You are on page 1of 31

Gi¶ng viªn

Chuyªn ®Ò
• Ths. NguyÔn §øc HiÓn
X©y dùng, qu¶n lý • Gi¶ng viªn Bé m«n TTCK, Khoa NH-TC
• Phã Gi¸m ®èc Trung t©m §µo t¹o, Båi d−ìng vµ T− vÊn
danh môc ®Çu t− vµ vÒ Ng©n hµng – Tµi chÝnh vµ Chøng kho¸n, §¹i häc
chiÕn l−îc ®Çu t− KTQD
chøng kho¸n • Tel: 8698209/8692857; D§: 0912722202
• Email: nguyenduchien@neu.edu.vn
• nguyenhienfbf@yahoo.com
• Website: www.neu.edu.vn

14-1 14-2
NguyÔn §øc HiÓn,
Ths. NguyÔn §øcMBA
HiÓn – Bé m«n TCQT&TTCK © Bé m«n TCQT&TTCK,
§¹i häcKhoaKTQD
NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

Néi dung
• Nh¾c l¹i mét sè kiÕn thøc vÒ rñi ro vµ tû lÖ sinh lêi
(doanh lîi) trong ®Çu t− chøng kho¸n
• Lý thuyÕt c¬ b¶n ¸p dông trong qu¶n lý danh môc Rñi ro vµ tû lÖ sinh lêi (doanh lîi)
®Çu t− chøng kho¸n trong ®Çu t− chøng kho¸n
• ChiÕn l−îc mua/b¸n chøng kho¸n tèi −u
• C¸c m« h×nh x©y dùng vµ qu¶n lý danh môc ®Çu t−
• X©y dùng vµ qu¶n lý ®Çu t− cæ phiÕu
• X©y dùng vµ qu¶n lý danh môc ®Çu t− tr¸i phiÕu
• Thùc hµnh x©y dùng danh môc ®Çu t− trªn TTCK
ViÖt Nam
14-3 14-4
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

1
So s¸nh c¸c ph−¬ng ¸n ®Çu t− Lý thuyÕt vÒ doanh lîi (møc sinh lêi) vµ rñi ro

Doanh lîi kú väng (Expected Return)


• Møc sinh lêi dù kiÕn hay cßn gäi lµ lîi nhuËn dù kiÕn
(lîi suÊt ®Çu t−) cña mét kho¶n ®Çu t− ®−îc hiÓu lµ
4 phÇn chªnh lÖch gi÷a kÕt qu¶ thu ®−îc sau mét kho¶ng
thêi gian ®Çu t− vµ phÇn vèn gèc mµ nhµ ®Çu t− bá ra
2 3
• Tæng møc sinh lêi = Thu nhËp tõ chøng kho¸n (lµ cæ tøc hoÆc tr¸i
1 tøc) + l·i (hoÆc lç) vÒ vèn
Ph−¬ng sai hoÆc ®é lÖch chuÈn • Møc sinh lêi t−¬ng ®èi:
(Pt - Pt-1 ) + Dt
• 2 −u thÕ h¬n 1; v× sao?
Rt =
• 2 −u thÕ h¬n 3; v× sao? Pt-1
• 4 −u thÕ h¬n 3; v× sao?
14-5 14-6
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

Møc sinh lêi trong 1 kho¶ng thêi gian Møc sinh lêi trong n¨m

• Gi¶ sö trong n¨m thø nhÊt møc sinh lêi khi ®Çu t− vµo
• Trªn thùc tÕ ®Ó so s¸nh ®−îc møc sinh lêi gi÷a c¸c tµi
mét chøng kho¸n lµ R1, n¨m thø 2 lµ R2... vµ gi¶ ®Þnh
s¶n cã thêi gian ®¸o h¹n kh¸c nhau, ng−êi ta th−êng sö
toµn bé phÇn thu nhËp tõ cæ phÇn l¹i ®−îc t¸i ®Çu t− vµ
dông møc sinh lêi theo n¨m. NÕu mét tµi s¶n cã møc
còng thu ®−îc møc sinh lêi t−¬ng ®−¬ng víi møc sinh
sinh lêi lµ Rm trong m th¸ng th× møc sinh lêi n¨m (Rn)
lêi cña kho¶n vèn gèc th× trong kho¶ng thêi gian t n¨m,
sÏ lµ :
tæng møc sinh lêi sÏ lµ:
• Rt = (1+R1) x (1+ R2) x (1+R3) x ...x (1+Rt-1)x (1+Rt) - 1 Rn = (1+Rm )12/m - 1
• Vµ møc sinh lêi b×nh qu©n luü kÕ hµng n¨m sÏ lµ:

(1+ R1)x (1+ R2)x (1+ R3)x...x(1+ Rt-1)x(1+ Rt)−1


Rbq =
t

14-7 14-8
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

2
R danh nghÜa vµ R thùc tÕ R b×nh qu©n

• Gäi R lµ møc sinh lêi danh nghÜa, r lµ møc sinh lêi thùc
tÕ, h lµ tû lÖ l¹m ph¸t, ta cã thÓ thÊy mèi quan hÖ gi÷a Gäi R1, R2, R3.... lµ møc sinh lêi trong tõng n¨m trong thêi
møc sinh lêi danh nghÜa, møc sinh lêi thùc tÕ vµ tû lÖ gian ®Çu t− t n¨m. Ta cã møc sinh lêi b×nh qu©n (R) ®−îc
l¹m ph¸t qua c«ng thøc sau: tÝnh nh− sau:
R1 + R2 + R3 +....+ Rt
(1+R) = (1+r) (1+h)
R =
• Suy ra: R = r + h + rh t

R = r + h (do rh ~0)

14-9 14-10
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

TÝnh doanh lîi kú väng


Doanh lîi kú väng

E(R) = ∑ Pi x Ri i=1 tíi n


Doanh lîi kú väng: doanh lîi trung b×nh trªn tµi s¶n
cã rñi ro kú väng ë trong t−¬ng lai. Khñng ho¶ng 10.0% -60.0% -6.00%
Suy tho¸i 20.0% -20.0% -4.00%
E(R) = ∑ Pi x Ri i = 1 tíi n B×nh th−êng 40.0% 20.0% 8.00%
T¨ng tr−ëng 20.0% 60.0% 12.00%
Trong ®ã: Bïng næ 10.0% 100.0% 10.00%
Pi = x¸c suÊt x¶y ra cña c¸c tr¹ng th¸i vÒ nÒn kinh tÕ
Ri = doanh lîi kú väng t−¬ng øng víi c¸c tr¹ng th¸i kh¸c nhau
E(R) = 20.0%
cña nÒn kinh tÕ
PhÇn bï rñi ro = doanh lîi kú väng – tû lÖ phi rñi ro

14-11 14-12
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

3
Danh môc ®Çu t− VÝ dô tÝnh to¸n doanh lîi kú väng cña danh môc

Suy tho¸i 40% 5% 2.00%


Alpha
T¨ng tr−ëng 60% 15% 9.00%
• Danh môc ®Çu t− E(R) = 11.00%
Suy tho¸i 40% -5% -2.00%
• Tû träng trong danh môc ®Çu t− Beta
T¨ng tr−ëng 60% 35% 21.00%
• Doanh lîi kú väng cña dnah môc ®Çu t− : E(R) = 19.00%
Doanh lîi
E(RP) = ∑ [xj x E(Rj)] from j = 1 to n danh môc
øng víi
Tr¹ng th¸i X¸c suÊt tr¹ng th¸i TÝch sè
Trong ®ã:
Wt x E(Rs) (2) x (3)
xj = tû träng cña tõng chøng kho¸n trong danh môc
E(Rj) = doanh lîi kú väng cña tõng chøng kho¸n trong danh môc Suy tho¸i 40% -2.00% -0.80%
T¨ng tr−ëng 60% 29.00% 17.40%
Tû träng chøng kho¸n E(R) = 16.60%
Alpha 30%
Beta 70%
14-13 14-14
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

Rñi ro lµ g×? Portfolio Diversification


(data from previous table)

Portfolio Diversification
• Ký tù ®Çu tiªn cã nghÜa lµ
60%
“nguy hiÓm”

Annual Standar d De viation


50%

40%
• Ký tù thø hai cã nghÜa lµ “c¬
30%
héi”
20%

10%

0%
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
No. of Stocks in Portfolio

14-15 14-16
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

4
Thµnh phÇn cña rñi ro Rñi ro hÖ thèng vµ rñi ro phi hÖ thèng

Rủi ro của danh mục - Std. Dev. Rñi ro tæng thÓ


Tổng rủi ro

Rủi ro công ty
Rñi
Rñiro
rohÖ
hÖthèng
thèng Rñi
Rñiro
rophi
phihÖ
hÖthèng
thèng
Rủi ro có thể đa dạng hoá
Rủi ro phi hệ thống
Rñiro
Rñi rol·i
l·isuÊt
suÊt
Rñi
Rñiro
rokinh
kinhdoanh
doanh
Rủi ro thị trường Rñiro
rothÞ
thÞtr−êng
tr−êng
Rñi
Không đa dạng hoá hay rủi ro hệ thống Rñi
Rñiro
rotµi
tµichÝnh
chÝnh
Rñiro
Rñi rosøc
søcmua
mua
Rñi
Rñiro
roqu¶n
qu¶nlýlý
Số lượng chứng khoán trong danh mục
Rñiro
Rñi rotûtûgi¸
gi¸
14-17 14-18
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

RỦI RO RỦI RO (tiếp)


Rủi ro hệ thống • Rủi ro phi hệ thống
• Rủi ro thị trường: Sự biến động giá chứng khoán do • Rủi ro kinh doanh: Sự biến động giá chứng khoán do
phản ứng của các nhà đầu tư
• Rủi ro lãi suất: Sự bất ổn của giá chứng khoán do tác những thay đổi trong hoạt động kinh doanh của doanh
động của lãi suất nghiệp (Tác động từ bên trong và bên ngoài doanh
• Rủi ro sức mua: Tác động của lạm phát nghiệp)
• Rủi ro chính trị: Do tác động bởi bất ổn chính trị
• Rủi ro tài chính: Liên quan đến sử dụng đòn bẩy tài
chính

• Rủi ro tỷ giá: Liên quan đến sự thay đổi tỷ giá


14-19 14-20
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC
• Rủi ro thanh khoản: Liên quan đến điều kiện giao dịch
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

5
Các dạng rủi ro đầu tư Các dạng rủi ro đầu tư
RR Thị trường RR Lạm phát
• RR lỗ do thị trường giảm giá
• Các yếu tố kinh tế • Tăng giá hàng hóa, dịch vụ
• Các yếu tố và sự kiện khác • Đồng tiền mất giá
• Kỳ vọng của NĐT thay đổi • Giảm LN thực của khoản đầu tư
• Khả năng sinh lời của công ty
• Các yếu tố tâm lý
• Đầu cơ 14-21 14-22
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

Các dạng rủi ro đầu tư Các dạng rủi ro đầu tư


RR Lãi suất RR Thanh khoản

• Mức độ LN kỳ vọng • Cổ phiếu nhỏ - khó bán


• Ảnh hưởng ngược chiều • KLGD bình quân
• Ảnh hưởng chi phí/LN công ty • Lưu ký

14-23 14-24
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

6
Các dạng rủi ro đầu tư Các dạng rủi ro đầu tư
RR Pháp lý RR đặc trưng

• Lừa đảo • Thị trường CK


• Không/khó chuyển nhượng được • Nhóm/ngành
• Tranh chấp quyền lợi • Công ty

14-25 14-26
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

Cân bằng rủi ro và thu nhập Đo lường rủi ro?

Tìm hiểu RR và ảnh hưởng • Rñi ro ®−îc hiÓu lµ sù biÕn ®éng tiÒm Èn ë nh÷ng kÕt qu¶, lµ kh¶
n¨ng x¶y ra cña nh÷ng ®iÒu kh«ng mong muèn vµ khi nã x¶y ra
th× mang l¹i nh÷ng tæn thÊt. Kh¸c víi sù kh«ng ch¾c ch¾n, rñi ro
cã thÓ ®o l−êng ®−îc.
• RR – nghĩa rộng hơn lỗ • Theo quan ®iÓm truyÒn thèng, rñi ro mang l¹i c¸c tæn thÊt xÊu
• Kỳ vọng LN càng cao, RR càng lớn • Trong tµi chÝnh, rñi ro ®−îc ®Þnh nghÜa lµ kh¶ n¨ng (hay x¸c suÊt)
x¶y ra nh÷ng kÕt qu¶ ®Çu t− ngoµi dù kiÕn, hay cô thÓ h¬n lµ kh¶
• Muốn RR thấp, chấp nhận LN ít n¨ng lµm cho møc sinh lêi thùc tÕ nhËn ®−îc trong t−¬ng lai
kh¸c víi møc sinh lîi dù kiÕn ban ®Çu.
• Cân bằng

14-27 14-28
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

7
Đo lường rủi ro Risk – KÕt côc kh«ng ch¾c ch¾n

Định lượng RR p = .6 W1 = 150 Profit = 50

W = 100
• Độ dao động 1-p = .4
W2 = 80 Profit = -20
• Sử dụng Beta E(W) = pW1 + (1-p)W2 = 6 (150) + .4(80) = 122

σ2 = p[W1 - E(W)]2 + (1-p) [W2 - E(W)]2 =


.6 (150-122)2 + .4(80=122)2 = 1,176,000

σ = 34.293
14-29 14-30
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

PhÇn bï rñi ro Ph−¬ng sai

p = .6 W1 = 150, Lợi nhuận (Profit)= 50


Risky Inv. §é lÖch chuÈn:

1-p = .4 σ= ∑ (Ri - E(R))2 Pi from i=1 to n


100 W2 = 80, Lợi nhuận(Profit) = -20
Trong ®ã:
Risk Free T-bills Lợi nhuận(Profit) = 5 Pi = X¸c suÊt cña tõng tr¹ng th¸i
Ri = Doanh lîi kú väng øng víi tõng tr¹ng th¸i
Phần bù rủi ro (Risk Premium) = 17 E(R) = Doanh lîi kú väng cña chóng kho¸n

14-31 14-32
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

8
Ph−¬ng sai cña danh môc ®Çu t−
TÝnh ph−¬ng sai

σ = ∑ (Ri - E(R))2 Pi i=1 tíi n


• Ph−¬ng sai cña danh môc ®Çu t−:
Doanh lîi
X¸c suÊt t−¬ng øng Ri - E(R) (Ri - E(R))2 (Ri - E(R))2Pi σP2 = ∑ [(E(Rs) - E(RP))2 Ps] s=1 tíi n
10.0% -60.0% -80.0% 6400 640
20.0% -20.0% -40.0% 1600 320 Trong ®ã:
40.0% 20.0% 0.0% 0 0 E(Rs) = Doanh lîi kú väng cña danh môc øng víi c¸c tr¹ng th¸i
20.0% 60.0% 40.0% 1600 320 E(RP) = Doanh lîi kú väng cña danh môc
10.0% 100.0% 80.0% 6400 640 Ps = X¸c xuÊt x¶y ra cña c¸c t×nh huèng
Ph−¬ng sai 1,920
§é lÖch chuÈn = 43.8%

14-33 14-34
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

VÝ dô vÒ tÝnh ph−¬ng sai cña danh môc ®Çu t− §é lÖch chuÈn doanh lîi cña danh môc
Tỷ lệ độ lệch chuẩn
của danh mục so với
Doanh lîi cña Độ lệch chuẩn độ lệch chuẩn của
của doanh lợi chứng khoán riêng
X¸c suÊt cña danh môc nÕu §é lÖch chuÈn so Số lượng CK danh mục lẻ
c¸c tr¹ng th¸i tr¹ng th¸i x¶y víi doanh lîi kú 1 49.24% 1.00
Tr¹ng th¸i (1) ra (2) väng (3) TÝch sè 2 37.36% 0.76
Wt x E(Rs) [(2) - E(R)]2 (1) x (3) 4 29.69% 0.60
6 26.64% 0.54
Suy tho¸i 40% -2.00% 0.03460 0.0138
8 24.88% 0.51
T¨ng tr−ëng 60% 29.00% 0.01538 0.0092 10 23.93% 0.49
Ph−¬ng sai = 0.0231 20 21.68% 0.44
§é lÖch chuÈn = 15.19% 30 20.87% 0.42
40 20.46% 0.42
50 20.20% 0.41
100 19.69% 0.40
200 19.42% 0.39
300 19.34% 0.39
400 19.29% 0.39
14-35 500 19.27% 0.39 14-36
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

9
Tãm t¾t vÒ doanh lîi vµ rñi ro
• Tæng rñi ro: ®o l−êng bëi ph−¬ng sai hoÆc ®é lÖch chuÈn cña doanh lîi tµi s¶n

• Tæng doanh lîi = doanh lîi kú väng + doanh lîi kh«ng kú väng

• Rñi ro hÖ thèng: C¸c sù kiÖn kh«ng thÓ dù ®o¸n ®−îc vµ t¸c ®éng lªn tÊt c¶
c¸c tµi s¶n ë c¸c møc ®é kh¸c nhau.

• Rñi ro phi hÖ thèng: c¸c sù kiÖn kh«ng dù ®o¸n ®−îc t¸c ®éng lªn c¸c tµi s¶n
Qu¶n lý danh môc ®Çu t−
riªng lÎ hoÆc nhãm c¸c tµi s¶n riªng lÎ

• T¸c ®éng cña ®a d¹ng ho¸: lo¹i trõ rñi ro phi hÖ thèng

• Nguyªn lý rñi ro hÖ thèng vµ hÖ sè bªta: phÇn th−ëng cho sù chÞu ®ùng rñi ro
chØ phô thuéc vµo ®é lín cña rñi ro hÖ thèng.

• PhÇn th−ëng trªn rñi ro:lµ tû lÖ phÇn bï rñi ro trªn hÖ sè bªta.


• M« h×nh CAPM: doanh lîi kú väng cña 1 tµi s¶n cã thÓ ®−îc ®o l−êng nh− sau:
E(Rj) = Rf + [E(RM) - Rf] x ßj
14-37 14-38
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

Xây dựng và quản lý danh mục đầu tư


Qu¶n lý danh môc ®Çu t−
• Lµ x©y dùng mét danh môc c¸c lo¹i chøng kho¸n, tµi
s¶n ®Çu t− ®¸p øng tèt nhÊt nhu cÇu cña chñ ®Çu t− vµ Quá trình
sau ®ã thùc hiÖn viÖc ®iÒu chØnh c¸c danh môc nµy • Vạch ra chính sách ĐT
nh»m ®¹t ®−îc nh÷ng môc tiªu ®Ò ra.
• YÕu tè quan träng ®Çu tiªn mµ chñ ®Çu t− quan t©m ®ã • Phân tích và định giá CP
lµ møc ®é rñi ro mµ hä chÊp nhËn. §©y lµ c¬ së ®Ó thùc • Chiến lược mua/bán CP
hiÖn x©y dùng vµ qu¶n lý danh môc ®Çu t− sao cho lîi
tøc thu ®−îc lµ tèi −u vµ rñi ro kh«ng v−ît qu¸ møc • Xây dựng danh mục
chÊp nhËn ®· x¸c ®Þnh tr−íc • Chỉnh sửa danh mục
• B¶n chÊt cña qu¶n lý danh môc ®Çu t− chøng kho¸n lµ
®Þnh l−îng mèi quan hÖ gi÷a rñi ro vµ lîi tøc kú väng • Đánh giá
thu ®−îc tõ danh môc ®ã
14-39 14-40
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

10
Lý thuyÕt c¬ b¶n ¸p dông trong x©y dùng
vµ qu¶n lý danh môc ®Çu t−
Lý thuyÕt thÞ tr−êng cã hiÖu qu¶
• EMH cÊp thÊp: gi¶ ®Þnh gi¸ c¸c chøng kho¸n ®· ph¶n
¸nh c¸c th«ng tin cã thÓ thu thËp th«ng qua nghiªn cøu
• Lý thuyÕt thÞ tr−êng hiÖu qu¶ c¸c sè liÖu giao dÞch nh− biÕn ®éng gi¸, khèi l−îng, l·i
suÊt trong qu¸ khø. EMH bÞ b¸c bá -> Ph©n tÝch kü thuËt
• Rñi ro cña chøng kho¸n, rñi ro cña dang môc kh«ng cã ý nghÜa
®Çu t− vµ ph©n t¸n rñi ro nhê ®a d¹ng ho¸ • EMH cÊp trung: tÊt c¶ c¸c th«ng tin c«ng khai trªn thÞ
tr−êng liªn quan ®Õn triÓn väng cña 1 c«ng ty lu«n ®−îc
ph¶n ¸nh trong gi¸ chøng kho¸n cña c«ng ty ®ã. EMH
bÞ b¸c bá -> Ph©n tÝch c¬ b¶n kh«ng cã ý nghÜa
• EMH cÊp cao: Gi¸ chøng kho¸n lu«n ph¶n ¸nh mäi
th«ng tin liªn quan ®Õn c«ng ty, thËm chÝ lµ c¸c th«ng
tin néi bé. EMH bÞ b¸c bá -> C¸c ph©n tÝch ®Òu khèng
14-41 cã ý nghÜa 14-42
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

øng dông Rñi ro cña chøng kho¸n


vµ ph©n t¸n rñi ro nhê ®a d¹ng ho¸
• Gi¶ ®Þnh r»ng gi¸ c¸c chøng kho¸n lµ ®óng víi gi¸ trÞ, • Møc ng¹i rñi ro vµ hµm h÷u dông
song mçi chøng kho¸n chøa ®ùng nh÷ng rñi ro riªng • Kh¸i niÖm møc ng¹i rñi ro ®−îc coi lµ nÒn t¶ng cña viÖc ph©n
biÖt vµ nh÷ng rñi ro nµy cã thÓ ®−îc triÖt tiªu th«ng qua tÝch quyÕt ®Þnh ®Çu t−
viÖc ®a d¹ng ho¸. • Mèi t−¬ng quan gi÷a møc ng¹i rñi ro, lîi suÊt −íc tÝnh (doanh
lîi) víi møc ®é rñi ro:
• Mét danh môc ®−îc lùa chän tèt sÏ ph¶i lµ mét danh
• U = E ( r ) - .05 A σ 2
môc ®Çu t− ®−îc ®a d¹ng ho¸ ®Ó h¹n chÕ hoµn toµn c¸c
• Ph©n lo¹i c¸c nhµ ®Çu t−:
rñi ro c¸ thÓ, chØ cßn l¹i rñi ro thÞ tr−êng theo nh− mong • Trung dung víi rñi ro: A = 0
®îi cña nhµ ®Çu t− • ThÝch rñi ro: A < 0
• Lý thuyÕt tµi chÝnh cho r»ng nhµ ®Çu t− phÇn lín lµ nh÷ng
ng−êi ®Çu t− th«ng th−êng nªn ®Òu ng¹i rñi ro vµ do vËy mèi
quan hÖ gi÷a rñi ro vµ lîi nhuËn ®−îc x©y dùng trªn c¬ së
t©m lý sè ®«ng nhµ ®Çu t− nµy
14-43 14-44
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

11
Hàm hữu dụng Rñi ro cña chøng kho¸n
vµ ph©n t¸n rñi ro nhê ®a d¹ng ho¸
Xem xét ví dụ sau:
50% • Lîi suÊt vµ rñi ro cña danh môc ®Çu t−
.6
r rf 5% • Lîi suÊt (doanh lîi) −íc tÝnh cña mét danh môc ®Çu t− lµ
trung b×nh träng sè cña c¸c lîi suÊt −íc tÝnh thu ®−îc tõ mçi
.4 -20% lo¹i chøng kho¸n trong danh môc ®ã:
E(RP) = ∑ [xj x E(Rj)] j = 1 đến n
Trong đó:
xj = tỷ trọng các chứng khoán trong danh mục
Lợi nhuận dự kiến thu được từ tài sản rủi ro là: .6 x 50% + .4 x (- E(Rj) = Lợi suất (doanh lợi) mong đợi của chứng khoán i trong
20%)= 22% và phương sai là .6 x ( 50 – 22)2 + .4 x (-20 – 22)2 = 1,176, danh mục
SD = 34.3%.
Nếu A = 3 thì U = 22 - .005 x 3 x 1,176 = 4.36, thấp hớn U(phi rủi ro • Rñi ro tæng thÓ cña danh môc ®Çu t− lµ kh¶ n¨ng biÕn ®éng
(risk-free) = 5 - .005 x 3 x 0 = 5. Bởi vậy, nhà đầu tư thích tái sản phi
rui ro hơn. trong t−¬ng lai vÒ kÕt qu¶ thu ®−îc cña viÖc ®Çu t−:
Nếu A=2, khi đó U(risky project) = 22 - .005 x 2 x 1,176 =10.24, lớn σP2 = ∑ [(E(Rs) - E(RP))2 Ps] from s=1 to n
hơn 5. Khi đó, nhà đầu tư sẽ chọn phương án tài sản có rủi ro
14-45 14-46
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

Xác định thời điểm mua


• §Çu t− ng¾n h¹n:
• Ph©n tÝch giao dÞch vµ quy m« ®Æt lÖnh trong 5
phiªn, 10 phiªn, 22 phiªn
Chiến lược mua/
• DiÔn biÕn VN-Index vµ c¸c cæ phiÕu blue-chip cã vai
bán chứng khoán tối ưu
trß chi phèi thÞ tr−êng
• Ph©n tÝch kü thuËt (MACD, d¶i Bollinger Band…):
Xem xÐt xu h−íng biÕn ®éng gi¸ vµ khèi l−îng giao
dÞch
• Giao dÞch cña nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi
• Th«ng tin vÒ ph©n tÝch c¬ b¶n
14-47 14-48
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

12
Xác định thời điểm mua Chiến lược mua

• §Çu t− dµi h¹n: • Mua nhiÒu lÇn (kiÓu r¶i ®inh)


• X¸c ®Þnh møc ®é chÊp nhËn rñi ro vµ sinh lêi dù kiÕn • Mua gän 1 lÇn
• C¸c th«ng tin ph©n tÝch c¬ b¶n cæ phiÕu • Mua chän läc
• Ph©n tÝch vÜ m« vµ TTCK
• Mua theo chiÕn l−îc bÞ ®éng
• Ph©n tÝch ngµnh
• Ph©n tÝch c«ng ty
• X©y dùng b¶ng tiªu chuÈn cña danh môc
• X©y dùng b¶ng theo dâi danh môc
• Chän chøng kho¸n phï hîp víi môc tiªu vµ nguån
lùc tµi chÝnh cña c¸ nh©n
14-49 14-50
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

Chu kỳ và thời điểm mua bán Nhìn dài hạn khi đầu tư theo số đông
chứng khoán
• Theo ngày nghỉ. • Theo số đông nhưng vẫn cần phân tích các
chỉ tiêu dài hạn:
+“Chu kỳ cuối và đầu tuần”. - Lý do.
+Thứ 2 ngày 19/10/1987. - Những tiêu thức cơ bản cần xem xét.
• Theo tháng trong năm. • Tuổi đời của công ty
+ Tháng cuối năm và đầu năm • Theo Warren Buffett: Chỉ nên đầu tư vào
Công ty có thâm niên trên 10 năm (VN 8-10
+Tháng “đại hội”. năm)
• Ngành nghề kinh doanh.

14-51 14-52
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

13
ChiÕn l−îc b¸n chøng kho¸n
Các vấn đề thường gặp
• Các vấn đề thường gặp
• Lập kế hoạch bán
• Bất cứ nhà đầu tư nào cũng gặp vấn
• Lý do bán đề về bán
• Các tín hiệu bán • Quyết định bán quan trọng như khi
• Các lỗi cần tránh quyết định mua
• Nhà đầu tư nào cũng có thể sai khi
mua (thực tế không như kỳ vọng)

14-53 14-54
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

Các vấn đề thường gặp Các vấn đề thường gặp


Không muốn bán Không có chiến lược bán

• Tin rằng đã mua được CP tốt nên bán lúc • Thường thì NĐT (chỉ) chú ý đến mua, mà
nào cũng được ít khi đến bán
• Để thành công, cần có cả chiến lược mua
• Phải có lãi thì mới bán và CL bán
• Không muốn nhận ra mình đã sai • Không nên bán chỉ dựa vào xúc cảm, phản
ứng…

14-55 14-56
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

14
Lập kế hoạch bán Lập kế hoạch bán

Tránh bán ép Lựa chọn chiến lược

• Tránh bị hoàn cảnh/tình huống (do cần


tiền chẳng hạn) ép phải bán • Cắt lỗ
• Tiền đầu tư CP nên tương đối dài • Thực hiện LN
hạn/không cần cho nhu cầu ngắn hạn
• Chuyển đổi danh mục
• Tiền ngắn hạn, tìm hình thức đầu tư khác

14-57 14-58
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

Lập kế hoạch bán Lý do bán


Xác định giá kỳ vọng
Thực hiện LN
• Khi mua cần xác định giá kỳ vọng
- Cắt lỗ
- LN ngắn hạn • Thực hiện LN sau khi CP tăng giá
- LN dài hạn • Thặng dư vốn – khi CP tăng giá
• Có thể tăng/giảm kỳ vọng, tùy xu hướng đáng kể
thị trường thay đổi • Mặc dù LN thấp nhưng thời gian
nắm giữ tương đối
14-59 14-60
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

15
Lý do bán
Lý do bán

LN/lỗ vượt quá kỳ vọng Thực tế không được như kỳ vọng

• Công ty tốt không phải luôn luôn làm


• Giới hạn lãi
cho CP tốt (tăng giá kỳ vọng)
• Giới hạn lỗ • Mặc dù NC-PT tốt đến đâu cũng không
chắc chắn thực tế sẽ như kỳ vọng

14-61 14-62
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

Lý do bán Lý do bán

Chỉnh sửa danh mục Lý do khác

• Việc theo dõi, chỉnh sửa danh mục là • LN


định kỳ/thường xuyên
• Thuế
• Danh mục bao gồm cả CP “tốt” và
“xấu”, “mạnh” và “yếu”
• Bán xấu và yếu trước
14-63 14-64
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

16
Các tín hiệu bán
Các tín hiệu bán

Tín hiệu chung


• Tín hiệu quan trọng nhất – các • CP không đáp ứng mục tiêu đầu tư
yếu tố cơ bản xấu đi • Tốc độ tăng LN chậm lại hoặc thậm chí
• Nếu tiếp tục giữ - cần phân tích giảm 2 quý liên tiếp
cụ thể • Lý do khi mua không còn nữa
• CP đã tăng giá đáng kể, thực hiện LN
• CP vượt quá tỷ trọng trong danh mục,
cần bán bớt
14-65 14-66
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

Các tín hiệu bán Các tín hiệu bán

Tín hiệu chung Tín hiệu kỹ thuật


• CP tiếp tục giảm giá, không có dấu hiệu • TBĐ 200 đang tăng có xu hướng giảm
phục hồi
• Giá CP cắt TBĐ 200 & 50 xuống dưới
• Giới hạn lỗ
• Giá CP cao hơn TBĐ 200 trên 70%
• Quyết định quản lý không hợp lý
• Giá giảm với LKGD lớn
• Sự “thôn tính” có thể ảnh hưởng không tốt
• Đỉnh giá mới nhưng KLGD thấp
• Dấu hiệu thị trường đỉnh

14-67 14-68
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

17
Các tín hiệu bán
Các tín hiệu bán

Tín hiệu kỹ thuật Tín hiệu kỹ thuật


• KLGD lớn sau khi tăng giá – nhưng giá • Hạng sức mạnh giảm (<70), đặc biệt khi
không tăng thị trường tăng giá
• Số ngày giảm > số ngày tăng giá sau khi • Nhóm ngành yếu đi, chỉ còn CP
CP giảm giá • Đường hỗ trợ bị phá
• Dấu hiệu phân phối • Giải GD: không còn ở khoảng trên của giải
• Giá giảm nhiều sau đỉnh, điều chỉnh lớn hoặc cắt TBĐ xuống dưới
(>12%)
14-69 14-70
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

Các tín hiệu bán Các tín hiệu bán

Tín hiệu bổ sung cho CP công ty nhỏ, Tín hiệu bổ sung cho CP công ty
công ty một SP nhỏ, công ty một SP
• TĐ tăng trưởng giảm đáng kể • SP chủ chốt không thành công sau
• TĐ tăng DT không như dự báo (<) khi đưa ra thị trường
• Thị phần giảm nhanh • Có sự tranh chấp, kiện tụng
• Vay nợ tăng cao • Công ty chi tiền vào tài sản không
• Đối thủ cạnh tranh mới cần thiết/không sinh lời
• SP cạnh tranh mới

14-71 14-72
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

18
Các tín hiệu bán Các tín hiệu bán

Tín hiệu rõ ràng Tín hiệu rõ ràng


• Công ty có vấn đề: tình hình SXKD, • Công ty chỉ dựa/nhờ vào vinh quang
tài chính xấu đi quá khứ
• TĐ tăng LN (quý) chậm lại hoặc giảm • Công ty dùng quá nhiều tiền/trả quá
2 quý liên tiếp cao cho việc mua DN
• Thị phần giảm 2 năm liên tiếp • Cơ hội đầu tư khác hấp dẫn hơn
• Không NC-PT SP mới • Dấu hiệu thị trường giảm giá
• Chi NC-PT bị cắt giảm
14-73 14-74
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

Các tín hiệu bán Các lỗi cần tránh

Tín hiệu thị trường Lỗi thông thường

• Thay đổi xu hướng kèm KLGD tăng • Quá bồn chồn/lo lắng nên bán quá
• Các CP hàng đầu giảm giá với sớm
KLGD lớn • Cố nắm giữ khi các dấu hiệu bán đã
rõ ràng
• Chỉ tập trung chú ý đến giá đã mua
14-75 14-76
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

19
Các lỗi cần tránh

Trường hợp chưa bán


• Bi quan tột độ
C¸c m« h×nh qu¶n lý
• CP tăng giá cao và có vẻ đắt (được
danh môc ®Çu t−
đánh giá quá cao)
• P/E cao
• Giá đạt mức kỳ vọng
• Giá giảm: giữ nếu lý do mua vẫn còn
• CP hàng đầu giảm giá do tổ chức bán
14-77 14-78
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

C¸c m« h×nh qu¶n lý danh môc ®Çu t− M« h×nh Markowitz

• M« h×nh Markowitz • Danh môc P cã N tµi s¶n víi tû träng w = (w1; w2,…, wn)
• M« h×nh CAPM • VÐc t¬ lîi suÊt c¸c tµi s¶n: R = (r1; r2;….rn)
• M« h×nh ®¬n chØ sè • Lîi suÊt danh môc: Rp = ∑ wkrk
• Ph−¬ng sai cña danh môc:
σP2 = ∑ ∑wiwj σij

• B¶n chÊt: T¹i mçi møc rñi ro nhÊt ®Þnh, chØ quan t©m
®Õn c¸c danh môc cã lîi tøc lín nhÊt hoÆc lµ danh môc
®Çu t− quan t©m lµ danh môc cã møc rñi ro thÊp nhÊt
®èi víi mçi møc lîi tøc dù tÝnh
14-79 14-80
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

20
Danh mục gồm 2 chứng khoán Danh mục gồm 2 chứng khoán: Rủi ro

σp2 = w12σ12 + w22σ22 + 2W1W2 Cov(r1r2)


rp = W1r1 + W2r2
W1 = Tỷ trọng chứng khoán 1
W2 = Tỷ trọng chứng khoán 2
σ12 = Phương sai chứng khoán 1
r1 = Lợi suất dự kiến của chứng khoán 1 σ22 = Phương sai chứng khoán 2
r2 = Lợi suất dự kiến của chứng khoán 1
n
Cov(r1r2) = Hiệp phuơng sai
∑w
i =1
i
=1 về lợi suất của 2 chứng khoán
14-81 14-82
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

Hiệp phương sai Hệ số tương quan

Cov(r1r2) = ρ1,2σ1σ2 Khoảng giá trị của ρ1,2


ρ1,2 = Hệ số tương quan + 1.0 > ρ > -1.0
Nếu ρ= 1.0, các chứng khoán có mối tương quan
σ1 = Độ lệch chuẩn chứng khoán 1 tuyệt đối dương

σ2 = Độ lệch chuẩn chứng khoán 2 Nếu ρ= - 1.0, các chứng khoán có mối tương quan
tuyệt đối âm

14-83 14-84
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

21
Danh mục gồm 3 chứng khoán Danh mục gồm 2 chứng khoán

rp = W1r1 + W2r2 + W3r3 E(rp) = W1r1 + W2r2

σ2p = W12σ12 + W22σ12 + W32σ32 σp2 = w12σ12 + w22σ22 + 2W1W2 Cov(r1r2)

+ 2W1W2 Cov(r1r2) σp = [w12σ12 + w22σ22 + 2W1W2 Cov(r1r2)]1/2


+ 2W1W3 Cov(r1r3)
+ 2W2W3 Cov(r2r3)
14-85 14-86
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

Danh mục với hệ số tương quan khác nhau Tác động của hệ số tương quan

E(r) • Mối quan hệ phụ thuộc vào độ lớn hệ số


tương quan.
• -1.0 < ρ < +1.0
13%
ρ = -1 • Hệ số tương quan càng nhỏ thì khả năng
giảm thiểu rủi ro càng lớn
ρ = .3 • Nếu r = +1.0, không giảm được rủi ro.
%8 ρ = -1 ρ=1

12% 20% St. Dev


14-87 14-88
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

22
Kết hợp phương sai nhỏ nhất Kết hợp phương sai nhỏ nhất : ρ = .2

CK 1 E(r1) = .10 σ 1 = .15 (.2)2 - (.2)(.15)(.2)


ρ = .2 W1 =
CK 2 E(r2) = .14 σ 2 = .20 12
(.15)2 + (.2)2 - 2(.2)(.15)(.2)
σ22 - Cov(r1r2)
W1 = W1 = .6733
σ2 - 2Cov(r1r2)

2
1 2 W2 = (1 - .6733) = .3267
W2 = (1 - W1)
14-89 14-90
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

Rủi ro và lợi suất : Tối thiểu phương sai Kết hợp phương sai nhỏ nhất : ρ = -.3

rp = .6733(.10) + .3267(.14) = .1131 (.2)2 - (.2)(.15)(.2)


W1 =
(.15)2 + (.2)2 - 2(.2)(.15)(-.3)
σ p = [(.6733)2(.15)2 + (.3267)2(.2)2 +
1/2 W1 = .6087
2(.6733)(.3267)(.2)(.15)(.2)]
W2 = (1 - .6087) = .3913
σ p = [.0171] 1/2
= .1308
14-91 14-92
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

23
Rủi ro và lợi suất : Tối thiểu phương sai Đường giới hạn

E(r)

rp = .6087(.10) + .3913(.14) = .1157 Đường hiệu quả

σ p = [(.6087)2(.15)2 + (.3913)2(.2)2 + Danh mục Chứng khoán


riêng lẻ
thị trường
1/2
2(.6087)(.3913)(.2)(.15)(-.3)]
Giới hạn tối thiểu
phương sai
σ p= [.0102] 1/2
= .1009
14-93 St. Dev. 14-94
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

Phân bổ khoản mục đầu tư

E(r) CAL (P) CAL (A)

M
M Qu¶n lý danh môc ®Çu t− rñi ro
P (cæ phiÕu)
P CAL (Tối thiểu
phương sai)
A A

P P&F M A&F σ 14-95 14-96


NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

24
ChiÕn l−îc qu¶n lý thô ®éng
ChiÕn l−îc qu¶n lý thô ®éng
• - LÆp l¹i hoµn toµn mét chØ sè nµo ®ã: theo ph−¬ng ph¸p nµy, tÊt c¶ c¸c lo¹i cæ phiÕu
n»m trong chØ sè ®−îc mua vµo theo mét tû lÖ b»ng tû träng vèn mµ cæ phiÕu ®ã
• Lµ chiÕn l−îc mua cæ phiÕu dùa theo mét chØ sè chuÈn nµo ®ã vµ chiÕm gi÷ trong chØ sè nµy. Ph−¬ng ph¸p nµy gióp nhµ qu¶n lý ch¾c ch¾n thu ®−îc
n¾m gi÷ l©u dµi kho¶n ®Çu t−. Tuy nhiªn, ®iÒu nµy kh«ng cã kÕt qu¶ ®Çu t− gÇn gièng víi kÕt qu¶ cña chØ sè, nh−ng cã hai nh−îc ®iÓm:
nghÜa chØ ®¬n thuÇn mua vµ n¾m gi÷ cæ phiÕu l©u dµi mµ ®«i khi • - Ph−¬ng ph¸p chän nhãm mÉu: víi ph−¬ng ph¸p nµy, nhµ qu¶n lý chØ cÇn chän mét
danh môc còng cÇn ®−îc c¬ cÊu l¹i khi ph¶i t¸i ®Çu t− c¸c kho¶n nhãm c¸c chøng kho¸n ®¹i diÖn cho chØ sè chuÈn theo tû lÖ t−¬ng øng víi tû träng
cæ tøc nhËn vÒ vµ do cã mét sè cæ phiÕu bÞ hîp nhÊt hoÆc ra vèn cña tõng cæ phiÕu cã trong chØ sè chuÈn. Ph−¬ng ph¸p nµy cã −u ®iÓm gi¶m chi
phÝ giao dÞch v× sè l−îng chøng kho¸n mua vµo Ýt, nh−ng kh«ng b¶o ®¶m ch¾c ch¾n
danh môc c¸c chøng kho¸n ®Çu t− theo chØ sè chuÈn.
lîi suÊt ®Çu t− ®¹t ®−îc sÏ t−¬ng ®−¬ng víi lîi suÊt thu nhËp cña chØ sè chuÈn.
• Môc ®Ých cña chiÕn l−îc nµy kh«ng ph¶i ®Ó t¹o ra danh môc • - Ph−¬ng ph¸p lËp tr×nh bËc 2: Ph−¬ng ph¸p nµy kh¸ phøc t¹p, th−êng chØ cã c¸c
"v−ît tréi" chØ sè chuÈn (chØ sè môc tiªu), mµ t¹o ra danh môc cæ nhµ ®Çu t− chuyªn nghiÖp ¸p dông. Trong ph−¬ng ph¸p nµy, c¸c th«ng tin qu¸ khø
phiÕu cã sè l−îng vµ chñng lo¹i cæ phiÕu gÇn gièng víi chØ sè vÒ t×nh h×nh biÕn ®éng gi¸ cæ phiÕu vµ mèi t−¬ng quan gi÷a c¸c lo¹i gi¸ cæ phiÕu
chuÈn nh»m thu ®−îc møc lîi suÊt ®Çu t− t−¬ng ®−¬ng víi lîi kh¸c nhau ®−îc ®−a vµo ch−¬ng tr×nh m¸y tÝnh ®Ó chän läc vµ x¸c ®Þnh thµnh phÇn
suÊt cña chØ sè ®ã. cña danh môc sao cho gi¶m thiÓu chªnh lÖch lîi suÊt cña danh môc so víi chØ sè
chuÈn. Tuy nhiªn, ph−¬ng ph¸p nµy còng n¶y sinh vÊn ®Ò lµ khi c¸c d÷ liÖu ®Çu vµo
• HiÖu qu¶ cña danh môc nµy ®−îc ®¸nh gi¸ dùa trªn kh¶ n¨ng (th«ng tin qu¸ khø vÒ gi¸ c¶ vµ mèi t−¬ng quan gi÷a chóng) cã sù thay ®æi th−êng
cña nhµ qu¶n lý danh môc trong viÖc tu©n theo chØ sè chuÈn, tøc xuyªn th× lîi suÊt danh môc sÏ cã chªnh lÖch lín so víi chØ sè.
lµ kh¶ n¨ng gi¶m thiÓu nh÷ng sai lÖch so víi chØ sè chuÈn. • Ph−¬ng ¸n chän mÉu th−êng ®−îc ¸p dông
14-97 14-98
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

ChiÕn l−îc qu¶n lý chñ ®éng Lùa chän cæ phiÕu


• Môc tiªu cña chiÕn l−îc nµy lµ nh»m thu ®−îc lîi suÊt ®Çu t− cao • VÒ mÆt kü thuËt, ®Ó thùc hiÖn viÖc lùa chän cæ phiÕu, ng−êi ta cã
thÓ ¸p dông mét sè biÖn ph¸p nh− lËp danh s¸ch theo chØ tiªu
h¬n lîi suÊt cña danh môc thô ®éng chuÈn hoÆc thu ®−îc møc hoÆc ®¸nh gi¸ theo ®Þnh l−îng.
lîi nhuËn trªn trung b×nh øng víi mét møc rñi ro nhÊt ®Þnh. • Ph−¬ng ph¸p lËp danh s¸ch ®¬n thuÇn lµ viÖc liÖt kª tÊt c¶ c¸c
• Quy tr×nh qu¶n lý danh môc ®Çu t− chñ ®éng nh− sau: chØ tiªu cÇn ®−îc tháa m·n (kÓ c¶ chØ tiªu do ng−êi ®Çu t− ®Æt ra
• X¸c ®Þnh môc tiªu
vµ chØ tiªu ph©n tÝch) vµ ®−a vµo m¸y tÝnh ®Ó lËp nªn danh s¸ch
nh÷ng cæ phiÕu tháa m·n c¸c chØ tiªu ®ã. C¸c chØ tiªu ®Æt ra cã
• LËp ra mét danh môc chuÈn thÓ lµ chØ tiªu vÒ vèn; hÖ sè P/E; ngµnh nghÒ; hÖ sè thu nhËp
• X©y dùng mét chiÕn l−îc vµ kÕt cÊu danh môc ®Çu t− tèi −u tháa m·n nhu trªn vèn cæ ®«ng (ROE); tû lÖ chia cæ tøc, cæ tøc æn ®Þnh hay
cÇu ng−êi ®Çu t− theo quy tr×nh sau: t¨ng tr−ëng…
• Thùc hiÖn ph©n tÝch nh÷ng ngµnh vµ c«ng ty riªng lÎ tháa m·n môc tiªu ®Æt ra • Ph−¬ng ph¸p ®Þnh l−îng ®−îc thùc hiÖn theo nhiÒu c¸ch. Thø
• TÝnh to¸n x¸c ®Þnh sè l−îng cæ phiÕu trong danh môc sao cho ®¹t møc ®a d¹ng hãa nhÊt, nhµ qu¶n lý x¸c ®Þnh ®é nh¹y c¶m cña gi¸ (hay thu nhËp)
cao nhÊt trong ph¹m vi giíi h¹n cña kho¶n tiÒn ®Çu t−. cña cæ phiÕu tíi c¸c yÕu tè kinh tÕ nh− tû gi¸ ngo¹i hèi, l¹m ph¸t,
• Sau khi x¸c ®Þnh sè l−îng vµ chñng lo¹i cæ phiÕu cÇn mua, b−íc tiÕp theo lµ ph©n l·i suÊt hoÆc møc chi tiªu cña c«ng chóng ®Ó lµm c¨n cø ®Çu t−.
bæ kho¶n ®Çu t−. Nhµ qu¶n lý danh môc cã thÓ dùa trªn c¸c th«ng tin ®ã cïng víi
• Theo dâi, ®¸nh gi¸ c¸c biÕn ®éng cña cæ phiÕu trong danh môc vµ t¸i cÊu sù ph©n tÝch vµ nhËn ®Þnh vÒ diÔn biÕn t×nh h×nh kinh tÕ ®Ó ®−a
tróc danh môc: ra c¸c quyÕt ®Þnh phï hîp.
14-99 14-
100
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

25
C¸c b−íc x©y dùng danh môc
M« h×nh Treynor - Balck theo m« h×nh Treynor - Balck
• Treynor vµ Back ®· ph¸t triÓn mét m« h×nh tèi −u cho ng−êi • B1: ¦íc l−îng hÖ sè beta cña mçi chøng kho¸n vµ rñi ro cßn l¹i
qu¶n lý, nh÷ng ng−êi sö dông c¸c ph©n tÝch chøng kho¸n. Hä cña nã. Tõ hÖ sè beta vµ dù b¸o vÜ m«: E® - rf, ta x¸c ®Þnh tû suÊt
®−a ra mét lý thuyÕt qu¶n lý víi gi¶ ®Þnh thÞ tr−êng gÇn nh− hiÖu
qu¶. Nh÷ng ®Æc ®iÓm chÝnh cña m« h×nh: lîi nhuËn tèi thiÓu cña chøng kho¸n ®ã.
• 1. Ng−êi ph©n tÝch cña tæ chøc qu¶n lý ®Çu t− n¨ng ®éng cã thÓ ph©n • B2: Víi mét møc ®é gi¸ sai cho tr−íc, ta x¸c ®Þnh ®−îc lîi tøc kú
tÝch s©u s¾c nh−ng chØ cÇn mét sè l−îng chøng kho¸n t−¬ng ®èi nhá väng vµ lîi nhuËn siªu ng¹ch kú väng (alpha).
trong tÊt c¶ c¸c chøng kho¸n trªn thÞ tr−êng. Nh÷ng chøng kho¸n
kh«ng ph©n tÝch ®−îc gi¶ ®Þnh lµ ®−îc ®Þnh gi¸ hîp lý. • B3: Chi phÝ ph©n t¸n kh«ng hoµn toµn lµ do rñi ro kh«ng hÖ
• 2. V× lý do ®a d¹ng hãa hiÖu qu¶, danh môc chØ sè thÞ tr−êng lµ danh thèng cña chøng kho¸n bÞ ®¸nh gi¸ sai; ph−¬ng sai phÇn d− cña
môc c¬ b¶n mµ m« h×nh nµy xem nh− mét danh môc thô ®éng. chøng kho¸n, lµ phÇn bï ®¾p lîi nhuËn (alpha) cña viÖc chuyªn
• 3. KÕt qu¶ dù b¸o vÜ m« cña c«ng ty qu¶n lý ®Çu t− cung cÊp nh÷ng s©u vµo chøng kho¸n bÞ ®¸nh gi¸ thÊp.
dù b¸o vÒ tû suÊt lîi nhuËn kú väng vµ ph−¬ng sai cña danh môc (chØ
sè thÞ tr−êng) thô ®éng: • B4: Sö dông −íc l−îng gi¸ trÞ alpha, beta, rñi ro cßn l¹i (kh«ng
• 4. Môc tiªu cña ph©n tÝch chøng kho¸n lµ thµnh lËp mét danh môc ph¶n ¸nh trong biÕn gi¶i thÝch) ®Ó x¸c ®Þnh träng sè tèi −u cña
n¨ng ®éng víi sè l−îng chøng kho¸n h÷u h¹n cÇn thiÕt. ViÖc nhËn ra tõng chøng kho¸n trong danh môc n¨ng ®éng.
chøng kho¸n bÞ ®Þnh gi¸ sai khi ph©n tÝch chøng kho¸n lµ ch×a khãa • B5: −íc l−îng gi¸ trÞ alpha, beta vµ rñi ro cßn l¹i cho danh môc
h−íng dÉn thµnh lËp danh môc n¨ng ®éng nµy.
n¨ng déng tuú theo träng sè cña tõng chøng kho¸n trong danh
14- môc. 14-
101 102
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

TiÕn tr×nh tèi −u hãa c¸c danh môc n¨ng ®éng


vµ danh môc thô ®éng Ph©n bæ kho¶n ®Çu t−
• Sè tiÒn ®Çu t− ®−îc ph©n bæ theo nguyªn t¾c: nh÷ng ngµnh nghÒ
E(r) CAL
cã xu h−íng ph¸t triÓn tèt th× ®−îc ph©n bæ mét tû träng lín h¬n,
trong ®ã cÇn tËp trung vµo nh÷ng cæ phiÕu cã tiÒm n¨ng hoÆc cæ
E(rA) CML
P
A phiÕu t¹m thêi bÞ ®Þnh gi¸ thÊp.
• Tuy nhiªn, ®èi víi nh÷ng nhµ qu¶n lý danh môc chuyªn nghiÖp
th× cã thÓ thùc hiÖn ph©n bæ tiÒn vµo c¸c lo¹i chøng kho¸n theo
M
nguyªn t¾c t×m danh môc tèi −u cña m« h×nh Markowitz. Ph−¬ng
CML
ph¸p nµy ®−îc thùc hiÖn th«ng qua ph−¬ng ph¸p lËp tr×nh m¸y
tÝnh bËc hai. Tr−íc hÕt, ®−a c¸c d÷ liÖu vÒ c¸c lo¹i cæ phiÕu lùa
chän ®−îc ë c¸c b−íc trªn ®©y vµo m¸y tÝnh ®Ó lËp ra mét tËp
hîp c¸c danh môc hiÖu qu¶ (n»m trªn ®−êng cong hiÖu qu¶).
TiÕp theo, c¨n cø theo môc tiªu cña ng−êi ®Çu t− ®Ó x¸c ®Þnh
danh môc tèi −u øng víi môc tiªu ®ã.
14- 14-
103 104
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

26
Lý do ph¶i t¸i cÊu tróc danh môc
• Thø nhÊt, c¸c nhµ qu¶n lý dùa vµo dù ®o¸n t×nh h×nh kinh tÕ vÜ
m« vµ c¸c thay ®æi t×nh h×nh ho¹t ®éng doanh nghiÖp ®Ó ®¸nh
gi¸ sù biÕn ®éng gi¸ t−¬ng quan gi÷a c¸c lo¹i cæ phiÕu thuéc c¸c
lÜnh vùc ngµnh nghÒ kh¸c nhau hoÆc cïng mét lÜnh vùc ®Ó rót
bít vèn tõ lo¹i cæ phiÕu cã nguy c¬ sôt gi¸ chuyÓn sang cæ phiÕu
kh¸c cã tiÒm n¨ng h¬n. Qu¶n lý danh môc ®Çu t− tr¸i phiÕu
• Thø hai, c¸c nhµ qu¶n lý thÊy cÇn ph¶i chuyÓn cæ phiÕu tõ lÜnh
vùc nµy sang lÜnh vùc kh¸c nh»m ®a d¹ng hãa vµ phßng ngõa rñi
ro v× lo¹i cæ phiÕu ®ang n¾m gi÷ ban ®Çu nguy c¬ t¨ng møc rñi
ro.
• Thø ba, trong qu¸ tr×nh ®Çu t−, nhµ qu¶n lý ph¸t hiÖn ra mét hoÆc
mét sè chøng kho¸n kh¸c ®ang t¹m thêi bÞ ®Þnh gi¸ thÊp h¬n gi¸
trÞ thùc cña nã, do vËy ph¶i mua c¸c cæ phiÕu nµy ®Ó thay thÕ
cho mét sè cæ phiÕu t−¬ng ®−¬ng (cïng lÜnh vùc, cïng ®é rñi
ro…) hiÖn cã trong danh môc, hoÆc ng−îc l¹i nÕu thÊy cæ phiÕu
trong danh môc bÞ ®Þnh gi¸ cao th× cã thÓ b¸n ®i thay thÕ b»ng
lo¹i t−¬ng ®−¬ng kh¸c kh«ng bÞ ®Þnh gi¸ cao. 14- 14-
105 106
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

ChiÕn l−îc thô ®éng C¸c b−íc tiÕn hµnh khi thùc hiÖn chiÕn l−îc
®Çu t− thô ®éng
• Qu¶n lý thô ®éng lµ chiÕn l−îc mua vµ n¾m gi÷ tr¸i phiÕu cho • Lùa chän chØ sè tr¸i phiÕu
®Õn khi ®¸o h¹n mµ kh«ng cÇn quan t©m ®Õn c¸c biÕn ®éng l·i • Thø nhÊt lµ x¸c ®Þnh møc ®é rñi ro thanh to¸n mµ ng−êi ®Çu
suÊt. §èi víi chiÕn l−îc nµy, vÒ c¬ b¶n kh«ng b¾t buéc ph¶i ph©n t− cã thÓ chÊp nhËn.
tÝch dù b¸o t×nh h×nh biÕn ®éng l·i suÊt, song ng−êi ®Çu t− vÉn • Thø hai lµ ph¶i tu©n theo môc tiªu cña ng−êi ®Çu t− ®Ò ra.
cÇn cã sù ph©n tÝch ®Ó ®a d¹ng hãa danh môc ®Çu t− nh»m gi¶m
thiÓu rñi ro vµ x¸c ®Þnh sè l−îng tr¸i phiÕu cÇn ®−a vµo danh • Ph−¬ng ph¸p ®Çu t−: Mét khi ng−êi qu¶n lý danh môc ®· quyÕt
®Þnh ®−îc nªn ®Çu t− dùa theo chØ sè nµo th× b−íc tiÕp theo lµ ph¶i x©y
môc phï hîp víi ®é lín cña danh môc ®Çu t−. Theo ph−¬ng ph¸p
dùng danh môc ®Çu t− theo phiªn b¶n cña cña chØ sè ®ã. §Ó thùc hiÖn
nµy, tèt nhÊt lµ ®Çu t− vµo c¸c danh môc cã thµnh phÇn tr¸i c«ng viÖc nµy, ng−êi qu¶n lý cã thÓ thùc hiÖn mét sè ph−¬ng ph¸p sau:
phiÕu t−¬ng tù nh− c¸c chØ sè trªn thÞ tr−êng nh»m thu ®−îc kÕt
• Ph−¬ng ph¸p thø nhÊt, mua tÊt c¶ c¸c tr¸i phiÕu cã trong chØ
qu¶ t−¬ng tù nh− cña chØ sè ®ã.
sè chuÈn dù kiÕn ®· chän víi tû träng ®Çu t− vµo mçi tr¸i
phiÕu b»ng tû träng tr¸i phiÕu ®ã chiÕm trong chØ sè chuÈn.
• Ph−¬ng ph¸p thø hai, chØ mua chän läc mét sè l−îng nhÊt ®Þnh
14-
c¸c tr¸i phiÕu trong chØ sè. 14-
107 108
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

27
Ph−¬ng ph¸p mua chän läc ChiÕn l−îc qu¶n lý b¸n chñ ®éng
• Ph−¬ng ph¸p chia nhá • Ph−¬ng ph¸p qu¶n lý thô ®éng ®¬n thuÇn chØ cã t¸c
• Lµ ph−¬ng ph¸p ph©n chia chØ sè theo c¸c nhãm nhá ®¹i diÖn cho nh÷ng ®Æc tÝnh kh¸c nhau cña
chØ sè. C¸ch chia th−êng theo c¸c ®Æc tÝnh sau: dông ®a d¹ng hãa danh môc, gióp gi¶m thiÓu phÇn rñi
• Thêi gian ®¸o h¹n b×nh qu©n;
• L·i suÊt coupon;
ro kh«ng hÖ thèng cña danh môc vµ ®¹t ®−îc kÕt qu¶
• Thêi gian ®¸o h¹n; t−¬ng tù møc b×nh qu©n cña thÞ tr−êng mµ kh«ng cã t¸c
• LÜnh vùc, ngµnh nghÒ (TPCP, c«ng ty hay tr¸i phiÕu cã b¶o ®¶m…); dông phßng tr¸nh rñi ro hÖ thèng.
• Møc ®é tÝn nhiÖm;
• §Æc ®iÓm tr¸i phiÕu (tr¸i phiÕu cã thÓ mua l¹i tr−íc h¹n, tr¸i phiÕu cã l·i suÊt th¶ næi). • §Ó danh môc ®¹t ®−îc c¸c môc tiªu ®Ò ra vµ phßng
• Ph−¬ng ph¸p tèi −u hãa tr¸nh ®−îc c¶ rñi ro hÖ thèng, c¸c nhµ qu¶n lý danh
• Nhµ qu¶n lý danh môc ph¶i x©y dùng mét danh môc võa ph¶i khíp víi c¸c nhãm chia nhá nh−
trªn, võa ph¶i tu©n theo mét sè ®iÒu kiÖn vµ ®ång thêi ph¶i tèi −u mét sè môc tiªu ®Ò ra. môc mét mÆt thiÕt lËp danh môc theo ph−¬ng ph¸p thô
• §iÒu kiÖn ®Æt ra lµ h¹n chÕ ®Çu t− vèn vµo mét lo¹i tr¸i phiÕu hoÆc mét nhãm c¸c tr¸i phiÕu ®éng, mét mÆt qu¶n lý danh môc mang tÝnh chñ ®éng.
hay réng h¬n lµ mét lÜnh vùc ngµnh nghÒ. C¸c môc tiªu ®Æt ra cã thÓ lµ tèi ®a hãa lîi suÊt
®iÒu kiÖn cña tõng danh môc riªng lÎ; hoÆc tèi ®a hãa ®é låi hay tèi ®a hãa lîi suÊt ®Çu t− Ph−¬ng ph¸p nµy ®−îc gäi lµ qu¶n lý b¸n chñ ®éng.
cña toµn bé danh môc ®Çu t− v.v…
• §©y lµ ph−¬ng ph¸p rÊt phøc t¹p, chØ cã c¸c nhµ qu¶n lý ®Çu t− chuyªn nghiÖp míi cã thÓ
thùc hiÖn ®−îc. 14- 14-
109 110
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

C¸c lo¹i rñi ro ®Çu t− tr¸i phiÕu Mét sè ph−¬ng ph¸p qu¶n lý b¸n chñ ®éng
• * Trung hßa rñi ro (Immunization)
• §èi víi tr¸i phiÕu còng tån t¹i 2 lo¹i rñi ro lµ rñi ro phi hÖ thèng • Nguyªn t¾c lo¹i bá rñi ro: Trung hßa rñi ro l·i suÊt lµ ph−¬ng ph¸p phæ
vµ rñi ro hÖ thèng. Rñi ro phi hÖ thèng lµ rñi ro cña tõng c«ng ty biÕn trong chiÕn l−îc lo¹i bá rñi ro cho danh môc ®Çu t−. §ã lµ biÖn ph¸p
x©y dùng mét danh môc tr¸i phiÕu sao cho khi l·i suÊt biÕn ®éng th× rñi ro
riªng lÎ ph¸t hµnh tr¸i phiÕu nh− rñi ro thanh to¸n, rñi ro kinh vÒ gi¸ vµ rñi ro t¸i ®Çu t− g©y nh÷ng t¸c ®éng b»ng nhau vµ ng−îc chiÒu
doanh… §¬n vÞ ph¸t hµnh cã møc tÝn nhiÖm cµng thÊp th× ®é rñi nhau, do ®ã chóng triÖt tiªu nhau vµ v× vËy danh môc ®Çu t− kh«ng bÞ ¶nh
h−ëng.
ro cµng cao. Tuy nhiªn, ®©y lµ lo¹i rñi ro cã thÓ h¹n chÕ hoÆc lo¹i
bá hoµn toµn th«ng qua ®a d¹ng hãa. • * Lo¹i bá rñi ro
• Lo¹i bá rñi ro tõng danh môc ®Çu t−:§Ó lo¹i bá rñi ro cho mét danh môc
• Rñi ro hÖ thèng lµ rñi ro do thÞ tr−êng g©y ra, nh− rñi ro biÕn ®Çu t−, ph¶i x©y dùng mét danh môc ®Çu t− cho TG§HBQ cña c¶ danh
môc b»ng kú ®Çu t− dù kiÕn. TG§HBQ cña c¶ danh môc ®−îc x¸c ®Þnh
®éng l·i suÊt, l¹m ph¸t hoÆc thay ®æi chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m«… b»ng TG§HBQ gia quyÒn cña tÊt c¶ c¸c tr¸i phiÕu trong danh môc. Tuy
Kh«ng thÓ xãa bá rñi ro nµy b»ng ®a d¹ng hãa ®−îc, do vËy nhµ nhiªn, vÊn ®Ò kh«ng ®¬n gi¶n chØ dõng ë ®ã. Trong suèt giai ®o¹n ®Çu t−,
TG§HBQ cña danh môc sÏ biÕn ®æi kh¸c víi kú ®Çu t− nªn ng−êi qu¶n lý
qu¶n lý danh môc cÇn ph¶i cã t¸c biÖn ph¸p qu¶n lý danh môc danh môc ®Çu t− ph¶i th−êng xuyªn c¬ cÊu l¹i danh môc sao cho
nh»m gi¶m thiÓu ®−îc lo¹i rñi ro nµy. §©y chÝnh lµ nhiÖm vô TG§HBQ cña danh môc ®ã lu«n khíp víi kú ®Çu t−. Th«ng th−êng, c¸c
nhµ qu¶n lý chuyªn nghiÖp cã thÓ ®iÒu chØnh l¹i danh môc theo ®Þnh kú
quan träng cña nhµ qu¶n lý danh môc ®Çu t−. Rñi ro hÖ thèng (ch¼ng h¹n hµng th¸ng hay hµng quý) vµ tiÕn hµnh c¬ cÊu l¹i mçi khi cã
®−îc chia lµm hai lo¹i, rñi ro gi¸ vµ rñi ro t¸i ®Çu t−. biÕn ®éng l·i suÊt.
14- • Lo¹i bá rñi ro cho toµn bé tæng tµi s¶n qu¶n lý 14-
111 112
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

28
* ChiÕn l−îc ho¸n ®æi (hay cßn gäi lµ lùa chän
ChiÕn l−îc ®Çu t− chñ ®éng chøng kho¸n riªng lÎ)
• Nguyªn t¾c thùc hiÖn chiÕn l−îc nµy lµ:
• §¸nh gi¸ hai lo¹i tr¸i phiÕu t−¬ng ®−¬ng chÊt l−îng vµ thêi gian ®¸o h¹n,
• ChiÕn l−îc chñ ®éng lµ ph−¬ng ph¸p nhµ qu¶n lý danh chuyÓn tõ lo¹i cã coupon thÊp sang lo¹i cã coupon cao víi gi¸ l¹i kh«ng
môc sö dông kh¶ n¨ng dù ®o¸n vµ thñ thuËt ®Çu t− cña cao h¬n nhiÒu ®Ó hy väng thu ®−îc lîi suÊt cao h¬n. Ph−¬ng ph¸p nµy gäi
lµ ho¸n ®æi lîi suÊt ®¬n thuÇn;
m×nh ®Ó x©y dùng c¸c danh môc ®Çu t− ®¹t møc sinh lêi • Khai th¸c c¸c ®Þnh gi¸ sai t¹m thêi cña thÞ tr−êng vÒ trÞ gi¸ chøng kho¸n.
Ch¼ng h¹n, cã hai lo¹i tr¸i phiÕu t−¬ng ®−¬ng vÒ chÊt l−îng (®é rñi ro),
cao h¬n møc sinh lêi chung cña thÞ tr−êng. lÜnh vùc ho¹t ®éng, coupon vµ thêi gian ®¸o h¹n, nh−ng l·i suÊt ®¸o h¹n
l¹i kh¸c nhau (tøc gi¸ kh¸c nhau) th× ng−êi ta sÏ thay thÕ tr¸i phiÕu cã lîi
• C¸c yÕu tè chñ yÕu mµ nhµ qu¶n lý danh môc ph¶i theo suÊt thÊp (gi¸ cao) ®Ó ®æi lÊy tr¸i phiÕu lîi suÊt cao (gi¸ thÊp). §©y lµ
dâi vµ dù ®o¸n lµ: ph−¬ng ph¸p ho¸n ®æi thay thÕ;
• Dù ®o¸n møc ®é tÝn nhiÖm cña mét c«ng ty cã xu h−íng t¨ng lªn, tøc lîi
• - Thay ®æi mÆt b»ng l·i suÊt; suÊt ®Çu t− vµo tr¸i phiÕu do c«ng ty nµy ph¸t hµnh sÏ gi¶m (gi¸ tr¸i phiÕu
sÏ t¨ng), do vËy ngay tõ b©y giê ph¶i mua lo¹i tr¸i phiÕu nµy vµ b¸n lo¹i
• - Thay ®æi c¬ cÊu kú h¹n l·i suÊt (hay ®−êng cong l·i t−¬ng ®−¬ng kh«ng cã triÓn väng.
• Tuy nhiªn, c¸c chiÕn l−îc ho¸n ®æi trªn ®©y cã mét sè rñi ro mµ nhµ qu¶n
suÊt); lý danh môc cÇn thiÕt. §ã lµ viÖc tr¸i phiÕu ®−îc ho¸n ®æi ch−a ch¾c ®·
hoµn toµn t−¬ng ®ång vÒ mÆt chÊt l−îng víi tr¸i phiÕu ban ®Çu. H¬n n÷a,
• - Thay ®æi møc chªnh lÖch l·i suÊt gi÷a c¸c lo¹i tr¸i c¸c lo¹i tr¸i phiÕu th−êng cã thêi gian ®¸o h¹n vµ coupon t−¬ng tù chø
ch−a h¼n gièng nhau hoµn toµn. §iÒu ®ã dÉn ®Õn sù kh¸c nhau vÒ ®é låi,
phiÕu kh¸c nhau. 14-
do vËy sù chªnh lÖch lîi suÊt trªn ®©y cã thÓ lµ sù tr¶ gi¸ cho ®é låi kh¸c
14-
113 nhau chø ch−a h¼n lµ do thÞ tr−êng ®Þnh gi¸ sai. 114
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

ChiÕn l−îc dù ®o¸n chªnh lÖch


ChiÕn l−îc dù ®o¸n l·i suÊt ®−êng cong l∙i suÊt
• Nhµ qu¶n lý th−êng sö dông tµi dù ®o¸n chªnh lÖch ®−êng cong l·i
• §©y lµ ph−¬ng ph¸p ®¬n gi¶n nhÊt cña chiÕn l−îc ®Çu t− chñ suÊt, tøc dù ®o¸n sù kh¸c nhau trong xu h−íng biÕn ®éng cña l·i suÊt
®éng. §iÓm träng yÕu cña ph−¬ng ph¸p nµy lµ ph¶i dù ®o¸n hai kú h¹n kh¸c nhau cña mét lo¹i tr¸i phiÕu (hoÆc hai tr¸i phiÕu t−¬ng
®−îc xu h−íng biÕn ®éng cña l·i suÊt trong t−¬ng lai lµm c¨n cø ®−¬ng vÒ ngµnh nghÒ, chÊt l−îng vµ coupon…) víi hy väng thu vÒ
kho¶n lîi nhuËn ch¾c ch¾n. NÕu t¹i mét thêi ®iÓm nµo ®ã l·i suÊt cña
x©y dùng mét danh môc nh¹y c¶m víi sù biÕn ®éng ®ã. V× hai lo¹i kú h¹n biÕn ®éng bÊt th−êng (v−ît xa ngoµi møc biÕn ®éng
TG§HBQ lµ ®¬n vÞ ®o møc nh¹y c¶m cña danh môc tíi sù biÕn b×nh qu©n th−êng cã trong qu¸ khø) th× ng−êi ta dù ®o¸n nã sÏ ®æi
®éng l·i suÊt nªn khi ng−êi qu¶n lý dù ®o¸n l·i suÊt sÏ gi¶m th× chiÒu vµo mét thêi ®iÓm nµo ®ã trong t−¬ng lai, tõ ®ã cã chiÕn l−îc ®Çu
cÇn ph¶i x©y dùng danh môc ®Çu t− cã TG§HBQ dµi vµ ng−îc t− thÝch hîp.
l¹i. • L−u ý: trong chiÕn l−îc nµy lµ nÕu chØ tËp trung khai th¸c yÕu tè chªnh
lÖch l·i suÊt kh«ng th«i th× vÉn ch−a ®ñ. NÕu dù ®o¸n cña nhµ ®Çu t−
• Trong qu¸ tr×nh ®Çu t−, còng b»ng c¸ch dù ®o¸n l·i suÊt nµy, nhµ vÒ sù thay ®æi cña chªnh lÖch l·i suÊt lµ ®óng th× vÉn cã nguy c¬ thua
qu¶n lý cã thÓ thay ®æi TG§HBQ cña danh môc b»ng c¸ch ho¸n lç v× nhµ ®Çu t− ch−a ®Ò phßng tr−êng hîp rñi ro biÕn ®éng l·i suÊt. Do
®æi mét tr¸i phiÕu trong danh môc cã TG§HBQ thÊp ®Ó lÊy mét vËy cÇn kÕt hîp c¶ ph−¬ng ph¸p trung hßa rñi ro l·i suÊt.
tr¸i phiÕu kh¸c cã TG§HBQ cao h¬n ®Ó ®iÒu chØnh TG§HBQ cña • Nguyªn t¾c chung cña chiÕn l−îc nµy: khi dù ®o¸n møc chªnh lÖch sÏ
danh môc. gi¶m th× mua tr¸i phiÕu dµi h¹n vµ b¸n tr¸i phiÕu ng¾n h¹n vµ ng−îc l¹i.
CÇn lùa chän sè l−îng tr¸i phiÕu sao cho khíp gi¸ trÞ cña hai lo¹i tr¸i
14- 14-
115 phiÕu mua vµ b¸n ®Ó tr¸nh rñi ro l·i suÊt (khung l·i suÊt thay ®æi).116
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

29
ChiÕn l−îc dù ®o¸n møc biÕn ®éng l∙i suÊt hay
cßn gäi chiÕn l−îc ®−êng cong l∙i suÊt
C©u hái
• NÕu nh− trong chiÕn l−îc dù ®o¸n sù thay ®æi l·i suÊt trªn ®©y
nhµ qu¶n lý danh môc ph¶i dù ®o¸n xu h−íng l·i suÊt (t¨ng hay
gi¶m) th× ë ph−¬ng ph¸p nµy kh«ng cÇn dù ®o¸n vÒ xu h−íng l·i • Gi¶ ®Þnh «ng (bµ) lµ ng−êi ®ang cã 1 danh môc tr¸i
suÊt mµ chØ cÇn dù ®o¸n vÒ møc biÕn ®éng cña l·i suÊt, tøc l·i phiÕu. ¤ng (Bµ) dù ®o¸n l·i suÊt sÏ gi¶m trong vµi
suÊt sÏ biÕn ®éng nhiÒu hay Ýt (nh−ng lµ biÕn ®éng song song).
th¸ng tíi. §Ó thu lîi nhuËn, «ng bµ sÏ thay ®æi danh
• VÝ dô, mét nhµ qu¶n lý dù ®o¸n r»ng trong thêi gian tíi l·i suÊt
sÏ biÕn ®éng m¹nh do nÒn kinh tÕ kh«ng æn ®Þnh. Sù biÕn ®éng môc tr¸i phiÕu cña m×nh thÕ nµo trong mèi liªn hÖ gi÷a
m¹nh nh− vËy cã thÓ dÉn ®Õn l·i suÊt t¨ng rÊt cao hoÆc gi¶m thêi gian ®¸o h¹n vµ tû lÖ coupon?
xuèng rÊt thÊp. Trong tr−êng hîp nµy, ph¶i lùa chän danh môc
®Çu t− sao cho khai th¸c ®−îc lîi thÕ cña t×nh h×nh nµy.
• Nguyªn t¾c chung cña chiÕn l−îc nµy lµ: NÕu nhµ qu¶n lý dù
®o¸n l·i suÊt sÏ biÕn ®éng m¹nh th× chän ®Çu t− vµo danh môc
cã ®é låi cao h¬n, nÕu dù ®o¸n l·i suÊt æn ®Þnh th× chän danh
môc cã ®é låi thÊp.
14- 14-
117 118
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

Lêi gi¶i

• NÕu l·i suÊt kú väng giam (hoÆc tang), chiÕn l−îc lµ kÐo
dµi hay giam bít duration cña danh môc
• ChiÕn l−îc: ChuyÓn ®æi tr¸i phiÕu víi tû lÖ coupon
cao vµ kú h¹n ng¾n sang tr¸i phiÕu cã tû lÖ coupon Qu¶n lý danh môc ®Çu t− hçn hîp
thÊp vµ kú h¹n dµi

14- 14-
119 120
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

30
Qu¶n lý danh môc ®Çu t− hçn hîp

• Danh môc ®Çu t− hçn hîp ®−îc x©y dùng trªn c¬ së kÕt
hîp danh môc chøng kho¸n rñi ro víi danh môc chøng
kho¸n rñi ro (tÝn phiÕu kho b¹c).
§¸nh gi¸ hiÖu qu¶ danh môc ®Çu t− • Nguyªn lý cña danh môc ®Çu t− ®−îc x©y dùng trªn
nguyªn lý m« h×nh CAPM. VÒ c¬ b¶n, ph−¬ng ph¸p
qu¶n lý danh môc tæng thÓ ®−îc dùa trªn nguyªn t¾c
qu¶n lý danh môc cæ phiÕu, do vËy chóng còng ®−îc
chia lµm hai ph−¬ng ph¸p nh− qu¶n lý danh môc cæ
phiÕu, ®ã lµ ph−¬ng ph¸p thô ®éng vµ ph−¬ng ph¸p
chñ ®éng.

14- 14-
121 122
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

C¸c ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ C¸c ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸

14- 14-
123 124
NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC NguyÔn §øc HiÓn, MBA © Bé m«n TCQT&TTCK, Khoa NH-TC

31

You might also like