Bi Tp t Bin Nhim Sc Th

Gio vin: Nguyn Mnh Cng

Phn t bin cu trc NST

Bi 1 : Nhng sp xp gen sau y trn 1 NST thy rui dm D.melanogaster ti cc vng a l khc nhau. a)ABCDEFGHI b)HEFBAGCDI c)ABFEDCGHI d)ABFCGHEDI e)ABFEHGCDI. Cho rng sp xp a l sp xp ban u, cc o on khc nhau c th xut hin theo trnh t no? Bi 2 : Xt 4 ni I, II, III, IV ca mt loi c ngun gc a l khc nhau cha trt t gen trn 1 NST nh sau : Ni I : MNSROPQT Ni II : MNOPQRST Ni III: MORSNQT Ni IV: MNQPRST Cho rng ni II l ni gc, hy cho bit a.Loi t bin no pht sinh 3 ni cn li? b.Trt t v c ch pht sinh 3 ni t ni II ban u? Bi 3 : Cho 4 dng rui dm thu c t 4 vng a l khc nhau. Phn tch trt t gen trn NST s 2, ngi ta thu c kt qu nh sau: Dng 1: ABFEDCGHIK Dng 2: ABCDEFGHIK Dng 3: ABFEHGIDCK Dng 4: ABFEHGCDIK 1.Nu dng 3 l dng gc, hy cho bit loi t bin pht sinh ra 3 dng kia v trt t pht sinh cc dng ? 2.C ch hnh thnh v hu qu ca loi t bin ni trn? (i Hc nm 2004 2005) Bi 4 : 1.Xt hai NST ca mt loi c cu trc gm cc on theo trt t sau: ABCDEFGHIK v LMNOPQ. Do t bin cu trc ca NST b thay i theo cc trng hp sau: a)ABCDFGHIK b)LMNNNOPQR c)ABCGFEDHIK d)ABCDEFGH v IKLMNOPQ Hy gii thch s thay i v cu trc NST trong cc trng hp trn. 2.Trong cc trng hp trn trng hp no lm cho v tr gen gn nhau hn? trng hp no lm thay i hnh dng v kch thc NST? Bi 5 : ng cc gen lin kt NST s 2 phn b theo trt t bnh thng nh sau: Gen b l mu nht gen l lng bng gen c lng l gen xc nh mu socola l. Ngi ta pht hin mt s dng ng t bin c trt t nh sau: a.Gen b l mu nht gen c lng l gen xc nh mu scla l. b.Gen b l mu nht gen l lng bng gen c lng l gen xc nh mu socola l gen c lng l gen xc nh mu socola l. c.Gen b l mu nht gen c lng l gen l lng bng gen xc nh mu socola l. Hy xc nh cc dng t bin ni trn? Bi 6 ( HSG Quc Gia 2001 2002): Trn mt NST bnh thng ca rui dm c trnh t cc gen c sp xp theo cc k hiu sau: a b c O d e f g h k ( ch O biu th tm ng, cc ch khc biu th cc gen ). Ngi ta pht hin mt s trng hp t bin cu trc NST c cc dng sau y: Trng hp 1 : a b c O d g f e h k Trng hp 2 : a b c O d e e f g h k Trng hp 3 : a b c O d g h k Trng hp 4 : a f e d O c b g h k a.Xc nh cc dng t bin mi trng hp trn? b.V s pht sinh dng t bin NST trng hp 1 v 3? c.Dng t bin trng hp 2 c c im g? C ngha nh th no i vi qu trnh tin ho?

Phn t bin th lch bi( d bi )

Bi 1 : chut gen chi phi hot ng ca c qua tin nh trong tai nm trn NST thng, alen W quy nh chut i bnh thng, alen w lm chut di chuyn hnh vng(nhy van). Ngi ta cho 2 cp chut c, ci lai vi nhau v thng k trong nhiu la . - Cp th nht : P m bnh thng x b nhy van F1 : 101 chut bnh thng : 102 chut nhy van - Cp th hai : P m bnh thng x b nhy van : 9 la ton chut bnh thng : 1 la xut hin mt con nhy ban. 2009

Bi Tp t Bin Nhim Sc Th Gio vin: Nguyn Mnh Cng a.Hy gii thch kt qu v vit s lai t P n F1 trong mi trng hp? b.Ngi ta c th kim nghim nhng kt lun bng phng pht no? Bi 2 : mt loi thc vt c b NST lng bi 2n = 24. Hy xc nh s lng nhim sc th trong cc th t bin sau: - Th mt - Th mt kp - Th khng - Th ba - Th bn - Th bn kp - Th tam bi - Th t bi Bi 3 : Do t bin nn c nhng c th c NST gii tnh l XO hay XXY. Cng do t bin, c ngi c gen ln nm trn NST gii tnh X v c biu hin thnh bnh m mu. a.Mt cp v chng c 2 c kiu hnh bnh thng, h sinh c mt ngi con gi b hi chng tcn v b m mu. Hy gii thch hin tng ny? b.Mt ph n m mu kt hn vi ngi chng bnh thng, h sinh 1 a con trai. Nu a con trai ny c NST gii tnh l XXY khng biu hin bnh hay c biu hin bnh m mu th gii thch ra sao? Bi 4 (cu 3 38 TSH): Xt 3 cp NST tng ng ca ngi : cp NST th 21 cha 1 cp gen d hp, cp NST th 22 cha 2 cp gen d hp v cp NST th 23 cha 1 cp gen ng hp. a.Kiu gen trn 3 cp NST tng ng c th vit nh th no? b.Khi gim phn bnh thng, thnh phn gen trong mi loi giao t sinh ra t cc kiu gen ni trn c th vit nh th no? c.Khi gim phn c hin tng t bin th d bi(lch bi) dng th ba cp NST th 23, thnh phn kiu gen trong mi loi giao t khng bnh thng sinh ra t cc kiu gen ni trn c th vit nh th no? Bi 5 (cu 4 81 TSH): Mt cp v chng sinh c 2 ngi con: a th nht c kiu hnh bnh thng, a th hai c biu hin bnh ao. Cp v chng ny c nhng bn khon. a.Ti sao li sinh ra a con th hai nh vy, trong khi a con th nht khng c biu hin bnh ny? Do v hay do chng? b.Nu sinh con na th a tr sinh ra c biu hin bnh ao nhay khng? Hy gii p cc bn khon trn ? Bi 6 : mt loi thc vt gen T quy nh hoa mu tm l tri hon ton so vi gen t quy nh hoa mu trng. Ngoi cc c th 2n, do s phn li khng bnh thng ca cp NST tng ng cha cp gen cho trong t bin th lch bi to ra cc c th (2n + 1) trong loi. a.Lp s lai gii thch kt qu trong cc php lai sau : - P : TTt x Tt - P : TTt x tt - P : Ttt x Tt - P : Ttt x tt b.Cho giao phn gia hai cy u c b NST 2n. F1 thy xut hi cy 2n + 1 mang kiu hnh hoa trng. Hy gii thch hin tng v lp s lai c th c. Cho bit cc hp t u pht trin bnh thng. Bi 7 : rui dm, on 16A trn nhim sc th X b lp on th lm gim s mt n trong mt kp ca rui dm, lm mt li thnh mt dt. a.T rui bnh thng, hy v s minh ho qu trnh to nn NST c 2, ri 3 on 16A, v cho bit hu qu ca nhng t bin lp on ? b.Cng c hnh dng mt nh nhau nhng rui c v rui ci s on 16A khc nhau nh th no? Cch to ra nhng con rui ? Bi 8 : tm du (2n = 28), gii tnh ci c quy nh bi cp NST gii tnh XY, gii c l XX. Gen quy nh mu sc trng nm trn NST s 10. Aeln A xc nh trng mu trng, alen a: trng mu xm en. T 2 ni tm trng trng v trng mu xm en, hy vn dng cc quy lut di truyn v bin d vch ra quy trnh to 2 dng tm m khi lai vi nhau s cho s trng mu xm en n ra ton tm ci; s trng cn li c mu trng n ton tm c. V s minh ho. ( cho bit kn tm c c nng sut t tng trung bnh 30% so vi kn tm ci).

2009

Bi Tp t Bin Nhim Sc Th

Gio vin: Nguyn Mnh Cng

Phn t bin s lng nhim sc th

Bi 1 : Nhng phn tch DT cho bit c chua gen A xc nh tnh trng qu mu l tri hon ton so vi alen a xc tnh trng qu mu vng .Lai c chua t bi AAaa vi t bi khc Aaaa. 1. Mu sc ca 2 th c chua ni trn nh th no ? 2. C th to ra 2 th c chua bng cch no ? 3. Cc th c chua trn c th sinh ra cc kiu giao t no ?Cc giao t c kh nng sng v t l? 4. Xc nh t l phn tnh v KG v KH F1. Bi 2: Khi lai th c chua lng bi thun chng vi th c chua lng bi qu vng th F1 thu c ton cy qu .X l consixin t bi ha cc cy F1, ri chn 3 cp cy b m giao phn th F2 xy ra 3 TH: *Trng hp 1 : 1890 cy qu v 54 cy qu vng . *Trng hp 2 : 341 cy qu v 31 cy qu vng . *Trnghp 3 : 151cy qu v 50 cy qu vng (cho bit tnh trng mu sc qu do 1 gen chi phi v qu trnh gim phn cc cy F1 xy ra bnh thng ) 1. Gii thch KQ v vit SL t P F2, trong 3TH trn . 2. Bng phng php no c th to ra nhng cy c chua qu KG AAAa v Aaaa Khi lai vi nhng cy F1 ni trn th t l KG v KH i sau nh th no ? 3. Nhn xt KQ x l t bi ha trn v cho bit cy c chua F2 trong TH1 v TH2 c g khc nhau c bn . Bi 3: c chua ,gen B quy nh qu l tri hon ton so vi gen b quy nh qu vng Cy c chua 2n b B a bi th thnh cy 3n v 4n . 1. Hy cho bit KG ca cc cy c chua 2n,3n.4n c th c . 2. Cho cc cy c chua d hp 3n t th phn .Hy xc nh kt qu phn ly KG v KH i sau. Vit SL. 3. Cho cc cy c chua d hp( 4n ) giao phn vi nhau th th h sau thu c chua va cy qu va cy qu vng .Hy bin lun v vit SL. 4. Nu cho cy 4n giao phn vi nhau m KQ i sau phn ly t l 35 cy qu v 1 cy qu vng. Tm KG cy em lai v vit SL . 5. Cho hai cy giao phn vi nhau, thu c F1 c t l kiu hnh 11 cy qu v 1 cy qu vng. Bin lun v vit s lai. Bi 4: Gen D quy nh qu ,gen d quy nh qu vng . 1. Lai 2 cy thun chng (2n) c F1 (2n) c KG d hp .Nu F1 gim phn bnh thng th khi tp giao F1 . Kt qu F 2?. 2. Dng cnsixin gy a bi ha F1 (2n) thnh F1(4n ).Lai F1 (4n) vi F1(2n). Tm KQ lai F2?. Bit gim phn bnh thng . 3. Cy d hp qu (4n) c KG no ?.Lai cy d hp (4n) vi cy (4n) qu vng. KQ F2 nh th no ? 4. T th phn cy DDdd .Xc nh kt qu thu c ? 5. Lai nhng cy (4n) thun chng c KG th no F1 ton (4n) qu ? 6. Cy F1 c KG ( DDdd ) c hnh thnh t nhng cy thun chng ,tng phn c KG v SL nh th no ? Bi 5: ( TN 1994 1995) Khi lai hai th c chua lng bi, thun chng qu v qu vng th cho cc cy lai F1 ton qu . X l consixin t bi ho cc cy c chau F1 , ri chn 4 cy ghp thnh hai cp b m cho giao phn vi nhau th kt qu F2 khc nhau nh sau. Trng hp 1: gm 945 cy qu v 27 cy qu vng Trng hp 2: gm 1023 cy qu v 93 cy qu vng. Bit rng tnh trng mu sc trn do mt cp gen quy nh v qu trnh gim phn bnh thng. a.Bin lun v vit s lai t p F1, t bi ho F1. b.Bin lun v vit s lai trng hp 1. Rt ra t l kiu gen v kiu hnh F2. 2009

Bi Tp t Bin Nhim Sc Th Gio vin: Nguyn Mnh Cng c.Bin lun v vit s lai trng hp 2. Rt ra t l kiu gen v kiu hnh F2. d.Nhn xt kt qa x l t bi ho trn v cho bit cy c chua F2 trng hp 1 v 2 c g khc nhau c bn? Bi 6: (Hc sinh gii quc gia 1997) mt loi thc vt gen quy nh mu sc ht c 3 alen theo th t gen T tri so vi gen t, gen t tri so vi gen t1. Do t bin d bi to ra c th lai F1 c kiu gen Ttt1. Cho c th F1 t th phn thu c F2 phn li theo t l. 27 ht en : 8 ht xm : 1 ht trng a.Bin lun v vit s lai ca F1? b.Cy F1 (3n) ht trng c th c hnh thnh trong nhng php lai no? Vit s lai ny. Cho bit cy th h P c b nhim sc th 2n. Bi 7: c chua gen A qui nh qu mu tri hon ton so vi alen a quy nh qu vng. Cy t bi thun chng qu th phn cho cy t bi qa vng th F1 thu c ton qu . Cho bit qu trnh gim phn cc cy b m v F1 xy ra bnh thng. a.Nhng cy b m ni trn c to ra bng nhng phng thc no? b.Cho cc cy F1 giao phn vi nhau th t l cc kiu gen v cc kiu hnh F2 nh th no? Bi 8: (TN 1996 1997) c chua gen A quy nh qu trn tri hon ton so vi alen a quy nh qu bu dc. Cho th phn cy t bi thun chng qu trn vi cy t bi qu bu dc F1 thu c ton nhng cy qu trn. a.Nhng cy b, m ni trn c th to ra bng nhng phng php no? Cho bit qu trnh gim phn cc cy b, m v F1 xy ra bnh thng. b.Cho cc cy F1 giao phn vi nhau. Xc nh kiu gen v kiu hnh F2? c.Lai cy F1 vi cy t bi c kiu gen cha bit F2 thu c 342 qu trn : 31 qu bu dc. Bin lu v vit s lai? Bi 9 : ( TN 1997 1998 ) c chua gen B quy nh qu mu l tri hon ton so vi gen b quy nh qu mu vng. Khi cho lai hai cy c chua t bi qu vi cy qu vng c F1 t bi hon ton qu . a.Khi cho cc cy t bi giao phn vi nhau th kt qu F2 nh sau: 3780 cy qu v 108 cy qu vng. Hy xc nh kiu gen v kiu hnh F2? b.Khi cho cy c chua qu t bi F1 lai vi cy c chua lng bi d hp th s cho t l kiu gen v kiu hnh i sau nh th no? Bi 10: Nhng phn tch di truyn t bo hc cho rng c hai loi chui khc nhau: chui rng lng bi v chui nh tam bi. nhng loi ny gen A xc nh tnh trng thn cao tri hon ton so vi alen a quy nh thn thp. Khi gy t bin nhn to ngi ta thu c mt s tnh trng t bi v cc dng ny ch to ra cc giao t lng bi c kh nng sng. Xc nh kt qu phn tch v kiu hnh v kiu gen ca cc php lai sau: + P : Aaaa x Aaaa + AAaa x Aaaa + AAaa x AAaa Bi 11 : thc vt khi lai cy lng bi c hoa mu trng vi cy lng bi c hoa mu tm th F1 thu c 100% cy c hoa mu tm. X l consixin t bi ho cc cy F1 ri chn 2 cy b, m giao phn th F2 thu c : 2170 cy c hoa mu tm v 62 cy c hoa mu trng. a.Gii thch v vit s lai t P n F2? b.Ly mt cy c hoa mu tm F2 lai vi mt cy t bi c hoa mu trng, thu c i sau: cy hoa mu trng. Xc nh kiu gen ca cy c hoa mu tm F2. Vit s lai minh ho? Cho bit tnh trng mu hoa do mt cp gen quy nh, qu trnh gim phn cc cy F1, F2 xy ra bnh thng. Bi 12: (TSH 2004) Khi lai 2 cy lng bi c kiu gen AA v aa, ngi ta thu c mt s cy lai tam bi c kiu gen Aaa. Hy gii thch c ch hnh thnh v nu c im ca cc cy tm bi ?

2009