TCVN 7358 03

tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 7358 :2003
Ph−¬ng tiÖn giao th«ng ®−êng bé - KhÝ th¶i g©y « nhiÔm ph¸t ra tõ
xe m¸y l¾p ®éng c¬ ch¸y c−ìng bøc - Yªu cÇu vµ ph−¬ng ph¸p thö
trong phª duyÖt kiÓu
Road vehicles - Gaseous pollutants emitted by mopeds equipped with a positive ignition
engine - Requirements and test methods in type approval
1 Ph¹m vi ¸p dông
Tiªu chuÈn nµy ¸p dông cho khÝ th¶i g©y « nhiÔm ph¸t ra tõ xe m¸y hai hoÆc ba b¸nh l¾p ®éng c¬ ch¸y
c−ìng bøc, cã khèi l−îng kh«ng t¶i nhá h¬n 400 kg, vËn tèc thiÕt kÕ lín nhÊt kh«ng v−ît qu¸ 50 km/h
vµ dung tÝch lµm viÖc cña xi lanh kh«ng v−ît qu¸ 50 cm3.
2 §Þnh nghÜa vµ thuËt ng÷
Tiªu chuÈn nµy ¸p dông çc thuËt ng÷ vµ ®Þnh nghÜa.
2.1 Phª duyÖt xe (Approval of a vehicle): Phª duyÖt mét kiÓu xe tho¶ m·n tiªu chuÈn nµy vÒ giíi
h¹n cña khÝ th¶i g©y « nhiÔm do ®éng c¬ ph¸t ra;
2.2 KiÓu xe (Vehicle type): Mét lo¹i xe, trong ®ã çc xe ®−îc dÉn ®éng b»ng ®éng c¬, kh«ng kh¸c
nhau vÒ çc ®Æc ®iÓm c¬ b¶n sau ®©y:
2.2.1 Qu¸n tÝnh t−¬ng ®−¬ng ®−îc x¸c ®Þnh theo khèi l−îng chuÈn nh− quy ®Þnh trong phô lôc D, ®iÒu
5.2 cña tiªu chuÈn nµy, vµ
2.2.2 Çc ®Æc ®iÓm cña ®éng c¬ vµ xe nh− nªu trong phô lôc A, çc ®iÒu 1 ®Õn 6 vµ ®iÒu 8, vµ phô lôc
B cña tiªu chuÈn nµy;
2.3 Khèi l−îng chuÈn (Reference weight): Khèi l−îng cña xe trong tr¹ng th¸i s½n sµng ho¹t ®éng
®−îc c«ng thªm 75 kg. Khèi l−îng cña xe trong tr¹ng th¸i s½n sµng ho¹t ®éng lµ tæng khèi l−îng kh«ng
t¶i cña xe vµ khèi l−îng chÊt láng ®−îc ®æ tíi møc b»ng 90% dung tÝch lín nhÊt cña çc b×nh nhiªn liÖu;
2.4 KhÝ th¶i g©y « nhiÔm (Gaseous pollutants): Cacbon m«n«xit, hydrocacbon vµ çc nit¬ «xit; nit¬
«xit ®−îc biÓu thÞ b»ng ®−¬ng l−îng nit¬ ®i«xÝt (NO2).
3 Tµi liÖu kü thuËt vµ mÉu thö

3.1 Tµi liÖu kü thuËt
3.1.1 Tµi liÖu m« t¶ ®éng c¬ bao gåm tÊt c¶ çc th«ng sè nªu trong phô lôc A;
3
TCVN 7358 : 2003
3.1.2 VÝ dô vÒ mÉu th«ng b¸o phª duyÖt kiÓu vµ bè trÝ dÊu phª duyÖt kiÓu ®−îc tr×nh bµy trong phô lôc
B vµ C;
3.2 MÉu thö

Mét xe mÉu ®¹i diÖn cho kiÓu xe ®Ò nghÞ phª duyÖt kiÓu. Xe nµy ph¶i l¾p mét hÖ thèng th¶i khÝ phï hîp
víi thiÕt bÞ thu gom khÝ ®−îc nªu t¹i 4.2.1 cña phô lôc D. NÕu cÇn ph¶i nèi dµi hÖ thèng th¶i khÝ tiªu
chuÈn nªu trªn th× viÖc nèi dµi nµy kh«ng ®−îc lµm thay ®æi tÝnh n¨ng hoÆc ®Æc tÝnh ph¸t th¶i cña ®éng
c¬.
4 Yªu cÇu kü thuËt vµ çc phÐp thö
4.1. Yªu cÇu chung
Çc bé phËn cã thÓ ¶nh h−ëng tíi viÖc th¶i khÝ g©y « nhiÔm ph¶i ®−îc thiÕt kÕ, chÕ t¹o vµ l¾p r¸p sao
cho xe, trong ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng b×nh th−êng dï cã thÓ ph¶i chÞu t¸c ®éng cña çc rung ®éng vÉn
®¸p øng ®−îc çc yªu cÇu cña tiªu chuÈn nµy.
4.2. M« t¶ çc phÐp thö
4.2.1. Xe ph¶i thö khÝ th¶i theo hai phÐp thö kiÓu lo¹i I vµ kiÓu lo¹i II nh− quy ®Þnh d−íi ®©y.
4.2.1.1. Thö kiÓu lo¹i I (kiÓm tra l−îng ph¸t th¶i trung b×nh cña çc chÊt khÝ g©y « nhiÔm trong ®iÒu kiÖn
xe ch¹y trong çc ®« thÞ).
4.2.1.1.1. Xe ph¶i ®−îc ®Æt trªn mét b¨ng thö kiÓu ®éng lùc häc cã phanh vµ b¸nh ®µ. Ph¶i thùc hiÖn
mét phÐp thö liªn tôc, kh«ng gi¸n ®o¹n, gåm 4 chu tr×nh vµ kÐo dµi 448 gi©y. Mçi chu tr×nh cã 7 giai
®o¹n (kh«ng t¶i, t¨ng tèc, gi÷ tèc ®é æn ®Þnh, gi¶m tèc,...). Trong qu¸ tr×nh thö, khÝ th¶i ph¶i ®−îc pha
lo·ng víi kh«ng khÝ ®Ó ®¹t ®−îc l−u l−îng hån hîp kh«ng ®æi vÒ thÓ tÝch. Trong suèt qu¸ tr×nh thö:
- Çc mÉu cã l−u l−îng kh«ng ®æi ph¶i ®−îc thu gom vµo mét tói ®Ó x¸c ®Þnh liªn tôc nång ®é
trung b×nh cña cacbon m«n«xit, hydrocacbon kh«ng ch¸y hÕt, çc nit¬ «xit. Ph¶i x¸c ®Þnh tæng thÓ
tÝch ®ã;
- Khi kÕt thóc phÐp thö, qu·ng ®−¬ng ch¹y thùc sù ph¶i ®−îc ®o b»ng m¸y ®Õm sè vßng quay ®Æt
trªn con l¨n.
4.2.1.1.2. PhÐp thö ph¶i ®−îc thùc hiÖn b»ng ph−¬ng ph¸p m« t¶ trong phô lôc D. Çc lo¹i khÝ ph¶i
®−îc thu gom vµ ph©n tÝch b»ng çc ph−¬ng ph¸p quy ®Þnh.
4.2.1.1.3. Theo yªu cÇu trong 4.2.1.1.4, phÐp thö ph¶i ®−îc lÆp l¹i ba lÇn. Trong mçi lÇn thö, khèi
l−îng cña Cacbon m«n«xit vµ khèi l−îng cña hçn hîp hydrocacbon vµ nit¬ oxit ®¹t ®−îc ph¶i nhá h¬n
gi¸ trÞ nªu trong b¶ng 1.
4
TCVN 7358 : 2003
B¶ng 1 - Gi¸ trÞ giíi h¹n khÝ th¶i g©y « nhiÔm
g/km
Møc Khèi l−îng çc bon m«n«xit Khèi l−îng hçn hîp hydro cacbon vµ oxit nit¬
(CO) (HC + NOX)
1 6(1) 3(1)
(EURO 1)
2 1(2) 1,2
(EURO 2)
(1) §èi víi xe m¸y ba b¸nh, gi¸ trÞ giíi h¹n nµy ®−îc nh©n víi 2.
(2) §èi víi xe m¸y ba b¸nh, gi¸ trÞ giíi h¹n CO = 3,5 g/km.
4.2.1.1.3.1. MÆc dï vËy, ®èi víi mçi chÊt « nhiÔm nªu trªn, mét trong ba kÕt qu¶ ®o ®−îc cã thÓ
®−îc lín h¬n giíi h¹n quy ®Þnh kh«ng qu¸ 10 % cña giíi h¹n t−¬ng øng, víi ®iÒu kiÖn lµ gÝa trÞ trung
b×nh céng cña ba kÕt qu¶ ®o nhá h¬n giíi h¹n quy ®Þnh. Kh«gn cho phÐp cã tõ hai chÊt « nhiÔm trë lªn
cã kÕt qu¶ ®o lín h¬n giíi h¹n quy ®Þnh.
4.2.1.1.4. Sè lÇn thö quy ®Þnh trong 4.2.1.1.3 ph¶i ®−îc gi¶m trong çc ®iÒu kiÖn x¸c ®Þnh sau ®©y,
trong ®ã V1 lµ kÕt qu¶ cña lÇn thö thø nhÊt vµ V2 lµ kÕt qu¶ cña lÇn thö thø hai ®èi víi mçi chÊt g©y «
nhiÔm nªu trong 4.2.1.1.3.
4.2.1.1.4.1. ChØ cÇn thùc hiÖn mét lÇn thö nÕu ®èi víi tÊt c¶ çc chÊt g©y « nhiÔm ®−îc xÐt ®Õn,
V1 ≤ 0,70 L.
4.2.1.1.4.2. ChØ cÇn thùc hiÖn hai lÇn thö nÕu ®èi víi tÊt c¶ çc chÊt g©y « nhiÔm ®−îc xÐt ®Õn, V1 ≤
0,85 L nh−ng ®èi víi Ýt nhÊt mét chÊt g©y « nhiÔm th× V1 ≥ 0,70 L. Ngoµi ra, ®èi víi mçi chÊt g©y «
nhiÔm ®−îc xÐt ®Õn, V2 ph¶i tho¶ m·n çc yªu cÇu sau: V1 + V2 < 1,70 L vµ V2 < L.
4.2.1.2. Thö kiÓu lo¹i II (kiÓm tra sù ph¸t th¶i cña cacbon m«n«xit vµ hçn hîp hydrocacbon vµ «xit
nit¬ kh«ng ch¸y hÕt trong ®iÒu kiÖn tèc ®é kh«ng t¶i).
4.2.1.2.1. Khèi l−îng cña cacbon m«n«xit vµ khèi l−îng cña hçn hîp hydrocacbon vµ oxit nit¬ kh«ng
ch¸y hÕt ph¸t th¶i khi ®éng c¬ ch¹y kh«ng t¶i trong mét phót ph¶i ®−îc ghi l¹i.
4.2.1.2.2. PhÐp thö nµy ph¶i ®−îc thùc hiÖn b»ng ph−¬ng ph¸p m« t¶ trong phô lôc E.
5 Yªu cÇu kü thuËt ®èi víi söa ®æi kiÓu xe

5.1 ViÖc söa ®æi kiÓu xe kh«ng ®−îc g©y ¶nh h−ëng bÊt lîi vµ xe ph¶i tho¶ m·n çc yªu cÇu cña tiªu
chuÈn nµy.
5.2 Ph¶i thùc hiÖn thö khÝ th¶i bæ sung t¹i phßng thö nghiÖm ®· tiÕn hµnh thö khÝ th¶i cho xe mÉu.
5
TCVN 7358 : 2003
6 Më réng kÕt qu¶ thö khÝ th¶i

KÕt qu¶ thö khÝ th¶i tho¶ m·n yªu cÇu nªu t¹i ®iÒu 4 còng cã thÓ ®−îc coi lµ ®óng cho çc kiÓu xe kh¸c
víi kiÓu xe ®· ®−îc phª duyÖt nh− sau:
6.1 Çc kiÓu xe cã khèi l−îng chuÈn kh¸c khèi l−îng chuÈn cña kiÓu xe ®· ®−îc phª duyÖt víi ®iÒu
kiÖn lµ khèi l−îng chuÈn cña çc kiÓu xe ®ã chØ yªu cÇu sö dông qu¸n tÝnh t−¬ng ®−¬ng cao h¬n hoÆc
thÊp h¬n ngay s¸t víi qu¸n tÝnh t−¬ng ®−¬ng cña kiÓu xe ®· ®−îc phª duyÖt.
6.2 Çc kiÓu xe cã tØ sè truyÒn ®éng toµn bé kh¸c tØ sè truyÒn ®éng toµn bé cña kiÓu xe nguyªn thuû
víi çc ®iÒu kiÖn sau ®©y:
6.2.1 §èi víi tõng tØ sè truyÒn ®éng ®−îc sö dông trong phÐp thö kiÓu lo¹i I, cÇn ph¶i x¸c ®Þnh tØ lÖ sau:
V2 − V1
E=
V1
trong ®ã
V1 - vËn tèc xe thuéc kiÓu ®· ®−îc phª duyÖt t−¬ng øng víi tèc ®é ®éng c¬ b»ng 1000
vg/phót;
V2 - vËn tèc xe thuéc kiÓu ®ang ®−îc xÐt t−¬ng øng víi tèc ®é ®éng c¬ b»ng 1000 vg/phót;
6.2.2 §èi víi tõng tØ sè truyÒn ®éng, nÕu E ≥ 8 %.
6.2.3 §èi víi tõng tØ sè truyÒn ®éng, nÕu E ≥ 8 % vµ E ≤ 13 % th× ph¶i lÆp l¹i phÐp thö kiÓu lo¹i I. Tuy
nhiªn phÐp thö nµy cã thÓ ®−îc thùc hiÖn t¹i mét phßng thö nghiÖm do nhµ s¶n xuÊt chän, b¸o ço thö
nghiÖm ph¶i ®−îc göi cho phßng thö nghiÖm ®−îc c«ng nhËn.
6.3 Çc kiÓu xe chØ kh¸c vÒ tØ sè truyÒn ®éng toµn bé vµ khèi l−îng chuÈn so víi kiÓu xe ®· ®−îc phª
duyÖt nh−ng ph¶i tho¶ m·n çc ®iÒu kiÖn nªu t¹i 6.1 vµ 6.2.
6.4 Xe ba b¸nh cã cïng ®éng c¬, hÖ thèng khÝ th¶i, hÖ thèng truyÒn lùc hoÆc hÖ thèng truyÒn lùc chØ
kh¸c víi kiÓu xe ®· ®−îc phª duyÖt vÒ tØ sè truyÒn ®éng toµn bé.
7 Yªu cÇu kü thuËt ®Ó kiÓm tra trong s¶n xuÊt

7.1 TÊt c¶ çc xe thuéc kiÓu xe ®· ®−îc cÊp chøng nhËn kiÓu theo tiªu chuÈn nµy vµ ®−îc s¶n xuÊt
tiÕp theo ph¶i phï hîp víi tiªu chuÈn nµy vÒ yªu cÇu khÝ th¶i.
7.2 §Ó kiÓm tra theo yªu cÇu cña 7.1, ph¶i lÊy xe mÉu tõ çc l« s¶n xuÊt.
7.3 ViÖc kiÓm tra ph¶i dùa trªn c¬ së çc néi dung m« t¶ trong hå s¬ chøng nhËn vµ nÕu cÇn thiÕt ph¶i
thùc hiÖn mét trong hai hoÆc c¶ hai phÐp thö kiÓu lo¹i I vµ kiÓu lo¹i II nªu trong ®iÒu 4.
7.3.1 ViÖc kiÓm tra theo phÐp thö kiÓu lo¹i I ®−îc thùc hiÖn theo quy ®Þnh trong 4.2.1.1.3.
7.3.2 NÕu xe ®−îc lÊy ra tõ l« xe kh«ng ®¸p øng ®−îc çc yªu cÇu t¹i 7.3.1. trªn th× nhµ s¶n xuÊt cã
thÓ yªu cÇu tiÕn hµnh ®o trªn mét mÉu gåm çc xe ®−îc lÊy ra tõ l« xe ®ã bao gåm c¶ çc xe ®· ®−îc
chän lóc ®Çu. Nhµ s¶n xuÊt ph¶i x¸c ®Þnh sè l−îng mÉu n. Gi¸ trÞ trung b×nh céng çc kÕt qu¶ thu ®−îc
tõ mÉu çc xe vµ sai lÖch chuÈn S (xem c«ng thøc d−íi ®©y), ph¶i ®−îc x¸c ®Þnh ®èi víi tõng chÊt khÝ
th¶i g©y « nhiÔm. ViÖc s¶n xuÊt l« xe ®ã sÏ ®−îc coi lµ phï hîp tiªu chuÈn nÕu ®iÒu kiÖn sau ®−îc
®¸p øng:
6
TCVN 7358 : 2003
X + k .s ≤ L
trong ®ã:
L lµ gi¸ trÞ giíi h¹n nªu trong 7.3.1 ®èi víi mçi khÝ g©y « nhiÔm ®−îc xÐt ®Õn
k lµ träng sè thèng kª phô thuéc vµo n vµ ®−îc cho trong b¶ng 5 sau:
B¶ng 5 - Träng sè thèng kª k
N 2 3 4 5 6 7 8 9 10
K 0,973 0,613 0,489 0,421 0,376 0,342 0,317 0,296 0,279
N 11 12 13 14 15 16 17 18 19
K 0,265 0,253 0,242 0,233 0,224 0,216 0,210 0,203 0,198
NÕu n ≥ 20 th×:
0,860
k =
n
7
TCVN 7358 : 2003
Phô lôc A
(quy ®Þnh)
§Æc ®iÓm chñ yÕu cña ®éng c¬ vµ th«ng tin liªn quan tíi viÖc thùc hiÖn çc phÐp thö (1)
A.1 M« t¶ ®éng c¬
A.1.1 Nh·n hiÖu.................................................................................................................
A.1.2 KiÓu..........................................................................................................................
A.1.3 Sè kú: 4 kú/ 2 kú(2).
A.1.4 Sè l−îng vµ bè trÝ çc xylanh..................................................................................
A.1.5 §−êng kÝnh lç xylanh:.......................................................................................mm
A.1.6 Hµnh tr×nh pit-t«ng:...........................................................................................mm
A.1.7 Dung tÝch xi lanh:..............................................................................................cm3
A.1.8 Tû sè nÐn(3) (4) .......................................................................................................
A.1.9 Buång ch¸y: Çc b¶n vÏ buång ch¸y, b¶n vÏ pÝt t«ng bao gåm c¶ vßng g¨ng (xÐc m¨ng)
A.1.10 HÖ thèng lµm m¸t:..................................................................................................
A.1.11 HÖ thèng b«i tr¬n (®éng c¬ hai kú, b«i tr¬n riªng biÖt hoÆc b«i tr¬n b»ng hçn hîp nhiªn liÖu-dÇu
b«i tr¬n):.............................................................................................
A.1.12 ThiÕt bÞ tuÇn hoµn khÝ cac te ®éng c¬ (m« t¶ vµ vÏ s¬ ®å), nÕu cã...........................
A.1.13 Bé läc kh«ng khÝ: B¶n vÏ hoÆc nh·n hiÖu vµ kiÓu.....................................................
A.2 ThiÕt bÞ chèng « nhiÔm phô (nÕu cã, vµ nÕu kh«ng ®−îc nªu ë ®Ò môc kh¸c): m« t¶ vµ vÏ s¬
®å............................................................................................................
A.3 N¹p kh«ng khÝ vµ cung cÊp nhiªn liÖu
A.3.1 M« t¶ vµ vÏ s¬ ®å cña hÖ thèng n¹p kh«ng khÝ vµ çc phô kiÖn cña nã (bé gi¶m chÊn, thiÕt bÞ
sÊy, hÖ thèng n¹p kh«ng khÝ phô.v.v)
..................................................................................................................................
A.3.2 Cung cÊp nhiªn liÖu
A.3.2.1 Cung cÊp b»ng bé chÕ hoµ khÝ
A.3.2.1.1 Nh·n hiÖu.................................................................................................................
A.3.2.1.2 KiÓu...........................................................................................................................
A.3.2.1.3 Çc th«ng sè chØnh ®Æt (3)
A.3.2.1.3.1 KÝch th−íc ®−êng èng trén hçn hîp..........................................................................
A.3.2.1.3.2 §−êng kÝnh van tiÕt l−u Venturi..................................................................................
A.3.2.1.3.3 KÝch th−íc cöa tr−ît van tiÕt l−u................................................................................
A.3.2.1.3.4 Van kim, kiÓu hoÆc sè: .............................................................................................
A.3.2.1.3.5 VÞ trÝ cña van kim: .....................................................................................................
8
TCVN 7358 : 2003
A.3.2.1.3.6 ZÝc l¬:........................................................................................................................

A.3.2.1.3.7 Møc nhiªn liÖu buång phao......................................................................................
A.3.2.1.3.8 Khèi l−îng phao: ......................................................................................................
A.3.2.1.3.9 Van kim phao: ..........................................................................................................
A.3.2.1.4 B−ím giã tay / tù ®éng (2) th«ng sè chØnh ®Æt sù ®ãng (3)
A.3.2.2 Cung cÊp b»ng b¬m phun nhiªn liÖu
A.3.2.2.1 Nh·n hiÖu.................................................................................................................
A.3.2.2.2 KiÓu...........................................................................................................................
A.3.2.2.3 M« t¶ chung: .............................................................................................................
A.4 X¸c ®inh thêi gian ®ãng më van (xup pap)
A.4.1 X¸c ®inh thêi gian ®ãng më van c¬ khÝ
A.4.1.1 ChiÒu cao n©ng lín nhÊt cña van vµ çc gãc ®ãng vµ më van tÝnh theo ®iÓm chÕt:
..................................................................................................................................
A.4.1.2 Khe hë chuÈn vµ/hoÆc khe hë chØnh ®Æt (2) ...............................................................
A.4.2 Ph©n phèi bëi çc cöa
A.4.2.1 ThÓ tÝch khoang cac te víi pit t«ng ë ®iÓm chÕt trªn
A.4.2.2 M« t¶ çc van l−ìi gµ, nÕu cã (cã b¶n vÏ kÝch th−íc)
A.4.2.3 M« t¶ (cã b¶n vÏ kÝch th−íc) cña cöa vµo, cöa quÐt vµ cöa x¶, cã biÓu ®å thêi gian ®ãng më
t−¬ng øng. Çc b¶n vÏ cÇn bao gåm mét b¶n thÓ hiÖn bÒ mÆt bªn trong cña xi lanh.
A.5 Sù ®¸nh löa
A.5.1 KiÓu hÖ thèng ®¸nh löa
A.5.1.1 Nh·n hiÖu: ................................................................................................................
A.5.1.2 KiÓu...........................................................................................................................
A.5.1.3 §−êng ®Æc tÝnh ®¸nh löa n©ng cao (3) .......................................................................
A.5.1.4 Thêi ®iÓm ®¸nh löa(3) ...................................................................... .........................
A.5.1.5 Khe hë tiÕp ®iÓm (3) / gãc ®¸nh löa (3) (2) ......................................... .........................
A.6 HÖ thèng x¶: m« t¶ vµ b¶n vÏ......................................................... .........................
A.7 Th«ng tin bæ sung vÒ ®iÒu kiÖn thö
A.7.1 Nhiªn liÖu sö dông
A.7.2 DÇu b«i tr¬n sö dông
A.7.2.1 Nh·n hiÖu: ................................................................................................................
A.7.2.2 KiÓu...........................................................................................................................
(tØ lÖ % dÇu trong hçn hîp dÇu vµ nhiªn liÖu)
A.7.3 Bu gi ®¸nh löa
A.7.3.1 Nh·n hiÖu: ................................................................................................................
9
TCVN 7358 : 2003
A.7.3.2 KiÓu...........................................................................................................................
A.7.3.3 Th«ng sè chØnh ®Æt bu gi
A.7.4 Cuén d©y ®¸nh löa
A.7.4.1 Nh·n hiÖu: ................................................................................................................
A.7.4.2 KiÓu...........................................................................................................................
A.7.5 Tô ®iÖn ®¸nh löa
A.7.5.1 Nh·n hiÖu: ................................................................................................................
A.7.5.2 KiÓu...........................................................................................................................
A.7.6 HÖ thèng ®¸nh löa. M« t¶ çc th«ng sè chØnh ®Æt vµ çc yªu cÇu liªn quan theo D. 3.1.4 cña
phô lôc D.
A.7.7 Hµm l−îng CO trong khÝ th¶i cña ®éng c¬ ë tèc ®é kh«ng t¶i nhá nhÊt ...............vg/min (theo
tiªu chuÈn cña nhµ s¶n xuÊt)
A.8 §Æc tÝnh ®éng c¬
A.8.1 Tèc ®é kh«ng t¶i nhá nhÊt....................................................................(vg/min)(3)
A.8.2 Tèc ®é t¹i c«ng suÊt lín nhÊt.................................................................(vg/min)(3)
A.8.3 C«ng suÊt lín nhÊt...........................................................................................(kW)
Chó thÝch
1) §èi víi çc ®éng c¬ vµ hÖ thèng kh«ng ph¶i lo¹i th«ng dông, ph¶i cung cÊp çc sè liÖu cô thÓ t−¬ng
®−¬ng víi çc sè liÖu nªu ë ®©y.
2) G¹ch phÇn kh«ng cã.
3) Quy ®Þnh dung sai.
4) TØ sè nÐn = (ThÓ tÝch buång ch¸y + Dung tÝch xi lanh) / (ThÓ tÝch buång ch¸y).
10
TCVN 7358 : 2003
e...
(1)
Phô lôc B
(tham kh¶o)
(VÝ dô tham kh¶o vÒ th«ng b¸o phª duyÖt kiÓu cña çc n−íc tham gia HiÖp ®Þnh 1958, ECE, Liªn
hiÖp quèc. Ch÷ E trong vßng trßn t−îng tr−ng cho viÖc phª duyÖt kiÓu cña çc n−íc nµy)
Th«ng b¸o phª duyÖt kiÓu
(Khæ giÊy lín nhÊt : A4 (210 x 297mm))
C«ng bè bëi : C¬ quan cã thÈm quyÒn

......................................
......................................
VÒ (2) : CÊp phª duyÖt
Kh«ng cÊp phª duyÖt
CÊp phª duyÖt më réng
Thu håi phª duyÖt
ChÊm døt s¶n xuÊt
cña mçi kiÓu xe m¸y vÒ khÝ th¶i g©y « nhiÔm do ®éng c¬: theo Quy ®Þnh ECE 47.
Phª duyÖt sè :...................... Phª duyÖt më réng sè :......................
B.1 Tªn hoÆc nh·n hiÖu th−¬ng m¹i cña xe (1)....................................................................

B.2 KiÓu xe (1):.......................................................................................................................
B.3 Tªn vµ ®Þa chØ nhµ s¶n xuÊt (1):.......................................................................................
B.4 Tªn vµ ®Þa chØ ®¹i diÖn cña nhµ s¶n xuÊt (nÕu cã) (1):....................................................
........................................................................................................................................
B.5 Khèi l−îng chuÈn cña xe: ............................................................................................
B.6 Khèi l−îng lín nhÊt cña xe: ..........................................................................................
B.7 Hép sè: ..........................................................................................................................
B.7.1 Hép sè ®iÒu khiÓn b»ng tay hoÆc tù ®éng (2)(3)................................................................
B.7.2 Sè l−îng tû sè truyÒn ®éng:............................................................................................
B.7.3 Tû sè truyÒn ®éng cña hép sè:(2):
Sè 1:.......................................Sè 2:....................................Sè 3:...................................
TØ sè truyÒn cuèi cïng....................................................................................................
Lèp:
KÝch cì:..........................................................................................................................
11
TCVN 7358 : 2003
Chu vi vßng l¨n ®éng lùc häc: .......................................................................................

Tèc ®é thiÕt kÕ lín nhÊt do nhµ s¶n xuÊt quy ®Þnh: .......................................................
B.7.4 KiÓm tra çc ®Æc tÝnh nªu trong D.3.1.5, phô lôc D................................................
B.8 Xe mÉu nép ®Ó phª duyÖt vÒ:.........................................................................................
B.9 Phßng thö nghiÖm cã tr¸ch nhiÖm tiÕn hµnh thö phª duyÖt:
.......................................................................................................................................
B.10 Ngµy lËp b¸o ço thö nghiÖm do Phßng thö nghiÖm ®ã cÊp: ........................................
B.11 Sè cña b¸o ço thö nghiÖm: ..........................................................................................
B.12 KÕt qu¶ ®o trong phÐp thö kiÓu: lo¹i 1 (Type I)
CO:.................................................................................................................. g/km
HC................................................................................................................... g/km
NOx: ............................................................................................................... g/km
B.13 KÕt qu¶ ®o trong phÐp thö kiÓu: lo¹i 2 (Type II)
CO:................................................................................................................ g/min
HC................................................................................................................. g/min
B.14 CÊp phª duyÖt /kh«ng cÊp:(4) .....................................................
B.15 VÞ trÝ nh·n phª duyÖt trªn xe: ................................................................................

B.16 N¬i cÊp:..................................................................................................................
B.17 Ngµy th¸ng n¨m cÊp:.............................................................................................
B.18 Ký tªn:...................................................................................................................
B.19 Nh÷ng tµi liÖu sau ®©y, mang sè phª duyÖt chØ ra ë trªn, lµ phô lôc cña th«ng b¸o nµy:
01 b¶n sao ®Çy ®ñ cña phô lôc A cña tiªu chuÈn nµy vµ cã çc b¶n vÏ vµ s¬ ®å kÌm theo;
01 ¶nh chôp ®éng c¬;
01 b¶n sao cña b¸o ço thö nghiÖm.
Chó thÝch
1) Khi ®éng c¬ kh«ng do nhµ s¶n xuÊt xe s¶n xuÊt, còng ph¶i cung cÊp çc sè liÖu t−¬ng ®−¬ng vÒ ®éng c¬.
3) Trong tr−êng hîp xe trang bÞ çc hép sè tù ®éng, cÇn cung cÊp tÊt c¶ çc th«ng sè kü thuËt thÝch hîp.
12
TCVN 7358 : 2003
e4
a a/2 a/3 Phô lôc C
47 r-002439
(tham kh¶o)
= 8 cña
aminkiÓu mm
(VÝ dô tham kh¶o vÒ bè trÝ çc dÊu hiÖu phª duyÖt
çc n−íc tham gia HiÖp ®Þnh 1958, ECE, Liªn hiÖp quèc)
Çch bè trÝ dÊu phª duyÖt
MÉu A
(xem 4.4, ECE 47)
DÊu phª duyÖt trªn ®−îc g¾n vµo xe chØ ra r»ng kiÓu xe ®−îc xÐt ®Õn ®· ®−îc phª duyÖt ë Hµ lan (E4),
theo quy ®Þnh ECE 47. Sè phª duyÖt chØ ra r»ng phª duyÖt kiÓu ®−îc cÊp phï hîp víi çc yªu cÇu cña
b¶n gèc cña quy ®Þnh ECE 47.
13
TCVN 7358 : 2003
Phô lôc D
(qui ®Þnh)
Thö kiÓu lo¹i I (Type I Test)
(KiÓm tra l−îng ph¸t th¶i trung b×nh cña chÊt khÝ g©y « nhiÔm trong ®iÒu kiÖn xe ch¹y ë çc ®« thÞ)
D.1 Më ®Çu
Phô lôc nµy m« t¶ ph−¬ng ph¸p, tr×nh tù tiÕn hµnh thö kiÓu lo¹i I ®−îc ®Þnh nghÜa trong 4.2.1.1 .
D.2 VËn hµnh chu tr×nh thö trªn b¨ng thö ®éng lùc häc (b¨ng thö toµn xe)
D.2.1 M« t¶ chu tr×nh thö

Chu tr×nh thö vËn hµnh trªn b¨ng thö ®éng lùc häc ph¶i lµ chu tr×nh thö ®−îc tr×nh bµy trong b¶ng D.1
d−íi ®©y vµ ®−îc thÓ hiÖn b»ng s¬ ®å trong phô lôc D-D1 .
B¶ng D.1 - Chu tr×nh vËn hµnh trªn b¨ng thö ®éng lùc häc
Thêi gian Thêi gian tæng

Thø tù Gia tèc VËn tèc mçi b−íc céng tÝch luü
B−íc vËn hµnh
vËn hµnh vËn hµnh
(m/s2) (km/h) (s) (s)
1 Ch¹y kh«ng t¶i - - 8 8

2 T¨ng tèc ®é Më b−ím ga hoµn toµn 0 ®Õn lín nhÊt -
3 VËn tèc kh«ng ®æi Më b−ím ga hoµn toµn Lín nhÊt 57 -
4 Gi¶m tèc ®é -0,56 Lín nhÊt ®Õn 10 65
5 VËn tèc kh«ng ®æi - 20 36 101
6 Gi¶m tèc ®é -0,93 20 ®Õn 0 6 107
7 Ch¹y kh«ng t¶i - - 5 112
D.2.2 §iÒu kiÖn chung ®Ó thùc hiÖn chu tr×nh

Çc chu tr×nh thö s¬ bé cÇn ®−îc tiÕn hµnh nÕu cÇn thiÕt nh»m x¸c ®Þnh çch tèt nhÊt ®Ó ®−a c¬ cÊu
®iÒu khiÓn tèc ®é xe (ch©n ga) vµ, khi cÇn thiÕt, hép sè vµ c¬ cÊu ®iÒu khiÓn phanh (ch©n phanh).
D.2.3 Sö dông hép sè

NÕu cÇn thiÕt, viÖc sö dông hép sè ph¶i theo quy ®Þnh cña nhµ s¶n xuÊt. Tuy nhiªn, nÕu kh«ng cã
h−íng dÉn sö dông th× ph¶i l−u ý çc ®iÓm sau ®©y:
D.2.3.1 Hép sè ®iÒu khiÓn b»ng tay
T¹i vËn tèc kh«ng ®æi b»ng 20 km/h, nÕu cã thÓ ®−îc, tèc ®é quay cña ®éng c¬ ph¶i n»m trong kho¶ng
tõ 50 % ®Õn 90 % tèc ®é t−¬ng øng víi c«ng suÊt lín nhÊt cña ®éng c¬. Khi tèc ®é nµy cã thÓ ®¹t ®−îc
víi çc tay sè tõ 2 trë lªn, xe ph¶i ®−îc thö víi tay sè sö dông cao h¬n.
Trong qu¸ tr×nh t¨ng tèc, xe ph¶i ®−îc thö víi tay sè cho phÐp ®¹t ®−îc gia tèc lín nhÊt. Tay sè cao
h¬n ph¶i ®−îc sö dông vµo lóc cuèi cïng khi tèc ®é quay cña ®éng c¬ b»ng 110% tèc ®é t−¬ng øng víi
c«ng suÊt lín nhÊt cña ®éng c¬. Trong qu¸ tr×nh gi¶m tèc ®é, tay sè thÊp h¬n ph¶i ®−îc sö dông tr−íc
14
TCVN 7358 : 2003
khi ®éng c¬ gÇn nh− b¾t ®Çu viÖc ch¹y kh«ng t¶i, vµo lóc cuèi cïng khi tèc ®é quay cña ®éng c¬ b»ng
30 % tèc ®é t−¬ng øng víi c«ng suÊt lín nhÊt cña ®éng c¬. ViÖc gi¶m xuèng tay sè 1 kh«ng ®−îc ¶nh
h−ëng ®Õn sù gi¶m tèc.
D.2.3.2 Hép sè ®iÒu khiÓn tù ®éng vµ bé biÕn ®æi m« men xo¾n
VÞ trÝ ″road″ ph¶i ®−îc sö dông.
D.2.4 Sai sè
D.2.4.1 Sai sè cho phÐp cña vËn tèc lý thuyÕt trong tÊt c¶ çc giai ®o¹n lµ ± 1 km/h. Çc sai sè lín
h¬n sai sè quy ®Þnh ®−îc chÊp nhËn trong qu¸ tr×nh chuyÓn giai ®o¹n víi ®iÒu kiÖn lµ çc sai sè ®ã
kh«ng bao giê bÞ v−ît qu¸ trong thêi gian lín h¬n 0,3 gi©y ®èi víi mäi tr−êng hîp.
NÕu xe gi¶m vËn tèc nhanh h¬n mµ kh«ng sö dông phanh th× ph¶i ¸p dông çc yªu cÇu nªu t¹i
D.6.2.6.3.
D.2.4.2 Sai sè cho phÐp cña thêi gian lý thuyÕt lµ ± 0,5 gi©y.
D.2.4.3 Sai sè cho phÐp cña vËn tèc vµ thêi gian trªn ph¶i ®−îc kÕt hîp nh− ®−îc nªu t¹i phô lôc D1
cña phô lôc nµy.
D.3 Xe thö vµ nhiªn liÖu

D.3.1 Xe thö
D.3.1.1 Xe ph¶i ë trong t×nh tr¹ng tèt vÒ mÆt c¬ khÝ, ®−îc ch¹y rµ vµ ch¹y Ýt nhÊt 250 km tr−íc khi thö.
D.3.1.2 HÖ thèng x¶ kh«ng cã bÊt kú sù rß rØ nµo cã thÓ lµm gi¶m khèi l−îng khÝ cÇn thu l¹i khi tho¸t ra
tõ ®éng c¬.
D.3.1.3 Cã thÓ kiÓm tra ®é kÝn cña hÖ thèng n¹p ®Ó ®¶m b¶o viÖc hßa trén kh«ng bÞ ¶nh h−ëng bëi
mét sù n¹p kh«ng khÝ ngÉu nhiªn nµo.
D.3.1.4 Nhµ s¶n xuÊt ph¶i quy ®Þnh çc th«ng sè chØnh ®Æt ®éng c¬ vµ ®iÒu khiÓn xe. Nh÷ng yªu cÇu
nµy còng ®−îc ¸p dông, ®Æc biÖt lµ, çc th«ng sè chØnh ®Æt cho viÖc ch¹y kh«ng t¶i (tèc ®é quay vµ
hµm l−îng CO trong khÝ th¶i), cho b−ím giã tù ®éng vµ cho hÖ thèng lµm s¹ch khÝ th¶i.
D.3.1.5 Phßng thö nghiÖm chÞu tr¸ch nhiÖm thö cã thÓ kiÓm tra xem tÝnh n¨ng cña xe cã phï hîp víi
tÝnh n¨ng mµ nhµ s¶n xuÊt ®· tr×nh bÇy hay kh«ng, xem cã thÓ sö dông xe mét çch b×nh th−êng ®−îc
kh«ng, vµ ®Æc biÖt h¬n, xem xe cã kh¶ n¨ng khëi ®éng khi thêi tiÕt l¹nh vµ nãng hay kh«ng vµ ®éng c¬
cã bÞ chÕt m¸y trong qu¸ tr×nh ch¹y kh«ng t¶i kh«ng.
D.3.2 Nhiªn liÖu
Cã thÓ sö dông mét trong çc nhiªn liÖu chuÈn quy ®Þnh ë phô lôc F cña tiªu chuÈn nµy ®Ó thö. NÕu
®éng c¬ ®−îc b«i tr¬n b»ng hçn hîp cña nhiªn liÖu vµ dÇu b«i tr¬n th× dÇu ®−îc cho vµo nhiªn liÖu
chuÈn ph¶i phï hîp vÒ sè l−îng theo h−íng dÉn cña nhµ s¶n xuÊt.
D.4 ThiÕt bÞ thö
D.4.1 B¨ng thö
§Æc ®iÓm chÝnh cña b¨ng thö nh− sau:
15
TCVN 7358 : 2003
- Sù c©n b»ng cña ®Æc tÝnh hÊp thô n¨ng l−îng: B¨ng thö ph¶i m« pháng ®−îc c«ng suÊt sö dông
trªn ®−êng cña ®éng c¬ víi sai sè ± 15 %, tÝnh tõ khi vËn tèc ban ®Çu cña xe b»ng 12 km/h, khi xe
ch¹y trªn ®−êng n»m ngang, vËn tèc giã cµng gÇn gi¸ trÞ 0 cµng tèt. NÕu kh«ng ®−îc, c«ng suÊt hÊp
thô bëi phanh vµ ma s¸t trong cña b¨ng thö (PA) ph¶i nh− sau:
+ Khi 0 < V ≤ 12 km/h: 0 ≤ PA ≤ kV312 + 5% kV312 + 5% PV50 (1)
+ Khi V > 12 km/h: PA = kV3 ± 5% kV312 + 5% PV50 (1)
vµ kh«ng cã gi¸ trÞ ©m (ph−¬ng ph¸p kiÓm tra x¸c nhËn theo phô lôc D4 cña phô lôc nµy).
- Qu¸n tÝnh chÝnh: 100 kg.
- Qu¸n tÝnh phô(2): ≥ 10 kg.
- Con l¨n ph¶i phï hîp víi bé ®Õm vßng quay cã sù chØnh ®Æt l¹i ®Ó ®o qu·ng ®−êng ch¹y thùc tÕ.
Chó thÝch:
1) §èi víi con l¨n ®¬n, ®−¬ng kÝnh = 400 mm.
2) Môc nµy liªn quan ®Õn çc khèi l−îng phô mµ chóng cã thÓ ®−îc thay b»ng mét thiÕt bÞ ®iÖn tö víi ®iÒu
kiÖn lµ nã cho kÕt qu¶ t−¬ng ®−¬ng.
D.4.2 ThiÕt bÞ thu gom khÝ (xem phô lôc D2 vµ D3 cña phô lôc nµy)
ThiÕt bÞ thu gom khÝ ®−îc m« t¶ d−íi ®©y:

D.4.2.1 ThiÕt bÞ ®Ó thu gom tÊt c¶ çc khÝ th¶i sinh ra trong qu¸ tr×nh thö duy tr× ¸p suÊt khÝ quyÓn t¹i
(çc) ®Çu ra cña khÝ th¶i.
D.4.2.2 èng nèi gi÷a thiÕt bÞ thu gom khÝ th¶i vµ hÖ thèng lÊy mÉu khÝ.
èng nèi nµy vµ thiÕt bÞ thu gom ph¶i ®−îc lµm b»ng thÐp kh«ng gØ hoÆc mét sè vËt liÖu kh¸c kh«ng ¶nh
h−ëng ®Õn thµnh phÇn cña çc khÝ ®−îc thu gom vµ chÞu ®−îc nhiÖt ®é cña çc khÝ nµy.
D.4.2.3 ThiÕt bÞ trÝch khÝ ®Ó pha lo·ng hçn hîp khÝ th¶i. Dung tÝch cña thiÕt bÞ nµy ph¶i kh«ng thay ®æi
vµ ®ñ lín ®Ó b¶o ®¶m cho viÖc trÝch tÊt çc çc khÝ th¶i.
D.4.2.4 Mét èng lÊy mÉu ®−îc ®Æt bªn ngoµi c¹nh thiÕt bÞ thu gom ®Ó thu gom qua mét b¬m, mét bé
läc vµ mét ®ång hå ®o l−u l−îng çc mÉu cña dßng kh«ng khÝ ®· pha lo·ng ë l−u l−îng kh«ng ®æi trong
suèt qu¸ tr×nh thö.
D.4.2.5 Mét èng lÊy mÉu h−íng vµo phÝa trªn dßng hçn hîp khÝ th¶i pha lo·ng ®Ó thu gom çc mÉu
hçn hîp khÝ th¶i pha lo·ng ë l−u l−îng kh«ng ®æi trong suèt qu¸ tr×nh thö.. NÕu cÇn thiÕt viÖc thu gom
cã thÓ qua mét bé läc, mét ®ång hå ®o l−u l−îng vµ mét b¬m. L−u l−îng mÉu nhá nhÊt trong hai thiÕt bÞ
lÊy mÉu nµy ph¶i b»ng 150 l/h.
D.4.2.6 Çc van ba ng¶ l¾p trªn hÖ thèng lÊy mÉu nãi trªn ®Ó dÉn çc dßng khÝ mÉu ®i vµo çc tói khÝ
t−¬ng øng hoÆc ®i ra ngoµi trong suèt qu¸ tr×nh thö.
16
TCVN 7358 : 2003
D.4.2.7 Çc tói thu gom mÉu b¶o ®¶m kÝn khÝ ®Ó thu gom kh«ng khÝ pha lo·ng vµ hçn hîp khÝ th¶i pha
lo·ng cã dung tÝch ®ñ ®Ó sao cho kh«ng c¶n trë dßng khÝ mÉu vµ kh«ng thay ®æi b¶n chÊt cña çc chÊt
khÝ « nhiÔm ®−îc ®o.
Çc tói khÝ ph¶i cã mét thiÕt bÞ tù kho¸ tù ®éng vµ ph¶i ®−îc dÔ dµng ®−îc lµm chÆt vµ kÝn ®èi víi hÖ
thèng lÊy mÉu hoÆc ®èi víi hÖ thèng ph©n tÝch t¹i lóc kÕt thóc viÖc thö.
D.4.2.8 Ph¶i cã ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh thÓ tÝch tæng céng cña çc khÝ pha lo·ng ®i qua hÖ thèng lÊy
mÉu trong qu¸ tr×nh thö..
D.4.3 ThiÕt bÞ ph©n tÝch
D.4.3.1 èng lÊy mÉu cã thÓ lµ mét èng mÒm dÉn khÝ vµo tói khÝ hoÆc lµ mét èng mÒm cã hÝnh nh− mét
tói rçng. èng lÊy mÉu nµy ph¶i ®−îc lµm b»ng thÐp kh«ng gØ hoÆc vËt liÖu kh«ng ¶nh h−ëng xÊu ®Õn
thµnh phÇn khÝ. èng lÊy mÉu vµ èng mÒm nèi víi thiÕt bÞ ph©n tÝch ph¶i ë trong nhiÖt ®é m«i tr−êng
xung quanh.
D.4.3.2 ThiÕt bÞ ph©n tÝch gåm çc lo¹i sau:

- Lo¹i hång ngo¹i kh«ng khuÕch t¸n ®Ó hÊp thô CO;
- Lo¹i i «n ho¸ ngän löa ®Ó hÊp thô çc HC;
- Lo¹i quang ho¸ ®Ó hÊp thô NOx.
D.4.4 §é chÝnh x¸c cña thiÕt bÞ ®o vµ phÐp ®o
D.4.4.1 Khi phanh cña b¨ng thö ®−îc hiÖu chuÈn b»ng mét phÐp thö riªng (xem D.5.1 cña phô lôc
nµy) th× yªu cÇu vÒ ®é chÝnh x¸c cña b¨ng thö. Qu¸n tÝnh tæng céng cña çc khèi l−îng quay bao gåm
c¶ qu¸n tÝnh cña con l¨n vµ çc phÇn quay cña phanh (xem D.4.1) ph¶i ®−îc ®o víi ®é chÝnh x¸c lµ
± 5 kg.
D.4.4.2 Qu·ng ®−êng xe ch¹y ®−îc ph¶i ®−îc ®o theo vßng quay cña con l¨n víi ®é chÝnh x¸c b»ng
± 10 m.
D.4.4.3 VËn tèc xe trªn 10 km/h ph¶i ®−îc ®o theo tèc ®é quay cña con l¨n víi ®é chÝnh x¸c b»ng
± 1 km/h.
D.4.4.4 §é chÝnh x¸c cña phÐp ®o nhiÖt ®é xung quanh lµ ± 2 0C.
D.4.4.5 §é chÝnh x¸c cña phÐp ®o ¸p suÊt khÝ quyÓn lµ ± 2 mbar.
D.4.4.6 §é chÝnh x¸c cña phÐp ®o ®é Èm t−¬ng ®èi cña kh«ng khÝ lµ ± 5 %.
D.4.4.7 §é chÝnh x¸c cña phÐp ®o hµm l−îng çc chÊt g©y « nhiÔm cho dï ®é chÝnh x¸c cña çc khÝ
hiÖu chuÈn b»ng bao nhiªu vÉn ph¶i b»ng ± 3 %. Thêi gian ®¸p tr¶ toµn bé cña m¹ch ph©n tÝch ph¶i
nhá h¬n mét phót.
17
TCVN 7358 : 2003
D.4.4.8 Hµm l−îng khÝ hiªu chuÈn kh«ng ®−îc sai kh¸c qu¸ ± 2 % hµm l−îng cña gi¸ trÞ chuÈn cña
tõng lo¹i khÝ. KhÝ pha lo·ng khÝ CO ph¶i lµ Ni t¬ (N2) vµ pha lo·ng khÝ HCn (propan) ph¶i lµ kh«ng khÝ.
D.4.4.9 §é chÝnh x¸c cña phÐp ®o vËn tèc kh«ng khÝ lµm m¸t ph¶i b»ng ± 5 km/h.
D.4.4.10 Thêi gian cña çc chu tr×nh vµ thu gom khÝ ph¶i ®−îc thùc hiÖn víi ®é chÝnh x¸c b»ng ± 1 s.
Çc kho¶ng thêi gian nµy ph¶i ®−îc ®o víi ®é chÝnh x¸c b»ng 0,1 s.
D.4.4.11 ThÓ tÝch tæng céng cña çc khÝ pha lo·ng ph¶i ®−îc ®o víi ®é chÝnh x¸c b»ng ± 3 %.
D.4.4.12 L−u l−îng toµn bé vµ çc l−u l−îng mÉu ph¶i æn ®Þnh víi sai kh¸c b»ng ± 5 %.
D.5 ChuÈn bÞ thö
D.5.1 ChØnh ®Æt phanh
Phanh ph¶i ®−îc ®iÒu chØnh sao cho b¶o ®¶m ®−îc r»ng vËn tèc b¨ng thö xe víi b−ím ga më hoµn
toµn ph¶i b»ng vËn tèc ®¹t ®−îc lín nhÊt khi ch¹y trªn ®−êng víi sai sè ± 1 km/h. VËn tèc ®¹t ®−îc lín
nhÊt khi ch¹y trªn ®−êng nµy kh«ng ®−îc sai kh¸c vËn tèc thiÕt kÕ lín nhÊt do nhµ s¶n xuÊt quy ®Þnh
lín h¬n ± 2 km/h. Trong tr−êng hîp xe ®−îc l¾p bé ®iÒu khiÓn tèc ®é trªn ®−êng (bé ®iÒu tèc) th× ph¶i
tÝnh ®Õn ¶nh h−ëng cña bé ®iÒu khiÓn tèc ®é nµy.
D.5.2 §iÒu chØnh qu¸n tÝnh t−¬ng ®−¬ng ®èi víi çc qu¸n tÝnh quy ®æi cña xe
(Çc) b¸nh ®µ ph¶i ®−îc ®iÒu chØnh ®Ó ®¹t ®−îc qu¸n tÝnh tæng cña çc khèi l−îng quay ®¹i diÖn cho
khèi l−îng chuÈn cña xe theo çc giíi h¹n cña b¶ng D.1 sau:
18
TCVN 7358 : 2003
B¶ng D.1 - Qu¸n tÝnh t−¬ng ®−¬ng
Khèi l−îng tÝnh b»ng ki l« gam
Khèi l−îng chuÈn cña xe P Qu¸n tÝnh t−¬ng ®−¬ng
P ≤ 105 100
105 < P ≤ 115 110
115 < P ≤ 125 120
125 < P ≤ 135 130
135 < P ≤ 145 140
145 < P ≤ 165 150
165 < P ≤ 185 170
185 < P ≤ 205 190
205 < P ≤ 225 210
225 < P ≤ 245 230
245 < P ≤ 270 260
270 < P ≤ 300 280
300 < P ≤ 330 310
330 < P ≤ 360 340
360 < P ≤ 395 380
395 < P ≤ 435 410
435 < P ≤ 475 -
D.5.3 Lµm m¸t xe
D.5.3.1 Trong suèt qu¸ tr×nh thö ph¶i ®Æt mét qu¹t giã lµm m¸t phô ë tr−íc xe sao cho h−íng ®−îc
dßng kh«ng khÝ lµm m¸t vµo ®éng c¬. Tèc ®é giã thæi ph¶i b»ng 25 ± 5 km/h. MiÖng cöa ra cña qu¹t giã
ph¶i cã tiÕt diÖn ngang cã diÖn tÝch kh«ng nhá h¬n 0,20 m2 vµ ph¶i vu«ng gãc víi trôc däc xe, çch çc
b¸nh tr−íc tõ 30 ®Õn 45 cm. Dông cô ®o vËn tèc th¼ng cña kh«ng khÝ ph¶i ®−îc dÆt ë gi÷a dßng kh«ng
khÝ vµ çch miÖng cöa ra cña kh«ng khÝ lµ 20 cm. VËn tèc nµy ph¶i cµng gÇn nh− kh«ng thay ®æi cµng
tèt trªn toµn bé bÒ mÆt miÖng cöa ra cña qu¹t giã.
19
TCVN 7358 : 2003
D.5.3.2 §Ó thay thÕ çch lµm m¸t trªn xe còng cã thÓ ®−îc lµm m¸t theo çch sau: Mét luång kh«ng
khÝ cã vËn tèc thay ®æi ph¶i ®−îc thæi trïm lªn xe. VËn tèc giã thæi ph¶i sao cho khi nã trong kho¶ng tõ
10 km/h ®Õn 50 km/h th× vËn tèc th¼ng cña kh«ng khÝ t¹i miÖng cöa ra cña qu¹t giã b»ng vËn tèc xe
t−¬ng øng víi tèc ®é quay cña con l¨n víi sai sè ± 5 km/h. T¹i tèc ®é con l¨n t−¬ng øng víi 10 km/h,
vËn tèc kh«ng khÝ cã thÓ b»ng 0. MiÖng cöa ra cña qu¹t giã ph¶i cã tiÕt diÖn ngang cã diÖn tÝch kh«ng
nhá h¬n 0,20 m2 vµ ®¸y cña cöa ra cña qu¹t giã ph¶i cao h¬n sµn ®ç xe tõ 15 ®Õn 20 cm. MiÖng cöa ra
cña qu¹t giã ph¶i vu«ng gãc víi trôc däc xe vµ çch çc b¸nh tr−íc tõ 30 ®Õn 45 cm.
D.5.4 ThuÇn ho¸ xe
D.5.4.1 Ngay tr−íc khi b¾t ®Çu chu kú thö thø nhÊt xe ph¶i ®−îc ch¹y lµm Êm ®éng c¬ trong 4 chu kú
liªn tiÕp, mçi chu kú dµi 112 gi©y.
D.5.4.2 ¸p suÊt lèp ph¶i nh− nhµ s¶n xuÊt quy ®Þnh cho ch¹y trªn ®−êng b×nh th−êng. Tuy nhiªn nÕu
®−êng k Ýnh con l¨n nhá h¬n 500 mm th× ¸p suÊt lèp cã thÓ t¨ng lªn kho¶ng 30 ®Õn 50 %.
D.5.4.3 T¶i träng trªn b¸nh xe dÉn h−íng: T¶i träng trªn b¸nh xe dÉn h−íng ph¶i b»ng, víi sai sè
± 3 kg, t¶i träng ®Æt trªn b¸nh xe dÉn h−íng cña xe khi ch¹y trªn ®−êng b×nh th−êng víi ng−êi l¸i nÆng
75 ± 5 kg vµ ®Æt th¼ng gãc víi mÆt ®−êng.
D.5.5 KiÓm tra l¹i ¸p suÊt ng−îc
Trong khi ch¹y thö s¬ bé ph¶i kiÓm tra ®Ó b¶o ®¶m r»ng ¸p suÊt ng−îc ®−îc t¹o ra bëi thiÕt bÞ lÊy mÉu
b»ng ¸p suÊt khÝ quyÓn ± 7,5 mbar.
D.5.6 §iÒu chØnh thiÕt bÞ ph©n tÝch khÝ
D.5.6.1 HiÖu chuÈn thiÕt bÞ
Sè l−îng khÝ t¹i ¸p suÊt chØ thÞ phï hîp víi sù ho¹t ®éng chÝnh x¸c cña thiÕt bÞ ph¶i ®−îc phun vµo thiÕt
bÞ ph©n tÝch khÝ b»ng l−u l−îng kÕ vµ ®ång hå x¶ l¾p trªn tõng xi lanh khÝ. ThiÕt bÞ ph¶i ®−îc ®iÒu chØnh
®Ó chØ thÞ, nh− mét gi¸ trÞ ®−îc æn ®Þnh ho¸, gi¸ trÞ ®−îc cho biÕt trªn xi lanh khÝ tiªu chuÈn.
Víi xi lanh cã dung l−îng lín nhÊt, b¾t ®Çu tõ lóc chØnh ®Æt xong, ph¶i ve mét ®−êng cong vÒ sai lÖch
cña thiÕt bÞ nh− mét hµm cña dung l−îng cña çc xi lanh khÝ tiªu chuÈn kh¸c nhau ®−îc sö dông.
D.5.6.2 Thêi gian ®¸p tr¶ toµn bé cña thiÕt bÞ
Ph¶i b¬m khÝ tõ xi lanh lín nhÊt vµo ®Çu èng lÊy mÉu. Ph¶i tiÕn hµnh kiÓm tra ®Ó b¶o ®¶m r»ng gi¸ trÞ
chØ thÞ t−¬ng øng víi sai lÖch lín nhÊt ®¹t ®−îc trong thêi gian nhá h¬n mét phót. NÕu gi¸ trÞ nµy kh«ng
®¹t ®−îc ph¶i kiÓm tra m¹ch ph©n tÝch tõ ®Çu nµy ®Õn ®Çu kia ®Ó ph¸t hiÖn sù rß rØ.
D.6 TiÕn hµnh thö trªn b¨ng thö
D.6.1 Çc ®iÒu kiÖn ®Æc biÖt ®Ó thùc hiÖn chu tr×nh
20
TCVN 7358 : 2003
D.6.1.1 NhiÖt ®é trong phßng ®Æt b¨ng thö ph¶i tõ 20 0C ®Õn 30 0C trong suèt qu¸ tr×nh thö.
D.6.1.2 Khi thö xe ph¶i ®−îc ®Æt ngang b»ng ®Ó ®Ò phßng viÖc ph©n phèi nhiªn liÖu hoÆc dÇu b«i tr¬n
kh«ng b×nh th−êng.
D.6.1.3 Trong khi thö tèc ®é ph¶i ®−îc vÏ ®å thÞ theo thêi gian ®Ó cã thÓ ®¸nh gi¸ ®−îc viÖc hiÖu chØnh
chu tr×nh ®−îc tiÕn hµnh.
D.6.2 Khëi ®éng ®éng c¬
D.6.2.1 Sau khi vËn hµnh s¬ bé thiÕt bÞ theo çc chøc n¨ng thu gom, pha lo·ng, ph©n tÝch vµ ®o khÝ
(xem 7.1 d−íi) ph¶i khëi ®éng ®éng c¬ b»ng çc c¬ cÊu, thiÕt bÞ ®Ó khëi ®éng - b−ím giã, van khëi ®éng
v.v.- theo h−íng dÉn cña nhµ s¶n xuÊt.
D.6.2.2 Chu tr×nh thö thø nhÊt ph¶i b¾t ®Çu cïng víi viÖc thu gom mÉu vµ viÖc ®o l−u l−îng qua m¸y
hót.
D.6.2.3 Giai ®o¹n ch¹y kh«ng t¶i
D.6.2.3.1 Hép sè ®iÒu khiÓn b»ng tay
§Ó cã thÓ thùc hiÖn viÖc t¨ng tèc ®−îc ®óng, xe ph¶i ®−îc ®Æt ë sè 1 cïng víi viÖc ph¶i c¾t li hîp trong
5s tr−íc khi t¨ng tèc sau giai ®o¹n ch¹y kh«ng t¶i ®−îc thùc hiÖn ngay tr−íc ®ã.
D.6.2.3.2 Hép sè tù ®éng vµ bé biÕn ®æi m« men xo¾n
Bé chän sè ph¶i ®−îc kho¸ løc b¾t ®Çu thö. Khi cã hai vÞ trÝ ″town″ (ch¹y trong thµnh phè) vµ ″road″
(ch¹y trªn ®−êng bé) cã thÓ ®−îc chän, ph¶i sö dông vÞ trÝ ″road″.
D.6.2.4 Giai ®o¹n t¨ng tèc
T¹i cuèi tõng giai ®o¹n ch¹y kh«ng t¶i, giai ®o¹n t¨ng tèc ®é ph¶i ®−îc thùc hiÖn b»ng çch më hoµn
toµn b−ím ga vµ nÕu cÇn thiÕt b»ng c¶ viÖc sö dông hép sè ®Ó ®¹t ®−îc vËn tèc lín nhÊt cµng nhanh
cµng tèt.
D.6.2.5 Giai ®o¹n vËn tèc kh«ng ®æi
Gi÷ b−ím ga më hoµn toµn ®Ó duy tr× vËn tèc lín nhÊt kh«ng thay ®æi cho ®Õn khi giai ®o¹n gi¶m tèc
b¾t ®Çu.
Trong giai ®o¹n vËn tèc kh«ng ®æi lµ 20 km/h, vÞ trÝ b−ím ga ph¶i ®−îc gi÷ cè ®Þnh ë møc ®é cè ®Þnh
cao nhÊt cã thÓ ®−îc.
D.6.2.6 Giai ®o¹n gi¶m tèc
D.6.2.6.1 TÊt c¶ çc giai ®o¹n gØam tèc ®é ph¶i ®−îc thùc hiÖn b»ng ®ãng hoµn toµn b−ím ga, li hîp
vÉn ®−îc ®ãng. Li hîp ®ãng më b»ng tay ph¶i ®−îc c¾t ®éc lËp víi viÖc chän sè, ë tèc ®é 10 km/h.
21
TCVN 7358 : 2003
D.6.2.6.2 NÕu tèc ®é gi¶m tèc chËm h¬n tèc ®é gi¶m tèc quy ®Þnh cho giai ®o¹n t−¬ng øng, ph¶i sö
dông phanh xe ®Ó cã thÓ tiÕp tôc chu tr×nh.
D.6.2.6.3 NÕu tèc ®é gi¶m tèc nhanh h¬n tèc ®é gi¶m tèc quy ®Þnh cho giai ®o¹n t−¬ng øng, viÖc ®iÒu
hoµ thêi gian ph¶i ®−îc kh«i phôc b»ng giai ®o¹n vËn tèc kh«ng ®æi hoÆc giai ®o¹n ch¹y kh«ng t¶i b»ng
çch gép nã vµo thao t¸c gi÷ vËn tèc kh«ng ®æi hoÆc ch¹y kh«ng t¶i tiÕp theo. Trong tr−¬ng hîp ®ã
kh«ng ph¶i ¸p dông môc 2.4.3 cña phô lôc nµy.
D.6.2.6.4 T¹i cuèi giai ®o¹n gi¶m tèc ®é thø hai (xe ®ç trªn b¨ng thö), tay sè ph¶i ë sè 0 vµ li hîp ph¶i
®−îc ®ãng.
D.7 TiÕn hµnh lÊy mÉu vµ ph©n tÝch
D.7.1 LÊy mÉu
D.7.1.1 Ph¶i b¾t ®Çu lÊy mÉu ngay tõ ®Çu cña viÖc thö nh− ®−îc chØ ra trong môc D.6.2.2.
D.7.1.2 Çc tói mÉu ph¶i ®−îc ®ãng kÝn mÝt ngay khi hoµn thµnh viÖc n¹p ®Çy khÝ vµo tói.
D.7.1.3 T¹i cuèi cña chu tr×nh tr−íc, hÖ thèng thu gom hçn hîp khÝ th¶i pha lo·ng vµ kh«ng khÝ pha
lo·ng ph¶i ®−îc ®ãng vµ çc khÝ sinh ra bëi ®éng c¬ ph¶i ®−îc th¶i vµo kh«ng khÝ.
D.7.2 Ph©n tÝch
D.7.2.1 Çc khÝ ®−îc chøa trong tõng tói mÉu ph¶i ®−îc ph©n tÝch cµng sím cµng tèt vµ kh«ng ®−îc
®Ó l©u h¬n 20 phót sau khi viÖc n¹p khÝ vµo tói b¾t ®Çu.
D.7.2.2 NÕu èng lÊy mÉu kh«ng ®−îc ®Ó l¹i th−êng xuyªn trong tói mÉu, nhÊt ®Þnh kh«ng ®−îc ®−a
kh«ng khÝ vµo tói sau trong khÝ ®ót èng lÊy mÉu vµo vµ lÊy khÝ ra khái tói trong khi rót èng lÊy mÉu ra vµ
lÊy khÝ ra khái tói trong khi rót çc èng lÊy mÉu.
D.7.2.3 ThiÕt bÞ ph©n tÝch ph¶i ®−îc ®Ó trong ®iÒu kiªn æn ®Þnh trong mét phót sau khi nèi nã víi tói.
D.7.2.4 Nång ®é CO, HC vµ NOx trong çc tói thu gom çc mÉu hçn hîp khÝ th¶i pha lo·ng vµ kh«ng
khÝ pha lo·ng ph¶i ®−îc x¸c ®Þnh tõ thiÕt bÞ ®o.
D.7.2.5 Sè ®−îc ghi nh− lµ hµm l−îng cña çc khÝ trong mçi dßng nh¸nh ®−îc ®o ph¶i lµ sè hiÓn thÞ
sau khi æn ®Þnh thiÕt bÞ ®o.
D.8 X¸c ®Þnh sè l−îng çc chÊt khÝ g©y « nhiÔm th¶i ra
D.8.1 Khèi l−îng çc khÝ CO ph¶i ®−îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc sau:
1 CO c
CO M = ×V × d∞ ×
S 10 6
trong ®ã:
22
TCVN 7358 : 2003
D.8.2.1 COM lµ khèi l−îng cña CO th¶i ra trong qu¸ tr×nh thö (g/km);
D.8.2.2 S lµ qu·ng ®−êng ch¹y ®−îc thùc; S tÝnh ®−îc b»ng çch nh©n sè vßng quay ®äc ®−îc trªn
®ång hå ®o sè vßng quay víi chu vi cña con l¨n (km);
D.8.2.3 dco lµ khèi l−îng riªng cña CO ë nhiÖt ®é 0oC vµ ¸p suÊt 1013,3 mbar, b»ng 1,25 kg/m3;
D.8.2.4 COC lµ nång ®é thÓ tÝch, tÝnh theo ppm, cña CO trong çc khÝ ®−îc pha lo·ng, ®−îc hiÖu
chØnh víi viÖc cã tÝnh ®Õn sù « nhiÔm cña kh«ng khÝ pha lo·ng.
1
CO c = CO e − CO d (1 − )
DF
trong ®ã:
D.8.1.4.1 COE lµ nång ®é CO, ®−îc ®o theo ppm, trong mÉu çc khÝ pha lo·ng ®−îc thu gom trong tói
SA;
D.8.1.4.2 COd lµ nång ®é CO, ®−îc ®o theo ppm, trong mÉu kh«ng khÝ pha lo·ng ®−îc thu gom trong
tói SB;
D.8.1.4.3 DF lµ hÖ sè ®−îc ®Þnh nghÜa trong môc D.8.4 d−íi ®©y;
D.8.2.5 V lµ thÓ tÝch tæng céng cña çc khÝ pha lo·ng, tÝnh theo m3/phÐp thö, ®−îc ®iÒu chØnh theo
®iÒu kiÖn chuÈn 0 oC (273 K) vµ 1013,3 mbar:
( Pa − Pi ). 273
V = V o .N
1013 ,3 .( T p + 273 )
trong ®ã:
D.8.1.5.1 Vo lµ thÓ tÝch cña khÝ t¹o ra bëi b¬m P1 trong mét vßng quay (m3/vßng). ThÓ tÝch nµy lµ hµm
sè vÒ sù kh¸c nhau gi÷a çc tiÕt diÖn vµo vµ ra cña b¬m;
D.8.1.5.2 N lµ sè vßng quay t¹o ra bëi b¬m P1 trong 4 chu tr×nh thö;
D.8.1.5.3 Pa lµ ¸p suÊt kh«ng khÝ xung quanh (mbar);
D.8.1.5.4 Pi lµ ¸p suÊt ch©n kh«ng trung b×nh trong 4 chu trÝnh thö t¹i tiÕt diÖn vµo cña b¬m P1
(mbar);
D.8.1.5.5 TP lµ nhiÖt ®é çc khÝ ®−îc pha lo·ng trong 4 chu trÝnh thö, ®−îc ®o t¹i tiÕt diÖn vµo cña
b¬m P1.
D.8.2 Khèi l−îng HC kh«ng ch¸y hÕt trong khÝ th¶i cña xe trong khi thö ph¶i ®−îc tÝnh to¸n b»ng c«ng
thóc sau:
1 HC c
HC M = × V × d HC ×
S 10 6 23
TCVN 7358 : 2003
trong ®ã:
D.8.2.1 HCM lµ khèi l−îng cña HC th¶i ra trong qu¸ tr×nh thö (g/km);
D.8.2.2 S lµ kho¶ng çch x¸c ®Þnh trong D.8.1. 2;
D.8.2.3 dHC lµ khèi l−îng riªng cña HC ë nhiÖt ®é 0 oC vµ ¸p suÊt 1013,3 mbar, b»ng 0,619 kg/m3 (tØ lÖ
trung b×nh cña CO/HC lµ 1:1,85);
D.8.2.4 HCC lµ nång ®é cña HC trong çc khÝ ®−îc pha lo·ng, tÝnh theo ppm cña C t−¬ng ®−¬ng (tøc
lµ nång ®é trong propan ®−îc nh©n víi 3), ®−îc hiÖu chØnh víi viÖc cã tÝnh ®Õn kh«ng khÝ pha lo·ng.
1
HC HC = HC e − HC d (1 − )
DF
trong ®ã:
D.8.2.4.1 HCE lµ nång ®é HC, ®¬n vÞ ®o theo ppm cña C t−¬ng ®−¬ng, trong mÉu çc khÝ ®−îc pha
lo·ng ®−îc thu gom trong tói SA;
D.8.2.4.2 HCd lµ nång ®é HC, ®¬n vÞ ®o theo ppm cña C t−¬ng ®−¬ng, trong mÉu kh«ng khÝ pha lo·ng
®−îc thu gom trong tói SB;
D.8.2.5 V lµ thÓ tÝch tæng céng (xem môc D.8.1.5).
D.8.3 Khèi l−îng NOx trong khÝ th¶i cña xe trong khi thö ph¶i ®−îc tÝnh to¸n b»ng c«ng thóc sau:
1 NO Xc × K h
NO XM = × V × d NO2 ×
S 10 6
trong ®ã:
D.8.3.1 NOXM lµ khèi l−îng cña NOx th¶i ra trong qu¸ tr×nh thö (g/km);
D.8.3.2 S lµ kho¶ng çch x¸c ®Þnh trong D.8.1. 2;
D.8.3.3 dNO2 lµ khèi l−îng riªng cña NOx trong khÝ th¶i, gi¶ thiÕt r»ng chóng sÏ ë trong d¹ng NO ë nhiÖt
®é 0oC vµ ¸p suÊt 1013,3 mbar, b»ng 2,05 kg/m3;
D.8.3.4 NOXC lµ nång ®é cña NO trong çc khÝ ®−îc pha lo·ng, tÝnh theo ppm, ®−îc hiÖu chØnh víi
viÖc cã tÝnh ®Õn kh«ng khÝ pha lo·ng.
1
NOXM = NOxe −NOxd(1− )
DF
24
TCVN 7358 : 2003
trong ®ã:
D.8.3.4.1 NOXE lµ nång ®é NOx, ®¬n vÞ ®o theo ppm, trong mÉu çc khÝ ®−îc pha lo·ng ®−îc thu gom
trong tói SA;
D.8.3.4.2 NOxd lµ nång ®é NOx , ®¬n vÞ ®o theo ppm cña , trong mÉu kh«ng khÝ pha lo·ng ®−îc thu
gom trong tói SB;
D.8.3.5 Kh lµ hÖ sè hiÖu chØnh ®é Èm
1
Kh =
1− 0,0329(H − 10,7)
trong ®ã:
D.8.3.5.1 H lµ ®é Èm tuyÖt ®èi (g n−íc/ kg kh«ng khÝ kh«)
6,2111.U.Pd
H=
1
Pa − Pd
100
trong ®ã:
D.8.3.5.1.1 U lµ tØ lÖ phÇn tr¨m ®é Èm;
D.8.3.5.1.2 Pd lµ ¸p suÊt b·o hoµ cña n−íc t¹i nhiÖt ®é thö (mbar);
D.8.3.5.1.3 Pa lµ ¸p suÊt kh«ng khÝ (mbar);
D.8.4 DF lµ hÖ sè tÝnh theo c«ng thøc sau:
14,5
DF =
CO 2 + 0,5CO + HC
D.8.4.1 ″CO, CO2 vµ HC″ lµ çc nång ®é cña CO, CO2 vµ HCx trong mÉu cña çc khÝ ®−îc pha lo·ng
trong tói SA (%);
D.9 Tr×nh bµy kÕt qu¶
KÕt qu¶ ph¶i ®−îc thÓ hiÖn theo g/km:
HC g/km = Khèi l−îng HC/S, khèi l−îng HC ®−îc x¸c ®Þnh trong môc D.8.2;
CO g/km - Khèi l−îng CO/S, khèi l−îng CO ®−îc x¸c ®Þnh trong môc D.8.2;
NOx g/km - Khèi l−îng NOx/S, khèi l−îng NOx ®−îc x¸c ®Þnh trong môc D.8.2;
S lµ ®o¹n ®−êng ch¹y ®−îc h÷u Ých cña xe trong khÝ thö.
25
km/h
TCVN 7358 : 2003 ®å thÞ lý
thuyÕt cña
5
Phô lôc D - D1 4 chu tr×nh
(qui ®Þnh) 3
V (km/h)
2
Chu tr×nh vËn hµnh xe ®Ó thö
1 kiÓu lo¹i 1 (Type 1)
1 2 3 4 5 s
50
Sai sè vËn tèc (+ 1km)
vµ thêi gian (s) ®−îc kÕt
hîp vÒ h×nh häc cho
tõng ®iÓm.
40
r = 0,56
30
20
10 r = 0,93
0
10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 t (s)
8 65 101
107
112
H×nh D1.1 - Chu tr×nh vËn hµnh xe ®Ó thö kiÓu lo¹i 1
26
Th¶i ra kh«ng khÝ
TCVN 7358 : 2003
Phô lôc D – D2
Tói SB Tói S
VÝ dô 1 vÒ thiÕt bÞ lÊy mÉu khÝ vµ A®o thÓ tÝch
§ång hå
r3 ®o l−u r2
l−îng
V3 Bé ®iÒu V2
khiÓn l−u
l−îng
p3 p2
B¬m
f3 f2
Bé läc
Kh«ng khÝ pha

lo·ng
KhÝ th¶i M¸y hót X¶ ra
X¸c ®Þnh thÓ tÝch

toµn bé cña khÝ th¶i
pha lo·ng
H×nh D2.1 - S¬ ®å nguyªn lý thiÕt bÞ lÊy mÉu vµ ®o thÓ tÝch
27
TCVN 7358 : 2003
Phô lôc D – D3
Tói thu gom mÉu Tói thu
VÝ dô 2 vÒ thiÕt bÞ lÊy mÉu khÝ vµ gom mÉu
kh«ng khÝ pha SB SA®o thÓ tÝch hçn hîp
lo·ng
khÝ th¶i
pha lo·ng
R3 R2
P3 V3 V2
§ång hå ®o
l−u l−îng víi
bé ®iÒu khiÓn
P2 l−u l−îng
èng lÊy mÉu F3 B¬m
kh«ng khÝ pha F2
lo·ng
Läc
Bé trÝch khÝ
KhÝ th¶i ®Ó hót hçn
tõ xe hîp khÝ th¶i P1
pha lo·ng
èng lÊy mÉu

hçn hîp khÝ
th¶i pha lo·ng
X¸c ®Þnh thÓ
tÝch tæng céng
cña mÉu pha
lo·ng
H×nh D2.2 - S¬ ®å nguyªn lý thiÕt bÞ lÊy mÉu vµ ®o thÓ tÝch
28
TCVN 7358 : 2003
Phô lôc D – D4
Ph−¬ng ph¸p hiÖu chuÈn b¨ng thö
1 Ph¹m vi ¸p dông
Phô lôc nµy m« t¶ ph−¬ng ph¸p ®−îc ¸p dông ®Ó kiÓm tra x¸c nhËn r»ng ®−êng cong hÊp thô n¨ng
l−îng bëi b¨ng thö ph¶i phï hîp víi ®−êng cong hÊp thô theo yªu cÇu nªu t¹i D4.1 cña phô lôc D.
ViÖc hÊp thô n¨ng l−îng bëi phanh kh«ng bao gåm n¨ng l−îng tæn thÊt do ma s¸t gi÷a lèp vµ con l¨n.
2 Nguyªn lý cña ph−¬ng ph¸p
Ph−¬ng ph¸p nµy cho phÐp tÝnh to¸n n¨ng l−îng ®−îc hÊp thô b»ng çch ®o thêi gian gi¶m tèc ®é cña
con l¨n. N¨ng l−îng ®éng häc cña hÖ thèng bÞ tiªu t¸n bëi phanh vµ bëi ma s¸t trong b¨ng thö. Ph−¬ng
ph¸p nµy bá qua nh÷ng biÕn ®æi cña ma s¸t æ l¨n bªn trong cña con l¨n do träng l−îng cña xe.
3 Quy tr×nh hiÖu chuÈn
3.1 G¾n hÖ thèng m« pháng qu¸n tÝnh t−¬ng øng víi khèi l−îng cña xe thö.
3.2 ChØnh ®Æt phanh theo ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh t¹i D5.1 cña phô lôc D.
3.3 Cho con l¨n ch¹y t¨ng tèc ®é tíi v + 10 km/h.
3.4 C¾t thiÕt bÞ dÉn ®éng vµ cho con l¨n gi¶m tèc tù do.
3.5 Ghi thêi gian con l¨n cÇn ®Ó gi¶m tèc ®é tõ v + 0,1v xuèng - 0,1v.
3.6 TÝnh n¨ng l−îng ®−îc hÊp thô theo c«ng thøc sau:
Hv2
PA = 0,2 × ×10−3
t
trong ®ã:
PA lµ n¨ng l−îng ®−îc hÊp thô bëi b¨ng thö (kW);
H lµ qu¸n tÝnh t−¬ng ®−¬ng (kg);
v lµ vËn tèc thö ¸p dông trong môc 3.3 (m/s);
t con l¨n cÇn ®Ó gi¶m tèc ®é tõ v + 0,1v xuèng - 0,1v (s);
3.7 LÆp l¹i phÇn quy tr×nh tõ 3.3 ®Õn 3.6 ë trªn ®Ó phñ d¶i vËn tèc tõ 10 ®Õn 50 km/h bëi tõng giai
®o¹n 10 km/h;
3.8 VÏ vÕt ®−êng cong ®¹i diÖn cho n¨ng l−îng ®−îc hÊp thô nh− mét hµm cña vËn tèc;
3.9 KiÓm tra x¸c nhËn r»ng ®−êng cong nµy n»m trong dung sai cho phÐp nªu t¹i D4.1 cña phô lôc D.
29
C«ng suÊt hÊp
thô PA (kW)
TCVN 7358 : 2003
vËn tèc (km/h)
30
TCVN 7358 : 2003
Phô lôc E
Thö kiÓu lo¹i II (Type II - test)
1 Giíi thiÖu
Phô lôc nµy m« t¶ ph−¬ng ph¸p thö lo¹i 2 ®−îc x¸c ®Þnh t¹i 4.2.1.2 cña tiªu chuÈn nµy.
2 §iÒu kiÖn ®o
2.1 Nhiªn liÖu sö dông ph¶i mét trong çc lo¹i nhiªn liÖu nªu t¹i D 3.2 cña phô lôc D.
2.2 DÇu b«i tr¬n sö dông còng theo D 3.2 cña phô lôc D.
2.3 Khèi l−îng khÝ th¶i CO vµ HCx sÏ ®−îc ®o ngay sau phÐp thö lo¹i 1 m« t¶ t¹i D 2.1 cña phô lôc D,
ngay sau khi chóng ®−îc æn ®Þnh, ®éng c¬ ch¹y ë tèc ®é kh«ng t¶i
2.4 §èi víi xe sö dông hép sè ®iÒu khiÓn b»ng tay, phÐp thö ph¶i ®−îc thùc hiÖn ë tay sè trung gian
(sè 0) víi li hîp ®−îc ®ãng.
2.5 §èi víi xe sö dông hép sè ®iÒu khiÓn tù ®éng, phÐp thö ph¶i ®−îc thùc hiÖn víi li hîp ®−îc ®ãng
nh−ng b¸nh xe chñ ®éng ®−îc gi÷ ®ç l¹i.
2.6 Tèc ®é kh«ng t¶i cña ®éng c¬ trong giai ®o¹n kh«ng t¶i ph¶i ®−îc ®iÒu chØnh theo quy ®Þnh cña
nhµ s¶n xuÊt.
3 LÊy mÉu vµ ph©n tÝch khÝ th¶i
3.1 Çc van chuyÓn m¹ch ph¶i ®−îc chØnh ®Æt ®Ó ph©n tÝch trùc tiÕp hçn hîp khÝ th¶i pha lo·ng vµ
kh«ng khÝ pha lo·ng.
3.2 ThiÕt bÞ ph©n tÝch ph¶i ®−îc ®Ó æn ®Þnh trong vßng mét phót sau khi ®−îc nèi víi èng lÊy mÉu.
3.3 Nång ®é HC vµ CO trong mÉu hçn hîp khÝ th¶i pha lo·ng vµ trong kh«ng khÝ pha lo·ng ph¶i ®−îc
x¸c ®Þnh tõ dông cô ®o kiÓu ®äc kÕt qu¶ hoÆc kiÓu ghi kÕt qu¶ b»ng çch sö dông çc ®−êng cong hiÖu
chuÈn thÝch hîp.
3.4 Sè ®−îc ghi nh− hµm l−îng çc khÝ trong mçi nh¸nh ®−îc ®o ph¶i lµ sè ®−îc ®äc sau khi æn ®Þnh
thiÕt bÞ ®o.
4 X¸c ®Þnh khèi l−îng khÝ th¶i
4.1 Khèi l−îng çc khÝ CO ph¶i ®−îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc sau:
COc
COM = v × d∞ ×
106
trong ®ã:
4.1.1 COM lµ khèi l−îng cña CO th¶i ra trong qu¸ tr×nh thö (g/min).
4.1.2 dco lµ khèi l−îng riªng cña CO ë nhiÖt ®é 0 oC vµ ¸p suÊt 1013,3 mbar, b»ng 1,25 kg/m3;
31
TCVN 7358 : 2003
4.1.3 COC lµ nång ®é thÓ tÝch, tÝnh theo ppm, cña CO trong çc khÝ ®−îc pha lo·ng, ®−îc hiÖu chØnh
víi viÖc cã tÝnh ®Õn sù « nhiÔm cña kh«ng khÝ pha lo·ng.
1
CO c = CO e − CO d (1 − )
DF
trong ®ã:
4.1.1 COE lµ nång ®é CO, ®−îc ®o theo ppm, trong mÉu çc khÝ pha lo·ng;
4.1.2 COd lµ nång ®é CO, ®−îc ®o theo ppm, trong mÉu kh«ng khÝ pha lo·ng;
4.1.3 DF lµ hÖ sè ®−îc ®Þnh nghÜa trong môc 4.3 d−íi ®©y;
4.1.4 v lµ thÓ tÝch tæng céng cña çc khÝ pha lo·ng, tÝnh theo m3/min, ®−îc ®iÒu chØnh theo ®iÒu kiÖn
chuÈn 0 oC (273 K) vµ 1013,3 mbar:
(Pa − Pi).273
v = v o .N
1013,3.(Tp + 273)
trong ®ã:
4.1.4.1 vo lµ thÓ tÝch cña khÝ t¹o ra bëi b¬m P1 trong mét vßng quay (m3/vßng). ThÓ tÝch nµy lµ hµm sè
vÒ sù kh¸c nhau gi÷a çc tiÕt diÖn vµo vµ ra cña b¬m;
4.1.4.2 N lµ sè vßng quay t¹o ra bëi b¬m P1 trong thö kh«ng t¶i trong mét phót;
4.1.4.3 Pa lµ ¸p suÊt kh«ng khÝ xung quanh (mbar);
4.1.4.4 Pi lµ ¸p suÊt ch©n kh«ng trung b×nh trong khi thö t¹i tiÕt diÖn vµo cña b¬m P1 (mbar);
4.1.4.5 TP lµ nhiÖt ®é çc khÝ ®−îc pha lo·ng trong khi thö, ®−îc ®o t¹i tiÕt diÖn vµo cña b¬m P1.
4.2 Khèi l−îng HC kh«ng ch¸y hÕt trong khÝ th¶i cña xe trong khi thö ph¶i ®−îc tÝnh to¸n b»ng c«ng
thóc sau:
trong ®ã:
4.2.1 HCM lµ khèi l−îng cña HC th¶i ra trong qu¸ tr×nh thö (g/min);
4.2.2 dHC lµ khèi l−îng riªng cña HC ë nhiÖt ®é 0oC vµ ¸p suÊt 1013,3 mbar, b»ng 0,619 kg/m3 (tØ lÖ
trung b×nh cña CO/HC lµ 1:1,85);
4.2.3 HCC lµ nång ®é cña HC trong çc khÝ ®−îc pha lo·ng, tÝnh theo ppm cña C t−¬ng ®−¬ng (tøc lµ
nång ®é trong propan ®−îc nh©n víi 3), ®−îc hiÖu chØnh víi viÖc cã tÝnh ®Õn kh«ng khÝ pha lo·ng.
1
HCHC = HCe − HCd (1− )
DF
32
TCVN 7358 : 2003
trong ®ã:
4.2.1 HCE lµ nång ®é HC, ®¬n vÞ ®o theo ppm cña C t−¬ng ®−¬ng, trong mÉu çc khÝ ®−îc pha lo·ng;
4.2.2 HCd lµ nång ®é HC, ®¬n vÞ ®o theo ppm cña C t−¬ng ®−¬ng, trong mÉu kh«ng khÝ pha lo·ng;
4.2.3 DF lµ hÖ sè ®−îc ®Þnh nghÜa trong môc 4.3 d−íi ®©y;
4.2.4 v lµ thÓ tÝch tæng céng (xem môc 4.1.4).
4.3 DF lµ hÖ sè tÝnh theo c«ng thøc sau:
14,5
DF =
CO2 + 0,5CO + HC
4.3.1 ″CO, CO2 vµ HC″ lµ çc nång ®é cña CO, CO2 vµ HCx trong mÉu cña çc khÝ ®−îc pha
lo·ng (%);
33
TCVN 7358 : 2003
Phô lôc F
Yªu cÇu kü thuËt ®èi víi nhiªn liÖu chuÈn
Nhiªn liÖu chuÈn sè 2 CEC RF-08-A-85 (Lo¹i x¨ng cao cÊp ,kh«ng ch×)
Th«ng sè Giíi h¹n Ph−¬ng ph¸p ASTM

Vµ ®¬n vÞ ®o
TrÞ sè èc tan nghiªn cøu Nhá nhÊt 95,0 D 2699
TrÞ sè èc tan ®éng c¬ Nhá nhÊt 85,0 D 2700
TØ träng ë 15 oC Nhá nhÊt. 0,748 D 1298
Lín nhÊt. 0,762
¸p suÊt h¬i Reid Nhá nhÊt 0,56 bar D 323
Lín nhÊt 0,64 bar
Ch−ng cÊt (3) D 86
®iÓm s«i ®Çu nhá nhÊt 24 oC
lín nhÊt 40 oC
®iÓm 10 % thÓ tÝch nhá nhÊt 42 oC
lín nhÊt 58 oC
lín nhÊt 110 oC
lín nhÊt 180 oC
®iÓm s«i cuèi nhá nhÊt 190 oC
lín nhÊt 215 oC
CÆn lín nhÊt 2 %
Ph©n tÝch Hydrocacbon:
Olefin lín nhÊt 20 % thÓ tÝch D 1319
ChÊt th¬m nhá nhÊt (chøa 5 % thÓ
tÝch cña ben zen*) *D 3606 hoÆc D 2267
lín nhÊt 45 % thÓ tÝch D 1319
Paraffins lín nhÊt 45 % thÓ tÝch
TØ lÖ HC/H2 c©n b»ng
Kh¶ n¨ng æn ®Þnh «xy hãa Nhá nhÊt 480 phót 525
Keo lín nhÊt 4 mg/100 ml D 381
Hµm l−îng l−u huúnh lín nhÊt 0,04 % khèi l−îng D 1266 hoÆc D 2622
hoÆc D 2785
¨n mßn ®ång ë 50 0C lín nhÊt 1 D130
Hµm l−îng ch× lín nhÊt 0,005 g/l D 3237

Hµm l−îng phèt pho
lín nhÊt 0,0013 g/l D 3231
Chó thÝch - CÊm ®−a thªm vµo x¨ng çc thµnh phÇn chøa oxy.
__________________________
34
TCVN 7358 : 2003
Phô lôc F
(qui ®Þnh)
Yªu cÇu kü thuËt ®èi víi nhiªn liÖu chuÈn
Nhiªn liÖu chuÈn sè 2 (CEC-RF-05-T-76)

øng dông: X¨ng tiªu chuÈn, kh«ng ch×, cho thö khÝ th¶i vµ thö bay h¬i nhiªn liÖu cña USA
Giíi h¹n Ph−¬ng ph¸p

Vµ ®¬n vÞ ®o ASTM(1)
TrÞ sè èc tan nghiªn cøu nhá nhÊt 91,0 D 2699
¸p suÊt h¬i Reid (2) Nhá nhÊt 0,58 bar 323
Ch−ng cÊt (3) 86

®iÓm s«i ®Çu nhá nhÊt 24 oC
lín nhÊt 40 oC
®iÓm 10% thÓ tÝch nhá nhÊt 49 oC
lín nhÊt 57 oC
lín nhÊt 110 oC
lín nhÊt 163 oC
®iÓm s«i cuèi Lín nhÊt 213 oC
Ph©n tÝch Hydrocacbon: 1319
Olefin lín nhÊt 10 % thÓ tÝch
ChÊt th¬m lín nhÊt 55 % thÓ tÝch
ChÊt b·o hßa C©n b»ng
Kh¶ n¨ng æn ®Þnh «xy hãa nhá nhÊt 480 phót 525
Hµm l−îng l−u huúnh lín nhÊt 0,10 % -wt 526 hoÆc 1266
Hµm l−îng ch× lín nhÊt 0,005 g/l 5237
Hµm l−îng phèt pho lín nhÊt 0,001 g/l 3231
1) Çc ph−¬ng ph¸p ISO t−¬ng ®−¬ng sÏ ®−îc thõa nhËn khi ®−îc ban hµnh cho tÊt c¶ çc th«ng sè liÖt kª
ë trªn;
2) §èi víi çc phÐp thö kh«ng liªn quan ®Õn bay h¬i, ¸p suÊt h¬i Reid (RVP) cã thÓ lµ 0,55 (nhá nhÊt), 0,66
bar (lín nhÊt);
3) Çc con sè ®−a ra cho biÕt sè l−îng bay h¬i tæng céng (% bay h¬i + % tæn thÊt).
Chó thÝch - §Ó ®¹t ®−îc quyÕt ®Þnh vÒ viÖc chÊp nhËn mét nhiªn liÖu liªn quan ®Õn çc th«ng sè nµy, h·y tham
kh¶o ″Çc ph−¬ng ph¸p giíi thiÖu ®Ó ¸p dông sè liÖu chÝnh x¸c vµo çc th«ng sè cho s¶n phÈm dÇu má ″.
35
TCVN 7358 : 2003
_______________________________
môc lôc
quy ®Þnh
1. Ph¹m vi ¸p dông
2. §Þnh nghÜa thuËt ng÷
3. Tµi liÖu kü thuËt vµ mÉu thö
4. Yªu cÇu kü thuËt vµ thö nghiÖm
5. Söa ®æi kiÓu xe
6. Yªu cÇu kü thuËt ®Ó kiÓm tra trong s¶n xuÊt
phô lôc
Phô lôc A - §Æc ®iÓm chñ yÕu cña déng c¬ vµ th«ng tin liªn quan ®Õn tiÕn hµnh thö nghiÖm
Phô lôc B - Th«ng b¸o vÒ phª duyÖt kiÓu xe liªn quan ®Õn khÝ th¶i g©y « nhiÔm bëi ®éng c¬ theo quy
®Þnh sè 47
Phô lôc C - Bè trÝ dÊu phª duyÖt kiÓu
Phô lôc D - Thö lo¹i I (Type I - test)
Phô lôc E - Thö lo¹i II (Type II - test)
Phô lôc F - Yªu cÇu kü thuËt ®èi víi nhiªn liÖu chuÈn
36

TCVN 7358 03

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

TCVN 7358 03

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 7358 :2003

2 §Þnh nghÜa vµ thuËt ng÷

Tiªu chuÈn nµy ¸p dông c¸c thuËt ng÷ vµ ®Þnh nghÜa.

3 Tµi liÖu kü thuËt vµ mÉu thö

3.2 MÉu thö

4 Yªu cÇu kü thuËt vµ c¸c phÐp thö

4.1. Yªu cÇu chung

4.2. M« t¶ c¸c phÐp thö

B¶ng 1 - Gi¸ trÞ giíi h¹n khÝ th¶i g©y « nhiÔm

5 Yªu cÇu kü thuËt ®èi víi söa ®æi kiÓu xe

6 Më réng kÕt qu¶ thö khÝ th¶i

7 Yªu cÇu kü thuËt ®Ó kiÓm tra trong s¶n xuÊt

B¶ng 5 - Träng sè thèng kª k

K 0,973 0,613 0,489 0,421 0,376 0,342 0,317 0,296 0,279

K 0,265 0,253 0,242 0,233 0,224 0,216 0,210 0,203 0,198

A.3.2.1.3.6 ZÝc l¬:........................................................................................................................

Th«ng b¸o phª duyÖt kiÓu

(Khæ giÊy lín nhÊt : A4 (210 x 297mm))

C«ng bè bëi : C¬ quan cã thÈm quyÒn

VÒ (2) : CÊp phª duyÖt

Kh«ng cÊp phª duyÖt

CÊp phª duyÖt më réng

Thu håi phª duyÖt

ChÊm døt s¶n xuÊt

Phª duyÖt sè :...................... Phª duyÖt më réng sè :......................

B.1 Tªn hoÆc nh·n hiÖu th−¬ng m¹i cña xe (1)....................................................................

Chu vi vßng l¨n ®éng lùc häc: .......................................................................................

B.15 VÞ trÝ nh·n phª duyÖt trªn xe: ................................................................................

C¸ch bè trÝ dÊu phª duyÖt

D.2.1 M« t¶ chu tr×nh thö

Thêi gian Thêi gian tæng

1 Ch¹y kh«ng t¶i - - 8 8

D.2.2 §iÒu kiÖn chung ®Ó thùc hiÖn chu tr×nh

D.2.3 Sö dông hép sè

D.3 Xe thö vµ nhiªn liÖu

+ Khi 0 < V ≤ 12 km/h: 0 ≤ PA ≤ kV312 + 5% kV312 + 5% PV50 (1)

+ Khi V > 12 km/h: PA = kV3 ± 5% kV312 + 5% PV50 (1)

- Qu¸n tÝnh chÝnh: 100 kg.

- Qu¸n tÝnh phô(2): ≥ 10 kg.

1) §èi víi con l¨n ®¬n, ®−¬ng kÝnh = 400 mm.

ThiÕt bÞ thu gom khÝ ®−îc m« t¶ d−íi ®©y:

D.4.3 ThiÕt bÞ ph©n tÝch

D.4.3.2 ThiÕt bÞ ph©n tÝch gåm c¸c lo¹i sau:

D.4.4 §é chÝnh x¸c cña thiÕt bÞ ®o vµ phÐp ®o

D.4.4.4 §é chÝnh x¸c cña phÐp ®o nhiÖt ®é xung quanh lµ ± 2 0C.

D.4.4.5 §é chÝnh x¸c cña phÐp ®o ¸p suÊt khÝ quyÓn lµ ± 2 mbar.

D.5 ChuÈn bÞ thö

D.5.1 ChØnh ®Æt phanh

B¶ng D.1 - Qu¸n tÝnh t−¬ng ®−¬ng

Khèi l−îng tÝnh b»ng ki l« gam

Khèi l−îng chuÈn cña xe P Qu¸n tÝnh t−¬ng ®−¬ng

105 < P ≤ 115 110

115 < P ≤ 125 120

125 < P ≤ 135 130

135 < P ≤ 145 140

145 < P ≤ 165 150

165 < P ≤ 185 170

185 < P ≤ 205 190

205 < P ≤ 225 210

225 < P ≤ 245 230

245 < P ≤ 270 260

270 < P ≤ 300 280

300 < P ≤ 330 310