Professional Documents
Culture Documents
Mc lc
Mc lc ............................................................................................................................i
Gii thiu.......................................................................................................................iii
Chng 1 M
u......................................................................................................1
B! môn K( thut Máy tính – Khoa Khoa hc và K( thut Máy tính i
Tài liu b" tr& H$ng dn s) d'ng CircuitMaker 2000
Chng 3 Mô ph
ng m ch s..................................................................................16
B# môn K, thut Máy tính – Khoa Khoa hc và K, thut Máy tính ii
Tài li6u b> trC H@ng d+n sH dDng CircuitMaker 2000
Gii thiu
CircuitMaker là m?t ph*n m3m thân thi6n, d5 sH dDng 4 mô ph:ng m&ch. /c bi6t là
mô ph:ng m&ch s<. NhJng ngAi b-t *u tìm hi4u th2 gi@i s< cng nh các chuyên gia trong
lnh vKc này 3u tìm th(y các công cD hJu ích trong ph*n m3m CircuitMaker
TG ngha ó, tài li6u này Cc biên so&n nh.m cung c(p cho nhJng ngAi m@i b-t
*u nhJng ki2n thFc cn b'n nh(t 4 có th4 nhanh chóng làm chE Cc ph*n m3m
CircuitMaker. Tài li6u Cc biên so&n g=m ba ph*n: ph*n *u, MB )U, s1 gi@i thi6u m?t s<
khái ni6m cn b'n, các phím nóng…; ph*n thF hai, V0 VÀ CH7NH SIA M%CH NGUYÊN
L, s1 h@ng d+n cách v1 m&ch nguyên l trong CircuitMaker; ph*n thF ba, MÔ PH9NG
M%CH S;, s1 h@ng d+n cách thKc hi6n mô ph:ng m&ch nguyên l ã v1.
4 giúp tài li6u t<t hn mong nh,n Cc các ki2n óng góp tG các b&n 8c. M8i
ki2n óng góp v3 n?i dung, hình thFc trình bày, b< cDc… cEa tài li6u xin vui lòng gHi qua e-
mail:
B? môn KL thu,t Máy tính – Khoa Khoa h8c và KL thu,t Máy tính iii
Tài li&u b+ tr1 H.ng dn s5 d2ng CircuitMaker 2000
Chng 1 M u
Phn này cung cp nh6ng ki#n th4c c bn v$ CircuitMaker nh: môi
tr/ng làm vi&c, quy trình s5 d2ng…. ây là nh6ng ki#n th4c c bn
% có th%
thi#t k# mch cng nh là mô ph(ng mch trên môi tr/ng CircuitMaker.
1.1 CircuitMaker là gì
CircuitMaker là m-t chng trình cho phép ng/i dùng nhanh chóng l!p
ráp th5 nghi&m và mô ph(ng các mch s) cng nh các mch tng t7 0 m4c
logic. *ng th/i cng h, tr1 vi&c xut ra file netlist
% v" mch in. Tài li&u h.ng
dn s5 d2ng này t p trung vào vi&c l!p ráp và mô ph(ng mch s).
Ngoài nh6ng thành phn cn bn t*n ti trong hu h#t các 4ng d2ng
* h'a
hi&n nay nh Title Bar, Menu Bar, Status Bar các thành phn còn li có ngha
nh sau:
B- môn K8 thu t Máy tính – Khoa Khoa h'c và K8 thu t Máy tính -1-
Tài li"u b( tr, H*ng dn s/ d-ng CircuitMaker 2000
• Panel g'm ba tab là Browse, Search, Digital dùng tìm kim các thit
b# ph-c v- cho vi"c ráp mch và mô ph%ng, thit lp các thông s& cho
mô ph%ng s&,
· Analysis Window là c/a s( hi n th# các kt qu o c nh áp, dòng,
dng sóng…. Hai c/a s( Schematic và Analysis có th có hoc không
tùy theo ta thay (i, c- th s trình bày trong phn mô ph%ng mch s&.
Các linh ki"n sau khi ã ,c t úng v# trí s ,c kt n&i v*i nhau bng
các dây n&i. Mch sau khi ã ,c n&i dây cho phép mô ph%ng, ki m tra bng các
công c- mô ph%ng c.a CircuitMaker.
.DAT File d0 li"u (phím nóng; c t k2 thut c.a các thit b#)
1. Ch$n các thit b# cn thit (i"n tr+, t-, IC …) và a lên bn v,
3. Thit lp các thông s& c.a thit b# () tr!, n)i dung ROM…),
5. N&i dây,
B) môn K2 thut Máy tính – Khoa Khoa h$c và K2 thut Máy tính -2-
Tài li!u b' tr+ H)ng dn s0 d,ng CircuitMaker 2000
Ch.c n
ng c-a các công c, này +c gi)i thi!u * Bng 1.1. Ch.c n
ng chi
tit s +c trình bày * các phn sau.
Panel Bt tt c0a s' panel Rotate Xoay thit b"
New To bn v m)i Mirror Lt thit b" %i x.ng qua tr,c .ng
Arrow tool Ch#n, di chuy n các Analyses Thit lp thông s% phân tích
thành phn setup
Wire tool V dây n%i, bus Run analog Chy, d/ng mô ph$ng tng t1
B( môn K2 thut Máy tính – Khoa Khoa h#c và K2 thut Máy tính -3-
Tài li$u b+ tr0 H-ng dn s5 d1ng CircuitMaker 2000
Text tool Chèn on vn bn Trace digital Hi#n th& giá tr& s) c2a dây dn
Delete tool Xóa m,t thành phn Run digital Chy, d4ng mô ph(ng s)
Probe tool o tín hi$u Step digital Chy m,t b-c mô ph(ng s)
Zoom tool Phóng to thu nh( bn Tile windows Ch'n cách hi#n th& các c5a s+
v!
B, môn K6 thu t Máy tính – Khoa Khoa h'c và K6 thu t Máy tính -4-
Tài liu b" tr& H
$ng dn s) d'ng CircuitMaker 2000
B# môn K* thut Máy tính – Khoa Khoa hc và K* thut Máy tính -5-
Tài li%u b) tr- H+ng dn s0 d.ng CircuitMaker 2000
Ch
ng 2 V và chnh sa các mch nguyên l
CircuitMaker cung cp nhi"u công c. mnh m cho phép v và ch&nh s0a
mch nguyên l
nhanh chóng và d$ dàng. Phn này s cung cp các ki!n th/c v"
các công c. v và ch&nh s0a mch nguyên l
.
Ng,i s0 d.ng có th# l1a ch(n các thi!t b' thông qua tab browse. Các thi!t
b' -c chia theo dng cây phân cp. # tìm m*t thi!t b' cn th1c hi%n các b+c
sau:
2. L1a ch(n các thiêt b' bng cách ch(n theo cây phân cp (có th# ch(n theo tên,
theo ch/c nng…),
B* môn K2 thut Máy tính – Khoa Khoa h(c và K2 thut Máy tính -6-
Tài li$u b) tr. H,ng dn s3 d/ng CircuitMaker 2000
3. Nhn
úp chu+t
# ch&n thi!t b%
a vào vùng v . Thi!t b% s theo con tr' chu+t
cho
!n khi nào nhn chu+t trái. Trong khi
ang kéo thi!t b% có th# quay (nhn
phím R) hay lt ng.c (nhn phím M) thi!t b%.
Tab này cho phép tìm ki!m các thi!t b% th'a
i"u ki$n tìm ki!m. i"u ki$n
này là tên thi!t b% hoc phn mô t ch1c nng thi!t b% có ch1a các kí t5 tìm ki!m.
Có th# dùng các kí t5
i di$n nh *. Ví d/ tìm ki!m 74* là tìm tt c IC h& 74.
2.1.3 Thi
t l p phím nóng
M+t cách khác
# ly linh ki$n t2 th vi$n là dùng phi!m nóng. # gán
phím nóng cho m+t thi!t b% th5c hi$n các b,c sau:
1. Ch&n tab Browse trong Panel, sau
ó tìm thi!t b% mong mu(n gán phím nóng
cho nó,
2. Nhn vào nút Hotkey, h+p thoi qun l các phím nóng s xut hi$n, tt c các
phím nóng x!p theo th1 t5 alphabet cùng v,i các thi!t b% t.ng 1ng
.c gán
v,i nó,
3. Tìm phím tt nào mu(n gán cho thi!t b% ang ch&n và ch&n Assign.
1. Th5c hi$n các b,c 1 và 2 nh phn thi!t lp phi!m nóng
2. Gán m+t thi!t b% m,i hay gán r*ng (- trên
u c0a các thi!t b%) nh là phím
nóng.
B+ môn K6 thut Máy tính – Khoa Khoa h&c và K6 thut Máy tính -7-
Tài li&u b, tr1 H.ng dn s5 d2ng CircuitMaker 2000
2. Nhn phím R hay nhn chu-t phi % quay thi#t b( #n v( trí mong mu*n,
4. Nhn chu-t trái
%
!t thi#t b( vào trong bn v". Hay nhn bt k phím nào (tr4
M và R)
%
!t thi#t b( vào bn v".
Công c2 Arrow cho phép l7a ch)n và di chuy%n các thành phn c3a s
+,
kích công tc…. Ngoài ra còn có th% nhn
úp chu-t lên m-t thi#t b(
% th7c hi&n
m-t s* thao tác nh thay
,i thông s* thi#t b(.
S5 d2ng công c2 v" dây (Wire tool) có th% v" dây n*i các thi#t b(. Có th% v"
Bus b ng cách nhn và gi6 phím Shift khi bt
u v". Có th% v" dây không li$n nét
b ng cách nhn gi6 phím Alt khi bt
u v". Dây không li$n nét gi*ng nh dây dn
thông th/ng nhng n#u nó không
1c n*i v.i bt k thi#t b( nào thì
/ng dây s"
không hi&n di&n trong mch netlist.
S5 d2ng công c2 text % có th% !t các on vn bn vào trong bn v".
B- môn K8 thut Máy tính – Khoa Khoa h)c và K8 thut Máy tính -8-
Tài li'u b. tr1 H0ng dn s5 d2ng CircuitMaker 2000
S5 d2ng công c2 xóa ta có th% xóa các thành phn (dây dn, thi#t b)…) trên
bn v". Ch*n delete tool sau
ó nhn vào thành phn nào mu,n xóa. Ngoài ra có
th% xóa bng cách ch*n thành phn mu,n xóa bng công c2 mi tên r-i bm phím
Delete trên bàn phím.
S5 d2ng Zoom tool % phóng to hay thu nh+ bn v" (zoom in và zoom out).
S5 d2ng Rotate Button
% quay thi#t b) ng1c chi$u kim
-ng h-. Ngoài ra
có th% quay các thi#t b) sau khi
ã ch*n chúng trong th vi'n bng cách nhn phím
R.
S5 d2ng nút nhn Mirror
% lt
,i x3ng các thi#t b) theo tr2c th ng
3ng.
Ngoài ra có th% lt các thi#t b) bng cách nhn phím M khi ch*n thi#t b) t4 th vi'n.
2.4 Li
Có th% hi%n th) l0i
% sp x#p các linh ki'n trong khung v" d& dàng hn. %
ch*n hi%n th) l0i th6c hi'n nh sau. Vào menu Options|Schematic, trong tab
General ch*n Visible.
Size là khong cách ô l0i, Snap To là các thi#t b) s"
!t ngay l0i, Print là
khi in ra có in l0i hay không.
B/ môn K7 thut Máy tính – Khoa Khoa h*c và K7 thut Máy tính -9-
Tài li$u b* tr- H,ng dn s1 d.ng CircuitMaker 2000
2.5.1 Ni dây t ng
2. a con tr( !n ni cn n)i dây (chân c/a m+t thi!t b& hay là dây dn),
5. Dây dn s t3 +ng -c sinh ra gi2a hai i#m. Ch! + v dây t3 +ng ch% có
th# v dây dn gi2a hai i#m là m+t dây dn hay là chân c/a m+t linh ki$n.
N)i dây bng tay cho phép v dây dn trong bn v chính xác nh mong
mu)n. Th3c hi$n nh sau:
2. a con tr( !n ni ta cn n)i dây (chân c/a m+t thi!t b& hay là dây dn),
4. Con tr( v dây t3 +ng -c thay bng con tr( v dây bng tay. Nhn chu+t trái
m+t ln # có th# *i chi"u dây, nhn hai ln # k!t thúc.
Chú
: Mun v mt dây bus ta s dng phng pháp v bng tay.
M+t trong nh2ng cách n gin # n)i dây là s1 d.ng tính n
ng v dây
nhanh. Ch0c n
ng này cho phép t thi!t b& cha -c n)i dây vào m+t dây dn
hoc m+t chân cha n)i c/a m+t thi!t b& khác và dây n)i s -c t3 +ng v . Th3c
hi$n nh sau:
1. Ch'n m+t thi!t b& trong th vi$n hay là m+t thi!t b& ã có sn trong bn v ,
2. Di chuy#n thi!t b& sao cho chân cha n)i c/a thi!t b& cham vào m+t dây dn hay
là m+t chân c/a m+t thi!t b& khác.
B+ môn K4 thut Máy tính – Khoa Khoa h'c và K4 thut Máy tính -10-
Tài li#u b( tr- H+ng dn s0 d.ng CircuitMaker 2000
2. V dây dn s0 d.ng phng pháp nh phng pháp v dây dn bng tay ã
cp , trên,
3. Sau khi v xong s có h*p thoi yêu cu t tên cho bus.
B* môn K3 thut Máy tính – Khoa Khoa h%c và K3 thut Máy tính -11-
Tài li!u b' tr, H)ng dn s/ d-ng CircuitMaker 2000
Nu t tên cho hai dây dn n%i n bus cùng m(t tên và n%i n cùng m(t
*ng bus (hoc n%i n hai bus khác nhau nhng cùng m(t tên) thi hai dây dn
trên s t0 (ng n%i v)i nhau.
Tên node ngm "nh là tên c.a node ,c sinh ra t0 (ng khi dây dn ,c
n%i vào m(t thit b". Ví d-, node name U2_6 có tên nh vy vì ,c n%i vào chân
s% 6 c.a thit b" U2. Dây dn trên có th n%i v)i các thit b" khác, tên node c.a nó
,c xác "nh b+i thit b" ,c t lên bn v tr)c nht trong các thit b" n%i v)i
nó. M(t s% thit b" có ( u tiên cao hn (VCC, GND…) thì khi n%i v)i nó thì tên
node s là tên c.a thit b" ó.
S/ d-ng các thit b" kt n%i c bi!t, ó là các thit b" Input (Connectors|
Active| Input), Output (Connectors| Active| Output) và Terminal (Connectors|
Active| Terminal), các thit b" trên cho phép gán nhãn cho các node. Khi t m(t
trong các thit b" trên vào mch thì phi gán nhãn cho thit b" nói trên. Và khi n%i
v)i m(t node (dây dn) thì tên node s là tên c.a thit b" ó. Các thit b" này có (
u tiên v tên c.a node cao hn các thit b" khác k c ngu&n i!n.
B( môn K1 thut Máy tính – Khoa Khoa h#c và K1 thut Máy tính -12-
Tài li#u b) tr. H+ng dn s1 d/ng CircuitMaker 2000
Nhãn (label), m*t Node Label có th!
.c gán cho dây dn
! to thành tên
c0a m*t node. t Node label nh sau:
2. Kéo hình vuông c0a Node Label cho
n khi nào góc trái c0a nó chm vào dây
dn. Nhn nút trái chu*t,
! xem tt c tên c0a các node trong bn v ta th3c hi#n các b+c sau.
• Cho phép Show Node Names checkbox. Nhn OK. Tên c0a các node s
xut hi#n trên các dây dn c0a bn v.
Ng,i s1 d/ng có th! ch$nh thông s(, thông tin liên quan
n bn v, mô
ph'ng, netlist và các thông s( khác m*t cách d" dàng. - trong m/c này, ch$ gi+i
thi#u nh2ng thông s( có liên quan
n vi#c v mch và s1 d/ng trong các mch s(.
! có th!
i u ch$nh các thông s( ta nhn dup chu*t vào thit b% hoc nhn chu*t
phi và ch&n Device Properties.
B* môn K4 thut Máy tính – Khoa Khoa h&c và K4 thut Máy tính -13-
Tài li"u b) tr/ H,ng dn s2 d0ng CircuitMaker 2000
3. Designation: dùng ! phân bi"t các thit b$ trong bn v, nh U1, U2…
4. Description: thông tin thêm, ch# có ngha tham kho trong bn v, không nh
h.ng mô ph&ng,
Lu
: bn thuc tính trên có th cho hin th hay không bng cách chn
hay không tùy chn Visible tng ng.
5. Package: cách óng gói c1a thit b$ ( DIP, TO…), có ngha khi v mch in,
6. Auto Designation Prefix: ti n t' t3
+ng thêm vào phn Designation m*i khi
to thit b$ m,i,
7. Spice Prefix Character, Parameters, Spice Data: có ngha khi chy Spice, .
ây ta không cn quan tâm,
8. Bus Data: mô t chân nào c1a thit b$ s n'i v,i ngu(n, t,
9. Exclude From PCB: không
a vào netlist, th-ng dùng cho các thit b$ ch#
ph0c v0 mô ph&ng(to xung…),
10. Analog, digital: cho bit thit b$ có th! mô ph&ng . ch + nào,
B+ môn K4 thut Máy tính – Khoa Khoa h%c và K4 thut Máy tính -14-
Tài liu b" tr' H%ng dn s+ d(ng CircuitMaker 2000
11. Pin: nhn vào s hin s th* t- chân c)a thit b.
2.9 Thay
i d li u RAM/ ROM:
RAM/ROM là các thit b dung lu tr, d, liu cho mch. Khi thay "i
d, liu c)a ROM thì d, liu này s 'c ghi li khi ta lu bn v, còn i v%i
RAM ta có th xem, thay "i d, liu kim tra, g& l#i nhng s không 'c lu
v%i bn v. thay "i d, liu c)a RAM/ROM ta làm nh sau:
1. Nhp chu$t phi vào thit b r!i chn Edit PROM/RAM hin h$p thoi thay
"i d, liu,
B$ môn K. thut Máy tính – Khoa Khoa hc và K. thut Máy tính -15-
Tài li"u b( tr/ H+ng dn s3 d0ng CircuitMaker 2000
Chng 3 Mô phng m ch s
M0c
ích c1a mô ph&ng là
! chy th3, ki!m tra mch, phát hi"n l)i, g. l)i.
Circuit maker v2a có th! mô ph&ng mch tng t5 v2a có th! mô ph&ng mch s',
tài li"u h+ng dn s3 d0ng này ch#
cp
n vn
mô ph&ng mch s'.
Mô ph&ng s' ch# có th! th5c hi"n
/c v+i thit b$ thu*c dng s' hoc thit
b$ v2a dng s' v2a tng t5 (xem phn thu*c tính c1a thit b$
! bit chi tit). Nu
trong mch có thit b$ dng tng t5 s có cnh báo tr+c khi mô ph&ng nhng vn
cho mô ph&ng, khi
ó thit b$ này s b$ b& qua và
,ng dây n'i t+i thit b$ này
xem nh
! h-.
S3 d0ng công c0 Prope
! xem giá tr$ logic c1a m*t dây dn hoc m*t node
trong mch; ngoài ra còn có th! s3 d0ng công c0 Prope
! thay
(i trng thái c1a
dây n'i. ! xem trng thái, rê công c0 này lên dây dn hoc chân c1a thit b$ mu'n
xem. Khi
ó công c0 s hi!n th$ m*t trong b'n giá tr$:
B* môn K6 thut Máy tính – Khoa Khoa h%c và K6 thut Máy tính -16-
Tài li$u b* tr. H,ng dn s3 d/ng CircuitMaker 2000
N"u dây n)i v,i m+t ngõ xut c0a thi"t b& nào
ó thì sau khi
*i nó s!
chuy#n ngay li giá tr& c0a ngõ xut
ó.
Bt tt tính nng Trace. Tính nng này hi#n th& giá tr& logic c0a các dây dn
bng các màu khác nhau. Màu
( m1c 1, màu xanh dng m1c 0, màu xanh lá là
không xác
&nh ho c ba trng thái.
B+ môn K6 thut Máy tính – Khoa Khoa h'c và K6 thut Máy tính -17-
Tài li"u b) tr. H,ng dn s2 d/ng CircuitMaker 2000
S2 d/ng thi t b$ Instruments/ Digital/SCOPE n'i v,i m+t n't c0a mch thì
Circuit Maker s v dng sóng cho n't
ó trong c2a s) dng sóng
3.3 B
to xung
B+ to xung, thi t b$ trong Instruments|Digital, dùng
! to ra xung cho các
thi t b$ mô ph&ng cn clock. ! ch#nh các thông s' c0a b+ to xung co th! nhp
kép vào thi t b$ này hoc nhp phi chu+t r(i ch%n Edit Pulser.
Pulse High, Pulse Low tng 1ng ch#nh th-i gian m1c m+t (tính bng
Tick), m1c không c0a b+ to xung, giá tr$ h.p l" là 1
n 100. External Trigger là
ch#nh b+ to xung s
óng vai trò nh Trigger, ch# phát ra xung khi có kích vào
chân CP1 hoc CP2.
Step size: ch#nh s' b,c m*i khi nhn Step tool. Có th! ch%n Cycles hoc
Ticks. M+t Cycle bng 10 Ticks. Tick là
n v$ nh& nht, m+t Tick s th3c hi"n
m+t b,c trong mô ph&ng.
B+ môn K4 thut Máy tính – Khoa Khoa h%c và K4 thut Máy tính -18-
Tài li%u b+ tr0 H-ng dn s5 d1ng CircuitMaker 2000
Speed: ch&nh t*c
, mô ph)ng. Ví d1 nh khi cn xem các giá tr' xut ra led
by
on thì ch&nh t*c
, mô phong nh) li.
Breakpoint: thi!t lp
i#m d4ng. Mô ph)ng s d4ng li khi
i"u ki%n
Breakpoint th)a mãn. Có th# có nhi"u
i"u ki%n Breakpoint và các
i"u ki%n này
k!t h0p v-i nhau b/i phép logic and hoc or tùy theo ta thi!t lp. # thi!t lp
Breakpoint ta làm nh sau: s5 d1ng Instruments/ Digital/SCOPE
# n*i v-i dây
hoc chân thi!t b', m/ c5a s+ v dng sóng. Nhn chu,t vào ô nh) tr-c tên c2a tín
hi%u nh hình sau.
Nhn s ln l0t là ch(n logic 1, logic 0; ch(n ki#u là kích cnh (Edge) hay
kích m3c (Level).
3.5 Th
i gian tr
Th.i gian tr$ c2a thi!t b' là th.i gian cn thi!t
# tín hi%u input lan truy"n
!n tín hi%u output. Trong CircuitMaker th.i gian tr$
0c tính bng
n v' Tick,
mc
'nh tt c thi!t b' có th.i gian tr$ là m,t Tick, tuy nhiên có th# thay
+i giá tr'
này t4 1
!n 14. # thay
+i th.i gian tr$ làm nh sau
B, môn K6 thut Máy tính – Khoa Khoa h(c và K6 thut Máy tính -19-
Tài liu b tr H
ng dn s dng CircuitMaker 2000
B môn K thut Máy tính – Khoa Khoa hc và K thut Máy tính -20-