Professional Documents
Culture Documents
CHNG 6: THIT K TUYN THNG TIN QUANG 6.1 KHI QUT Mng vin thng cng cng thng c chia lm 3 phn: Mng ng trc (Trunk network) Mng trung k (Junction network) Mng thu bao (Subscriber network)
Si quang hin nay c s dng trong mng ng trc v trung k. Trong tng lai tin ti s dng si quang trong mng thu bao, ngha l ti tn ngi s dng. Ngoi ra si quang cn c dng trong cc mng khc nh: Mng ring ca cc cng ty ng st, in lc, Mng truyn s liu, mng LAN. Mng truyn hnh.
K thut thng tin quang v ang pht trin vi tc rt nhanh. Cho n nay c nhiu th h h thng quang c s dng. Chng khc nhau v loi si quang, bc sng hot ng, loi linh kin thu pht quang. Khi thit k mt h thng thng tin quang ngi ta c gng chn cc phn t trong cng mt th h gim chi ph cho vic u t v thit b o, phng tin lp t, thit b v cp d tr, hun luyn ngi s dng Khi cn chn la cc phn t trong cng mt h thng thng tin quang cn cn nhc gia yu cu truyn dn ca h thng v c tnh ca cc phn t. C s ca vic chn la c tm tt nh sau: Si quang: si n mode (SM) c kh nng truyn dn tt hn si a mode (MM) c v suy hao ln di thng. Ngy nay s chnh lch v gi thnh gia si n mode v si a mode khng ng k. Vic hn ni, o th si n mode cng khng cn l vn kh khn nn si quang n mode ang c dng rng ri. Ch nhng tuyn c ly gn v dung lng thp ngi ta mi ngh n vic dng si a mode. Bc sng: gi thnh ca cc phn t hot ng bc sng 850 nm l thp nht. Nhng suy hao ca si quang bc sng ny qu cao v cc photo it s dng cho bc sng 850 nm thng ch to bng silicon khng th thu c bc sng di (1300 nm v 1550 nm). Bc sng 1300 nm ang c s dng ph bin v tn sc ca si l thp nht. Khi cn c ly tip vn di ngi ta chn bc sng 1550 nm do suy hao bc sng ny thp nht. c bit nu dng si n mode dch tn sc (SMDS) th tn sc bc sng 1550 nm cng rt nh. Linh kin pht quang: c hai kh nng chn la l LED v laze, LED hot ng n nh hn v gi thnh r hn nn c chn dng cho nhng h thng m s hn ch v cng sut pht v b rng ph ca n khng nh hng n h thng. Laze c chn
Thng tin quang 57
dng trong nhng tuyn c c ly di v tc truyn dn cao. Laze cng c nhiu loi vi nhng c tnh khc nhau v d nhin gi thnh cng khc nhau. Linh kin thu quang: c th chn PIN v APD. PIN hot ng n nh hn nhng b hn ch v nhy v tc lm vic. Ngy nay ngi ta thng chn APD hoc PIN kt hp vi FET. Cc h thng truyn dn s Vit nam xy dng theo h thng ghp knh ca Chu u. Mt knh thoi tiu chun c ph gii hn t 0.3 n 3.4 kHz c chuyn sang dng s c tc 64 kbit/s. 6.2 THIT K MT TUYN THNG TIN QUANG N GIN
Mt tuyn truyn dn quang c th hiu n gin l mt ng truyn quang gia hai im, gm mt b pht, mt cp quang v mt b thu. B pht bin i cc tn hiu in thnh nh sng. nh sng c a vo cp quang truyn ti b thu. B thu li bin i tn hiu nh sng ngc li thnh tn hiu in. Lng nh sng c a vo cp quang c hiu l cng sut ghp ni ca b thu. Vi cc cp quang c kch thc khc nhau, lng nh sng a vo cng khc nhau. Cp cng ln th nh sng a vo cng c nhiu. Cp c hai loi chun, n mt (thng dng trong ng truyn di, hay vin thng) v a mt (dng trong thng tin c ly gn di 4.8 km). B thu nhn tn hiu nh sng t cp quang ti v bin i thnh tn hiu in tiu chun. S chnh lch lng nh sng a vo cp quang v lng nh sng cn cho b thu c gi l qu cng sut tuyn. Vic tnh ton mt tuyn truyn dn quang c th c tin hnh theo nhiu hng khc nhau ty theo yu cu t ra, chng hn: Tnh c ly ti a ca on tip vn khi bit tc bit cn truyn dn v c tnh ca cc phn t trong tuyn. Tnh gii hn c tnh ca cc phn t khi bit tc v c ly cn truyn. Hng th nht c thc hin khi cn xc nh v tr v s lng cc trm tip vn trn cc tuyn di. Hng th hai dng chn loi si quang, thit b thu pht quang khi bit c ly thng tin.
58
C ly ti a ca on tip vn phi c lu c v qu cng sut ln di thng v ch cn mt trong hai b gii hn th thng tin gia hai trm cng khng thc hin c. Nu qu cng sut b gii hn th cng sut ca tn hiu quang n u thu di mc ngng ca my thu. Cn nu di thng b gii hn (do tn sc cao) th tn hiu quang n u thu b mo dng, cc xung b ni rng qu mc gii hn nn khng cn nhn bit c xung 1 hoc xung 0. Thng thng ngi ta tnh c ly ti a gii hn bi qu cng sut ri nghim li xem di thng c ly c rng cho tn hiu cn truyn khng. Nu di thng ca on tnh c rng hn di thng ca tn hiu cn truyn th c ly gii hn bi qu cng sut c chn. Ngc li phi gim c ly di thng ca tuyn rng cho tn hiu cn truyn. 6.2.1 Bc 1: Tnh c ly gii hn bi cng sut Cc thng s cn bit: Cng sut pht ca ngun quang: Cng sut b pht phi c nh ngha l cng sut nh sng a vo mt cp quang cho trc. Khi vng tch cc ca cp quang gim, lng cng sut a vo cng gim. Ngoi kch thc ca cp quang, cn mt thng s quan trng na ca cp quang l gc nhn nh sng, thng c nh ngha l NA (khu s) ca cp. NA l hm sin ca gc nhn nh sng ca cp quang. NA gim khi vng tch cc gim, do lm gim gc nhn nh sng. Nu si cp cng nh v gc nhn sng cng nh th lng nh sng i vo cp quang truyn i ti u kia ca tuyn cng nh. Bng 1 cho ta kt qu l thuyt cc t s khi s dng cc cp vi ng knh khc nhau.
Bng 6.1: Bng h s ghp nh sng t mt LED vo cc cp quang c ng knh khc nhau (t s/ dBm)
Vo
Li 50 m Li 62.5 m Li 85 m Li 100 m
59
Li 200 m
0.03/-15.1 + + +
0.07/-11.7
0.12/-9.3
0.18/-7.4
1.00/0.0
Cng sut ny ph thuc: Loi ngun quang: LED, laser. Tc bit hot ng ng knh li si quang (lin quan n h s ghp nh sng) nhy ca my thu quang:
Thng tnh mc li BER = 10-9, nhy ca b thu quang biu din theo n v dBm (tng ng vi 1mW) v mW ging nh cng sut ca b pht. Trong hu ht cc trng hp, b thu c thit k vi mt nhy nht nh v khng d thay i c.Khi thit k b thu quang, ngi ta tnh n tc v nhy. Thi gian p ng ca b thu cng nhanh th nhy cng km. nhy ph thuc: + + + Loi linh kin thu quang Tc bit Bc sng hot ng Cc yu t suy hao: + Suy hao trung bnh ca si quang: ph thuc loi si v bc sng hot ng. Thng s ny tnh c bng cch nhn ch s suy hao dB.km -1 ca si quang vi chiu di si. Ngi ta thng gi cc suy hao xy ra trong khong 100m u si quang ni vi LED l suy hao tc thi. Vi cc on si quang ngn hn th suy hao trn mi kilmet ln hn thng s m nh sn xut a ra. Kch thc si 200/230 100/140 62.5/125 50/125 Mt mt mi km 7.0 dB 5.0 dB 4.5 dB 4.0 dB NA 0.27 0.29 0.28 0.20
+ Suy hao ca cc mi hn (splice) v ca cc khp ni (connector): ph thuc loi v s lng khp ni c dng. Ti thiu phi c 2 khp ni cho hai u si. Suy hao trung bnh ca mi khp ni l 0.5 dB. Cc suy hao ny c th tnh c d dng bng cch nhn gi tr suy hao o c hoc thng s do nh sn xut cung cp vi s ln xut hin cc linh kin ny trn tuyn. Vi s lng linh kin nh, s dng ch s suy hao cao
Thng tin quang 60
nht cho mi linh kin. Vi s lng linh kin ln, s dng ch s suy hao trung bnh cho mi linh kin.
Tng suy hao (dB)
P (dBm) Cng sutLinh kin phng vo si ngun quang
Suy hao ca Loi khp ni ghp ni vo
Suy hao
SC ST FC LC MT-RJ MTP/MPO Mi hn
Suy hao ca mi hn
Suy hao ca si
Suy hao ca ghp ni ra
0.5 dB 0.5 dB
nhy ca my thu
C ly ti a (km) C kh
+ Suy hao ca cp ni i: c th b qua nu chiu di ca cp trong i ngn. Suy hao d phng: + D phng cho cp: suy hao ca cp c th tng ln theo thi gian s dng do nhit thay i, s tn cng ca m, s xut hin cc mi hn ph khi sa cha. Thng thng nn t suy hao d phng cho cp khong 0.2 n 0.3 dB/km. + D phng cho thit b: Cng sut pht ca ngun quang gim dn theo thi gian s dng. nhy ca my thu cng km dn. Cc mch in ca thit b cng c th b lo ha. Do cn t suy hao d phng cho thit b t 3 n 5 dB. i khi d phng c tnh trong cng sut pht v nhy my thu. S phn b suy hao trn tuyn c biu din trn hnh v:
Hnh 6.2: Phn b suy hao trn mt tuyn thng tin quang
Cch tnh: Tnh qu cng sut tng qut: Gi PS: cng sut phng ca ngun quang ti im S (dBm)
Thng tin quang 61
PR: nhy ca my thu ti im R (dBm) Lm: suy hao d phng cho thit b (dB) Lc: suy hao ca cc ghp ni (dB) Qu cng sut ca tuyn l: Pb (dB) = PS PR Lm - Lc Tnh suy hao ca cp: Gi f: suy hao trung bnh ca si quang (dB/km) S: suy hao trung bnh ca mi hn trn mi km (dB/km) C th ly gi tr gn ng:
s =
suy hao trung binh mi mi hn (dB) chiudi cun cp (km)
m: suy hao d phng cho cp (dB/km) Suy hao trung bnh ca cp l: c (dB/km)= f + S + Khong cch ti a ca on tip vn:
Kho ng cch tipvn (km) = Qu cng sut (dB) Suy hao trungbinh ca cp (km)
m
L( km ) =
Pb P PR Lm Lc = s c f + S + m
Cc gi tr suy hao trung bnh trn tuyn thng tin quang Suy hao Bc sng v mt Kch thc si trn si (dB/km) Suy hao ti Suy hao ti Bng thng mi hn khp ni (MHz x km) (dB/mi) (dB/u ni)
62
Loi m ng dy c s dng: khi dng m 1B2B th tc bit tng i, khi dng m 5B6B th tc bit tng 6/5 ln. M NRZ khng lm tng gim tc bit hay t l tng l 1/1. tn sc mode (nu dng si a mode). Thng thng tn sc mode c cho di dng di thng gii hn bi tc sc mode, n v GHz/km. tn sc dn sng. Cch tnh: Di thng v tn sc ca tuyn t l nghch vi nhau theo biu thc: B 4 D Trong B l di thng, n v GHz, Dt l tn sc, n v ns Do thay v so snh di thng ca tuyn vi di thng ca tn hiu cn truyn ngi ta so snh tn sc tng cng ca tuyn vi tn sc ti a cho php ca tn hiu. Tnh tn sc ca tuyn: Dt = D 2 mod + D 2 chr trong : Dt: tn sc tng cng Dmod: tn sc mode, c tnh theo cng thc:
Dmod = Ln1 L( NA ) 2 = cho si quang SI c 2cn1
1
t
Hoc Dmod =
Hoc Dmod = B (GHz .km ) L(km ) L trong BL: di thng gii hn bi tn sc mode L: c ly gii hn bi qu cng sut Dchr: tn sc sc th Dchr = Dmat + Dwg trong Dwg << Dmat Dchr = Dmat = Mmat L Dmat: tn sc cht liu ca ton tuyn (ns) Dwg: tn sc ng dn sng (ns) Mmat: h s tn sc cht liu (ns/nm.km)
63
: rng ph ca ngun quang (nm) Tnh tn sc ti da cho php: tn sc ti a cho php ph thuc vo tc bit thc t ca chui xung trn ng dy, ph thuc vo cp ghp knh v loi m ng dy c s dng. tn sc ti a c tnh theo cng thc:
Dmax = 1 4 Br (Gbit / s )
Br: tc bit thc s trn ng dy quang. Br = tc bit h s tng bit ca m ng dy. So snh tn sc ca tuyn vi tn sc ti a: Nu Dt Dmax : di thng khng b gii hn Nu Dt > Dmax : di thng b gii hn Trng hp sau phi gim c ly ca on tip vn sao cho Dt = Dmax. Si n mode ch c tn sc sc th nn: Dt = Dchr = Mmat L Do tn sc ca si n mode rt nh, c bit khi dng bc sng 1300 nm, nn di thng ca si n mode rt rng. Trong nhiu trng hp ngi ta khng cn tnh n bc 2 i vi si n mode. 6.2.3 Cc v d: V d 1: Dng si a mode truyn tc 8 Mbit/s, m 5B6B vi thng s ca cc phn t trong h thng nh sau: Cng sut pht ca ngun quang (LED): -20 dBm nhy ca my thu quang: -51dBm Suy hao ca mi connector: 0.5 dB; mi u dng 1connector. Suy hao trung bnh ca si: 0.5 dB/km Suy hao mi mi hn: 0.1 dB, mi cun cp di 2km Gii hn di thng do tn sc mode: 1GHz.km Tn sc cht liu: Mmat = 3.5 ps/nm.km ( bc sng 1300 nm) rng ph ca ngun quang: 100 nm. Suy hao d phng cho thit b: 4 dB Suy hao d phng cho cp: 0.15 dB/km. C ly ti a ca on tip vn c tnh nh sau: Bc 1: C ly gii hn qu cng sut: - Qu cng sut:
Thng tin quang 64
Pb = PS - PR - Lm - Lc Pb = -20dBm - (-51dBm) - 4dB - 2x0.5dB Pb = 26dB - Suy hao trung bnh ca cp: c= f+ S+ c = 0.7dB/km C ly gii hn bi qu cng sut:
L= Pb 26 dB 0.7 dB / km
m
L = 37 km
- tn sc sc th: Dchr = Dmat = Mmat L = 3.5 ps/nm.km x 100 nm x 37 km = 13ns - tn sc tng cng:
Dt = D 2 mod + D 2 chr = 16.3 2 + 132 Dt = 20.8ns
- tn sc ti a cho php:
Dmax =
1 1 = 3 4 Br 4 8.10 Gbit / s 6 5
Dmax = 26ns
- So snh tn sc: Dt < Dmax: nn di thng khng b gii hn Nh vy c ly ti a ca on tip vn l: L = 37km. V d 2: Dng si n mode truyn tc 140 Mbit/s vi m ng dy 5B6B v thng s ca cc phn t nh sau: Cng sut pht ca ngun quang (Laser): - 0.5 dBm
65
nhy ca my thu quang: -44 dBm Suy hao ca mi connector: 0.5 dB; mi u dng 2 connector. Suy hao trung bnh ca si: 0.4 dB/km ( bc sng 1300nm) Suy hao mi mi hn: 0.1 dB, mi cun cp di 2km Tn sc cht liu: Mmat = 3ps/nm.km ( bc sng 1300nm) rng ph ca ngun quang: 3 nm. Suy hao d phng cho thit b: 3 dB Suy hao d phng cho cp: 0.25 dB/km. C ly ti a ca on tip vn c tnh nh sau: Bc 1: C ly gii hn qu cng sut: - Qu cng sut: Pb = PS - PR - Lm - Lc Pb = -0.5dBm - (-44dBm) - 3dB - 4x0.5dB Pb = 38.5dB - Suy hao trung bnh ca cp:
c= f+ S+ c = 0.7dB/km
Pb
38 .5dB 0.7 dB / km
L = 55 km
Bc 2: - tn sc tng cng: Dt = D 2 mod + D 2 chr = Dchr Dt = Dchr = Mmat L = 3ps/nm.km x 3nm x 55km = 0.5ns - tn sc ti a cho php:
Dmax =
1 1 = 3 4 Br 4 140.10 Gbit / s 6 5
Dmax = 1.5ns
Thng tin quang 66
a. Tnh cng sut quang ti cc im: SH1 = 13 + 4 = 17 dB = 10lg 4/P1 >> P1 = 0.08 mW SH7 = 13 + 4x7 + 0.1x3 = 41.3 dB >> P7 = 0.3 W SH12 = 13 + 4x12 + 0.1x5 = 61.5 dB >> P12 = 2.8 nW b. Tnh s trm lp v khong cch gia cc trm lp: Qu cng sut cho ton tuyn quang trn: Pb = PS - PR - Lm - Lc Pb = 6dBm - (-45dBm) 0 (13+10)dB
Thng tin quang 67
c= f+ S+
c L = 6.9km
28 dB 4.05 dB / km
Nh vy, tuyn quang trn c cn s dng trm lp do qu cng sut ch cho php truyn 6.9km mt chng. S trm lp cn cho ton tuyn 15km l 2 trm. c. Vi chiu di chng nh trn, tc bit cc i c th truyn ca tuyn quang l:
Br = 1 1 = 2 2 4 Dt 4 D mod + Dchr
- tn sc tng cng:
Dt = D 2 mod + D 2 chr
Dmod = Ln 1 6.9 1.48 0.01 = c 3.10 5 = 345 .3ns
68