You are on page 1of 108

PHẦN I...................................................................................................................

4
LÝ THUYẾT..........................................................................................................4
CHƯƠNG I.............................................................................................................5
LÝ THUYẾT VỀ MẠNG.......................................................................................5
LAN (LOCAL AREA NETWORK)......................................................................5
I ./. CÁC KIẾN TRÚC MẠNG :.....................................................................5
1.1. DẠNG ĐƯỜNG THẲNG (BUS) :..........................................................6
1.2. DẠNG VÒNG TRÒN (RING) :..............................................................7
1.3. DẠNG HÌNH SAO (STAR)....................................................................8
1.4. BẢNG SO SÁNH TÍNH NĂNG GIỮA CÁC CẤU TRÚC CỦA
MẠNG LAN......................................................................................10
1.5. MẠNG DẠNG KẾT HỢP :...................................................................11
II ./. PHÂN LOẠI MẠNG :.........................................................................12
2.1 MẠNG CỤC BỘ (LAN):.................................................................13
2.2. MẠNG DIỆN RỘNG (WAN):..............................................................14
2.3. MẠNG CÁ NHÂN (PAN):...................................................................15
2.4. MẠNG TOÀN CẦU (GAN):................................................................15
III ./. HỆ THỐNG CÁP MẠNG :..............................................................16
3.1. CÁP XOẮN:..........................................................................................16
3.2. CẮP ĐỒNG TRỤC:..............................................................................17
3.3 CÁP QUANG :.................................................................................18
3.4 CÁC YÊU CẦU CHO MỘT HỆ THỐNG CÁP :...............................19
3.5. BẢNG SO SÁNH KỸ THUẬT CÁC LOẠI CÁP :..............................20
IV./. HỆ THỐNG MẠNG KHÔNG DÂY :.................................................21
4.1. THIẾT BỊ KHÔNG DÂY:.....................................................................22
4.2 XÂY DỰNG MẠNG KHÔNG DÂY :...............................................24
V./. CÁC CÔNG NGHỆ MẠNG LAN :........................................................26
5.1. CÔNG NGHỆ CHUYỂN MẠCH THÔNG MINH (Switching):..........26
5.2 CÔNG NGHỆ GIGABIT ETHERNET :.............................................26
5.3 CÔNG NGHỆ ETHERCHANNEL:....................................................27
5.4 CÔNG NGHỆ VLAN:.........................................................................28
CHƯƠNG II..........................................................................................................34
LÝ THUYẾT VỀ MẠNG.....................................................................................34
WAN (WIDE AREA NETWORK)......................................................................34
I. KHÁI NIỆM :.............................................................................................34
1.1. Địa phương hoạt động:..........................................................................35
1.2. Tốc độ đường truyền và tỷ lệ lỗi trên đường truyền:.............................35
1.3. Chủ quan và điều hành của mạng:.........................................................36
1.4. Đường đi của thông tin trên mạng:........................................................36

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 1


1.5. Dạng chuyền giao thông:.......................................................................37
II. CÁC KIỂU TRUYỀN TÍN HIỆU TRONG WAN:................................37
2.1. Truyền tín hiệu tương tự:.......................................................................37
2.2. Trưyền tín hiệu số:.................................................................................38
III. CÁC LOẠI HÌNH KẾT NỐI TRONG MẠNG WAN:..........................39
3.1. Kết nối dành riêng (Dedicated Connection):.........................................39
3.2. Mạng chuyển mạch (circuit- switched network):..................................40
3.3. Mạng chuyển mạch gói (packet-swiched):............................................42
IV. CÁC DỊCH VỤ MẠNG DIỆN RỘNG:..................................................43
4.1. PSTN:.....................................................................................................43
4.2. Đường thuê riêng (Leased Line):...........................................................43
4.3. X.25:.......................................................................................................44
4.4. Frame Relay:..........................................................................................45
4.5. ISDN (Intergrated Services Digital Network):......................................47
4.6. CHẾ ĐỘ TRUYỀN KHÔNG ĐỒNG BỘ ATM (Asynchoronous
Trangfer Mode):............................................................................................48
4.7. Đường vi sòng (Microware Links):.......................................................49
4.8. Đường vệ tinh (Satellite Links):............................................................49
CHƯƠNG III........................................................................................................50
CÁC THIẾT BỊ KẾT NỐI MẠNG.......................................................................50
I./. REPEATER (BỘ TIẾP SỨC):................................................................50
II./. BRIDGE (CẦU NỐI):.............................................................................52
III./. ROUTER :...........................................................................................57
IV./. GATEWAY (CỔNG NỐI):.................................................................60
V./. HUB (BỘ TẬP TRUNG):...................................................................62
VI./. SWITCH:.............................................................................................63
CHƯƠNG IV........................................................................................................64
THIẾT KẾ HỆ THỐNG MẠNG..........................................................................64
I./. THIẾT KẾ HỆ THỐNG MẠNG LAN LOGIC:.....................................64
II./. THIẾT KẾ HỆ THỐNG CABLING:......................................................65
2.1./ CÁC PHƯƠNG ÁN THIẾT KẾ:.....................................................66
CHƯƠNG V.........................................................................................................70
AN NINH MẠNG.................................................................................................70
I./. TẦN QUAN TRỌNG CỦA AN NINH MẠNG:....................................70
II./. CÁC CƠ CHẾ CHÔNG XÂM NHẬP TRÁI PHÉP:.............................71
III./ FIREWALL:...........................................................................................72
IV./ IDS – Instruction Detection System:...................................................83
PHẦN II................................................................................................................85
THIẾT KẾT THI CÔNG......................................................................................85
I./. TỔNG QUÁT:........................................................................................86

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 2


1.1./ Đặt vấn đề:...........................................................................................86
1.2./ Hiện trạng hệ thống:.........................................................................86
II./. YÊU CẦU DỰ ÁN:................................................................................87
2.1./ Đối tượng sử dụng:...........................................................................87
2.2./ Vị trí đặt thiết bị:.............................................................................87
2.3./ Kết nối thiết bị mạng:.......................................................................87
2.4./ Sơ đồ đi dây mạng (giữa các tầng)...................................................87
2.5./ Đánh số ổ tường:..............................................................................87
III./. KỸ THUẬT THI CÔNG LẮP ĐẶT CHO HỆ THỐNG MẠNG:......88
3.1./ Giải pháp hệ thống mạng tập trung:.................................................88
3.2./ Giải pháp hệ thống mạng phân tán:.................................................89
3.3./ Sơ đồ đi dây mạng giữa các tầng:....................................................91
3.4./ Yêu cầu dự án:..................................................................................91
3.5./ Quá trình thi công hệ thống Cable mạng được thực hiện đảm bảo
theo đúng các yêu cầu kỹ thuật:....................................................................91
3.6./ Sơ đồ logic hệ thống mạng toà nhà:.................................................92
IV./. Thiết bị sử dụng:..................................................................................94
4.1./ Catalyst 3548 XL:............................................................................94
4.2./ Cisco Catalyst 5509 Switch:............................................................95
4.3./ Cisco 2621 – RPS:............................................................................98
V./. Các biên bản và cam kết khảo sát và đo lường thông số kỹ thuật mạng:
101
5.1./ Phiếu khảo sát mặt bằng:................................................................101
5.2./ Thông tin về phòng:.......................................................................103
5.3./ Biên bản tổng kết về hệ thống cáp mạng:......................................105
5.4./ Biên bản về node mạng:.................................................................106
KẾT LUẬN.........................................................................................................107
HƯỚNG PHÁP TRIỂN......................................................................................107
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................108

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 3


PHẦN I
LÝ THUYẾT

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 4


CHƯƠNG I
LÝ THUYẾT VỀ MẠNG
LAN (LOCAL AREA NETWORK)
I ./. CÁC KIẾN TRÚC MẠNG :
Hình dạng của mạng cục bộ thể hiện qua cấu trúc hay hình học của các đường
dây cáp mạng dùng để liên kết các máy tính thuộc mạng với nhau. Các mạng cục
bộ thường hoạt động dựa trên cấu trúc đã định sẵn liên kết các máy tính và các
thiết bị có liên quan.
Trước hết chúng ta xem xét hai phương thức nối mạng chủ yếu được sử dụng
trong việc liên kết các máy tính là: ”một điểm - một điểm” và ”một điểm - nhiều
điểm”.
Với phương thức ”một điểm - một điểm” các đường truyền riêng biệt được
thiết lập để nối các cặp máy tính lại với nhau. Mỗi máy tính có thể truyền và nhận
trực tiếp dữ liệu hoặc có thể làm trung gian như lưu trữ những dữ liệu mà nó
nhận được rồi sau đó chuyển tiếp dữ liệu đi cho một máy khác để dữ liệu đó đạt
tới đích.
Theo phương thức ”một điểm - nhiều điểm” tất cả các trạm phân chia chúng
một đường truyền vật lý. Dữ liệu được gửi đi từ một máy tình sẽ có thể được tiếp
nhận bởi tất cả các máy tính còn lại, bởi vậy cần chỉ ra đích của dữ liệu để mỗi
máy tính căn cứ vào đó kiêm tra xem dữ liệu có phải dành cho mình không nếu
đúng thì nhận còn nếu không thì bỏ qua.

một điểm - một điểm một điểm - nhiều điểm

Hình 1.1: Các phương thức liên kết mạng

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 5


Tuỳ theo cấu trúc của mỗi mạng chúng sẽ thuộc vào một trong hai phương
thức nối mạng và mỗi phương thức nối mạng sẽ có những yêu cầu khác nhau về
phàn cứng và phần mềm.

1.1. DẠNG ĐƯỜNG THẲNG (BUS) :

Theo cách bố trí hành lang các đường như hình vẽ thì máy chủ (host) cũng
như tất cả các máy tính khác (workstation) hoặc các nút (node) đều được nối về
với nhau trên một trục đường dây cáp chính để chuyển tải tín hiệu. Tất cả các nút
đều sử dụng chung đường dây cáp chính này. Phía hai đầu dây cáp được bịt bởi
một thiết bị gọi là terminator. Khi một trạm truyền dữ liệu, tín hiệu được truyền
trên cả hai chiều của đường truyền theo từng gói một, mỗi gói đều phải mang
điak chỉ trạm đích. Các trạm khi thấy dữ liệu đi qua nhận lấy, kiểm tra, nếu đúng
với địa chỉ của mình thì nó nhận lấy còn nếu không thì bỏ qua.

Hình 1.2: Dạng Bus dùng chung


Sau đây là một vài thông số kỹ thuật của topology bus. Theo chuẩn IEEE
802.3 (cho mạng cục bộ) với cách đặt tên qui ước theo thông số: Tốc độ truyền
tin hiệu (1,10 hoặc 100 Mb/s), BASE ( nếu là Baseband ) hoặc BORAD (nếu là
Broadband).
* 10 BASE 5:Dùng cáp đồng trục đường kính (10mm) với trở kháng 50 ohm,
tốc độ 10 Mb/s, phạm vi tín hiệu 500m/sêgmnt, tối đa 100 trạm, khoảng cách

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 6


giữa 2 tranceiver tối thiểu 2,5m (phương án này còn gọi là Thick Ethernet hay
Thicknet).
* 10 BASE 2: Tương tự như Thicknet nhưng dùng cáp đồng trục nhỏ (RG 58
A), có thể chạy với khoảng cách 185m,số trạm tối đa trong 1 segment là 30,
khoảng cách giữa hai máy tối thiểu là 0,5 m.
Loại hình mạng này có ưu điểm dùng dây cáp ít nhất, dễ lắp đặt, tốc độ truyền
dữ liệu cao. Tuy vậy cũng có những bất lợi đó là sẽ có sự ùn tắc giao thông khi di
chuyển dữ liệu với lưu lượng lớn và khi có sự hỏng hóc ở đoạn nào đó thì rất khó
phát hiện, một sự ngừng trên đường dây để sửa chữa sẽ ngừng toàn bộ hệ thống.

1.2. DẠNG VÒNG TRÒN (RING) :

Mạng dạng này, bố trí theo dạng xoay vòng, đường dây cáp được thiết kế làm
thành một vòng khép kín theo phương thức “một điểm - một điểm”, tín hiệu chạy
quanh theo một chiều nào đó. Các nút truyền tín hiệu cho nhau mỗi thời điểm chỉ
được một nút mà thôi. Dữ liệu truyền đi phải có kèm theo địa chỉ cụ thể của mỗi
trạm tiếp nhận. Mạng dạng vòng có thuận lợi là có thể nới rộng ra xa, tổng đường
dây cần thiết ít hơn so với hai kiểu trên. Nhược điểm là đường dây phải khép kín,
nếu bị ngắt ở một nơi nào đó thì toàn bộ hệ thống cũng bị ngừng.
Hiện nay các mạng sử dụng hình dạng vòng tròn mạng Tocken ring của IBM

Hình 1.3: Dạng vòng (Ring)

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 7


1.3. DẠNG HÌNH SAO (STAR)

Mạng dạng hình sao bao gồm một trung tâm và các nút thông tin. Các nút
thông tin là các trạm đầu cuối, các máy tính và các thiết bị khác của mạng.
Phương thức kết nối là “một điêm - nhiều điểm ”. Trung tâm của mạng điều phối
mọi hoạt động trong mạng với các chức nǎng cơ bản là:
* Xác định cặp địa chỉ gửi và nhận được phép chiếm tuyến thông tin và liên lạc
với nhau.
* Cho phép theo dõi và sử lý sai trong quá trình trao đổi thông tin.
* Thông báo các trạng thái của mạng...
Tuỳ theo yêu cầu truyền thống trong mạng, thiết bị trung tâm có thể là một bộ
chuyển mạch (Switch), một bộ chọn đường (Router) hoặc đơn giản là một bộ
phân kênh (Hub).Có nhiều cổng ra và mỗi cổng nối với một máy. Theo chuẩn
IEEE 802.3 mô hình dạng Star thường dùng:
* 10 BASE – T: Dùng cáp UTP, tốc độ 10 Mb/s, khoang cách từ thiết bị trung
tâm tới trạm tối đa là 100m.
* 100 BASE – T: Tương tự như 10 BASE – T nhưng tốc độ cao hơn 100 Mb/s.

Các ưu điểm của mạng hình sao:

* Hoạt động theo nguyên lý nối song song nên nếu có một thiết bị nào đó ở
một nút thông tin bị hỏng thì mạng vẫn hoạt động bình thường.

* Cấu trúc mạng đơn giản và các thuật toán điều khiển ổn định.

* Mạng có thể mở rộng hoặc thu hẹp tuỳ theo yêu cầu của người sử dụng.

Nhược điểm của mạng hình sao:

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 8


* Khả nǎng mở rộng mạng hoàn toàn phụ thuộc vào khả nǎng của trung
tâm . Khi trung tâm có sự cố thì toàn mạng ngừng hoạt động.

* Mạng yêu cầu nối độc lập riêng rẽ từng thiết bị ở các nút thông tin đến
trung tâm. Khoảng cách từ máy đến trung tâm rất hạn chế (100 m).

Nhìn chung, mạng dạng hình sao cho phép nối các máy tính vào một bộ
tập trung (HUB) bằng cáp xoắn, giải pháp này cho phép nối trực tiếp máy tính
với HUB không cần thông qua trục BUS, tránh được các yếu tố gây ngưng trệ
mạng. Gần đây, cùng với sự phát triển switching hub, mô hình này ngày càng trở
nên phổ biến và chiếm đa số các mạng mới lắp.

Hình 1.4: Mô hình dạng Star

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 9


1.4. BẢNG SO SÁNH TÍNH NĂNG GIỮA CÁC CẤU TRÚC CỦA MẠNG
LAN

  Dạng Đường thẳng (BUS) Dạng Vòng Tròn (RING) Dạng Hình sao (STAR)

Tốt cho trường hợp mạng Tốt cho trường hợp mạng có Hiên nay mạng sao là cách tốt nhất
nhỏ và mạng có giao thông số trạm ít hoạt động với tốc độ cho trường hợp phải tích hợp dữ
Ứng
thấp và lưu lượng dữ liệu cao,không cách nhau xa hoặc liệu và tín hiệu tiếng.Các mạng
dụng thấp mạng có lưu lượng dữ liệu điện thoại công cộng có cấu trúc
phân bố không đều. này

Tương đối không phức tạp Đòi hỏi thiết bị tương đối phức Mạng sao được xem là khá phức
tạp .Mặt khác việc đưa thông tạp . Các trạm được nối với thiết bị
Độ điệp đi trên tuyến là đơn giản, trung tâm và lần lượt hoạt động
vì chỉ có 1 con đường, trạm như thiết bị trung tâm hoặc nối
phức phát chỉ cần biết địa chỉ của được tới các dây dẫn truyền từ xa
tạp trạm nhận , các thông tin để
dẫn đường khác thì không cần
thiết

Rất tốt dưới tải thấp có thể Có hiệu quả trong trường hợp Tốt cho trường hợp tải vừa tuy
giảm hiệu suất rất mau khi lượng lưu thông cao và khá ổn nhiên kích thước và khả năng , suy
Hiệu
tải tăng định nhờ sự tăng chậm thời ra hiệu suất của mạng phụ thuộc
suất gian trễ và sự xuống cấp so trực tiếp vào sức mạnh của thiết bị
với các mạng khác trung tâm.

Tương đối thấp đặc biệt do Phải dự trù gấp đôi nguồn lực Tổng phí rất cao khi làm nhiêm vụ
nhiều thiết bị đã phát triển hoặc phải có 1 phương thức của thiết bị trung tâm, thiết bị trung
hòa chỉnh và bán sảm phẩm thay thế khi 1 nút không hoạt tâm không được dùng vào việc
Tổng
ở thị trường .Sự dư thừa động nếu vẫn muốn mạng khác .Số lượng dây riêng cũng
phí kênh truyền được khuyến hoạt động bình thường nhiều.
để giảm bớt nguy cơ xuất
hiện sự cố trên mạng

Một trạm bị hỏng không ảnh Một trạm bị hỏng có thể ảnh Độ tin cậy của hệ thống phụ thuộc
hưởng đến cả mạng. Tuy hưởng đến cả hệ thống vì các vào thiết bị trung tâm, nếu bị hỏng
nhiên mạng sẽ có nguy cơ trạm phục thuộc vào nhau. thì mạng ngưng hoạt động Sự
Nguy bị tổn hại khi sự cố trên Tìm 1 repeater hỏng rất khó ngưng hoạt động tại thiết bị trung
cơ đường dây dẫn chính hoặc ,vả lại việc sửa chữa thẳng tâm thường không ảnh hươdng
có vấn đề với tuyến. Vấn đề hay dùng mưu mẹo xác định đến toàn bộ hệ thống .
trên rất khó xác định được điểm hỏng trên mạng có địa
lại rất dễ sửa chữa bàn rộng rất khó

Việc thêm và định hình lại Tương đối dễ thêm và bớt các Khả năng mở rộng hạn chế, đa số
mạng này rất dễ.Tuy nhiên trạm làm việc mà không phải các thiết bị trung tâm chỉ chịu đựng
việc kết nối giữa các máy nối kết nhiều cho mỗi thay đổi nổi 1 số nhất định liên kết. Sự hạn
Khả tính và thiết bị của các hãng Giá thành cho việc thay đổi chế về tốc độ truyền dữ liệu và
khác nhau khó có thể vì tương đối thấp băng tần thường được đòi hỏi ở
năng
chúng phải có thể nhận mỗi người sử dụng. Các hạn chế
mở cùng địa chỉ và dữ liệu này giúp cho các chức năng xử lý
rộng trung tâm không bị quá tải bởi tốc
độ thu nạp tại tại cổng truyền và giá
thành mỗi cổng truyền của thiết bị
trung tâm thấp .

1.5. MẠNG DẠNG KẾT HỢP :

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 10


1.5.1. Kết hợp hình sao và tuyến (Star/Bus Topology)

Hình 1.5: Mô hình mạng kết hợp

Cấu hình mạng dạng này có bộ phận tách tín hiệu (spitter) giữ vai trò thiết bị
trung tâm, hệ thống dây cáp mạng có thể chọn hoặc Ring Topology hoặc Linear
Bus Topology. Lợi điểm của cấu hình này là mạng có thể gồm nhiều nhóm làm
việc ở cách xa nhau, ARCNET là mạng dạng kết hợp Star/Bus Topology. Cấu
hình dạng này đưa lại sự uyển chuyển trong việc bố trí đường dây tương thích dễ
dàng đối với bất cứ toà nhà nào.

1.5.2. Kết hợp hình sao và vòng (Star/Ring Topology)

Cấu hình dạng kết hợp Star/Ring Topology, có một "thẻ bài" liên lạc (Token)
được chuyển vòng quanh một cái HUB trung tâm. Mỗi trạm làm việc
(workstation) được nối với HUB - là cầu nối giữa các trạm làm việc và để tǎng
khoảng cách cần thiết.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 11


II ./. PHÂN LOẠI MẠNG :

Có rất nhiều kiểu mạng máy tính khác nhau. Việc phân loại chúng thường dựa
trên các tiêu chuẩn khác nhau. Ví dụ, mạng máy tính thường được phân loại:

* Theo vùng địa lý: Mạng cục bộ, mạng diện rộng , ....

* Theo topo ghép nối mạng: điểm - điểm( point - to - point ) hay
broadcast

* Hoặc theo kiểu đường truyền thông ma mạng sử dụng và cách truyền
dữ liệu đi, ví dụ mạng chuyển mạch gói,......

10 Mbps or
100 Mbps
HUB
SWITCH

100 Mbps or
1 Gbps

Mặt sau của thiết Mặt sau của thiết


bị HUB bị SWITCH
Acess Point - Một
dạng HUB cho
mạng không dây
Hình 1.6: Một mạng LAN tổng hợp

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 12


Nếu phân loại theo diện hoạt động, mạng máy tính có thể được phân
chia thành:

 Mạng cục bộ ( Local Area Network - LAN )

 Mạng diện rộng (Wide Area Network - WAN)

 Mạng thành phố ( Metropolita Area Network - MAN)

 Mạng toàn cầu ( Global Area Network - GAN)

 Mạng cá nhân ( Personal Area Network - PAN)

 Mạng Lưu trữ ( Storage Area Network - SAN)

2.1 MẠNG CỤC BỘ (LAN):

Liên kết các tài nguyên máy tính trong một vùng địa lý có kích thước hạn chế.
Đó có thể là một phòng, vài phòng trong một toà nhà, hoặc vài toà nhà trong một
khu nhà.Cụm từ ”kích thước hạn chế” không được xác định cụ thể nên một số
người xác định phạm vi của mạng LAN bằng cách xác định bán kính của nó nằm
trong khoảng vài chục mét đến vài km. Viện Institute of Electrical and
Electronics Engineers (IEEE) xác định bán kính của mạng LAN nhỏ hơn 10 km.
Vi dụ về một số mạng LAN như: Ethermet/802.3, token ring, mạng FDDI ( Fiber
Distributed Data Interface).

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 13


Mặt sau của thiết bị
HUB hoặc SWITCH

Hình 1.7: Mạng LAN đơn giản

2.2. MẠNG DIỆN RỘNG (WAN):

Liên kết các tài nguyên máy tính trong một vùng địa lý rộng (có bán kính
trên 100 km) như thị xã, thành phố, tính/bang, quốc gia.Có thể coi mạng WAN
gồm nhiều mạng LAN kết nối với nhau. Ví dụ về mạng WAN: ISDN (Integrated
Services Data Network), frame relay, SMDS (Switched Multimegabit Data
Service) và ATM (Asynchronous Transfer Mode).

Miền Bắc

Bộ định tuyện
( Router)

Miền Trung Miền Nam

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 14


Hình 1.8: Mạng WAN - kểt hợp của nhiều mạng LAN qua các router

Một số người phân biệt kỹ hơn giữa mạng LAN và WAN. Do vậy xuất hiện
phân loại Mạng thành phố (MAN). Mạng này liên kết các tài nguyên máy tính
trong thành phố. Giả sử có một công ty kinh doanh có nhiều toà nhà trong
tỉnh/thành phố. Mỗi tào nhà có một mạng LAN riêng của nó, những mạng LAN
này được kết nối với nhau, kết quả ta có một mạng MAN vì tất cả các toà nhà là
ở trong cùng một tình/thành phố. Nhìn chung, mạng MAN được dùng để chỉ các
mạng có diện hoạt động lơn hơn mạng LAN nhưng nhỏ hơn mang WAN.

2.3. MẠNG CÁ NHÂN (PAN):

Chỉ một mạng máy tính nhỏ sử dụng trong gia đình. Giá máy tính ngày càng
rẻ làm cho số gia đình có nhiều mày tính ngày càng tăng nhanh, dẫn đến nhu cầu
xuất hiện mạng PAN vì người dùng mày tính trong gia đình bắt đầu nhận ra tính
tiện lợi khi kết nối các máy tính lại với nhau. Vi dụ, có thể nối các máy tính trong
nhàu đên cùng một máy in, không cần phải mua máy in cho mỗi mày tính. PAN
cũng cho phép người dúng mày tính ở nhà sử dụng một máy làm file server chứa
tất cả phần mềm ứng dụng và dữ liệu người dùng. Có thể truy cập đến Server này
tư bất cứ máy nào nối với mạng máy tinh gia đình. PAN cũng giúp các thành viên
trong gia đình truy cập đến bất cứ tài nguyên nào được dùng chung trong gia đình
ngay từ phong riêng của ho.

2.4. MẠNG TOÀN CẦU (GAN):

Mạng này là mạng của các mạng WAN trải rộng trên phạm vi toàn cầu. Ví dụ,
nhiều công ty như Mc Donald Restaurants hoạt động ở nhiều nước trên thế giới.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 15


Việc kểt nối những mạng của các công ty con lại với nhau tạo thành mạng GAN.
Mạng toàn cầu Internet cũng là một mạng GAN.

III ./. HỆ THỐNG CÁP MẠNG :

Đường cáp truyền mạng là cơ sở hạ tầng của một hệ thống mạng, nên nó rất
quan trọng và ảnh hưởng rất nhiều đến khả năng hoạt động của mạng. Hiện nay
người ta dùng 3 loại dây cáp chính là cáp xoán cặp, cáp đồng trục và cáp quang.

3.1. CÁP XOẮN:

Đây là loại cáp gồm hai đường dây dẫn đồng được xoắn vào nhau nhằm làm
giảm nhiễu điện từ gây ra bởi môi trường xung quanh và giữa chúng với nhau.
Hiện nay có hai loại cáp xoắn là cáp có bọc kim loại ( STP - Shield Twisted Pair)
và cáp không bọc kim loại (UTP -Unshield Twisted Pair).
* Cáp có bọc kim loại (STP): Lớp bọc bên ngoài có tác dụng chống nhiễu điện
từ, có loại có một đôi giây xoắn vào nhau và có loại có nhiều đôi giây xoắn với
nhau.
* Cáp không bọc kim loại (UTP): Tính tương tự như STP nhưng kém hơn về khả
năng chống nhiễu và suy hao vì không có vỏ bọc.

Hình 1.9: Cáp xoắn

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 16


STP và UTP có các loại (Category - Cat) thường dùng:

* Loại 1 & 2 (Cat 1 & Cat 2): Thường dùng cho truyền thoại và
những đường truyền tốc độ thấp ( nhỏ hơn 4Mb/s ).
* Loại 3 (Cat 3): tốc độ truyền dữ liệu khoảng 16 Mb/s , nó là chuẩn
cho hầu hết các mạng điện thoại.
* Loại 4 (Cat 4): Thích hợp cho đường truyền 20Mb/s.
* Loại 5 (Cat 5): Thích hợp cho đường truyền 100Mb/s.
* Loại 6 (Cat 6): Thích hợp cho đường truyền 300Mb/s.

Đây là loại cáp rẻ, dễ cài đặt tuy nhiên nó dễ bị ảnh hưởng của môi trường.

3.2. CẮP ĐỒNG TRỤC:

Cáp đồng trục có hai đường dây dẫn và chúng có cùng một trục chung, một
dây dẫn trung tâm (thường là dây đồng cứng) đường dây còn lại tạo thành đường
ống bao xung quanh dây dẫn trung tâm (dây dẫn này có thể là dây bện kim loại
và vì nó có chức năng chống nhiễu nên còn gọi là lớp bọc kim). Giữa hai dây dẫn
trên có một lớp cách ly, và bên ngoài cùng là lớp vỏ plastic để bảo vệ cáp.
Cáp đồng trục có độ suy hao ít hơn so với các loại cáp đồng khác (ví dụ như
cáp xoắn đôi) do ít bị ảnh hưởng của môi trường. Các mạng cục bộ sử dụng cáp
đồng trục có thể có kích thước trong phạm vi vài ngàn mét, cáp đồng trục được
sử dụng nhiều trong các mạng dạng đường thẳng. Hai loại cáp thường được sử
dụng là cáp đồng trục mỏng và cáp đồng trục dày trong đường kính cáp đồng trục
mỏng là 0,25 inch, cáp đồng trục dày là 0,5 inch. Cả hai loại cáp đều làm việc ở
cùng tốc độ nhưng cáp đồng trục mỏng có độ hao suy tín hiệu lớn hơn.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 17


Hình 1.10: Cáp Đồng Trục
Hiện nay có cáp đồng trục sau:

 RG -58,50 ohm: dùng cho mạng Thin Ethernet.

 RG -59,75 ohm: dùng cho truyền hình cáp.

 RG -62,93 ohm: dùng cho mạng ARCnet.

Các mạng cục bộ thường sử dụng cáp đồng trục có dải thông từ 2,5 - 10
Mb/s, cáp đồng trục có độ suy hao ít hơn so với các loại cáp đồng khác vì nó có
lớp vỏ bọc bên ngoài, độ dài thông thưòng của một đoạn cáp nối trong mạng là
200m, thường sử dụng cho dạng Bus.

3.3 CÁP QUANG :

Cáp sợi quang bao gồm một dây dẫn trung tâm (là một hoặc một bó sợi
thủy tinh có thể truyền dẫn tín hiệu quang) được bọc một lớp vỏ bọc có tác dụng
phản xạ các tín hiệu trở lại để giảm sự mất mát tín hiệu. Bên ngoài cùng là lớp vỏ
plastic để bảo vệ cáp. Như vậy cáp sợi quang không truyền dẫn các tín hiệu điện
mà chỉ truyền các tín hiệu quang (các tín hiệu dữ liệu phải được chuyển đổi thành
các tín hiệu quang và khi nhận chúng sẽ lại được chuyển đổi trở lại thành tín hiệu
điện).

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 18


Cáp quang có đường kính từ 8.3 - 100 micron, Do đường kính lõi sợi thuỷ
tinh có kích thước rất nhỏ nên rất khó khăn cho việc đấu nối, nó cần công nghệ
đặc biệt với kỹ thuật cao đòi hỏi chi phí cao.

Hình 1.11: Cấu Trúc Cáp Sợi Quang


Dải thông của cáp quang có thể lên tới hàng Gbps và cho phép khoảng cách đi
cáp khá xa do độ suy hao tín hiệu trên cáp rất thấp. Ngoài ra, vì cáp sợi quang
không dùng tín hiệu điện từ để truyền dữ liệu nên nó hoàn toàn không bị ảnh
hưởng của nhiễu điện từ và tín hiệu truyền không thể bị phát hiện và thu trộm bởi
các thiết bị điện tử của người khác.
Chỉ trừ nhược điểm khó lắp đặt và giá thành còn cao , nhìn chung cáp quang
thích hợp cho mọi mạng hiện nay và sau này.

3.4 CÁC YÊU CẦU CHO MỘT HỆ THỐNG CÁP :

An toàn, thẩm mỹ: tất cả các dây mạng phải được bao bọc cẩn thận, cách xa
các nguồn điện, các máy có khả năng phat song để tránh trường hợp bị nhiễu.
Các đầu nối phải đảm bảo chất lượng, tránh tình trạng hệ thống mạng bị chập
chờn.
Đúng chuẩn: hệ thống cáp phải thực hiện đúng chuẩn, đảm bảo cho khả năng
nâng cấp sau này cung như dễ dàng cho việc kết nối các thiết bị khác nhau của
các nhà sản xuất khác nhau. Tiêu chuẩn quốc tế dùng cho các hệ thống mạng hiện
nay là EIA/TIA 568 B.
Tiếc kiệm và “linh hoạt ” (Flexeble): hệ thống cáp phải được thiết kế sao cho
kinh tế nhất, dễ dàng trong việc chuyển các trạm làm việc và có khả năng mở
rộng sau này.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 19


3.5. BẢNG SO SÁNH KỸ THUẬT CÁC LOẠI CÁP :

Các loại cáp Dây xoắn cặp Cáp đồng trục Cáp đồng Cáp quang
mỏng trục dày

Bằng đồng, có
Bằng đồng, 2
4 và 25 cặp Bằng đồng, 2 dây,
Chi tiết dây (loại 3, 4, đường kính 5mm
dây, đường Thủy tinh, 2 sợi
kính 10mm
5)

RJ-25 hoặc
Loại kết nối BNC N-series ST
50-pin telco

Chiều dài đoạn tối đa 100m 185m 500m 1000m

Số đầu nối tối đa trên 1


2 30 100 2
đoạn

Chạy 10 Mbit/s Được Được Được Được

Chạy 100 Mbit/s Được Không Không Được

Chống nhiễu Tốt Tốt Rất tốt Hoàn toàn

Bảo mật Trung bình Trung bình Trung bình Hoàn toàn

Độ tin cậy Tốt Trung bình Tốt Tốt

Lắp đặt Dễ dàng Trung bình Khó Khó

Khắc phục lỗi Tốt Dở Dở Tốt

Quản lý Dễ dàng Khó Khó Trung bình

Chi phí cho 1 trạm Rất thấp Thấp Trung bình Cao

Đường Đường backbone dài


Hệ thống
Ưng dụng tốt nhất Đường backbone backbone trong tủ mạng hoặc các
Workgroup
trong tủ mạng tòa nhà

IV./. HỆ THỐNG MẠNG KHÔNG DÂY :

Công nghệ mạng không dây do tổ chức IEEE xây dựng và được tổ chức Wi –
Fi Alliance chính thức đưa vào sử dụng thổng nhất trên toàn thế giới. Có 3 tiêu
chuẩn: Chuẩn 802.11a, Chuẩn 802.11b, Chuẩn 802.11g (xem thêm bảng chỉ tiêu
kỹ thuật kèm theo). Đặc tính chung của từng công nghệ như sau:

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 20


 Chuẩn 802.11b có tốc độ truyền dẫn thất (11 Mbps) nhưng lại được
dùng thông dụng trong các môi trường sản xuất, kinh doanh, dịch
vụ: do chi phi mua sắm thiết bị thấp, tốc độ truyền dẫn đủ đáp ứng
các nhu cầu trao đổi thông tin trên Internet như duyệt web, e-mail,
chat, nhắn tin........

 Chuẩn 802.11g có tốc độ truyền dẫn cao (54 Mbps), thích hợp cho
hệ thống mạng có lưu lượng trao đổi dữ liệu cao, dữ liệu luân
chuyển trong hệ thống là những tập tin đồ hoạ, âm thanh, phim anh
có dung lượng lơn.Tần số phát sóng vô tuyến của chuẩn 802.11g
cùng tần số với chuẩn 802.11b (2,4Ghz) nên hệ thống mạng chuẩn
802.11g giao tiếp tốt với các mạng máy tính đang sử dụng chuẩn
802.11b. Tuy nhiên theo thời gian giá hiện nay, chi phí trang bị một
hệ thống kết nối không dây thao chuẩn 802.11g cao hơn 30% so với
chi phí cho một hệ thống không dây theo chuẩn 802.11b.

 Chuẩn 802.11a tuy có cùng tốc đọ truyền dẫn như chuẩn 802.11g
nhưng tần số hoạt động cao nhất, 5Ghz, băng thông lớn nên chứa
được nhiều kênh thông tin hơn so với hai chuẩn trên là 802.11b và
802.11g. Và cúng do có tần số hoạt động cao hơn tần số hoạt động
của các thiết bị viễn thông dân dụng như điện thoại ”máy mẹ máy
con”, Bluetooth...nên hệ thống mạng không dây sử dụng chuẩn
802.11a it ảnh hưởng do nhiễu sóng. Nhưng đây cúng chính là
nguyên nhân làm cho hệ thống dùng chuẩn này không tương thích
với các hệ thống sử dụng 2 chuẩn không dây còn lại.

4.1. THIẾT BỊ KHÔNG DÂY:

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 21


Thiết bị cho mạng không dây gồm có 2 loại: card mạng không dây và bộ
tiếp sóng/ điểm truy cập (Access Point - AP).

Card mạng không dây có các loại như: loại lắp ngoài (USB), loại lắp trong
(PCI) và còn loại dùng cho điện thoại di động hay máy tính xách tay đời cũ
(Không tích hợp Wi - Fi). Chọn mua loại nào tuỳ thuộc vào cấu hình phần cứng
(Khe cắm, công giao tiếp) của PC. Loại lắp trong giao tiếp với máy tính qua khe
cắm PCI trên bo mạch chủ nên thủ tục lắp ráp, cài đặt phần mềm cũng tương tự
như khi chúng ta lắp card âm thanh, card mạng, card điều khiển đĩa cứng, hay
card hinh,......Loại lắp ngoài nối với máy vi tính thông qua cổng USB nên tháo
ráp rât thuận tiện, thích hợp với nhiều loại mày tính khác nhau tư máy tính để bàn
đến máy tính xách tay, lại tránh được hiện tượng nhiễu điẹn tử do các thiết bị
lắp trong máy tính gây ra. Cần lưu ý nếu PC dùng cổng USB 1.0 (tốc độ truyền
dữ liệu 12 Mbps) thì chỉ thích hợp với chuẩn 802.11b, nếu dùng với 2 chuẩn còn
lại thì sẽ làm chậm tốc độ truyền dữ liệu.

Hình 1.12: Các Thiêt Bị Dùng Cho Mạng Không Dây


Thủ tục để xây dựng một mạng ngang hàng (Peer – to – peer ) không dây rất
đơn giản. Chỉ cần trang bị cho mỗi máy tính một card mạng không dây, bổ sung
phần mềm điều kiển của thiết bị là các máy tính trong mạng đã có thể trao đổi dữ
liệu với nhau. Nhưng nếu muốn truy xuất được vào hệ thống mạng LAN/WAN

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 22


sẵn có háy truy xuất Internet thì phải trang bị thểm thiết bị tiếp sóng như Access
Point.

Hình 1.13: Một Access Point Dùng Cho Mạng Không Dây

Chức năng chính của thiết bị này gồm tiếp nhận, trung chuyển tín hiệu giữa
các card mạng trong vùng phủ sóng và là thiết bị chuyển tiếp trung gian giúp card
mạng không dây giao tiếp với hệ thống mạng LAN/WAN (Cũng có khi là
modem) và Internet.Tuy nhiên tuỳ theo quan điểm của nhà sản xuất, yêu cầu sử
dụng và tạo thuận tiện cho người quản trị mạng, một thiết bị Access Point có
them một vài chức năng khac như: Cổng truy nhập (Gateway), bộ dẫn
đường.....TGVT A số tháng 4/2003, 5/2003, 8/2003 và 11/2003, có bài viết giới
thiệu một số loại Access Point cùng các tính năng cuat thiết bị.

4.2 XÂY DỰNG MẠNG KHÔNG DÂY :

Thiết lập một mạng không dây không tôn kem thơi gian, công sức và phức tạp
như các hệ thống mạng truyền thống khác, đôi khi không qua một giờ đồng hồ
lao động là có thể hình thành một hệ thống mạng không dây. Thực tế cho thấy, đa

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 23


số các sự cố, trục trặc xảy ra trong hệ thống mạng không dây là do phần mềm
điều kiển thiết bị có lỗi nên cần ưu tiên sử dụng các trình điều khiển thiết bị mới
nhất do nhà sản xuất thiết bị cung cấp, cập nhật hay tải về từ Internet. Nếu hệ
thống đang sử dụng hệ điều hành Windows XP thì cũng nên cài đặt bản Service
Pack mới nhất do Microsoft phát hành.

Khi lắp đặt thiết bị, nên bố trí các bộ tiếp sóng (AP) ở những vị tri trên cao,
tránh bị che khất bởi các vật cản càng nhiều càng tốt. Các loại vật liệu xây dựng,
trang trí nội thất như: giấy dán tường phủ kim loại, hệ thống dây dẫn điện chiếu
sáng, cây cảnh.....cũng có thể làm suy giảm tín hiệu của AP. Nhớ dựng các cần
anten của AP thẳng góc 900. Nếu sử dụng chuẩn không dây 802.11b và 802.11g
thì cần chú ý bố trí các AP nằm xa các thiết bị phát sóng điện tử có khoảng tần số
trung với tần số của AP (2,4 GHz) như lò vi ba, điện thoại “máy mẹ máy con”,
đầu thu Bluetooth....Khi thi công mạng nên di chuyển, bố trí AP tại nhiều vị trí
lắp đặt khác nhằm tìm ra vị trí lắp đặt thiết bị sẽ cho chất lượng tín hiệu tốt nhất.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 24


Hình 1.14: Mô Hình Mạng Không Dây

Khoảng cách giữa cảd mạng không dây với AP cũng ảnh hưởng rất nhiều đến
tốc độ truyền dẫn, càng xa AP thì tốc độ truyền dẫn càng giảm dần. Ví dụ đối với
các mạng không dây chuẩn 802.11b thì tốc độ suy giảm dần từng mức, mức sau
bằng 1/2 so với mức trước (11Mbps xuống 5,5Mbps rồi xuống 2Mbps....). Đa số
các phần mềm tiện ích đi kèm card mạng không dây và AP có chức năng hiển thị
tốc độ truyền dẫn của mạng.

Nếu không gian làm việc vượt quá bán kính phủ sóng của AP hiện có thì
chúng ta phải mua thêm bộ khuyếch đại (Repeatea) để nâng công suất phát sóng
cũng như bán kính vùng phủ sóng của AP.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 25


V./. CÁC CÔNG NGHỆ MẠNG LAN :

5.1. CÔNG NGHỆ CHUYỂN MẠCH THÔNG MINH (Switching):

Switching là công nghệ mạng tiên tiến cung cấp đường chuyền riêng biệt
chứ không phải đường truyền chia sẻ. Công nghệ Switching co những ưu điểm
sau:

 Nâng cao hiệu năng an toàn mạng.

 Tăng cường và ôn định giải thông cho từng đường truyền, từng trạm
làm việc trên mạng.

 Cung cấp các đường truyền có tốc dộ giành riêng cho từng người sủ
dụng mạng khác nhau.

 Có khả năng phân bố các tốc độ mạng trên các phân đoạn mạng
khác nhau tuỳ theo mức độ yêu cầu về tốc độ các bộ phận và người
dung khác nhau.

 Cho phép thiết lập các chính sách ưu tiên lưu lượng trên mạng. Dữ
liệu có mức độ ưu tiên cao hơn sẽ được cấp nhiều băng thông hơn để
đảm bảo giảm độ trễ tới mức tối đa.

5.2 CÔNG NGHỆ GIGABIT ETHERNET :

Gigabit Ethernet là chuẩn Ethernet cung cấp tốc độ 1000Mbps. Nó sử dụng


khuôn dạng khung Ethernet và dùng công nghệ Media Access Control như tất cả
các công nghệ Ethernet 802.3 khác.Nó sử dụng cung công nghệ Ethernet Full-
Duplex 802.3 và điều kiển luồng 802.3.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 26


Gigabit Ethernet được dung để xây dựng Backbone Gigabit tốc độ cao cho
mạng LAN, Campus hoặc các kết nối với máy chủ.

Hiện nay, chuẩn Gigabit Ethernet đã được áp dụng cho cả máy trạm để phục
vụ các ứng dụng dữ liệu luồng như: Voice, Video, Media Streaming...

5.3 CÔNG NGHỆ ETHERCHANNEL:

EtherChannel là công nghệ cho phép nhiều tuyến Ethernet (Fast Ethenet hoặc
Gigabit Ethernet) vật lý được kết hợp với nhau thành một kênh logic.Nên tải giữa
các tuyến được cân Bằng trên một kênh và nó cũng cho phép dự phòng nếu
tuyến trong kênh đó bị hỏng. EtherChannel có thể được sử dụng để liên kết các
LAN Switch, Router, Server và Client thông qua cáp UTP hoặc cáp quang.
EtherChannel Bundles có thể cấu hình thành các đường Trunking.

Hình 1.15: EtherChannel liên kết 2 LAN Switch

Ứng dụng EtherChannel đặc biệt hữu ích khi ta cần tăng thêm băng thông cho
mạng mà không phải thay thế hoặc nâng cấp thiết bị. Ví dụ như một hệ thống
mạng có kết nối tốc độ 1000Mbps từ Access Switch của người sử dụng tới Core
Switch, khi nhu cầu tăng lên thì chúng ta có thể tăng thêm số lượng kết nối vật lý
giữa 2 Switch (tối đa 4 kế nối) để nâng cấp tốc độ lên 4000Mbps theo một chiều
và 8000Mbps theo 2 chiều. Các kết nối vật lý này được cấu hình để gộp thành
một kết nối logic duy nhất được nhận dạng bởi thiết bị hai đầu.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 27


5.4 CÔNG NGHỆ VLAN:

VLAN là viết tắt của Virtual Local Area Network hay còn gọi là mạng LAN
ảo. Một VLAN được định nghĩa là một nhóm logic các thiết bị mạng và được
thiết lập dựa trên các yếu tố như chức năng, bộ phận, ứng dụng… của công ty.
VLAN là kỹ thuật cho phép chia một mạng lớn thành nhiều mạng nhỏ một cách
Logic. Khi thông tin cần trao đổi giữa các điểm trong một VLAN thì thông tin đó
chỉ được gửi đến những điểm trong VLAN đó, do đó hạn chế rất nhiều các thông
tin thừa trên đường truyền.
5.4.1. Lợi ích của VLAN:
- Tiết kiệm băng thông của hệ thống mạng:
VLAN chia mạng LAN thành nhiều đoạn (segment) nhỏ, mỗi đoạn đó là một
vùng quảng bá (broadcast domain). Khi có gói tin quảng bá (broadcast), nó sẽ
được truyền duy nhất trong VLAN tương ứng. Do đó việc chia VLAN giúp tiết
kiệm băng thông của hệ thống mạng.
- Tăng khả năng bảo mật:
Do các thiết bị ở các VLAN khác nhau không thể truy nhập vào nhau (trừ khi
ta sử dụng router nối giữa các VLAN). Như trong ví dụ trên, các máy tính trong
VLAN kế toán (Accounting) chỉ có thể liên lạc được với nhau. Máy ở VLAN kế
toán không thể kết nối được với máy tính ở VLAN kỹ sư (Engineering).
- Dễ dàng thêm hay bớt máy tính vào VLAN:
Việc thêm một máy tính vào VLAN rất đơn giản, chỉ cần cấu hình cổng cho máy
đó vào VLAN mong muốn.
- Giúp mạng có tính linh động cao:

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 28


VLAN có thể dễ dàng di chuyển các thiết bị. Giả sử trong ví dụ trên, sau một
thời gian sử dụng công ty quyết định để mỗi bộ phận ở một tầng riêng biệt. Với
VLAN, ta chỉ cần cấu hình lại các cổng switch rồi đặt chúng vào các VLAN theo
yêu cầu.
VLAN có thể được cấu hình tĩnh hay động. Trong cấu hình tĩnh, người quản trị
mạng phải cấu hình cho từng cổng của mỗi switch. Sau đó, gán cho nó vào một
VLAN nào đó. Trong cấu hình động mỗi cổng của switch có thể tự cấu hình
VLAN cho mình dựa vào địa chỉ MAC của thiết bị được kết nối vào.
Hiện nay, VLAN đóng một vai trò rất quan trọng trong công nghệ mạng LAN.
Để thấy rõ được lợi ích của VLAN, chúng ta hãy xét trường hợp sau :
Giả sử một công ty có 3 bộ phận là: Engineering, Marketing, Accounting, mỗi
bộ phận trên lại trải ra trên 3 tầng. Để kết nối các máy tính trong một bộ phận với
nhau thì ta có thể lắp cho mỗi tầng một switch. Điều đó có nghĩa là mỗi tầng phải
dùng 3 switch cho 3 bộ phận, nên để kết nối 3 tầng trong công ty cần phải dùng
tới 9 switch. Rõ ràng cách làm trên là rất tốn kém mà lại không thể tận dụng được
hết số cổng (port) vốn có của một switch. Chính vì lẽ đó, giải pháp VLAN ra đời
nhằm giải quyết vấn đề trên một cách đơn giản mà vẫn tiết kiệm được tài nguyên.

Hình 1.16: Mô hình VLAN dùng cho Engineering,


Marketing, Accounting

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 29


Như hình vẽ trên ta thấy mỗi tầng của công ty chỉ cần dùng một switch, và
switch này được chia VLAN. Các máy tính ở bộ phận kỹ sư (Engineering) thì sẽ
được gán vào VLAN Engineering, các PC ở các bộ phận khác cũng được gán vào
các VLAN tương ứng là Marketing và kế toán (Accounting). Cách làm trên giúp
ta có thể tiết kiệm tối đa số switch phải sử dụng đồng thời tận dụng được hết số
cổng (port) sẵn có của switch.

5.4.2. Các loại VLAN:

Có nhiều kiểu VLAN khác nhau : VLAN 1 / Default  VLAN  / User


VLAN / Native VLAN / Management VLAN. Mặc định, tất cả các giao diện
Ethernet của Cisco switch nằm trong VLAN 1. Chính vì thế, việc phân biệt các
kiểu VLAN trở lên khó khăn hơn. Sau đây là các kiểu VLAN khác nhau.

- VLAN 1:
Mặc định, các thiết bị lớp 2 sẽ sử dụng một VLAN mặc định để đưa tất cả
các cổng của thiết bị đó vào. Thêm vào nữa là có rất nhiều giao thức lớp 2 như
CDP, PAgP, và VTP cần phải được gửi tới một VLAN xác định trên các đường
trunk. Chính vì các mục đích đó mà VLAN mặc định được chọn là VLAN 1.
CDP, PagP, VTP, và DTP luôn luôn được truyền qua VLAN 1 và mặc định này
không thể thay đổi được.  Các khuyến cáo của Cisco chỉ ra rằng VLAN 1 chỉ nên
dành cho các giao thức kể trên.
- Default VLAN:
VLAN 1 còn được gọi là default VLAN. Chính vì vậy, mặc định, native
VLAN, management VLAN và user VLAN sẽ là thành viên của VLAN 1. Tất cả
các giao diện Ethernet trên switch Catalyst mặc định thuộc VLAN 1. Các thiết bị
gắn với các giao diện đó sẽ là thành viên của VLAN 1, trừ khi các giao diện đó
được cấu hình sang các VLAN khác.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 30


- User VLANs
Hiểu đơn giản User VLAN là một VLAN được tạo ra nhằm tạo ra một
nhóm người sử dụng mà không phụ thuộc vào vị trí địa lý hay logic và tách biệt
với phần còn lại của mạng ban đầu.  Câu lệnh switchport access vlan  được dùng
để chỉ định các giao diện vào các VLAN khác nhau.
- Native VLAN
Một chủ đề hay gây nhầm lẫn là Native VLAN. Native VLAN là một 
VLAN có các cổng được cấu hình trunk. Khi một cổng của switch được cấu hình
trunk, trong phần tag của frame đi qua cổng đó sẽ được thêm một số hiệu VLAN
thích hợp. Tất cả các frames thuộc các VLAN khi đi qua đường trunk  sẽ được
gắn thêm các tag của giao thức 802.1q và ISL, ngoại trừ các frame của VLAN 1.
Như vậy, theo mặc định các frames của VLAN 1 khi đi qua đường trunk sẽ
không được gắn tag.

Hình 1.16: Mô hình VLAN


- Native VLAN:
Một chủ đề hay gây nhầm lẫn là Native VLAN. Native VLAN là một 
VLAN có các cổng được cấu hình trunk. Khi một cổng của switch được cấu hình
trunk, trong phần tag của frame đi qua cổng đó sẽ được thêm một số hiệu VLAN

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 31


thích hợp. Tất cả các frames thuộc các VLAN khi đi qua đường trunk  sẽ được
gắn thêm các tag của giao thức 802.1q và ISL, ngoại trừ các frame của VLAN 1.
Như vậy, theo mặc định các frames của VLAN 1 khi đi qua đường     trunk sẽ
không được gắn tag. Khả năng này cho phép các cổng hiểu 802.1Q giao tiếp
được với các cổng cũ không hiểu 802.1Q bằng cách gửi và nhận trực tiếp các
luồng dữ liệu không được gắn tag. Tuy nhiên, trong tất cả các trường hợp khác,
điều này lại gây bất lợi, bởi vì các gói tin liên quan đến native VLAN sẽ bị mất
tag.
Native VLAN được chuyển thành VLAN khác bằng câu lệnh :
Switch(config-if)#switchport trunk native vlan vlan-id
Chú ý : native VLAN không nên sử dụng như là user VLAN hay
management VLAN.
- Management VLAN:
Hiện nay, đa số các thiết bị như router, switch có thể truy cập từ xa bằng
cách telnet đến địa chỉ IP của thiết bị.  Đối với các thiết bị mà cho phép truy cập
từ xa thì chúng ta nên đặt vào trong một VLAN, được gọi là Management
VLAN. VLAN này độc lập với các VLAN khác như user VLAN, native VLAN.
Do đó khi mạng có vấn đề như : hội tụ với STP, broadcast storms, thì một
Management VLAN cho phép nhà quản trị vẫn có thể truy cập được vào các thiết
bị và giải quyết các vấn đề đó. Một yếu tố khác để tạo ra một Management
VLAN độc lập với user VLAN là việc tách các thiết bị đáng tin cậy với các thiết
bị không tin cậy. Do đó làm giảm đi khả năng các user khác đạt được quyền truy
cập vào các thiết bị đó.
- Configuring the router :
Khi một giao diện của router được cấu hình ở mode trunk link,  thì các
frame nhận được từ native VLAN trên giao diện đó sẽ không được gắn tag.  Và
đối với các frame từ các VLAN khác sẽ có tag là ISL hoặc 802.1Q.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 32


Hình 1.16: Mô hình Configuring the router

Để cấu hình một giao diện của router ở mode trunk link thì ta phải sử dụng
subinterface. Mỗi một subinterface sẽ được cấu hình ứng với giao thức trunking
trên mỗi switch là ISL hay 802.1Q. Chúng ta dùng câu lệnh sau :
encapsulation [ dot1q | isl ] vlan.
Khi subinterface muốn nhận cả các frame của native VLAN thì phải được
cấu hình thêm :
encapsulation [ dot1q | isl ] vlan. native
Chú ý : trong các phiên bản IOS trước 12.1(3)T, để cấu hình native VLAN thì
phải cấu hình ở giao diện vật lý.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 33


CHƯƠNG II
LÝ THUYẾT VỀ MẠNG
WAN (WIDE AREA NETWORK)
I. KHÁI NIỆM :
Là mạng được thiết lập để liên kết các máy tính của hai hay nhiều khu vực
khác nhau giữa các thành phố hay các tỉnh.....Thông qua kết nối này được thực
hiện thông qua mạng viễn thông. Mạng WAN điều khiển lớp vật lý và lớp liên
kết dữ liệu của mô hình tham chiếu OSI. Nó liên kết các LAN cách xa nhau bởi
những vùng địa lý rộng lớn. Các WAN tạo điều kiện cho hoạt động trao đổi các
gói /frame dữ liêu giữa các router/brigde với các LAN mà chúng hỗ trợ.
Khi mạng máy tính sử dụng những kết nối viễn thộng ở những phạm vi lớn, nó
cho phép các máy tính có thể được đặt ở những vị trí rất xa nhau, ví dụ như
những quốc gia khác nhau, thì khi đó ta có mạng diện rộng WAN(Wide Area
Network)

Hình 2.1: Mô hình WAN điển hình

Mạng cục bộ và mạng diện rộng có thể được phân biệt bởi: địa phương hoạt
động, tốc độ đường truyền và tỷ lệ lỗi trên đường truyền, chủ quản của mạng,
đường đi của thông tin trên mạng, dạng chuyển giao thông tin.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 34


1.1. Địa phương hoạt động:

Liên quan đển khu vực địa lý thì mạng cục bộ sẽ là mạng liên kết các máy
tính nằm trong một khu vực nhỏ. Khu vực có thể bao gồm một tào nhà hay là một
khu nhà..... Điều đó hạn chế bởi khoảng cách đường dây cáp được dùng để liên
kết các máy tính của mạng cục bộ (Hạn chế đó còn là hạn chế của khả năng kỹ
thuật của đường truyền dữ liệu). Ngược lại mạng diện rộng là mạng có khả năng
liên kết các máy tính trong một vùng rộng lớn như là một thành phố, một miền,
một đất nước, mạng diện rộng được xây dựng để nối hai họăc nhiều khu vực địa
lý riêng biệt.

1.2. Tốc độ đường truyền và tỷ lệ lỗi trên đường truyền:

Do các đường cáp của mạng cục bộ được xây dựng trong một khu vực nhỏ
cho nên nó ít bị ảnh hưởng bởi tác động của thiên nhiên như là sấm chớp, ánh
sáng....... Điều đó cho phép mạng cục bộ có thể truyền dữ liệu với tốc độ cao mà
chỉ chịu một tỷ lệ lỗi nhỏ. Ngược lại với mạng diện rộng do phải truyền ở những
khoảng cách khá xa với những đường truyền dẫn dài có khi lên đến hàng ngàn
Km. Do vậy mạng diện rộng không thể truyền với tốc độ quá cao vì khi đó tỉ lệ
lỗi sẽ trở nên khó chấp nhận được.
Mạng cục bộ thường có tốc đọ truyền dữ liệu từ 4 đến 16 Mbps và đạt tới
100 Mbps nếu dùng cáp quang. Còn phần lớn các mạng diện rộng cung cấp
đường truyền có tốc độ thấp hơn nhiều như T1 với 1.554 Mbps hay E1 với 2.048
Mbps.
Ở đây BPS (Bit Per Second) là một đơn vị trong truyền thông tương đương
với 1 bit được truyền trong một giây, ví dụ như tốc đọ đường truyền là 1 Mbps
tức có thể truyền tối đa 1 Megabit trong 1 giây trên đường truyền đó.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 35


Thông thường trong mạng cục bộ tỷ lệ lỗi trong truyền dữ liệu vào khoảng
1/107 – 108 còn trong mạng diện rộng thì tỷ lệ vào khoang 1/106 – 107.

1.3. Chủ quan và điều hành của mạng:

Do sự phức tạp trong việc xây dựng, quản lý, duy trì các đường truyền dẫn
nên khi xây dựng mạng diện rộng người ta thường sử dụng các đường truyền
được thuê từ các công ty viễn thông hay các nhà cung cấp dịc vụ truyền số liệu.
Tuy theo cấu trúc của mạng những đường truyền đó thuộc cơ quan quản lý khác
nhau như các nhà cung cấp đường truyền nội hạt, liên tỉnh, liên quốc gia. Các
đường truyền đó phải tuân thủ các quy định của chính phủ các khu vực có đường
dây đi qua như: tốc độ, việ mã hoá.
Còn đối với mạng cục bộ thì công việc đơn giản hơn nhiều, khi một cơ
quan cài đặt mạng cục bộ thì toàn bộ mạng sẽ thuộc mạng sẽ thuộc quyền quản lý
của cơ quan đó.

1.4. Đường đi của thông tin trên mạng:

Trong mạng cục bộ thông tin được đi theo con đường xác định bởi cấu trúc
của mạng. Khi người ta xác định cấu trúc của mạng thò thông tin sẽ luôn luôn đi
theo cấu trúc đã xác định đó. Còn với mạng diện rộng dữ liệu cấu trúc có thể
phức tạp hơn nhiều do việc thay đổi đường đi của các thông tin khi phát hiện ra
có trục trặc trên đường truyền hay khi phát hiện có quá nhiều thông tin cần truyền
giữa hai nút nào đó. Trên mạng diện rộng thông tin có thể có các con đường đi
khác nhau, điều đó cho phép có thể sử dụng tối đa các năng lực của đường truyền
hay nâng cao điều kiện an toàn trong truyền dư liệu.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 36


1.5. Dạng chuyền giao thông:

Phần lớn các mạng diện rộng hiện nay được phát triển cho việc truyền
đồng thời trên đường truyền nhiều dạng thông tin khác nhau như: video, tiếng
nói, dữ liệu....Trong khi đó các mạng cục bộ chủ yếu phát triển trong việc truyền
dữ liệu thông thường. Điều này có thể giải thích do việc truyền các dạng thông
tin như: video, tiêng nói trong một khu vực nhỏ ít được quan tâm hơn khi truyền
qua những khoảng cách lớn.
Các hệ thống mạng hiện nay ngày càng phức tạp về chất lượng, đa dạng về
chủng loại và phát triểu rất nhanh về chất. Trong sự phát triển đó số lượng những
nhà sản xuất từ phần mêm, phần cứng máy tính, các sản phẩm viễn thông cũng
tăng nhanh với nhiều sản phẩm đa dạng. Chính vì vậy vai tro chuẩn hoá cũng
mang nhưng ý nghĩa quan trọng Tại các nước, các cơ quan chuẩn quốc gia đa đưa
ra những chuẩn về phần cứng và các quy định về giao tiếp nhằm giúp cho các nhà
sản xuất có thể làm ra các sản phẩm có thể kết nối với các sản phẩm do hãng
khác sản xuất.
II. CÁC KIỂU TRUYỀN TÍN HIỆU TRONG WAN:

2.1. Truyền tín hiệu tương tự:

Các tín hiệu tương tự thường được thể hiện dưới dạng sóng. Cường độ và tần
số của tín hiệu tương tự thay đổi liên tục nên nó có thể thể hiện một cách chính
xác sự chuyển động liên tục hay âm thanh hay những chuyển động đa trạng thái.
Cường độ và tần số của tín hiệu tăng lên và giảm xuống tương ứng với cao độ và
cường độ của âm thanh. Các tín hiệu tương tự thường dùng để biểu diễn các dữ
liệu thời gian thực. Truyền thanh, điện thoại và các phương tiện truyền thông
thường sử dụng tín hiệu tương tự.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 37


Hình 2.2: Mô hình truyền tín hiệu tương tự

2.2. Trưyền tín hiệu số:

Thay vì dòng thay đổi liên tục, các tín hiệu số chỉ sử dụng 2 trạng thái, 0 và 1,
để biểu diễn các bit dữ liệu. Đây là phương pháp truyền tín hiệu lý tưởng cho các
mạng máy tính. Các máy tính sẽ cần tới modem, thiết bị chuyển đổi tín hiệu số
của máy tính thành tín hiệu tương tự để truyền dữ liệu qua đường dây điện thoại
tương tự.

Hình 2.3: Mô hình truyền tín hiệu số


Lưu ý: Trước đây, mạng điện thoại PSTN là mạng tương tự hoàn toàn. Các tín
hiệu tương tự từ máy điện thoại tới công ty viễn thông và sẽ tiếp tục được chuyển
qua các hệ thống sử dụng tín hiệu tương tự để tới đích. Ngày nay, các hệ thống
điện thoại hiện nay sử dụng kết hợp hai phương pháp. Phần lớn các mạng chuyển
mạch (swithced network) kết nối mạng của các công ty viễn thông đều đã được
số hoá, riêng chặng cuối nối phần lớn hộ gia đình và một số doanh nghiệp vẫn sử
dụng tín hiệu tương tự. Sơ đồ dưới đây cho ta thấy hai máy tính số có thể được
kết nối qua mạng WAN có cả các thành phần số và thành phần tương tự. Khi một
máy tính gửi tín hiệu qua mạng WAN, modem sẽ chuyển tín hiệu số thành tín
hiệu tương tự để chuyển tín hiệu tới công ty điện thoại. Modem của công ty điện
thoại sẽ lại chuyển dữ liệu thành dạng số để truyền qua mạng chuyển mạch. Tín
hiệu lại được chuyển ngược trở lại thành tín hiệu tương tự tại phía đầu đích của

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 38


công ty viễn thông để chuyển tới modem của máy tính nhận dữ liệu. Cuối cùng,
modem này sẽ chuyển tín hiệu tương tự thành dạng số cho máy tính.

Hình 2.4: Mô hình mạng PSTN kết hợp giữa truyền tín hiệu tương tự và số
III. CÁC LOẠI HÌNH KẾT NỐI TRONG MẠNG WAN:
Khi một thông điệp di chuyển qua đám mây mạng WAN, cách thức nó di
chuyển từ điểm này tới điểm khác trên đường đi của nó sẽ khác nhau phụ thuộc
vào kết nối vật lý và giao thức sử dụng. Các kết nối mạng WAN thường được
phân thành những dạng sau:

3.1. Kết nối dành riêng (Dedicated Connection):

Đây là kết nối mang tính thường trực, kết nối trực tiếp một thiết bị với một
thiết bị khác. Kết nối dành riêng có tính ổn định và nhanh nhưng có thể rất đắt.
Thuê một đường dây từ nhà cung cấp dịch vụ mạng WAN có nghĩa là bạn phải
trả tiền kết nối ngay cả khi bạn không sử dụng nó. Hơn nữa, bởi vì các đường dây
dành riêng thiết lập kết nối trực tiếp chỉ giữa 2 điểm, nên số đường dây cần thiết
sẽ tăng theo hàm số mũ các vị trí cần kết nối. Ví dụ, nếu bạn muốn kết nối 2 vị
trí, bạn cần một đường dây nhưng muốn kết nối 4 vị trí bạn sẽ cần tới 6 đường
dây.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 39


Hình 2.5: Mô hình kết nối dành riêng

Các đặc trưng của kết nối dành riêng:


- Luôn luôn săn có.
- Sử dụng đường dây thuê bao của nhà cung cấp dịch vụ mạng WAN.
- Đắt hơn so với các giải pháp mạng WAN khác.
- Sử dụng các kết nối riêng biệt giưa các điểm.
Sử dụng kết nối dành riêng khi:
- Có lưu lượng cao dữ liệu luân chuyển qua mạng LAN.
- Cần kết nối thường xuyên.
- Có ít địa điểm cần kết nối với nhau.

3.2. Mạng chuyển mạch (circuit- switched network):

Mạng chuyển mạch cho bạn một giải pháp thay thế đối với đường thuê
riêng (kết nối dành riêng), cho phép bạn sử dụng các đường dây dùng chung.
Mạng chuyển mạch làm việc hai chiều, cho phép thiết lập cả các kết nối quay số
vào (dial-in) và quay số ra (dial-out).

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 40


Hình 2.6: Mô hình mạng chuyển mạch
Khi bạn sử dụng mạng chuyển mạch:
- Máy tính gửi dữ liệu quay số vào đường dây và kết nối được thiết lập.
- Máy tính nhận dữ liệu gửi xác nhận và khoá đường dây.
- Máy tính gửi dữ liệu truyền dữ liệu qua kết nối được thiết lập.
- Sau khi hoàn tất việc truyền dữ liệu, kết nối được giải phóng cho
những người sử dụng khác.
Mạng chuyển mạch sử dụng các mạch ảo chuyển mạch (SVC – switched
virtual circuit). Một đường truyền dữ liệu dành riêng được thiết lập khi bắt đầu
quá trình truyền thông nhờ một loạt các bộ chuyển mạch điện tử. Con đường
riêng này sẽ còn cho tới khi kết thúc quá trình truyền thông).
Hệ thống điện thoại công cộng là một mạng chuyển mạch. Khi bạn thực
hiện một cuộc gọi, PSTN sử dụng các bộ chuyển mạch để tạo ra một kết nối vật
lý, trực tiếp và dành riêng cho suốt thời gian diễn ra cuộc gọi. Khi bạn ngưng
cuộc gọi, các bộ chuyển mạch giải phóng đường dây cho những người sử dụng
khác. Các máy tính kết nối qua mạng làm việc theo cách thức tương tự như vậy.
Khi máy tính quay số vào mạng, trước tiên con đường qua mạng được thiết lập
để sau đó dữ liệu sẽ được chuyển qua con đường dành riêng tạm thời này.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 41


3.3. Mạng chuyển mạch gói (packet-swiched):

Mạng chuyển gói không yêu cầu một đường thuê riêng hay đường dành
riêng tạm thời. Thay vào đó, đường đi của thông điệp được thiết lập một cách cơ
động khi dữ liệu chuyển qua mạng. Kết nối chuyển mạch gói là kết nối thường
xuyên bật. Điều đó có nghĩa là bạn không cần quan tâm tới việc thiết lập kết nối
hay giữ riêng đường dây. Mỗi gói tin bao gồm cả thông tin cần thiết để tới đích.

Hình 2.7: Mô hình mạng chuyển mạch gói

Mạng chuyển mạch gói có những đặc trưng sau đây:


- Thông điệp được chia thành những đơn vị nhỏ, gọi là gói.
- Các gói được chuyển độc lập qua liên mạng (có thể theo những con
đường khác nhau).
- Các gói được sắp xếp lại theo thứ tự ban đầu tại nơi nhận.
- Thiết bị gửi và thiết bị nhận mặc định xem kết nối là thường trực
(không cần quay số).
Mạng chuyển mạch gói sử dụng các mạch ảo thường trực (PVC-
permanent virtual circuit). Mặc dù PVC giống như kết nối dành riêng, trực tiếp,
con đường mỗi gói tin đi trong liên mạng có thể khác nhau.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 42


IV. CÁC DỊCH VỤ MẠNG DIỆN RỘNG:

4.1. PSTN:

Mạng điện thoại chuyển mạch công cộng là mạng lâu đời nhất và có qui
mô lớn nhất có thể sử dụng cho truyền thông mạng WAN. Các đặc trưng của
PSTN bao gồm:
- Đây là mạng chuyển mạch, có phạm vi toàn cầu.
- Giao diện với PSTN là tương tự, vì vậy các máy tính sử dụng modem để
kết nối với PSTN.
- Tốc độ trên PSTN thường bị giới hạn ở ngưỡng 56 Kbit/s.
- Bạn có thể sử dụng PSTN khi có nhu cầu (on demand) hay thuê một
mạch riêng.

Hình 2.8: Mạng điện thoại PSTN

4.2. Đường thuê riêng (Leased Line):

Đây là phương pháp cũ nhất, phương pháp truyền thống nhất cho sự kết
nối vĩnh cửu. Bạn thuê đường dây điện thoại từ công ty điện thoại ( trực tiếp hoặc
nhà cung cấp dịch vụ). Bạn cần phải cài đặt một ”Chanel Service Unit - CSU” để
nối đến mạng T, và một “Digital Service Unit - DSU” để nối đến mạng chủ
(Primary) hoặc giao diện mạng.
Đối với một số công ty, lợi ích của một đường thuê riêng có thể cao hơn rất
nhiều so với chi phí phải bỏ ra. Đường thuê riêng là đường độc lập và có tốc độ

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 43


cao hơn so với đường PSTN thông thường. Tuy nhiên nó khá đắt nên thường chỉ
có các công ty lớn sử dụng. Các đặc trưng khác của đường thuê riêng bao gồm:
- Cung cấp kết nối thường xuyên, chất lượng ổn định.
- Bạn có thể bỏ thêm chi phí để nâng cấp đường thuê riêng.

Hình 2.9: Đường dây thuê riêng

4.3. X.25:

X.25 ra đời vào những năm 1970. Mục đích ban đầu của nó là kết nối các
máy chủ lớn ( mainframe) với các máy trạm (terminal) ở xa. Ưu điểm của X.25
so với các giải pháp mạng WAN khác là nó có cơ chế kiểm tra lỗi tích hợp sẵn.
Chọn X.25 nếu bạn phải sử dụng đường dây tương tự hay chất lượng đường dây
không cao.

Hình 2.10: Mạng X25


X.25 là chuẩn của ITU-T cho truyền thông qua mạng WAN sử dụng kỹ
thuật chuyển mạch gói qua mạng điện thoại. Thuật ngữ X.25 cũng còn được sử
dụng cho những giao thức thuộc Lớp vật lý và Lớp liên kết dữ liệu để tạo ra
mạng X.25. Theo thiết kế ban đầu, X.25 sử dụng đường dây tương tự để tạo nên
một mạng chuyển mạch gói, mặc dù mạng X.25 cũng có thể được xây dựng trên
cơ sở một mạng số. Hiện nay, giao thức X.25 là một bộ các qui tắc xác định cách
thức thiết lập và duy trì kết nối giữa các DTE và DCE trong một mạng dữ liệu

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 44


công cộng (PDN – public data network). Nó qui địch các thiết bị DTE/DCE và
PSE (Packet-swiching exchange) sẽ truyền dữ liệu như thế nào.
- Bạn cần phải trả phí thuê bao khi sử dụng mạng X.25.
- Khi sử dụng mạng X.25, bạn có thể tạo kết nối tới PDN qua một
đường dây dành riêng.
- Mạng X.25 hoạt động ở tốc độ 64 Kbit/s (trên đường tương tự).
- Kích thước gói tin (gọi là frame) trong mạng X.25 không cố định.
- Giao thức X.25 có cơ chế kiểm tra và sửa lỗi rất mạnh nên nó có thể làm
việc tương đối ổn định trên hệ thống đường dây điện thoại tương tự có chất
lượng thấp.
- X.25 hiện đang được sử dụng rộng rãi ở nhiều nước trên thế giới nơi các
mậng số chưa phổ biến cũng như chất lượng đường dây còn thấp.

4.4. Frame Relay:

Frame Relay “uyển chuyển ” hơn đường thuê bao. Khách hàng thuê
đường Frame Relay có thể mua một dịch vụ có mức độ xác định - một “tốc độ
thông tin uỷ thác (Committed Information Rale - CIR)”. Nếu như nhu cầu của
bạn trên mạng là rất “bộ phát (Burty)”, hay người sử dụng của bạn có nhu cầu
cao trên đường liên lạc trong suốt một khoảng thời gian xác định trong ngày, và
có ít hoặc không có nhu cầu vào ban đêm – Frame Relay có thể sẽ là kinh tế hơn
thuê bao hoàn toàn một đường T1 (hoặc T3). Nhà cung cấp dịch vụ của bạn có
thể đưa ra một phương pháp tương tự như là phương pháp thay thế đó là:
Switched Multimegabit Data Service.
Frame Relay hiệu quả hơn so với X.25 và đang dần dần thay thế chuẩn
này. Khi sử dụng Frame Relay, bạn trả phí thuê đường dây tới node gần nhất trên
mạng Frame Relay. Bạn gửi dữ liệu qua đường dây của bạn và mạng Frame

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 45


Relay sẽ định tuyến nó tới node gần nhất với nơi nhận và chuyển dữ liệu xuống
đường dây của người nhận. Frame Relay nhanh hơn so với X.25.
Frame Relay là một chuẩn cho truyền thông trongmạng WAN chuyển
mạch gói qua các đường dây số chất lượng cao. Một mạng Frame Relay có các
đặc trưng sau:
- Có nhiều điểm tương tự như khi triển khai một mạng X.25.
- Có cơ chế kiểm tra lỗi nhưng không có cơ chế khắc phục lỗi.
- Tốc độ truyền dữ liệu có thể lên tới 1.54 Mbit/s.
- Cho phép nhiều kích thước gói tin khác nhau .
- Có thể kết nối như một kết nối đường trục tới mạng LAN.
- Có thể triển khai qua nhiều loại đường kết nối khác nhau (56K, T-1, T-
3).
- Hoạt động tại Lớp Vật lý và Lớp Liên kết dữ liệu trong mô hình OSI.

Hình 2.11: Mạng Frame Relay


Khi đăng ký sử dụng dịch vụ Frame Relay, bạn được cam kết về mức dịch
vụ gọi là CIR (Committed Information Rate). CIR là tốc độ truyền dữ liệu tối đa
được cam kết bạn nhận được trên một mạng Frame Relay. Tuy nhiên, khi lưu
lượng trên mạng thấp, bạn có thể gửi dữ liệu ở tốc độ nhanh hơn CIR. Khi lưu
lượng trên mạng cao, ưu tiên sẽ dành cho những khách hàng có mức CIR cao.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 46


4.5. ISDN (Intergrated Services Digital Network):

Sử dụng đường điện thoại số thay vì đường tương tự. Do ISDN là mạng dùng tín
hiệu số, bạn không phải dùng modem để nối với đường dây mà thay vào đó bạn
phải dùng một thiết bị gọi là “codec” với modem có khả năng chạy ở 14.4 Kbit/s.
ISDN thích hợp cho cả hai trường hợp cá nhân và tổ chức. Các tổ chức có thể
quan tâm hơn ISDN cóp khả năng cao hơn “Primary ISDN” được tính theo thời
gian, một số trường hợp tính theo lượng dự liệu được truyền đi và một số thì tính
theo cả hai.
Một trong những mục đích của ISDN là cung cấp khả năng truy nhập mạng
WAN cho các hộ gia đình và doanh nghiệp sử dụng đường cáp đồng điện thoại.
Vì lý do đó, các kế hoạch triển khai ISDN đầu tiên đã đề xuất thay thế các đường
dây tương tự đang có bằng đường dây số. Hiện nay, việc chuyển đổi từ tương tự
sang số đang diễn ra mạnh mẽ trên thế giới. ISDN cải thiện hiệu năng vận hành
so với phương pháp truy nhập mạng WAN qua đường quay số và có chi phí thấp
hơn so với Frame Relay.

Hình 2.12: Đường ISDN

ISDN định ra các tiêu chuẩn cho việc sử dụng đường dây điện thoại tương tự cho
cả việc truyền dữ liệu số cũng như truyền dữ liệu tương tự. Các đặc điểm của
ISDN là:
- Cho phép phát quảng bá nhiều kiểu dữ liệu (thoại, video, đồ hoạ...).
- Tốc độ truyền dữ liệu và tốc độ kết nối cao hơn so với kết nối quay số truyền
thống.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 47


4.6. CHẾ ĐỘ TRUYỀN KHÔNG ĐỒNG BỘ ATM (Asynchoronous
Trangfer Mode):

ATM là một phương pháp tương đối mới đầu tiên báo hiệu cùng một kỹ
thuật cho mạng cục bộ và liên khu vực. ATM thích hợp cho read – time
multimedia song song với truyền dữ liệu truyền thông. ATM hứa hẹn sẽ trở thành
một phần lớn của mạng tương lại.

ATM ( Asynchronous Transfer Mode – Chế độ truyền không đồng bộ) là


hệ thống chuyển mạch gói tiên tiến, có thể truyền đồng thời dữ liệu, âm thanh và
hình ảnh số hoá trên cả mạng LAN và mạng WAN.

Hình 2.13: Truyền thông qua ATM

Đây là một trong những phương pháp kết nối mạng WAN nhanh nhất hiện
nay, tốc độ đạt từ 155 Mbit/s đến 622 Mbit/s. Trên thực tế, theo lý thuyết nó có
thể hỗ trợ tốc độ cao hơn khả năng hiện thời của các phương tiện truyền dẫn hiện
nay. Tuy nhiên, tốc độ cao có nghĩa là chi phí cũng cao hơn, ATM đắt hơn nhiều
so với ISDN, X25 hoặc FrameRelay. Các đặc trưng của ATM bao gồm:

- Sử dụng gói dữ liệu (cell) nhỏ, có kích thước cố định (53 byte), dễ xử lý hơn
so với các gói dữ liệu có kích thước thay đổi trong X.25 và Frame Relay.

- Tốc độ truyền dữ liệu cao, theo lý thuyết có thể đạt 1,2 Gbit/s.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 48


- Chất lượng cao, độ nhiễu thấp nên gần như không cần đến việc kiểm tra lỗi.

- Có thể sử dụng với nhiều phương tiện truyền dẫn vật lý khác nhau ( cáp đồng
trục, cáp dây xoẵn, cáp sợi quang).

- Có thể truyền đồng thời nhiều loại dữ liệu.

4.7. Đường vi sòng (Microware Links):

Nếu cần kết nối vĩnh viễn đến nhà cung cấp dịch vụ nhưng lại thấy răng
đường thuê bao hay sự lựa chọn khác quá đắt, bạn sẽ thây Microware như là một
lựa chọn thích hợp. Bạn không cần trả quá đắt cho cách này Microware, tuy
nhiên bạn cần phải đầu tư nhiều tiền hơn vào lúc đầu và bạn sẽ gặp một số rủi ro
tốc độ truyền đến mạng của bạn qúa nhanh.

4.8. Đường vệ tinh (Satellite Links):

Nếu bạn muốn chuyển được một lượng lớn dữ liệu đặc biệt là từ những địa
điểm từ xa thì đường vệ tinh là câu trả lời. Tầm hoạt động của những vệ tinh
cùng vị trí địa lý với trái đất cũng tạo ra một sự chậm trễ hoặc “bị che dấu” mà
những người sử dụng Telnet có thể cảm thấy được.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 49


CHƯƠNG III
CÁC THIẾT BỊ KẾT NỐI MẠNG
I./. REPEATER (BỘ TIẾP SỨC):
Trong một mạng LAN, giới hạn của cáp mạng là 100m (cho loại cáp mạng
CAT 5 UTP –  là cáp được dùng phổ biến nhất), bởi tín hiệu bị suy hao trên
đường truyền nên không thể đi xa hơn. Vì vậy, để có thể kết nối các thiết bị ở xa
hơn, mạng cần các thiết bị để khuếch đại và định thời lại tín hiệu, giúp tín hiệu có
thể truyền dẫn đi xa hơn giới hạn này.

Hình 3.1: Một loại Repeater


Repeater là một thiết bị ở lớp 1 (Physical Layer) trong mô hình OSI. Repeater
có vai trò khuếch đại tín hiệu vật lý ở đầu vào và cung cấp năng lượng cho tín
hiệu ở đầu ra để có thể đến được những chặng đường tiếp theo trong mạng. Điện
tín, điện thoại, truyền thông tin qua sợi quang… và các nhu cầu truyền tín hiệu đi
xa đều cần sử dụng Repeater.

Repeater không có xử lý tín hiệu mà nó chỉ loại bỏ các tín hiệu méo, nhiễu,
khuếch đại tín hiệu đã bị suy hao (vì đã được phát với khoảng cách xa) và khôi
phục lại tín hiệu ban đầu. Việc sử dụng Repeater đã làm tăng thêm chiều dài của
mạng.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 50


Hình 3.2:Hoạt động của bộ tiếp sức trong mô hình OSI

Hiện nay có hai loại Repeater đang được sử dụng rộng dãi là Repeater điện và
Repeater điện quang.

Hình 3.3:Hoạt động lớp Physical trong mô hình OSI

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 51


* Repeater điện: Nối với đường dây điện ở cả hai phía của nó, nhận tín hiệu
điện từ một phía và phát lại về phía kia. Khi một mạng sử dụng Repeater điện để
nối các phần của mạng lại thì có thể làm tăng khoảng cách của mạng, nhưng
khoảng cách đó luôn bị hạn chế bởi một khoảng cách tối đa do độ trễ của tín hiệu.
Ví dụ với mạng sử dụng cáp đồng trục 50 thì khoảng cách tối đa là 2.8 km,
khoảng cách đó không thể kéo thêm cho dù sử dụng thêm Repeater.

* Repeater điện quang: Liên kết với một đầu cáp quang và một đầu là cáp điện,
nó chuyển một tín hiệu điện từ cáp điện ra tín hiệu quang để phát trên cáp quang
và ngược lại. Việc sử dụng Repeater điện quang cũng làm tăng thêm chiều dài
của mạng. Việc sử dụng Repeater không thay đổi nội dung các tín hiện đi qua
nên nó chỉ được dùng để nối hai mạng có cung giao thức truyền thông ( như hai
mạng Ethernet hay hai mạng Token ring) nhưng không thể nối hai mạng có giao
thức truyền thông khác nhau (như một mạng Ethernet và một mạng Token ring).
Thêm nưa Repeater không làm thay đổi khối lượng vận chuyển trên mạng nên
việc sử dụng không tính toán nó trên mạng lớn sẽ hạn chế hiệu năng của mạng.
Khi lựa chọn sử dụng Repeater cần chú ý lựa chọn loại có tốc độ vận chuyển phù
hợp với vận tốc của mạng.

II./. BRIDGE (CẦU NỐI):

Bridge là một thiết bị có xử lý dùng để nối hai mạng giống nhau hoặc khác
nhau, nó có thể được dùng với các mngj có các giao thức khác nhau. Cầu nối hoạt
động trên tầng liên kết dữ liệu nên không như bộ tiếp sức phải phát lại tất cả
những gi nó nhận được thì cầu nối đọc được các gói tin của tầng liên kết dữ liệu
trong mô hình OSI và xử lý chúng trước khi quýêt định có chuyển đi hay không.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 52


Khi nhận được các gói tin Bridge chọn lọc và chỉ chuyển những gói tin mà nó
thấy cần thiết. Điều này làm cho Bridge trở nên có ích khi nối một vài mạng với
nhau và cho phép nó hoạt động một cách mềm dẻo.

Để thực hiện được điều này trong Bridge ở mỗi đầu kết nối có một bảng các
địa chỉ các trạm được kết nối vào phía đó, khi hoạt động cầu nối xem xét mỗi gói
tin nó nhận được bằng cách đọc địa chỉ của nơi gửi và nhận dựa trên bảng địa chỉ
phía nhậ được gói tin nó quyết định gửi gói tin hay không và bổ xung bảng địa
chỉ.

Hình 3.4: Hai mô hình hoạt động của Bridge

Khi đọc địa chỉ nơi gửi Bridge kiểm tra xem trong bảng địa chỉ của phần mạng
nhận được gói tin có địa chỉ đó hay không, nếu không có thì Bridge tự dộng bổ
xung bảng địa chỉ (cơ chế đó được gọi là tự học của cầu nối).
Khi đọc địa chỉ nơi nhận Bridge kiểm tra xem trong bảng địa chỉ của phần
mạng nhận được gói tin có địa chỉ đó hay không, nếu có thì Bridge sẽ cho răng
đó là gói tin nội bộ thuộc phần mạng mà gói tin đén nên không chuyênr gói tin đó
đi, nếu ngược lại thì Bridge mới chuyển sang phía bên kia. Ởi đây chúng ta thấy

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 53


một trạm không cần thiết chuyển thông tin trên toàn mạng mà chỉ trên phần mạng
có trạm nhận mà thôi.

Hình 3.5: Hoạt động của Bridge trong mô hình OSI

Để đánh giá một Bridge người ta đưa ra hai khái niệm: Lọc và vận chuyển.
Quá trình xử lý mỗi gói tin được gọi là quá trình lọc trong đó tốc độ lọc thể hiện
trực tiếp khả năng hoạt động của Bridge. Tốc độ vận chuyển được thể hiện số gói
tin/giây trong đó thể hiện khả năng của Bridge chuyển các gói tin từ mạng này
sang mạng khác.
Hiện nay có hai loại Bridge đàng được sử dụng là Bridge vạn chuyển và
Bridge biên dịch:
- Bridge vận chuyển dùng để nối hai mạng cục bộ cùng sử dụng một giao
thức truỳen thông của tầng liên kết dữ liệu, tuy nhiên mỗi mạng có thể sử dụng
một loại dây nối khác nhau Bridge vận chuyển không có khả năng thay đổi cấu
trúc các gói tin mà nó nhận được mà chỉ quân tâm tới việc xem xét và chuyển vận
gói tin đó đi.
- Bridge biên dịch dùng để nối hai mạng cục bộ có giao thức khác nhau nó
có khả năng chuyển một gói tin thuộc mạng này sang gói tin thuộc mạng kia
trước khi chuyển qua

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 54


Ví dụ: Bridge biên dịch nối một mạng Ethernet và mạng Token ring. Khi đó
cầu nối được thực hiện như một nút token ring trên mạng Token ring và một nút
Ethernet trên mạng Ethernet. Cầu nối có thể chuyển một gói tin theo chuẩn đang
sủ dụng tren mạng Ethernet sang chuẩn đang sủ dụng trên mạng Token ring.
Tuy nhiên chú ý ở đây cầu nối không thể chia một gói tin ra làm nhiều gói tin
cho nên phải hạn chế kích thước tối đa các gói tin phù hợp với cả hai mạng. Ví
dụ như kích thước tối đa của gói tin trên mạng Ethernet là 1500 bytes và trên
mạng Token ring là 6000 bytes do vậy nếu một trạm trên mạng Token ring gửi
một gói tin cho trạm trên mạng Ethernet với kích thước lớn hơn 1500 bytes thì đi
qua cầu nối số lượng bytes dư sẽ bị chặt bỏ.

Ethernet

Bridge

Token ring

Hình 3.6: Bridge biên dịch

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 55


Người ta sử dụng Bridge trong các trường hợp sau:
* Mở rộng mạng hiện tại khi đã đạt tới khoảng cách tối đa do Bridge sau
khi xử lý gói tin đã phát lai gói tin trên phần mạng còn lại nên tín hiệu tốt hơn bộ
tiếp sức.
* Giảm bớt tắc nghẽn mạng khi có quá nhiều trạm bằng cách sử dụng
Bridge, khi đó chúng ta chia mạng ra thành nhiều phần bằng các Bridge, các gói
tin trong nội bộ từng phần mạng sẽ không được phép qua phần mạng khác.
* Để nối các mạng có giao thức khác nhau:
Một vài Bridge còn có khả năng lựa chọn đối tượng vận chuyển. Nó có thể
chỉ chuyển vận những gói tin của những địa chỉ xác định. Ví dụ: cho phép gói tin
của máy A, B qua Bridge 1, gói tin của máy C, D qua Bridge 2.

Ethernet
Bridge 1 Bridge 2

Token ring

Hình 3.7: Liên kết mạng với 2 Bridge

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 56


Một số Bridge được chế tạo thành một bộ riêng biệt, chỉ cần nối dây và bật.
Các Bridge khác chế tạo như card chuyên dùng cắm vào máy tính, khi đó trên
máy sẽ sử dụng phần mềm Bridge. Việc kết hợp phần mềm với phần cứng cho
phép uyển chuyển hơn trong hoạt động của Bridge.
III./.ROUTER :
Router là một thiết bị hoạt động trên tầng mạng, nó có thể tìm được đường đi
tốt nhất cho các gói tin qua nhiều kết nối để đi từ trạm gửi thuộc mạng đầu đến
trạm nhận thuộc mạng cuối. Router có thể được sử dụng trong việc nối nhiều
mạng với nhau và cho phép các gói tin có thể đi theo nhiều hướng khác nhau để
tới đích.

Hình 3.8: Một dạng Router

Khác với Bridge hoạt động trên tầng liên kết dữ liệu nên Bridge phải xử lý
mọi gói thông tin trên đường truyền thì Router có địa chỉ riêng biệt và nó chỉ tiếp
nhận và xử lý các gói tin gửi đến nó mà thôi. Khi một trạm muốn gửi gói tin qua
Router thì nó phải gửi gói tin với địa chỉ trực tiếp của Router ( trong gói tin đó
phải chứa các thông tin khác về đích đến) và gói tin đên Router thì Router mới xử
lý và gửi tiếp .
Khi xử lý một gói tin Router phải tìm được đường đi của gói tin qua
mạng. Để làm được điều đó Router phải tìm được đường đi tốt nhất trong mạng
dựa trên các thông tin nó có về mạng, thông thường trên mỗi Router có một bảng
chỉ đường ( Router table). Dựa trên dữ liệu về Router gần đó và các mạng trong
liên mạng, Router tính được bảng chỉ đường (Router table) tối ưu dựa trên một
thuật toán xác định trước.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 57


Người ta phân chia Router thành hai loại Router có phụ thuộc giao thức ( The
protocol dependent routers) và Router không phụ thuộc vào giao thức (The
protocol independent routers) dựa vào phương thức xử lý các gói tin khi qua
Router.

Network 1 Router

Network2
Rout Network 3
Rout
Network4

er
er

Network 5 Router

Hình 3.9: Hoạt động của Ro


uter
* Router phụ thuộc vào giao thức: Chỉ thực hiện việc tìm đường và truyền gói
tin từ mạng này sang mạng khác chứ không chuyển đổi phương cách đóng gói
của gói tin cho nên cả hai mạng phải dùng chung một giao thức truyền thông.
* Router không phụ thuộc vào giao thức: Có thể liên kết các mạng dùng giao
thức truyền thông khác nhau và có thể chuyển đổi gói tin của giao thức này sang
gói tin cuae giao thức kia, Router cũng chấp nhận kích thước các gói tin khác
nhau (Router có thể chia nhỏ một gói tin lớn thành nhiều gói tin nhỏ trước khi
truyền trên mạng).

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 58


Hình 3.9: Hoạt động của Router trong mô hình OSI

Để ngăn chặn việc mất mát số liệu Router còn nhận biết được đường nào có
thể vận chuyển và ngừng vận chuyển khi đường bị tắc.
Các lý do chúng ta sử dụng Router:
* Router có các phần mềm lọc ưu việc hơn là Bridge do các gói tin muốn đi
qua Router cần phải gửi trực tiếp đến nó nên giảm được số lượng gói tin qua nó.
Router thường được sử dụng trong khi nối các mạng thông qua các đường dây
thuê bao đắt tiền do nó không truyền dữ liệu lên đường truyền.
* Router có thể dùng trong một liên mạng có nhiều vùng, mỗi vùng cí giao
thức riêng biệt.
* Router có thể xác định được đương đi an toàn và tốt nhất trong mạng nên đọ
an toàn của thông tin được đảm bảo.
* Trong một mạng phức hợp khi các gói tin luân chuyển các đường có thể gây
nên tình trạng tắc nghẽn của mạng thì các Router có thể được cài đặt các phương
thức nhằm tránh được tắc nghẽn.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 59


Các phương thức hoạt động của Router:
Đó là phương thức mà một Router có thể nối với các Router káhc để qua đó
chia sẻ thông tin về mạng hiện có. Các chương trình chạy trên Router luôn xây
dựng bảng chỉ đường qua việc trao đổi các thông tin với các Router khác:
* Phương pháp vecto khoảng cách: Mỗi Router luôn luôn truyền đi thông tin
vể bảng chỉ đường của mình trên mạng, thông qua đó các Router khác sẽ cập nhật
lên bảng trỉ đương của mình.
* Phương pháp trạng thái tĩnh: Router chỉ truyền các thông báo khi có phát
hiện có sự thay đổi trong mạng và chỉ khi đó các Router khác cập nhật lại bảng
chỉ đường, thông tin truyền đi khi đó thường là thông tin về đường truyền.
Một số giao thức hoạt động chính của Router:
- RIP (Routing Information Protocol) được phát triển bởi Xerox Network
system và sử dụng SPX/IPX và TCP/IP. RIP hoạt động theo phương thức vecto
khoảng cách.
- NLSP (Netware Link Service Protocol) được phát triển bởi Novell dùng để
thay thế RIP hoạt động theo phương thức vecto khoảng cách, mỗi Router được
biết cấu trúc của mạng và việc truyền các bảng chỉ đường giảm đi.
- OSPF ( Open Shortest Path First) là một phần của TCP/IP với phương thức
trạng thái tĩnh, trong dó có xét tới ưu tiên , giá đương truyền, mật đọ truyền
thông,..........
IV./. GATEWAY (CỔNG NỐI):
Gateway dùng để kết nối các mạng không thuần nhất chẳng hạn như các mạng
cục bộ và các mạng máy tính lớn (Mainframe), do các mạng hoàn toàn không
thuần nhất nên việc chuyển đổi thực hiện trên cả 7 tầng của hệ thống OSI.
Thường được sử dụng nối các mạng LAN vào máy tính lớn. Gateway có các giao
thức xác định trước thường là nhiều giao thức, một Gateway đa giao thức thường

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 60


được chế tạo như các Card có chứa các bộ xử lý riêng và đặt trên các máy tính
hoặc thiết bị chuyên biệt.

Hình 3.10: Hoạt động của Gateway trong mô hình OSI


Hoạt động của Gateway thông thường phức tạp hơn la Router nên thông suất
của nó thường chậm hon và thường không dùng nối mạng LAN – WAN.

Hình 3.11: Một dạng Gateway


Gateway cho phép nối ghép hai loại giao thức với nhau. Ví dụ: mạng của bạn
sử dụng giao thức IP và mạng của ai đó sử dụng giao thức IPX, Novell, DECnet,
SNA... hoặc một giao thức nào đó thì Gateway sẽ chuyển đổi từ loại giao thức
này sang loại khác.
Qua Gateway, các máy tính trong các mạng sử dụng các giao thức khác nhau
có thể dễ dàng "nói chuyện" được với nhau. Gateway không chỉ phân biệt các

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 61


giao thức mà còn còn có thể phân biệt ứng dụng như cách bạn chuyển thư điện tử
từ mạng này sang mạng khác, chuyển đổi một phiên làm việc từ xa...
V./. HUB (BỘ TẬP TRUNG):
Hub được coi là một Repeater có nhiều cổng. Một Hub có từ 4 đến 24 cổng và
có thể còn nhiều hơn. Trong phần lớn các trường hợp, Hub được sử dụng trong
các mạng 10BASE-T hay 100BASE-T.Hub thường được dùng để nối mạng,
thông qua những đầu cắm cuả nó người ta liên kết với máy tính dưới dạng hình
sao. Với một Hub, khi thông tin vào từ một cổng và sẽ được đưa đến tất cả các
cổng khác.

Hình 3.11: Một dạng HUB


Người ta phân biệt các Hub thành 3 loại như sau:
* Hub bị động (Passive Hub): Hub bị động không chứa các linh kiện điện tử
vã cũng không xử lý các tín hiệu dữ liệu, nó có chức năng duy nhất là tổ hợp các
tín hiệu tư một số đoạn mạng. Khoảng cách giữa một máy tính và Hub không thể
lớn hơn một nửa khoảng cách tối đa cho phép giữa 2 máy tính trên mạng (Ví dụ
khoảng cách tối đa cho phép 2 máy tính của mạng là 200m thì khoảng cách tối đa
giữa một máy tính và Hub là 100m ). Các mạng ARCnet thường dùng Hub bị
động.
* Hub chủ dộng (Active Hub): Hub chủ động có các linh kiện điện tử có thể
khuyếch đại và xử lý các tín hiệu điện tử truyền giữa các thiết bị của mạng. Quá
trình xử lý tín hiệu được gọi là tái sinh tín hiệu, nó làm cho tín hiệu trở nên tốt
hơn, ít nhạy cảm với lỗi do vậy khoảng cách giữa các thiết bị có thể tăng lên. Tuy

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 62


nhiên những ưu điểm đó cúng kéo theo giá thành của Hub chủ động cao hơn
nhiều so với Hub bị động. Các mạng Token ring có xu hướng dùn Hub chủ động.
* Hub thông minh (Intelligent Hub): Cũng là Hub chủ động nhưng có thêm
các chức năng mới so với loại trước, nó có thể có bộ vi xử lý của mình và bộ nhớ
mà qua đó nó không chỉ cho phép điều khiển hoạt động thông qua các chương
trình quản trị mạng mà nó có thể hoạt độngk như bộ tìm đường hay một cầu nối.
Nó có thể cho phép tìm đường cho gói tin rất nhanh trên các cổng của nó, thay vi
phát lại gói tin trên mọi cổng thì nó có thể chuyển mạch để phát trên một cổng có
thể nối tới trạm đích.
VI./. SWITCH:
Switch đôi khi được mô tả như là một Bridge có nhiều cổng. Trong khi một
Bridge chỉ có 2 cổng để liên kết được 2 segment mạng với nhau, thì Switch lại có
khả năng kết nối được nhiều segment lại với nhau tuỳ thuộc vào số cổng (port)
trên Switch. Cũng giống như Bridge, Switch cũng "học" thông tin của mạng
thông qua các gói tin (packet) mà nó nhận được từ các máy trong mạng. Switch
sử dụng các thông tin này để xây dựng lên bảng Switch,  bảng này cung cấp
thông tin giúp các gói thông tin đến đúng địa chỉ.

Hình 3.12: Một dạng Switch


Ngày nay, trong các giao tiếp dữ liệu, Switch thường có 2 chức năng chính là
chuyển các khung dữ liệu từ nguồn đến đích, và xây dựng các bảng Switch.
Switch hoạt động ở tốc độ cao hơn nhiều so với Repeater và có thể cung cấp
nhiều chức năng hơn như khả năng tạo mạng LAN ảo (VLAN).

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 63


CHƯƠNG IV
THIẾT KẾ HỆ THỐNG MẠNG
I./. THIẾT KẾ HỆ THỐNG MẠNG LAN LOGIC:
Hệ thống mạng LAN sẽ phân chia logic ra thành các khối khác nhau (Block).
Mỗi khối sẽ được chia nhỏ hơn theo các phân đoạn khác nhau (segment). Mục
đích của việc phân chia này nhằm:
* Tối ưu hoá hiệu năng của hệ thống: Việc truyền dữ liệu giữa nội bộ một khối
mạng không làm ảnh hưởng nhiều đến băng thông của khối mạng khác Ví dụ như
khi một nhóm người sử dữ liệu hoặc copy dữ liệu lẫn nhau thì không ảnh hưởng
đến nhóm người sử dụng khác truy xuất thông tin cở sở dữ liệu tại máy chủ hoặc
nhóm người đang sử dụng Internet.
* Tăng cường an ninh cho hệ thống: Bằng việc phân chia mạng thành các khối
logic khác nhau. Nhà quản trị có thể gán cho mỗi khối mạng một mức bảo mật
nhất định và nhờ vậy ngăn ngừa khả năng khai thác những lỗ hổng an ninh trên
mạng. Cụ thể như khối dành cho máy chủ sẽ được đặt mức bảo mật cao nhất và
được kiểm soát chặt chẽ.
* Quản trị và xử lý dễ dàng: Nhà quản trị dễ dàng hơn trong việc xác định nút
mạng đang gặp sự cố nhờ khoanh vùng theo đoan mạng logic của khối mạng đó.
việc xử lý lỗi nhờ đó sẽ nhanh chóng hơn và không làm ảnh hưởng đến những
khối mạng khác.
* Khả năng dự phòng và chia tải cao giữa các thiết bị: Giúp làm tăng giải
thông cho mạng và nâng cao độ an toàn.
* Sử dụng kiến trúc Module ghép nối các thành phần trong mạng để viwcj mở
rộng sẽ dễ dàng hơn cả về quy mô lân tính phức tạp của hệ thống.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 64


Hình 4.1: mô hình các lớp mạng
Như trên ta thấy toàn hệ thống được chia ra thành các khối: Máy chủ / Người
sử dụng, Internet, mạng riêng (WAN), Dịch vụ dùng chung, Quản trị mạng. Các
khối này được liên kết với nhau bởi thiết bị tại Core Layer.
II./. THIẾT KẾ HỆ THỐNG CABLING:
Hệ thống cáp được thiết kế có cấu trúc theo tiêu chuẩn quốc tế (TIA/EIA -
568 B), tốc độ cao, chống nhiễu và đảm bảo không bị lạc hậu trong vài chục năm.
* Hệ thống cáp Backbone dùng cáp quang đa mốt micron: có giải thông
cao, chống nhiễu và chống sét.
* Toàn bộ hệ thống cáp đến end user dùng cáp xoắn UTP Cat6, có giai
thông đáp ứng tôc độ Gbps.
* Hệ thống cáp kết nối Server Farm, Router, Access Server có thể dùng
cáp xoắn UTP Cat6 hoặc cáp quang đa mốt.
* Hệ thống cáp, Outlet, Patch Panel, Rack,....... được thiết kế đáp ứng sử
dụng công nghệ VoIP và Video,...
* Hệ thống cáp phảp đi trong hệ thống Trunking System để đảm bảo thuận
lợi cho việc nâng cấp, thay thế hay bảo dương.
Hệ thống Trunking System để đi cáp sẽ bâo gồm ba phần chính:
 Vertical Trunking System: Hệ thống mạng kỹ thuật theo chiều đứng
này hạy dọc theo chiều đứng của toà nhà (Thường được đặt trong
buồng kỹ thuật), đi từ tầng hầm lên đến tầng trên cùng.
 Horizontal Trunking System: Hệ thống mạng kỹ thuật theo chiều
ngang này sẽ được chạy trên trần giả của từng tầng ( cách trần
khoảng 20 – 25 cm).
 Local Cable System: Hệ thống ống kỹ thuật sẽ được đặt trong tường,
dọc từ trần xuống đến sàn của từng phòng để dẫn cáp từ Horizontal
Trunking System đên Outlet (End User).

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 65


2.1./ CÁC PHƯƠNG ÁN THIẾT KẾ:

2.1.1. Đặt thiết bị và đi dây tập trung:


Với phương an đặt thiết bị mạng tập trung và đi dây tới các tầng, hệ thống
sẽ giống như sau:

Hộp đấu nối

Cáp UTP 4-pair


Cáp 25 -pair
Hộp đấu nối

Hộp đấu nối

Server Tủ phối dây


tại tầng 8

Core/Access Hộp đấu nối


Switch

Hộp đấu nối

Hình 4.1: Mô hình đi dây mạng tập trung

Phương án đặt thiết bị tập trung là phương án tập trung tất cả các thiết bị mạng,
cáp mạng về tủ mạng tại phòng an ninh và quản trị mạng với ưu điểm là rễ quản
lý thiết bị tuy nhiên hơi cồng kềnh và tốc độ truyền dữ liệu không cao.
* Cáp sử dụng là cáp đồng trục nên khoảng cách tối đa cho phép giữa các điểm
kết nối quy định cho loại cáp này chỉ là 100m, khi vượt quá 100m thì tín hiệu sẽ
suy yếu và việc kết nối không thực hiện được.
* Không có trục Backbone: Theo quy định của những hệ thống mạng phân lớp
chỉ giữa lớp Core và lớp Access của mạng phải tục kết nối Backbone tôc độ cao
( tối thiểu 1Gbps và nâng lên 10 Gbps).Với loại cáo 25 – pair như hình vẽ trên thì

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 66


tốc đội kết nối không lên được 1 Gbps ( do cổng dành cho cá đồng là
Autosensing 10/100/1000 nên khi sử dụng cổng tốc độ 1000Mbps thì tốc độ thực
tế sẽ dao động trong mức 10Mbps đến 1000Mbps).
* Không có dự phòng và ghép kết nối: Khi cáp điện nối gặp sự cố thì hệ thống
sẽ không có đường để thay thế. Việc ghép nối để chia tải cũng không thực hiện
được do thiếu kết nối Backbone.
* Khó khăn hơn khi triển khai và mở rộng: Cáp 25 – pair là loại cáp có thiết
diện tương đối lớn và mỗi cáp 25 – pair chỉ phục vụ được cho 6 trạm làm việc.
Đối với một tầng có vài chục đến vài chăm nút mạng thì sẽ cần nhiều đầu nối cáp
25 – pair và như vậy trục Backbone sẽ phải có kích thước lớn thì mới chứa được
ngần ấy đầu cáp. Và càng về đến tầng 2, số lượng đầu cáp càng nhiều do vậy rất
kho khăn khi quản lý và kéo cáp. Mỗi khi muốn mở rộng mạng thêm một số nút
mạng cho mỗi tầng thì phải kéo thêm đầu cáp và như vậy là không khả thi.
2.1.2. Đặt thiết bị phân tán tại các tầng:
Đề xuất thiết kế theo mô hình đặt thiết bị phân tán tại các tầng. Theo mô hình
này mỗi tầng sẽ có một không gian dành riêng cho các thiết bị mạng (có thể đặt
tại phòng kỹ thuật tại mỗi tầng). Kết nối từ trung tâm dữ liệu tại tầng 8 tới các
thiết bị này sẽ sử dụng cáp quang loại Multimode 50 micron có khoảng cách tối
đa lên được 1 km và tốc độ tối thiểu là 1 Gbps. Từ các thiết bị phân tán này sẽ kết
nối tới trạm làm việc đầu cuối bằng cáp UTP 4 – pair Cat6. Từ các thiết bị phân
tán này sẽ kết nối tới máy trạm làm việc đầu cuối bằng cáp UTP 4 – pair Cat6.
Mô hình kết nối logic như sau:

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 67


Access Switch

Cáp UTP 4 – pair


(Cat6)

Access Switch
Server
Core
Switch

Access Switch

Access Switch

Cáp quang
Multimode
Access Switch

Hình 4.1: Mô hình đi dây mạng phân tán

* Sử dụng trục Backbone cáp quang: Tốc độ cao từ 1 Gbps đến 10 Gbps,
không bị nhiễu, khoảng cách kết nối lớn và điểm quan trọng là có kết nối dự
phòng.
* Loại cáp từ Access Switch tới người sử dụng đầu cuối: Sử dụng loại cáp
Cat6 (Catgory 6). Loại cáp này có những lớp vỏ bọc chống nhiễu đặc biệt và
được thiết kế dành cho tốc độ truy nhập cao tới 1Gbps (1000 Mbps). Loại cáp
Cat5 như thiết kế ban đầu không đạt được tốc đội 1000Mbps và chỉ dừng lại ở
mức 1000Mbps.
* Quản lý dế dàng: Mặc dù thiết bị đặt phân tán tại các tầng nhưng vấn có
thể quản lý tập trung dễ dàng từ trạm làm việc của nhà quản trị. Điều này là do
những phần mềm truy quản trị mạng hiện nay được thiết kế rất thuân lợi cho nhà
quản trị. Từ những màn hình làm việc của mình tại cơ quan hay thậm chí tại nhà
riêng (dùng remote access), nhà quản trị có thể thay đổi cấu hình thiết bị, theo dõi

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 68


hoạt động trên mạng, kiểm tra tình trang hoạt động của mạng và xem các báo cáo
trực tiếp về những lỗi kết nối trên hệ thống.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 69


CHƯƠNG V
AN NINH MẠNG
I./. TẦN QUAN TRỌNG CỦA AN NINH MẠNG:
Muốn bảo vệ một mạng khỏi những kẻ xâm nhập, ta hay tìm hiểu những
nguyên nhân dẫn đến mất an toàn mạng máy tính:
* Sử dụng chung: Chính vì sự chia sẻ tài nguyên và các khối lượng công việc
trên mạng đã làm tăng số người sủ dụng có khả năng truy cập tới các hệ thống
được nối mạng, việc bảo vệ các tài nguyên đó tất nhiên sẽ phức tạp hơn nhiều so
với trường hợp của máy tính đơn lẻ, một người sử dụng.
* Sự phức tạp của hệ thống: Có thể có nhiều hệ điều hành khác nhau trên
mạng, mỗi hệ điều hành lại là một phần mềm rất tinh vi và trên đó lại cài đặt rất
nhiều phần mềm khác nhau. Do đó hệ đièu hành cho mạng sẽ phức tạp hơn rất
nhiều so với hệ điều hành cho từng hệ thống xử lý đơn lẻ. Vì vậy khó mà tin cậy
được vào sự an toàn của một mạng nếu không có một hệ điều hành mạng lớn,
được thiết kế đặc biệt cho vấn đề an ninh.
* Có qua nhiều mục tiêu tân công: Khi một tệp (file) được lưu trữ trong mọt
máy chủ (host) ở xa, người sử dụng nó phải qua rất nhiều host khác mới có thể
sử dụng được file đó. Mặc dù người quản trị của một host có thể thi hành các
chính sách an ninh thật chặt chẽ nhưng nguời đó lại không thể làm gì với các host
khác trong mạng. Người sử dụng phaỉ phụ thuộc vào các cơ chế điều khiển truy
cập của tất cả các hệ thống này.
* Sự lạc danh: Một kể tấn công có thể tác động vào một hệ thông từ cách xa
hàng ngàn Km mà có thẻ không bao giờ phải tiếp xúc với bất cứ người quản trị
hay người sử dụng của hệ thống đó. Sự tân công có thể truyền qua nhiều host
khác nhau nhăm nguỵ trang nguồn gốc của nó.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 70


* Không biết đường dẫn: Có thể có nhiều đường dẫn từ host này sang host
khác và người sủ dụng mạng hầu như không biết và không điều khiển được sự
dẫn đường cho các thông điệp của họ.
Như trên ta thấy, an toàn mạng máy tính có thể bị đe doạ từ nhiều góc độ và
nguyên nhân khác nhau. Đe doạ an ninh có thể xuất phát từ bên ngoài mạng nội
bộ hoặc cũng có thể xuất phát từ ngay bên trong tổ chức. Do đó, việc đảm bảo an
toàn cho mạng máy tính cũng cần phải có nhiều giải pháp cụ thể khác nhau. Tuy
nhiên, tổng quát nhất có ba giải pháp: Giải pháp về phần cứng, Giải pháp về phần
mềm và giải pháp về tổ chức.
II./. CÁC CƠ CHẾ CHÔNG XÂM NHẬP TRÁI PHÉP:
Bảo mật bằng Firewall là một biện pháp rất hiệu quả cho hệ thống mạng nhưng
chưa thể khăng định răng hêj thống mạng đã an toàn tuyệt đối. Về nguyên tắc
Firewall chỉ kiểm sóat truy cập khi kết nối đi qua Firewall nhưng nếu trong
trường hợp tân công không đi qua Firewall thì tân công đó không thể bị chặn bởi
Firewall. Trong trường hợp này cũng hay xảy ra khi tân công trong nội bộ một
phần đoạn mạng. Cũng có những tình huống mà Hacker phát hiện ra những điểm
yếu hay lỗ hổng bảo mật trên Firewall và các máy chủ công cộng để tìm cách
xâm nhập vào hệ thống mạng và nắm quyền điều khiển máy chủ thì cúng cần
phải có biện pháp để ngăn chặn sự xâm nhập đó.

Deny

Hacker Untrusted
Network

Access

Hacker

Hình 5.1: Cơ chế chống xâm nhập trái phép

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 71


Hình vẽ trên mô tả trường hợp nếu Hacker tấn công từ bên ngoài thì sẽ bị chặn
bởi Firewall. Nhưng nếu Hacker lại thuộc cùng phân đoạn mạng với nạn nhân
(Hoậc Hacker vượt qua Firewall để xâm nhập vào phân đoạn mạng này) thì có
thể tự do tân công vào máy tính nạn nhân.
Trên thực tế, phần lớn những trường hợp tân công mà được thực hiện thành
công thì có xuất phát ngay từ bên trong hệ thống mạng và kẻ tân công lại chính là
người dùng bên trong mạng. Để khắc phục tình trạng này người ta sử dụng giải
pháp IDS (Intrusion Detection System) để phát hiện và ngăn chặn xâm nhập trái
phép tại từng máy tính hau trên phân đoạn mạng. Firewall là một thiết bị hoạt
động tương đối cứng nhắc, làm việc dựa trên những luật người ta đặt cho nó
trong khi đó IDS sẽ hoạt động thông minh và mềm deo hơn nhiều.
III./ FIREWALL:
Internet cho phép chúng ta truy cập tới mọi nơi trên thế giới thông qua một
số dịch vụ. Ngồi trước máy tính của mình bạn có thể biết được thông tin trên toàn
cầu, nhưng cũng chính vì thế mà hệ thống máy tính của bạn có thể bị xâm nhập
vào bất kỳ lúc nào mà bạn không hề được biết trước. Do vậy việc bảo vệ hệ thống
là một vấn đề chúng ta đáng phải quan tâm. Người ta đã đưa ra khái niệm
FireWall để giải quyết vấn đề này.

Hình 5.2: Một dạng hệ thống Firewall

Hình 5.2: một dạng Firewall

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 72


FireWall là Thuật ngữ FireWall có nguồn gốc từ một kỹ thuật thiết kế trong
xây dựng để ngăn chặn, hạn chế hoả hoạn. Trong Công nghệ mạng thông tin,
FireWall là một kỹ thuật được tích hợp vào hệ thống mạng để chống lại sự truy
cập trái phép nhằm bảo vệ các nguồn thông tin nội bộ cũng như hạn chế sự xâm
nhập vào hệ thông của một số thông tin khác không mong muốn.
Internet FireWall là một tập hợp thiết bị (bao gồm phần cứng và phần mềm)
giữa mạng của một tổ chức, một công ty, hay một quốc gia (Intranet) và Internet:
( INTRANET - FIREWALL - INTERNET )

Trong một số trường hợp, Firewall có thể được thiết lập ở trong cùng một mạng
nội bộ và cô lập các miền an toàn. Ví dụ như mô hình dưới đây thể hiện một
mạng Firewall để ngăn cách phòng máy, người sử dụng và Internet.

Hình 5.3: Mô hình firewall ngăn cách Intranet và Internet


Các loại Firewall:
Firewall được chia làm 2 loại, gồm Firewall cứng và Firewall mềm:

* Firewall cứng: Là những firewall được tích hợp trên Router.

Internet Intranet
NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 73
Router Firewall

Hình 5.4: Mô hình mạng sử dụng Firewall cứng


+ Đặc điểm của Firewall cứng:
- Không được linh hoạt như Firewall mềm: (Không thể thêm chức năng,
thêm quy tắc như firewall mềm)
- Firewall cứng hoạt động ở tầng thấp hơn Firewall mềm (Tầng Network và
tầng Transport)
- Firewall cứng không thể kiểm tra được nột dung của gói tin.
+ Ví dụ Firewall cứng: NAT (Network Address Translate).
* Firewall mềm: Là những Firewall được cài đặt trên Server.

Internet Intranet

Server firewall

Hình 5.5: Mô hình mạng sử dụng Firewall mềm

+ Đặc điểm của Firewall mềm:


- Tính linh hoạt cao: Có thể thêm, bớt các quy tắc, các chức năng.
- Firewall mềm hoạt động ở tầng cao hơn Firewall cứng (tầng ứng dụng)
- Firewal mềm có thể kiểm tra được nội dung của gói tin (thông qua các từ
khóa).
+ Ví dụ về Firewall mềm: Zone Alarm, Norton Firewall…

Chức năng chính của Firewall:


Chức năng chính của Firewall là kiểm soát luồng thông tin từ giữa Intranet
và Internet. Thiết lập cơ chế điều khiển dòng thông tin giữa mạng bên trong
(Intranet) và mạng Internet. Cụ thể là:

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 74


- Cho phép hoặc cấm những dịch vụ truy nhập ra ngoài (từ Intranet ra
Internet).
- Cho phép hoặc cấm những dịch vụ phép truy nhập vào trong (từ Internet
vào Intranet).
- Theo dõi luồng dữ liệu mạng giữa Internet và Intranet.
- Kiểm soát địa chỉ truy nhập, cấm địa chỉ truy nhập.
- Kiểm soát người sử dụng và việc truy nhập của người sử dụng.
- Kiểm soát nội dung thông tin thông tin lưu chuyển trên mạng.
Cấu trúc của FireWall:
* FireWall bao gồm :
Một hoặc nhiều hệ thống máy chủ kết nối với các bộ định tuyến (router) hoặc
có chức năng router. Các phần mềm quản lí an ninh chạy trên hệ thống máy chủ.
Thông thường là các hệ quản trị xác thực (Authentication), cấp quyền
(Authorization) và kế toán (Accounting).
* Các thành phần của FireWall:
Một FireWall bao gồm một hay nhiều thành phần sau :
+ Bộ lọc packet (packet- filtering router).
+ Cổng ứng dụng (Application-level gateway hay proxy server).
+ Cổng mạch (Circuite level gateway).
Secure/ Secure/ Application state and data flow
Secure/ Secure/ Application state and data flow
Destination Destination
Destination Destination
IP Address Port
IP Address Port

IP Header TCP Header Application-Level Header Data

Router Packet Filters


Router Packet Filters

Gateways
Gateways

Hình 5.7: Phần tử lọc gói tin TCP/IP

Bộ lọc paket (Paket filtering router):

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 75


* Nguyên lý hoạt động
Khi nói đến việc lưu thông dữ liệu giữa các mạng với nhau thông qua
Firewall thì điều đó có nghĩa rằng Firewall hoạt động chặt chẽ với giao thức
TCI/IP. Vì giao thức này làm việc theo thuật toán chia nhỏ các dữ liệu nhận được
từ các ứng dụng trên mạng, hay nói chính xác hơn là các dịch vụ chạy trên các
giao thức (Telnet, SMTP, DNS, SMNP, NFS...) thành các gói dữ liệu (data
pakets) rồi gán cho các paket này những địa chỉ để có thể nhận dạng, tái lập lại ở
đích cần gửi đến, do đó các loại Firewall cũng liên quan rất nhiều đến các packet
và những con số địa chỉ của chúng.

Application

Presentation

Session

Transport TCP - UDP


TCP - UDP

Network IP address
IP address

Data Link

PHY

Hình 5.8: Mô hình OSI


Bộ lọc packet cho phép hay từ chối mỗi packet mà nó nhận được. Nó kiểm
tra toàn bộ đoạn dữ liệu để quyết định xem đoạn dữ liệu đó có thoả mãn một
trong số các luật lệ của lọc packet hay không. Các luật lệ lọc packet này là dựa
trên các thông tin ở đầu mỗi packet (packet header), dùng để cho phép truyền các
packet đó ở trên mạng. Đó là:
- Địa chỉ IP nơi xuất phát ( IP Source address)
- Địa chỉ IP nơi nhận (IP Destination address)
- Những thủ tục truyền tin (TCP, UDP, ICMP, IP tunnel)
- Cổng TCP/UDP nơi xuất phát (TCP/UDP source port)

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 76


- Cổng TCP/UDP nơi nhận (TCP/UDP destination port)
- Dạng thông báo ICMP ( ICMP message type)
- Giao diện packet đến ( incomming interface of packet)
- Giao diện packet đi ( outcomming interface of packet)
Nếu luật lệ lọc packet được thoả mãn thì packet được chuyển qua firewall.
Nếu không packet sẽ bị bỏ đi. Nhờ vậy mà Firewall có thể ngăn cản được các kết
nối vào các máy chủ hoặc mạng nào đó được xác định, hoặc khoá việc truy cập
vào hệ thống mạng nội bộ từ những địa chỉ không cho phép. Hơn nữa, việc kiểm
soát các cổng làm cho Firewall có khả năng chỉ cho phép một số loại kết nối nhất
định vào các loại máy chủ nào đó, hoặc chỉ có những dịch vụ nào đó (Telnet,
SMTP, FTP...) được phép mới chạy được trên hệ thống mạng cục bộ.
* Ưu điểm
- Đa số các hệ thống firewall đều sử dụng bộ lọc packet. Một trong những
ưu điểm của phương pháp dùng bộ lọc packet là chi phí thấp vì cơ chế lọc packet
đã được bao gồm trong mỗi phần mềm router.
- Ngoài ra, bộ lọc packet là trong suốt đối với người sử dụng và các ứng
dụng, vì vậy nó không yêu cầu sự huấn luyện đặc biệt nào cả.
* Hạn chế
- Việc định nghĩa các chế độlọc package là một việc khá phức tạp; đòi hỏi
người quản trị mạng cần có hiểu biết chi tiết vể các dịch vụ Internet, các dạng
packet header, và các giá trị cụ thể có thể nhận trên mỗi trường. Khi đòi hỏi vể sự
lọc càng lớn, các luật lệ vể lọc càng trở nên dài và phức tạp, rất khó để quản lý và
điều khiển.
- Do làm việc dựa trên header của các packet, rõ ràng là bộ lọc packet
không kiểm soát được nôi dung thông tin của packet. Các packet chuyển qua vẫn
có thể mang theo những hành động với ý đồ ăn cắp thông tin hay phá hoại của kẻ
xấu.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 77


Cổng ứng dụng (application-level getway):
* Nguyên lý hoạt động:
Đây là một loại Firewall được thiết kế để tăng cường chức năng kiểm soát
các loại dịch vụ, giao thức được cho phép truy cập vào hệ thống mạng. Cơ chế
hoạt động của nó dựa trên cách thức gọi là Proxy service. Proxy service là các bộ
code đặc biệt cài đặt trên gateway cho từng ứng dụng. Nếu người quản trị mạng
không cài đặt proxy code cho một ứng dụng nào đó, dịch vụ tương ứng sẽ không
được cung cấp và do đó không thể chuyển thông tin qua firewall. Ngoài ra, proxy
code có thể được định cấu hình để hỗ trợ chỉ một số đặc điểm trong ứng dụng mà
ngưòi quản trị mạng cho là chấp nhận được trong khi từ chối những đặc điểm
khác.
Một cổng ứng dụng thường được coi như là một pháo đài (bastion host),
bởi vì nó được thiết kế đặt biệt để chống lại sự tấn công từ bên ngoài. Những biện
pháp đảm bảo an ninh của một bastion host là:
- Bastion host luôn chạy các version an toàn (secure version) của các phần
mềm hệ thống (Operating system). Các version an toàn này được thiết kế chuyên
cho mục đích chống lại sự tấn công vào Operating System, cũng như là đảm bảo
sự tích hợp firewall.
- Chỉ những dịch vụ mà người quản trị mạng cho là cần thiết mới được cài
đặt trên bastion host, đơn giản chỉ vì nếu một dịch vụ không được cài đặt, nó
không thể bị tấn công. Thông thường, chỉ một số giới hạn các ứng dụng cho các
dịch vụ Telnet, DNS, FTP, SMTP và xác thực user là được cài đặt trên bastion
host.
- Bastion host có thể yêu cầu nhiều mức độ xác thực khác nhau, ví dụ như
user password hay smart card.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 78


- Mỗi proxy được đặt cấu hình để cho phép truy nhập chỉ một sồ các máy
chủ nhất định. Điều này có nghĩa rằng bộ lệnh và đặc điểm thiết lập cho mỗi
proxy chỉ đúng với một số máy chủ trên toàn hệ thống.
- Mỗi proxy duy trì một quyển nhật ký ghi chép lại toàn bộ chi tiết của giao
thông qua nó, mỗi sự kết nối, khoảng thời gian kết nối. Nhật ký này rất có ích
trong việc tìm theo dấu vết hay ngăn chặn kẻ phá hoại.
- Mỗi proxy đều độc lập với các proxies khác trên bastion host. Điều này
cho phép dễ dàng quá trình cài đặt một proxy mới, hay tháo gỡ môt proxy đang
có vấn để.
* Ưu điểm:
- Cho phép người quản trị mạng hoàn toàn điều khiển được từng dịch vụ
trên mạng, bởi vì ứng dụng proxy hạn chế bộ lệnh và quyết định những máy chủ
nào có thể truy nhập được bởi các dịch vụ.
- Cho phép người quản trị mạng hoàn toàn điều khiển được những dịch vụ
nào cho phép, bởi vì sự vắng mặt của các proxy cho các dịch vụ tương ứng có
nghĩa là các dịch vụ ấy bị khoá.
- Cổng ứng dụng cho phép kiểm tra độ xác thực rất tốt, và nó có nhật ký
ghi chép lại thông tin về truy nhập hệ thống.
- Luật lệ lọc filltering cho cổng ứng dụng là dễ dàng cấu hình và kiểm tra
hơn so với bộ lọc packet.
* Hạn chế:
Yêu cầu các users thay đổi thao tác, hoặc thay đổi phần mềm đã cài đặt
trên máy client cho truy nhập vào các dịch vụ proxy. Chẳng hạn, Telnet truy nhập
qua cổng ứng dụng đòi hỏi hai bước để nối với máy chủ chứ không phải là một
bước thôi. Tuy nhiên, cũng đã có một số phần mềm client cho phép ứng dụng
trên cổng ứng dụng là trong suốt, bằng cách cho phép user chỉ ra máy đích chứ
không phải cổng ứng dụng trên lệnh Telnet.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 79


Cổng vòng (circuit-Level Gateway):
Cổng vòng là một chức năng đặc biệt có thể thực hiện được bởi một cổng
ứng dụng. Cổng vòng đơn giản chỉ chuyển tiếp (relay) các kết nối TCP mà không
thực hiện bất kỳ một hành động xử lý hay lọc packet nào.
Cổng vòng đơn giản chuyển tiếp kết nối telnet qua firewall mà không thực
hiện một sự kiểm tra, lọc hay điều khiển các thủ tục Telnet nào.Cổng vòng làm
việc như một sợi dây,sao chép các byte giữa kết nối bên trong (inside connection)
và các kết nối bên ngoài (outside connection). Tuy nhiên, vì sự kết nối này xuất
hiện từ hệ thống firewall, nó che dấu thông tin về mạng nội bộ.
Cổng vòng thường được sử dụng cho những kết nối ra ngoài, nơi mà các
quản trị mạng thật sự tin tưởng những người dùng bên trong. Ưu điểm lớn nhất là
một bastion host có thể được cấu hình như là một hỗn hợp cung cấp Cổng ứng
dụng cho những kết nối đến, và cổng vòng cho các kết nối đi. Điều này làm cho
hệ thống bức tường lửa dễ dàng sử dụng cho những người trong mạng nội bộ
muốn trực tiếp truy nhập tới các dịch vụ Internet, trong khi vẫn cung cấp chức
năng bức tường lửa để bảo vệ mạng nội bộ từ những sự tấn công bên ngoài.
Nhiệm vụ của Firewall:
* Nhiệm vụ cơ bản của FireWall là bảo vệ những vấn đề sau :
+ Dữ liệu : Những thông tin cần được bảo vệ do những yêu cầu sau:
- Bảo mât.
- Tính toàn vẹn.
- Tính kịp thời.
+ Tài nguyên hệ thống.
+ Danh tiếng của công ty sở hữu các thông tin cần bảo vệ.
* FireWall bảo vệ chống lại những sự tấn công từ bên ngoài.
+ Tấn công trực tiếp:

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 80


Cách thứ nhất là dùng phương pháp dò mật khẩu trực tiếp. Thông qua các
chương trình dò tìm mật khẩu với một số thông tin về người sử dụng như ngày
sinh, tuổi, địa chỉ v.v…và kết hợp với thư viện do người dùng tạo ra, kẻ tấn công
có thể dò được mật khẩu của bạn. Trong một số trường hợp khả năng thành công
có thể lên tới 30%. Ví dụ như chương trình dò tìm mật khẩu chạy trên hệ điều
hành Unix có tên là Crack.
Cách thứ hai là sử dụng lỗi của các chương trình ứng dụng và bản thân hệ
điều hành đã được sử dụng từ những vụ tấn công đầu tiên và vẫn được để chiếm
quyền truy cập (có được quyền của người quản trị hệ thống).
+ Nghe trộm: Có thể biết được tên, mật khẩu, các thông tin chuyền qua
mạng thông qua các chương trình cho phép đưa vỉ giao tiếp mạng (NIC) vào chế
độ nhận toàn bộ các thông tin lưu truyền qua mạng.
+ Giả mạo địa chỉ IP.
+ Vô hiệu hoá các chức năng của hệ thống (deny service). Đây là kiểu tấn
công nhằm làm tê liệt toàn bộ hệ thống không cho nó thực hiện các chức năng mà
nó được thiết kế. Kiểu tấn công này không thể ngăn chặn được do những phương
tiện tổ chức tấn công cũng chính là các phương tiện để làm việc và truy nhập
thông tin trên mạng.
+ Lỗi người quản trị hệ thống.
+ Yếu tố con người với những tính cách chủ quan và không hiểu rõ tầm
quan trọng của việc bảo mật hệ thống nên dễ dàng để lộ các thông tin quan trọng
cho hacker.
Ngày nay, trình độ của các hacker ngày càng giỏi hơn, trong khi đó các hệ
thống mạng vẫn còn chậm chạp trong việc xử lý các lỗ hổng của mình. Điều này
đòi hỏi người quản trị mạng phải có kiến thức tốt về bảo mật mạng để có thể giữ
vững an toàn cho thông tin của hệ thống. Đối với người dùng cá nhân, họ không
thể biết hết các thủ thuật để tự xây dựng cho mình một Firewall, nhưng cũng nên

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 81


hiểu rõ tầm quan trọng của bảo mật thông tin cho mỗi cá nhân, qua đó tự tìm hiểu
để biết một số cách phòng tránh những sự tấn công đơn giản của các hacker. Vấn
đề là ý thức, khi đã có ý thức để phòng tránh thì khả năng an toàn sẽ cao hơn.
Những hạn chế của firewall:
- Firewall không đủ thông minh như con người để có thể đọc hiểu từng loại
thông tin và phân tích nội dung tốt hay xấu của nó. Firewall chỉ có thể ngăn chặn
sự xâm nhập của những nguồn thông tin không mong muốn nhưng phải xác định
rõ các thông số địa chỉ.
- Firewall không thể ngăn chặn một cuộc tấn công nếu cuộc tấn công này
không "đi qua" nó. Một cách cụ thể, firewall không thể chống lại một cuộc tấn
công từ một đường dial-up, hoặc sự dò rỉ thông tin do dữ liệu bị sao chép bất hợp
pháp lên đĩa mềm.
- Firewall cũng không thể chống lại các cuộc tấn công bằng dữ liệu (data-
drivent attack). Khi có một số chương trình được chuyển theo thư điện tử, vượt
qua firewall vào trong mạng được bảo vệ và bắt đầu hoạt động ở đây.
Một ví dụ là các virus máy tính. Firewall không thể làm nhiệm vụ rà quét
virus trên các dữ liệu được chuyển qua nó, do tốc độ làm việc, sự xuất hiện liên
tục của các virus mới và do có rất nhiều cách để mã hóa dữ liệu, thoát khỏi khả
năng kiểm soát của firewall.
IV./ IDS – Instruction Detection System:
Đây là hình thức rất hay được sử dụng trên một hệ thống mạng hiện đại. Các
thiết bị phần cứng IDS (được gọi là IDS Sensors) được đặt trên từng phân đoạn
mạng có khả năng bị tân công và thực hiện phân tích dữ liệu vào ra toàn phân
đoạn mạng này. Nó sẽ kết hợp được với các thiết bị bảo mật khác trong mạng
như Router, Firewall phản ứng lại tân công khi xảy ra.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 82


Sử dụng phương pháp này giúp việc mở rộng mạng được dễ dàng hơn, khi
thêm thiết bị mới vào mạng (máy chủ) thì không cần phải thêm nhiều IDS
Sensonrs.
Quá trình phát hiện và thông báo xâm nhập trái phép của IDS Sensors thực
hiên theo các bước sau:
- Sensors sẽ thu các gói tin gửi đến mạng do nó quản lý qua cổng Monitoring.
- Nếu các gói tin bị phân mảnh thì IDS Sensors sẽ thực hiện ghép các thành
phần phân mảnh lại để kiểm tra (việc phân mảnh sẽ giúp gói tin vượt qua
Firewall mà không bị kiểm tra, bởi Firewall không thể làm việc với các gói tin bị
phân mảnh), và so sánh với các luật đã được đặt sẵn để nhận dạng tấn công nếu
có. Dạng tân công có thể đơn giản chỉ là thao tác cố gắng để truy cập một cổng
dịch vụ trên một máy chủ nào đó hoặc có thể phức tạp như một chuỗi các hành
động tấn công nhiều máy chủ một lúc trong một khoảng thời gian dài.
- Nếu phát hiẹn ra dấu hiệu tấn công thì IDS Sensors sẽ ghi lại tân công đó và
thông báo cho nhà quản trị qua cổng Command.
- Phần mềm quản trị IDS Sensors thực hiện những hành động cần thiết để phản
ứng lại tân công đó.
IDS Sensors có thể được cấu hình để phản ứng lại những dạng tân công
nhất địn theo những cách sau:
- Cắt phiên làim việc với TCP (TCP Reset): Sensors có khả năng cắt ngang
phiên làm việc đã được khởi tạo từ máy tính của Hacker đên máy tính bị tấn
công.
- Chặn địa chỉ của kẻ tân công (IP Blocking): Sensors sẽ thông báo cho Router
và tạo ra những ACL để chặn địa chỉ IP nguồn của kẻ tấn công.
- Ghi thông tin về phiên làm việc (IP Logging): Việc này nhằm thu thập thông
tin về kẻ tấn công. Sensors sẽ ghi lại tất cả các gói tin đến mạng và gói tin đáp trả
trong suốt khoảng thời gian cố găng xâm nhập của Hacker.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 83


Kill the
Session

TCP Reset Automatic kill of offending session

Deny

Block
attacker

Blocking Auto or maentual block of offending IP address

Hình 5.9: Phương thức xử lý của IDS


Có hai phương thức để cấp giấy phép cho các trạm làm việc có thể sử dụng
các tài nguyên trên mạng là: An ninh theo mức tài nguyên (Share – Level
Security) và an ninh mức người dùng (User – Level Security) và một phương
pháp bảo mật cao hơn là Firewall.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 84


PHẦN II
THIẾT KẾT THI CÔNG

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 85


I./. TỔNG QUÁT:
1.1./ Đặt vấn đề:
Mục đích dự án này là xây dựng hệ thống mạng máy tính cho toà nhà dự án
Công Ty Phát Triển Phần Mềm Quốc Tế Software hiện đại, đảm bảo đáp ứng yêu
cầu và là mô hình mạng mẫu cho các công ty phân mềm trong tương lại

1.2./ Hiện trạng hệ thống:

* Toà nhà đang trong quá trình hoàn thiện phần xây dựng, bước sang giai đoạn
cuối cùng đem vào sử dụng.
* Địa điểm Số 8 Trần Hưng Đạo.
* Tào nhà gồm 8 tầng, với diện tích mặt bằng 20m x 30m.
* Tầng trệt: Hệ thống cấp điện, nước, Gara ô tô.
* Tầng I: gồm 2 phòng là phòng giao dịch và phòng trưng bày sản phẩm.
* Tầng II – VI: Phòng làm việc.
* Tầng VII: Phòng giám đốc, phó giám đốc, phòng kết hoạch và nhân sự,
phòng họp.
* Tầng VIII: Phòng an ninh, phòng kiểm tra và hoạn thiện sản phẩm.
* Các hệ thông công trình ngầm: điện, nước.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 86


II./. YÊU CẦU DỰ ÁN:

2.1./ Đối tượng sử dụng:

- Dùng cho các dự án thiết kế phần mềm ứng dụng cho đời sống.
- Chức năng của các phòng đã được vạch rõ.

2.2./ Vị trí đặt thiết bị:

- Thiết bị mạng dự kiến được đặt tập trung phòng an ninh mạng tại tầng 8.
Tuy nhiên với giải pháp được đặt ra thì phòng mạng được đặt tại tầng 8 cac thiết
bị kết nối Switch được phân tán đền trên từng tầng.
- Máy tính, máy in, điện thoại đặt tại các phòng làm việc.
- Tại mỗi tầng đều có hộp thiết bị mạng đặt các đầu nối và Switch của mỗi
tầng.

2.3./ Kết nối thiết bị mạng:

* Các cổng 10/100 Mbps cho các trạm làm việc.


* Cổng Gigabit (Gbps) kết nối các switch bằng cáp quang.

2.4./ Sơ đồ đi dây mạng (giữa các tầng).

* Tầng 1 đến tầng 8 đặt các Switch. Các Switch này được nối về tủ Switch
trung tâm dùng cáp quang 1000 Mbs. Dùng day UTP Cat6 4 – pair nối từ Switch
của tầng đến các tủ thiết bị từng phòng.
* Thiết bị chống sét và tiếp đất: Bảo vệ 10 đường điện thoại, các thiết bị trong
toà nhà. Đi dây trục tiếp đảm bảo trệt tiêu các xung điện xuống đất.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 87


2.5./ Đánh số ổ tường:

* Số có 3 chữ số: chữ số đầu tiên chỉ tầng, 2 chữ số tiếp theo chỉ thứ tự của ô
tường trong tầng đó.
* Đánh số trong mỗi tầng theo quy tắc từ trên xuống dưới, trái sang phải (của
bản vẽ).
* Mỗi ô tường đánh 2 số, tương ứng với 2 vị trí nối mạng (với RJ 45).
III./.KỸ THUẬT THI CÔNG LẮP ĐẶT CHO HỆ THỐNG MẠNG:

3.1./ Giải pháp hệ thống mạng tập trung:

Toàn bộ hệ thống mạng đều được tập trung mạng tức phòng an ninh mạng.Tất
cả các hệ thống đấu phối dây hay các thiết bị kết nối mạng đều được đặt trong tủ
mạng tại phòng anh ninh mạng. Với giải pháp này thì việc lựa chọn thiết bị quản
lý rất dễ dàng. Trong những năm về trước thì giải pháp hệ thống mạng tập trung
là giải pháp được đưa vào sử dụng nhiều nhất bới nó có một giá thành hợp lý cho
người sử dụng và dễ dàng quản trị. Tuy nhiên do những nhu cầu thực tiễn hiên
nay thì giải pháp này lai khó có thể đáp ứng được bởi tình mở rộng của nó như:
* Cáp sử dụng là cáp đồng trục nên khoảng cách tối đa cho phép giữa các điểm
kết nối quy định cho loại cáp này chỉ là 100m, khi vượt quá 100m thì tín hiệu sẽ
suy yếu và việc kết nối không thực hiện được.
* Không có trục Backbone: Theo quy định của những hệ thống mạng phân lớp
chỉ giữa lớp Core và lớp Access của mạng phải tục kết nối Backbone tôc độ cao
( tối thiểu 1Gbps và nâng lên 10 Gbps).Với loại cáo 25 – pair như hình vẽ trên thì
tốc đội kết nối không lên được 1 Gbps ( do cổng dành cho cá đồng là
Autosensing 10/100/1000 nên khi sử dụng cổng tốc độ 1000Mbps thì tốc độ thực
tế sẽ dao động trong mức 10Mbps đến 1000Mbps).

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 88


* Không có dự phòng và ghép kết nối: Khi cáp điện nối gặp sự cố thì hệ thống
sẽ không có đường để thay thế. Việc ghép nối để chia tải cũng không thực hiện
được do thiếu kết nối Backbone.
* Khó khăn hơn khi triển khai và mở rộng: Cáp 25 – pair là loại cáp có thiết
diện tương đối lớn và mỗi cáp 25 – pair chỉ phục vụ được cho 6 trạm làm việc.
Đối với một tầng có vài chục đến vài chăm nút mạng thì sẽ cần nhiều đầu nối cáp
25 – pair và như vậy trục Backbone sẽ phải có kích thước lớn thì mới chứa được
ngần ấy đầu cáp. Và càng về đến tầng 2, số lượng đầu cáp càng nhiều do vậy rất
kho khăn khi quản lý và kéo cáp. Mỗi khi muốn mở rộng mạng thêm một số nút
mạng cho mỗi tầng thì phải kéo thêm đầu cáp và như vậy là không khả thi.

3.2./ Giải pháp hệ thống mạng phân tán:

Theo giải pháp này mỗi tầng sẽ có một không gian dành riêng cho các thiết bị
mạng (có thể đặt tại phòng kỹ thuật tại mỗi tầng). Kết nối từ trung tâm dữ liệu tại
tầng 8 tới các thiết bị này sẽ sử dụng cáp quang loại Multimode 50 micron có
khoảng cách tối đa lên được 1 km và tốc độ tối thiểu là 1 Gbps. Từ các thiết bị
phân tán này sẽ kết nối tới trạm làm việc đầu cuối bằng cáp UTP 4 – pair Cat6.).
Với nhu cầu thực tiễn hiện nay thì giải pháp toàn diện nhất sẽ là “Giai pháp hệ
thống mạng phân tán” bởi tính mở rộng và truyền tốc độ cao. Tuy nhiên giá thành
nắp đặt cho hệ thống mạng này khá cao bởi lựa chọn các thiết bị phải phù hợp và
có tính mở rộng băng thông cao giá thành sẽ tốn kém.
* Sử dụng trục Backbone cáp quang: Tốc độ cao từ 1 Gbps đến 10 Gbps,
không bị nhiễu, khoảng cách kết nối lớn và điểm quan trọng là có kết nối dự
phòng.
* Loại cáp từ Access Switch tới người sử dụng đầu cuối: Sử dụng loại cáp
Cat6 (Catgory 6). Loại cáp này có những lớp vỏ bọc chống nhiễu đặc biệt và
được thiết kế dành cho tốc độ truy nhập cao tới 1Gbps (1000 Mbps). Loại cáp

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 89


Cat5 như thiết kế ban đầu không đạt được tốc đội 1000Mbps và chỉ dừng lại ở
mức 1000Mbps.
* Quản lý dế dàng: Mặc dù thiết bị đặt phân tán tại các tầng nhưng vấn có
thể quản lý tập trung dễ dàng từ trạm làm việc của nhà quản trị. Điều này là do
những phần mềm truy quản trị mạng hiện nay được thiết kế rất thuân lợi cho nhà
quản trị. Từ những màn hình làm việc của mình tại cơ quan hay thậm chí tại nhà
riêng (dùng remote access), nhà quản trị có thể thay đổi cấu hình thiết bị, theo dõi
hoạt động trên mạng, kiểm tra tình trang hoạt động của mạng và xem các báo cáo
trực tiếp về những lỗi kết nối trên hệ thống.
Tóm Lại: Với giải pháp như vậy thì việc lựa chọn cho việc thiết kế toà
nhà Công Ty Phần Mềm Quốc Tế Software sẽ là giải pháp cho hệ thống mạng
phân tán. Bởi với hệ thống mạng phân tán chúng ta có thể mở rộng các thiết
bị và nó có đường truyền cao.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 90


3.3./ Sơ đồ đi dây mạng giữa các tầng:

3.4./ Yêu cầu dự án:

* Tầng 1: 200 nút mạng.


* Tầng 2 đến 6: mỗi tầng 320 nút mạng.
* Tầng 7: 50 nút mạng.
* Tầng 8: 350 nút mạng.
Tổng cộng toàn bộ toà nhà có: 2200 nút mạng.

3.5./ Quá trình thi công hệ thống Cable mạng được thực hiện đảm bảo
theo đúng các yêu cầu kỹ thuật:

Ngoài tuân theo các yêu cầu kỹ thụât dự án trong hồ sơ chào thầu, thì việc thi
công phải đảm bảo các tiêu chuẩn khác như:
 Bố trí Outlet mạng có 2 nút mạng RJ 45.
 Hệ thống cáp quang đi xuyên qua các tầng được bảo vệ đặt trong
ống tròn PVC phi 60.
 Hệ thống cáp 4pair đi xuyên qua các tầng hay đi ngang đều trong
loại ông ghen chữ nhật kích cỡ phù hợp.
 Thiết bị sử dụng thi công là các thiết bị chuyên dùng.
 Cáp không đi gần các nguồn gây nhiễu như: nguồn điện, mô tơ điện,
…., gần vị trí có thể gây hư hại đến đường dây.
 Switch và Patch Pannel được lắp đặt bảo vệ trong tử mạng.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 91


 Đảm bảo yếu tố kyc thuật như: chiều dài cáp, trở kháng, độ xuy
hao… Các thông tin này sẽ được kiểm tra băng thiết bị đo chuyên
dụng.
 Các node mạng đều được đánh nhãn. Theo nguyên tắc:
o Số có 3 chữ số, chứ số đầu tiên chỉ tầng, 2 chư số tiếp theo chỉ
thứ tự của ô tường trong đó: đánh số trong một tầng theo
nguyên tắc từ tren xuống dười, từ trái sang phải (Theo bản vẽ
thiết kế).
o Mỗi ô tường đánh 2 số, tương ứng với 2 vị trí nối mạng.
o Vị trí ô tường: chiều cao lắp đặt khoảng 0,3 đên 0,4m so với
nền nhà hoàn thiện
 Chiều ca đường dây đi ngang cao 0,3 đên 0,4m so với nền nhà hoàn
thiện (Cách đường dây điện 10 – 15cm).
 Yếu tố mỹ quan rất được chú trọng trong quá trình thi công.

3.6./ Sơ đồ logic hệ thống mạng toà nhà:

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 92


Cisco Catalyst 10/100Mbps
3524 XL

WAN
PC remote
Cáp quang
1000Mbps

Laptop PSTN

Pix 525
Cisco
Router
/Access
Server
1621

Cisco Catalyst
3524 XL

Switch Trung Tâm Cisco


Catalyst 5509
Servers

Hình 2: Sơ đồ Logic tòa nhà


3.7./ Sơ đồ bố trí các thiết bị trên từng tầng của tòa nhà:

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 93


IV./. Thiết bị sử dụng:

4.1./ Catalyst 3548 XL:

Catalyst 3548 XL là một trong những dòng sản phẩm mới nhất của họ Catalyst
3500 với cấu hình xác định gồm 48 cổng 10/100 Autosensing, 2 cổng 1000 Base
X(GBIC) cho phép khả năng thực thi, tính mềm dẻo và khả năng quản trị cao.
Đặc tính chung Catalyst 3500:
Dòng sản phẩm này là giải pháp có tính năng cao đối với dòng Stackable
Switching. Nó cho phép quản lý tất cả các cổng với một địa chỉ IP đơn và khả
năng kết nối các switch không phụ thuộc vào tốc độ Stach Bú. Đặc biệt với công
nghệ Clustering có thể cho phép khả năng quản lý tới 380 vổng với một địa chỉ
IP và khả năng kết nối tới 16 Switches. Cũng như các sản phẩm khac trong họ
Catalyst 3500, Catalyst 3548 XL được hộ trợ đầy đủ các đặc điểm của phần mềm
Cisco IOS và phần mềm quản trị CVSM (Cisco Visual Switch Manager).

Một số lợi điểm của họ Catalyst 3500 XL:


* Khả năng thực thi cao: Backplane cho phép đạt tới 10 Gbps và có thể chuyền
tới 8,8 triệu Packets/ giây đảm bảo có thể phát huy tối đa yêu cầu tốc độ đối với
các cổng 10 BaseT/100 BaseTx và Gigabit Ethernet.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 94


* Hỗi trợ khả năng hoạt động ở chế đội Full-duplex với tất cả các cổng cho
phép đạt tới 200Mbps với cổng 10/100 và tới 2 Gbps với cổng 1000 Base X.
* Với 4Mb bộ nhớ dùng chung của cổng đảm bảo khả năng chuyển dữ liệu
giữa các cổng là nhanh nhất và an toàn nhất đáp ứng các yêu cầu đối với các ứng
dụng đồi hỏi yêu cầu cao về chất lương truyền dữ liệu.
* Dế dàng trong việc mơ rộng: Với 2 cổng GBIC cho phép dễ dàng trong
việc kết nối các Switches (Stackble). Đặc biệt với công nghệ Clustering cho phép
khả năng mở rộng kết nối tới 16 Catalyst 3548 XL.
* Tích hợp với giải pháp Cisco IOS Switching: kết hợp với các đặc điểm
mới của Cisco IOS cho phép Catalyst 3548 XL nâng cao khả năng thực thi, dễ
dàng trong quản trị cũng như tăng cường khả năng bảo mật.
* Với công nghệ FastEtherChannel và Gigabit EhterChannel cho phép dải
thông kết nối đạt từ 400Mbps tới 4Gbps giữa các Catalyst Switch, routers hoặc
Servers.
* Với CGMP (Cisco Group Management Protocol) cho phép tối Switch tự
chọn và tự động chuyển IP Multicast tới đích giúp cho tối ưu Multicast Traffic .
* VLAN Trunk có thể tạo với bất lỳ cổng nào sủ dụng chuẩn 802.1Q hoặc
cấu trúc ISL VLAN đảm bảo khả năng mềm dẻo trong việc cấu hình VLAN.
* Dế dàng trong quản trị: hô trợ khả năng quản trị thông qua Terminal, từ
xa qua Telnet, qua giao diện Web, SNMP, RMON hoặc qua các công cụ quản trị
CiscoWorks 2000 của Cisco.

4.2./ Cisco Catalyst 5509 Switch:

Catalyst 5590 là bộ chuyển mạch đựoc thiết kế cho các giải pháp mạng của
các doanh nghiệp hay cơ quan lớn có yêu cầu về tốc đọ và tính ổn đinh cao.
Catalyst 5509 có 9 Slot và nó phù hợp cả hai loại mạng trong một toà nhà lớn và
xương sống (Backnone) mạng nối nhiều toà nhà.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 95


Giải pháp kết nối đường trục chính của hẹ thống mạng với giá hợp lý và độ
mềm dẻo mở rộng cao, Catalyst 5509 hộ trợ mật độ thiết bị Module cao, chuyển
mạch Token Ring hay chuyển mạch 10/100/1000 Ethernet.
Catalyst 5509 có thể hỗ trợ chuyển mạch lưu lượng dày đặc với qua mạch
kết nối 15AMP. Cho phép dễ dàng cài đặt trong hầu hết các môi trường mạng
liên toà nhà hay trong một toà nhà lớn.
Catalyst 5509 cúng hỗ trợ các đặc tính nâng cao như tự động đặt lọc sự
quảng bá của các dao thức bảo đảm giá trị băng lượng, chế độ Multicast thông
minh để điều khiển các luồng âm thanh, hình ảnh và cân băng băng thông trên
các đường liên kết dự phòng.
Catalyst 5509 tạo ra một giải pháp cho trục chính tố độ Gigabit Ethernet
đáp ứng các yêu cầu băng thông và sự tăng trưởng mạng của các tố chức và
doanh nghiệp lớn hiện nay, bằng sự hỗ trợ lên đến 38 Ports Gigabit Ethernet và
có thể công nghệ Ghép kênh Gigabit (Cisco Gigabit EtherChannel), cho phép
nhiều đường kết nối tốc độ Gigabit Ethernet như 1 đường kết nối logic cho phép
lên đên 8 Gbps (Khả năng song công) truyền đến thiết bị mạng khác.
Kích thước Catalyst 5509 vừa với giá đỡ chuẩn 19 inch (48.26 cm) và tất
cả thành phần hệ thống dễ dàng lắp đặt.

Kiến trúc:

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 96


Kiến trúc Catalyst 5509 có hiệu suất chuyển mạch trong 9 khe cắm Module.
Hạ tầng chuyển mạch khung dữ liệu tôc độ cao sử dụng chế đọ hangd đợi vào/ra
(input/output queue mode).
Khả năng chuyển mạch mềm dẻo Unicast và multicast cho các ứng dụng
Multimedia.
Kiến trúc Catalyst 5509 phân phối ban đầu băng băng thông 3.6 Gbps trên tất
cả các cổng, và có khả năng mở rộng lên đến 50 Gbps.
Với các Module chuyển mạch hỗ trợ chuyển mạch tại chỗ và thêm khả năng
chuyển tiếp.
Kiến trúc Catalyst 5000 duy trì hai đường truyền chính (Bus) trong phần cứng
với 1 Bus quản lý thông tin và 1 Bus để sắp xếp và điều kiển.
Bus quản lý là đường đơn mạng thông tin cấu hình để mỗi Module và thống kê
thống tin từ mỗi Module đến bộ Supervisor Engine.
Hỗ trợ các chuẩn giao thức mạng:
- IEEE 802.1Q, 802.1P, 802.3X.
- Ethernet: IEEE 802.3, 10 BaseT và 10 BaseFL.
- Fast Ethernet: IEEE 802.3u, 100BaseTX, 100BaseFX.
- Gigabit Ethernet: IEEE 802.3z.
Đồng thời, giải pháp sử dụng Catalyst 5509 cũng có tính bảo vệ đầu tư cao
nhờ khả năng tích hợp và hỗ trợ các Module của họ Catalyst 5000, Catalyst 8510
và LightStream 1010. Catalyst 5509 có thể thay thế nóng cá Modul, bộ nguồn và
quạt khi đảm bảo khả năng sẵn sàng rất cao cho mạng khi khai thác. Với khả
năng dự phòng kép cho bộ chuyển mạch, bộ nguồn, và Passive Backplane đảm
bảo tính dự phong cao cho toàn bộ hệ thống đáp ứng được các yêu cầu về khả
năng sẵn sàng của hệ thống mạng.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 97


Các Module sử dụng vơi Catalyst 5500:
* Supervior Engine III ư/NFFF II – A: là Module hỗ trợ công nghệ mạch lớp 2
và lớp 3, hỗ trợ khả năng quản lý mạng, hỗ trợ công nghệ Gigabit Ethernet, có hỗ
trợ công nghệ NetFlow - kết hợp tính đơn giản và tốc đọ của công nghệ chuyển
mạch và tính thông minh, khả năng mở rộng của công nghệ định tuyến. có đầy
đủ cho khả năng địng tuyến đa thủ tục, cho phép có được khả năng chuyển mạch
cho IP, IPX, IP multicast ở tốc độ hàng triệu Packets/ giây.
* 9 - Port Gigabit EthernetChannel Switching Module w/o GBICs: Đây là
Module 9 cổng Gigabit GIC hôic trợ Gigabit EtherChannel không có bộ chuyển
đổi GBIC.
* 1000 Base – S X – Short wavelength – GBIC (Multimode only): Bộ chuyển
đổi giao tiếp Gigabit Ethernet sóng ngắn – giao tiếp cáp quang Multi – mode.
* 24 – port 10/100TX Switch Module –Module:Gồm 24 cổng có khả năng tự
động nhận biết tốc độ 10/100, hỗ trợ FastEtherChanel, tất cả các cổng hỗ trợ
VLAN Trungking chuẩn 802.1Q.

4.3./ Cisco 2621 – RPS:

Cũng như các sản phảm trong họ Cisco 2600 Series, Cisco 2621 – RPS là một
router đa dịch vụ được thiết kế với cấu trúc Module nhằm phục hợp với yêu cầu
công nghệ của doanh nghiệp, hôc trợ đầy đủ các dich vụ tich hợp như Voice,
Data, Qos cho phép uyển chuyển trong thiết kế và sử dụng. Tạo thuận lợi trong
việc tích hợp hệ thống và tối ưu băng thông cũng như giảm chi phí đầu tư cơ bản
và nâng cấp. Mặt khác Cisco 2621 – RPS được hôc trợ đầy đủ bởi phần mềm IOS
của Cisco. Đây là một trong các phần mềm có tính năng rất cao hỗ trợ đầy đủ các
yêu cầu kết nối Dialup, ISDN, IP, ATM, X.25, Frame Relay… hộ trợ Lan – Lan
routing, an toàn dữ liệu và kiểm soát truy cập… đặc biệt là khả năng hôc trợ được
cả các chuẩn và công nghệ trong tương lai do tính Module hoá và thiết kế mở.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 98


Đặc điểm thiết bị:
- Processor : Motorola MPC860 50 Mhz.
- System Memory : 2 DIMM Slots hỗ trợ 16 tới 64 Mb.
- Flash Memory : 1 DIMM Slots hỗ trợ 4-16Mb.
- Cổng Console và Auxiliary hỗ trợ tốc độ tới 115.2 Kbps.
- 2 cổng 10/100 Mbps Auto-sesing Ethernet.
- 1 Network Module Slots.
- 2 Wan Interface Card Slots.
- 1 Advanced Integration Slots.
Một số lợi điểm khi sử dụng giải pháp Cisco 2621 – RPS:
- Hỗ trợ tích hợp nhiều dich vụ gồm Voice/fax/data.
- Có cấu trúc Module, có thể dùng chung với Cisco 1600, 1700, 3600
series tạo điều kiện thuận lợi cho việc lựa chọn cấu hình phù hợp thuận lợi cho
quá trình đầu tư. Với ATM Slots cho phép đưa thêm các dịch vụ mới như khả
năng nén dữ liệu, mã hoá dữ liệu không cần sử dụn giao tiếp bên ngoài.
- Tính ổn định: Với phần mềm Cisco IOS, RPS Option (Redendant power
supply) cho phép Cisco 2621 – RPS đạt được tính ổn định cao trong qúa trình
thực thi.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 99


- Hỗ trợ các giải pháp tổng thể: Với các Module cho phép Cisco 2621 –
RPS có thể tích hợp nhiều chức năng của CSU/DCUs, NTI devices, modems,
Firewall,…. Trong một thiết bị không cần phảp sử dụng các thiết bị khác.
- Với Cisco IOS cho phép Cisco 2621 –RPS có được đầy đủ các ưu điểm
về khả năng routing, bảo mật, quản trị , khả năng kết nối Dialup, ISDN, IP,
ATM, X.25,…….
- Cung cấp đầy đủ các tính năng cần thiết của mộ hệ thống RAS như khả
năng quản lý truy cập với AAA hỗ trợ những phương thức thông dụng như PAP,
CHAP hay các công nghệ tiên tiến như Dialback. Cung cấp cơ chế quản lý thông
minh như lọc gói, quản lý phân cấp.
- Cho phép thiết lập kết nối VPN giứa các mạng LAN hay truy nhập từ xa
tới trung tâm dữ liệu thông qua Internet hay Intranet với mức bảo mật cao.
- Dễ dàng quản trị qua giao tiếp Terminal, telnet hoặc từ các công cụ quản
trị của Cisco như : CiscoWorks, CiscWorks 2000 và Cisco View….

V./. Các biên bản và cam kết khảo sát và đo lường thông số kỹ thuật mạng:

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 100


5.1./ Phiếu khảo sát mặt bằng:

Kèm theo sơ đoò mặt bằng của đơn vị sẽ được làm mạng.
Người liên hệ:...........................................................................................................
Đơn vị làm mạng:......................................................................................................
Địa chỉ liên hệ:..........................................................................................................
Số điên thoại:............................................... Fax:.....................................................
Người khảo sát:........................................................................................................
Địa chỉ liên hệ:..........................................................................................................
Số điện thoại:............................................... Fax:.....................................................
Thông tin khảo sát:
Số tầng của tào nhà:..................................................................................................
Số tầng sẽ lắp đặt mạng:...........................................................................................
Phòng thông tin thuộc tầng nào:................................. Số phòng:............................
Tổng số nút mạng cần thực hiện:..............................................................................
Số nút mạng của tầng 1:
...................................................................................................................
Số nút mạng của tầng 2:
...................................................................................................................
Số nút mạng của tầng n:
...................................................................................................................
Tình trạng của hệ thống cũ ( qui mô, hệ điều hành, các ứng dụng nghiệp vụ
chính......).
Đã có hệ thống mạng trước đây hay chưa: Có Không
Nếu có, thì mô hình mạng là gi:................................................................................
Hệ điều hành mạng là gi:..........................................................................................
Đã có bao nhiêu người dùng mang:..........................................................................
Vai trò của hệ thống mạng mới đối với hệ mạng cũ là: Hoà nhập.................

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 101


Độc lập
.........................................
Khi đi dây mạng được phép:
Khoan tường:.................................... Đội dày tường (cm).
Khoan trần độ dày trần (cm):............
Chạy ngầm cáp Chạy ống ghen Chạy bên ngoài toà nhà
Đi dây thấp Đi dây cao

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 102


5.2./ Thông tin về phòng:

Số nút Chiều Chiều Chiều


Phòng Ghi chú
mạng dài rộng cao

Kết Luận:
Căn cứ vào kế hoạch triển khai hệ thống mạng tại:..................................................
...................................................................................................................................
Hôm nay, hai bên chúng tôi gồm:

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 103


Bên A:.......................................................................................................................
Bên B:.......................................................................................................................
Cùng tiến hành khảo sát mặt bằng, thiết kế hệ thống và nhất trí với những
điểm mô tả trên đây là đúng thao thực tế và nhất trí với thông tin có trong bản
khảo sát này. Mọi sự thay đổi phải được nhất trí của cả hai bên.

Đại diên Bên A Đại diện Bên B

5.3./ Biên bản tổng kết về hệ thống cáp mạng:

Kèm theo
* Sơ đồ thiết kế chi tiết đã được duyệt.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 104


* Bản thống kê chi tiết về thông số cho từng nút mạng (từ đồng hồ đo).

Kết quả Độ dài Trở Độ suy


Tên nút Phòng
đo cáp kháng hao

5.4./ Biên bản về node mạng:

Người lắp đặt:...........................................................................................................


Vị trí node:................................................................................................................
Số thứ tự nút mạng:...................................................................................................
Loại máy:..................................................................................................................
Loại Card mạng:........................................................................................................
Hệ điều hành đang sử dụng:......................................................................................
Cấu hính cài đặt:.......................................................................................................

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 105


...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
Đã được cài đặt vào mạng: Đã vào mạng Chưa vào mạng
Tình trạng hoạt động các ứng dụng:.........................................................................
...................................................................................................................................
Các thông tin khác:...................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
KẾT LUẬN

Như ta đã thấy hệ thống các công trình ngày càng mọc lên, song
song với đó hệ thống mạng được phát triển theo. Vấn đề là giải pháp phải được
đặt nên hàng đầu và phải đưa ra được những tiêu chí hoàn thiện nhất cho toà nhà
của mình thi công.
Như giải pháp về hệ thống mạng cho toà nhà cao tầng là một đề tài có tính
ứng dụng cao đem lại nhiều lợi ích cho người sử dụng.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 106


Tuy nhiên với đồ án trên có thiếu nhiều vấn đề để xây dựng một toà nhà và
đó là hướng phát triển cho đồ án của em sau này.

HƯỚNG PHÁP TRIỂN

* Với giải pháp toàn diện của hệ thống toà nhà là phải đầy đủ tính tiện lợi,
dế sử dụng và an toàn.
* Trong thời gian tới em sẽ cố gắng xây dựng thêm một số hệ thống cho
toà nhà như:
- Xây dựng hệ thống điện thoại và tổng đài điện thoại.
- Xây dựng hệ thống Camera.
.......
* Rất nhiều vấn đề để xây dựng một hệ thống tào nhà thông minh, tuy nhiên
trong khuôn khô có hạn nên đồ án của em chỉ dùng ở mức “Thiết kế hệ thống
mạng cho toà nhà”

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

Trong quá trình thực hiện và thiết kế giải pháp, có rất nhiều nguồn
tài liệu liên quan đến “THIẾT KẾ HỆ THỐNG MẠNG”. Một trong những nguồn
tài liệu sẵn có và dễ kiếm đó là Internet. Một số tài liệu được thu nhập từ những
luận văn hay các dự án của các sinh viên các trường kỹ thuật và cả những nhà
thiết kế.

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 107


[1]. Karen fang Allan Leinwand. Network Management A
Practical Perspective.
[2]. Network Management System Protocol.
[3]. Smoot Carl-Mitchell,John S.Quarterman. Practical
Internetworking with TCP/IP and UNIX.
[4]. http:// www.quantrimang.com.vn
[5].http:// www.Planet.com.vn
[6].http:// www.thongtinmang.con.vn
[7].http:// www.Support.vnn.vn
[8].http:// www.vietnamnet.com.vn

NGUYỄN ĐÌNH CÔNG – 36CLTH Trang 108

You might also like