Professional Documents
Culture Documents
Ha noi 5 / 2007
1
N i dung ch
ng trnh
Bu i 1: Khi ni m v cc nh h ng c a RRTD Cc ch tiu tnh ton RRTD Nguyn nhn gy ra RRTD (khch quan) Bu i 2 : Nguyn nhn gy ra RRTD (ch quan) Qu n tr RRTD (tri t l chi n l c chnh
sch)
N i dung ch
ng trnh
nghi p
Bu
phng ng a
N i dung ch
Bu
ng trnh
i 5:
Nh ng v n
Khi
c b n v RRTD
ng NH
Tnh tr ng kh x
T x a, nh ng ng i cho vay lun i h i nh ng b o m ch c ch n cho s hon tr n vay. Kh kh n l m c d h c quy n ng k khi th ng l ng tr c khi k h p ng cho kho n vay, nh ng ng i vay th c l i h n m t khi ti n c gi i ngn.
c a kho n vay
R i ro tn d ng l g?
Kho n l ti m tng v n c ct o ra khi ngn hng c p tn d ng Nh ng thi t h i, m t mt m NH gnh ch u do ng i vay v n hay ng i s d ng v n khng tr ng h n, khng th c hi n ng ngh a v cam k t trong h p ng TD v b t k l do g
Cc lo i RRTD v nh h
nh h ng n KH s
ng
d ng v n
R i ro
ng v n
T ng chi ph
R i ro m t v n
CF gi m st
VTD gi m DT ch m l i ho c m t
Kh n ng SL gi m
M tg c Th c hi n d9 tr
Cc ch s
nh gi RRTD
Tnh hnh n qu h n
S d NQH n
T l NQH =
T ng d
T l KH c NQH =
S KH qu h n T ng s KH c d n
11
N qu h n!!!
N qu h n l th c o quan tr ng nh t nh gi s lnh m nh th ch . N tc ng t i t t c cc l nh v c ho t ng chnh c a ngn hng
12
Cc ch s
nh gi RRTD
D phng RRTD D c trch l p
Tnh hnh RR m t v n
phng RRTD = n cho k bo co
T l d
T l m tv n
13
Cc ch s
nh gi RRTD
Kh n ng b
p r i ro
D phng RRTD D D c trch l p
HS kh n ng b
p cc kho n
CV b m t
n b th t thot c trch l p
phng RRTD
HS kh n ng b
p RRTD
= NQH kh i
14
0
30 days
100
95% 60 ngy 89% 90 ngy 80% 120 ngy 70%
200
300
400
Nguyn nhn t
TSB
16
17
Economics: Mi tr
V n
ng kinh t
Ho t
Th o lu n tnh hu ng
Vi
giai o n no c a chu k
19
Khch hng
Ngn hng
20
Chnh sch tn d ng khng h p l V n trong th m nh tn d ng v n o l ng RRTD V n trong gim st tn d ng V n r i ro o c c a cn b tn d ng V n trong p d ng cc cng c phng ch ng r i ro tn d ng
21
m tn d ng
ng
nh gi
Tnh kh m i th p, ti s n chuyn d ng
Tranh ch p v php l
22
m tn
M t kh n ng ti chnh
Ti s n gi m gi tr , thay i hi n tr ng ..
23
Nh ng tr
ng h p qu h n ph c t p V d minh h a
24
Kinh doanh/Cng nghi p: 4 khch s n l n an M ch Th i gian: 1989 V n : y y y y y y V tr khng thch h p T l t phng th p Chi ph cao (t ng i so v i cc m c chu n) Ho t ng qu n l khng t p trung vo l i nhu n Khng c l i nhu n tr c li vay Khng c kh n ng tr n vay
25
Nh ng ngi nh tranh khng th bn nh d ki n ban u c a ng i vay T l t phng th p h n nhi u so v i k ho ch C thm i th c nh tranh gia nh p th tr ng Chi ph ho t ng cao h n so v i k ho ch Chi ph b o d ng cao h n nhi u so v i k ho ch Hng n m, c n ph i gia c r t t n km do ch t l ng xy d ng c a khu ngh mt t i. Nh th u xy d ng b ph s n H u qu l: b l hng n m v cc kho n vay c a ngn hng khng c thanh ton
27
ng chung, trong
28
Kinh doanh/cng nghi p: H u h t cc lo i Thailand Th i gian: 1997 V n : y Trong cu c kh ng ho ng Chu c s gi m st gh g m v doanh s bn hng y Cc cng ty th ng khng s d ng s ti n vay ngn hng theo ng qui nh, m dng vo vi c u c b t ng s n Ho t ng c th c hi n: y Cc ngn hng chuyn nghi p tr gip khc hng c a h trong vi c ti c c u ti chnh v ho t ng, bao g m vi c gi m qui m. y nh gi ho t ng qu n l v n u c th th thay i ban qu n l K t qu : Trong nhi u tr ng h p t ng c kh n ng sinh l i, v n ng l c tr n c a khch hng t ng v v v y gi m c thi t h i ti m tng
29
Cc d u hi u nh n bi t RRTD
Cc d u hi u ti chnh
Cc d u hi u phi ti chnh
30
Cc d u hi u ti chnh
Cc ch s thanh kho n cho th y d u hi u suy y u
C c uv n khng h p l
Cc d u hi u phi ti chnh
D u hi u lin quan n ngn hng Gi m st m nh s d ti n g i Cng n gia t ng M c vay th ng xuyn Yu c u kho n vay v t qu nhu c u d ki n Ch p nh n s d ng ngu n ti tr li su t cao Ch m thanh ton n g c v li cho ngn hng
32
Cc d u hi u phi ti chnh
D u hi u lin quan n ph ng php qu n l v i KH C s thay i v c c u NS trong h th ng qu n tr Xu t hi n s b t ng trong h th ng i u hnh t kinh nghi m, xu t hi n nhi u hnh ng nh t th i Thuyn chuy n nhn vin qu th ng xuyn Tranh ch p trong qu trnh qu n l Chi ph qu n l b t h p php Qu n l c tnh gia nh
33
D u hi u v n
Kh
k thu t v th
ng m i
kh n trong pht tri n s n ph m m i, ho c khng c s n ph m thay th Nh ng thay i chnh sch c a NN S n ph m c tnh th i v cao C bi u hi n c t gi m chi ph Thay i trn th tr ng v li su t, t gi, m t KH l n, v n th hi u
34
D u hi u v x
S gia t ng t l khng cn i n Chu n b s li u ti chnh khng , tr hon n p bo co Kh n ng ti n m t gi m Ph i thu t ng nhanh v th i h n thanh ton n ko di K t qu KD l C tnh lm p BC TS b ng TS v hnh
35
36
Qu n tr RRTD
Tri t l v v n ha qu n tr RRTD Chi n l c qu n l RRTD Chnh sch cho vay v th t c cho vay Ki m sot t n th t cho vay Chnh sch nh gi kho n vay Nh ng v n v o c v mu thu n l i ch o l ng RRTD
37
ol
ng RRTD
M hnh nh tnh
M hnh nh l ng
o l ng RRTD
38
M hnh
nh tnh
39
V n N ng l c
Danh ti ng
i u ki n
Ti s n mb o
40
N m ch C
T cch (Character)
Ti ng t m c a cng ty, thi n tr n v l ch s tn
V n (Capital)
N ng l c (Capacity)
N ng l c tr n .
Ti s n th ch p (Collateral)
Gi tr c a ti s n th ch p l bao nhiu trong tr
h p khng tr
cn .
ng
Ki m tra tn d ng
Ti n hnh ki m tra t t c cc lo i tn d ng theo nh k nh t nh 30, 60, 90 ngy Xy d ng k ho ch, ch ng trnh, n i dung qu trnh ki m tra th n tr ng v chi ti t, b o m nh ng kha c nh quan tr ng nh t c ki m tra Ki m tra cc th ng xuyn cc kho n tn d ng l n Ki m tra th ng xuyn cc kho n tn d ng c v n Ki m tra nh ng ngnh ngh c d u hi u suy thoi
42
M hnh i m s
M
43
cc kho n vay c thnh 2 nhm: nhm r i ro m t v n (Zi=1) v nhm khng r i ro (Zi=0) Thi t l p m i quan h gi a nhm ny v i nhn t nh h ng t ng ng (Xij) M hnh: Zi= BjXij + sai s BJ: ph n nh m c quan tr ng c a ch tiu th j
44
X1= TSL /T ng TSC X2= L i nhu n tch l y/t ng TSC X3=LNTT&L/T ng TSC
45
46
V d h th ng i m s c a NHTM t i Vi t Nam
47
Cc ch tiu
m c
1:
25 20 0 15
48
Cc ch tiu
2.Tu i 18-25 25-55 >55 3.Trnh h c v n Trn i h c ih c Trung h c D i trung h c
m c
1
0 20 10 20 15 5 -5
49
Cc ch tiu
4. Th i gian cng tc D i 6 thng 6 thng 1 n m 15n m >5n m 5.Th i gian lm cng vi c hi n t i D i 6 thng 6 thng 1 n m 15n m >5n m
m c
1
5 10 15 20 5 10 15 20
50
Cc ch tiu
6.Ngh nghi p Chuyn mn Th k 15 Kinh doanh Ngh h u 7.Tnh tr ng c tr Ch /t mua Thu 12 V i gia nh khc Khc
m c
1
25 5 0 30 5 0
51
Cc ch tiu
m c
1
20 5 0 -5 0 10 5 -5
8.c c u gia nh H t nhn S ng v i cha m S ng cng 1 gia nh h t nhn khc S ng cng nhi u gia nh h t nhn 9.S ng i n theo c thn D i 3 ng i T 3 5 ng i Trn 5 ng i
52
Cc ch tiu
m c
30 20 5 -5 30 20 5 -5
10.Thu nh p hng n m c a c nhn Trn 120 tri u ng 36-120 tri u ng 12 36 tri u ng D i 12 tri u ng 11.Thu nh p hng n m c a gia nh Trn 240 tri u ng 72-240 tri u ng 24 72 tri u ng D i 24 tri u ng
53
Quy t
CBTD
KH < 0 i m -> b lo i
nh TD
ch m
c2
s d ng b ng trn
KH > 0 i m -> ti p t c ch m b
54
Cc ch tiu
m c
1.T tr ng vay v n: 0% 25 0 20% 10 20-50% Trn 50% 2.Tnh hnh tr n v i NH Khng p d ng Ch a bao gi ch m tr 20 Ch a l n no ch m tr trong 2 n m c l n ch m tr trong 2 n m
5 -5 0
5 -5 55
Cc ch tiu
m c
2
0 20 5 -5 25 10 5 -5
56
3.Tnh hnh ch m tr li Khng p d ng Ch a bao gi ch m tr Ch a l n no ch m tr trong 2 n m c l n ch m tr trong 2 n m 4.T ng d n hi n t i D i 100 tri u ng 100 200 tri u ng 500 1000 tri u ng Trn 1000 tri u ng
Cc ch tiu
5.Cc d ch v khc Ch g i ti t ki m Ch s d ng th Ti t ki m v th Khng c g 6.Lo i ti s n th ch Ti kho n ti n g i B t ng s n Xe c , my mc, c phi u Khc
m c
2
15 5 25 -5 25 20 10 5
57
Cc ch tiu
m c
2
25 5 0 - 20 20 10 5 -5
7. Kh n ng thay i gi tr TSTC 0% 1%-20% 21-50% Trn 50% 8. Gi tr TSTC so v i gi tr v n xin vay >150% 120 150% 100-120% <100%
58
59
60
B c 1: thu th p thng tin B c 2: phn lo i doanh nghi p theo ngnh B c 3: phn lo i theo quy m B c 4: xy d ng ch tiu phn tch c b n B c 5: xy d ng b ng tnh i m B c 6: t ng h p k t qu tnh i m B c 7: a h th ng x p h ng r i ro tn d ng doanh nghi p B c 8: so snh k t qu phn tch, x p h ng qua cc n m
61
B ng theo quy m
TT 1 Tiu th c V n kinh doanh T 50 t T 40 t T 30 t T 20 t T 10 t D i 10 t Tr s ng tr ln n 50 t n 40 t n 30 t n 20 t 30 25 20 15 10 5
62
i m
B ng theo quy m
TT 2 Lao Tiu th c ng T 1500 ng T 1000 ng T 500 T 100 T 50 D i 50 Tr s i tr ln i n 1500 15 12 9 6 3 1
63
i m
B ng theo quy m
TT 3 Tiu th c Doanh thu thu n T 200 t T 100 t T 50 t T 20 t T 5t D i5t Tr s ng tr ln n 200 t n 100 t n 50 t n 20 t 40 30 20 10 5 2
64
i m
B ng theo quy m
TT 4 Tiu th c N p ngn sch T 10 t T 7t T 5t T 3t T 1t D i1t Tr s ng tr ln n 10 t n7t n5t n3t 15 12 9 6 3 1
65
i m
Cch tnh i m
T A v pha tri Sau A Sau B Sau C nB nC nD 5 i m 4 3 2 1
67
T sau D v pha ph i
Ch tiu Kh n ng thanh ton ng n h n Kh n ng thanh ton nhanh Vng quay hng t n kho K thu ti n bnh qun 2 1 3 3 3 3 3 3 2 2 2 68
i m tr ng s
Hi u qu s d ng ti s n N ph i tr /t ng ti s n (%) N ph i tr /VCSH (%) NQH/t ng d n NH T ng thu nh p tr T ng thu nh p tr T ng thu nh p tr c thu /doanh thu (%) c thu / TSC (%) c thu / VTC (%)
H th ng x p h ng RRTD
i m
Lo i AA A BB B CC C Lo i t i u: ho t
Lo i u: kinh doanh c hi u qu , ti chnh lnh m nh, c ti m n ng pht tri n Lo i cao: c hi u qu tuy nhin c h n ch nh t chnh v nh ng nguy c ti m n Lo i trung bnh: ho t th p, nguy c ti m n nh v ngu n l c ti
Cc bi n php ng n ng a v h n ch r i ro
Nng
cao ch t l ng cng tc th m nh v PTTD S d ng b o m ti s n ch c ch n Ch tr ng cng tc thu th p thng tin Th c hi n t t vi c gim st tn d ng v x p h ng khch hng Phn tn r i ro S d ng cc nghi p v phi sinh
70
Phn tn r i ro
Thu
V d minh h a
T gi l 17000 Cng ty xu t kh u A Cng ty nh p kh u B Kh n ng t gi thay i 15 t 9t 50% T gi l 16500 7t 13 t 50% T tr ng 50% 50%
Yu c u: Xc Xc Xc Xc
nh m c sinh l i c a hai cng ty trn trong t ng lai nh m c r i ro c a hai cng ty trn nh r i ro c a danh m c cho vay bao g m hai cng ty trn nh danh m c cho vay t i u g m 2 cng ty trn
72
Xc
nh danh m c t i u
A2=
73
Xc
nh danh m c t i u
74
Danh m c t i u
75
Gi S S S
S d ng h p
S d ng h p
76
Gi i thi u cc h p
ng phi sinh
H H H H
p p p p
77
S d ng h p Ng i mua b o hi m tn d ng
ng hon
Tr kho n ph theo nh k
i t ng thu nh p Ng i bn b o hi m tn d ng
78
Ng i mua b o hi m chi tr d a vo thu nh p c t vi c gi m t kho n n c nhi u r i ro T ng thu nh p c a cc kho n n RR b ng t ng thu nh p LS v nh ng thay i v gi tr TT c a kho n n . LS kho n n thay i t ng ng v i kh n ng v n Ng i bn b o hi m tr ti n d a vo kho n thu nh p c a m t tri phi u khng ch u r i ro v n , tr i kho n n b nh n c do ph i ch u s r i ro c a bn mua b o hi m. K t qu c a s hon i ny l ng i mua b o hi m c h ng dng thu nh p t ng x ng v i vi c n m gi kho n n y r i ro. Vi c hon i cc dng thu nh p c th c hi n theo h p ng ch khng trao i quy n s h u.
79
i r i ro v n
Ng i bn b o hi m
Thanh ton n u x y ra v n
80
i r i ro v n
Gi i thch s : H p ng han i tn d ng 5 n m vo thng 3 n m 2002 v i tr gi 100 tri u $ NH s tr cho ng i bn b o hi m ph 0.9% trn kho n ti n 100 tri u $ T c l 900000$ vo 1 thng 3 n m 2002,2004,2005,2006,2007 N u x y ra t n th t tn d ng, NH s c nh n b i hon 100 tri u $
81
V d minh h a th c t
Th i h n
Cng ty Toyota Merrill Lynch Ford Co Enron Nissan X p h ng AAA AAA BBB+ BB+ 3n m 16/24 21/41 59/80 105/145 115/145 5n m 20/30 40/55 85/100 115/135 125/155 7n m 26/37 41/83 95/136 117/158 200/230 10 n m 32/53 56/96 118/159 182/233 244/274
82
n c h th ng gim st tn d ng v x p h ng KH vay NH c n l p ra b ph n chuyn mn th c hi n nghi p v CDS. NH c n xy d ng quy trnh th c hi n nghi p v CDS m t cch h p l trn c s nh ng l thuy t v CDS.
83
i mua b o hi m:
B c 1: Phn lo i v x p h ng khch hng vay v n B c 2: C n c k t qu b c 1, chnh sch tn d ng v chi n l c c a NH, xc nh cc kho n vay s c bn B c 3: Xc nh m c ph s thanh ton cho bn bn ty vo h ng c a kho n vay v tnh hnh th tr ng B c 4: Cho bn cc kho n cho vay B c 5: K h p ng CDS v nh k thanh ton kho n ph cho bn mua v gim st ch t ch tnh hnh khch hng vay B c 6: Yu c u bn bn b o hi m thanh ton gi tr kho n vay n u Ng i i vay khng tr c n (sau khi xc nh c gi tr thu h i) B c 7: K t thc l u h s 84
Quy trnh
NH v i t cch l ng
i bn b o hi m:
B c 1: Ti p xc cc ngn hng c nhu c u bn kho n cho vay hay mua b o hi m B c 2: Thu th p thng tin v khch hng vay v n trong h p ng tn d ng m Ngn hng i ph ng nh bn v xc nh kh n ng thu h i, gi tr thu h i c a kho n vay. B c 3: Xc nh m c ph s thu ty vo h ng c a kho n vay v tnh hnh th tr ng B c 4: K k t h p ng CDS B c 5: nh k thu cc kho n ph v gim st ch t ch tnh hnh khch hng vay trong h p ng tn d ng B c 6: Thanh ton gi tr kho n vay n u Ng i i vay trong h p ng tn d ng khng tr c n (sau khi xc nh c gi tr thu h i) 85 B c 7: K t thc l u h s
L i ch c a hon
i tn d ng
86
H p
Ng i mua b o hi m tn d ng
ng quy n ch n tn d ng
Tr kho n ph cho h p ng
87
Quy n ch n tn d ng
H p ng quy n ch n tn d ng l cng c b o v gip NH b p nh ng t n th t trong gi tr ti s n TD, gip b p m c v n cao h n khi ch t l ng tn d ng c a NH gi m st. V d , ICB lo l ng v ch t l ng TD c a kho n cho vay tr gi 10 t ng, ICB c th k h p ng quy n ch n TD v i TCKD quy n ch n.
H p
ng ny s ng thanh ton ton b kho n vay n u nh kho n vay ny gi m gi ng k ho c khng th c thanh ton nh d tnh. N u KH vay v n tr n y nh k ho ch, ICB s thu c nh ng kho n thanh ton nh d tnh v h p ng quy n ch n s 88 khng c s d ng
Quy n ch n tn d ng
H
s c th gi m tr c khi ACB pht hnh cc tri phi u di h n huy ng v n -> ACB s ph i huy ng tri phi u v i LSH cao h n.
89
Quy n ch n tn d ng
Gi i php: ACB s mua quy n ch n bn v i m c chnh l ch li su t c b n cam k t trong h p ng c xc nh l m c ph bi n trn th tr ng hi n t i p d ng i v i m c RRTD hi n t i c a NH. H p ng quy n ch n s thanh ton ton b ph n chnh l ch li su t c b n th c t ( so v i m t ch ng khon phi r i ro) v t trn ph n chnh l ch LSCB c th a thu n.
ACB d tnh chi ph huy
ng s cao h n TPCP l 1%. Do s gi m st ch t l ng tn d ng, m c chnh l ch LS m NH s ph i thanh ton ln t i 2% so v i li su t TPCP -> NH s c l i v n m b o ACB ch ph i thanh ton g n v i m c chnh l ch. H p ng quy n ch n s khng cn hi u l c n u tnh hu ng ng c l i
90
Xu
Tt
91
92
Bn h p
Thu nh p
ng t
ng lai ch s gi c phi u
Danh mc u t-
93
ng
Ph n tr m tn d ng khng thu h i c
ng 0% 60%
T ng danh m c cho vay: 480 tri u USD T i th i i m thanh ton, gi tr 1 H TL = 290 $ x ch s ch ng khan Ch s ch ng khan t i th i i m hi n t i: 1000 i m Theo d bo, n n kinh t suy thoi, Ch s ch ng khan gi m l 20%
94
95
Nh ng v n
c b n
L ch s hnh thnh cng ngh ch ng khon ha Th c ti n p d ng t i m t s n c Khi ni m ch ng khon ha c i m c a ch ng khon ha Quy trnh ch ng khon ha Phn lo i ch ng khon ha
96
L n u tin t i M n m 1968 nh m t ng c ng tnh thanh kho n cho th tr ng B S. M t kho n vay th ch p ring l c tnh l ng th p h n so v i m t t h p cc kho n vay th ch p Nhm cc kho n vay th ch p ring l thnh hng tr m nghn t h p vay th ch p t pht hnh ra cc ch ng kho n c m b o b ng chnh nh ng t h p vay th ch p MBS V d : t h p vay c gi tr 1 tri u $, m i ch ng khon c m nh gi 25 ngn $ N m 1983: CMO: a d ng h n v li su t, th i h n v m c r i ro Cc lo i m i: ABS, MBB, RMBS, CDO v i kh i l ng hng tr m ngn t $
97
Khi ni m ch ng khon ha
Ch ng khon ha l qu trnh nhm cc ti s n ti chnh c tnh l ng km thnh t h p ti s n t pht hnh ra cc ch ng khon c th tra i c trn th tr ng. Cc ch ng khon ny c m b o b ng chnh t h p ti s n ti chnh trn.
98
c i m c a ch ng khon ha
Tnh th tr ng: vi c mua bn ph i di n ra h p php, c h th ng v c th tr ng ring p ng cc yu c u v ch t l ng c a nh u t c phn ph i r ng ri Tnh ng nh t C s tham gia c a t ch c trung gian c bi t
99
100
Cc ch th tham gia
Nh kh i t o: n m gi cc TS ti chnh c s : NHTM, T ch c pht hnh: c c u l i TS ti chnh thnh cc ch ng kho n ha v phn h ng ti s n T ch c trung gian c bi t SPV: n m gi ch ng khon v phn ph i ra cng chng i l d ch v : theo di cc kho n n v thu nh n cc kho n thanh ton g c li t ng i i vay r i chuy n t i SPV tr cho cc nh u t
101
C quan x p h ng tn nhi m
Nh B o lnh
T ch c pht hnh
Ti n
Quy n i n
SPV Ti s n Ngu n v n
Nh
ut
Quy n i n
Ki m tra
T p h p cc kho n thanh ton
Nh ti tr i l d ch v
T ch c tn thc
103
Phn lo i ch ng khon
MBS Mortgage backed Security: ch ng khon c b o m b ng th ch p: c c quan NN b o lnh pht hnh li su t c nh CMO: - Collateralized Mortgage Obligation: tri phi u a h ng c b o m b ng th ch p: t h p cc kho n tn d ng a c th ch p lm TSB a d ng v th i h n v li su t
104
Asset Backed Security: ch ng khon c b o m b ng ti s n ti chnh: cho vay SV, cho vay t ng, cho thu ti chnh, thu t th tn d ng MBB: Mortgage Backed Bond: tri phi u c b o m b ng th ch p: tri phi u c b o m
105
Vai tr c a ch ng khon ha i v i th tr ng ti chnh T ng c ng tnh thanh kho n trn th tr ng ti chnh Cung c p hng ha ch t l ng cho th tr ng ch ng khon
106
Vai tr c a ch ng khon ha i v i nh u t
M r ng c h i u t a d ng ha danh m c u t p ng cc yu c u v k h n v m c r i ro
107
108
i u ki n ch ng khon ha
ng
ch ng khon ha Chu n ha vi c nh gi ti s n ti chnh c s v i t cch l cc ti s n b o m cho cng c ch ng khon ha. Khun kh php l d n t i s ra i c a cc t ch c nh m c tn nhi m Xy d ng lu t cng b thng tin
109
110
Pht hnh ch ng khon h ng cao v cc ch ng khon h ng th p h n lm t ng cho ch ng khon h ng cao Pht hnh v i t ng gi tr th p h n so v i t h p ti s n ti chnh c s T ng ph d ch v S d ng kh c b o lnh B o lnh c a bn th ba S d ng LC S d ng kho n k qu ti n m t
111
Cc i u ki n khc
Nng cao ch t l ng c a ti s n ti chnh c s Nng cao n ng l c qu n tr ti s n c a NH M c chuyn nghi p c a TTCK:
Thng tin ph i c p nh t v lun ph n nh gi ch ng
khon Ph i c b ph n l n nh u t chuyn nghi p Khng c s phn o n th tr ng Khng c s can thi p tr c ti p v mang tnh hnh chnh vo gi ch ng khon
112
Bi n php gi i quy t r i ro tn d ng
Ki
Cc bi n php x l n vay c v n t n th t tn d ng
Hnh
v x l
th c x l khai thc
m
nh nghi p
114
Cc bi n php x l n vay c v n t n th t tn d ng
Hnh th c s d ng X l n t n ng
v x l
cc bi n php thanh l
ng thu
Phn 2
116
K T C U CHUYN
Khi ni m Nguyn nhn o l ng v nh gi r i ro Bi n php phng ng a R i ro c a cc giao d ch ti n t phi sinh H th ng v n b n php l. Cc bi n php phng ng a t i NHTM Vi t Nam
117
T gi h i oi
nh gi (Term ng l 1, 10 ho c
n v thay
118
T gi h i oi (Cont.)
Cc ph
ng php y t t gi:
- Ph ng php tr c ti p (Direct Quotation): th hi n s nv n it trn m t n v ngo i t . Ngo i t l ti n t y t gi, n i t l ti n t nh gi. V d : T i Tokyo 1USD = 120,34 -120,38 JPY JPY/USD = 120,34 120,38 JPY/USD = 120,34/38 - Ph ng php gin ti p (Indirect Quotation): th hi n s n v ngo i t trn m t n v n i t . N i t l ti n t y t gi, ngo i t l ti n t nh gi. V d : T i London: USD/GBP = 1,8323 -1,8329
119
T gi h i oi (Cont.)
Cc lo i t gi:
- T gi chnh th c - T gi ch en.
ng v a ph
ng).
T gi h i oi (Cont.)
K hi u t gi h i oi: - Cch 1: VND/USD = 16020 1USD = 16020 VND - Cch 2: USD/VND = 16020 1USD = 16020 VND.
Khi ni m r i ro t gi h i oi
R i ro t gi h i oi:
+ Peter S. Rose: r i ro h i oi l kh n ng thi t h i (t n th t) m ngn hng ph i gnh ch u do s bi n ng gi c ti n t th gi i. + Hennie Van Greunung v Soja Brajovic Bratanovic: R i ro h i oi l r i ro xu t pht t s thay i t gi h i oi gi a n i t v ngo i t .
122
Nguyn nhn
Ho t
TS rng b ng ngo i t
>0 <0 =0
T gi t ng
Li L Khng r i ro
T gi gi m
L Li Khng r i ro
123
Ho t
T gi t ng
Li L Khng r i ro
T gi gi m
L Li Khng r i ro
124
NPE i
>0 <0 =0
T gi t ng
Li L Khng r i ro
T gi gi m
L Li Khng r i ro
125
Cng th c xc
P/L = NPEi . E
nh m c
r i ro:
Trong : P/L: m c li/l i v i 1 lo i ngo i t khi t gi thay i E = E1 E0: l s thay i t gi E c a n i t so v i ngo i t c a k sau so v i k tr c.
126
OL NG V NH GI R I RO T GI H I OI DO HO T NG N I B NG
V d 1: C b ng t ng k t ti s n c a NHTM A nh sau:
Ti s n c (Ti s n)
1. Tn d ng trong n c: 1.000 t VND (b ng VND, k h n 1 n m, 10%) 2. Tn d ng n c ngoi: 1.000 t VND (b ng USD, k h n 1 n m, 12%)
Ti s n n (Ngu n v n)
Ch ng ch ti n g i (CDs): 2.000 t VND (b ng VND, k h n 1 n m, 8%)
127
V d 1 (Cont.)
Tnh thu nh p c a NHTM A: T i th i i m u n m, NHTM A mua USD b ng s ti n 1000 t VND theo t gi giao ngay S0(VND/USD) = 15900. S USD thu c l: = 62,893 tri u USD
- B1:
- B2: Cho cc cng ty vay 62,893 tri u USD, k h n 1 n m v i li su t 12% - B3: T i th i i m hon tr (sau 1 n m), kho n g c v li thu l: 62,893 * (1 + 12%) = 70,44025 tri u USD. - B4: Bn l i s USD gc v li thu S1(VND/USD). c b ng USD s
c t i th i i m cu i n m theo t gi
128
V d 1 (Cont.)
Kh n ng 1: S1(VND/USD) = S0(VND/USD) = 15900 S VND thu c s l: 70,44025 tr. USD * 15900 = 1120 t VND T su t l i nhu n do ho t ng cho vay b ng ngo i t : 12% T su t l i nhu n c a c danh m c u t : 50% * 10% + 50% * 12% = 11% Chnh l ch gi a li su t u vo v u ra l 11% - 8% = 3%. Kh n ng 2: S1(VND/USD) = 16200 > S0(VND/USD) = 15900 T su t l i nhu n c a c danh m c u t : 50% * 10% + 50% * 14,1% = 12,05% Chnh l ch gi a li su t u vo v u ra l 12,05% - 8% = 4,05%. Kh n ng 3: S1(VND/USD) = 15500 < S0(VND/USD) = 15900 T su t l i nhu n c a c danh m c u t : 50% * 10% + 50% * 9,18% = 9,6% Chnh l ch gi a li su t u vo v u ra l 9,6% - 8% = 1,6%
129
V d 1 (Cont.)
Cng th c t ng qut xc
nh l i t c do n m gi cc ti s n ghi b ng ngo i t :
G i Rf: l i t c thu c khi n m gi ti s n b ng ngo i t Rd: l i t c c a b n thn ti s n Rc: l i t c thu c c a b n thn ng ngo i t (1+ Rf) = (1+Rd)(1+Rc) Rf = Rd + Rc + RdRc Rf Rd + Rc
130
OL NG V NH GI R I RO T GI H I OI DO HO T NG NGO I B NG
i v i USD v GBP nh
STT 1 2
ng bn ra
-1.500.000 -1.200.000
V d 2 (Cont.)
Xc
nh r i ro c a NHTM A:
i v i USD: Ngn hng s c 1 kho n li l: 500.000 (16.000 15.500) = 250.000.000 tri u VND i v i GBP: Ngn hng ny s b thua l : -200.000 (29.000 28.000) = -200.000.000 tri u VND R i ro i v i c danh m c ngo i t n m gi l: 250.000.000 200.000.000 = 50.000.000 VND
132
r i ro c a c danh m c ngo i t
W p ! w W w w jW W j V j n
!1 ! q j !1
Trong : i j
wi , w j
ut r i ro c a t gi gi a ngo i t i, j v n i t .
W i ,W j
Vij
:h s t :m c
Wp
133
+ Kh n ng 1: N u V12 = 1
2 W 2 ! w12W 12 w2 W 22 2w1 w2W1W 2 n p
W p ! w1 W 1 w2W 2 n
+ Kh n ng 1: N u V12 = -1
2 2 W p ! w12W 12 w2 W 22 2 w1 w2W1W 2 n
Wp !
W1
W 2n
134
Ph
M hnh VaR s xc nh m c thua l t i a m ngn hng s ph i i m t trong m t kho ng th i gian nh t nh no v i tin c y l cao nh t (c th l 95% ho c 99%). T k t qu thu c t m hnh VaR, NHTW s tnh ton v quy nh m c v n t i thi u m NHTM c n ph i duy tr c th b p c r i ro. Cc ph
- Ph - Ph - Ph
ng php xac
nh gi tr VaR:
ng php l ch s (Historical Simulation) ng php ph ng sai hi p ph ng sai (Variance Covariance Method) ng php Monte Carlo
135
Ph
ng php l ch s
ng php l ch s :
Cch xc
nh VaR theo ph
+ C n c vo dy s li u trong qu kh , tnh ton l i nhu n c a ton b danh m c u t b ng cch so snh gi tr c a danh m c u t th i i m to so v i th i i m t1. + S p x p l i nhu n c a danh m c l n nh t u t theo th t t nh nh t n
136
Ph
ng php l ch s
(Cont.)
V d 3: C cc thng s trn th tr
Ngn hng Credit Lyonnais n m gi : - 10 tri u USD ch s S&P 500; - 7 tri u USD FTSE 100; - 8 tri u USD ch s CAC 40. Hy xc s
ng nh sau:
ng php l ch
137
Ph
ng php l ch s
nh gi tr r i ro VaR:
(Cont.)
Cch xc
+ Step 1: Tnh gi tr c a ti s n b ng FRF: Gi tr TS b ng FRF = Gi tr TS b ng USD * t gi + Step 2: Tnh ton l i nhu n c a cc ch s ch ng khon v cc t gi. + Step 3: Tnh ton s thay i trong gi tr c a t ng ti s n (S&P, FTSE, CAC) r i tnh t ng cho c danh m c u t
Thay i trong gi tr c a TS = L i nhu n * gi tr ti s n tnh b ng FRF
+ Step 4: S p x p s thay
nl n
138
Ph
Date 5-Jul-94 6-Jul-94 7-Jul-94 8-Jul-94 11-Jul-94 12-Jul-94 13-Jul-94 18-Jul-94 19-Jul-94 20-Jul-94 21-Jul-94 22-Jul-94 25-Jul-94 26-Jul-94 27-Jul-94 28-Jul-94 29-Jul-94 S&P500 446.37 446.13 448.38 449.55 448.06 447.95 448.73 455.22 453.86 451.6 452.61 453.11 454.25 453.36 452.57 454.24 458.26 FTSE100 2965 2946.7 2964.4 2962.4 2983.8 2963.9 3005.3 3082 3091.3 3077.2 3095.1 3114.7 3106.1 3117.2 3082.3 3095.9 3082.6
ng php l ch s
CAC40 1878.73 1888.99 1920.75 1920.78 1949.75 1942.08 1974.59 2025.13 2052.33 2043.72 2053.78 2041.41 2059.84 2076.84 2055.69 2053.43 2074.99 GBP 1.484 1.4875 1.485 1.4905 1.492 1.491 1.502 1.497 1.4915 1.492 1.4965 1.4915 1.5005 1.4955 1.4945 1.493 1.494 FRF 0.1693 0.1693 0.169 0.1697 0.1692 0.169 0.1695 0.1683 0.1683 0.168 0.1686 0.1685 0.1693 0.1686 0.1684 0.1683 0.1687 FRF/GBP 8.7629 8.7836 8.7894 8.7823 8.8174 8.8214 8.8598 8.8925 8.8636 8.8814 8.8769 8.8497 8.8638 8.8688 8.8768 8.8727 8.8569
(Cont.)
Change in portfolio Sort 5.905 5.905 5.9189 5.8923 5.9098 5.9163 5.8986 5.9402 5.9428 5.9526 5.9319 5.9335 5.9071 5.9303 5.9397 5.9429 5.9282 0.0714 1.5684 -0.1803 1.2042 -0.4087 1.5362 3.8466 0.4935 -0.5219 0.3935 -0.0726 0.2747 0.7043 -0.954 0.3755 0.6455 3.8466 1.5684 1.5362 1.2042 0.7043 0.6455 0.4935 0.3935 0.3755 0.2747 0.0714 -0.0726 -0.1803 -0.4087 -0.5219 -0.954
FRF/USD
139
Ph
Gi thi t:
+ Hm phn ph i c a cc bi n s ti chnh l phn ph i chu n v cc bi n s ny hon ton c l p v i nhau. + T t c cc cng c kinh t ti chnh trong danh m c u t u c th phn tch thnh m t t p h p cc cng c ti chnh n gi n h n v ch ch u m t lo i r i ro duy nh t l r i ro th tr ng.
Cng th c xc
nh:
VaR ! U E s
Trong : U : l phn v chu n v i m c tin c y cho tr c. Sp: l ch tiu chu n c a s thay i gi tr c a c danh m c ngo i t .
140
Ph
V d 4:
Ngn hng VCB c 1 danh m c ngo i t v i l ch tiu chu n c a n l 100 tri u VND, kho ng th i gian duy tr gi tr n nh c a danh m c ngo i t l 9 ngy. V i tin c y l 95%, (t ng ng v i phn v chu n U0,95 = 1,645), khi r i ro i v i danh m c ngo i t l: VARp = 1,645 * 100 *= 493,5 tri u VND. K t lu n: V i tin c y l 95%, ngn hng VCB s khng b thua l qu 493,5 tru VND trong vng 9 ngy t i. N u m c tin c y ln 99,9% t c l U0,999 = 3,09 th VARp = 3,09 * 100 *`= 927 tri u VND, t c l trong 1000 giai o n 9 ngy nh gi l i th ch c m t giai o n 9 ngy x y ra r i ro v t qu ho c b ng 927 tri u VND. y, xc su t x y ra r i ro b l khng t h n 927 tri u VND l 1/1000
141
CC Bi N PHP PHNG NG A R I RO
142
Bi n php phng ng a n i b ng
Tr l i v d 1: lm cn x ng TSC v TSN b ng ngo i t , kho n tn d ng n c ngoi b ng USD c ti tr t ngu n v n do ngn hng pht hnh CDs tr c ti p b ng USD c gi tr t ng ng 1.000 t VND. Cc thng s khc khng thay i:
Ti s n c (TSC) Ti s n n (TSN)
1. Tn d ng trong n c: 1000 t 1. Ch ng ch ti n g i (CDs): 1000 t VND VND (b ng VND, k h n 1 n m, (b ng VND, 1 n m, 8%) 10%) 2. Tn d ng n c ngoi: 1000 t 2. Ch ng ch ti n g i (CDs): 1000 t VND VND (b ng USD, k h n 1 n m, (b ng USD, 1 n m, 8%) 143 12%)
Bi n php phng ng a n i b ng
(Cont.)
ut
c xc
nh gi ng nh
ut :
- Pht hnh ch ng ch ti n g i b ng USD v i s ti n t ng ng l: 1.000 t VND / 15.900= 62,893 tri u USD -T i th i i m cu i n m, NHTM A ph i thanh ton c g c v li b ng USD: 62,893 tri u * (1 + 8%) = 67,9245 tri u USD
144
Kh n ng 1: S1(VND/USD) = S0(VND/USD) = 15900 S VND ph i b ra c c 67,9245 tr. USD s l: 67,9245 tr. USD * 15900 = 1080 t VND Nh v y m c chi ph pht hnh CDs b ng USD s l 8%. M c chi ph i vay c a c danh m c TSN: 50% *8 % + 50% * 8% = 8% Chnh l ch gi a li su t u vo v u ra l 11% - 8% = 3%. Kh n ng 2: S1(VND/USD) = 16200. M c chi ph pht hnh CDs b ng USD s l 10%. M c chi ph i vay c a c danh m c TSN: 50% *8 % + 50% * 10% = 9% Chnh l ch gi a li su t u vo v u ra l 12,05% - 9% = 3,05%. Kh n ng 3: S1(VND/USD) = 15500 M c chi ph pht hnh CDs b ng USD s l 5,3%. M c chi ph i vay c a c danh m c TSN: 50% *8 % + 50% * 5,3% = 6,65% Chnh l ch gi a li su t u vo v u ra l 9,6% - 6,65% = 2,95%.
145
ng k h n. ng t ng lai.
ng quy n ch n. ng hon i
146
H p ng ngo i h i k h n (Currency Forward Contract): l s th a thu n gi a 2 bn ch th ng mua ho c bn m t s l ng ngo i t nh t nh t i m t m c t gi nh t nh vo m t th i i m nh t nh trong t ng lai. Giao d ch ngo i h i k h n (Currency Forward Transaction) l nh ng giao d ch ngo i h i c ngy gi tr xa h n ngy gi tr giao ngay t c l h n 2 ngy lm vi c. Giao d ch ny c th c hi n trn th tr ng phi t p trung (Over The Counter OTC). T gi k h n l t gi lm c s cho vi c trao t ng lai. c th a thu n ngay t ngy hm nay i ti n t t i m t ngy no trong
147
Cng th c xc
nh t gi k h n:
t RT dpyT F !S t RC dpyC
148
1 RC dpy
T gi k h n mua t gi k h n bn
t dpy FB ! S B S B t 1 RCO dpy
RTB RCO
RTO RCB
149
Nim y t t gi k h n:
K h n Nim y t t gi ki u Outright T gi Chnh l ch TG
0,0005 0,0012 0,0010 0,0012 0,0009 1,7214 1,7219 1,7236 1,7248 1,7169 1,7179 1,7282 - 1,7294 1,7122 - 1,7131
Nim y t t gi ki u Swap T gi
1,7214 1,7219 22-29 45-40 68-75 92-88
Chnh l ch TG
0,0005 0,0007 - 0,0005 0,0007 - 0,0004
150
Quay tr l i v d 1:
- B1: T i th i i m u n m, NHTM A mua USD b ng s ti n 1000 t VND theo t gi giao ngay So(VND/USD) = 15900. S USD thu c l: 1000 t / 15900 = 62,893 tri u USD - B2: Cho cc cng ty vay 62,893 tri u USD, k h n 1 n m v i li su t 12% - B3: t i th i i m hon tr (sau 1 n m), kho n g c v li thu 62,893 * (1 + 12%) = 70,44025 tri u USD. c b ng USD s l:
- B4: K h p ng bn k h n ton b s USD g c v li thu c t i th i i m cu i n m theo t gi k h n F1(VND/USD) = 16000. S VND thu c l: 70,44025 tr. * 16.000 = 1127,044 t VND T su t l i nhu n thu ct u t : 12,7% T su t l i nhu n c a c danh m c u t : 50% * 10% + 50% * 12,7% = 11,35% Chnh l ch gi a li su t u vo v u ra l 11,35% - 8% = 3,35% 151
V d 5:
Do d tnh r ng t gi s t ng trong t ng lai, NHTM A mua 1 tri u USD t i m c TGGN S0(VND/USD) = 15910 trn th tr ng. Tuy nhin, NHTM A khng ch c ch n l m v s bi n ng c a t gi, n u t gi t ng theo ng d tnh th h s thu c l i nhu n. Ng c lai, n u t gi bi n ng theo chi u khng thun (t gi gi m) thi h s b r i ro. V vy, c th phng ng a m t ph n r i ro , NHTM A s k h p ng k h n bn 1 tri u USD cho NHTM B t i m c t gi k h n l F1/4(VND/USD) = 15945.
S0 = 15910 F1/4 = 15945
152
Kh n ng 1: S1(VND/USD) = 15890 . Kho n l c a NHTM A do n m gi 1 tri u USD s l: 1 tri u * (15890 -15910) = - 20 tri u VND Kho n li c a NHTM A do bn k h n 1 tri u USD s l: 1 tri u * (15945 - 15890) = 55 tri u VND L i nhu n c a NHTM A: 55 tri u - 20 tri u = 35 tri u VND Kh n ng 2: S1(VND/USD) = 15925 Kho n li c a NHTM A do n m gi 1 tri u USD s l: 1 tri u * (15925 -15910) = 15 tri u VND Kho n li c a NHTM A do bn k h n 1 tri u USD s l: 1 tri u * (15945 - 15925) = 20 tri u VND L i nhu n c a NHTM A: 15 tri u + 20 tri u = 35 tri u VND Kh n ng 3: S1(VND/USD) = 15960 Kho n li c a NHTM A do n m gi 1 tri u USD s l: 1 tri u * (15960 -15910) = 50 tri u VND Kho n l c a NHTM A do bn k h n 1 tri u USD s l: 1 tri u * (15945 15960) = - 15 tri u VND L i nhu n c a NHTM A: 50 tri u - 15 tri u = 35 tri u VND
153
H p
ng t
ng ngo i h i t
ng lai: l s th a thu n gi a 2 bn ch
H p
c chu n ha
- C th t t ton b t k th i i m no - Khng c r i ro tn d ng -
154
- Th c hi n b i cc trung gian ti chnh (Ngn hng). - Th c hi n v i s l ng giao d ch b t k v ngy gi tr b t k. - Th c hi n v i b t k lo i hng ha v ti s n ti chnh. - C th g p r i ro tn d ng t pha i tc. - Kh c th t t ton h p ng
- Th c hi n b i cc S giao d ch. - Chu n ha v s l ng giao d ch v ngy gi tr . - Ch th c hi n v i m t s lo i hng ha v ti s n ti chnh. - Lo i b r i ro tn d ng do c 2 bn i tc u ph i k qu t i S Giao d ch. - D dng t t ton h p ng (Closing out position.
155
M t s S giao d ch h p
ng t
ng lai:
CBOT: Chicago Board of Trade CME: Chicago Merchantile Exchange. IMM: International Money Market PHLX: Philadelphia Exchange PSE: Pacific Stock Exchange LIFFE: London International Financial Futures Exchange MATIF: March Terme International de France (Paris) EUREX: Frankfurt Singapore (SIMEX), Hongkong, Tokyo, Osaka Sydney Futures Exchange (SFE) 156
H p ng ti n t t ng lai trn s giao d ch IMM (International Money Market) thu c CME (Chicago Merchantile Exchange).
Ti n t S l h p ng ti n t /1 ng t ng lai 62.500 SF 125.000 JY12.500.000 CD100.000 125.000 Tick size (value) 0,02 / ($12,50) 0,01 / SF ($125) 0,01 / 100JY ($12,50) 0,001$ / CD ($100) 0,01 / ($12,50) Thng gi tr A A A A A L ng k qu ban u $ 2.000 $ 2.000 $ 1.500 $ 900 Varies L ng k qu duy tr t i thi u $1.500 $1.500 $1.000 $700 Varies 157
EUR
Cc ti s n ti chnh
Ti n t GBP CAD JPY EUR CHF (SF) AUD MXN Brazillian Real H p
ng lai
Ch s ch ng khon S&P 500 Ch s ch ng khon DowJones S&P Mipcap 400 Nasdaq 100 Ch s NYSE Ch s Russell 2000 Nikkei 225 FTSE 100 CAC 40 (Php) DAX 30 ( c) Ch s ch ng khon c Toronto 35 (Canada) DowJones Euro STOXX 50
158
Eurodollars Euroyen Euro-denominated bond Euroswiss Sterling Tri phi u Chnh ph Anh Tri phi u Chnh ph c Tri phi u Chnh ph Tri phi u Kho b c M Tri phi u Chnh ph Canada. Tn phi u Kho b c M LIBOR EURIBOR Ch s tri phi u th Ch p phi u ngn hng
M t s thu t ng :
- Tick size v tick value - Initial Margin (Kho n k qu ban t i thi u). u) v Maintenance Margin (Kho n k qu duy tr ng theo th tr ng)
- Marking to market ( i u ch nh gi tr h p - Clearing House (Trung tm thanh ton) - Open Interest - T t ton h p ng (Closing out the contract)
Tick size: l n v o l ng m c bi n ng trong gi c a ti s n ti chnh. Thng th ng l s bi n ng nh nh t trong gi c c a ti s n ti chnh. Tick value: l s thay i trong gi tr c a h p c c a ti s n ti chnh bi n ng 1 tick. V d : i v i h p ng GBP t ng lai th m c bi n ng nh nh t cho php l 0,02 / = 0,0002 $ / . V v y tick value trong tr ng h p ny s l: 0,0002 $ / * 62.500 = $12,5. ng t ng lai khi gi
160
V d 6: Gi s NHTM A mua 1 h p ng GBP t ng lai giao thng 6 vo ngy 27/3/2006. T i th i i m , t gi Fo = 1,7407, s l ng GBP giao d ch tiu chu n cho m t h p ng l 62.500 GBP. L ng k qu ban u l $2.000, l ng k qu t i thi u l $1.500
Ngy 27/3/06 T gi 1,7407 1,7447 1,7385 1,7315 250 -387,5 -437,5 575 MTM S ti n thanh ton k qu 2.000 S d k qu 2.000 2.250 1.862,5 1425 2.000
161
Ti n Ng i mua
Ti s n ti chnh
Ng
i bn
Ti n
Ti n Ng i bn
Ng
i mua Ti s n ti chnh
Clearing House
Ti s n ti chnh
162
1
Open Interest: Nh kinh doanh A mua 1 h p ng, nh kinh doanh B bn 1 h p ng Nh kinh doanh C mua 3 h p ng, nh kinh doanh D bn 3 h p ng Nh kinh doanh A bn 1 h p ng, nh kinh doanh D mua 1 h p ng Nh kinh doanh C bn 1 h p ng, nh kinh doanh E mua 1 h p ng 1
4 3 3
163
Open Interest:
Nh kinh doanh Nh kinh doanh A Nh kinh doanh B Nh kinh doanh C Nh kinh doanh D Nh kinh doanh E T ng 1 3 3
164
Tr ng thi tr
ng
Tr ng thi o n
1 2 2
.8304 .8382
.8400 .8401
.8303 .8330
.8347 .8372
.0040 .0040
.8800 .8815
.7769 .8220
83,876 590
open int 84,584, -733 .6720 .6688 .6655 .6620 .6742 .6704 .6668 .6631 .0016 .0016 .0016 .0016 .6818 .6785 .6730 .6690 .6197 .6185 .6160 .6150 87,087 3,324 1,033 578
CANADIAN DOLLAR (CME) 100,000 dlrs; $/Can $ .6722 .6692 .6655 .6627
vol Mon 20,827 open int 93,286, -4,936 1.5714 1.5600 1.5636 - .0020 1.6416 1.5000 19,833
165
BRITISH POUND (CME) - 62,500; $/ 1.5566 Est vol 1,557; vol Mon 6,656 open int 20,339, -1,195
T gi c a h p
ng ngo i h i t
ng lai:
- T gi ny c xc nh d a trn cch ti p c n chi ph n m gi (cost of carry approach). Ph ng php ny t ng t nh cch ti p c n i u ki n ngang gi li su t c b o hi m (CIP).
t RT dpyT F !S t RC dpyC
166
167
Contango
T gi giao ngay
Backwardation
168
(S
Xc
n v ti s n c
+ H s phng ng a r i ro l m t s lun lun m v n u chng ta ang c tr ng thi tr ng i v i ti s n c s th chng ta s ph i bn (sell short) i v i h p ng t ng lai; v ng c l i. + Thng th ng ng i ta coi m i t ng quan gi a S v F (h s ) trong qu kh l d on t t nh t c a h s phng ng a r i ro trong t ng lai. 169
Xc nh h s (OLS)
Cov ( , (F
F! Var (F
theo ph
ng php bnh ph
ng nh nh t
W (S * W (F * r (S (F = Var (F
=h
Xc nh s h p
+ Ph ng php 1: Xc
ng t
ng lai
phng ng a r i ro:
nh d a trn ngo i t :
Nf !
+ Ph ng php 2: Xc
TVS0 z
nh d a trn n i t :
Nf !
TVS0 S0 h z F0
Trong : TVSo: l gi tr hi n t i c a ti s n c n phng ng a r i ro b ng ngo i t . Z : s l ng ti n t c quy nh cho m t h p ng t ng lai. So : Gi giao ngay c a ti s n ti chnh c s t i th i i m t 0. Fo : Gi t ng lai c a ti s n ti chnh c s t i th i i m t 0.
171
V d 7:
Gi s , ngy 25/9/2005, ngn hng Citibank (tr s t i M ) c kho n tn d ng b ng EUR tr gi 62,5 tri u EUR (bao g m kho n g c l 60 tri u v ti n li l 2,5 tri u t ng ng v i m c li su t l 4,166%/n m). phng ng a r i ro t gi cho kho n tn d ng ny trong tr ng h p GBP gi m gi trn th tr ng FOREX, thay v s d ng h p ng ngo i h i k h n, Citibank c th s d ng h p ng ngo i h i t ng lai: -H p -H p ng t ng t ng lai trn EUR giao thng 12/2005 ng lai trn EUR giao thng 3/2006
172
ng cng chi u v
St ($/) = 1,2134 1EUR = 1,2134 USD Ft ($/) = 1,2197 1EUR = 1,2197 USD Gi s Citibank d tnh t gi giao ngay v t ng lai t i th i i m sau 1 n m n a (25/9/2006) s l: S(t+1) ($/) = 1,2034 1EUR = 1,2034 USD F(t+1) ($/) = 1,2097 1EUR = 1,2097 USD S = 1,2034 - 1,2134 = - 0,01$/ = - 1 cent/ F= 1,2097 - 1,2197 = - 0,01$/ = - 1 cent/ = (S 1 (F
173
S l
ng h p
ng t
ng lai c n ph i bn l:
h = 500 h p
ng.
Tnh kho n l do EUR gi m gi i v i kho n tn d ng b ng EUR: 62.500.000 (1,2034 1,2134) = - 625.000 USD. Tnh kho n li do EUR gi m gi thu - Cch 1: 500 h p - Cch 2: 500 h p c t vi c bn cc h p ng t ng lai:
ng * 125.000 * (1,2197 1,2097) = 625.000 USD. ng * 100 ticks * 12,5 = 625.000 USD
174
Tr ng h p 2: Gi c a h p ng t ng lai trn EUR v t gi giao ngay bi n ng cng chi u nh ng m c bi n ng khng gi ng nhau. Gi s , t The Wall Street Journal ngy 25/9/2005 cng b cc thng tin nh sau: St ($/) = 1,2134 1EUR = 1,2134 USD Ft ($/) = 1,2197 1EUR = 1,2197 USD Gi s Citibank d tnh t gi giao ngay v t ng lai t i th i i m sau 1 n m n a (25/9/2006) s l: S(t+1) ($/) = 1,2034 1EUR = 1,2034 USD F(t+1) ($/) = 1,2147 1EUR = 1,2147 USD S = 1,2034 - 1,2134 = - 0,01$/ = - 1 cent/ F= 1,2147 - 1,2197 = - 0,005$/ = - 0,5 cent/
(S (F
= -2
175
S l
ng h p
Nf ! TVS0 * z
ng t
ng lai c n ph i bn l: =
62.500.000 *h 25.000
= 1.000 h p
ng.
Tnh kho n l do EUR gi m gi i v i kho n tn d ng b ng EUR: 62.500.000 (1,2034 1,2134) = - 625.000 USD. Tnh kho n li do EUR gi m gi thu c t vi c bn cc h p t ng lai Cch 1: 1.000 * 125.000 * (1,2197 1,2147) = 625.000 USD. Cch 2: 1.000 * 50 ticks * 12,5 = 625.000 USD ng
176
V d 8:
Gi s ngy 1/ 4 /2005 m t nh NK M c tnh s ph i tr 1 kho n ti n tr gi 500.000 SF trong vng 6 thng (1/ 10/ 2005) do NK hng ha t Th y s . C cc thng s trn th tr ng nh sau: So($/SF) = 0,6700 S1($/SF) = 0,7200 Fo($/SF) = 0,6738 (giao thng 10) F1($/SF) = 0,7204 F1($/SF) Fo$/SF) = 0,0466 = 466 ticks z = 125.000 SF Tick size (value) = 0,0001$/SF (12,5$)
177
Xc
nh s h p
Nf !
ng t
TVS 0 z
ng lai c n mua l:
NF ! 500.000 =4h p 25.000
Cch 1:
Cch 2: N f !
TVS0 * S0 z * F0
NF !
500.000*0,6700 4h p 125.000*0,6738
S ti n USD m nh NK ph i b ra c 500.000 SF trn th tr 500.000SF * 0,72 = 360.000 USD S ti n li thu c t h p ng t ng lai l: Cch 1: 500.000 * (0,7204 0,6738) = 23.300 USD Cch 2: 4 h p ng * 466 ticks * 12,5 = 23.300 USD S ti n USD rng m nh NK ph i b ra l: 360.000 - 23.300 = 336.700 USD T gi th c s s l:
H p ng ngo i h i quy n ch n (Curency Options contract): l 1 cng c ti chnh cho php ng i mua h p ng c quy n (ch khng ph i ngh a v ) mua ho c bn m t ti n t t i m t t gi c nh th a thu n tr c (Exercise Price or Strike Price - Gi th c hi n) trong m t kho ng th i gian nh t nh. H p ng quy n ch n khc v i h p ng k h n v t ng i mua quy n ch n c m t s l a ch n: ng lai ch n cho php c
+ Ho c l ti n hnh giao d ch (thanh ton) theo t gi th a thu n t tr n u t gi l c l i cho h (exercise the contract).
H p
ng quy n ch n
c giao d ch trn th tr
Cc ch th tham gia h p ng quy n ch n: + Ng i bn h p ng quy n ch n (Writer, Seller, or Grantor). + Ng i mua h p ng quy n ch n (Buyer, Taker) + Trung tm thanh ton b tr c a h p ng quy n ch n (Option Clearing Corporation - OCC). Cc lo i h p ng quy n ch n: + Quy n ch n ki u Chu u: ch cho php th c hi n giao d ch t i th i i m h p ng o h n. + Quy n ch n ki u M : cho php th c hi n giao d ch vo b t k th i i m no trong th i gian hi u l c c a h p ng.
180
Phng ng a b ng h p ng ngo i h i quy n ch n (Currency Options)- (Cont.) Options)Quy n ch n mua v quy n ch n bn ti n t : + Quy n ch n mua ti n t (Call Option): l 1 cng c ti chnh cho php ng i mua h p ng c quy n (ch khng ph i ngh a v ) mua m t ti n t (mua ti n t y t gi) t i m t t gi c nh th a thu n tr c trong m t kho ng th i gian nh t nh + Quy n ch n bn ti n t (Put Option) : l 1 cng c ti chnh cho php ng i mua h p ng c quy n (ch khng ph i ngh a v ) bn m t ti n t (bn ti n t y t gi) t i m t t gi c nh th a thu n tr c trong m t kho ng th i gian nh t nh. Ph quy n ch n (Option Premium): l kho n ti n m ng i mua h p ng quy n ch n ph i tr cho ng i bn
181
Li/l
iv ih p
G i
S: l gi c a ti n t trn th tr ng E: l gi th c hi n c a h p ng quy n ch n : Ph quy n ch n. + N u S > E: ng i mua quy n ch n mua s th c hi n h p ng (exercise the contract) Li t h p ng quy n ch n = S - E - . + N u S < E: ng i mua quy n ch n mua s khng th c hi n h p ng (do not exercise the contract). L t h p ng quy n ch n = - . Cng th c t ng qut: Li/l = [Max (S-E, 0) ]
182
Phng ng a b ng h p ng ngo i h i quy n ch n (Currency Options)- (Cont.) Options)Li/l i v i h p ng quy n ch n bn ti n t (Put Option): G i S: l gi c a ti n t trn th tr ng E: l gi th c hi n c a h p ng quy n ch n : Ph quy n ch n. + N u S < E: ng i mua quy n ch n mua s th c hi n h p ng (exercise the contract) Li t h p ng quy n ch n = E S - . + N u S > E: ng i mua quy n ch n mua s khng th c hi n h p ng (do not exercise the contract). L t h p ng quy n ch n = - . Cng th c t ng qut:
Li/l = [Max (E - S, 0) ]
183
L chi n l c k t h p gi a tr ng thi tr ng i v i ti s n ti chnh c s v mua quy n ch n bn (long in underlying asset and long in put option). V d 9: Gi s ngy 27/3/2006 ngn hng Eximbank c tr ng thi tr ng i v i EUR, t gi S0(VND/EUR) = 19.400. phng ng a r i ro, Eximbank s mua h p ng quy n ch n bn EUR theo t gi E(VND/EUR) = 19.400 (at the money protective put), th i h n 3 thng (27/6/2006), ph quy n ch n b ng VND/ EUR.
184
+ Do St(VND/EUR) E(VND/EUR) nn Eximbank s th c hi n h p ng quy n ch n bn ny. Kho n li thu c do mua h p ng quy n ch n bn s l: E(VND/EUR) - St(VN/EUR) + Gi tr c a chi n l ch n bn s l: c phng ng a r i ro b ng h p ng quy n
+ Do St(VND/EUR) > E(VND/EUR) nn Eximbank s khng th c hi n h p ng quy n ch n bn ny v kho n l do mua h p ng quy n ch n bn s l: + Gi tr c a chi n l c phng ng a r i ro b ng h p ch n bn s l: St(VND/EUR) ng quy n
186
Pay-off
Currency pay-off
S0 = E
0
Option premium
St
187
L chi n l c k t h p gi a tr ng thi tr ng i v i ti s n ti chnh c s v bn quy n ch n mua (long in underlying asset and short in call option). V d 10: Gi s ngy 27/3/2006 ngn hng Eximbank c tr ng thi tr ng i v i EUR, t gi S0(VND/EUR) = 19.400. phng ng a r i ro, Eximbank s bn h p ng quy n ch n mua EUR theo t gi E(VND/EUR) = 19.400, th i h n 3 thng (27/6/2006), ph quy n ch n b ng VND/ EUR
188
+ Do t gi : St(VND/EUR) E(VND/EUR): ng i mua h p ng quy n ch n mua s khng th c hi n h p ng. Kho n li thu c do bn h p ng quy n ch n mua i v i Eximbank s chnh l kho n ph c a quy n ch n: + Gi tr c a chi n l c phng ng a r i ro b ng h p ch n mua s l: St(VND/EUR) + ng quy n
189
+ Do t gi : St(VND/EUR) > E(VND/EUR): ng i mua h p ng quy n ch n mua s th c hi n h p ng quy n ch n. Kho n l do bn h p ng quy n ch n mua i v i Eximbank s l: E(VND/EUR) - St(VND/EUR) + + Gi tr c a chi n l c phng ng a r i ro b ng h p ch n bn s l: Et(VND/EUR) + ng quy n
190
Option premium
0
Covered call with premium
Reduction in downside
191
Long Straddle: l s k t h p mua 1 quy n ch n mua v 1 quy n ch n bn c cng gi th c hi n h p ng (Bottom Straddle). Short Straddle: l s k t h p bn 1 quy n ch n mua v 1 quy n ch n bn c cng gi th c hi n h p ng (Top Straddle).
192
0 S
0 S
193
Phng ng a b ng cch k t h p mua 1 quy n ch n mua v bn 1 quy n ch n mua, gi th c hi n h p ng v ph quy n ch n khc nhau (Put Spread)
y l chi n l c c s d ng v i m c ch lm gi m chi ph phng ng a r i ro (gi m m c ph quy n ch n). V d 11: Gi s Ngn hng Eximbank ang tr ng 1.000.000 USD v ngn hng c n mua GBP trong 3 thng t i. phng ng a r i ro t gi do s bi n ng c a t gi, ngn hng ti n hnh mua 1 quy n ch n mua GBP b ng 1.000.000 USD (t ng ng v i mua quy n ch n bn USD) t i t gi USD/GBP = 1,6100, v i m c ph quy n ch n l 0,63%, nh v y, m c ph quy n ch n s l 6300USD = 3.937,5GBP. ng th i Ngn hng c ng ti n hnh bn 1 quy n ch n mua GBP (s ti n t ng ng 1.000.000 USD) - t i t gi USD/GBP = 1,6500, v i m c ph quy n ch n l 0,166%, nh v y ph quy n ch n s l 1.660 USD = 1.037,5GBP.
194
Phng ng a b ng cch k t h p mua 1 quy n ch n mua v bn 1 quy n ch n mua, gi th c hi n h p ng v ph quy n ch n khc nhau (Put Spread)
Kh n ng 3: USD/GBP = 1,6700 > 1,6500 S GBP thu c = Bn USD theo gi giao ngay + L i nhu n do mua quy n mua GBP - Kho n l do bn quy n mua Ph quy n ch n = 1.000.000 1 1 1 1 1.000.000 1.000.000 2.900 610.960GBP 1, 67 1, 61 1, 67 1, 65 1, 67
195
Phng ng a b ng cch k t h p mua 1 quy n mua v bn 1 quy n bn cng gi th c hi n h p ng v ph quy n ch n, nh ng s l ng ti n t 2h p ng khc nhau (Participating Forward)
y l chi n l b ng 0.
c s d ng v i m c ch lm chi ph phng ng a r i ro
V d 12: Gi s S giao d ch Ngn hng T&PTVN ang tr ng 1.000.000 USD v ngn hng c n mua GBP trong 3 thng t i. phng ng a r i ro t gi do s bi n ng c a t gi, ngn hng ti n hnh mua 1 quy n ch n mua GBP b ng 1.000.000 USD (t ng ng v i mua quy n ch n bn USD) t i t gi USD/GBP = 1,6100. t ng ng th i Ngn hng c ng ti n hnh bn 1 quy n ch n bn GBP (s ti n ng 500.000 USD) - t i t gi USD/GBP = 1,6100.
196
Phng ng a b ng cch k t h p mua 1 quy n mua v bn 1 quy n bn cng gi th c hi n h p ng v ph quy n ch n, nh ng s l ng ti n t 2 h p ng khc nhau (Participating Forward)
Kh n ng 1: USD/GBP = 1,5800 < 1,6100: S GBP thu c = Bn USD theo gi giao ngay - L do bn h p ng quy n ch n bn Ph quy n ch n. =
1.000.000 1 1 500.000 0 1, 58 1, 58 1, 61 627.014GBP
Kh n ng 2: 1,6100< USD/GBP = 1,6300 S GBP thu c = Bn USD theo gi giao ngay + L i nhu n do mua quy n ch n mua GBP Ph quy n ch n. = 1.000.000 1 1 1.000.000 0 621.118GBP 1, 63 1, 61 1, 63
197
Phng ng a b ng cch k t h p mua 1 quy n mua v bn 1 quy n bn c gi th c hi n khc nhau, nh ng cng ph quy n ch n v s l ng ti n t (Range Forward Cyclinder Option)
y l chi n l r i ro b ng 0.
c s d ng v i m c ch lm chi ph phng ng a
V d 13: Gi s Ngn hng Eximbank ang tr ng 1.000.000 USD v ngn hng c n mua GBP trong 3 thng t i. phng ng a r i ro t gi do s bi n ng c a t gi, ngn hng ti n hnh mua 1 quy n ch n mua GBP b ng 1.000.000 USD (t ng ng v i mua quy n ch n bn USD) t i t gi USD/GBP = 1,6200. ng th i Ngn hng c ng ti n hnh bn 1 quy n ch n bn GBP (s ti n t ng ng 1.000.000 USD) - t i t gi USD/GBP = 1,5800.
198
Kh n ng 1: USD/GBP = 1,5600 < 1,5800: S GBP thu c = Bn USD theo gi giao ngay - L do bn h p ch n bn Ph quy n ch n.
Phng ng a b ng cch k t h p mua 1 quy n mua v bn 1 quy n bn c gi th c hi n khc nhau, nh ng cng ph quy n ch n v s l ng ti n t (Range Forward Cyclinder Option)
ng quy n
Kh n ng 2: 1,5800< USD/GBP = 1,6000 < 1,6200 S GBP = Bn USD theo gi giao ngay Ph quy n ch n. =
Kh n ng 3: USD/GBP = 1,6500 > 1,6200: S GBP thu c = Bn USD theo gi giao ngay + L i nhu n do mua quy n ch n mua GBP Ph quy n ch n
1.000.000 1 1.000.000 1, 65 1, 62
1.000.00 0 1, 6
625.000GBP
1 1, 65
1 .0 0 0 .0 0 0 1 1 1 . 0 0 0 . 0 0 0 0 1, 5 6 1, 5 8 1, 5 6
6 3 2 . 1 1 GBP
617.284GBP
199
H p ng hon i ngo i h i l h p ng di n ra vi c ng th i mua vo v bn ra m t ti n t nh t nh i v i m i bn, trong ngy gi tr mua vo v ngy gi tr bn ra l khc nhau. c i m c a h p ng hon i ngo i h i: + L h p ng mua vo v bn ra m t ti n t nh t nh c k k t ng th i t i ngy hm nay. + S l ng ti n t y t gi mua vo v bn ra l b ng nhau cho m i bn. + Ngy gi tr c a giao d ch mua vo v ngy gi tr c a giao d ch bn ra l hon ton khc nhau Phn lo i h p ng hon i ngo i h i: + Lo i h p ng bao g m 1 giao d ch giao ngay v 1 giao d ch k h n (SpotForward Swap). +Lo i h p ng g m 2 giao d ch k h n c k k t ng th i t i ngy hm nay, nh ng c ngy gi tr khc nhau (Forward Forward Swap).
200
H p ng hon i ti n t thu c lo i h p ng hon di (th ng t vi n m tr ln) v li su t pht sinh trong th i gian hi u l c c a h p ng, kho n g c ch ng o h n. S khc nhau:
+ Trong h p ng hon i ngo i h i, g c v li c thanh ton 1 l n t i th i i m h p ng n h n; cn trong h p ng hon i ti n t , li c thanh ton nh k cn g c c thanh ton m t l n t i th i i m h p ng n h n + H p ng hon i ngo i h i c giao d ch trn FOREX, cn h p ng hon i ti n t c giao d ch trn th tr ng hon i (Swap Market).
201
T gi hon i (swap rate) chinh l i m k h n (forward point) hay i m hon i (swap point) m t i ngn hng y t gi s n sng hon i 2 ti n t nh t nh thng qua giao d ch giao ngay v giao d ch k h n. do , t gi hon i c xc nh theo cng th c: T gi hon gi giao ngay i = i m k h n = T gi k h n - T =P=F-S
202
i ng nh t (Pure Swap) v hon i ghp (Engineered Swap): - Hon i ng nh t l giao d ch trong v giao ngay v v k h n thu c 1 h p ng hon i. - Hon i ghp l giao d ch trong v giao ngay v v k h thu c 2 h p ng c l p. V d : Gi s cng ty A c tnh hnh ti chnh nh sau: - D th a 10.000.000 EUR vo th i i m hi n t i nh ng s s d ng sau 1 thng. - C nhu c u 20.000.000 USD vo th i i m hi n nay nh ng sau 1 thng n a m i c.
Hon
203
ng th i bn k h n USD s nh n
i g m (Pure Swap):
204
H p
ng hon
i lo i c
nh/c
nh:
V d 17: Ngn hng Chase Mahattan (M ) huy ng 5 tr.USD v i li su t 8%/n m, th i h n 3 n m sau cho vay Vinaconex (Vi t Nam) 80 000 tr.VND v i t gi E(VND/USD) = 16 000 , li su t 12%/n m, th i h n 3 n m, li tr hng n m. Ngn hng s g p r i ro t gi n u sau khi cho vay, t gi c xu h ng t ng. Ngn hng VCB (Vi t Nam) huy ng 80 000 tr.VND v i li su t 10%/n m, th i h n 3 n m sau cho vay cng ty ABC (M ) 5 tr.USD v i t gi E(VND/USD) =16 000, li su t 10,5%/n m, th i h n 3 n m, li tr hng n m. Ngn hng s g p r i ro t gi n u sau khi cho vay, t gi c xu h ng gi m.
205
H p
nh
- T gi E(VND/USD) = 16.000, - Ngn hng Chase Mahattan (CM) s chuy n 5 tr.USD huy ngn hng VCB, CM, - Ngn hng VCB s chuy n 80 000 tr.VND huy ng ng c cho
- Ngn hng CM thanh ton (chuy n) ti n li VND cho ngn hng VCB, - Ngn hng VCB s thanh ton (chuy n) ti n li USD cho ngn hng CM.
206
H p
nh
Huy
ng 5 tr. USD
E(VND/USD) = 16.000
207
H p
nh
Lu ng ti n thanh ton:
Cu i n m Ngn hng Chase Mahattan thanh ton (tr.VND) Lu ng ti n rng (tr.VND)
1 2 3
208
H p
V d 18:
ng hon i lo i c hon th n i
nh
Ngn hng Chase Mahattan (M ) huy ng 5 tr.USD v i li su t Libor th n i t ng n m, th i h n 3 n m sau cho vay m t cng ty Vinaconex (Vi t Nam) 80 000 tr.VND v i t gi E(VND/USD) = 16 000 , li su t 12%/n m, th i h n 3 n m, li tr hng n m. Ngn hng ny s g p r i ro t gi v li su t n u sau khi cho vay, t gi v li su t c xu h ng t ng. Ngn hng VCB (Vi t Nam) huy ng 80 000 tr.VND v i li su t 10%/n m, th i h n 3 n m sau cho vay cng ty ABC (M ) 5 tr.USD v i t gi E(VND/USD) = 16 000, li su t (Libor + 4/8) th n i t ng n m, th i h n 3 n m, li tr hng n m. Ngn hng s g p r i ro t gi v li su t n u sau khi cho vay, t gi v li su t c xu h ng gi m
209
H p
nh
- T gi E(VND/USD) = 16.000, - Ngn hng Chase Mahattan (CM) s chuy n 5 tr.USD huy ngn hng VCB, CM, - Ngn hng VCB s chuy n 80 000 tr.VND huy ng ng c cho
- Ngn hng CM thanh ton (chuy n) ti n li VND cho ngn hng VCB, - Ngn hng VCB s thanh ton (chuy n) ti n li USD cho ngn hng CM.
210
H p
Huy ng 5 tr. USD Libor
nh
Huy ng 80.000 tr. VND 10%
E(VND/USD) = 16.000
211
H p
Cu i n m
nh
Ngn hng VCB thanh ton t ng ng (tr.VND)(2) Lu ng ti n rng (tr.VND) (1)-(2)
1 2 3
10,5 11 12
212
T gi
Li su t
M c
r i ro
213
R i ro th tr
ng (Market Risk).
R i ro tn d ng (Credit Risk). R i ro ho t R i ro c b n
214
ng (Operation Risk).
- Thng t c a NHNH Vi t Nam s 01/1999/TT-NHNN 7 ngy 16/4/1999 h ng d n thi hnh Ngh nh s 63/1998/N -CP ngy 17/8/1998 c a CP v qu n l ngo i h i. - Ngh nh s 05/2001/N -CP ngy 17/01/2001 s a i, b sung m t s i u c a Ngh nh s 63/1998/N -CP ngy 17/8/1998 c a CP v qu n l ngo i h i. - Ngh nh 63. nh 131/2005/N -CP ngy 18/10/2005 c a CP v s a i Ngh
215
dao
- K h n t 3 ngy n 365 ngy, - T gi k h n c xc nh trn c s : + T gi giao ngay c a ngy k h p ng k h n, hon i; + Chnh l ch g a 2 m c li su t hi n hnh l li su t c b n c a VND (tnh theo n m) do NHNN VN cng b v li su t m c tiu c a M (Fed Funds Target rate) c a USD do C c d tr Lin bang M cng b ; + K h n c a h p ng.
217
218
t nh s 1133/2003/Q -NHNN ngy 30/9/2003 v vi c ban hnh quy ch th c hi n giao d ch hon i li su t c a Th ng c NHNN Vi t Nam
219
cv
t qu 30%
Tr ng thi ngo i t cu i ngy i v i cc chi nhnh ngn hng th tr s chnh s quy nh c th ty thu c vo quy m, uy tn c a t ng chi nhnh. Trn th c t i v i cc chi nhnh ngn hng nh thng th ng h s a tr ng thi ngo i t cu i ngy b ng 0 trnh r i ro thng qua giao d ch v i tr s chnh
221
Cc NHTM VN th th
o n:
- M c t gi giao d ch bnh qun lin ngn hng m NHNN cng b ng n nh trong th i gian di.
- c i m c a th tr ng ngo i h i Vi t Nam hi n nay l theo h ng m t chi u, c u v ngo i t lun l n h n cung ngo i t , do v y m doanh s mua vo nh h n doanh s bn ra v i u ny d n t i tr ng thi ngo i t c a cc ngn hng th ng b o n. - Li su t cho vay VND th ng cao h n nhi u so v i li su t cho vay c a USD, EUR v JPY (li su t th c c a VND d ng), v th cc ngn hng s n sng bn ngo i t i l y n i t v cho vay n i t h ng li su t cao, n h n hon tr ngo i t h s mua ngo i t vo.
222
-21 705 432 -33 466 070,11 -26614997,10 -50 904 866,97
18 000 000 (30.11.01) -599 650 193,06 -63 648 149,54 -425 027 526,54
223
Nghi p v k h n v hon i: T t c cc ngn hng c php kinh doanh ngo i t php th c hi n cc nghi p v ny.
Nghi p v quy n ch n: - Cc ngn hng c php th c hi n: NHTMCP XNK-Eximbank; Chi nhnh ngn hng Citibank; Ngn hng u T v Pht Tri n Vi t Nam-BIDV NHNO&PTNT Vi t Nam
224
Ngy 6/2/2002, t i chi nhnh Baltimore, Allfirst, dealer l John Rusnak. Thua l : 691,2 tri u USD, do tham gia vo cc giao d ch sau: - Giao d ch quy n ch n kp c m c ph quy n ch n gi ng nhau nh ng ngy o h n khc nhau. - Giao d ch giao ngay v giao d ch k h n
225
N m 2004, t i NH No& PTNT VN Thua l 500 t VND. u c vo ngo i t , d on t ng nh ng trn th c t n l i gi m, d n n thua l . Nguyn nhn:
Khng c b ph n qu n l r i ro (Mid Office). Thi u s qu n l c a lnh o. Khng quy nh v h n m c kinh doanh. D on sai v tnh hnh th tr ng
226
Phn 3
227
S cn thit qun l ri ro li sut trong hot ng kinh doanh ca ngn hng th-ng mi Ni dung qun l ri ro li sut ti cc nhtm Kinh nghim qun l ri ro li sut ti cc NHTM mt s n-c
228
Ri ro li sut
Ri ro li sut l nguy c bin ng thu nhp v gi tr rng ca ngn hng khi li sut th tr-ng c s bin ng.
229
Ri ro li sut
Ri ro v thu nhp
Cc loi RRLS
Ri ro gim gi tr ti sn
230
231
Cung tn dng
LS
Cu tn dng
Li tc d tnh ca CC u t-
Tnh lng CC n RR ca CC n
Thm ht NSNN
232
Gip cc ngn hng ch ng xy dng k hoch huy ng v s dng vn ph hp nhm hn ch tn tht. To ra li th trong cnh tranh ca cc NHTM To c s xc nh mc vn t c cn thit nhm duy tr kh nng thanh ton ca ngn hng
233
L-ng ha ri ro li sut
234
D bo lI sut
(1 0 R2 ) ! (1 0 R1 )(11r2 )
(1 0 R2 ) 1 1 r2 ! (1 0 R1 )
235
L-ng ha ri ro li sut
M hnh k hn
M hnh nh gi li
236
M hnh k hn
MA =
m
WAiMAi
t=1
ML =
WLjMLj
t=1
237
M hnh k hn
Gi tr rng ca NH E
Gi tr tng TSC A
Gi tr tng TSN L
MA - ML > 0 MA - ML < 0
i i
E
238
M hnh nh gi li h
GAP RSA RSL
NII
GAP
i i
NII
NII
239
Tin mt ti qu 45 Tin gi ti NHT 80 Tn phiu kho bc 65 Chng khon di hn 70 Tn dng ngn hn 310 Tn dng di hn (li sut th ni /c 6 thng/1ln) 180 Tn dng di hn (li sut c nh) 250 Ti sn c nh 60
Yu cu: Xc nh ri ro li sut ca NHA theo m hnh nh gi li nu 240 li sut gim 2% sau 12 thng.
1060
Tin 250 Tin 185 TG 190 TG 120 K 50 Tri 105 Vay 40 Vn 120
k 6 ngn di 3
1060
DA = WAi . DAi
i=1 m
DL = WLj . DLj
j=1
D = DA - DL
241
BI T P nhm
Thi l-ng ca Tri phiu l 3,6 nm. Nu li sut th tr-ng gim t 8% xung 5% th gi tri phiu : A. S gim 10% B. S tng 10% C. S khng thay i D. S tng 3%
242
( DA - DL . k ) < 0 ( DA - DL . k ) > 0
i i
E
243
BI T P nhm
Mt NHTM c tng gi tr TSC (A = 100.000 t), tng gi tr TSN (L = 80.000) DA = 3 nm, DL = 1,5 nm. Hin ti, li sut th tr-ng mc 10%/nm, gi tr rng ca ngn hng ny: gim 3.272 t khi li sut th tr-ng gim 1% gim 3.272 t khi li sut th tr-ng gim 2% gim 3.272 t khi li sut th tr-ng tng 244 1%
245
S dng hp ng K hn
K hn tri phiu: bn k hn tri phiu phng nga RRLS tng K hn tin gi (FFD): mua hp ng FFD phng nga RRLS tng K hn li sut (FRA): mua hp ng FRA phng nga RRLS tng
247
BI T P nhm
Bng cn i ca Ngn hng A nh- sau: - A: 1600 - L: 1450 - E: 150 - DA= 4 nm - DL=5 nm. Ngn hng A d on li sut trn th tr-ng c xu h-ng gim t 7% xung 6%. Hy s dng hp ng k hn phng nga ri ro li sut bit rng th gi tri phiu thi l-ng 4,5 nm l 80$ trn mnh gi l 90$. Ngn hng s mua 2,36 triu tri phiu Ngn hng s bn 2,36 triu tri phiu Ngn hng s mua 2,22 triu tri phiu Ngn hng s bn 2,22 triu tri phiu
248
249
BI T P nhm
Mt NHTM c tng gi tr TSC (A = 100.000 t), tng gi tr TSN (L = 80.000) DA = 3 nm, DL = 1,5 nm. Hin ti, li sut th tr-ng mc 10%/nm, tri phiu chnh ph c thi l-ng 2,5 nm v gi tr 10 tr/phiu. Khi li sut th tr-ng tng 2%, ngn hng ny nn: Mua cc hp ng t-ng lai tri phiu vi s l-ng hp ng l 70 hp ng Bn cc hp ng t-ng lai tri phiu vi s l-ng hp ng l 70 hp ng Mua cc hp ng t-ng lai tri phiu vi s l-ng hp ng l 72 hp ng D. Bn cc hp ng t-ng lai tri phiu vi s l-ng hp ng l 72 hp ng Bit rng: Mt hp ng t-ng lai gm 100 tri phiu
250
Quyn chn tri phiu: mua quyn chn bn tri phiu phng nga RRLS tng
251
Cu hi tho lun
Bng cn i ca Ngn hng A nh- sau (v: Tr USD) A: 1800 L: 1650 E: 150 DA= 4,5 nm DL=3 nm. Ngn hng A d on li sut trn th tr-ng c xu h-ng tng t 7% ln 8%. phng nga ri ro li sut Ngn hng: Mua quyn chn bn tri phiu v bn quyn chn mua tri phiu Mua quyn chn mua tri phiu v bn quyn chn bn tri phiu Mua quyn chn bn tri phiu v mua quyn chn mua tri phiu Bn quyn chn bn tri phiu v bn quyn chn mua tri phiu. 252
Cu hi tho lun
Bng cn i ca Ngn hng A nh- sau: Cho vay: 500 triu USD; Thi hn: 5 nm Huy ng: 500 triu USD; Thi hn: tun hon 6 thng Ngn hng d on li sut trn th tr-ng c xu h-ng tng t 9% ln 11%, phng nga ri ro li sut Ngn hng: A: Mua Cap, Mua Floor. B: Mua Cap, Bn Floor C: Mua Floor, bn Cap 253 D: Bn Floor, bn Cap
S dng hp ng hon i
phng nga ri ro li sut cho tng hp ng cho vay hoc huy ng tin gi c li sut c nh Khi phng nga ri ro cho cc hp ng cho vay di hn vi li sut c nh, ngn hng s thc hin vic mua hp ng swaps v ng-c li
254
Cu hi tho lun
Mt NHTM huy ng vn ngn hn cho vay di hn. phng nga ri ro li sut, ngn hng nn: Mua hp ng k hn li sut hoc mua hp ng swaps li sut Mua hp ng k hn li sut hoc bn hp ng swaps li sut Bn hp ng k hn li sut hoc mua hp ng swaps li sut Bn hp ng k hn li sut hoc bn hp ng swaps li sut
255
2001
2002
2003
2004
16.74 18.469 24.484 29.575 8 77.56 101.69 141.99 187.34 8 9 1 0 1.881 2.309 3.787 4.385 598 923 1.406 1.439 96.79 123.40 171.66 222.73 5 0 8 9
256
Thc t ri ro li sut v qun l RRLS ti NHNo & PTNT Vit Nam t NHNo
Din bin li sut Thc t ri ro li sut ti cc NHTM Vit Nam Thc trng qun l ri ro li sut ti cc NHTM Vit Nam
257
%
10 12 0 2 4 6 8
T1 /0 0 T5 T1 /0 1 T5 T9 T1 /0 2 T5 T9 T1 /0 3 T5 T9 T1 /0 4 T5 T9 T1 /0 5 T5
258
T9
Ch tiu
NH TMCP K th-ng
NH TMCP Bc
Chnh lch TSC v TSN nhy cm li sut T l chnh lch (GAP/A) T l nhy (RSA/RSL)
21 1,79% 1,03
Thc trng qun l ri ro li sut ti cc tr t NHTM Vit nam Kt qu t -c nhn thc v ri ro li sut Mt s NH thnh lp y ban Qun l TSC v TSN (ALCO) S dng bin php phng nga ni bng qun l ri ro li sut S dng cc cng c phi sinh
261
NH
Ngn hng
Khch hng
S n gc theo hp ng 5.114.829,75
Thi hn H 2nm
SC London
GBP
Pepsico
9%
Vietnam Japan Gas Kein H. Muramoto SC London SC London Citibank N.A, SGP Citibank N.A, SGP VNA HOLCIM
5,03% 6,35%
4,8%
5nm
USD USD
700.000 3.000.000
4,48% 4,55%
Cc cp lnh o ngn hng ch-a quan tm ton din v qun l ri ro li sut. Nhn thc v ri ro li sut ca cc NHTM Vit Nam ch-a y , ch-a o l-ng, nh gi c th mc ri ro li sut. Cc NHTM ch-a thc hin mt cch ton din nhng bin php cn thit phng nga ri ro li sut.
263
S iu tit li sut ca NHNN Ch-a c c quan d bo s thay i ca li sut th tr-ng Ch-a c quy nh php l v vic o l-ng v qun l ri ro li sut ti cc NHTM Th tr-ng ti chnh - tin t ch-a pht trin Kin thc hiu bit ca nhiu doanh nghip v cc giao dch phi sinh v vn phng chng ri ro li sut cn hn ch. Hn ch trong hot ng thanh tra gim st ca 264 NHNN
NHNo & PTNT Vit Nam ch-a c nhng cn b am hiu mt cch ton din v qun l ri ro li sut Ch-a c b phn chuyn trch thc hin vic o l-ng ri ro li sut H thng k ton thng k ti ngn hng ch-a cung cp y nhng s liu cn thit cho vic tnh ton, l-ng ha ri ro li sut H thng thng tin, trnh cng ngh ca ngn hng cn yu ch-a p ng yu cu qun l ri ro trong kinh doanh ngn hng. Hot ng kim ton ni b ca ngn hng cn nhiu 265 hn ch
BI T P TNH HU NG
266
Phn 4
267
K T C U CHUYN
1. B n ch t c a r i ro thanh kho n (RRTK) Khi ni m Nguyn nhn S c n thi t ph i qu n tr RRTK 2. N i dung qu n tr RRTK D u hi u th tr ng nh n bi t RRTK o l ng RRTK Bi n php qu n tr RRTK 3. Th c t qu n tr RRTK t i cc NHTM Vi t Nam
Cc v n b n php quy v qu n tr RRTK Th c t qu n tr RRTK m t s NHTM Vi t Nam
268
B N CH T R I RO THANH KHO N (RRTK) Thanh kho n Gc ti s n: Thanh kho n l kh n ng chuy n s n thnh ti n. Tiu ch o l ng tnh thanh kho n c a ti s n: Th tr ng giao d ch Chi ph giao d ch Th i gian giao d ch V d : Ti s n c tnh thanh kho n cao? Ti s n c tnh thanh kho n th p? i ti
269
Gc ngn hng: Thanh kho n l kh n ng ngn hng p ng cc yu c u v v n kh d ng c a mnh Kh n ng v yu c u v thanh kho n th hi n trong ngu n cung v c u thanh kho n
270
Thanh kho n
C u thanh kho n
272
Cung thanh kho n > C u thanh kho n => NLP > 0 Ngn hng s thm h t thanh kho n khi: Cung thanh kho n < C u thanh kho n => NLP < 0
273
B N CH T R I RO THANH KHO N (RRTK) R i ro thanh kho n R i ro thanh kho n l kh n ng ngn hng khng c c v n kh d ng (cung thanh kho n) v i chi ph h p l vo ng th i i m m ngn hng c n p ng c u thanh kho n.
274
S c n thi t ph i qu n tr RRTK
276
N I DUNG QU N TR RRTK
Nh n bi t RRTK
o l ng RRTK
Bi n php qu n tr RRTK
277
N I DUNG QU N TR RRTK
Lng tin c a cng chng S bi n ng gi c phi u
D u hi u th tr ng nh n bi t RRTK
278
N I DUNG QU N TR RRTK
ol
ng RRTK
PP ti p c n cc ch s PP thang o h n
PP ti p c n ngu n v n v s d ng v n
PP ti p c n c u trc qu
279
Th c ch t c a ph ng php ny l o l ng cung c u thanh kho n, trong ph n ch y u c a cung c u thanh kho n l ti n g i v cho vay nn ph ng php ny t p trung vo o l ng nh ng thay i d tnh trong ti n g i v cho vay c a ngn hng
280
N I DUNG QU N TR RRTK
PP ti p c n ngu n v n v s d ng v n
c1
D bo nhu c u vay v n v ti n g i k KH
c2
c3
281
N I DUNG QU N TR RRTK
PP ti p c n ngu n v n v s d ng v n
Xy d ng m hnh d bo:
+ f (Loan) = f(Growth, Coporate Earnings,Money supply,Spread, Inflation)
c1
D bo nhu c u vay v n v ti n g i k KH
Xy d ng
ng xu h ng
ng:
+ Ph n xu h + Ph n ma v + Ph n chu k
282
Y U T MA V V CHU K TRONG TI N G I
Gi tr 120 70 20 -30 -80 -130 -180 Tu n
ma v
chu k
283
N I DUNG QU N TR RRTK
PP ti p c n ngu n v n v s d ng v n
Cung thanh kho n (T ng TG, Gi m CV) C u thanh kho n (T ng CV, Gi m TG)
c3
Khe h TK >0: Th ng d Thanh kho n NH s u t vo cc ti s n sinh l i Khe h TK <0: Thm h t Thanh kho n NH s ph i b sung thi u h t thanh kho n
284
Ti sn
n v: t ng
Ngun vn
S tin
Gi s qua s liu thng k, mc tng tr-ng v tin gi, tin vay qua cc nm l 12% nm. Mc thay i thi v v chu k -c xc nh nh- bng d-i y:
285
D b o m c t h a y i t i n g i t i NH n m 2006 Xu Ch T ng gim s Th ng h- ng thi v % thi v 1 4040 -1 -40 2 4080 -5 -200 3 4120 8 320 4 4160 1 40 5 4200 3 120 6 4240 1 40 7 4280 -2 -80 8 4320 -3 -120 9 4360 -2 -80 10 4400 2 80 11 4440 -2 -80 12 4480 0 0 n v t : ng T ng gim T ng chu k cng 15 4015 -10 3870 20 4460 40 4240 10 4330 -20 4260 -60 4140 90 4290 0 4280 10 4490 -50 4310 0 4480 286
D b o m c t h a y i c h o v a y c a NH n m 2006
Xu Ch s T ng gim Th ng h- ng thi v thi v 1 4646 5 232 2 4692 1 47 3 4738 -5 -237 4 4784 -2 -96 5 4830 3 145 6 4876 1 49 7 4922 -2 -98 8 4968 -3 -149 9 5014 2 100 10 5060 2 101 11 5106 -2 -102 12 5152 0 0
n v t : ng T ng gim T ng chu k cng 20 4898 -10 4729 10 4511 60 4748 30 5005 -20 4905 -40 4784 30 4849 -30 5084 10 5171 -20 4984 287 5152 0
D b o k h e h
t h a n h k h o n c a NH n m 2006
n v t : ng T ng gim T ng gim Th ng ti cho vay ti gi n n 1 298 15 2 129 -130 3 -89 460 4 148 240 5 405 330 6 305 260 7 184 140 8 249 290 9 484 280 10 571 490 11 384 310 12 552 480 Khe h thanh kho n -283,30 -258,92 548,90 91,68 -74,90 -44,76 -43,56 41,04 -204,28 -81,20 -73,88 288 -72,00
N u nh ph ng php ngu n v n v s d ng v n gip ngn hng o l ng c ngu n cung v ngu n cung thanh kho n th ph ng php ti p c n c u trc v n ch quan tm n C u thanh kho n. Ph ng php o l ng r i ro thanh kho n d a vo vi c phn chia c c u ngu n v n huy ng theo kh n ng ngu n v n ny b rt ra kh i ngn hng xc nh yu c u thanh kho n c a ngn hng
289
N I DUNG QU N TR RRTK
PP ti p c n ti p c n c u trc qu
B c1 B Ngu n v n c phn Chia thnh cc nhm c 2: Xc nh yu c u d tr thanh kho n cho ngu n v n trn B c 3: Xc nh yu c u Cho Cc kho n Vay C ch t l ng B c 4: Xc nh t ng Yu c u Thanh kho n c a NH B c 5: Xc nh yu c u Theo Cc k ch b n
290
N I DUNG QU N TR RRTK
PP ti p c n ti p c n c u trc qu
B c1
Theo s c xu t b rt v n: - Ngu n v n nng: v n vay v ti n g i nh y c m v i li su t ho c c d tnh s b rt kh i NH trong k k ho ch. - Ngu n v n km n nh: cc kho n ti n g i c a khch hng trong m t ph n ng k (25-30%) s c th b rt kh i NH t i m t th i i m no trong k k ho ch. - Ngu n v n n nh: kho n m c v n m nh qu n tr ngn hng tin t ng ch c ch n r ng t c kh n ng b rt kh i ngn hng (tr m t b ph n r t nh 291 trong t ng s ).
N I DUNG QU N TR RRTK
PP ti p c n ti p c n c u trc qu
B c 2: Xc nh yu c u d tr thanh kho n cho ngu n v n trn
Thng th nh sau:
ng t l d tr thanh kho n
c l a ch n
T l d tr thanh kho n l n nh t cho ngu n v n nng, th ng l 95% n T l d tr thanh kho n cho ngu n v n km n nh, th ng l 30% T l d tr thanh kho n th p nh t cho ngu n v n nh: <= 15%.
292
N I DUNG QU N TR RRTK
PP ti p c n ti p c n c u trc qu
B c 2: Xc nh yu c u d tr thanh kho n cho ngu n v n trn
D tr thanh kho n v n = 0.95* (Ngu n v n nng DTBB) + 0.30* (Ngu n v n km n nh DTBB) + 0.15* (Ngu n v n n nh DTBB)
293
N I DUNG QU N TR RRTK
PP ti p c n ti p c n c u trc qu
B c 3: Xc nh yu c u Cho Cc kho n Vay C ch t l ng
294
N I DUNG QU N TR RRTK
PP ti p c n ti p c n c u trc qu
B c 4: Xc nh t ng Yu c u Thanh kho n c a NH
= 0.95* (Ngu n v n nng DTBB) + 0.30* (Ngu n v n km n nh DTBB) + 0.15* (Ngu n v n n nh DTBB) + 1.00* (Quy m CV t i a T ng DN hi n t i)
295
N I DUNG QU N TR RRTK
PP ti p c n ti p c n c u trc qu
V d
: ol
1. Ngn hng ABC d tnh phn chia ngu n v n ti n g i v phi ti n g i thnh: Ngu n v n nng: 25 t VND Ngu n v n km n nh: 24 t VND Ngu n v n n nh: 100 t VND Ngn hng ABC (tr 3% d tr b t bu c i v i cc kho n ti n g i) d tnh s duy tr 95% d tr i v i ngu n v n nng, 30% d tr i v i ngu n v n km n nh, 15% d tr i v i ngu n v n n nh. 2. D n cho vay hi n t i c a ABC la 135 t VND, m c t i a g n y l 140 t VND, t l t ng tr ng tn d ng bnh qun l 10%/n m. Ngn hng mu n s n sng p ng cc yu c u vay v n c a khch hng c ch t l ng t t.
c tnh nh sau?
296
N I DUNG QU N TR RRTK
PP ti p c n ti p c n c u trc qu
B c 5: Xc nh yu c u Theo Cc k ch b n
Pr(xi)*NLPxi
297
V D
Tnh hu ng Ti n g i Cho vay Tr ng thanh kho n d ki n d ki n thi TK T t nh t 250 180 +70 Trung bnh X u nh t 200 150 210 240 -10 -90 Xc su t 15% 60% 25%
N I DUNG QU N TR RRTK
PP Ti p c n ch s ti chnh Ch s Ch s Ch s Ch s T s Ch s Ch s v v n ti tr ng thi ti n m t ch ng khon thanh kho n ng l c cho vay n nng u t ng n h n trn v n nh y c m ti n g i c s c u trc ti n g i
299
PP Ti p c n ch s ti chnh
Trng thi 1. ti n m t Ti n m t + TG ti cc TCTD Tng ti sn Ch ng khon chnh ph Tng ti sn nh gi t trng TS c tnh thanh khon cao nht trong tng ti sn ca NH Ch s ch ng khon thanh kho n cng cao, tr ng thi thanh kho n c a Ngn hng cng t t Phn ti sn -c phn b vo nhng ti sn km tnh thanh khon 300 nht
2. Chng khon TK
3. H s v nng lc
PP Ti p c n ch s ti chnh
4. H s tin nng TS trn TT tin t (Giy t c gi ngn hn) N trn TT tin t (TG vn vay ngn hn) u t ng n h n V n nh y c m H s ny cng cao th kh nng thanh khan ca NH cng cao H s ny cng cao th kh nng thanh khan ca NH cng cao T l ny gi m th hi n tnh n nh cao h n c a v n ti n g i v do 301 yu c u thanh kho n s gi m.
5. T t h v c
s u ng n n trn n nh y m
6. C u trc ti n g i
Ti n g i giao d ch
Ti n g i k h n
PP Ti p c n ch s thanh kho n
Ch s thanh kho n c nghin c u b i Jim Pierce, ch s ny o l ng kho n th t thot ti m tng khi ngn hng ph i bn ngay cc ti s n c a mnh p ng nhu c u thanh kho n v i gi tr th tr ng h p l c a ti s n ngn hng c th bn trong i u ki n bnh th ng c th s lu h n do ngn hng ph i a qua u gi v th c hi n m t s kh o st, nghin c u. N u gi bn ngay cng khc bi t so v i gi tr ng h p l c a ti s n th danh m c ti s n c a ngn hng cng km thanh kho n.
302
N I DUNG QU N TR RRTK
PP ti p c n ch s thanh kho n
I=
Wi * (Pi/P*i)
I: Ch s thanh kho n giao ng t 0-1; Wi: T tr ng ti s n lo i i; Pi l gi bn ngay, P*i l gi th tr ng h p l c a ti s n.
303
PP ti p c n ch s thanh kho n
V d : Xc nh ch s thanh kho n:
Gi s r ng m t t ch c ti chnh XYZ u t vo 2 ti s n: 50% vo tn phi u kho b c, 50% vo cho vay b t ng s n. N u XYZ bn tn phi u ngy hm nay (th i h n cn l i 1 thng), h nh n c (P1) 99 VND trn 100 VND m nh gi, n u XYZ i sau 1 thng m i bn s nh n c (P*1) 100 VND trn 100 VND m nh gi. N u XYZ bn kho n cho vay b t ng s n trn ngy hm nay, XYZ nh n c (P2) 85 VND trn d n 100 VND, nh ng n u bn sau 1 thng th nh n c (P*2) 92 VND trn d n 100 VND. V y, ch s thanh kho n 1 thng c a XYZ l: I = 50%*(0.99/1.00) + 50%* (0.85/0.92) = 0.495 + 0.462 = 0.967 Gi s tnh hu ng khc x y ra l do th tr ng b t ng s n ch ng l i nn gi bn kho n cho vay b t ng s n ny ch thu c 65 VND trn d n l 100 VND. Nh v y, ch s thanh kho n 1 thng c a XYZ l: I = 50%*(0.99/1.00) + 50%* (0.65/0.92) = 0.495 + 0.353 = 0.848
304
N I DUNG QU N TR RRTK
PP thang o h n
Ph ng php ny xy d ng thang o h n so snh cc dng ti n ra v dng ti n vo trong m i ngy ho c trong m t th i k nh t nh, qua xc nh c cc tr ng thi thanh kho n rng v tr ng thi thanh kho n tch lu .
305
N I DUNG QU N TR RRTK
PP thang o h n
Cc dng ti n ra c th c c x p th t theo ngy m cc ti s n N o h n, ngy s m nh t m ng i g i ti n ti t ki m th c hi n quy n c rt ti n g i tr c h n, ho c ngy s m nh t m cc nhu c u v v n pht sinh m t cch t xu t. Cc dng ti n vo c th c x p th t theo ngy m cc ti s n C o h n ho c c n c vo c tnh c a ngn hng v dng ti n
306
nh dng ti n theo pp thang o h n 1 ngy Dng ti n vo Ti s n c n h n 20 Bn cc ti s n ch a n h n 16 Nh n ti n g i m i 10 Thu nh p b ng ti n m t (Li) 7 Dng vo t cc nghi p v khc 1 T ng dng ti n vo 54 Dng ti n ra Cc ti s n n nh n 30 Gi i ngn theo HMTD&cam k t 10 ngo ph ngng ti n m t (Li) Chi i b b 6 Dng ti n ra t cc nghi p v khc 4 T ng dng ti n ra 50 Tr ng thi thanh kho n rng 4 Tr ng thi thanh kho n tch lu 4
V d : Xc
1 tu n 150 250 200 100 50 750 490 250 50 10 800 -50 -46
1 thng 1500 4000 2000 750 400 8650 4500 2600 360 40 7500 1150 1104 307
N I DUNG QU N TR RRTK
PP thang o h n BIS c ng xu t b c ti p theo nn d bo cc dng ti n trong cc k ch b n khc nhau thng qua vi c xem xt trong cc i u ki n bnh th ng, i u ki n ngn hng g p kh kh n v i u ki n c a th tr ng g p kh kh n.
308
V d : Yu c u thanh kho n theo ph ng php thang o h n c a BIS 1 ngy Bnh NH TT th ng g p g p Dng ti n vo kh n kh Ti s n c n h n 20 18 16 kh n Bn cc ti s n ch a n h n 16 10 9 Nh n ti n g i m i 10 5 4 Thu nh p b ng ti n m t (Li) 7 7 4 Dng vo t cc nghi p v khc 1 0 0 T ng dng ti n vo 54 40 32 Dng ti n ra Cc ti s n n nh n 30 30 30 Gi i ngn theo HMTD&cam k t 10 14 20 ngo i b ngng ti n m t (Li) Chi ph b 6 6 6 Dng ti n ra t cc nghi p v 4 20 10 khc (tiT ngi) n g dng ti n ra 50 70 66 Tr ng thi thanh kho n rng 4 -30 -34
309
N I DUNG QU N TR RRTK
Bi n php qu n tr RRTK
Bi n php c th Bi n php chung (Cc quy t c c a BIS)
Qu n tr thanh kho n c
Qu n tr thanh kho n n
Qu n tr thanh kho n k th p
310
N I DUNG QU N TR RRTK
Bi n php qu n tr RRTK
Qu n tr thanh kho n c
NH tch lu thanh kho n b ng cch n m gi cc ti s n c tnh thanh kho n cao: ch y u l ti n m t v cc ch ng khon d bn. u i m: Nh c i m:
311
N I DUNG QU N TR RRTK
Bi n php qu n tr RRTK
Qu n tr thanh kho n n
Ngn hng s th c hi n mua thanh kho n hay vay n trn th tr ng ti n t p ng cc yu c u v thanh kho n pht sinh.
u i m: Nh c i m:
312
N I DUNG QU N TR RRTK
Bi n php qu n tr RRTK
Qu n tr thanh kho n ph i h p
Ngn hng s d ng c vi c tch tr hanh kho n v i mua thanh kho n trn th tr ng ti n t p ng nhu c u thanh kho n.
u i m: Nh c i m:
313
N I DUNG QU N TR RRTK
Bi n php qu n tr RRTK
Xy d ng m t ch ng trnh qu n l RRTK
Quy t c 1: Cc NH ph i c m t chi n l c th ng nh t v qu n tr thanh kho n Quy t c 2: BG ngn hng c n thng qua chi n l c v chnh sch qu n tr thanh kho n c n thi t. Quy t c 3: M i ngn hng ph i c b ph n qu n tr ch u trch nhi m th c hi n chi n l c qu n tr thanh kho n. Quy t c 4: NH ph i c cc h th ng thng tin y o l ng, gim st, ki m sot v bo co r i ro thanh kho n
314
Bi n Php chung
N I DUNG QU N TR RRTK
Bi n php qu n tr RRTK
ol ng v gim st tr ng thi thanh kho n
Quy t c 5: M i ngn hng c n xy d ng m t quy trnh o l ng v gim st th ng xuyn tr ng thi thanh kho n (BIS xu t ph ng php Thang o h n) Quy t c 6: M i ngn hng c n phn tch tr ng thi thanh kho n theo cc k ch b n khc nhau c th x y ra. Quy t c 7: M i ngn hng c n th ng xuyn xem xt l i cc gi nh a ra khi xc nh tr ng thi thanh kho n: Cc gi nh v ti s n c, ti s n n , cam k t ngo i b ng.
315
Bi n Php chung
N I DUNG QU N TR RRTK
Bi n php qu n tr RRTK
Qu n tr kh n ng ti p c n cc ngu n v n
Quy t c 8: M i ngn hng c n th ng xuyn xem xt v m i quan h v i cc nh cung c p v n, m c t p trung c a nh cung c p v n (liabilities holder).
Bi n Php chung
L p k ho ch d phng
Quy t c 9: M i ngn hng c n ph i xy d ng cc k ho ch i ph v i cc khung ho ng thanh kho n.
316
N I DUNG QU N TR RRTK
Bi n php qu n tr RRTK
Qu n tr thanh kho n i v i ngo i t :
Quy t c 10: M i ngn hng c n c h th ng o l ng, gim st v
ki m sot tr ng thi thanh kho n i v i cc lo i ngo i t m ngn hng c giao d ch nhi u. Quy t c 11: M i ngn hng c n a ra cc h n m c cho php v th ng xuyn xem xt cc h n m c
Bi n Php chung
N I DUNG QU N TR RRTK
Bi n php qu n tr RRTK
Cng b thng tin ra ngoi
Quy t c 13: M i ngn hng c n c m t c ch m b o r ng thng tin v ho t ng c a ngn hng c cng b ra ngoi mb o uy tn v tnh hnh ho t ng c a ngn hng l lnh m nh. Vai tr c a Ban ki m sot Quy t c 14: Ban ki m sot ph i th c hi n cc cu c ki m tra, nh gi c l p v chi n l c, chnh sch, th t c v bi n php ngn hng th c hi n qu n tr r i ro thanh kho n. Ban ki m sot c ng ph i nh n c cc thng tin k p th i nh gi r i ro thanh kho n v m b o r ng ngn hng c k ho ch qu n tr thanh kho n c n thi t.
Bi n Php chung
318
TH C TR NG QU N TR RRTK T I VN
V n b n php quy
Ngy 19 thng 4 n m 2005 th ng c NHNN ban hnh Q 457. Trong c bi t ch l v kho n m c t l kh n ng chi tr ph h p v i y u c u qu n tr RR thanh kho n
u i m:
H n ch :
319
TH C TR NG QU N TR RRTK T I VN
T ch c qu n tr r i ro thanh kho n +/ Ngn hng VPBank. Hi n nay, VPBank ch a c phng qu n tr r i ro thanh kho n chnh th c. Ch c hai phng th c hi n qu n tr r i ro Thanh kho n l: Phng T ng H p v Phng Ngn Qu . Phng t ng h p c nhi m v l: tnh cc ch tiu v thanh kho n nh : T l an ton v n t i thi u, d tr b t bu c, d tr thanh ton,. Phng Ngn Qu c nhi m v l: Trn c s cc ch tiu m phng t ng h p tnh ton th phng ngn qu s i u ch nh d tr cho ph h p v i quy nh.
320
TH C TR NG QU N TR RRTK T I VN
T ch c qu n tr r i ro thanh kho n +/ Ngn hng u t v Pht tri n Vi t Nam.
Hi n nay, Ngn hng u t v Pht tri n Vi t Nam v n th c hi n theo quy nh 297 do NHNN ban hnh, v ang xy d ng ph ng th c qu n tr r i ro thanh kho n theo Quy t nh 457 thay th ph ng th c qu n l c . Ngn hng u t v Pht tri n Vi t Nam v n ch a c phng qu n tr r i ro thanh kho n chnh th c theo quy t nh 457, n ch l 1 b ph n c a Phng Ngu n V n .
321
TH C TR NG QU N TR RRTK T I VN
ol ng r i ro thanh kho n : Ngn hng VPBank : - Xy d ng b ng phn tch cc ti s n C c th thanh ton ngay v cc ti s n N ph i thanh ton i v i t ng lo i ng ti n. C n c vo th i h n cn l i c a cc TSC v TSN th Ngn hng s l p ra cung c u thanh kho n trong cc kho ng th i gian : Trong ngy hm sau, Sau 1 thng ,trn c s s c d tr cho ph h p hay xu t bi n php x l i v i nhu c u thanh kho n trong cc kho ng th i gian . - S d ng cc ch tiu theo quy nh c a Quy t nh 457 nh : T l an ton v n t i thi u, t l kh n ng chi tr , t l ti s n c sinh l i, t l v n ng n h n s d ng cho vay Trung di h n, 322
TH C TR NG QU N TR RRTK T I VN
B ng o l ng ch tiu thanh kho n c a VPBank
ng 2003 2004 2005
Ch tiu o l
1.60%
191.60% 11.20%
1.50%
247.30%
1.53%
296.70%
8.20%
8.50%
89.39%
95%
96%
( Ngu n Bo co th
ng nin c a VPBank)
323
TH C TR NG QU N TR RRTK T I VN
ol ng r i ro thanh kho n :
Ngn hng u t v Pht tri n Vi t Nam : - Hng ngy, ngn hng tnh lu ng ti n ra vo c a cc chi nhnh tnh ton cung c u thanh kho n, tnh d tr b t bu c v d tr thanh ton c a Ngn hng. B ph n qu n tr r i ro thanh kho n s tnh ton nhu c u thanh kho n d a trn cc xu t p ng thanh kho n c a cc phng ban. - Ch s d ng ch tiu : ( D tr s c p + D tr th c p)/ T ng NV huy ng 8%
324
TH C TR NG QU N TR RRTK T I VN
nh gi chung v qu n tr r i ro thanh kho n t i cc NHTM Vi t Nam.
T ch c qu n tr r i ro thanh kho n: Cc NHTM hi n nay a s ch a c phng qu n tr r i ro thanh kho n chnh th c nh theo yu c u t i Kho n 1 i u 11 c a Quy t nh 457 c a NHNN ra. Ch a thi t l p h th ng c nh bo s m v tnh tr ng thi u h t t m th i kh n ng chi tr v cc gi i php x l t i u, c th lm cho h th ng NHTM Vi t nam g p kh kh n v thanh ton hng ngy ho c t xu t v r i ro thanh kho n d dng x y ra b t c lc no trong i u ki n c a Vi t nam . Ph ng php o l ng: Hi n nay, h th ng NHTM Vi t nam th c hi n qu n tr r i ro thanh kho n th ng nh t theo chu n m c chung theo ph ng php ch s l c b n. Tuy nhin, cc NHTM Vi t nam c n nghin c u tri n khai cc ph ng php o l ng m b o d bo chnh xc h n nhu c u v thanh kho n c a ngn hng c bi n php qu n tr ph h p
325
Bi t p tnh hu ng
1. M c r i ro thanh kho n khc bi t nh th no gi a cc t ch c ti chnh: Ngn hng, Cng ty b o hi m? 2. Ngn hng c th s d ng hai ph ng php no x l v n ti n g i rt ra nhi u h n so v i ti n g i vo? u nh c i m c a t ng ph ng php?
326
Bi t p tnh hu ng
3. M t ngn hng c b ng cn i k ton d i y, thay i d tnh i v i ti n g i l -15. (T c l chnh l ch gi a ti n g i rt ra v g i vo l 15). Ti s n Ngu n v n Ti n m t $10 Ti n g i $68 D n cho vay $50 V n ch s h u $7 Ch ng khon $15 T ng ti s n $75 T ng ngu n v n $75 Hy ch ra s thay i trong b ng cn i k ton n u trong cc tr ng h p: a. NH s d ng chi n l c mua thanh kho n x l tnh hu ng trn? b. NH s d ng chi n l c tch tr thanh kho n x l tnh hu ng trn?
327
Bi t p tnh hu ng
4. M t ngn hng c $10 tri u T-Bills, $5 tri u h n m c tn d ng c trn th tr ng, $5 tri u d tr th c p. Cc kho n vay c a ngn hng ny v i cc ngn hng khc l $6 tri u v vay ngn hng trung ng l $2 tri u n h n thanh ton. a. Xc nh cung thanh kho n? b. Xc nh c u thanh kho n? c. Xc nh tr ng thi thanh kho n rng c a ngn
u
328
Bi t p tnh hu ng
5. T ng ti s n c a m t ngn hng l $10 tri u bao g m, $1 ti n m t v $9 u t vo ch ng khon. Trong t ng ngu n v n, ti n g i l $6 tri u, ti n vay l $2 tri u v v n ch s h u l $2 tri u. M c li su t d tnh t ng ln lm chnh l ch gi a ti n rt ra v g i vo l $2 tri u trong n m. a. N u li su t ti n g i bnh qun l 6%/n m v li su t gi y t c gi l 8%/n m. Gi s ngn hng bn ch ng khon gi i quy t tnh hu ng trn th s nh h ng nh th no n thu nh p li rng v quy m ti s n c a ngn hng? b. N u ngn hng i vay ng n h n v i li su t 7.5% gi i quy t tnh hu ng trn th s nh h ng nh th no n thu nh p li rng c a ngn hng v quy m ti s n c a ngn hng?
329
330
331
Cc yu c u v v n Cc ngu n v n t c: Cc nhm
Cc ngu n v n t c
V n yu c u
Cc kho n kh u tr (v d : cho vay cc bn c lin quan
V nc b n c p I"
V n b sung c p II"
ch t l ng gi m d n
c p III"
ng lin t c)
u (c p php)
332