Professional Documents
Culture Documents
1 1 2(1 − cosx ) π
f '( x ) = cosx+
2
−2> 2 −2= > 0, ∀x ∈ (0; ) ⇒f(x) đồng biến trên
cos x cosx cosx 2
π
khoảng (0;π /2)⇒f(x)>f(0)=0, ∀x ∈(0;π /2)⇒ ∀x ∈ (0; ) , sinx+tanx>2x.
2
b) Do tam giác ABC nhọn theo chứng minh trên, ta có:
sinA+tanA>A
sinB+tanB>B
sinC+tanC>C
Cộng vế theo vế, ta được: sinA+sinB+sinC+tanA+tanB+tanC>A+B+C=2π
x2
Bài 3. Chứng minh rằng: ∀ x>0, e x > 1 + x + , (ĐH Kiến trúc –HN, 1998).
2
Lời giải
x2
Xét hàm số f ( x) = e x − x − − 1, ∀x > 0 , ta có:
2
f '( x ) = e x − x − 1 ⇒ f "( x) = e x − 1, ∀x > 0 ⇒f’(x) đồng biến trên (0; +∞)⇒f’(x)>f(0)=0
x2
⇒f(x) đồng biến trên (0; +∞)⇒f(x)>f(0)=0, ∀x>0⇒e x > 1 + x + , ∀ x>0
2
Bài 5.
α
a) Chứng minh rằng: ∀α >1 (hoặc α <0), ∀ x>0 thì x ≥ α x-α +1
(BĐT Bec-nu-li)
b) Cho a, b, c là các số dương. Chứng minh rằng:
Dương Văn Đạt – Trường THPT Lak - Page 4
Chuyên đề “Ứng dụng đạo hàm chứng minh Bất đẳng thức”
a3 b3 c3 a b c
+ + ≥ + +
b3 c3 a3 b c a
Lời giải
α
a) Xét hàm số f(x)=x -α x+α -1, ∀ x>0, ta có
α α
f’(x)= α x -1-α =α ( x -1-1)>0⇔α >1, x>1 hoặc α <0, x<1
Bảng biến thiên
x 0 1 +∞
- 0 +
f’(x)
f(x)
f(1)
α
Do đó: f(x)>f(1)=0, ∀x>0⇒∀α >1 (hoặc α <0) thì x ≥ α x-α +1, ∀ x>0
a) Áp dụng kết quả, ta có:
a3 a 32 3 a 3
= ( ) ≥ − +1
b3 b 2b 2
b3 3b 3
3
≥ ... ≥ − +1
c 2c 2
c3 3c 3
3
≥ ... ≥ − +1
a 2a 2
a3 b3 c3 3 a b c
Cộng vế theo vế ta được: + + ≥ ( + + − 1)
b3 c3 a3 2 b c a
3 a b c a b c 1 a b c 3
Ta sẽ chứng minh: ( + + − 1) ≥ + + ⇔ ( + + ) ≥ .
2 b c a b c a 2 b c a 2
1 a b c 1 abc 3
Áp dụng BĐT Cosi, ta có: ( + + ) ≥ 3 3 =
2 b c a 2 bca 2
Suy ra Đpcm.
Bài tập tự luyện
Bài 6*. Chứng minh rằng mọi tam giác ABC ta đều có:
3
sin 2
A + sin 2
B + sin 2
C ≤ 3( ) 2
2
2( x − 1)
Bài 7. Chứng minh rằng: ∀x > 1, ln x >
x +1
ln x 1
Bài 8. Chứng minh rằng: ∀x > 0, x ≠ 1, x − 1 <
x
Bài 9. Chứng minh rằng: ∀x ≥ 1, ln( x + 2 x + 2) < ln( x 2 + 1) + 1
2
2 cos 3C − 4 cos 2C + 1
Bài 18. Cho tam giác ABC có A≤ B≤ C<900. Chứng minh: ≥2
cosC
(ĐH Mỏ, 2000)
Lời giải
8cos3 C − 8cos 2 C − 6 cos C + 5
BDT ⇔ ≥2
cosC
⇔ 8cos3 C − 8cos 2 C − 8cos C + 5 ≥ 0
1
Đặt t=cosC, do 600≤ C<900 nên 0<t=cosC≤
2
Dương Văn Đạt – Trường THPT Lak - Page 6
Chuyên đề “Ứng dụng đạo hàm chứng minh Bất đẳng thức”
1
BĐT⇔8t3-8t2-8t+5≥ 0, (0<t≤ )
2
1
Xét hàm số f(t)=8t3-8t2-8t+5, (0<t≤ )
2
f’(t)=24t2-16t-8=8(3t2-2t-1)
Bảng biến thiên
1
t 0
2
f’(t) -
5
f(t) 1
f( )
2
1
Do đó: f(t)≥ f( )=0⇒BĐT được chứng minh.
2
2
Đặt t = 2sin x , BPT⇔t + ≥ 3 ⇔ t − 3t + 2 ≥ 0, (1 ≤ t ≤ 2)
2 2 3
t
3
Xét hàm số f(t)=t -3t+2, (1≤ t≤ 2)
f’(t)=3(t-1)≥ 0, ∀t∈[1; 2]⇒f(t) đồng biến trên đoạn [1; 2]⇒f(t) ≥ f(1)=0,
∀t∈[1; 2]⇒BĐT được chứng minh.
x, y > 0
ysinx
Bài 22. Cho π Chứng minh rằng: cos(x+y)<
x + 2 y < 2 xsiny
Lời giải
π π π π
Ta có: 0 < x + 2 y <
⇔ 0 < x + y < − y < ⇒ cos(x+y)<cos( − y ) = sin y
2 2 2 2
ysinx π
Ta chứng minh: siny< xsiny ⇔ x sin y − ysinx<0 , ∀x ∈ (0; )
2
2
Xét hàm số
f ( x) = x sin 2 y − ysinx
f '(x)=sin 2 y-ycosx
Ta biết: sin y < y, ∀y > 0 ⇒ sin 2 y > y 2 > y .
Do đó:
π π
f '(x)=sin 2 y-ycosx>y(1-cosx)>0, ∀x ∈ (0; ) ⇒f(x) đồng biến trên (0; )
2 2
π π π
⇒ f ( x) < f ( ) = sin 2 y − y , ∀x ∈ (0; ) .
2 2 2
Ta chứng minh:
π 2 π
g ( y) = sin y − y < 0, ∀y ∈ (0; )
2 4
π 2
g '( y ) = sin 2 y − 1 = 0 ⇔ sin 2 y = = sin 2 y0
2 π
Bảng biến thiên:
π
y 0 y0
4
g’(y) - 0 +
g(y) 0 0
x, y , z > 0 7
Bài 24. Cho Chứng minh rằng: xy + yz + zx − 2 xyz ≤
x + y + z =1 27
(IMO Quốc tế lần thứ 25)
Lời giải
1
Không mất tính tổng quát, ta giả thiết: x ≤ y ≤ z ⇒ ≤ z < 1
3
( x + y)2 (1 − z ) 2
BDT ⇔ xy (1 − 2 z ) + ( x + y ) z ≤ (1 − 2 z ) + ( x + y ) z ≤ ( (1 − 2 z ) + (1 − z ) z
4 4
1
≤ (1 + z 2 − 2 z 3 ) = f ( z )
4
x y z 3 3
a) + 2 + 2 ≥ (ĐH Đà Nẵng, Khối A, 2001)
y +z
2 2
x +z 2
x +y 2
2
x y z (2n + 1) 2 n 2n + 1
b) + + ≥ , n ∈ ¥ \ { 0}
1 − x2n 1 − y 2n 1 − z 2n 2n
(Tạp chí Toán học &Tuổi trẻ)
Bài 28. Cho x≥ 0, y≥ 0 và x+y=1. Chứng minh rằng: 2008x+2008y≤ 2009
(HSG Toán 12, Đăk Lăk, 2009)
Bài 29*. Cho tam giác ABC. Chứng minh rằng: A.cosB+sinAcosC>0
Bài 30*. Chứng minh rằng: Mọi tam giác ABC đều có
A B C
1 + cos 1 + cos 1 + cos
2 + 2+ 2 >3 3
A B C
Bài 31. Cho tam giác ABC nhọn. Chứng minh rằng:
3π 1
sin A + sin B + sin C < + sin A sin B sin C
4 2
Bài 32. Cho tam giác ABC nhọn. Chứng minh rằng:
2 1
(sin A + sin B + sin C ) + (tan A + tan B + tan C ) > π
3 3
Bài 33. Cho tam giác ABC nhọn, chứng minh:
tan A + tan B + tan C + 6(sin A + sin B + sin C ) ≥ 12 3