LӠI MӢ ĐҪU

Trong quá trình phát triӇn và hӝi nhұp kinh tӃ thì mөc tiêu tăng trưӣng
kinh tӃ cӫa Nhà nưӟc rҩt quan trӑng. Nhҩt là đӕi vӟi chúng ta đang xây dӵng
mӝt nӅn kinh tӃ theo đӏnh hưӟng xã hӝi chӫ nghĩa thì Nhà nưӟc lҥi càng quan
trӑng. Trong khi đó thuӃ là nguӗn chӫ yӃu cӫa Nhà nưӟc. TiӅm lӵc kinh tӃ cӫa
Nhà nưӟc có mҥnh thì sӵ can thiӋp cӫa Nhà nưӟc vào nӅn kinh tӃ vĩ mô lҥi càng
có hiӋu quҧ.
Như vұy, thuӃ không nhӳng là nguӗn thu ngân sách chính mà còn là công
cө điӅu tiӃt vĩ mô quan trӑng cӫa Nhà nưӟc. Do vұy, cùng vӟi viӋc thӵc hiӋn
đưӡng lӕi đәi mӟi, chuyӇn tӯ nӅn kinh tӃ kӃ hoҥch hoá tұp trung sang nӅn kinh tӃ
thӏ trưӡng có sӵ điӅu tiӃt cӫa Nhà nưӟc, Đҧng và chính phӫ đã giành nhiӅu sӵ
quan tâm chú ý lӟn cho công tác đәi mӟi hӋ thӕng thuӃ. Chӫ trương cҧi cách hӋ
thӕng thuӃ cӫa nưӟc ta đã đưӧc khӣi xưӟng tӯ năm 1989. Ngày1/10/1990, mӝt
hӋ thӕng các luұt, pháp lӋnh vӅ thuӃ áp dөng thӕng nhҩt trong cҧ nưӟc đã đưӧc
ban hành. Các sҳc thuӃ trong hӋ thӕng này đưӧc áp dөng chính cho các thành
phҫn kinh tӃ, không còn sӵ phân biӋt khu vӵc quӕc doanh và khu vӵc ngoài quӕc
doanh như trưӟc đây nӳa.
Chính vì thuӃ có vai trò quan trӑng và nó thuӝc vӅ chuyên ngành hӑc cӫa
em cho nên em chӑn đӅ tài: ''m
  
    
  
   ''. Do còn thiӃu nhӳng tư liӋu thӵc tӃ đӇ tham khҧo nên bài
viӃt không tránh khӓi nhӳng sai sót, rҩt mong đưӧc sӵ chӍ bҧo cӫa cô và sӵ đóng
góp ý kiӃn cӫa các bҥn đӇ bài viӃt đưӧc hoàn thiên hơn.
Cuӕi cùng em xin chân thành cám ơn thҫy cô giáo đã nhiӋt tình giúp đӥ
em hoàn thành bài viӃt này.

1
 CHƯƠNG I
m 
!"m#m$%&'!m ()m!*'m(+,m$-
./01  2"
Đӏnh nghĩa cӫa Gáton jèze, giáo sư luұt khoa đҥi hӑc Paris, Pháp: ThuӃ là
mӝt khoҧn đóng góp bҵng tiӅn, mà chính quyӅn đòi hӓi ӣ các tư nhân, đóng góp
vĩnh viӉn, không có đӕi phҫn đӇ tài trӧ các gánh nһng công cӝng.
Seligman, Hoa kǤ đӏnh nghĩa ThuӃ là sӵ đóng góp cưӥng bách cӫa mӛi
ngưӡi cho chính phӫ đӇ trang trҧi các chi phí vӅ quyӅn lӧi chung không căn cӭ
vaò các lӧi ích riêng đưӧc hưӣng.
Ngân hàng thӃ giӟi (WB) đưa ra quan niӋm: ThuӃ có 2 đһc trưng nәi bұt.
Mӝt là thuӃ mang tính cưӥng chӃ chӭ không phҧi tӵ nguyӋn. Hai là, ngưӡi chӏu
thuӃ chi trҧ tiӅn không phҧi đӇ nhұn lҥi cӫa nhà nưӟc mӝt tài vұt hay mӝt lӧi ích
đһc thù nào. Nhưng không có nghĩa là ngưӡi đóng thuӃ không đưӧc hưӣng các
lӧi ích tӯ các hoҥt đӝng cӫa nhà nưӟc, chӍ nói lên rҵng lӧi ích mà ngưӡi nӝp thuӃ
nhұn đưӧc không có liên quan trӵc tiӃp đӃn sӕ tiӅn thuӃ đã chi trҧ.
m
: Thông qua sӵ điӅu tiӃt vĩ mô cӫa chính phӫ, mөc đích sau cùng
cӫa thuӃ là phөc vө cho công ích, trong phương tiӋn ngân sách cân đӕi và thӵc
hiӋn bình đҷng trong xã hӝi bҵng thuӃ khoá. Đây là nhӳng đӏnh hưӟng và nhiӋm
vө mà quӕc gia luôn luôn muӕn tiӃn tӟi là liêm chính.
ThuӃ này có tác dөng khuyӃn khích điӅu tiӃt sҧn xuҩt, đҫu tư hưӟng dүn
tiêu dùng và tҥo nguӗn thu cho ngân sách nhà nưӟc, vӯa khuyӃn khích xuҩt nhұp
khҭu, vӯa bҧo vӋ khuyӃn khích phát triӇn trong nưӟc.
-ThuӃ trӵc thu: Đánh trӵc tiӃp vào thu nhұp hoһc tài sҧn cӫa ngưӡi nӝp thuӃ.
Đҥi diӋn cho thuӃ trӵc thu:
+ThuӃ thu nhұp doanh nghiӋp
+ThuӃ thu nhұp cá nhân
ThuӃ này đҧm bҧo tính công bҵng dӑc trong phân phӕi thu nhұp vì nó tính
đӃn khҧ năng cӫa ngưӡi nӝp thuӃ. Nó còn có khҧ năng điӅu chӍnh đҫu tư, điӅu
tiӃt sҧn xuҩt, đәi mӟi công nghӋ.

2

3/m
 45   1 6.
Nói chung trong nӅn kinh tӃ thӏ trưӡng viӋc tăng trưӣng kinh tӃ có sӵ điӅu
tiӃt cӫa chính phӫ, thuӃ ngày càng trӣ lên là mӝt công cө quan trӑng nhҵm thӇ
hiӋn vai trò điӅu chӍnh mөc tiêu tăng trưӣng kinh tӃ cӫa chính phӫ. Chính sách
thuӃ hӧp lý tҥo ra mӝt nguӗn thu chӫ yӃu cho phҫn ngân sách tác đӝng điӅu
chӍnh mҥnh mӁ các hoҥt đӝng sҧn xuҩt kinh doanh đҧm bҧo công bҵng và kích
thích cҥnh tranh.
+
m 

  
ĐӇ huy đӝng nguӗn lӵc vұt chҩt cho mình, Nhà nưӟc có thӇ sӱ dөng các
hình thӭc khác nhau: phát hành thêm tiӅn, phát hành trái phiӃu đӇ vay nưӟc
ngoài, bán mӝt phҫn tài sҧn quӕc gia, thu thuӃ. Nhưng nӃu chính phӫ phát hành
tiӅn đӇ chi tiêu sӁ dүn đӃn lҥm phát đưa nӅn kinh tӃ đӃn bӡ vӵc thҷm, càng làm
khó khăn thêm cho NN. Còn nӃu phát hành trái phiӃu đӇ vay trong nưӟc và
ngoài nưӟc vӯa phҧi chӏu ràng buӝc vӅ kinh tӃ và chính trӏ tӯ phía ngưӡi cho
vay, vӯa phҧi tìm nguӗn đӇ trҧ cҧ gӕc lүn lãi. Như vұy chӍ có thuӃ là mӝt khoҧn
thu chӫ yӃu cӫa chính phӫ sӁ đem lҥi mөc tiêu tăng trưӣng kinh tӃ cao nhҩt. Sӱ
dөng công cө thuӃ đӇ huy đӝng vào nguӗn thu cӫa NN có các ưu thӃ:
- ThuӃ là công cө phân phӕi có lĩnh vӵc và phҥm vi rӝng lӟn.
- Chính phӫ thu thuӃ bҵng phương pháp chuyӇn giao thu nhұp bҳt buӝc.
Do vұy Nhà nưӟc đҧm bҧo viӋc thӵc hiӋn công bҵng trong viӋc phân bӕ gánh
nһng cӫa các khoҧn chi tiêu công cӝng.
- Nguӗn huy đӝng tұp trung thông qua thuӃ là tәng sҧn phҭm xã hӝi và
thu nhұp quӕc dân trong nưӟc tҥo ra. Như vұy, mӝt bӝ phұn đáng kӇ thu nhұp
cӫa xã hӝi đưӧc tұp trung vào trong tay Nhà nưӟc đӇ đҧm bҧo nhu cҫu chi tiêu
cho các biӋn pháp kinh tӃ xã hӝi. Mһt khác nguӗn thu cӫa thuӃ đưӧc đҧm bҧo tұp
trung mӝt cách nhanh chóng, thưӡng xuyên và әn đӏnh.
- Hơn nӳa, thuӃ kӃt hӧp giӳa phương thӭc cưӥng bӭc, đưӧc qui đӏnh dưӟi
hình thӭc pháp luұt cao vӟi kích thích vұt chҩt nhҵm tҥo ra sӵ quan tâm cӫa các
chӫ thӇ kinh tӃ đӃn chҩt lưӧng và hiӋu quҧ kinh doanh.

3
 Có thӇ nói mөc tiêu tăng trưӣng kinh tӃ cӫa Nhà nưӟc đã dùng sӭc mҥnh
cӫa mình đӇ bҳt buӝc mӑi thӇ nhân và pháp nhân trích mӝt phҫn thu nhұp cӫa
mình do hoҥt đӝng kinh tӃ mang lҥi góp vào quĩ chung gӑi là NSNN đӇ tiêu
dùng.
ĐӇ viӋc tăng trưӣng kinh tӃ và đҧm bҧo công bҵng, Nhà nưӟc phҧi qui
đӏnh sӵ đóng góp đó theo nhӳng luұt lӋ nhҩt đӏnh gӑi là các luұt thuӃ. Vӟi xu
hưӟng chi tiêu công cӝng ngày càng mang tính qui luұt, có thӇ nói ӣ tҩt cҧ các
quӕc gia, thuӃ đã trӣ thành nguӗn thu chӫ yӃu cӫa NSNN.
Đӕi vӟi nưӟc ta, trong giai đoҥn hiӋn nay, viӋc tăng trưӣng kinh tӃ khҷng
đӏnh là nguӗn thu chӫ yӃu cӫa NN là hӃt sӭc quan trӑng, bӣi lӁ: Tӯ sau khi Liên
Xô và Đông Âu sөp đә, nguӗn viӋn trӧ bӏ giҧm đáng kӇ và thu tӯ nӝi bӝ thҩp do
đҩt nưӟc sau hai cuӝc chiӃn tranh lâu daì, triӅn miên đã bӏ tàn phá nһng nӅ. Tҩt
cҧ đã đһt ra nhiӅu vҩn đӅ kinh tӃ xã hӝi mӝt cách gay gҳt đӕi vӟi Đҧng và Nhà
nưӟc trong công cuӝc hӗi sinh đҩt nưӟc. Trong bӕi cҧnh như vұy, vҩn đӅ tұp
trung nguӗn tài chính vào trong tay Nhà nưӟc đӇ thӵc hiӋn chӭc năng kinh tӃ xã
hӝi cuҧ mình có ý nghĩa sӕng còn cӫa mӝt quӕc gia. ViӋc tұp trung nguӗn tài
chính vào trong tay Nhà nưӟc có thӇ thӵc hiӋn dưӟi các hinh thӭc khác nhau
như: vay mưӧn, bán tài nguyên, tài sҧn quӕc gia. Nhưng thӵc tӃ ӣ nưӟc ta, nhӳng
hình thӭc đó có rҩt nhiӅu hҥn chӃ, bӏ nhiӅu điӅu kiӋn ràng buӝc. Do đó viӋc cҧi
cách hӋ thӕng thuӃ năm 1990 vӟi tư tưӣng coi thuӃ là nguӗn thu chӫ yӃu cӫa
NSNN là hӃt sӭc đúng đҳn. Nó vӯa thӇ hiӋn tư tưӣng chӍ đҥo trong viӋc ban
hành các luұt thuӃ, vӯa thӇ hiӋn tinh thҫn tӵ lӵc, tӵ cưӡng cӫa dân tӝc.
Mһc dù coi thuӃ là nguӗn thu chӫ yӃu cӫa NSNN nhưng không có nghĩa là
đӝng viên nguӗn tài chính vào NSNN vӟi bҩt cӭ giá nào. Trong mӝt quӕc gia
mӭc đӝng viên vӅ thuӃ luôn bӏ ràng buӝc rҩt nhiӅu yӃu tӕ kinh tӃ xã hӝi. Trưӟc
hӃt là yӃu tӕ tăng trưӣng kinh tӃ mà chӍ mà chӍ tiêu biӇu hiӋn cӫa nó là thu nhұp
quӕc dân trên đҫu ngưӡi. Hơn nӳa mөc tiêu đánh thuӃ không chӍ là tҥo lұp nguӗn
thu cho NSNN mà còn là công cө đӇ thӵc hiӋn chӭc năng điӅu chӍnh vĩ mô cӫa
Nhà nưӟc.
Mӝt chính sách thuӃ đưӧc ban hành hӧp lý, phù hӧp vӟi khҧ năng cӫa nӅn
kinh tӃ, đáp ӭng yêu cҫu cӫa thӵc tiӉn, thì nó sӁ góp phҫn xoá bӓ sӵ trì trӋ và lҥc

4
hұu, thúc đҭy nӅn kinh tӃ tăng trưӣng nhanh chóng, әn đӏnh và lâu dài. Ngưӧc
lҥi, mӝt chính sách thuӃ không phù hӧp sӁ trӣ thành vұt cҧn, gây trӣ ngҥi cho sӵ
lӟn mҥnh cӫa nӅn kinh tӃ, làm cho nӅn kinh tӃ hoҥt đӝng kém hiӋu quҧ, thұm chí
có thӇ gây lên khӫng hoҧng kinh tӃ và chính trӏ.
+ +m 
  
 



   
 
Trong điӅu kiӋn nӅn kinh tӃ thӏ trưӡng, Nhà nưӟc hoàn toàn có khҧ năng
sӱ dөng thuӃ đӇ điӅu tiӃt vĩ mô nӅn kinh tӃ quӕc dân. ĐiӅu đó xuҩt phát tӯ cơ sӣ
cӫa chӭc năng điӅu chӍnh cӫa thuӃ. Vì lӧi ích cӫa xã hӝi, Nhà nưӟc có thӇ tăng
hoһc giҧm thuӃ đӕi vӟi thu nhұp cӫa các tҫng lӟp dân cư và doanh nghiӋp, đӇ
kích thích hoһc hҥn chӃ sӵ phát triӇn các lĩnh vӵc, các ngành nghӅ khác nhau cӫa
nӅn kinh tӃ. Bҵng cách ҧnh hưӣng đӃn lӧi ích kinh tӃ cӫa các chӫ doanh nghiӋp,
quá trình điӅu tiӃt nӅn kinh tӃ quӕc dân thông qua thuӃ đưӧc thӵc hiӋn.
É
   

  
    
  
+ ĐiӅu chӍnh nӅn kinh tӃ chu kǤ là mӝt trong nhӳng nӝi dung quan
trӑng cӫa quá trình điӅu chӍnh vĩ mô nӅn kinh tӃ. Trong nӅn kinh tӃ thӏ trưӡng sӵ
phát triӇn theo chu kǤ là điӅu khó tránh khӓi. ĐӇ đҧm bҧo tӕc đӝ tăng trưӣng әn
đӏnh, Nhà nưӟc cҫn sӱ dөng công cө thuӃ đӇ điӅu chӍnh quá trình đó. Trong
nhӳng năm khӫng hoҧng và suy thoái kinh tӃ, nhà nưӟc có thӇ hҥ thҩp mӭc thuӃ,
tҥo ra nhӳng điӅu kiӋn thuӃ thuұn lӧi nhҵm kích thích nhu cҫu tiêu dùng đӇ tăng
đҫu tư và mӣ rӝng sӭc sҧn xuҩt. ĐiӅu đó có thӇ đưa nӅn kinh tӃ nhanh chóng
thoát khӓi khӫng hoҧng. Ngưӧc lҥi trong thӡi kǤ phát triӇn quá mӭc, có nguy cơ
dүn đӃn mҩt cân đӕi, bҵng cách tăng thuӃ, thu hҽp đҫu tư, Nhà nưӟc có thӇ giӳ
vӳng nhӏp đӝ tăng trưӣng theo mөc tiêu đһt ra.
+ ViӋc điӅu chӍnh thuӃ cҫn góp phҫn hình thành cơ cҩu ngành hӧp
lý theo yêu cҫu phát triӇn nӅn kinh tӃ trong tӯng giai đoҥn. Trong khi áp dөng
các chӃ đӝ thuӃ phân biӋt đӕi vӟi tӯng ngành kinh tӃ khác nhau, Nhà nưӟc có thӇ
thúc đҭy sӵ phát triӇn các ngành quan trӑng nhҩt, giӳ vӏ ttrí then chӕt trong nӅn
kinh tӃ hoһc san bҵng tӕc đӝ tăng trưӣng giӳa chúng.
+ ĐiӅu chӍnh tích luӻ tư bҧn là mӝt nӝi dung quan trӑng cӫa điӅu
chӍnh thuӃ. Mӝt mһt Nhà nưӟc cҫn phҧi sӱ dөng thuӃ đӇ điӅu chӍnh sӵ tích luӻ
đó phù hӧp lӧi ích kinh tӃ cӫa các chӫ thӇ kinh tӃ và lӧi ích xã hӝi. Mһt khác, sӵ

5
phát triӇn cӫa nӅn kinh tӃ luôn đòi hӓi phҧi tăng nhanh vӕn đҫu tư cơ bҧn. ĐӇ
phát triӇn nӅn kinh tӃ quӕc dân, Nhà nưӟc cҫn phҧi khuyӃn khích tích luӻ và tích
tө trong các doanh nghiӋp, đӇ tҥo ra nguӗn vӕn đҫu tư.
+ ThuӃ có thӇ đưӧc sӱ dӵng đӇ điӅu tiӃt viӋc làm và thҩt nghiӋp.
Khi nӅn kinh tӃ có mӭc thҩt nghiӋp cao thì cùng vӟi viӋc mӣ rӝng các khoҧn chi
tiêu cӫa chính phӫ, thuӃ cҫn phҧi đưӧc cҳt giҧm đӇ tăng tәng cҫu và viӋc làm.
+Thӵc hiӋn phân phӕi mӝt cách công bҵng, hӧp lý nguӗn thu nhұp
nhұn đưӧc trong nӅn kinh tӃ thӏ trưӡng là mӝt nӝi dung quan trӑng cӫa điӅu tiӃt
thông qua thuӃ.
+ThuӃ đưӧc sӱ dөng như mӝt công cө có hiӋu quҧ đӇ góp phҫn thӵc
hiӋn chính sách đӕi ngoҥi và bҧo hӝ nӅn sҧn xuҩt trong nưӟc và thúc đҭy sӵ hoà
nhұp kinh tӃ trong khu vӵc và thӃ giӟi.
-Phương pháp điӅu chӍnh cӫa thuӃ: Tác đӝng điӅu chӍnh cӫa
thuӃ đӕi vӟi nӅn kinh tӃ quӕc dân chӍ đem lҥi hiӋu quҧ đáng kӇ chӍ khi áp dөng
các phương pháp điӅu chӍnh phù hӧp. Phương pháp điӅu chӍnh cӫa thuӃ là
phương thӭc tác đӝng cӫa Nhà nưӟc thông qua thuӃ đӃn các đӕi tưӧng điӅu
chӍnh đӇ đҥt đưӧc nhӳng mөc tiêu đã đӏnh. Trong thӵc tiӉn thӃ giӟi đã sӱ dөng
nhiӅu phương pháp như sau:
m  , xác đӏnh mӕi quan hӋ hӧp lý giӳa thuӃ trӵc thu và thuӃ gián
thu.
m   thay đәi thuӃ suҩt: có nghĩa là thay đәi mӭc thu thuӃ hay đҥi
lưӧng thu thuӃ trong mӝt đơn vӏ nӝp thuӃ. Nhӡ thӵc hiӋn phương pháp này, Nhà
nưӟc tiӃn hành phân phӕi và phân phӕi lҥi thu nhұp đưӧc tҥo ra giӳa các chӫ thӇ
kinh tӃ, giӳa các ngành, các vùng và các tҫng lӟp dân cư trong xã hӝi, làm thay
đәi lӧi ích kinh tӃ cӫa hӑ. Nhà nưӟc có thӇ tăng hoһc giҧm mӭc thuӃ suҩt trong
tӯng trưӡng hӧp cө thӇ đӇ đáp ӭng yêu cҫu cӫa thӏ trưӡng.
m   áp dөng các ưu đãi thuӃ: là hình thӭc cho ngưӡi nӝp thuӃ đưӧc
hưӣng nhӳng điӅu kiӋn thuұn lӧi khi nӝp thuӃ. ViӋc cҩp các ưu đãi vӅ thuӃ cho
phép nhà nưӟc linh hoҥt điӅu chӍnh nӅn kinh tӃ tuǤ thuӝc vào cөc diӋn thӏ
trưӡng. Tác dөng kích thích cӫa các ưu đãi thuӃ đưӧc xem như mӝt hình thӭc
cҩp phát vӕn trӵc tiӃp cho doanh nghiӋp. TuǤ thuӝc vào yêu cҫu quҧn lý, Nhà

6
nưӟc có thӇ tăng hoһc giҧm qui mô và mӭc đӝ cӫa các ưu đãi thuӃ đӇ kích thích
tăng tích luӻ và tích tө trong các doanh nghiӋp.


!!"m7089,m m$:0;!<!()m!*m#m$%&
'!m "
./=
>  ? @A5
  2B5  "
Tăng trưӣng kinh tӃ là nӅn kinh tӃ vұn hành theo cơ chӃ thӏ trưӡng. Cơ chӃ
thӏ trưӡng thông qua nhӳng yӃu tӕ cӫa nó, đã tҥo ra đӝng lӵc thúc đҭy sҧn xuҩt
phát triӇn, kích thích tăng năng suҩt, nâng cao chҩt lưӧng và hiӋu quҧ, thúc đҭy
quá trình xã hӝi hoá sҧn xuҩt, đҭy nhanh quá trình tích tө và tұp trung sҧn xuҩt.
Tuy nhiên, bҧn thân tăng trưӣng kinh tӃ, chưa phҧi là mô hình tә chӭc nӅn kinh
tӃ hoàn hҧo. Cùng vӟi sӵ phát triӇn kinh tӃ, nӅn kinh tӃ thӏ trưӡng ngày càng bӝc
lӝ nhӳng nhưӧc điӇm vӕn có cӫa nó, đó là tình trҥng khӫng hoҧng kinh tӃ theo
chu kǤ, tình trҥng thҩt nghiӋp, lãng phí tài nguyên, tiӅn vӕn, lao đӝng... nguyên
nhân là do chҥy theo lơih nhuұn tӕi đa, chӍ chú ý tӟi nhu cҫu có khҧ năng thanh
toán đã đưa tӟi cơ cҩu tăng trưӣng kinh tӃ không hӧp lý, mҩt cân đӕi, dӉ dүn tӟi
đӝc quyӅn thӫ tiêu cҥnh tranh...Đһc biӋt vӟi cơ chӃ phân phӕi qua thӏ trưӡng,
ngày càng khoét sâu hӕ ngăn cách giӳa ngưӡi giàu và ngưӡi nghèo, làm nҧy sinh
các hiӋn tưӧng tiêu cӵc vӅ mһt xã hӝi, tҥo lên sӵ bҩt әn vӅ mһt kinh tӃ và xã hӝi.
ĐӇ phát huy ưu điӇm, hҥn chӃ khuyӃt điӇm cӫa tăng trưӣng kinh tӃ, hҫu hӃt các
nưӟc trên thӃ giӟi ngày nay đӅu thӯa nhұn tính cҫn thiӃt khách quan đӕi vӟi sӵ
can thiӋp cӫa Nhà nưӟc vào quá trình kinh tӃ xã hӝi.
Mһt khác vӅ phương diӋn kinh tӃ, xã hӝi, Nhà nưӟc trong nӅn kinh tӃ thӏ
trưӡng có 3 chӭc năng chính: hiӋu quҧ, công bҵng và әn đӏnh.
Giҧi quyӃt vҩn đӅ hiӋu quҧ trong nӅn kinh tӃ thӏ trưӡng tӭc là đi khҳc phөc các
khuyӃt tұt cӫa nӅn kinh tӃ thӏ trưӡng như tình trҥng sӱ dөng nguӗn lӵc khan
hiӃm không có hiӋu quҧ, tình trҥng lãng phí tài nguyên, lao đӝng, tiӅn vӕn...trong
tình huӕng này cҫn có sӵ can thiӋp cӫa Nhà nưӟc vӟi viӋc qui đӏnh luұt lӋ sӱ
dөng có nghӋ thuұt các công cө kinh tӃ tài chính đӇ thúc đҭy quá trình phát triӇn
kinh tӃ cân đӕi đҥt hiӋu quҧ cao.

7
 Chúng ta đӅu nhұn biӃt viӋc phân phӕi thu nhұp qua cơ chӃ thӏ trưӡng là
dӵa vào sӕ lưӧng, chҩt lưӧng các yӃu tӕ đҫu vào, dӵa vào sӭc mҥnh cӫa đӗng
tiӅn. Hұu quҧ cӫa sӵ phân phӕi đó, tҩt yӃu dүn đӃn sӵ bҩt bình đҷng xét theo tiêu
chuҭn chính trӏ, đҥo lý và do đó đã kéo theo các vҩn đӅ tiêu cӵc phát sinh tính әn
đӏnh chính trӏ, xã hӝi cӫa quӕc gia bӏ nguy hҥi. Vӟi tình huӕng đó, không thӇ
không có sӵ can thiӋp cӫa Nhà nưӟc.
Mӝt vҩn đӅ nӳa có thӇ biӋn minh cho sӵ can thiӋp cӫa Nhà nưӟc đó là
nhӳng thăng trҫm chu kǤ cӫa lҥm phát và suy thoái trong nӅn kinh tӃ đưӧc dүn
dҩt theo cơ chӃ thӏ trưӡng. ĐiӅu này đã tҥo nên sӵ mҩt әn đӏnh vӅ mһt kinh tӃ, xҧ
hӝi, thұm chӍ làm xҧ hӝi rӕi loҥn, cách mҥng và chiӃn tranh có thӇ xҧy ra. Trong
bӕi cҧnh như vұy, sӵ can thiӋp cӫa Nhà nưӟc là hӃt sӭc cҫn thiӃt.
m
  toàn bӝ sӵ phân tích ӣ trên có thӇ đi đӃn khҷng đӏnh có tính
nguyên tҩc là trong nӅn kinh tӃ thӏ trưӡng vӟi nhӳnh khuyӃt tұt cӫa nó, sӵ can
thiӋp cӫa Nhà nưӟc vào nӅn kinh tӃ là điӅu hiӇn nhiên. 
 


 !
"#   $ 
 %  &
'  ( ) )* +, - .
*

(
. 
/    ' )% 0 * +1 "
*
)% 0 $*

    2
 
   $ * % 3%  *
. $*
.
/  *
 1
+ 45 6*

/ *
 "
(
.   *
 / . 7  8 * 
#* 555 +#    
(
. 
/ ) +95
ThuӃ góp phҫn quan trӑng đӕi vӟi bҩt kǤ mӝt quӕc gia nào nhҩt là đӕi vӟi
ViӋt Nam trong xu hưӟng phát triӇn nӅn kinh tӃ thӏ trưӡng có sӵ quҧn lý điӅu tiӃt
vĩ mô cӫa Nhà nưӟc thì vai trò cӫa Nhà nưӟc trong nӅn kinh tӃ là vô cùng quan
trӑng. Muӕn có sӵ tác đӝng mҥnh mӁ tӯ phía Nhà nưӟc vào nӅn kinh tӃ đӇ nó
phát triӇn thì Nhà nưӟc cҫn phҧi có mӝt sӭc mҥnh kinh tӃ vӳng mҥnh bên cҥnh
chӃ đӝ chính trӏ әn đӏnh như ӣ nưӟc ta. ĐiӅu đó giҧi thích tҥi sao phҧi có mӝt
ngân sách đӫ lӟn đӇ thӵc hiӋn vai trò chӭc năng cӫa mình đӕi vӟi sӵ phát triӇn
nӅn kinh tӃ thӏ trưӡng có sӵ điӅu tiӃt cӫa Nhà nưӟc.
Muӕn vұy Nhà nưӟc phҧi có mӝt nguӗn thu әn đӏnh; đӇ đáp ӭng yêu cҫu
này thì chӍ có thuӃ là đҧm bҧo đưӧc nguӗn thu әn đӏnh cho NSNN.
3/(CD
 E@F 
G 
D
@  "

8
 p +: ) ' # )
 thì hiӋu quҧ cӫa cҧi cách thuӃ đưӧc
đánh giá bҵng tӹ lӋ phát triӇn nhanh GDP. Tương quan giӳa cҧi cách kinh tӃ và
phát triӇn nhanh đưӧc giҧI thích qua viӋc tăng đҫu tư theo sơ đӗ sau đây:
Cҧi cách kinh tӃ Ç thu thuӃ tăng Ç chi nhà nưӟc cho đҫu tư tăng Ç nhӏp
phát triӇn tăng.
p +: ) ;'   #* #  " & 0

*
2/ 
thì hiӋu quҧ cӫa cҧi cách thuӃ khoá đưӧc đánh giá bҵng sӵ tăng doanh thu và lӧi
nhuұn cao cӫa các xí nghiӋp: làm thӃ nào đӇ tăng thu thuӃ nhiӅu mà các xí
nghiӋp vүn tăng đưӧc doanh thu và lӧi nhuұn? Các vӏ giám đӕc xí nghiӋp sӁ
hoan nghênh cҧi cách thuӃ khi nào doanh thu và lӧi nhuұn các xí nghiӋp tăng,
các xí nghiӋp sӁ đóng đưӧc nhiӅu thuӃ hơn, trҧ đưӧc nӧ ngân hàng, các xí nghiӋp
cũng dùng tiӅn lãi đӇ đҫu tư thêm, mӣ rӝng sҧn xuҩt và mưӟn thêm nhân công.
Tương quan giӳa cҧi cách thuӃ và phát triӇn nhanh đưӧc giҧi thích qua sơ
đӗ sau đây:
Cҧi cách thuӃ -> doanh thu và lӧi nhuұn các xí nghiӋp tăng Ç các xí nghiӋp
trҧ nӧ ngân hàng, đóng thuӃ nhiӅu, tăng đҫu tư, mӣ rӝng sҧn xuҩt Ç phát triӇn
GDP nhanh.
p +: ) '  0
*
  , thì hiӋu quҧ cӫa cҧi cách
thuӃ đưӧc đánh giá bҵng sӵ gia tăng thu nhұp cӫa nhӳng gia đình: thu nhұp cӫa
nhӳng gia đình phҫn lӟn là tiӅn lương do các xí nghiӋp trҧ cho các công nhân,
tiӅn lương nhà nưӟc trҧ cho cán bӝ công nhân viên.
Vұy cҧi cách thuӃ Ç nhà nưӟc các xí nghiӋp chi lương nhiӅu hơn Ç Các gia
đình nhұn đưӧc lương nhiӅu hơn Ç phӗn vinh kinh tӃ, các xí nghiӋp thuê nhân
công nhiӅu hơn, công nhân có viӋc làm nhiӅu hơn Ç các gia đình mua hàng cӫa
các xí nghiӋp nhiӅu hơn phӗn vinh kinh tӃ.

9
 CHƯƠNG II
m <!!HmI!H()m!*m#m$%&
'!m &!Hm,(

!/=J%Km m$:mL!'M0N!(<!O.PQR/.PPPS
É <  !

*
  +:  ! +# 4 $= %5
Cҧi cách thuӃ trong nhӳng năm cuӕi thӃ kӹ XX không chӍ đơn giҧn là sӵ
cân nhҳc tӕi ưu giӳa mөc tiêu hiӋu quҧ và công bҵng trong điӅu kiӋn cӫa mӝt nӅn
kinh tӃ ³đóng´, mà còn bӏ chi phӕi mҥnh mӁ bӣi nhӳng nhân tӕ mӟi nҧy sinh tӯ
quá trình toàn cҫu hoá đang diӉn ra mӝt cách nhanh chóng.
Nhӳng khác biӋt này mӝt mһt phҧn ánh sӵ chuyӇn hưӟng chính sách trong
cҧi cách thuӃ nhҵm đҥt tӟi sӵ tӕi ưu trong điӅu kiӋn nӅn kinh tӃ mӣ nhưng mһt
khác lҥi hàm ý nhiӅu vҩn đӅ cҫn phҧi giҧi quyӃt đӕi vӟi cҧi cách thuӃ trên thӃ
giӟi nói chung và cҧi cách thuӃ ӣ ViӋt Nam nói riêng. Nhӳng xu hưӟng nәi bұt
trong cҧi cách thuӃ trên thӃ giӟi vào nhӳng năm cuӕi cӫa thӃ kӹ XX như sau:
+ Tӹ lӋ đӝng viên thông qua thuӃ so vӟi GDP tiӃp tөc có xu hưӟng ngày
càng tăng.
+ ThuӃ xuҩt thu nhұp ( đӕi vӟi thu nhұp cá nhân ) tiӃp tөc giҧm.
+ Cơ sӣ đánh thuӃ thu nhұp đưӧc mӣ rӝng đӇ bù đҳp sӕ thuӃ giҧm do viӋc
cҳt giҧm thuӃ suҩt.
+ Song song vӟi viӃc cҳt giҧm thuӃ suҩt và mӣ rӝng cơ sӣ đánh thuӃ, thuӃ
thu nhұp cá nhân cӫa đa sӕ các nưӟc trên thӃ giӟi đã đưӧc đơn giҧn hoá theo
hưӟng giҧm bӟt sҧn lưӧng thuӃ suҩt và làm cho chúng bҵng phҷng hơn .
+ ThuӃ thu nhұp công ty cũng đưӧc cҧi cách theo xu hưӟng áp dөng thuӃ
GTGT thay cho thuӃ thu nhұp cá nhân: cҳt giҧm thuӃ xuҩt và mӣ rӝng diӋn đánh
thuӃ.

10
 + Sӵ lan truyӅn nhanh chóng cӫa xu hưӟng áp dөng thuӃ GTGT thay cho
thuӃ doanh thu trên phҥm vi toàn cҫu.
+ Cҩu trúc thuӃ có sӵ thay đәi theo hưӟng giҧm dҫn thuӃ trӵc thu, tăng tӹ
lӋ thuӃ gián thu đӕi vӟi các nưӟc phát triӇn, trong khi đó đӕi vӟi các nưӟc đang
phát triӇn thì sӵ thay đәi này có khuynh hưӟng ngưӧc lҥi.
+ Tính phӭc tҥp trong hӋ thӕng thuӃ cӫa các nưӟc đòi hӓi ngày càng phҧi
đưӧc đơn giҧn hoá.
Tҩt cҧ nhӳng xu hưӟng trên đây đã chӭng tӓ mӝt điӅu rҵng trong thӡi đҥi
ngày nay, viӋc hoҥch đӏnh chính sách thuӃ không phҧi đơn giҧn chӍ là vҩn đӅ chӫ
quyӅn hoàn toàn đӝc lұp cӫa quӕc gia nӳa. Nhӳng nhân tӕ cӫa toàn cҫu hoá đã
nhanh chóng trӣ thành nhӳng lӵc lưӧng khách quan chi phӕi xu hưӟng cҧi cách
thuӃ cӫa bҩt cӭ nưӟc nào có tham gia vào các mӕi quan hӋ kinh tӃ quӕc tӃ ӣ
nhӳng mӭc đӝ khác nhau.
Nhӳng nhân tӕ này đã, đang và sӁ tiӃp tөc là lӵc lưӧng chi phӕi xu hưӟng
cҧi cách thuӃ trên thӃ giӟi trong thӃ kӹ XXI. ThӃ kӹ cӫa toàn cҫu hoá đưӧc đһc
trưng bӣi các nhân tӕ cӫa nӅn kinh tӃ tri thӭc.
Ém +# 4 $= > ! ? @
 +# 4 $=  %5
Trong các năm 1987-1989, nhà nưӟc đã lҫn lưӧt có nhӳng sӱa đәi, bә
sung pháp lӋnh thuӃ nông nghiӋp, thuӃ công thương nghiӋp và thông qua luұt
thuӃ xuҩt nhұp khҭu hàng mұu dӏch. Đһc biӋt, tӯ năm 1990, theo chương trình
cҧi cách hӋ thӕng chính sách thuӃ bưӟc 1, Quӕc hӝi các khoá 8 và 9 đã lҫn lưӧt
ban hành hӋ thӕng chính sách thuӃ mӟi bao gӗm: thuӃ doanh thu, thuӃ tiêu thө
đһc biӋt, thuӃ lӧi tӭc, thuӃ suҩt nhұp khҭu thuӃ tài nguyên, thuӃ thu nhұp đӕi vӟi
ngưӡi có thu nhұp cao áp dөng thӕng nhҩt đӕi vӟi các cơ sӣ sҧn xuҩt, kinh doanh
thuӝc mӑi thành phҫn kinh tӃ.
Ngoài ra, còn có thuӃ môn bài, thuӃ sát sinh và mӝt sӕ khoҧn lӋ phí và phí.
ĐӇ thӵc hiӋn chương trình cҧi cách thuӃ bưӟc 2, tӯ giӳa năm 1997, Quӕc hӝi
khoá 9, kǤ hӑp thӭ hai đã thông qua luұt thuӃ GTGT thay thӃ thuӃ doanh thu và
thuӃ thu nhұp doanh nghiӋp thay thӃ thuӃ lӧi tӭc doanh nghiӋp bҳt đҫu có hiӋu
lӵc tӯ ngày 1/1/1999. Đӗng thӡi sӱa đәi mӝt sӕ điӅu trong luұt thuӃ suҩt nhұp
khҭu, thuӃ tiêu thө đһc biӋt.

11
 Công cuӝc cҧi cách thuӃ bưӟc 2 đang đi nhӳng bưӟc đҫu tiên trên con
đưӡng đәi mӟi phù hӧp xu thӃ hӝi nhұp cӫa nưӟc ta vào các tә chӭc kinh tӃ khu
vӵc và thӃ giӟi. Ngành thuӃ cũng đã thӵc hiӋn ký kӃt các hiӋp đӏnh tránh đánh
thuӃ hai lҫn vӟi 28 quӕc gia và đӃn nay 23 hiӋp đӏnh đã có hiӋu lӵc thi hành. Tә
chӭc ngành thuӃ nhà nưӟc cũng đưӧc thành lұp trên cơ sӣ sát nhұp 3 tә chӭc:
thuӃ quӕc doanh, thuӃ công thương nghiӋp, thuӃ nông nghiӋp thành mӝt hӋ thӕng
thu thӕng nhҩt đӇ công tác lãnh đҥo, chӍ đҥo đưӧc kӏp thӡi, mҥnh mӁ«
!!/ m  0%K 7T U) & !Hm ,( !H ,V W( mX 0YV 
'!m "
Trong quá trình phát triӇn mөc tiêu tăng trưӣng kinh tӃ, tính cҥnh tranh tӵ
phát cӫa nӅn kinh tӃ thӏ trưӡng ngày càng bӏ chӃ đӏnh bӣi sӵ can thiӋp cӫa chính
phӫ. NӅn kinh tӃ thӏ trưӡng có hiӋu quҧ ngày nay là mӝt nӅn kinh tӃ hӛn hӧp
hiӋn đҥi. Trong đó bàn tay vô hình cӫa chính phӫ đóng vai trò quyӃt đӏnh đӕi vӟi
sӵ tăng trưӣng cӫa nӅn kinh tӃ. Cơ chӃ hoҥt đӝng này là sӵ đan xen, thúc đҭy và
hҥn chӃ lүn nhau cӫa 3 yӃu tӕ cҩu thành: cҥnh tranh, đӝc quyӅn và sӵ điӅu tiӃt
cӫa chính phӫ.
Trong cơ chӃ hoҥt đӝng đó, chӭc năng chӫ yӃu cӫa chính phӫ chӍ giӟi hҥn
ӣ viӋc: thiӃt lұp khuôn khә luұt pháp qui đӏnh vӅ toàn bӝ lĩnh vӵc hoҥt đӝng kinh
tӃ xã hӝi, đҧm bҧo tính công bҵng, cҥnh tranh, quyӅn sӣ hӳu, hiӋu quҧ kinh tӃ và
lӧi ích xã hӝi. Đưa ra chính sách vӅ kinh tӃ xã hӝi nhҵm әn đӏnh và phát triӇn
nӅn kinh tӃ và đҧm bҧo vӅ phúc lơӏ xã hӝi cho mӑi tҫng lӟp dân cư. Như vұy,
cùng vӟi sӵ hoҥt đӝng cӫa thӏ trưӡng chính phӫ đҧm nhұn vai trò điӅu tiӃt nhҵm
khҳc phөc, hoàn thiӋn thӏ trưӡng và điӅu hoà các lӧi ích xã hӝi bҵng hoҥt đӝng
trӵc tiӃp trong mӝt sӕ lĩnh vӵc hoһc đưa ra các chính sách can thiӋp thӏ trưӡng. ӣ
đây, chúng ta chӍ xem xét vai trò cӫa chính phӫ thông qua các hoҥt đӝng vӅ chi
tiêu ngân sách và thuӃ khoá.


  !" 
# $ %
 
 $

Cҫn có mӝt hӋ thӕng thuӃ hoàn thiӋn đӇ đáp ӭng yêu cҫu cӫa thӏ trưӡng,
đӇ lҩp đҫy các khiӃm khuyӃt cӫa nӅn kinh tӃ thӏ trưӡng. Hơn nӳa, chính sách
thuӃ là đòn bҭy quan trӑng đӇ điӅu chӍnh tӕc đӝ tăng trưӣng kinh tӃ và có mөc
đích chính là tҥo nguӗn thu cho ngân sách nhà nưӟc.

12
 Trong tình hình nӅn kinh tӃ ViӋt Nam cҫn thiӃt phҧi tăng trưӣng nhanh vì
lý do nhân đҥo đӇ kӏp thӡi giҧm bӟt đói nghèo, tҥo công ăn viӋc làm, әn đӏnh
chính trӏ, quӕc phòng và giҧm bӟt nguy cơ tөt hұu vӅ kinh tӃ vӟi các nưӟc trong
khu vӵc, tӯ năm 1987 đӃn nay, VN đã tiӃn hành cҧi cách toàn diӋn và hiӋn đҥi
hoá hӋ thӕng thuӃ.
3/F Z [F 
A\F?]  "
NӅn kinh tӃ nưӟc ta chuyӇn tӯ mӝt nӅn kinh tӃ kӃ hoҥch hoá tұp trung vӟi
2 thành phҫn kinh tӃ chӫ yӃu là kinh tӃ quӕc doanh thuӝc sӣ hӳu nhà nưӟc và
kinh tӃ tұp thӇ HTX trong đó kinh tӃ quӕc doanh giӳ vai trò chӫ đҥo sang mӝt
nӅn kinh tӃ nhiӅu thành phҫn. Theo đó hӋ thӕng thuӃ cũng có nhiӅu thay đәi cho
phù hӧp vӟi sӵ phát triӇn cӫa nӅn kinh tӃ.
Sӵ thay đәi đó đã đҥt đưӧc nhiӅu kӃt quҧ đáng khích lӋ. Đһc biӋt khi thuӃ
GTGT ra đӡi thay cho luұt thuӃ doanh thu đã khҳc phөc đưӧc tình trҥng đánh
thuӃ trùng cӫa luұt thuӃ doanh thu, đơn giҧn hoá đưӧc mӭc thuӃ suҩt cӫa thuӃ
doanh thu làm cho các hoҥt đӝng sҧn xuҩt kinh doanh xuҩt khҭu đưӧc xem xét
ưu đãi đúng mӭc.
*É p1 A
ThuӃ GTGT là thuӃ thu trên phҫn giá trӏ tăng thêm cӫa hàng hoá, dӏch vө
phát sinh trong quá trình tӯ sҧn xuҩt, lưu thông đӃn tiêu dùng và đưӧc nӝp vào
NSNN theo mӭc đӝ tiêu thө hàng hoá dӏch vө.
É p  &
1 
Là hàng, hoá dӏch vө dùng cho sҧn xuҩt kinh doanh và tiêu dùng ӣ ViӋt
Nam.
É B #* 1
 ".
1  CmCm
+ Hàng hoá, dӏch vө đưӧc sҧn xuҩt trong nưӟc
+ Hàng hoá, dӏch vө đưӧc nhұp khҭu đӇ tiêu dùng trong nưӟc
+ Hàng hoá, dӏch vө đưӧc sҧn xuҩt và tiêu dùng nӝi bӝ
+Hàng hoá, dӏch vө đưӧc mua, bán dưӟi mӑi hình thӭc, bao gӗm cҧ
trao đәi bҵng hiӋn vұt.
É p  &  

13
 Là tҩt cҧ các tә chӭc, cá nhân có hoҥt đӝng sҧn xuҩt kinh doanh hàng hoá,
dӏch vө chӏu thuӃ GTGT ӣ VN, không phân biӋt ngành nghӅ, hình thӭc tә chӭc
kinh doanh và tә chӭc, cá nhân khác có nhұp khҭu hàng hoá dӏch vө chӏu thuӃ
GTGT.
É D  * /5
+Phương pháp khҩu trӯ.
@- Đӕi tưӧng áp dөng: các đơn vӏ, tә chӭc kinh doanh chҩp hành tӕt công
tác hҥch toán kӃ toán và sӱ dөng hoá đơn chӭng tӯ. Bao gӗm: Các DNNN,
doanh nghiӋp đҫu tư nưӟc ngoài; doanh nghiӋp tư nhân; các công ty cә phҫn;
HTX và các đơn vӏ tә chӭc kinh doanh khác. Trӯ các đӕi tưӧng áp dөng tính
thuӃ theo phương pháp trӵc tiӃp trên GTGT.
@-Xác đӏnh thuӃ GTGT phҧi nӝp:
ThuӃ GTGT phҧi nӝp = ThuӃ GTGT đҫu ra - ThuӃ GTGT đҫu vào
Trong đó:
ThuӃ GTGT Giá tính thuӃ cӫa hh,dvө x ThuӃ suҩt thuӃ GTGT
đҫu ra = chӏu thuӃ bán ra cӫa hh, dvө
Riêng đӕi vӟi hàng hoá dӏch vө đһc thù đưӧc dùng loҥi chӭng tӯ ghi giá thanh
toán là giá đã có thuӃ => ThuӃ GTGT đưӧc xác đӏnh như sau:
ThuӃ GTGT đҫu vào bҵng tәng sӕ tiӅn thuӃ GTGT ghi trên hoá đơn
GTGT mua hàng hoá, dӏch vө hoһc chӭng tӯ nӝp thuӃ GTGT cӫa hàng hoá nhұp
khҭu.
@ Xác đӏnh thuӃ GTGT phҧi nӝp

ThuӃ GTGT GTGT cӫa hh, ThuӃ suҩt thuӃ GTGT

“

phҧi nӝp dvө chӏu thuӃ cӫa hh, dvө đó
Trong đó :
GTGT cӫa hh, Giá thanh toán cӫa Giá thanh toán cӫa hh,
dvө chӏu thuӃ “ hh, dvө bán ra  dvө mua vào tương ӭng

Giá thanh toán cӫa hàng hoá và dvө bán ra là giá bán thӵc tӃ bên mua phҧi
thanh toán cho bên bán bao gӗm cҧ thuӃ GTGT và các khoҧn phө thu, phө thu
thêm bên mua phҧi trҧ.

14
 Giá thanh toán cӫa hàng hoá, dvө mua vào tương ӭng đưӧc xác đӏnh bҵng
giá trӏ hàng hoá, dvө mua vào (bao gӗm cҧ thuӃ GTGT) mà cơ sӣ sҧn
xuҩt, kinh doanh đã dùng vào sҧn xuҩt, kinh doanh hàng hoá, dvө chӏu thuӃ
GTGT bán ra.
ÉB#  CmCm5
* Đӕi tưӧng và các trưӡng hӧp đưӧc hoàn thuӃ GTGT.
+ Cơ sӣ kinh doanh thuӝc đӕi tưӧng nӝp thuӃ theo phương pháp khҩu trӯ
thuӃ đưӧc xét hoàn thuӃ nӃu có sӕ thuӃ đҫu và đưӧc khҩu trӯ 3 tháng liên tөc lӟn
hơn sӕ thuӃ đҫu ra.
+ Nhӳng cơ sӣ kinh doanh xuҩt khҭu mһt hàng theo thӡi vө hoһc theo
tӯng kǤ vӟi sӕ lưӧng lӟn, nӃu phát sinh sӕ thuӃ GTGT đҫu vào cӫa hàng hoxuҩt
khҭu lӟn so vӟi thuӃ đҫu ra thì đưӧc xét hoàn thuӃ GTGT tӯng kǤ.
* Cơ sӣ kinh doanh thuӝc đӕi tưӧng nӝp thuӃ theo phương pháp khҩu trӯ
thuӃ, có đҫu tư mua sҳm TSCĐ, có sӕ thuӃ đàu vào đưӧc khҩu trӯ lӟn.
* Cơ sӣ kinh doanh kӃt toán thuӃ khi sáp nhұp hӧp nhҩt, chia tách, giҧi
thӇ, phá sҧn có thuӃ GTGT nӝp thӯa.
* Cơ sӣ kinh doanh đưӧc hoàn thuӃ trong trưӡng hӧp có quyӃt đӏnh cӫa cơ
quan có thҭm quyӅn theo qui đӏnh cӫa pháp luұt; quyӃt đӏnh cӫa bӝ trưӣng bӝ tài
chính yêu cҫu phҧi hoàn lҥi thuӃ cho cơ sӣ kinh doanh.
É E  &
'
  CmCm5
+ Ưu điӇm: khҳc phөc đưӧc tình trҥng trùng lҳp cӫa luұt thuӃ doanh thu.
Tҥo cho chính sách thuӃ nói chung, thuӃ GTGT nói riêng góp phҫn vào viӋc
khuyӃn khích phân công hӧp tác hoá, chuyên môn hoá trong hoҥt đӝng sҧn xuҩt
kinh doanh, đҭy mҥnh tiӃn trình CNH-HĐH nӅn kinh tӃ đҩt nưӟc.
So vӟi luұt thuӃ doanh thu trưӟc đây, hiӋn nay các mһt hàng nhұp khҭu nói
chung chӍ phҧi nӝp thuӃ GTGT trên giá nhұp tҥi cӱa khҭu cӝng vӟi thuӃ nhұp
khҭu. ViӋc qui đӏnh này là cҫn thiӃt, đáp ӭng đưӧc yêu cҫu hӝi nhұp và mӣ cӱa
theo đưӡng lӕi đӕi ngoҥi cӫa Đҧng và nhà nưӟc ta, nhҩt là khi ViӋt Nam trӣ
thành thành viên chính thӭc cӫa ASEAN, APEC hưӟng tӟi sӁ gia nhұp
WTO«..Mһt khác, viӋc thi hành luұt thuӃ GTGT đòi hӓi các doanh nghiӋp phҧi
tăng cưӡng hҥch toán kinh tӃ và thӵc hiӋn nghiêm ngһt chӃ đӝ mua bán phҧi có

15
hoá đơn chӭng tӯ nhҵm xay dӵng môi trưӡng trong sҥch trong hoҥt đӝng sҧn
xuҩt kinh doanh cӫa nӅn kinh tӃ thӏ trưӡng. Vӟi viӋc qui đӏnh 4 mӭc thuӃ suҩt
cӫa luұt thuӃ GTGT so vӟi 11 mӭc thuӃ suҩt cӫa luұt thuӃ doanh thu đã tҥo cho
chính sách thuӃ đơn giҧn và dӉ thӵc hiӋn hơn.
+ Nhưӧc điӇm: ViӋc điӅu chӍnh thuӃ suҩt tӯ 11 mӭc thuӃ vӟi mӭc thҩp
nhҩt là 0% và mӭc cao nhҩt là 30% trong luҥat thuӃ doanh thu trưӟc đây sang
thӵc hiӋn mӭc thuӃ theo luұt thuӃ GTGT hiӋn hành, mһc dҫu có ít mӭc thuӃ (4
mӭc là 0%, 5%, 10%, 20%) nhưng đҥi bӝ phұn hàng hoá dӏch vө lҥi phҧi chӏu
thuӃ suҩt 10% dүn đӃn tình hình sҧn phҭm cӫa cơ sӣ sҧn xuҩt kinh doanh nӝp
thuӃ theo luұt thuӃ mӟi cao hơn mӭc thuӃ theo luұt thuӃ doanh thu hoһc ngưӧc
lҥi.
ĐӇ thӵc hiӋn luұt thuӃ GTGT, đòi hӓi các nhà sҧn xuҩt kinh doanh phҧi sӱ
dөng hoá đơn GTGT. Nhưng trong thӵc tӃ thì các nhà kinh doanh chưa quen vӟi
viӋc ghi chép hoá đơn có 2 giá: giá bán chưa có thuӃ và giá bán có thuӃ. Ngưӡi
mua phҧi trҧ theo giá bán đã có thuӃ. Vì vұy, gây tâm lý tăng giá. Mӝt sӕ cơ sӣ
kinh doanh lӧi dөng vҩn đӅ này đҭy giá lên đӇ trөc lӧi.
¼/0^A_G E FA`a
D
a 
ThuӃ là công cө quan trӑng nhҵm huy đӝng mӝt thu nhұp cӫa xã hӝi vào
trong tay Nhà nưӟc đӇ thӵc hiӋn các nhiӋm vө phát triӇn kinh tӃ xã hӝi và điӅu
tiӃt vĩ mô nӅn kinh tӃ. Khi tham gia hӝi nhұp kinh tӃ quӕc tӃ,vai trò cӫa thuӃ
không hӅ suy giҧm, mà ngưӧc lҥi, thuӃ còn đưӧc coi là mӝt công cө hӳu hiӋu đӇ
thӵc hiӋn sӵ dӏch chuyӇn cơ cҩu kinh tӃ theo đӏnh hưӟng cӫa hӝi nhұp phù hӧp
vӟi lӧi ích dân tӝc. Trong điӅu kiӋn tham gia hӝi nhұp, khi giҧm thuӃ nhұp khҭu
sӁ dүn tӟi các ҧnh hưӣng sau đây:
Tác đӝng cөc bӝ: Hành vi cҳt giҧm thuӃ nhұp khҭu đӕi vӟi hàng hóa xuҩt
xӭ tӯ các nưӟc ASEAN sӁ trӵc tiӃp làm giҧm thu NSNN tӯ thuӃ nhұp khҭu. Sӕ
thuӃ giҧm này đáng kӇ và chiӃm tӹ trӑng thiӃu hөt khá lӟn trong tәng thu NSNN.
Theo mӝt tính toán cӫa Tәng cөc thuӃ cho thҩy: Khi tham gia AFTA sӕ thu thuӃ
nhұp khҭu trong giai đoҥn 1998-2006 sӁ giҧm khoҧng 171 triӋu USD, bҵng 8,8%
sӕ thu thuӃ nhұp khҭu chung và tương đương 2,2% tәng thu NSNN.

16
 Tác đӝng lan truyӅn: thuӃ nhұp khҭu là thuӃ gián thu, mӝt yӃu tӕ cҩu thành
giá hàng nhұp khҭu. Khi thuӃ nhұp khҭu thay đәi kéo theo sӵ thay đәi cӫa giá
hàng nhұp khҭu và các yӃu tӕ đҫu vào cӫa sҧn xuҩt trong nưӟc bӏ thay đәi theo.
Đi liӅn vӟi quá trình đó, do sӵ phân bә lҥi nguӗn lӵc cӫa xã hӝi đã khiӃn cho mӝt
bӝ phұn nguӗn lӵc tӯ ngành này di chuyӇn sang ngành khác và làm thay đәi quy
mô hoҥt đӝng kinh doanh, cũng như sӕ thu NSNN tӯ các nguӗn đó. ĐӃn lưӧt
mình, các ngành này lҥi tiӃp tөc tác đӝng tӟi nhӳng ngành có liên quan và sӵ tác
đӝng lan truyӅn này đã làm thay đәi sӕ lưӧng và cơ cҩu thu NSNN.Tác đӝng này
diӉn ra theo cҧ hai chiӅu hưӟng:
m , tác đӝng làm tăng: có thӇ khҷng đӏnh rҵng viӋc cҳt giҧm thuӃ
nhұp khҭu đưӧc coi là nhân tӕ quan trӑng tҥo khҧ năng tăng nguӗn thu NSNN.
ĐiӅu đó đưӧc thӇ hiӋn ӣ chӛ:
+ ViӋc giҧm thuӃ quan là nhân tӕ làm tăng kim ngҥch xuҩt khҭu và
thúc đҭy sҧn xuҩt trong nưӟc phát triӇn, tӯ đó tҥo khҧ năng tăng nguӗn thu
NSNN.
+ ViӋc cҳt giҧm thuӃ nhұp khҭu làm giҧm giá cӫa hàng nhұp khҭu
đӕi vӟi các nguyên liӋu và làm giҧm chi phí đҫu vào cӫa các ngành sҧn xuҩt, tӯ
đó góp phҫn hҥ giá thành sҧn phҭm và tăng lưӧng sҧn xuҩt trong nhӳng ngành đó
.điӅu này dүn đӃn khҧ năng tăng thu ngân sách ӣ mӝt sӕ loҥi thuӃ khác như thuӃ
giá trӏ gia tăng, thuӃ thu nhұp doanh nghiӋp, thuӃ thu nhұp cá nhân. Đây là tác
đӝng mang tính lâu dài và căn bҧn cӫa giҧm thuӃ nhұp khҭu làm tăng nguӗn thu
NSNN.
m , sӵ tác đӝng lan truyӅn cũng có ҧnh hưӣng ngưӧc lҥi, làm giҧm sӕ
thu NSNN. Do thuӃ nhұp khҭu giҧm, mӭc cung hàng nhұp khҭu tăng nên đã tác
đӝng đӃn khҧ năng cҥnh tranh cӫa hàng hoá cùng chӫng loҥi đưӧc sҧn xuҩt trong
nưӟc vӟi hàng nhұp khҭu. Trong nhiӅu trưӡng hӧp mӭc cung sҧn phҭm trong
nưӟc sӁ giҧm đi do chi phí sҧn xuҩt cao hơn nhұp khҭu. ĐiӅu đó tác đӝng làm
thu hҽp phҥm vi, quy mô cӫa nhӳng doanh nghiӋp trong nưӟc do không có khҧ
năng cҥnh tranh. Nguӗn thu tӯ các doanh nghiӋp này vì thӃ cũng giҧm đi tương
ӭng.

17
 Tác đӝng hiӋu ӭng: Do giҧm thuӃ nhұp khҭu đӕi vӟi hàng hóa xuҩt xӭ tӯ
các nưӟc ASEAN ,dүn tӟi giá cҧ cӫa các hàng hoá nhұp tӯ các nưӟc này sӁ rҿ
hơn các thӏ trương khác. ĐiӅu đó tҩt yӃu phҧi thay thӃ nhӳng mһt hàng nhұp
khҭu tӯ các nưӟc không phҧi ASEAN, do đó làm giҧm thu tӯ thuӃ nhұp khҭu do
đa dҥng hoá thương mҥi.
Tác đӝng liên đӟi: Giҧm thuӃ nhұp sӁ liên quan đӃn mӝt sӕ loҥi thuӃ khác
có cùng cơ sӣ thuӃ. Cө thӇ : Đӕi vӟi mӝt sӕ sҳc thuӃ thu tӯ khâu nhұp khҭu như
thuӃ Giá trӏ gia tăng, thuӃ tiêu thө đһc biӋt do phương pháp xác đӏnh thuӃ GTGT
và thuӃ TTĐB đưӧc tính toán dӵa trên cơ sӣ giá nhұp khҭu và thuӃ nhұp khҭu,
nên khi cҳt giҧm thuӃ nhұp khҭu sӁ làm giҧm thuӃ thu tӯ các sҳc thuӃ đó.
CHƯƠNG III
b!HT7Tcd'! e

!/(8m=;mfmg!hm! Tm)0N!(<!c:cm!H
É m
     &
2*
0 F# %:
3
 ( , $  $
#G
 #* 0 +  (H    "0  F# %:
3
 ( ,
$  1 + 4 +#   ? "I
J     ?
 4 $= #

/ $K#5 p    &
'  +:
*
$/
G 
+ Ӣ các nӅn kinh tӃ KHH tұp trung thuӃ không chӍ sӱ dөng đӇ tҥo lұp
nguӗn thu cho NSNN mà còn phөc vө nhiӅu mөc tiêu khác vӅ kinh tӃ và xã hӝi
như đӇ chia sҿ giá trӏ thһng dư cӫa ngưӡi sӣ hӳu vӕn, đӇ tác đӝng đӃn viӋc phân
bә nguӗn lӵc. Do đó, truyӅn thӕng này vүn còn chi phӕi đӃn quá trình cҧi cách
hӋ thӕng thuӃ cӫa chúng ta nên tính phӭc tҥp cӫa hӋ thӕng thuӃ hiӋn nay lҥi càng
tăng.
+ Do thiӃu vҳng mӕi quan hӋ vӅ mһt pháp lý giӳa thu nhұp chӏu thuӃ và sӕ
thuӃ phҧi nӝp trên thӵc tӃ nên trong quá trình tә chӭc hành thu các sҳc thuӃ
thưӡng nҧy sinh cơ chӃ thương lưӧng, đàm phán vӅ doanh thu chi phí giӳa ngưӡi
nӝp thuӃ và ngưӡi thu thuӃ => tҥo ra sӵ tuǤ tiӋn, không rõ ràng minh bҥch gây ra
hiӋn tưӧng tiêu cӵc trong quá trình hành thu.

18
 É L* +,

*
    ?  !

 ! ) M   
$/
G
/ *


 
  ) M /
 *  "


*


/  % 
3
+ Các đҥo luұt vӅ thuӃ vүn còn nhiӅu bҩt cұp, chưa đáp ӭng đưӧc quá trình
phát triӇn kinh tӃ cӫa đҩt nưӟc mà biӇu hiӋn rõ nhҩt là các đҥo luұt này thưӡng
xuyên phҧi sӱa đәi, bә sung.
+ Các sҳc thuӃ còn quá phӭc tҥp, chưa bao quát hӃt các nguӗn thu, phҥm
vi điӅu tiӃt vĩ mô cӫa thuӃ còn hҽp, còn nhiӅu đӕi tưӧng, nhiӅu hoҥt đӝng sҧn
xuҩt kinh doanh chưa chӏu sӵ điӅu phӕi và quҧn lý cӫa thuӃ và đương nhiên các
đӕi tưӧng này trӣ thành rào cҧn làm hҥn chӃ tác dөng và loҥi trӯ tác đӝng cӫa
công cө thuӃ.
+ Trong hӋ thӕng chính sách thuӃ hiӋn hành, chưa có sӵ thӕng nhҩt, hӛ trӧ
lүn nhau giӳa các sҳc thuӃ, viӋc sӱ dөng các sҳc thuӃ còn tách rӡi nhau. Đһc biӋt
là viӋc xây dӵng các mӭc thuӃ suҩt còn chưa sát vӟi tình hình thӵc tӃ, biӇu hiӋn
rõ nhҩt là khi áp dөng các mӭc thuӃ suҩt cӫa thuӃ GTGT thì mӝt sӕ doanh
nghiӋp đã gһp mӝt khó khăn trong viӋc hҥch toán kinh tӃ. ViӋc phҧi đi vay ngân
hàng đӇ nӝp thuӃ GTGT đã và đang là mӕi lo ngҥi lӟn cӫa các doanh nghiӋp.
+Trong tӯng sҳc thuӃ còn chӭa đӵng tính không әn đӏnh, không công
bҵng, chưa thұt sӵ bình đҷng giӳa các thành phҫn kinh tӃ. Chҷng hҥn, thuӃ
TNDN, mһc dù thӕng nhҩt áp dөng ӣ mӭc thuӃ suҩt 32% nhưng chӍ áp dөng đӕi
vӟi các doanh nghiӋp sҧn xuҩt kinh doanh trong nưӟc, còn các doanh nghiӋp
hoҥt đӝng theo luұt đҫu tư nưӟc ngoài vүn hưӣng cơ chӃ thuӃ suҩt ưu đãi vӟi
mӭc 25% và phҧi nӝp thuӃ chuyӇn lӧi nhuұn ra nưӟc ngoài. Như vұy có thӇ nói
rҵng viӋc tҥo ra mӝt sân chơi bình đҷng cho các doanh nghiӋp trong nưӟc và
nưӟc ngoài trong cơ chӃ cҥnh tranh cӫa chính sách thuӃ vүn chưa thӵc hiӋn
đưӧc.
+ HӋ thӕng chính sách thuӃ cӫa ViӋt Nam hiӋn nay đưӧc sӱ dөng như mӝt
công cө phөc vө quá nhiӅu các chính sách xã hӝi, làm mҩt đi tính trung lұp cӫa
thuӃ. Đơn cӱ như chính sách thuӃ nhұp khҭu hiӋn nay đang áp dөng quá nhiӅu
mӭc thuӃ suҩt do phҧi gӗng mình lên phөc vө quá nhiӅu mөc tiêu. Cùng vӟi viӋc
theo đuәi các mөc tiêu xã hӝi là viӋc qui đӏnh chӃ đӝ miӉn giҧm thuӃ quá rӝng

19
rãi vӟi nhiӅu mӭc thuӃ suҩt khác nhau đã làm cho chính sách thuӃ thêm phӭc
tҥp, thiӃu minh bҥch, thiӃu hiӋu quҧ và đôi khi có thӇ là kӁ hӣ cho mӝt sӕ mһt
hàng núp bóng các đӕi tưӧng thuӝc diӋn đưӧc miӉn giҧm thuӃ đӇ chӕn lұu thuӃ.
+ Đһc biӋt là hӋ thӕng chính sách thuӃ ViӋt Nam hiӋn nay còn tӗn tҥi
nhiӅu mһt chưa phù hӧp vӟi thông lӋ quӕc tӃ, chưa đҧm bҧo tính tương thích
đӗng thӡi vӟi các chính sách thuӃ trong khu vӵc và trên thӃ giӟi.
!!/(8m=;0ijmc'! e
ĐӇ khҳc phөc nhӳng tӗn tҥi, hҥn chӃ cӫa hӋ thӕng chính sách thuӃ hiӋn
hành, tiӃn tӟi hoàn thiӋn và xây dӵng mӝt hӋ thӕng chính sách thuӃ phù hӧp vӟi
xu thӃ hӝi nhұp hiӋn nay, chúng ta cҫn cҧi tiӃn và hoàn thiӋn theo các hưӟng sau:
m&
' , cҫn phҧi có mӝt chiӃn lưӧc phát triӇn kinh tӃ mang tính dài hҥn
trên cơ sӣ đó xây dӵng hӋ thӕng chính sách thuӃ không chӍ phù hӧp vӟi điӅu
kiӋn phát triӇn kinh tӃ trong nưӟc mà còn phù hӧp vӟi thông lӋ quӕc tӃ, kinh tӃ
khu vӵc cũng như kinh tӃ thӃ giӟi. Đӗng thӡi đҧm bҧo tính әn đӏnh, lâu dài cӫa
các chính sách thuӃ.
m&, cҫn mӣ rӝng diӋn đánh thuӃ vӟi các mӭc thuӃ suҩt đӇ vӯa đҧm
bҧo nguӗn thu cho NSNN vӯa tăng cưӡng quҧn lý và mӣ rӝng phҥm vi tác đӝng
cӫa công cө thuӃ vào nӅn kinh tӃ quӕc dân, thӵc hiӋn vai trò quҧn lý cӫa Nhà
nưӟc. Bên cҥnh đó, thông qua chính sách thuӃ tҥo sân chơi bình đҷng cho các
doanh nghiӋp trong và ngoài nưӟc đӇ vӯa thu hút vӕn đҫu tư nưӟc ngoài vӯa
đҧm bҧo lӧi ích cӫa doanh nghiӋp trong nưӟc và tҥo môi trưӡng pháp lý cҥnh
tranh lành mҥnh cho các doanh nghiӋp này.
m&(, cҫn hҥn chӃ sӵ lӗng ghép các mөc tiêu xã hӝi vào các chính sách
thuӃ. Mһt khác, thu hҽp các đӕi tưӧng miӉn giҧm thuӃ, theo dõi và quҧn lý chһt
chӁ các đӕi tưӧng miӉn giҧm đӇ tránh tình trҥng lӧi dөng cơ chӃ miӉn giҧm thuӃ
đӇ trӕn, lұu thuӃ.
m&  cҫn xây dӵng biӇu thuӃ nhұp khҭu phù hӧp vӟi đӏnh hưӟng bҧo hӝ
hiӋu quҧ nӅn kinh tӃ, bҧo vӋ lӧi ích quӕc gia và phù hӧp vӟi điӅu kiӋn hӝi nhұp.
ĐӇ thiӃt kӃ đưӧc biӇu thuӃ này, song song vӟi viӋc xác đӏnh mӭc thuӃ bҧo hӝ
hiӋu quҧ cho tӯng ngành kinh tӃ theo tӯng cҩp đӝ bҧo hӝ, cҫn sҳp xӃp lҥi các
mӭc thuӃ suҩt theo hưӟng thu hҽp các mӭc thuӃ suҩt và phân loҥi hàng hoá theo

20
biӇu thuӃ cҫn phҧi tuân theo qui đӏnh trong ³danh mөc mô tҧ hàng hoá´ cӫa tә
chӭc hҧi quan thӃ giӟi.
m&
)
, phҧi xây dӵng đưӧc chính sách bҧo hӝ hӧp lý, phù hӧp vӟi điӅu
kiӋn ViӋt Nam. Nưӟc ta tham gia hӝi nhұp ӣ xuҩt phát điӇm thҩp so vӟi các nưӟc
khác trong khu vӵc, hҫu hӃt các doanh nghiӋp trong nưӟc còn non trҿ, do đó duy
trì bҧo hӝ trong nhӳng năm trưӟc mҳt là cҫn thiӃt. Tuy nhiên, cҫn phҧi đһc biӋt
quan tâm và quҧn lý vҩn đӅ bҧo hӝ này. Cҫn xác đӏnh rõ ngành nào cҫn bҧo hӝ,
mӭc đӝ, thӡi gian và điӅu kiӋn bҧo hӝ không nên bҧo hӝ mӝt cách tràn lan.
Trong điӅu kiӋn nӅn kinh tӃ nưӟc ta tham gia hӝi nhұp vào tә chӭc thương mҥi
khu vӵc và quӕc tӃ, viӋc xác đӏnh các mӭc bҧo hӝ cҫn phҧi tuân theo nguyên tҳc
giҧm dҫn vì chúng ta chӍ có hai mӕc thӡi gian đӇ chҩm dӭt bҧo hӝ. Đó là, năm
2006, sҧn xuҩt trong nưӟc sӁ không còn đưӧc bҧo hӝ trưӟc hàng nhұp khҭu tӯ
các nưӟc ASEAN và năm 2020 sӁ không còn đưӧc bҧo hӝ trưӟc hàng cӫa
APEC, WTO, do đó có thӇ coi năm 2020 là mӕc hoàn toàn chҩm dӭt bҧo hӝ.
' m

Nói chung, trong nӅn kinh tӃ có sӵ điӅu tiӃt cӫa chính phӫ, thuӃ ngày càng
trӣ lên là mӝt công cө quan trӑng nhҵm thӇ hiӋn vai trò điӅu chӍnh kinh tӃ cӫa
chính phӫ. Chính sách thuӃ hӧp lý tҥo ra mӝt nguӗn thu chӫ yӃu cho phҫn ngân
sách tác đӝng điӅu chӍnh mҥnh mӁ các hoҥt đӝng mөc tiêu tăng trưӣng kinh tӃ.
Nhưng trong quá trình thӵc thi các chính sách thuӃ thì chúng ta chưa đҥt đưӧc
nhӳng kӃt quҧ như mong muӕn nhưng cũng đã đҥt đưӧc nhӳng kӃt quҧ bưӟc đҫu
đáng khích lӋ.
ĐӇ khҳc phөc tình trҥng khó khăn trong viӋc thӵc hiӋn mөc tiêu tăng
trưӣng kinh tӃ, thì chúng ta cҫn quan tâm nhiӅu hơn đӃn viӋc cҧi cách hành chính
vӅ công tác hành thu. Hơn nӳa mӛi ngưӡi tham gia nghĩa vө nӝp thuӃ và thu
thuӃ cҫn phҧi hiӇu rõ, hiӇu đúng mөc tiêu tăng trưӣng kinh tӃ đӇ thӵc hiӋn nghĩa
vө cӫa mình đҧm bҧo vai trò theo đúng nhӳng chӭc năng mà nó mang theo.
Qua bài viӃt này em không hy vӑng có thӇ đưa ra nhӳng khó khăn mà hӋ
thӕng thuӃ đang gһp phҧi mà chӍ muӕn làm rõ mӝt sӕ vҩn đӅ cơ bҧn vӅ thuӃ và

21
mөc tiêu tăng trưӣng kinh tӃ. Do kiӃn thӭc vӅ thuӃ cӫa em còn chưa đưӧc sâu
nhưng em hy vӑng sӁ có dӏp đưӧc tìm hiӇu sâu và kĩ hơn.
Mӝt lҫn nӳa em xin cҧm ơn thҫy, cô giáo đã giúp em hoàn thành bài viӃt này

())
m

Chương I: m

   
      ..
I- Lý luұn chung vӅ thuӃ........................................................««««««........1
1-Tăng trưӣng KINH TӃ- mөc tiêu KTV...................................................1
1-Đӏnh nghĩa..........................................................................................1
2-Vai trò cӫa thuӃ và nhӳng hình thӭc can thiӋp
cӫa chính quyӅn bҵng công cө thuӃ.......................................................1
2.1-Vai trò.........................................................................................1
2.2-Nhӳng hình thӭc can thiӋp..........................................................2
3-Phân loҥi.............................................................................................2
3.1-Dӵa vào phương thӭc đánh thuӃ..................................................2
3.2-Dӵa vào cơ sӣ đánh thuӃ............................................................3
3.3-Dӵa vào tính ưu đãi và khҧ năng nӝp thuӃ.................................3
II-Vai trò cӫa thuӃ trong nӅn kinh tӃ thӏ trưӡng........................................4
1-Sӵ cҫn thiӃt phҧi điӅu tiӃt vĩ mô nӅn kinh tӃ thӏ trưӡng......................4
2-Mӕi quan hӋ giӳa cҧi cách thuӃ và hiӋu quҧ kinh tӃ...........................5

22
 3-Vai trò chung cӫa thuӃ trong nӅn kinh tӃ thӏ trưӡng ..........................6
3.1-ThuӃ là nguӗn thu chӫ yӃu cӫa NSNN.......................................6
3.2-ThuӃ là công cө điӅu tiӃt vĩ mô nӅn kinh tӃ thӏ trưӡng...............7
3.3-Đҧm bҧo bình đҷng và công bҵng...............................................9
Chương II ±Thӵc trҥng hӋ thӕng thuӃ ӣ ViӋt Nam.......................................10
I-ThuӃ trong thӡi kǤ đәi mӟi.....................................................................11
-Xu hưӟng cҧi cách thuӃ trên thӃ giӟi trong thӡi kǤ này........................10.
-ThuӃ trong thӡi kǤ đәi mӟi ӣ ViӋt nam trong thӡi kǤ này.....................11
II-Các chính sách thuӃ cơ bҧn đưӧc áp dөng ӣ ViӋt Nam hiӋn nay............11
1-Sӵ cҫn thiӃt phҧi có mӝt hӋ thӕng thuӃ hoàn thiӋn đӇ đáp ӭng yêu cҫu cӫa
nӅn kinh tӃ thӏ trưӡng......................................................................................11
1.1-Đһc điӇm và yêu cҫu cӫa nӅn KTTT.........................................................12
1.2-Sӵ cҫn thiӃt phҧi có mӝt hӋ thӕng thuӃ hoàn thiӋn....................................12
2-Các chính sách thuӃ mӟi đưӧc áp dөng ӣ ViӋt Nam.............................14
2.1- ThuӃ GTGT..................................................................................15
2.2- ThuӃ TTĐB...................................................................................15
2.3-ThuӃ TNDN...................................................................................16
2.4-ThuӃ TNCN...................................................................................17
2.5-ThuӃ XNK.....................................................................................18
III-Thành tӵu................................................................................................18
IV-Tác đӝng cӫa viӋc cҳt giҧm thuӃ quan đӃn nguӗn thu cӫa NSNN..........19
V-Nhӳng khó khăn.......................................................................................20
1-Mӝt sӕ thӫ đoҥn gian lұn trong viӋc thӵc hiӋn thuӃ GTGT...................20
2-VӅ hoàn thuӃ GTGT..............................................................................22
Chương III- Giҧi pháp và nhӳng kiӃn nghӏ.....................................................23
I-Mӝt sӕ tӗn tҥi cҫn tiӃp tөc đәi mӟi và hoàn thiӋn.....................................23
II-Giҧi pháp đӇ hoàn thiӋn hӋ thӕng thuӃ ӣ ViӋt Nam hiӋn nay.....................24
III-Nhӳng bài hӑc kinh nghiӋm......................................................................25
IV-Mӝt sӕ kiӃn nghӏ.......................................................................................25
1-KiӃn nghӏ vӅ thuӃ suҩt thuӃ GTGT..........................................................26

23
2-KiӃn nghӏ vӅ công tác quҧn lý thu thuӃ...................................................26

24
 U   Gk
  @4

1.Giáo trinh Tài chính

ĐH Quҧn lý và Kinh doanh Hà Nӝi
2.Giáo trình Lý thuyӃt Tài chính - TiӅn tӋ
ĐH Ngoҥi thương
3.Chương VII, Nhӳng vҩn đӅ cơ bҧn vӅ Kinh tӃ vĩ mô
ĐH Kinh tӃ Quӕc dân
4.Các tài liӋu và sӕ liӋu thӕng kê thu thұp tӯ nhiӅu nguӗn khác nhau qua
các tҥp chí điӋn tӱ như Vietnamnet, Vnexpress, Vneconomy, Vnemark,
Vninvest, trang web chính thӭc cӫa Bӝ Tài chính
(http://www.mof.gov.vn)

25