Wing Chun Chi Kung Vietnamese Version

S PHT TRIN NI CNG V CC NG DNG THC TIN
TRONG KUNG FU VNH XUN

Tc gi: Dr Scott Baker
Anh Tun dch
Ch dnh cho ngi c: Cc nguyn tc v k thut c trnh by trong quyn sch ny ch vi mc ch thng tin tham kho. c gi khng nn th cc k thut v bi tp trong sch m khng c ngi gim st hay hng dn c trnh . Li cm n: Ti nhn thy l ti khng th hon thnh cun sch ny m khng c s gip v h tr khng mt mi t cc ngi bn v hc tr ca ti. Ti c bit cm n s n lc ng gp ca Timothy Jeffcoat, ngi gip ti rt nhiu trong cng vic ny. Cm n s h tr t Erle Montaigue, ngi ng vin ti v ng cho ti s dng cc hnh minh ha ca anh. S rng ri v s hiu bit su sc ca anh v ni cng tht s l v gi. Hn na, ti xin cm n cc hc tr v cc ng mn ca ti cng lm vic vi ti trong nhiu nm qua. Cui cng, xin chn thnh cm n ngi thy Vnh Xun u tin ca ti: S ph Peter Yu v S ph Tam Hung Fun, ngi n lc dy d v a ti n con ng dn n kin thc v s hiu bit c trnh by trong quyn sch ny. V cn rt nhiu ngi thy dy d ti trong cc nm qua, mi ngi ng gp vo s hiu bit v k nng ca ti theo nhiu cch khc nhau, nhng c l ngi c ngha nht l S ph David Nuuhiwa, ngi rt tinh thng n tng chi tit v lun sn sng chia s vi ti mt cch khng h v k.
Copyright Sifu Scott Baker 2000
Li ta : Ti c rt nhiu cun sch vit v Vnh Xun trong vng 35 nm qua, y qu l mt vinh d c vit li ta cho cun sch ca Scott Baker. Cun sch ny l mt n lc mang Vnh Xun vt ra khi phm vi vt l n thun n khu vc bn trong bao gm nhng th nh l ni cng (Chi Kung-Qigong) v im huyt. y l mt cun sch hu ch cn thit nm trong th vin sch v Vnh Xun ca ngi tp luyn. Erle Montaigue (Master Degree, China) 23/01/2001
ii
MC LC
Ch dnh cho c gi: .............................................................................................. i Li cm n .................................................................................................................... i Li ta .......................................................................................................................... ii CHNG 1: GII THIU ........................................................................................ 1 1. 2. 3. 4. Kung fu l g? ................................................................................................ 1 Lm sao lm ch c ni cng ............................................................... 1 Vnh Xun: c hay khng c ni cng? ........................................................ 2 Mt h thng nguyn tc trng tm .............................................................. 4
CHNG 2: S HIU BIT V KH..................................................................... 7 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Ngi thy nh mt ngi hng dn: mt li ngh ............................... 7 S th lng..................................................................................................... 9 Hai b quyt: hin din v c ch ch (Attending and Intending) ............. 10 Ngnh cng v ni cng (Hard and Soft Chi-kung) ................................... 11 Luyn tp ngnh cng (ni cng cng) ....................................................... 11 Luyn tp ni cng mm ............................................................................. 12 Bn mc ca vic th lng ..................................................................... 14
CHNG 3: VNH XUN MT H THNG NNG LNG ........................ 15 1. S m nhn v k nng s dng nng lng ............................................ 16 2. Ni cng Vnh Xun: nhng bi tp luyn cao cp .................................... 18 CHNG 4: BT U VI B R ..................................................................... 19 1. 2. 3. 4. 5. 6. Bn bi tp v tn php ............................................................................... 21 Bt on cm ............................................................................................... 25 Thin nh ng t Ty Ty Kinh Thiu Lm T ...................................... 26 Th thun v th nghch.............................................................................. 27 Bt u vi thin nh ng ........................................................................ 28 Thin nh ng nng cao: Ty Ty Kinh .................................................. 29 iii
7. Bi tp ni cng nng cao trong bi Tiu Nim u .................................. 30 a. Bn nguyn tc: Th lng, Bm r, Th v Tp Trung ......................... 32 b. Tay tn th (The Tan Sau) ..................................................................... 33 c. Tay h th (The Wu Sau)....................................................................... 35 d. Tay phc th (The Fook Sau) ................................................................ 37 CHNG 5: HC CCH DI CHUYN VI KH .............................................. 41 1. Bc di chuyn............................................................................................ 44 2. S i hng ............................................................................................... 45 3. n trong Vnh Xun ............................................................................. 47 a. Ht ging ca c ................................................................................ 47 b. Nguyn tc ca n ........................................................................... 48 c. Sc mnh ca c mm/c n ni cng ......................................... 49 d. Mc tiu ca c ................................................................................. 50 e. Thc hin c nh mt bc di chuyn ............................................. 53 4. Nhng s biu l nng lng khc nhau ca ba bi quyn ........................ 53 CHNG 6: S DNG KH NH MT TH V KH .................................... 56 1. 2. 3. 4. 5. C v hay bn tay chm ............................................................................... 60 Bn tay xuyn thu ...................................................................................... 62 Phng thch nng lng t cc ngn tay v ngn chn (Tiu Ch)............. 65 C m t mt khong cch ngn (on kiu) ........................................... 67 S biu l m dng ca nng lng ......................................................... 69
CHNG 7:MC CH CA NIM TH V THI CN C ................ 72 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Hc mt ngn ng mi ............................................................................... 72 Vn v kh trong bi tp nim th .......................................................... 73 Bi tp quan trng nht: Nim th n ....................................................... 75 Pht trin mt s kt ni su sc thng qua nim th ................................. 76 12 giai on tng tin ca vic hin din s tng tc ............................... 76 Nim th kp: mt cuc tr chuyn ............................................................ 86 Gii phng khi k thut thng qua cc nguyn tc ................................... 90
iv
CHNG 8: BI TP LUYN TP NNG LNG CAO CP TRONG VNH XUN VI BI: MC NHN PHP, LC IM BN CN V BT TRM AO ............................................................................................................... 92 1. 2. 3. 4. Gii m b mt ca mc nhn ...................................................................... 93 Cc giai on tp luyn vi mc nhn ........................................................ 94 Nng lng trong v kh ca Vnh Xun, Lc im bn cn ..................... 95 Bt trm ao ................................................................................................ 96
LI KT .................................................................................................................. 100 I NT V TC GI............................................................................................ 101
CHNG 1: GII THIU 1. Kung fu l g? y l 1 cun sch vit v kung fu, c bit l h thng kung fu Vnh Xun. c bit hn na n vit v nhng iu thng c cho l huyn b v b mt ca ni cng Vnh Xun. N c vit ra dnh ring cho nhng ngi ang tp luyn Vnh Xun hoc l c u t nghin cu v Vnh Xun kung fu. Kung fu l mt thut ng ng ngha vi v thut c phng Ty ln phng ng. Bt ngun t vic kung fu c dng ch nhng k nng hay nng lc c c bi s n lc kin tr, bn b theo thi gian. S hiu bit ny rt hu ch cho nhng ai chn vic hc v thut lm ngi bn ng hnh trong hnh trnh cuc sng ca mnh. Khng phi mi mn v u kh hc nh nhau v cng khng phi mn v no cng hiu qu nh nhau. V Vnh Xun l mt trong nhng mn v ng c ch v hiu qu nht trong nhng mn v c bit n. Khi Vnh Xun c luyn tp mt cch y vi nhng b mt v k nng s dng ngun nng lng su trong c th, n tr thnh mt h thng k nng i hi mt s n lc v chuyn cn ln c th nm bt c. V vy Vnh Xun l mt h thng kung fu v c ngha en ln ngha bng. 2. Lm sao lm ch c ni cng Khi mt ngi bt u tp luyn mt mn kung fu, anh ta thng khng ch n nhng yu cu mt ngi t cn phi c t c iu m anh ta mong mun. iu ny c bit ng phng Ty. Nhng ngi thy thng c hi: Trong vng bao lu th con mi t c...? y khng phi l mt cu hi sai nhng n l mt cu hi khng th tr li. C mt cu chuyn k v s nng lng ca ngi t mun hc c cc k nng trong v thut tht nhanh: Ngi t hi s ph: Trong vng bao lu th con mi c th hc thnh ti?. S ph tr li: 15 nm. Ngi t b sc v hi tip: Nu con tp luyn chm ch gp i th sao? S ph: 30 nm. Ngi t tip tc: nhng nu con tp luyn chm ch gp 3 mi t khc th sao? S ph mm ci v ni: 45 nm Tinh thn ca cu chuyn ni ln vic: hc mt k nng c gi tr anh ta phi sn lng tp luyn bt chp l bao lu t c n. Luyn tp chm ch hn v thng xuyn hn khng phi lc no c ngha l bn c th t c n nhanh hn. Ni m nh v chuyn phi l ngi nhanh nht, gii nht thng li lm nh mt kh nng t c nhng k nng m mnh mong mun. iu ny hu nh chc chn ng khi luyn tp ni cng Vnh Xun. Vic tp trung tp luyn cc k nng trong mt gii hn thi gian nht nh thng gip cho ta hiu c bn cht ca k nng Copyright Sifu Scott Baker 2000 1
m mnh ang tp luyn, nhng vi ni cng chng ta phi qun i nhng gii hn v thi gian v phi yu thch qu trnh tp luyn. Anh ta phi yu thch con ng tp luyn ca mnh v tp trung tm tr xem iu g ang din ra ti giy pht hin ti hn l mong mun iu g s xy ra tng lai. Tp luyn tt bi tp ca ngy hm nay, bi tp ca ngy mai s n nhanh hn v hiu qu hn l trng ch vo iu . Kung fu i hi ngi tp phi c mt t cht c bit tr gi cho vic lm ch c n. Ngi tp luyn phi yu thch vic tp luyn v phi t b xu th ca thi hin i l: c gng nhi nht nhiu th hn trong mt thi gian t hn. lm ch c kung fu i hi mt s gn kt c i hc hi v pht trin n. T s ca Vnh Xun quyn tng ni: phi mt t 7-15 nm hc thnh cng mn v ny. Nhng lm c iu cc mn phi sng vi kung fu 24 gi trong ngy v iu ny gn nh l khng thc t. Thnh thong mt s ngi tin rng mnh tinh thng mn v , nhng vi nhng ai thc s hiu c con ng mnh i v nng lc ca mnh mi bit c mnh cha thc s tinh thng mn v ny. C th mt s ngi ang thi phng ci ti ca mnh ln vi nhng danh hiu g nhng chng sm th mun s tht s phi by kh nng tm thng ca h. Nhng mong mun c c s tinh thng thc s, khng phi ch l thnh tho trong mn v mnh chn m cn mt s pht trin ln lao v kh nng lm ch bn thn vt qua c nhng thiu st, nhc im ca con ngi. Bn tnh ca anh ta s c tinh luyn v pht trin bi kt qu ca nhiu nm tp luyn nghim tc v c k lut. Nhng ngi tp luyn cc mn v thut yu cu cc k nng kh (nh Vnh Xun) thng thy rng cc mn n ri i rt nhiu. Ch c mt s c tinh thn k lut cao mi i c trn hnh trnh kung fu ny v c th t c s gic ng cng vi n. Nhng ai tp luyn m thiu k lut tt nhin cng s t c mt s kt qu no . Nhng thiu s quyt tm v tinh thn k lut gii m nhng b mt ca n, h s khng bao gi bit c nhng b n m mnh c th khm ph v bn thn, v cuc sng v v v tr huyn diu ca chng ta. 3. Vnh Xun c hay khng c ni cng? Ni cng trong Vnh Xun l mt b n ln nht ca mn kung fu ny. Nhiu v ng khng dy v thm ch khng bn v iu ny, s khc th ch bn ming v a rt t vo vic tp luyn. Khng c g ng ngc nhin i vi v sinh Vnh Xun phng Ty nhn ra rng dng di kung fu ca h u c ngun gc t Trung Quc. Khi Trung Quc, ti nhanh chng nhn ra mi mn v ca Trung Quc u c bao hm yu t ni cng. Vi ngi Trung Quc, luyn tp kung fu m khng luyn ni cng th tht l ng ngn. Vi h vic tp v lun gn lin vi vic tp kh. 2
Hu ht Vnh Xun hin i u bt ngun t v s Dip Vn. ng thng khng sn lng dy v kh cng cho nhng v sinh thiu s tn ty hoc thiu ng tnh. C rt nhiu cu chuyn k v kh nng ni cng ca v s Dip Vn. Mt trong s l: ng ta thng b ra c ting ng h luyn bi Tiu Nim u (Sil Num Tao) v thnh thong ng b mt chic khn hoc t giy t ln vai ng khi tp luyn. Sau khi tp xong th chic khn/t giy tr nn kh ro do sc nng pht ra t ngi ng trong khi tp luyn. Vi nhng ai quen thuc vi vic tp ni cng s nhn ra rng l vic tp luyn kh tiu biu. V mt l do no , nhng ngi t c thnh tu nht nh trong vic tp luyn ni cng thng khng sn lng ch li cho ngi khc. C l iu ny lin quan n vn vn ha ni m cc v s Trung Quc thng khng dy v kh cho cc v sinh khng phi ngi Trung Quc. Hoc c l l do s km hiu bit v kh ca cc v sinh phng Ty khin cho vic dy tr nn rt kh khn. Thm ch ngy nay, cc v s cng thng rt min cng khi bn lun v kh mt cch cng khai, thng thn vi cc mn sinh ca h. phng Ty, tng v kh thng tn ti di dng mt truyn thuyt hn l s thc. Nhng ngi bit v n th vn theo truyn thng khp ming c truyn li t th h trc. Mt l do khc khin cc v sinh Vnh Xun khng quen thuc vi kha cnh ni cng v bn thn ngi tp Vnh Xun c th hc c mt h thng chin u hiu qu m khng cn tp v ni cng. Aikido l mt th tng t. Nhiu nhn vin thi hnh php lut hc Aikido gip h c th x l, khng ch c nhng ngi cng u. Nhng k thut ny lm vic rt hiu qu, nhng ch l mt phn nh ca sc mnh thc s m n c th th hin khi luyn tp ni cng ca Aikido. Chng ta s hiu iu ny khi chng kin cnh t s mn v Aikido, OSensai Uyshiba chng minh s khc bit trong k thut ca Aikido khi khng c s dng ni cng (chi/ki energy) v c s dng ni cng. iu ny cng tng t i vi Vnh Xun. Cc k thut ca n hiu qu bi n c xy dng da trn cc nguyn tc chuyn ng rt khoa hc v bi bn. Thm ch vi mt tay thc hin cha tt cc k thut Vnh Xun cng c th hn cc k thut ca nhiu mn phi khc. Nhng mt khi cc k thut chun ca Vnh Xun c thc hin vi ni cng th n tr nn mnh m v hiu qu hn gp bi thm ch l mt iu k diu. Cng ging nh Aikido, Vnh Xun l mt mn ngh thut ca ni cng. Tt c cc nguyn tc, tn, k thut v trit l ca n u hng ti iu ny. Nhng cng tng t nh Aikido, trong Vnh Xun cng c nhng mn sinh ch c hc cc k thut v ch c mt s mi c tp luyn vi ni cng. V vy nn rt kh c th kim c mt ngi s ph c th v s dy ni cng Vnh Xun cho t. Cc mn Copyright Sifu Scott Baker 2000 3
v khc s d dng hn rt nhiu dy v hc khi khng c nhng iu b n v ni cng nh th. V cng l l do khin cho Vnh Xun c hai phin bn: mt c ni cng v mt ch l cc k thut thun ty. V s d dng hn rt nhiu nu chng ta ch hc Vnh Xun vi cc k thut thun ty m khng c ni cng. Ngy nay v thut tr thnh mt hnh thc thng mi. Ngi dy v c gng thu ht cng nhiu t nhm kim c cng nhiu tin cng tt. V sinh b c thc qua mt qu trnh o to tht nhanh, v v th kh c th c c cc k nng c cht lng. Vic dy ni cng i hi ngi v sinh mt s cn c, kin nhn v mt ng thy khn ngoan c th ch ra c mt con ng ng n. V khng h c con ng tt no cho vic tp luyn ni cng c. Nhng ai tng n lc dy ni cng thng thy rng rt kh dy iu ny. S thc l ta khng th dy c ni cng. Mi th m mt ngi thy gii c th lm l ch ra con ng. ng ta c th mi hc tr ca mnh cm nhn c ni cng ca ngi thy, nhng c hc c n hay khng l ph thuc v ngi t. Vic hc k thut hay b php th n gin hn rt nhiu bi: bn c th thy c k thut, c th chnh sa, rn luyn v thc hnh n. Ngi v sinh cng c th d dng bt chc n. Nhng vi ni cng, chng khng c th hin qua bn ngoi, chng ch c th c cm nhn v tri nghim. V l mt s l do m ngy nay chng ta thy rt t ngi thc s tp c ni cng trong Vnh Xun ni ring v v thut ni chung. 4. Mt mn v ly nguyn tc lm trong tm C l nguyn nhn khin cho Vnh Xun vn hiu qu khi c tp luyn m thiu i phn ni cng bi n da trn mt h thng nguyn tc c bn. Cu chuyn v anh bn Mark ca ti l mt v d hon ho cho chuyn ny. Mark cha tng c tp luyn mn v no nhng thng b dnh vo nhng tnh hung cn phi t v. Anh y thng gp nhng tnh th nguy him khi lm cng vic an ninh v phi lu tm n cc v quy ph in cung bi anh lm vic nh mt nhn vin cnh st. Ln u tin ti gii thiu Mark v kung fu, ti quyt nh ch cho anh ta nhng nguyn tc chin u c bn da trn nn tng Vnh Xun. Ti khng dy cho anh ta k thut no c m ch th hin v tp luyn cng vi cc nguyn tc ny. Mark hc chng rt nhanh v ng dng vo kh nng chin u ca mnh. Mt thi gian sau anh y mun hc thm v ti dy mt vi k thut Vnh Xun: bi quyn, mt s bi tp v b php v phi hp tay. Mark luyn tp v tr nn thnh tho vi cc k nng ny. Sau 3 thng luyn tp anh c th kim nghim chng trong chin u. Trong khi ang lm cng tc an ninh cho mt ta n Arizona, Mark ch n mt g n o ang nh ai bn ngoi mt qun bar bn kia ng. Trong lc g ny ang la ht v chi th, Mark ri n pin theo hng ni pht ra ting n v ku Copyright Sifu Scott Baker 2000 4
ngi n ng dng li. G lin bng qua ng v gip mt vi Mark ri ni rng hn s vo mng mt tn cnh st nh th no. G ny rt cao to: khong 2m v nng khong 120 kg. Mark cao 1,7m v nng 80 kg. Tn ny tht ng kinh hi nn ngay khi hn ch tay vo ngc Mark th hn cng ng thi bay vo hnh ng. Mark lin tung ra mt chui lin hon m vo mt tn qui vt v lm cho hn b ng xung t. Mark tip tc theo tn cng khi hn ng xung v nhn thy rng g ta khng phn khng g nhiu, thc s l hn ta khng h phn khng. Hn bt tnh. Vi pht sau cnh st chy n gip v c bo rng c mt tn khng l ang vo mng mt nhn vin bo v. Nhng ci m h thy l Mark hon ton nguyn vn cn tn Goliath th b gc ng. Khi tn ny tnh dy hn tr nn rt lch s v mun bt tay Mark v ni: Mark l tn nhc kh nhai nht m hn tng gp. Lm sao Mark c th thnh tho nh th ch sau 3 thng tp luyn? Khng phi bi v anh ta bit c cc b quyt ca ni cng Vnh Xun m n gin v anh tp luyn vi cc nguyn tc ca Vnh Xun v n i vo tim thc ca anh ta. Vnh Xun hiu qu bi nhng nguyn tc ny v bi v cc k thut ca n c cu trc rt khoa hc c th h tr cho cc ng dng ca cc nguyn tc ny. Khng phi ai tp luyn cng lm c nh anh bn ca ti, Mark c c mt nng khiu c bit c th hc v ng dng cc nguyn tc ny mt cch t nhin. Thm vo anh ta chm ch tp luyn trong vng 3 thng. Anh ta cng c mt tnh cch nh mt con b mng khi b e da v iu ny cho anh tinh thn chin u thc s. Cc nguyn l chin u l tm im cho s thnh cng thc tin ca Vnh Xun. Vy nguyn l l g? Dng n gin nht ca n l mt quy tc thc nghim (a rule of thumb). V d nh trong ting Anh mt nguyn tc cho cu trc cu l: t danh t trc ng t: The dog(n) jumped(v) over the cat. Nguyn tc ny c ng dng cho mi s kt hp ca t. Trong chin u cng nh th, mt nguyn tc s c s dng cho mi s phi hp ca cc k thut. V s thc l mt k thut ng bi c s hng dn ca nguyn tc. V d nh mt nguyn tc trong Vnh Xun: tn cng v phng th l phi ng thi. iu ny c th s dng vi mi s kt hp ca cc k thut c th.
V nh cc nguyn tc khoa hc ny khin cho Vnh Xun tr thnh mt trong nhng phng php chin u hiu qu nht ngay c khi n c thc hin cha chnh xc lm. Mt l do khin nhiu ngi khng hoc khng tin v ni cng trong Vnh Xun bi Vnh Xun vn d l mt phng php chin u hu hiu v mnh m ngay c khi tp luyn n m khng tp ni cng. Vnh Xun c thc hin vi cc h thng k thut v nguyn l, nhng n cn hn th na khi m c dy v kh cng, ci vn d l phn nn tng ca ca mn phi ny. V cun sch ny s cng bn khm ph v ngun nng lng bn trong (ni cng) . Nu c gi c hng th tm hiu v cc nguyn l c bn ca Vnh Xun hn xin vui lng tham kho: 25 fighting principles- video and book m chng ti pht hnh.
S ph Scott Baker ti Vn L Trng Thnh (thng 5/2000)
CHNG 2: S HIU BIT V KH 1. Ngi thy nh mt ngi dn ng; mt li ngh. Cc v sinh n vi Vnh Xun vi nhiu th tng khc nhau. H cng n vi loi thi v mc ch khc nhau. Trong thi ca ngi v sinh l quan trng nht v gp phn quyt nh vo thnh cng hay tht bi ca h trong vic tp luyn ni cng ny. Ngi v sinh phi sn sng cn mn gp b vi qu trnh tp luyn c th hc c cch iu khin c ngun kh ca anh ta. Bn khng th t c gii hn thi gian cho vic tp luyn ny v cng khng th dng thc o thi gian o qu trnh tp luyn ca bn. Ni cng n vi ta tng t mt v rt khc nhau gia mi ngi. Mt ngi thy gii s to c hi cho hc tr ca mnh cm nhn c kh (chi). ng y s hng dn v gip hc tr trn con ng tp luyn, nhng chnh bn thn ngi hc tr phi i trn con ng khm ph c nhng b mt ca ni cng. Mt ngi thy dy v kh khc rt nhiu so vi mt ngi thy dy v k thut. K thut th d dng c chng minh v gii thch hn v ngi v sinh c th nhn v bt chc c. Nhng vi kh cng bn s khng th nhn thy ci g ang din ra bn trong c. Bn c th thy c kt qu ca kh, nhng bn s khng th thy c ci g to nn kt qu . dy nhng k nng v ni cng, ngi thy c th gip hc tr c mt kinh nghim v kh.V sau c th gip cu ta hiu c kinh nghim v bt u hc cch iu khin n. Nhng cho ti khi anh ta thc s bt u c c tri nghim v kh, mi th m ngi thy c th lm l khuyn anh ta c gp tip tc tp luyn ri khng sm th mun n cng s xut hin. l l do v sao thi ca ngi v sinh c mt tc ng v cng ln ln s thnh cng ca anh ta hn l kh nng thin bm hoc l th cht ca anh ta. Mt ngi c th xy dng c kh nng v sc bn ca mnh, anh ta cng c th dy cc k thut v cch di chuyn, nhng anh ta ch c th mi v hng dn hc tr ca mnh tri nghim ngun nng lng ca chnh ngi hc tr .
Nhiu ngi c cun sch ny c th s khng hiu g v ngun nng lng bn trong c th. Hy vng rng y s l mt s gii thiu khai sng cho h. S khc th bit mt t v cng c mt s bit rt nhiu v iu ny. Vi nhng ai tng bit v ni cng xin xem qua cu chuyn ng ngn sau y: y l mt cu chuyn c k v mt ngi hc tr tm n mt nh thng thi xin theo hc. Nh thng thi ny bn mi anh ta ngi xung ung tr vi ng. Trong lc ngi ung tr ng bt u cu chuyn vi chng trai tr v ho hc ny. Nhng bt c lc no ng bt u gii thch mt vn no chng trai lin ct li nh thng thi v ni: Oh, ti bit iu , ti tng lm iu ny khi m chuyn kia xy ra, hoc l ti khng gp phi vn ny bi v... Nh thng thi bn dng cuc ni chuyn v cm m tr ln. ng y bt u rt tr vo cc ca chng trai tr, n khi cc tr y ng vn rt vo khin nc tr b trn ht ra ngoi. Chng trai lin la ln: dng li, cc tr ca ti y ri. Lc ny nh thng thi gi mi ci v ni: ng ri, cc tr ca anh y cho nn ta khng th dy cho anh thm iu g na cho n khi anh cn chic cc ca mnh i. ngha ca cu chuyn c l kh r rng. Chng trai tr c mt thi khng th dy c v khng chu tip thu (un-teachable attitude). Thay v ch lng nghe nhng li nh thng thi mun ni anh ta li ch mun ch ra anh ta bit nhiu nh th no. Chic cc kin thc ca anh ta y. Anh ta phi lm rng n i trc khi c th hc hi c mt iu g t nh thng thi. Lm rng chic cc ca mnh khng c ngha l bn phi t b mi th m mnh bit, khng c ngha l bn phi qun ht mi th.V iu ny s tht l ng ngn. Lm rng chic cc ca mnh n gin l c mt thi c th dy c (teachable attitude/open minded). t mi th m bn bit sang mt bn v lng nghe mt cch gii thch mi, mt cch hiu mi. C rt nhiu cch dy v ni cng. i vi tng ngi, phng php ny c th tt hn phng php kia. V nhng iu ti ni ra y ch l mt trong nhng phng php . l phng php m ti hc c trong ni cng Vnh Xun, nhng trong Vnh Xun cng c nhiu phng php khc nhau. Phng php ca ti ch l mt trong s , phng php ca bn cng rt ng gi nu n c th to ra c mt kt qu mong mun. Bi v bn cht ca ca ngun nng lng ny, mt ngi cui cng s phi t dy anh ta v iu ny. Ngi thy ch hnh ng nh mt ngi dn ng v c th gip bn tp luyn ng cch bn c th pht trin k nng cng vi ngun nng lng (ni lc) ca mnh. Nhng vic hc v kh thc s ch bt u khi bn cm nhn c n bi chnh bn thn mnh. ng hiu nhm ti, bi mt ngi thy gii l mt ngi thy hiu c con ng pht trin ca kh v c mt qu trnh tri Copyright Sifu Scott Baker 2000 8
nghim t thn. C rt nhiu sai lm m ngi tp d dng mc phi khi tp luyn kh cng v s thiu khn ngoan thng gy ra nhng tc hi nghim trng cho chnh bn thn h bi v h thiu mt ngi thy c th hng dn h trnh khi cc sai lm . V d nh: Ti tng bit mt anh bn cng tp Vnh Xun tuyn b rng anh ta hiu c ni cng ca mn v ny. Ti tng xem anh y dy cho hc tr ca mnh v bi tp tng cng ni lc n cha trong bi Tiu Nim u (Sil Num Tao boxing form). Nhng ngi v sinh c anh y dy cho bi ny hu nh khng c hoc c rt t kin thc v kinh nghim trc y v kh. H khng hiu g v n v thm ch cng khng nhn bit c s tn ti ca n. Anh ta hng dn h th nhng hi th rt mnh v p buc, nhng v sinh m hi nh tm v nh xung khp phng tp. n khi anh ta biu din bi tp ny cho cc v sinh xem th chnh anh ta cng c cc phn ng ny. Anh y ni vi cc hc tr ca mnh l cc biu hin ny th hin mt s tng tin trong tp luyn v vic chy m hi nh tm l mt du hiu tt. Nhng thc s nhng ai tng bit v kh cng s nhn ra rng nhng biu hin ny l mt tn hiu ng bo ng! C iu g sai lm trong vic dy v kh ca anh ta, v iu ny ang lm tn thng chnh nhng ngi hc tr ca anh. H ang xy dng ni lc cho bn thn nhng li khng th iu khin c n v n ang lm tn thng n chnh c th v sc khe ca h. Nhng bi tp n cha trong bi Tiu Nim u ny l nhng bi tp nng cao v xy dng v iu khin ni lc. Nhng ngi thiu khinh nghim khng nn tp ci ny, ch nhng ngi c k nng v kh t trung n cao cp mi c truyn dy cc bi tp ny. Tp nhng trnh thp hn s lm mt thm ha, nh trng hp ca anh chng m ti tng chng kin. 2. S th lng S bt u trong vic tp luyn nhm pht trin kh nng iu khin ngun nng lng trong ngi bn l bi hc v s th lng c v u c ln c th. S th lng l rt quan trng v t c trng thi ny l c mt qu trnh. Thng qua tp luyn bn s hc c cch cng ngy mc th lng ca bn cng tr nn su hn. Hc cch lm du i v tnh lng nhng suy ngh trong u v hc cch th l nhng phn khng th thiu ca vic th lng. Luyn tp thin nh ng cch s gip cho ngi v sinh iu khin c hi th v lm tnh lng b no. Ngy nay c rt nhiu phng php khc nhau dy v thin nh,v vi ngi mi tp th bt c phng php hp php no cng s l mt im khi u cho anh ta trong vic tp luyn u c ca mnh. Cng vi s tin trin trong qu trnh tp luyn ca mt ngi mi bt u tp luyn, anh ta c th mun nhng bi tp ca mnh phi tp trung trong h thng kung fu Vnh Xun. Vnh Xun c ngun gc bt ngun t Thiu Lm cho nn n cha ng rt nhiu phng php thin nh v tp luyn ni cng xut pht t Copyright Sifu Scott Baker 2000 9
Thiu Lm T. ng thin l mt phn c th hin ca bi tp u tin, v theo ci nhn ca v thut th y l mt bi tp rt hu ch, ng thi cng l mt bi tp tuyt vi gip lm tng cng ngun ni lc. C nhiu phin bn ca phng php ng thin m ta s bn lun v chng nhiu hn phn sau ca cun sch. Bn thn thin nh rt l quan trng bi v n rn luyn b no t n mt mc tnh thc khc m khi tm tr bn tr nn tnh lng v c th kt ni c vi ngun nng lng ca kh. N ng thi cng to ra mt s lin kt su sc gia tm tr v c th v c th gip cho ngi tp luyn t c mt trng thi th lng cn thit cho vic bc pht c ni cng ca mnh cng vi cc k thut ca kung fu. S th lng c th l rt cn thit c th s dng ngun nng lng ni lc ca mnh. 3. Hai b quyt: hin din v c ch ch (Attending and Intending) C hai nng lc ch o s phi c pht trin cng vi vic tp luyn ni cng ca ca v sinh. l kh nng hin din v c ch ch. Hin din l tp trung s ch ca bn thn vo mt th g . Vi vic tp luyn kh cng th thng l s tp trung vo s cm nhn ca c th hoc l mt phn no ca c th. K nng ny s c pht trin theo thi gian thng qua cc bi tp m v sinh s c tp luyn. C ch ch cng tng t. Khi bn c ch nh bn s khin cho iu g xy ra. Bn s nm c th m bn ang tp trung s ch ln n v iu khin n lm chuyn g . S hin din l th ng; n n gin l ch v quan st nhng g ang kt ni vi kh. S c ch ch l ch ng; n lm thay i hoc nh hng cho vi th lin quan ti kh. Nhng nng lc ny phi c rn luyn th mi pht trin c. Dng (mind/Yi) nh hng ngun nng lng (chi). Hin din v c ch ch l cch m b no nh hng v iu khin kh. Nhng k nng ny s c tinh luyn thng qua qu trnh tp luyn v cng vi n ngi v sinh s t c mt trng thi tnh thc ca b no m iu ny l mt s b tr tuyt vi cho k nng s dng ni cng ca bn. Mt kha cnh ng ch ca trng thi tnh thc ny l s tnh lng ca b no hay trng thi Mu-Shin m cc mn ngh thut ca ngi Nht thng nhc ti. Trng thi Mu-Shin ny l mt s tnh lng bn trong, khi m nhng suy ngh lin tc din ra trong u bn dng li nhng ch cho s cm nhn trc tip nhng g ang din ra m khng b can thip bi nhng kin, nhng li gii thch ca b no. Trng thi Mu-Shin a ta n mt mc su hn ca tnh thc v nh thc kh nng kt ni vi ngun kh ca bn thn, ca i th, v ca c v tr. Mi bi tp c thit k ring pht trin k nng v kh u nhm mc ch rn luyn hai kh nng ny ca b no. l l do v sao nu ta ch ng quan st ai Copyright Sifu Scott Baker 2000 10
tp luyn ni cng s khng th nm bt c b quyt thc s ca nhng bi tp ny. Ta s khng th thy c ngi tp luyn h ang hin din nh th no v cng khng th bit h ang ch ch iu khin ci g. Vi nhng bi tp ni cng cao cp, cc k nng v s hin din v c ch ch cng tr nn kh khn hn. Mt trong nhng bi tp cao cp nht c tm thy trong bi Tiu Nim u: ngi v sinh phi ch cm nhn n rt nhiu cm gic cc b phn khc nhau trong c th v cng phi ch ch iu khin rt nhiu th trong cng mt thi im. Vi ngi mi tp th iu ny l khng th, nhng vi nhng ngi c kinh nghim th li khc. l l do ti sao vic bt u tp luyn vi nhng bi tp ni cng n gin l rt cn thit cho s pht trin kh nng hin din v c ch ch ca mnh mt cch hiu qu. 4. Ngnh cng v ni cng (Hard and Soft Chi-kung) Vi cc h thng v thut khc nhau c hai phng php tip cn khc bit dy v k thut s dng kh. Ta tm thi chia ra lm hai loi l cng v mm. Vi nhng ai u t cng sc v thi gian vo vic tp luyn v thut thng d dng nhn ra mt phng php tp luyn l thuc loi no trong hai loi trn. Phng thc tip cn cng thng bao gm vic gng cng c th mt mc no , trong khi phng thc tip cn mm li nhn mnh n tm quan trng ca vic th lng. Nhiu mn phi tr nn ni ting bi vic biu din kh nng cng ph u s dng phng thc tip cn cng (ngnh cng) t c nhng kt qu . Phng thc tip cn mm (ni cng) li thng c biu din ln ngi khc nh trng hp ca Thi Cc Quyn. Vnh Xun ging vi Thi Cc Quyn v kha cnh ny. 5. Luyn tp ngnh cng (ni cng cng) Cng ph l hnh nh quen thuc nht c bit n vi ngnh cng v ng thi cng l mt trong nhng th d tp nht. Vic cng ph gch, ngi hay nhng tng nc ln c thc hin bi mt c nh t ngi v sinh i hi phi c mt s tp luyn c bit bn trong pht trin k nng s dng ni cng cng (ngnh cng- hard chi-kung). Phng php pht trin nhng k nng ny bao gm hai bc: 1) u tin ngi v sinh hc cch vn kh vo bn tay (hay bt c b phn no khc ca c th m anh ta nh s dng cng ph) vi mc ch tng cng sc mnh cho c nh. lm c iu ny anh ta phi gng cng bn tay, sau gi ngun nng lng trong tay li bi cc m c trong khi s dng ch tp trung kh vo tay. S gng cng s khng cho ngun nng lng chy ra khi tay v lm vic ging nh mt ci p nc. Kh(chi) tun hon trong v tr v c th con ngi mt cch t nhin v trng thi c bn ca n l lun vn ng. Thc s, mi ngi u tng thc hin vic iu khin kh vo tay vo lc no trong cuc sng, Copyright Sifu Scott Baker 2000 11
nhng hu ht chng ta lm vic ny trong v thc hoc l khng iu khin c n. Vic tp luyn ni cng cng v mm dy cho ngi v sinh cch s dng b no iu khin kh n mt b phn no vi mt p lc ln hn l p lc ca dng kh bnh thng. S gng cng gip cho bn tay s dng c ngun nng lng ny v to ra mt sc mnh ln hn cho bn tay v mt lc ln hn cho c nh. 2) Kha cnh th hai ca vic cng ph l s tp trung ch. Ngi v sinh c hc cch lm th no tp trung ch ca mnh vo vt m anh ta cn cng ph. Nu anh ta s b thng, nghi ng vo kh nng ca bn thn hoc mt s tp trung v mt l do g th anh ta s tht bi. Ngi v sinh phi tin tng rng bn tay ca anh ta s xuyn thng i tng cn cng ph. V phng php thnh cng nht pht trin kh nng tp trung ny l thng qua tp luyn. Cng vi s thnh cng trong vic cng ph mt ming vn tng i d dng anh ta s luyn tp vi hai ri ba ming, ri t t anh ta s chuyn t vn sang gch v nc . Cng ph l mt phng thc ph bin nht m nhng ngi tp ngnh cng thng biu din. Cng ph cng l mt trong nhng k thut d tp nht trong ngnh cng. Mt k thut kh hn l k thut mnh ng da st(iron shirt). iu ny him khi c thy phng Ty bi n yu cu nhng bi tp rt nghim khc v kh khn c th luyn c k thut mnh ng mt cch hiu qu. Bn cht ca vic tp luyn k thut mnh ng ny cng tng t nh k thut cng ph m ti cp trn. Ngi v sinh s hc cch iu khin kh n vng da ca anh ta. Ban u kh s c iu n mt vng no ca c th, nhng dn dn s c iu ra khp c th. Anh ta s gng cng ton b c th gi ngun nng lng trong cc m v lm cho cho th anh ta cng nh thp. Lp da v m bn ngoi c in y bi kh cng vi s tp trung tinh thn ca anh ta c th y li c tc ng ca mt c nh v cho php ngi v sinh chu c nhng n tn cng khng khip m khng h b thng. C th anh ta cng s khng b bm tm hay tn thng bi nhng s tn cng. Ngi thc s luyn thnh cng k thut ny c th chu c nhng c chm bi li kim sc bn m da khng h b t hay tn thng. S tp trung tinh thn v k lut cn c pht trin k nng ny i hi mt s kin tr v kh luyn qua nhiu nm. Nhng nguyn tc chnh ca vic tp luyn th cng ging nh vic hc k thut cng ph: 1) iu khin kh v gi chng cc m trong c th, v 2) Tp trung tinh thn. 6. Luyn tp ni cng mm Ni cng mm l mt th g phng pht v tinh t hn, v th qu l khng d biu din n nh l ngnh cng. Thng th s biu din v ni cng mm bao gm mt ng c trng nh b, yu t b bao quanh bi nhiu anh chng cao ln ang Copyright Sifu Scott Baker 2000 12
c gng x dch hoc tn cng v s ph ln tui. Uyeshiba, t s ca mn phi Aikido thng c nhng mn biu din nh th ny. V rt nhiu v s ph ni ting khc ca mn v Thi Cc Quyn cng tng c thy biu din kh nng ca h bng cch ny. Cng c nhng pha biu din cng ph bng cch s dng ni cng mm nhng iu ny th khng ph bin. C s ca vic tp luyn ni cng mm da trn tng rng ngun nng lng chy mt cch t nhin trong v tr, v thc ca chng ta c th iu khin c dng chy ny. Ngnh cng cng s dng phng php ny nhng c mt s khc bit ng ch . Luyn tp ni cng mm nhn mnh n s th lng c th hn l s gng cng. S gng cng nhm khng ch dng kh v lm dng hoc suy gim dng chy t nhin ny, trong khi s th lng c th to iu kin cho dng kh di chuyn vn nh bn cht ca n. Vic hc t c trng thi th lng thc s ca c th v tinh thn cn nhiu nm rn luyn v thc hnh. Cng ging nh vic tp luyn ngnh cng, s tp trung tinh thn cng l mt yu t then chn trong tp luyn ni cng mm. Nhng c v nh s lng nhng k nng tim tng c th hc c vi ni cng mm nhiu hn so vi ngnh cng. Vic lng nghe v cm nhn l nhng k nng thit yu trong ni cng mm. Vic gng cng nh trong ngnh cng lm mt i nng lc lng nghe v cm nhn ngun nng lng kh ny. L do n gin l s gng cng chn ng dng chy ca nng lng li v bng cch lm mt i kh nng lng nghe dng chy nng lng ny. C Vnh Xun v Thi Cc Quyn c nhng bi tp c thit k pht trin k nng lng nghe ny. Vd nh: nim th, thi th. Mt c nh mm hay mt c nh bng ni cng v mt c nh bng ngnh cng c mt s khc bit rt ln. Khi mt ngi nh ngnh cng nhng tn thng m i th hng chu thng c thy r nh: xng c th b gy, da c th b bm tm hoc thm ch b rch. Mt c nh cng s lm h hi ni b va chm vi c nh. Cn mt c nh mm th c mt tc ng rt khc: im hoc b mt va chm khng phi l ni b tn thng nhiu nht. Mt c nh bng ni cng to ra mt sng chn ng kh xuyn qua b mt c th v gy ra tn thng bn trong. Bi v vic tp luyn ni cng nhn mnh n vic s dng dng chy nng lng nn mt c nh bng ni cng tt yu s to ra mt dng nng lng cc mnh tn cng vo mc tiu. Vic tp luyn ngnh cng th dng cch tch t ngun nng lng lm gia tng sc mnh cho c nh bng cch to cho c nh mt lc ln hn khi va chm vi mc tiu. Ngnh cng nh ln i tng trong khi ni cng mm nh vo trong i tng. Mt c nh bng ni cng xuyn qua c th v gy ra tn thng cho cc b phn ni tng bn trong. Mt c nh cng c mc ch Copyright Sifu Scott Baker 2000 13
l ph v cc b phn phng ng ca c th nh c bp, xng ct v v hiu ha i th t pha bn ngoi. Mt c nh mm gy tn thng cc b phn bn trong bng cch gy ra mt sng chn ng kh xuyn qua cc b phn phng ng pha bn ngoi tn cng vo cc c quan chnh yu v lm v hiu ha i th t pha bn trong. Mt im cn nhn mnh khc trong vic tp luyn ni cng mm l vic pht trin kh nng lm ch nhng suy ngh ca b no bng cch tp luyn kh nng tp trung s ch ca bn v luyn tp ch ca bn thn. S ch v ch l hai c tnh tinh thn ct yu c tp luyn trong c ngnh cng v ni cng mm. Tuy nhin, kt qu ca hai phng php ny li rt khc bit. Tp luyn ni cng mm vi mc ch cm nhn v iu khin c ngun kh trong v xung quanh bn, bao gm c kh ca i th. Mc ch ca vic tp luyn ngnh cng li l to ra mt th v kh mnh m ph v hoc gy tn thng ln c th ca i th hoc bt c th g nm trn ng i ca n. N tp trung kh v s dng kh nh mt cng c ca sc mnh. Ngi tp ni cng mm li lm tng cng dng chy t nhin ca kh v ha mnh vo dng chy nn c th cm nhn v iu khin c n, khin cho h c th s dng n bt c khi no trong mt phn ng hi ha vi dng chy nng lng ny. C hai h thng luyn tp u pht trin kh nng ch v kh nng s dng ch. Nhng ci m h lm vi nhng kh nng ny th li rt khc nhau. Mt ln na ti xin nhc li: Vnh Xun l mt mn v vi ni cng mm. 7. Bn mc ca vic th lng S lp luyn mm ch trng n vic dy th lng vi mc ngy cng su hn. Mc u tin ca vic th lng l cm nhn c c v gn ca bn ang th lng. Mc ny cng l mc cao nht m mt ngi bnh thng c th lm c. Mc th hai l cm nhn c da v tc ca bn th lng. Mc th ba l cm nhn c cc c quan ni tng ca bn th lng. Mc th t l cm nhn c xng v ty sng ca bn th lng. Ngi ta ni rng nu bn c th cm nhn c n ty sng ca mnh bn s cm thy mnh tr nn trong sut.
14
CHNG 3: VNH XUN MT H THNG NNG LNG Nhng bi quyn tiu biu c dy trong mn v Vnh Xun l nhng v d tiu biu ni ln ni cng trong Vnh Xun l nh th no. Bi quyn u tin l bi Tiu Nim u. Trong khi hc bi ny mt cch ng n, tr ngi u tin cho nhng ngi mi tp l lm sao va thc hin cc ng tc trong bi quyn li va th lng c c th. Th lng trong khi chuyn ng l mt yu t chung trong vic tp luyn xy dng ni cng cc mn v. C l im ng ch nht ca bi ca bi Tiu Nim u l c thc hin trong mt th tn khng i. Khng h c mt bc di chuyn no c thc hin trong bi quyn v ngi v sinh ch ng trn mt th tn cho n khi kt thc bi quyn. S th lng v tnh ti ca bi quyn l nhng thnh t thit yu trong nhiu bi tp truyn thng nhm pht trin ni cng. T th tnh ti v th lng ny cho php ngi v sinh hc cch lng ngun nng lng ca mnh xung t, th lng v nhng ch ngun nng lng ca anh ta cho mt lc mi mi hin din- trng lc*. Bng cch ny ngi v sinh bt u xy dng mt nn tng c bn t mt ngun ni lc mnh m c th c bc pht. Bi quyn ny l mt bi thit yu xy dng ni cng v c th tn c ting ng h nh bi ny mt cch chch xc. Sau khi ngi v sinh nm vng bi Tiu Nim u anh ta s c hc bi Tm Kiu (Chum Ku). Lc by gi ngi v sinh s hc cch di chuyn t nn tng ny vi b php v t th ng n. Bi quyn th hai ny dy ngi v sinh nhng yu t thit yu ca s di chuyn hay cch t nng lng vo t chi nh mt s biu l linh ng ca ngun nng lng gc r. Bi quyn th ba l bi Tiu Ch (Bui Tze). Mt iu c xem nh l b mt ca bi Bui Tze l: y l mt bi quyn hon ton v nng lng. Mi ng quyn nh vo mt im c xc nh m khi kt hp li th s to nn mt hiu ng ph hy ln ngun nng lng ca ngi b tn cng. Mi ng tc di chuyn c thc hin u tp trung vo s th lng, v kt qu ca mt s bc l su sc ca kh l ngi tp luyn phng kh trong mt s hin th khng khip ca ni lc. Biu Tze c ngha l s m mnh nhng ngn tay m iu ny c ngha l s phng thch nng lng qua nhng im u mt ca c th. Sau theo truyn thng ngi v sinh s c dy bi Mc nhn php (MukYan-Chong-Fa). Lc ny anh ta s hc cch phng thch nng lng ca mnh vo g ngi g. Mt ngi luyn tp c tt hay khng c nhn thy thng qua s di chuyn v m thanh m mc nhn sinh ra khi b tn cng. 15
Khi m thnh tho vi vic tp luyn mc nhn ngi v sinh s c hc n v kh ca Vnh Xun. u tin anh ta s hc bi lc im bn cn (Luk-DimBoon-Kwun/ six and a half point pole). Bi ny s gip anh ta lm tinh t thm kh nng s dng ni cng ca mnh bng cch gn lin v phng thch ngun nng lng ca mnh thng qua cy gy ti bt c ni no m anh nh n v s dng by nguyn tc chuyn ng ca bi tp gy. Cui cng anh ta s hc bi Bt trm ao (Bart-Chum-Dao/ eight slash sword). y anh ta c hc cch bc l ngun nng lng thng qua mt li gm ngn bng kim loi trong mt th t tm c chm ring bit. Mt ci nhn lt qua v su giai on trong qu trnh tp luyn Vnh Xun cho ta thy mi giai on c mt mc ch ring cho vic luyn tp v nng lng. Cng ging nh Thi Cc Quyn v cc mn v tp v ni cng khc, Vnh Xun c thit k vi mc ch to ra mt s tin b v k nng s dng kh cho ngi tp luyn. 1. S m nhn v k nng s dng nng lng Lch s ca ca mn v Vnh Xun ch r rng mt s im: Vnh Xun c pht trin t h thng kung fu Thiu Lm. Do n bt ngun t h thng kung fu Thiu Lm cho nn cha ng rt nhiu tinh hoa ca Thiu Lm. Bi quyn u tin ca Vnh Xun (Tiu Nim u) cha ng mt bi tp v ni cng cao cp c ly ra t nhng bi tp hay nht ca cha Thiu Lm. Cho nn, hc c nhng bi tp v ni cng ca Vnh Xun bn phi c mt trnh t trung n cao cp v ni cng. Mt ngi mi tp thng thy cc bi tp ni cng ca Vnh Xun rt kh, h cn phi hc thm nhng bi tp v ni cng c bn v lm ch c ngun nng lng ca h trc khi tp cc bi tp kh hn trong Vnh Xun. l l do ti sao chng ti ni rng: c mt s m nhn v k nng s dng nng lng trong Vnh Xun. C kh nhiu cu chuyn tn ti xung quanh s pht trin ca Vnh Xun kung fu. Trong cu chuyn ti thch nht l: Chnh quyn phong kin thi b e da bi kh nng chin u ca cc nh s Thiu Lm, nhng ngi bt ng chnh kin vi triu nh. Nh cm quyn bn ln mt k hoch tn cng vo cha nhm qut sch cc nh s c t tng chnh tr i lp. Cc nh s bit c tin ny v cm thy h cn phi pht trin mt h thng k thut chin u mi m cc nh s thiu kinh nghim chin u c th hc hi tht nhanh v t c mt trnh c th bo v cha. Mt phin bn ca on sau cu chuyn ni rng: 5 v s ph ca cha bao gm c Ng Mai- ngi c cng nhn chnh thc l sng lp ra mn v Vnh Xun- gp nhau trong mt cn phng tn l phng Vnh Xun bn v vic to dng h thng k thut ny. Kt thc bui gp mt 5 v s ph quyt nh to dng h thng k thut Vnh Xun, nhng trc khi h c th dy li mn v ny Copyright Sifu Scott Baker 2000 16
trong cha th b triu nh truy qut. V Ng Mai l ngi may mn sng st nn hon thin mn v ny v truyn li cho th h sau. Mt cu chuyn khc th khng ng v cho rng mi cng lao u thuc v Ng Mai. D vi gi nh no i na th ta cng c th thy rng nhng k thut tt nht hoc cao cp nht ca Thiu Lm u nm trong Vnh Xun. Hiu c iu ny ta s thy ti sao cc bi tp ni cng Vnh Xun u l cc bi tp cao cp. Bi v Vnh Xun l mt s kt hp ca cc k thut cao cp v hiu qu nht t Thiu Lm cho nn c mt s ngm hiu rng nhng ngi ang tp ni cng Vnh Xun c mt s hiu bit c bn v cch xy dng v iu khin ngun nng lng kh. Mt im quan trng khc v s bt u ca mn v Vnh Xun l mi cu chuyn u ng rng hu ht s pht trin ca mn v l do mt ngi ph n thit k ra nh bi nhng ngi n ng khe mnh v c v ngh. i vi mt ngi ph n, S ph Baker trong t th truyn thng ca thnh cng trong chuyn ny chc chn c ta Vnh Xun nm 29 tui cn phi hc nhng k nng v ni cng. Khi ti Trung Quc, ti c dp c th sc vi 6 v s ph ca mn v Thi Cc Quyn v cc mn phi khc. Ti rt thch nhng s trao i thn thin nh th ny. Hai trong s su v s ph ny l ph n. V c bit mt ngi c k nng rt iu luyn. Vi nhng v s ph khc (tr hai v s ph ln tui) ti thy rng mnh c th lm mt thng bng h v kim sot c mt mc no , tuy nhin vi c ny th li l mt ngoi l. Ti to con v khe hn c ta rt nhiu. Nhng ti cm thy cc k kh ph v th cn bng ca c y ti c th nhc bng c ta ln v qung i ch khc. Ti tip cn c gn n mc tiu rt nhiu ln nhng ln no c y cng ti tnh thot ra c vo pht cht. C y cng khng th nh bt c ti nhng nhng k nng c y s dng v hiu ha mi n lc ca ti th tht l n tng. Khi ni Vnh Xun ti thng ni vi cc v sinh ca mnh khi c hi: Liu mt ng tc di chuyn vy ng cha? l: Nu mt ngi ph n khng s dng c chng, th khng phi l Vnh Xun. Copyright Sifu Scott Baker 2000 17
2. Ni cng Vnh Xun: nhng bi tp luyn cao cp Mi th thuc v Vnh Xun u l cao cp. Thm ch l c (sun pucnh) cng l mt c m cao cp. Bn c th hc nhng ng tc ny trong mt ngy. Nhng c mt sc mnh thc s vi n, bn s phi mt hng thng tri tp luyn. l tnh cht ca mt k nng cao cp. Mt k nng c bn l nhng th c th d dng hc v nhanh chng c s dng. Mt c m c bn ca Karate c th c hc trong mt ngy v nu bn s dng n nh ai trong bui ti hm cng c th gy ra c mt s chn thng ng k. C cho l anh ta khng c c sc mnh nh nhng ngi tp luyn lu nm, nhng n l mt k nng n gin v c bn m anh ta s thy khng c g c khn s dng ng n sau khi hc. Vi c m trong Vnh Xun th khng d t c iu ny. nh ng v c lc ngi v sinh phi cn rt nhiu thi gian tp luyn. V iu ny cng ng vi tt c cc k nng khc trong mn v ny. Cho nn ta c th kt lun rng: Vnh Xun l mt h thng chin u cao cp, v tt nhin khng c mt k thut no l c bn c. Vi ni cng cng th, cc bi tp u kh cao cp, v khng c mt bi tp no cho ngi cha bit g mn v ny. Theo suy ngh ca ti th l do l Vnh Xun cha ng hu ht cc k thut chin u cao cp ca Thiu Lm. V h b ht cc k thut c bn bi hai l do: mt l cc nh s c tp luyn cc k nng c bn, hai l v mc ch mun y nhanh qu trnh tp luyn cc nh s c th bo v cha. Trong Vnh Xun, i vi ngi cha c kinh nghim th vic tp cc bi tp c bn v nng lng- kh - s c li cho h v chun b cho h mt nn tng c th th sc vi nhng bi tp kinh in ca ni cng Vnh Xun. Khi mi dy mt v sinh mi, ti thng bt u vi h bi: Bt on Cm (the 8 pieces of Brocade). y l mt bi vi nhng ng tc n gin kt hp vi hi th m ti thy rng n l mt s gii thiu tuyt vi v kh cho ngi mi tp. Bt on Cm l mt bi tp v ni cng ph bin v c rt nhiu mn v Trung Quc s dng. Ti cng dy h nhng th tn c bn gip h bc u xy dng nn tng ni cng v ch cm nhn nhng c tnh ca kh. Mt khi h t c nhng hiu qu nht nh vi cc bi tp c bn ny, ti mi dy cho h nhng bi tp cao cp hn v ni cng ca Vnh Xun.
18
CHNG 4: BT U VI B R K nng thit yu u tin v ni cng cn phi c pht trin l k nng v b r ca nng lng. C rt nhiu th nh hng n su ca b r ny: Tn php, mc th lng ca c th v u c, v kh nng ch nh lng ngun nng lng ca mnh su xung t. B r nng lng v c bn cng ging nh cu trc ca mt b r cy. Bn pht trin n thng qua vic hc cch lng nng lng ca bn xung t cng ging nh vic ci cy bm cht r ca n xung t. Khi lm tt iu ny ngi v sinh s cm thy tht nng v chc chn i vi ai nu h c gng lm anh ta di chuyn. K nng ny c th c kim tra thng qua mt s bi tp n gin xc nh c b r nng lng ca anh ta bm su n u. Cng nm chc nhng k nng v ni cng b r nng lng ca anh ta cng bm su. Mt trong nhng bi tp u tin c th s dng kim tra v tp luyn k nng ny l: ngi v sinh qu trn mt t. V s ph ng trc mt v t hai tay ln vai ca anh ta. Ngi v sinh sau t bn tay ca anh ta nh nhng di ci ch ca s ph. Trong t th ny, ngi v sinh phi th lng v bm r vo mt t. Sau v s ph s c gng y ngi v sinh v pha sau. Nu anh ta bm r ng cch, ngi s ph s khng th y anh ta c.
Mt ln ti c yu cu th hin k nng ny bi mt ngi bn trong mt bui tic nh ngoi tri. Anh ta b nhng ngi bn thch y ng c ti khi ti Copyright Sifu Scott Baker 2000 19
ang qu gi trc mt anh ta. Anh ta nng t nht l gp i ti v mt cch t nhin, anh ta nhn li. Ri anh ta bt u y v y... Anh ta c gng ht sc n ni chn hn mt khc xung mt t. Anh ta th li 3-4 ln na vi mc quyt tm cao hn. Cui cng anh ta nh b cuc v tht vng v sau nhiu pht c gng y ng ti khng thnh. Ti bn ng dy v y anh ta vng ra xa. Mt cch t nhin anh ta tr nn ngng ngng, lng tng v hi: lm th no ti c th lm c iu , lm sao m mt ngi vi kch thc nh ti li c th c c mt sc mnh nh vy? Ti c gng gii thch cho anh ta rng khng phi l sc mnh c bp m l ni cng. Cui cng mt ngi bn ca ti ni rng ti tp luyn kung fu, v c v nh iu gii thch ny mi tm lm hi lng anh ta. Nu ngi qu gi khng bit cch lm th no s dng r nng lng nhm chng li lc y, anh ta thng c gng chng li c y bng cch nghing ngi v pha trc, v nu lm nh th s lm tn hi n phn lng ca anh ta. Khi mt ngi thnh tho vi bi tp ny th ba hoc nhiu ngi na c th xp hng ng ng sau ngi y th nht, ngi ny y vo lng ngi kia, nhng vn khng th no x ng c anh ta. Mt bi kim tra c S ph Tam s dng nh gi v sinh ca ng l bi: ko chn trong khi ng tn km dng. V ngi v sinh phi chu c lc ko ca bn ngi n ng trong vng khong mt pht l mt iu rt kh.
Mt bi kim tra khc l ngi v sinh ng tn trc v a hai cnh tay ln pha trc nh trong hnh.Mt ngi khc s t bn tay ca mnh ln c tay ca ngi v sinh v c gng y anh ta v pha sau.
20
Nu ngi v sinh c mt b r nng lng tt th anh ta s cm thy vng chi nh mt thn cy. Cnh tay thng s di chuyn nu lc ca ngi y khng n nh v hng nhng v tr ng tn s khng b di chuyn mt tc. Bi kim tra th ba cng l mt bi kh kh: bi th tn nng ngn cn. Ngi v sinh s ng tn k m (wide horse stance) v m rng hai cnh tay ra hai bn. Hai ngi khc ng hai bn ngi v sinh, t tay ca mnh pha di cnh tay ngi v sinh v c gng nng anh ta ln. Cng vi vic b hai ngi c gng nng mnh ln, ngi v sinh c th lng b r nng lng ca mnh bm su hn, v nu anh ta ti tnh anh ta s khin cho hai ngi kia nh mt sc mnh ca h v buc h phi bung ra hoc s b sp xung.
1. Bn bi tp v tn php T th ng tn trong bi Tiu Nim u l mt trong nhng bi tp cn bn nng cao sc bn v sc mnh ca i chn v bt u qu trnh pht trin b r nng lng ca mnh. Ngi v sinh mi u c th ch ng c khong 10 pht, Copyright Sifu Scott Baker 2000 21
nhng t t anh ta c th ng n mt ting sau mt thi gian tp luyn khong su thng. Mc tiu ca ca th tn ny l xy dng mt sc bn v sc mnh ng k cho i chn, v khin cho kh t xung chn khi ngi v sinh hc c cch th lng trong khi ng Nh t km dng m, v lng ngun kh ca anh ta i xung t thng qua i chn. Hn th na, th tn ny cn to cho ngi v sinh mt t th chun cho vic pht trin b r nng lng v vi vic luyn tp thng xuyn s lm mnh ln nhng b c quan trng. Nh vy n to cho ngi v sinh mt b phng vng chc t nhng k thut khc ca Vnh Xun c th c khai trin vi nhng Bi tp tn php th 1 lc gh gm. Khng phi ngu nhin m bi quyn u tin ca Vnh Xun li c mt th tn tnh ti nh th. Nu nhn t phng din pht trin ni lc th iu ny rt d hiu. Th tn km dng trong bi Tiu Nim u l bi tp b quyt pht trin k nng v b r nng lng. Nu mt th tn khng thoi mi th anh ta c th to c mt kt qu ng so snh khc bng cch ng mt cch t nhin vi hai chn dang rng bng vai, u gi hi nghing, c v lng thng, hai tay hai bn v th lng (nh hnh trn) . B quyt l th lng bt c th tn no bn ng. B quyt tip theo l ng tnh lng v vng chi nh mt cy c th. Ch ng v cm nhn nhng cm gic m mnh ang c. ng c gng lm iu g khc ngoi tr th lng v nhn vo nhng cm gic hin ti ca bn thn. S nhn hay ch ny l bt u cho vic tp luyn k nng hin din ca b no. Vi ngi mi tp, tt nht nn bt u vi bi tp khong 10 pht v t t tng dn khong thi gian ng tn ln mt ting sau mt thi gian tp luyn chng su thng. Mt s c th tng tin nhanh hn hoc chm hn ty vo c a, n lc v s k lut trong tp luyn. Khng nn b au vi bi tp ny. Thng thng vic b au l kt qu ca mt t th, th tn sai hoc l mt chn thng c ti pht khi tp luyn. Cng vi vic pht trin trong bi tp tn, s ch ca bn s hng n bn tay v bn chn. y l nhng ni m nng lng s vo khi bn th lng v trao quyn kim sot cho trng lc. Nng lng s lng xung mt cch t nhin. Mt khi bn c th nhn thy c nhng cm nhn ny bn c th bt u ch tm to ra mt cm gic tng t: lng nng lng ca bn xung t thng qua bn chn. Mt hnh nh thng gip ch cho s ch ch lng ng b r xung l tng tng bn ang Copyright Sifu Scott Baker 2000 22
ng trn hai ci cy gy cao 20 feet~ 6 m. Bng cch tng tng nh vy, mt cch t nhin bn s ch ch a cm gic ca bn xung pha di cy 20 feet- ni bn tng tng l mt t. Mt hnh nh khc cng c th hu dng l tng tng c th bn b chn xung mt t tn eo. Hnh nh th ba l to ra mt vng chn khng nm pha di mt t ni bn ng nhiu feet. Mt cm gic v chn khng c th t c bng cch ch ch th lng v cm nhn vng t pha bn di i chn. Trng thi th lng ny s m ra mt khng gian nng lng trng cn thit ht b r nng lng ca bn xung t. iu ny cng hiu qu khi bn di chuyn trng thi th lng, vng khng gian m t di t ln trn bn chn, cng chn v ton b c th trong mt lan ta ca ln sng th gin. Hnh nh bn tng tng cng chi tit th hiu ng m n tc ng ln ngun nng lng v k nng c ch ch ca bn s cng ln v hiu qu. Bng cch s dng tr tng tng to ra cm gic bn s dng bn cu no bn phi. Bn cu no phi c s dng trong cc cng vic lin quan n cc k nng v ngh thut v vn ng trong khi bn cu no tri lm vic vi cc cng vic lin quan n t duy logic v ngn ng. Nhng t th khc cng c th c s dng trong qu trnh luyn tn php v b r nng lng ca ngi v sinh. Mi t th sau c mc th thch v kh nng hin din v c ch ch ln hn t th trc. T th th hai vn s dng tn km dng, a hai tay ra pha trc, lng bn tay quay vo trong nh th bn ang m qu bng rt b trc bng. Hnh nh tng tng c s dng trong t th ny bao gm hnh nh gip bn lng b r nng lng xung v mt hnh nh bn ang m mt qu bng ln khng c trng lng. Thc s qu bng ny c th ch nh s dng nh mt qu vng khng gian th lng- nh mt vng chn khng ht nng lng. Qu bng ny c ta ln bng v nm trong bn tay v cnh tay ca bn. Bi tp tn php th 2 Vi vic tng tng tng ny, bn s bt u cm thy qu bng khin cho cnh tay ca bn hng ra bn ngoi, v y l mt hnh thc ca s ch nh. Nhng bn cng phi ch nh lng b r nng lng ca mnh su xung t. Vy trong cng mt lc bn phi ch vo cm gic trng khng, th lng ca b r v cm gic th lng ca qu bng nng lng trong tay bn. ng 23
thi bn cng phi ch nh lm cho b r nng lng su hn v ch nh vi qu bng nng lng ang ta ln an in (di rn khong 2cm) ca bn. T th th ba l nng hai bn tay ln trc ngc, lng bn tay vn hng vo trong. Ta vn s dng hnh nh nh trong t th trc luyn kh nng c ch ch. T th th t l nng hai bn tay ln ngang trn, lng bn tay hng ra ngoi t nh bn sp ht mt qu bng i. y l mt t th y thch thc bi cnh tay ca bn c xu hng b mi rt nhanh. V iu quan trng trong khi ng tn l phi th lng mt mc su v tp trung s ch vo b r v qu bng nng lng ch khng phi s au v mi ca cnh tay v vai. Bng cch ch nh i xung b r v i ra ngoi bn tay v qu bng cng mt lc, bn bt u ng thi pht trin nhng nng lc quan trng v hin din v c ch ch ca mnh theo nhng hng v con ng khc nhau. Bm r nng lng l trnh u tin v ni cng. Mt khi luyn c k nng ny vi mt mc thnh tho nht nh ngi v sinh s hc cch di chuyn vi b r ny. B r tnh l mt chuyn, nhng b r ng li l chuyn khc. B r ng bt bu t vic tp luyn vi b r tnh, sau tinh luyn k nng ny cho n khi anh ta lng ng mt cch t nhin. Cng vi mt b php tt v vic tp luyn Nim th, ngi v sinh s hc cch duy tr vng nng lng chm ny trong khi di chuyn. Nu thc hin ng b r ng ny c th to ra mt s di chuyn c th nhanh n mc kinh ngc. Mt b r ng l rt cn thit trong chin u. Nu bn khng th duy tr ngun nng lng chm ca mnh trong khi di chuyn, mi th m i th ca bn cn lm l thay i v tr chin ly li th. Chin u l di chuyn; cho nn mt b r ng l cc k cn thit. Vic hc cch a nng lng vo i chn v bt ra t th tn trong khi duy tr s hin din pha di/pha trc l b quyt c th di chuyn b r nng lng. Vic hin din mt vng khng gian trng rng- chn khng- hng n ni m bn cn di chuyn to ra mt vng ht nng lng v ko bn v pha trc tht nhanh. Bi kim tra cho k nng ny l Nim th. Ngi thy c th cm nhn c thi im m b r b nng ln v kim tra ngi v sinh vi mt c ko hoc mt c y vo ng thi im lm mt thng bng anh ta. Nu bn thy mnh thng b mt thng bng trong khi tp luyn Nim th th b r ng ca bn cn phi tp luyn nhiu hn. Mt cch khc kim tra b r ng ny l rt ngn khong cch gia hai ngi tp. Thi im rt ngn khong cch ny l im then cht ginh c chin thng trong s trao i ny v c mt im li th rt ln c th t c nu bn xm nhp bng cch t mt Copyright Sifu Scott Baker 2000 24
khng gian ht nng lng ln i th nh c miu t trn. Chng ta s bn v b r ng ny nhiu hn chng: Hc cch di chuyn vi kh. 2. Bt on Cm Bt on cm l mt chui tm bi tp v cc ng tc v hi th. Cc bi tp ny rt d hc v nhanh chng to ra kt qu. Nhiu mn v s dng bi tp ny lm mt phn trong vic tp th v thin nh ca h. V c rt nhiu cch tp luyn khc nhau ca tm bi tp ny nhng nhn chung nhng im trng yu th u ging nhau. Khi tp luyn nhng bi tp ny, ngi v sinh nn tp trung vo vic th lng, cc ng tc tay phi c thc hin gn lin vi hi th. Phn u ca mi ng tc thng c thc hin vi s ht vo chm chm bng mi, phn sau th c thc hin vi s th ra bng ming. Thi gian thc hin mi ng tc phi c bt u v kt thc cng vi hi th.
T th u tin trong bi Bt on Cm
25
Hi th: C mt s lin kt r rng gia cht lng mt hi th v tnh trng ca b no. Khi bn lo lng, hi hp, hi th ca bn s tr nn nhanh v ngn. Khi hi th ca bn chm, nh nhng, t tn b no ca bn s tr nn tnh lng, th gin v tp trung. Mt khong 20 pht tp ht 8 ng tc ny, mi ng tc lp li 10 ln. Th lng c th, c ng nh nhng v t tn, ht th su bng bng vi cc hi th nh nhng v thoi mi. ng bao gi c gng lm y hoc lm rng phi mnh mt cch hon ton. iu ny lun to nn tnh trng cng thng. Ch cn th t nhin v thoi mi l c. Ting ng pht ra t hi th ng s ging nh ting mt a tr th khi ang ng- mt th m thanh nh nhng v su lng. l mt m thanh mong mun khi tp bi luyn th. Nhng a tr u th ng, nhng khi chng ln ln v bt u cm thy b p lc v stress bi cuc sng v to ra nhng cng thng trong c th v no b. V th nn chng bt u th sai. Ta c th t c trng thi bnh an, nh nhng nu thc hin ng bi tp ny. 3. Thin nh ng t Ty Ty Kinh Thiu Lm T Cu chuyn v cc bi tp pht trin ni cng cha Thiu Lm lin quan n mt v s tn l t Ma. Khi n cha Thiu Lm ng trng thy cc v s y c mt tnh trng th cht tht yu ui. ng ta bn i n mt hang ng v mt mnh trong nhiu nm lin. Khi tr v ng ta truyn li cho cc v s hai bi luyn tp c lin quan n sc khe v ni cng. Nghin cu cho thy rng Kung fu v ni cng Trung Hoa c mt ngun gc pht trin lu i trc c thi ca t Ma. Nhng d sao ng y cng thng c cho l t s ca nhng bi tp ca Thiu Lm T. Bi tp u tin l bi Dch Cn Kinh. y l mt chui cc bi tp tp trung kh vo cc m ca c th thng qua vic thay i v tr cc gn v tp trung tinh thn. Nhng k thut trong ngnh cng biu din thng c pht trin t cc bi tp ny. Bi tp th hai li khc xa so vi bi tp th nht v c bit n vi ci tn Ty Ty Kinh. N thng c dy cho nhng v sinh trnh cao cp. Theo dng lch s, c rt nhiu phin bn ca bi tp Ty Ty Kinh c pht trin. Mt s phin bn s dng cch bt gi tinh hoa ca kh (essential sexual jing) t b phn sinh dc v i hi nhng phng php tp luyn tng i k l v nguy him. Mt s khc th t l hn v l nhng bi tp cao cp v c hiu qu ng ch . Trong Vnh Xun nhng bi tp ny l mt phn quan trng gp phn lm tng cng ni cng cho ngi v sinh. Thng th nhng bi tp Ty Ty Kinh ny c tp trong bi tp ni ting ca Thiu Lm T: Thin nh ng. Tng truyn rng nhng nh s thng ng hng gi quay mt vo bc tng luyn tp hnh thc thin nh ny. N 26
cng l bi tp c ct gi trong cc bi tp v ni cng ca Vnh Xun. Mt ln na th tn tnh ti trong bi tiu nim u li m ch n bi tp ny. c th tp luyn vi nhng bi tp kh hn ca thin nh ng ta bt u tp luyn vi th tn dng pht trin b r nng lng. Sau cun nh hai vai v pha trc, lng thng, hai tay th lng, lng bn tay hng v pha sau. Gi cho u v c thng v cm thy thoi mi.
4. Th thun v th nghch Ti xin nhc li v ba nguyn tc chnh v hi th c cp khi tp luyn bi Bt on Cm: 1) ng bao gi c gng lm y hoc lm rng phi mnh mt cch hon ton. iu ny lun to nn tnh trng cng thng. Ch cn th t nhin v thoi mi l c. 2) Ting ng pht ra t hi th ng s ging nh ting mt a tr th khi ang ng- mt th m thanh nh nhng v su lng. l mt m thanh mong mun khi tp bi luyn th. 3) Nhng a tr u th ng, nhng khi chng ln ln v bt u cm thy b p lc v stress bi cuc sng v to ra nhng cng thng trong c th v no b. V th nn chng bt u th sai. u tin ngi v sinh s tp thin nh ng vi hi th thun, ht vo bng mi v th ra bng ming. Li t nh ln vm ming v quai hm th lng. Ht vo bng phng ln v th ra th bng xp li. Sau mt vi thng tp luyn thin nh ng, ngi v sinh c th c hc k thut th nghch. Vi th nghch th ngc li: khi ht vo bng mi bn s nh nhng ko an in vo (thay v l phnh bng ra) v dn hi th ln lng lng c in y v phnh ra. Khi bn th ra: th lng phn bng v n phnh ra trong qu trnh th. Vy phn bng ca bn s c nhng c ng ngc li vi hi th t nhin. Mt iu cc k quan trng l khng c gng p trong qu trnh tp. Hi th vn phi nh nhng v th lng. Vic ko an in vo phi nh nhng v t tn. Thng th vic dn hi th ln in y lng s d hn vic hp bng vo khi ht vo. Mt ln na hi th nghch l mt k nng cao cp c thm vo bi tp thin nh ng khi ngi v sinh tr nn thnh tho vi bi tp thin nh ny. L do l n lm tng sc mnh c ch ch ca b no v c tc ng lm tng thm p lc ln dng chy t nhin ca kh trn c th. Bi v l do ngi v sinh cn phi c kh nng hin din iu khin dng kh trc khi thc hin hi th nghch hay vic tng thm p lc c th gy tn hi cho cc c quan ni tng v qu trnh chuyn ha Copyright Sifu Scott Baker 2000 27
bn trong c th. Vic tng thm p lc khng phi lc no cng tt, nn mt ln na ti xin nhc li: y l mt bi tp nng cao c thm vo bi tp thin nh ng. 5. Bt u vi thin nh ng Chng ta ni v t th v hai phng php luyn th, by gi chng ta s bn vic vic tp luyn thin nh ny. C rt nhiu mc /phn cho bi tp ny. Phn u tin l gip lm tng kh nng tp trung s ch v kh nng c ch ch thng qua s pht trin nng lc th lng su. N thng c gi l vic m cnh ca nng lng ( thng kinh mch). Trn c th, thng nhng khp ni v mt s v tr khc, tn ti nhng cnh cng hay nhng v tr m nng lng c xu hng tp trung li v b ng theo thi gian. Bi thin nh ny c thit k gii phng nhng ngun nng lng ng ny. Ti s khng k ra ht tt c cc cnh cng ny trn c th, nhng ti s bt u vi nhng cnh cng quan trng nht. Trong khi ng tn nh c trnh by trn ngi v sinh nn nhm mt li tp trung vo bn trong c th. n khi hi th tr nn nh nhng v th lng anh ta s tp trung s ch vo phn chp ca u mnh (crown charkra). Vi s tp trung ny, anh ta s bt u cm thy mt khu vc c din tch bng khong mt qu trng g. Thc s ngi v sinh thng c khuyn nn tng tng mt khi nc c kch thc bng mt qu trng ang b nung v t mt na trong v mt na ngoi phn nh u c th. Khi m bn thc s c cm gic ny vi s hin din ca mnh bn s thc hin mt qu trnh th lng ngun nng lng . Khi ngun nng lng ny c phng thch bn s c cm gic rng n chuyn t th rn sang th lng. S ch nh lm tan ngun nng lng co cng ti cnh cng ny l kt qu ca vic th lng ngun nng lng . V khi bn thc hin ng bn s cm thy mt s thay i thc s, cng vi vic n b tan chy thnh nc bn tip tc th lng v lm tan ngun nng lng ny t nc thnh kh. y l thi im m cnh cng thc s m v n lm ra sch c th bn. Trong ln u c th mt khong 20 pht n na ting ch lm im ny c th lng. Cng c th c nhiu cnh cng m bn khng th th lng, trong trng hp ny tt nht nn di chuyn qua im khc v thc hin qu trnh tng t nh c trnh by trn. C 10 cnh cng trn u l: 1) nh u, 2) Chnh gia trn hay con mt th ba, 3) Nhn cu, 4) Vm ming v u li, 5) Di li, 6) H trn cung hng, ngay pha trn xng n, 7) Thi dng, 8) ng tai, 9) Khp ni quai hm v xng quai hm, v 10) Nn ca hp s ni m xng c ni vi hp s. Sau bn i dc theo ct sng, lm tan tng t sng cho n tn xng ct. T bn di chuyn n cc khp ni chnh trn cnh tay, vai, xng vai, ci ch, c tay v tng t tay. Sau l thc qun bao gm c ming, c hng v li, ngay chnh Copyright Sifu Scott Baker 2000 28
gia b ngc i xung xng nhng i bn trong theo ng i ca thc n. Tip theo l tng chic xng sn, ton b vng bng, khp ni xng hng, u gi, mt c nhn, bn chn v cui cng l i xung b r. Mi cnh cng c th lng mt cch su sc thng qua vic tp trung s ch v s c ch ch. S c ch ch c dn hng vi vic tng tng- vic s dng hnh nh mt cc nc tan thnh nc v sau thnh kh. C th phi mt nhiu ln i ht tt c cc im. Cng vi vic pht trin kh nng hin din v c ch ch bn s thy rng thi gian th lng v gii phng nng lng dnh cho mi im s gim. Thng thng mt khong mt nm hoc nhiu hn c th t n trnh i qua ton b c th trong vng mt ting. Ban u vic mt thi gian bao lu cho im u tin l khng quan trng. Bn vn tip tc tp luyn kh nng hin din v c ch ch ca mnh thm ch bn ch tp trung t mt n hai im trong ton b thi gian. Vic thin nh ny nn thc hin trong khong 30 pht n mt ting. Cng vi gii phng nng lng ti cc im ny bn s thng cm thy nhng t rung nh xy ra vi c th. y l mt du hiu tt, nhng nu s rung ny chuyn thnh run ly by th bn c qu nhiu s gng cng trong c th khin cho nng lng b va chm vi s gng cng. Hiu ng ny cng ging nh mt dng in tng i nh lm shock cnh tay v khin cho n git mnh. Ngun kh s khng lm iu ny nu bn th lng mc. Nu iu ny xy ra th bn nn tp trung li vic th lng cc b phn ca c th b tc ng bi chuyn ny. 6. Thin nh ng nng cao: Ty Ty Kinh Sau mt thi gian tr nn thnh tho vi phn u ca thin nh ng, ngi v sinh c th sn sng tp luyn mt bi tp thin nh kh hn: Ty Ty Kinh. N i hi mt s thnh tho ng k c th cm nhn v c ch nh i vo phn ty sng ca bn. Bn phi th lng mt cch su sc v c mt th cht v tinh thn. Bn vn s dng cng th tn, t th trc v cch th ngc s dng trong phn u ca bi tp ( thng kinh mch). Nhng vi bi tp ny, bn s phi tp trung vo nhiu phn khc nhau ca c th. Tt nht trong 10 pht u ca bi tp bn nn tp trung s ch vo 5 b phn ni tng mang tnh m, mi b phn khong vi pht. Th t tp trung vo cc b phn ny rt quan trng bi n i t ci d n ci kh cm nhn nht. Bn nn n lc tp trung s ch ca mnh mt cch r rng ln cc c quan ny: c mt cm gic r rng v kch thc, hnh dng, v tr ca n trong c th v nh ch tm th lng n. Bt u l phi, b phn d cm nhn nht. Tip theo l tim, ri n gan, th t l thn v cui cng l l lch. Copyright Sifu Scott Baker 2000 29
Mt khi bn ch c cc c quan ni tng ny v th lng n c khong vi pht th bn c th chuyn s ch ca mnh qua b xng. Mc tiu ca bi tp Ty Ty Kinh l dn kh vo bn tay v bn chn i ngc xng cnh tay v cng chn n xng vai v xng chu, i ngc ct sng, xuyn qua cc xng sn. Tip theo ngun nng lng t bn tay v bn chn s gp nhau t sng ti vai. Sau kh c dn ngc ln c, i vo hp s v ty sch b no cho n mt v xng hm. lm c iu ny i hi phi c mt s tp luyn kin nhn qua nhiu thng mit mi. Nhng n c gi tr ca n. Khng c li no c th din t cm gic ng nht v sc mnh n vi bn khi bn thc hin thnh cng vic ty ra b no v ty sng ca mnh bng kh. bt u bi tp, ta bt u t phn d nht: bn tay hoc bn chn. Dn kh i qua cc ngn tay i vo trung tm ca phn xng tay. Bn lm iu ny bng cch ch nh v s dng s tng tng nh mt cng c hu ch cho s ch nh ny. V ch nh to ra mt vng chn khng thng qua vic th lng su lng bn trong b xng l mt im khi u tt. Sau bn c th tng tng ang dn nh sng i vo v in y cc vng chn khng ny nhm th lng n hn na. Bn nn tng tng vic dn nh sng khi ht vo v gi chng khi th ra. Mt iu quan trng khc na l khng c tp trung s ch ln phn xng m phi l pha bn trong phn xng- ty sng. Nu bn ch ch ln phn xng, ngun nng lng s ch bao bc xung quanh phn xng hn l lm sch n t bn trong. Gi trng thi th lng v th mt cch nh nhng v su lng xung phn bng. Hi th l im mu cht trong bi tp ny. Bn phi thnh tho trong vic th ngc trc khi tp bi tp ny. Bn cng c th tp bi tp ny vi hi th thun nhng vic tin trin s rt chm v rt kh c th dn nng lng i xuyn qua vng vai v hng. Vic th nghch l cn thit c th dn kh i vo phn trung tm ca ct sng v i ngc ln b no. C mt ngun nng lng quan trng tr ng ti phn nn ca ct sng. Ngi xa tin rng h c th t c s gic ng khi m h c th dn kh ngun nng lng vo trong ct sng v i ngc u. Thc s mt s ngi ni rng khi bn t c iu ny bn s nghe thy nhng m thanh khc l nh th ting kn trumpet. n , nhng ngi tp Yoga ni rng iu ny xy ra trong ln u tin bn thnh cng trong vic dn Kundalini hay con rn nng lng vo trong u. Theo kinh nghim c nhn ti, ti c th xc nhn l n c xy ra. Nhng d sao, vi ti th n nghe ging nh l ting mt m ng ang ci nhau hn l ting kn trumpet. l mt v d v nhng s cm nhn khc nhau ca cc b no theo nhng phng thc khc nhau i vi nhng kinh nghim tng t nhau. Bn c 30
th s b l tri nghim ny nu c gng tm kim mt m thanh c bit no hn l dang rng vng tay n nhn bt c th g xy n vi bn. Bi tp dn con rn nng lng i ngc ln ny cng l mt dng ca Ty Ty Kinh, ni m bn bt u t xng ct v dn kh i vo ct sng thng qua xng ct v ty sch t ct sng n u. Mt iu quan trng l phi nh nhng nhu c hu mn li khi bn th ra v th lng n khi bn ht vo trong bi tp. iu ny gip cho bn gi ngun kh trong ct sng ca bn khng b thot ra ngoi. 7. Bi tp ni cng nng cao trong bi Tiu Nim u Mc d Tiu Nim u l bi quyn u tin c dy cho nhng v sinh mi nhp mn nhng n khng phi l mt bi quyn c bn. Thc s th n l bi quyn cao cp nht trong ba bi quyn nu nhn t kha cnh ni cng. Nhng ai tp ni cng s bit rng nhng bi tp cao cp nht v i lc l kh nht trong cc bi tp ni cng thng trng rt n gin v chng c g kh khn bt chc. Bi v bi tp thc s l nhng g din ra bn trong c th ch khng phi cc ng tc hay t th m ta thy bn ngoi. Bi Tiu Nim u l mt v d hon ho cho chuyn ny. Ta quay tr li vi chui bi tp c cp trn: bi Bt on Cm c th tr thnh mt bi kh cao cp cho vic luyn tp ni cng nu hiu ng. Cng nh th vi vic ng tn v thin nh ng. Tt c c th lm tng ni cng vi nhng k thut kh bn trong khi m k nng ca ngi tp luyn pht trin n mt mc nht nh. Ti thng quan st thy iu ny khi tp luyn Trung Quc, ti thy nhng ng lo, b lo vo nhng bui sng tp nhng bi v ni cng rt c bn v n gin. Nhiu ngi trong s ny c mt trnh rt cao v ni cng v tp luyn ni cng nhiu nm tri. Vi thi gian tp luyn v mc thnh tho nh vy, nhng v s ph ny vn tip tc tp luyn ni cng vi nhng bi tp trng c v nh rt c bn. S tht l h ang tp luyn nhng bi tp rt cao cp bi nhng bi tp ny pht trin cng vi k nng ca ngi tp luyn. Mt im duy nht v bi tp ni cng trong bi Tiu Nim u l n tng i phc tp ngay c i vi hnh thc n gin nht ca n. Ngun nng lng c to ra rt mnh, v nu ngi v sinh khng c kh nng nh hng n th bi tp ny c th gy hi n chnh h v lm mt cn bng ngun kh trong c th hoc lm qu ti cc c quan chnh yu. Tuy nhin, nu bn c hc c kh nng hin din hoc nhn thy c ngun nng lng ca mnh, v kh nng c ch ch hay nh hng n lm iu g th bn trnh tp c bi Tiu Nim u m khng h c bt c nguy c g gy tn hi n bn thn. Mc d ton b bi tp u c mt thnh phn nng lng i km vi n, mt phn bi tp c bit nhm pht Copyright Sifu Scott Baker 2000 31
trin kh lc nm trong bi quyn l chui ng tc m bt u t ng tc tn th (tan sau) v ba ln thc hin ng tc phc th/h th (fook sau/wu sau). y l phn xy dng ni cng ca bi quyn, v cng l phn c thc hin vi tc rt chm. Nhiu ngi v sinh Vnh Xun thc hin chui ng tc ny vi mt tc c bit chm so vi phn cn li m khng hiu ti sao. S tht l h lm nh th v l iu h c bo lm. Nhiu ngi khng hiu l do su xa ca vic ny l g. V khng c l do g thc hin phn ny chm hn cc phn cn li nu bn khng tp ni cng vi n. Khi bn tp luyn kha cnh ni cng, chui ng tc ny c th ko di n 20 pht hoc c ting hon thnh n. Phn cn li ca bi quyn lun c thc hin vi mt tc bnh thng. V n nn c thc hin vi tc i quyn trong bi Tiu Ch. iu ti mun ni y l ngi v sinh nn s dng k nng gii phng nng lng c dy bi Tiu Ch phng thch ngun nng lng d tha ra khi c th. iu quan trng khi thc hin phn cn li ca bi quyn sau khi bn hon thnh on tp ni cng l nhng ng tc trong phn ny s ly ngun nng lng va c to dng lun chuyn khp h thng kinh mch trn c th, lm sch v cn bng n mt ln na. t c hiu qu cao nht ngi v sinh cn phi phng thch ngun kh ca anh ta trong phn cn li ca bi quyn. a. Bn nguyn tc: Th lng, Bm r, Th v Tp Trung luyn tp ni cng vi bi Tiu Nim u, bn bt u bi quyn ny nh bnh thng. iu thit yu l phi gi cho c th c th lng v u c c tnh lng sut bi tp. Vnh Xun l mt mn ni cng mm ch khng phi l ngnh cng. Vic th lng l rt cn thit cho php nng lng chy mt cch t nhin qua c th. Cng vi vic bn ng tn, vic th lng cho php bn lng s ch ca mnh xung t. Cng lc nng nh s ch ca mnh qua khi nh u. Cm gic ging nh l u bn c treo bi mt si dy nh trong khi phn di ca c th li chn di t. Khi m bn lng ngun kh ca mnh xung vi mt dng chy t nhin i xung bn s pht hin ra rng c mt dng chy phn ng ngc li hng ln trn. Dng nng lng chy ln ny thng c gi l dng kh i ln (yang raising) trong khi nng lng bm r c gi l m kh lng ng (yin sinking). N l mt s kt hp ca s lng xung v nng ln m bn mun tham d bng cch th lng su sc v nh nhng nng u ca mnh t nh u (crown shakra/chakra) v ln lt lm th gin phn c v ct sng v m chng ra mt cch nh nhng. iu ny to iu kin cho ngun dng kh i theo ct sng ln nh u- nh mt s cn bng t nhin vi b r ca bn. Copyright Sifu Scott Baker 2000 32
b. Tay Tn Th (The Tan Sau) Ngay khi bn m bn tay v a ra pha trc bt u thc hin ng tc tn th, bn bt u tp trung xy dng nng lng mt cch su sc. Mi th by gi c thc hin vi mt tc cc k chm. C th ni rng bn thc hin vi tc ca mt bng hoa ang n. Thc s th rt kh c th nhn thy c mt ng tc no ang thc hin. Tuy nhin vi nhng ngi cha c kinh nghim bn s mun thc hin nhanh hn mt cht. Tc l tng cho mt ngi v sinh cao cp l tc n ca mt bng hoa. Vi tc bi quyn s cn c ting ng h hon thnh. Khi bn cha thnh tho bn nn thc hin bi quyn trong vng 20- 30 pht. Tc thc hin cc ng tc s xc nh thi gian bn thc hin bi quyn ny. Khi bn tay c m ra t nm m mt cch chm chp, ngn ci nn c ko vo mt cch nh nhng, v ngn t c nng ln to mt s cng c nh ln bi tay nhm gip cho s tp trung kh cho qu bng. S ch by gi c hng n hai ni: Bn lng xung b r ca mnh, hin din v c ch ch cm nhn ngun nng lng su vo qu t. Tp trung vo th lng ngun nng lng pha di bn, to nn mt vng chn khng ht b r nng lng ca bn su xung t. iu ny lm tng cng dng chy nng lng xung t (mt dng chy lin tc tn ti trong v tr). Cng lc bn cng hng s ch ti lng bn tay tri. Ko ngn ci vo v nng ngn t ln gip cho s tp trung kh vo lng bn tay. Nhng ng lm cng c cc ngn tay, ch cn nh nhng ko chng vi mt lc v cng nh. Cng vi vic nh nhng v chm chm m bn tay bn nn ch ti cm gic v kh trn tay Tay tn th bn bng cch to mt mt cm gic th lng su sc (a deep relaxed vacuum feeling). S thc l vic bn m bn tay mt cch tht chm s r rng hn nhng cm gic ny. Khi vic ny xy ra- bn ch n nng lng trong tay bn, bn nn bt u c ch ch tng cng ngun nng lng ny. Vi nhng s c ch ch mt hnh nh tng tng lun hu ch. Bn nn tng tng mt qu bng nh sng c to ra cng vi vng chn khng trong tay bn. bt u bn c th s dng s tng tng tan chy dng trong thin nh ng m cc cnh cng nng lng trong lng bn tay v to nn vng trng rng. Bc u bn to mt qu bng nh vi nh sng m, c ko ra t bn bi vng Copyright Sifu Scott Baker 2000 33
chn khng th lng ny. Cng vi qu trnh m bn tay, bn s ch nh lm n ln ln v sng hn. S ch nh ny s cn li nh mt im tp trung khi bn t t n tay v pha trc cho n khi hon thnh n v tr tn th. Lc bn t th tn th qu bng nn in y bn tay v sng nh mt tri. Mt ngi thy gii s c th cm nhn c qu bng ny v s c nhn xt v sc mnh ca kh nng ch nh ca bn bi cht lng qu bng m bn xy dng. Cng vi vic bn bt u m bn tay bn s t u li ln vm ming v tp trung vo vic th. Vic th nghch s tt hn nhng nu bn cha s dng thnh tho k nng ny th bn nn s dng phng php th thun. Hi th s bc l rt nhiu th. N l s th hin vt l ca tnh trng no b ca bn. Hi th khng nn gng p, mnh m nn su lng, nh nhng. Khi bn tay bn m ra hon ton v qu bng bt u c xy dng bn tp trung s ch thm vo mt im na (hai im bn ang ch n l b r v bn tay). Bn s ch n nng lng ci ch tay tri. Th lng n mt cch su sc nhng khng n thay i v tr. Mt ln na, s dng bi tp ha tan m cnh cng nng lng ci ch v to mt vng chn khng . Mt khi nng lng c th lng, bn ch ch lm cho ci ch tr nn nng hn, s dng mt hnh nh mt khi nc nng ng trong v xung quanh ci ch ca bn. ng thi vi iu ny, bn vn tp trung vo bn tay v b r, v bt u y cnh tay tin ti mt cch chm chp. Bn nn thc hin iu ny bng cch tng tng khi nc c xy dng trong ci ch to ra mt p lc nh nhng y cnh tay tin v pha trc. Mt khi cnh tay bt u di chuyn, hy gi cho n chuyn ng mt cch lin tc, nh nhng v tht chm. Bn c th kt ni hnh nh qu bng trong bn tay vi hnh nh khi nc ng trong v xung quanh ci ch bng cch ch ch cho nc chy bn trong cnh tay n bn tay v in y qu bng. Nn c mt cm gic nng v qu bng trong bn tay. Hnh nh v vng chn khng trong bn tay ht hoc dn kh t ci ch ln bn tay l hu ch. Cho php nng lng di chuyn trong cnh tay v c th vi nhng ln sng khc nhau ca s th gin v bnh an. Nn t nhng ln sng ny cng vi qu trnh bn ht vo. Cng vi vic bn mang nng lng t ci ch i ln bn tay, dn sng kh i qua xng cnh tay trc v xm nhp ti thi im bt u m pha sau ca ci ch. y l thi im m vic tp luyn Ty Ty Kinh tr nn hu ch. Ngun nng lng nc ti ci ch s chy qua xng cnh tay n c tay, bn tay, ngn tay v in y cc khc xng ny sau chy n qu bng qua phn trung tm ca bn tay. cho s kt ni hai hnh nh ny din ra mt cch t t. Ch nh cho nc dn dn t ci ch i vo xng cnh tay mt cch lin tc. Bn phi Copyright Sifu Scott Baker 2000 34
ch mt cch su sc cm gic m nhng hnh nh ny to ra v chng s h tr v lm mnh thm s c ch ch ca bn. Ln sng nc ny nn in y bn tay v xm nhp vo qu bng trong bn tay trc khi bn hon thnh t th tn th. Bn c th s thc mc l ngun nng lng ci ch n t u? Vi ngi mi tp th vic tng tng ngun gc ca n khng quan trng, vic cm nhn nng lng ci ch l qu cho kh nng hin din v c ch ch ca ngi mi tp. Nhng vi ngi tp cao cp hn th c th dn nng lng trn ci ch t ln sng nng lng dng i ln t b r n an in. iu ny s c gii thch phn sau ca bi tp. Bn s phi gi bn hnh nh (lng nng lng m xung t v bm r, sng nng lng dng i ln, ci ch nng, v qu bng trong bn tay), hin din v c ch ch vi mi hnh nh mt cch ng thi sut qu trnh thc hin ng tc ny. Cui ng tc tn th hi th ca bn nn nh nhng v su lng. N phi c cm thy nh th lng v y p, tng t nh hi th ca mt ngi ang trong mt gic ng su. Cng trong phn cui ca ng tc tn th bn s ch n mt s rung ng bt u trong c th. Thng thng n bt u t cng chn (nhng khng phi lun l nh th). S rung ng nn cng hng mt tn s cao v khng nn gy s git mnh trong c th hoc lm thay i v tr ng tn. Nu s co git, git mnh xy ra, n l s biu hin ca c vic ng sai t th hay b cng c hay thiu kh nng iu khin nng lng ca bn. Khi bn iu chnh li cho ng nhng iu ny s co git s dng li v s rung ng s tr nn khng th nhn thy i vi ngi xung quanh, tr phi h chm vo bn; nhn iu ny l mt du hiu tt cho thy bn ang xy dng mt ngun kh tt v mi th ang din ra tt p. Cng vi s pht trin trong vic tp luyn, s rung ng s tng ln mt cht v lan ta khp c th. Nu bn cha cm nhn c s rung ng ny, ng lo lng, n s n theo thi gian nh mt s th hin vt l ca s cn bng gia ngun kh dng i ln v kh m bm r xung t. Hy tip tc vi phn cn li ca bi tp. c. Tay h th (The Wu Sau) Trong phn cui ca ng tc tn th, bn bt u xoay bn tay vo trong (the huen sau maneuver) v kt thc vi t th h th (wu sau) ko di. ng tc ny c thc hin chm nhng khng chm nh ng tc tn th. Vic quay nn thc hin trong khong mt pht. Khi bn quay bn tay bn nn t t nng tn ca mnh ln khong 1 inch. Bn s h thp xung li khi bt u thc hin ng tc phc th. Tip tc duy tr s ch nh vi vic bm r; bn ch cn nng tn ln mt cht xu. Vi nhng v sinh cao cp, vic nng ln ny l kt qu ca lung kh dng i ln cn bng vi Copyright Sifu Scott Baker 2000 35
vic bm r i xung. Ngun nng lng i ln nh mt cn sng tng t nh sng nc trn bi bin. Cn sng kh i ln ny c th s dng nh mt dng vic phng nng lng (fa-jing/issuing of energy) trong bi Tm Kiu v Tiu Ch. Tip tc duy tr hnh nh qu bng nh sng dnh trn bn tay bn. Khi bn quay bn tay, qu bng vn dnh vo lng bn tay v dng nng lng chy t ci ch vn tip tc. Khi bn kha c tay t th h th bn th lng cnh tay v cho trng lng ca cnh tay ln ci ch, ti thi im ny bn o ngc li hng i ca dng nng lng: chy t qu bng xung ci ch. lm c iu ny, mt ln na bn to ra mt vng chn khng th lng ti ci ch. Cng vi vic bn ko tay h th vo, ci ch tr nn nng hn bi dng nng lng chy t bn tay qua cc xng v n ch ci ch. iu ny gip to ra hnh nh sc nng ca ci ch ang ko ton b cnh tay vo trong c th mt cch nh nhng, chm chm vi mt p lc khng i. Tc thc hin ng tc h th cng ging nh tc trong ng tc tn th. Hi th cng th: th lng v su lng. Ngun nng lng ang c dn t qu bng dnh trn bn tay c tng thm bi vic dn ngun nng lng vo c th thng qua cc ngn tay h th. Hnh nh dn nh sng vo thng qua cc ngn tay c th c s dng ch ch cho iu ny. Cm gic v qu bng thng s thay i thnh cm gic bn tay c bao bc bi nng lng. iu ny xy ra bi v s ch nh ca bn by gi l dn kh t n vng ci ch ch khng phi l xy dng qu bng nng lng. Bn c th ch n cm gic v kh xung quanh tay h th, c lng bn tay v lng bn tay. S ch ca bn s nm trn bn tay, dng chy ca kh chy theo ty sng trong cnh tay, v tch t li thnh mt h cha kh ci ch, trong khi bn tip tc duy tr, bm su b r nng lng. Bn nn bt u nhn thy s rung ng ca c th. Cng vi vic bn lp li chu k ny ba ln bn s ch ch lm cho s rung ng ny i ln ct sng v ln u, cng nh l i xung bn tay v cnh tay. Khi bn tr nn thnh tho trong vic tp luyn, vic dn kh qua cnh tay n ci ch s c tip tc dn t ci ch n an in v sau l i xung b r. iu ny ni kt tay phc th vi b r nng lng. Mt ln na, nhng iu ny c thc hin bi vic s dng hnh nh Copyright Sifu Scott Baker 2000 36
c ch ch: to mt vng chn khng/ th lng ht nng lng bt u t ci ch sau n an in v cui cng l qu t. d. Tay phc th (The Fook Sau) Khi bn tay c a v v tr kt thc ca ng tc h th, bn bt u chuyn n qua v tr phc th. S chuyn tip ny cng c thc hin vi tc nh tc trong ng tc tn th v h th. Khi bn h thp bn tay ng thi bn cng chm chm h tn xung khong 1 inch. Hn na iu ny s p b r nng lng xung v kt qu l mt dng kh dng mnh hn s i ln trn. V tr phc th l phn xy dng kh mnh nht trong bi tp. (Lower your root intention) v o ngc s tp trung ch bn ch nhiu hn n lung dng kh dn nng lng i ln t r. Bn nn ch nh dn nng lng t di t ln nhp nhng theo tng cn sng qua cng chn n an in v ln phn pha trc ca c th theo ng kinh mch (conception vessel path) n chn thy (solar plexus). Nu bn cm thy khng th dn nng lng qua mt vng no ca c th th hy s dng bi tp ha tan lm thng nng lng im v to ra mt vng trng rng ht nng lng i qua vng ny. Khi bn tay phc th gp li hng v pha ngc ca bn v nhng ngn tay cng vi nhau gp nng lng ang c xy dng chn thy v dn v bn tay ca bn. By gi bn c mt dng kh chy t b r ln i chn, qua an in, ln v ra khi chn thy, vo nhng ngn tay v bn tay ca tay phc th v qua ty sng xng cnh tay trc i n ci ch. Cng vi vic bn chm chm a tay phc th ra pha trc hnh dung mt dng chy ca kh (ngh v n ging nh nc hoc nh sng) chy t ngc vo bn tay, lm y bn tay v pha trc, trong khi s tch t nng lng ti ci ch ko ci ch vo v tr trung tm. Hnh nh qu bng nh sng dnh vo bn tay trong t th tn th v h th by gi tr thnh mt mt dng chy nh sng chy t ngc vo lng bn tay. Cng vi vic cnh tay t t i ln pha trc, vng nng lng t ci ch c dn theo xng cnh tay i ln vai v c. Bn nn bt u iu ny bng cch lm thng cnh cng nng lng xng vai v c. Mc d bn s thng cm thy nng lng bao quanh cnh tay v bn tay, vic tp trung s ch ch ca bn dn 37
n i vo bn trong xng l rt quan trng. K thut Ty Ty Kinh i hi phi c mt nng lc hin din v ch ch su sc. Thm vo vic dn nng lng t b r n chn thy (solar plexus) v cnh tay phc th, bn cng ng thi dn mt ngun nng lng tng t t r ln hng. Thc s bn cho n t an in v sau chia ra lm hai phn, mt phn i ln theo ng (conception vessel- mch nhm) n chn thy v mt phn i theo mt hng (governing vessel- mch c) i vo trung tm ca ct sng thng qua xng ct. T n bn dn kh qua xng ct i ln vo ct sng v t t gp nng lng t ci ch i ln ti c. Sau n c a ln no v lm sch b no. thc hin iu ny hiu qu, bn cn phi s dng bi tp ha tan lm thng cnh cng nng lng ti xng ct v cho php nng lng xm nhp vo t . Bn c th i xa hn khi dn kh i dc ct sng bng cch tng dn s th lng v to ra nhng vng chn khng ng vi mi t sng t xng ct ln n hp s. Gi cm gic c nng ln nh u trong sut bi tp l mt iu cn thit. Vic dn nng lng i t t ln nn c thc hin bng cch dn n vo bn chn v i qua ty sng ca xng ng chn. Khi n i n xng chu bn dn n i dc theo tuyn sinh dc vo an in. iu ny s lm cho ngun nng lng sinh dc c th tip thm vo nng lng t b r v in y an in v sau chy ngc ln ngc v c dn n tay phc th ca bn. Mt khi an in c in y, s ni kt c to ra gia b r nng lng v tay phc th c th c chia ra lm hai, mt na i n tay phc th v phn cn li i n xng ct v i ngc ln ct sng. Mt s co c nh c hu mn s rt c ch nh hng kh i vo xng ct. S rung ng ca c th s tr nn mnh hn sau t th phc th, ng c gng loi b n v gy nn tnh trng c b git mnh. Hy tp trung vo n vi phn bng v cho php n in n vng ngc, cnh tay v u. S th lng v ng ng t th l cha kha gi n trong tm kim sot, du cho nu bn tr nn mt l v khng kh nng th lng mt cch thch ng, hoc tp trung s ch ch mnh phn lung ngun nng lng m bn ang to ra. l l do v sao bn khng nn c gng th tp bi tp ny trc khi bn pht trin c mt k nng c ch nh cn thit. Khi bn mi tp bi ny nn tp khong 20-30 pht cho nhng ln u tin. Sau khi bn quen thuc vi bi tp ny bn c th tp trung tinh thn lu hn v c th tng thi gian tp bng cch lm chm li cc ng tc trong bi tp. Tuyt i khng c tng s lng ng tc; iu ny s lm thay i tnh cht ng ca bi quyn. Lun thc hin chui ng tc ba ln mi tay, khng hn, khng km. 38
Mt khi bn hon thnh ng tc quay t t th phc th chuyn qua tn th, t qu bng trong bn tay mt ln na v sau quay bn tay n t th h th nh trc. Trong ln lp li th hai v th ba bn mun duy tr s ch vo vic dn nng lng t r hn l ch tp trung bm n xung t, v duy tr dng nng lng t r i ln ct sng v i vo u. iu ny bt u t ng tc phc th u tin v nn c duy tr trong sut ba ln lp li. Sau khi hon thnh ng tc h th cui cng, bn c gim s tp trung mt lc khi m bn chuyn sang tc bnh thng thc hin cc ng tc cn li ca bi tp. (side palm and thrusting palm and chamber the left hand.) Thc hin qu trnh tng t vi tay phi. Tuy nhin, vi tay tn th bn phi bn nn duy tr tp trung s ch ln vic dn kh t b r. iu ny s lm tng thm dng dng kh i ln t b r nng lng n bn tay khi bn tp trung xy dng qu bng trong lng bn tay. Bn nn duy tr ln sng chy ngc t b r ln mt khi bn to ra n, tp trung vo n ti cnh tay, bn tay v dn n i ngc ct sng. Khi s rung ng tng ln bn c th bt u tp trung vo n su vo trong b xng bng cch dn n i vo bn trong xng. iu ny cng gip lm du i s rung ng nu n tr nn qu mnh. Vo lc thc hin xong bi quyn bn s cm thy mt s bnh yn, im lng mt cch su sc. Bn cng s cm thy trn y nng lng; b no lc ny khng cng thng v th gin, tnh lng mt cch ng ngc nhin. C th s c mt t mt mi sau bi tp ko di v i hi s tp trung vi cng cao, nhng c th bn s cm thy nh c tip thm sinh lc. Vic ng tn c th s lm cho i chn tr nn mt mi nhng ln tp u tin, nhng cng vi vic tp luyn thng xuyn c th bn s sm thch nghi v v th n khng phi l tnh trng vnh vin. Lc u mt s ngi c th s b au c vai do vic gi nguyn mt v tr qu lu. Tnh trng ny cng s kt thc khi bn thch nghi tt hn. Mt iu quan trng l phi th lng, v c gng duy tr v tr bi c mt l do quan trng v nng lng cho t th v k thut ny, nhng ng lm iu bng cch gng mnh, cng thng. Bn c th b mt mt cht xu nhng vn th lng th s tt hn l gi v tr m cng thng. Tm tt nhng im cn s tp trung: Nhng im cn s tp trung sau y l c tch ly, mi im u c cng thm vo im pha trc.
39
To th tn: tp trung vo bm r vi ngun nng lng m (yin root) Tn th: tp trung ln qu bng nng lng trong bn tay, t kh ti ci ch, sng nng lng dng i ln, kh chy t ci ch n bn tay, kh chy t r ln ci ch. H th: ch tp trung ln dng kh dng i ln, kh chy t tay thng qua xng n ci ch, t ci ch chy ngc ln ct sng. Phc th: tp trung vo ln sng dng kh i ln qua cc xng vo an in, chia lm hai mt phn i ln ct sng qua xng ct, v ng thi mt phn i ln pha trc c th n chn thy, ra khi c th n tay phc th, i theo xng n ci ch, i ln ct sng v kt hp vi kh i ln t ct sng v lm sch b no. Nh bn thy l s c rt nhiu th xy ra ng thi m bn phi tp trung s hin din/ch v s c ch ch ca mnh vo n. l l do ti sao ni Tiu Nim u l mt bi tp rt cao cao cp v ngi tp luyn phi sn c nhng k nng quan trng v nng lng. cng l l do ti sao Tiu Nim u c xem nh l mt bi tp cao cp hn l bi tp cho ngi mi bt u. Nu bn tng nghe cu chuyn ca v s Dip Vn tp bi ny trong c gi ng h, th by gi bn s hiu hn mt ch l ti sao ng ta li tp lu nh vy. Bn cng c th thy l bi tp ny cha ng nhng mt su sc ca tt c cc bi tp trc cng li. Khi bn thc hin xong ng tc h th cui cng bn nn thc hin bi quyn mt tc bnh thng vi k nng phng thch nng lng trong mi ng tc c hc trong bi Tiu Ch. iu ny rt quan trng; ton bi l mt bi tp v ni cng v phn i chm ch l mt phn ca bi tp . Bng cch phng thch nng lng tha ca bi quyn bn s lm cn bng li ngun kh trong c th v lm cn bng li c h thng. Cho nn phn cn li ca bi quyn l cn thit v nn c thc hin vi mt k nng phng thch nng lng ng.
40
CHNG 5: HC CCH DI CHUYN VI KH Cng quan trng nh b r nng lng, kh ch c tc dng cht t nu bn khng c kh nng di chuyn vi n. Mt b r ng l rt cn thit bi chin u l mn ngh thut ca s di chuyn. Bc i k tip t b r tnh ti l lm cho n di ng. Ti tng thy mt v s ph Thi Cc Quyn chng minh sc mnh c th hin nh th no nu bn di chuyn vi ngun nng lng ca bn. ng y ngoi 80 tui, v tng luyn tp vi nhng di chuyn chm chm ca Thi Cc Quyn trong phn ln cuc i ca c. Nhng ti khng th thy c nng lng gip ng c di chuyn thn th gi, mnh khnh ca ng nh th no cho n khi ng y chuyn ng mt cch mau l. Nh mt phn ca bi biu din, ng c i nhng bi quyn truyn thng ca Thi Cc Quyn v sau gip xua tan i b mt rng Thi Cc Quyn ch thc hin vi nhng ng tc chm: ng y thc hin mt chui ng tc rt nhanh, trng ging nh vic chuyn tn trong bi Tm Kiu. ng c di chuyn ht mt ny n mt khc mt cch nhanh chng m vn bm m c mt s cn bng hon ho. Ti nhn thy rng r rng i vi nhng ngi tr cng khng th di chuyn c nh th, vy m ti y mt v s ph trng c v yu ui ang thc hin iu ny, ng ta lm iu nh th no? ng ta khng phi s dng c th di chuyn nng lng ca ng ta; ng c s dng kh di chuyn c th! S thc l trong lc tp luyn cng vin vo mi bui sng khi ti Trung Quc, ti thng quan st thy Thi Cc Quyn thng c tp luyn vi mt tc trung bnh cho n nhanh. Tt nhin cc bi Thi Cc Quyn i chm theo kiu truyn thng cng thng c tp luyn, nhng n khng phi l him thy nhng bi tp c thc hin nhanh. Ti tng trao i vi rt nhiu v s ph Thi Cc Quyn v pht hin ra rng gia ti vi h c rt nhiu im chung. Ti tr nn thn cn vi mt v s ph gi d mn tn l Zhang Shuji, ng c c th ni ting Anh mt cht t v rt thch ni chuyn vi ti. C v nh ng c mun ch cho ti thy mt v s thc s gii l nh th no bi ng c thng ni rng ng sp xp cho ti gp v s ph ni ting ny, v thy ni ting kia... Vi ti, ng y nh mt mn qa t thng mang n, ti lun i cng ng c v ng thng ni vi cc v s ph kia th sc vi ti. Ti ngh rng ng c mun nhng ngi ny s khin ti nhn ra iu g nhng cng ngy ng c li cng b n tng bi kh nng kung fu ca ti. Trong bui gp mt cui cng ng y dn ti n cng vin Yue Tan ni c mt v s ph rt c knh n bi kin thc v kinh nghim ca ng. Tn ng y l Yang Da Hou, ti pht hin ra l ng y tht l Copyright Sifu Scott Baker 2000 41
hm hnh v chn thnh, ging nh hu ht cc v s ph m ti tng gp. Chng ti bt u th sc vi nguyn tc l khng c gy thng tch ln nhau, v ti tht s b n tng bi k nng ca ng y. ng y nm nay 81 tui, vc ngi nh b, nng khong 45 kg (100 lbs), nhng ng c di chuyn vi mt b r vng chc cc k kho lo trong vic i mt v chng li nhng n lc ca ti nhm lm mt thng bng ng y. Tuy nhin ti cng c th chng li c nhng n ca ng y nhm lm ti mt thng bng v qung ti ra xa. iu ny thc s gy n tng cho nhng ngi ng xem cng nh l v s ph ny, ngi m sau ny nhn xt rng: k nng ca ti qu rt tt.
S ph Baker v s ph Yang ang th sc
Cng ging nh nhiu ni dy v khc, v s ph khn ngoan ny c mt ngi t c mt c im l: ngh mnh bit nhiu hn thc s nhng g anh ta c. Anh ta mun c gng lm mt thng bng ti, nhng rt cuc anh ta tht bi v b ti qung ra xa nhiu ln. Sau anh ta tuyn b rng ch l v ti b con v mnh hn anh ta v mt th cht. Anh ta mi ti li v i mt v s ph khc ti, ngi m anh ta tin rng c th d dng qung ti ra xa. Mt cch t nhin ti ng , h ni rng v s ph ny l mt ngi n ng b con, c nhng k nng tuyt vi v tng nh bi rt nhiu ngi n thch thc. Anh y luyn Thi Cc Quyn v mt h phi ca Thiu Lm. Ti rt ho hc ch xem nhng g anh y c. Sau khong mt gi ng h anh ta n, mi ngi rt ho hc ko ti li ch anh y v gii thiu chng ti vi nhau. Tn anh y l Lu Jian Guo, mt ngi rt b con, v cn b hn ti mt cht m ti th khng phi l nh. Anh ta khong 40 tui, trng rt khe v c con mt ca mt v s tng tri. Ti hm h cm nhn k nng ca anh y. Khi h ni rng ti tp Vnh Xun, s ph Lu nhn xt rng Vnh Copyright Sifu Scott Baker 2000 42
Xun lm b thng ngi khc. Ti nhanh chng xc nhn li rng ti y khng phi lm b thng bt k ai v th l chng ti ng th sc vi mc ch khng lm b thng ln nhau m n gin l lm mt thng bng i phng.
S ph Lu v s ph Baker
S ph Yang v s ph Baker
Mt m ng t tp li, khong 30-50 ngi, nhm xem v s ph ny s qung ti nh th no. Chng ti bt u vi cc ng tc thi th v nhanh chng chuyn trc tip sang n lc lm mt thng bng ln nhau bng cch ko y t do. Anh ta c bm r tht vng chi v ti thy rng s trao i ny tht th v. Chng ti tin lui trong nhiu pht m khng ai chim c li th no, sau khi anh ta y mnh vo ngi ti, ti n trt qua v c c hi git mnh khin anh ra phi ri khi v tr tn ca mnh v vng ra khong 3 mt (12 feet). iu ny lm m ng b n tng. S ph Lu rt lch thip v xc nhn rng ti bt c anh ta v sau quay tr li vi mt s hng hi v n lc lm li. Chng ti tip tc thm khong 3-4 pht m khng ai thc s ginh c li th no. Ngay khi kt thc s trao i, s ph Lu tuyn b vi m ng rng ti l mt trong nhng ngi c nng lc d di v nng lng. l mt li khen rt hay v m ng bt u khm phc k nng ca ti ch khng phi kch thc ca ti, mc d ti khng phi l ngi Trung Quc. Ti thc s b n tng vi k nng ca anh y v chng ti tr thnh bn tt. Mc d anh y v s ph Yang, cng nh hai v s ph khc m ti cng th sc sng hm cng c mt nhn xt l: ti s tr nn gn nh l khng th nh bi nu c tp luyn Thi Cc Quyn tinh luyn thm k nng ni cng ca mnh. Ti xem nh l mt li khen y ngha cng nh ti cc k coi trng mn v Thi Cc Quyn. c s khuyn khch ca cc v s ph hc mn v m h a thch pht trin kh nng l mt li khen cao qu i vi ti. V ti thc s tin rng nu ti c c hi c hc di s ch bo ca mt trong nhng v s ph ny ti s c nhng s tin b ng k. Copyright Sifu Scott Baker 2000 43
Nng lc di chuyn trong khi vn bm r l th c dy trong bi Tm Kiu. N l mt th c kh nng bm r, v n l mt mc khc ca k nng duy tr b r khi di chuyn, v n thm ch l mt cp su hn di chuyn c th t b r nng lng! Vy lm th no m mt ngi pht trin qua cc cp ca k nng ny? Mt s tht c bn v bn cht ca kh l di ng- lu cht. Trong trng thi t nhin n sng ng v lun di chuyn. S tht l n lun di chuyn mt cch t nhin chnh l cha kha di chuyn vi n. Tuy nhin kh cng mun c dn hng, c ch nh s i n u. Nu n khng c s dn hng bi s c ch ch ca c nhn th n gin n s di chuyn theo chu k mt cch t nhin vi s lng xung lin tc. Trnh u tin ca vic bm r nng lng c hon thnh bi vic th lng v tnh lng b no v c th gii phng kh v cho php n lng xung di tc ng ca lc trng trng. (Nng lng b tc ng bi trng lc, thc s th trng lc l mt tc ng gy ra bi dng chy kh ca tri t, v vn ny s c cp mt cun sch khc). Sau bn bt u hng s ch xung t v dn kh i xung t, vic nh hng i cho kh l rt cn thit lng n xung su hn. iu ny c thc hin thng qua vic tp luyn kh nng hin din v c ch nh ca bn, hai phng din tinh thn ny mang li cho bn kh nng iu khin kh. Nu ch c hoc suy ngh v vic di chuyn nng lng n ch ny hay ch khc s khng bao gi , bn phi thc s t c cm gic thng qua vic c ch ch. 1. Bc di chuyn Nhng k nng ny sau s c s dng to ra b r ng. Nhng vic bn s lm l hin din hay gi nhng cm gic v nng lng ca bn n ni m bn mun n. lm c iu ny bn phi p dng rt nhiu nguyn tc ch cht. Nguyn tc u tin v cng l quan trng nht l Th Lng v to ra mt cm gic v mt vng chn khng, bn khng th no di chuyn nng lng m khng c s th lng. Th cm gic v nng lng m bn s t hay ch nh l nhng cm gic th lng trng rng. V tm di chuyn ca c th xut pht t an in; bn s di chuyn t v tr ny. Nu bn tin v pha trc bn s bc i nh th c ai ct dy vo hng bn v ko bn v pha trc. Nguyn tc th ba l s dng ng lc t s bn nng lng v bt nng lng xung i chn. Khi bn c th lng c th cm thy sc nng ca nng lng, ta nh n c khi lng vy. Cng vi vic bn y chn trc bc ti, hy th cho cm gic sc nng ca nng lng ny qua cng chn xung bn chn, ging nh cm gic mt qu bng tht nng bng kim loi ang ln trong mt ci ng bt kn v p xung y Copyright Sifu Scott Baker 2000 44
mt ci m. Ngun kh ca bn c bn t an in qua cng chn v p vo bn chn v cng pht ra mt ting uch. Ting uch ny s ko bn v pha trc vi mt mc no . Ti thi im qu bng chm bn chn trc bn cng bn mt ngun nng lng ta nh l xo xung chn sau bn bn ti pha trc. Tt c nhng iu ny din ra trong tch tc, v mi chuyn ch l t cm gic (presencing feelings), th lng, v s ch ch t an in. Cng chn v bn chn phi c th lng. Bn s khng phi nhc b r ca mnh ln lm c vic ny. S thc l bn vn hin din cng b r bng cch t trng tm di chuyn ti an in v t s c ch ch ln i chn cng vi vic di chuyn vi mt cm gic v mt khong trng th lng (relaxed void feeling). Chuyn ng c bt u bi vic y an in tin v pha mc tiu trong khi ng thi vn gi vic bm r i chn. Cng vi vic bn to mt vng chn khng cng vi an in bn dn nng lng i ln t b r v to ra mt nng lng bt (spring energy) t chn sau. Vic dn nng lng t b r ny to cho bn kh nng bn n t an in v di chuyn vi b r nguyn vn. Ch l khi bn di chuyn bn khng nn di chuyn hai chn cng mt lc. Tt hn l bn di chuyn chn trc sau y t chn sau di chuyn. Chn trc ko chn sau nh th c mt ming cao su ln bao bc hai cng chn quanh u gi. iu ny chnh l ci thng c gi l (abduction stance hay abduction stepping). Thi gian bn hng s c ch ch ca mnh xung bn chn nn nhm thc hin iu ny. Vo thi im qu bng chm vo bn chn dn hng bn s vt ti bng cch phng ngun nng lng l xo vo chn pha sau. S kt hp nng lng ny s to ra mt kt qu l bn s bc vt ln pha trc. Lc u bn s di chuyn bng c c th v nng lng. Nhng khi bn tr nn thng tho vi iu ny bn s dn dn di chuyn c th bn bng kh, nh lo s ph Thi Cc Quyn lm. 2. S i hng Mt iu sai lm ln m nhiu ngi luyn tp Vnh Xun thng mc phi l h dnh qu nhiu thi gian tp luyn k thut tay nhng li dnh t thi gian cho i chn. Luyn tp b php th rt mt nhng n rt cn thit. Bn ch c th thnh tho vi b php ch bng cch rn luyn v rn luyn nhng di chuyn ny. Bi Tm Kiu c rt nhiu ng tc lp i lp li trong . l mt gi cho ta thy rng nhng ng tc ny cn c rn luyn nhiu. S thc l bi Tm Kiu l mt chui cc bi rn luyn. Bn c th ly mt phn nh ca bi quyn v tp i tp li nh mt s rn luyn. V s i hng l cha kha cho s rn luyn ny. Mt s ngi xoay bng mi chn, mt s xoay bng gt, s khc li xoay xung quanh tm 45
bn chn. Vy cch no l ng? Nhn t kha cnh b r ng ti thy rng xoay xung quanh tm bn chn s tt hn. Khi bn xoay trn gt hay mi s c mt xu hng nhc b r ca bn ln khi bn xoay tn, v lm mt sc mnh t b r. iu ny lin quan n nhiu l do; mt trong s l c mt im nng lng nm ti ngay bn chn, n l im kt ni vi thn trong bn kinh mch- huyt o. N l cnh cng di lng bn chn lin kt kh xung b r. Khi bn xoay trn mi hoc gt bn chn bn thng nng n ln. Xoay xung quanh tm bn chn s gi n bm vo b r. Bn cng c xu hng t s cn bng ca mnh ln gt hoc mi chn khi xoay trn gt hoc mi. iu ny cng lm b r yu i mt cch ng k. xoay tt bn cn phi thnh tho trong vic iu khin s cn bng ca mnh. Gi trng tm vng chi v khng thay i. Thng bng thc s l mt k nng v nng lng. S thng bng c th mt i hoc duy tr bng cch iu khin kh. iu ny tr nn r rng vi ti khi m ti c gng lm mt thng bng v s ph Thi Cc Quyn Trung Quc. S thng bng lin quan rt t n vn th cht, mi vic thc s cn lm l cc k nng v s iu khin bn trong. Khi bn xoay xung quanh tm bn chn bn cng nn xoay ln lt tng chn mt. iu ny s gi cho b r ca bn bm su khi xoay tn. Nhng ngi xoay tn bng gt hay mi thng c xu hng xoay hai chn cng mt lc v s lm yu i b r ca h. Khi bn xoay tn chuyn khi lng xung b r chn sau v t s c ch ch (ch khng phi khi lng c th) ln chn trc. Mt ln na, iu ny yu cn phi c thi gian v thi gian tp luyn. Cng vi vic bn pht trin kh nng bm r trong khi di chuyn bn s pht hin ra rng sc mnh ca b r nng lng bt u c th hin thng qua ton c th. T th ca bn tr nn thoi mi v c th tr thnh mt khi. Cng vi vic bn thc hin k thut vi cnh tay, n s c c c th thc hin mt cch hi ha. Cho nn b r s c cm thy thng qua cc k thut tay. y l mt k nng v 46
nng lng quan trng c dy trong bi Tm Kiu. Hp nht c th thnh mt khi mi ng tc u xut pht t b r v biu hin sc mnh ca b r. 3. n trong Vnh Xun Cng nh cc mn v khc, Vnh Xun cng s dng k thut nh mt phn quan trng trong kho v kh ca mnh. Tuy nhin c nhng im khc bit ln gia phng php trong Vnh Xun v nhiu mn v khc. Nhng khc bit ny t k thut Vnh Xun nm mt gc ring, v lm chng tr thnh nhng cng c ring bit ca mn phi ny.
a. Ht ging ca c Ngi ta ni rng Vnh Xun ch c mt k thut m v ba k thut . Mc d n khng chnh xc hon ton nhng n d khin ngi ta hiu nhm. Vnh Xun ch yu da vo c m (sun punch), nhng n cng c nhng k thut m khc nh m mc, m vng c thy trong bi quyn th hai v th ba. Quan nim rng Vnh Xun ch c ba c cng khng ng. N xut pht t s hiu bit c gii hn v ba nn tng hay ht ging cho k thut ca mn v. Ba c ny KHNG phi ch l nhng c c s dng trong Vnh Xun m hn th n l nhng c c bn m da trn n tt c cc n khc ca Vnh Xun c xy dng. Ba c ht ging ny l: thng, cnh, vng. Mi k thut ny u l cc k thut c bn ca bt c mn v no c s dng n . Theo mt ngha no th n khng phi l duy nht. Tuy nhin, Vnh Xun s dng mt s sp xp c th ring bit kt hp vi nhng chuyn ng ca nhng c ny to nn rt nhiu k thut tim tng khc.
47
C trc cn bn (basic front kick) i hi bn phi i mt vi i th, nng cng chn ln ngang u gi v y mnh bn chn v pha trc. V khng c g c bit v iu ny c. By gi chng ta ni v c vng (round kick). C vng c th tung ra t bt c s sp xp v tr no gia bn v i th. Bn c th i mt vi anh ta, ng ngang vi anh ta hay thm ch ng quay lng v pha anh ta bn vn c th tung ra mt c vng hiu qu. Ph thuc vo phn no ca bn chn bn dng tn cng vi c vng m trng c v nh mi ln bn thc hin mt k thut khc nhau. Mt c xoay gt (spining heal) l mt c vng, ng tn cng ca n l mt ng cong ch khng phi l mt ng thng nh c trc. Mt c li lim (crescent kick) cng l mt c vng, s thc th mt c ch c th hoc c ng tn cng thng hoc c ng tn cng vng. Trong Vnh Xun mi c c ng i n mc tiu cong u c xem nh l c vng. By gi nu bn kt hp nguyn tc ng i vng cung ca c vng vi mt c trc n gin chng ta s pht hin ra mt iu th v, v mt mc no th y l k thut c mt khng hai. Mt v d v iu ny l c (facade kick) thng c thy trong phn kt thc ca bi Tm Kiu. N l mt c trc i ng vng cung bn ngoi trong khi xoay ngi i mt v pha mc tiu. Bn vi c cnh trong bn chn bng mt chuyn ng tng thng v trc, nhng ng tn cng ca c th chnh xc li l mt ng cong. Cng nh th bng cch kt hp ba ht ging c ny Vnh Xun c th to ra nhiu k thut khc. b. Nguyn tc ca n Trong khi kt hp ba ht ging c Vnh Xun da trn nhng nguyn tc v s xp xp c th, v chuyn ng v khu vc tn cng c s dng bi ba ht ging v ti kt hp chng li vi nhau to ra nhiu k thut a dng. Nn nh rng Vnh Xun l mt h thng v thut da trn cc nguyn tc/khu quyt, ch khng phi mt h thng k thut. Cho nn, chng ta c th c v s k thut c th s dng min l ta tun th nhng nguyn tc ng ca c . Nhng nguyn tc ny i din cho ba ht ging ca c v chng bao gm vic nng, y mnh, gim mnh, s b qua, xoay, git mnh v s p. N cng bao gm nguyn tc ng thng v ng cong trong chuyn ng. Nguyn tc xp xp c th i mt, ngang vi i th hay xoay mt hoc lng v pha i th cng c cp n. B phn dng tn cng ca cnh bn chn, gt v phn mu bn chn th c minh ha r rng. Nhng nhng ht ging cng bao gm cc ngn chn, lng bn chn, pha sau gt chn, ng quyn v u gi. Vng no trong nhng b phn Copyright Sifu Scott Baker 2000 48
ny c s dng ty thuc vo s sp xp ca bn vi mc tiu v nguyn tc chuyn ng c s dng a chn bn n mc tiu. Nhng nguyn tc/khu quyt chung khc ca Vnh Xun cng c ng dng vo c . Nguyn tc tit kim trong chuyn ng hay v kh gn nht i n mc tiu gn nht thng c s dng minh ha cho vic xi n . Nguyn tc tn cng lin tc cng th hin Vnh Xun c nhng n lin hon thay v ch mt hay hai c. c. Sc mnh ca c mm/c n ni cng Nguyn tc bm dnh v s dng chuyn ng/nim chn nhm mc ch gip v sinh Vnh Xun xc nh ht ging no s p ng tt nht vi tnh trng hin ti. c th s dng cc c tnh k nng ca nim chn bn phi hc cch trong trng thi i chn phi c th lng. Th lng l nguyn tc khng th tch ri trong k nng cm nhn v i theo khi nim. y l im khc bit gia Vnh Xun v cc mn v khc- a phn s dng sc mnh v s cng c to ra mt sc mnh. Trong Vnh Xun, bn phi gi trng thi mm v th lng trong khi tung c nhm to cm nhn v i theo dng chy mt cch hiu qu. C Vnh Xun phng thch mt sc mnh mm thng qua i chn ch khng phi l vi sc mnh c bp. Sc mnh ca c trong Vnh Xun n t vic phng thch kh ng cch thng qua t chi, cng ging nh sc mnh ca mt c nh bng tay phng thch nng lng thng qua bn tay v lm cho i th b tn thng bn trong. V s l khng ph hp nu Vnh Xun nhn mnh n vic chuyn ng lng, mm vi c nh bng i tay nhng li s dng Nim chn vic gng cng vi i chn. iu ny tht l v l v cng s khng hiu qu. Nh mt mn ni cng, ton b cc k thut trong Vnh Xun u mm mi v bao hm yu t nng lng. V tt nhin bao gm c k thut . Khi luyn tp ng c nhanh, mm ca Vnh Xun s c sc mnh khng khip. Ngi v sinh phi hc cch th lng v phng thch nng lng thng qua i chn, nh cch m anh ta lm vi i tay. Tuy nhin vi i chn th i Copyright Sifu Scott Baker 2000 49
hi phi t c trnh th lng cao hn, v vy vi mt s ngi h cm thy d dng hn vi c theo phng php gng cng. l mt sai lm nghim trng v kt qu l n khng ch lm tn hi n i chn ngi ra n m cn lm c lp anh ta vi mt ngun nng lng quan trng to nn s bn vng v sc mnh cho phn cn li ca mn v ny. Mt v sinh Vnh Xun thc hin mt c gng cng th anh ta dng vic th hin Vnh Xun khi anh ta . Anh ta s dng hai h thng to sc mnh v tn cng hon ton khc bit, nn anh ta ch c th s dng hiu qu mt trong hai th ny. phng thch nng lng thng qua c bn s dng cm gic c ch ch tng t nh khi bn di chuyn. Qung qu bng nng lng qua cng chn v xung bn chn khi bn . Tng cng s c ch ch ca bn mt cch mnh m thng qua mc tiu. V y l mt minh chng cho sc mnh ca c trong Vnh Xun: mt ln khi ti ang dy ti mt v ng v c xoay gt (circular heal kick) tn cng vo thn ca i th. Tim, mt trong nhng ngi hc tr xut sc ca ti, ang t m xem ti c th to ra c mt sc mnh no vi mt c trng c v mong manh, yu t nh vy. Ti bo Tim cm mt ming tp dy ngang qua qu thn bn tri ca anh ta. V ti ng i mt vi anh ti khng lm tn hi n qu thn ca anh ta. Ti chuyn v tr thc hin c tn cng t v tr bn hng v sau xoay cng chn tri mt vng ri nh vo ming m bng phn di ca gt chn. Ti thc s khng h c gng mnh vo anh ta, s tht l ti cng khng mong ch mt tc ng g ln bi n khng phi l mt c c sc mnh c bit v anh ta c mt ming m ln qu. nh ca ti l ch gy nn mt ting bp ln ming m, tuy nhin nng lng sinh ra t c xuyn qua ming m v khin Tim gc xung nh mt hn . Anh ta b au n trong nhiu pht tip theo v m vng thn ca anh ta. Ti gip anh ta phc hi; tuy nhin, anh y khng bao gi yu cu ti biu din c vi anh ta mt ln no na. d. Mc tiu ca c Vnh Xun s dng nguyn tc ca chuyn ng mt cch tit kim nht. Vi c , s ng dng ca nhng nguyn tc ny ch cho ngi v sinh tn cng Copyright Sifu Scott Baker 2000 50
nhng mc tiu pha di bng c trong khi s dng i tay tn cng nhng mc tiu cao hn. s dng n ta n gin s tn cng nhng mc tiu c m ra vi v kh gn nht. V tht l him khi m u ca i th li gn chn hn tay bn, ch tr khi anh ta gc xung t. nhc bn chn t di t ln khong 1,7m (6 feet) n u u th th tht l v l trong khi tay bn th ch cn di chuyn 2-3 feet n . V tht khng th hiu ni khi nhiu mn v phi ci ngi xung m vo bn chn i th trong khi n gin ch cn dm mnh vo chn i th bng gt. Cng tng t nh th khi nh vo u anh ta bng tay thay v bng chn. Vnh Xun him khi vo nhng phn nm trn khoang bng. Hu ht nhng mn v pht trin nhng c cao u da trn mt h thng lut thi u l cm vo cc b phn pha di tht lng. Lut ny s l cho c cao tr nn an ton hn, cho n khi bn vo mt cuc chin thc s- ni m khng c bt c lut l no! B phn d b tn thng nht khi bn tung c cao l chn tr. N c m rng v khng th di chuyn trong khi chn kia ang tung c , v u gi l mt khp ni thng d dng b tn thng trong c th. Mt c ngn bt ng vo b phn ny s kt thc trn u ngay lp tc. iu ny c minh ha bi trong mt hon cnh khc m bn ti, Mark gp. Ch sau 6 thng tp luyn mt mnh, mt tnh hung xy ra gia anh v mt ngi hng dn mt mn v ch s dng cc k thut . Vi tnh cch ca mnh anh ta bt u lm mt lng qu ng ny bng cch ni rng nn hc mt mn kungfu thc s thay v hc mt phn nh mn v m qu ng ny ang dy. V khng c iu g xy ra cho n nhiu tun sau, khi m v s ph ny gi cho Mark v ni rng ng y xem li ni ca Mart l mt li tuyn b khng tn trng ng. V s ph ny ng u nhiu trung tm v thut khp California, Arizona Washington v mt s bang min Ty khc. ng y thng bo cho Mark rng ng s n ch Mark trong tun sau v s gp v dy cho anh ta mt bi hc v s l . Vi trng hp nh th ny Mark chng bao gi li bc v anh ng bui gp mt. H gp nhau sn tp YMCA, Mark n mt mnh, mc mt chic o thun v qun tp kung fu, v v s ny th trong b v phc mu trng, eo ai en vi nhng vch . Ngi n ng ny ngoi 40 v luyn tp v thut sut qu trnh sng ca ng. Mark th gn 30 v luyn tp Vnh Xun c bn c 6 thng. Ngoi ra v v s ny cn mang theo hai ngi t ai en ca mnh chng kin ng ta s dy cho Mark mt bi hc nh th no. Khng c nhiu s i thoi gia h. Mark bc vo trong khi v v s ang khi ng chun b cho trn u. ng y hi Mark sn sng cha v ri h bt u. V v s bt u vi mt chui cc c xoay v Mark n c. Sau Copyright Sifu Scott Baker 2000 51
ng ta sa son tung mt c vng bng chn sau vo u Mark. Mark chp ly chn ng ta nh mt ng tc (lao sau) trong Vnh Xun c thc hin trong bi Tiu Nim u v sau anh ta dm mnh vo u gi chn tr ca v v s kia. Cng vi vic u gi b b cong l mt m thanh kinh khng v v v s b shock khi m c hai cng ng trn mt t v Mark th nm trn. Mark t ln ci ch ca ng ta v b bm tm xng sn, l vit thng duy nht ca anh ta, v anh ta bt u mt chui c m vo mt v v s cho n khi ng ta bt tnh v hai t ai en ca ng y phi ko Mark ra v tuyn b th l qu . Mark chin thng mt v v s vi trn 40 nm kinh nghim ch vi 6 thng luyn tp k thut v nguyn tc Vnh Xun! Trc khi b i Mark x ming logo ca v v s v gi n nh mt vt k nim. By gi anh ta c hn mt khung gn mt ming vi b dnh mu vi mt cu tuyn b kh hiu v i mt vi s s hi. Vnh Xun thc hin c vic tn cng v phng th cnh cng pha di ca c th vi i chn. Chng ta ng trn chn sau v th ni chn trc thc hin vic tn cng v phng th phn di c th d dng nh i tay tn cng v phng th i vi cnh cng pha trn. Bng vic vic ng dng kho lo nguyn tc bm dnh (nim) c hc vi s tp luyn nim chn, ngi v sinh c th nng theo v nh bi vic tn cng bng n ca i th. C rt nhiu mc tiu hu hiu c th nh vo trn i chn, v bi v nhiu ngi khi chin u t trng tm ca h ln chn trc nn khng th di chuyn bo v nhng mc tiu ang m ny. Vnh Xun s dng mt chn tr cho nn chn trc c t do tn cng v phng th vi mt tc c th so snh c vi i tay. Nhiu ngi c th cm thy rng vic s dng v kh gn nht tn cng th c v tt vi vic tit kim chuyn ng nhng s phi hi sinh sc cng ph ln m c c th to ra. Li nhn xt ny thc s ng i vi c s dng s cng c, khi lng v sc mnh c bp to ra sc mnh cho c . Nhng nh chng ta ni: Vnh Xun khng to ra sc mnh bng cch ny. Sc mnh c pht ra t mt khong cch ngn trong Vnh Xun c th hin qua c m mt inch. V mt sc mnh sinh ra trong mt khong cch ngn vi sc ph hy tng t cng c to ra vi c ca Vnh Xun. Chng ta khng hi sinh sc mnh i ly tc v s tit kim. Vic phng th cnh cng pha di cng s dng nhng nguyn tc ca ba ht ging c . T th chun b ra n cho c trc v c bn hng l cc t th c bn cho k thut phng th bng chn. Cc k nng kha, gt vi chn dn Copyright Sifu Scott Baker 2000 52
hng s c hc vi vic tp luyn nim chn. Bng cch gi u gi hoc l bn chn nng trn ng trung tm ca c th, ngi v sinh s hc cch iu khin chn tn cng ca ca i th v c th ph hy n vi chui k thut lin hon. e. Thc hin c nh mt bc di chuyn Mt im ng ch cui cng to s khc bit gia c ca Vnh Xun v cc mn phi khc l Vnh Xun s dng n nh mt bc di chuyn. iu ny c th hin r trong bi Tm Kiu v bi Mc Nhn Php. Trong Vnh Xun bn khng ri co chn v m bn ri bc xung v tin v pha trc. C l mt phn ca bc di chuyn. Chng ta him khi m ch ng mt ch v tung c . Ngi tp Vnh Xun thng thch tin st vo i th, v vi c iu ny c ngha l tin ti vi mi c . lm iu ny bn chn s c t xung t ti ni m n tn cng vo mc tiu. N s khng co v v t li ni n xut pht. Trong k thut cao cp, mt ngi c th tin ti vi c m bn chn tn cng khng cn t xung mt t, cho nn anh ta c th thc hin chui c lin hon trong khi vn tin ti. iu ny trng c v nh bn ang nhy trn mt chn trong khi chn cn li th tn cng i th, tuy nhin bn thc s khng phi ang nhy nu bn duy tr c b r nng lng mnh. K nng ny i hi phi c mt s hin din mnh m v s dng nng lng trong c chn tr v chn tn cng. K nng trong Vnh Xun thng khng c nh gi ng mc v c s dng khng ht kh nng ca n. Hu ht v sinh dnh nhiu thi gian v cng sc pht trin kh nng linh gic vi i tay nhng n khi h th nhng kh nng ny li khng s dng c. S tht l k nng trong Vnh Xun cng rc ri v phc tp khng km g k nng s dng i tay. S ph Dip Vn tng ni rng nu bn phi chin u vi mt ngi thnh tho Vnh Xun, bn phi s dng i chn ca mnh nh anh ta. Nu mt ngi v sinh b thi gian v n lc tp luyn i chn cng ging nh h lm i vi i tay th anh ta c th s c bit n vi k nng ph hy bng i chn ca mnh! Nhng s tht l i chn tr nn mt mi rt nhanh bi sc nng ca n v rt kh lm vic vi chng, v ta cng cha hc c cch cm nhn n nh cch m ta lm vi i tay. Bi v nhng l do m hu ht v sinh khng dnh thi gian cn thit thc s pht trin k nng ca Vnh Xun 4. Nhng s biu l nng lng khc nhau ca ba bi quyn Mi bi quyn trong Vnh Xun u c mt ngha quan trng ring v nng lng. Tiu Nim u dy ta mt qu trnh xy dng kh cao cp. N cha ng bi tp ni cng cao cp cho vic xy dng v tp trung ngun nng lng kh. Tm Kiu cha ng mt chui cc ng tc c xp xp to nn mt s din t Copyright Sifu Scott Baker 2000 53
thng nht. Nhng chui ng tc ny c rn luyn nhm mc ch to nn s bc l ng thi cc k thut. Vi s kt hp cc chuyn ng ny nng lng s c bc l thng qua vic t nng lng cng tay hay chn thc hin. t nng lng l hnh thc bc l ni cng trong bi Tm Kiu. Mt ngi bnh thng cng c th nhn ra rng bi Tm Kiu cha kh nhiu ng tc phc tp so vi bi Tiu Nim u. B chn l mt kha cnh quan trng ca bi quyn th hai. Cc ng tc xoay tn, bc ti cn phi c thc hin cng vi cc k thut tay to nn mt chuyn ng tng hp v lm thnh mt s bc l duy nht. Ngoi vic kt hp chuyn ng gia cc ng tc ta cn hc cch t s c ch ch, t kh ln cnh tay v bng cch l kh, vi nhng k thut ti nhng thi im cn thit. Nng lng s khng chy t b r vo cnh tay hay chn bc l cng vi nhng k thut ny nu tn ti s cng cng, gng c. Mt c im nhn bit c th qua st c nu t nng lng ng l mt s rung nh cao su xy ra ti tay hoc chn ti thi im m nng lng c t vo. Cnh tay hay cng chn cn phi c th lng cho php s rung ng ny xy ra. S c ch ch v vic t nng lng ny mt ln na c th c tp luyn bng cch s dng hnh nh v s tng tng. V d nh Phng thch kh trong bi Tiu Ch k thut bng th (bong sau) l mt c im ni ting ca bi Tm Kiu. th hin n ng cch n phi c t chnh xc vo v tr ng trung tm c dy trong bi Tiu Nim u. ng thi n cng phi c thc hin xong vo thi im vic xoay ngi hay bc ti kt thc, vy thi gian thc hin ng tc bng th phi xy ra ng thi vi vic xoay ngi hay bc ti. y l thi im m bn t nng lng ca mnh cng vi cnh tay trc ca k thut bng th. Hnh nh c s dng l bn c mt cnh tay rng bn trong v khi k thut bng th c thc hin th mt qu bng nng bng nng lng bn t vai v h cnh n chnh gia cnh tay trc mt cc bch. V s va chm ny to nn Copyright Sifu Scott Baker 2000 54
mt s rung ng n hi m n l s biu hin ca vic t nng lng. Nhng hnh nh tng t cng c th s dng trong mi k thut khc nhau ca bi quyn. Trong ba bi quyn ca Vnh Xun th bi Tm Kiu l bi d v n gin nht c th tp luyn tt. Nhiu ngi cho rng bi Tiu Nim u r rng cn n gin hn, v kha cnh hnh thc th ti ng vi h. Nhng bi Tiu Nim u thc s rt kh thc hin v bc l nng lng vi nhng k nng cao cp bi n gin v cu trc ca n qu n gin. N i hi nhng ngi rt thnh tho trong vic biu hin k nng t nng lng trong bi Tm Kiu v k nng phng thch nng lng trong bi Tiu Ch mi c th thc hin tt bi Tiu Nim u. Mt l do l bn phi hc cch dn nng lng t b r t v phng thch nng lng qua k thut tay ang c thc hin m khng h c thm chuyn ng no t c th. y l mt k thut cao cp. Cho nn Tiu Nim u tr thnh mt bi kh nht thc hin. D sao th bi Tm Kiu cng to cho bn rt nhiu cng vic thc hin vi vic t nng lng v mt t vi vic phng thch nng lng. Mc d vic phng thch nng lng l mt s bc l ni cng trong bi Tiu Ch, mt khi bn thnh tho k thut ny bn nn thc hin n trong c ba bi quyn. Tm Kiu l bi d nht thc hin. N cn d hn bi Tiu Ch bi cu trc ca bi Tm Kiu ch l s kt hp ca cc k thut n gin. Trong khi cu trc bi Tiu Ch th li l s kt hp ca cc k thut kh v phc tp. Cho nn bi d nht l bi Tm Kiu, k n l bi Tiu Ch v kh nht l bi Tiu Nim u bi th tn v v tr c th tnh ti ca n.
55
CHNG 6: S DNG KH NH MT TH V KH
S ph Baker cm cy cn trong mt t th kh
Vic tp luyn ni cng gip cho c th v b no tr thnh mt khi thng nht. K nng bm r l nn tng cho tt c cc k nng khc v ni cng. Cng vi vic pht trin k nng bm r ca ngi v sinh, anh ta s bt u hc cch phng thch nng lng thng qua i tay ca mnh. Vic tp luyn vi mt ci ti treo trn tng l mt phn cn thit pht trin k nng ny. (xem hinh tr 52) Ci ti trn tng nn c s dng thng xuyn trong mt thi gian di nhm lm su thm kh nng phng thch nng lng. Vic tp luyn c m ln chic ti ny phi c thc hin mt cch ng n, vi mt th tn chun v khng c gng cng. Nu ngi v sinh c gng nh tht mnh vo ci ti anh ta s t c rt t li ch t vic tp ny. Anh ta cn th lng cho php nng lng chy t nm m ca anh ta i v tng.
56
Nn nh rng Vnh Xun ban u c pht trin v tp luyn bi hai ngi ph n: Ng Mai v Nghim Vnh Xun. Bn ngh h c th nh bi nhng ngi n ng to ln, mnh m v cng c nhng k nng v kung fu bng cch hc nh vi sc mnh c bp khng? tng ny r rng l rt v l, h khng th no so snh v sc mnh c bp vi nhng ngi n ng c. V h khng nh vi c th nh b ca h. Ng Mai v ngi hc tr ca b hc cch nh vi kh, vi nng lng. H c th nh bi sc mnh c bp thng qua vic pht trin su sc k nng s dng nng lng. l cch m Vnh Xun lc ban u c dy v tp luyn. Khi ang tp luyn hy lun hi bn thn mnh rng: Liu mt ngi ph n c th s dng nhng k nng hay k thut theo cch m ti ang s dng nh bi mt g cao ln khng? Nu bn tr li khng th khng chnh xc l Vnh Xun. Vic rn luyn c m ng cch qua nhiu thng s mang n sc mnh ph hy sinh ra t mt khong cch ngn c tm thy trong c m mt inch. Tng t vic tp luyn c nh bng lng bn tay v c cng to ra mt sc mnh rt ln. Vic phng thch nng lng t cnh tay c th c tng cng rt nhiu bng cch hc phng thch nng lng bng c c th. Fa-Jing l mt cm t chnh xc ni n vic bng n nng lng ny. Mt khi ngi v sinh pht trin mt b r nng lng su v hc cch phng thch nng lng thng qua t chi, sau anh ta s c hc Fa-Jing. Fa-Jing c biu l bi mt s rung c trng ca c th khi c nh c thc hin. S rung khc l ny l mt c tnh ca kh khi c phng thch thng qua c nh. S rung ny tp trung vng eo ch khng phi vng hng. Mt dng t nhin ca Fa-Jing xy ra khi chng ta c mt c ht x hi ln! Thng th c c th rung ln khi chng ta ht x. Trong mt khonh khc c c th hon ton b mt kh nng kim sot. y l mt c tnh ca mt c Fa-Jing tt. iu ny c th c chng minh bng cch nh bng gan bn tay (hand pad). Mt c nh ch s dng nng lng ca cnh tay cng c th rt n tng, nhng nu c thm vo vi Fa-Jing th sc mnh qua c nhng gii hn thng thng. (xem phn lng ng gan bn tay). Mt c nh s dng Fa-Jing c mt sc mnh ng kinh ngc. N l mt c ra n m mt ngi khng th gng dy ngay c nu b nh trng. N phi mt nhiu nm tp luyn c th lm ch c kh mt cch hiu qu c th tinh luyn nhng k nng ny. Nhng mt khi nhng k nng ny c bt u, ngi v sinh s nhn ra rng kh nng Vnh Xun ca anh ta tr nn mnh m hn nhiu so vi nhng g anh ta tng mong i. Tuy nhin, Fa-jing khng phi n gin ch l nhng rung ng ca c th. S rung ng ch l phn biu hin c th quan st c ca mt c n phng thch nng lng thng qua c th. Vic rung ng ring n Copyright Sifu Scott Baker 2000 57
khng th to ra c iu ny. t c kh nng phng thch Fa-jing mt ngi cn phi pht trin mt s kt ni su sc gia c th v b no. iu ny mang li mt nng lc iu khin kh ca bn, cm nhn n v iu khin n vi c th v thm ch dn n ln t qu t thng qua b r. Mt s th lng su trn c th vt l l rt cn thit cho php nng lng chy qua n mt cch t do. Tt c cc bi tp v ni cng c miu t trc nhm mc ch rn luyn nng lc v tinh thn, th cht v yu t nng lng cn thit to ra mt s phng thch nng lng Fa-jing. S rung ng n gin ch l phn c th quan st c th hin bi k nng ni cng ny. Mt phn th hin khc l sc mnh khng th chi ci ca ca nh ny, n c th hin bi tc ng d di ln ngi b dnh n.
Nhiu k nng v ni cng khc khng to ra s bng n v nng lng. S thc l mt s k nng kh khc l k nng lng nghe v c nng lng v thng c gi l linh gic (listening Jing), nhng k nng v s cm nhn ny c luyn tp rng ri trong Vnh Xun vi bi tp nim th. Mt k nng nim th thc s ch c th n khi nng lng c dy cng vi nhng bi tp ny. K c khi c th tr nn gi c v yu ui th nhng k nng ny vn khng h thay i. Mt v lo s c mt sc mnh ln bi v ng y hc cc k nng v ni cng trong qu trnh tp luyn nhiu nm. Theo thi gian k nng v ni cng tr thnh v kh li hi nht ca ng y, n l s tch ly ca tt c cc k nng ca ng ta.
58
Trong mt s mn tp ni, kh thng c luyn tp tng cng sc khe. Mt vi nim tin sai lm cho rng vic tp ni cng ch nhm tng cng sc khe cho bn thn. Trong Vnh Xun li ch v sc khe ch xp hng th hai, hu ht cc hiu ng li ch ph ca mt mn v thc s u do kh mang li. V gn nh l khng th miu t s khc nhau gia mt c nh bng kh v mt c nh bi mt c th cng trng. N l th bn phi thc s tri nghim c mt nh gi xc ng. Khi ti quyt nh chp nhn vic dy v v m mt v ng, nhiu ngi n d bui l khai trng v xem coi s th ra sao. Ti c gng n lc rt ln gii thch vi h l Vnh Xun ly sc mnh t mt ngun khc ch khng phi t c bp nh th no. Rng n ly sc mnh t kh hay nng lng. Mi ngi rt lch s nhng rt t ngi quay li. Ti c th thy rng h khng tin vo iu ti ni, nn ti bt u biu din iu ny vi h. biu din v kh trong Vnh Xun bn thc s phi nh ngi m bn ang mun thuyt phc. Vic nh ai khng th no thuyt phc c nhng ngi ng xem. Anh ta phi t thn tri nghim v iu . Lc u ti cm thy tht min cng nh ai , nhng ti sm nhn ra rng s khng c ai tin rng kh l c tht v c th c s dng nh mt th v kh mnh khng khip tr khi h c cm nhn v n. Cho nn ti trnh din c nh bng bn tay chm (sinking S ph Tim Jeffcoat biu din c nh xuyn thu palm trike) ln ngc nhng ngi hc tr tim nng. Ti gii thch cho h rng nng lng s chm xung bao t h v h s cm thy n pha bn trong hn l trn b mt, ni m tay ti va chm. Sau ti s v vo ngc h; v h lun tr nn kinh ngc bi sc mnh to ra bi mt c v tng chng nh v hi. H b cht lng bi cm gic nng lng di chuyn trong ngi h v hoang mang rng lm th no m n c th tip tc lm au h trong nhiu pht k tip. V sau khi vic ti bt u nh ngi ti c thm Copyright Sifu Scott Baker 2000 59
nhiu ngi hc tr. phng Ty, thm ch c nhng ngi v s y kinh nghim cng khng tin vo kh v khng hiu lm sao n c th s dng nh mt th v kh. Ti thi im m ti hng th vi vic cnh tranh trong mt kha cnh y ca v thut. Ti gp mt tay quyn anh k cu, tay ny sn sng hun luyn cho ti chin u nh th no. Trong ln u tin gp g, chng ti th sc mt cht anh ta thy kh nng ca ti c nhng g. Anh ta c v n tng. Sau anh ta bt u hi ti v Vnh Xun. Ti c th ni rng anh ta khng hiu g v ni cng v khng tin v kh. Nn ti ni vi anh ta l ti s chng minh v n vi anh ta bng mt c v nh ln ngc anh y. Anh ta l mt anh trng rt cng rn, mt nhn vin cnh st, c mt i hm vung vc v mt mi tc ct theo kiu qun i. Anh ta thc s trng rt kh c th vt qua. Nn ti anh ta nm th n. Thay v s dng n sc mnh vi c v ti s dng sc mnh ca mnh vi anh ta. Ti cm thy nng lng c phng thch v chm su vo c th anh ta, anh y ho hai ln v sau vi giy lin nhn ti v ni wow c v ny y sc mnh ri anh ta nhanh chng t bit v hn gp li vo mt dp khc. Khong ba thng sau, chng ti bt u tr thnh nhng ngi bn tt. Anh ta cp li c v m ti thc hin vi anh ta. Anh y ni rng anh ta cha tng bao gi b nh mnh nh th trong i v l tt c nhng g anh ta c th lm trnh bt tnh. Anh ta ni anh ta cm tng nh b nh cho vai chm xung tn mng v rut th b ri c xung sn. Anh ta t bit ti c th i ch khc nm ngh trong vi gi. Ti tng rng ti khng lm n tng g anh ta nhng thc s ti lm c iu . Anh ta tht cng rn v t ho nn khng th cho ti thy anh ta b au nh th no ch vi mt c v. Anh ta lin tc hi ti lm th no nh c nh th. Anh chng ny tp luyn rt nhiu vi mn quyn anh v bit rt r lm th no tung mt c nh. Nhng n lun tht n tng vi ln u tin bn b nh vi kh. N thay i mi th. Kh l mt th v kh rt li hi. 1. C v hay bn tay chm C hai phng php phng thch kh trong c nh bng bn tay ca Vnh Xun. Bn tay y v bn tay chm - ci m c bit n nh mt bn tay mm hay c v. Trong hai c nh ny, ci d nht hc v thc hin l bn tay chm. B quyt vt l thc hin tt mt c nh bn tay chm l th lng mt cch hon ton bn tay v cnh tay, nh vo mc tiu bn phi s dng ton b phn bn trong ca bn tay bao gm gan bn tay v cc ngn tay, v phi bm dnh vo mc tiu khi tip xc m khng to ra bt c s cng c no. Ngoi nhng yu t vt l ny c nh s tr nn mnh khng khip khi m ngi v sinh c th tp trung s ch ca mnh ln ln sng nng lng trong cnh tay v bn tay v ng thi t s ch ch Copyright Sifu Scott Baker 2000 60
ca mnh ln mc tiu. Thng thng c nh s c hng i xung nn nng lng s chm su vo mc tiu. V ngi b dnh n s khng b vng ra xa bi sc mnh i trc tip xung di v s b hp th hon ton bi c th ngi dnh n. Ring dng nng lng chy trong cnh tay cng gy nn mt tn thng nghim trng ln i tng nu c phng thch ng cch. Mt ngi v sinh cao cp c th thm vo mt lng ln nng lng vo c nh bng cch phng thch nng lng t b r v ton b c th vo c nh. K nng ny l vic phng thch FaJing c cp trc v c sc mnh rt ln. Vi mt ng cp cao ca k nng phng thch nng lng: bn tay c th nh t mt khong cch rt ngn tng t nh c S ph Baker biu din c nh bng bn tay m 1 inch m vn phng thch ra mt chm lng ln nng lng. Mt c im th v ca bn tay chm l bn nh ai ti mt im trn c th v iu khin kh n mt phn khc trn c th m thng thng l pha di im tip xc. V n tr nn r rng vi ngi tip nhn c nh l h s cm thy kh chu nht vng pha bn trong hn l ti im tip xc. Mt v d l: chng ta thng biu din bn tay chm ln ngc v nng lng s c lng n vng bng. Nn cho d bn tay khng h tip xc vi vng bng nhng li l vng cm thy kh chu nht. C v thng li vt hn ln bn tay ti im tip xc. Cng vi vic nng lng c truyn i, n to ra mt cm gic nng, nn ngi tip nhn c nh ny s bt u thy nhi ti im tip xc. Tuy nhin sau khong 1-2 giy anh ta s cm thy tc ng xuyn thu ca nng lng ln bao t ca anh ta. l l do ti sao c nh ny c gi l bn tay chm. Nng lng lng t im tip xc vo b phn no ca c th phc thuc vo s ch ch ca ngi nh. C v hay bn tay chm cng c s dng trong pht th (pak sau block) ni m mt sc mnh ng k c phng thch v thng nh vng cnh tay hay cng chn ca k tn cng ra xa v thm ch ph v mt s mch mu v gy nn nhng vt bm tm ngay lp tc. Mt Copyright Sifu Scott Baker 2000 61
trong nhng mc tiu hu hiu nht cho c v kh nng lng ny l ngay pha trc hay bn di tai. C mt s lng ln huyt o ny cc v tr ny v khng kh khn g h gc i th ch vi mt c v tng chng nh n gin. Mt ln, ti b y vo cuc chin vi mt v s t phong ca mt mn phi kung fu, ngi m tuyn b nhng li l khng chnh xc chng li ti. Trong sut bui tho lun ng ta tr nn th ch v bt u thc vo ngc ti. Ti y anh ta ra xa rt nhiu ln khi ti ang ngi trn tay ca mt ci gh di trong vn phng ni chng ti gp mt. Anh ta tr nn nng gin v ri quay i v sau lin quay li tung mt c m xoay ngi vo ti. Tuy nhin trc khi ti bit c iu ti ng dy v s dng n tn th kha n tn cng ca anh ta bng tay tri ca ti v sau tung mt c nh mm ln mt bn mt ca anh ta vi cng mt bn tay. m thanh pht ra t c v tht l chi tai, (cc hc tr ca ti ghi li on ny) v anh ta tr nn hon ton bt tnh. Ti tip tc tin ln tn cng anh ta nhm m bo rng anh ta hc c bi hc khi m b l trn mt t. Rt cuc anh ta b thng mng nh, gy mi v gy rng v phi khu nhiu mi. Anh ta cng b au u trong mt tun tip theo. Nhng c nh bng bn tay khng phi l th tc ng hiu qu nht lm thay i thi ca anh ta. Cch tt nht tp luyn bn tay chm l s dng mt ci bao nng. n gin l th lng cnh tay v bn tay v v vo n cho n khi bn tay to nn mt ting v nh sm n ln i tng. Ting n nh sm l mt du hiu cho thy bn ang phng thch nng lng ng cch vo ci bao. Ch vi mt n lc nh v mt t vic tp luyn hu ht mi ngi u c th hc c cch v v phng thch nng lng. Cng vi nng lc v ni cng ca bn tr nn su hn bn s thy rng nng lng pht ra t c nh s tng ln rt ln. trnh cao nht ca k nng ny bn c th iu khin nng lng i n mt b phn no ca c th (nh l mt c quan ni tng no ) v bn c th phng thch mt ngun nng lng ln ch vi mt khong cch khong 12 inch~30 cm. C nh t khong cch gn vi vic phng thch FaJing l mt k nng cao cp i hi phi c mt k nng ni cng quan trng c th thc hin tt. 2. Bn tay thc su (Thrusting palm) Dng th hai ca c nh bng lng bn tay l bn tay thc su ca Vnh Xun. K thut ny th kh hc v kh biu din hn l bn tay chm. Bn tay thc su phng thch ra mt dng nng lng kh mnh m i xuyn qua i th v h gc anh ta vi sc mnh ca n. 62
Khi biu din c nh ny, tt hn ht l cho ngi tip nhn cm mt ming m dy hoc mt quyn danh b in thoi trc ngc ca anh ta bn nh vo. N s bo v ngi b nh bi v s chn thng gy ra bi c nh. Nu bn biu din c nh thc su ny m khng c ci g bo v ngc ca ngi b dnh n th n c th gy ra chn thng nghim trng, tr khi ngi biu din khng c kh nng phng thch nng lng. Trong ln u ti biu din sc mnh ca c nh ny ti khng dm chc sc mnh ca n s l nh th no. Ti ni iu ny vi rt nhiu v sinh ca ti v yu cu Mark, anh bn nhn vin cnh st ca ti, gi mt quyn sch dy trn ngc anh y ti c th biu din c nh ny. Anh y sn sng gi quyn sch v mi ngi th quan st v ch i. V do ti cha bao gi biu din k thut ny ln bt k ai trc y v cng khng chc rng n s c tc ng nh th no v cn bao nhiu nng lng phng thch nn ti phng thch tt c. C nh chm vo cun sch v khin Mark vng ra xa 12 feet~3,6m anh ta nh ri cun sch v nhn ti vi mt s khip s trong khi ming th th thm chi bi. Khi anh ta tng i hi phc anh ta ni rng cm tng nh anh ang b bn bi mt khu sng shotgun t mt khong cch gn. V nng lng to thnh mt ci l xuyn qua anh ta v gn nh lm sp c b ngc ca anh y. N l mt mn trnh din thnh cng! By gi, khi biu din c nh ny ti ch phng thch khong mt na sc mnh ti c so vi ln u tin, v n cng lm vng ngi b nh ra xa v ly i hi th ca anh ta trong mt lc. Bn tay thc su c tp luyn tt nht bng cch tp nh bng lng bn tay vo chic bao treo tng truyn thng ca Vnh Xun. V l lc bn hc cch dn nng lng t b r v thc su s c ch ch ca bn xuyn qua chic bao v i vo bc tng pha sau n. Sau hng ngn c nh ln chic bao, bn s hc c cch phng thch nng lng theo mt chm tp trung ra khi bn tay. N tng t nh Copyright Sifu Scott Baker 2000 63
chuyn ng ca c m (sun punch). Nguyn tc vt l l: th lng bn tay v cnh tay, y mnh t pha sau ci ch, nh vi c bn tay v ngn tay cng mt lc. iu quan trng l khng c gng c tay v bn tay bi nhng tc ng khi nh. iu ny s gy nn s cn tr kh chy ra t bn tay v i vo mc tiu. Bn phi gi trng thi th lng v nh vi c bn tay v ngn tay. B quyt nng lng l phi bm r mt cch vng chc, v nh vi mt cm gic dn nng lng t an in, tng tng mt qu bng nng lng bm vo bn tay v bn ang p n v ra tng mnh vo mc tiu v bn n xuyn qua tng. Hnh nh ny gip cho hin din s c ch ch ca bn thn tp trung vo chm tia hi t xuyn qua mc tiu. iu quan trng l khng c nghing ngi hay y vi sc nng ca c th khi bn ang nh. Nn nh rng bn ang nh vi nng lng ch khng phi nh bng sc mnh c bp. C th ni rng bn tay thc su l mt phin bn ca k thut thi th ni ting trong Thi Cc Quyn. N u c nhng tc ng tng t vi nhng tn thng ni tng km theo. Khi Trung Quc ti thy rng nhng v S ph Thi Cc Quyn s dng c v bn tay rt ging vi bn tay thc su trong Vnh Xun. Mt trong nhng khc bit ln nht gia c nh bng nng lng v c nh s dng sc mnh c bp l s tn thng gy ra bi cc c nh. Khi lm vic vi S ph Yang Trung Quc, ti rt nhiu ln yu cu ng s dng nng lng ca mnh y mnh ti ra xa nh Thi Cc Quyn ni ting vi chuyn ny. ng y t chi v ni rng ng khng th lm c chuyn m khng gy nn tn thng ni tng ln ti, v qu tht l mt v s ph y o c bi khng mun lm tn hi n ngi khc bi k nng ca mnh. Ti hiu v s ph ny bi nhng kin thc ca mnh v sc mnh v s tc ng ca Fa-jing ln c th. Nu bn nh mt c nh mnh kiu th cht bnh thng v khng c kh bn s lm thm tm hoc thm ch lm gy xng nhng im gn im tc ng. Mt c nh cng s gy nn nhng tn thng bn ngoi. N lm cho da, cc m c b bm tm v c th d dng thy c cc tn thng ny. Ch tr mt trng hp l khi bn tay c bao bc bi mt gng tay boxing mm, iu ny s lm ngn chn hu ht cc tn thng bn ngoi. Vi c nh bng kh, nhng tn thng l bn trong. Thng th du vt li trn da ti im tip xc l khng ng k. Nng lng i xuyn qua nhng b phn y nc ca c th nh nhng ln sng. N i qua b phn phng ng t nhin ca c th (xng v c) v bng n ti im n c tp trung nht. Khi c shock nng lng ny nh vo nhng c quan ni tng chnh yu n khin chng b v hoc rch nt. Chn thng l bn trong. Nhng c quan ny khng c kh nng Copyright Sifu Scott Baker 2000 64
chng li nhng c nh tc ng trc tip nh th, l l do ti sao chng c giu trong nhng tm l chn phng ng l xng v c ca c th. Nhng c nh bng nng lng i vng qua tm l chn ny v gy nn nhng tn thng ng k vo cc c quan ni tng. Trong khi mt c nh vt l thit yu phi tn cng cc tm l chn trc. 3. Phng thch nng lng t cc ngn tay v ngn chn (Tiu Ch) Bi quyn Tiu Ch dy v k nng phng thch nng lng m chng ta ang bn. im c o ca bi Tiu Ch l s phng thch nng lng thng qua cc ngn tay. l l do ti sao bi quyn mang tn l phng cc ngn tay. Mt khi bn thnh tho s phi hp v k nng t nng lng ca bi Tm Kiu th y l mt bc t nhin hc k nng phng nng lng c tm thy trong bi Tiu Ch. phng nng lng bn phi c kh nng hin din (ch ) vi cm gic ca nng lng v kh nng ch ch, hin din cng nhng cm gic ny vi chuyn ng v c ngoi nhng ngn tay, vt qua c nhng bin gii vt l c th.
S ph Baker th hin s rung ng c trung khi phng thch nng lng
phng thch nng lng tt bn phi c mt b r vng chc. B r nng lng l nn tng ca tt c cc k nng ni cng khc m mn v ny s dng. Nu bn mun hc cch s dng kh nh mt v kh hu hiu, bn phi pht trin b r nng lng ca mnh trc. Mt cng c n gin gip bn hc cch phng thch nng lng qua ngn tay l mt t giy tiu chun. Treo hai gc trn ca t giy ngang mt. S dng chuyn ng phng ngn tay t c nh n b mt t giy. Copyright Sifu Scott Baker 2000 65
Cng vi vic tp luyn, bn s thnh thong ch thy ting ng pht ra t c nh nh mt ting pht roi. Ban u th cn phi c thi gian c th nghe thy m thanh ny, hy lng nghe m thanh v ch rng mnh ang lm g khi m thanh ny pht ra. S thc th chuyn ng trong ng tc tiu ch cng tng t nh khi bn pht roi. Ngay ti im tc ng bn y vai v pha sau mt t v bn nng lng vo cnh tay ri i ra khi ngn tay, tng t nh cch bn ko tay cm ca mt ci roi v pht n v pha trc. Cng vi vic tp luyn, bn s c th to ra m thanh ny ngy cng nhiu cho ti khi bn c th to ra n bt c lc no. Khi bn c th tng cng s tp trung v sc mnh ca c phng nng lng bn c th x toang mt ci h trn t giy. Cn phi chc rng l bn khng n gian bng cch ko l ngn tay xung t giy. Nhng ngn tay cn c bn trc tip vo b mt ca t giy v nng lng s to ra ci l trn t giy. Ty thuc vo cht lng t giy m bn c th phi c gng rt nhiu ln trc khi to c mt l. Cng vi vic bn pht trin k nng ny, bn c th thc hin vi hai t giy. y l mt vic kh kh v th hin c mt k nng ng k v phng thch nng lng. C rt nhiu cch biu din s phng nng lng ln mt ngi no v cho php h cm nhn sc mnh ca n. Cc th nht l s dng tiu ch ln bn tay ca h. Thng th h s cm thy sc nng ca nng lng v s ko tay h ra xa. Bn tay th rt khe v s khng b tn thng. Mt mn biu din khc l tiu ch (Bui) ln ngc h. N thng li hai hay ba vt bm su ni m ngn tay nh vo. N s gy ra au n nhiu hn so vi c nh vo bn tay nhng n th hin mt sc mnh xuyn thu khi phng thch nng lng qua ngn tay. Trong chin u, bn nn s dng k thut ny ln cc khu vc vc m mm ca c th. Mc tiu d b tn thng nht vi c nh tiu ch l khu vc c. i mt cng c th b x toc bi 66
nng lng xuyn thu ny, tuy nhin i mt c bao bc bi xng v nu bn nh ht vo trn bn c th gy tn thng cho cc ngn tay ca mnh. Mt dng m rng ca vic phng thch kh qua ngn tay l kh nng phng thch kh qua bn chn v ngn chn khi bn thc hin c . iu ny s kh hn bi bn kh phi hp i chn hn l i tay. Chuyn ng phng nng lng i hi mt s chuyn ng nh tinh t cho nn cn phi c thi gian tp luyn. Tuy nhin nhng cm gic v chuyn ng s dng vi i tay cng s tng t i vi i chn. c th phng thch nng lng qua ngn chn l rt quan trng. N gip cho b r tr nn su hn v linh ng hn. V c nhng im pha trong bp i m khi vo bng ngn chn phng nng lng bn c th v hiu ha i th nhanh chng. K thut trong Vnh Xun cng l c nh bng nng lng tng t nh c nh bng lng bn tay v ngn tay. 4. C m t mt khong cch ngn (on kiu) Mt kh nng ng ch khc ca mt v sinh gii Vnh Xun l c m 1 inch, khi thc hin ng c m ny, bn khng ch y mt ngi ra xa nhiu mt m cn gy mt s bng n kh bn trong h v to nn nhng chn thng bn trong tr khi ngc ca ngi b nh c m k cng. C m 1 inch l mt s biu l su sc kh nng xy dng, t v phng thch nng lng ca mt v s Vnh Xun. Nu bn thc hin ng c nh 1 inch, ng bao gi thc hin i vi mt b ngc khng c che chn bi v iu ny s gy nn nhng chn thng nghim trng. c th thc hin c nh 1 inch tt trong Vnh Xun i hi phi c mt nng lc ng k v nng lng. Nhng ai thc hin c m ny trn ai m khng mang mt cun sch dy hay mt ming m th tht v trch nhim, hoc l khng c nng lc biu din k thut ny. Nu bn c th thc hin tt c m ny, ng bao gi nh ln mt b ngc trn. Mt cun sch dy ba mm hay mt ming m chc chn l rt cn thit m bo an ton. Nhng ai m thc hin k thut ny ln mt b ngc khng c bo v m khng gy ra chn thng th ngi khng bit cch phng thch kh ng cch. Hu ht thi gian h n gin ch l y. y thc s l mt k thut tng i kh c th nh tt. L Tiu Long khin n tr nn ni ting bng cch biu din c nh ny mt cch y hng th ti gii v ch Large Ed Parker Karate California. Anh ta thc hin c nh ny rt hiu qu, nhng anh ta chnh sa n theo mt cch no cho ph hp vi s pht trin phong cch ca anh ta. Khi mt v s Vnh Xun biu din c nh 1 inch anh ta s ng i mt vi mc tiu trong t th tn ca bi Tiu Nim u. Sau s t qu m ln ming m m bo rng c chnh xc cnh tay s khng dui ra sau khi chm mc Copyright Sifu Scott Baker 2000 67
tiu. Sau , mt cng c ph bin o khong cch 1 inch n mc tiu l co ngn tay tr li cho t ngn tay th nht chm mc tiu. V tr ny to nn mt khong cch 1 inch t c m n mc tiu. Lc by gi hy lng chm su xung b r v khi ng nng lng ci ch. ng thi cng to mt cm gic nng lng ang nng trong bn tay. Th lng v tp trung s ch ln nng lng b r, ci ch v bn tay. Loi b mi lo lng, suy ngh ang c trong u.
C m 1 inch
Lc ny hy dn mt ln sng nng lng t b r i ln cng chn vo an in. Khi n tin n an in bn cho n i tip n mc tiu t an in. Ln sng tip tc chy ln cnh tay, qua ci ch, thu thp nng lng v p ln bn tay. Ln sng p vo bn tay cng vi c m bn thng vo mc tiu. Sau bn tip tc tng tng ln sng i xuyn qua bn tay, xuyn qua mc tiu v n chic gh hay bc tng pha sau mc tiu. Dng chy c ch ch ny l rt quan trng. Thng th L Tiu Long mt ci gh pha sau ngi anh ta s m khong bn n nm feet. N cho anh ta mt ci g hu hnh t s ch ch ca mnh ln . N h tr s ch ch v to nn dng chy nng lng cun ngi b dnh n i cng n. S tc ng ca c nh l mt s bng n. m thanh pht nghe s nh l mt c n ch khng phi mt c m. Thng th ngi dnh n s cm thy qu m i xuyn qua ming m v cm thy qu bng nng lng trong ngc anh ta trong nhiu pht hoc thm ch hng gi sau khi dnh n. Bi tp tt nht luyn c m ny l rn luyn c m vi ti treo tng.
68
5. S biu l m dng ca nng lng
C nng lng m v dng u c s dng trong Vnh Xun. Chng thc s khng phi l nhng dng nng lng khc nhau v ng hn th l nhng dng biu hin khc nhau ca cng mt ngun nng lng. Vi c th mt na ng kinh mch (knh nng lng) c xem nh l ng m v na cn li l ng dng. Pha trc c th, pha trong cnh tay v cng chn l mang tnh m, trong kh pha sau c th v pha bn ngoi l mang tnh dng. Thc t th vng tun hon nng lng thng qua cc ng kinh mch cng tng t nh mu chy trong ng mch v tnh mch. Nng lng ch c nhng tnh cht khc nhau khi n trng thi m hay dng. V d nh c nh thc su mang tnh dng nhiu hn, n mnh m, v nh xuyn qua mc tiu. Trong khi bn tay chm li mang tnh m nhiu hn, n chm vo trong mc tiu v di chuyn mi th trong . C hai c nh bng bn tay ny gy ra tn thng nhng theo nhng cch khc nhau. Nhn chung m thng c xem l mm mi, nh nhng, n tnh, v th ng hn trong s bc l nng lng trong khi dng th th hin trc tip, cng kch, mang tnh c, v th rp hn. Thc ra th khng thc s cn thit chia ra lm hai loi; mi s biu hin m u c nhng mt dng trong n v ngc li. Cho nn trong biu tng m/dng thi cc, cho d biu tng m hay dng u c mt phn ngc li nm trong n. V s cn bng l mnh nht, khi m nhng mt biu hin ca nng lng ny kt hp tt vi nhau. V tr hay hnh dng ca bn tay, cnh tay hay cng chn u c nh hng n c tnh m hay dng ca chuyn ng cng nh l s ch ch, tnh trng c th (mc th lng), v trnh ca ngi v sinh. Tt c cc yu t ny to nn mt tc ng tng th ln s biu hin m hay dng ca k thut ang thc hin. Thng Copyright Sifu Scott Baker 2000 69
th ng tc n, y mang tnh m trong khi m mang tnh dng nhiu hn. Tt c cc ng tc, k thut trong cc bi quyn ca Vnh Xun u c c cc ng dng ca m v dng. Phi mt nhiu nm trc khi mt ngi v sinh thnh tho mi c th hiu c c hai ng dng v m v dng cho mi k thut v chuyn ng trong cc bi quyn. Cn phi c mt n lc rt ln c th hiu c mi k thut trong bi Tiu Nim u vi cc ng dng m dng ca chng. iu ny cng c th thc hin vi bi Tm Kiu, Tiu Ch, Mc nhn php, v cc bi s dng v kh c th c mt s hiu bit su hn v tnh hai mt tn ti trong cc ng dng ca cc nguyn tc v chuyn ng trong Vnh Xun. V d nh vi s trao i nim th n (single chi sau exchange) chng ta c mt v tr trn v mt v tr di, mi v tr s dng 3 k thut khc nhau. V tr di s dng tay tn th, c nh bng lng bn tay v tay bng th. V tr trn s dng tay phc th, (trm th-sinking elbow) v c m sun punch. Mi k thut u c th thc hin vi c s bc l nng lng m v dng. K thut trm th l ci r rng nht. Trong nim th n, trm th c s dng p li c nh bng lng bn tay ca bn tp. Nu bn trm th bng cch chm tay v pha trc, hng n i th, bn s ct ngang c nh bng lng bn tay v l dng li vic thc hin k thut ny. Nhng nu bn thc hin trm th bng cch ko v pha bn thn mnh, v ci trn c nh ri sau mi chm xung trn cnh tay i th ti im cui ca c nh bn s s dng chuyn ng ca anh ta v khin vai ca anh ta b di chuyn nh v pha trc. l biu hin m ca k thut trm th. C hai u l nhng cch s dng ng ca trm th da trn iu bn mun thc hin trong s trao i ny. Bi v c nh bng lng bn tay ny l mt k thut mang tnh dng, nn thng th bn phn ng bng trm th m s c a thch hn trong nim th n. Bng cch ny ngi v sinh s hc cch cn bng m dng trong s trao i, cch s dng s mm mi i chi vi s cng rn, v cch s dng chuyn ng ca i th hn l c gng dng chuyn ng . Mt c trm th dng trn mt c nh dng tnh bng lng bn tay l mt s trao i xung t v khng cn bng. Nu ngi bn tp vi bn thng tho hn v thc hin c nh lng bn tay th anh ta c th cm nhn v c c s phn hi dng ny v s i c nh dng thnh c nh m khng xung t vi s biu hin nng lng ca bn. Anh ta n l thay i thnh ch ch m khi s dng c nh. iu ny c thc hin bng cch s dng c nh bng bn tay vi mt ngun nng lng m b ng, nhn nhng hn l mt ngun nng lng dng cng bc. Trong luyn tp nim th cn nhn mnh n k nng lng nghe ni cng, n l mt s th hin m tnh tiu biu ca kh.Cn sc mnh hay k nng nh l s th hin dng tnh tiu biu ca kh. Nn vi nim th, c hai s th hin u c s Copyright Sifu Scott Baker 2000 70
dng nh nhau. Mt s dng k m lng nghe, kt ni v i theo chuyn ng ca bn tp trong cuc tr chuyn bng k thut. Sau da vo kh nng nhn thy k h hay mt li mi ca i phng m c th p dng mt li tn cng no bng cch s dng k nng dng biu hin sc mnh trong c nh. C nh ngn ca Vnh Xun tng chng nh khng c hiu qu li thc s c mt sc ph hy gh gm nu ngi v sinh hc c cch phng thch nng lng qua nhng k thut ny. Hc cch s dng chuyn ng ca bn tp cng l s th hin m ca k nng s dng nng lng. N i hi s mm mi trong khi vn duy tr s bm dnh cn thit di chuyn vi chuyn ng ca anh ta m khng gy ra mt cht cn tr no, t bin chuyn ng thnh li th ca mnh. l nhng k nng tinh t to cho mt ngi nh con mt li th ln vt qua c mt ngi mnh hn v ln hn mnh. S biu l m ca ni cng ny c pht trin qua nhiu nm tp luyn v ngy cng tr nn tinh t hn. pht trin chng mt cch su sc, mt ngi v sinh phi k tha chng t s ph ca h bng cch tp luyn vi v s ph ny v hc cch cm nhn nng lng m ny. pht trin k nng v nng lng i hi s kin nhn khi tp luyn. Tuy nhin, mt v sinh tn tm c th pht trin nhng nng lc ny m khng cn nhiu hng dn. Tp luyn kin tr vi chic bao treo tng s mang li mt kt qu tt trong s biu hin nng lng dng thng qua c m 1 inch ca Vnh Xun v c nh bn tay thc su. K thut cng c pht trin theo cch tng t. Mi s biu hin dng vi k thut nh trong Vnh Xun c th c pht trin vi vic tp luyn mt mnh nu nhng nguyn tc v v tr, th lng v tp trung tinh thn c duy tr trong khi tp. Tuy nhin, s pht trin ca k nng v s biu hin m th i hi phi c hng gi tp luyn vi mt ngi thy gii. K nng dng c th t c thng qua vic tp luyn mt mnh, trong khi k nng m th phi c truyn t ngi thy n v sinh.
71
CHNG 7:MC CH CA NIM TH V THI CN C Khng c g phi nghi ng khi ni rng nim th l bi tp quan trng nht trong Vnh Xun, khi m n c hiu ng cch. Nhiu ngi dng nh c nhng hiu bit sai lch v mc ch bi tp ny. Mt s s dng n nh mt cng c tp dt cho trn chin hay thm ch p nhau vi v sinh khc. Nhng suy ngh ny tuyt i nn trnh. Nim th khng bao gi c thit k nhm vi mc ch . Nu bn mun chin u tt nht nn dng mt s dng c bo v v v kh! Nim th c mt mc ch ln hn nhiu so vi chuyn so snh xem k nng ca ai tt hn. Vi bi tp nim th, ngi v sinh s c hc nhng k nng su sc v thit yu ca nng lng m v vic kt ni vi ngi khc. Vic tp luyn nhm pht trin nng lc lng nghe chuyn ng v phn ng li n theo mt cch sng to ca ring bn. Khi tp luyn nim th ng cch bn s tham gia cng ngi khc ti mt mc tm linh su sc v cng tri nghim v s thng nht ca mt th gii siu hnh. Vi mt thi ng trong vic tp luyn nim th, ngi tp s biu hin mt s bnh an. Biu hin ny s m ra mt li mi vi ngi bn tp cng tham gia to nn mt s ni kt v iu ny s dy cho c hai s tinh t su sc ca vic hin din trong giy pht hin ti.Trong khi tp luyn nim th bn s hc cch vt qua s huyn thuyn v tn ca u c t n trng thi Mu-Shin1 v nh thc kh nng kt ni vi nhng g ang xy ra sng to nn nhng phn ng hon ho. 1. Hc mt ngn ng mi. Mt hnh thc n d hay nht ni v nhng iu m nim th s dy bn l vic hc ni mt ngn ng mi. V iu ny khng khc g vi vic bn tp luyn nim th. Bn ang hc ni chuyn bng ngn ng ca chuyn ng ch khng phi m thanh. Bn phi hiu c nhng di chuyn c thc hin nh th no v hc cch lng nghe nhng di chuyn hiu c bn thn phi di chuyn nh th no nhm phn ng li vi nhng di chuyn . Nu bn hc ni mt ngn ng khc bn cng phi i qua cc giai on pht trin t c nhng k nng cho ngn ng mi. Qu trnh cng tng t nh trong tp luyn nim th. c tp nim th bn phi thnh tho cc k thut trc. K thut nh nhng t n, vic u tin khi bn hc mt ngn ng mi l nh cc t nh: ci gh, ci nh, con ch, con mo, chy, nhy Nhng t ny l cng c bn s dng nhm th hin suy ngh ca bn thn vi ngn ng mi. Cc k thut ca bn cng l nhng cng c bn s dng th hin mnh vi ngn ng ca chuyn ng. Mt khi bn nh cc t mt cch tng i bn s hc cc nguyn tc to ra cc s kt hp mt cch ng n gia cc t ny to ra cc Copyright Sifu Scott Baker 2000 72
cm t mch lc v c th hiu c. Cn trong nim th bn hc nhng nguyn tc ng n ca s di chuyn khi bn di chuyn to nn mt s c ngha vi hon cnh hin ti. y l phn kh nht ca vic hc ngoi ng. Ta c th nh hng ng t v cc vt, hnh ng, nhng phi tn rt nhiu n lc hc cch sp xp chng nhm c th biu t c tng ca mnh cho ngi khc hiu. Bn thng bt u vi nhng nguyn tc c bn v thit yu nht, ging nh th t sp xp ca ng t v danh t, cch s dng th Trong ngn ng ca chin u (chuyn ng) u tin bn s hc s quan trng ca vic di chuyn quanh ng trung tm, ca vic tm v tr hp l vi bn tp, ca t th ng v chuyn t v tr ny sang v tr khc. Bn s tm thy cc nguyn tc trong cc bi quyn ca Vnh Xun. Khi bn bt u nm bt c ngn ng bn s thc hin c nhng cuc ni chuyn chm ri v y kin nhn vi ngi bn x. Min l h s dng nhng t v cm t n gin bn s c th hiu c v tr li li. Cng ging nh trong bc u tp luyn nim th bn nn tp mt cch chm ri, hu ht u tp mt tc chm, nn n s l mt bi tp d dng, mt s trao i n gin c thc hin mt cch kin nhn v khng c tnh cnh tranh y. Bn khng th tranh ci vi mt ngi bn x c gio dc tt khi m bn ch va mi hc ngn ng . Bn s khng th no bt kp v khng th tr li nhng cu hi ca h bi n qu phc tp v c ni vi mt tc m bn cha th bt kp c. Vic hc ngn ng ca chuyn ng cng th, bn s khng th thnh cng trong vic trao i nhng k thut ny mt cch ng n vi mt tc trung bnh hoc nhanh nu nh bn vn ang hc nhng nguyn tc c bn ca ngn ng chuyn ng. Khng nn c tnh cnh tranh trong nim th cho n khi bn t c mt trnh t trung n cao cp. Mt khi nhng nguyn tc c bn tr thnh mt phn trong cch bn di chuyn, sau bn chuyn ti hc nhng nguyn tc su hn ca chuyn ng v chng cho php bn t v tr li vi nhng cu hi phc tp hn trong cuc ni chuyn bng nim th. Khi bn t c mc ny bn s pht hin ra rng nhng nguyn tc su hn ny l nhng nguyn tc v kh, v cch s dng n kt ni, c v iu khin chuyn ng ca ngi khc. 2. Vn v kh trong bi tp nim th Bi tp nim th trong Vnh Xun l mt qu trnh tin trin ni m hai ngi tp luyn hc cch di chuyn cng vi ngi khc nh th h b dnh vo nhau. Ti mc cn bn nht n trng nh bi tp c thit k dy ngi v sinh cch dnh cnh tay vo cnh tay ca bn tp, v di chuyn cng vi di chuyn ca h. Tuy nhin, mc ch thc s ca nim th tr nn r rng trong khi tp cp cao cp, Copyright Sifu Scott Baker 2000 73
khi m nhng ngi v sinh hc cch trnh din bi tp trong m rng kh vo t chi v ln bn tp. Trong khi pht trin k nng v kh mt cch thnh tho trong bi tp nim th h s ch thy rng kh c mt bn cht t nhin l bm dnh. C l do b ngoi ca bi tp, v thuc tnh c hu ca nng lng l bm dnh, to nn mt s hiu thng thng l nim th l bi tp dnh tay, mt s trao i n gin l nhng ngi v sinh tp luyn vi s bm dnh cnh tay vi nhau. Mc d b ngoi ca bi tp c th ng vi quan nim ny, kinh nghim ca vic tp luyn nim th c nhng th m bi tp ni cng khng t c. Mc d t ng c s dng t tn cho bi tp c dch chnh xc l dnh tay nhng bn thn bi tp c nhng ngha su hn l nhng k nng ca vic bm dnh v i theo chuyn ng ca cnh tay bn tp. Cm gic ca ti rng t s ca Vnh Xun chn mt t khng ph bin Chi, cho bm dnh gi cho nhng ngi v sinh rng n mt ngha su xa hn ch n thun l bi tp bm dnh. Nn hiu bit ca chng ta v nim th s ph hp hn vi mc ch thc s ca bi tp nu ta bit rng n bao gm nh ngha v cnh tay nng lng hay nng lng trong cnh tay nh mt s m ch ng sau t ng dch trc tip l nim th. Mt kt qu ng tic xut pht t s hiu sai v bi tp mu chn ca Vnh Xun l rt nhiu v sinh ca mn v ny tp luyn nim th m cha h c s tri nghim bi tp vi kh nh mt mc ch chnh. Vi nhng ngi v sinh phng Ty bi tp nim th phn ln tr thnh mt bi tp n thun v s chuyn ng vt l hn l nhm mt s pht trin v bc l ca kh. Xuyn sut qu trnh tp luyn Vnh Xun ta thy rng cng vi tp nim th ngi v sinh hc cch iu khin v bc l nng lng ca mnh t cc bi quyn v 74
s rn luyn, anh ta cng s hc cch nhn ra, c v iu khin khng nhng ngun kh ca bn thn m cn ngun kh ca bn tp thng qua bi tp nim th 3. Bi tp quan trng nht: Nim th n Bi tp mu cht cho s pht trin v th hin mt nng lc su sc v kh trong mt mi quan h ng khi chin u l bi tp nim th n. Thng th bi tp trng kh n gin v tha thi nhng bi tp ny l trung tm m mi k nng khc v nim th s pht trin t . S n gin trong vic chuyn ng ng thi cho php ngi v sinh tp trung ton b s ch vo s tinh t ca bi tp. Trong sut qu trnh tp luyn nim th n ngi v sinh s pht trin k nng iu hng ngun kh ca mnh bi mt s iu khin nh nhng thng qua s hin din v c ch ch. Trong bi tp nim th b no s c dy cch cm nhn v nh hng ngun kh thng qua mt s iu chnh tinh t ca ch. Cng trong bi tp ny ngi v sinh s hc cch cm nhn v c c ch ch ca bn bn tp. C 12 giai on tp luyn ca k nng kt ni c hc v tp luyn trong nim th v trc ht l c tp trong bi nim th n. Cc giai on ca s kt ni cng c gi l cc giai on trong hin din s tng tc (being interaction). Cm t ny c s dng vi mc ch th hin cc giai on pht trin ca s tng tc c hc vi bi tp nim th i hi phi c mt s chuyn i cn bn trong cc bn hin din, nhn thc v hiu bit v th gii. Ni mt cch khc, n nh thc kh nng hin din mt cch hon ton v y trong giy pht hin ti. iu ny thc s rt c ngha khi bn nhn ra rng ch c mt s t ngi thc s sng trong giy pht hin ti. c th hin din mt cc y vi hin ti i hi phi c s dng li ca mt ging ni lun vang ln trong u v khng ngng gii thch v nh gi th gii xung quanh bn. S huyn thuyn ny lun hin din trong chng ta v tch chng ta ra khi nhng tri nghim hin thi ca bn thn. Cc giai on pht trin ca s tng tc ny dy cho bn cch dng ging ni ny li v cho nh thc kh nng tng tc v cm nhn th gii mt cch trc tip, hon ton v nguyn vn. Cho nn, Copyright Sifu Scott Baker 2000 75
ct mc quan trng trong s pht trin ca k nng tng tc l trng thi Mu-Shin hay mt s tnh lng ca tm tr. Mi hai giai on ny c sp xp vo bn nhm vi 3 giai on mi nhm. Mi giai on trong mt nhm kt hp vi nhau v to nn mt cht lng v iu kin c bit ca s hin din. Cho nn, chng ta gi n l: cc giai on trong vic hin din s tng tc. Nhm 3 giai on u tin bao hm nhng yu t vt l v th cht cn thit to iu kin cho ngi v sinh t kh ln cc b phn ca c th. Nhm th hai dy v nhng cht lng nhng yu t th cht cn c kh c th c iu khin v bc l mt cch hiu qu. Phn th ba s lm bi tp tr nn phn khch vi kh. Phn th t dy ngi v sinh cch iu khin kh ca bn thn v ca bn tp thng qua s trao i. Cc giai on ny c lit k ra y. iu quan trng cn phi ch l cc giai on ny mang tnh tin quyt. Ni mt cch khc l chng c xy dng da trn nn tng ca ci c trc. Cho nn ngi v sinh s khng th thnh cng trong vic tp luyn giai on 7 v ku hay iu khin cy cu nu mt trong 6 giai on trc cha c hon thnh ng. 4. Pht trin mt s kt ni su sc thng qua nim th: 12 giai on tng tin ca vic hin din s tng tc Chn v tr: chim ly mt li th chin lc Hin din s tng tc cng vi Vnh Xun kung fu i hi phi c mt s hiu bit v ng dng ng v k nng s dng v tr. y l cp c bn nht ca vic hin din s tng tc. V tr t c bi s ng dng ng n v chnh xc cc k thut v t th trong mt mi tng quan vi v th v k thut ca i th. V tr bao gm tt c k thut tay, th tn, k thut chn, hng ca c th v vic s dng ng n nguyn tc ng trung tm. V tr khng ch i hi k thut phi chun xc m cn nhng yu t tinh t khc nh mc th lng, vic chuyn i t v tr ny sang v tr khc mt cch ng n so vi chuyn ng ca i th. V tr l mt nn mng chnh m cc k nng v s tng tc khc c xy dng trn n. Nu k nng v v tr b sai th vic tp luyn tt c cc k nng khc s khng trnh khi s tht bi. Cho nn, nu mt ngi khng th kt ni c vi ngi khc th ni vn u tin cn xem xt l v tr. Cn bng: nhm duy tr s lin tc v ton vn Cn bng l nguyn tc nn tng th hai ca vic hin din s tng tc. Mt khi k nng v v tr c thnh tho vi mt mc nht nh bn c bt u tp trung vo vic cn bng. cn bng mt cch ng n bn phi cn bng A) vi v Copyright Sifu Scott Baker 2000 76
tr ca mnh, B) gia v tr ca ca i th v bn thn, v C) gia cc v tr khc nhau khi bn chuyn t v tr ny sang v tr khc, khi bn gi tay/chn ny vi mt v tr v tay/chn kia vi mt v tr khc. Cho nn cn bng c tt c ba kha cnh cn c p dng. cn bng vi v tr cn phi c mt s hiu bit su sc v v tr hay k thut thut ang c s dng. Vai, ci ch v bn tay cn phi c mt s th lng hp l khi thc hin cc k thut ny nu khng bn s b mt cn bng. Cm gic nng hay p lc ln i th phi cn bng c vi p lc m anh ta s dng ln bn. u tin th iu ny c thc hin bng cch to ra mt p lc bng vi p lc ca i phng. Tuy nhin, nhng cp cao hn anh ta s hc cch cn bng p lc bng ca mnh hn l bng sc mnh vt l. Cn bng p lc hay trng lng ca i th chnh l s cn bng gia bn v i th (B). Sau , duy tr mt s cn bng tng t bn trong gia t chi vi nhau v gia bn v ngi bn tp trong khi thay i v tr v t th chnh l kha cnh th ba ca s cn bng. S cn bng cng nn c ng dng vo mc ca s quyt tm, cng ca s khao kht, tc ca chuyn ng v lc hay sc mnh ca c nh. V bn cht th mt ngi phi cn bng trong ni ti bn thn trc, v sau phn chiu li cm gic ca i th mt cch chnh xc. lm c iu ny bn phi hc cch cm nhn c kha cnh ny ca i th v phn hi chng ngc li. Nu bn nhn thy i th ca mnh b mt cn bng theo mt cch no th bn c th tm c mt im yu v khai thc im yu ny nh bi anh ta. Bm dnh: Bm dnh l cha kha v nn tng vng chc th ba cho vic thc s hin din s tng tc trong Vnh Xun. Mt khi k nng v v tr v cn bng t c vi mt mc thnh tho tng i th ta c th lm cho s kt ni vi bn tp tr nn su hn bng cch ng dng nguyn tc bm dnh. c th bm dnh hiu qu, s th lng ti mi v tr phi t c mt mc cao. Tay ca bn nn tan chy vo tay ca bn tp. S ch ch tan chy ny l nn c cn bng p lc nh nhng ca bn tp bng mt p lc nh nhng tng ng hng v pha ng trung tm ca anh ta. Vi nhng iu ny ta s cm thy c s chuyn ng v di chuyn cng vi bn tp. Chuyn ng ca bn cn thit phi chnh xc phn chiu li chuyn ng ca anh y. Bn di chuyn cng hng v tc vi chuyn ng ca anh ta duy tr s kt ni v cn bng. Bng cch ny cc chi s trng thi bm dnh vi nhau. Khng nn c mt s trt no cc chi. Nu iu ny xy ra th c ngha l mt ngi ang khng di chuyn ng tc hoc hng hoc anh ta bt u chuyn Copyright Sifu Scott Baker 2000 77
ng ca mnh trc hoc sau chuyn ng ca bn tp thay v l cng lc. Mt khi vic bm dnh c thc hin ng n, mt ngi quan st s khng th bit ai l ngi khi to chuyn ng. B ngoi nhn nh l c hai n gin l bt u chuyn ng cng lc v cc ng tc ca h hi ha mt cch hon ho vi nhau. Vic ng dng ng nhm 3 nguyn tc u s to ra: MT S KHA. V tr, Cn bng v Bm dnh l nhng nguyn tc nn tng to ra mt s kt ni vi i th. Khi n c ng dng nh c miu t trn th kt qu l to ra mt s kha, cht bn vo i th. Nhng nguyn tc nn tng ny to ra mt ci KHA. nh thc v lm sng ng kt ni Mt khi ba nguyn tc nn tng c s dng thnh tho v to ra c mt ci kha kt ni, bc tip theo l nh thc v lm sng ng s kt ni. Vic ng dng nguyn tc ca s n hi s to ra kt qu ny. n hi bn to ra mt lc nh nhng (khong 100gram) vi cc k thut ca mnh lin tc hng v pha ng trung tm hay im cn bng ca i th. Lc u iu ny s rt kh thc hin nhng cng vi vic tp luyn n s tr thnh mt trng thi t nhin. Vi mi k thut, t tn php cho n v tr tay m c kt ni vi cnh tay ca bn tp , s c mt p lc l xo 100 gram nh nhng i cng vi n. p lc l xo ny s nhn nhng trc mt lc ln hn, nhng n lun c ch ch hng v pha trc. Ngay c khi cnh tay b y v pha sau n vn lun tn ti mt p lc 100gram hng v pha trc. Nu cnh tay b ri ra mt cch t ngt n s ngay lp tc bn v pha trc vi khng mt cht chm tr. Chic l xo trong th tn n t chn sau v eo. S kt hp ca c tt c cc l xo trong c th c th to ra mt s phng thch lc v cng n tng m khng cn n lc khi chng c phi hp vi nhau. Mi chi phi c tp luyn c kh nng n hi mt cch c lp vi cc chi cn li. Mi v tr s c mt im khc bit nh gia chuyn ng ca l xo bi n phi c cn bng gia chnh n v cc chi khc. Nng lc c cc l xo c lp trn mi chi i hi phi b ra mt n lc ln t c, nhng n qu l rt ng khi bn b cng sc ra t c iu ny. N khng phi l khng ph bin i vi mt ngi v sinh vi nhng chic l xo c lp rng anh ta s ngc nhin khi anh ta nh trng bn cng nh bn ngc nhin khng hiu sao mnh b nh trng. Vi Copyright Sifu Scott Baker 2000 78
nhng chic l xo cc chi bt u bit t suy ngh v tm ra ng tn cng bi chnh bn thn chng. Chn phng hng: nhm ng tm l chn ca bn thn v m tm l chn ca i th tn dng c nhng tc ng c li v loi b tc ng c hi ca nhng chic l xo bn phi tp trung iu chnh chnh xc hng ca chng. Nu i th ca bn c k nng gi mt p lc khng i hng n ng trung tm ca bn th bn phi iu khin p lc t nhng chic l xo ca bn hng n anh ta. iu ny tr thnh mt s ng dng su sc ca vic cn bng. Hng tc dng lc ca nhng chic l xo cn phi c hiu mt cch c th cho tng k thut ring bit. Mc d nhn chung mc ch l hng n ng trung tm ca i th nhng mi v tr cn c nhng s tinh chnh ring. Nu v tr ca bn ng, ph hp v cn bng vi v tr ca i th th hng tc dng lc ca chic l xo cng s ph hp vi lc ca i phng. Nu khng t c iu ny th bn s b h v anh ta s bn l xo vo bn. V d nh nu anh ta gi v tr tn th vi mt lc l xo nh nhng hng v pha trc l ln trn th bn phi s dng tay phc th ln tay tn th ca anh ta vi mt lc nh nhng hng v pha trc v xung khu vc ci ch ca anh ta. S tinh chnh v hng chnh l b quyt ca bc tng phng th khng th xuyn thng ni ting trong kung fu Vnh Xun v cng l b quyt m cnh cng phng th ca i phng. Nu i th b y ra xa khi ng trung tm ca bn th bn hy phng thch p lc t anh ta bi lc ny anh ta khng gy c mt mi nguy him no cho bn c. Bn lun hng v ng trung tm ca anh ta nhm chim ly li bi nhng k h c m ra khi bn tay ca i phng ri khi ng trung tm ca anh ta. Tng sc nng: nhm t nng lng vo v kh ca bn thn Khi tng sc nng ca cch chi mt cch chnh xc s thm kh vo s kt ni. iu ny khng c ngha l bn s y mnh hn v dng sc nhiu hn. Tng sc nng cho cnh tay c thc hin thng qua vic ch ch th lng. Vic tng sc nng cng phi c thc hin m khng c ph v nguyn tc ca s cn bng. Mi v tr c th s c tng sc nng mt cch khc nhau ty thuc vo vic n c ng dng nh th no v i th ca bn ang lm g. Ba im cn c tng sc nng ca cnh tay l vai, ci ch v bn tay. Hng, u gi v bn chn l nhng im tng t trn cng chn. Nguyn tc v ci ch khng c di chuyn ca Vnh Xun l mt v d ca s tng sc ci ch trong k thut phc th. Khi tng sc nng mt b phn no trn tay hoc chn, u tin bn th lng ton b chi mt cch su sc, sau ng dng nguyn tc v phng hng ln Copyright Sifu Scott Baker 2000 79
vng ny v t s ch ch ca bn ln im cn c tng trng lng. Vi mt k nng su hn bn c th tng trng lng cho nhiu im trn c th cng mt lc. Tng sc nng ca kh vo cc chi l im mu cht chun b sn sng kh cho vic phng thch n, c dy trong bi Tiu Ch. S p dng ng nhm 3 nguyn tc th hai ny s to ra: DNG CHY. S n hi, Chn phng hng v Tng sc nng khi c kt hp qua cc nguyn tc nn tng ca CI KHA s to ra mt trng thi lng linh ng kha kt ni li. Trng thi lng ny to nn mt s trao i ng gia hai ngi v sinh chy vi mt nng lng mm mi v khng cn n lc. Ku: Nhm iu khin cy cu Mt khi bn c th hng s ch ch ln cc chi tng sc nng ca chng th bn c th bt u thy c mt kha cnh su hn v s kt ni vi ngi bn tp. S ch ch hng c nh hng v pha trc c th c thay i t mt ny sang mt khc ca s kt ni m khng cn mt chuyn ng vt l no. S thay i ny c ch ch xut pht t tm tr. V khi thc hin iu ny ta ch thy rng chic cu kt ni (Ku) c rt nhiu cnh cng. Nhng cnh cng ny ng hay m ty thuc vo s ch ch c t u. Vi mi chi ta c ba cnh cng: vai, ci ch v bn tay i vi i tay, hng, u gi v bn chn i vi i chn. N i hi phi c mt k nng v nng lc tuyt vi c th ng tt c cnh cng li cng mt thi im. N thm ch cng rt kh khi bn ch gi mt v tr c nh, v hu nh l khng th khi ang chuyn ng. Ku l ngh thut ca s lng nghe cy cu v ch xem cnh cng no ang m v cnh cng no ang ng. Mt khi bn thy c cnh cng no ang m th nh mt li mi tn cng. Mt cnh cng m nh mt li mi i v, nu bn tn cng v mt cnh cng ang ng bn s lun b kha li. Vic tn cng v mt cnh cng ng ging nh l bn i t phng ny qua phng khc bng cch c gng i xuyn qua bc tng thay v l i qua ca. Bng cch c c s thay i trong ch ch ca bn tp trong khi cnh tay ang c cung cp nng lng bi kh, chng ta hc cch khm ph xem thi im v v tr no tn cng. l ngh thut ca s iu khin cy cu, hay Ku. 80
Lng nghe: bit iu g ang din ra trong thc ti Trong Vnh Xun mc ch chnh ca vic lng nghe l tri nghim c nhng g m mt s ngi tri nghim c vi giy pht hin ti. N khng phi l vic on xem anh ta s lm g tip theo, cng khng phi l hnh dung hoc nh gi xem ci g s din ra. Lng nghe n gin l m lng tri nghim m khng thng qua mt mt b lc no c to ra bi ci ti c nhn. u tin l chng ta cn lng nghe chnh c th mnh, nng lng v trng thi ca nhng lc vt l xung quanh chng ta. Bng cch lng nghe chng, ta un mnh v xp xp theo cc trng thi ny. Sau chng ta hng s lng nghe n chuyn ng, s ch ch v nng lng ca bn tp. iu ny i hi mt s hin tnh lng ca b no. y l trng thi khng suy ngh v c bit ti nh mt trng thi khng t duy hay Mu-Shin. Mi n lc nhm hp l ha, phn tch, tm ngha hay c gng hiu iu g ang din ra u khng phi l mt s lng nghe ng n. Mi s nh gi ca thi im hin ti phi c di li vo nhng thi im sau khng lm thay th giy pht lng nghe hin ti vi s lng ng su sc. S lng nghe ny c th so snh vi vic bn lng nghe trong mt cuc hi thoi. Tuy nhin, trong Kung fu n c cm nhn bi ton b c th khi m c th bn tip nhn kinh nghim t c th ngi khc. iu ny bao gm tt c cc cm gic, s ch ch, suy ngh, cm xc to nn mt bc tranh tng th trong tng khonh khc. Trong khi lng nghe tt c nhng th ny c cm nhn cng mt lc nh mt s tri nghim tng th v ngi khc. C c th lng nghe c nh vy, trc tin bn phi lm cho u c tr nn tnh lng v sau tp trung s tnh lng ca n ln s kt ni, hin din mt cch hon ton v y trong thi khc hin ti. Khi vic lng nghe c thc hin mt mc su sc, cm gic v mt kt ni c hu gia bn v nhng g ang din ra c pht trin. Khi nng lc ny pht trin bn s hc c cch phn ng li vi nng lng ca ngi khc m khng cn thng qua s phn tch ca b no v nhng g bn ang cm nhn. Lng nghe khng phi l mt iu g b n, huyn diu m n c tm thy trong nhng con ngi, ngi hon cnh ang hin din r rng trc bn. Lng nghe c thc hin bit c ci g ang tn ti trong mi quan h gia bn v bn tp ca bn. M rng: kt ni vi nhng g ang din ra C mt s kt ni gia lng nghe v gia nhp. Trong khi lng nghe l mt dng u tin ca vic m rng hay hng ra bn ngoi c din ra. Th s m rng hng ra bn ngoi vi cm gic hin din ca chng ta nhm kt ni vi ngi khc. Mt khi bn to c mt cm gic kt ni vi tng b phn ca c th khc th bn Copyright Sifu Scott Baker 2000 81
t c ci gi l s m rng. iu ny c thc hin trc tin l vi nhng tip xc vt l v sau c thc hin m khng cn n nhng tip xc ny na. Khi bn c th cm nhn tng b phn ca c th ngi khc thng qua phn mt phn c th m bn c tip xc th bn m rng. Bi tp Chi Kwun vi cy trng cn to nn mt b tr rt hiu qu cho s pht trin k nng m rng vi mt phm vi ln. Nng lc gi li cm gic v kt ni vt l vi ton b c th, chuyn ng v s ch ch ca bn tp khi anh ta chuyn i l thnh t nn tng cho mt k nng nim th hiu qu. M rng chnh l b quyt ca s luyn tp Vnh Xun. Bt c khi no m quy trnh ny tr nn quen thuc th s luyn tp vn ra bn ngoi cng vi cm gic hin din nn tr thnh phn chnh ca bi tp ca bn. S m rng c thc hin kt ni vi thc ti nhng g ang din ra trong mi quan h gia bn v bn tp. S ng dng ng nhm nguyn tc th ba ny s to ra S THU HIU (READING). Ku, S lng nghe v S m rng khi c t vi s kt ni linh ng c to ra trc s cho php bn c v tri nghim chuyn ng v s ch ch ca bn tp t khun kh nng lng ca anh ta trong ngay thi khc m chng xut hin. By gi th s kt ni linh ng c to ra v ta dng cha kha S THU HIU i vo bn trong i th v ng hnh vi nhng iu anh ta ang thc hin khi m n xy n. i theo: sng vi nhng g ang din ra i theo l di chuyn cng vi bn tpbm ly anh ta nu anh ta i ra xa v nng theo anh ta nu anh ta tin ti gn. S i theo c th c thc hin theo rt nhiu cch, nhng tt c u c thc hin trong mi quan h vi bn tp ca bn v c xc nh bi cc chuyn ng ca anh ta. Tt c mi hnh ng phi c da trn hnh ng v s ch nh ca ngi bn tp. c th i theo mt cch hon ton bn khng nhng phi i theo nhng chuyn ng th cht ca anh ta m cn s ch ch ca b no v s nh hng ca nng lng ca anh y. thnh cng trong vic ny bn phi hc cch cm nhn s ch ch v nng lng v i theo n Copyright Sifu Scott Baker 2000 82
khi n thay i. Bn i theo trn nguyn tc cn bng ca cuc trao i. Nu nng lng ca anh ta tr nn mt cn bng, v cc k h tr nn r rng th bn s i theo k h v tm im li th. Lng nghe bit ci g ang din ra, m rng kt ni vi chng v i theo tn ti cng vi chng. Kt hp: tng tc vi nhng g ang din ra Kt hp l kt qu c to ra bi s i theo. Mt khi vic lng nghe, m rng v cn bng tr thnh nhng trng thi c ca bn th bn s i theo v kt hp vi bt c iu g ang hin din trong cuc trao i. Khi m chng ta bt u ngh v vic to ra mt kt qu g hay mt hnh ng no ta s d dng ri vo mt trong nhng ci by nguy him nht trong vic tp luyn nim th. Bi s theo ui mt ham mun to ra mt kt qu no khin chng ta s b qun nhng nguyn tc cho vic hin din s tng tc li pha sau. V bi vic tp trung tm cch thc hin to ra kt qu mong mun m chng ta chuyn qua mt trng thi mt kt ni trong mi quan h v khng cn s kt ni v hin din trong thi im hin ti ca s tng tc. Trng thi mt cn bng ny to nn s thiu hiu qu, mt khc li t to k h v c hi cho i phng xm nhp, tn cng vo bn. S kt hp thc s n t mt trng thi tinh thn hon ton khc vi s cnh tranh thng thua c nui dng bi s mong mun to ra mt kt qu thng qua s n lc. S kt hp ch c th n t mt trng thi hp tc- cn bng v khng cn n lc. Mt thnh phn tim n trong nguyn tc ca s kt hp l nguyn tc ca s trung ha. Trung ha l vic lng nghe v cn bng vi s thay i ca cc iu kin xung quanh khi chung xy ra trong cuc trao i. Trong s kt hp chng ta ngm trung ha s ch ch ca i phng nhm duy tr trng thi cn bng tn ti trc . Trong vic trung ha, ta n gin l duy tr mt s cn bng hi ha khi ta i theo v kt hp vi s thay i ca bn tp. Khng nht thit l bn phi trng thi ch ng hay b ng, m n gin ch l mt s phn hi to li trng thi cn bng t s mt cn bng, ly li s hi ha t s mt hi ha. S trung ha c ngm xy ra trong s kt hp v bao bc ly s kt hp, v n nh l mt sn phn c th quan st c ca s kt hp. Kt hp lm cho cc hot ng quay tr li trng thi cn bng ca n v ha trn ng c hnh ng ca ngi khc vi s biu l ca bn. V d nh: nu hnh ng ca ngi khc c thc y bi mt s ch ch mun gy tn thng, th mt s ch ch tng t s c ha trn phn ng li n nhm to nn s cn bng trong cuc trao i. t c mc ny trong cuc trao i m vn duy c trng thi cn bng ca vic hin din, chng ta phi t b mi mong mun to Copyright Sifu Scott Baker 2000 83
ra kt qu v phi duy tr, ko di v quay tr li s cn bng v hi ha trong ton b s tng tc. Trong vic kt hp chng ta hp nht nng lng v cc m trong c th vi bn tp v dn s cng thng ca bn tp i xung b r ca mnh v to iu kin cho bn thn pht ra ngun dng khi i ln vi mt sc mnh khng cn c gng. Dn hng: nhm to nh hng ln nhng iu ang xy ra Dn hng l kt qu ca s kt hp. Mt khi cc m v nng lng ca c hai c kt hp li trong chuyn ng ca h, s ch ch v cm gic s tr nn thng nht vi nhau. T iu kin ny, mt trong hai ngi c th bt u dn hng/iu khin m khng lm nh hng n s hi ha v cn bng trc . Bng cch m rng cm gic c ch ch ca b no/nng lng trong vic phn ng li v trong s hi ha vi chuyn ng v s ch ch ca bn tp, mt s hp nht su sc xy ra s cho php s ch ch/nng lng ca mt trong hai ngi dn hng cho ngi khc. iu ny nghe c v tri vi mt nguyn tc quan trng l: khng c c mt s ch ch no nhm to ra mt kt qu g - iu rt cn thit cho s kt hp. Nhng thc s n khng h tri vi iu ny. Dn hng khng phi l s p buc t v s trao i m l kt qu c to ra bi chnh s trao i. Bn khng quyt nh dn hng kh ca ngi khc m chnh xc hn l dng chy kh i ln t b r ca bn c to ra trong s trao i li ko kh ca ngi khc chy theo n bi l c tnh t nhin ca kh. N s lun i theo dng nng lng c iu khin bi mt ch cn bng, r rng v c kim sot mt mc su sc. Cho nn, nng lng v ch ca bn s dn hng m khng h c mt s ch ch to ra kt qu no vi dng chy ca s trao i ny. Trng thi Mu-Shin (trng thi tnh lng ca b no) l cn phi c c th ng dng thnh cng k nng ny m khng b ri vo cc by c gng to ra mt kt qu. S dn hng c th xy ra vo lc ban u mc th cht khi m cc m kt hp v cn bng vi nhau. Mi hnh ng v chuyn ng u nm trong mi quan h v s kt ni vi chuyn ng v s ch nh ca i phng. Trong s trao i cn bng ny, s dn hng n bi s lng nghe, chp nhn, v kt hp vi nhng s khi xng nh nhng hay nhng s mt cn bng c to ra bi nhng s thay i ng trong vic kt hp. Trong khi lng nghe s trao i v cm nhn nhng s mt cn bng, ta c th ch nh di vo cc vng mt cn bng ny v dn hng s chuyn ng, ch ch v nng lng ca bn tp theo hng m cui cng s th hin nhng k h ny trn phng din th cht
84
S p dng ng nhm nguyn tc th 4 ny s to ra S IU KHIN. S i theo, Kt hp v Dn hng kt hp vi nguyn tc ca S THU HIU s gip cho ngi tp c kh nng IU KHIN i th mt cch hon ton. Bi iu khin l mc tiu cui cng trong ngh thut chin u v cho php ngi v s c th i din c mi tnh hung m khng h s hi v c th x l c mi n tn cng ch vi mt t n lc. thnh cng vi vic b l kh trong vic tp luyn nim th, ngi v sinh phi sn sng tp luyn mt cch kin nhn trong nhiu gi ng h trong c tp luyn nim th v pht trin s tnh thc mt cch ng n thng qua vic thin nh v luyn th c cp trc . S chuyn i t trng thi thng thng hng ngy ca b no hng ngy, m thng c nhc n vi s huyn thuyn v tn ca b no, n mt trng thi huyn diu ca s tnh thc- cho php bn thy c s thng nht ca vn vt v thng c bit n nh mt trng thi tnh lng ca b no (Mu-Shin trong ting Nht), l c mt qu trnh tin trin i hi mt s sing nng, cn c v mt s hng dn c cht lng. Trng thi Mu-Shin ca s tnh thc ny l rt cn thit cho k nng b l v kh v l nn tng cho s trao i v kh c th xy ra gia hai ngi thnh tho tham gia trao i trong nim th. Khi ngi v sinh thnh cng trong vic duy tr c cc nguyn tc vi tng nhm trong sut qu trnh tp luyn nim th n th anh ta c th bt u tp luyn nhng k nng kt ni ny trong nim th kp. Nn mi nhm k nng u tin s c hc trong nim th n trc v sau s c chuyn qua nhng bi tp phc tp hn v kh on hn ca nim th kp. Trong khi ngi v sinh hc cch p ng v th hin cc nguyn tc trong nhm th nht vi bi tp nim th kp, anh ta cng nn tp luyn cc nguyn tc ca nhm th hai vi bi tp nim th n. Bng cch ny bi tp nim th n s dn ng cho s pht trin nhng k nng ca s kt ni cao cp.
85
5. Nim th kp: mt cuc tr chuyn Mc d nim th n l bi tp quan trng nht cho vic hc v luyn tp k nng v s kt ni, nim th kp mi l bi tp ct yu cho s ng dng nhng k nng ny vo cuc tr chuyn. S n d l mt cuc tr chuyn l mt s th hin hon ho cho iu g nn xy ra trong mt cuc trao i nim th kp. Khi hai ngi u bit v mt ngn ng th h c th ni chuyn mt cch t do, thoi mi th hin cc tng, suy ngh ca h thng qua h thng ngn ng . H khng phi ni theo nhng mu cu nh sn v cng khng cn phi chun b cho cuc tr chuyn bng cch on xem cu hi no s c hi v h s tr li nh th no. Nhng lo lng nh th ch dnh cho nhng ngi cha rnh c th th hin bn thn mt cch t do trong ngn ng . Nh ta ni trc : nim th l mt cuc tr chuyn s dng ngn ng ca chuyn ng. Cc k thut v v tr ta s dng l cc t n, cc nguyn tc s kt ni v sp xp l cu trc ca ngn ng. S trao i l s th hin t do ca cuc ni chuyn. Nu bn bn tp luyn nim th nh mt tp hp cc mu bi tp c sn th bn khng thc s ang hc ngn ng . Tt c bn ang lm l ch v nh bit n, n ch lm vic hiu qu cho n khi c gng trao i vi mt ngi bit ni ngn ng . Vic trao i bng cch thc hin nhng khun mu cho trc ch c li ch khi bn bt u hc ly cm gic ng dng ng nhng nguyn tc ca chuyn ng. Tuy nhin, chng ch l nhng v d ca mt trong nhng s trao i ng v nn c li pha sau mt khi chng thc hin xong nhim v l minh ha s ng dng ng cc nguyn tc. Mt khi ngi v sinh hiu c cm gic v cc nguyn tc th anh ta nn tru tng ha n v ng dng n trong mi k thut mt cch t do. Cc nguyn tc khng phi b kha cng trong mt hoc hai mu chuyn ng. Thc t th cc nguyn tc gip cho ngi v sinh c th t sng to v th hin bn thn vi v s s kt hp cc k thut c th. Lm th no m ta c th hc cch trao i v th hin mt cch t do trong nim th? B quyt l luyn tp vi mt tc tht chm trong nhiu thng, thm ch nhiu nm u trc khi n lc vi tc thc s. Ti sao? Bi v bn ang hc mn ngn ng mi, v cch tt nht hc ni chuyn trong mt ngn ng mi l ni vi Copyright Sifu Scott Baker 2000 86
ai bit v ngn ng trong mt cuc tr chuyn vi tc tht chm. Do bn s c thi gian hiu c anh ta ang ni g v nh hnh nhng phn ng s dng cc t v cu trc ng ca ngn ng. Khi bn ni sai mt iu g bn c th d dng kim tra v hiu ti sao n khng ng nn bn s hc c cch khng lp li nhng sai lm tng t trong nhng cu khc. Nim th cng nh th. Nim th kp cng nn c tp luyn mt cch tht chm. iu ny s gip loi b c tnh i khng ni ln mt cch t nhin gia hai ngi v cho nhng k nng ni chuyn thc s c tp luyn v mi da. Mt khi bn tr nn t nhin v thoi mi vic trao i chuyn ng v c th ni chuyn c trong nhiu pht m khng b khng hay mc mt li g th bn c th tng tc ln mt cch dn dn. Ch vi nhng giai on cao cp nht ca k nng nim th mi nn tp luyn vi tc cao. Vic tp luyn khng ging nh vic biu din. Khi bn biu din nim th, n thng c thc hin rt nhanh. Bn khng hc c nhng k nng su hn trong vic biu din, bn ch ang khoe khoang v nhng k nng m mnh c. hc c nhng k nng mt cch su sc hn bn phi bt u t vic tp luyn tht chm. Mt cuc chin u cng ging nh vic biu din. Bn khng pht trin cc k nng mi trong mt cuc chin thc s, bn ch ang biu din nhng k nng mnh ang c vt qua i th. Mt iu quan trong l cn phi tch ri vic tp luyn t do ra khi vic tp luyn nim th. iu ny c bit ng vi nhng v sinh trnh s cp v trung cp. Chng thc s l hai bi tp hon ton khc bit v khng nn ln ln hoc trn ln chng v nhau. Bi tp nim th kp truyn thng c bt u vi bi tp poon sau hay bi tp ln tay. Poon sau l mt phn quan trng cho bi tp trao i y trong nim th. Trong poon sau c cc v tr sn sng ng ta cho c hai u c nhng im li th so vi i th. Mt v tr sn sng tnh s khng to c nhiu c hi bt u cuc trao i. V y khng phi l mt k nng kh t bn thn vo mt v tr tay chm tay m khng thc s to ra mt k h no tr khi bn di chuyn trc v t to ra cc k h cho i th. Bi v bn ang hc mt ngn ng ca chuyn ng trong nim th, chng ta s bt u di chuyn t v tr trung ha. V ch l chuyn ng ca poon sau.
87
Bi tp poon sau
S trao i nng lng xy ra trong bi tp ln tay ny l rt quan trng khi cc trnh cao cp hn ca k nng ny. V tr tay phc th s dn hay tp hp nng lng hin c tay tn th bn tp. Bng vic hc cch c v cm nhn vi s mm mi, su sc ca kh bn s c th tm thy trong bi tp ln tay nhng k h m i phng s mc phi. Nhng k h ny l li mi bn ph v s ln tay v thc hin mt n tn cng. Sau , cng vi vic anh ta phn ng li vi n tn cn ca bn th bn cng ph ng li vi s phn ng ca anh ta nh trong mt cuc ni chuyn. S trao i chy v tin trin mt cch t nhin v khng th d on trc c. Trng thi Mu-Shin ca s tnh thc nn c gi ln nh mt phn ca bi tp nim th. S nhp nhng, mm mi ca bi tp ln tay s gip ch cho s chuyn i trng thi ny. Trong trng thi ny b no s c t do cm nhn c nhng iu ang xy ra trong hin ti. S khng c mt s phin dch hay gii thch bi con kh nhiu chuyn trong u bn c thc hin. Vi trng thi tnh thc ny mt s kt ni mnh m v hiu bit ca b no tim thc s c t do th hin, phn ng v sng to vi nhng s yu cu ca giy pht hin ti. Cng vi vic hai ngi kt hp trong mt dng chy ca s trao i, h ha vo thnh mt th ca s thng nht ca s sng. Nhiu v sinh Vnh Xun ch pht trin mt s mu mo m h s dng ln bn tp nh nhng pha ghi im. V thng th nhng mu mo ny s khng hiu Copyright Sifu Scott Baker 2000 88
qu i vi nhng ai thc s bit v ngn ng ca chuyn ng ny. Nhng mu mo ny c th s hiu qu trong mt hoc hai ln u nhng sau ngi ni chuyn thnh tho s pht hin ra n v nh bi n. Vic da vo mt vi mnh khe nh tc hay nhng chuyn ng trt no c tp dt nhiu ln trc ch l mt s thay th khp khing cho mt s kt ni v k nng trao i thc s m nim th c th to ra. K nng kt ni m bn hc c trong nim th n s chi phi ton b cuc tr chuyn trong nim th kp. Nhng nng lc kt ni ny s lm cho ngi v sinh c th c v s dng c cch chuyn ng, s ch ch v nng lng ca bn tp lm li th cho bn thn trong cuc trao i. Bng cch s dng mt s mu mo c th lm cho ngi v sinh cm thy mnh gii hn vo nhng lc u, nhng vi nhng ai pht trin s kt ni thc s vi bi tp nim th s sm vt qua nhng ngi v sinh ch s dng nhng mu mo theo v l k nng thc s. Ti c rt nhiu kinh nghim vi nhng v sinh Vnh Xun, nhng ngi m thot u trng rt gii nhng thng qua nim th ti pht hin ra rng tt c k nng ca h hu ht ch l nhng mu mo r tin. Trong mt ln ti gp mt ngi n ng rt t t tn l Robert. Robert tp luyn nhiu nm vi mt v s ni ting- v ny c rt nhiu v ng v v sinh M. Ti mong ch rng t nht k nng ca anh ta phi bng k nng ca ti. Khi chng ti bt u trao i mt cch thn thin ti c th cm thy anh ta c mt cm gic mm mi trong s ln tay ca mnh, iu ny lm ti b n tng v m ch rng anh ta c hiu bit v kh mt mc no . Tuy nhin, cng vi vic tng cng s trao i ti pht hin ra rng anh ta ch c hai hay ba mu mo thm nhp v i phng. Trong ln u anh ta s dng mu mo chnh ca mnh thm nhp anh ta thc hin c n. Nhanh chng sau , anh ta c gng lp li ln na nhng u khng thnh cng bi ti cm nhn c chuyn ng ny v d dng i ph vi n. Cuc trao i ca chng ti ko di khong 20-30 pht. Anh ta cn c gp thc hin li mu mo ca mnh thm 30-40 ln na nhng khng bao gi thnh cng c thm mt ln no na. Mt khc th ti c th i vo anh ta m khng cn n lc g c. Robert trng c v rt n tng vi k nng ca ti; tuy nhin, tt c nhng g ti thc hin l tr chuyn vi ngn ng ca chuyn ng, cn anh ta th ch c mt s cm t hc vt v lp i lp li n m khng thnh cng. Ti cm thy tht bun khi gp nhng ngi tp Vnh Xun nh Robert, anh y tp luyn rt vt v v cha bao gi c dy ni chuyn vi nim th; lm th no ni chuyn vi ngn ng ca chuyn ng. Bn s khng th no ni c l liu ai c th n chuyn vi ngn ng ca chuyn ng hay khng tr khi bn chm vo h v bt u cuc tr Copyright Sifu Scott Baker 2000 89
chuyn. Mt khi chm, trong vng 30 giy u tin ca cuc trao i s th hin c l liu h c bit ngn ng ca chuyn ng hay ch n gin l nh vt nhng cm t trong mt ngn ng phong ph v su sc. 6. Gii phng khi k thut thng qua cc nguyn tc Cc nguyn tc ca chuyn ng l cha kha to nn mt cuc ni chuyn hiu qu trong nim th. Vic luyn tp k thut nh mt cng c chng li k thut khc th rt hn ch v km hiu qu. V n qu l v l nu bn tin rng ch c duy nht mt s phn ng ng cho mt hon cnh nht nh. Nu iu ny ng th mi ngi s thc hin Vnh Xun vi mt cch nh nhau. H s ging nh nhng bn sao ca Vnh Xun. Nhng chng ta khng. Vnh Xun l mt h thng cho php nhng c nhn c b l bn thn trong khun kh ca n. l l do v sao m c rt nhiu cch phn ng khc nhau vi cng mt trng hp b tn cng, v tt c u ng. Tuy nhin, iu ny khng c ngha l mi cnh phn ng u ng. Cng c rt nhiu cch phn ng sai. Vy: iu g lm cho mt phn ng l sai hay ng? Cu tr li chnh l cc nguyn tc. Cc nguyn tc ca s di chuyn, sp xp, s kt ni v sc mnh n cha trong Vnh Xun s xc nh s phn ng no l ng n. Cc s phn ng khng ph hp s ph v cc nguyn tc nn tng v thit yu ca mt s di chuyn tt. Bng cch ny h s lm cho bn thn d b tn thng hoc c th cn t hn. Nhng trong khun kh ca cc nguyn tc th c rt nhiu s lu chn, v tt c u ng. Bn s la chn phng n no l ph thuc v vic bn ch ch s lm g, k nng ca bn n u, bn hiu cc nguyn tc ny nh th no v kh nng p ng ca cc k thut ca bn vi nguyn tc , s a thch c nhn, c a v tnh cch ca bn thn. Nu bn c dy rng: ch c duy nht mt phn ng ng vi mt hon cnh c th th tc l bn ang c dy v k thut ch khng phi nguyn tc. V l mt Vnh Xun ti. Nn tng gip cho Vnh Xun tr nn mnh m v hiu qu l chnh l nhng nguyn tc xuyn sut mn v. Khi m nhng nguyn tc ny c hiu ng, chng gii phng ngi tp nhm phn ng vi rt nhiu la chn hn l giam hm h trong mt hoc hai cch di chuyn. Dng chy trao i trong nim th l ni bn hc cch lm cho nhng k thut ca mnh tr nn va vn vi cc nguyn tc. Nim th cho php bn tri nghim cch m cc nguyn tc hot ng vi nhau v cho php cc chuyn ng ca bn p ng mt cch hon ho vi cc chuyn ng ca bn tp. V iu ny thng xy ra mc tim thc. Bn hc cc cm gic ca mt s trao i ng hn l dng l tr phn tch n. S hiu bit bng l tr v cc Copyright Sifu Scott Baker 2000 90
nguyn tc ny s n vo mt thi im khc rt lu sau ny. N cng tng t nh vi mt ngn ng no . Ngn ng m ca bn b chi phi bi nhng nguyn tc v chng s bo cho bn bit cm t no din t ng hay sai. Tuy nhin, bn khng thc c nhng nguyn tc ny khi bn n, bn n gin ch l bc l bn thn thng qua ngn ng v thng th bn thc hin ng. Nhng nguyn tc s c thc hin thng qua tim thc cho n khi ai th hin sai v bn ngay lp tc thc c iu ny c th hin khng chnh xc. Trong nim th cng tng t. Cc nguyn tc v chuyn ng c dy vo b no tim thc thng qua cc s trao i nim th mt cch chm chp. Hu ht thi gian l bn khng thc c chng. Mt khi c iu g sai c th hin thng qua mt chuyn ng khng ng,theo bn nng bn s bit n n. Cng vi vic bn kim tra ti sao n li sai, bn s sm tr nn thc c nguyn tc b ph v thng qua nhng sai lm ring bit. Cng tng t nh khi ni, trong nim th bn khng phi thc v nhng nguyn tc lm cho dong chy ca cuc hi thoi c din ra.
91
CHNG 8: BI TP LUYN TP NNG LNG CAO CP TRONG VNH XUN VI BI: MC NHN PHP, LC IM BN CN V BT TRM AO Trong qu trnh pht trin v k nng ni cng Vnh Xun mi giai on s c nhng mc ch v s kt ni rt ring bit, v vic luyn tp cao cp nht c s dng vi bi tp Mc nhn php, lc im bn cn v bt trm ao. Vi nhng ai cha thc s bc vo con ng ni cng rng ln xuyn sut mn v Vnh Xun th tng cho rng vic tp mc nhn v v kh c lin n vic hc v kh l tht ng ngn. Tuy nhin, nhng v sinh sng sut s nhn ra rng nhng bi tp cao cp c truyn dy thng qua mc nhn v v kh v c bn i hi phi t c nhng k nng v ni cng v kh nng ng dng n mt cch su sc. Mt cch truyn thng th bi tp vi mc nhn, gy v ao to nn nhng bc i cui cng ca ngi v sinh trn con ng Vnh Xun. Chng c dy cui cng bi nhiu l do. R rng l mt ngi cn phi t c nhng k nng vng chc trong nhng kha cnh nn tng ca mn v th mi c th t c li ch trong vic u t tp luyn nhng bi tp cao cp ny. Nhng y khng phi l l do quan trng nht. Mt khi bn hiu c tm quan trng ca ni cng trong cc k nng ca Vnh Xun bn s thy rng nhng bi tp cao cp vi mc nhn v v kh i hi mt nng lc vng chc vi tt c cc k nng v ni cng c tp trc . Thiu nhng nng lc ny th vic tp luyn vi mc nhn v v kh ch mang tnh b mt v s khng ng gp nhiu vo nng lc ca ngi v sinh. Mt iu thc s cn thit l ngi v sinh phi pht trin c mt k nng ng k trong vic bm r, t v phng thch nng lng thng qua c th. B tn Copyright Sifu Scott Baker 2000 92
ca anh ta phi vng chc v c mt ngun nng lng su lng. Anh ta cng phi c bit cch dn kh i ln t b r thng qua vic tp luyn ng bi Tiu Nim u. Anh ta phi tr nn mm do m phi hp nhp nhng trong chuyn ng ca bn thn. Nhng chuyn ng phc tp phi c gn kt vi nhau mt cch hon ho theo thi gian v khng gian, s tp trung tinh thn ca anh ta phi c kh nng t nng lng vo nhng b phn mong mun ti nhng thi im chnh xc. u tin, nhng k nng ny c th t c thng qua vic tp luyn bi Tm Kiu v sau c pht trin thng qua vic tp luyn ng bi Tiu Ch. Ton b vic tp luyn nim th cng lm cho kh nng ny tr nn su sc hn. Thm vo ngi v sinh nn c kh nng s dng kh vi c nh ca anh ta. Anh ta nn c kh nng th hin mt s bc l mnh m ca kh thng qua c m 1 inch, c nh bn tay chm v bn tay xuyn thu. Nhng v sinh cp cao hn cn c th phng thch nng lng ca mnh thng qua cc k thut . Nhng k nng ny t c thng qua vic tp luyn v hiu ng bi quyn Tiu Ch, v s tp luyn nim th cao cp, v nhng vic tp luyn ni cng su sc c cp trong nhng phn trc ca cun sch. Nu ngi v sinh c nhng kh nng tha ng v ni cng th vic tp luyn vi mc nhn v v kh s mang li nhng s tin b quan trng trong k nng v thut ca h. 1. Gii m b mt ca mc nhn Bi tp Mc nhn php trong Vnh Xun c quan h mt thit vi vic hiu v pht trin k nng v ni cng. Tinh hoa ca bi mc nhn php ch c th c tm thy nu bn hiu v n t gc nhn ca kh. C rt nhiu ngi hiu nhm ngha ca cng c tp luyn ny. Tp mc nhn khng phi nhm mc ch lm cho c th tr nn cng rn hn. N khng phi l mt ci bao ct, v cng khng phi c thit k nh mnh vo n. Mc nhn l pht trin nhy ca bn thn. N gip bn hc cch nh vi nng lng hay vi kh hn l ch nh bng c th. Mc nhn dy cho ngi v sinh cch thc hin mt c Fa-Jing sao cho ng. N dy
93
v vn tinh luyn v kt hp tt c cc k nng v ni cng c pht trin v lm sao s dng chng mt cch tng lc. V mc b mt nht l mc nhn dy v vic tp luyn v ng dng ca im huyt. 2. Cc giai on tp luyn vi mc nhn Cng vi nhng k nng mi m bn t c s thng tho vi mc nhn u phi tri qua 5 gian on. a) Thuc trnh t ca bi tp: u tin bn phi hc th t ca cc chuyn ng trong bi mc nhn php. Mt khi bn c th thc hin bi tp ny m khng b gin on th bn c th chuyn qua giai on th hai. b) Hon thin k thut: Giai on ny tp trung vo vic tinh luyn v chnh sa cho ng tng k thut. y anh ta s bt u chnh sa vic xc nh thi gian ca cc chuyn ng cho ph hp vi tc di chuyn ca mc nhn cng nh s chnh xc ca tng v tr. Trong giai on th hai ny anh ta cng s c thm c nhng hiu bit v vic ng dng cc k thut trong bi mc nhn php. c) Sc mnh Fa-Jing: Mt khi giai on th hai c thnh tho, anh ta c th chuyn qua giai on th ba ca vic tp trung dng nhng chuyn ng ca mc nhn. Trong giai on ny anh ta phi hoc cch nh vo mc nhn vi mt nng lng ng, vi mt s phng thch Fa-Jing hn l ch n thun l nh bng c th. Anh ta phi hc cch xc nh c thi im chnh xc nh vo mc nhn trong tng ng tc. iu ny i hi anh ta phi lng nghe mc nhn bng c cm gic bt c nhp chuyn ng, v bng tai nghe c nhng m thanh gin d vang ln khi thc hin ng. d) Mc nhn sng: Mt khi thnh tho cc k nng trn th anh ta c th chuyn qua giai on th t, lc ny anh ta c th thc hin bi mc nhn php m trng c v nh khng cn n lc g c, trong khi chuyn ng v m thanh ca mc nhn th li th hin rng: mt ngun nng lng ln ang c phng ra. Cng trong giai on ny ngi v sinh hc cch t nng lng ln mc nhn v dn nng lng ra khi mc nhn vo nhng thi im trong bi tp. Bng cch ny, mc nhn tr thnh mt ngi bn tp sng ng m ngi v sinh cao cp m vo ngi cng vi kh ca anh ta. mc cng vi s hiu bit ny ngi v sinh nh ang thc hin mt bi tp nim th cao cp vi mt con mc nhn sng. Sau , khi m ngi thy cm thy anh ta c th bt u chuyn qua giai on th nm th anh ta s c chuyn qua giai on cui cng ca bi tp mc nhn. e) im huyt: Giai on ny s gi m nhng ng dng tru tng ca bi tp khi chng c gn lin vi cc im trong h thng kinh mch v c lin quan n vn im huyt. Mc nhn l mt cng c tuyt vi dy v im huyt. V Copyright Sifu Scott Baker 2000 94
bi tp mc nhn php cha y nhng l thuyt v k thut ca im huyt. S tht ny s khng bao gi c thc s coi trng v hiu thu o cho n khi nhng kin thc v im huyt cha ng trong n c h m. Mi s phi hp u th hin mt c nh c th tn cng vo h thng nng lng ca i phng nhm h gc anh ta. Khi ngi v sinh hc cch nh mc nhn bng nng lng, anh ta cng hc cch nh vo nhng im huyt o mt cch chun xc. y l phn nh cao ca k nng s hiu bit c tp luyn vi mc nhn. 3. Nng lng trong v kh ca Vnh Xun, Lc im bn cn
Trong qu trnh tin trin, sau khi tp xong bi mc nhn php ngi v sinh s tp qua bi lc im bn cn. Mt s v ng khng nhn mnh n bi ny v thm ch khng dy bi ny. C l bi v h cm thy y l mt th v kh li thi, qu di v qu vng vu cho nhng ngi hin i. Hoc cng c l bi v trong lch s Vnh Xun h thy rng trng cn c thm bi cc th h sau ch khng phi bi lo s Ng Mai. Mt s li cho rng trng cn l da trn mt h thng kung fu khc ch khng phi Vnh Xun. Cc quan nim ny u sai lm. Trng cn c ngun gc t Thiu Lm nhng sau cng l Vnh Xun. Trong khi ti Trung Quc, ti ni chuyn rt nhiu ln vi mt lo s ph tp luyn Vnh Xun cng vin, v khng vi mt ngoi l no Vnh Xun c xem nh l mt nhnh ca kung fu Thiu Lm. Thm ch ngy nay, Vnh Xun vn c nhng lin h mt thit vi Thiu Lm Trung Hoa.
95
Trng cn s thm vo nhng gi tr quan trng cho k nng Vnh Xun ca ngi v sinh, c bit khi bn hiu trng cn l mt v kh nng lng tuyt diu. N va thch thc va pht trin nng lc ni cng cao cp sn c ca bn. Cy cn dy bn cch thc s m rng nng lng ca bn thn dc theo v vt ra khi chiu di ca n. Cng thm vo , sc nng ca cy cn cng gp phn ln vo s pht trin sc mnh ca c tay v cnh tay trc. V cui cng, bi tp lc im bn cn dy bn v cch s dng n by, bm r v phng thch kh vo nh ca cy cn. Chi Kwun hay bi tp bm dnh vi cy cn thch thc v pht trin mt cch mnh m nhy v k nng lng nghe ni lc ca ngi v sinh. Thm vo , bi tp ch ra cc huyt o trn c th c th khi b v vo vi nng lng ti mt u ca cy cn s cho i th bt tnh. Mt s nguyn tc quan trng khi hc cch s dng kh vi v kh l: u tin l thc hin bi tp mt cch chnh xc, iu ny s lm cho nng lng tp hp trn cnh tay. Th hai l hc cch to ra nhng rung ng c trng dc theo chiu di cy cn. Th ba l s dng s rung ng v trau chut n vi mi im trong su c nh ca bi tp. N cng bao gm vic hc k thut tiu ch vi cy gy, nh vy ta c th nghe thy khi bn dc theo chiu di cy gy v c phng thch ra khi u bn kia ca cy gy. Th t l hc cch t ch ch lng nghe hay kh ln v kh ca bn thn nhm cm nhn c v kh ca ngi khc ang trt hay di chuyn dc theo cy gy v cng cm nhn khi m mt u ca cy gy to nn mt tip xc g . K nng ny thnh thong c nhng v sinh cao cp thc hin 96
bng cch bt mt khi tp bi tp dnh gy. Qu trnh tng tin ca k nng ni cng ny s pht trin cng vi vic k nng s dng cy gy mt cch vt l c ci tin. iu quan trng l cy gy phi c lm t g cng c th gi v mang nng lng i qua n. Mt s cy gy c lm t loi g nh v mm th rt kh gip ch trong vic pht trin cc k nng cao cp ny. Chiu di v trng lng ca cy gy cng rt c bit: 8-9 feet (2.42.7m) l chiu di thng thng, mc d mt s ngi c th s dng c cy gy di ti 12 feet (3.6m). Trng lng ca cy gy th ph thuc vo loi v cht lng g c s dng. C sc nng v chiu di ca cy gy s gp phn vo s pht trin k nng s dng kh ca ngi v sinh khi anh ta hc cch t nng lng ca mnh vo v kh v cm nhn n nh l mt phn ca c th. 4. Bt trm ao
Sau khi luyn tp thnh tho vi bi mc nhn php v lc im bn cn, giai on cui cng ca k nng ni cng cao cp trong Vnh Xun c gii thiu thng qua bi bt trm ao. V kh ny khng phi ch duy nht Vnh Xun mi c. Tuy nhin Vnh Xun c mt cch s dng c o i vi loi v kh ny. Bi tp ny r rng l mt s m rng ca ton b h thng v thut Vnh Xun. Nhng Copyright Sifu Scott Baker 2000 97
chuyn ng trong bi tp ny u mang tnh c trng ca Vnh Xun. Nhng nguyn tc v chin lc chin u c dy trong bi ao ny cng mang tnh c trng ca Vnh Xun v ph hp mt cch hon ho vi nhng g c hc trong nhng bi tp trc . Vnh Xun l mt mn v thc dng, n khng nhm mc ch biu din hay ho nhong bn ngoi. V iu ny cng ng vi v kh ca mn v. Bi lc im bn cn khng phi l mt bi trnh din, m l mt bi tp rt thc dng. Bi bt trm ao cng th. Thm ch trong cc nhnh ca Vnh Xun cng c nhng s khc bit trong bi ny, v pht trin thnh hai thit k khc nhau ca cy ao vi nhng khc bit nh. S khc bit ny nm b rng ca li dao ti im un nm trc mi dao. Mt thit k c b rng song song t tay cm n im mi, v mt thit k th c b rng ln nht ti im un ngay trc khi un xung im mi. y ch l mt khc bit nh, nhng li c nhng tnh cht rt quan trng khi bn hc cch bc l kh thng qua thanh ao. Vi thanh ao c li rng hn th d biu hin kh ra bn ngoi hn. Do n c trng lng ln hn phn u v nng lng s to nn mt m thanh cng hng vi phn li ao v c th nghe c mt cch r rng. Cho nn, c ngi ni rng vi mt ngi v sinh thnh tho th anh ta c th lm cho thanh ao ca mnh ct ting ht. Vi li o hp hn th m thanh ny kh c nhn thy hn. S tht th thng nhng rung ng vn c to ra nhng tn s ca chng vt ra khi ngng nghe ca con ngi. Thanh ao vi li rng hn to ra nhng s dao ng vi tn s thp hn cho nn ta c th nghe c. V cng do phn trng lng thm vo ca n ti phn u m lm cho n phn no tr nn d dng hn trong vic to nhng rung ng. Ngoi s khc bit ny th nng lng u c th c biu l thng qua c hai loi ao, nhng vi loi ao li hp hn th vic biu l kh c nhn thy hn. K nng ny i hi bn phi c th t kh v li ao ca mnh. Vic cm nhn kh i vo li ao ngn lm bng kim loi thc s kh hn nhiu so vi vic dn kh i vo mt cy trng cn. N i hi phi c mt k nng phng thch kh su sc c th to ra s rung ng nng lng ny. V c bn th bn hc c cch phng thch kh t bn tay v ngn tay trong bi Tiu Ch. V k nng c trui rn thng v pht trin thng qua bi mc nhn php v bi lc im bn Copyright Sifu Scott Baker 2000 98
cn. Thch thc cui cng chnh l vic t kh v mt li ao ngn v lm tng thm phn tinh t ca s rung ng kh khi c phng thch ra ngoi. Nhiu ngi phi luyn tp nhiu nm trc khi h c th thc hin thnh cng k nng ny vi li ao. Li ch ca k nng ny khi n c thc hin mt cch chnh xc l mt sc mnh khng khip c to ra trong nhng chuyn ng ct ca li ao. Vi s rung ng nng lng trong li ao vt chp t li ao s mang mt sc mnh ph hy to ln. Mt ngi luyn tp thnh tho c th to mt vt chp su v mc tiu ch vi mt chuyn ng ngn tng chng nh v hi. Cng ging nh vic d dng nhm ln vi c m 1 inch. Mt c ng vi li dao trng c v tm thng nhng li mang mt sc mnh v cng n tng. V mt ngi tp luyn thnh tho c th d dng ct la cc chi v tch ri tht v xng bng cch s dng cc k nng v nng lng cng vi thanh ao. Hn na, bi tp ny s dy ngi v sinh cch s dng nhng k nng ni cng quan trng cng vi nhng b php cao cp trong bi ao ny. Anh ta s phi hc Bui Ma hay k nng bn b tn. iu ny i hi anh ta phi c th bn kh ca mnh ra t bn chn khi di chuyn vi mt s nhanh nhn v mt gia tc ln. Tt c nhng k nng ny s gp phn ng k vo ton b k nng ca ngi v sinh. S mi da kh nng t nng lng vo mc nhn v v kh s lm nng cao kh nng m rng kh ca bn thn v tng cng sc nh hng ca kh ln ngi khc t mt khong cch ng k.
99
LI KT: Vi nhng ngi u thi gian v cng sc c ht cun sch ny chc chn s c rt nhiu nghi vn. Nghi vn chnh l s bt u ca khn ngoan v hiu bit. Ti xin trn trng mi bn t nhng cu hi nhng nghi ng th phi i km vi s tm kim, thm tra t c mt s hiu bit giu c hn v hon thin hn. Nu c nhng iu g c gii thiu trong cun sch m l lm, mi m hay lm bn bi ri th ti thnh cu bn hy gi cho u c mnh c m rng vi nhng kh nng c th ca vic s dng nng lng. Vi nhng ai trc bt u i vo th gii ca ni cng, ti khuyn khch bn hay tip tc pht trin nhng k nng ca mnh. Hi vng rng cun sch ny s cung cp thm thng tin cho bn v gip bn i xa hn trong qu trnh tri nghim cng nh pht trin ca mnh. Vnh Xun l mt mn kung fu cao cp. Cc chuyn ng vt l ca n rt hiu qu v thc dng. V by gi, hy vng bn cng thy c ni cng Vnh Xun cng rt hiu qu v thc dng . c th bt u tri nghim nhng k nng su sc v phong ph ny, tt c nhng g bn cn lm l bt u nhng bc i u tin trn mt con ng di. Kh c hc thng qua vic tri nghim, mt ngi hng dn ng thng tho s gip ch cho bn, v nhng cp cao th vic hng dn ny tr nn rt cn thit, nhng bt k ai cng c th bt u bng cch t bc i nhng bc i u tin vo th gii ca ni cng. V cng c nhng k la bp ang t xng l c nhng k nng l thng v kh c th thm tra c. Theo kinh nghim ca ti th nhng ngi ny chng bao gi thc hin c nhng k nng . Nhng g ti a ra trong cun sch u l s tht, chng l nhng k nng ni cng c th chng minh c v l nhng thnh phn quan trng ca ton b mn v Vnh Xun. Mong mun ca ti l a nhng ngi tp Vnh Xun xch li nhau hn trong mt s hi ha, nhm chia s nhng hiu bit chung v mn v tuyt vi ny. Cun sch ny c vit nhm mt n lc chia s, v hy vng n s l mt ngun cm hng nhng ngi khc cng chia s nhng g h bit.
100
I NT V TC GI: Sinh ra New Zealand, Scott Baker bt u vic tp luyn Vnh Xun ca mnh vo nm 12 tui. Anh theo hc s ph Tam Hung Fun Hng Cng v di s hng dn trc tip ca s ph Peter Yu. Scott tp luyn mt cch chuyn cn trong nhiu nm v sau khi i nhiu ni anh cm thy cn phi kim tra kh nng kung fu ca mnh. Anh gh thm v ngh th sc vi rt nhiu v v s ca cc mn phi khc, v h ng sc vi anh. Scott cha bao gi tht vng v vit th k v nhng trn chin ny cho s ph ca mnh. S ph Peter Yu cng c mt s l th ny cho cc s huynh ca anh ti v ng. tui 22, Scott bt u mo him i ra th gii v anh n M. Mt ln na anh li th sc vi cc v s ph y v b thu ht bi nhng cuc canh tranh ton din. Anh bt u tp luyn nh nhng v s quyn anh t do (kickboxer) v chin u mt cch thnh cng xuyn sut min Ty nc M. Cng lc Scott ang theo hc ti trng i hc Brigham Young ti Utah ly bng Ph.D trong lnh vc trit hc, v hon thnh vo nm 1995. Chng bao lu sau khi n M, Scott c ngh dy Vnh Xun cho nhng ngi bn thn ca mnh. Cng vi vic dy v ring nh v dy cng cng anh cng c mi v dy cc nhn vin cng lc v qun i trong vic s dng cc k thut khng mang tnh tiu dit v c cc k thut mang tnh tiu dit. Trong nm 1998 Scott di chuyn n Chicago v tip tc dy Vnh Xun v thng i thc hin cc bui seminar v k nng ni cng trong Vnh Xun. Nh mt phn cng vic ca mnh, l mt ngi chuyn t vn v k nng lnh o v qun tr quc t Scott n Trung Quc v c th sc vi rt nhiu v s ph ca nhiu mn kung fu khc nhau y. Mt trong nhng v s ph ti gii nht m anh c gp l s ph Yang, mt v lo s Thi Cc Quyn v ng y lin tc khen ngi s ph Baker mt cch ring t cng nh cng khai rng: Scott l mt v s ngi nc ngoi tp kung fu Trung Hoa gii nht m ti tng gp y thc s l mt li khen tuyt vi. Hin s ph Baker ang l ch tch hip hi Vnh Xun (Authentic Wing Chun Kung Fu) cc bang Maine, Texas, Utah v c. bit thm thng tin chi tit xin vui lng lin h s ph Scott Baker ti website: www.wingchungkungfu.com
101

Wing Chun Chi Kung Vietnamese Version

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Wing Chun Chi Kung Vietnamese Version

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

S PHT TRIN NI CNG V CC NG DNG THC TIN

TRONG KUNG FU VNH XUN

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

LI KT .................................................................................................................. 100 I NT V TC GI............................................................................................ 101

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

S ph Scott Baker ti Vn L Trng Thnh (thng 5/2000)

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

S ph Baker v s ph Yang ang th sc

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

S ph Baker th hin s rung ng c trung khi phng thch nng lng

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

5. S biu l m dng ca nng lng

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

Copyright Sifu Scott Baker 2000

You might also like