Ngày mai làm thầy.

THỬ TÌM HIỂU NGHỆ THUẬT LÀM GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM

Trong cuộc đời của mỗi giáo viên, có lẽ ít ai không làm công tác chủ nhiệm, công việc mang
lại cho ta nhiều niềm vui nỗi buồn và những kỷ niệm khó quên. Vì thế mà người ta vẫn bảo rằng
làm giáo viên chủ nhiệm giống như nuôi con mọn.

Hoàn thành tốt công tác chủ nhiệm là một niềm vui lớn. Song để đạt được điều đó không
phải là một điều dễ dàng. Con đường dẫn đến thành công có nhiều ngả. Điều kiện hỗ trợ cho ta
cũng rất nhiều: Có thể do giáo viên chủ nhiệm đầy nhiệt tình, bỏ ra công sức quan tâm sâu sát
tới những hoạt động của lớp, cũng có thể do lớp gồm toàn những học sinh ngoan, đã được chọn
lọc, có ý thức học tập và rèn luyện tốt v.v... Tất cả những yếu tố đó đều có những tác dụng rất
lớn, đem lại hiệu quả thiết thực, song đối với tôi, mặc dù là sinh viên thực tập, cũng thấy rằng
việc kết hợp chặt chẽ giữa giáo viên chủ nhiệm với phụ huynh học sinh để xác định ý thức tự
rèn luyện của học sinh trong học tập và tu dưỡng ở trên lớp cũng như ở nhà là hết sức cần thiết.
Sự kết hợp này đã góp phần không nhỏ giúp tôi hoàn thành công tác chủ nhiệm trong đợt thực
tập vừa qua.

Phương pháp tiến hành và những kết quả bước đầu.

Nếu ví tập thể lớp là một cơ thể sống thì giáo viên chủ nhiệm giống như linh hồn của cả lớp,
là người chịu trách nhiệm trước nhà trường (cô chủ nhiệm lớp hướng dẫn) trước phụ huynh về
mọi hoạt động của lớp, mọi hành vi của học sinh. Chính vì những trách nhiệm nặng nề này mà
nếu giáo sinh thực tập không thực hiện tốt thì chẳng những ảnh hưởng đến kết quả thực tập mà
còn ảnh hưởng đến cả công tác giảng dạy. Thực tập chủ nhiệm - một bí quyết thành công là
phải xem lớp mình thực tập chủ nhiệm chính là lớp mình sẽ chủ nhiệm sau này, có nghĩa vụ là
phải ý thức được trách nhiệm nặng nề của mình trước nhà trường và xã hội.

+ Để làm tốt công tác chủ nhiệm trước tiên cần phải nắm bắt được tâm lý của nhà trường nơi
mình thực tập. Nghĩa là cần phải tìm hiểu những điều kiện địa lý nơi nhà trường đóng, tâm lý
người dân xung quanh vùng tức là nắm được mục đích giáo dục của trường đặt ra.

Sau đó, cụ thể hơn nữa, phải tìm hiểu thực tế lớp chủ nhiệm - nhận kế hoạch của cô hướng
dẫn đưa cho và một nhiệm vụ quan trọng là phải gặp bác hội trưởng hội phụ huynh để có một
cái nhìn toàn diện về lớp mình: cần giúp đỡ em nào có hoàn cảnh khó khăn, cần nhiều sự quan
tâm hơn tới những học sinh cá biệt, đề ra được kế hoạch tiến hành.

Như chúng ta đã biết, các em học sinh cấp III là lứa tuổi mới lớn, có tâm lý phức tạp, trong
khi đó nhiệm vụ nặng nề của các em rèn luyện, tu dưỡng để ngày mai lập nghiệp tức là các em
sẽ phải vượt qua kỳ thi tốt nghiệp và thi đại học. Chính vì thế, nhiều khi các em có thái độ phản
kháng, bất cộng tác. Nhưng một khi bằng tình cảm chân thực, thương yêu và giúp các em thì
chẳng phải mất nhiều thời gian các em sẽ cộng tác và yêu quý giáo viên thực tập.

+ Hiện nay, xã hội đang xuất hiện và nảy sinh nhiều tệ nạn xã hội như: ma tuý, đánh cờ bạc,
rượu chè. Những tệ nạn đó ảnh hưởng lớn đến nền tảng đạo đức và thuần phong mĩ tục của dân
tộc. Trong khi đó học sinh của chúng ta là đối tượng rất dễ bắt chước, rất dễ bị lôi cuốn vào
những trò mới lạ đặc biệt là những học sinh cá biệt. Đứng trước thực tế đó, nhiệm vụ của một
người giáo viên chủ nhiệm lại càng nặng nề hơn bao giờ hết. Làm sao thu hút được các em gắn
bó được với trường với lớp, gắn bó với bạn bè cùng nhau vui chơi học tập, rèn luyện để tránh xa
cái ác, cái xấu đang ở rất gần các em nếu như không được sự quan tâm giúp đỡ kịp thời, làm
sao giúp các em trở về đúng nghĩa là một học sinh bình thường, trở về với sự hồn nhiên vô tư
của thời học trò? Tôi đã suy nghĩ tìm hiểu các tài liệu như: Công tác chủ nhiệm lớp; Nghệ thuật
đứng lớp.v.v... để đề ra và thực hiện một số biện pháp thực tập hiệu quả.

Những biện pháp tiến hành.

1. Giáo viên là niềm tin, chỗ dựa tinh thần cho học sinh.

Như chúng ta đã biết, lứa tuổi học sinh THPT là lứa tuổi ổi ương mưa nắng thất thường, rất
dễ tự ái, có lòng tự trọng và sĩ diện. Chỉ cần một sơ suất nhỏ của giáo viên sẽ để lại ấn tượng
không tốt cho học sinh, đặc biệt là các em học sinh cá biệt. Chúng sẽ biến đó thành trò đùa và
không tin vào lời giáo viên nói.

2. Giáo viên là tấm gương trong sáng, mẫu mực để học sinh noi theo. Muốn vậy, người giáo
viên phải thường xuyên tu dưỡng đạo đức, nâng cao trình độ chuyên môn (ở đây trong việc
truyền đạt kiến thức nên thoát ly giáo án) để xứng đáng làm một người thầy được học sinh kính
trọng và tin yêu.

3. Giáo viên phải công bằng, xử lý phạt nghiêm minh, khen thưởng kịp thời, nói là làm, làm
là phải lựa, biết kết hợp cương - nhu trong mọi tình huống. Bởi không phải lúc nào tình huống
đó xảy ra với một em học sinh duy nhất. Không thể có thái độ chỉ quan tâm đến học sinh khá
giỏi mà trù dập, coi thường học sinh cá biệt, mà phải động viên khuyến khích các em hoà đồng
với bạn bè, lễ độ với thầy cô, tích cực tham gia hoạt động tập thể.

4. Đối với học sinh cá biệt giáo viên phải bằng tấm lòng nhân ái, bao dung, không vụ lợi,
đến với học sinh bằng chính tình yêu nghề và lương tâm của người thầy.

Những biện pháp cụ thể.

1. Nắm bắt điều kiện, hoàn cảnh học sinh về kinh tế, về đời sống tình cảm. Điều đó sẽ có
được qua thực tế khi giáo viên (giáo sinh) xuống thăm gia đình và nói chuyện với phụ huynh
học sinh.

2. Giáo dục thông qua các đặc điểm tâm lý của học sinh: kích thích, gây hứng thú học tập
cho học sinh.

3. Giáo dục bằng khen thưởng và kỷ luật nghiêm minh, đã hứa điều gì là làm cho kỳ được,
nghiêm khắc phê phán lỗi học sinh .

4. Kết hợp giữa gia đình và nhà trường.

- Gặp gỡ gia đình;

- Gặp gỡ những người có uy tín đối với học sinh;

- Kết hợp với đoàn trường tổ chức các trò chơi vui học thu hút học sinh dưới dạng chủ đề.
 Trên đây là những kinh nghiệm thực tế của bản thân tôi trong đợt thực tập đã rút ra. Và kết
quả đạt được :

Lúc đầu, các em lớp tôi chủ nhiệm xếp thứ 21/24 toàn trường (tuần 2), vẫn với thái độ chống
đối gây khó dễ. Thứ tự lớp sau một tuần đầu như thế không biến chuyển gì tích cực. Nhưng từ
tuần thứ 3, các em đã có một tình cảm lưu luyến và vô cùng thân thiện. Đó là kinh nghiệm của
bản thân tôi rút ra, có lẽ còn nhiều thiếu sót, mong các bạn đóng góp ý kiến thêm.

Hoàng Xuân Trường, sinh viên K48A khoa Lịch sử,Trường ĐHSP Hà Nội.

Nguồn: http://doantn.hnue.edu.vn/front/index.asp?
menuid=618&parent_menuid=618&fuseaction=3&articleid=4827
Trang: Ống kính sinh viên, Thứ tư, 11/10/2006.
Bài viết đã đăng trên Nội san sinh viên số 04/2003.

Sưu tầm và biên tập: Trần Quốc Thành , 090 5 59 00 99.