c
 


  

 

ThuӃ nhұp khҭu là mӝt loҥi thuӃ mà mӝt quӕc gia hay vùng lãnh thә đánh vào hàng hóa có
nguӗn gӕc tӯ nưӟc ngoài trong quá trình nhұp khҭu. Khi phương tiӋn vұn tҧi (tàu thӫy, máy bay,
phương tiӋn vұn tҧi đưӡng bӝ hay đưӡng sҳt) đӃn cӱa khҭu biên giӟi (cҧng hàng không quӕc tӃ,
cҧng sông quӕc tӃ hay cҧng biӇn quӕc tӃ, cӱa khҭu biên giӟi bӝ) thì các công chӭc hҧi quan sӁ
tiӃn hành kiӇm tra hàng hóa so vӟi khai báo trong tӡ khai hҧi quan đӗng thӡi tính sӕ thuӃ nhұp
khҭu phҧi thu theo các công thӭc tính thuӃ nhұp khҭu đã quy đӏnh trưӟc. VӅ mһt nguyên tҳc, thuӃ
nhұp khҭu phҧi đưӧc nӝp trưӟc khi thông quan đӇ nhà nhұp khҭu có thӇ đưa mһt hàng nhұp khҭu
vào lưu thông trong nӝi đӏa, trӯ khi có các chính sách ҩn hҥn thuӃ hay có bҧo lãnh nӝp thuӃ, nên
đây có thӇ coi là mӝt trong nhӳng loҥi thuӃ dӉ thu nhҩt, và chi phí đӇ thu thuӃ nhұp khҭu là khá
nhӓ.
Còn hҥn ngҥch nhұp khҭu hay hҥn chӃ sӕ lưӧng là quy đӏnh cӫa mӝt nưӟc vӅ sӕ lưӧng cao nhҩt
cӫa mӝt mһt hàng hay mӝt nhóm hàng đưӧc phép nhұp tӯ mӝt thӏ trưӡng trong mӝt thӡi gian
nhҩt đӏnh thông qua hình thӭc cҩp giҩy phép (quota nhұp khҭu).
Như vұy điӇm khác biӋt cơ bҧn là: thuӃ nhұp khҭu là mӝt khoҧn tiӅn đưӧc đánh lên hàng hóa
nhұp khҭu còn hҥn ngҥch là lưӧng hàng hóa giӟi hҥn cho phép nhұp khҭu cӫa mӝt quӕc gia.
 !"

#$  
 

Mô hình tác đӝng cӫa

thuӃ nhұp khҭu đӕi vӟi nӅn kinh tӃ

Trong điӅu kiӋn thương mҥi tӵ do, vӟi mӭc giá P0 sҧn lưӧng sҧn xuҩt trong nưӟc là Q1, lưӧng
nhұp khҭu là Q4 ± Q1.
Khi chính phӫ đánh mӭc thuӃ T, mӭc giá tăng lên bҵng P0 và lưӧng sҧn xuҩt trong nưӟc tăng lên
bҵng Q2, lương nhұp khҭu giҧm xuӕng còn Q3 ± Q2.
Khi đó, thһng dư cӫa ngưӡi tiêu dùng giҧm 1 lưӧng là diӋn tích P0DGP1, thһng dư nhà sҧn xuҩt
tăng l lưӧng bҵng diӋn tích P0AFP1, phҫn thu nhұp cӫa chính phӫ tӯ thuӃ là diӋn tích BCGF và
chi phí đӇ chính phӫ bҧo hӝ nӅn kinh tӃ là diӋn tích ABF+CGD.
Như vұy, khi chính phӫ dánh thuӃ nhұp khҭu thì làm cho giá cҧ hàng hóa đó trong nưӟc tăng,
thúc đҭy sҧn xuҩt trong nưӟc phát triӅn và giҧm lưӧng hàng hóa nhұp khҭu và chính phӫ có thêm
thu nhұp tӯ thuӃ, cuӕi cùng ngưӡi tiêu dùng vүn chӏu thiӋt vì giá cҧ tăngvà các nhà sҧn xuҩt trong
nưӟc đc hưӣng lӧi.
Mһt khác, đӭng trên góc đӝ xã hӝi, viӋc đánh thuӃ cӫa chính phӫ là cҫn thiӃt đӇ bҧo vӋ nӅn sҧn
xuҩt non trҿ trong nưӟc tuy nhiên nӃu chính phӫ tăng mӭc đánh thuӃ có thӇ dүn đӃn tình trҥng
buôn lұu.
Tuy nhiên viӋc chính phӫ đánh thuӃ vүn đưӧc xem là mӝt đӝng thái tích cӵc đӕi vӟi các nhà xuҩt
khҭu nưӟc ngoài hơn so vӟi viӋc chính phӫ áp dөng hҥn ngҥch vì nó vүn tҥo ra đӝng lӵc sҧn xuҩt
đӕi vӟi hӑ, hӑ vүn có thӃ tұn dөng tӕi đa viӋc áp dөng khoa hӑc công nghӋ tiên tiӃn vào sҧn xuҩt
và tӕi thiӇu hóa các chi phí đӇ thu đưӧc mӭc lӧi nhuұn như mong đӧi bҵng viӋc giҧm chi phí đӇ
mӣ rӝng thӏ trưӡng nhұp khҭu, và có đưӧc thӏ trưӡng mong đӧi khi bӏ áp thuӃ.
#$ 

Mô hình tác đӝng

cӫa hҥn ngҥch

Trên đây là mô hình tác đӝng cӫa hҥn ngҥch tӟi nӅn kinh tӃ đӕi vӟi mӝt loҥi hàng hóa Y.
Đưӡng D biӇu diӉn cҫu vӅ hàng hóa Y, đưӡng S biӇu diӉn cung hàng hóa Y cӫa mӝt nưӟc.
Trong điӅu kiӋn thương mҥi tӵ do giá cӫa Y là Po thì lưӧng cҫu là Q2, trong đó Q1 đơn vӏ đưӧc
cung cҩp tӯ các nhà sҧn xuҩt trong nưӟc và Q2-Q1 là lưӧng hàng hóa nhұp khҭu.
Khi nưӟc sӣ tҥi áp dөng hҥn ngҥch h thì giá hàng hóa lúc này là Poh, cҫu vӅ hàng hóa là Qho
đưӧc đáp ӭng bҵng Qh đơn vӏ hàng hóa đưӧc sҧn xuҩt trong nưӟc và Qho-Qh= h là lưӧng hàng
hóa chӍ đưӧc nhұp khҭu theo chӃ đӝ hҥn ngҥch.
Khi áp dөng hҥn ngҥch, chúng ta đӅu thҩy mӭc thһng dư sҧn xuҩt tăng lên ( diӋn tích PoAKPoh )
và thһng dư tiêu dùng giҧm xuӕng (diӋn tích PoNHPoh), phҫn mҩt không cӫa xã hӝi chung vүn
là tәng diӋn tích cӫa các phҫn ABK và CNF.
ĐiӇm khác biӋt đҫu tiên khi áp dөng hҥn ngҥch là diӋn tích phҫn hình chӳ nhұt KFCB. Trong khi
áp thuӃ, đây là phҫn thu nhұp chính phӫ tӯ thuӃ nhưng khi áp dөng hҥn ngҥch thì chính phӫ
không thu đưӧc phҫn diӋn tích này và đưӧc xӃp tính vào mӝt phҫn mҩt không xã hӝi trӯ trưӡng
hӧp đưӧc chính phӫ đҩu giá hҥn ngҥch. Chính điӅu này cũng hҥn chӃ sӵ phát triӇn cӫa các doanh
nghiӋp trong nưӟc hơn so vӟi viӋc áp thuӃ do không có đưӧc mӝt phҫn nguӗn đҫu tư tӯ chính
phӫ cho các doanh nghiӋp trong nưӟc.
Thӭ hai, hҥn ngҥch đưӧc đánh giá thiӋt hҥi hơn cho nӅn kinh tӃ bӣi, áp thuӃ cho hàng nhұp khҭu
vүn tҥo đӝng lӵc cho các doanh nghiӋp phát triӇn nâng cao hiӋu quҧ (như phân tích trên) nhưng
áp hҥn ngҥch dù doanh nghiӋp nưӟc ngoài tìm mӑi cách nâng cao hiӋu quҧ khoa hӑc công nghӋ,
năng suҩt« đӇ giҧm giá hàng bán trong nưӟc nhưng rӕt cuӝc khi áp dөng hҥn ngҥch thì đưӡng
giá chӍ bӏ buӝc phҧi quay vӅ mӭc Poh, và lưӧng hàng nhұp khҭu cӫa doanh nghiӋp nưӟc ngoài
vào trong nưӟc luôn là Qho-Qh= h.
  %
&!   

 
&!  '$

 

1. Theo phương thӭc tính thuӃ

— ThuӃ quan theo đơn giá hàng: là mӝt tӹ lӋ phҫn trăm nào đó cӫa mһt hàng.
— ThuӃ quan theo trӑng lưӧng: đưӧc tính theo trӑng lưӧng cӫa mһt hàng.
— ThuӃ quan nhұp khҭu theo hҥn ngҥch: là mӭc thuӃ suҩt đánh lên lưӧng
hàng hóa mà nhұp khҭu vưӧt mӭc quy đӏnh cӫa nhà nưӟc vӅ mӝt loҥi hàng
hóa nào đó.
2. Theo mөc đích đánh thuӃ
— ThuӃ quan tăng thu ngân sách: là mӝt tұp hӧp các mӭc thuӃ suҩt đưӧc đưa
ra mà mөc đích chính là làm tăng nguӗn thu cho ngân sách nhà nưӟc, còn
mөc đích bҧo hӝ cho sҧn xuҩt trong nưӟc chӍ là thӭ yӃu.
— ThuӃ quan bҧo hӝ: đưӧc đưa ra vӟi mөc đích làm tăng giá mӝt cách nhân
tҥo đӕi vӟi hàng hóa nhұp khҭu nhҵm bҧo hӝ cho sҧn xuҩt trong nưӟc
trưӟc sӵ cҥnh tranh tӯ nưӟc ngoài.
— ThuӃ quan cҩm đoán: là thuӃ quan đưa ra vӟi thuӃ suҩt rҩt cao, gҫn như
không còn nhà nhұp khҭu nào dám nhұp mһt hàng đó nӳa.

  %
&!  

 

j Hҥn ngҥch nhұp khҭu cho mӝt sӕ loҥi sҧn phҭm đһc biӋt: là viӋc chӍ áp dөng hҥn
ngҥch nhұp khҭu vӟi mӝt sӕ các mһt hàng đһc biӋt .Ví dө: ô tô con, rưӧu ngoҥi,
điӋn thoҥi di đӝng, mӻ phҭm«
j Hҥn ngҥch nhұp khҭu cho sҧn phҭm vӟi thӏ trưӡng đһc biӋt: mӛi thӏ trưӡng lҥi quy
đӏnh nhӳng mһt hàng áp đһt hҥn ngҥch khác nhau.Ví dө: ӣ ViӋt Nam áp đһt hҥn
ngҥch nhұp khҭu vӟi ô tô còn ӣ Trung Quӕc thì không.

›

 
  


 
 







 
 

  

 
  
   



  



!"


 

 #$%&     &


  
 
  

 
'
&

( '
 
#
"


%
! 


 
&
 


&
  )
 
 


 

  
 

 &

*



 
 &
  
 !



)
'

 
 
&
 



 
+ 
 

 
  

 , 
&

  
 
  
 '
  & 
 &



  %


(- 

 




 #.


 
 '

/
 

  
'
  


  
   &

 
 


 
  



  %
  
 


  
 

 ,   

  

  



   
 
(0  
%
#  &

 
1 
  

  

 
'

 
   1

.2  
 &
 )




"

 &
)

 

 
3
 
'

 
  
   

 
 



!  
 1'
 


4
3 

 #
(

 '
 
  
 


 



 
 
'



&
›

 
    &
 
'

 


   

'


 


  &
 




 
% 



 

   
"











(›

 '
 
 


  


 '

   
 




(›

 
 
"

   


/
 
  




"

 


 
5

#
 


 
 






 +  



"
3 

 
 

+

%


 '



 






"


%
  


'



"