BAØ I 1 :

XAÙC ÑÒNH KHOÁI LÖÔÏNG RIEÂNG CUÛA XIMAÊNG – CAÙT

XAÙC ÑÒNH KHOÁI LÖÔÏNG THEÅ TÍCH CUÛA XIMAÊNG – CAÙT –
ÑAÙ – GAÏCH ÑAÁT SEÙT NUNG

MUÏC ÑÍCH THÍ NGHIEÄM :

 Laøm quen vôùi phöông phaùp vaø thao taùc thí nghieäm xaùc ñònh hai chæ tieâu vaät
lyù cô baûn ( khoái löôïng rieâng vaø khoái löôïng theå tích ) cuûa caùc vaät lieäu:
ximaêng, caùt, ñaù, gaïch ñaát seùt nung.
 Xaùc ñònh khoái löôïng rieâng vaø khoái löôïng theå tích cuûa moät soá loaïi vaät lieäu là
ñeå ta có thể đưa vaøo caùc öùng duïng nhö: tính toaùn döï truø vaät lieäu cho coâng
trình, tính toaùn kho chöùa vaø phöông tieän vaän chuyeån , tính caáp phoái beâtoâng
v.v…
 Trong quá trình bảo quản, ximăng hút ẩm và dần vón cục nên cần phải xác
định lại khối lượng thể tích ximăng

1. THÍ NGHIEÄM XAÙC ÑÒNH KHOÁI LÖÔÏNG RIEÂNG :

Khoái löôïng rieâng cuûa vaät lieäu laø khoái löôïng cuûa moät ñôn vò theå tích vaät lieäu ôû traïng
thaùi hoaøn toaøn ñaëc.

Coâng thöùc tính toán:

m
a  (1-1)
Va
Trong ñoù:
 a : laø khoái löôïng rieâng cuûa vaät lieäu, ñôn vò (g/cm3; kg/m3; taán/m 3)
m : laø khoái löôïng cuûa vaät lieäu ôû traïng thaùi hoaøn toaøn khoâ, ñôn vò (g; kg; taán)
Va : laø theå tích hoaøn toaøn ñaëc cuûa vaät lieäu, ñôn vò (cm 3; m3)

1.1. XAÙC ÑÒNH KHOÁI LÖÔÏNG RIEÂNG CUÛA XIMAÊNG:

1.1.1: Duïng cuï, thieát bò vaø nguyeân vaät lieäu caàn coù trong thí nghieäm :
 Caân kyõ thuaät, ñoä chính xaùc 0,1g.
 Pheåu, pipet, ñuõa thuûy tinh, giaù xuùc, giaáy thaám.
 Bình Le chatelier.
 Tuû saáy, bình huùt aåm.
 Ximaêng, daàu hoûa.

1.1.2: Trình töï thí nghieäm :

Chia sẻ tài liệu bởi http://thuviendientu.org Page 1

  Ximaêng ñöôïc saáy khoâ ôû nhieät ñoä 105 - 110oC trong hai giôø; sau ñoù,
ñeå nguoäi trong bình huùt aåm ñeán nhieät ñoä phoøng thí nghieäm. Saøng ximaêng qua saøng
0,63 ñeå loaïi boû taïp chaát vaø haït ximaêng ñaõ voùn cuïc.
 Ñoå daàu hoûa vaøo bình Le chatelier tôùi khi maët thoaùng cuûa daàu ôû vaïch
soá khoâng (0) (duøng pheãu thuûy tinh ñeå cho daàu vaøo bình). Duøng giaáy thaám heát caùc
gioït daàu dính ôû thaønh bình (phía treân maët thoaùng).
 Caân 65g ximaêng ñaõ chuaån bò ôû caùc böôùc treân.
 Cho 65g ximaêng töø töø vaøo bình Le chatelier. Sau ñoù, xoay nheï bình
ñeå khoâng khí trong ximaêng thoaùt heát ra ngoaøi (khoâng coøn boït khí xuaát hieän).
 Ghi laïi vò trí maët thoaùng cuûa daàu trong bình Le chatelier. Theå tích
taêng theâm cuûa daàu chính laø theå tích ñaëc cuûa 65g ximaêng.
 Khoái löôïng rieâng cuûa ximaêng ñöôïc tính theo coâng thöùc (1-1):
m 65
a   (g/cm3)
Va Va
Keát quaû thí nghieäm xaùc ñònh khoái löôïng rieâng cuûa ximaêng (chính xaùc ñeán
0,1g/cm3) laø trò soá trung bình coäng cuûa 2 laàn thí nghieäm, maø keát quaû 2 laàn thöû naøy
khoâng sai nhau quaù 0,02 g/cm3 .

1.2. XAÙC ÑÒNH KHOÁI LÖÔÏNG RIEÂNG CUÛA CAÙT:

1.2.1: Duïng cuï, thieát bò vaø nguyeân vaät lieäu caàn coù trong thí nghieäm :
 Caân kyõ thuaät, ñoä chính xaùc 0,1g.
 Bình khoái löôïng rieâng coù vaïch chuaån.
 Pheåu, pipet, ñuõa thuûy tinh, giaù xuùc, giaáy thaám.
 Tuû saáy, bình huùt aåm.
 Caùt, nöôùc.

1.2.2: Trình töï thí nghieäm :

 Caùt ñöôïc saøng qua saøng 5mm ñeå loaïi boû haït lôùn hôn 5mm. Sau ñoù,
caùt ñöôïc röûa saïch ( ñeå loaïi boû haït nhoû hôn 0,14mm ), saáy khoâ ñeán khoái löôïng
khoâng ñoåi ôû nhieät ñoä phoøng.
 Bình khoái löôïng rieâng ñöôïc röûa saïch, saáy khoâ.
 Cho nöôùc vaøo bình khoái löôïng rieâng tôùi khi möïc nöôùc ñeán vaïch
chuaån.
 Ñem caân bình, ghi laïi khoái löôïng m 1 (g).
 Ñoå nöôùc trong bình ra ñeán khi coøn ½ bình thì döøng.
 Caân G = 500g caùt ñaõ chuaån bò ôû treân.
 Cho 500g caùt vaøo bình khoái löôïng rieâng thaät chaäm. Neáu löôïng nöôùc
trong bình chöa ngaäp heát caùt thì ta theâm vaøo cho ngaäp qua caùt. Sau ñoù, laéc nheï bình
ñeå khoâng khí trong caùt thoaùt heát ra ngoaøi (khoâng coøn boït khí thoaùt ra ).
 Tieáp tuïc cho nöôùc vaøo bình tôùi khi möïc nöôùc ñeán vaïch chuaån.
 Ñem caân bình, ghi laïi khoái löôïng m 2 (g).
 Ñoå heát caùt vaø nöôùc trong bình ra, röûa saïch bình.
 Khoái löôïng rieâng cuûa caùt cuõng tuaân theo coâng thöùc (1-1). Ta tính nhö
sau:
G 500
a   (g/cm3)
G  (m2  m1) 500  (m2  m1)

Chia sẻ tài liệu bởi http://thuviendientu.org Page 2

 Keát quaû thí nghieäm xaùc ñònh khoái löôïng rieâng cuûa caùt (chính xaùc ñeán 0,1g/cm 3) laø
trò soá trung bình coäng cuûa 2 laàn thí nghieäm, maø keát quaû 2 laàn thöû naøy khoâng sai
nhau quaù 0,02 g/cm3.

2. THÍ NGHIEÄM XAÙC ÑÒNH KHOÁI LÖÔÏNG THEÅ TÍCH:

Khoái löôïng theå tích cuûa vaät lieäu laø khoái löôïng cuûa moät ñôn vò theå tích vaät lieäu ôû
traïng thaùi töï nhieân.

Coâng thöùc tính:

m
 
0 (2-1)
V0
Trong ñoù:
 0 : laø khoái löôïng theå tích cuûa vaät lieäu, ñôn vò (g/cm 3; kg/m3; taán/m 3)
m: laø khoái löôïng cuûa vaät lieäu ôû traïng thaùi töï nhieân, ñôn vò (g; kg; taán)
V 0 : laø theå tích ôû traïng thaùi töï nhieân cuûa vaät lieäu, ñôn vò (cm 3; m3)

Caàn chuù yù raèng khoái löôïng theå tích cuûa vaät lieäu phuï thuoäc vaøo ñoä aåm ( vì khoái
löôïng ôû traïng thaùi töï nhieân phuï thuoäc vaøo ñoä aåm ), do ñoù khi xaùc ñònh ñaïi löôïng
naøy thì phaûi noùi roõ laø xeùt ôû ñoä aåm naøo .
Ñoái vôùi vaät lieäu rôøi (ximaêng, caùt ña ù…), ñeå xaùc ñònh khoái löôïng theå tích, ta seõ aán
ñònh tröôùc theå tích cuûa vaät lieäu baèng caùch ñoå vaät lieäu töø moät ñoä cao nhaát ñònh
xuoáng 1 thuøng ñong bieát tröôùc theå tích.
Ñoái vôùi vaät lieäu coù kích thöôùc roõ raøng vaø ñeå ño (gaïch ñaát seùt nung, taám laùt neàn
men, gaïch boâng ximaêng …), ñeå xaùc ñònh theå tích, ta seõ ño kích thöôùc 3 chieàu. Ñoái
vôùi vaät lieäu coù hình daùng roõ raøng thì caàn chuù yù: ñoä roãng cuûa vaät lieäu goàm ñoä roãng
caáu truùc vaø ñoä roãng hình hoïc vaät theå do ñoù khi xaùc ñònh khoái löôïng theå tích maø coù
tính ñeán theå tích roãng do daïng hình hoïc thì ñoù chính laø khoâi löôïng theå tích bieåu
kieán.

2.1. XAÙC ÑÒNH KHOÁI LÖÔÏNG THEÅ TÍCH CUÛA XIMAÊNG:

2.1.1: Duïng cuï, thieát bò vaø nguyeân vaät lieäu caàn coù trong thí nghieäm :
 Caân kyõ thuaät, ñoä chính xaùc 1g.
 Loø saáy, bình huùt aåm .
 Thuøng chöùa 2,83 lít.
 Ximaêng caàn coù cho caùc laàn thí nghieäm .

2.1.2: Trình töï thí nghieäm:

 Ñem ximaêng saáy khoâ ñeán khoái löôïng khoâng ñoåi.
 Xaùc ñònh khoái löôïng cuûa thuøng ñong 2.83 lít baèng caân kyõ thuaät , ñöôïc
giaù trò ( m 1 gam ) .
 Ximaêng ñöôïc ñoå vaøo thuøng coù theå tích 2.83 lít thoâng qua 1 pheãu.
Mieäng thaùo cuûa pheãu naèm caùch maët thuøng ñong laø 10 cm.
 Duøng dao gaït töø giöõa sang 2 beân sao cho baèng maët thuøng.
 Ñem caân thuøng ñaõ chöùa ñaày ximaêng, ñöôïc giaù trò (m 2 gam).

Chia sẻ tài liệu bởi http://thuviendientu.org Page 3

  Khoái löôïng theå tích cuûa ximaêng tuaân theo coâng thöùc (2-1). Ta tính
nhö sau:
m2  m1
 
0 (g/cm3)
2830

2.2. XAÙC ÑÒNH KHOÁI LÖÔÏNG THEÅ TÍCH CUÛA CAÙT:

2.2.1: Duïng cuï, thieát bò vaø nguyeân vaät lieäu caàn coù trong thí
nghieäm :
 Caân kyõ thuaät, ñoä chính xaùc 1g.
 Loø saáy, bình huùt aåm .
 Thuøng chöùa 2.83 lít.
 Caùt caàn coù cho caùc laàn thí nghieäm.

2.2.2: Trình töï thí nghieäm :

 Ñem caùt saáy khoâ ñeán khoái löôïng khoâng ñoåi.
 Xaùc ñònh khoái löôïng cuûa thuøng ñong 2.83 lít baèng caân kyõ thuaät, ñöôïc
giaù trò (m1 gam) .
 Ximaêng ñöôïc ñoå vaøo thuøng coù theå tích 2.83 lít thoâng qua 1 pheãu.
Mieäng thaùo cuûa pheãu naèm caùch maët thuøng ñong laø 10 cm.
 Duøng dao gaït töø giöõa sang 2 beân sao cho baèng maët thuøng.
 Ñem caân thuøng ñaõ chöùa ñaày caùt , ñöôïc giaù trò (m 2 gam).
 Khoái löôïng theå tích cuûa caùt tuaân theo coâng thöùc (2-1). Ta tính nhö
sau:
m2  m1
0 (g/cm3)
2830
2.3. XAÙC ÑÒNH KHOÁI LÖÔÏNG THEÅ TÍCH CUÛA ÑAÙ:
2.3.1: Duïng cuï, thieát bò vaø nguyeân vaät lieäu caàn coù trong thí nghieäm :
 Caân kyõ thuaät, ñoä chính xaùc 1g.
 Caân ñoàng hoà chính xaùc 1g.
 Thuøng ñong 14.16 lít.
 Ñaù caàn coù cho caùc laàn thí
nghieäm.

2.3.2: Trình töï thí nghieäm :

 Ñaù ñöôïc phôi khoâ.
 Xaùc ñònh khoái löôïng cuûa thuøng ñong 14.16 lít baèng caân kyõ thuaät,ñöôïc
giaù trò ( m 1 gam ) .
 Ñaù ñöôïc ñoå vaøo thuøng coù theå tích 14.16 lít, ñoä cao rôi so vôùi mieäng
thuøng ñong laø 10 cm.
 Duøng thöôùc gaït töø giöõa sang 2 beân sao cho baèng maët thuøng.
 Ñem caân thuøng ñaõ chöùa ñaày ñaù (duøng caân ñoàng hoà ) , ñöôïc giaù trò (m 2
gam).
 Khoái löôïng theå tích cuûa caùt tuaân theo coâng thöùc (2-1). Ta tính nhö
sau:
m2  m1
0 (g/cm3)
14160

Chia sẻ tài liệu bởi http://thuviendientu.org Page 4

2.4. XAÙC ÑÒNH KHOÁI LÖÔÏNG THEÅ TÍCH CUÛA GAÏCH ÑAÁT SEÙT NUNG:
2.4.1: Duïng cuï, thieát bò vaø nguyeân vaät lieäu caàn coù trong thí nghieäm :
 Caân kyõ thuaät, ñoä chính xaùc 0,1g.
 Loø saáy, bình huùt aåm .
 Thöôùc keïp vaø thöôùc gaäp ñeå ño daøi.

 Gaïch ñaát seùt nung caàn coù cho caùc laàn thí nghieäm.

2.4.2: Trình töï thí nghieäm :

 Ñem gaïch saáy tôùi khoái löôïng khoâng ñoåi.
 Duøng caân kyõ thuaät ñeå caân khoái löôïng G cuûa moãi vieân gaïch, ñôn vò
(g).
 Duøng thöôùc ño caùc caïnh cuûa vieân gaïch. Quy öôùc: caïnh daøi nhaát laø
(a), caïnh ngaén nhaát laø (c) vaø caïnh coù chieàu daøi trung gian laø (b). Moãi caïnh ño 3 laàn
vaø laáy giaù trò trung bình coäng ñeå laøm giaù trò tính toaùn cuûa caïnh ñoù.
a1  a 2  a 3
aTB  (cm)
3
b1  b2  b3
bTB  (cm)
3

c1  c 2  c3
cTB  (cm)
3
 Xaùc ñònh theå tích töï nhieân cuûa vieân gaïch ( coù tính ñoä roãng hình hoïc )
theo coâng thöùc :
V 0  VTB  aTB * bTB *cTB (cm3)
 Xaùc ñònh khoái löôïng theå tích bieåu kieán cuûa vieân gaïch theo coâng thöùc
:
G
a  (g/cm3)
V0

3. TÍNH TOAÙN KEÁT QUAÛ:

3.1. Khoái löôïng rieâng:
3.1.1. Khoái löôïng rieâng cuûa ximaêng:

Chia sẻ tài liệu bởi http://thuviendientu.org Page 5

 m = 65g
65
V1 = 21ml   
a1  3.095 (g/cm3)
21
Vaäy:  a  3.095 (g/cm3)

3.1.2. Khoái löôïng rieâng cuûa caùt:

 Laàn 1: m1 = 592.5g, m2 = 889.5g
500
 a1   2, 463 (g/cm3)
500  (889.5  592.5)
 Laàn 2: m1 = 592.5g, m2 = 890.5g
500
 a2   2.475 (g/cm3)
500  (890.5  592.5)
2.463 2.475
 Vaäy:  a   2.469 (g/cm 3)
2
3.2. Khoái löôïng thể tích:
3.1.1. Khoái löôïng theå tích cuûa ximaêng:
 Laàn 1: m1 = 2560g, m2 = 5800g
5800  2560
 01   1.145 (g/cm3)
2830
 Laàn 2: m1 = 2560g, m2 = 5856g
5856  2560
 02   1.165 (g/cm3)
2830
1.145  1.165
Vaäy:  0   1.155 (g/cm3)
2
3.1.2. Khoái löôïng theå tích cuûa caùt:
 Laàn 1: m1 = 2560g, m2 = 6900g
6900  2560
 01   1.534 (g/cm3)
2830
 Laàn 2: m1 = 2560g, m2 = 6930g
6930  2560
 02   1.544 (g/cm3)
2830
1.534  1.544
Vaäy:  0   1.539 (g/cm3)
2
3.1.3. Khoái löôïng theå tích cuûa ñaù :
 Laàn 1: m1 = 9000g, m2 = 28700g
28700  9000
 01   1.391 (g/cm3)
14160
 Laàn 2: m1 = 9000g, m2 = 29500g
29500  9000
 02   1.448 (g/cm3)
14160
 Lần 3: m1 = 9000g ,m2 = 29200 ( g/cm3 )

29200  9000
 
03  1.427
14160

Chia sẻ tài liệu bởi http://thuviendientu.org Page 6

 1.391  1.448  1.427
Vaäy:  0   1.422 (g/cm3)
3

3.1.4. Khoái löôïng theå tích cuûa ñaát seùt nung:

Mẫu L(cm) a b d1 d2 m V V2l

1 17.7 7.63 7.6 2.2 2.41 1090 1032 160.5 1.056 1.252
2 17.75 7.65 7.6 2.2 2.4 1091 1031 160.4 1.058 1.248
3 17.8 7.66 7.6 2.21 2.4 1090 1031 160.7 1.054 1.250

mg
Vgạch =abl  0g  (g / cm3 )
Vg
m
Vlỗ =πd2 l/4  ' 0g  (g / cm3 )
Vg  V2l

1.056  1.058  1.054

 0g   1.056(g / cm3 )
3
1.252  1.248  1.25
 ' 0g   1, 25(g / cm3 )
3

4. NHAÄN XEÙT:
Kết quả thí nghiệm có sự sai số so với lý thuyết. Nguyên nhân ở đây là do:
Thao tác thí nghiệm chưa gọn gàng, còn để ximăng dính trên cổ bình Lechatelier, bọt
khí chưa bay ra hết.
Sai số khi cân ximăng.
Ximăng để trong phòng thí nghiệm có thể bị hút ẩm.

Chia sẻ tài liệu bởi http://thuviendientu.org Page 7

 HÌNH AÛNH MOÄT SOÁ DUÏNG CUÏ THÍ NGHIEÄM

CAÂN KÓ THUAÄT COÙ ÑOÄ CHÍNH XAÙC 0,1 GAM

CAÂN KÓ THUAÄT COÙ ÑOÄ CHÍNH XAÙC 1 GAM

Chia sẻ tài liệu bởi http://thuviendientu.org Page 8

 BÌNH LÔSATÔLIEÂ THUØNG CHÖÙA COÙ
THEÅ TÍCH 14,16 LÍT

MUOÃNG XUÙC BAY

Chia sẻ tài liệu bởi http://thuviendientu.org Page 9

 BAØ I 2 :

XAÙC ÑÒNH LÖÔÏNG NÖÔÙC TIEÂU CHUAÅN CUÛA XIMAÊNG VAØ

MAÙC XIMAÊNG

MUÏC ÑÍCH THÍ NGHIEÄM:

 Laøm quen vôùi phöông phaùp vaø thao taùc thí nghieäm xaùc ñònh hai ñaïi löôïng –
löôïng nöôùc tieâu chuaån cuûa ximaêng vaø maùc ximaêng.
 Töø hoà ximaêng coù ñoä deûo tieâu chuaån, ta coù theå xaùc ñònh ñöôïc thôøi gian ninh
keát cuûa ximaêng vaø töø ñoù ñöa ra thôøi gian thi coâng hôïp lí cho ximaêng vaø hoãn hôïp beâtoâng
v..v. Ngoaøi ra, töø löôïng nöôùc tieâu chuaån, ta coù theå xaùc ñònh löôïng nöôùc öùng vôùi luùc hoãn
hôïp beâtoâng coù ñoä löu ñoäng toát nhaát maø khoâng bò phaân taàng.
 Xaùc ñònh maùc ximaêng töùc laø xaùc ñònh moät ñaïi löôïng caàn phaûi coù ñeå tính
toaùn caáp phoái beâtoâng.
 Löôïng nöôùc tieâu chuaån laø chæ tieâu quan troïng ñeå ñaùnh giaù ximaêng.

1. THÍ NGHIEÄM LÖÔÏNG NÖÔÙC TIEÂU CHUAÅN CUÛA XIMAÊNG:

Löôïng nöôùc tieâu chuaån cuûa ximaêng laø löôïng nöôùc ñaûm baûo cheá taïo hoà ximaêng ñaït
ñoä deûo tieâu chuaån. Löôïng nöôùc tieâu chuaån cuûa ximaêng ñöôïc tính baèng % so vôùi
löôïng ximaêng.
Ñoä deûo tieâu chuaån ñöôïc xaùc ñònh baèng duïng cuï Vica, vôùi kim vica ñöôøng kính = 10
mm. Cho kim rôi töø ñoä cao H = 0 mm so vôùi maët hoà ximaêng, neáu hoà ximaêng ñaûm
baûo ñoä caém saâu cuûa kim Vica töø 33 – 35 mm thì hoà ximaêng ñoù coù ñoä deûo tieâu
chuaån vaø löôïng nöôùc öùng vôùi ñoä deûo ñoù chính laø löôïng nöôùc tieâu chuaån.

1.1: Duïng cuï, thieát bò vaø nguyeân vaät lieäu caàn coù trong thí nghieäm :
 Duïng cuï Vica.
 Caân kyõ thuaät ñoä chính xaùc 0,1g.
 Khaâu hình coân baèng nhöïa.
 Chaûo hình choûm caàu vaø bay (khi troän tay) hoaëc maùy troän.
 OÁng ñong hình truï loaïi 150 ml, pipet, khaên lau öôùt.

1.2: Trình töï thí nghieäm :

 Caân 400g ximaêng ñaõ qua saøng 0.63 mm.
 Ñong löôïng nöôùc baèng 27% hoaëc 29% so vôù i löôïng ximaêng.
Chia sẻ tài liệu bởi http://thuviendientu.org Page 10
  Neáu troän tay thì:
 Cho löôïng ximaêng naøy vaøo chaûo troän ñaõ lau aåm, duøng bay moi
thaønh hoác ôû giöõa, ñoå löôïng nöôùc vaøo, sau 30 giaây baét ñaàu troän theo kieåu
daèn maïnh vaø giaät luøi, thôøi gian troän khoaûng 5 phuùt.
 Neáu troän maùy thì:
 Lau aåm noài troän, caùnh troän cuûa maùy.
 Ta cho nöôùc vaøo noài troän tröôùc; sau ñoù, ta cho ximaêng vaøo noài troän.
 Laép caùnh troän vaøo maùy, cho maùy troän ôû toác ñoä thaáp trong 60
giaây, döøng maùy.
 Duøng bay veùt saïch hoà ximaêng dính ôû caùnh troän vaø thaønh noài trong
khoaûng thôøi gian 30 giaây.
 Tieáp tuïc cho maùy troän ôû toác ñoä cao trong 120 giaây.
 Troän xong, duøng bay cho hoà ximaêng vaøo khaâu hình coân vaø cho moät
laàn, eùp saùt vaønh khaâu xuoáng maët taám micca roài daäp taám mica leân maët
baøn 5 – 6 caùi. Duøng bay ñaõ lau aåm gaït cho hoà ximaêng baèng mieäng khaâu.
 Ñaët khaâu vaøo duïng cuï Vica. Haï cho ñaàu kim Vica töïa treân mieäng
vaønh khaâu, khoùa chaët kim Vica; ñieàu chænh kim chia vaïch veà soá 40 (
thang chia beân phaûi cuûa duïng cuï ) ( hoaëc 10 neáu laø thang chia beân traùi ),
khoùa chaët kim chia vaïch; di chuyeån taám mica sao cho kim vica ôû giöõa
vaønh khaâu. Môû vít cho kim vica töï do caém vaøo hoà ximaêng.
 Sau 30 giaây, ta coá ñònh kim vaø ñoïc giaù trò. Neáu ñaàu kim caém caùch
ñaùy 5 – 7 mm thì ñaït. Neáu khoâng ñaït thì phaûi troän meû khaùc vôùi löôïng
nöôùc nhieàu hôn hoaëc ít hôn 0.5%.

2. THÍ NGHIEÄM XAÙC ÑÒNH MAÙC CUÛA XIMAÊNG:

Maùc ximaêng ñöôïc xaùc ñònh döïa theo:
Cöôøng ñoä chòu uoán cuûa 3 maãu vöõa ximaêng tieâu chuaån.
Cöôøng ñoä chòu neùn cuûa 6 nöûa maãu taïo thaønh töø 3 maãu vöøa noùi ñeán.
3 maãu ban ñaàu duøng xaùc ñònh cöôøng ñoä chòu uoán phaûi thoûa yeâu caàu sau:
 Kích thöôùc maãu thöû 4x4x16 cm.
 Vöõa ximaêng laø hoãn hôïp ximaêng – caùt theo tyû leä 1:3. Tyû leä N/X laø
1/2.
 Maãu vöõa sau khi ñuùc xong phaûi ñöôïc döôõng hoä 1 ngaøy trong moâi
tröôøng khoâng khí aåm cuûa phoøng thí nghieäm vaø 27 ngaøy trong moâi tröôøng nöôùc coù nhieät
ñoä thöôøng.

2.1: Duïng cuï, thieát bò vaø nguyeân vaät lieäu

caàn coù trong thí nghieäm:
 Khuoân ñuùc maãu kích thöôùc
4x4x16 cm.
 Chaøy ñaàm coù kích thöôùc maët
ñaùy 3,5x3,5 cm.
 Caân kyõ thuaät ñoä chính xaùc
0.1g; oáng ñong thuûy tinh 500 ml, pipet.
 Chaûo hình choûm caàu vaø bay
(khi troän tay) hoaëc maùy troän.

Chia sẻ tài liệu bởi http://thuviendientu.org Page 11

  Maùy uoán vaø eùp maãu, taám ñeäm eùp.
 Ximaêng, caùt tieâu chuaån, nöôùc saïch.

2.2: Trình töï thí nghieäm :

 Laép raùp khuoân vaø lau daàu khuoân 4x4x16 cm, laép naép noái phía treân
vaøo khuoân.
 Caân löôïng ximaêng X = 450 g vaø caùt C = 1350 g ( ñaûm baûo tyû leä X/C
– 1/3 ). Caùt duøng ôû ñaây laø caùt tieâu chuaån ( côõ haït töø 0,5 – 1 mm ).
 Tyû leä N/X = 0,5  N = 225 g.
 Neáu troän tay thì:
 Cho löôïng ximaêng vaø caùt vaøo chaûo roài troän ñeàu, chaûo ñaõ ñöôïc lau
saïch baèng vaûi aåm. Sau 1 phuùt, ta duøng bay moi thaønh hoác ôû giöõa, cho
löôïng nöôùc ôû treân vaøo, tieáp tuïc troän ñeàu.
 Neáu troän maùy thì :
 Lau aåm noài troän, caùnh troän cuûa maùy.
 Ta cho nöôùc vaøo noài troän tröôùc; sau ñoù, ta cho ximaêng vaøo noài
troän.
 Laép caùnh troän vaøo maùy, cho maùy troän ôû toác ñoä thaáp trong 30 giaây;
döøng maùy.
 Duøng bay veùt saïch vöõa ximaêng dính ôû caùnh troän vaø thaønh noài trong
khoaûng thôøi gian 30 giaây.
 Tieáp tuïc cho maùy troän ôû toác ñoä cao trong 120 giaây.
 Hoãn hôïp vöõa troän xong cho vaøo moãi maãu trong khuoân theo 2 laàn,
laàn 1 cho vöõa vaøo khoaûng hôn ½ chieàu cao cuûa khuoân, ñaàm 20 chaøy qua laïi doïc
theo chieàu daøi khuoân ( 2 löôït ñi vaø 2 löôït veà, moãi löôït laø 5 chaøy ). Laàn 2 tieáp tuïc
cho vöõa vaøo ñaày khuoân vaø cuõng ñaàm qua laïi 20 chaøy. Phaûi ñaàm baèng 2 tay.
 Daèn moãi ñaàu khuoân 5 caùi, duøng bay ñaõ lau aåm mieát cho nhaün maët
vöõa.
 Döôõng hoä maãu 1 ngaøy trong khuoân sau ñoù laáy ra ngaâm nöôùc 27
ngaøy.
 Sau khi döôõng hoä 28 ngaøy, laáy maãu ra lau raùo maët vaø thöû cöôøng ñoä
ngay, khoâng ñeå chaäm quaù 10 phuùt.
 Tieán haønh thí nghieäm uoán maãu, moãi maãu thöû bò gaõy thaønh 2 nöûa.
 Sau ñoù tieán haønh thí nghieäm xaùc ñònh cöôøng ñoä chòu neùn vôùi 6 nöûa
maãu töông öùng.
 Giaù trò cöôøng ñoä chòu uoán ñöôïc tính toaùn :
3 F .L
Ru  . u 3 (kg/cm2)
2 b
Fu : tải trọng max lúc mẫu bị phá hoại
L : Khoảng cách giữa 2 gối
b : bề rộng mẫu xi măng
 Giaù trò cöôøng ñoä chòu neùn ñöôïc tính toaùn :
P
Rn  (kg/cm2)
F
P laø löïc neùn phaù hoaïi öùng vôùi moãi nöûa maãu (kg)

Chia sẻ tài liệu bởi http://thuviendientu.org Page 12

 F = 16 cm2 : tieát dieän chòu löïc cuûa moãi nöûa maãu.
 Maùc ximaêng laø trò soá trung bình cuûa 4 keát quaû gaàn nhau nhaát trong 6
keát quaû neùn ñöôïc.
4

R i

Rn  RTB  i 1
(kg/cm2)
4
3. TÍNH TOAÙN KEÁT QUAÛ :
Lượng nước tiêu chuẩn: 29%
Khối lượng nước: 146g
Kim vica cách đáy: 7mm
Cöôøng ñoä chòu uoán cuûa ximaêng:

Mẫu b(cm) L(cm) Fu(kg) Ru(kg/ cm 2)

1 4 10 291 68.2
2 4 10 271.5 63.6
3 4 10 240.5 56.4
Cöôøng ñoä chòu uoán trung bình: Ru = 62.7(kg/cm2)

Cöôøng ñoä chòu neùn cuûa ximaêng:

Mẫu A( cm2) Fu (kg) Rn (kg/ cm 2) Sai số Ghi chuù

1 16 4900 306.3 11.8 Loại
2 16 2660 166.3 62.5 Loaïi
3 16 2930 182.95 47.4 Loại
4 16 3470 216.65 24.7 Loại
5 16 3590 224.4 20.4 Loại
6 16 4080 254.8 6.1 Nhận
5 mẫu đầu coù sai soá >10% neân loaïi .

4. NHAÄN XEÙT:
Löôïng nöôùc tieâu chuaån cuûa ximaêng phuï thuoäc thaønh phaàn khoaùng vaät vaø ñoä
mòn cuûa noù.
Ximaêng khi bò neùn thì beå ra chöù khoâng theo nhöõng goùc 45 0 vì möùc ñoä keát dính
cuûa ximaêng vaø caùt keùm.
Caàn chuù yù khaéc phuïc nhöõng nguyeân nhaân sai soùt khi ñuùc maãu ñeå naâng cao chaát
löôïng maãu.

BAØ I 3:

PHAÂN TÍCH THAØNH PHAÀN HAÏT CUÛA COÁT LIEÄU DUØNG CHO
TÍNH TOAÙN CAÁP PHOÁI BEÂTOÂNG

Chia sẻ tài liệu bởi http://thuviendientu.org Page 13

MUÏC ÑÍCH THÍ NGHIEÄM:
 Laøm quen vôùi phöông phaùp vaø thao taùc thí nghieäm xaùc ñònh ñöôøng caáp phoái
haït cuûa ñaù daêm vaø caùt vaøng; xaùc ñònh D max cuûa ñaù; xaùc ñònh moâñul ñoä lôùn cuûa caùt.
 So saùnh ñöôøng caáp phoái haït ñaõ veõ ñöôïc töø thöïc nghieäm vôùi vuøng caáp phoái
haït cho pheùp ( cuûa tieâu chuaån ); töø ñoù; ta keát luaän loaïi ñaù vaø caùt ñoù coù thích hôïp vôùi vieäc
cheá taïo beâtoâng hay khoâng.
 Xaùc ñònh ñöôøng caáp phoái haït, D max cuûa ñaù, moâñul ñoä lôùn cuûa caùt cho pheùp
chuùng ta döï ñoaùn möùc ñoä chaët sít cuûa hoãn hôïp beâtoâng, löôïng duøng ximaêng, löôïng duøng
nöôùc cho hoãn hôïp beâtoâng v..v.

1. THÍ NGHIEÄM XAÙC ÑÒNH THAØNH PHAÀN HAÏT CUÛA ÑAÙ DAÊM:
1.1.1: Duïng cuï, thieát bò vaø nguyeân vaät lieäu caàn coù trong thí nghieäm :
 Boä raây saøng tieâu chuaån coù ñöôøng kính maét saøng nhö sau:
32 – 25 – 20 – 15 - 12.5 – 10 – 5 mm
 Caân kyõ thuaät ñoä chính xaùc 1 g.
 Roå ñöïng ñaù, giaù xuùc ñaù.
 Ñaù daêm khoâ.

1.1.2: Trình töï thí nghieäm :

 Caân G = 15 kg ñaù daêm.
 Ñem 15 kg ñaù daêm saøng qua boä saøng tieâu chuaån
vöøa keå treân.
 Caân löôïng ñaù soùt treân moãi saøng, kyù hieäu G i ( i =32; 25; 20; 12,5; 10;
5 ).
 Tính löôïng soùt rieâng bieät treân moãi saøng, theo coâng thöùc :
Gi
ai  *100%
G
 Tính löôïng soùt tích luõy treân saøng i ( i =32; 25; 20; 12,5; 10; 5 )theo
coâng thöùc:
Ai  a 32  a 25  ...  ai
 Xaùc ñònh D max cuûa ñaù vaø Dmin cuûa ñaù (D max laø ñöôøng kính maét saøng
cuûa saøng coù löôïng soùt tích luõy nhoû hôn vaø gaàn 10% nhaát; D min laø ñöôøng kính maét
saøng cuûa saøng coù löôïng soùt tích luõy lôùn hôn vaø gaàn 90% nhaát).
 Veõ ñöôøng caáp phoái haït cuûa ñaù daêm töø soá lieäu thöïc nghieäm. So saùnh
ñöôøng caáp phoái haït töø thöïc nghieäm vôùi vuøng caáp phoái haït cho pheùp cuûa tieâu chuaån.

Vuøng caáp phoái haït cho pheùp cuûa ñaù daêm duøng cho beâtoâng laø :

Dmin 0,5(Dmax + Dmin ) Dmax 1,25Dmax

Löôïng soùt tích luõy A i (%) 90 - 100 40 - 70 0 - 10 0

2. THÍ NGHIEÄM XAÙC ÑÒNH THAØNH PHAÀN HAÏT CUÛA CAÙT:

2.1: Duïng cuï, thieát bò vaø nguyeân vaät lieäu caàn coù trong thí nghieäm :
 Boä raây saøng tieâu chuaån coù ñöôøng kính maét saøng nhö sau:

Chia sẻ tài liệu bởi http://thuviendientu.org Page 14

 5 – 2.5 – 1.25 – 0.63 – 0.315 – 0.16 mm
 Caân kyõ thuaät ñoä chính xaùc 0,1g.
 Roå ñöïng ñaù, giaù xuùc caùt .
 Caùt vaøng ñaõ röûa saïch vaø saáy khoâ .
2.2: Trình töï thí nghieä m:
 Ñem caùt saøng qua saøng 5 mm.
 Caân G = 1000 g caùt vöøa saøng qua saøng 5 mm.
 Ñem 1000 g caùt saøng qua boä saøng tieâu chuaån vöøa keå treân.
 Caân löôïng ñaù soùt treân moãi saøng, kyù hieäu G i (i =5; 2,5; 1,25; 0,63;
0,315; 0,16).
 Tính löôïng soùt rieâng bieät treân moãi saøng, theo coâng thöùc:
Gi
ai  *100%
G
 Tính löôïng soùt tích luõy treân saøng i (i =5; 2,5; 1,25; 0,63; 0,315; 0,16)
theo coâng thöùc:
Ai  a 5  a 2, 5  ...  ai
 Veõ ñöôøng caáp phoái haït cuûa caùt vaøng töø soá lieäu thöïc nghieäm. So saùnh
ñöôøng caáp phoái haït töø thöïc nghieäm vôùi vuøng caáp phoái haït cho pheùp cuûa tieâu chuaån.

Vuøng caáp phoái haït cho pheùp cuûa caùt vaøng duøng cho beâtoâng laø:

di (mm) 5 2,5 1,25 0,63 0,315 0,16

Ai (%) 0 0 - 20 15 – 45 35 – 70 70 – 90 90 - 100

 Tính moâ ñul ñoä lôùn cuûa caùt theo coâng thöùc:
A2, 5  A1, 25  A0, 63  A0, 315  A0, 16
Mdl 
100
 Theo moâñul ñoä lôùn, ta chia caùt laøm 4 nhoùm :
2,5  Mdl  3,3  caùt haït to
2,0  Mdl  2,5  caùt haït vöøa
1,0  Mdl  2,0  caùt haït nhoû
0,7  Mdl  1,0  caùt haït raát nhoû

3. TÍNH TOAÙN KEÁT QUAÛ

3.1: Xaùc ñònh thaønh phaàn haït cuûa ñaù :

Côõ saøng Löôïng soùt rieâng % löôïng soùt Löôïng soùt tích % löôïng soùt tích
(mm) bieät (kg) rieâng bieät luõy (kg) luõy
32 950 6.4 950 6.4
25 5000 33.5 5950 40
20 5700 38.2 11650 78.1
12,5 2800 18.8 14450 96.9
10 350 2.3 14800 99.3
5 60 0.4 14860 99.7
Ñaùy saøng 50 0.3 14910 100
Chia sẻ tài liệu bởi http://thuviendientu.org Page 15
 ∑ 14910
Sai số thí nghiệm:
15  14,910
%  x100%  0, 6%  1%
15
Dmax = 32 mm
Dmin = 12,5 mm
1
(Dmax +Dmin)= 22,25 mm
2
1,25Dmax = 40 mm

ÑÖÔØNG BIEÅU DIEÃN CAÁP PHOÁI HAÏT CUÛA ÑAÙ

Löôïng soùt tích luyõ( %)

0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
Kích thöôùc loã
100 saøng(mm)

12.5 20 22.5 32 40

Chia sẻ tài liệu bởi http://thuviendientu.org Page 16

3.2: Xaùc ñònh thaønh phaàn haït cuûa caùt:

Löôïng soùt % löôïng soùt Löôïng soùt tích % löôïng soùt

Côõ saøng (mm)
rieâng bieät (g) rieâng bieät luõy (g) tích luõy
5 0 0 0 0
2,5 3.4 0.34 3.4 0.34
1,25 90.6 9.06 94 9.4
0,63 345.4 34.54 439.4 43.94
0,315 351.5 35.15 790.9 79.09
0,16 183.4 18.34 974.3 97.43
Ñaùy saøng 18 1.8 992.3 99.23
∑ 992.3
Sai số thí nghiệm:
1000  992.3
%  x100%  0.77%  1%
1000
Moâñul ñoä lôùn:
0.34  9.4  43.94  79.09  97.43
M  2.302
100

Chia sẻ tài liệu bởi http://thuviendientu.org Page 17

 ÑÖÔØNG BIEÅU DIEÃN CAÁP PHOÁI HAÏT CUÛA CAÙT

Löôïng soùt tích luyõ( %)

10
20

30
40

50
60
70

80
90

100
Kích thöôùc loã
0 0.16 0.315 0.63 0.125 2.5 5 saøng(mm)

Chia sẻ tài liệu bởi http://thuviendientu.org Page 18

4. NHAÄN XEÙT :
Thaønh phaàn caáp phoái haït cuûa ñaù:
Ñöôøng bieåu dieãn caáp phoái haït cuûa ñaù hoaøng toaøn naèm trong phaïm vi
cho pheùp do ñoù loaïi ñaù ñem thí nghieäm ñöôïc duøng laøm coát lieäu cho beâtoâng.
Thaønh phaàn caáp phoái haït cuûa caùt:
Keát quaû thí nghieäm cho moâñul ñoä lôùn: Mdl =2.302 [2;2,4] neân caùt ñem
thí nghieäm laø caùt haït vöøa.
Ñöôøng bieåu dieãn caáp phoái haït cuûa caùt coù phaàn naèm ngoaøi phaïm vi cho
pheùp neân loaïi caùt ñem thí nghieäm khoâng ñöôïc duøng laøm coát lieäu cho beâtoâng.

BAØ I 4:
XAÙC ÑÒNH ÑOÄ LÖU ÑOÄNG CUÛA HOÃN HÔÏP BEÂTOÂNG

MUÏC ÑÍCH THÍ NGHIEÄM:

 Laøm quen vôùi phöông phaùp vaø thao taùc thí nghieäm xaùc ñònh ñoä löu ñoäng cuûa
hoãn hôïp beâtoâng deûo thoâng thöôøng.
 Töø thöïc nghieäm, chuùng ta ñöa ra nhaän xeùt veà tính coâng taùc cuûa hoãn hôïp
beâtoâng, khaû naêng laép ñaày khuoân cuûa hoãn hôïp beâtoâng döôùi taùc ñoäng cuûa ñaàm
leøn, so saùnh vôùi ñoä löu ñoäng thieát keá ban ñaàu.

1. THÍ NGHIEÄM XAÙC ÑÒNH ÑOÄ LÖU ÑOÄNG CUÛA HOÃN HÔÏP BEÂTOÂNG:
Ñoä löu ñoäng cuûa hoãn hôïp beâtoâng laø chæ tieâu quan troïng cuûa hoãn hôïp beâtoâng,
ñoä löu ñoäng cuûa hoãn hôïp beâtoâng ñaùnh giaù khaû naêng deã chaûy cuûa hoãn hôïp beâtoâng döôùi taùc
duïng cuûa troïng löôïng baûn thaân hoaëc gia coâng chaán ñoäng.
Ñoä löu ñoäng cuûa hoãn hôïp beâtoâng ñöôïc ñaùnh giaù thoâng qua ñoä suït noùn hoaëc
laø ñoä cöùng cuûa hoãn hôïp beâtoâng. Ñoái vôùi hoãn hôïp beâtoâng deûo thoâng thöôøng thì ñoä löu ñoäng
ñöôïc ñaùnh giaù thoâng qua ñoä suït noùn.

1.1: Duïng cuï, thieát bò vaø nguyeân vaät lieäu caàn coù trong thí nghieäm :
 Coân thöû ñoä
suït hình noùn cuït, kích
thöôùc: chieàu cao h = 300
mm, ñöôøng kính ñaùy
döôùi D = 200 mm, ñöôøng
kính ñaùy treân d = 100
mm, coân noùn cuït naøy
ñöôïc aùp duïng ñoái vôùi côõ
haït lôùn nhaá t cuûa coát lieäu
tôùi 40 mm.
 Que ñaàm baèng saét troøn trôn  16 daøi 600 mm.

Chia sẻ tài liệu bởi http://thuviendientu.org Page 19

  Pheãu ñoå hoãn hôïp beâtoâng.
 Thöôùc laù baèng kim loaïi ñoä chính xaùc 1 mm.
 Khay troän vaät lieäu, bay, taám kim loaïi nhaün .
 OÁng thuûy tinh duøng ñong nöôùc, caân kyõ thuaät coù ñoä chính xaùc 1 g.
 Ximaêng, caùt, ñaù ôû traïng thaùi khoâ hoaøn toaøn, nöôùc saïch caàn cho nhaøo
troän hoãn hôïp beâtoâng.

1.2: Trình töï thí nghieäm :

 Söû duïng ximaêng PCB40.
 Giaû söû caáp phoái cuûa hoãn hôïp beâtoâng M200, SN = 3 – 8 cm nhö sau :
o Ximaêng = 293 kg/m 3beâtoâng
o Caùt = 653 kg/m 3beâtoâng
o Ñaù = 1228 kg/m 3beâtoâng
o Nöôùc = 195 kg/m 3beâtoâng
 Töø caáp phoái cuûa 1m 3 beâtoâng, ta tính quy ñoåi cho vieäc cheá taïo 12 lít
beâtoâng ( vì thöû ñoä suït noùn thì caàn 8 lít, ñuùc maãu beâtoâng trong khuoân
150*150*150 thì caàn ít nhaát laø 10,2 lít ) :
o Ximaêng = 3,516 kg/12litbeâtoâng
o Caùt = 7,836 kg/12litbeâtoâng
o Ñaù = 14,736 kg/12litbeâtoâng
o Nöôùc = 2,34 kg/12litbeâtoâng
 Nhaøo troän hoãn hôïp beâtoâng.
 Noùn cuït tieâu chuaån ñöôïc lau aåm, ñaët thaúng ñöùng treân neàn phaúng +
cöùng + khoâng thaám nöôùc.
 Giöõ vaø eùp chaët noùn cuït tieâu chuaån xuoáng neàn phaúng; ñoå beâtoâng vaøo
noùn cuït thoâng qua pheãu; beâtoâng ñöôïc ñoå vaøo noùn cuït thaønh 3 lôùp; moãi lôùp ñöôïc
ñaàm 25 caùi baèng que ñaàm tieâu chuaån, ñaàm töø ngoaøi vaøo trong, que ñaàm phaûi song
song ñöôøng sinh cuûa noùn cuït; keå töø lôùp beâtoâng thöù hai, que ñaàm khoâng ñöôïc aên
saâu xuoáng lôùp beâtoâng phía döôùi quaù 2 cm.
 Ñaàm xong, duøng bay xoa phaúng maët cuûa noùn cuït, thu doïn beâtoâng rôi
vaõi ôû chaân noùn cuït. Töø töø nhaát noùn cuït ra ( trong voøng 5 – 7 giaây ).
 Ñaët noùn cuït tieâu chuaån saùt beân khoái hoãn hôïp beâtoâng, ñaët que ñaàm
leân noùn cuït, duøng thöôùc ño khoaû ng caùch töø meùp döôùi que ñaàm tôùi ñænh cao nhaát
cuûa khoái hoãn hôïp beâtoâng. Ghi laïi ñoä suït ño ñöôïc vaø so saùnh vôùi ñoä suït thieát keá.
- Neáu SN > 8 thì hoãn hôïp beâtoâng nhaõo phaûi taêng löôïng caùt vaø ñaù sao
cho C/Ñ = const. Neáu SN < 3 thì hoãn hôïp beâtoâng cöùng phaûi taêng löôïng nöôùc
vaø ximaêng sao cho N/X = const.
- Neáu khi ruùt coân maø khoái maãu beâtoâng bò ñoå thì phaûi thöû laïi baèng
maãu khaùc.

Chia sẻ tài liệu bởi http://thuviendientu.org Page 20

 TRÌNH TÖÏ THÖÛ ÑOÄ SUÏT

2. TÍNH TOAÙN KEÁT QUAÛ :

Löôïng ximaêng: 3.5kg, caùt: 7.8kg ,ñaù: 14.8kg, nöôùc: 2.4 lít.
Ñoä suït ta ño ñöôïc trong thí nghieäm laø 8cm.

3. NHAÄN XEÙT :
- ñoä suït naèm trong khoaûng cho pheùp 6 – 8cm, Khoâng caàn tieán haønh laïi thí nghieäm maø
tieán haønh ñuùc maãu lieàn.

BAØ I 5:

ÑUÙC MAÃU BEÂTOÂNG ÑEÅ XAÙC ÑÒNH MAÙC ÑAÙ BEÂTOÂNG

MUÏC ÑÍCH THÍ NGHIEÄM:
 Laøm quen vôùi phöông phaùp vaø thao taùc thí nghieäm trong vieäc ñuùc maãu
beâtoâng ñeå xaùc ñònh maùc cuûa ñaù beâtoâng.
 Töø soá lieäu neùn phaù hoaïi maãu thöû treân thöïc teá, chuùng ta ñöa ra nhaän xeùt veà
ñoä beàn neùn so vôùi thieát keá laø ñaït hay khoâng ñaït, ñaùnh giaù sô boä ñoä beàn cuûa
coâng trình hoaëc caáu kieän laøm töø hoãn hôïp beâtoâng maø ta ñuùc thöû.

1. THÍ NGHIEÄM ÑUÙC MAÃU BEÂTOÂNG ÑEÅ XAÙC ÑÒNH MAÙC CUÛA ÑAÙ BEÂTOÂNG
- Maùc cuûa ñaù bt laø cöôøng ñoä neùn phaù hoaïi (laáy giaù trò trung bình) cuûa 1 toå maãu thöû tieâu
chuaån. Toå maãu thöû tieâ u chuaån laø toå maãu thöû nhö sau:
 Toå goàm 3 maãu laäp phöông, kích thöôùc 1 maãu laø 150x150x150.
 Toå maãu ñöôïc cheá taïo vaø döôõng hoä trong ñieàu kieän chuaån. Nghóa laø: sau khi ñuùc
xong thì döôõng hoä moät ngaøy trong khuoân vôùi t = 27  2 0C vaø W > 95%; sau 1 ngaøy,
ta thaùo khuoân vaø ngaâm ngaäp caùc maãu trong nöôùc vôùi t = 27  2 0C.
- Trong moät soá tröôøng hôïp, neáu khoâng söû duïng khuoân coù kích thöôùc 150x150x150 thì
caàn phaûi nhaân giaù trò neùn thöïc teá vôùi heä soá quy ñoåi. Ví duï nhö sau:

HÌNH DAÏNG VAØ KÍCH THÖÔÙC MAÃU (mm) HEÄ SOÁ TÍNH ÑOÅI
Maãu laäp phöông: 100 x100 x100 0,91
Maãu laäp phöông: 150 x150 x150 1,00
Maãu laäp phöông: 200 x 200 x200 1,05
Maãu laäp phöông: 300 x300 x300 1,10
Maãu laäp phöông: 71,4 x 143 1,16
Maãu laäp phöông: 100 x 200 1,16
Maãu laäp phöông: 150 x 300 1,20
Maãu laäp phöông: 200 x 400 1,24

Chia sẻ tài liệu bởi http://thuviendientu.org Page 21

 1.1: Duïng cuï, thieát bò vaø nguyeân vaät lieäu caàn coù trong thí nghieäm :
Trong thí nghieäm naøy chuùng ta söû duïng hoãn
hôïp bt vöøa môùi thöû ñoä suït ( baøi 4 ) ñeå
ñuùc maãu.
 Boä khuoân theùp 3 ngaên, moät ngaên coù kích
thöôùc 150x150x150.
 Buùa cao su, bay.
 Que ñaàm baèng saét troøn  16 daøi 600 mm.
 Beå döôõng hoä.
 Maùy neùn maãu, vaø moät soá duïng cuï khaùc.

1.2: Trình töï thí nghieäm :

 Khuoân ñöôïc laøm veä sinh saïch, raùp khuoân, boâ moät lôùp daàu moûng ôû maëc
trong khuoân.
 Cho hoãn hôïp bt ( ñaõ thöû ñoä suït ) vaøo moãi ngaên laøm 2 lôùp . Moãi lôùp, ta
duøng que ñaàm ñaàm 25 caùi ñeàu treân toaøn boä dieän tích maët khuoân, ñaàm töø
ngoaøi vaøo trong.
 Duøng buùa goõ nheï xung quanh thaønh khuoân cho tôùi khi nöôùc ximaêng
chaûy, noåi leân treân maët, daèn
khuoân 6 caùi, duøng bay xoa baèng
khuoân.
 Ghi + daùn nhaõn ( haïng muïc, kyù
hieäu maãu, ngaøy ñuù, maùc, ngöôøi
ñuùc ) vaø ñem döôõng hoä. Sau khi
döôõng hoä 1 ngaøy trong khuoân,
laáy maãu ra ngaâm trong nöôùc 27
ngaøy.
 Ñem maãu bt ñaõ döôõng hoä ñuû
ngaøy ñi neùn. Cöôøng ñoä chòu neùn
cuûa töøng maãu ñöôïc tính theo
coâng thöùc :
P
Rn(28ngay)   (kg/cm2)
F
 laø heä soá tính ñoå phuï thuoäc vaøo hình daùng maãu thöû
P laø löïc neùn phaù hoaïi maãu, kgf
F laø dieän tích maët chòu löïc = 225 cm 2
 Keát quaû thí nghieäm xaùc ñònh cöôøng ñoä neùn cuûa bt laáy baèng trò soá trung
bình coäng töø 3 giaù trò cöôøng ñoä cuûa 3 maãu thöû. Caàn xem xeùt ñieàu kieän
sau: 0,85RTB<RMIN vaø RMAX<1,15RTB.

2. TÍNH TOAÙN KEÁT QUAÛ :

Cöôøng ñoä chòu neùn cuûa beâtoâng:
Kích thöôùc Kích thöôùc Dieän tích Löïc neùn P Cöôøng ñoä
Maãu
maët 1 (cm) maët 2 (cm) trung bình F (kN) chòu neùn Rn

Chia sẻ tài liệu bởi http://thuviendientu.org Page 22

 (cm2) (kg/cm2)
1 14,8×14,4 14,8×14,5 213,86 417,14 195.1
2 14,4×14,6 14,5×14,55 210,61 443,04 210.4
3 14,7×14,9 14,8×14,9 219,78 394,62 197.6

R1<R3<R2 Sai soá < 15% neân nhaän 3 maãu.

Cöôøng ñoä chòu neùn trung bình sau 7 ngaøy:
195.4  210.4  197.6
Rn7   201 (kg/cm2)
3
Cöôøng ñoä chòu neùn cuûa beâtoâng sau 28 ngaøy:
ln 28 ln 28
Rn28  Rn7 .  201.  344.2 (kg/cm2)
ln 7 ln 7

3. NHAÄN XEÙT:
- Beâtoâng coù Rn28  344.2(kg/cm 2) neân thuoäc maùc 300.
- Beâtoâng khi bò neùn thì phaù huûy theo nhöõng goùc 45 0.
- Caû 3 maãu ñöôïc ñuùc vôùi tyû leä nöôùc, caùt, ñaù, ximaêng thích hôïp , sai soá nhoû vaø ñieàu kieän
baûo quaûn hôïp lyù neân 3 maãu ñeàu ñaït yeâu caàu.

Chia sẻ tài liệu bởi http://thuviendientu.org Page 23