII = 2.480 + 3.720 = 3120 (l.kÕt)
- Tæng sè lkÕt H ë c¶ 2 gen lµ: H = H1+H2=2940 + 3120 = 6060 (liªn kÕt)
Bµi 26: - Tæng sè nu cña gen lµ:

M 810.000
N=   2700( nu )
300 300
+ Sè nu tõng lo¹i cña gen:
A = T = 15%.N = 15%. 2700 = 405(nu)
N 2700
G=X= -A= - 404 = 945(nu)
2 2
a. Sè liªn kÕt H lµ: H = 2A + 3G = 2.405 + 3.945 = 3645 (liªn kÕt)
N 2700
b. Gen cã chiÒu dµi lµ : Lgen= 3,4A0 = 3,4 = 4590(A0)
2 2
2. LÝ thuyÕt:
C©u 1: T¹i sao 2 ADN con ®îc t¹o ra l¹i gièng nhau, gièng c¬ thÓ mÑ?
Tr¶ lêi:
*Qóa tr×nh tù nh©n ®«i cña ADN
- N¬i diÔn ra, thêi gian
- C¬ chÕ:
-Nguyªn t¾c NTBS

NTBBT
-KÕt qu¶: 2ADN con gi«ng nhau vµ gièng ADN mÑ
C©u 2: Mét ®o¹n ADN cã:

M1 - G – A – X – X – A – T –
M2 - X – T – A – G – G – T – A –
 X¸c ®Þnh cÊu tróc cña 2 ADN con khi 2 ADN trªn tù nh©n ®«i
Tr¶ lêi:
- ADN con ®îc t¹o ra khi m¹ch 1 lµm khu«n
-G-A–T–X–X–A–T–
- X–T–A–G–G–T–A–
- ADN con ®îc t¹o ra khi m¹ch 2 lµm khu«n:
-X–T–A–G–G–T–A–
-G–A–T–X–X–A–T–
C©u 3: X©y dùng çc c«ng thøc

1. Sè lÇn nh©n ®«i c¶u ADN vµ sè ph©n tö ADN con ®îc t¹o ra sau lÇn tù nh©n 2 lµ : 2x
2. Sè lîng nu MT cung cÊp cho qu¸ tr×nh tù nh©n 2 cña ADN
 NMT = NADN(2x -1)
AMT = TMT =AADN( 2x – 1), GMT = GADN( 2x – 1)
3. Sè liªn kÕt H bÞ ph¸ vì

Hp.vì =Hgen (2x -1)
3. Bµi tËp
D¹ng 1: TÝnh sè lÇn nh©n ®«i cña ADN vµ sè ph©n tö ADN ®îc t¹o ra qua nh©n ®«i
Bµi 1: Gen nh©n ®«i 1 sè lÇn, trong çc gen con cã 16 m¹ch ®¬n. X¸c ®Þnh sè lÇn nh©n ®«i cña gen.
GV: 30
HDG
16
- Sè gen con ®îc t¹o ra sau qu¸ tr×nh nh©n ®«i lµ:  8 ( gen)
2
- Gäi x lµ sè lÇn tù nh©n ®«i cña gen: 2x = 8x =3
VËy gen ®· tù nh©n ®«i 3 lÇn
D¹ng 2: TÝnh sè lîng nu m«i trêng cung cÊp cho ADN tù nh©n ®«i.
Bµi 1:
Gen cã A1 = 200, G1 = 120, A2 = 150, G2 = 130
Gen nh©n ®«i 3 lÇn liªn tiÕp. X¸c ®Þnh tõng lo¹i nu m«i trêng cung cÊp cho gen nh©n ®«i
HDG
- Sè lîng tõng lo¹i nu cña gen lµ:
A = T = A1 + A2 = 200+ 150 = 350( nu)
G = X= G1 + G2 = 150+ 130 = 250( nu)
- Sè lîng tõng lo¹i nu m«i trêng cung cÊp cho gen nh©n ®«i 3 lÇn lµ:
AMT = TMT = Agen( 23- 1)= 350 ( 8- 1)= 2450( nu)
GMT = XMT = Ggen( 23 -1)= 250( 8- 1)= 1750( nu)
Bµi 2: Mét gen dµi 3468A0 nh©n ®«i 1 sè ®ît, m«i trêng ®· cung cÊp 6120 nu tù do. Gen ®ã cã 20% A
a. T×m sè lÇn nh©n ®«i cña gen
b. TÝnh sè lîng tõng lo¹i nu m«i trêng cung cÊp cho gen nh©n ®«i
HDG
2L 2.3468
a. Sè nu cña gen lµ: N= = 3,4  2040 ( nu)
3.4
- Gäi x lµ sè lÇn nh©n ®«i cña gen sè nu tù do m«i trêng cung cÊp lµ:
NMT = Ngen ( 2x – 1)  6120= 2040( 2x – 1)  2x = 4  x= 2
b. Sè lîng tõng lo¹i nu cña gen lµ:
A = T = 20% . 2040 = 408(nu)
N 2040
G=X= -A= - 408 = 612(nu)
2 2
- Sè lîng tõng lo¹i nu MT cung cÊp cho gen nh©n ®«i 2 ®ît lµ:
AMT = TMT = A(2x – 1) = 408 (22 - 1) = 1224(nu)
GMT = XMT = G (2x – 1) = 612 (22 – 1) = 1836(nu)
3
Bµi 3: Gen cã A = 600(nu) , G = A. Gen ®ã nh©n ®«i 1 sè ®ît , MT cung cÊp 6300 G.
2
a. X¸c ®Þnh sè gen con ®îc t¹o ra
b. X¸c ®Þnh sè liªn kÕt H cña gen
HDG:
a. Sè lîng tõng lo¹i nu cña gen lµ:
A = T = 600(nu)
3 3
G=X= A= . 600 = 900(nu)
2 2
- Gäi x lµ sè lÇn tù nh©n ®«i cña ADN.
GMT = (2x- 1) Ggen  6300 = (2x – 1). 900
 2x – 1= 7  x = 3
b.Sè liªn kÕt H cña gen lµ:
H = 2A + 3G = 2.600 + 3.900 = 3900 (liªn kÕt)
D¹ng 3: TÝnh sè liªn kÕt H bÞ ph¸ vì trong qu¸ tr×ng nh©n ®«i
Bµi 1: Mét gen cã L = 4182A0 , 20%A, gen nh©n ®«i 4 lÇn . x®:
a. Sè gen con ®îc t¹o ra
GV: 31
b. Sè lîng tõng lo¹i nu MT ®· cñng cè cho gen tù nh©n 2
c. Sè liªn kÕt H bÞ ph¸ vì
HDG:
4
a. Sè gen con ®îc t¹o ra lµ: 2 = 16(gen)
2L 2.4182
b. Sè nu cña gen lµ: N = 3,4 A  3,4
= 2460(nu)
- Sè lîng tõng lo¹i nu cña gen lµ:
A = T = 20% . 2460 = 492(nu)
N 2460
G=X=  A= - 492 = 738 (nu)
2 2
- Sè lîng tõng lo¹i nu MT cung cÊp cho ADN tù nh©n 2 lµ:
AMT = TMT = Agen (24 – 1) = 492. 15 = 7380(nu)
GMT = XMT = Ggen(24- 1) = 738. 15 = 11070(nu)
c. Sè liªn kÕt H lµ:
Hgen = 2A+ 3G = 2.492 + 3.738 = 3198 (liªn kÕt)
- Sè liªn kÕt H bÞ ph¸ vì lµ:
Hp.vì = Hgen (24 – 1) = 3198 (16- 1) = 47970 (liªn kÕt)
Bµi 2: Cã 2 gen  2, 1 sè lÇn kh«ng = vµ ®· t¹o ra 20 gen con . BiÕt gen I nh©n ®«i nhiÒu h¬n gen II.
a. X¸c ®Þnh sè lÇn nh©n 2 vµ sè gen con t¹o ra cña mçi gen
b. Gen I vµ II ®Òu cã 15%A. Gen I dµi 3060A0, gen II dµi 4080A0. X¸c ®Þnh :
- Sè lîng tõng lo¹i nu MT cung cÊp cho gen I nh©n ®«i.
- Sè liªn kÕt H bÞ ph¸ vì khi gen II nh©n ®«i.
HDG:
a. Gäi x1 lµ sè lÇn nh©n ®«i cña gen I
. Gäi x2 lµ sè lÇn nh©n ®«i cña gen II ( 0< x2 < x1)
Theo bµi ra ta cã: 2x1 +2x2 = 20
21 = 2, 22 =4, 23 = 8, 24 =16
- NÕu x2 = 1 2x1 + 2 =20  2x1 = 18( lo¹i)
x2 = 2 2x1 + 4 =20  2x1 = 16 x1 = 4
x2 = 3 2x1 +8 =20  2x1 = 12( lo¹i)
VËy gen I nh©n ®«i 4 lÇn  sè gen con ®îc t¹o ra lµ: 24 = 16
gen II nh©n ®«i 2 lÇn  sè gen con ®îc t¹o ra lµ: 22 = 4
b. *XÐt gen I:
2L1 2.3060
L1 = 3060A0 Sè nu cña gen lµ: N1 = 3,4 = 3,4  1800 ( nu)
A% =T% =15% A =T = 15%. 1800 = 270(nu)

1800
G = X= - 270 =630( nu)
2
- Sè lîng tõng lo¹i nu m«i trêng cung cÊp cho gen nh©n ®«i lµ:
AMT = TMT = Agen( 2x – 1) = 270( 24-1) = 4050( nu)
GMT = XMT = Ggen( 2x – 1) = 630( 24-1) = 9450( nu)
*XÐt gen II:

2L 2 2.4080
L2 = 4080A0 Sè nu cña gen lµ: N2 = 3,4 = 3,4  2400 ( nu)
A% =T% =15% A =T = 15%. 2400 = 360(nu)

2040
G = X= - 360 = 840( nu)
2
- Sè liªn kÕt H lµ: 2A + 3G = 2. 360 + 3. 840 = 3240( liªn kÕt)
- Sè liªn kÕt H bÞ ph¸ vì lµ: H( 2x – 1)= 3240( 22 -1) = 9780( liªn kÕt)
GV: 32
Híng dÉn vÒ nhµ: BTVN:
3
Bµi 1: Mét gen A = 240 ( nu), G= A. Gen nh©n ®«i 3 ®ît liªn tiÕp
4
a. TÝnh sè gen con ®îc tæng hîp
b. TÝnh sè lîng tõng lo¹i nu m«i trêng cung cÊp cho gen nh©n ®«i
c. TÝnh sè liªn kÕt H bÞ ph¸ vì
Bµi 2: Mét gen nh©n ®«i 2 lÇn, ®· sö dông cña m«i trêng 4560 nu vµ cã 5760 liªn kÕt H bÞ ph¸ vì
a. TÝnh Lgen
b. TÝnh sè lîng tõng lo¹i nu cña m«i trêng ®· cung cÊp cho qu¸ tr×nh nh©n ®«i cña gen
A 2
Bµi 3: Gen cã  vµ cã 2888 liªn kÕt H. Gen ®ã nh©n ®«i 1 sè lÇn vµ ®· ph¸ vì 89528 liªn kÕt H
G 5
a. TÝnh sè lÇn nh©n ®«i cña gen
b. Sè lîng tõng lo¹i nu trong gen con
Bµi 11: mèi quan hÖ gi÷a adn vµ tÝnh tr¹ng
1. LÝ thuyÕt:
C©u 1: M« t¶ cÊu t¹o ho¸ häc chung cña çc lo¹i ARN? Chøc n¨ng cña çc lo¹i ARN trong TB?
Tr¶ lêi:
* CÊu t¹o:
- CÊu t¹o 1 m¹ch, tõ çc nguyªn tè C, H, O, N, P
- Thuéc lo¹i ®¹i ph©n tö
- CÊu t¹o theo nguyªn t¾c ®a ph©n, ®¬n ph©n gåm cã 4 lo¹i: A, U, G, X
* Chøc n¨ng:
- mARN: TruyÒn ®¹t TT vÒ cÊu t¹o cña ph©n tö Pr cån tæng hîp
- tARN: vËn chuyÓn aa tíi n¬i tæng hîp Pr
- rARN: CÊu t¹o nªn rib« x«m = lµ n¬i tæng hîp Pr
C©u 2: So s¸nh ADN víi ARN vÒ cÊu t¹o vµ chøc n¨ng?
Tr¶ lêi:
* Gièng nhau:
- CÊu t¹o:
+ §¹i ph©n tö, cã cÊu tróc ®a ph©n
+ CÊu t¹o tõ çc nguyªn tè C, H, O, N, P
+ §¬n ph©n: Çc nucleotit (A, G, X)
+ Gi÷a çc ®¬n ph©n ®Òu liªn kÕt = photpho®iste  m¹ch.
* Chøc n¨ng:
§Òu cã chøc n¨ng trong QT tæng hîp pr ®Ó truyÒn ®¹t TTDT.
* Kh¸c nhau.
ADN ARN
CÊu t¹o - Cã cÊu tróc 2 m¹ch xo¾n, cã nu T - Cã cÊu tróc 1 m¹ch , cã nu U
- Khèi lîng lín h¬n ARN - Cã kÝch thíc , khèi lîng h¬n ADN
Chøc n¨ng - Chøa gen mang TT quy ®Þnh cÊu - Trùc tiÕp tæng hîp pr
t¹o ph©n tö pr
C©u 3: Gi¶i thÝch qua tr×nh tæng hîp ARN trong TB?
Tr¶ lêi:
- Dùa trªn khu«n mÉu cña gen, díi t¸c dông cuae E, 1 ®o¹n AND(gen)  2 m¹ch ®¬n . Mét m¹ch lµm
khu«n, çc nu trªn liªn kÕt víi çc nu cña MT theo NTBS.
( Agen – UMT, Tgen – AMT, Ggen-XMT, Xgen- GMT)
- ARN rêi nh©n ra TB chÊt ®Ó tæng hîp ra pr
- NÕu m¹ch A RN ®îc tæng hîp tõ gen mang TT cÊu tróc 1 lo¹i pr th× ®îc gäi lµ mARN . tARN , rARN
sau khi m¹ch ®î hoµn thµnh sÏ t¹o thµnh cÊu tróc bËc cao h¬n ®Ó hoµn thµnh tARN ,rARN hoµn chØnh
C©u 4: So s¸nh qua tr×nh tæng hîp ARN víi qu¸ tr×nh nh©n ®«i ADN.
GV: 33
Tr¶ lêi:
* Gièng nhau: §Òu ®îc tæng hîp tõ khu«n mÉu ADN, díi t¸c dông cña E.
- DiÔn ra chñ yÕu trong nh©n, t¹i NST ë k× trung gian…
- §Òu cã hiÖn tîng t¸ch ADN  m¹ch ®¬n
- Cã hiÖn tîng liªn kÕt çc nu trªn ADN víi çc nu cña MT theo NTRS.
* Kh¸c nhau:
Tæng hîp ARN Nh©n ®«i ADN
- X¶y ra trªn 1 ®o¹n ADN (gen) - Trªn toµn bé ph©n tö ADN
- ChØ cã 1 m¹ch lµm khu«n - 2 m¹ch lµm khu«n
- Theo NTBS - Theo NTBS vµ BB toµn
- KÕt qu¶: 1 gen 1 lÇn 1 ph©n tö ARN - 1 ADN lÇn 2 ADN
- ARN tæng hîp xong ra TB chÊt - ADN vÉn ë trong nh©n.
C©u 5: Gi¶i thÝnh cÊu t¹o cña ph©n tñ pr«tein
Tr¶ lêi:
+ CÊu t¹o:
+ TÝnh ®a d¹ng : sù s¾p xÕp cña çc aa #  v« sè pr #
nhiÒu bËc cÊu tróc, nhiÒu chuçi aa (bËc 4)
+ TÝnh ®Æc thï: Sè lîng, thµnh phÇn vµ tr×nh tù s¾p xÕp aa
CÊu tróc bËc 3(cã h×nh d¹ng ®Æc trng)
C©u 6: Gi¶i thÝch cÊu t¹o cña ph©n tö pr«tªin
Tr¶ lêi:
b. Gièng nhau:
* CÊu t¹o :
- Thuéc lo¹i ®¹i ph©n tö, cã khèi lîng, kÝch thíc lín trong TB
- Theo nguyªn t¾c ®a ph©n, do nhiÒu ®¬n ph©n
- Gi÷a çc ®¬n ph©n cã çc liªn kÕt ho¸ häc  m¹ch (chuçi)
- §Òu cã tÝnh ®a d¹ng, ®acù thï do thµnh phÇn, sè lîng vµ trËt tù çc ®¬n ph©n quy ®Þnh.
* Chøc n¨ng:
- §Òu cã vai trß trong qu¸ tr×nh truyÒn ®¹t TT vµ TTDT cña c¬ thÓ.
b. Kh¸c nhau.
CÊu t¹o ADN Pr«tªin
- CÊu t¹o 2 m¹ch song song vµ - Cã c©ó t¹o bëi 1 hay nhiÒu chuçi aa
xo¾n l¹i - §¬n ph©n lµ çc aa
- §¬n ph©n lµ çc nu - Cã kÝch thíc, khèi lîng nhá h¬n ADN
- Cã kÝch thíc, khèi lîng lín h¬n pr - Thµnh phÇn chñ yÕu cÊu t¹o: C, H,
- Thµnh phÇn ho¸ häc cÊu t¹o gåm O, N
C, H, O, N, P
Chøc n¨ng - Chøa gen quy ®Þnh cÊu tróc cña - Pr ®îc t¹o ra trùc tiÕp biÓu hiÖn
pr thµnh TT c¬ thÓ
C©u 7: H·y gi¶i thÝch sù biÓu hiÖn cña NTBS trong mèi quan hÖ???
Tr¶ lêi:
a. NTBS thÓ hiªn trong qu¸ tr×nh tæng hîp mARN
* Sù thÓ hiÖn: díi Hd CñA e : gen  2 m¹ch ®¬n th× çc nu trªn 1 m¹ch gèc liªn kÕt víi çc nu MT…
Agèc – VMT , Tgèc – AMT …
* ý nghÜa:
- Gióp TT vÒ cÊu tróc cña ph©n tö pr trªn m¹ch khu«n cña gen ®îc sao chÐp nguyªn vÑn sang ph©n tö
mARN
b. NTBS thÓ hiÖn trong qu¸ tr×nh tæng hîp pr«tªin
* Sù thÓ hiÖn:
- Çc ph©n tö tARN mang aa vµo ribox«m khíp víi mARN theo NTBS. Tõng bé ba.
+ A trªn tARN khíp víi V trªn mARN vµ ngîc l¹i…
* ý nghÜa:
GV: 34
- Sè lîng tr×nh tù s¾p xÕp çc aa trªn pr do sè lîng, tr×nh tù s¾p xÕp çc nu trªn
mARN.
C©u 8: H·y nªu b¶n chÊt mèi quan hÖ gi÷a gen vµ TT qua s¬ ®å: Gen(ADN) 
 ARN  pr  TT.
Tr¶ lêi:
*Qóa tr×nh truyÒn TTDT tõ gen sang mARN
- TTDT vÒ cÊu tróc cña ph©n tö pr ®îc quy ®Þnh díi trËt tù çc nu trong gen cña ADN, th«ng qua qu¸
tr×nh tæng hîp mARN ®· sao chÐp thµnh TT díi d¹ng çc nu trªn ph©n tö mARN ®îc t¹o ra.
* Ph©n tö mARN trùc tiÕp tæng hîp pr vµ truÒn TTDT.
- Çc pph©n tö mARN sau khi ®îc tæng hîp tõ gen trong nh©n di truyÒn ra TB chÊt vµ ®Õn tiÕp xóc víi
ribox«m. TTDT vÒ cÊu tróc cña ph©n tö pr do mARN
* Pr biÓu hiÖn thµnh TT cña c¬ thÓ.
- Sau khi ®îc tæng hîp, pr rêi rib«x«m vµ ®îc chuyÓn ®Õn çc bé phËn. Pr t¬ng t¸c víi MT ®Ó biÓu hiÖn
thµnh TT cña c¬ thÓ.
C©u 9: NTBS lµ g×? NTBS ®îc thÓ hiÖn ntn trong c¬ chÕ di truyÒn? NÕu vi ph¹m nguyªn t¾c trªn sÏ
dÉn tíi hËu qu¶ g×?
Tr¶ lêi:
* Kh¸i niÖm
- NTBS: Çc nu liªn kÕt víi nhau theo NT: A = T (A = V) ngîc l¹i, G  X vµ ngîc l¹i
* NTBS ®îc thÓ hiÖn trong c¬ chÕ DT: Qóa tr×nh tù nh©n ®«i cña ADN , qu¸ tr×nh tæng hîp ARN, tæng
hîp pr
- Qóa tr×nh tù nh©n ®«i cña ADN : ADN  2 m¹ch ®¬n, çc nu trªn 2 m¹ch ®¬n liªn kÕt víi çc nu cña
MT theo NTBS (Agen – TMT…) 2 ADN con gièng nhau vµ gièng hÖt ADN mÑ.
- Qóa tr×nh tæng hîp ARN.
+ Gen (ADN)2 m¹ch ®¬n
+ Çc nu trªn m¹ch gèc cña gen liªn kÕt víi çc nu m«i trêng theo NTBS( Agen- UMT, Tgen- AMT.....)
+ T¹o ph©n tö ARN cã tr×nh tù s¾p xÕp gièng m¹ch gèc( kh¸c lµ: T thay U)
- Qóa tr×nh tæng hîp pr:
+ tARN mang aa ®· ®îc ho¹t ho¸ tiÕn vµo rib«x«m, çc nu trªn tARN khíp víi çc nu trªn mARN theo
NTBS( AtARN – UmARN….). Khi ri dÞch chuyÓn ®îc 3 nu trªn mARN1aa ®îc tæng hîp
+ Sè lîng, tr×nh tù çc nu trªn mARN qui ®Þnh sè lîng, tr×nh tù çc aa
- NÕu vi ph¹m nguyªn t¾c trªn qu¸ tr×nh tæng hîp trªn bÞ rèi lo¹n§B gen
2. Bµi tËp
- Lµm c©u hái tr¾c nghiÖm: tõ c©u 153( S¸ch n©ng cao sinh häc 9/ 5153)
- Lµm c©u hái tr¾c nghiÖm: tõ c©u 123( S¸ch «n tËp sinh häc 9/ 4447)
Bµi 1:( HSG Nam S¸ch 2005 -2006)
Trong ph©n tö ARNcã U= 20%, X =10%, G = 30%, A =40%
a. X¸c ®Þnh tØ lÖ mçi lo¹i nu trong ®o¹n ADN tæng hîp nªn ph©n tö ARN trªn vµ tØ lÖ nu tõng lo¹i trong
mçi m¹ch ®¬n cña gen( cho biÕt m¹ch 1 cña gen tæng hîp nªn ph©n tö ARN)
b. NÕu ADN cã 2.000.000 nu. Khi ADN nh©n ®«i 5 lÇn th× m«i trêng néi bµo cung cÊp bao nhiªu nu?
HDG
a. V× m¹ch 1 cña gen lµm khu«n nªn theo NTBS
A1 = UARN = 20% T1 = AARN = 40%
G1 = XARN = 10% X1 = GARN = 30%
A1  T 1 20%  40%
Agen = Tgen =   30%
2 2
G1  G 2 10%  30%
Ggen =Xgen =   20%
2 2
b. NMT = N( 2x- 1) = 2000000( 25- 1)= 62.000.000( nu)
Bµi 2:( HSG- B×nh Giang 2005- 2006)
Mét gen dµi 5100A0. BiÕt G= 900( nu)
a. TÝnh sè lîng nu mçi lo¹i A, T, X
GV: 35
b. §o¹n gen nµy phiªn m· t¹o ra mARN cã bao nhiªu ribonucleic vµ m· ho¸ ®îc bao nhiªu aa trong
ph©n tö pr
HDG
a. Sè nu cña gen lµ:
2L 2.5100
N = 3,4  3,4
 3000( nu )
- Sè lîng nu mçi lo¹i cña gen lµ: G= X= 900( nu)

3000
A=T=  900  600 ( nu)
2
b. Sè ribonu cña mARN lµ:
N 3000
RN=   1500 ( nu)
2 2
1500
- Sè bé 3 cña mARN lµ:  500 (bé ba)
3
- Mçi bé ba trªn mARN m· ho¸ 1aa  sè aa cña pr lµ 500(aa)
- BTVN: Bµi 1 (HDG – Nam S¸ch 2005 - 2006)

Mét gen cÊu tróc cã 60 chu k× xo¾n, cã G = 20% nh©n ®«i liªn tiÕp 5 ®ît. Mçi gen con phiªn m· 3
lÇn, mçi ph©n tö mARN cho 5 ri trît qua ®Ó tæng hîp pr.
a. TÝnh SL nu mçi lo¹i cña gen
b. TÝnh SL nu cña mçi lo¹i mµ MT néi bµo cÇn cung cÊp cho gen t¸i b¶n
c. TÝnh SL ribonu mµ MT néi bµo cÇn cung cÊp ®Ó çc gen con tæng hîp mARN
d. TÝnh SL ph©n tö pr ®îc tæng hîp, sè lîng aa mµ MT néi bµo cung cÊp ®Ó tæng hîp ph©n tö pr
®ã.
Bµi 2: (HSG – TØnh H¶i D¬ng 2005 – 2006)
Mét cÆp gen dÞ hîp Aa, mçi gen ®Òu dµi 5100A0. Gen A cã sè liªn kÕt H = 3900, gen a cã A – G = 20%.
Sè nu mçi lo¹i trong cÆp gen lµ?
Bµi 3: (HSG – Gia Léc 2006 – 2007)
Mét ph©n tö mARN cã V = 350, A = 250, gen lµm khu«n tæng hîp mARN cã chiÒu dµi 0,51Mm
a. TÝnh sè nu cña mçi lo¹i gen
b. TÝnh sè liªn kÕt H trong gen nãi trªn
c. Khi gen tù nh©n 2, 3 lÇn liªn tiÕp MT ®· cung cÊp sè nu tù do mçi lo¹i lµ bao nhiªu?
- ChuÈn bÞ giê sau: Lµm BT vÒ ADN.
Bµi 12: bµi tËp tæng hîp.
1. Ch÷a BTVN.
Bµi 1: Mçi chu k× xo¾n gåm 10 cÆp nu = 20(nu)
 Sè lîng nu cña gen lµ: N = 20 60 = 1200(nu)
a. – Sè lîng tõng lo¹i nu cña gen lµ:
G = X = 20%. 1200 = 240 (nu)
1200
A=T= - 240 = 360(nu)
2
b. – Sè lîng tõng lo¹i nu MT cung cÊp cho gen t¸i b¶n 5 lÇn lµ:
AMT = TMT = Agen(2x – 1) = 360(25 – 1) = 11.160 (nu)
GMT = XMT = Ggen(2x – 1) = 240(25 – 1) = 7.440 (nu)
c.
- Sè gen con ®îc t¹o ra sau 5 lÇn t¸i b¶n lµ: 2x = 32(gen)
Mçi gen con phiªn b¶n 3 lÇn  sè lÇn phiªn b¶n m· cña çc gen con lµ:
32  3 = 96 (lÇn) = 96 ph©n tö mARN
- Sè ribonu mµ MT néi bµo cÇn cung cÊp cho gen con phiªn m· lµ:
N
96  = 96 600 = 57.600 (rinu)
2
d. – Mçi ri trît trªn 1 ph©n tö mARN  1 ph©n tö pr
GV: 36
- Cã 5 ri trît trªn mARN  sè ph©n tö pr ®îc tæng hîp lµ:
5  96 = 480(pr)
RN 600
- Sè aa cña ph©n tö pr lµ:  = 200(aa)
3 3
- VËy sè lîng aa mµ MT néi bµo cung cÊp lµ: 200  480 = 96000 (aa)
Bµi 2:
2.5100
LA = La = 5100(A0)  NA = Na = 3,4
= 300 (nu)
* XÐt gen A cã : 2A + 2G = 3000(nu)
2A + 3G = 3900
G = 900
VËy sè lîng tõng lo¹i nu cña gen lµ : G = X = 900(NU)
3000
A=T= - 1550 = 450 (nu)
2
Bµi 3:
Lgen = 0,51Mm = 0,51 . 104 = 5100( A0)
2L 2.5100
a. Tæng sè nu cña gen lµ: N= 3,4  3,4  3000 (nu)
b. NÕu m¹ch1 lµm khu«n:
A1 = U = 350( nu), T1 = A= 250( nu)
A = T = A1+ T1= 350+ 250= 600( nu)
3000
G=X= - 600 = 900( nu)
2
- VËy sè liªn kÕt H cña gen lµ: Hgen= 2A+ 3G = 2.600+ 3.900 = 3900( liªn kÕt)
c. Sè nu tõng lo¹i m«i trêng cung cÊp cho gen nh©n ®«i 3 lÇn lµ:
AMT =TMT = A( 23 – 1) = 600.7 = 4200( nu)
GMT = XMT = G( 23- 1) = 900. 7 = 6300( nu)
2. Bµi míi( BTDT- Th¸i Huy B¶o)
Bµi 4: Mét gen cã A= 20% N vµ G= 900. Khi gen tù nh©n ®«i mét sè lÇn, m«i trêng néi bµo ®· cung cÊp
9000 nu lo¹i A
a. X¸c ®Þnh sè lÇn gen tù nh©n ®«i
b. Sè gen ®îc t¹o thªm lµ bao nhiªu?
c. TÝnh sè nu mçi lo¹i cßn l¹i mµ m«i trêng ph¶i cung cÊp
HDG
a. A= 20% G= 50% - 20% = 30%
900.100
- Sè nu cña gen lµ: N= = 3000( nu)
300
A= T= 20%. 3000= 600( nu)
- Sè nu lo¹i A m«i trêng cung cÊp trong qu¸ tr×nh nh©n ®«i cña gen lµ:
9000
AMT = A( 2x – 1)  900= 600( 2x – 1)  2x = + 1 =16  x=4
600
VËy gen ®· nh©n ®«i 4 lÇn
b. Sè gen con ®îc t¹o thªm lµ: 2x – 1= 16 – 1 = 15
c. Sè nu mçi lo¹i mµ MT cung cÊp cho qu¸ tr×nh nh©n ®«i lµ:
TMT =AMT = 9000( nu)
GMT =XMT = 9000( 24 -1) = 13500( nu)
Bµi 5( BTDT/46)
Mét gen tù nh©n ®«i 1 sè lÇn ngêi ta thÊy cã 14 m¹ch ®¬n míi ®îc t¹o ra tõ çc nu tù do cña MT. Trªn
m¹ch ®¬n thø nhÊt cña gen cã: A1 = G1=550 nu, T1= X1 =150
a. TÝnh sè lÇn tù nh©n ®«i cña gen
b. TÝnh sè nu mçi lo¹i MT cung cÊp cho qu¸ tr×nh nh©n ®«i cña gen ban ®Çu
HDG
GV: 37
a. Gäi x lµ sè lÇn nh©n ®«i cña gen( 0<x, x nguyªn)
14
- Sè gen con ®îc t¹o ra lµ:  7 ( gen)
2
Ta cã: 2x – 1= 7 2x = 8 x=3
VËy gen ®· nh©n ®«i 3 lÇn
b. Gen cã: T = A= A1+T1 = 550+ 150 =700( nu)
G = X= G1 +X1 = 550+ 150 =700( nu)
- VËy sè nu mçi lo¹i MT cung cÊp cho gen nh©n ®«i 3 lÇn lµ:
AMT = TMT = GMT = XMT =Agen( 23- 1) = 700(23- 1)= 4900( nu)
Bµi 6( BTDT/50)
Hai gen 1 vµ 2 cã chiÒu dµi b»ng nhau. Gen 1 cã: A.G= 4%, gen 2 cã G.X = 9%
Sè liªn kÕt H cña gen 1 nhiÒu h¬n gen 2 lµ 150
a. TÝnh L1, L2
b. TÝnh H1, H2
c. Hai gen ®Òu tù nh©n ®«i 5 lÇn th× MT néi bµo ph¶i cung cÊp sè nu mçi lo¹i lµ bao nhiªu cho mçi
gen
Bµi 13: LÝ THUYÕT BIÕN DÞ

C©u 1: §B lµ g×? V× sao §B DT ®îc cho thÕ hÖ sau?
Tr¶ lêi:
* §B: Lµ nh÷ng biÕn ®æi trong cÊu tróc VCDT, x¶y ra ë cÊp ®é ph©n tö (ADN), ë cÊp ®é TB (NST)
* ThÓ §B: Lµ nh÷ng c¬ thÓ mang §B, thÓ hiÖn ra KH
* §BDT ®îc v×:
- Lµ nh÷ng biÕn ®æi trªn NST , ADN mµ NST, ADN cã kh¶ n¨ng tù nh©n 2 vµ truÒn cho çc thÕ hÖ
TB. Do ®ã nh÷ng biÕn ®æi x¶y ra ë chóng còng ®îc sao chÐp l¹i vµ truyÒn cho thÕ hÖ sau.
C©u 2: Nªu kh¸i qu¸t sù ph©n chia çc lo¹i lo¹i BD theo quan niÖm hiÖn ®¹i vµ kh¸i niÖm vÒ chóng:
Tr¶ lêi:
* S¬ ®å: kh«ng DT (thêng biÕn)

BD DT ®ù¬c §BD tæ hîp
§B (§B gen, §B NST…)
*Kh¸i niÖm:
- BD kh«ng DT (thêng biÕn) lµ nh÷ng biÕn ®æi vÒ KH vµ kh«ng DT cho thÕ hÖ sau
- BD DT : Lµ nh÷ng biÕn ®æi liªn quan tíi cÊu tróc, VCDT vµ DT cho thÕ hÖ sau. Cã 2 lo¹i lµ §B vµ BD
tæ hîp
+ §B : Lµ nh÷ng biÕn ®æi trªn ADN g©y ra §B gen hoÆc x¶y ra trªn NST g©y ra §B cÊu tróc hay §B
sè lîng NST
+ BDTH: Lµ nh÷ng biÕn ®æi do s¾p xÕp l¹i VCDT ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh sinh s¶n
C©u 3: Nªu kh¸i niÖm vµ çc d¹ng §B gen. Nguyªn nh©n cña §B gen lµ g×?
* Kh¸i niÖm:
- Lµ nh÷ng biÕn ®æi cÊu tróc cña gen cã liªn quan dÕn 1 or 1 sè cÆp nu nµo ®ã, x¶y ra ë 1 hoÆc 1 sè vÞ
trÝ nµo ®ã trªn ph©n t ADN
* Çc d¹ng (mÊt cÆp nu, thªm cÆp nu, thay thÕ cÆp nu)
* Nguyªn nh©n”
- Trong TN, ph¸t sinh do nh÷ng rèi lo¹n trong qu¸ tr×nh tù so chÐp cña ph©n tö ADN díi ¶nh hëng phøc t¹p
cña MT trong vµ ngoµi c¬ thÓ
- Trong thùc nghiÖm, ngêi ta ®· g©y ra çc §B nh©n t¹o = H nh©n vËt, lÝ, ho¸
C©u 4: Tr×nh bµy kh¸i niÖm ph©n lo¹i vµ nguyªn nh©n ph¸t sinh cña §B cÊu tróc NST
Tr¶ lêi:
* Kh¸i niÖm, ph©n lo¹i – SGK/65
*Nguyªn nh©n
GV: 38
- Trong ®iÒu kiÖn TN hoÆc nh©n t¹o, çc t¸c nh©n vËt lÝ, ho¸ häc cña ngo¹i c¶nh t¸c ®éng  ph¸ vì
cÊu tróc NST hoÆc g©y ra sù s¾p xÕp l¹i çc ®o¹n cña chóng
C©u 5: So s¸nh ®ét biÕn gen víi ®ét biÕn cÊu tróc NST
Tr¶ lêi:
* Gièng nhau:
- §Òu lµ nh÷ng biÕn ®æi xaye ra trªn cÊu tróc VCDT trong TB (AND,NST)
- T¸c nh©n ®Ò do t¸c ®éng cña MT bªn ngoµi hoÆc bªn trong cë thÓ
- §Òu DT cho thÕ hÖ sau
- PhÇn lín g©y h¹i cho b¶n th©n SV
* Kh¸c nhau:
§B gen §B cÊu tróc NST
- Lµm biÕn ®æi cÊu tróc cña gen - Lµm biÕn ®æi cÊu tróc cña NST
- Gåm çc d¹ng mÊt cÆp nu - Gåm çc d¹ng mÊt ®o¹n
thªm cÆp nu lÆp ®o¹n
thay thÕ cÆp nu ®¶o ®o¹n
C©u 6: Nªu kh¸i niÖm vµ nguyªn nh©n ph¸ sinh chung cña §B sè lîng NST
Tr¶ lêi:
* Kh¸i niÖm:
- Lµ nh÷ng biÕn ®æi vÒ sè lîng NST, cã thÓ x¶y ra ë 1 hay 1 sè cÆp NST nµo ®ã t¹o ra thÓ dÞ béi
hoÆc x¶y ra ë toµn bé çc cÆp NST trong TYB t¹o ra thÓ ®a béi.
* Nguyªn nh©n:
- Do çc t¸c nh©n lÝ, ho¸ häc cña ngo¹i c¶nh hoÆc do rèi lo¹n T§C bªn trong TB vµ c¬ thÓ dÉn ®Õn sù
ph©n li kh«ng b×nh thêng cña çc NST trong qu¸ tr×nh ph©n bµo(nguyªn ph©n vµ gi¶m ph©n)  §B sè
lîng NST.
C©u 7: ThÓ 3 nhiÔm, vµ thÓ 1 nhiÔm lµ g×? Gi¶i thÝch c¬ chÕ t¹o ra thÓ 3 nhiÔm vµ thÓ 1 nhiÔm?
lËp s¬ ®å minh ho¹.
Tr¶ lêi:
*Lu ý HS tr×nh bµy vÊn ®Ò.
- Kh¸i niÖm: ThÓ 3 nhiÔm vµ thÓ 1 nhiÔm lµ nh÷ng thÓ dÞ béi chØ x¶y ra trªn 1 cÆp NST trong TB.
+ GiÈi thÝch: Trong TB sinh dìng, mçi cÆp NST lu«n cã 2 chiÕc…
VËy thÓ 3 nhiÔm : lµ thÓ mµ trong TB thõa 1 NST ë 1 cÆp nµo ®ã kÝ hiÖu lµ 2n+ 1
ThÓ 1 nhiÔm: …. 2n – 1
- C¬ chÕ: Táng qu¸ tr×nh ph¸t sinh giao tö, cã 1 cÆp NST cña TB sinh giao tö kh«ng ph©n li (çc cÆp
NST cßn l¹i ph©n li b×nh thêng) t¹o ra 2 llo¹i giao tö: Lo¹i chøa cã 2 NST cña cÆp ®ã (n – 1) .Hai lo¹i giao
tö nµy kÕt hîp víi giao tö b×nh thêng n trong TT t¹o ra hîp tö 3 nhiÔm (2n + 1), 1 nhiÔm (2n + 1)
- S¬ ®å minh ho¹: (HS viÕt)
C©u 8: BÖnh §ao lµ g×? Gi¶i thÝch c¬ chÕ sinh ra trÎ bÞ bÖnh §ao vµ lËp s¬ ®å minh ho¹.
Tr¶ lêi:
-HS tù tr×nh bµy.
- Lu ý : s¬ ®å minh ho¹
Bè mÑ: 2NST sè 21 2NST sè 21
Giao tö: 1NST sè 21 2NST sè 21 0
Hîp tö: 3NST Sè 21 (BÖnh ®ao)
C©u 9: ThÓ ®a béi lµ g×? Gi¶i thÝch nguyªn nh©n vµ c¬ chÕ t¹o thµnh thÓ ®a béi.
Tr¶ lêi:
* Kh¸i niÖm
- ThÓ ®a béi lµ thÓ §B sè lîng NST, TB sinh dìng cña çc thÓ nµy cã bé NST lµ béi sè cña n vµ lín h¬n
2n (3n, 4n, 5n…)
GV: 39
* Nguyªn nh©n: Nh §B gen vµ §B cÊu tróc NST)
* C¬ chÕ:
- Çc t¸c nh©n  kh«ng hoµn thµnh thoi VS trong qu¸ tr×nh ph©n bµo  toµn bé NST kh«ng ph©n li ®-
îc
+ Trong nguyªn ph©n nÕu kh«ng hoµn thµnh thoi v« søc dÉn ®Õn t¹o ra TB con 4n tõ TB mÑ 2n
+ Trong gp: sù kh«ng hoµn thµnh thoi v« s¾c ë 1 trong 2 lÇn ph©n bµo  t¹o giao tö 2n: Giao tö §B
2n + n  3n. NÕu giao tö ®ùc + giao tö çi ®Òu §B (2n)  hîp tö 4n
C©u 10: So s¸nh thÓ dÞ béi vµ thÓ ®a béi

Tr¶ lêi:
* Gièng nhau:
- §Òu lµ §B sè lîng NST
- T¸c nh©n: nh nhau
- BiÓu hiÖn KH kh«ng b×nh thêng
- Sè lîng NST trong TB sinh dìng ®Òu sai kh¸c so víi 2n
- C¬ chÕ: ®Òu do sù ph©n li kh«ng b×nh thêng cña cÆp NST trong ph©n bµo
- ë thùc vËt: §Òu ®îc øng dông trong trång trät
* Kh¸c: ThÓ dÞ béi ThÓ ®a béi
- Sù thay ®æi ë 1 hoÆc 1 sè cÆp NST - Sù thay ®æi çc cÆp NST trong TB  t¨ng
2n + 1, 2n – 1, 2n – 2 theo béi sè cña n( 3n, 4n, sn)
- X¶y ra ë tv, ®v kÓ c¶ con ngêi - HÇu hÕt ë thùc vËt, kh«ng t×m thÊy ë
- G©y thay dæi KH ë 1 sè bé phËn nµo ®éng vËt bËc cao vµ con gêi
®ã trªn c¬ thÓ  cã h¹i - Thùc vËt cã c¬ quan sinh dìng, c¬ quan
(bÖnh hiÓm nghÌo) sinh s¶n to, sinh trëng ph¸t triÓn m¹nh vµ
chèng chÞu tèt víi ®iÒu kiÖn m«i truêng
C©u 11: So s¸nh §B cÊu tróc NST vµ §B sè lîng NST

Tr¶ lêi:
* Gièng nhau:
- §Òu lµ §B NST  DT ®îc
- §Òu cã t¸c nh©n nh nhau
- §Òu t¹o ra çc KH kh«ng b×nh thêng cã h¹i cho sv
- Trªn tv ®Òu cã øng dông trong trång trät
* Kh¸c nhau:
§B cÊu tróc NST §B sè lîng
- Lµm thay ®æi cÊu tróc NST - Lµm thay ®æi sè lîng NST trong TB
- Gåm çc d¹ng: mÊt ®o¹n, lÆp ®oanh, ®¶o - Gåm çc d¹ng §B t¹o ra thÓ dÞ béi
®o¹n thÓ ®a béi
- X¶y ra ë thùc vËt, §V vµ c¶ con ngêi - ThÓ ®a béi chØ x¶y ra ë thùc vËt
C©u 12: Thêng biÕn lµ g×? LÊy 1 sè VD vÒ thêng biÕn? nguyªn nh©n ph¸t sinh vµ ®Æc ®iÓm cña th-
êng biÕn ?
Tr¶ lêi:
* Kh¸i niÖm (HS tù tr×nh bµy)
* VÝ dô (HS tù tr×nh bµy)
* Nguyªn ph©n
- Do t¸c ®éng trùc tiÕp cña MT trêng sèng: ®Êt, níc, dinh dìng, khÝ hËu…
* §Æc ®iÓm: - X¶y ra ®ång lo¹t theo 1 híng x®, t¬ng øng víi ®k cña MT sèng
- Kh«ng lµm biÕn ®æi KG nªn kh«ng DT ®îc
C©u 13: So s¸nh thêng biÕn víi §B?
Tr¶ lêi:
GV: 40
* Gièng nhau:
- §Òu lµm biÕn ®æi KH cña c¬ thÓ, ®Òu liªn quan ®Õn t¸c ®éng cña MT sèng
* Kh¸c nhau:
Thêng biÕn §B
- BiÕn ®æi KH kh«ng biÕn ®æi VCDT  - BiÕn ®æi VCDT  DT ®îc
kh«ng DT ®îc - D t¸c ®éng cña MT ngoµi hay rèi lo¹n T§C
trong TB vµ c¬ thÓ
- Do t¸c ®éng trùc tiÕp cña MT sèng - PhÇn lín g©y h¹i cho b¶n th©n sv
- Gióp ç thÓ thÝch nghi víi sù thay ®æi cña - Lµ nguyªn liÖu cho qu¸ tr×nh chän gièng
MT sèng
- Kh«ng lµ nguyªn liÖu cña chän gièng
C©u 14: Nªu kh¸i niÖm vÒ thêng biÕn vµ møc ph¶n øng gi÷a thêng biÕn vµ møc ph¶n øng kh¸c ntn?
Tr¶ lêi:
* Kh¸i niÖm Thêng biÕn
Møc ph¶n øng
* Sù kh¸c nhau:
Thhêng biÕn Møc ph¶n øng
- Lµ biÕn ®æi KH cô thÓ cña 1 KG tríc t¸c - Lµ giíi h¹n çc biÓu hiÖn thêng biÕn kh¸c
®éng cña §K MT cô thÓ cña 1 KG quy ®Þnh
- Kh«ng DT v× do t¸c ®éng cña MT - Thuéc nhiÒu vµo KG
- Phô thuéc nhiÒu vµo t¸c ®éng cña MT
Híng dÉn vÒ nhµ:BTVN: KhÝ qu¸t s¬ ®å vÒ mqh gi÷a KG, KH vµ MT, qua ®ã nªu vai trß cña mçi yÕu
tè trong mqh Êy. Ngêi ta ®· vËn dông mqh nµy trong sx ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt ntn?
Bµi 14: BµI TËP (KH¶O S¸T PHÇN NGUY£N PH¢N)

I. Tr¾c nghiÖm(2®): Chän c©u tr¶ lêi ®óng
1. Mét c¬ thÓ cã kiÓu gen AaBbCCDdEe ph©n li ®éc lËp sÏ t¹o ra sè giao tö lµ:
a. 4 c. 16
b. 8 d. 32
2. Mét TB cña ruåi giÊm cã sè cr«matit ë k× cuèi cña nguyªn ph©n lµ:
a. 8 c. 4
b. 16 d. TÊt c¶ ®Òu sai
3. ë ®Ëu Hµ Lan cã 2n= 14. Mét TB sinh dìng sau 1 sè lÇn nguyªn ph©n ®· lÊy nguyªn liÖu tõ m«i trêng
néi bµo t¬ng ®¬ng víi 98 NST ®¬n, TB ®· nguyªn ph©n sè lÇn lµ:
a. 2 lÇn c. 3 lÇn
b. 4 lÇn d. 8 lÇn
II. Tù luËn( 8®)
C©u 1( 1,5®): NST lµ g×? Gi¶i thÝch cÊu t¹o vµ chøc n¨ng cña NST
C©u 2( 1,5®): Tr×nh bµy nh÷ng biÕn ®æi vµ ho¹t ®éng cña NST trong nguyªn ph©n
C©u 3( 1,5®): Ph©n biÖt NST kÐp vµ cÆp NST t¬ng ®ång
C©u 4( 2®): ë ngêi 2n = 46, h·y chØ râ:
a. Sè t©m ®éng ë k× sau cña nguyªn ph©n
b.Sè cr«matit ë k× gi÷a cña nguyªn ph©n
b. Sè NST ë k× gi÷a cña gi¶m ph©n
c. Sè NST ë k× sau cña gi¶m ph©n
C©u 5(1,5®): Cã 3 TB cïng nguyªn ph©n 1 sè lÇn b»ng nhau t¹o ra 24 TB con
a. X¸c ®Þnh sè lÇn nguyªn ph©n cña mçi TB
b. TÝnh sè NST MT ®· cung cÊp cho 3 TB trªn nguyªn ph©n (biÕt 2n = 8)
III. Híng dÉn vÒ nhµ:
- Häc thuéc lý thuyÕt, n¾m ch¾c b¶n chÊt cña vÊn ®Ò
- Lu ý çc c©u lý thuyÕt vÒ so s¸nh, ph©n biÖt
- ChuÈn bÞ lý thuyÕt giê sau sÏ lµm BT
+ Tr¾c nghiÖm
GV: 41
+ Tù luËn vÒ §B
+ C©u hái mang tÝnh chÊt ¸p dông
BTVN: KhÝ qu¸t s¬ ®å vÒ mqh gi÷a KG, KH vµ MT, qua ®ã nªu vai trß cña mçi yÕu tè trong mqh Êy.
Ngêi ta ®· vËn dông mqh nµy trong sx ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt ntn?
GV: 42

Tai Lieu Boi Duong HSG Sinh 9

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Tai Lieu Boi Duong HSG Sinh 9

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TR¦êng thcs båi dìng hsg sinh 9

«n thi häc sinh giái líp 9

Bµi 1: C¸C QUI LUËT DI TRUYÒN CñA MEN§EN

b,Cho cµ chua F1 víi cµ chua qu¶ ®á F2 kÕt qu¶ nh thÕ nµo?

C.Kh¶o s¸t phÇn qui luËt di truyÒn

C©u 2(4®) H·y ph©n biÖt

C©u 3(4®) So s¸nh quy luËt 1 vµ quy luËt 2cña Men®en

§¸p ¸n _biÓu ®iÓm

C©u 2(4®) a. KG – KH (2®)

CH¦¥NG II: NST

C©u 4: ThÕ nµo lµ NST kÐp, cÆp NST t¬ng ®ång

Bµi 2-126 BTDT/101

Bµi 6: GI¶M PH¢N Vµ THô TINH

Bµi 7: di truyÒn giíi tÝnh – di truyÒn liªn kÕt

bè t¹o 2 lo¹i giao tö Xd, Y KG : XdY

Híng dÉn vÒ nhµ: Bµi tËp vÒ nhµ

Híng dÉn vÒ nhµ: * Bµi tËp vÒ nhµ:

Bµi 9: cÊu tróc aDN

Bµi 2: Trªn 1 m¹ch cña 1 ®o¹n gen cã trËt tù c¸c nu nh sau:

D¹ng 2: TÝnh sè lîng vµ tØ lÖ tõng lo¹i nu cña AND

- Sè lîng tõng lo¹i nu vµ tØ lÖ % lµ:

Bµi 26: - Tæng sè nu cña gen lµ:

-Nguyªn t¾c NTBS

C©u 2: Mét ®o¹n ADN cã:

C©u 3: X©y dùng c¸c c«ng thøc

3. Sè liªn kÕt H bÞ ph¸ vì

A% =T% =15% A =T = 15%. 1800 = 270(nu)

*XÐt gen II:

A% =T% =15% A =T = 15%. 2400 = 360(nu)

- Sè lîng nu mçi lo¹i cña gen lµ: G= X= 900( nu)

- BTVN: Bµi 1 (HDG – Nam S¸ch 2005 - 2006)

Bµi 13: LÝ THUYÕT BIÕN DÞ

* S¬ ®å: kh«ng DT (thêng biÕn)

Giao tö: 1NST sè 21 2NST sè 21 0

Hîp tö: 3NST Sè 21 (BÖnh ®ao)

C©u 10: So s¸nh thÓ dÞ béi vµ thÓ ®a béi

C©u 11: So s¸nh §B cÊu tróc NST vµ §B sè lîng NST

Bµi 14: BµI TËP (KH¶O S¸T PHÇN NGUY£N PH¢N)

You might also like