You are on page 1of 258

Qun l & pht trin ngun nhn lc

Ni dung Trang

Chuyn 1: Mt s vn c bn v qun
l v pht trin ngun nhn lc trong c quan hnh chnh Nh nc

Ti liu bi dng
cng kha hc 1. Mc ch chung ca kha hc. Cung cp cho ngi hc nhng kin thc v k nng c bn v qun l v pht trin ngun nhn lc (NNL) trong t chc, c quan hnh chnh nhm hon thin k nng qun l v pht trin NNL ca n v, p ng mc tiu chin lc pht trin ca t chc, c quan hnh chnh Nh nc. 2. Cc yu cu u ra ca kha hc. + Kin thc: - Hiu v phn bit c cc khi nim c bn v qun l v pht trin NNL. - Xc nh c cc nhn t nh hng n qun l v pht trin ngun nhn lc. - M t c cc cng on, quy trnh qun l v pht trin NNL trong c quan hnh chnh. + K nng: - Phn tch c thc trng qun l NNL ti n v, c quan. - Xy dng c k hoch qun l v pht trin NNL, - Bit thc hin phn tch cng vic, xy dng bn m t cng vic v bn tiu chun cng vic. - Bit thc hin quy trnh v c k nng cn thit trong tuyn dng. - nh gi c cht lng hot ng ca nhn s trong n v t chc mnh. - Bit thc hin xy dng k hoch o to bi dng pht trin nhn s trong t chc, n v. - Bit cch to ng c, khen thng, kch thch ngi lao ng trong chin lc pht trin ca t chc. + Thi : - Thy r vai tr quan trng ca vic qun l v pht trin ngun nhn lc c ngha quyt nh n hiu qu hot ng v thc hin thng li mc tiu chin lc ca t chc c quan HCNN.

Qun l & pht trin ngun nhn lc


3. i tng hc vin. Cn b qun l trung cp (chuyn vin + chuyn vin chnh cc v t chc - cn b, chuyn vin cc s ni v, cc trng, ph phng t chc chnh quyn huyn). - T chc cng lp hc t: 30 - 50 hc vin. 4. Ni dung kha hc. + Chuyn I: Khi qut v qun l v pht trin ngun nhn lc trong c quan HCNN. + Chuyn II: K hoch ha ngun nhn lc v phn tch cng vic trong cc c quan HCNN. + Chuyn III: Tuyn dng nhn s. + Chuyn IV:o to, bi dng v pht trin nhn s trong c quan HCNN. + Chuyn V: nh gi nhn s trong cc c quan qun l HCNN. + Chuyn VI:To ng c lm vic v khen thng. 5. Ti liu - Ti liu bt buc.

1. T chc nhn s hnh chnh Nh nc (Hc vin


Hnh chnh Quc gia. NXB i hc Quc gia - H Ni, 2002).

2. Tiu chun nghip v cc ngch cng chc, vin


chc nh nc (Ban T chc - cn b Chnh ph - H Ni, 1993).

3. Php lnh cn b cng chc v cc vn bn c lin


quan (NXB Chnh tr Quc gia - H Ni, 2003).

4. Hng dn thi hnh bn quy nh v tha c lao


ng tp th (Thng t 05/L-TBXH ngy 12/5/1993 ca B Lao ng Thng binh v X hi).

5. GS.TS. Bi Vn Nhn, Hc vin Hnh chnh Quc gia,


Gio trnh bi ging "Qun l ngun nhn lc" cho cc lp sau i hc, H Ni, 2002. - Ti liu c thm.

Ti liu bi dng

1. Qun tr ngun nhn lc (Trn Kim Dung. NXB


Thng k, 2003).

2. Qun tr ngun nhn lc (Georget T. Milkovich


John W. Boudreau - V Trng Hng dch. NXB Thng k, 2002).

3. Qun tr nhn s (Nguyn Hu Thn. NXB


Thng k, 1998). 4.Ngh nh s 18/CP ngy 26/12/1992 ca Chnh ph ban hnh quy nh v Tha c lao ng tp th..

5. Tnh hung v bi tp thc hnh qun tr ngun


nhn lc (Trn Kim Dung. NXB Gio dc - H Ni, 1998).

6. Bi ging ngun nhn lc ca ENAP - Canada,


thng 12/2002.

7. Nh xut bn tr, "To ng lc lm vic - Phi


chng ch c th bng tin", nm 2003
Chuyn I

Mt s vn c bn v qun l v pht trin ngun nhn lc trong c quan hnh chnh Nh nc


1. Mt s khi nim cn ch

1.1. Ngun nhn lc x hi y l mt thut ng c s dng kh ph bin. Cc nh kinh t s dng thut ng ngun nhn lc (human resources) ch ton b s lng ngi c th lm vic khi cn thit. V d, trong chin tranh nhiu ngi c trng tp vo lm vic trong cc c s quc phng. Ngun nhn lc x hi th hin tim nng ca mt quc gia v con ngi, k c nhng ngi hin ti cha c vic lm, tht nghip, v c tr em trong cc trng hc. Trong mt s ti liu, bn cnh ngun nhn lc (con ngi) cn s dng thut ng ngun lc. Ngun lc ca quc gia bao gm khng ch ngun ti nguyn thin nhin, m cn k n con ngi. Tuy nhin, khi ni

Qun l & pht trin ngun nhn lc


n ngun lc, thng thng nhiu ngi ni n s lng, sc mnh vt cht (manpower) hn l qun l hay cht lng ca con ngi trong t chc. iu cng c ngha ngun lc ch mi cp n mt mt ca ngun nhn lc, cha cp n vic khai thc, s dng ngun nhn lc, tc cha cp n vic qun l ngun nhn lc. 1.2. Ngun nhn lc ca t chc Ngun nhn lc ca t chc l mt b phn cu thnh ngun nhn lc ca x hi. Hay ni khc i ngun nhn lc ca t chc l mt h con ca h thng ngun nhn lc x hi. l tt c nhng ai lm vic trong t chc, t th trng cao nht (v d b trng) n nhn vin bnh thng nht, thp nht, lm vic tay chn, n gin. cng l ngi ang ch i c th vo lm vic cho t chc, tc l ngun d tr ca t chc. Ngun nhn lc ca mi mt t chc c nhng yu cu, i hi ring do tnh cht, c im v vic lm trong t chc quyt nh. chnh l l do ti sao cc t chc phi xy dng, nui dng v pht trin ngun nhn lc cho chnh mnh mt cch hp l. Mt khc, ngun nhn lc ca cc t chc c th giao thoa vi nhau. l nhng khu vc m ngun nhn lc x hi tr thnh ngun nhn lc ca cc t chc. Ti cc t chc c th phi cnh tranh vi nhau c c ngun nhn lc ca chnh mnh. Ngun nhn lc ca t chc l mt thut ng c s dng phn bit vi nhiu loi ngun lc khc ca t chc nh quyn lc, ti lc (ti chnh), vt lc (trang thit b, my mc nh xng). Trong mt s ti liu, cch quan nim v ngun nhn lc v tim nng lao ng ca con ngi c trong mt thi k nht nh ph hp vi k hoch v chin lc pht trin ca t chc. Cch t duy ny ch nhm phn nh s p ng mc tiu ca t chc t phng din lao ng. Khi ni n ngun lc ca t chc rt phong ph v p ng mc tiu ca t chc l ni theo

Ti liu bi dng
cch t duy ny. Tim nng con ngi trong t chc p ng mc tiu c th ca t chc trong tng thi k nht nh bao gm khng ch yu t sc lao ng tay chn m cn bao gm c nhng g thuc bn trong ngi lao ng nh tr lc hay cht xm1. Mt vi ngi cho rng, nu ch xt trn kha cnh kh nng p ng mc tiu t chc, ngun nhn lc cng c th hiu l vn nhn lc. S dng thut ng vn nhn lc cng c ngha l phn bit vi cc loi vn khc nh tin, bt ng sn (ngun ti chnh). Ngun nhn lc t chc, quc gia cn phi phn bit vi ngun lao ng (s trnh by phn sau). Mt t chc, mt c quan hay quc gia mun pht trin c phi c ngun nhn lc cn thit, p ng mc tiu pht trin t chc, quc gia. 1.3. Lc lng lao ng Lc lng lao ng l mt cm t c s dng ph bin trong khoa hc qun l ngun nhn lc. Trc y thut ng lc lng lao ng c s dng ch tt c nhng ngi c th tham gia hot ng kinh t. Theo nh ngha ca Lin Hp quc lc lng lao ng ch "dn s tham gia hot ng kinh t", tc l tt c mi ngi khng k tui tc ang tham gia lao ng hoc tm kim vic lm. Theo cch t duy ny, t l phn trm ngi cha v thnh nin v ngi gi trong nhm ny mi nc khc nhau ty theo mc pht trin kinh t ca nc . Trong mt s ti liu, lc lng lao ng c hiu khc vi dn s tham gia hot ng kinh t2. Lc lng lao ng nhiu nc quy nh l dn s tham gia lao ng trong tui lao ng. Tc l lc lng lao ng ch bao gm nhng ngi c kh nng lao ng
1

Thut ng "cht xm" c dng kh ph bin nhm ch nhng ngi c u c thng minh, tr tu. Chy mu cht xm c ngha l s ra i ca nhng ngi c tr tu t ni ny sang ni khc. 2 Xem ti liu "Dn s v pht trin cho cc nh qun l". NXB. Thng k, 1996.

Qun l & pht trin ngun nhn lc


trong tui lao ng quy nh. Dn s lao ng c quy nh khng hon ton ging nhau gia cc nc. Hin nay, nhiu ti liu ca Lin Hp quc, ngun nhn lc c s dng thay th cho lc lng lao ng. Trong khi nim lc lng lao ng, nhiu nc v cng c ca Lin Hp quc v quyn tr em cp n vn lao ng tr em, l tr em di 15 tui. Nhiu nc khng quy nh v vic s dng tr di tui lao ng cho cc loi cng vic. Cng c nc c quy nh cm khng c s dng tr em di 16 tui lm vic mt s ngnh ngh. Song lao ng tr em hin ang l mt trong nhng vn chung ca nhn loi, mt vi nc cn s dng tr em cm sng3. 1.4. Nhn s Nhn s cng l mt t thng c s dng khi nghin cu vn s dng ngun nhn lc. Nhn s thng gn lin vi nhng ngi c t chc thu lm vic cho t chc. Hay ni khc i nhn s gn lin vi mt con ngi m t chc ang s dng lm vic cho t chc. Nhng cng c ngi cho rng nhn s gn lin vi vic b tr ngun nhn lc trong t chc hay gn lin vi qun l ngun nhn lc. Nhn s chnh l s dng con ngi. Cch t duy khng hon ton hp l v nh vy ng nht gia con ngi v qun l con ngi. Trong cc t chc t khi s dng t nhn s ring l m thng gn lin vi cc vn khc. V d chnh sch nhn s, qun l nhn s. Nhn s v ngun nhn lc ca t chc gn lin cht ch vi nhau. Nu ngun nhn lc bao gm c lc lng tim nng c th vo lm vic cho t chc, th nhn s c ngha hp hn ch nhng ngi ang lm vic trong t chc. Tuy nhin, nhiu ti liu s phn bit ny khng tht c th, r rng. Nhn s, ngun nhn lc v lc lng lao ng l ba yu t th hin con ngi lm vic trong cc t chc theo nhiu cp .
3

Xem: Cng c v quyn tr em ca Lin hp quc v Lut bo v, Chm sc v gio dc tr em Vit Nam.

Ti liu bi dng
1.5. Ngi s dng sc lao ng Thut ng ngi s dng lao ng c ghi trong B lut lao ng Vit Nam. Trn thc t ca mi quan h trong lao ng, ngi s dng l ngi thu lao ng ca ngi khc t c nhng mc ch ca t chc, c nhn. Theo B lut lao ng, ngi s dng lao ng l doanh nghip, c quan, t chc hoc c nhn, nu l c nhn th t nht phi 18 tui, c thu mn, s dng v tr cng lao ng. Ngi thu lao ng c th l mt c nhn (trong trng hp ch ca mt doanh nghip t nhn l mt c nhn), cng c th l mt t chc, khi doanh nghip do hai ngi tr ln thnh lp. Nh nc l mt t chc c bit s dng nhiu lao ng nht trong h thng cc t chc. - Ty thuc vo c trng c th ca t chc, mi quan h gia ngi s dng lao ng v ngi lao ng c iu chnh bng nhng quy nh ring. B lut lao ng ca nc ta quy nh nhng iu khon chung nht thit lp cc mi quan h gia ngi s dng lao ng v ngi lao ng, tc xc lp c th quyn ca hai bn trong quan h lao ng. 1.6. Ngi lao ng C hai cch t duy v ngi lao ng. Mt cch tip cn v kh nng lao ng ca mt ngi c th. H c th s dng lao ng (kh nng lao ng, trnh chuyn mn,...) thc hin cc mc ch ring ca mnh. Trong cch t duy ny, khng cp n kha cnh v quan h lao ng. Mi mt cng dn trong tui lao ng u c quyn v ngha v lao ng. H l ngi lao ng. Kha cnh th hai ca ngi lao ng c s dng trong khi nghin cu lao ng v cc mi quan h ca n trong lao ng. chnh l nhng con ngi lao ng c th lm vic cho mt t chc, c nhn hiu theo ngha "lm cng n lng". Ngi lao ng trong tr-

Qun l & pht trin ngun nhn lc


ng hp ny ch mt cp ngi s dng lao ng ngi lao ng. Kha cnh th hai ny ch mt nhm i tng hp hn so vi ngi lao ng ni chung nu trn. B lut lao ng Vit Nam quy nh: ngi lao ng l ngi t nht 15 tui, c kh nng kinh doanh v c giao kt hp ng lao ng. Ngi lao ng trong quy nh ny phi c ba iu kin: - Tui trn 15 tui; - C kh nng lao ng; - C giao kt hp ng lao ng. Qun l ngun nhn lc ch nghin cu kha cnh th hai ca thut ng ngi lao ng hay nghin cu ngi lao ng lm vic cho mt t chc. H thng php lut ca nc ta cng nh cc nc u quy nh nhng quyn m ngi lao ng c hng. 1.7. Cc t chc s dng lao ng C nhiu loi ch th s dng lao ng hay ngi thu lao ng ca ngi khc t c mc tiu ca c nhn hay t chc. l: a. C quan nh nc H thng cc c quan nh nc l ngi s dng lao ng ln nht. Thut ng c quan nh nc c hiu theo nhiu cch khc nhau ty thuc vo tng quc gia. Trong iu kin c th ca Vit Nam, cc c quan nh nc c hiu nh l nhng c quan do nh nc thnh lp v hot ng ca cc c quan ny do nh nc tr lng hay sinh hot ph. Tuy nhin, mi loi c quan nh nc nc ta hot ng theo nhng quy tc, quy ch ring do php lut quy nh nn vic xem xt mi quan h gia ngi s dng lao ng v ngi lao ng trong cc c quan nh nc s khc nhau. b. Cc t chc khng phi nh nc y l h thng cc doanh nghip, cc cng ty sn xut, kinh doanh s dng lao ng c nh nc cho php thnh lp. Vic thnh lp cc t chc s dng lao

Ti liu bi dng
ng phi tun th theo nhng quy nh ca php lut. Trong iu kin ca Vit Nam, c nhiu vn bn php lut lin quan n quy nh thnh lp cc t chc sn xut, kinh doanh, dch v nh lut doanh nghip; lut hp tc x; cc quy nh v thnh lp bnh vin, trng hc t. c. Kinh t h gia nh y l mt hnh thc c th c s dng lao ng ca ngi khc theo nhng tha thun gia ngi lao ng v ngi s dng lao ng. Trong trng hp ny, c th coi nh mt hnh thc t nguyn ca nhng ngi lao ng t chc li sn xut v bn thn ngi s dng thm lao ng ca ngi khc cng l ngi lao ng. d. C nhn thu c nhn lm vic theo s tha thun Trong mt s trng hp ngi s dng lao ng l c nhn. H c th thu lao ng lm mt s cng vic nht nh. Mi mt ch th s dng lao ng u c cch qun l ring ngi lao ng lm vic cho mnh. Php lut nh nc ta quy nh nhng mi quan h v nhng iu kin thit lp mi quan h gia ngi s dng lao ng v ngi lao ng. Mt trong nhng nn tng chung ca cc t chc s dng lao ng l tn trng nhng quy nh ca php lut v mi quan h trn.
2. Qun l ngun nhn lc

2.1. Khi nim chung v qun l ngun nhn lc Qun l ngun nhn lc t chc l qun l con ngi c lin quan n hot ng ca t chc. Qun l nhn s l qun l con ngi trong t chc. Trong nhiu trng hp, c th s dng hai thut ng qun l ngun nhn lc v qun l nhn s thay th cho nhau. Nhng nu i su vo ngha ca hai cm

10

Qun l & pht trin ngun nhn lc


t qun l ngun nhn lc v qun l nhn s, th c nhng s khc nhau. Qun l nhn s. y l mt khi nim c s dng t lu khi cc nh qun l phi qun l ngi trong t chc. Qun l nhn s trong t chc c hiu nhiu hn v kha cnh hnh chnh. l nhng hot ng p dng cc nguyn tc quy nh ca t chc, c quan nh tin lng, tin thng, ngh php, ngh l qun l con ngi nhm lm cho h thc hin cc hot ng ca h mt cch tt nht. Nh vy, qun l nhn s t vn n tng con ngi c th trong t chc, mun ch cc kh nng tc ng n i ng hin c h p ng c i hi ca t chc. Trong khi , qun l ngun nhn lc mang ngha rng hn qun l nhn s. Qun l ngun nhn lc mang tnh cht khi qut v xem t chc nh l mt thc th cn c tc ng t bn ngoi v kt hp vi bn trong qun l. Qun l ngun nhn lc l bc pht trin cao hn ca qun l nhn s khi n cp n c vic qun l cc quan h con ngi sn xut, lao ng, v c quan h vi nhng ngi t bn ngoi s vo lm vic cho t chc (ngun lc d tr hay tim nng ca t chc), cp n yu t th trng lao ng ca t chc. Chnh v vy c ngi gi qun l ngun nhn lc l qun l quan h sn xut. Nh vy, ngun nhn lc ca mt t chc khng ch l nhng con ngi ang lm vic trong t chc m cn nhm ch nhng ngun khc c th b sung cho t chc. iu cng c ngha l khi ni n qun l ngun nhn lc ca t chc cng nhm ch kh nng tc ng ca t chc n lc lng lao ng tim nng bn ngoi t chc. Qun l ngun nhn lc hiu theo khi nim v m khi t ngun nhn lc ca t chc trong tng th ngun nhn lc quc gia. Nh vy, yu t ngun nhn lc t chc pht trin ph thuc khng ch yu t bn

11

Ti liu bi dng
trong ca t chc m cn cha ng nhiu yu t bn ngoi ca t chc. Theo tc gi Trn Kim Dong: Qun l ngun nhn lc l h thng cc trit l, chnh sch v hot ng chc nng v thu ht, o to, pht trin v duy tr con ngi ca mt t chc nhm t c kt qu ti u cho tt c t chc v nhn vin. Nh vy, v vn qun l ngun nhn lc khng ch l n thun ch l vn qun tr hnh chnh nhn vin. Tm quan trng ca vic phi hp cc chnh sch v thc tin qun l ngun nhn lc c ch trng. Nhim v qun l con ngi l ca tt c cc nh qun l, khng cn n thun ca trng phng nhn s hay ca t chc cn b n trc y. Vic cn thit phi t ng ngi cho ng vic, pht huy c tim nng ca mi con ngi, pht trin con ngi v t c mc tiu pht trin ca t chc. Thut ng qun l ngun nhn lc c dn dn thay th cho thut ng qun tr nhn s, vi quan im ch o: Con ngi khng cn n thun ch l mt yu t ca qu trnh sn xut kinh doanh, hot ng ca t chc m l mt ngun ti sn qu bu ca t chc, doanh nghip, cc t chc chuyn t trng thi "tit kim chi ph lao ng gim gi thnh" sang "u t vo ngun nhn lc c li th cnh tranh cao hn, c li nhun cao hn v hiu qu cao hn. T quan im ny, qun l ngun nhn lc c pht trin trn cc nguyn tc ch yu sau y: - Nhn vin c u t tha ng pht trin cc nng lc ring nhm tha mn cc nhu cu c nhn, ng thi to ra nng sut lao ng, hiu qu lm vic cao v ng gp tt nht cho t chc. - Cc chnh sch, chng trnh v thc tin hot ng qun l cn c thit lp v thc hin sao cho c th tha mn c nhu cu vt cht ln tinh thn ca nhn vin.

12

Qun l & pht trin ngun nhn lc


- Mi trng lm vic cn c thit lp sao cho c th kch thch nhn vin pht trin v s dng ti a cc k nng ca mnh. - Cc chc nng nhn s cn c thc hin phi hp v l mt b phn quan trng trong chin lc pht trin ca t chc. Theo George T. Milkovich v John W. Boudreau: "Qun tr ngun nhn lc l mt lot nhng quyt nh tng hp hnh thnh nn mi quan h v vic lm. Cht lng ca nhng quyt nh gp phn trc tip vo kh nng ca t chc v ca cc cng nhn vin t c nhng mc tiu ca mnh" (Qun tr ngun nhn lc. NXB Thng k, H., 2002, trang 9) nh ngha trn y i hi cc quyt nh phi mang tnh cht tng hp, ngha l phi ha nhp thnh mt chnh th. Cc quyt nh v nhng kha cnh khc nhau ca nhn s phi nht qun vi nhng quyt nh khc v nhn s, nht qun trong t chc. V d, mt t chc mun to ra mt tp th lm vic c hiu qu, cn phi tuyn chn ng nhng nhn vin c th lm vic n vi nhau, hun luyn cho h nhng k nng giao tip v xy dng t chc v k nng lm vic, tr lng theo kt qu ca c nhm ch khng phi theo thnh tch ca c nhn, v h tr nhn vin h c + Phn huy ht nng lc ca mnh. Khngtr tt c B c th pht tch cng vic nhn s nhng quyt nh ny th tp th c th tht bi. + Cc b phn ca t + Tuyn Tt c cc quyt nh ny u h tr cho s thnh cng chc m ca tp l vic v + Qun th ,thcca t chc . + La chn

hin + Phn S : Bc tranh tng hp, hon chnh + S tham gia ca chia nhn vin + Tnh a dng Quan h vi nhn vin o to v bi d + Trao i thng tin ng + Gii quyt s bt + Ngh nghip bnh xung t trong + Chuyn mn t chc + Hc tp khng + Quan h vi cng ngng on, cc on th + Km cp + iu kin an ton, Th lao v sinh + Tr lng theo th trng lao 13 ng + Tr lng theo kt qu cng vic

Ti liu bi dng

2.2. Lch s pht trin ca qun l ngun nhn lc Qu trnh pht trin qun l ngun nhn lc ca t chc gn lin vi s m rng sn xut. Cng vi s pht trin ca t chc l s m rng phm vi hp dn ca ngun nhn lc hay th trng lao ng ca t chc. Qu trnh qun l ngun nhn lc ca t chc pht trin thnh ba giai on: - Giai on u tin ca s hnh thnh cc t chc. Trong trng hp nhu cu lao ng cn thp, quy m sn xut cha pht trin, ngi ng u cc t chc thc hin lun cc chc nng hot ng qun l ngun nhn lc. Tnh cht v mc ca hot ng qun l ngun nhn lc cn hn ch. - Giai on cao hn ca sn xut, nhu cu ngun nhn lc cng theo gia tng. Cc nh lnh o t chc cn c nhng chuyn gia qun l ngun nhn lc gip . Giai on ny bt u hnh thnh hot ng qun l ngun nhn lc t chc nh l mt lnh vc. Cc chuyn gia qun l ngun nhn lc dn hnh thnh v pht trin. Hot ng qun l ngun nhn lc dn c xem nh l mt ngh. Nhng chuyn gia ny c trch nhim trn mt phm vi kh rng. H tin hnh phng vn, kim tra, khuyn ngh nhng ngi d tuyn vo cc ch trng trong t chc. H t chc cc chin dch vn ng to th trng lao ng cho t chc; n cc trng i hc, dy ngh tm kim v

14

Qun l & pht trin ngun nhn lc


qung co cho t chc. Cc chuyn gia nhn s gip nh qun l xy dng h thng lng; h thng nh gi hot ng; xy dng cc chng trnh bi dng ngi lao ng nhng k nng, kin thc mi. H cng phi qun l cc ch phc li ca ngi lao ng trong t chc. T vn cho ngi lao ng gii quyt cc cng vic mang tnh c nhn ngi lao ng hay cc cng vic c lin quan n cng vic trong t chc. H cng phi gim st cc cng vic lin quan n nhng cam kt nh bnh ng gia ph n vi nam gii; vi cc dn tc thiu s. - Giai on cao hn ca s pht trin v m rng t chc. giai on ny, t chc cn c b phn qun l ngun nhn lc ring bn cnh cc b phn sn xut khc. Hot ng qun l ngun nhn lc c m rng. Khi nhu cu qun l nhn lc ca t chc gia tng do quy m ca t chc pht trin theo i hi ca sn xut, kinh doanh hay phc v, cc chuyn gia nhn lc ring l c t chc thnh n v qun l nhn s t di s ch o ca nh qun l cao cp ca t chc. Quy m ca n v qun l nhn s v cch t chc n ty thuc vo quy m pht trin ca t chc cng nh cc nhu cu pht trin nhn s ca t chc. Trong xu th chung, cc t chc u c n v qun l nhn s ring nhm thc hin cc chc nng qun l v pht trin ngun nhn lc. Trong giai on ny, chc nng qun l ngun nhn lc tr thnh mt yu t khng th thiu c trong qun l chin lc pht trin t chc. Quy trnh pht trin t chc v pht trin qun l ngun nhn lc trong t chc c m t hnh v 1.1. Qun l ngun nhn lc lun gn lin vi pht trin ngun nhn lc. y l hai vn c lin h mt thit vi nhau, v pht trin ngun nhn lc l mt trong nhng yu t qun l ngun nhn lc.
Pht trin t chc (quy m, s lng) n v qun l nhn s

Chuyn gia nhn s ring l

15

Ti liu bi dng

Hnh 1.1. Qu trnh pht trin t chc v qun l ngun nhn lc pht trin ngun nhn lc (HRD), cn: bi dng, o to v pht trin. Bi dng nhm hon thin vic thc thi cc cng vic hin ti; o to chun b cho tng c nhn lm cc cng vic khc nhng c xc nh; pht trin l ch ra s tng trng chung nht. Trong t duy mang tnh chin lc ca pht trin ngun nhn lc, ngun nhn lc phi c xem nh ti sn ca t chc. Mt trong nhng thay i ch yu ca s thay i t duy t qun l nhn s (PM) sang qun l ngun nhn lc (HRM) l xem ngun nhn lc nh l mt ti sn ch khng phi l nhng loi chi ph. Trc y, ngi lao ng lm vic cho t chc b xem nh l mt chi ph cho sn xut v nh gi thp gi tr ca ngun ny. Yu t lao ng sng c a vo trong tng chi ph v do c tnh vo trong gi thnh sn phm. Nhiu t chc ang thay i cch nhn thc t xem ngun nhn lc ch l chi ph sang cch quan nim ngun nhn lc l mt yu t quan trng b sung, gia tng gi tr ca t chc. l mt s chuyn i quan trng i vi thc tin qun l. Bng 1. Qu trnh pht trin hot ng qun l nhn lc t chc
M h nh Quan nim v con ngi trong lao ng Bin php qun tr Kt qu

16

Qun l & pht trin ngun nhn lc


C - Li bing, - Gim st, kim in thch hng tra cht ch (u th thi gian lm th - Th ng, vic k 20) khng sng - Chia cng vic, to thnh tng cng on nh, d nh, d lm cn c phn cng, tr lng - Chuyn mn ha lao ng - Nng cao trch nhim - Tng nng sut - Gy nhm chn cng vic v gy mu thun gia ch v th. - Trch nhim c nhn v trch nhim tp th c nng cao - nhm chn trong cng vic - To ra s thng lng gia ch v th trong mt s kha cnh ca qun tr.

Tm l x hi (4050)

- Con ngi lun - To ra c hi cm thy ngi lao mnh c ch ng tham gia v quan vo qu trnh trng qun tr - Con ngi - Thc hin mun tham phn quyn gia vo cng nht nh v vic chung lng nghe - Con ngi kin ca ngi mong mun lao ng c thu nhp - To ra bu bng sc lao khng kh lm ng hn vic ngi l b th. lao ng cm thy d chu.

17

Ti liu bi dng
- Con ngi - S dng tng - Tnh t gic khng hp cc phng c nhn nhng th php khai c pht huy ng m thc cc tim - Khch l cn mun nng ca ngi tng c tham gia lao ng nhn vn hoch nh - To ra mi tr- ln vi tim cc mc tiu ng lm vic nng ti a - Nhiu ngi tt, pht huy ti ca h. c kh nng a kh nng lm vic tim tng c lp v - M rng t sng to qun. - Con ngi sn sng gip ngi khc trong cuc sng. Qu trnh pht trin hot ng qun l ngun nhn lc ca t chc c th tm lc bng mt s thng tin trong bng 1.1. 2.3. Mi quan h gia qun l t chc v qun l ngun nhn lc Qun l t chc l mt khi nim rng. Trong l thuyt v qun l, qun l mt t chc c tin hnh trn nhiu ni dung khc nhau v thng qua h thng cc chc nng c bn nh lnh o, ch huy, t chc, nhn s, xy dng chin lc pht trin t chc. Trong nhiu chc nng, qun l nhn s hay qun l ngun nhn lc trong t chc ng vai tr mang tnh chin lc. Nhiu t chc, doanh nghip trong giai on hin nay coi vn nhn s ca t chc lun gn lin vi chin lc pht trin t chc. Thiu yu t nhn s v qun l nhn s trong chin lc s lm cho chin lc khng th thnh cng. Qun l pht trin t chc gn lin vi qun l con ngi trong t chc. Mi quan h ny th hin trn cc kha cnh: Khai thc tim nng (7080)

18

Qun l & pht trin ngun nhn lc


- Chnh sch qun l nhn lc v hot ng qun l nhn lc phi gn lin vi chnh ngi lao ng v ngi s dng lao ng. - Qun l nhn lc phi tp trung vo cht lng, to ra mt lc lng lao ng linh hot, p ng c yu cu nhm to ra iu kin chin lc sn xut ca t chc c thc hin. - Nhiu yu t ang lm cho cc nh qun l tc nghip v qun l nhn lc phi hp tc nh: ton cu ha; gim quy m; cht lng lao ng quc t. Mi quan h gia qun l nhn s t chc v cc hot ng khc c th m t bng s hnh v 1.2. S 1.2. cho ta thy r mi quan h gia cc b phn tc nghip v b phn qun l nhn s thng qua lnh o t chc v ngi lao ng. Trn s , cc hot ng ca t chc c m t thnh khi; gia cc khi qun l c mi lin h cht ch vi nhau v tt c u tc ng n nhn s - con ngi. Mc phc tp ca b phn qun l ngun nhn lc ca t chc ph thuc vo quy m ca t chc cng nh phc tp ca quy trnh sn xut. Lnh o t chc Qun l nhn lc
Cc nh qun l cc n v tc nghip (1) Cc nh qun l cc n v tc nghip (i) Ngi lao ng trc tip Cc nh qun l cc n v tc nghip (n)

19

Ti liu bi dng
Hnh 1.2. Mi quan h qun l v qun l ngun nhn lc 2.4. Mc tiu ca hot ng qun l ngun nhn lc trong t chc Con ngi hay ngun nhn lc trong t chc l yu t quan trng t chc tn ti, vn ng v pht trin. Con ngi khng ch l yu t lm cc nhim v ca t chc to ra nhng sn phm nh t chc mong mun, m cng chnh l nhng nhn t to ra nhng tng mi cho t chc. Con ngi cng chnh l yu t lm gim hay gia tng sc mnh cng nh nhng hn ch ca t chc. Nhng s thay i xung quanh t chc hin nay i hi phi c s thay i trc tin ngun nhn lc bn trong t chc. Qun l ngun nhn lc bn trong t chc (nhn s) cng nh nhiu dng qun l khc nhm t c nhng mc tiu nht nh ca t chc. Qun l nhn s t chc phi hng n mc tiu lm cho t chc tn ti, vn ng v pht trin trong mi trng cnh tranh. Khng ch l mc tiu ring ca mnh, qun l nhn s phi bo m l cu ni ca rt nhiu dng hot ng qun l khc. Bn cht c bn ca mc tiu ny l v cc hot ng qun l khc cng do con ngi tin hnh v qun l nhn s cng phi qun l c nhng con ngi qun l cc hot ng khc vi h thng mc tiu khc. Nhiu loi t chc khc nhau v do c th c nhng h thng mc tiu ca t chc khc nhau trong c c mc tiu qun l nhn s. t c ti a hiu qu ca t chc i hi phi c s kt hp hi ha cc nhn t nhm t c hiu qu t chc ni chung. Tuy nhin, vic xc nh cc nhn t hiu qu ca t chc l mt cng vic rt kh khn. Cn thit lp mt t chc da trn cc tiu ch c bn nhm lm cho t chc hot ng hiu qu. hot ng ca t chc c hiu qu, cn tp trung vo ba vn c bn sau:

20

Qun l & pht trin ngun nhn lc


a. Mc tiu, mc ch ca t chc c xc nh r rng (sn xut ci g; sn xut lm g; sn xut cho ai; sn xut bng phng thc no;...). b. C cu t chc c thit k mt cch khoa hc, hp l v ph hp vi mi trng t chc cng nh mc tiu ca t chc. c. Ngun nhn lc bao gm ngun nhn lc ca t chc v kh nng khai thc ca t chc ngun nhn lc x hi ni chung. Hay ngun lc c bn trong v tim nng bn ngoi c khai thc v s dng nh th no. Mi quan h gia ba yu t trn c m t s hnh 1.3.

Mc ch, mc tiu, nhim v ca t chc r rng

Hiu qu hot ng ca t chc

C cu t chc c thit k tt

Ngun nhn lc ca t chc c s dng c hiu qu Hnh 1.3. Ba yu t to nn hiu qu ca t chc

Nh vy, mc tiu ca qun l ngun nhn lc t chc l phi gp phn mt cch hiu qu nht t c mc tiu ca t chc v nhng trch nhim x hi m t chc phi thc hin. Xc lp mc tiu ca hot ng qun l ngun nhn lc ca t chc cng nh nhng cng c cn thit t c cc mc tiu cn c t trong nhng iu kin c th. iu ny cng ng ngha vi s khng tn ti nhng mc tiu vn nng cho mi t chc v cng khng th tuyt i ha nhng cng c hay cc nguyn tc qun l ngun nhn lc ca t chc. Ch c th xc nh mt s mc tiu mang tnh nh hng v trn c s ca mi trng thay i m thit lp h thng c th cc mc tiu.

21

Ti liu bi dng
L thuyt thit lp mc tiu bng cy mc tiu c p dng thnh cng trong nhiu hot ng qun l. Trong qun l ngun nhn lc t chc, do iu kin mi trng t chc (c mi trng bn trong v mi trng bn ngoi) lun thay i, thit lp cy mc tiu theo s trng thnh ca t chc l mt cng c hu hiu ca qun l ngun nhn lc t chc. V d, c dng cy mc tiu nh sau: (s hnh 1.4) Gp phn t c mc tiu t chc v trch nhim x hi ca t chc
Thit k v pht trin c cu t chc Bo m cc hot ng t c mc tiu c phc v y Phn nhm cc hot ng Thu ht v pht trin ngun nhn lc theo yu cu ca t chc Bo m cung cp y s lng v cht lng ngun nhn lc cn thit o to v pht trin ngun nhn lc Khc To lp v Thc hin duy tr trch nhim mi trng x hi v hp tc php lut ca trong t t chc chc m Bo Cung t chc cp thch ng iu vi s thay kin i ca t mi trng pht v cc mi trin To quan h mi tr sn xut Xy dng ng, v duy tr iu cc mi kin quan h vi lm cng on vic v cc t tt chc khc Khc Khc

Khc

Hnh 1.4. Cy mc tiu ca qun l ngun nhn lc t chc

22

Qun l & pht trin ngun nhn lc


Trn c s cc hot ng lin quan n qun l ngun nhn lc t chc, nhng mc tiu ca hot ng qun l ngun nhn lc t chc l: - Gip cho t chc vn n mc tiu ca t chc khi ba yu t: mc tiu, mc ch, c cu t chc v con ngi c kt hp vi nhau v qun l tt. S gn kt ba yu t ny li vi nhau tr thnh mt cht kt dnh quan trng, v to nn bc thay i trong hiu qu hot ng ca t chc. - Khai thc nng lc, kin thc ca ngi lao ng mt cch hiu qu, lm th no sc mnh ca tng con ngi c th phi c to ra v khai thc em li li ch chung cho t chc (ngi lao ng, khch hng, c ng, nhng ngi c lin quan). - Cung cp cho t chc nhng ngi lao ng c o to tt v c ng c r rng. Thng, pht cng bng v t ngi lao ng vo ng ch ca h. - Gia tng s hi lng v t tha mn ca ngi lao ng. - Xy dng v duy tr cht lng cuc sng tt (cc quyn c bn, s tham gia ca ngi lao ng trong qu trnh quyt nh...) nhm lm cho cng vic hiu qu. - Ph bin chnh sch qun l nhn lc cho mi ngi lao ng trong t chc. - To iu kin duy tr o c, cch ng x trong t chc. Mi ngi lao ng ca t chc u c i x mt cch bnh ng vi nhau, khng c s dng cc hnh thc phn bit. - Qun l s thay i nhm gim thiu nhng tc ng tiu cc ca thay i. Bi v, hot ng ca t chc vn n nhng mc tiu mang tnh nh hng tng lai, do cha ng bn trong n nhiu yu t khng chc chn, mang tnh ri ro. Qun l nhn s t chc cng nhm ngn chn s tc ng khng tch cc ca thay i, nhm lm cho t chc thch ng vi s thay i mt cch hiu qu nht.

23

Ti liu bi dng
- M rng c hi giao tip, cn thit trao i ngun nhn lc; tng cnh tranh trn th trng lao ng. Ngi lao ng ca t chc cn t mnh trong th trng lao ng rng hn tc t vo trong ngun nhn lc x hi. H cn phi xem xt so snh thng xuyn mnh vi ngi khc nhn thc c mc cnh tranh trong th trng lao ng phong ph ca x hi. Cn c vo hot ng qun l nhn s ca cc t chc ni chung lm r v rt ra nhn xt chung v mc tiu qun l ngun nhn lc trong t chc. 2.5. Chc nng ca qun l ngun nhn lc trong t chc Khi thnh lp n v qun l ngun nhn lc trong t chc, cc nh qun l, lnh o t chc c gng xc nh r chc nng, nhim v ca hot ng qun l ngun nhn lc. Chc nng ca hot ng qun l ngun nhn lc c th chia ra 2 nhm: Chc nng chung v cc chc nng c th. 2.5.1. Chc nng chung (1) Qun l ngun nhn lc l mt trong cc chc nng qun l trong t chc v c mt trong mi n v ca t chc. (2) Qun l ngun nhn lc gn lin vi qun l con ngi v do c chc nng quan trng gip t chc khai thc nhng vn lin quan n con ngi v t c mc tiu ca t chc. (3) Nhng chc nng chung v qun l con ngi: - To iu kin t chc t c mc tiu ca t chc. - Thu hay tuyn c ngi c k nng, nng lc p ng i hi ca t chc. - Cung cp cho t chc ngun nhn lc c o to v c ng c tt. - Tng s hi lng ca ngi lao ng vi t chc.

24

Qun l & pht trin ngun nhn lc


- Xy dng v duy tr cuc sng lao ng trong t chc c cht lng, theo tc phong cng nghip. - Tuyn truyn cc chnh sch s dng v pht trin nhn lc ca t chc. - Duy tr k lut lao ng v trch nhim x hi. - Qun l thay i xy ra trong t chc. 2.5.2. Cc chc nng c th ca qun l nhn s trong t chc a. Chc nng t vn ca qun l ngun nhn lc trong pht trin t chc (1) Mi mt nh qun l trong t chc u phi lm qun l nhn s (qun l ngun nhn lc ca n v mnh). (2) Cc nh qun l nhn s c lp, cc chuyn gia qun l nhn s thng mang tnh t vn hn l qun l trc tip - quyn ra cc quyt nh b hn ch. (3) S hp tc gia chuyn gia nhn s v cc nh qun l trc tip l quan trng. (4) Qun l ngun nhn lc khng trc tip ra quyt nh sn xut nhng nh hng n nng sut, cht lng t chc. (5) T vn nhn lc quyt nh n thc hin chin lc pht trin t chc v con ngi ng vai tr quan trng. (6) Vai tr t vn th hin trn cc kha cnh nh: - T vn cc vn chnh sch: trch nhim x hi; vic lm; tin cng; thng tin; bi dng v cc mi quan h. - T vn cc th tc: k hoch ha ngun nhn lc; tuyn, chn; nh gi hot ng; iu kin an ton lao ng, v sinh mi trng. b. Chc nng dch v (1) Chin lc pht trin ngun nhn lc ca t chc phi lng ghp vo chin lc chung ca t chc,

25

Ti liu bi dng
tuy nhin qun l ngun nhn lc gip v to iu kin thc hin chin lc chung. (2) Qun l nhn s tp trung vo cc hot ng mang tnh dch v (xy dng cc chng trnh bi dng; cc tiu ch cc nh qun l trc tip nh gi cn b ca mnh;...). (3) Cung cp dch v nh gi. (4) Cung cp cc dch v pht trin nhn lc theo yu cu ca cc nh qun l sn xut cng nh theo yu cu ca tng c nhn ngi lao ng. (5) Chc nng dch v cng th hin qua chc nng tham mu (dch v t vn, tham mu). (6) Chc nng dch v cng th hin kha cnh phi tham gia cc hot ng nh: tuyn, chn, bi dng; qun l lng; an ton,... c. Chc nng nh hng (1) Tp trung vo cc hot ng mang tnh cht d on, d bo. y l mt trong nhng chc nng kh khn nht ca pht trin ngun nhn lc nhm h tr thc hin chin lc pht trin t chc ni chung. D bo pht trin ngun nhn lc khng ch n thun cho ngun nhn lc m l nh hng cc b phn sn xut ca t chc thc hin vic xy dng chin lc ca ring mnh. (2) Tp trung vo xy dng chin lc cnh tranh nhn lc mang xu th ton cu, khu vc. Trong iu kin ca c ch th trng v th trng lao ng gp nhng kh khn trong nh hng chung, nh hng mang tnh chin lc ca pht trin ngun nhn lc c ngha quan trng. d. Chc nng pht trin (1) Pht trin ngun nhn lc - mc tiu quan trng ca pht trin t chc. (2) Pht trin ngun nhn lc thng qua nhiu hot ng mang tnh chc nng ca qun l ngun nhn lc: o to, bi dng, chuyn giao cng ngh, tr thc; hi tho, hi ngh,...

26

Qun l & pht trin ngun nhn lc


(3) Chc nng pht trin th hin s lng ghp t chc trong mi trng cnh tranh c v sn xut ln ngun nhn lc. e. Chc nng nh gi y l mt trong nhng chc nng quan trng ca qun l ngun nhn lc v cng l chc nng kh khn. Chc nng ny va mang tnh hai mt. Mt mt l chc nng tham mu, t vn cho cc nh qun l tc nghip (sn xut) thc hin nh gi ngun nhn lc nh gi con ngi. Mt khc, cc nh qun l nhn s cng phi a ra cc k thut c th (phng php lun, tiu ch v cch thc tin hnh). - nh gi nhn lc (c nhn ngi lao ng) v nng lc, trnh v s ph hp i hi ca t chc; cng vic c giao. - nh gi cng ngy cng tr nn kh hn khi cng ngh pht trin. - nh gi v mi quan h lao ng - qun l cng tr nn phc tp i hi c ngi trung gian. h. Xy dng h thng chnh sch lin quan n nhn s Chnh sch nhn s cng nh nhiu loi chnh sch khc ca t chc c mt ngha rt quan trng trong s pht trin t chc. Khi nim chnh sch nhn s cng phc tp nh khi nim chung v chnh sch. Thng qua chnh sch c th c rt nhiu nh qun l cng tham gia, nh xy dng, vch ra cc chnh sch nhn s li do cc nh qun l nhn s thc hin. Xy dng chnh sch nhn s l mt trong nhng chc nng quan trng ca cc t chc qun l nhn s mang tnh chuyn nghip. Trn lnh vc qun l nhn s hay cc vn lin quan n con ngi, t chc c nhiu loi chnh sch. Khi cp n kha cnh x hi ca t chc i vi nhn s, cch thc x l ca t chc c th hin thng qua cc chnh sch thuc v trch nhim x hi ca t chc. V d cc vn v cng bng; v iu

27

Ti liu bi dng
kin an ton lao ng; iu kin sinh hot ca ngi lao ng. y cng chnh l th hin s cam kt ca nhng nh qun l i vi ngi lao ng trn cc kha cnh x hi. Chnh sch v vic lm tc nhng iu kin, tiu chun cng nh cc cch tip cn khc nhau m t chc mong mun thu c nhng ngi tiu chun, "ng ngi" vo lm vic cho t chc. iu ny cng th hin mc i hi t ngi lao ng khi h cam kt vo lm vic cho t chc. Thiu nhng quy tc, chnh sch s khng thu ht c ngi cn tuyn v do c th lng ph thi gian ca qu trnh thi tuyn. Chnh sch tin lng c coi nh l mt trong nhng chnh sch xng sng ca t chc v ca cng tc nhn s. Thiu, khng y hoc khng c th chnh sch tin lng, tin cng s khng khuyn khch c ngi lao ng v khng thu ht "ngi ti" cho t chc. Chnh sch bt, thng thng bt t bn trong t chc c u tin hng u, song bt t bn ngoi cng cn thit ty trng hp c th thu ht nhn ti. Chnh sch o to, bi dng th hin s quan tm ca t chc n vic pht trin k nng, trnh ca ngi lao ng. Chnh sch v cc mi quan h lao ng nh tha nhn cc mc khc nhau vai tr ca cng on; cc t chc i din ngi lao ng hay thu ht s tham gia dn ch ca ngi lao ng trong cc quyt nh ca t chc (xy dng chin lc; k hoch pht trin mi; chnh sch tin cng,...). Cc chnh sch v y t, an ton lao ng c ch v thc hin mt cch c th nhm to iu kin cho ngi lao ng c chm sc, bo v.
3. chnh sch qun l pht trin ngun nhn lc Vit Nam

28

Qun l & pht trin ngun nhn lc


Qun l pht trin ngun nhn lc l tng th cc hnh thc, phng php, chnh sch v bin php nhm hon thin v nng cao cht lng ngun nhn lc (tr tu, th cht, cc phm cht tm l - x hi) nhm p ng i hi v ngun nhn lc cho s pht trin kinh t - x hi trong tng giai on pht trin. Qun l pht trin ngun nhn lc c vai tr v ngha quyt nh hn so vi s tng trng ngun nhn lc, nht l trong bi cnh v dn s, lao ng v kinh t nh nc ta hin nay. Chnh sch pht trin ngun nhn lc nc ta hin nay: 3.1. Cc chnh sch v m pht trin ngun nhn lc a. Cc chnh sch v m, bao trm nht v go dc o to Th hin ch trng, ng li ca ng cng sn Vit Nam c ghi nhn trong cc ngh quyt ca i hi ng v cc Ngh quyt ca Hi ngh ton th Ban chp hnh Trung ng ng, gn y nht l cc ngh quyt i hi VI, VII, VIII, IX v cc ngh quyt Hi ngh Trung ng 4 (kha VII) v 2 (kha VIII). Ni dung chnh sch gio dc, o to ca ng tp trung vo nhng vn c bn sau: - Xc nh v tr ca gio dc - o to trong tng th nhng vn kinh t - x hi trong s pht trin t nc. Gio dc o to l vn quc sch hng u ca s pht trin nc ta. - Xc nh mc tiu pht trin s nghip gio dc o to nc ta. l nng cao dn tr, o to ngun nhn lc, bi dng nhn ti, o to ra mt lp ngi c tr tu, sc khe v o c trong sng. - Xc nh trch nhim ca Nh nc, ca cc t chc x hi v ton x hi i vi s nghip gio dc - o to. Trong nhn mnh vai tr ca Nh nc trong qun l v u t, s cn thit x hi ha s nghip gio dc o to.

29

Ti liu bi dng
- Xc nh phng hng m rng cc hnh thc gio dc - o to theo hng a dng ha (theo hnh thc v theo t chc) to mi iu kin, c hi cho ngi dn tham gia gio dc - o to. Trn nn tng nhng nh hng ln trong chnh sch gio dc - o to ni trn, Nh nc, trc ht l Chnh ph, hoch nh hng lot cc chnh sch c th v gio dc - o to nhm pht trin s nghip ny. Sau y c th k ra nhng chnh sch quan trng: + Cc chnh sch nhm nng cao dn tr nh: ph cp gio dc tiu hc, chnh sch xa nn m ch v ti m ch, chnh sch gio dc vng su, vng xa, vng dn tc thiu s, ci cch gio dc... + Chnh sch c cu o to: c cu theo trnh (cng nhn k thut, trung hc chuyn nghip, i hc v trn i hc) v c cu theo ngh, chuyn mn c o to. + Chnh sch u i i vi lc lng lm cng tc gio dc - o to, chnh sch thu hc ph, cp hc bng. + Chnh sch thi tuyn vo cc c s gio dc - o to trong v ngoi nc... b. Cc chnh sch v bo v v chm sc sc khe nhn dn Cng nh lnh vc gio dc - o to, chnh sch bao trm v y t - chm sc sc khe nhn dn trc ht c th hin cc ch trng, ng li pht trin s nghip y t - chm sc sc khe nhn dn ca ng c ghi nhn trong nhiu ngh quyt ca ng. Trn gic pht trin ngun nhn lc, chnh sch ny hng vo vic to ra mt lp ngi cng trng v th lc, mt yu cu c bn ca ngun nhn lc, p ng yu cu ca cng nghip ha - hin i ha t nc. Tip theo chnh sch bao trm trn l hng lot chnh sch c th ca Nh nc v y t, chm sc sc khe nhn dn nh: - Chnh sch chng trnh pht trin y t c s, chm sc sc khe ban u v sc khe cng ng.

30

Qun l & pht trin ngun nhn lc


- Chnh sch a dng ha cc hot ng y t chm sc sc khe nhn dn (cc hnh thc khm, cha bnh cng nh a s hu cc c s y - dc) thc hin x hi ha s nghip y t - chm sc sc khe nhn dn (ch thu v s dng vin ph). - Chnh sch u t cho y t v s dng ngn sch s nghip. - Chnh sch bo him y t v cc hnh thc bo tr sc khe khc. - Chnh sch phng tr cc t nn x hi (mi dm, nghin ht ma ty) v cc dch bnh... c. Cc chnh sch v th dc, th thao, pht trin th dc th thao cng ng Trong chnh sch pht trin ngun nhn lc, cc quc gia ni chung v nc ta ni ring, u coi trng vic pht trin th dc th thao, c bit l phong tro luyn tp, tham gia th dc th thao cng ng. Rn luyn v tham gia th dc th thao khng ch c tc dng nng cao th lc, pht trin ging ni m cn c tc dng gio dc ch v tinh thn tp th, ng i, mt phm cht quan trng ca ngun nhn lc trong s nghip xy dng v bo v T quc x hi ch ngha nc ta. Trn nn tng nhng nh hng pht trin th dc, th thao do ng vch ra qua cc k i hi, Nh nc th ch ha thnh cc chnh sch nhm pht trin s nghip ng hng v mc tiu c xc nh, trc ht l cc chnh sch: - Chnh sch pht trin cc mn th thao nh cao nhm nng cao trnh th thao nc nh ngang tm khu vc v th gii. - Chnh sch khuyn khch v to iu kin pht trin th dc th thao cng ng (v cn b, t chc, khuyn khch vt cht v tinh thn). - Chnh sch tng bc chuyn sang bn chuyn nghip, chuyn nghip cc hot ng th dc th thao

31

Ti liu bi dng
nh cao (cc mn bng, th dc dng c, cc mn v thut...). - Chnh sch khuyn khch ti tr cho hot ng th dc, th thao nh l trch nhim ca ton x hi. - Chnh sch tuyn chn, o to, hun luyn, i ng cc vn ng vin c ng cp cao, tuyn dng cng lao ca nhng ngi c nhiu cng hin cho s nghip th dc, th thao... 3.2. Qun l cht lng gio dc, o to - ni dung hng u ca qun l cht lng ngun nhn lc Nh trn trnh by cht lng ngun nhn lc th hin c ba kha cnh c bn: th lc, tr lc v phm cht tm l x hi, trong cht lng v tr lc ang tr thnh i tng quan tm hng u ca cc quc gia - mt khc cht lng gio dc cng bao gm mt phn v th lc v phm cht o c ca nhng ngi c gio dc o to. a. Cc nhn t c bn quyt nh cht lng gio dc - o to nh hng s tc ng ca Nh nc vo cht lng gio dc - o to, trc ht cn xc nh nhng nhn t tc ng n n. Cht lng gio dc - o to ph thuc vo nhiu nhn t, sau y l cc nhn t c bn: - S ng n v sng to ca cc chnh sch, mc tiu, chng trnh gio dc - o to ca Chnh ph trong tng thi k nht nh. - S quan tm u t ng mc ca Nh nc v x hi cho s nghip gio dc - o to. - S qun l c hiu qu ca Nh nc, trc ht l s qun l v hot ng ca h thng b my qun l nh nc v gio dc - o to t Trung ng n a phng. - S p ng v s lng v c bit l cht lng v phm cht ca i ng ging vin v cc nh qun l trong h thng cc c s gio dc - o to.

32

Qun l & pht trin ngun nhn lc


- Cht lng ca h thng cc chng trnh, gio dc c s dng trong h thng cc c s gio dc - o to. b. Nhng ni dung c bn qun l nh nc v cht lng gio dc o to Thng xuyn hon thin v i mi h thng chnh sch, mc tiu, chng trnh gio dc - o to, p ng i hi ca s nghip pht trin kinh t - x hi trong tng giai on v thch ng vi nhng bin i trong nc v trn th gii. Qun l cht ch cc iu kin hot ng v pht trin ca cc trng lp gio dc - o to (c s vt cht k thut, nht l cc phng tin dy v hc; s lng, c cu v trnh i ng gio vin; h thng gio trnh, ti liu ging dy v hc tp). Khng m bo nhng iu kin trn theo tiu chun ca Nh nc chc chn khng th m bo c cht lng gio dc - o to. Qun l cht ch u vo ca cc trng, lp gio dc o to. Vic to c hi cho mi ngi c tham gia gio dc - o to l chnh sch nht qun ca Nh nc ta nhng iu khng c ngha b qua hoc xem nh yu cu v tiu chun u vo ca nhng ngi c nguyn vng theo hc cc trng lp gio dc - o to. Th d, tiu chun u vo ca sinh vin vo hc cc lp i hc ti chc, i hc m rng khng th th lng. - Qun l cht ch cc quy trnh gio dc - o to ca cc trng, lp gio dc o to (ging dy, thi c, thc tp, nh gi kt qu thc tp...). - T chc nh gi cht lng gio dc - o to thng qua cc t chc thm nh cht lng gio dc o to cc cp. - T chc tt cng tc thanh tra gio dc tt c cc cp v tt c cc c s gio dc - o to. 3.3. Pht trin th trng lao ng, hnh thnh cc thang bc gi tr sc lao ng trong x hi

33

Ti liu bi dng
Th trng sc lao ng (thng gi l th trng lao ng) l khng gian din ra s mua bn (thu mn) hng ha c bit - hng ha sc lao ng, l ni thc hin gi tr sc lao ng. Thng qua th trng sc lao ng, cht lng nhn lc c nh gi v hnh thnh nn cc thang bc gi tr sc lao ng trong x hi (gi thu mn lao ng, c th hin qua tin cng sau khi t c s tha thun gia ngi lao ng v ngi s dng sc lao ng). Cc nh kinh t cho rng th trng hon ho l mt th trng m hng ha c phn phi mt cch c hiu qu thng qua gi c. Th nhng, cc th trng lao ng mi ni r rng u cha hon ho, nht l nhng nc chm pht trin. V vy, tin lng khng phi hon ton do cc lc lng cnh tranh quyt nh. cc nc chm pht trin, th trng lao ng c th c c trng bi mt c cu vic lm ba bc: khu vc thnh th chnh thc, khu vc thnh th khng chnh thc v khu vc nng thn. Ty theo mc pht trin ca tng nc m khi nghin cu th trng lao ng nc , cc nh kinh t cn chia ra hai khu vc: khu vc nng nghip v cc khu vc hin i (cng nghip v dch v). + Khu vc thnh th chnh thc: l ni hu ht mi ngi u thch lm vic nu nh c kh nng. Khu vc ny bao gm cc t chc kinh doanh ln ca chnh ph nh ngn hng, cng ty bo him, nh my v cc ca hng bun bn. Khu vc ny cn bao gm c cc hng ln ca t nhn k c cc cng ty nc ngoi. Ngi lao ng ch n c hi c lm vic trong mt c s hin i, song sc hp dn ch yu l do nhng ngi ch khu vc ny tr lng cao nht ( th 1) v thng cung cp vic lm n nh. Mt trong nhng l do h tr lng nhiu hn l do h thu tt c nhng lao ng c trnh i hc, trung hc chuyn nghip, cng nhn k thut gii nht.
S

34

WF D EF L F

Ch thch: S: (supply) cung D: (demand) cu WF: (wage) lng trn mc th trng nh LF-EF: (labour, employment) Ngi xin vic

Qun l & pht trin ngun nhn lc

th 1: Cung-cu lao ng v tin lng trn th trng chnh thc + Khu vc thnh th khng chnh thc: (dch v phc v) t to vic lm. + Khu vc nng thn: Ti nhiu vng nng thn ca cc nc c thu nhp thp, lao ng thng lm vic trong phm vi gia nh v mc ch khng phi l ly tin cng m l ng gp phn mnh vo sn lng ca gia nh. Th nhng, vn lun lun tn ti mt th trng lao ng lm thu, t nht l theo ma v. Do sc p dn s v do t trng trt thiu, cho nn, c mt lc lng lao ng ln hoc nh phi i lm thu, bi v h khng c t trng trt hoc khng kim n cho gia nh. Trong mt nc ngho h l tng lp c thu nhp thp nht. Lng thng qua th trng nhng thng thp hn lng trong khu vc thnh th khng chnh thc ( th 2).
Ch thch: WR: Lng thng qua th trng nhng thp hn lng trong khu vc thnh th khng chnh thc. Ngun lao ng c s co dn cao. R: (Rural) Nng thn.
WR

th 2: Cung - cu lao ng v tin lng trn th trng lao ng nng thn Nh vy, mc lng t thp ln cao l th trng lao ER ng nng thn, th trng khng chnh thc v th tr-

35

Ti liu bi dng
ng chnh thc. C th gii thch mt phn s chnh lch lng ny l thc t, bi v nhng ngi thnh th phi tr tin n, tin thu nh, tin in nc, tin cht t... vi gi cao hn. Ti nng thn, tin nc, tin cht t thm ch khng mt tin mua (c ngha l ch b sc lao ng ra l c). Tuy nhin, kt c khi c tnh n s chnh lch v gi sinh hot, cc kt qu nghin cu vn cho thy a s dn thnh th (k c nng thn di c ra) vn c th c mc thu nhp bnh qun cao hn. Lc lng lao ng c o to, c trnh cao (cng nhn k thut, trung cp chuyn nghip, cao ng i hc v trn i hc) c thu ht ch yu vo khu vc kinh t chnh thc, tip l khu vc kinh t khng chnh tc thnh th. Trong khi , th trng lao ng nng thn cc nc chm pht trin nh chng ta li thu ht ch yu lao ng ph thng hu nh khng qua o to.
4. Phn loi ngun nhn lc trong cc c quan hnh chnh Nh nc

Nh nc khng ch l mt thc th c hnh thnh nhm thc hin chc nng qun l nh nc, m trn phng din t chc, Nh nc cng l mt t chc, v l mt t chc ln nht trong tt c cc loi t chc. Quy m ca Nh nc ln c v lc lng lao ng, c trn phng din ngun lc m Nh nc c (vn, ngn sch), c trn quy m (lnh th) v c trn phng din lnh vc qun l. Nghin cu qun l ngun nhn lc ca h thng cc c quan nh nc (ni chung) v h thng cc c quan qun l hnh chnh nh nc cn phi c tip cn t hai pha: + Nh nc, cc c quan nh nc, cc c quan qun l nh nc l mt loi hnh t chc (phng din chung). + Nh nc, cc c quan qun l nh nc l mt loi t chc c bit. Mt t chc trong khng ch s dng quyn lc nh nc qun l mi mt ca i sng chnh tr, kinh t, vn ha, x hi m l mt t

36

Qun l & pht trin ngun nhn lc


chc trong ngun nhn lc ca t chc li chnh l nhng ngi c giao trc tip thc hin chc nng . H va qun l nh nc va phi qun l chnh mnh bng nhng quy nh c th. Trn kha cnh th nht, nhng kin thc chung v qun l ngun nhn lc ca t chc u c th p dng vo qun l ngun nhn lc ca cc t chc nh nc. Trn phng din th hai, do c trng ca t chc cc c quan qun l nh nc, qun l ngun nhn lc ca cc c quan ny i hi phi c nhng s khc bit hn so vi cc t chc ni chung. Nh nc ca cc quc gia c t chc theo nhiu cch khc nhau. Ty thuc vo th ch nh nc m c m hnh t chc thch ng. Nt c trng chung ca cc nh nc l phn thnh ba nhm c quan nh nc: nhm cc c quan thuc h thng lp php; nhm cc c quan thuc h thng t php v nhm cc c quan thuc h thng hnh php, tc h thng cc c quan qun l hnh chnh nh nc. Trong iu kin c th ca Vit Nam, ngoi cc c quan thuc ba h thng nu trn, cn c h thng cc c quan ca ng (t Trung ng n c s); h thng cc c quan ca cc t chc chnh tr - x hi cng c t chc t trung ng n c s. Ngoi ra, h thng cc doanh nghip ca nh nc cng to nn ngun nhn lc ca nh nc, mc d chuyn sang nn kinh t th trng, hot ng ca h thng cc doanh nghip nh nc bt u c nhiu thay i trong qun l ni chung v ngun nhn lc ni ring. Ngun nhn lc ca h thng cc c quan qun l hnh chnh nh nc ch l mt b phn cu thnh ngun nhn lc ca nh nc. Ngun nhn lc trong h thng cc c quan nh nc ni chung v ngun nhn lc ca h thng cc c quan qun l hnh chnh nh nc ni ring do hai im ch nu trn s c nhng c trng cn ch khi tin hnh cc hot ng qun l ngun nhn lc ca t chc ni chung trnh by hai chng trc.

37

Ti liu bi dng
Nghin cu c trng ngun nhn lc trong cc c quan qun l hnh chnh nh nc c ngha quan trng nhm tm kim cc phng php, cch thc qun l ph hp. Nghin cu c trng ca ngun nhn lc ca cc c quan qun l hnh chnh nh nc c th i t nhiu kha cnh khc nhau: + T quy m ca ngun nhn lc trong t chc hnh chnh nh nc; + Cch thc hnh thnh ngun nhn lc trong cc t chc nh nc; + C s php lut iu chnh cc mi quan h lao ng trong cc t chc nh nc. 4.1. Nh nc l t chc s dng nhiu lao ng nht trong tt c cc loi hnh t chc 4.1.1. Nh nc l t chc ln nht, rng nht v quy m Cc c quan nh nc ni chung v cc c quan qun l hnh chnh nh nc ni ring c mt mi vng lnh th ca quc gia. Ty thuc vo m hnh t chc h thng hnh chnh nh nc l tn quyn, phn quyn hay t qun m cch thc t chc c th khc nhau, song s lng ca cc t chc con trong h thng cc t chc hnh chnh rt ln. Quy m ca cc c quan qun l hnh chnh nh nc khng ch v s lng u mi m cn c v s lng ngi lao ng lm vic (nhn s trong t chc). T l cng thc lm vic trong cc c quan qun l nh nc ca cc nc chim khong 2% lc lng lao ng ton x hi. 4.1.2. Tnh a dng v ngnh ngh trong cc c quan qun l hnh chnh nh nc B my qun l hnh chnh thc hin chc nng hnh php nhm thc thi php lut trn tt c cc lnh vc. Qun l hnh chnh mang tnh ton din. Mt khc, hot ng qun l hnh chnh nh nc tin hnh nhiu cp khc nhau t vic ra nhng chnh sch v m n vic trin khai t chc thc hin cc

38

Qun l & pht trin ngun nhn lc


chnh sch ; t vic qun l v m, qun l nh nc n vic t chc cung cp cc loi dch v cng cho x hi bao gm nhng loi dch v hnh chnh nh nc (dch v qun l) n cc loi dch v cng ch, dch v t. iu i hi i ng nhn s ca t chc cng rt a dng v v tr lm vic, v cp bc v chc nng, nhim v, quyn hn c giao. Qun l hnh chnh nh nc mang tnh ton din trn nhiu lnh vc v do i ng cn b, nhn s ca h thng cc c quan nh nc rt a dng c v ngnh ngh v lnh vc hot ng. Tnh a dng to cho h thng nhn s ca cc c quan qun l hnh chnh nh nc va to v quy m, va phc tp c cu t chc v phn loi. iu cng i hi phi c mt hnh thc qun l nhn s khc vi cc t chc kinh t khc. 4.2. Qu trnh hnh thnh ngun nhn lc trong cc c quan qun l hnh chnh nh nc S hnh thnh v pht trin ngun nhn lc trong cc c quan nh nc ni chung v h thng cc c quan hnh chnh nh nc ni ring gn lin vi s ra i ca nh nc c lp ca quc gia. Nhiu nc trn th gii c lch s pht trin theo nhiu giai on khc nhau, nhng c th chia thnh: - Giai on nh nc c lp ban u hoc ch n l hoc ch phong kin. - Giai on tr thnh thuc a ca cc nc quc phng Ty v M. - Giai on c lp sau ch thuc a t gia th k XX li nay. Mi mt giai on tn ti ca nh nc, ngun nhn lc trong h thng cc c quan nh nc rt khc nhau. 4.2.1. Giai on c lp theo kiu nh nc n l hay phong kin y l giai on mc pht trin ca nh nc cn hn ch v ngun nhn lc trong cc nh nc n l hay phong kin mang tnh cht tp quyn rt cao v phc

39

Ti liu bi dng
v cho tc trng hay nh vua. Cc hnh thc tuyn dng, pht trin ngun nhn lc phc v cho b my nh nc ca cc triu i phong kin tng i pht trin v to ra c i ng ca nhng quan li chp hnh k cng phong kin kh nghim minh. Mi quan h th bc trong h thng nhn s ca cc triu i phong kin phng Ty hay phng ng u c th hin kh r rng. Vua l ng ti cao, thin t (trung vi vua, vua bo cht phi cht). Trung ng chi phi mi hot ng ca a phng. Nhng hnh thc thi c chn ngi ti phng s cho s nghip ca vua c cao v mt ch thi c kh nghim tc c p dng nhiu nc. 4.2.2. Thi k thuc a a s cc nc trn th gii u l thuc a ca cc quc phng Ty hay M. Ngun nhn lc ca cc nh nc thuc a c hnh thnh v pht trin t chnh nhu cu cai tr ca cc nc quc. Ngun nhn lc trong b my cai tr thuc a ca cc nc quc c hnh thnh t: - Nhn s ca nh nc bo h a n tin hnh cc hot ng cai tr. Ngun nhn lc ny ch yu gm lc lng qun s v cc nh k tr (bureaucracy). y l lc lng nng ct, quan trng cho cc hot ng xm lc ca cc nc quc. Tuy nhin, ring ngun nhn lc ny khng cho php cc nc xm chim thuc a tin hnh nhiu loi hot ng khc nhau nn h phi m rng n cc lc lng khc. - Ngun nhn lc hnh thnh ti ch, tc ngi dn a phng tham gia vo cc t chc cai tr. Ngun nhn lc ny hnh thnh t nhiu cch khc nhau. Mt phn ln h l nhng ngi lm vic cho nh nc trc . Sau khi tht bi ca nh nc bn x, h cng tham gia vo b my cai tr ca nh nc thuc a. H c th l nhng ngi c chuyn mn nghip v nht nh trn mt s lnh vc. Hoc h l nhng nhn vt tng c cng vi nh nc thuc a trong vic

40

Qun l & pht trin ngun nhn lc


xm chim thuc a (tay sai). Cng vi s m rng cc hot ng s lng ngi tham gia b my cai tr (c theo ngha cai tr trc tip v cung cp dch v) gia tng, i hi nh nc thuc a phi tuyn thm ngi. Vic tuyn dng nhng ngi vo trong b my nh nc thuc a da trn nhiu tiu ch khc nhau, song tnh chuyn mn v nhng lnh vc nht nh c cao. Mt khc, bo m cho s an ton ca nh nc thuc a i hi s trung thnh vi nh nc thuc a cng l mt trong nhng tiu ch quan trng. Cn lu rng, khng phi tt c nhng ai lm vic cho chnh quyn thuc a u l ngi xu. Trn nguyn tc chuyn mn, v c th c mt s lm tng no h tham gia trong b my nh nc thuc a. Mt khc nhu cu kinh t cng l mt bt buc phi c vic lm. - Cng vi s pht trin ca nh nc thuc a, nhiu m hnh nhn s ca nh nc thuc a ra i v thay cho i ng cc nh k tr ca nh nc bo h, l b my ca cc quan li a phng trung thnh vi nh nc bo h. Vai tr lnh o, ch hy v kim sot tp trung vo ngi ca chnh quc; tc nghip c th c giao cho ngi bn x. - H thng nhn s ca nh nc bo h u nhm mc ch bc lt ti a ngun ti nguyn thin nhin sc lao ng ca cc nc thuc a phc v cho li ch ca chnh quc. Li ch v pht trin ca chnh nc thuc a khng c tn trng v ch . Ngun nhn lc ca b my nh nc cng c pht trin phc v cho mc tiu bc lt ca nh nc bo h. 4.2.3. Giai on ginh c lp, xy dng nh nc t ch Ngun nhn lc trong giai on ny: - Tnh cht nhn lc k tha ca nh nc trc (lu dung). - Xy dng v pht trin ngun nhn lc cho chnh nh nc mang bn cht giai cp ring.

41

Ti liu bi dng
- Nh nc v ngun nhn lc mang c trng dn tc. - S tham gia ca nhng ngi cch mng v ngun nhn lc mi hnh thnh trong qu trnh u tranh gii phng dn tc. 4.2.4. Cc m hnh hnh thnh v pht trin ngun nhn lc ca cc c quan nh nc ni chung v c quan qun l hnh chnh ni ring a. M hnh lt xc (spoil). y l m hnh c p dng kh ph bin nhiu nc trong nhng thp k ca th k XIX. Ngi ta quan nim vo lm vic trong cc c quan (qun l) nh nc nh l mt phn thng chnh tr cho nhng ngi tham gia vo cuc cch mng. S hnh thnh ngun nhn lc mi ca cc c quan nh nc thay th cho i ng ngun nhn lc ca cc ch trc lm thay i ko theo nhiu hot ng ca nh nc. M hnh ny dn dn c thay bng s kt hp vi cc m hnh khc. b. M hnh chc nghip y l mt thut ng c nhiu t chc ni n khi xy dng chnh sch pht trin ngun nhn lc cho t chc. Trong ti liu nghin cu, m hnh pht trin v qun l nhn s theo chc nghip c th hiu cha thng nht nhng c th hiu n nh l cch thc la chn ngi v mt ngh c th no v ngi tham gia cng vic trong t chc c th theo ngh sut c cuc i ca mnh, mc d trong khng t trng hp c th sang ngh khc bng nhng chng trnh o to hay bi dng trong t chc. Vic p dng m hnh chc nghip cng chnh l p dng hnh thc phn loi ngch, bc trong qun l nhn s c nhiu nc chu u, chu p dng. cng chnh l hnh thc qun l theo thm nin. M hnh ny cng c ngha: - S phn chia ngi lm cng cho nh nc theo nhm cng vic, nhm lnh vc (c nc c, c nc khng).

42

Qun l & pht trin ngun nhn lc


- Khi nim ngch (thc cht ch ch thang lng). - Bc lng v chc v. chu u, vic phn chia thnh cp (level), ngch v bc mang tnh truyn thng ca nn cng v mc d s phn chia ny cng ch mang tnh tng trng hn l bn cht a ra cc quyt nh nhn s trong tng lai. Cp, loi c phn chia mt mt da trn cng vic v mt khc da trn hc vn (loi bng cp). Tuy nhin hc vn c xem tiu chun xp loi (mc ng mc ca loi ph thuc vo s ng mc ca hc vn, bng cp). Php chia lm bn loi: A, B, C, D. Vit Nam cng tng t. Mi mt nc xp loi cng chc da trn cc tiu ch khc nhau nn c th c nhiu loi. Ph bin cc nc chu u hin nay l: - Loi 1: nhm thc hin nhim v qun l, nghin cu v t duy. i hi phi tt nghip cc trng i hc. - Loi 2: thc hin cc cng vic mang tnh chuyn mn. C th khng cn tt nghip i hc. - Loi 3: nhm ca nhng ngi lm vic tr gip cc nh qun l v tha hnh (khng c chc nng qun l). Cn c trnh trung hc. - Loi 4: loi cng vic hnh chnh thng thng trong cc c quan nh nc. Ch cn c trnh vn ha trung hc c s. - Loi 5: lao ng tay chn, gin n. Mc vn ha khng cao, ch tt nghip tiu hc. S phn chia trn ch n thun v mt hc vn (bng cp) cha xt n k nng, chuyn mn c th. nh gi hc vn chnh xc i hi mt h thng gio dc c cht lng v c kim sot. y cng chnh l nhng hn ch hin nay khi phn loi cng chc ( tuyn) theo trnh hc vn, nhng bng cp khng phn nh trung thc cht lng o to. iu khng ch ring cc nc ang pht trin (nh Vit Nam) m l hin tng ca nhiu nc do i hi qu nhiu v bng

43

Ti liu bi dng
cp v mc tr thc ngy cng gia tng, to s cnh tranh trong cng vic. Trn thc t, phn loi cng chc theo hc vn khng c quan tm v ngay sau khi phn loi theo hc vn, cng chc c xp vo cc hng khc nhau v mi chnh l con ng pht trin chc nghip ca cng chc. Mi mt loi cng chc (theo hc vn) c chia thnh cc nhm, bc khc nhau. S lng bc trong mi loi khc nhau. V d, nhng ngi c hc vn t i hc tr l c chia thnh ba nhm (bn ngch) trong cng chc hnh chnh Vit Nam (chuyn vin, chuyn vin chnh, chuyn vin cao cp v chuyn gia cao cp). Ngi c bng cp i hc tr ln nm trong nhiu ngnh kinh t - k thut, x hi khc nhau nn kh c th ni v loi c trnh hc vn c chia thnh nhiu nhm. Trong cc nc thuc OECD, loi cng chc c chia thnh cc nhm hay hng khc nhau. S lng hng cng chc c trnh hc vn t i hc tr ln thay i ty theo tng giai on. Vic phn chia cc loi cng thc thnh cc hng th hin tnh th bc bn trong ca t chc hnh chnh. Gim s lng hng (ranks) cng th hin gim tnh th bc. Mi mt hng c chia thnh cc bc (grades). Bc trong mt hng th hin s phn cng hot ng theo chc nng. Cng vi s chuyn mn ha trong hot ng qun l hnh chnh nh nc (tnh chuyn nghip ha gia tng) cc bc mang tnh chc nng c xu hng gia tng v to ra mt c cu rt phc tp v s bc. Hin nay, trong xu th chung v qun l nhn s trong cc t chc, thay th cho bc l m t cng vic v mi mt cng vic c th c mt s thang lng nht nh (xem hnh 4.1).

44

Qun l & pht trin ngun nhn lc

Hnh 4.1. Phn loi chc nghip theo cc loi, ngch v bc c. M hnh theo vic lm l cch thc b tr nhn s theo tng cng vic c th trong t chc. Mi mt ngi lm mt vic c th trong sut cuc i ca h vi mt mc lng nht nh. T chc chia h thng hot ng ca t chc thnh rt nhiu cng vic c th v mi mt nhn s trong t chc c giao mt cng vic. M hnh nhn s theo cng vic l cng c c th gi l m hnh cng vic bn c hay ma trn v tng ng vi mt vung ca ma trn c mt hoc mt vi ngi m nhn ty theo cng , khi lng cng vic . S lng cng vic c chia thnh nhm, trong m v n l s hng ct ca ma trn trn. Mi mt cng vic ( m) c b tr cho mt ngi v ngi chim gi v tr cho n lc khng tip tc m nhn c cng vic.

45

Ti liu bi dng
d. M hnh nhn s c da vo thnh tch, cng trng L m hnh nhn s da vo thnh tch v cng trng b tr. Vic quan tm n thm nin lm vic t c ch . cng chnh l m hnh m. Mi ngi c ti nng, thnh tch c th tham gia nn cng v bt c v tr no. e. M hnh kt hp cc loi m hnh trn Nhn s c b tr ty theo iu kin hoc m hnh thm nin, chc nghip; hoc theo m hnh vic lm hoc theo m hnh cng trng, thnh tch. S thay i nng lc, k nng ca con ngi trong t chc trong iu kin hin nay cho php c th p dng cc loi m hnh khc nhau l mt cch linh hot. Khi nim vic lm sut i, thng tin theo thm nin ang c nhng s thay i. 4.3. Tnh php l v ngun nhn lc trong cc c quan qun l hnh chnh nh nc Cc c quan qun l nh nc ni chung v cc c quan qun l hnh chnh nh nc ni ring hot ng trn nhng nguyn tc khc vi hot ng ca cc t chc khc. Do c im , ngi lao ng lm vic trong cc c quan qun l hnh chnh nh nc c quy nh da trn nhiu loi vn bn quy phm php lut khc nhau. Mt s nc khng a ra nhng quy nh ring i vi nhng ngi lao ng lm vic trong cc c quan qun l nh nc. Tt c h u chu s iu tit chung ca B lut lao ng. Mt s quy tc, quy ch ring ca tng t chc, tng c quan do nhng vn bn ca c quan quy nh. Mt s nc, bn cnh B lut lao ng, cn c mt s lut ring nhm iu tit hot ng ca ngi lao ng lm vic trong cc c quan qun l hnh chnh nh nc. B lut lao ng ca Vit Nam quy nh: "Ch lao ng i vi cng chc, vin chc nh nc, ngi gi cc chc v c bu, c hoc

46

Qun l & pht trin ngun nhn lc


b nhim, ngi thuc lc lng qun i nhn dn, cng an nhn dn, ngi thuc cc on th nhn dn, cc t chc chnh tr, x hi khc v x vin hp tc x do cc vn bn php lut khc quy nh nhng ty tng i tng m c p dng mt s quy nh trong B lut ny". 4.4. Phn loi ngun nhn lc ca cc c quan qun l hnh chnh nh nc Ngi lao ng lm vic trong cc c quan nh nc ni chung v cc c quan qun l hnh chnh nh nc ni ring rt ln v c nhiu loi khc nhau. Vic phn loi ngi lao ng lm vic trong cc c quan nh nc ni chung v c quan qun l hnh chnh nh nc ni ring cng l mt ch phc tp. Mi mt nc c nhng cch phn loi khc nhau v mc ch qun l. 4.4.1. Phn loi chung nht Trong trng hp chung nht, ngi lao ng lm vic trong cc c quan nh nc c th chia ra cc cp khc nhau. - Ngi lao ng lm vic trong cc c quan nh nc. l tng hp tt c nhng ai lm vic trong cc c quan nh nc. Khi nim c quan nh nc khc nhau gia cc nc v c th nh ngha chung l c quan do nh nc thnh lp v hot ng ca cc c quan do ngn sch nh nc ti tr - hoc ton b hoc mt phn. - Ngi lao ng lm vic trong cc c quan qun l nh nc. S lng ngi ny l mt nhm ngi thu hp ca b phn nu trn, h ch l nhng ngi lm vic trong cc c quan qun l nh nc. - Nhng ngi lm vic trong b my qun l hnh chnh nh nc. l nhng c quan thuc h thng hnh php, thc hin cc chc nng hnh php. - Nhng cng chc lm vic trong cc c quan qun l hnh chnh nh nc. Phn loi theo khi qut trn c m t hnh v 4.3. S lng ngi ca mi nhm s gim dn.

47

Ti liu bi dng
4.4.2. Phn loi ngi lm vic trong cc c quan qun l hnh chnh nh nc a. Ngi lm vic trong h thng cc c quan qun l hnh chnh nh nc thng qua hnh thc bu c.
Ngun nhn lc ca cc c quan nh nc (ni chung) Ngun nhn lc trong h thng cc c quan qun l nh nc Ngun nhn lc trong h thng cc t chc qun l hnh chnh nh nc Cng chc trong h thng cc t chc qun l hnh chnh nh nc

Hnh 4.3. Ngun nhn lc ca cc c quan hnh chnh nh nc trong ngun nhn lc ca cc c quan nh nc Cng c th m t phn loi chung trn theo s hnh v 4.4.

48

Qun l & pht trin ngun nhn lc


Vic bu ra nhng ngi ny v nhim k ca h khc nhau gia cc nc cng nh gia cc t chc. Mt s ngi tham gia hot ng trong cc c quan qun l hnh chnh nh nc c bu theo nguyn tc ph thng bu phiu. V d, Ch tch hay Tng thng, Th tng. Mt s ngi do c quan dn bu. Nhng ngi c bu lm vic theo nhim k trong cc c quan qun l hnh chnh nh nc. Nhiu v tr lm vic theo hnh thc bu quy nh s ln nhim k c th nm gi (2 hay 3; cng c th sut i). b. Ngi lm vic theo ch tuyn dng Tuyn dng ngi vo l vic trong cc c quan qun l hnh chnh nh nc c th theo nhiu hnh thc khc nhau. Nhm ngi ny c th chia ra thnh:

M hnh Lt xc Chc nghip Cng vic Thnh tch Tng hp

Nhm 1

Nhm 2

Nhm 3

Ghi ch

Hnh 4.4. Lc lng ngi lm vic trong cc t chc nh nc (k c kinh t) Ngun: Tp ch: Hnh chnh v ci cch cng v ca WB. - Ngi lm vic cho cc c quan thuc h thng hnh php trung ng. - Ngi lm vic cho cc c quan qun l hnh chnh nh nc a phng.

49

Ti liu bi dng
- Ngi lm vic theo ch thng xuyn, theo bin ch. - Ngi lm vic theo c ch hp ng di hn. - Ngi lm vic theo c ch hp ng ngn hn. c. Cng chc Cng chc l mt thut ng s dng ph bin cc nc ch nhm ngi c bit lm vic trong cc c quan nh nc. Tuy c s dng ph bin, nhng cha c mt nh ngha thng nht v thut ng ny. Mi mt nc c nhng quy nh (hay nh ngha) ring v cng chc. H thng php lut ca cc nc u dnh cho nhm ngi ny mt s quy nh c bit. Mt s quy nh mang tnh cht chung l: - L nhm ngi lao ng cho nh nc c tnh cht ring. - Quy nh v qun l h khc vi cc nhm ngi khc. - S lng ngi c gi l cng chc khc nhau. - Mi hot ng ca h do php lut quy nh. - Mi ch chnh sch ca h cng do php lut ring quy nh. - C th c phn chia thnh: cng chc trung ng; a phng; qun s, dn s. - B nhim bi c quan cng quyn. - Khi b nhim kh c th b bi nhim do th tc. - C nhiu hn ch khi hot ng v tnh cht th ch v vai tr chin lc ca i ng ny. - C nhiu nhm v mi mt nhm c quyn khc nhau. nc ta, ngay t khi ginh c c lp, Sc lnh s 76/SL cng cp n thut ng cng chc. Mt s vn bn php lut sau ny cng nhc li mt s quy nh trc v thut ng ny.

50

Qun l & pht trin ngun nhn lc


Nhng quy nh cng chc trong cc vn bn php lut ca nh nc ta cng nh nhiu nc u nhm phn bit mt nhm ngi lao ng c bit trong h thng cc c quan nh nc vi tt c nhng ngi lao ng lm vic ni chung trong cc c quan nh nc. Tuy nhin, mc phn bit nhiu hay t ty thuc vo tng quc gia. 4.5. Tiu chun nghip v cc ngch cng chc vin chc hnh chnh nh nc Vit Nam hin nay Tiu chun chung ca cc ngch cng chc hnh chnh (Ban hnh km theo quyt nh s 414 TTCP ngy 29/5/1993 ca Ban T chc cn b Chnh ph) (p dng cho cc c quan hnh chnh, cc cng s) 4.5.1. Nhn vin nh my ch a. Chc trch: L cng chc tha hnh k thut, chuyn trch nh my ch, sao in cc loi vn bn. Nhim v c th: - nh my cc vn bn t mc n gin n mc trung bnh, bo m chnh xc; k thut t tc t 100 n 150 p/pht, bng phng php 10 ngn; sai phm khng qu 2 li trong 1 trang, m thut trnh by t yu cu: r, ng quy cch ca cc loi giy... - Sao in, sao chp cc vn bn, ti liu. - Bo qun tt my ch my sao in do mnh s dng. Thc hin nghim quy trnh bo dng my v sa cha c nhng hng hc n gin. - Thc hin ng cc quy nh v tip nhn, bn giao cc vn bn trc v sau khi nh my cho ngi c trch nhim. - Gi b mt ni dung cc ti liu v thc hin nghim chnh cc quy nh, ni quy v bo mt i vi ngi nh my ch.

51

Ti liu bi dng
- Bo qun, bo v an ton ti liu nh my; in n v ti sn my mc khi c giao qun l. b. Hiu bit: - Hiu c h thng t chc ca c quan. - Nm c ni quy, quy nh v bo mt cng vn giy t ca c quan. - Bit sa cha hng hc thng thng cc my ch, my sao in. - Nm c ng php, quy tc chnh t ting Vit. - C kh nng nh my vn bn bng 1 ngoi ng thng dng tc cn chm. - Nm c th thc, vn bn hnh chnh Nh nc. - Tt nghip ph thng trung hc. - C chng ch t trnh nh my ch ca kha hc 3 thng. - Bit ngoi ng trnh A. 4.5.2. K thut vin nh my ch a. Chc trch: L cng chc tha hnh k thut, chuyn trch nh my, sao in cc loi vn bn, ti liu c yu cu k thut cao. - nh my, nhn bn cc loi vn bn c mc phc tp (bng, biu phc tp, vn bn c xen ngoi ng hoc bng ngoi ng) t cc vn bn, ti liu, bn tho bo m chnh xc. K thut t tc t 150 - 200 p/1 pht bng phng php 10 ngn; khng sai st, m thut trnh by bn nh my p, ng quy cch. - Sao in, sao chp cc vn bn, ti liu. - Bo qun tt my ch, my sao in do mnh s dng, thc hin nghim ch bo dng thng k. - Thc hin ng cc quy nh v tip nhn, bn giao cc vn bn trc v sau khi nh my cho ngi c trch nhim. - Tham gia hng dn, o to nhn vin nh my ch.

52

Qun l & pht trin ngun nhn lc


- Gi b mt ni dung cc ti liu v thc hin nghim chnh cc quy nh, ni quy bo mt i vi ngi nh my ch. - Bo qun, bo v an ton h s, ti liu nh my, in n v ti sn, my mc khi c giao qun l. b. Hiu bit: - Nm c h thng t chc ca c quan. - Nm chc nguyn tc bo mt cng vn giy t ca c quan, n v. - Hiu c nguyn tc, th tc vn bn hnh chnh Nh nc. - Nm vng ng php, quy tc chnh t ting Vit. - C kh nng nh my bng 1 ngoi ng mc trung bnh. - Bit s dng my vi tnh, cc my sao in. c. Yu cu trnh : - Tt nghip ph thng trung hc. - C chng ch t trnh k thut vin nh my ca kha hc t 4 n 9 thng. - Bit 1 ngoi ng trnh B. - C chng ch tt nghip lp tin hc t 3 n 6 thng. 4.5.3. Nhn vin vn th a. Chc trch: L cng chc tha hnh nghip v vn th ca c quan, thc hin cng vic sp xp, phn phi, chuyn giao v qun l cc vn bn i, n ca c quan. Nhim v c th: - Tip nhn, ng k, chuyn giao vn bn i, n theo quy nh ca c quan. - Tip nhn cc bn tho trnh duyt, cc bn nh my... trnh lnh o k (theo yu cu ca th trng c quan).

53

Ti liu bi dng
- ng k vn bn, lm th tc chun b gi vn bn v theo di qu trnh lun chuyn vn bn theo a ch. - Vit cc giy t theo biu mu... trnh k cp cho cc cng chc trong c quan. - Chuyn giao vn bn, ti liu v in tn. - Kim tra th thc vn bn v bo co li lnh o trc tip v cc vn bn sai th thc. - Qun l v ng du cc vn bn ng quy ch. - Sp xp cng vn, ti liu, h s hp l tra tm nhanh phc v nhu cu khai thc. - Np h s n hn np lu vo lu tr c quan. - nh my, sao in cc vn bn ti liu ( cc c quan khng c nhn vin, k thut vin nh my ch chuyn trch). - Thc hin nghim chnh quy ch bo mt ca cng tc vn th trong c quan. b. Hiu bit: - Nm c c cu t chc, chc nng, nhim v ca c quan v cc n v trc thuc. - Hiu cc quy ch ca c quan v cng tc vn th. - Nm vng cc quy ch bo mt trong c quan c lin quan n cng tc vn th. - Nm vng cc quy ch bo mt trong c quan c lin quan n cng tc vn th. - Nm vng th l gi, nhn cng vn, in tn theo a ch. - Bit nh my ch v s dng cc phng tin sao in ti liu. - Giao tip lch s, vn minh. c. Yu cu trnh : - Tt nghip ph thng trung hc, ch vit p, r rng. - Tt nghip lp bi dng nghip v vn th 3 thng tr ln.

54

Qun l & pht trin ngun nhn lc


4.5.4. Cn s a. Chc trch: L cng chc chuyn mn nghip v gip lnh o cc b phn cu thnh ca b my (phng, ban trong h thng qun l Nh nc v s nghip) trin khai vic hng dn, theo di v n c vic thi hnh cc ch , iu l v qun l nghip v. Nhim v c th: c giao m nhim qun l, theo di mt phn cng vic ca lnh vc qun l nghip v gm cc vic: - Xy dng v trin khai cc k hoch, phng n nghip v trn c s cc quy ch, th l, th tc qun l c ca ngnh cho st vi c s. (Khi xy dng tiu chun c th phi ghi r ni dung v gii hn cng vic xc nh v tr vic lm tng c quan - chc danh y ). - Hng dn, n c theo di qu trnh thc hin cc cng vic c phn cng; phn tch, nh gi hiu qu v bo co kp thi theo yu cu v mc tiu ca qun l. Pht hin v xut vi lnh o un nn nhng lch lc trong qu trnh thi hnh ca cc i tng qun l, nhm m bo cho cc ch , chnh sch, quyt nh qun l c thi hnh nghim tc, cht ch v c hiu lc. - Xy dng c n np qun l h s ti liu, t chc c vic thng k lu tr cc ti liu, s liu y , chnh xc ng yu cu ca nghip v. - Chu s ch o v nghip v ca cng chc nghip v cp trn. b. Hiu bit: - Nm c cc nguyn tc, ch , th l, th tc v cc hng dn nghip v mc tiu qun l ca ngnh, ch trng ca lnh o trc tip. - Nm chc cc nguyn tc, th tc hnh chnh nghip v ca h thng b my Nh nc.

55

Ti liu bi dng
- Hiu r hot ng ca cc i tng qun l v tc ng nghip v ca qun l i vi tnh hnh thc tin ca x hi. - Vit c cc vn bn hng dn nghip v v bit cch t chc trin khai ng nguyn tc. - Hiu r cc mi quan h v hp ng phi c vi cc vin chc v n v lin quan trong cng vic qun l ca mnh. - Bit s dng cc phng tin thng tin v thng k tnh ton. c. Yu cu trnh : - Trung cp hnh chnh. - Nu l trung cp nghip v hoc k thut c lin quan th phi qua mt lp bi dng v nghip v qun l hnh chnh. 4.5.5. Chuyn vin a. Chc trch: L cng chc chuyn mn nghip v trong h thng qun l Nh nc v qun l s nghip gip lnh o cc n v cu thnh (phng, ban, s, v, Cc) t chc qun l mt lnh vc hoc mt vn nghip v. Nhim v c th: - Xy dng v xut nhng phng n c ch qun l mt phn hoc mt lnh vc nghip v trn c s nhng c ch c ca cp trn nhm th hin st vi c s gm cc vic: + Xy dng cc phng n kinh t - x hi, cc k hoch, cc quy nh c th trin khai cng vic qun l. + Xy dng cc c ch, cc quyt nh c th ca tng ni dung qun l theo quy nh hng dn nghip v ca cp trn ph hp vi tnh hnh thc t. (Khi xy dng tiu chun c th phi ghi cc ni dung trn c th, c gii hn r, c phc tp trung bnh theo v tr cng tc c xc nh).

56

Qun l & pht trin ngun nhn lc


- T chc ch o, hng dn, theo di, n c, kim tra v xut cc bin php iu chnh cc quyt nh trn c thc hin nghim tc v t hiu qu cao. - T chc xy dng n np qun l (phng php thu thp thng tin thng k, ch v phng php kim tra h s qun l lu tr t liu, s liu) nhm m bo vic qun l cht ch chnh xc, ng nguyn tc qun l thng nht nghip v ca ngnh. - Ch ng t chc, phi hp vi vin chc, n v lin quan v hng dn gip cho cc vin chc nghip v cp di trong vic trin khai cng vic, tham gia ng trch nhim vi cc cng vic lin i. - T chc vic tp hp tnh hnh qun l, tin hnh phn tch tng kt, nh gi hiu qu v bo co nghip v ln cp trn. Chu s ch o nghip v ca vin chc qun l nghip v cp cao hn trong cng h thng qun l nghip v. b. Hiu bit: - Nm c ng li, chnh sch chung, nm chc phng hng ch trng, chnh sch ca ngnh, ca n v v lnh vc nghip v ca mnh. - Nm c cc kin thc c bn v chuyn mn nghip v thuc lnh vc . - Nm cc mc tiu v i tng qun l, h thng cc nguyn tc v c ch qun l ca nghip v thuc phm vi mnh ph trch. - Bit xy dng cc phng n, cc th loi quyt nh c th v thng hiu th tc hnh chnh nghip v ca ngnh qun l, vit vn bn tt. - Nm c nhng vn c bn v tm sinh l lao ng khoa hc qun l, t chc lao ng khoa hc qun l, t chc lao ng khoa hc, thng tin qun l. - Am hiu thc tin sn xut, x hi v i sng xung quanh cc hot ng qun l i vi lnh vc .

57

Ti liu bi dng
- Bit phng php nghin cu, tng kt v xut ci tin nghip v qun l. Nm c xu th pht trin nghip v trong nc v th gii. - Bit t chc ch o, hng dn, phng php kim tra v c kh nng tp hp t chc phi hp vi cc yu t lin quan trin khai cng vic c hiu qu cao. C trnh c lp t chc lm vic. c. Yu cu trnh : - Tt nghip hc vin hnh chnh quc gia ngch chuyn vin. - Nu l i hc chuyn mn nghip v hoc tng ng ( qua thi gian tp s) th phi qua mt lp bi dng v nghip v qun l hnh chnh theo ni dung chng trnh ca Hc vin Hnh chnh Quc gia. - Bit 1 ngoi ng, trnh A (c hiu c sch chuyn mn). 4.5.6. Chuyn vin chnh a. Chc trch: L cng chc chuyn mn nghip v trong h thng qun l Nh nc, qun l s nghip gip lnh o cc n v cu thnh (V, Cc) lnh o cp tnh (S, UBND), ch o qun l mt lnh vc nghip v. Nhim v c th: - Ch tr nghin cu, xut, ch o thc hin cc ch trng, chnh sch, ch qun l mt lnh vc nghip v ca ton ngnh, hoc nhiu lnh vc cp tnh (S) gm cc vic: + Xy dng cc phng n kinh t - x hi, cc n quyt nh phng hng qun l mt lnh vc hoc nhng vn nghip v cho ton ngnh, ton tnh, theo ng li chnh sch, ch trng ca ng, Nh nc. + Nghin cu, xy dng cc quy ch, lut l, th l nghip v qun l ca lnh vc nhm m bo s thng nht ch o qun l c hiu lc v hiu qu theo hng dn ca t chc qun l nghip v cao hn. (Khi xy dng tiu chun c th phi ghi r ni dung cng vic c th, c gii hn r, mc phc tp cng vic cao).

58

Qun l & pht trin ngun nhn lc


- T chc c vic ch o, hng dn, theo di, kim tra nghip v v xut cc bin php ch o, un nn nhng lch lc nhm tng cng hiu lc qun l ca ngnh, tnh. - T chc c s phi hp v xy dng nguyn tc phi hp cng tc qun l nghip v ca lnh vc qun l trong ngnh (cho tng cp) v vi cc ngnh lin quan nhm thc hin s ng b trong qun l. - T chc c vic ch o xy dng n np qun l nghip v thng nht (thng tin qun l - thng k s liu, h s lu tr, n np bo co thng k, bo co nhanh, nhng th tc hnh chnh nghip v theo yu cu lnh o). - T chc tp hp tnh hnh, tin hnh phn tch, tng kt, nh gi hiu qu, rt kinh nghim, xut phng n sa i c cu qun l, tng hp bo co ln cp trn. - Ch tr hoc tham gia nghin cu nhng ti v qun l nghip v c lin quan n chc nng qun l nhm ci tin ni dung v phng php qun l. - Tham gia bin son (tng phn hoc chuyn ) cc ti liu ging dy, hng dn nghip v, ng thi t chc bi dng, ph bin kinh nghim cho vin chc nghip v cp di trong ngnh bng mi hnh thc. b. Hiu bit: - Nm c ng li, chnh sch chung. Nm vng cc phng hng, ch trng, chnh sch ca h thng qun l nghip v v cc lnh vc lin quan. - Nm c cc kin thc c bn v chuyn mn, nghip v, k thut thuc lnh vc qun l v lin quan. - Nm chc mc tiu, i tng qun l, nm su cc h thng nguyn tc, c ch qun l nghip v lnh vc v bit nhng h thng qun l lin quan. - Thnh tho vic xy dng phng n, n qun l nghip v v th tc hnh chnh Nh nc: + Nm c tm sinh l ca khoa hc qun l trong t chc lnh o khoa hc v t chc thng tin qun l.

59

Ti liu bi dng
+ Am hiu tnh hnh v xu th pht trin lnh vc nghip v trong nc v th gii. + C nng lc nghin cu khoa hc. + C trnh tng hp nhanh nhy, thng tho vic t chc ch o, trin khai nghip v, t chc cng tc kim tra, t chc phi hp v thu ht cc cng tc vin lin quan trong trin khai nghip v. c. Yu cu trnh : - C trnh i hc v tt nghip Hc vin Hnh chnh Quc gia ngch chuyn vin chnh. - Nu l chuyn vin th phi qua mt kha theo chng trnh ca Hc vin Hnh chnh Quc gia v c thi gian ti thiu ngch l 9 nm. - C 1 ngoi ng trnh B (c, ni thng thng). - C nhng n, cng trnh c sng to trong qun l (c Hi ng khoa hc Tnh hoc B tha nhn a vo p dng c hiu qu). 4.5.7. Ngch chuyn vin cao cp a. Chc trch: L cng chc chuyn mn nghip v cao nht ca ngnh v mt lnh vc ln trong h thng qun l Nh nc, gip lnh o ngnh ( cp v i vi lnh vc nghip v c phc tp cao) hoc gip lnh o y ban nhn dn tnh (trong cc lnh vc tng hp) v ch o qun l lnh vc cng tc . Nhim v c th: - Ch tr vic xy dng cc ch trng, chnh sch kinh t x hi ln c tm c chin lc ca ngnh trong phm vi ton quc hoc n tng hp kinh t - x hi ca tnh, gm cc vic: + Cc phng n kinh t - x hi v mt lnh vc nghip v ln c tm c chin lc ca ngnh, trong phm vi ton quc, hoc n tng hp kinh t - x hi ca tnh. + Cc vn bn php lut, chnh sch v c ch qun l ca ton ngnh v lnh vc ln (hoc tng hp nhiu ngnh tnh) theo cc ch trng ngh quyt ca ng v Nh nc.

60

Qun l & pht trin ngun nhn lc


(Khi xy dng tiu chun c th, phi ghi r ni dung cng vic c th, c gii hn r, phc tp ca cng vic mc rt cao). + Ch tr t chc c ch o, hng dn kim tra nghip v v xut cc bin php iu chnh, un nn (i vi ton b h thng qun l nghip v ca lnh vc ) nhm m bo t chc qun l cht ch c hiu lc v hiu qu. + Ch tr t chc c vic hi hp nghip v ca cc lnh vc lin quan v gia cc cp qun l cng lnh vc ca ngnh thng nht ng b trong c nc. - T chc, ch o xy dng n np qun l thng nht ca ngnh. - T chc tng hp, ch o v phn tch, tng kt nh gi hiu lc v hiu qu, xut cc phng n sa i, b sung, tng cng hiu lc qun l. - Ch tr hoc tham gia nghin cu cc ti nghin cu khoa hc quan trng v qun l nhm ci tin, i mi h thng c ch qun l ph hp vi ng li chnh sch v nhu cu ca phng thc qun l. - Ch tr vic t chc bin son cc ti liu hng dn nghip v cp ngnh, pht hin nhng im khng ph hp b sung sa i cc ti liu . - T chc cc chuyn bi dng nghip v ph bin kinh nghim v chn chnh cng tc qun l ton ngnh bng mi hnh thc. b. Hiu bit: - Nm chc ng li, ch trng ca ng v Nh nc, phng hng chnh sch ca ngnh v lnh vc qun l v cc nghip v lin quan. - Nm vng cc kin thc c bn v chuyn mn, nghip v, k thut ca lnh vc qun l, hiu bit rng v cc chuyn mn nghip v lin quan. - C kin thc rng v th thc qun l chung v c kin thc su v lnh vc nghip v mnh ph trch. C nhiu kinh nghim v t chc qun l v x l nghip v, nm vng cc mc tiu v i tng qun l.

61

Ti liu bi dng
- Am hiu rng v tnh hnh kinh t - x hi ca lnh vc qun l trong nc v th gii. - C nng lc nghin cu khoa hc v t chc ch o ng dng tin b khoa hc ci tin h thng qun l nghip v. c. Yu cu trnh : - L chuyn vin chnh, c thi gian ti thiu ngch l 6 nm. - Tt nghip Hc vin Hnh chnh Quc gia ngch chuyn vin cao cp. - Chnh tr cao cp. - C t nht 1 ngoi ng trnh C (c, ni thng tho). - C cng trnh nghin cu l lun v khoa hc qun l sng to c Hi ng khoa hc ngnh tha nhn, a vo p dng c hiu qu.
5. Cc c quan qun l ngun nhn lc ca nn hnh chnh

B my hnh chnh nh nc l mt t chc ln. Bao gm nhiu yu t cu thnh b my. Ty thuc vo cch thc t chc b my hnh chnh m h thng cc c quan qun l hnh chnh nh nc c hnh thnh theo nhiu cch khc nhau. Trong l thuyt v t chc trnh by nhiu m hnh t chc h thng cc c quan (n v) ca mt t chc ln theo nhiu dng khc nhau. B my hnh chnh nh nc l mt t chc ln v do cng c t chc theo nhiu m hnh khc nhau ty thuc vo th ch nh nc ca quc gia . Mt c trng cn ch ca vic t chc h thng cc c quan hnh chnh nh nc l m hnh th bc. Tnh cht th bc ca nn hnh chnh i hi t chc h thng cc c quan thuc b my hnh chnh nh nc theo th bc. Mi mt cp hnh chnh bao gm nhiu n v hnh chnh vi chc nng nhim v c phn cng theo nguyn tc cht ch nhm bo m hot ng qun l hnh chnh nh nc thng sut.

62

Qun l & pht trin ngun nhn lc


T chc h thng cc c quan qun l hnh chnh nh nc thng c chia thnh: - H thng cc c quan qun l hnh chnh nh nc trung ng. - H thng cc c quan qun l hnh chnh nh nc a phng. Nhn s lm vic trong cc c quan qun l hnh chnh nh nc ni chung v trong cc c quan qun l hnh chnh nh nc thuc hai h con trn u l ngi lm vic cho nh nc theo nhiu dng khc nhau. Ty thuc vo tng h con cng nh tng v tr m c nhng cch thc qun l khc nhau. ng thi ngun nhn lc x hi b sung cho nhn s ca cc c quan qun l hnh chnh nh nc cng c qun l theo nhng nguyn tc thng nht v c s phn cng cho tng loi h thng. Xt trn nguyn tc tng th, hot ng qun l ngun nhn lc ca cc c quan qun l hnh chnh nh nc c t chc theo hnh thc va qun l chung ton b nhng ngi lao ng lm vic trong tt c cc c quan qun l hnh chnh nh nc (chung) va qun l ngun nhn lc ca tng c quan to nn b my hnh chnh nh nc t trung ng n tn c s. Tng th chung, h thng cc c quan qun l ngun nhn lc ca cc c quan thuc b my hnh chnh nh nc c th m t bng s hnh 5.1. Ty thuc vo t chc h thng cc c quan qun l hnh chnh nh nc, s lng u mi cc c quan qun l ngun nhn lc s khng ging nhau trong tng c quan; mt khc, ph thuc vo s phn cp qun l ngun nhn lc ni chung cho tng c quan qun l hnh chnh nh nc m t chc cc b phn qun l ngun nhn lc s khc nhau.
B my hnh chnh nh nc Cc c quan hnh chnh trung ng C quan qun l ngun nhn lc chung Cc c quan qun l ngun nhn lc ca cc c quan qun l hnh chnh trung ng Cc c quan qun l ngun nhn lc ca cc c quan63 qun l hnh chnh a ph ng

Cc c quan hnh chnh a phng

Ti liu bi dng

Hnh 5.1. C cu t chc cc c quan qun l ngun nhn lc ca h thng hnh chnh 5.1. C quan qun l ngun nhn lc chung ca nn hnh chnh nh nc Ngun nhn lc lm cho cc c quan nh nc ni chung v cc c quan qun l hnh chnh nh nc ni ring u c qun l thng nht thng qua mt c quan qun l nhn s ca cc c quan qun l hnh chnh nh nc. - Ty thuc vo th ch chnh tr ca quc gia, cc c quan nh nc c th c nhiu loi khc nhau v qun l ngi lao ng lm vic trong cc c quan nh nc do nhiu c quan qun l ngun nhn lc khc nhau m nhn. V d, qun l nhng ngi lm vic trong h thng cc c quan thuc h thng lp php ty thuc vo th ch nh nc c th do mt c quan qun l ngun nhn s ring m nhn. Hoc nhng ngi lm vic trong b my ca cc c quan thuc lnh vc t php cng c th c t chc tng t. Nhng cng c nc, do th ch nh nc quy nh, ch tr nhng ngi l i biu c bu ca c quan lp php, nhng ngi phc v trong cc c quan u thuc din qun l chung ca cc c quan nhn s chung. Trong mn hc ny, chng ta ch nghin cu c quan qun l ngun nhn lc lm vic trong cc c quan qun l hnh chnh nh nc. 5.1.1. Tn gi cc c quan qun l ngun nhn lc chung C quan qun l ngun nhn lc ca c h thng cc c quan qun l hnh chnh nh nc (ngnh hnh php) tc c quan qun l nhng ngi lao ng lm vic trong tt c cc c quan qun l hnh chnh nh nc l

64

Qun l & pht trin ngun nhn lc


mt trong nhng ch c quan tm khi nghin cu h thng t chc cc c quan qun l hnh chnh nh nc. Hin nay c quan thc hin chc nng qun l ngun nhn lc chung ca c h thng hnh chnh nh nc khng c tn gi chung, thng nht gia cc nc. Chc nng, nhim v ca c quan ny c th khc nhau khng nhiu, nhng quyn hn (phn quyn) cho cc c quan qun l nhn s chung ny ph thuc vo tng iu kin c th ca cc quc gia. Do quyn lc trao cho cc c quan ny c th khc nhau, nn tn gi ca cc c quan ny cng khng ging nhau. Php, V qun l ngun nhn lc (Sub-directorate for Human Resource Management) thc hin chc nng qun l ton b ngi lao ng lm vic trong khu vc cng. Trc y, chc nng qun l ngun nhn lc cng giao cho hai c quan: Tng cc hnh chnh, cng v v y ban ci cch nh nc. Phn Lan (Finland), B Ti chnh l c quan khng ch thc hin chc nng qun l nh nc v ti chnh m cn l c quan qun l nhn s chung thng qua vic a ra cc chnh sch v nhn s. Cng ha Sc (Czech), do lao ng trong khu vc cng cng c qun l theo lut lao ng nn cc vn lin quan n lao ng l s tha thun gia cc nh qun l, cng on v ngi lao ng. B Lao ng v cc vn x hi B Ni v l nhng c quan c trch nhim v xy dng lut cng v, o c cng chc v cc n v s dng ngi lao ng c trch nhim qun l nhn s ca mnh. B (Belgium) qun l c phn cp cho cc b, nhng B Cng v (Ministry for the Public service) l c quan chu trch nhim gim st cc hot ng lin quan n qun l ngun nhn lc ca cc c quan nh nc. H Lan (Netherland), B Ni v l c quan qun l nhn s trung ng v l ngi thu cc quan chc cao cp (Top Public servants), B

65

Ti liu bi dng
Ni v c tng cc qun l v cc chnh sch nhn s; tng cc hnh chnh v vn phng cng v cao cp; ngoi ra B Ti chnh v B T php cng tham gia trong hot ng qun l chung ngun nhn s cng. an Mch (Denmark) B Ti chnh chu trch nhim qun l chung v nhn s khu vc nh nc thng qua vic xy dng cc chnh sch v nhn s. M, Vn phng qun l nhn s (Office of Personnel Management) chu trch nhim qun l nhn s lin bang. L c quan c lp trc thuc tng thng. l c quan thay th y ban cng v trc y; chu trch nhim qun l h thng cng v theo cng trng, ti nng i vi ngi lm vic cho lin bang (cc Bang c b my ring); cc hot ng tuyn, thi chn, o to u do c quan ny m nhn. Canada, c quan qun l trung ng l y ban cng v (Public service Commission). Hn Quc, y ban cng v c thnh lp thc hin chc nng qun l ngi lm vic trong cc c quan nh nc. y l c quan trc thuc tng thng (c lp). B Ni v v Hnh chnh nh nc l c quan thc thi cc vn lin quan n nhn s nh nc theo s phn cng gia B v y ban cng v. Xt trn nguyn tc t chc, hai c quan ny c hai chc nng khc nhau. Nhng hin nay trong xu th ci cch hnh chnh sp nhp to nn mt c quan qun l ngun nhn lc nh nc chung. New Zealand, cao y v cng v (State Services Commissioner) chu trch nhim vn nhn s cp cao (b nhim cc tng th k b - ngi lm qun l trc tip cng vic ca b); cc vn nhn s ca b do tng th k ca cc b chu trch nhim. Nht Bn, Hi ng h thng nhn s cng nm trong c quan phi hp v qun l c thnh lp. Hi ng ny, trn thc t khng phi l c quan qun l trc tip m l c quan t vn cho Th tng cc vn v nhn s.

66

Qun l & pht trin ngun nhn lc


Thy in, vic thnh lp c quan Hi ng quc gia v cht lng v pht trin nhm tin hnh cc nh hng v xy dng hnh chnh trong cc khu vc chin lc. Ty Ban Nha, B Hnh chnh cng chu trch nhim cc vn lin quan n ngi lm vic trong cc c quan nh nc. Ba Lan, Hi ng cng v (Civil service Council) gm 16 thnh vin c thnh lp thc hin cc hot ng t vn v qun l cng v. B o Nha, vic thnh lp Tng cc hnh chnh (Director - general of Public Administration) l c quan qun l nhn s trung ng. Bn cnh c quan ny, Ban th k v hin i ha nn hnh chnh (Secretariat for Administrative Mordenization) l c quan chu trch nhim t vn v cc vn nhn s cng. Na Uy, c quan qun l nhn s trung ng l B Lao ng v Hnh chnh (Ministry of Labour and Government Administraion). Australia, c quan qun l cng v lin bang l y ban cng v do mt quan chc cao cp ng u (Public service Commisioner). Ireland, B Ti chnh chu trch nhim ch yu cc vn lin quan n ngi lm vic trong khu vc nh nc. Nhng tnh cht y quyn qun l nhn s lm cho vai tr ca B Ti chnh ch l c quan ra cc chnh sch v nhn s cng, cn thc hin do cc b. , c quan c trch nhim v qun l ngi lm vic trong cc c quan nh nc l Cc cng v (Department of the Public Service) trc thuc Hi ng b trng (Council of Ministers). Vit Nam, B ni v l c quan thc hin chc nng qun l cn b, cng chc nh nc theo s phn cng ca php lut. Ban t chc trung ng (trc thuc BCH trung ng) qun l cn b, cng chc theo s phn cng ca Ban Chp hnh trung ng ng Cng sn Vit Nam.

67

Ti liu bi dng
5.1.2. T chc c quan qun l ngun nhn lc chung a. V tr ca c quan qun l ngun nhn lc chung trong tng th cc c quan qun l hnh chnh nh nc ni chung. Nh trn nu, b phn qun l ngun nhn lc lm vic trong cc c quan qun l hnh chnh nh nc c th nm nhiu v tr khc nhau trong h thng cc c quan qun l hnh chnh nh nc. C th l mt b phn nm trong mt b chu trch nhim chung v qun l ngun nhn lc ca c h thng cc c quan qun l hnh chnh nh nc; cng c th l mt c quan c lp, trc thuc ngi ng u ngnh hnh php (m hnh ca M, Canada,...); cng c th l mt b, chu trch nhim cc vn nhn s chung ca c h thng nhn s hnh chnh. b. C cu t chc c quan qun l ngun nhn lc chung ca h thng hnh chnh. Cch thc t chc b phn qun l nhn s chung ca c nn hnh chnh ty thuc vo v tr ca c quan trong tng th chung ca nn hnh chnh. Trong trng hp, c quan qun l ngun nhn lc chung l c quan ngang b, c cu t chc ca c quan ny ging nh c quan t chc ca mt b qun l chuyn ngnh (ngnh qun l nhn s); trong trng hp l mt c quan nm trong mt b c phn cng qun l ngun nhn lc chung cho ton b h thng hnh chnh, c cu t chc ca c quan ny ging nh c cu t chc ca mt cc; trong trng hp c quan qun l nhn s chung l mt c quan c lp, trc thuc ngi ng u h thng hnh php (ging nh c quan thuc chnh ph ca Vit Nam), c cu t chc ca c quan ny ging nh mt c quan c lp. Mt s m hnh U ban cng v t chc ca mt s c quan qun l ngun nhn - Ch tch lc chung ca mt s nc c th tham vn chnh sch C kho. - Tng th k M -hnhvin chc c quan qun l cng v ca Hn 3 y t Quc (hnh 5.2)

68Phng k
hoch v phi hp

Phng chnh sch nhn s

Phng chnh sch tin cng

Phng phn tch cng vic

Qun l & pht trin ngun nhn lc

Hnh 5.2. M hnh t chc U ban cng v Hn Quc c. T chc c quan qun l chung ngun nhn lc ca cc c quan qun l hnh chnh nh nc Vit Nam (B Ni v). Theo Ngh nh ca Chnh ph, quy nh chc nng, nhim v, quyn hn v c cu t chc ca B Ni v, ngy 09/5/2003; iu 1. V tr v chc nng B Ni v l c quan ca Chnh ph thc hin chc nng qun l nh nc v cc lnh vc: t chc b my hnh chnh nh nc; t chc chnh quyn a phng, qun l a gii hnh chnh; cn b, cng chc, vin chc nh nc; t chc hi v t chc phi chnh ph; vn th, lu tr nh nc v qun l nh nc i vi cc dch v cng trong lnh vc qun l ca B theo quy nh ca php lut. iu 2. Nhim v v quyn hn B Ni v c trch nhim thc hin nhim v, quyn hn quy nh ti Ngh nh s 86/2002/N-CP ngy 05 thng 11 nm 2002 ca Chnh ph quy nh chc nng, nhim v, quyn hn v c cu t chc ca B, c quan ngang B v nhng nhim v, quyn hn c th sau y: 1. Trnh Chnh ph, Th tng Chnh ph cc d n lut, php lnh v d tho cc vn bn quy phm php lut khc v cc lnh vc thuc phm vi qun l nh nc ca B.

69

Ti liu bi dng
2. Trnh Chnh ph, Th tng Chnh ph chin lc, quy hoch pht trin, k hoch di hn, nm nm v hng nm v cc lnh vc thuc phm vi qun l nh nc ca B. 3. Ban hnh cc quyt nh, ch th, thng t thuc phm vi qun l nh nc ca B. 4. Ch o, hng dn, kim tra v chu trch nhim thc hin cc vn bn quy phm php lut; chin lc, quy hoch, k hoch sau khi c ph duyt v cc vn bn php lut khc thuc phm vi qun l ca B; thng tin, tuyn truyn, gio dc, ph bin cc vn bn quy phm php lut thuc cc lnh vc qun l nh nc ca B. 5. V t chc b my hnh chnh nh nc: a) Trnh Chnh ph, Th tng Chnh ph cc n v: c cu t chc ca Chnh ph; thnh lp, sp nhp, gii th, bi b cc B, c quan ngang B, c quan thuc Chnh ph; cc c quan chuyn mn ca U ban nhn dn; phn cng, phn cp qun l t chc b my hnh chnh nh nc; c ch qun l i vi cc t chc s nghip nh nc; quy nh phn loi cc t chc hnh chnh v s nghip nh nc. b) Thm nh hoc trnh Th tng Chnh ph cc n v t chc cc c quan t vn ca Th tng Chnh ph; thm nh cc n v iu chnh c cu t chc ca cc B, c quan ngang B, c quan thuc Chnh ph, c cu t chc c quan chuyn mn thuc U ban nhn dn do cc c quan nu trn trnh Th tng Chnh ph. 6. V t chc chnh quyn a phng: a) Trnh Chnh ph n v: Nguyn tc v tiu ch phn loi n v hnh chnh; thnh lp mi, sp nhp, chia tch, iu chnh cc n v hnh chnh theo quy nh ca php lut; b) Thm nh v trnh Th tng Chnh ph ph chun kt qu bu c thnh vin U ban nhn dn cp tnh;

70

Qun l & pht trin ngun nhn lc


c) Thng nht qun l cng tc bi dng kin thc php lut, qun l nh nc, qun l hnh chnh i vi i biu Hi ng nhn dn; d) Gip Chnh ph, Th tng Chnh ph hng dn, kim tra hot ng Hi ng nhn dn theo quy nh ca php lut. Tham d cc cuc hp ca Hi ng nhn dn v U ban nhn dn cp tnh khi bn v nhng vn c lin quan thuc phm vi qun l U ban nhn dn ca B; ) Ch o, hng dn U ban nhn dn thc hin cng tc bu c i biu Hi ng nhn dn theo quy nh ca php lut; e) Hng dn, kim tra U ban nhn dn cc cp v phng thc hot ng ca U ban nhn dn; f) Hng dn, kim tra vic thc hin ch , chnh sch i vi cn b c s x, phng, th trn; g) T chc vic thng k s lng, cht lng i biu Hi ng nhn dn, thnh vin U ban nhn dn cc cp; thng k s lng n v hnh chnh cc cp. 7. V a gii hnh chnh: a) Ch tr, phi hp vi cc c quan nh nc Trung ng v chnh quyn a phng nghin cu c bn v a gii hnh chnh; xy dng cc nguyn tc v qun l, phn vch, iu chnh a gii hnh chnh; b) Trnh Chnh ph n v thnh lp mi, nhp, chia, iu chnh a gii tnh, thnh ph trc thuc Trung ng, vic thnh lp hoc gii th n v hnh chnh - kinh t c bit; thm nh trnh Chnh ph quyt nh thnh lp mi, nhp, chia, iu chnh a gii cp tnh; c) Hng dn chnh quyn a phng gii quyt cc vn tranh chp a gii hnh chnh cc n v di cp tnh; d) Tng hp trnh Chnh ph v Th tng Chnh ph xem xt, gii quyt nhng vn v tranh chp a gii hnh chnh cn c kin khc nhau; ) Qun l h s a gii hnh chnh cc cp.

71

Ti liu bi dng
8. V cn b, cng chc, vin chc nh nc: a) Trnh Chnh ph n v: phn cng, phn cp qun l cn b, cng chc v bin ch hnh chnh, s nghip nh nc; o to, bi dng cn b, cng chc nh nc v cn b c s; chnh sch, ch tin lng, ch ph cp, tr cp v cc ch khc i vi cn b, cng chc, vin chc nh nc, cn b dn c (Ch tch, Ph Ch tch U ban nhn dn cc cp), cn b x, phng, th trn; tin lng lc lng v trang v vin chc gi chc v qun l doanh nghip nh nc (gm Hi ng qun tr, Tng Gim c, Ph Tng gim c, Gim c v K ton trng doanh nghip nh nc) v lao ng hp ng trong cc c quan hnh chnh, t chc s nghip nh nc; b) Trnh Th tng Chnh ph n v s dng, nh gi, b nhim, b nhim li, lun chuyn, khen thng, k lut cn b, cng chc, vin chc nh nc v c cu ngch cng chc trong cc c quan hnh chnh nh nc theo quy nh ca php lut; c) Lm thng trc cng tc ci cch chnh sch tin lng nh nc; d) Tng hp bin ch hnh chnh, s nghip hng nm ca cc c quan nh nc; theo y quyn ca Th tng Chnh ph quyt nh vic giao ch tiu bin ch hnh chnh cho cc B, c quan ngang B, c quan thuc Chnh ph, U ban nhn dn cp tnh, cc hi v t chc phi Chnh ph c s dng bin ch nh nc v quy nh nh mc bin ch s nghip i vi cc B, c quan ngang B, c quan thuc Chnh ph, U ban nhn dn cp tnh; ) Ban hnh cc quy nh v chc danh, tiu chun chuyn mn, nghip v i vi cc ngch cng chc, tuyn dng, nng ngch cng chc, b nhim vo ngch; hng dn, kim tra vic thc hin v s dng, nh gi, b nhim, b nhim li, lun chuyn, khen thng, k lut cn b, cng chc hnh chnh nh nc; hng dn, kim tra vic thc hin cc quy nh v qun l cn b, cng chc nh nc, ch , chnh sch i

72

Qun l & pht trin ngun nhn lc


vi cn b dn c (Ch tch, Ph Ch tch U ban nhn dn cc cp) theo quy nh ca php lut; e) Thng nht qun l v ni dung, chng trnh, phng thc v t chc o to, bi dng cn b, cng chc hnh chnh nh nc, cc chc danh cng chc hnh chnh cc cp, cn b c s, o to tin cng v; o to ting dn tc cho cn b, cng chc cng tc ti cc vng dn tc; f) Thm nh v nhn s i vi cc chc danh cn b, cng chc do cc B, c quan ngang B, c quan thuc Chnh ph, U ban nhn dn cp tnh, cc doanh nghip nh nc trnh Th tng Chnh ph; quyt nh vic b nhim, b nhim li, lun chuyn, khen thng, k lut i vi cn b, cng chc thuc quyn qun l ca B theo thm quyn; quyt nh vic xp ngch cao cp i vi cng chc; g) T chc thc hin cng tc tng hp, thng k s lng v cht lng i ng cn b, cng chc, vin chc nh nc v cn b lnh o cao cp thuc thm quyn qun l ca Th tng Chnh ph. 9. V t chc hi v cc t chc phi chnh ph: a) Trnh Chnh ph quy nh trnh t, th tc thnh lp, gii th, ph duyt iu l hi, t chc phi chnh ph; b) Hng dn v quyt nh cho php thnh lp, gii th, ph duyt iu l ca hi, t chc phi chnh ph c phm vi hot ng c nc hoc lin tnh theo quy nh ca php lut; c) Hng dn, kim tra vic thc hin iu l i vi hi, t chc phi chnh ph. 10. V ci cch hnh chnh nh nc: a) Trnh Chnh ph cc n chung v ci cch hnh chnh trong tng giai on v t chc thc hin cc chng trnh ci cch hnh chnh v lnh vc t chc b my hnh chnh nh nc v cn b, cng chc, vin chc nh nc;

73

Ti liu bi dng
b) Thm nh cc n ci cch hnh chnh do cc B, c quan ngang B, c quan thuc Chnh ph, U ban nhn dn cp tnh trnh Th tng Chnh ph. c) Lm thng trc cng tc ci cch hnh chnh ca Chnh ph. 11. V cng tc vn th, lu tr nh nc: a) Trnh Chnh ph n v qun l cng tc vn th v ti liu lu tr quc gia; b) Ban hnh cc quy nh v qun l cng tc vn th, lu tr thuc thm quyn ca B; c) Hng dn, kim tra cc c quan nh nc thc hin cc quy nh v qun l cng tc vn th, lu tr. 12. V hp tc quc t: a) Thc hin cc hot ng hp tc quc t, cc chng trnh, d n hp tc vi nc ngoi trong lnh vc ci cch hnh chnh nh nc theo quy nh ca Chnh ph; b) Thc hin hp tc quc t trong cc lnh vc ca B theo quy nh ca php lut; c) L c quan ch tr t chc v thc hin cc hot ng hp tc trong ASEAN v lnh vc cng v; d) Tng hp, bo co nh k v hi ngh, hi tho quc t theo chc nng, nhim v c giao. 13. Kim tra, thanh tra gii quyt khiu ni, t co, chng tham nhng, tiu cc v x l cc vi phm php lut trn cc lnh vc cng tc thuc thm quyn ca B. 14. Trnh Chnh ph quy nh v qun l v s dng con du; hng dn v kim tra vic s dng con du ca cc c quan nh nc. 15. T chc v ch o thc hin k hoch nghin cu khoa hc t chc nh nc, khoa hc hnh chnh v ng dng nghin cu khoa hc trong lnh vc cng tc ca B. 16. Qun l v t chc b my, bin ch; ch o thc hin ch tin lng v cc ch , chnh sch

74

Qun l & pht trin ngun nhn lc


i ng, khen thng, k lut i vi cn b, cng chc thuc B qun l theo quy nh ca php lut; o to, bi dng v chuyn mn, nghip v i vi cn b, cng chc, vin chc thuc phm vi qun l nh nc ca B. 17. Qun l ti chnh, ti sn c giao v t chc thc hin ngn sch c phn b theo quy nh ca php lut. iu 3. C cu t chc ca B a) Cc t chc gip B trng thc hin chc nng qun l nh nc: 1. V T chc - Bin ch; 2. V Chnh quyn a phng; 3. V Cng chc - Vin chc; 4. V o to, bi dng cn b, cng chc nh nc; 5. V Tin lng; 6. V T chc phi chnh ph; 7. V Ci cch hnh chnh; 8. V Hp tc quc t; 9. Cc Vn th v Lu tr nh nc; 10. V T chc cn b; 11. Thanh tra; 12. Vn phng (c c quan thng trc ti thnh ph H Ch Minh v thnh ph Nng). b) Cc t chc s nghip thuc B: 1. Hc vin Hnh chnh Quc gia; 2. Vin Nghin cu khoa hc t chc nh nc; 3. Tp ch T chc nh nc; 4. Trung tm Tin hc. B trng B Ni v trnh Th tng Chnh ph quy nh chc nng, nhim v, quyn hn v c cu t chc ca Hc vin Hnh chnh Quc gia, Cc Vn th v Lu tr nh nc thay th cc vn bn quy phm php lut hin hnh.

75

Ti liu bi dng
5.1.2. Chc nng, nhim v v quyn hn ca c quan qun l ngun nhn lc l c quan cp b, ngang b hay mt b phn tng ng c trao quyn qun l chung v ngun nhn lc ca c h thng hnh chnh nh nc. Cng c th l mt c quan thuc chnh ph (c quan c lp) thc hin chc nng qun l chung v ngun nhn lc ca c h thng cc c quan qun l hnh chnh nh nc. Trong c ch tp trung quyn nhn s ca cc c quan nh nc, y l c quan cao nht v qun l nhn s cc t chc nh nc. - Cc c quan nhn s trung ng thc hin chc nng t vn; - Xy dng cc chnh sch v tiu chun v nhn s; - Xy dng cc chnh sch nh hng v cc chc v c th; - Cc chnh sch v lng; - Thanh tra, kim sot vic thc hin cc chnh sch nhn s. 5.2. C quan qun l ngun nhn lc ca cc c quan qun l hnh chnh nh nc Trung ng (B, c quan ngang B, c quan thuc Chnh ph) Trong h thng qun l hnh chnh nh nc, cc c quan qun l hnh chnh nh nc trung ng bao gm nhiu loi khc nhau. Nh nghin cu trong mn hc "t chc b my hnh chnh nh nc". Ngun nhn lc chung cho c h thng qun l hnh chnh nh nc c qun l v iu tit bi cc chnh sch nhn s v m do nhiu c quan nh nc v c quan qun l ngun nhn lc chung ban hnh. Do hot ng qun l ca mi mt c quan hnh chnh nh nc c nhng nt khc bit, qun l nhn s v qun l ngun nhn lc ca cc c quan qun l hnh chnh nh nc c nhng nt chung v nhng nt c th ring.

76

Qun l & pht trin ngun nhn lc


S hnh thnh cc c quan qun l ngun nhn lc ca cc c quan qun l hnh chnh nh nc gn lin vi lch s pht trin ca cc c quan qun l hnh chnh nh nc (B, c quan ngang B v cc loi c quan khc). Ty thuc vo tng giai on c th, c th hnh thnh cc b phn cc cp khc nhau trong c cu t chc chung ca B. C th l mt v - thng thng l v t chc - cn b. 5.2.1. Chc nng, nhim v ca c quan qun l ngun nhn lc ca B - Da trn quy nh chung ca h thng vn bn php lut ca c quan nhn s trung ng (qun l nhn s mang tnh thng nht). - Da trn mt s quy nh c th theo quy ch hot ng v t chc ca c quan. - Nghin cu, tham mu t vn cho ngi ng u n v v cng tc nhn s v t chc. 5.2.2. C cu t chc c quan qun l ngun nhn lc ca B Cc c quan qun l nhn s ca cc b trc y thng c t chc thnh cc b phn chc nng, thc hin cc chc nng nhn s ring l nh c nu trn. Cc n v chc nng nhn s c th gi chung l phng. Trong qu trnh ci cch h thng t chc ni chung v cc c quan nhn s ni ring, cc chuyn vin (cn b qun l nhn s) trc tip thc hin chc nng nhn s di s lnh o chung ca mt ngi. T chc thng thng ca mt n v qun l nhn s m t s hnh 5.4. Lnh o
V t chc - cn b

Phng tuyn dng

Phng b tr cn b

Phng lu tr

Phng o to

Phng quan h lao ng

Cn b lm vic trong V t chc - cn b

77

Cn b lm vic trong c quan ni chung

Ti liu bi dng

Hnh 5.4. T chc n v qun l nhn lc ca b, c quan ngang b C quan qun l ngun nhn lc (c th gi l b phn) ca c quan qun l hnh chnh nh nc thng c t chc theo nguyn tc chc nng. Nhiu chc nng ca qun l ngun nhn s c giao cho cc n v trong c quan qun l ngun nhn lc. S cc n v chc nng ph thuc vo chc nng trao cho c quan ny. Nhiu B thnh lp cc n v o to, bi dng ngi lao ng ca B mnh di hnh thc cc n v o to (trng hay trung tm o to, bi dng cn b). Nhng n v ny trn thc t khng thc hin chc nng qun l nhn s ca b; ch l c quan s nghip o to, bi dng k nng, chuyn mn cho ngi lao ng lm vic trong cc c quan nh nc ni chung v c quan qun l hnh chnh nh nc ni ring. Nhiu nc, cc trung tm, trng hay khng thuc trong c cu t chc ca B. 5.3. c quan qun l ngun nhn lc ca cc c quan qun l hnh chnh nh nc a phng (tnh, huyn, x) 5.3.1. Cc c quan qun l ngun nhn lc a phng Chnh quyn a phng cc cp c nhn s ring ca mnh. Ty thuc vo s phn cp qun l nhn s trong cc c quan nh nc m chnh quyn a phng c qun l nhn s n mc no. chnh l s

78

Qun l & pht trin ngun nhn lc


phn cp qun l nhn s cc c quan nh nc ni chung v cc c quan qun l hnh chnh nh nc ni ring. H thng chnh quyn a phng ca mi mt nc c t chc theo nhiu m hnh khc nhau. Ty thuc vo mc phn chia quyn lc gia cc cp chnh quyn a phng m vn nhn s ca cc cp chnh quyn a phng cng s khc nhau. Nhng nc theo m hnh h thng th bc trong vic t chc chnh quyn a phng, vn nhn s ca cc c quan qun l hnh chnh nh nc ti cc a phng thng do c quan nhn s chung ( nu trn) quyt nh. Nhng nc theo m hnh chnh quyn a phng t qun, mc t quyt v vn nhn s cng ty thuc vo mc quyn t tr c trao. Mt s nc nhn s bu c do hi ng bu c quyt nh; trong khi mt s nc, kt qu bu c thng do cp chnh quyn cao hn ph duyt.
B Ni v S Ni v tnh Phng t chc chnh quyn huyn

Chnh ph U ban nhn dn tnh U ban nhn dn huyn U ban nhn dn x

Hnh 5.5. S phn cp qun l Ngi lao ng lm vic cho cc c quan qun l hnh chnh nh nc nhiu nc c qun l thng nht, ngha l nhn s lm vic cho cc c quan thuc h thng cc c quan qun l hnh chnh nh nc u c qun l thng nht. Trong khi mt s nc, nhn s lm vic cho cc c quan hnh chnh nh nc trung -

79

Ti liu bi dng
ng c qun l bng nhng vn bn quy phm php lut ring; nhn s lm vic ti cc cp chnh quyn a phng do a phng quy nh. Trong h thng cc c quan qun l hnh chnh nh nc ti a phng, c quan (b phn) qun l ngun nhn lc l mt yu t cu thnh h thng . V d, trong iu kin c th ca Vit Nam, cp tnh c c quan qun l ngun nhn lc ca cc c quan qun l hnh chnh nh nc ca tnh l Ban t chc chnh quyn tnh. Cc vn v nhn s trong cc c quan qun l hnh chnh nh nc do Ban ny trc tip tham mu cho U ban nhn dn tnh thc hin. cp huyn cng c c cu t chc tng t. Phng t chc chnh quyn huyn c trch nhim qun l nhng ngi lao ng lm vic trong h thng cc c quan qun l hnh chnh nh nc trn a bn huyn. Nhn s lm vic chnh quyn a phng cp x Vit Nam c nhng nt c trng ring. Vn ny c nghin cu ring. Cp x khng c t chc thc hin qun l nhn s ca x. y cng l mt vn ang c quan tm hin nay. Theo thng k trung bnh mi x c khong 150 ngi hng cc ch ph cp ca nh nc. H khng chnh thc thuc bin ch v khng c xem nh ngi ca nh nc (bin ch) nhng trn thc t c vai tr rt quan trng trong hot ng qun l nh nc ti x cng nh cc hot ng pht trin kinh t - x hi ni chung. Nu khng qun l (k c vic o to, bi dng h) th s hn ch s ng gp ca i ng ny. 5.3.2. Mi quan h gia cc c quan qun l ngun nhn lc trong h thng cc c quan qun l hnh chnh nh nc Mi quan h gia cc c quan qun l ngun nhn lc trong h thng cc c quan qun l hnh chnh nh nc c thit lp trn c s phn cp hot ng qun l ngun nhn lc trong tng th nn hnh chnh. Mi quan h gia cc c quan qun l ngun nhn lc

80

Qun l & pht trin ngun nhn lc


trong h thng cc c quan qun l hnh chnh nh nc c th c xem xt di nhiu gic khc nhau. - Mi quan h gia c quan qun l ngun nhn lc chung (trung ng) vi cc n v qun l nhn s ca cc b, ngnh, chnh quyn a phng. Mi quan h ny c xc lp trn c s phn cp qun l nu trn. Lut t chc chnh ph quy nh mi quan h ny. - Mi quan h gia cc c quan qun l nhn s ca cc c quan qun l hnh chnh nh nc trung ng. l: Mi quan h gia B Ni v vi cc v t chc cn b ca cc b, ngnh trung ng. - Mi quan h gia S Ni v tnh vi cc b phn (phng t chc cn b) ca cc s ban ngnh ti tnh. - Mi quan h gia Phng t chc chnh quyn vi cc n v thuc huyn. - Mi quan h ca cc b phn qun l nhn s vi nhau trong s hp tc, trao i kinh nghim qun l v c th to c hi thuyn chuyn cng tc trong cc b, ngnh. - Mi quan h gia cc n v tn quyn trung ng ti a phng trong pht trin v khai thc, s dng ngun nhn lc. - Mi quan h gia cc c quan qun l nhn s ca ng, cc c quan nh nc v cc t chc chnh tr - x hi khc. - Mi quan h gia qun l v pht trin ngun nhn lc x hi - thng do mt c quan qun l nh nc thc hin (B Lao ng - Thng binh v X hi) vi cc c quan qun l ngun nhn lc ca cc c quan qun l hnh chnh nh nc. y l mt vn cn c ch . Qun l ngun lao ng x hi l mt trong nhng ni dung c bn ca qun l nh nc. l phng thc, cch thc tc ng ca nh nc n ngun lao ng x hi nhm lm cho n pht trin ph hp vi i hi chung ca x hi v lao ng. Lut php ca cc nc u a ra nhng quy nh v qun l nh n-

81

Ti liu bi dng
c ngun lao ng x hi (ngun nhn lc x hi). B lut lao ng nc ta cng quy nh: qun l nh nc v lao ng bao gm nhng ni dung ch yu sau y: - Nm cung cu v s bin ng cung cu lao ng lm c s quyt nh chnh sch quc gia, quy hoch, k hoch v ngun nhn lc, phn b v s dng lao ng ton x hi; - Ban hnh v hng dn thi hnh cc vn bn php lut lao ng; - Xy dng v t chc thc hin cc chng trnh quc gia v vic lm, di dn xy dng cc vng kinh t mi, a ngi i lm vic nc ngoi; - Quyt nh cc chnh sch v tin lng, bo him x hi, an ton lao ng, v sinh lao ng v cc chnh sch khc v lao ng v x hi; v xy dng mi quan h lao ng trong cc doanh nghip; - T chc v tin hnh nghin cu khoa hc v lao ng, thng k, thng tin v lao ng v th trng lao ng, v mc sng thu nhp ca ngi lao ng; - Thanh tra, kim tra vic thi hnh php lut lao ng v x l cc vi phm php lut lao ng, gii quyt cc tranh chp lao ng theo quy nh ca B lut ny; - M rng quan h hp tc quc t vi nc ngoi v cc t chc quc t trong lnh vc lao ng. - Chnh ph thng nht qun l nh nc v lao ng trong phm vi c nc. - B Lao ng - Thng binh v X hi thc hin qun l nh nc v lao ng i vi cc ngnh v cc a phng trong c nc. - U ban nhn dn cc cp thc hin qun l nh nc v lao ng trong phm vi a phng mnh. C quan lao ng a phng gip U ban nhn dn cng cp qun l nh nc v lao ng theo s phn cp ca B Lao ng - Thng binh v X hi.

82

Qun l & pht trin ngun nhn lc


- Tng lin on lao ng Vit Nam v cng on cc cp tham gia gim st vic qun l nh nc v lao ng theo quy nh ca php lut. - Nh nc to iu kin cho ngi s dng lao ng c tham gia kin vi cc c quan nh nc v cc vn qun l v s dng lao ng.
6. Quy trnh hot ng qun l ngun nhn lc t chc c quan hnh chnh

6.1. Ni dung c bn ca hot ng qun l ngun nhn lc Trong xu th chung ca s pht trin, hot ng qun l ngun nhn lc phi i u vi nhiu thch thc v do tnh chuyn nghip ho ngy cng cao. Nhiu hot ng qun l ngun nhn lc chuyn mn ho ging nh cc hot ng trong mt n v sn xut, kinh doanh c phn cng cho tng b phn c th. Hot ng qun l ngun nhn lc cng ngy cng lin h vi nhiu ni dung ca xy dng t chc cng nh b tr nhn s cho t chc. Mt s ni dung qun l ngun nhn lc c nhiu t chc quan tm l: - Xy dng v ci tin b my t chc, ch lm vic. - Hoch nh ngun nhn lc. - Nghin cu, phn tch, m t v thit k cng vic . - Tuyn dng, b tr nhn s, bt thuyn chuyn v sa thi. - o to, ti o to, hun luyn v pht trin nhn s. - nh gi tnh hnh thc hin cng vic. - nh mc lao ng tin lng v khen thng. - Phc li v bo v sc kho cho ngi lao ng. 6.2. Quy trnh qun l ngun nhn lc ca t chc

83

Ti liu bi dng
Trong hot ng qun l ni chung, nghin cu hot ng ca t chc theo phng php quy trnh (hay chu trnh) tr thnh phng php ph bin. Bi cc mi quan h lin h vi nhau mang tnh bin chng, hu c. Thit lp hot ng ca t chc theo quy trnh (hay chu trnh) bcng l mt trong nhng i hi c th to cho t chc tip cn n ISO, mt trong nhng i hi ca nhiu doanh nghip. Qun l nhn s trong t chc cng c nhiu ti liu c gng m t thnh qu trnh qun l cn thit. Quy trnh qun l nhn s trong t chc cc giai on khc nhau, nhng cc giai on u nhm gii quyt cc vn chung sau y: + Tp hp cc hot ng cn thit lin quan n qun l ngun nhn lc ca t chc nhm duy tr hot ng ca con ngi lm vic trong t chc c cht lng. + L mt qu trnh tm kim, b tr v duy tr ngi lm vic cho t chc c cht lng thng qua cng tc k hoch ho nhn lc; tuyn; chn; nh hng ngh nghip, chuyn mn; o to, bi dng; nh gi; pht trin nhn lc v thit lp cc mi quan h gia ngi lao ng v ngi thu lao ng (nh qun l). Quy trnh qun l nhn s trong t chc c m t hnh v 6.1. Thu ht ng K hoch Tuyn chn i lao ng ha ngun ngi m t quan tm nhn lc chc cn n t chc
Ha nhp ngi mi vo t chc Bi dng, sa thi, bt, thuyn chuyn

Xem xt, nh gi

Bi dng, o to

84

Qun l & pht trin ngun nhn lc

Hnh 6.1. Quy trnh (hay chu trnh) qun l ngun nhn lc t chc Nhn vo quy trnh (hay chu trnh) qun l ngun nhn lc ny, ta thy s to ra c mt i ng nhng ngi lao ng trong t chc pht trin bn vng nhm p ng c nhu cu ca t chc. Tuy nhin, quy trnh ch mang tnh tng i, tuy c gng trnh by ht nhng hot ng lin quan n qun l con ngi trong t chc, song trn thc t, kh c c mt quy trnh ti u. V hot ng qun l ngun nhn lc khng tn ti c lp mt khu hay giai on no , m n tn ti c lp mt khu hay mt giai on no , m n tn ti sut t khi ngi lao ng tham gia vo t chc n khi ngi lao ng ra khi t chc vi l do no (b sa thi, ngh mt sc, chuyn c quan khc, ngh hu). V vy, cn phi quan tm n nhng hot ng nm ngoi quy trnh. V d, ch , chnh sch ca Nh nc i vi ngi lao ng khi ngh hu, ngh mt sc, chnh sch tin lng,... Ngoi ra cng vic nh gi nhn s phi mang tnh thng xuyn, th mi khuyn khch c ngi lao ng a ht nng lc ca h ra phc v cho t chc. Cc hot ng qun l ngun nhn lc ca t chc lun c mi lin quan cht ch vi nhau, v c th biu din s lin kt bng s hnh 6.2. Quy trnh qun l nhn s trong t chc phi lm Nghin cu, phn tch, Xy dng v c bn sau: r nhng ni dung Hoch nh
ci tin b my t chc, ch lm vic m t v thit k ngun nhn lc Tuyn dng, b tr nhn s, bt, thuyn chuyn v sa thi Hun luyn v pht trin

nh mc lao ng tin l ng v khen thng nh mc lao ng tin l ng v khen thng

Qun l ngun nhn lc

nh gi tnh hnh thc hin cng vic

85

Ti liu bi dng

Hnh 6.2. Mi lin kt cc hot ng qun l ngun nhn lc ca t chc 1. Bo m c hi vic bnh ng cho mi thnh vin. 2. Tin hnh thng xuyn hot ng phn tch cng vic. 3. Xy dng k hoch nhn s ca t chc. 4. Tuyn, chn, ng vin v tp s cho ngi lao ng. 5. nh gi hot ng ca ngi lao ng. 6. Xy dng ch tin cng. 7. o to v pht trin ngun nhn lc cho t chc. 8. To lp cc mi quan h thn thin gia lnh o v ngi lao ng. 9. Bo m cc chnh sch nh v sinh, an ton lao ng. C th chia qun l ngun nhn lc trong t chc thnh cc khi, v c miu t bng s hnh 6.3. - Khi s dng ngun nhn lc t chc bao gm mt s hot ng nh tuyn, chn, phn cng cng vic; nh gi cng vic v hot ng; thuyn chuyn, sp xp li. - Khi gn lin vi cc hot ng pht trin ngun nhn lc t chc: bao gm o to mi, bi dng, nng cp. - Khi quan tm nghin cu cc vn ch nh tin lng; thng; phc li, bo him,...

86

Qun l & pht trin ngun nhn lc


- Khi dch v cung cp nhng iu kin cn tht p ng i hi: y t, v sinh.
Qun l ngun nhn lc

Khi s dng ngun nhn lc

Khi o to, pht trin

Khi ch , chnh sch

Khi dch v, hu cn

Ngun nhn lc
7. Cc yu t nh hng n qun l ngun nhn lc trong t chc

Hot ng qun l ngun nhn lc ca t chc tc hot ng qun l con ngi, pht trin con ngi nhm p ng i hi v nhn lc ca t chc v mc tiu pht trin . Ngun nhn lc ca t chc v do hot ng qun l ngun nhn lc ca t chc chu tc ng ca nhiu yu t, c cc yu t t bn ngoi v ngay bn trong. Nhn bit s tc ng ca cc yu t n ngun nhn lc ca t chc nhm xc nh cc bin php qun l ngun nhn lc tt hn. 7.1. Quan im chung v cc yu t tc ng n qun l ngun nhn lc T chc khng hot ng trong chn khng. T chc lun tn ti trong mi trng c th v lun chu tc ng ca nhiu yu t. Ngun nhn lc v qun l n chu tc ng trc tip ca nhiu yu t c bn trong v bn ngoi t chc. Cc yu t khng cho php cc nh qun l nhn s a ra cc quyt nh ti u nh mnh mong mun. Cc yu t tc ng n hot ng qun l ngun nhn lc ca t chc thng c nghin cu t nhiu kha cnh khc nhau.

87

Ti liu bi dng
C th chia ra ba nhm yu t: (1) bi cnh ca t chc, (2) mi quan h gia cc b phn trong t chc, (3) nhng cn tr to ra bi bi cnh tn ti ca t chc v quan h. Bi cnh t chc bao gm: - Mc ch, mc tiu ca t chc. - Mi trng bn ngoi. - Mi trng bn trong. - Cng ngh. - Quy m t chc. - C cu t chc. - Hot ng thc thi cng vic. - M hnh qun l. - Khng kh ca t chc . Cc yu t tc ng n hot ng qun l ngun nhn lc c m t theo s hnh 7.1. Cng c th chia cc yu t tc ng theo mi trng trong t chc vn ng v pht trin. cng chnh l nhng yu t tc ng n hot ng qun l ngun nhn lc v cc yu t tc ng n chnh con ngi. Theo cch ny chia ra: - Cc yu t mi trng bn ngoi (t chc kh c th kim sot). - Cc yu t mi trng bn trong (t chc c th kim sot c cc yu t ny).
Mi tr ng bn ngoi Mc ch Cng ngh Mi tr ng bn trong c trng cng vic Con ngi M hnh qun l Khng kh t chc Qun l nhn lc

Hnh 7.1. Cc yu t tc ng n qun l ngun nhn lc ca t chc

88

Qun l & pht trin ngun nhn lc


7.2. Cc yu t mi trng bn ngoi 7.2.1. Nhng yu t thuc v nh nc Xt trn kha cnh qun l, cc c quan qun l Nh nc tc ng n hot ng qun l ngun nhn lc ca t chc thng qua nhiu hnh thc. ngun nhn lc ca t chc thng qua nhiu hnh thc khc nhau. l h thng cc quy ch, quy tc, lut php lin quan n con ngi, vic lm v cc quyn ca h cng nh cc mi quan h trong qu trnh lao ng. Tu thuc vo iu kin c th ca tng nc m c th a ra nhng quy phm php lut c th iu tit mi quan h lao ng. - Nhng quy nh ca Nh nc v c hi bnh ng c hi bnh ng; quyn con ngi, v.v... s nh hng n chnh sch tuyn chn nh gi, thng tin ca cc t chc. - Vic lm cho cc nhm ngi di c bt hp php. - Cc vn v gii tnh, v tui. - Cc quy nh v tin cng. - Cc quy nh ca Nh nc v phc li, bo him. - Cc quy nh v ph cp, an ton lao ng. - Cc o lut quy nh cc mi quan h ngi thu lao ng v ngi lao ng. - Cc quy ch iu tit ca Nh nc cc nc lin quan n ngi lao ng v cc li ch ca ngi lao ng ang c xu hng gia tng, u nh hng n chnh sch lao ng ca cc t chc. - Mu thun gia s iu tit, qun l ca Nh nc v chnh sch lao ng v thc tin ca cc doanh nghip. Lut php lin quan n qun l nhn s rt a dng v khc nhau gia cc nc. V d: lin quan n bo v sc khe; an ton lao ng; ph cp cho gia nh sau khi c tai nn xy ra, lut tr cp; lut bnh ngh nghip; hoc trnh s i x khng bnh ng c s dng nh l cng c quan trng bo v

89

Ti liu bi dng
ngi lao ng v cc nh qun l cn ch tun th quy nh . Nh nu trn, h thng vn bn quy phm php lut ca Nh nc l yu t bn ngoi t chc nh hng rt mnh n hot ng qun l ngun nhn lc ca t chc. Do tnh cht c bit ca B lut Lao ng i vi qun l ngun nhn lc t chc, cn nghin cu mt s ni dung quy nh ca vn bn php lut ny n mi quan h gia ngi lao ng v ngi s dng lao ng nhm thc hin tt hn chc nng qun l ngun nhn lc ca t chc . m ch ca lut lao ng nhm: - Bo v ngi lao ng v thit lp mt quan h cng bng gia ngi lao ng v ngi s dung lao ng . - Bo v sc khe, an ton v cuc sng ca ngi lao ng v gia nh h. - Duy tr thu nhp cn thit sau khi ht tui lao ng . - Bo m cng bng v tin lng, nh v cc yu t vt cht khc. - Ngn nga s phn bit, i x vi ngi lao ng. - Bo v b mt ca ngi lao ng. - To an ton vic lm (tht nghip, sa thi khng ng lut,...). 7.2.2. Cng on - Nhiu t chc, doanh nghip ang hp tc cht ch vi cng on trong vn . c bit vn con ngi (nhn lc trong t chc) v bn thn cng on sinh ra bo v li ch cho ngi lao ng. - S lng ngi tham gia cng on ang gia tng. - Nhiu khu vc sn xut mang tnh tp trung, vai tr ca cng on rt ln. - Xu hng mc c tp th (collective barganing) ang lm tng vai tr ca cng on v tc ng n chnh sch nhn s ca t chc (lng, iu kin lao ng, cc ch phc li,...).

90

Qun l & pht trin ngun nhn lc


Nghin cu vai tr ca cng on i vi qun l v pht trin ngun nhn lc ca t chc ni chung v ca cc c quan Nh nc ni ring cn t vo iu kin c th. Nhiu nc vai tr ca cng on rt ln trong vic bo v quyn li ca ngi lao ng v do nhiu quyn ca con ngi lao ng c bo m. Ngc li, c nhng thi k, vai tr ca cng on hn ch; nhiu loi hnh cng on ra i nhm li dng sc mnh ca ngi lao ng kim li ch cho mt nhm ngi. Mt s nc, cng chc khng tham gia cng on. 7.2.3. iu kin trong t chc tn ti, vnh ng v pht trin chnh l cc yu t to ra cc th trng khc nhau, trong c th trng lao ng. - Nng sut lao ng c nh gi bng c nhng tiu ph lin quan n lao ng v thc t cho thy nng sut lao ng v nhn s c lin quan cht ch vi nhau. - iu kin cnh tranh cng ngy cng gay gt gia cc tt chc vi nhau c trn quy m quc gia v quc t. Trong yu t nhn lc bo m s thnh cng. - Bn cht ca th trng lao ng cng nh hng n chnh sch nhn s. Trong mi trng l khu vc cng vi th trng lao ng khc vi khu vc t; th trng lao ng nhiu ph n, ngi gi, tr em hn khu vc lao ng tim nng. - Th trng lao ng c gio dc; cc yu t thuc v hnh vi ca th trng lao ng. - Khu vc a l ca th trng lao ng. - iu kin chnh tr - php lut ca th trng lao ng. - Tim nng kinh t ca th trng lao ng. 7.2.4. Th trng ni chung v th trng lao ng ni ring ang b xu th ton cu ho, khu vc ho hp tc ng - S m rng sn xut mang tnh ton cu ho.

91

Ti liu bi dng
- Th trng cnh tranh c v cht lng v gi c. - Nhn t lao ng sng tr nn quyt nh. - Th trng lao ng tr thnh khng bin gii. - C ch cho php nhp c v cc ch khc. 7.2.5. C hi bnh ng v vic lm - C hi bnh ng vic lm tr thanh tnh php l ca cc nc v cc t chc phi p dng. - Gi tr x hi thay i; - V tr ca ngi ph n v cc dn tc t ngi thay i v c tha nhn. - Chnh ph can thip nhiu hn trnh s phn bit i x trong chnh sch ngun nhn lc ni chung. hiu r mi trng, cc nh qun l ngun nhn lc ca t chc cn tin hnh pht trin, nh gi thng xuyn mi trng bn ngoi ca t chc v coi nh l mt hot ng khng th thiu c ca qun l ngun nhn lc. Trong thi i ngy nay, tin hc c s dng nh l mt cng c sao chp li th trng bn ngoi t chc, nhm gip cho cc nh qun l ngun nhn lc hiu r hn v mi trng. Ngoi ra, cc nh qun l ngun nhn lc cn dng phng php "chn on" mi trng. Phng php ny gip cho cc nh qun l nhn s: - Nhn bit mi trng tt hn. - Xc nh c cc nhn t ch yu tc ng n t chc. - Bit r c nguyn nhn tc ng v trng s tc ng. Tip cn theo mi trng bn trong v bn ngoi theo cch chn on (nh bc s chn on bnh) gip cho cc nh qun l nhn s rt nhiu trong qun l v pht trin ngun nhn lc ca t chc. 7.3. Cc yu t mi trng bn trong

92

Qun l & pht trin ngun nhn lc


7.3.1. Chin lc pht trin t chc l mt trong nhng nhn t quan trng nh hng n hot ng qun l ngun nhn lc. - Chin lc chnh l s khc bit ca t chc vi t chc khc. - Chin lc lin quan n mc tiu pht trin di hn v do quyt nh hng i hi ngun nhn lc. 7.3.2. Mc tiu pht trin ca t chc - Mc tiu pht trin chung ca c t chc. - Mc tiu pht trin ca tng n v thnh vin. - Mc tiu pht trin nhn s c t trong tng th mc tiu. 7.3.3. Yu t vn ha t chc - Vn ha t chc mang tnh truyn thng pht trin t chc. - Vn ha t chc ang b tip thu vn ha ca cc i tc cnh tranh. - Nhiu gi tr vn ha mi ang hnh thnh. Vn ha t chc l mt trong nhng yu t bn trong rt nhy cm vi vn qun l nhn s. Vn ha t chc l cht keo x hi gn kt con ngi trong t chc li vi nhau. Vn ha t chc c th biu hin di hai kha cnh: - Kha cnh th nht, chnh l nhng g nh hng, khng nhn thy ang cn tr nhng s thay i trong t chc (nhiu nh nghin cu gi l sc ca t chc hay t chc c mt vn ha tiu cc mnh, kh thay i). Nhng g m t chc to ra trn phng din ny, cc thnh vin t chc thng b tc ng rt ln v mun thay i n i hi phi c thi gian. Nhng sc thng kh nhn thy v kh thay i (bo th, tr tr). - Kha cnh th hai ca vn ha l nhng hnh vi chun mc c hnh thnh trong t chc v truyn t ngi ny sang ngi khc, th h ny qua th h khc trong t chc.

93

Ti liu bi dng
Mi mt loi hnh vn ha c th c nhng nh hng khc nhau n qun l nhn lc ca t chc. Nhn thc c vn ha t chc l mt qu trnh v l cng vic quan trng ca cc nh qun l ngun nhn lc. C bn yu t tm kim biu hin vn ha t chc: - Thng qua hnh thc cc trang thit b c chia s. - Thng qua nhng li ni mi ngi trao i vi nhau trong t chc. - Thng qua cc hnh vi biu hin. - Thng qua quan h tnh cm ca con ngi trong t chc. Tuy nhin, c th c nhng hnh thc v cch thc khc xc nh vn ha t chc. Trong xu hng chung hin nay, nhiu cng ty, doanh nghip v ang c gng cng khai nhng yu t vn ha t chc ca mnh trong hot ng tip xc vi khch hng v khi mt ngi lao ng mi tip xc vi t chc cn quan tm n cc yu t vn ha . Nu khng bo m c, c th b sa thi hay khng c tuyn dng. Nhng gi tr vn ha t chc thng c cng khai nh: (1). t li ch ln trn ht. (2). iu tra thng xuyn cht lng sn phm t chc to ra. (3). i x vi mi ngi mt cch trung thc. (4). Tp th thng nht. (5). L nhng cng dn tt trong cng ng. Trong nghin cu kha cnh vn ha, c th ch ra mt s hnh vi vn ha c th nh hng n qun l nhn s. l: + To cho cc thnh vin mt t chc thng nht. + Khuyn khch cam kt tp th. + Hon thin trch nhim x hi. + To iu kin thnh vin t chc c ngha trong mi trng h lm vic. 7.3.4. Mt s yu t khc

94

Qun l & pht trin ngun nhn lc


(1) Ni dung ca cc hot ng bn trong ca t chc. - Mc i hi v th lc; - S phn b sc lao ng; - Thi gian lao ng; - Phi hp cng vic gia mi ngi vi nhau; - Mc khc nhau ca cc loi cng vic. (2) Tp th nhm v s thay i phong cch lm vic. - Cch thc hnh thnh nhm; - Cch thc lin kt cng vic theo nhm; - Ch hng theo nhm. (3) Tin lng, tin thng. - Tin lng v s cnh tranh trong th trng lao ng. - Cc loi tin thng v cch nh gi; - Nhng c ch khng a vo lng, tin cng (n tra, ca, ngh php,...) (4) Quyn hn, trch nhim. (5) Mu thun nh lnh o trong t chc v kinh nghim ca h. (6) Nng lc ca ngi lao ng. - Yu t tm l; - Nng lc c th to ra qua bi dng, o to; - Mi ngi c nng lc khc nhau. (7) Hnh vi v s hi lng, a thch cng vic. - T duy cng vic; - S a thch vi mt loi vic, hay mt s vic. 7.3.5. Mt s thch thc trong qun l ngun nhn lc Vit Nam hin nay - Nhiu lnh o, nhn vin cha nhn thc ng vai tr then cht ca ngun nhn lc, qun l ngun nhn lc i vi thnh cng ca t chc.

95

Ti liu bi dng
- Trnh chuyn mn, k thut, nghip v ca ngi lao ng cn rt thp; c bit, cn b qun l gii v cc chuyn gia qun l ngun nhn lc cn rt thiu. - Bin ch trong tnh trng va tha, va thiu. - i sng ca ngi lao ng cn qu kh khn, thu nhp thp. - thc tn trng php lut v vic thc hin php lut cha nghim minh (theo thi quen, l ln t lut). - Tc phong v k lut cng nghip cha ph hp, cn km. - Mi quan h gia ngi lao ng v ngi qun l lnh o cn thiu bnh ng, dn ch, t quan liu, c on cn nng n. - Mt s quy ch v nh gi, b nhim, khen thng, k lut, cho ngh vic v.v... chm ci tin, khng ph hp.

Ph lc:

1. Thng t ca B Ni v, hng dn chc nng, nhim v, quyn hn v c cu t chc c quan

96

Qun l & pht trin ngun nhn lc


chuyn mn gip UBNN qun l nh nc v cng tc ni v a phng.
B ni v ---------------------------S: 05/2005/TT-BNV cng ha x hi ch ngha Vit Nam c lp - T do - Hnh phc ***

H Ni, ngy 19 thng 01 nm 2004


Thng t

Hng dn chc nng, nhim v, quyn hn v c cu t chc c quan chuyn mn gip U ban nhn dn qun l nh nc v cng tc ni v a phng _______ Cn c Ngh nh s 45/2003/N-CP ngy 9/5/2003 ca Chnh ph quy nh chc nng, nhim v, quyn hn v c cu t chc ca B Ni v; Cn c Quyt nh s 248/2003/Q-TTg ngy 20/11/2003 ca Th tng Chnh ph v vic i tn Ban T chc chnh quyn thuc U ban nhn dn tnh, thnh ph trc thuc Trung ng thnh S Ni v; B Ni v hng dn mt s ni dung chung v chc nng, nhim v, quyn hn v c cu t chc ca c quan chuyn mn gip U ban nhn dn qun l nh nc v cng tc ni v a phng nh sau:
I. S Ni v

1. V tr v chc nng: 1.1. S Ni v l c quan chuyn mn ca U ban nhn dn tnh, thnh ph trc thuc Trung ng (sau y gi chung l tnh) c chc nng tham mu v gip U ban nhn dn tnh qun l nh nc v ni v, bao gm cc lnh vc: T chc b my cc c quan hnh chnh, s nghip; t chc chnh quyn a phng; a gii hnh chnh; cn b, cng chc, vin chc nh

97

Ti liu bi dng
nc, cn b cng chc x, phng, th trn; t chc hi v t chc phi Chnh ph, cc dch v cng thuc phm vi qun l ca S. 1.2. S Ni v chu s ch o, qun l v t chc, bin ch v cng tc ca U ban nhn dn tnh; ng thi chu s ch o, hng dn, kim tra v chuyn mn, nghip v ca B Ni v. 2. V nhim v, quyn hn: 2.1. Trnh U ban nhn dn tnh cc quyt nh, ch th v cc lnh vc thuc phm vi qun l ca S. 2.2. Trnh U ban nhn dn tnh quy hoch, k hoch di hn, 5 nm v hng nm v cng tc ni v trn a bn tnh. 2.3. Hng dn, kim tra v chu trch nhim t chc thc hin cc vn bn quy phm php lut, quy hoch, k hoch c ph duyt; thng tin, tuyn truyn, ph bin, gio dc php lut v cc lnh vc thuc phm vi qun l ca S. 2.4. V t chc b my hnh chnh, s nghip tnh: 2.4.1. Trnh U ban nhn dn tnh quyt nh vic phn cp qun l v t chc b my i vi U ban nhn dn cp huyn v cc c quan chuyn mn, n v s nghip thuc U ban nhn dn cng cp; 2.4.2. Trnh U ban nhn dn tnh n thnh lp, sp nhp, gii th cc c quan chuyn mn cp tnh, cp huyn theo quy nh ca Chnh ph, Th tng Chnh ph U ban nhn dn tnh trnh Hi ng nhn dn cng cp quyt nh theo thm quyn; 2.4.3. Thm nh v trnh U ban nhn dn tnh n thnh lp, sp nhp, gii th cc t chc s nghip dch v cng U ban nhn dn tnh quyt nh trn c s quy hoch v phn cp ca c quan U ban nhn dn c thm quyn; 2.4.4. Thm nh v trnh U ban nhn dn tnh vic quy nh c th chc nng, nhim v, quyn hn, t chc b my c quan chuyn mn, cc chi cc thuc

98

Qun l & pht trin ngun nhn lc


c quan chuyn mn v n v s nghip dch v cng thuc U ban nhn dn tnh qun l; 2.4.5. Ch tr, phi hp vi cc c quan chuyn mn cng cp hng dn U ban nhn dn cp huyn vic quy nh chc nng, nhim v, quyn hn v t chc cc phng chuyn mn, n v s nghip thuc U ban nhn dn cp huyn qun l; 2.4.6. Thm nh hoc tham gia thm nh n thnh lp, gii th cc doanh nghip nh nc theo phn cng ca Ch tch U ban nhn dn tnh; 2.4.7. Ch tr, phi hp vi cc c quan chuyn mn ca tnh c lin quan hng dn, kim tra c ch t ch, t chu trch nhim ca cc n v s nghip theo quy nh ca php lut; phi hp vi cc c quan hu quan ca tnh vic phn loi, xp loi cc c quan hnh chnh, n v s nghip ca tnh. 2.5. V t chc chnh quyn cc cp ca tnh: 2.5.1. Trnh U ban nhn dn tnh n v thnh lp, sp nhp, chia tch, iu chnh cc n v hnh chnh trn a bn tnh trnh cp c thm quyn xem xt, quyt nh; 2.5.2. Gip U ban nhn dn tnh nghin cu, hng dn, theo di cng tc t chc v hot ng b my chnh quyn cc cp thuc tnh; phi hp vi cc c quan hu quan ca tnh t chc v hng dn cng tc bu c i biu Quc hi; t chc v hng dn cng tc bu c i biu Hi ng nhn dn cc cp thuc tnh theo quy nh ca php lut v hng dn ca cc c quan trung ng; gii quyt cc khiu ni, t co ca cng dn v vic thc hin cc quy nhca php lut v bu c; tng hp bo co kt qu bu c Hi ng nhn dn, bu U ban nhn dn v thc hin cc th tc U ban nhn dn tnh trnh Th tng Chnh ph, hoc Ch tch U ban nhn dn tnh ph chun cc chc danh bu c theo quy nh ca php lut; 2.5.3. Lm u mi gip U ban nhn dn tnh qun l cng tc bi dng kin thc php lut, qun l

99

Ti liu bi dng
nh nc, qun l hnh chnh i vi i biu Hi ng nhn dn; t chc thng k s lng, cht lng i biu Hi ng nhn dn, thnh vin U ban nhn dn cc cp tng hp bo co theo quy nh. 2.6. V cng tc a gii hnh chnh: 2.6.1. T chc trin khai thc hin cc nguyn tc v qun l, phn vch, iu chnh a gii hnh chnh trn a bn tnh theo hng dn ca B Ni v. 2.6.2. Theo di, qun l a gii hnh chnh trong tnh; chun b cc th tc ngh vic thnh lp mi, nhp, chia, iu chnh a gii hnh chnh, nng cp th theo quy nh; hng dn v t chc thc hin cc quy nh ca nh nc v thnh lp mi, nhp, chia, iu chnh a gii hnh chnh ti a phng. 2.6.3. Lm u mi gii quyt cc vn tranh chp a gii hnh chnh di cp tnh. 2.6.4. Tng hp tnh bo co cp c thm quyn nhng vn tranh chp a gii hnh chnh ca tnh cn c kin khc nhau. 2.6.5. Tng hp v qun l h s bn a gii, mc, ch gii hnh chnh ca tnh theo hng dn v quy nh ca B Ni v. 2.7. V cn b, cng chc, vin chc nh nc ca tnh. 2.7.1. Trnh U ban nhn dn tnh cc n: Phn cng, phn cp qun l cn b, cng chc, vin chc nh nc v cn b cng chc c s; chnh sch ch tin lng, ph cp, tr cp v cc ch khc i vi cn b, cng chc, vin chc nh nc, cn b dn c, lao ng hp ng trong cc c quan hnh chnh, n v s nghip; s dng, nh gi, b nhim, b nhim li, min nhim, t chc, lun chuyn, khen thng, k lut cn b, cng chc, vin chc nh nc, c cu ngch cng chc trong cc c quan hnh chnh thuc thm quyn qun l ca U ban nhn dn tnh theo quy nh ca php lut v hng dn ca B Ni v.

100

Qun l & pht trin ngun nhn lc


2.7.2 V qun l s dng bin ch hnh chnh, s nghip. 2.7.2.1. Xy dng v bo co U ban nhn dn tnh k hoch bin ch ca a phng U ban nhn dn tnh trnh Hi ng nhn dn cng cp quyt nh tng bin ch s nghip v thng qua tng bin ch hnh chnh trc khi bo co B Ni v. 2.7.2.2. Trnh Ch tch U ban nhn dn tnh phng n giao ch tiu bin ch hnh chnh, s nghip i vi cc c quan chuyn mn thuc U ban nhn dn cng cp v U ban nhn dn cp huyn; t chc thc hin sau khi c ph duyt. 2.7.2.3. Hng dn, qun l bin ch i vi U ban nhn dn cp huyn, cc c quan chuyn mn thuc U ban nhn dn tnh, cc n v s nghip t m bo b kinh ph hot ng thng xuyn v chi tiu bin ch ca cc n v s nghip c Nh nc giao kinh ph thc hin c ch khon mt s loi dch v cng hoc giao kinh ph hot ng bng hnh thc nh mc chi theo khi lng cng vic. 2.7.3. Gip U ban nhn dn tnh qun l cn b, cng chc, vin chc Nh nc, cn b, cng chc x, phng, th trn (sau y gi chung l cn b, cng chc cp x), cng chc d b. Xy dng quy hoch, k hoch o to, bi dng i ng cn b, cng chc, vin chc nh nc, cn b cng chc cp x, cng chc d b; gip U ban nhn dn tnh thng nht qun l v thc hin k hoch sau khi c U ban nhn dn tnh ph duyt; hng dn v kim tra vic thi tuyn, b tr, sp xp, thc hin chnh sch, ch i vi cn b cng chc cp x. 2.7.4. Trnh Ch tch U ban nhn dn tnh quyt nh hoc quyt nh theo phn cp vic b tr s dng, nh gi, b nhim, b nhim li, lun chuyn, khen thng, k lut v cc ch chnh sch khc i vi cn b, cng chc, vin chc nh nc thuc din U ban nhn dn tnh qun l.

101

Ti liu bi dng
2.7.5. Hng dn, kim tra vic thc hin cc quy nh v chc danh, tiu chun; t chc thi tuyn, nng ngch, chuyn ngch cng chc, vin chc, xy dng c cu cng chc trong cc n v thuc tnh theo quy nh. 2.8. Trnh U ban nhn dn tnh v chng trnh, bin php t chc thc hin cc nhim v ci cch hnh chnh nh nc trn a bn tnh; lm thng trc gip U ban nhn dn tnh ch o v trin khai thc hin chng trnh tng th ci cch hnh chnh ca Chnh ph trn a bn tnh. 2.9. V cng tc t chc hi v cc t chc phi Chnh ph trong tnh. 2.9.1. Thm nh v trnh Ch tch U ban nhn dn tnh quyt nh theo thm quyn cho php thnh lp, gii th, ph duyt iu l ca hi, t chc phi Chnh ph trong tnh theo quy nh. 2.9.2. Hng dn, kim tra v trnh U ban nhn dn tnh x l theo thm quyn vic thc hin iu l i vi hi, t chc phi Chnh ph trong tnh. 2.10. Thc hin cng tc hp tc quc t v ni v v theo cc lnh vc cng tc c giao theo quy nh ca php lut v ca U ban nhn dn tnh. 2.11. Thc hin cng tc kim tra, thanh tra gii quyt khiu ni, t co, chng tham nhng, tiu cc v x l cc vi phm php lut trn cc lnh vc cng tc c U ban nhn dn tnh giao theo quy nh ca php lut. 2.12. Hng dn chuyn mn nghip v v cng tc ni v i vi cc c quan hnh chnh, n v s nghip thuc tnh, U ban nhn dn cp huyn, x. Gip U ban nhn dn tnh thc hin chc nng qun l nh nc theo lnh vc cng tc c giao i vi cc t chc ca cc B, ngnh Trung ng v a phng t tr s trn a bn tnh. 2.13. Tng hp, thng k theo hng dn ca B Ni v v t chc cc c quan hnh chnh, s nghip; s lng

102

Qun l & pht trin ngun nhn lc


n v hnh chnh cp huyn, cp x, thn lng p bn; s lng, cht lng i ng cn b, cng chc, vin chc nh nc, cn b cng chc cp x; hng dn thc hin phn cp qun l h s cn b, cng chc theo quy nh ca php lut. 2.14. T chc nghin cu, ng dng cc tin b khoa hc; xy dng h thng thng tin, lu tr, cung cp s liu vo cng tc qun l v chuyn mn, nghip v. 2.15. Ch o v hng dn t chc cc hot ng dch v cng trong cc lnh vc cng tc c giao. 2.16. Thc hin cng tc thng tin bo co nh k v t xut v tnh hnh thc hin nhim v c giao theo quy nh vi U ban nhn dn tnh v B Ni v. 2.17. Qun l t chc b my, bin ch, thc hin ch tin lng v cc chnh sch, ch i ng, khen thng, k lut, o to v bi dng v chuyn mn nghip v i vi cn b, cng chc, vin chc thuc S theo quy nh. 2.18. Qun l ti chnh, ti sn ca S theo quy nh ca php lut v phn cp ca U ban nhn dn tnh. 2.19. Thc hin cc nhim v khc do U ban nhn dn tnh giao. 3. C cu t chc v bin ch ca S Ni v 3.1. Lnh o S 3.1.1. S Ni v c Gim c v khng qu 3 Ph gim c, Gim c l ngi ng u S, chu trch nhim trc U ban nhn dn tnh v ton b cc hot ng ca S Ni v. Gim c S Ni v do Ch tch U ban nhn dn tnh b nhim, min nhim theo tiu chun, chc danh do B trng B Ni v ban hnh v theo quy trnh quy nh ca ng, Nh nc v qun l cn b. 3.1.2. Ph gim c S l ngi gip vic Gim c S, ph trch mt hoc mt s lnh vc cng tc do Gim c S phn cng v chu trch nhim trc Gim

103

Ti liu bi dng
c S v cc nhim v cng tc c giao. Ph gim c S do Ch tch U ban nhn dn tnh b nhim hoc min nhim theo ngh ca Gim c S. 3.2. C cu t chc ca S. 3.2.1. Vn phng. 3.2.2. Thanh tra. 3.2.3. Cc phng chuyn mn v nghip v. 3.2.4. Cc n v s nghip thuc S. Cn c vo khi lng cng vic, tnh cht, c im qun l ca cng tc ni v c th ca a phng, Gim c S Ni v trnh Ch tch U ban nhn dn tnh quyt nh c th tn gi v s lng cc phng chuyn mn, nghip v bao qut cc lnh vc v: T chc b my, bin ch tin lng; xy dng chnh quyn; cn b, cng chc, vin chc, cn b c s; o to, bi dng cn b, cng chc hnh chnh... theo hng ci cch hnh chnh, tinh gn v thit thc, nhng khng qu 04 phng; i vi thnh ph trc thuc Trung ng khng qu 05 phng. Cc n v s nghip thuc S do Ch tch U ban nhn dn tnh quyt nh theo quy nh ca php lut. Gim c S Ni v quy nh chc nng, nhim v v quyn hn cc t chc thuc S. 3.3. Bin ch ca S Ni v. 3.3.1. Cn c vo khi lng, tnh cht v c im c th cng tc ni v ca tnh, Gim c S Ni v trnh Ch tch U ban nhn dn tnh quyt nh bin ch ca S. 3.3.2. Vic b tr cn b, cng chc, vin chc ca S phi cn c vo chc danh, tiu chun, c cu ngch cng chc, vin chc Nh nc theo quy nh.
II. V c quan chuyn mn gip U ban nhn dn huyn, qun, th x, thnh ph trc thuc tnh qun l Nh nc v cng tc ni v.

1. V tr v chc nng

104

Qun l & pht trin ngun nhn lc


1.1. U ban nhn dn huyn, qun, th x, thnh ph trc thuc tnh (sau y gi chung l huyn) c c quan chuyn mn gip U ban nhn dn huyn thc hin chc nng qun l nh nc v cng tc ni v trn a bn theo quy nh ca php lut. Vic thnh lp v tn gi ca phng do U ban nhn dn tnh quyt nh theo quy nh ca Chnh ph. 1.2. C quan chuyn mn c chc nng qun l cng tc ni v cp huyn chu s qun l ton din, trc tip ca U ban nhn dn huyn, ng thi chu s ch o, hng dn v chuyn mn, nghip v ca S Ni v. 2. Nhim v v quyn hn. 2.1. Trnh U ban nhn dn huyn cc vn bn hng dn v cng tc ni v trn a bn v t chc trin khai thc hin theo cc quy nh ca U ban nhn dn tnh, S Ni v v B Ni v. 2.2. Trnh U ban nhn dn huyn k hoch 5 nm v hng nm, v cng tc ni v, k hoch v ci cch hnh chnh trn a bn; hng dn v kim tra vic thc hin sau khi c ph duyt. 2.3. T chc thc hin vic bu c i biu Quc hi, i biu Hi ng nhn dn theo phn cng ca U ban nhn dn huyn v hng dn ca U ban nhn dn tnh. 2.4. Trnh U ban nhn dn huyn quy nh chc nng, nhim v, quyn hn, t chc c th cho cc c quan chuyn mn ca huyn theo hng dn ca U ban nhn dn tnh. 2.5. Gip U ban nhn dn huyn qun l cng tc t chc, bin ch, tin lng theo phn cp ca U ban nhn dn tnh v quy nh ca php lut. 2.6. Trnh U ban nhn dn huyn n thnh lp mi, nhp, chia, iu chnh a gii hnh chnh trn a bn U ban nhn dn huyn trnh Hi ng nhn dn cng cp thng qua trc khi trnh cp trn

105

Ti liu bi dng
xem xt, quyt nh. Chu trch nhim qun l h s, mc, ch gii, bn a gii hnh chnh ca huyn. 2.7. T chc trin khai, ng dng tin b khoa hc vo cng tc ni v trn a bn. 2.8. Thc hin cng tc thng k, thng tin, bo co nh k v t xut v nh gi tnh hnh, kt qu trin khai cng tc ni v trn a bn vi Ch tch U ban nhn dn huyn v Gim c S Ni v. 2.9. Gip U ban nhn dn huyn gii quyt cc khiu ni, t co, tranh chp v cng tc ni v trn a bn. 2.10. Thc hin cc nhim v khc theo s phn cng ca U ban nhn dn huyn. 3. T chc v bin ch. 3.1. Cn c c im v tnh hnh c th ti a phng, Gim c S Ni v xy dng phng n trnh U ban nhn dn tnh quyt nh hnh thc t chc c quan chuyn mn theo quy nh ca php lut. 3.2. Bin ch ca c quan chuyn mn v cng tc ni v ti huyn do Ch tch U ban nhn dn huyn quyt nh trong tng bin ch hnh chnh ca huyn do Ch tch U ban nhn dn tnh giao.
III. Nhim v, quyn hn v cng tc ni v ca U ban nhn dn x, phng, th trn.

U ban nhn dn tnh quy nh c th nhim v, quyn hn ca U ban nhn dn x, phng, th trn v cng tc ni v trn c s quy nh ca php lut theo ngh ca Gim c S Ni v.
IV. T chc thc hin.

1. Thng t ny thay th Thng t s 121/TCCP-TC ngy 14/6/1995 ca Ban T chc - Cn b Chnh ph (nay l B Ni v) v c hiu lc thi hnh sau 15 ngy k t ngy ng cng bo. 2. Ch tch U ban nhn dn tnh cn c thng t ny quy nh chc nng, nhim v, quyn hn v c

106

Qun l & pht trin ngun nhn lc


cu t chc ca S Ni v; ch o v kim tra vic thc hin chc nng, quyn hn v t chc b my ca c quan chuyn mn gip U ban nhn dn huyn thuc tnh. 3. Trong qu trnh thc hin Thng t ny, nu c cc vn pht sinh hot ng kh khn vng mc, ngh cc tnh phn nh v B Ni v xem xt, gii quyt. Ni nhn: B trng b ni v - Ban B th T ng; Quang Trung - Th tng, cc PTTg Chnh ph; - Cc B, CQ ngang B, CQ thuc Chnh ph; - HND, UBND cc tnh, TP trc thuc T; - VP Ch tch nc; - VP T ng, cc Ban ca ng; - VP Quc hi; - Vin KSND Ti cao; - Ta n ND Ti cao; - CQ Trung ng ca cc on th; - S Ni v cc tnh, TP trc thuc T; - Cng bo; - Cc t chc thuc B Ni v; - Lu VT, TCCB.

107

Ti liu bi dng
2. V vic ban hnh quy nh chc nng, nhim v, quyn hn v c cu t chc c quan chuyn mn gip UBND qun l nh nc v cng tc ni v trn a bn tnh H Ty.
y ban nhn dn tnh h ty

-------------------------S: 842/2004/Q-UB

cng ha x hi ch ngha Vit Nam c lp - T do - Hnh phc ***

H Ni, ngy 17 thng 8 nm 2004


Quyt nh

V vic ban hnh Quy nh chc nng, nhim v, quyn hn v c cu t chc c quan chuyn mn gip UBND qun l nh nc v cng tc ni v trn a bn tnh H Ty
U ban nhn dn tnh h ty

Cn c Lut T chc HND v UBND ngy 26 thng 11 nm 2003; Cn c Quyt nh s 248/2003/Q-TTg ngy 20 thng 11 nm 2003 ca Th tng Chnh ph v vic i tn Ban T chc Chnh quyn thuc UBND tnh, thnh ph trc thuc Trung ng thnh S Ni v; Cn c Thng t s 05/2004/TT-BNV ngy 19 thng 01 nm 2004 ca B Ni v hng dn chc nng, nhim v, quyn hn v c cu t chc c quan chuyn mn gip UBND qun l nh nc v cng tc ni v a phng; Thng t s 09/2004/TTLT-BLTBXH-BNV ngy 09 trhng 6 nm 2004 ca B Lao ng, Thng binh v X hi v B Ni v hng dn chc nng, nhim v, quyn hn v t chc ca c quan chuyn mn gip UBND cc cp qun l nh nc v lao ng, thng binh v x hi a phng; Xt ngh ca Gim c S Ni v ti Cng vn s 858 CV-SNV ngy 05 thng 8 nm 2004.
Quyt nh

iu 1. Ban hnh km theo Quyt nh ny Quy nh chc nng, nhim v, quyn hn v c cu t

108

Qun l & pht trin ngun nhn lc


chc c quan chuyn mn gip UBND qun l nh nc v cng tc ni v trn a bn tnh H Ty. iu 2. Quyt nh ny c hiu lc thi hnh k t ngy k. Cc quy nh trc y ca UBND tnh H Ty tri vi Quyt nh ny b bi b. iu 3. Chnh Vn phng UBND tnh, Gim c S Ni v, Th trng cc c quan thuc UBND tnh, Ch tch UBND cc huyn, th x chu trch nhim thi hnh Quyt nh ny.
Ch tch U ban nhn dn tnh h ty

k V Huy Hong

109

Ti liu bi dng
y ban nhn dn tnh h ty

-------------------------S: 842/2004/Q-UB

cng ha x hi ch ngha Vit Nam c lp - T do - Hnh phc ***

quy nh

V chc nng, nhim v, quyn hn v c cu t chc c quan chuyn mn gip UBND qun l nh nc v cng tc ni v trn a bn tnh H Ty (Ban hnh km theo Quyt nh s 842/2004/Q-UB ngy 17 thng 8 nm 2004 ca UBND tnh H Ty)
a. Chc nng, nhim v, quyn hn v t chc b my ca s ni v tnh h ty I. V tr, chc nng:

S Ni v l c quan chuyn mn thuc UBND tnh, c chc nng tham mu, gip UBND tnh qun l nh nc v cng tc ni v, bao gm cc lnh vc: t chc b my cc c quan hnh chnh, s nghip; t chc chnh quyn a phng; a gii hnh chnh; cn b, cng chc, vin chc nh nc, cn b cng chc x, phng, th trn (sau y gi chung l cp x); t chc hi v t chc phi chnh ph; cc dch v cng thuc phm vi qun l ca S. S Ni v chu s ch o trc tip v t chc, bin ch v cng tc ca UBND tnh; ng thi, chu s ch o, hng dn, kim tra v chuyn mn, nghip v ca B Ni v.
II. Nhim v, quyn hn:

1. Trnh UBND tnh ban hnh cc quyt nh, ch th v cc lnh vc thuc phm vi qun l ca S; 2. Trnh UBND tnh quy hoch, k hoch di hn, 5 nm v hng nm v cng tc ni v trn a bn tnh; 3. Hng dn, kim tra v chu trch nhim t chc thc hin cc vn bn quy phm php lut; quy hoch, k hoch c ph duyt; thng tin, tuyn truyn,

110

Qun l & pht trin ngun nhn lc


ph bin, gio dc php lut v cc lnh vc thuc phm vi S qun l; 4. V t chc b my hnh chnh, s nghip: a. Trnh UBND tnh quyt nh vic phn cp qun l v t chc b my c UBND huyn, th x v cc c quan chuyn mn, n v s nghip thuc UBND cng cp; b. Trnh UBND tnh n thnh lp, sp nhp, gii th cc c quan chuyn mn cp tnh, cp huyn theo quy nh hin hnh UBND tnh trnh HND tnh quyt nh theo thm quyn; c. Thm nh v trnh UBND tnh n thnh lp, sp nhp, gii th cc t chc s nghip dch v cng UBND tnh quyt nh trn c s quy hoch v phn cp ca c quan nh nc c thm quyn; d. Thm nh v trnh UBND tnh vic quy nh c th chc nng, nhim v, quyn hn, t chc b my c quan chuyn mn, cc chi cc thuc c quan chuyn mn v n v s nghip dch v cng thuc UBND tnh qun l; . Ch tr, phi hp vi cc c quan chuyn mn cp tnh hng dn UBND cp huyn vic quy nh chc nng, nhim v, quyn hn v t chc cc phng chuyn mn, n v s nghip thuc UBND cp huyn qun l; e. Thm nh hoc tham gia thm nh n thnh lp, gii th cc doanh nghip nh nc theo phn cng ca Ch tch UBND tnh; g. Ch tr, phi hp vi cc c quan chuyn mn ca tnh c lin quan hng dn, kim tra c ch t ch, t chu trch nhim ca cc n v s nghip theo quy nh ca php lut; phi hp vi cc c quan hu quan ca tnh trong vic phn loi, xp hng c quan hnh chnh, n v s nghip ca tnh. 5. V t chc chnh quyn cc cp ca tnh: a. Gip UBND tnh nghin cu, hng dn, theo di cng tc t chc v hot ng b my chnh quyn cc cp thuc tnh; phi hp vi cc c quan hu quan ca tnh

111

Ti liu bi dng
t chc v hng dn cng tc bu c i biu Quc hi, bu c i biu HND cc cp thuc tnh theo quy nh ca php lut v hng dn ca cc c quan trung ng; gii quyt khiu ni, t co ca cng dan v vic thc hin cc quy nh ca php lut v bu c; tng hp bo co kt qu bu c i biu Quc hi, i biu HND, bu UBND v thc hin cc th tc UBND tnh trnh Th tng Chnh ph, hoc Ch tch UBND tnh ph chun cc chc danh bu c theo quy nh ca php lut; b. Lm u mi gip UBND tnh qun l cng tc bi dng kin thc php lut, qun l nh nc, qun l hnh chnh i vi i biu HND; t chc thng k s lng, cht lng i biu HND, thnh vin UBND cc cp tng hp bo co theo quy nh. 6. V cng tc a gii hnh chnh: a. Trnh UBND tnh n thnh lp, sp nhp, chia tch, iu cc n v hnh chnh trn a bn tnh trnh cp c thm quyn xem xt, quyt nh; b. T chc trin khai thc hin cc quy nh v qun l, phn vch, iu chnh a gii hnh chnh trn a bn tnh theo hng dn ca B Ni v; c. Theo di, qun l a gii hnh chnh trong tnh; chun b cc n, th tc ngh vic thnh lp mi, nhp, chia, iu chnh a gii hnh chnh, nng cp th theo quy nh; hng dn v t chc thc hin cc quy nh ca nh nc v thnh lp mi, nhp, chia, iu chnh a gii hnh chnh ti a phng; d. Lm u mi gip UBND tnh gii quyt cc vn tranh chp a gii hnh chnh di cp tnh; . Tng hp UBND tnh bo co cp c thm quyn nhng vn tranh chp a gii hnh chnh ca tnh cn c kin khc nhau; e. Tng hp v qun l h s, mc, ch gii, bn a gii hnh chnh ca tnh theo hng dn v quy nh ca B Ni v. 7. V cn b, cng chc, vin chc nh nc ca tnh:

112

Qun l & pht trin ngun nhn lc


a. Trnh UBND tnh cc n phn cng, phn cp qun l cn b, cng chc vin chc nh nc v cn b cng chc cp x; chnh sch ch tin lng, ph cp, tr cp v cc ch khc i vi cn b, cng chc, vin chc nh nc, cn b dn c, lao ng hp ng trong cc c quan hnh chnh, n v s nghip; s dng, nh gi, b nhim, b nhim li, min nhim, t chc, lun chuyn, khen thng, k lut cn b, cng chc, vin chc nh nc, c cu ngch cng chc trong cc c quan hnh chnh thuc thm quyn qun l ca UBND tnh theo quy nh ca php lut v hng dn ca B Ni v; b. V qun l, s dng bin ch hnh chnh, s nghip: b.1. Xy dng v bo co UBND tnh k hoch bin ch ca tnh UBND tnh trnh HND tnh quyt nh tng bin ch s nghip v thng qua tng bin ch hnh chnh trc khi bo co B Ni v; b.2. Trnh Ch tch UBND tnh phng n giao ch tiu bin ch hnh chnh, s nghip i vi UBND cc huyn, th x v cc c quan chuyn mn thuc UBND tnh; t chc thc hin sau khi c ph duyt; b.3. Hng dn, qun l bin ch i vi UBND huyn, th x, cc c quan chuyn mn thuc UBND tnh, cc n v s nghip t m bo ton b kinh ph hot ng thng xuyn v ch tiu bin ch ca cc n v s nghip c nh nc giao kinh ph hot ng bng hnh thc nh mc chi theo khi lng cng vic; c. Gip UBND tnh qun l cn b, cng chc, vin chc nh nc, cn b, cng chc cp x, cng chc d b; xy dng quy hoch, k hoch o to, bi dng i ng cn b, cng chc, vin chc nh nc, cn b, cng chc cp x, cng chc d b; gip UBND tnh thng nht qun l v thc hin k hoch sau khi c UBND tnh ph duyt; hng dn v kim tra vic thi tuyn, b tr, sp xp, thc hin chnh sch, ch i vi cn b, cng chc cp x;

113

Ti liu bi dng
d. Trnh Ch tch UBND tnh quyt nh hoc quyt nh theo phn cp vic b tr s dng, nh gi, b nhim, b nhim li, lun chuyn, khen thng, k lut v cc ch chnh sch khc i vi cn b, cng chc, vin chc nh nc thuc din UBND tnh qun l; . Hng dn, kim tra vic thc hin cc quy nh v chc danh, tiu chun cng chc, vin chc; t chc thi tuyn, nng ngch, chuyn ngch cng chc, vin chc, xy dng c cu cng chc trong cc n v thuc tnh theo quy nh. 8. Trnh UBND tnh v chng trnh, bin php t chc thc hin cc nhim v ci cch hnh chnh nh nc trn a bn tnh; lm thng trc gip UBND tnh ch o v trin khai thc hin chng trnh tng th ci cch hnh chnh ca Chnh ph trn a bn tnh. 9. V cng tc t chc hi v cc t chc phi Chnh ph: a. Thm nh v trnh Ch tch UBND tnh quyt nh theo thm quyn cho php thnh lp, gii th, ph duyt iu l ca hi, t chc phi Chnh ph trong tnh theo quy nh; b. Hng dn, kim tra v trnh UBND tnh x l theo thm quyn vic thc hin iu l i vi hi, t chc phi Chnh ph trong tnh. 10. Thc hin cng tc hp tc quc t v ni v v theo cc lnh vc cng tc c giao theo quy nh ca php lut v ca UBND tnh. 11. Thc hin cng tc kim tra, thanh tra cng tc t chc cn b, thanh tra gii quyt khiu ni, t co, chng tham nhng, tiu cc v x l cc vi phm php lut trn cc lnh vc cng tc c UBND tnh giao theo quy nh ca php lut. 12. Hng dn chuyn mn nghip v v cng tc ni v i vi cc c quan chnh, n v s nghip thuc tnh, UBND cp huyn, x. Gip UBND tnh thc hin chc nng qun l nh nc theo lnh vc cng tc c

114

Qun l & pht trin ngun nhn lc


giao i vi cc t chc ca cc B, ngnh trung ng v a phng khc t tr s trn a bn tnh. 13. Tng hp, thng k theo hng dn ca B Ni v v t chc cc c quan hnh chnh, s nghip; s lng n v hnh chnh cp huyn, cp x; thn, lng, bn; s lng, cht lng i ng cn b, cng chc, vin chc nh nc, cn b cng chc cp x; hng dn thc hin phn cp qun l h s cn b, cng chc theo quy nh ca php lut. 14. T chc nghin cu, ng dng cc tin b khoa hc, cng ngh thng tin; xy dng h thng thng tin, lu tr, cung cp s liu vo cng tc qun l v chuyn mn, nghip v. 15. Ch o v hng dn t chc cc hot ng dch v cng trong lnh vc cng tc c giao. 16. Thc hin cng tc thng tin bo co nh k v t xut v tnh hnh thc hin nhim v c giao theo quy nh vi UBND tnh v B Ni v. 17. Qun l t chc b my, bin ch, thc hin ch tin lng v cc chnh sch, ch i ng, khen thng, k lut, o to v bi dng v chuyn mn nghip v i vi cn b, cng chc, vin chc thuc S theo quy nh. 18. Qun l ti chnh, ti sn ca S theo quy nh ca php lut v phn cp ca UBND tnh. 10. Thc hin cc nhim v khc theo yu cu ca ngnh v khi c UBND tnh giao.
III. T chc b my, bin ch:

1. Lnh o S S Ni v tnh H Ty c Gim c S v khng qu 3 Ph Gim c S. Gim c S l ngi ng u S, chu trch nhim trc UBND tnh, B Ni v v php lut v ton b cc hot ng ca S Ni v. Ph Gim c S ph trch mt hoc mt s lnh vc cng tc do Gim c S phn cng, chu trch nhim trc Gim c S v php lut v cc nhim v c giao.

115

Ti liu bi dng
Vic b nhim, iu ng, min nhim Gim c v Ph Gim c S do Ch tch UBND tnh quyt nh theo tiu chun, chc danh so B trng B Ni v quy nh v theo quy trnh, quy nh ca ng, Nh nc v qun l cn b. Vic khen thng, k lut Gim c, Ph Gim c S thc hin theo quy nh ca php lut. 2. B my gip vic Gim c S: a. Phng T chc b my - Bin ch; b. Phng Qun l Cng chc - Vin chc; c. Phng Xy dng chnh quyn; d. Thanh tra; . Phng T chc - Hnh chnh - Tng hp. ng u mi phng l Trng phng, gip vic Trnh phng c Ph Trng phng. Vic b nhim, min nhim, cho t chc, iu ng, lun chuyn Trng, Ph Trng phng theo quy nh phn cp qun l cn b hin hnh. Gim c S Ni v quy nh c th chc nng, nhim v ca cc phng thuc S. 3. Bin ch: Bin ch ca S Ni v c UBND tnh giao hng nm. Vic b tr cn b, cng chc, vin chc ca S cn c vo chc danh, tiu chun ngch cng chc, vin chc nh nc theo quy nh php lut.
B. chc nng, nhim v, quyn hnh ca c quan chuyn mn gip ubnd huyn, th x qun l Nh nc v cng tc ni v I. V tr, chc nng

C quan chuyn mn gip UBND huyn, th x (sau y gi chung l UBND huyn) thc hin chc nng qun l Nh nc v cng tc ni v trn a bn l Phong Ni v, Lao ng v x hi. Phng Ni v, Lao ng v x hi c chc nng qun l cng tc ni v, cng tc lao ng, thng binh v x hi cp huyn; chu s qun l ton din, trc tip

116

Qun l & pht trin ngun nhn lc


ca UBND huyn; ng thi, chu s ch p, hng dn v chuyn mn, nghip v ca S Ni v, S Lao ng- Thng binh X hi.
II. nhim v, quyn hn:

1. Cng tc ni v: a. Trnh UBND huyn cc vn bn hng dn v cng tc ni v trn a bn v t chc trin khai thc hin theo cc quy nh ca UBND tnh v S Ni v; b. Trnh UBND huyn k hoch5 nm v hng nm v cng tc ni v, k hoch v ci cch hnh chnh trn a bn; hng dn kim tra vic thc hin sau khi c ph duyt; c. Gip UBND huyn t chc thc hin vic bu c i biu Quc hi, i biu HND ; ph chun kt qu bu c UBND cp x; trnh UBND tnh ph chun kt qu bu c UBND huyn; d. Trnh UBND huyn quy nh chc nng, nhim v, quyn hn, t chc bin ch cc c quan chuyn mn ca huyn theo hng dn ca UBND tnh; . Gip UBND huyn qun l cng tc t chc, bin ch, tin lng theo phn cp ca UBND tnh v quy nh ca php lut; e. Trnh UBND huyn n thnh lp mi, nhp, chia, iu chnh a gii hnh chnh trn a bn UBND huyn trnh HND cng cp thng qua trc khi trnh cp trn xem xt, quyt nh. Chu trch nhim qun l h s, mc, ch gii, bn a gii hnh chnh ca huyn. g. T chc trin khai, ng dng tin b khoa hc vo cng tc ni v trn a bn. h. Thc hin cng tc thng k, thng tin, bo co nh k v t xut v nh gi tnh hnh, kt qu trin khai cng tc ni v trn a bn vi Ch tch UBND huyn v Gim c S Ni v. i. Gip UBND huyn gii quyt cc khiu ni, t co, tranh chp v cng tc ni v trn a bn; cng tc

117

Ti liu bi dng
khen thng, k lut cn b, cng chc, vin chc Nh nc v cn b, cng chc cp x. k. Gip UBND huyn qun l cng chc cp x v cng chc d b cp x. l. Gip UBND huyn hng dn, kim tra vic thc hin Quy ch dn ch c s trn a bn huyn. m. Phi hp vi Trung tm bi dng chnh tr huyn, th x xy dng k hoch, trnh UBND huyn m cc lp bi dng, i biu HND , UBND huyn, x, bi dng kin thc qun l Nh nc cho Trng, Ph thng v tng ng theo hng dn ca S Ni v. n. Thc hin cc nhim v khc theo s phn cng ca UBND huyn. 2. Cng tc lao ng, thng binh v x hi: a. Trnh UBND huyn ban hnh vn bn hng dn vic thc hin chnh sch, ch v php lut ca Nh nc v lao ng, thng binh v x hi trn a bn; chng trnh cng tc v lao ng, thng binh v x hi; b. T chc thc hin v kim tra vic thc hin php lut v chnh sch lao ng, vic lm, an ton lao ng, v sinh lao ng, dy ngh, bo him x hi, xo i gim ngho, phng chng t nn x hi ca huyn. c. Hng dn kim tra cc c s bo tr x hi, dy ngh, gii thiu vic lm, sn xut ca tp th thng binh v ngi tn tt, c s gio dc, cai nghin ma tu, mi dm trn a bn huyn theo phn cp. d. Phi hp vi cc ngnh, on th cng cp ch o, xy dng phong tro ton dn chm sc, gip cc i tng chnh sch x hi. . Phi hp vi cc ngnh, on th cng cp ch o, xy dng phong tro ton dn chm sc, gip cc i tng chnh sch x hi. e. Thc hin kim tra, thanh tra vi chp hnh php lut lao ng, thng binh v x hi trn a bn huyn; gii quyt n th khiu ni, t co ca cng

118

Qun l & pht trin ngun nhn lc


dn v lnh vc lao ng, thng binh v x hi theo quy nh ca php lut. g. Thc hin cng tc thng k, bo co nh k v t xut v lnh vc lao ng, thng binh v x hi vi UBND huyn v S Lao ng, Thng binh v X hi . h. Qun l ti chnh, ti sn c giao thuc lnh vc lao ng, thng binh v x hi ca huyn. i. Thc hin cc nhim v khc theo s phn cng ca UBND huyn.
III. t chc, bin ch:

Bin ch ca Phng Ni v, Lao ng v X hi do Ch tch UBND huyn quyt nh trong tng bin ch hnh chnh ca huyn c Ch tch UBND tnh giao hng nm.
C. nhim v, quyn hn v cng tc ni v ca UBND x, phng, th trn:

Nhim v v qun l cng tc ni v ti x, phng, th trn do Ch tch UBND x, phng, th trn ph trch, bao gm: 1. Trin khai thc hin cng tc qun l hnh chnh nh nc v cc chng trnh k hoch, hng dn ca UBND cp huyn v cng tc ni v trn a bn. 2. T chc thc hin cng tc bu c i biu Quc hi, i biu HND theo quy nh ca php lut. 3. Theo di s lng, cht lng v thc hin cc ch chnh sch i vi cn b, cng chc cp x, Trng, Ph thn, bn, t dn ph thuc n v qun l. 4. Thc hin cng tc thng k, bo co nh k v t xut v nh gi tnh hnh, kt qu trin khai cng tc ni v trn a bn vi UBND huyn, th x. 5. Gii quyt cc khiu ni, t co theo quy nh ca php lut. 6. Lp h s v vic phn vch, iu chnh a gii hnh chnh a phng; trnh HND cng cp thng qua trnh cp c thm quyn quyt nh.

119

Ti liu bi dng
7. Qun l h s, mc, ch gii, bn a gii hnh chnh ca x, phng, th trn. 8. T chc trin khai, ng dng tin b khoa hc vo cng tc ni v trn a bn. 9.Thc hin cng tc khen thng, k lut cn b, cng chc cp x, Trng, Ph thn, bn, t dn ph thuc n v qun l theo quy nh ca php lut. 10. T chc thc hin Quy ch dn ch c s 11. Thc hin cc nhim v khc c UBND huyn, th x giao.
D. Cng tc ni v ca cc s, ban, ngng trc thuc UBND tnh

Cng tc ni v ca cc S, Ban, ngnh trc thuc UBND tnh do Phng T chc - Hnh chnh - Tng hp ca S, Ban, ngnh tn; bin ch cn b, cng chc lm cng tc ni v cc S, Ban, ngnh do Th trng c quan quy nh trong tng s bin ch c giao hng nm.
Ch tch U ban nhn dn tnh h ty

k V Huy Hong

120

Qun l & pht trin ngun nhn lc


Ubnd tnh h ty S NI V

--------------------------

cng ha x hi ch ngha Vit Nam c lp - T do - Hnh phc ***

S: 951/CV-SNV

V vic i tn phng T chc H Lao ng thnh phng Ni v Lao ng v X hi huyn,

ng, ngy 14 thng 9 nm 2004

Knh gi: Cc u ban nhn dn huyn, th x Thi hnh Quyt nh s 842/2004/Q-UB ngy 17/8/2004 ca U ban nhn dn tnh v vic ban hnh Quy nh chc nng, nhim v, quyn hn v c cu t chc c quan nh nc gip UBND qun l nh nc v cng tc ni v trn a bn tnh H Ty. S Ni v ngh cc U ban nhn dn huyn, th x quyt nh thc hin thng nht nh sau: 1- i tn phng T chc- Lao ng thnh phng Ni v- Lao ng v X hi. Phng Ni v- Lao ng v X hi c cn du ring thc hin nhim v c giao. 2- B nhim li Trng, Ph phng v sp xp li cht lng cn b, cng chc theo quy nh hin hnh. S Ni v gi km d tho mu Quyt nh i tn phng thc hin. Vy ngh U ban nhn dn cc huyn, th x cho thc hin thng nht k t 01/10/2004./. Ni nhn:
- Nh gi - Lu. K.T gim c s ni v Ph gim c

Ngc Diu

121

Ti liu bi dng
Ubnd tnh h ty S NI V

-------------------------S: 1420/Q-UB

cng ha x hi ch ngha Vit Nam c lp - T do - Hnh phc *** Quyt nh

H ng, ngy 20 thng 9 nm 2004

i tn phng T chc - Lao ng th x H ng thnh phng Ni v - Lao ng v X hi th x H ng -------------------u ban nhn dn th x h ng

- Cn c lut t chc HND v UBND c Quc hi nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam kho XI, k hp th 4 thng qua ngy 26/11/2003. - Cn c quyt nh s: 842/2004/Q-UB ngy 17/8/2004 ca UBND tnh v vic ban hnh Quy nh chc nng, nhim v, quyn hn v c cu t chc c quan chuyn mn gip UBND qun l nh nc v cng tc ni v trn a bn tnh H Ty. - Thc hin cng vn s: 951/CV-SNV ngy 14/9/2004 ca S Ni v tnh H Ty. V vi i tn phng t chc- Lao ng thnh phng Ni v- lao ng v X hi huyn, th x. - Xt ngh ca Trng phng T chc- Lao ng th x H ng.
quyt nh

iu 1: i tn phng T chc- Lao ng th x H ng thnh phng Ni v- Lao ng v X hi th x H ng, k t ngy 01/10/2004. iu 2: Chc nng, nhim v, quyn hn ca phng Ni v- Lao ng v X hi th x thc hin theo quy nh ti im B phn III Quyt nh s: 842/2004/QUB ngy 17/8/2004 ca UBND tnh v qun l nh nc cng tc ni v trn a bn huyn, th x. iu 3: Phng Ni v- Lao ng v X hi do mt Trng phng ph trch, c Ph Trng phng v mt s cn b,

122

Qun l & pht trin ngun nhn lc


cng chc cn thit gip vic; Phng c con du v ti khon ring thc hin nhim v c giao. iu 4: Cc ng Chnh Vn phng HND v UBND Th x, Trng phng T chc - Lao ng, Th trng cc phng, ban, Ch tch UBND cc x, phng cn c Quyt nh thi hnh./. Ni nhn: tm.u ban nhn dn th x h ng - Nh iu 4 Ch tch - Lu VT. Nguyn Vn Thc
Chuyn 2

k hoch ho ngun nhn lc trong cc c quan qun l hnh chnh Nh nc


I. k hoch ho trong hot ng ca cc c quan qun l nh nc

Trong hot ng qun l, cng tc k hoch c coi nh mt trong nhng chc nng c bn. Cng tc k hoch ho ni chung v cng tc k hoch ho ngun nhn lc ca t chc ni ring l mt qu trnh nhm xc nh nhng vic cn phi lm; lm nh th no; lm khi no v ai phi lm nhng vn . cng ging nh nhng cu hi mt nh sn xut, kinh doanh phi tr li khi mun thnh lp mt n v sn xut, kinh doanh. C th hiu rng, k hoch ho nh l vic xy dng mt ci cu t chc ni hin ti n tng lai. Trong nn kinh t k hoch ho tp trung bao cp trc y, cng tc k hoch ho cng nh h thng k hoch c coi nh l yu t trng tm ca hot ng qun l ca nh nc. Tuy nhin, kh nhiu vn mang tnh khoa hc ca cng tc k hoch cha thc s c quan tm ng do nn kinh t da trn "k hoch" ng l phi rt thnh cng li t ra km hiu qu so vi nhng nn kinh t m cc nh qun l tp trung bao cp khng c k hoch. K hoch trn nguyn tc l to tin cho cc s kin s xy mc d cc s kin s xy ra mang tnh d on, d bo. Nhng nu khng c k hoch ho,

123

Ti liu bi dng
mc ngu nhin ca s kin cn ln hn v tc ng ca n s ln hn s vn ng v pht trin ca nn kinh t x hi. K hoch ho s to c hi c th gim ngu nhin ca vn ; tp trung nhiu hn vo mc tiu (mc tiu k hoch); nghin cu c cc phng php khc nhau t c mc tiu kinh t (r nht hay hiu qu nht); v cng l yu t nhc cc nh qun l cn tp trung kim sot. K hoch ho l mt qu trnh v l mt h thng ca nhiu loi k hoch. Mi loi k hoch ca ln trc cp n mt lnh vc c th ca hot ng. Trong k hoch ho ngun nhn lc tc ng n nhiu loi k hoch khc v c xc nh nh l mt trong nhng k hoch quan trng ca t chc. K hoch ho ngun nhn lc da trn c s nhng mc tiu ca t chc (sn xut, kinh doanh hay cc mc tiu dch v khc) v phi tr li nhiu vn lin quan n nhn s ca t chc nh: m hnh t chc cn thit l g: loi nhn s no t chc cn; khi no cn v s lng bao nhiu; cc chnh sch lin quan n nhn lc nh o to, pht trin thng tin, tin lng, tin thng. K hoch ho ngun nhn lc thc cht l ra nhng mc tiu, mc ch ca pht trin ngun nhn lc trong tng lai v xy dng cc k hoch c th cho tng lnh vc c lin quan n nhn s thc hin mc ch . Thut ng k hoch ho ngun nhn lc (Human Resource Management) c th khi qut chung l vic xc lp cc loi k hoch c lin quan n lc lng lao ng ca t chc nhm m bo cho t chc i n mc tiu ra.
II. nhng c trng ca cng tc k hoch ho trong cc c quan qun l hnh chnh nh nc

Nh nc l mt chnh th ca h thng cc c quan nh nc trong mi lin h mt thit hu c vi nhau. Mi mt lnh vc hot ng ca tng yu t

124

Qun l & pht trin ngun nhn lc


thuc h thng u c quan h mt thit vi cc yu t khc. Cng tc k hoch ho hot ng ca ton b h thng cc c quan nh nc c t trong chnh th thng nht. Trong nn kinh t tp trung, bao cp, h thng k hoch ho c ch o thng nht t trung ng n cc c s thng qua h thng ch tiu php lnh. K hoch ca tnh l c th ho cc k hoch ca trung ng a phng; k hoch ca huyn l trin khai k hoch ca tnh. Cc n v trin khai cc k hoch theo s phn cng ca b ch qun trn tng lnh vc c th. H thng mnh lnh hnh chnh c ad cho mi cp, mi ngnh. K hoch ho nh hng hin nay giao nhiu quyn hn cho cc n v, a phng trong cng tc lp k hoch. Tuy nhin nhiu lnh vc tnh mnh lnh, ch huy vn tip tc tn ti. Trong lnh vc nhn s, ch tiu bin ch, ni dung v phng thc o to, kinh ph o to vn thuc s qun l thng nht chung ca cc c quan n v qun l chung (Ban t chc cn b chnh ph) cc n v thuc c quan thuc b my nh nc ni chung v b my hnh chnh nh nc ni ring vn phi tin hnh xy dng b my ca mnh trn c s ch o chung . Cng tc lp k hoch ngun nhn lc ca cc t chc nh nc ni chung v ca h thng c quan hnh chnh nh nc ni ring phi ch : - Tnh thng nht ca c h thng (h thng th bc). - Tnh ch tiu. - Tnh l thuc vo c cu t chc. - Tnh php lut.
III. Vai tr ca cng tc k hoch ho ngun nhn lc trong cc c quan qun l hnh chnh Nh nc

Nghin cu hot ng ca t chc trong nhng iu kin nht nh, c th ch ra nhiu yu t c th lm

125

Ti liu bi dng
cho t chc khng t c mc tiu mong mun. Mt s yu t sau c ch : - Lm th no lp mt k hoch ng. - Kh lm r cc mi quan h. - Thiu quyn hnh c giao. - Thiu s u quyn thch ng. - S ri lon cc tuyn quyn lc v thng tin. - Giao quyn m khng giao trch nhim. - Bt ngi khng c quyn phi chu trch nhim. - S dng khng tt tham mu. - S dng khng ng quyn hn chc nng. - C qu nhiu cp di. - S dng khng ng cc b phn phc v. - Qu thin v khu t chc. Nhn nhn v phn tch 12 yu t k trn lm cho mi t chc khng thnh cng c th thy yu t con ngi c mt mi ni. iu cng c ngha l cc yu t trn t quan tm n vn con ngi, nhiu ngi khng tn thnh quan im v hot ng ca t chc phi xoay quanh con ngi (nhn s) m phi da vo iu kin con ngi v nhu cu t chc thay i thit lp chnh sch k hoch nhn s. Nhng nu thiu k hoch nhn s mi hot ng ca t chc s b hn ch. K hoch nhn s hay ngun nhn lc ca t chc trong khng t trng hp ngi ta khng ch n c bit cc t chc quy m nh, hot ng n iu v th trng. Nh qun l nhn s hay nh qun l nhn s ca n v thng cho rng th trng lao ng hin ti ang b d tha. Nu cn ngi chng ta c th thu bt c lc no. Nhng ngc li phn ln cc nh qun l nhn lc u nhn thc c s khng th p ng nhanh ng nhu cu ca t chc c v nhn s v mc tiu ca t chc nu khng c k hoch pht trin ngun nhn lc.

126

Qun l & pht trin ngun nhn lc


Mt nh my mun a dy chuyn t ng hin i vo thay th cho dy chuyn lc hu hin nay, th cn phi c k hoch o to bi dng cng nhn vn hnh dy chuyn mi hot ng nh mong mun. Tuy nhin iu ny khng thc hin trong nhiu t chc hnh chnh nh nc hin nay mc d trang thit b hin i nhng khng c i ng cng nhn lnh ngh iu khin. Vai tr ca k hoch ngun nhn lc ca t chc bao gm: - L mt qu trnh gip t chc nhn li vn nhn lc. - L mt h thng cc k hoch tm kim ngun nhn lc. - Cch cn thit gii quyt cc kh khn v ngun nhn lc. - Xc nh c s lng, chng loi cn cung cp v thi hi. - S dng hiu sut v hiu qu hn ngun nhn lc. - To c hi ngi lao ng lm vic tt hn v hi lng hn vi t chc. - To iu kin bnh ng trong vic lm. K hoch ngun nhn lc trong t chc ni chung nhm t c ba mc ch: + Thu ht, duy tr s lng v cl ngun nhn lc cn thit cho t chc. + To c hi s dng tt nht ngun nhn lc. + Lng trc nhng vn ny sinh do d tha hay thiu ngun nhn lc. Ni tm li: mc ch ca qun l ngun nhn lc trong t chc l to ra mt i ng ngi lao ng thch ng vi i hi ca t chc trong tng gd pht trin c th. Thnh cng ca cng tc lp k hoch cng chnh l s tho mn nhu cu ca t chc v nhn lc theo tng giai on.

127

Ti liu bi dng
IV. k hoch ho ngun nhn lc l mt b phn ca k hoch ho pht trin

T chc t trong mi trng tng th tin hnh cc hot ng thng qua h thng ca cc k hoch da trn chin lc tng th chung. Chin lc pht trin t chc c th minh ho bng s 1.1 gm cc bc: Chin lc c dng trc, nhng yu t con ngi/nhn s l nn tng c bn cc ni dung ca chin lc t c. Chin lc ci cch nn hnh chnh nh nc nhm hon thin hiu lc, hiu qu i hi c s tham gia mi ni, mi lc ca con ngi. V thiu yu t ny chin lc khng th thc hin c.
Xy dng tm nhn v nhim v mang tnh chin lc Xc nh mc tiu ca t chc trong giai on chin lc Xy dng chin lc t mc tiu Trin khai thc hin chin lc pht trin t chc

Con ngi / nhn s nh gi xem xt v iu chnh chin lc

Hnh 1.1. Chin lc v yu t nhn lc Xy dng chin lc ca t chc thng phi quan tm n nhng vn ch yu sau: + u vo ca t chc: nh ngun nguyn liu, th trng lao ng. + u ra: tc nhng sn phm m t chc a tr li mi trng. + Cc nhn t nh hng trc tip: tc nh hng n hot ng ca t chc. + Cc nhn t nh hng gin tip: tc nh hng n khng kh m t chc cn c.

128

Qun l & pht trin ngun nhn lc


+ Nhng ngi c lin quan: nh hng trc tip, gin tip n hot ng ca t chc. chnh l khch hng, bn hng, nhng c ng v c cc i th cnh tranh.
u vo Cc nhm tc ng gin tip T chc u ra Cc nhm tc ng trc tip

Hnh 1.2. T chc v yu t u vo, u ra Cc nh lp k hoch trong c bit l cc nh lp k hoch ngun nhn lc cn ch ra c cc nhm yu t s nh hng n chnh sch nhn lc ca t chc. Mi trng lao ng hay th trng lao ng quyt nh u vo cho ngun nhn lc ca t chc; cc i hi hay tc ng ca cc th ch nh nc cng nh hng n ngun nhn lc; cc c ng; cc nhm p lc, cnh tranh u lm cho t chc phi thay i cch thc iu hnh ca mnh tc thay i hnh vi ng x ca con ngi trong t chc. Cc c quan qun l hnh chnh nh nc hot ng trong mi trng rt phc tp, a dng v lun thay i. c bit trong thi i ngy nay, mi trng quc t, khu vc ang chu nhiu tc ng v c nhiu s thay i rt kh d on. Cc nh qun l nhn s trong cc t chc hnh chnh nh nc li cn quan tm hn v k hoch pht trin ngun nhn lc nhm lm cho i ng nhng ngi lm thu cho mnh thch ng vi i hi mi ca qun l. Trong chin lc pht trin t chc, k hoch ho pht trin ngun nhn lc nhm bo m cho vic s dng ngi lao ng tt hn v hiu qu hn. Thiu k hoch nhn s, t chc khng th bit c cn loi ngi no v cn bao nhiu tuyn dng mi; ng thi cng s

129

Ti liu bi dng
khng bit bao nhiu ngi c th sa thi do nhiu l do khc nhau. Chin lc pht trin t chc theo hng nng sut, t ng v thay th cc loi my mc c bng my mc c cng sut cao hn ang lm cho quy m nhn s c nhiu thay i. K hoch ho nhn s s gip cho t chc bit c ai cn sa thi, gim bin ch cng nh trnh c tnh trng tuyn thm d tha nh tng xy ra. K hoch ho ngun nhn lc cng chnh l cch thc huy ng ngi lao ng c c hi tham gia hot ng pht trin chnh bn thn mnh v cng chnh l cch lm cho h hi lng hn vi t chc, cng vic.
V. nhng ni dung ch yu ca k hoch ho ngun nhn lc trong h thng cc c quan qun l hnh chnh Nh nc

K hoch ho ngun nhn lc hay nhn s t chc c tip cn theo nhiu bc khc nhau. Vic phn chia giai on mang tnh tng i. K hoch ho ngun nhn lc ca t chc chia thnh ba giai on: giai on nh gi thc trng ngun nhn lc; giai on xc nh nhu cu ngun nhn lc trong tng lai; xy dng cc chng trnh nhm p ng nhu cu nhn lc. Cng c th phn chia giai on: phn tch thc trng v nh gi mi trng trong t chc tn ti; d bo nhu cu ngun nhn lc ca t chc trong tng lai; phn tch kh nng cung cp ngun nhn lc ca t chc trong tng lai; phn tch kh nng cung cp ngun nhn lc mi cho t chc v k hoch hnh ng cung cp nhn lc. Hai cch phn chia trn, d ba hay bn giai on u c chung nhng ni dung c bn nh t thc trng xy dng k hoch cho tng lai. Vic da vo thc trng ngun nhn lc, kh nng cung cp ngun nhn lc, kh nng cung cp ngun nhn lc v nhu cu pht trin t chc c cung cp mt cch tt nht nhng i hi v nhn lc.

130

Qun l & pht trin ngun nhn lc


1. Phn tch thc trng tnh hnh nhn lc ca t chc Cng vic u tin ca nh qun l nhn s trong vic xy dng k hoch nhn s ca t chc l xem xt li tnh trng nhn s hin nay. Nhiu nh qun l gi y l bc kim k li nhn s ca t chc xy dng k hoch cho giai on tip theo. Trong cc t chc nh, vn kim k khng gp nhiu kh khn, nhng t chc ln, c bit l cc c quan nhn s trung ng ca h thng hnh chnh c s liu chnh xc v ngi lm vic cho cc c quan nh nc. p dng cng ngh hin i v nhng k lut quy nh v thng k nhn s ca cc b phn trong cc t chc hnh chnh nh nc cng nh cc t chc khc c th gip cho cc nh qun l nhanh chng c c bn kim k nhn s hng qu, na nm v hng nm. Kim k nhn s khng ch n thun dng li s lng nhn s hin ang c s dng ca cc n v, cc t chc hnh chnh nh nc m vn quan trng hn ca bo co kim k nhn s ch ra c nhng c trng ch yu ca ngun nhn lc nh: tui; trnh vn ho; trnh chuyn mn; tay ngh v cc yu t khc. Bo co nh s cng tin hnh ng thi vic phn tch cng vic trong t chc hin ti. Xc nh cc loi cng vic v nhng i hi cn thit cho cc loi cng vic . V d, bc ba chuyn vin chnh cn nhng tiu chun g: trnh , k nng, kin thc. S khc nhau gia cc bc chuyn vin chnh: thm nin v cc yu t g. Phn tch v tr li cc cu hi trn cng chnh l cch thc xc nh ngi cn thit cho cc v tr . y cng l mt cng vic kh khn cho m hnh nhn s theo chc nghip, ly thm nin lm yu t quan trng trong vic tng bc hay chuyn ngch. p dng nhiu phng php khc nhau c th gip cho cc nh qun l bit c ch thc s i hi ca cng vic i vi nhn s. Cc phng php nh: quan st; phng vn; iu tra bng cc phiu hi; phng php

131

Ti liu bi dng
chuyn gia v phng php ghi chp qu trnh cng tc ca mt ngi ti mt cng vic c th. Trn c s cc loi thng tin thu lm qua phn tch cng vic, cc nh qun l cn m t cng vic bng bo co c th: vic g ngi lao ng phi lm; lm nh th no v ti sao phi lm nh vy. Hai hot ng trn c ngha quan trng trong vic xem xt, nh gi ngun nhn lc hin c ca cc t chc nh nc. Phn tch cng vic cng nh kim k ngun nhn lc ca t chc phi c coi nh l mt cng vic mang tnh cp nht, thng xuyn ca qun l nhn s t chc. l hot ng cung cp nhiu loi thng tin cn thit cho cc nh qun l t chc ni chung. y cng l mt trong nhng hn ch ca hot ng qun l nhn s trong cc c quan nh nc hin nay. + Cung cp thng tin m t cng vic. + Cung cp thng tin c th ho cng vic. + Cung cp thng tin thit k cng vic tt hn. + Cung cp thng tin tuyn chn nhn s. + Cung cp nh gi cng vic. + Cung cp thng tin bi dng v pht trin nhn lc. + Cung cp pht trin chc nghip. + Cung cp thng tin xc nh tin cng, phc li. + Cung cp thng tin xy dng k hoch chin lc pht trin. 2. D bo nhu cu nhn lc ca t chc D bo i hi ngun nhn lc cn thit trong tng lai (1 nm, 5 nm hay di hn) l mt trong cc chc nng quan trng ca k hoch ngun nhn lc. nh gi nhu cu nhn lc trong tng lai hay d bo nhu cu nhn s tng lai l nhm p ng c cc mc tiu ca t chc c ghi nhn trong chin lc pht trin t chc. cng chnh l mc tiu v sn

132

Qun l & pht trin ngun nhn lc


phm, v dch v v li nhun m nh t chc phi to ra v nhn c trong tng lai. iu cng c ngha cc t chc phi xy dng chin lc pht trin ca mnh v d bo nhu cu nhn lc l mt b phn ca qu trnh xy dng chin lc. a. Khi nim d bo nhu cu ngun nhn lc C th nh ngha hay khi qut d bo ngun nhn lc nh l mt s c tnh nhu cu ngun nhn lc ca t chc cn thit p ng c s tng trng v pht trin ca t chc trong mi trng tng lai. Cch tip cn ny ca d bo ngun nhn lc ca t chc cn thit p ng c s tng trng v pht trin ca t chc trong mi trng tng lai. - Chin lc pht trin ca t chc xy dng cha y v c th do thiu thng tin hoc khng thng tin. - Mi trng tng lai khng bit trc chc chn. Mi trng ny bao gm c nhu cu phc v, nhu cu tiu dng. c bit trong cc t chc nh nc l nhng t chc cung cp dch v qun l hnh chnh nh nc, nhu cu i hi phc v ca nhn dn lun bin ng v pht trin. Nhu nhu cu ng k xe my ang gia tng do th trng Trung Quc m ca. - Bn thn cc phng php d bo cng ch mang tnh tng i. - Bn thn cc c quan nh nc khng tin hnh phn tch, kim k nhn s mt cch thng xuyn. Mt khc m hnh nhn s (chc nghip) thng khng cho thy mc i hi v p ng i ng nhn s hin nay. Nu trng hp mt cng vic ch cn mt ngi lm nhng li phi chia ra cho nhiu ngi do chnh sch nhn s ca t chc. b. Phng php d bo c p dng trong d bo ngun nhn lc Khoa hc d bo p dng nhiu phng php khc nhau d bo. Tuy nhin, nhiu phng php p dng

133

Ti liu bi dng
d bo cc hin tng vn ng v pht trin t nhin kh c th p dng vo d bo ngun nhn lc. Bn thn ngun nhn lc cng l mt i tng khng c th nn cng lm cho cng vic d bo kh khn hn. Do nhiu trng hp, d bo ngun nhn lc ph thuc vo ti nng ring ca cc chuyn gia nhn s trong v ngoi t chc. Phng php chuyn gia. y l phng php c p dng ph bin nht khi tin hnh d bo ngun nhn lc cn thit cho t chc. Cc chuyn gia c mi tham gia d bo da vo kinh nghim ca mnh a ra nhng kin nh gi, c tnh ngun nhn lc cn cho t chc. y cng chnh l nhng ngi hiu r nn hnh chnh cng nh cc c quan hnh chnh hot ng nh th no v nm bt c xu th vn ng pht trin, cc m hnh ca nn hnh chnh hin i. - M phng, l mt s c gng xc nh nhu cu nhn lc ca t chc nhm p ng, duy tr v pht trin s tng trng v pht trin t chc trong tng lai. - Tha, thiu, thng qua kim ton ngun nhn lc hin ti nh gi tha thiu trong tng lai. - p dng phn tch bn c tm ra cc cu tr li: ai ang m nhn v tr hin ti; c s thay i g i vi v tr (i hi); ai s t vo trong tng lai (c, mi hay b trng) k hoch p ng nh th no. - Th trng lao ng trong tng lai, bao gm th trng lao ng chung v th trng cc b cho ring t chc cng nh s cnh tranh ca cc t chc khc (c hay khng). - i hi ca t chc. - Phn tch mi trng trong t chc tn ti, vn ng v pht trin. - Phng php nh gi ca chuyn gia (trong c nhiu hnh thc khc nhau, v d phng php Delphi).

134

Qun l & pht trin ngun nhn lc


Cn ch ra nhng hn ch, yu cu ca phng php chuyn gia. - D bo xu th. y l mt cng c kh ph bin. Phng php ny da vo s liu qu kh v ngun nhn lc v cc yu t c lin quan n ngun nhn lc tm ra nhng xu th. C th xy dng thnh biu , th...; ch ra nhng hn ch, li ch ca phng php. - M hnh ho thng qua phn tch hi quy. - D bo nhu cu t di ln, t cc phng ban nh nht. Pht trin t chc v s thay i. Cc t chc v mi trng trong t chc tn ti, vn ng v pht trin bin ng khng ngng. Cng ngh mi pht trin; cc nh cnh tranh n v i; lm pht, thiu pht xy ra; nng sut lao ng thay i khng ngng. C nhiu s thay i m cc nh qun l, c bit l cc nh qun l ngun nhn lc ang phi chu nhiu thch thc, i u. Pht trin t chc l mt qu trnh phc tp v lu di, thng xuyn v gn lin rt mt thit vi pht trin ngun nhn lc. Vic s dng ngun nhn lc c tri thc, c k nng p ng thch thc vi s thay i i hi phi xc nh c nhng s thay i ang, s xy ra i vi t chc. 3. Xy dng chng trnh hnh ng cho tng lai - Mi n v tc nghip (cp thp nht, phng, ban, v, vin,...) xy dng k hoch nhn s ca t chc mnh v tr li c cc cu hi: n v ang tha hay thiu; tha ai hin ti v tng lai; thiu ai hin ti v tng lai; nhng d kin v kin ngh khc phc. - Cp trn ca cc n v tc nghip cng phi xy dng k hoch nhn lc v cng phi tr li c cc cu hi trn nhng nhn mnh n kh nng iu phi hin ti v tng lai trong t chc (ln).

135

Ti liu bi dng
- Cp nhn s trung ng cng phi lm k hoch (hay chin lc ngun nhn lc cho c h thng cc c quan nh nc nhm nh hng cho ton b h thng). - K hoch ngun nhn lc ca cp cng thp cng phi chi tit. - K hoch ngun nhn lc cp cao nht mang tnh nh hng, chnh sch (xem hnh 5.3). 4. Tm quan trng ca cng tc phn tch, nh gi trong cng tc k hoch pht trin ngun nhn lc Phn tch, nh gi t chc l mt trong nhng hot ng quan trng ca cng tc k hoch ho pht trin ngun nhn lc. Nghin cu theo phng php chn on nh nu trn s gip chng ta nhn bit ng, khoa hc vn ngun nhn lc ca t chc. Ch khi no cc cuc iu tra, quan st, phng vn, nh gi, phn tch c tin hnh mt cch khoa hc th khi mi c c nhng cch thc x l hp l trong pht trin t chc ni chung v pht trin ngun nhn lc ni ring.
K hoch ho ngun nhn lc mang tnh chin lc (5-10 nm) K hoch ho ngun nhn lc hng nm K hoch ho ngun nhn lc trn tng lnh vc K hoch ho ngun nhn lc theo tng cp nhn s (cao, trung cp, s cp, qun l, tc nghip)

Hnh 1.3. Cc loi k hoch pht trin ngun nhn lc Phn tch, nh gi thc trng ca t chc c th tin hnh theo nhiu cch khc nhau. Tuy nhin, cn xc nh cch thc i tng bc hp l s cho c c s d liu ng cho k hoch ho ngun nhn lc.

136

Qun l & pht trin ngun nhn lc


(1) Xc nh vn cn quan tm. (2) T vn vi chuyn gia c bn trong v bn ngoi t chc; nh qun l tc nghip, cc nh qun l ngun nhn lc. (3) Thu thp s liu v chn on tnh hnh. (4) Cung cp thng tin phn hi n cc nh qun l ch cht. (5) Tho lun tp th cc kin tm c. (6) p dng cc bin php cn thit pht trin ngun nhn lc p ng i hi ca s thay i. (7) nh gi tc ng ca s thay i. C th khi qut mt s hot ng cn thit pht trin ngun nhn lc theo s hnh 1.4. Xc nh mc tiu ngn hn, di hn ca t chc Phn tch t chc: - Trao i - Nghin cu h s - Xem xt nhim v, mc tiu Phn tch cng vic: - Quan st - Hi - Nghin cu h s - Cc yu t lin quan khc Phn tch ngun nhn lc: - Quan st - Nghin cu h s - Cc yu t lin quan khc Mc tiu phi gn lin vi pht trin t chc

Nghin cu i hi v cng vic, chuyn mn ha v thay i

Xc nh hnh vi cn thit thc thi nhim v Xc nh mc tiu hnh vi gn lin vi pht trin t chc

137

Ti liu bi dng
Hnh 1.4. Mt s giai on pht trin t chc gn lin vi pht trin ngun nhn lc Trong mt s ti liu, quy trnh k hoch ho pht trin ngun nhn lc ca t chc c gi l hoch nh pht trin ngun nhn lc. Hoch nh ngun nhn lc ca c quan gn lin trc tip vi vic hoch nh chin lc, chnh sch pht trin t chc. Hoch nh ngun nhn lc cng c coi nh l mt b phn cu thnh ca hoch nh chin lc pht trin. Quy trnh hoch nh pht trin ngun nhn lc cng bao gm nhiu ni dung tng t nh hoch nh chin lc pht trin. l nhng giai on nh gi thc trng; xc nh mi trng trong c quan s tn ti, vn ng v pht trin trong tng lai; xc nh nhu cu ca t chc; xc nh nhng cch thc, bin php cnPhn tch mi p ng nhu cu thit ngun nhn lc cho c quan (xem s hnh 1.5). trng t chc
tn ti, vn ng v pht trin; Thc trng hot ng qun l ngun nhn lc ca c s

Xc nh mc tiu pht trin ca c quan v chin lc pht trin (hng ni, ngoi, t lc...)

Phn tch kh nng cung cp ngun nhn lc v iu chnh Xy dng v khuyn ngh cc chnh sch (nu c)

Phn tch, nh gi nhu cu cng vic. D bo s pht trin ngun nhn lc x hi v ngun nhn lc ca c quan

138

Trin khai thc hin cc hot ng c th to lp ngun nhn lc mi cho c quan

Xy dng ch ng trnh hnh ng pht trin ngun nhn lc

Qun l & pht trin ngun nhn lc

Hnh 1.5. Quy trnh 7 bc k hoch ha pht trin ngun nhn lc ca c quan
VI. Mt s k nng cn ch

6.1. K nng phn tch thc trng qun l ngun nhn lc trong c quan hnh chnh Nh nc Phn tch hin trng qun l ngun nhn lc trong c quan nh nc theo cc hng dn sau y: 6.1.1. nh hng ca mi trng kinh t - x hi n qun l ngun nhn lc a. Mi trng v m + Th trng lao ng + Mc sng ca dn c + Cc quy nh ca Chnh ph + Mc khc lit ca cnh tranh trn th trng lao ng + Vn ho dn tc. b. Mi trng vi m + Vn ho t chc + C ch lm vic + Kh nng ti chnh v cc kt qu hot ng ca t chc + Trnh trang b cng ngh, k thut + Tnh cht, c im cng vic v cc yu cu v t chc thc hin cng vic.

139

Ti liu bi dng
6.1.2. nh gi h thng qun l ngun nhn lc a. Phn tch c im ngun nhn lc trong t chc + S lng; c cu theo tui, gii tnh, trnh vn ho. + Trnh chuyn mn, k nng ngh nghip, kinh nghim, kh nng hon thnh nhim v, so snh vi mc phc tp ca cng vic. + K lut lao ng v cc phm cht c nhn khc nh mc nhit tnh, tn tm, sng kin trong cng vic. b. C cu t chc: loi hnh c cu t chc p dng trong t chc; phn cng chc nng quyn hn gia cc b phn c cu trong t chc (ph hp - chng cho hoc b st, khng r rng). c. Cc chnh sch ngun nhn lc p dng trong c quan hnh chnh nh nc: tuyn dng, o to, hun luyn, khen thng, v.v... 6.1.3. nh gi cc hot ng qun l ngun nhn lc nh gi cc hot ng chc nng: Tuyn dng v b tr: + S lng, c cu ca nhn vin mi c tuyn theo cc ngun tuyn dng khc nhau, loi lao ng no d/ hoc kh tuyn. + Hnh thc, tiu chun, trnh t thc hin. + Cch thc phn cng, b tr nhn vin. + Tng chi ph tuyn, c cu chi ph tuyn dng (hi ng tuyn dng, kim tra, v.v...), chi ph tuyn / mt nhn vin mi ni chung v theo cc ngun tuyn dng khc nhau. + Tng s tuyn mi/ tng s nhn vin; h s n nh; ti sao nhn vin ngh vic. + Chi ph trung bnh c th thay th mt nhn vin.

140

Qun l & pht trin ngun nhn lc


+ nh gi nh hng ca cc chnh sch, quy ch ca nh nc vo doanh nghip n tuyn dng. + Phn tch nh hng ca tuyn dng v b tr n hot ng ca t chc. o to: + S lt ngi tham d cc kho o to. + C cu v s lng cc kho o to. + Hnh thc, ni dung ca chng trnh o to. + C s xc nh nhu cu o to, pht trin trong t chc. + Mi quan h gia o to v s dng (s ph hp gia chng trnh o to v ni dung cng vic, c hi thng tin,...). + Tng chi ph o to; chi ph o to trung bnh nhn vin. + T trng chi ph o to / hiu qu hot ng ca t chc. + nh gi kt qu cc kho o to (i vi hot ng ca t chc v yu cu ca cc c nhn). H thng tin lng, thng, phc li: + Cch thc xc nh qu lng trong t chc. + Cch thc xy dng v qun l h thng thang bng lng trong t chc. + Phng php nh gi v khen thng nhn vin. + Thu nhp trung bnh v bi s tin lng trong t chc; trong b phn gin tip (b phn qun l, lnh o, nhn vin) trc tip sn xut v mt s b phn c trng. + Cc loi thng, ph cp, phc li c p dng trong t chc. + C cu thu nhp theo cc thnh phn: lng c bn, thng phc li, ph cp. + nh gi nh hng ca h thng tin lng, thng, phc li n vic kch thch cn b cng chc nng

141

Ti liu bi dng
cao trnh lnh ngh; nng sut lao ng, hiu qu cng vic. Quan h lao ng v cc gi tr vn ho tinh thn: + Quan h gia cc nh qun l v nhn vin trong t chc. + Phong cch lm vic. + c im ca nhn vin v tnh hp tc, tnh thch nghi, mc chu ng, chp nhn xung t, v.v... trong cng vic. + S tho mn ca nhn vin i vi t chc. + Cc gi tr vn ho, truyn thng trong t chc. 6.1.4. nh gi trnh qun l ngun nhn lc trong t chc a. nh gi kt qu qun l ngun nhn lc thng qua hai ch tiu: (1) Kt ca cng vic / cn b cng chc v (2) S hi lng tho mn ca cn b cng chc trong t chc. b. nh gi mc chuyn nghip trong hot ng ca phng t chc / ngun nhn lc thng qua hai ch tiu: (1) Trnh nng lc v vai tr ca b phn qun l ngun nhn lc trong t chc; (2) Cch thc thc hin cc chc nng qun l con ngi trong t chc. 6.2. K nng phn tch quan h cung - cu v kh nng iu chnh h thng qun l ngun nhn lc Trn c s so snh d bo nhu cu NNL trong k hoch di hn v ngun nhn lc sn c; t chc s a racc chnh sch v mt s chng trnh, k hoch ngun nhn lc nhm gip t chc iu chnh, thch nghi vi cc yu cu mi. T chc s quyt nh quyt nh mt hoc kt hp mt s bin php nh: s dng chnh sch tr lng cao thu ht lao ng c trnh chuyn mn cao c sn trn th trng; tin hnh o to li mt s nhn vin, hay cn thc hin cc chng trnh tuyn sinh o to, sau , tuyn chn nhng hc vin xut sc nht cho t chc. ng thi t chc cng cn phi quyt nh nn c nhng

142

Qun l & pht trin ngun nhn lc


chnh sch g phi hp gia cc khu tuyn dng, o to v lng bng, i ng duy tr c i ng c trnh chuyn mn cao? i vi cc mc tiu v k hoch ngn hn, sau khi xc nh c khi lng cng vic cn thit c thc hin, doanh nghip cn tin hnh thc hin phn tch cng vic (s c trnh by k phn sau); lm c s cho vic phn cng, b tr li c cu t chc, tinh gim bin ch hoc tuyn dng thm nhn vin mi. Vic phn tch kh nng cung - cu lao ng cho cc k hoch ngn hn, s gip cho t chc ra cc chnh sch, k hoch v chng trnh c th v NNL ca t chc, nh cn tuyn thm bao nhiu nhn vin, c cu cc b phn chuyn mn, tiu chun ra sao; cn p dng cc chng trnh, kha hun luyn no, ni dung o to, hun luyn, quyn li v trch nhim ca cc i tng tham d, ngun kinh ph cho o to, hun luyn, d tnh hiu qu ca o to, hun luyn; ch lng bng, i ng nn c g cn sa i, b sung? Khi xc nh nhu cu cn tuyn dng p ng nhu cu ca t chc cn lu n t l thuyn chuyn, ngh vic, theo cng thc sau:
Nhu cu tuyn = S cn c - S hin c + (%) ngh vic ca s hin c)

Bin php thc hin gii quyt quan h cung - cu: + Bin php p dng khi cu vt cung (cu > cung): - o to, ti o to - bt ni b - Tuyn t bn ngoi - S dng lao ng khng thng xuyn - S dng lao ng v tinh - Thc hin ch lm thm gi. + Cc bin php c p dng gii quyt cung > cu:

143

Ti liu bi dng
- Cho ngh vic tm thi, hoc vnh vin - Ngh khng n lng - Gim bt gi lm vic trong ngy, trong tun - Ngh hu sm - Khng b sung nhn vin cho cc chc v trng. + Bin php tinh gim bin ch - y l bin php c bit quan trng trong QLNNL trong c quan HCNN Vit Nam hin nay. * Khi thc hin tinh gim bin ch trong khu vc c quan HCNN cn ch cc vn sau: - Nhng nhn vin cn li sau t tinh gim bin ch s chu tc ng v s ngh n nhng t tip sau s chm n h. - Mt s ngi c gng c gim bin ch c nhn tr cp tht nghip trong lc i tm vic lm khc. - Chi ph tuyn tuyn mt ngi c nng lc mi l rt cao. - S r rng, cng khai, thng thn c th to ra s khc bit gia tinh gim thnh cng hay khng. V vy, t chc cn ch n cc th tc ra quyt nh ngh vic v th hin s tn trng i vi cc nhn vin. * Ch trnh nhng sai lm thng gp khi tinh gim bin ch: - Tr tin thm qu nhiu lm tng thm chi ph. - Tuyn ngc li; nhng nhn vin c trnh li nhn tr cp thi vic v i lm vic ni khc; trong khi phi tuyn mi. - Thiu minh bch, dn ch, lm mt on kt, ko b cnh, lm cho bu khng kh t chc cng thng. * Khi thc hin chng trnh tinh gim bin ch, cn thc hin cc bin php sau: - Phi bo m khi gim chi ph nhn s s khng lm gim hiu qu hot ng ca t chc.

144

Qun l & pht trin ngun nhn lc


- Tnh ton y cc chi ph v d phng mi ri ro. - S dng cc tiu thc cng bng nht trong vic nh gi cn b nhn vin cho ngh vic. - Xem xt thn trng thi gian thng bo thc hin tinh gim bin ch trong t chc v ti tng i tng gim. - Quan tm n nhng ngi cn li, thc hin c vn, o to, quan tm n h. - Thc hin chng trnh tr cp, hng dn cho nhng nhn vin thuc din gim bin ch, gip h mau chng thch ng vi iu kin mi. 6.3. K nng phn tch cng vic lm c s cho lp k hoch ngun nhn lc trong c quan hnh chnh nh nc 6.3.1. Khi nim v ngha ca phn tch cng vic a. Khi nim: Phn tch cng vic. - Phn tch cng vic l qu trnh nghin cu ni dung cng vic nhm xc nh iu kin tin hnh, cc nhim v, trch nhim, quyn hn khi thc hin cng vic v cc phm cht, k nng nhn vin cn thit phi c thc hin tt cng vic. Khi phn tch cng vic cn phi xy dng c hai ti liu c bn l bn m t cng vic v bn tiu chun cng vic. + Bn m t cng vic l vn bn lit k cc chc nng, nhim v, cc mi quan h trong cng vic, cc iu kin lm vic, yu cu kim tra, gim st v cc tiu chun cn t c khi thc hin cng vic. Bn m t cng vic gip chng ta hiu c ni dung, yu cu ca cng vic v hiu c quyn hn, trch nhim khi thc hin cng vic. + Bn tiu chun cng vic l vn bn lit k nhng yu cu v nng lc c nhn nh trnh hc vn, kinh nghim cng tc, kh nng gii quyt vn , cc k

145

Ti liu bi dng
nng khc v cc c im c nhn thch hp nht cho cng vic. Bn tiu chun cng vic gip chng ta hiu c t chc cn loi nhn vin nh th no thc hin cng vic tt nht. b. ngha ca phn tch cng vic: 1. Cung cp thng tin v nhng yu cu, c im ca cng vic. 2. L c s quan trng thc hin k hoch ha NNL ca t chc. 3. Gip nh qun l to ra s phi hp ng b gia cc b phn trong c cu ca t chc. 4. L c s nh gi chnh xc yu cu ca cng vic tuyn chn ng ngi cho ng vic. 5. L c s nh gi ng nng lc ca nhn vin tr lng, kch thch h kp thi, chnh xc. 6. c bit l cng c rt hu hiu gip cc t chc mi thnh lp hoc ang cn c s ci t hoc thay i v c cu t chc, tinh gim bin ch nhm nng cao hiu qu hot ng ca t chc. Tm li, li ch ca phn tch cng vic l rt ln, chng ta c th khi qut s sau:
Phn tch cng vic

Bn m t cng vic

Bn tiu chun cng vic

K hoch ha NNL

Tuyn dng chn la

o to, hun luyn

nh gi nhn vin

Xc nh gi tr cng vic

Tr cng khen thng

146

Qun l & pht trin ngun nhn lc


6.3.2. Nhng thng tin cn thu thp trong phn tch cng vic c th xy dng c bn m t cng vic v bn tiu chun cng vic c chnh xc, cn thu thp c cc loi thng tin sau y trong phn tch cng vic: a) Thng tin v cc yu t ca iu kin lm vic nh: - iu kin t chc hot ng ca t chc. - Ch lng bng, khen thng. - Tm quan trng ca cng vic trong t chc. - Cc yu t iu kin v sinh, an ton lao ng. - S c gng v th lc, nhng ri ro kh trnh - S tiu hao nng lng trong qu trnh lm vic v.v... b) Thng tin v cc hot ng thc t ca nhn vin tin hnh ti ni lm vic nh: cc phng php lm vic. - Cc mi quan h trong thc hin cng vic. - Cch thc lm vic, phi hp vi cc nhn vin khc, vi cng dn. - Cch thc thu thp, x l cc loi s liu v.v.... c) Thng tin v nhng phm cht m cn b nhn vin thc hin trong vic cn c nh: - Trnh hc vn, kin thc, kinh nghim - K nng thc hin cng vic - Tui i, ngoi hnh, sc kho - Quan im, tham vng, s thch - Cc c im c nhn cn c khi thc hin cng vic. d) Thng tin v cc loi trang b, k thut ti ni lm vic nh: - S lng, chng loi, quy trnh k thut v tnh nng tc dng ca trang b, k thut. - Cch thc s dng, bo qun ti ni lm vic v.v... e) Thng tin v tiu chun mu trong thc hin cng vic i vi nhn vin, bao gm c cc quy nh v

147

Ti liu bi dng
tiu chun hnh vi v tiu chun kt qu thc hin cng vic. 6.3.3. Cc phng php thu thp thng tin PTCV a) Phng vn: Phng vn thu thp thng tin c th thc hin trc tip vi tng c nhn, vi nhm nhn vin thc hin cng mt cng vic hoc vi cn b ph trch nhn vin thc hin cng vic . - u im: l cho php pht hin ra nhiu thng tin v cc hot ng v cc mi quan h quan trng trong phn tch cng vic, m cc phngphp khc khng tm ra. Cho ta c hi gii thch cc yu cu v chc nng ca cng vic. - Hn ch: Ngi c phng vn c th cung cp thng tin sai lch, hoc khng mun tr li y cc cu hi; Thng nhn vin c xu hng cao trch nhim v kh khn cng vic h m nhim v h thp v tr cng vic khc, phng vn s tn nhiu thi gian. Ch k nng sau: 1. Nghin cu cng vic trc khi phng vn sao cho c th a ra ng cc cu hi cn thit. 2. Chn ngi thc hin cng vic gii nht v chn ngi c kh nng m t quyn hn, trch nhim, cch thc thc hin cng vic tt nht. 3. Nhanh chng thit lp mi quan h tt vi ngi c phng vn v gii thch cho h r rng v mc ch ca cuc phng vn. 4. t nhng cu hi r rng v gi sao cho ngi c phng vn d tr li. 5. C cu ca cc thng tin cn thu thp phi hp l sao cho khi phng vn khng b b st nhng thng tin quan trng. 6. Kim tra li tnh chnh xc ca nhng thng tin vi ngi c phng vn. b) Bn cu hi: Bn cu hi c nh gi l phng php hu hiu nht thu thp thng tin phn tch cng vic. Bn

148

Qun l & pht trin ngun nhn lc


cu hi lit k nhng cu hi chun b k lng t trc v phn pht cho nhn vin in cc cu tr li. Tng kt cc cu tr li ca nhn vin, cn b phn tch s c c nhng thng tin c bn, c trng v cc cng vic thc hin trong t chc. nng cao cht lng thngtin thu thp qua bn cu hi cn ch cc k nng sau: * Cu trc ca cc cu hi: Ngoi cc cu hi v cc chc nng, nhim v chnh, cn thit phi c nhng cu hi v cc nhim v ph nhn vin phi thc hin ti ni lm vic. Cc cu hi cn xoay quanh trng tm cc vn phi nghin cu v bn cu hi nn ngn gn. V thng thng khng ai thch tr li mt bn cu hi di; Mt bn cu hi di, th ngi tr li cng t ch n ni dung ca cc cu hi. * Cch thc t cu hi: Cc cu hi cn thit k sau cho n gin, d hiu, d tr li v c th tr li ngn gn, nhng trng hp c th, nn thit k cc cu hi "ng, m", v d: "Theo anh (ch) cng lm vic c cao qu khng"? hoc cc cu hi chn la phng n tr li. V d: "Theo anh (ch), mt nhn vin cn ti thiu bao nhiu thi gian c tho lm quen vi cng vic v thc hin cng vic c tt"? * Ni thc hin. Nn cho nhn vin thc hin tr li bn cu hi ti ni lm vic. Nhng bn cu hi thc hin tr li nh thng km trung thc v t chnh xc. Tr li ti ni lm vic va c khng kh cm nhn t thc t xc thc, va lm cho nhn vin khng cm thy kh chu v phi mt thm thi gian c nhn ca h. c) Quan st ti ni lm vic: Phng php ny cho php cc nh phn tch ch ra y v chi tit thi gian, mc thng xuyn, tnh phc tp ca cc nhim v, trch nhim khi thc hin

149

Ti liu bi dng
cc cng vic khc nhau, cc thng tin v iu kin lm vic, hiu qu thc hin cng vic v.v... nng cao cht lng thng tin thu thp, nn ch : 1. Quan st kt hp vi cc phng tin k thut nh quay phim, video, hoc ng h bm giy nhm ghi li cc hao ph thi gian trong thc hin cng vic. 2. Quan st theo chu k ca cng vic hon chnh (chu k l thi gian cn thit hon thnh chn vn mt cng vic). 3. Ni chuyn trc tip vi cc nhn vin thc hin cng vic tm hiu nhng iu cha r hoc b sung nhng iu b st trong qu trnh quan st. 6.3.4. Ni dung, trnh t thc hin phn tch cng vic Ni dung, trnh t thc hin phn tch cng vic thng khng ging nhau trong cc t chc. Theo Dessler, qu trnh thc hin phn tch cng vic gm su bc sau y: 1. Bc 1: Xc nh mc ch ca phn tch cng vic, t xc nh cc hnh thc thu thp thng tin phn tch cng vic hp l nht. 2. Bc 2: Thu thp cc thng tin c bn c sn trn c s ca cc s t chc t chc v cc b phn c cu, hoc s quy trnh cng ngh v bn m t cng vic c (nu c). 3. Bc 3: Chn la cc phn vic c trng, cc im then cht, thc hin phn tch cng vic nhm lm gim bt thi gian v tit kim hn trong thc hin phn tch cc cng vic tng t nh nhau. 4. Bc 4: p dng cc phng php khc nhau thu thp thng tin phn tch cng vic. Tu theo yu cu v mc chnh xc v chi tit ca thng tin cn thu thp, tu theo loi hnh cng vic v kh nng v ti chnh ca t chc c th s dng mt hoc kt hp cc phng php thu thp thng tin phn tch cng vic sau y: phng vn, bn cu hi v quan st, xem phn 4 cng chng.

150

Qun l & pht trin ngun nhn lc


5. Bc 5: Kim tra, xc minh tnh chnh xc ca thng tin. Nhng thng tin thu thp phn tch cng vic cn c kim tra li v mc chnh xc v y thng qua chnh cc nhn vin thc hin cng vic hoc cc v lnh o, c trch nhim gim st thc hin cng vic . 6.3.5. Ni dung chnh ca bn m t cng vic v bn tiu chun cng vic 6.3.5.1. Bn m t cng vic. Do c th v quy m, trng v cch thc t chc ca cc t chc v do mc ch phn tch cng vic khc nhau nn trong thc t khng c biu mu thng nht cho bn m t cng vic. Tuy nhin, cc bn m t cng vic thng c cc ni dung ch yu sau y: + Nhn din cng vic gm c: tn cng vic; m s ca cng vic; cp bc cng vic; nhn vin thc hin cng vic; cn b lnh o, gim st tnh hnh thc hin cng vic; ngi thc hin v ngi ph duyt bn m t cng vic. + Tm tt cng vic: m t tm tt thc cht l cng vic g. + Cc mi quan h trong thc hin cng vic: nn ghi r mi quan h ca ngi thc hin cng vic vi nhng ngi khc trong v ngoi t chc. + Chc nng, trch nhim trong cng vic: nn lit k tng chc nng nhim v chnh, sau nn gii thch cc cng vic c th cn thc hin trong nhim v, trch nhim chnh . V d mt trong s nhng nhim v ch yu ca trng phng nhn s l "chn la, o to v nng cao trnh cho nhn vin cp di" s c gii thch nh sau: * Pht trin tinh thn hp tc v hiu bit trong cng vic. * m bo cho nhn vin cp di c c s o to c bit theo yu cu cn thit ca cng vic.

151

Ti liu bi dng
* Ch o vic o to, bao gm c ging dy, hng dn v c vn cho nhn vin cp di. + Quyn hnh ca ngi thc hin cng vic: nn xc nh r gii hn hay phm vi quyn hnh trong cc quyt nh v mt ti chnh v nhn s. + Tiu chun mu trong nh gi nhn vin thc hin cng vic: nn ch r ngi thc hin cng vic cn t c cc tiu chun g v khi lng cng vic cn thc hin trong ngy, cht lng, hiu qu, ng chnh sch... + iu kin lm vic: lit k nhng iu kin lm vic c bit nh lm ca ba, thm gi, mc nhim, tin n, s may ri trong cng vic, tnh phc tp x l tnh hung v.v... 6.3.5.2. Bn tiu chun cng vic. Nh trnh by trn, bn tiu chun cng vic l vn bn lit k tt c nhng yu cu ch yu i vi cn b nhn vin thc hin cng vic. Do cc cng vic rt a dng nn cc yu cu ch yu i vi nhn vin thc hin cng vic cng rt a dng. Nhng yu t chnh thng cp n trong bn tiu chun cng vic l: + Trnh vn ho, chuyn mn, trnh ngoi ng v cc k nng khc c lin quan n cng vic nh bit ghi tc k, nh my, v.v... + Kinh nghim cng tc. + Tui i. + Sc kho. + Hon cnh gia nh + Cc c im c nhn c lin quan n thc hin cng vic nh tnh trung thc, kh nng ho ng vi mi ngi, tham vng, s thch, nguyn vng c nhn, v.v... Tham kho mt bn m t cng vic v tiu chun nghip v nhn vin cho chc danh trng phng t chc - hnh chnh trong ph lc (phn b).

152

Qun l & pht trin ngun nhn lc


Khi tuyn chn cc nhn vin c o to, nhng tiu chun trn c th xc nh thng qua nghinghin cuu h s nhn vin, thng qua cc cuc trc nghim v phng vn. Tuy nhin, vn s kh khn hn khi cn tuyn chn nhn vin o to trc khi tuyn h thnh nhn vin chnh thc. Trong trng hp ny, vic tuyn chn nn thc hin theo trnh t sau: + D on nhng c im c nhn cn thit thc hin cng vic tt nh s kho lo, tr thng minh, mc nhy cm v tm l, v.v... + Tuyn cc ng vin c cc tiu chun tng ng. + Thc hin chng trnh o to. + nh gi nng lc thc hin cng vic ca nhn vin sau o to v tuyn chn nhng hc vin tt nht trong o to. + Phn tch mi quan h gia nhng c im yu cu ra ban u vi thc t thc hin cng vic ca nhn vin. T rt ra kt lun cn thit v nhng yu cu, tiu chun i vi hc vin cho cc kho o to sau. * Anh (ch) hy vn dng xem xt, cho kin v vic phn tch cng vic Vit Nam ta hin nay? 6.3.6. Bi tp thc hnh a. Phn tch cng vic S dng bn cu hi sau y thu thp thng tin phn tch cng vic. 1. V sao c chc ny trong t chc, chc danh ny nhm t mc tiu chnh g? 2. Anh (ch) hy m t mt ngy lm vic thng thng? 3. Nhng trch nhim chnh trong cng vic l g? thc hin cc chc nng, nhim v chnh, anh (ch) c lin h vi cc b phn no bn trong v t chc, n v no bn ngoi t chc?

153

Ti liu bi dng
4. Quan h v trch nhim cng vic i vi khchhng hoc cc mi lin h khc bn ngoi t chc c th l g? 5. Quan h v trch nhim cng vic i vi cc b phn trong t chc c th l g? 6. Theo anh (ch) nhng phn quan trng nht trong cng vicl g? Ti sao chng li quan trng? Tiu thc no c s dng o lng kt qu thc hin cng vic? 7. Anh (ch) hy k tn v trnh by cch thc thc hin nhng phn kh nht trong cng vic? 8. Theo anh (ch) cng vic c nhng yu cu trch nhim, quyn hn no v ti chnh, nhn s hoc nhng gi tr khc? 9. Theo anh (ch) nhng thch thc nhiu nht trong cng vic l g? 10. Nhng kin thc quan trng lin quan n thc hin cng vic l g? 11. Nhng phn vic no nn c u quyn? Cho ai? Nh th no? 12. Loi tnh hung no thng gy ra cng thng nht trong cng vic? 13. Theo anh (ch) cng vic i hi phi tham d nhng cuc hp nh th no? S c nhng bo co no v cho ai? 14. Lnh vc no ca cng vic thng to ra s hi lng nht? Hoc khng hi lng nht? Ti sao? 15. iu kin v sinh lao ng c g khng thun li? Nhng ri ro no c th xy ra trong qu trnh thc hin cng vic? 16. Anh (ch) thng phi gim st hot ng (cng vic) ca nhng ai? chc v no? V vn g? 17. Theo anh (ch) nhng kho o to, k nng, kinh nghim cn c thc hin cng vic tt l g? 18. Cc my mc, phng tin k thut no thng c s dng trong cng vic? Cng dng, tnh nng, tc dng

154

Qun l & pht trin ngun nhn lc


no thng c s dng trong cng vic? Cng dng, tnh nng, tc dng, cch thc vn hnh? 19. Trong ton b qu trnh lm vic, cn phi ra quyt nh no? Thi gian cn thit a ra cc quyt nh nh vy? b. Bn m t cng vic v tiu chun nhn vin Chc danh: Trng phng T chc - Hnh chnh. M s cng vic: Ngi thc hin: Tm tt cng vic: Tham mu cho th trng v chu trch nhim v ton b cc vn thuc lnh vc hnh chnh, nhn s nhm pht trin v s dng c hiu qu cao ngun nhn lc trong ton cng ty. Cc mi quan h Bn trong + Chu s lnh o trc tip ca th trng c quan. nh k hng thng bo co v chu trch nhim vi gim c v ton b cc hot ng Hnh chnh - Vn phng - Nhn s trong c quan. + Ph trch: B phn T chc - Hnh chnh; iu hnh, qun l v chu trch nhim v ton b cng vic ca phng. + Phi hp vi cc trng phng khc trong vic thc hin cc hot ng qun l nhn lc: tuyn chn, hun luyn, b tr, nh gi, tr lng, thng, ng vin kch thch, duy tr quan h du lch v kim tra, n c tnh hnh thc hin chnh sch nhn s ca c quan. + C vn, h tr cho cn b lnh o v nhn vin trong ton c quan v vn nhn s, hnh chnh. Bn ngoi + T chc cp trn: Cc vn v t chc, nhn s. + Cc cng ty khc: iu phi nhn s.

155

Ti liu bi dng
+ Vin chc chnh quyn: Thc hin quy ch lut php v cc hot ng cng ng. + S Lao ng, Cng on, nh cung ng lao ng: phi hp tuyn chn lao ng v gii quyt ch chnh sch. Quyn hn ca cng vic + Tham gia vo qu trnh ra quyt nh v iu phi nhn s thc hin cc hot ng chung ca c quan. + Gi vai tr ch cht v nhn s trong tuyn dng, o to, nh gi, khen thng, k lut, b tr cng vic, gii quyt ch chnh sch cho nhn vin. + c quyn thu chi thc hin cc hot ng trong phm vi chc nng cng tc hnh chnh, nhn s; quy nh ti a l ......... ng. Chc nng, nhim v c th + Tham mu cho gim c v ng li pht trin v qun l ngun nhn lc ca t chc c hiu qu cao, h tr v mt t chc v to s lin kt gia cc b phn. + C vn, h tr cho cn b lnh o v nhn vin trong ton c quan v vn nhn s, hnh chnh. + Thit lp / phi hp cng lnh o trc tuyn thit lp chin lc, chnh sch, ch , quy ch nhn s v th tc hnh chnh vn phng. + Nghin cu, xut v tham gia cng vi cc lnh o c quan hon thin h thng qun tr nhn s, hnh chnh vn phng. + Phi hp / iu hnh cc hot ng chng trnh nhn s v hnh chnh vn phng. + Ch o vic kim tra tnh hnh thc hin nhm bo m h thng cc chin lc, chnh sch qun tr nhn s, hnh chnh vn phng thc thi c hiu qu. + T vn v cung cp thng tin v hng dn cho mi ngi v cc quy nh, chnh sch ca c quan.

156

Qun l & pht trin ngun nhn lc


+ i din cho cng ty thc hin cc hot ng giao t vi chnh quyn, cc c quan chc nng v cc t chc khc nhm h tr hot ng v nng cao uy tn cho c quan. + Phi hp vi cc lnh o trc tuyn xc nh nhu cu v t chc thc hin cc chng trnh hun luyn nhn vin. + Phi hp hot ng vi cc lnh o trc tuyn trong vic xc nh, gii quyt cc vn nhn s v thc hin cc bin php kch thch ng vin nhn vin trong c quan. + Ch o cng tc tuyn chn, hun luyn nhn vin, kin ngh iu chnh c cu nhn s mt cch hp l. + iu hnh thc hin cc th tc h s php l khi thnh lp cc n v mi ca c quan. + Tham gia cc v n kinh t. + Hng dn v gii quyt cc thc mc, tranh chp lao ng. + Ch o cng tc mua sm v qun l trang thit b, c s vt cht ti vn phng c quan. + Ch o cng tc lu tr h s nhn vin. + Ch o cng tc v sinh an ton lao ng v cng tc PCCC trong ton c quan. + Ch o thc hin v hon thin cc quy trnh qun l nhn s v hnh chnh theo ISO9001. iu kin lm vic + Phng lm vic: Tt, phng my lnh, nhit , nh sng tt, khng bi khng n o. + Trang b, dng c, my mc ti ni lm vic: My vi tnh, in thoi, fax, photocopy. + Thi gian lm vic: Gi hnh chnh. Tiu chun mu trong nh gi thc hin cng vic

157

Ti liu bi dng
+ Duy tr cc bin php khuyn khch tng nng sut lao ng, hiu qu, cht lng cng vic nhm nng cao mc sng cho cn b nhn vin, ng thi gia tng hiu qu hot ng trong c quan: hiu qu/nhn vin t mc:.......; chi ph v nhn vin/u vic t mc di:......%, thu nhp bnh qun/ngi t mc: ......./nm. + m bo cc ch chnh sch ca Nh nc v ca c quan v quyn li v ngha v ca nhn vin c thc hin tt; khng xy ra tranh chp, khiu ni v vi phm quyn li ca nhn vin. + Thc hin cc hot ng chc nng qun l ngun nhn lc c hiu qu. m bo hiu qu tuyn dng v o to cao. T l cn b nhn vin thuyn chuyn, ngh vic di ........%. T chc tt cc kha o to, bo m cht lng cc kha o to c t chc ti cng ty c cht lng .......% t kh tr ln; s lt ngi tham d o to, nng cao trnh :.......%; ti thiu .....% nhn vin c k nng thc hnh cng vic p ng yu cu. + Pht trin cc gi tr vn ha tinh thn v khng kh lm vic ph hp vi chin lc pht trin ca t chc (thng qua cc hot ng c th: T chc "Ngy gia nh", hi din vn ngh, hi thi "Bn tay vng", hi thi "Sng kin, ci tin k thut", ...). + C tinh thn trch nhim cao, nghim tc gng mu trong cng vic. Hnh vi, tc phong cng vic: Tch cc, vui v ha nh vi mi ngi, to c uy tn tt trong c quan. (Lu cn xc nh trng s cho cc ch tiu nh gi). Tiu chun cn b nhn vin + Tt nghip i hc tr ln thuc chuyn ngnh qun l hnh chnh, hoc lut kinh t. + qua lp bi dng nghip v v qun l hnh chnh, vn phng, qun l ngun nhn lc.

158

Qun l & pht trin ngun nhn lc


+ C kinh nghim cng tc v t c thnh tch tt trong lnh vc ny t nht ...... nm. + Nm vng Lut lao ng v cc quy nh ca Nh nc lin quan n quyn li v ngha v ca cn b nhn vin. + Am hiu ng li, chin lc pht trin ca t chc c quan hnh chnh nh nc. + Nm vng v c kinh nghim thc hin cc k nng thc hnh qun l ngun nhn lc. + im tnh, chn chn trong gii quyt cng vic. + C kh nng lm vic c lp cao. + C kh nng giao tip tt v bit thu ht, tp hp nhn vin. + Trung thc, c tinh thn trch nhim cao. + Lm vic khoa hc, c t chc v hiu qu. + S dng thng tho ting Anh. + Thng tho vi tnh vn phng.

159

Ti liu bi dng
Chuyn 3

TUYN DNG NHN S TRONG C QUANHNH CHNH NH NC


I. Mt s vn trong tuyn dng nhn s

thc hin c tng lai ca c quan th vic tuyn chn nhn s c mc tiu v nguyn tc r rng l mt trong nhng i hi ht sc cn thit. I.1. Mc tiu tuyn dng Mc tiu chnh ca vic tuyn dng nhn s l tuyn chn nhn vin c nhng trnh hc vn, c nng lc ph hp vi yu cu ca cng vic, tch cc, c kh nng ng gp ng vai tr trong c quan khi m nhn mt cng vic, c sp xp ph hp vi tng lai c quan vo mt thi im v mt ni ph hp vi mt chi ph c th chp nhn c. "Li th cnh tranh lu di ch c th t c qua vic i mi vt qua i th cnh tranh". Theo nhn nh ny ca James Morse th ch c nhng c quan c nng lc i mi hn hn cc i th cnh tranh th mi c th tn ti mt cch lu di. Trn c s hnh 3.1 th iu ch c th t c nu chng ta phn u c c mt chin lc i ph vi mi tnh th trong c lnh vc tip th nhn s: c vic bo m c ch lm lu di trong giai on "tnh th thun li" ln chin lc "tuyn dng - sa thi - tuyn dng" (kiu vt chanh b v) trong giai on "tnh th sa st" cng u khng tc ng n tim lc tin b cn thit cho s sng cn ca c quan. Trong thc t v tng lai khng ai phi gi mt ch lm sut i c m h phi thay i cng vic theo thay i ca th trng. Ci m cc c quan phn u i mi c, l bo m vic lm cho nhn vin. iu ny lin quan n vic phi tm c mt bin php sng to k c trong thi gian kh khn, khc phc nhng vn tm thi trong p ng nhu cu ca nhn dn. L thuyt la chn c trnh by trong phn sau cng nh nhng bin php linh hot nhm vo i tng ta cn phi ch ti, c m t trong hnh 3.1, s gip chng ta gii quyt vn ny.

160

Qun l & pht trin ngun nhn lc


Nng lc Cao Bo m c vic lm

x
Thp Tuyn dng v loi ra Thp

x
Bo m c vic lm lu di Cao Mc

Hnh I.1: Biu din cn i gia nng lc v mc trong vic lm. Cc thay i dn n s tn ti ca c quan, chng ta cn c gng gim s nhn vin theo phng thc hp l v cng bng. iu ny ch c th t c, khi lun lun ch phn u cho mc tiu nhn s l lm sao kh nng ca cc nhn vin trong c quan c chp nhn, do p ng nhu cu ca s pht trin. "Nhn vin c kh nng d kim vic lm nht khi h a nng, ngha l h phi c kh nng c th pht trin cc ngun thu nhp a dng, v c nhiu con ng pht trin cc ngun thu nhp a dng, v c nhiu con ng pht trin ngh nghip, hai yu t ny c th din ra cng mt lc hoc k tip nhau". xy dng mc tiu mt cch tng th th tt c cc chc nng c bn phi hng n c 4 phng.
Nhng mc tiu tuyn dng nhn s CC PHNG HNG CA C QUAN A B C D i vi i vi i vi i vi mi hiu qa nhn vin khch hng trng (mi (kinh t) (X hi) (Th trng) sinh)

1 Xc nh nhu 2 Qung

cu nhn s co tuyn m nhn s 3 Tuyn chn nhn s nhn 4 Thu nhn s 5 S dng nhn s

Hnh I.2: Xu hng tng th tuyn dng

161

Ti liu bi dng
I.2. Nguyn tc v cn c tuyn dng Cc nguyn tc tuyn dng nhn s c th c khi qut nh sau: - ng quy ch; - Nghim tc; - Khch quan; - Cng bng; - Cng khai; - Dn ch. Trn c s cc nguyn tc nu trn cn c th ha cc cn c tuyn dng: Cn c vo nhng phm tr, khi nim - cu thnh ni dung t chc lao ng khoa hc - trong cc c quan hnh chnh nh nc. Phng php, k thut phn tch cng vic mc d ht sc quan trng, nhng n khng th tn ti bit lp, tch ri vi hng lot cc phm tr, khi nim khc. Cc cn c trong tuyn dng nhn s c th c biu din bng cc khi c mi lin h vi nhau nh sau :
KHI 1:
V tr lm vic (1) Cng vic (2) Ngh nghip (3) H thng ngh nghip (4) H thng vic lm (5)

- Tp hp cc cng vic th ra ngh nghip

- Tp hp cc ngh nghip th ra h thng ngh nghip

KHI 2:

C cu t chc cng vic


Phn tch cng vic (7) Thit k cng vic (8) Bi cnh cng vic (9) Cp vic lm (9)

- C s phn loi lao ng v xc nh nhu cu. - Tiu chun ha cng vic. - nh mc cng vic c hai loi: + C cng vic nh mc = 5; + nh mc c tnh.

162

Qun l & pht trin ngun nhn lc


- V 3: KHI tr C TH HA V TR LM VIC CHO TNG CP - Chc VIC LM - Kin thc nng 3 yu cu: trnh , hiu - K nng - Nhim bit, chc trch v nhim - Thi hnh v v c th vi - Hot - Phm cht ng Nng lc cng tc Cn b cng chc Vn bn ha

Thiu nhng kin thc ni trn p dng vo tong c quan hnh chnh nh nc, th khng th lp k hoch tuyn dng. Cn c vo vic thu thp v phn tch d liu ngun nhn lc - Thu thp qua cc phng php thng k ngun nhn lc, bao gm: + Bin ch hng lng t ngn sch. + Bin ch hng lng thc t. + Bin ch lm vic thc t. + Bin ch hng lng trn thi gian. - Hnh thnh v cp nht d liu cn thu thp: + Tui; + Chc v; + Thm nin cng tc; + Thm nin v tr lm vic hay ngh nghip; + Mc lng; + Trnh o to; + Gii tnh; + n v, phng ban lm vic; + Dng nhn s ra i (tr v hu). - Ngi lp k hoch tuyn dng phi xy dng cc tiu ch phn tch, nh: + S hi ho gia chc v, ngch, bc v trnh o to (nng lc chuyn mn vt xa ngch, bc lng).

163

Ti liu bi dng
+ S hi ho gia mc thm nin v mc trch nhim (thm nin cao, trch nhim thp). + S hi ho ni dung cng vic v trnh o to (trnh o to cao, nhng ni dung cng vic thp). + S hi ho gia cc ngh, gia nam v n. + S hi ho gia cc b phn trong t chc. + S hi ho gia u vo - u ra. Cc s liu thng k v cc d liu c th dng cc biu th hin v mi tng quan gia: trc tung (bin ch) v trc honh (v cc tiu ch). + Bin ch - thp tui; + Bin ch - chc v; + Bin ch - gii tnh; + Bin ch - trnh vn ho; + Bin ch - ngch/bc; + Bin ch - thm nin cng tc; + Bin ch - thm nin ngh nghip; + Bin ch - n v. T , rt ra nhng nhn xt, nh gi, tm hiu nguyn nhn s bin thin s liu, d liu nh hng k hoch ha tuyn dng. Cn c cc m hnh, phn tch v nh gi thp tui Cng vi thng k bin ch, cc m hnh v thp tui l cng c quan trng trong vic phn tch ngun nhn lc, c s nh hng tuyn dng. Cch trnh by theo thp tui theo s lng bin ch (gm c gii tnh) v khung tui t tr nht cho n khung tui cao nht (sp v hu), cung cp thng tin khng ch hin ti, m cho php nhn bit qu kh v d bo tng lai gn v xa. Cc dng thp tui
Thp nm (1) Thp "cun len" (2) Thp "qa l bt" (3) Thp "con quay" (4) Thp "qa bng bu dc" (5)

164

Thp "lng tr" (6) Thp "a bay" (7)

Qun l & pht trin ngun nhn lc


II. Quy trnh v th tc tuyn dng nhn s

II.1. Xy dng k hoch, phng n t chc tuyn dng nhn s II.1.1. Cn c vo cc yu t sau - Nhu cu, v tr cng tc ca c quan, n v. - Ch tiu bin ch c giao hng nm. - Tiu chun nghip v ca nhn s hoc cc ngch cng chc cn tuyn. - Thi gian cn nhn s c tuyn vo c quan. II.1.2. Yu cu v ni dung phng n t chc thi tuyn phi nu r - S lng nhn s thi tuyn theo tng ngch. - Thi gian chun b cho tng k thi. - Thi gian t chc thi. Phng n ny phi c ngi ng u c quan c thm quyn ph duyt. II.2. T chc trin khai phng n thi tuyn II.2.1. Thng bo tuyn nhn s Trc 30 ngy t chc thi tuyn nhn s hoc vo ngch cng chc, B ngnh, tnh, thnh ph nht thit phi thng bo cng khai trn cc phng tin thng tin i chng. Ni dung thng bo bao gm: s lng cng chc cn tuyn theo ngch, thi gian ng k, a im thi, in thoi lin h v nu r cc iu kin d thi, hng dn ni dung n thi, thi gian t chc thi, l ph v nhng ti liu nghin cu, tham kho phc v k thi. II.2.2. Th tc tip nhn h s ca ngi d thi B h s, ti ng h s phi thng nht v mu ca ni t chc tuyn dng nhn s : Tip nhn h s: C quan t chc thi tuyn nhn s cn b tr phng v ngi trc tip thu, m bo ng yu cu ghi r h tn, a ch v k nhn (c mu), ng thi c giy bin nhn cho ngi np h s. II.3. Thnh lp Hi ng thi, Ban chm thi, Ban coi thi V t chc Cn b, S ni v d tho Quyt nh ca B trng, Th trng c quan ngang B, c quan thuc Chnh ph, Ch tch y ban Nhn dn Tnh, thnh ph trc thuc Trung ng v vic thnh lp Hi ng thi tuyn, ghi r thnh phn (gm Ch tch Hi ng, Ph

165

Ti liu bi dng
Ch tch Hi ng, Cc y vin, Th k Hi ng) - c mu quyt nh km theo trong vn bn chnh. Ch tch Hi ng thi tuyn ra quyt nh thnh lp Ban chm thi, Ban coi thi. II.4. Tng hp danh sch th sinh iu kin d thi tuyn. Th k Hi ng thi tuyn tng hp danh sch theo mu c sn (trong vn bn chnh). II.5. T chc vic xy dng ni dung ti liu, thi phc v cho k thi Cc B, c quan ngang B, c quan thuc Chnh ph c Chnh ph giao qun l ngch cng chc theo ngnh chuyn mn c trch nhim xy dng ni dung thi tuyn cng chc vo ngch chuyn mn. B ni v phi hp vi cc B, ngnh thng nht hnh thc thi tuyn vo cc ngch cng chc vin chc. Cc B, ngnh qun l cc ngch cng chc theo ngnh chuyn mn s xy dng tp ti liu thng nht ni dung thi tuyn trong c nc. Trc mt, nn cn c vo ni dung quy nh c th xy dng tp ti liu phc v cho k thi. - Xy dng thi, p n v thang im: Ch tch Hi ng thi tuyn ch o v c quyn la chn thi. th vn p v thi vit phi chun b chu o c p n v c bo mt theo quy nh tuyt mt. II.6. T chc trin khai thi Kim tra phng thi trc 1 - 2 ngy: bn gh, an ninh, nim yt thng bo, danh sch th sinh, quy ch, s phng thi v mt s thng tin cn thit phc v k thi. - Vn coi thi: Tt c gim th thc hin ng quy ch thi ban hnh km theo Quyt nh 466/98 Q TCCP BCTL ngy 05/8/1998 ca B trng, Trng ban t chc Cn b Chnh ph (Nay l B trng B ni v). Nu thy cn thit, Hi ng thi ngh c quan c thm quyn thnh lp Ban thanh tra k thi. - Thng bo ngi d thi trng tuyn theo mu. II.7. Tng kt nh gi k thi tuyn Th k Hi ng thi d tho bo co nh gi v vic t chc k thi. Bao gm nh gi v Hi ng thi, Ban coi thi, Ban chm thi (v th l, th tc, ni dung, hnh thc, thi gian,) c tun th ng quyt nh ca Nh nc nhm rt ra nhng u, nhc im v kinh nghim. Cui cng nh gi kt qa thi v tng s th sinh, v t l trng tuyn,

166

Qun l & pht trin ngun nhn lc


Quy trnh t chc nh gi k thi: - Cc Ban hp rt kinh nghim (c bin bn). - Th k Hi ng thi chun b bo co ln Hi ng thi. - Ch tch Hi ng thi hp rt kinh nghim, cc thnh vin gp kin, tng hp bo co trnh c quan cp trn c thm quyn. Trn c s quy cu nhn s Giai on 1: Xc nh nhu trnh v th tc tuyn dng nhn s c tm tt nu trn, c th xy dng tng Khng cc giai Thuyn tuyn dng ti quan on chuyn cng vc nhn ch lm khc Ch ny lm c cn thit khng 1.1 s nh sau:
1.2
Ch lm ny c c php hay khng? xc nh r rng cc yu cu cho ch lm ny cha? xc nh r rng cc yu cu cho ch lm ny cha? xc nh r rng cc iu kin tuyn dng cha? Khng Xin php Thit k bn m t cng vic 1.3

Cha
Xy dng cc tiu chun cho ch lm ny?

1.4

Cha
Xc nh iu kin tuyn dng

1.5

Cha

Tm ngi bn ngoi C Qung co tuyn dng t bn ngoi - Qung co tuyn dng qua cc knh trong ni b (thn nhn hoc bn b nhn vin). - Qung co trn bo ch. - Tr li cc n xin vic, 3.2.1 La chn s b C th thch ng Khng thch ng Kim tra trc nghim T chi

1.6 Liu v tr ny c th c b tr bng nhn s ni b khng? C

Khng 2.2

Giai on 2: Qung co tuyn m nhn s


- Thng bo trong ni b 2. - Thm d cc cp ph trch b phn chc nng. 1 - Xem xt li cc h s nhn s.

Giai on 3: Tuyn chn nhn s


3. 1 Thu thp h s xin vic ca nhng ng vin trong ni b 3.2. 2

Phng vn

in thoi hi thm tm hiu

Giai on 4: Sp xp nhn s Mi k hp ng
Chp nhn

3.2. 3

Kt lun trn c s d liu thu thp c trn ng vin l tng ng vin khng l tng T chi

T chi

Bt u t 2.2

Mi k hp ng Chp nhn T chi Bt u t 2.2

Giai on 5: Hng dn nhn vin mi hi nhp vo mi trng lm vic Giai on 6: nh gi kt qa cng vic

Hng dn nhn vin mi hi nhp vo mi trng lm vic nh gi kt qu cng tc

167

Ti liu bi dng

III. k nng tuy dng nhn s

III.1. Thng bo tuyn dng (qung co) nhn s Vic qung co tuyn nhn s lin quan n : - Xy dng v duy tr mt hnh nh tch cc ca c quan. - Quan tm n nhng i tng ng vin c th thu nhn trong tng lai v c gng thuyt phc h tham gia. - c bit quan tm n nhng ng vin c nhng tiu chun v tnh cht ph hp vi tng lai cho cc v tr nhn s ang cn b trng. Nh vy, chng ta cn p dng phng php thng bo tuyn dng sau: "Ch nn dng cc bin php qung co tuyn dng nhn s bn ngoi v quan h tip xc vi cc ng vin bn ngoi sau khi kim tra ton b kh nng ca cc ng vin trong ni b xem c ph hp vi v tr cn b trng". - Nhng cng c qung co tuyn dng : + Tm hiu qua phiu hi v cc c im c bit ca cng vic, chc v i vi cc cp qun tr trc tuyn thng qua phng T chc - cn b. + Cng b tm ngi trong ni b. + Phn tch cc c tnh thng qua d liu nhn s c lu tr trong c quan. - Nhng cng c qung co tuyn dng cc ng vin bn ngoi c quan + Nhn vin ca c quan c cc ng vin thng qua bng thng bo ni b. + Thng qua cc S Lao ng, cc c s t vn ngh nghip hoc hip hi ngnh ngh... + Quan h vi cc trng Cao ng, i hc. + Tuyn dng qua cc Trung tm t vn vic lm . + Hp tc vi cc cng ty t vn nhn s. + Quan h vi cc c quan ca Chnh ph. + Thng qua cc phng tin thng tin i chng.

168

Qun l & pht trin ngun nhn lc


V d1 :
Thng bo tuyn dng

VietNam Airlines

Tng cng ty Hng khng Vit Nam cn tuyn hc vin o to ngi li my bay dn dng vi cc iu kin sau: 1. Tiu chun chung - L Nam, n cng dn Vit Nam; - Trnh vn ha: Tt nghip ph thng trung hc tr ln. - Tui i: + T 18 n 20 tui i vi th sinh tt nghip Ph thng trung hc. + T 18 n 25 tui i vi th sinh ang hc hoc tt nghip cc trng i hc, Cao ng, Trung cp. - Chiu cao v cn nng: + i vi Nam: t 168 cm v 52 kg tr ln. + i vi n: t 160 cm v 48 kg tr ln. 2. Lch thi tuyn Ti H Ni: t ngy 01/10/2004 n ngy 09/10/2004. a im: Trung tm Y t Hng Khng - Sn bay Gia Lm, H Ni. 3. H s d tuyn gm (1) n xin d tuyn (2) S yu l lch c xc nhn ca a phng (3) Bn sao giy khai sinh (4) Bn sao cng chng bng tt nghip ph thng trung hc hoc bng tt nghip i hc, Cao ng, Trung cp. (5) Chng ch TOEIC ti thiu 250 im (6) Chng minh nhn dn hoc h chiu (7) 4 nh mu c 4x6 (mi chp khng qu 1 nm) Mi thng tin chi tit v tuyn chn c ng chi tit trn trang http://www.vietnamair.com.vn V d 2 :
Tuyn dng nhn vin

Chi nhnh Ngn hng Ngoi thng Vng Tu cn tuyn nhn vin lm vic ti Phng Tn dng - Bo lnh v Phng thanh ton quc t.

169

Ti liu bi dng
1. Tt nghip i hc Kinh t, i hc Ngn hng, i hc Ngoi thng (h chnh quy). 2. Tui khng qa 26. 3. u tin ngi c h khu thng tr ti tnh B Ra - Vng Tu. 4. C bng B Anh vn hoc tng ng tr ln. 5. Trnh vi tnh tng ng tr ln. (Ch nhn h s cc tiu chun trn) Tt c cc th sinh phi qua thi tuyn Anh ng v nghip v c lin quan. H s gi v: Phng Hnh chnh Nhn s Chi nhnh Ngn hng Ngoi thng Vng Tu, s 27 Trn Hng o, P.1, TP. Vng Tu k t ngy ra thng bo n ht ngy 30/9/2004, h s gm: (1) n xin vic c dn nh (4x6) trong vng 6 thng. (2) S yu l lch c xc nhn ca chnh quyn a phng.

(3) Bn sao (c cng chng) cc vn bng lin quan.


(4) Bng im kt qa hc tp. (5) Giy khm sc khe (trong vng 6 thng). (6) Bn sao giy chng minh nhn dn, h khu v giy khai sinh (c cng chng). V d 3 :
C HI NGH NGHIP

Develing Trade BV l mt cng ty thng mi thnh cng ca H Lan, vi hai vn phng i din ti TP. H Ch Minh v H Ni kinh doanh ch yu trong cc lnh vc Ph gia thc phm, giy, ha cht v nguyn liu dc phm. m rng v tng cng hot ng kinh doanh trong lnh vc Ph gia thc phm - Nguyn liu dc phm, chng ti ang tm kim nhng ng vin c v tr sau: V tr tuyn dng: 1. Nhn vin kinh doanh trong lnh vc Ph gia thc phm (N/Nam tui t 24 - 28) 2. Nhn vin kinh doanh trong lnh vc Nguyn liu dc phm (N/Nam tui trn 30). Nhim v: - Pht trin mi th trng v khch hng;

170

Qun l & pht trin ngun nhn lc


- Gii thiu nhng nguyn liu mi; - Thc hin cng vic bn hng; - m phn k kt hp ng; - Thit lp, quan h bn vng vi khch hng; - Kho st th trng v vit bo co. Yu cu: - Tt nghip H ngnh Ha thc phm/ Y Dc - Am hiu th trng v nhiu nm kinh nghim trong lnh vc Ph gia thc phm / Nguyn liu dc phm; - C quan h tt vi khch hng; - K nng giao tip tt ting Anh v ting Vit; - Thng tho vi tnh vn phng. Cc ng vin quan tm gi h s (n xin vic v s yu l lch c dn nh bng ting Anh, cng cc vn bng c lin quan) trc 26 thng 9 nam 2004. H s xin vic xin gi v a ch: Vn phng i din Develing Trade BV. C: oan V - 28 Phng Khc Khoan, Qun 1, TP. H Ch Minh. V d 4 : Cng ty phn mm BTM International Software (100% vn nc ngoi) cn tuyn cc v tr sau: 1. Trng nhm pht trin phn mm - Bng c nhn/k s chuyn ngnh my tnh. u tin cho ng vin c bng thc s. - 5 nm kinh nghim trong lnh vc pht trin phn mm. u tin cho ng c vin tng lm vic trong cc d n nc ngoi. - C kinh nghim lm trng nhm pht trin phn mm. - Kh nng giao tip ting Anh tt (nghe/ni/vit ti liu k thut) - Chuyn mn: C, Java (swing hay JSP), Oracle Database, Oracle Application, Unix hoc Linux. u tin cho ng vin lm qua Application Server. - Hiu bit v ERP, c kin thc v h thng bn l ca cc siu th ln.

171

Ti liu bi dng
- Sn sng i cng tc xa (USA) thng xuyn. - C kh nng phn tch v gii quyt vn , thch ng nhanh vi cng ngh mi. Lng v thng xng ng vi thc lc chuyn mn. 2. Lp trnh vin Java/Unix - Bng k s hoc c nhn my tnh. u tin cho cc sinh vin gii va tt nghip nm 2004. - Kin thc c bn v C. Java v Unix. u tin cho ng vin lm tng lm vic trn Oracle. - C kh nng t nghin cu, thch ng nhanh vi vic chuyn i ngn ng v mi trng lp trnh. - Tnh cch thch hp vi lm vic trong nhm nhiu thnh vin. - Ting Anh c bn (c hiu ti liu k thut). ng vin s c o to v chuyn mn v Anh vn trong 3 thng u ti TP. H Ch Minh do cc chuyn gia nc ngoi m trch, sau s c o to nng cao ti M. y l c hi tuyt vi cho sinh vin mi tt nghip. Lin lc (trc ngy 18/9/2004): BTM Internatiolnal Sofware in thoi: 0903.708151 (anh Tn) T: 0903.310111 (anh Minh) III.2. c k h s d tuyn nhn s * K nng tm lc thng tin ch yu v ng c vin - Trnh ; - Nng lc; - Gii tnh; - Quan h gia nh x hi; - Kinh nghim hay qa trnh cng tc. . * K nng xc nh ng c vin a vo danh sch ngn trong tuyn chn nhn s thng qua c h s: - Nng lc; - Kinh nghim; - iu kin khc (Lng, tui, ch ,.) III.3. K nng phng vn trong tuyn chn nhn s Qu trnh phng vn theo ch ch v khch l

172

Qun l & pht trin ngun nhn lc


Chng ti xin a ra mt s ngh cho qa trnh phng vn nh sau: - Gii thiu c quan: Gii thiu s b v lch s, gi tr c quan, tng lai c quan, cc cng vic, t chc v cc mi quan h ca c quan thng qua ngi ph trch b phn nhn s. - Ngi c phng vn (ng vin) t gii thiu: y cn ch n vn ha ca a phng, v d : m t ngn gn ba s kin gy n tng nht trong sut cuc i ca ng vin di gc ny. - t cc cu hi thch hp lin quan n tt c nhng tiu chun, c bit phi tng ng vi tng lai v cng vic: thng qua nhng ngi phng vn khc nhau, chng ta t ra nhng "cu hi tam gic quan h" c th v thng thn. ng thi chng ta cn phi lun ch sao cho ng vin lun cm thy t tin v c coi trng v ch iu chnh cuc phng vn i ng hng. Tam gic quan h c biu din nh sau: Xc nh nhng quan h c th trc kia nhm d kin nhng quan h trong tng lai. i vi mi tiu chun i hi ta cn phi t ra nhng cu hi theo "tam gic quan h". 1. Chn ai?

2. Th no?

3. Kt qa?

Hnh 3.3: Nhng phng php t cu hi qua "tam gic quan h" - Gii thiu cng vic: gii thiu v tho lun v nhng lnh vc nhim v, quyn hn v trch nhim ca ngi m nhn cng vic (v trao cho ng vin nhng thng tin t liu v c quan v chc v) cng nh nhng iu kin nhn vic lm ny (trn c s mt bn hng dn). - Kt thc: Cm n cho cuc phng vn (trong c c vic trao tin th lao cho nhng chi ph lin quan n cuc phng vn) cng nh

173

Ti liu bi dng
cc tha thun cho qa trnh tip theo (v d xc nh thi im, i tng ng vin lin lc bit kt qa). Cuc hp ca nhng ngi tham gia phng vn tho lun v ng vin : c th t c s thng nht trong vic quyt nh la chn, chng ti xin xut cc bc sau: - Mi phng vn vin nh gi cc ng vin theo nhng tiu chun da trn c s nm bc thang sau y: 10 = cao hn nhiu so vi mc trung bnh. 8 = cao hn mc trung bnh. 6 = trung bnh 4 = di mc trung bnh 2 = di mc trung bnh qa nhiu. - Nhng ngi phng vn trao i kin nh gi v thng tin ca mnh trong mt cuc hp ngn, trong trng hp c nhiu kin nh gi khc nhau th nn s dng phng php nh gi theo "tam gic quan h" c p dng. - Nhng ngi phng vn thng nht kin theo tt c nhng tiu chun theo yu cu a ra kin nh gi thng nht (bng nh gi thng nht trong nhm). Trong trng hp vn ang cn c kin cha thng nht th cn c nhng cuc tm hiu b sung theo nhng vn cn cha sng t. - Lp mt danh sch th t trn c s nhng kin nh gi thng nht. - Nhng ng vin c kh nng p ng mt cch tt nht theo yu cu l nhng ng vin qua c k kim tra trc nghim theo nhng yu t v hc vn v v tr lm vic. Mt iu quan trng y l khng c cao qu mc v nhng kim tra trc nghim ny. Chng thng ch gy ra thm nhiu thc mc m khng a ra cu tr li li ch. Ti an Mch ngi ta thng khuyn co c quan nn mi mt chuyn gia t vn phn bin cho kt qa nh gi v c quan nn tha thun vi ng vin l s thc hin hai cuc ni chuyn bng in thoi vi nhng cp trn c ca ng vin nhm xc nh nhng s sai lch gia kt qu ca trc nghim vi nhng cuc ni chuyn ny (trn c s nhng cu hi "theo tam gic quan h" c ch ch).

174

Qun l & pht trin ngun nhn lc


- Khi kt qa nhng cuc phng vn c khng nh th ng vin c nhn vo c quan trn c s mt bn hp ng lao ng c tiu chun ha.
IV. Bi tp tnh hung

Bi tp 1: Thc trng v gii php u tin trong qun l ngun nhn s. Bn hy xc nh mc xut hin cc hin tng di y trn c s s lng cc bng chng khch quan m bn thy ti c quan ca bn: Ghi ch: 1,2,3,4,5 l thang im t 1 n 5 (bng trang sau)
t bng chng (1) 1. Kt qu, nng sut lao ng n v gim st 2. C mu thun gia cc n v thnh vin 3. C s nghi ngi trong phn cng cng vic hoc quan h gia cc thnh vin 4. Mc tiu c quan r rng 5. Cn thiu s khch l v khng li cun c s tham gia ca cc thnh vin 6. Cn thiu sng to, khng dm m nhn nhim v mi, t tnh tin phong 7. Cc cuc hp cng chc t hiu qu 8. C tr ngi khi lm vic vi cp trn 9. Trao i thng tin gia cc thnh vin cn yu km Mt vi bng chng (2) (3) Nhiu bng chng (4) (5)

Thc trng

175

Ti liu bi dng
10. Thiu tin tng gia cp trn/cp di v gia cng chc vi nhau 11. Cc quyt nh ca c quan khng c cc thnh vin thu hiu, ng tnh 12. Khng c khuyn khch lm vic, khng c ghi nhn v khen thng kp thi.

Tho lun v x l tnh hung: Tng c nhn cho im. Nhm tp hp v tnh im trung bnh cho tng tiu ch. Lp khung biu: I II III IV 12 - 28 im 29 - 40 im 41 - 50 im Vt 50 im tr ln C quan tt C quan c vn Cn c bin php C vn cn phi x l

Yu cu a ra cc gii php khc phc sau: Yu cu 1: Khc phc cc mt yu km phn cng vic nh gi. Yu cu 2: To c hi khuyn khch c nhn pht huy nng lc s trng nhm t hiu qu ca n v. Bi tp 2: Tnh hung v mt t thi tuyn nhn s B GT nm 2000. Tm tt tnh hung: Cui nm 2000 B GT t chc k thi tuyn dng nhn s b sung cho i ng cn b cng chc (CBCC) vo nm 2001. Trong qa trnh t chc thi tuyn xy ra mt s thiu st th hin qua gian ln, thiu minh bch trong k thi. Trong s nhng ngi b trt trong k thi c 7 ngi tc gin khi h d hp mt nghe cng b kt qa thi.

176

Qun l & pht trin ngun nhn lc


Nhng ngi ny lm n khiu ni v s khng cng bng v minh bch ca k thi. Khi nhn c n th khiu ni v kt qu tuyn dng. B trng B GT yu cu cc n v v cc c nhn c lin quan m ch yu l V t chc cn b (TCCB) phi gii trnh. V trng V TCCB lm t trnh B trng nhng ni dung T trnh lm sai lch nghim trng so vi thc t hng che giu s tht. Khng ng tnh vi T trnh ca V trng V TCCB, nhng ngi b nh trt tip tc khiu kin, trong ni bi c quan B c nhiu d lun khc nhau v v khiu kin, trong ni b c quan B c nhiu d lun khc nhau v v khiu kin. B quyt nh lp on thanh tra lm r v d lun trong c quan B i vi khiu kin ca nhng ngi b nh trt. Sau thi gian ngn thanh tra B hp cng b kt qa thanh tra: - Vic t chc thi tuyn sai quy ch; - V b bi mt on kt trong ni b v TCCB; - Kin ngh B trng cho hy kt qa thi ca 7 ng vin v t chc thi li i vi nhng ngi ny v k c nhng ngi trng tuyn. - Thnh lp li Hi ng thi mi m khng c nhng thnh vin ca Hi ng thi c. Nhng vn t ra cn x l trong tnh hung: 1. Tm hiu bi cnh lch s, nhng nhn t khch quan v ch quan dn n v kin trong k thi tuyn dng nhn s B GT. 2. T nhng s kin chnh ca v kin, c th nu ln phng n gii quyt. 3. Qua v khiu kin trn, cn thit rt ra nhng bi hc kinh nghim thc tin. Cu hi tho lun tnh hung 2: 1. Anh (ch) hy nu nguyn nhn trc tip v gin tip n n khiu kin ca nhng ngi d tuyn? 2. B GT cn c nhng gii php chm dt n th khiu ni, t co mt cch\cn bn, lu di? 3. Cc CBCC sai phm cn x l k lut nh th no cho tha ng?

177

Ti liu bi dng
4. Thng qua v khiu kin ny, nhng bi hc no c rt ra t thc tin trong tuyn dng nhn s? Bi tp 3: Thc hnh v thng bo tuyn dng nhn s Anh ch hy cung cp nhng thng tin cn thit v thng bo qung co tuyn dng nhn s cho c quan, n v mnh, theo cc hng dn chung nh sau: a. C quan, n v xc nh nhu cu nhn s nh th no? - Cn tuyn bao nhiu ngi? - Nhn s mi cn c nng lc v k nng g? - Thi gian - a im - Kh nng cnh tranh trn th trng thu ht nhn s mi nh th no? b. Nhng vn nn v khng nn trong thng bo qung co tuyn dng nhn s - Nn: + R rng v th tc h s, thi gian, a im np h s. + C cc yu cu c th v tiu chun, nng lc, kinh nghim, trnh v tui, gii tnh, + S dng din tch hoc lng t ngn gn, tit kim. + Chn thng bo trn phng tin rng ri, thch hp nht. + Cho ng vin bit li ch khi c tuyn dng. - Khng nn: + Ha hn qu nhiu + Ch lit k khi lng cng vic + Dng nhng thut ng c nhiu ngha hiu khc nhau. + Qu tit kim v thng bo nhng ni t ngi c th bit. Bi tp 4: Thc hnh v phn tch cc mu thng bo qung co theo cc tiu thc nh gi cht lng sau:
TT Tiu thc nh gi

Kt qu nh gi 5 1 2 3 4

1 2

Tnh hp dn, trung thc Tiu chun r rng minh bch

178

Qun l & pht trin ngun nhn lc


3 4 I. Kh nng thu ht v li ch hp dn Thng bo hiu qu, trnh by p Cng

Ghi ch: 1. Km 2. Yu 3. Trung bnh 4. Tt 5. Rt tt

179

Ti liu bi dng
Bi c thm: QUY CH, N V KINH NGHIM TUYN CHN CC CHC DANH CN B CNG CHC MT S TNH - THNH PH. 1. QUY CH TM THI TI TP. HI PHNG:(V vic thi tuyn cc

chc danh cng chc, vin chc lnh o trong doanh nghip Nh nc, n v s nghip; ban hnh km theo quyt nh s 665/Q UB ngy 02/5/1998 ca UBND thnh ph).
CHNG 1: Nhng quy nh chung

iu 1: Quy ch ny p dng cho cc doanh nghip nh nc, n v s nghip, c mt trong cc iu kin sau: 1. i vi doanh nghip nh nc - L doanh nghip hot ng cng ch. - Doanh nghip c sp xp hp nht t hai hoc nhiu doanh nghip vi nhau. - L doanh nghip bo ton vn, c th trng, gim c ng nhim khng bo m cc ch tiu pht trin ti thiu do thnh ph, ngnh ra (v doanh s, li nhun, np thu,..). i ng cn b trong quy hoch ca doanh nghip cha iu kin xt b nhim. 2. i vi n v s nghip - n v c sp xp hp nht t hai hoc nhiu n v vi nhau. - i ng cn b trong quy hoch cha iu kin xt b nhim. iu 2: Ngi tham gia thi tuyn phi c cc iu kin sau y: - m bo cc tiu chun nghip v v tiu chun cn b theo chc danh do thnh ph v ngnh (B hoc S) ban hnh. - Trong quy hoch cn b ca n v c c quan qun l c thm quyn ph duyt. Nu ngnh khc, ni khc th phi c c quan qun l nh nc cp trn trc tip chn v gii thiu. - C n xin d tuyn, c phng n t chc qun l, hot ng ca n v d tuyn. iu 3: Quyt nh b nhim ngi trng tuyn l quyt nh b nhim c thi hn theo bn cam kt v theo quy ch b nhim c thi hn. iu 4: Ni dung cam kt gia ngi c b nhim qua thi tuyn vi c quan Nh nc c u quyn k kt v tp th lao ng ca n v bao gm: - Cam kt v trch nhim, ngha v v quyn li trong nhim k ca ngi c b nhim qua thi tuyn.

180

Qun l & pht trin ngun nhn lc


- Nhng yu t cn bi min khng ch ht nhim k. - Trch nhim ca c quan nh nc c u quyn k kt bn cam kt i vi ngi trng tuyn. - Trch nhim, ngha v v quyn li tp th lao ng ca n v.
CHNG 2: HNH THC, NI DUNG THI TUYN V T CHC THI TUYN

iu 5: Hnh thc thi tuyn l bo v phng n v tr li cc cht vn v phng n. Ngi d tuyn phi bo v phng n trc Hi ng thi tuyn ca Thnh ph (nu l n v thuc quyn qun l cn b ca Thnh ph) hoc Hi ng thi tuyn ca UBND huyn, qun, th x (nu l n v thuc quyn qun l cn b ca huyn, qun, th x). iu 6: Cc S qun l ngnh, UBND huyn, qun, th x kt hp vi cc c quan lin quan, cn c vo c im tnh hnh, yu cu pht trin c th ca tng n v, xy dng cc ch tiu cn thit theo nhim k ca n v cn thi tuyn, trnh cp c thm quyn ph duyt, l cn c cho vic xy dng phng n, chm im phng n, xy dng bn cam kt gia ngi trng tuyn vi c quan nh nc c u quyn k kt vi tp th lao ng ca n v. iu 7: Quy trnh thi tuyn gm cc bc sau: 1. Cng b n v p dng thi tuyn. 2. Nhn n, ln danh sch ngi d tuyn. 3. S tuyn, chn cc phng n kh thi a vo thi tuyn chnh thc. 4. T chc thi tuyn: - Ch tch hi ng thi tuyn ch tr, ngi d tuyn bo v phng n, cc thnh vin hi ng, cc chuyn gia phn bin cht vn phng n. Cn b ch cht v mt s cn b chuyn mn gii ca n v nghe. - Ly phiu tn nhim cc phng n (ca cn b ch cht v mt s cn b chuyn mn gii ca n v). Phiu tn nhim cc phng n l c s Hi ng thi tuyn tham kho trong vic la chn phng n trng tuyn. - Cc thnh vin Hi ng thi tuyn chm im c lp, tng phng n. 5. Lp bin bn v kt qa thi tuyn (gm: im ca tng thnh vin hi ng thi tuyn v im trung bnh ca c H ng thi tuyn

181

Ti liu bi dng
chm cho tng phng n, kt qa tn nhim ca n v i vi tng phng n v kt lun ca Hi ng thi tuyn) bo co thng trc Thnh y (din cn b thng trc Thnh u qun l) v UBND Thnh ph xt quyt nh b nhim (i vi n v do Thnh ph qun l qun l cn b) hoc UBND huyn, qun, th x (i vi cc n v do huyn, qun, th x qun l cn b). iu 8: Hi ng thi tuyn Gim c hoc Trng n v cp Thnh ph do Ch tch UBND thnh ph ra quyt nh (n v thuc huyn, qun, th x qun l cn b do Ch tch UBND huyn, qun, th x ra quyt nh thnh lp). Hi ng thi tuyn ca Thnh ph gm cc thnh vin sau: - Ph ch tch UBND thnh ph ph trch khi, lm Ch tch hi ng thi tuyn. - Gim c S qun l ngnh, Trng ban t chc chnh quyn thnh ph lm Ph ch tch hi ng thi tuyn. - Lnh o S Ti chnh - Vt gi, S k hoch v u t, Cc qun l vn v ti sn Nh nc ti doanh nghip, Cc thu Kho bc Nh nc v i din cp y n v p dng thi tuyn lm y vin. - Hi ng thi tuyn mi mt s chuyn gia gii cc lnh vc nh: ti chnh, ngn hnh, k hoch, t chc cn b, ging vin chuyn ngnh, gim c doanh nghip, trng cc n v s nghip cng ngnh tham gia phn bin phng n. Danh sch c th do Ch tch Hi ng thi tuyn quyt nh theo ngh ca Gim c s qun l chuyn ngnh v Trng ban T chc chnh quyn Thnh ph. Hi ng thi tuyn c nhim v: 1. La chn, cng b cc ch tiu cho xy dng phng n, cc thang bng im lm cn c cho vic thi tuyn. Hng dn quy ch thi, ni dung thi cho ngi d thi. 2. La chn cc phng n c kh nng thc thi, duyt a vo thi tuyn chnh thc. Xem xt cc iu kin cn thit ca phng n d tuyn nh: vn, mt bng, la chn phng n v lm c s cho bn cam kt sau ny. 3. Hi v chm im cc phng n. 4. Chn ngi trng tuyn trnh thng trc Thnh y, UBND thnh ph xem xt b nhim. iu 9: Gim c S qun l ngnh c trch nhim:

182

Qun l & pht trin ngun nhn lc


1. Kt hp vi Ban t chc chnh quyn thnh ph chn doanh nghip iu kin thi tuyn. Bo co vi Thng trc Thnh u (i vi cc doanh nghip thuc thng trc Thnh u qun l), Ch tch UBND thnh ph quyt nh cho thi tuyn v thnh lp Hi ng thi tuyn. 2. Thng bo cng khai doanh nghip cn thi tuyn, nhn n v ln danh sch ngi d tuyn. 3. T chc cho ngi d tuyn tm hiu, kho st v tin hnh cc bc cng vic cn thit ti doanh nghip thi tuyn. c UBND thnh ph y quyn cng b cc ch tiu t ra i vi n v thi tuyn, ngi d tuyn xy dng phng n thi tuyn. 4. Gip Hi ng thi tuyn cng b thi gian thi v thc hin cc cng vic phc v cho vic thi tuyn. 5. c UBND thnh ph y quyn: D tho bn cam kt trnh cp c thm quyn ph duyt, k bn cam kt, theo di nh gi hng nm v c nhim k v hiu qu cng tc i vi Gim c hoc Trng n v c b nhim qua thi tuyn theo cam kt. Kin ngh Gim c hoc Trng n v c b nhim li tip tc iu hnh, hay bi min khi ht nhim k hoc vi phm nghim trng bn cam kt trong khi iu hnh n v. iu 10: Ch tch UBND cc huyn, qun v th x vn dng cc quy nh chng ny cho vic thi tuyn i vi cc chc danh cng chc, vin chc lnh o thuc quyn qun l c phn cp.
CHNG 3: T CHC THC HIN

iu 11: Gim c cc S qun l ngnh, Ch tch UBND cc huyn, qun, th x, kt hp vi Ban t chc chnh quyn thnh ph tin hnh r sot, lp danh sch cc n v cn thi tuyn chc danh lnh o, thi gian k hoch tin hnh, trnh cp c thm quyn quyt nh; t chc thc hin p dng thi tuyn cc chc danh: Ph gim c hoc Ph trng n v, K ton trng theo quy ch ny. iu 12: Vic b tr cng tc mi i vi cn b lnh o ng chc khng trng tuyn do c quan qun l Nh nc trc tip v Gim c hoc Th trng n v trng tuyn c b nhim, phn cng. iu 13: Gim c hoc Trng n v v b my lnh o n v ang iu hnh, c trch nhim to iu kin, ngi thi tuyn nm cc thng tin cn thit, kho st n v xy dng phng n d tuyn. Gim c hoc Trng n v ang iu hnh phi chu trch

183

Ti liu bi dng
nhim trc Nh nc v mi hot ng ca n v cho n khi cng b quyt nh b nhim ngi thay th. iu 14: Trong qu trnh thc hin quy ch nu cn b sung, sa i, cc S, ngnh, UBND huyn, qun, th x, n v kin ngh qua Ban T chc chnh quyn thnh ph tng hp, trnh UBND thnh ph xt quyt nh. Giao cho Ban t chc chnh quyn thnh ph l c quan hng dn, theo di, tng hp, s, tng kt vic thc hin quy ch ny.
2. KINH NGHIM TUYN CHN, XY DNG V PHT TRIN NGUN NHN LC TRONG I NG CN B CNG CHC TNH BNH DNG

Thc hin cc vn bn ca Trung ng v phn cp qun l cn b ca tnh u Bnh Dng, UBND tnh thc hin qun l cn b cng chc da theo chc v c b nhim v ngch lng ang hng ca cn b cng chc, c th nh sau: 1.1. Tuyn chn v b tr cng tc cho cn b cng chc Cn c vo ch tiu bin ch c giao, nhu cu c th v chc danh tiu chun cn tuyn dng ca cc c quan n v c bin ch, S Ni v (Ban T chc chnh quyn trc y) tham mu cho UBND tnh thnh lp Hi ng thi tuyn, xt tuyn tuyn dng cng chc. 1.2. Vic iu ng cng chc gia cc c quan trong tnh, ra ngoi tnh, tip nhn, gii quyt ngh vic, nng ngch, nng lng, - i vi ngch chuyn vin chnh hoc tng ng v cc chc v do UBND tnh b nhim do UBND tnh quyt nh. - i vi ngch chuyn vin hoc tng ng tr xung (tr cc chc v do UBND tnh b nhim) do Gim c S Ni v quyt nh theo ngh ca cc S ngnh, Huyn, th. - Mt s ngoi l: + Ngh hu do UBND tnh quyt nh, cc trng hp c chc v do Thng v Tnh u qun l, UBND tnh ban hnh quyt nh th ch ho Ngh quyt ca Ban Thng v Tnh u. + iu ng cng chc gia cc n v trc thuc S Gio dc v o to do Gim c S gio dc v o to quyt nh. + Nng lng cho cc trng hp chuyn vin hoc tng ng tr xung do Gim c S, th trng c quan trc thuc UBND tnh,

184

Qun l & pht trin ngun nhn lc


Ch tch UBND huyn th ra quyt nh sau khi c vn bn tha thun ca S Ni v cho tng trng hp c th. 1.3. Quy hoch, o to, bi dng Cn c quy hoch o to ca cc S, ngnh, huyn - th, S Ni v tham mu UBND tnh k hoch o to CBCC ca tnh hng nm, thm quyn ra quyt nh c i hc (c hng ch i hc ca tnh): - UBND tnh ra quyt nh c: i vi cc chc v do UBND tnh b nhim, ph chun, cc cng chc c ngch chuyn vin chnh hoc tng ng tr ln; cc trng hp i o to t i hc tr ln; cc trng hp i o to, bi dng nc ngoi. - Gim c S Ni v ra quyt nh: i vi cng chc c ngch chuyn vin hoc tng ng tr xung, cn b chnh quyn c s. 1.4. B nhim, b nhim li, min nhim Ngoi mt s chc v do Chnh ph c quy nh ring, cc c quan hot ng c iu l th thc hin b nhim theo quy nh, s cn li thc hin nh sau: - Cc chc v Gim c, Ph Gim c S v tng ng, lnh o n v trc thuc S c quy m ln (Bnh vin a khoa, trng Trung hc chuyn nghip,..). Lnh o cc doanh nghip nh nc hng II tr ln do UBND tnh ra quyt nh sau khi c Ngh quyt ca Thng v Tnh u. - Cc chc v trng, ph cc phng ban hoc tng ng thuc huyn, th do Ch tch UBND huyn, th b nhim. Ring cc chc v Trng phi c vn bn tho thun ca Gim c S chuyn mn c lin quan v Gim c S Ni v. - Cc chc v Ph trng phng S hoc tng ng, mt s chc danh ph n v trc thuc S do Gim c S ra quyt nh b nhim sau khi c vn bn tha thun ca Gim c S Ni v, cc chc v Trng, ph n v trc thuc S do Gim c S ra quyt nh b nhim. 1.5. Nhn xt nh gi cn b Vic nhn xt nh gi cn b cng chc hng nm c tin hnh theo c quan, n v c mt phn t cch php nhn (c con du), Th trng c quan n v s dng nhn xt nh gi cho cc cn b cng chc thuc quyn, ring Th trng c quan, n v do lnh o cp trn trc tip nhn xt nh gi trn c s xem xt cc kin ng gp ca tp th n v. 1.6. Khen thng, k lut

185

Ti liu bi dng
Thm quyn ra quyt nh khen thng p dng theo quy nh ca Trung ng. V k lut c phn cp nh sau: - UBND tnh ra quyt nh k lut i vi ngch chuyn vin chnh hoc tng ng tr ln. - Gim c cc S ngnh, UBND huyn th quyt nh i vi cng chc c ngch chuyn vin hoc tng ng tr xung. Ring i vi hnh thc h ngch, buc thi vic phi c vn bn tha thun vi Gim c S Ni v. - i vi hnh thc cch chc, cp no b nhim cp s ra quyt nh cch chc. 1.7. Qun l h s cn b, cng chc a. H s gc - C quan s dng cng chc chu trch nhim qun l v cp nht h s ca cng chc trong c quan, n v. - i vi cc chc v do UBND tnh b nhim, h s do S Ni v qun l, mi thay i ca cng chc c c quan s dng gi v S Ni v cp nht b sung vo h s vo thng 1 hng nm. b. H s trn mng gip UBND tnh qun l tt cng tc bin ch tin lng ca cn b cng chc cng nh bo co thng k cht lng cn b theo yu cu ca B Ni v v ca tnh. S Ni v a nhng thng tin c bn ca tng cng chc ca tnh vo chng trnh qun l nhn s ca S. Chng trnh ny c thit lp khai thc trn mng Internet, theo cc c quan n v c y t cch php nhn s c cung cp Password vo chng trnh. Tu theo chc nng, nhim v v thm quyn qun l ca mnh, mi c quan s c khai thc thng tin trong mt nhm cng chc nht nh. C quan c cp Password c trch nhim phi hp vi b phn chuyn mn ca S Ni v cp nht kp thi nhng thay i ca cng chc mi lc, mi ni v kt qu cp nht tc thi. Hin nay cc bo co thay i v bin ch tin lng, nng lng c tc nghip trc tip trn chng trnh ny. Tuy bc u cn gp kh khn do trnh ca ngi s dng v iu kin c s vt cht ca c quan nhng chng trnh gip cho cn b ngnh t chc c s liu bo co chnh xc v thc hin mt s nghip v c nhanh chng.

186

Qun l & pht trin ngun nhn lc


Ngoi ra, p ng yu cu thi k i mi, Tnh u v UBND tnh c nhng gii php thch hp xy dng v pht trin i ng cn b cng chc bng chnh sch pht trin ngun nhn lc, thu ht nhn ti, khuyn khch cn b cng chc t nng cao trnh chuyn mn nghip v, h tr sinh vin c h khu thng tr ti Bnh Dng ang theo hc ti cc trng cng lp thuc nhng ngnh hc m tnh c nhu cu (theo danh mc c UBND tnh cng b hng nm) nhm to ngun cn b ti ch c trnh , nng lc p ng nhu cu tuyn dng ca a phng. T nm 2001 n nay, tnh c c 1.968 cn b cng chc o to cc lp cao ng, i hc, 156 o to sau i hc. Tuyn dng c 362 trng hp c bng i hc chnh quy, c cp thm 15% mc lng trong thi gian tp s. C 7 trng hp t nghip loi gii c thng 2 triu ng/ ngi, 4 bc s chuyn khoa cp I c cp 1 ln 7 triu ng/ngi, 1 Thc s c cp 10 triu ng khi c tuyn dng v tnh. C 1 Tin s c thu ht v cng tc tnh vi ch chi tr ngoi lng 2 triu ng/thng. Ngoi ra, tnh ang tr cp cho 103 sinh vin ca tnh ang theo hc i hc v 2 cao hc. Nhn chung, cng tc cn b ca tnh to c s chuyn bin c bn, nht l mt quan im, nhn thc trong nh gi s dng cn b. Ci tin v i mi phng php, to c s thng nht trong cng tc qun l cn b. im ni bt ca tnh l c nhng ch trng, chnh sch ng n trong vic to ngun cn b, ng vin v to ngun thun li cho cn b trong vic hc tp, nng cao trnh , kin thc, p ng yu cu cng cuc i mi. c bit chnh sch tr cp cho cn b i hc, chnh sch tr cp cho cn b x, phng, tht s ng vin cn b yn tm cng tc v hc tp. Phn ng i ng cn b cng chc c tinh thn trch nhim, tch cc trong cng tc hc tp, rn luyn, thch ng nhanh vi yu cu i mi. Tuy nhin, bn cnh nhng kt qu t c, cng tc cn b vn cn nhng hn ch sau: - Nhng gii php v thi tuyn, xt tuyn,... trong thi gian qua t c nhng kt qu ng khch l nhng cha gii quyt mt cch c bn v ng b v yu cu cht lng tuyn dng, v tr cng tc ph hp vi chuyn mn o to. - Mt s c quan, n v cha l tt cng tc quy hoch cn b, cha xy dng c k hoch o to - bi dng di hn v nh gi

187

Ti liu bi dng
ng ngha, vai tr, yu cu ca cng tc o to bi dng. Phng php o to cn nng phn l thuyt cha gn vi thc tin, c cu o to cha hp l, ni dung gio trnh cha kp i mi, cp nht kp thi so vi yu cu. - Cc doanh nghip khu cng nghip ca tnh thu ht lc lng ln lao ng c trnh cao trong khi Trung ng v tnh cha c bin php thch hp thu ht nhng ngi c trnh nghip v chuyn mn cao tham gia v cc c quan Nh nc (ch tin lng, iu kin thng tin trong ngh nghip,) Mt khc ch tin lng khng p ng c nhu cu sinh hot cho cn b cng chc ni chung, nht l i vi nhng trng hp b tr xa nh, vng kinh t cn kh khn nn tnh n nh khng cao. - Xut pht t mt tnh ngho v km pht trin so vi cc tnh trong khu vc, li b tn ph nng n sau hai cuc chin tranh nn s cn b cng chc c trnh tham mu mang tm chin lc thc s chim t l thp; cn b cng chc nng ng, sng to, dm ngh dm lm cn hn ch. Phn ln cn b cng chc cha mang tnh chuyn nghip, cha c o to y v k nng hnh chnh, thiu hiu bit php lut; mt b phn cn b cng chc lm vic theo phng php th cng vi nng sut, hiu qu cha cao; cha tht s khai thc ht cc tnh nng ca nhng thit b, my vn phng c trang b phc v yu cu cng tc tt hn, nhanh hn v c hiu qu. - Quy trnh nh gi cn b cng chc cha xc nh ng hiu qu, cht lng, khi lng cng vic thc hin mang tnh nh lng ph hp cho tng c quan, n v lm c s chnh xc xp loi, nhn xt, nh gi cn b cng chc hng nm. - Ch khen thng hin nay ch dng li tnh ng vin, cha thc s l ng lc cho cn b cng chc hng say lm vic, cha b p c chi ph do cng chc b ra nghin cu nng cao hiu qu cng vic. 2. Phng hng, gii php xy dng v pht trin ngun nhn lc trong i ng cn b cng chc tnh Bnh Dng 2.1. Mc tiu Cng tc xy dng v pht trin i ng cn b cng chc l nhim v, trch nhim ca tng s, ngnh, a phng, n v,.Trn c s quy nh ca php lut tin hnh nhiu bin php ng b nh bo m cc tiu chun u vo, o to bi dng ng i tng, c a ch nng cao cht lng, bo m ng s lng, c cu cn b

188

Qun l & pht trin ngun nhn lc


cng chc; ph hp vi quy m, a bn hot ng ca tng ngnh, tng cp. Xy dng cho bng c i ng cn b cng chc c chuyn mn ph hp vi v tr cng tc, tiu chun ca ngch, bc; c bn lnh chnh tr vng vng; tn ty vi cng vic; tm huyt v ht lng phc v nhn dn, phc v t nc. 2.2. Nguyn tc xy dng v pht trin ngun nhn lc - Qun trit nguyn tc ng lnh o, Nh nc qun l, s ch ng ca chnh quyn c s v cng khai dn ch trong cng tc cn b. - Xy dng v pht trin i ng cn b cng chc phi m bo s n nh, k tha v pht trin; ng thi phi nng cao cht lng v hiu qu hot ng ca t chc, c quan, n v. - Trnh chuyn mn, nghip v; ngnh ngh o to ca cn b, cng chc phi ph hp vi v tr cng tc v p ng tiu chun ngch cng chc. - Cng tc o to bi dng phi theo quy hoch, k hoch. C cu o to hng nm phi ph hp vi chuyn mn m ngnh, a phng c nhu cu, trnh o to mt s ngnh m tnh tha hoc khng cn thit cho cng vic ang m trch (lut, qun tr kinh doanh, kinh t i ngoi,) hoc o to c vn bng tr n tiu chun ngch. - Tuyn dng theo ng tiu chun ngch, khng tuyn dng i vi ngi cha lm c quan nh nc m c bng ti chc, u tin tuyn dng trnh i hc chnh quy. 3. Ni dung thc hin Cng tc xy dng i ng cn b, cng chc va mang tnh cp bch va mang tnh lu di. V vy, cn phi tin hnh cc ni dung sau y phn u n nm 2010 t c cc mc tiu ra: 3.1. iu tra, kho ngun nhn lc - iu tra, thng k, phn loi hin trng cn b, cng chc ang cng tc cc c quan, n v: Khi ng, on th; khi c quan Hnh chnh, khi n v s nghip; Khi doanh nghip Nh nc; Khi x, phng, th trn. - Cn c vo kt qa thng k tin hnh nh gi thc trng cn b, cng chc trn cc mt: S lng, c cu, ngnh ngh; hnh thc o to; hin trng b tr s dng; hiu qu, cht lng cng vic do cn b, cng chc m nhn. T chc hi ngh nh gi v tnh hnh i ng cn b cng chc, v cng tc qun l, s dng

189

Ti liu bi dng
cn b, cng chc. Bo co kt qu nh gi v nhng kin ngh, xut vi Chnh ph. - Hon thin c s d liu thng tin v cn b cng chc ca tnh lm c s d liu chung ca tnh, phn tch s liu thu thp theo nhiu tiu ch nh gi ng thc trng i ng, ng thi d bo c nhu cu s lng, cc lnh vc chuyn mn cn tuyn dng trong thi gian ti gii quyt nhu cu cng vic. 3.2. Xy dng, iu chnh quy hoch cn b cng chc Cn c vo kt qu iu tra, thng k cht lng, s lng, c cu; kt qu nh gi thc trng cn b cng chc v tnh hnh thc t a phng (tin hnh xy dng hoc iu chnh); quy hoch cn b nhm bo m cc tiu ch sau y: - Xy dng i ng cn b c bn lnh chnh tr, trung thnh vi t quc, c thc phc v nhn dn va c trnh chuyn mn p ng yu cu theo nhim v c giao, c kin thc v php lut, hnh chnh, - Quy hoch cn b phi p ng cc yu cu: Bo m tnh k tha, ph hp vi thc tin, kh thi, ph hp vi tng giai on pht trin kinh t x hi ca tnh nh v ly hiu qu, hiu lc lm thc o. - Tng S, Ngnh, huyn, th ch ng xy dng (hoc iu chnh) quy hoch cn b ph hp vi quy hoch cn b chung ca tnh nhng mang c trng ca tng c quan, n v, a phng; trnh tnh trng rp khun, my mc. 3.3. Ban hnh nhng quy nh v qun l cn b cng chc - Trn c s Php lnh cn b cng chc nm 2003 v nhng quy nh ca Trung ng, UBND tnh ban hnh nhng quy nh v qun l cn b cng chc ph hp vi tnh hnh thc t ca tnh v mi loi i tng cn b cng chc. - Phn cng, phn cp qun l cn b cng chc r rng, c th. Quy nh r ch trch nhim, thm quyn ca c quan, a phng, n v c phn cp qun l cn b cng chc. Tng cng k lut, k cng trong hot ng ca c quan nh nc, c nhn tng cn b cng chc; nng cao tinh thn trch nhim, thi phc v v hiu qu cng tc. - Xy dng (hoc xut) nhng tiu ch ph hp nh gi cn b cng chc (mang tnh nh lng) ph hp vi yu cu i mi v theo tinh thn ci cch hnh chnh.

190

Qun l & pht trin ngun nhn lc


- S, ngnh, a phng tin hnh xy dng quy trnh gii quyt cng vic, nhu cu cn b c c s thuyt phc v bin ch, c cu ngch cng chc; b tr cng chc ph hp vi yu cu s dng, pht huy c tnh hiu qu ca b my; t phc v cho cng tc quy hoch o to, tuyn dng, s dng, nng ngch st vi tng s, ngnh, a phng. - Hon chnh n chnh sch tng cng cn b cho cp x, phng, th trn (i vi s hc sinh, sinh vin ra trng c nguyn vng v cng tc lu di ti x). 3.4. o to bi dng nng cao cht lng i ng cn b cng chc - Cn c vo nhng quy nh ca Trung ng v iu kin pht trin kinh t x hi ca tnh kp thi iu chnh ch chnh sch v o to bi dng theo hng khuyn khch hc sau i hc chuyn ngnh c o to i hc, hc i hc h bn tp trung, hn ch o to h ti chc v tuyt i khng cho hc sinh i o to ti chc. Ban hnh quy nh v vic c cn b cng chc i o to, bi dng nc ngoi v b tr s dng sau o to. - Mc tiu ca k hoch o to bi dng phi ph hp vi quy hoch cn b, chc danh tiu chun. o to phi theo a ch "theo n t hng", gn kt gia o to bi dng vi yu cu b tr s dng. - Tin hnh r sot li nhng quy nh v qun l t chc cng tc o to bi dng, lm c s hon thin quy ch o to bi dng. Nng cao cht lng o to, cht lng i ng ging vin, i mi phng php dy v hc ca Trng chnh tr tnh. - Cn c vo yu cu v s lng, cht lng cn b, cng chc tng c quan, n v, a phng xy dng k hoch o to bi dng hng nm v 5 nm. Trong xc nh i tng u tin: Cn b lnh o, qun l, chuyn gia u ngnh, cng chc hnh chnh, vin chc nghip v, k hoch nu r s lng cn o to, i tng, ngnh ngh, hnh thc, cp o to, hng s dng b tr sau khi o to. - Xy dng k hoch o to bi dng cho cn b x, phng, th trn ph hp vi c im thng xuyn bin ng v s lng, cht lng. Giai on u (2004 - 2005) o to theo a ch i vi cc chc danh chuyn mn x, phng, th trn. 4. Cc gii php thc hin

191

Ti liu bi dng
- y ban nhn dn tnh tin hnh chng trnh lin kt vi i hc Quc gia TP. H Ch Minh, Hc vin Hnh chnh Quc gia, Hc vin chnh tr quc gia H Ch Minh t nay n 2005 t ch tiu a 200 cn b, cng chc c trnh i hc i o to sau i hc (ch trng a ngi c nng lc, tui i cn tr); - Tuyn dng mi ngi c trnh , nng lc, bo m tiu chun ca ngch b sung v thay th, bn cnh c chnh sch mnh gii quyt cc trng hp khng p ng c nhu cu chc danh cng vic; - Nng cao cht lng i ng cn b chnh quyn c s (cn b x), c cc cn b x c nng lc i hc tp nng cao trnh . - C chnh sch xy dng i ng cn b d ngun t hc sinh, sinh vin ca tnh nh: iu chnh, b sung chnh sch thu ht ngun nhn lc thu ht ngi c trnh sau i hc, hc sinh ca tnh ang hc cc trng v tnh cng tc, c sinh vin gii ang theo hc cc ngnh tnh cn i o to nc ngoi, c ch tr cp o to cho hc sinh ngho hc gii, hc sinh thuc gia nh chnh sch. Hon thin quy trnh xc nh nhu cu cn o to v b tr s dng i vi sinh vin theo hc cc ngnh tnh cn c hng ch tr cp ca tnh. - Phi hp vi cc S, ngnh v cc huyn, th x, doanh nghip xc nh nhu cu o to, nh hng cc ngnh ngh tnh cn n nm 2010 cho hc sinh ca tnh theo hc c c hi lm vic. Tm li: cn b, cng chc c vai tr v tm quan trng c bit, l nhn t c ngha quyt nh s thnh cng hay tht bi ca cch mng. Ch tch H Ch Minh ni: "Cng vic thnh cng hay tt bi u do cn b tt hay km". Tri qua qa trnh lnh o thc hin cng cuc i mi, ng ta cng rt ra c kt lun: "Cn b c vai tr cc k quan trng hoc thc y, hoc km hm tin trnh i mi". V vy, vic nng cao cht lng v xy dng i ng cn b, cng chc ngang tm vi nhim v l i hi cp thit, l yu cu khch quan trong thi k cng nghip ho, hin i ho t nc.,.
3. N THI TUYN CHC DANH TRNG, PH PHNG TI TP. H CH MINH

C ch tuyn dng v b nhim hin c cng thc chung l: Th trng c quan xut => ly kin cp y => a ra tp th tho lun => lnh o c quan biu quyt.

192

Qun l & pht trin ngun nhn lc


u im ca cch tuyn chn trn l lnh o c quan c th bit r v ngi mnh chn la nhng li sinh ra kiu ln chc "tun t m ln"hoc " n hn li ln". V d: V l do no Trng phng A b khuyt th c tp th c quan on chc 90% l ph phng s thay th v khng cn s la chn no khc. Mt khc, c ch tuyn chn nh vy tuy c cc bc dn ch ha (ly kin tp th, kin tn nhim hay phiu thm d,) nhng tiu ch khng mang tnh nh lng, kh o lng, so snh. Do , khng khch l s phn u t nng cao trnh chuyn mn, nghip v ca cn b, cng chc trong c quan v lm nn lng nhng ngi mun thc s ly kin v cng vic. n thi tuyn (th im) ang c Ban ch o ci cch hnh chnh Thnh ph H Ch Minh tho lun thng qua l mt bc t ph mi trong cch tuyn chn cn b cng chc i vi chc danh trng, ph phng S, ngnh, qun huyn. n th im t chc thi tuyn cnh tranh mt s chc danh gm 4 nguyn tc: cng khai, cng bng, cnh tranh v cng tch (cng trng, thnh tch). Vic t chc thi tuyn chn c cng khai trn cc phng tin thng tin i chng. Cc cn b, cng chc trong bin ch nh nc hoc hp ng trong ch tiu ang cng tc ti cc c quan khi chuyn mn ti TP.HCM u c d tuyn. Ngui d tuyn phi qua vng s tuyn, qua vic nh gi cc tiu ch: kt qa thc hin chc nng nhim, trch nhim c giao, hiu qa cng vic (10% thang im), nng lc qun l (70%), chiu hng v kh nng pht trin ca ng vin (10%). Sau ng vin phi tri qua mt k thi vit, vn p, tip xc - phng vn. Phn thi vit: yu cu trnh by d tnh ca mnh vi t cch l trng phng, phi gii quyt mt s tnh hung trong hot ng qun l chuyn mn, cc k nng s dng my vi tnh, dng c chuyn ngnh k thut. c bit, ng vin phi trnh by mt n c ni dung th hin s tng cng vai tr, cht lng qun l nng cao hiu qa tham mu ca phng v tr li cc cu hi phn bin. Ngi trng tuyn thng qua tuyn chn c b nhim mt nhim k 5 nm. nh k hng nm c quan c th ly phiu tn nhim. Ht nhim k nu hon thnh nhim v ngi s c ti b nhim, nu

193

Ti liu bi dng
khng hon thnh, khng c tip tc tn nhim th c quan s t chc thi tuyn chn ng vin khc.

Chuyn 4

o to, bi dng v pht trin nhn s trong c quan nh nc


1. o to, bi dng cn b, cng chc nhm pht trin nhn s, nng cao hiu qu hot ng ca c quan.

1.1. Mt s khi nim. 1.1.1. o to. Trong h thng gio dc quc dn phn ln cc nc u chia ra hai b phn cu thnh l gio dc ph thng (t cp tiu hc n cp ph thng trung hc) v gio dc chuyn nghip (t dy ngh , i hc n sau i hc). nc ta t trc n nay thng dng cm t ghp gio dc - o to, trong gio dc l h thng gio dc ph thng cn o to l h thng gio dc chuyn nghip (o to ngh, o to i hc v o to sau i hc). o to cn b, cng chc trong mt t chc ni chung v c bn cng c hiu theo ngha ni trn tc l vic c cn b, cng chc i hc cc kho o to chuyn nghip trong cc c s o to ca h thng gio dc quc dn. Tuy nhin vi ngha l o to l trang b kin thc v k nng ngh nghip chuyn mn th th thut ng o to cn b, cng chc trong mt t chc cn c hiu theo mt ngha rng hn, bao gm c vic o to v pht trin cc k nng qun l, k nng ngh nghip. cc nc pht trin hot ng ny c gi l hot ng o to hay hun luyn (Training). V vy, o to cn b, cng chc trong mt c quan hnh chnh Nh nc c hiu l hot ng trang b kin thc ngh nghip ly chng ch trnh hn lm v trang b, rn luyn cc k nng qun l, k nng thc hin cng vic cho cn b, cng chc ca t chc . Trong o to, rn luyn cc k nng qun

194

Qun l & pht trin ngun nhn lc


l, k nng hot ng ngh nghip, chuyn mn l c trng ca o to cn b, cng chc trong c quan qun l hnh chnh Nh nc. 1.1.2. o to li (hay ti o to) l hot ng trang b li, trang b mi cc kin thc, k nng ngh nghip, chuyn mn cho cn b, cng chc khi c nhng thay i cn bn trong cng ngh sn xut hoc c ch qun l, khi nhng kin thc v k nng hot ng ngh nghip, chuyn mn c trang b trc y khng cn ph hp vi hot ng ca t chc. V d: t khi nc ta chuyn t nn kinh t k hoch tp trung sang nn kinh t th trng nh hng x hi ch ngha th tt c cn b, cng chc nh nc, c bit nhng ngi hot ng trong lnh vc qun l nh nc v kinh t cng nh cc cn b v cng chc qun l doanh nghip u phi c o to li nhm trang b nhng kin thc v kinh t th trng, v qun l kinh t v qun l kinh doanh. 1.1.3. Bi dng. Bi dng l hot ng nhm b sung, cp nht kin thc, k nng chuyn mn cho cn b, cng chc trong mt t chc hnh chnh nh nc khi m nhng kin thc, k nng c o to trc y lc hu, khng thc hin c hiu qu hot ng chuyn mn, nghip v trong t chc . S thay i trong i sng kinh t - x hi din ra thng xuyn di tc ng ca tin b khoa hc - cng ngh v pht trin ca khoa hc qun l lm cho nhng kin thc v k nng hot ng chuyn mn ca cn b, cng chc trong mi c quan lun b lc hu i hi phi c bi dng thng xuyn. cng l mt trong nhng l do c bn ca trit l hc tp lin tc, sut i trong cuc sng hin i ca tt c cc t chc nh nc cng nh ngoi nh nc. T 3 khi nim c bn trn c th khi qut hot Cc hot ng nhm t cc mc tiu ng o to, bi dng c quan Nh nc ca cn b, cng chc trong mt t chc bng s tng hp sau (xem s 1.1.3).
Tin b, khoa hc cng ngh v khoa hc qun l o to Cn b cng chc o to li Bi dng

195

Mi trng kinh t, chnh tr, x hi

Ti liu bi dng

S 1.1.3. Tc ng ca mi trng n hot ng o to, bi dng cn b, cng chc trong mt c quan Nh nc. 1.2. Cc hnh thc o to, bi dng cn b, cng chc ca c quan Nh nc. Nh trn trnh by c 3 loi o to, bi dng cn b, cng chc trong mt t chc. Mi loi c th c thc hin theo nhng hnh thc khc nhau. Sau y l nhng hnh thc ch yu cho tng loi: 1.2.1. i vi o to nng cao trnh hn lm (ly bng quc gia) cho nhng cn b, cng chc c trin vng pht trin c th c thc hin di 3 hnh thc c bn: - a i o to, chnh qui tp trung mt c s o to thuc h thng gio dc quc dn. - a i o to khng chnh qui (ti chc). - a i o to di hnh thc o to t xa. i vi o to (Training) trang b v rn luyn kin thc, k nng qun l thng thc hin theo 2 hnh thc: - Cc lp ngn hn (t 3 n 10 ngy) - Km cp ni lm vic ti t chc hoc mt t chc khc. 1.2.2. i vi o to li. Loi o to ny din ra khng thng xuyn, ch xut hin khi c s thay i cn bn v cng ngh v

196

Qun l & pht trin ngun nhn lc


c ch qun l, c ch thc hin loi o to ny theo hai hnh thc: - Tp trung trung hn (3 - 6 thng) - Bn tp trung, ti chc 1.2.3. i vi bi dng. y l hot ng thng xuyn ca t chc, c th thc hin di nhiu hnh thc: - Lp bi dng tp trung ngn hn (3 - 10 ngy) - Hi tho (2 - 3 ngy) - Lp ngn hn bn tp trung (v d: mt bui trong mt tun din ra trong 3 - 6 tun) Mi hnh thc o to, bi dng c nhng u im v nhc im ca n - T chc cn c vo iu kin c th v nhn s v ngn sch sp xp cc cn b, cng chc tham gia cho thch hp. Ngoi ra i vi tt c cc loi o to, bi dng c th thc hin trong nc hoc ngoi nc. Trong qu trnh chuyn i v hi nhp ca nc ta hin nay, Nh nc v nhiu t chc rt quan tm n hnh thc o to ngoi nc. 1.3. o to, bi dng l mt nhn t quyt nh s pht trin nhn s v nng cao hiu qu hot ng ca c quan Nh nc. Tt c cc t chc t t chc ca Nh nc n cc t chc t nhn, on th x hi khc ngy nay hot ng trong mi trng thng xuyn din ra nhng thay i trong cc mt ca i sng x hi, c bit trong s cnh tranh th trng ngy cng gay gt. tn ti, pht trin v hot ng ngy cng c hiu qu, bn cnh nhng yu t khc, hot ng o to, bi dng nhn s ca c quan hnh chnh nh nc nhm p ng c hiu qu nhng thay i ngy cng tr nn nhn t quyt nh. Cc c quan do ngy cng quan tm u t cho cng tc o to, bi dng nhn lc, chi ph u t cho hot ng o to, bi dng nhn lc ngy cng tng ln trong c cu

197

Ti liu bi dng
chi cho hot ng ca c quan nh nc, trong c cu chi ph sn xut ca cc doanh nghip. Mt t chc c th ci thin v nng cao cht lng ngun nhn lc ca mnh bng hai con ng ch yu: - Loi b nhng nhn lc khng p ng c i hi ca t chc, thu np nhng nhn lc c trnh cao, p ng yu cu vo thay th. - T chc o to, bi dng ngun nhn lc hin c nhm pht trin ngun nhn lc, p ng i hi ca t chc. Trong hai con ng , con ng th hai t ra l hu hiu v c v tr hng u. Trong chng mc no y, con ng th nht cng cn thit i vi t chc. Tuy nhin, y khng th tr thnh gii php c bn c v gy ra s xo trn ln v t chc nhn s, li tr thnh nhn t mt n nh, hn ch hiu qu hot ng ca t chc. Nhng kinh nghim tch lu c ca cng chc trong qu trnh hot ng trong t chc l mt b phn to nn nng lc hot ng c hiu qu ca h. l cha k n nhng hn ch v th ch v chnh sch x hi ca Nh nc v hot ng ca cng on i vi vic sa thi cng chc ang lm vic trong cc t chc, chi ph bo him tng ln cng nh lm tng chi ph nhn s do vic tuyn dng cng chc mi rt tn km. Trong iu kin th trng lao ng eo hp v cung lao ng th gii php ny li cng kh thc hin. T nhng l do trn, vic o to, bi dng nhn lc ca t chc l con ng v bin php c bn, hu hiu nht nhm pht trin ngun nhn lc cho t chc. i vi c nhn, s pht trin con ng chc nghip trong c quan hnh chnh ngy cng ph thuc vo nng lc v trnh chuyn mn cng nh s thnh tho trong k nng hot ng. iu xut pht t i hi ca s pht trin nhanh chng ca khoa hc, cng ngh v qun l cng nh nhng bin i nhang chng trong mi trng hin i. V do vy, vic tham gia tch

198

Qun l & pht trin ngun nhn lc


cc vo mi trng o to, bi dng ngy cng quyt nh n s thng tin con ng chc nghip ca cng chc trong nn hnh chnh. T nhng l do nu trn ngy nay phi to ra mt x hi hc tp trong phm vi ton x hi cng nh trong mi trng ca tng c quan hnh chnh Nh nc.
2. Nhng ni dung c bn ca hot ng o to, bi dng trong mt c quan nh nc.

i vi mt c quan hot ng o to, bi dng cn b, cng chc c tin hnh theo nhng ni dung c bn sau y: + K hoch o to, bi dng ca t chc + Tuyn chn v c cn b, cng chc i o to, bi dng cc trung tm o to, bi dng + T chc v qun l cc kho o to, bi dng ngay trong t chc + T chc nh gi kt qu o to, bi dng cn b, cng chc 2.1. K hoch ho o to, bi dng ca c quan Nh nc. y l hot ng u tin c vai tr quyt nh n kt qu v hiu qu o to, bi dng nhn lc ca c quan v n tr li c cc cu hi c bn: - Nhng ai cn c o to, bi dng? - Nhng ni dung no cn c o to, bi dng? - Cn c o to, bi dng u? Theo cc lp no v hnh thc no? - Thi gian tham gia ca tng loi cng chc c i o to? - Ngn sch dnh cho o to trong nm l bao nhiu? v.v.. 2.1.1. Nhng cn c lp k hoch o to, bi dng cn b, cng chc ca c quan. Tu vo loi o to, bi dng v ngun ngn sch m c quan c th chi ra cho o to, bi dng m vic

199

Ti liu bi dng
xc nh nhu cu o to, bi dng, ch da c bn lp k hoch o to, bi dng khc nhau. i vi o to nhm nng cao trnh chuyn mn, ly bng cp thuc h thng gio dc quc dn th vic xc nh nhu cu o to ca t chc cn c vo: - Kt qu nh gi tim nng v trin vng cn b, cng chc - nhng ngi s c thng tin trn con ng chc nghip nhng cn thiu bng cp o to chuyn mn, ngh nghip. Vic o to hc tiu b nhim vo cc v tr cao hn trong t chc hnh chnh t ra c nhiu li th hn l tuyn mi trong th trng lao ng. - B sung bng cp o to chuyn mn nhm p ng tiu chun chc danh m cn b, cng chc ang m nhn. Nhu cu o to ny kh ln i vi t chc trong iu kin mi trng chuyn i v c ch qun l nh nc ta nhng nm va qua. - Nguyn vng ca cc c nhn mong mun c trnh o to chuyn mn cao hn m nhn tt nhim v v c iu kin thng tin trong con ng chc nghip. y l nhu cu m vic xc nh v la chn kh phc tp v nhy cm. Phn ln vic p ng nhu cu ny nm ngoi phn ngn sch o to ca c quan. i vi o to li: Nhu cu o to li ny xut hin khng thng xuyn v ch khi c s thay i cn bn v cng ngh v c ch qun l. Thng loi o to ny c thi gian trung hn ( di 1 nm) v khng ly bng o to quc gia. i vi h bi dng: Cp nht kin thc v rn luyn k nng hot ng, qun l. y l hot ng ch yu, ph bin v thng xuyn nht trong hot ng o to, bi dng trong mt t chc hnh chnh nh nc nm trong xu th to ra mt x hi hc tp v hc tp sut i cho cn b, cng chc trong mi t chc hnh chnh nh nc. Mi trng kinh t - x hi thng xuyn thay i cng vi s tin b nhanh chng ca

200

Qun l & pht trin ngun nhn lc


khoa hc - cng ngh v qun l i hi mi con ngi hot ng trong bt k t chc no, Nh nc cng nh ngoi nh nc u phi lin tc c b sung kin thc k nng xc nh nhu cu o to bng phng php xc nh s hng ht v k nng hot ng. Trong mt t chc hnh chnh nh nc, nhu cu bi dng b sung kin thc v rn luyn k nng c xc nh cn c vo: - Kt qu nh gi hot ng ca cn b, cng chc hng nm - Nhng hn ch no ca cn b, cng chc v kin thc v k nng chnh l nhng iu h cn c bi dng nhm b sung v cp nht. - iu tra nhu cu o to, bi dng t chnh bn thn nhng cn b, cng chc trong t chc . Chnh ngi lao ng phi xut hc cn c trang b v b sung thm kin thc v k nng g c th hon thnh c hiu qu hn cng vic c giao trong t chc. Thng thng cc c s o to, bi dng ca khu vc nh nc, t nhn v c s o to ca chnh ngay t chc lp ra hng nm u tung ra th trng hng lot cc chng trnh bi dng cp nht kin thc v k nng qun l - Cc nh qun tr nhn s da vo cc chng trnh c th iu tra nhu cu bi dng ca cn b, cng chc trong t chc mnh. Cn b, cng chc s la chn chng trnh hoc mt s chuyn (module) ca cc chng trnh ng k tham gia bi dng trong nm - Tng hp cc la chn ca cn b, cng chc chnh l nhu cu o to lm cn c lp k hoch. y chnh l phng php xc nh nhu cu o to, bi dng theo s hng ht kin thc k nng ca tng loi cn b, cng chc trong c quan nh nc. Trong chuyn ny hc vin s i su tm hiu v rn luyn k nng xc nh nhu cu o to theo phng php xc nh s ht hng kin thc v k nng qun l ca tng loi cng chc trong c quan hnh chnh Nh nc. C th tng qut phng php ny bng biu thc:

201

Ti liu bi dng
Kin thc Kin thc v k nng k nng ca Nhu cu cn thit cng chc = o to thc ang m hin cng nhim chc _ v v thc hin phng php trn cng chc lm cng tc o to, bi dng cn c v thnh tho cc k nng c bn sau: + K nng xc nh cc kin thc v k nng cn thit thc hin cc cng v ca cc v t chc cc trong c quan. + K nng xc nh cc kin thc v k nng hin c ca cng chc m nhn cc v tr tng ng trong c quan. + K nng tng hp, phn tch c xc nh nhu cu o to ca tng loi v tr cng chc trong c quan. V k nng th nht: Cu hi t ra y l lm cch no v lm nh th no xc nh cc kin thc v k nng cn c ca tng v tr cng chc trong c quan. Ni dung ny c xc nh bng phng php phn tch cng vic v phn tch tiu chun chc danh ca tng v tr cng chc trong c quan. Do vy cn thnh tho v 2 loi k nng. + Phn tch cng vic tin cp trong chuyn (module) k hoch ho ngun nhn lc. + Phn tch tiu chun chc danh cng chc theo tng v tr cng chc. Kt qu ca cc phn tch trn gip chng ta c th a ra cc gi nh v cc kin thc v k nng cn c ca tng v tr cng chc. V d: V tr lm cng tc Trng, Ph phng Hnh chnh Tng hp c quan Nh nc, sau khi phn tch cng vic v tiu chun chc danh ca v tr ny ta c gi thit v kin thc v k nng cn thit ca v tr ny nh sau:

202

Qun l & pht trin ngun nhn lc


- T chc v iu hnh cng s hnh chnh - Vn bn qun l v qun l vn bn - K nng lp k hoch cng tc ca th trng n v - K nng xy dng vn bn - K nng tng kt v bo co - K nng giao tip - Hin i ho cng tc vn phng V k nng th hai: Cu hi t ra l lm cch no v nh th no xc nh c kin thc v k nng hin c ca tng v tr cng chc trong c quan? S dng phng php iu tra bng phiu iu tra hoc phng vn: Phng php iu tra ny c th tin hnh bng 3 cch. - Pht v thu phiu hi t cc i tng iu tra - Phng vn trc tip i tng c iu tra - Kt hp gia pht phiu iu tra v phng vn trc tip i tng uc la chn Phng php a ra cu hi trc v trc tip phng vn cho kt qu trung thc v chnh xc nht v nhn vin iu tra c th gii thch tng tn cho i tng cc cu hi v mc ch. Mt khc v c quan h giao tip nn i tng giao tip t c tm l xem nh v qua loa khi tr li cu hi. Tuy nhin, cch ny kh tn km v kinh t, tn nhiu thi gian v phi nhiu ngi mi thc hin c. V vy, phn nhiu cc cuc nghin cu ngi ta p dng phng php iu tra qua phiu cu hi v tng sc xut v s tin cy kt qu iu tra, ngi ta thng xc nh ti a s lng i tng cn iu tra trong khun kh kinh ph v thi gian cho php. Khi thit k phiu iu tra cn lu mt s im sau:

203

Ti liu bi dng
- Nu r, ngn gn mc ch iu tra. y l vn rt quan trng v n quy nh ngay t u cht lng iu tra; i tng c hi khi r mc ch s thoi mi v sn sng tr li cc cu hi tip theo mt cch trung thc. Trong trng hp c s nhm ln v mc ch, i tng c hi c th ngi tr li thc v s nh gi hoc tr li qua loa nu thy mc tiu a ra khng thit thc vi bn thn mnh. Thm ch c trng hp phn ng bt li cho cng vic nghin cu. - Cc cu hi c th thit k theo 2 dng: Cu hi ng v cu hi m + Cu hi ng l cu hi chi tr li c hoc khng, ng hoc khng ng
C Cha

+ Cu hi m l cu hi gi m cho cho ngi c hi th hin kin tip theo suy ngh va quan nim ca h. V d: Anh (ch) nhn thc c s khc nhau gia vic qun l (ca B, S) v hot ng biu din v qun l mt bui din ngh thut cha? y l mt cu hi ng. Anh (Ch) c ngh thm cc ni dung g vo chng trnh bi dng cn b qun l vn phng thuc c quan Nh nc: - ... - ... y l dng cu hi m Ni chung, phn ln cc cu hi trong phiu iu tra nn thit k l cu hi ng. iu thun li cho c ngi iu tra v c ngi c iu tra thu c kt qu nhanh v thun li cho tng hp trn my tnh. Nn hn ch n mc ti thiu cu hi m, loi cu hi ny thng dng trong ging dy, trao i l ch yu. - Cu hi phi r, ngn gn, d hiu v hiu theo mt to thun li cho ngi c iu tra tr li chnh xc.

204

Qun l & pht trin ngun nhn lc


- Trong trng hp khng cn thit, khng nn yu cu ngi c iu tra xng danh, ch nn thu thp v chc danh, thi gian cng tc, tui ca ngi c iu tra l . - Mt phiu iu tra khng nn qu nhiu cu hi lm long kt qu iu tra ng thi lm cho ngi nhn c phiu ngi tr li, c bit ri vo cn b rt bn vic. Mt ni dung quan trng ca phng php iu tra l t chc x l, phn tch v tng hp kt qu iu tra, lm c s cho vic xy dng cc chng trnh (Modul) o to, bi dng cn b qun l. C th s dng phng php x l v tng hp kt qu iu tra bng th cng hoc trn my tnh theo mt chng trnh c la chn v ci t phng php x l v tng hp trn my tnh va nhanh v cho kt qu chnh xc hn. V d: C th lp phiu iu tra s hng ht ca cn b qun l vn phng thuc c quan Nh nc nh sau:
DANIDA - NAPA

Phiu iu tra Nhu cu o to, bi dng cn b qun l vn phng i tng iu tra: Cn b qun l vn phng thuc cc c quan Nh nc. Mc ch iu tra: thit k ni dung, chng trnh o to, bi dng cn b qun l vn phng ca cc c quan, n v p ng c mong mun ca cc anh (ch), nng cao hiu qu o to, bi dng cn b qun l vn phng thuc cc c quan Nh nc, to iu kin cho Anh (Ch) sau khi tham d kho hc c kt qu thit thc gp phn nng cao hiu sut cng tc v pht trin con ng chc nghip. Vi mc ch , mong anh (ch) cho bit kin ca mnh v cc cu hi t ra sau y:

205

Ti liu bi dng
Cu 1: l mt cn b qun l vn phng thuc cc c quan Nh nc, Anh (Ch) hy cho bit kin ca mnh v mc cn c nhng kin thc v k nng qun l vn phng. Anh (ch) ch cn nh du x vo cc anh (ch) chn.
TT 1 2 3 4 5 6 7 8 Kin thc v k nng L lun c bn v hnh chnh vn phng Chc nng v nhim v ca vn phng c quan Nh nc T chc v iu hnh cng s hnh chnh Vn bn qun l v qun l vn bn K nng lp k hoch cng tc ca th trng cc n v K nng xy dng vn bn K nng tng kt v bo co K nng giao tip Rt cn c o to Cn c b sung thm Khng cn phi o to na

Cu 2: Ngoi nhng kin thc, k nng nu trn cho mt cn b qun l vn phng thuc cc c quan Nh nc, Anh (Ch) thy cn phi c nhng kin thc, k nng g na khng? Phiu iu tra ny xin gi v: 1. DANIDA - NAPA 77 Nguyn Ch Thanh - ng a - H Ni Trc ngy...........

206

Qun l & pht trin ngun nhn lc


Anh (ch) cho bit thm mt s thng tin v bn thn: - Tui: ...... - Nm cng tc: ........ nm
- Chc v hin gi, n v:


Xin chn thnh cm n

V k nng th ba: Tng hp, phn tch kt qu iu tra v xc nh nhu cu o to hng ht v kin thc v k nng ca tng v tr cng chc trong c quan Nh nc. V d khi iu tra v s hng ht kin thc, k nng ca cn b qun l vn phng trong c quan Nh nc c kt qu nh sau:

207

Ti liu bi dng
Kt qu tr li theo 48/60 phiu
Rt cn c o to S phi u tn % thn h 2 3,3 Cn c b sung thm S phi u tn % thn h 12 20 Khng cn phi o to S phi u tn % thn h 34 56,6

Cc chuyn (Modul)

5 6 7 8 9

L lun c bn v hnh chnh vn phng Chc nng v nhim v ca vn phng c quan Nh nc T chc v iu hnh cng s hnh chnh Vn bn qun l v Qun l vn bn K nng lp k hoch cng tc ca th trng cc n v K nng xy dng vn bn K nng tng kt, bo co K nng giao tip Hin i ho cng tc vn phng

3,3

12

20

34

56,6

28

46, 6 46, 6 63, 3 65, 0 76, 6 75, 0 66, 7

14

23, 3 30, 0 16, 6 15, 0 3,3 5,0 5,0

10,0

28

18

3,3

38 39 46 45 40

10 9 2 3 3

0 0 0 0 5

0 0 0 0 8,3

Modul 9: C 40/48 phiu ngh a vo o to

208

Qun l v pht trin ngun nhn lc

Chng trnh o to k nng qun l vn

50 45 40 35 30
R t cn c t o o Cn c bsung thm K hng cn phi t o o

T l

25 20 15 10 5 0 M1 M2 M3 M4 M5 M6 M7 M8 M9

C c M odul

phng
- Tiu kha hc: K nng qun l vn phng - i tng kha hc: Cn b qun l vn phng thuc cc c quan Nh nc.

Ti liu bi dng

- Mc tiu ca kha hc: B sung kin thc c bn v qun l vn phng v cc k nng c bn qun l vn phng cho cn b qun l vn phng thuc cc c quan Nh nc. - di kha hc: 10 ngy - Chng trnh ni dung kha hc: Modul 1 Tn chuyn S tit 10

- T chc v iu hnh cng s hnh chnh 2 - Vn bn qun l v qun l vn 10 bn 3 - K nng lp k hoch cng tc ca 10 th trng n v 4 - K nng xy dng vn bn 10 5 - K nng tng kt v bo co 10 6 - K nng giao tip 10 7 - Hin i ha cng tc vn phng 10 Cng 70 - Phng php ging dy: Kha hc s p dng phng php thuyt trnh c s v dng n chiu kt hp vi phng php i thoi v phn tch tnh hung, tho lun nhm. Tng Modul gio vin s la chn cc phng php c th khi thc hin. - Phng php nh gi kt qu kha hc. + T nh gi theo bng hng dn + Theo kin tho lun ca cc nhm 2.1.2. Xc nh hnh thc, ni v thi gian o to, bi dng cho cn b, cng chc. y cng l ni dung quan trng ca k hoch o to, bi dng trong mt t chc hnh chnh nhm khai thc ti a li th ca tng hnh thc o to, bi dng ph hp vi tng loi i tng, cn i thi gian lm vic v thi gian tham gia hc tp, to iu kin cho hot ng o to, bi dng din ra lin tc trong nm v ph

210

Qun l & pht trin ngun nhn lc

hp vi cn i ngn sch dnh cho o to, bi dng ca c quan. Thng thng o to ly bng cp chuyn mn cao hn c cc t chc chn hnh thc o to khng chnh qui (ti chc) v tt nht l ngoi gi lm vic. Hnh thc o to t xa cho loi hnh o to ny cng c mt s t chc la chn nhng cho n nay cht lng o to theo hnh thc ny cha c khng nh. 2.1.3. D tr kinh ph cho o to, bi dng. Mi c quan hnh chnh nh nc hng nm u c c ngn sch dnh cho o to, bi dng cn b, cng chc - V nguyn tc tng d ton kinh ph o to, bi dng cn b, cng chc khng c vt qu ngn sch trn. D tr kinh ph o to, bi dng cho tng loi hnh thc o to, bi dng cn c vo cc qui nh hin hnh v kinh ph o to, bi dng ca Chnh ph v cc c quan Nh nc c thm quyn hoc trong nhiu trng hp l kinh ph o to, bi dng trong nm v do d b sai lm khi a cn b, cng chc i o to, bi dng cc c s o to c iu kin hc tp, nghin cu khng tt v cht lng o to thp. Cc kt qu nghin cu, tnh theo 3 ni dung trn cui cng s c da vo bn tng hp k hoch o to, bi dng cn b, cng chc ca t chc trong nm ( biu 2.1.3).

211

Ti liu bi dng

2. biu 2.1.3. bng Tng hp k hoch o to, bi dng cn b, cng chc hng nm ca c quan nh nc
S lng (Lt ngi/nm) Thi gian TBD (ngy, tun, thng) Hnh thc TBD (Tp trung, ti chc) Ni TBD (Trng, lp) Kinh ph TBD

TT I 1

Cc loi o to, bi dng o to ly bng quc gia C nhn Chuyn ngnh a Chuyn ngnh x

II.

Thc s

Chuyn ngnh a Chuyn ngnh x 3 III. Tin s

Chuyn ngnh a Chuyn ngnh x

174

Qun l & pht trin ngun nhn lc

II

o to li

o to ngh Ngh a Ngh x

o to qun l Chuyn qun l a Chuyn qun l x ngnh ngnh

III 1 2

Bi dng b sung kin thc v rn luyn k nng Kha hc a Kho hc b .........

Kho hc x

175

Ti liu bi dng
2.2. Quyt nh c cn b, cng chc tham d cc kho o to, bi dng. Cn c vo k hoch o to, bi dng, vo danh sch cn b, cng chc s c o to, bi dng, thi gian ca cc kho hc, b phn qun l nhn s, trc tip l b phn qun l cng tc o to, bi dng s la chn v d tho quyt nh c i hc th trng t chc k quyt nh c i hc theo hnh thc thch hp. mt s nc, v d Singapore, lut cng chc quy nh cng chc hng nm phi tham d cc kho o to, bi dng v nghip v chuyn mn v k nng qun l ti thiu 100 tit hc th vic tham gia cc kho hc ca cng chc ch yu l do bn thn cng chc t la chn sau khi c trao i, xin kin ca ngi lnh o trc tip. Trong iu kin , vic ra quyt nh c i hc ch trong trng hp cc kho o to, bi dng bt buc do cc c quan qun l cng v hoc b phn ch qun t chc cng nh khi cng chc c c i hc di hn ly bng chuyn mn quc gia. Cc thng tin, quyt nh tham gia o to, bi dng hng nm s c a v h s nhn s cng vi kt qu o to, bi dng sau . 2.3. T chc, tham gia qun l cc kho o to, bi dng c t chc ngay trong c quan Nh nc. Nhiu t chc ln (b, tng cng ty,...) hnh thnh c s o to, bi dng ca ring t chc mnh v v vy vic t chc v tham gia qun l cc kho hc cng l ni dung hot ng o to, bi dng ca t chc. Thng thng c quan qun l nhn s v o to ca t chc c giao thc hin chc nng gip th trng t chc qun l trc tip cc c s o to, bi dng ca t chc. Trong iu kin tng cng tnh t qun cao cho cc c s o to, bi dng th s qun l, tham gia ca t chc v qun l cc kho hc tuy c gim bt ng k nhng vn cn thit trn cc kha cnh.

176

Qun l & pht trin ngun nhn lc


- Xc nh nhu cu o to v cc i tng tham gia cc kho hc - Theo di v kim tra qu trnh ca kho hc t khi bt u n lc kt thc - Cng c s o to tham gia nh gi kt qu ca kho o to, c bit l hiu qu sau o to, bi dng Trong hot ng ny cn khc phc c 2 xu hng lch lc: c quan qun l nhn s, o to can thip qu su hoc lm c mt s chc nng ca c s o to, bi dng; hoc l khon trng hot ng o to, bi dng cho c s o to, bi dng. 2.4. T chc nh gi kt qu o to, bi dng cn b, cng chc. nng cao cht lng o to, bi dng v rt ra nhng bi hc cho vic tip tc o to, bi dng vic nh gi kt qu o to, bi dng c tm quan trng c bit. C 2 phm vi nh gi kt qu cc kho o to, bi dng - nh gi trc tip cht lng ca kho o to, bi dng - nh gi hiu qu sau kha o to, bi dng 2.4.1. nh gi trc tip cht lng ca kho o to, bi dng Hot ng nh gi ny ch yu do c s o to, bi dng tin hnh c s tham gia ca t chc qun l cn b, cng chc v hc vin kha hc trong trng hp c s o to trc thuc t chc. Phng php nh gi kt qu o to, bi dng truyn thng thng thng qua kt qu thi v kim tra hc vin. Phng php ny hin cn c s dng ph bin trong gio dc chuyn nghip v mt s c s o to, bi dng ca cc B, Tng cng ty v cc t chc on th. Tuy nhin, phng php nh gi ny tr nn lc hu v tin cy thp, nht l trong lnh vc o to, bi dng cp nht kin thc v k nng

177

Ti liu bi dng
hot ng ca nhng ngi ang lm vic trong cc c quan hnh chnh nh nc. khc phc nhc im ca phng php truyn thng (nh gi thng qua kt qu kim tra, thi ca hc vin), t chc qun l nhn s v c s o to, bi dng hin nay v ang chuyn sang phng php nh gi cht lng kho o to theo cc nhm nhn t to nn cht lng o to, l: - Phn ng t hc vin - Nhng thng tin v vic hc - Hot ng o to, bi dng - Chng trnh o to, bi dng Phn ng t hc vin: Chnh hc vin l ngi xc nhn quan trng v chnh xc nht vic d kho hc c thch th hay khng thch th? Ti sao? C th t cho hc vin cc cu hi sau: - Mc tiu hc c c p ng khng? - Mc tiu hc c thch hp khng? - Ni dung kho hc c thit thc, gii p c mong mun khng? - Cc phng php dy hc c ph hp khng? - Nhng yu t h tr c hiu qu khng? - Mi trng (a im hc) c thch hp khng? v.v.. Nhng thng tin v vic hc: Hc vin s cho nhng ngi t chc kho hc bit c qua kha hc hc c nhng g (kin thc, k nng) v c ph hp vi mong mun khng? Nhng g khng mong mun, nhng g mong mun thm?... C th t ra cc cu hi: - Liu hc vin bit g v ch kho hc? - Ci g c bit thm sau kho hc? - Liu l nhng g h mong mun? - Ci g h mong mun c bit thm? ....

178

Qun l & pht trin ngun nhn lc


V hot ng o to: Hot ng ny tt, xu nh hng n cht lng kho o to. C th t ra cu hi cho hc vin nh gi: - Vic s dng phng php ging dy truyn thng (thuyt trnh) v cc phng php hin i hin nay (lm vic theo nhm, ng vai, phn tch tnh hung, hi thoi,...) ph hp theo tng chuyn (module) cha? V c thc hin c tt khng? - Cc cng c h tr (my tnh, cc chng trnh phn mm, hi tho qua mng,...) c c s dng tt khng? - Cc cng c ging dy (cc loi bng, t ri, cc phng tin nghe nhn) c c trang b phc v kha hc khng? V c s dng c ph hp v tt khng? - Ni dung v phng php ging dy ca ging vin theo tng chuyn (module) tt, xu nh th no? - Cng tc qun l kha o to (tip sinh, theo di lp, b tr lch hc, t chc khai ging, t chc nh gi,...) c tt khng? Cn nhng g cha p ng i hi ca hc vin? nh gi chng trnh o to, bi dng: Vic nh gi ny ch yu thng qua cc nhm chuyn gia t vn, tt nhin cng c th dnh mt s cu hi cho hc vin tham d kho hc. Cc cu hi c th c t ra nh gi: - Mc tiu v cc bc tin hnh xc nh nhu cu o to xy dng chng trnh c tin hnh nh th c cha? C nhng sai lc g? - Mc tiu, kt cu chng trnh o to c bm st kt qu phn tch nhu cu o to cha? Yu t ch qun ca nh qun l v xy dng chng trnh c khng v mc no? - Vic thm nh chng trnh, ni dung c tin hnh nh th no? C xin kin phn hi ca nhng ngi s tham gia kho hc khng? - C tun th cc bc trong thit k chng trnh khng?

179

Ti liu bi dng
- Cch thc ra quyt nh v chng trnh v t chc kho hc nh th no? ng cha? 2.4.2. nh gi hiu qu sau kho o to, bi dng. y l phn nh gi rt quan trng ca t chc v suy cho cng th hiu qu ca o to, bi dng l nng cao nng lc v hiu sut cng tc ca nhng ngi c o to, bi dng. Tuy nhin, vic nh gi hiu qu sau kho o to, bi dng l vic rt kh khn. Vic nh gi ny c th thc hin qua kin phn hi ca hc vin qua kho o to, bi dng v qua th trng trc tip ca hc vin . Kt qu v chnh xc ca nh gi ny ph thuc vo vic xc nh c cc tiu ch nh gi tp trung vo trng tm l liu qua d kho o to, bi dng cng chc c thc hin tt hn, c hiu sut tt hn cc cng vic ang m nhn hoc c th m nhn thm mt s cng vic m trc o to h khng lm c. Ngoi ra thng qua nh gi ny, t chc cng nh c s o to, bi dng cn c th thm d cng chc v nhu cu o to, bi dng ca h trong thi gian tip theo. C th nh gi qua tng hp cc cu hi v tr li ca hc vin c hoc ngi lnh o trc tip h, thng tin hnh sau 6 thng, sau khi kho o to, bi dng kt thc. C th nh gi qua cc cu hi sau: - Liu kho o to, bi dng c thit k tho mn nhng mong mun ca hc vin v t chc c ngi i hc khng? - Liu cng vic ca c nhn, t chc c c ci thin, ci tin sau kho o to, bi dng khng? + V cht lng cng vic; + V thnh tho k nng; + V hiu sut cng tc; - C nhng ni dung g, k nng g cn c o to, bi dng tip m hc vin, t chc thy cn thiu ht?

180

Qun l & pht trin ngun nhn lc


- C nhng ai c thng tin con ng chc nghip sau kho o to, bi dng khng? - Cc bng cu hi s c thit k chi tit v chia ra 2 loi: Mt loi dng cho nhng ngi lnh o v qun l nhn s; mt dng cho cc hc vin d kho o to, bi dng. Tng hp kt qu iu tra cc nh qun l nhn s v c s o to, bi dng s c bc tranh v hiu qu sau o to, bi dng cn b, cng chc. 3. B phn qun l o to, bi dng cn b, cng chc trong c quan Nh nc. Chc nng qun l hot ng o to, bi dng cn b, cng chc trogn mt t chc hnh chnh nh nc ni chung l thuc b phn qun l ngun nhn lc ca t chc. Tuy nhin, i vi cc t chc c quy m ln nh B, Tng cng ty hay UBND cp tnh, thnh ph trc thuc Trung ng chc nng ny c giao cho mt b phn khng thuc phn qun l ngun nhn lc, l V hoc Phng qun l o to, bi dng trc thuc t chc. Nh vy, mt t chc c th la chn mt trong 2 m hnh t chc b my qun l o to, bi dng sau y: Lnh o t
chc

B phn chc nng 1

B phn chc nng 2

B phn chc nng 3

B phn chc nng 4

phng qun l nhn s

Phng qun l o to, bi dng

Phng k181 hoch v tuyn dng nhn s

Ti liu bi dng

S 3.1: S t chc b my qun l o to, bi dng thuc b phn qun l ngun nhn

182

Qun l & pht trin ngun nhn lc


Lnh o t chc

B B B phn B phn phn phn qun qun l qun l qun l l o to, ngun chc chc bi dng nhn nng x nng a lc S 3.2: S t chc b my qun l o to, bi dng trc thuc lnh o t chc Tuy kiu t chc c th khc nhau nhng chc nng qun l o to, bi dng l ging nhau, ch khc qui m (hay khi lng) hot ng m thi. i vi t chc c qui m ln, ngoi 4 hot ng qun l o to, bi dng nh trnh by, b phn qun l o to, bi dng cn c chc nng trc tip qun l v theo di, kim tra hot ng ca c s o to, bi dng trc thuc t chc.
IV. Phn 2: Bi tp

Bi tp 1: T chc tin hnh xc nh nhu cu o to ca cc chuyn vin lm cng tc qun l nhn s trong c quan Nh nc. 1. Hy xc nh nhng kin thc v k nng cn thit thc hin tt chc nng v nhim v ca mt chuyn vin lm cng tc qun l nhn s trong c quan Nh nc. 2. Trn c s trn hy thit k phiu iu tra gi cho cc chuyn vin lm cng tc qun l nhn s trong c quan nh nc vi mc ch phn tch s hng ht v xc nh nhu cu o to cho cc chuyn vin lm cng tc qun l nhn s trong c quan Nh nc. Bi tp 2:

183

Ti liu bi dng
C s o to ca ngnh c gi cho c quan nhng chng trnh o to trong nm. Cn c vo kt qu phn tch s hng ht, c quan c chn ra 6 kho hc cng chc i d, trong c kho o to v k nng qun l ti chnh cng v cng sn din ra trong 5 ngy. Sau khi c thng bo, V Ti chnh K ton c 4 cng chc ng k xin i hc kho hc trn. H s trch ngang ca 4 cng chc ny nh sau: Tn cng chc A B C D Tu i 50 35 28 45 Kinh nghi m 25 12 7 20 Mc nh gi nhn s nm trc Kh Kh Trung bnh Xut sc Mc nh gi tim nng 80 im 40 im 20 im 60 im

Cn c vo phn b kinh ph o to ca c quan nm nay, b phn ti chnh k ton ch c 2 sut i o to. Hy phn tch v la chn 2 trong 4 ng c vin trnh th trng c quan ra quyt nh c i tham d kho hc trn. Bi tp 3: C quan va phi hp vi c s o to ca ngnh t chc 1 kho o to v k nng lp k hoch hot ng ca 1 c quan hnh chnh trong 5 ngy v sp kt thc. Hy lp 1 phiu iu tra bao gm cc cu hi pht cho hc vin d kho hc nhm thu thp thng tin nh gi kt qu kho o to. Lp hc kt thc v cng chc d kho hc v lm vic c quan. Hy lp phiu iu tra thu

184

Qun l & pht trin ngun nhn lc


thp thng tin phc v cho vic nh gi kt qu sau o to ca kho hc trn.
Cu hi tho lun, phng vn

1. Cho bit quan nim ca anh (ch) v o to, o to li v bi dng trong c quan Nh nc? 2. Cho bit hnh thc o to, bi dng no m anh (ch) bit trong c quan mnh? 3. Cn c v phng php xc nh nhu cu o to, o to li v bi dng (lm vic theo nhm) 4. Cho bit cc tiu ch v phng php nh gi cht lng kho o to v hiu qu sau o to (lm vic theo nhm) 5. Anh (ch) cho bit kin ca mnh v bui hc hm nay? + Nhng iu tt, ph hp v p ng nhu cu ca hc vin + Nhng iu cn b sung, thay i cho bui hc sau
Chuyn 5

nh gi nhn s trong cc c quan nh nc


1. Mc ch ca nh gi nhn s trong c quan Nh nc

nh gi nhm xc nh nng lc, k nng, s tham gia v hiu qu lm vic ca tng con ngi c th trong c quan. Trong c quan, xc nh ch thc iu g chng ta mun t nh gi l mt vn cn c quan tm, nu khng, hoc khng bit tp trung vo nhng ni dung g nh gi hay nh gi ch mang tnh chung, hnh thc. V nu khng xc nh c mc ch ca nh gi, c th khng th xy dng chun cho nh gi. nh gi k nng, nng lc ca cn b, cng chc, l nh gi ton b nng lc hay ch mt b phn nh ca nng lc phc v cho mt chc nghip c th. V d, nh gi k nng giao tip chn ngi

185

Ti liu bi dng
lm cng tc n tip mt phi on tham gia hi tho, hi ngh quc t hay quc gia. Mc ch ca nh gi cn c nghin cu da trn hai gic : - Ngi b nh gi suy ngh g v qu trnh nh gi hay h ch i g s nh gi. - T chc cn nhng g khi tin hnh nh gi hng nm. Ngi nh gi c th ch i t nh gi nhng vn sau: - Vic nh gi gip h nhn thc v gn b nhiu hn vi cng vic ang lm. - nh hng v kch thch h th hin tt hn na t thnh tch cao hn. - Cung ng nhng s liu c th chun b cho vic khen thng, thng tin. C quan nh gi ngi lm vic trong t chc c th c nhiu mc ch khc nhau. Vic xc nh mc ch nh gi c th ph thuc vo loi nh gi (nh gi theo chc nghip, hot ng c th hay nh gi nh k). Nhiu ni dung tp trung vo cng tc k hoch ho pht trin ngun nhn lc ca t chc; to tin cho vic thng tin, khen thng v k lut. Mc ch thng c cc nh qun l s dng kt qu nh gi: 1. Quan l tin lng; 2. Thng tin phn hi thc thi cng v; 3. Xc nh im mnh, im ysu ca ngi lao ng trong t chc; 4. Vn bn ho quyt nh nhn s; 5. Tha nhn kt qu hot ng ca c nhn; 6. Xc nh nhng hot ng khng hon thnh; 7. Xc nh mc ch; 8. bt cn b;

186

Qun l & pht trin ngun nhn lc


9. Tip tc hay chm dt hp ng; 10. nh gi kt qu chung. Theo vn bn nh gi hin hnh v nh gi cng chc, mc ch nh gi cng chc hng nm c xc nh l lm r nng lc, trnh , kt qu cng tc, phm cht o c lm cn c b tr, s dng, b nhim, bt, o to bi dng v thc hin chnh sch i vi cng chc
2. Nhng vn nh gi nhn s trong t chc

nh gi hot ng thc thi cng vic ca cng chc trong cc c quan Nh nc l mt cng vic cn thit nhm hon thin khng ngng hot ng ca h. Mi t chc u tin hnh nh gi hot ng ca ngun nhn lc trong t chc. Vic nh gi c tin hnh cho cc i tng khc nhau v cho nhng ngi nm gi cc v tr khc nhau. 2.1. Tm quan trng ca vic nh gi nhn s trong c quan Nh nc Mi ngi u tha nhn tm quan trng ca nh gi. Nu khng c nh gi, kh c th xc nh c k hoch hnh ng, hoch nh chnh sch pht trin chung ca t chc v pht trin ngun nhn lc. Hiu c iu , cc t chc u phi lm cng tc nh gi ngun nhn lc ca t chc mnh. nh gi ngun nhn lc ca t chc xc nh c th nhng yu t m ngun nhn lc ca t chc ang phi i mt v cng chnh l c s lm cho ngun nhn lcvt qua nhng kh khn, thch thc. Bi v, nhn s trong t chc chu s tc ng ca nhiu yu t, nh gi nhm to c hi tip cn v gii quyt cc vn mt ch hiu qu hn, vi mc ch pht trin ngun nhn lc.
Quy ch nh gi cng chc hng nm ngy 05/12/1998 ca Ban T chc Cn b Chnh ph (Ban hnh theo Quyt nh s 11/1998/TCCP - CCVC ngy 05/12/1998 ca B trng - Trng ban T chc - Cn b Chnh ph)

187

Ti liu bi dng

2.2. Ni dung cng tc nh gi 2.2.1. nh gi hiu qu lm vic ca cng chc trong c quan Nh nc. Hiu qu l khi nim mang tnh tng i. l s so snh kt qu to ra vi chi ph cn thit cho vic thc hin. Hiu qu cng l s so snh hot ng ca nhng ngi trn cng mt cng v, v tr Hiu qu cng c th l s so snh vi nhng mc tiu m c quan, n v vch ra. 2.2.2. nh gi nng lc v trnh chuyn mn nghip v ca cng chc trong c quan Nh nc. y l ni dung rt phc tp ca hot ng nh gi. Khi nim nng lc cng nh trnh chuyn mn trn thc t rt kh phn bit chi tit. Mt s ngi cho rng trnh chuyn mn, nghip v chnh l nhng nng lc cn thit thc hin cng vic mt cch tt nht. Cng c ngi cho nng lc k nng ca ngi cng chc mi l iu cn thit gip h hon thnh cng vic. Chnh v vy nng lc, k nng trong nh gi c th s dng chung. nh gi k nng c th xc nh: - K nng (nng lc) tt, phc v cho hot ng; - K nng, nng lc cha tt, cha p ng c yu cu; - Nhng k nng, nng lc cn m ngi cng chc cha c; - Nhng k nng khng cn thit cho cng vic m ngi cng chc c. nh gi nng lc, k nng ca ngi cng chc rt phc tp. Do cng vic nh gi ng cn xy dng chun cho cc loi k nng. 2.2.3. nh gi tim nng. Tim nng ca ngi cng chc trong t chc chnh l kh nng c th chuyn i, tip thu cc kin thc v k nng mi mt cch nhanh chng, hiu qu. Tim nng ca ngi cng chc s th hin thng qua o to, bi d-

188

Qun l & pht trin ngun nhn lc


ng cc k nng mi nhm phc v cho i hi mi ca t chc. Nhiu ngi c th c nhng nng lc, k nng hin ti p ng, nhng kh nng nhn thc, tip thu ni dung mi rt hn ch v iu cng c ngha l h c tim nng thp. Trong qun l nhn lc, nhiu ngi cho rng, tuyn chn mt ngi cn nhn nh ng tim nng ca h. D c th k nng hin ti hn ch, nhng tim nng ln vn c th o to, bi dng tr thnh nhng nh qun l, chuyn gia gii. Tim nng ca mt ngi thng gn lin rt c th vi ng c lm vic ca h. T bn thn h c nhng tim nng v h t xc nh cho mnh ng c lm vic. y cng l mt vn phc tp trong nh gi. 2.2.4. nh gi ng c ca ngi cng chc trong cc c quan Nh nc Thut ng ng c nhm ch nhng g thc y ngi lao ng lm vic theo nhng hnh vi khc nhau. Mt ngi khi x l mt cng vic cng c th c ng c tt v ng c xu. Theo quan im tm l, mi hnh vi ca mt ngi c th u c nhng ng c hin th hay tim n. Xc nh c ng c ca ngi lao ng lm vic trong t chc c th tc ng thm ng c tt v km hm nhng ng c thc y khng lnh mnh. Cc nh qun l nhn s cn nghin cu, nh gi hiu r ng c lm vic ca ngi lao ng trong cc c quan qun l nh nc bao gm c nhng ngi cc v tr qun l cao cp, n cc cng chc lm vic theo ch hp ng. Trong cc c quan nh nc, hot ng mang tnh s dng quyn lc nh nc gii quyt cc vn c lin quan n li ch vt cht ca cc bn. ng c lm vic ca ngi lao ng trong c quan nh nc c nhiu im khc vi ng c ca ngi lao ng ni chung.

189

Ti liu bi dng
nh gi ng c ca mt cn b, cng chc, ngi lao ng trong c quan qun l hnh chnh nh nc cng nh cc t chc khc, cn quan tm n cc yu t nh hng n s hnh thnh v pht trin ng c. l cc yu t sau:

Cc c im c nhn
ng c va l nhng sc y bn trong ca tng con ngi trc hot ng c th ng thi l nhng g c th li ko h t bn ngoi. Chnh v vy, c im c nhn ngi cng chc s quyt nh rt ln n ng c bn trong ca h cng nh nhn thc v chu s nh hng ca sc thu ht bn ngoi. iu ny th hin rt c th i vi nhng ngi b ng tin mua chuc khi thi hnh cng v; trong khi mt s ng c th trnh c s cm d ny thc hin cng v theo ng k lut ca c quan ra. c im c nhn hay nhn tnh ca tng con ngi c th to ra nhng hnh vi khc nhau. Nghin cu nhn tnh (c tnh) ca tng ngi cng c ngha l nh gi ng c ca h. Cc c im ca cng vic hay ngh nghip c im ca cng vic c giao c th to nn nhiu lc ko v gip ngi cng chc hnh thnh nhn cch, hnh vi v ng c mi. Nhiu ngi vn khng c hnh vi xu, nhng c th v tr cng vic, ngh nghip to cho h c th nhng ng c khng lnh mnh. V d, mt cng chc hi quan, t mt sinh vin mi ra trng c mt tm hn trong trng, mun phc v hi quan theo ng khun kh php lut quy nh. Nhng nhng nm thng phc v, gn lin vi nhiu mn hng c thu nhp hng t ng, dn dn h b ng tin cm d v tr thnh k tip tay cho bun lu. Ngh nghip v do i hi s hnh thnh nhn cch phi c thc y bi chnh nhng g bn trong ca bn thn ngi cng chc. Mt khc cn c s ng vin cn thit ca bn ngoi (nh qun l, lnh o) h c th hnh thnh nhn cch tt. Nu mt

190

Qun l & pht trin ngun nhn lc


v bun lu b bt v pht hin, nhng ngi cn b khng c ng vin thch ng, h kh hnh thnh nhn cch chng bun lu. Trong khi , th lc ng tin li thng xuyn tc ng v li ko h. Trong c quan nh nc nhiu hot ng s dng quyn lc nh nc gii quyt cc cng vic phc v nhn dn. Nu khng c cch thc thit lp ng c lm vic ng, s gy nhiu tc hi khng ch c cng vic c th m lm tn hi n nim tin ca nhn dn i vi nh nc. nh gi xc nh ng ng c hot ng ca cn b, cng chc c ngha nh gi ng tng con ngi c th. c im v hon cnh thc t ca t chc Mi mt c quan trong b my Nh nc c nhng chc nng, nhim v, quyn hn nht nh. Mt s c nhng c quyn ph duyt, cp pht nhiu loi chng trnh, d n. Nhiu t chc l cc n v cung cp dch v cng; nhiu loi hng ho do nh nc to ra mang tnh c quyn nh in, nc do mt s doanh nghip nh nc m nhn. Mi trng quyn lc ca t chc v nhng g t chc lin quan c th dn hnh thnh b sung nhiu nhm ng c ca c nhn ngi lm vic trong cc c quan qun l hnh chnh Nh nc. Mi trng hot ng cng c nhng iu kin tm kim nhng li ch c nhn, vic nh gi ng c hot ng ca cn b, cng chc trong tng tnh hung c th cng c ngha quan trng. Trong iu kin c bit ca cc c quan nh nc, ng vin thng qua cc hnh thc khen thng cn phi kt hp vi vt cht s to c hi tt hn hnh thnh nhn cch, hnh vi tt. 2.3. Nhng ngi lm cng tc nh gi. Vic quy nh ai tin hnh nh gi cng c ngha quan trng nhm t c mc tiu ca nh gi. Trong nhiu ti liu l thuyt cng nh trong thc tin, c cc nhm i tng sau y thc hin vic nh gi. - T bn thn ngi lao ng;

191

Ti liu bi dng
- Tp th ngi lao ng; - Th trng c quan. - B phn qun l ngun nhn lc v cc chuyn gia qun l nhn s. - Cc chuyn gia nh gi (ch yu nh gi thc hin cc chng trnh, d n ca cc c quan v c nhn c lin quan) - nh gi ca nhng ngi ngoi c quan (nh gi khng chnh thc). 2.3.1. C nhn t nh gi l mt loi hnh nh gi tng i ph bin trong cc c quan nh nc. Trn c s mt khun mu ca c quan quy nh, c nhn c th t a ra nhng nhn xt ca bn thn v chnh mnh. Trong nhiu trng hp, kin t nh gi ca c nhn c coi l thng tin tham kho hay nh gi c nhn l nh gi khng chnh thc. 2.3.2. nh gi ca tp th l s gp , nhn xt ca tp th v nhng hot ng, hnh vi cng nh s cng hin ca c nhn cho tp th. S nh gi ny cng c ngha rt quan trng i vi nh gi nhn s trong t chc. Tuy nhin, tu thuc vo iu kin c th m cht lng v thng tin nhn c t tp th khc nhau. 2.3.3. nh gi ca th trng thng thng c coi l nh gi quan trng nht, trn c s kt hp vi cc loi nh gi khc. 2.3.4. nh gi ca b phn qun l ngun nhn lc l mt s tng hp chung nhiu kin v thng thng tp trung vo s nh gi tp th hn l nh gi tng c nhn. 2.3.5. nh gi ca cc chuyn gia. Trng hp ny nhng ngi nh gi thng tp trung vo nh gi hot ng ca nhm thc hin mt s nhim v c xc nh mc tiu t trc. Thng thng chuyn gia nh gi tin hnh nh gi cc chng trnh, cc da n thc hin theo h thng cc mc tiu xc nh v trong khun kh thi gian c th.

192

Qun l & pht trin ngun nhn lc


2.3.6. nh gi ca tp th, c nhn bn ngoi c quan. Hnh thc ny v ang c p dng cho nhiu c quan cung cp dch v khch hng qun l hnh chnh nh nc cho nhn dn. Cc c quan nh nc p dng hnh thc ny di nhiu dng khc nhau nhm ly kin ca khch hng v hot ng cung cp dch v ca c quan (bao gm c cc th tc hnh chnh)

193

Ti liu bi dng
Bng 1.3: Vai tr ca nh qun l tc nghip v nh qun l nhn s trong nh gi
Nh qun l tc nghip Thit lp tiu chun nh gi Ph duyt tiu chun Xy dng chnh sch khi tin Ph hnh duyt cc chnh sch Vch ra chnh sch s dng ai Ph nh gi duyt Thit lp cc tiu ch nh gi Ph duyt La chn h thng nh gi Ph duyt o to cc nh nh gi Xem xt kt qu nh gi Tho lun kt qu nh gi vi ngi lao ng Lu tr thng tin nh gi Chc nng nh gi hot ng Nh qun l nhn lc Tnh ton cc tiu chun Khuyn ngh cc chnh sch Khuyn ngh Khuyn ngh Khuyn ngh

Ngun: Qun l ngun nhn lc Human Resource Management ca John Ivancevich * Mi quan h gia ngi qun l chuyn mn v nh qun l nhn s trong nh gi rt cn c ch . Phn cng gia hai nhm qun l ny trong nh gi cng l thch thc hon thin nh gi (xem ni dung bng 4.1) 2.4. Thi im tin hnh nh gi Thi im tin hnh nh gi l mt trong nhng vn nhy cm ca cng tc nh gi. C th tin hnh nh gi vo nhiu thi im khc nhau v mi mt thi im c chn nh gi s nh hng n kt qu nh gi.

194

Qun l & pht trin ngun nhn lc


C nhiu cch chn thi im nh gi: - nh gi sau khi hon thnh mt cng vic c th. - nh gi thng k (6 thng hay hng nm). Trc y thng k c nh gi 6 thng v c nm. Hin nay theo quy nh hin hnh, ngi lm vic trong c quan qun l hnh chnh nh nc ch nh gi hng nm tc 1 nm ch c nh gi mt ln. - Mt s nc p dng hnh thc nh gi khi c c hi thng tin (chc nghip). 2.5. Yu t php l ca vic nh gi Tnh php l ca nh gi c quyt nh bi nhiu yu t. Mi mt kt qu nh gi ph thuc vo cc yu t nu trn v nu khng thc hin tt th cng vic nh gi khng tc ng nhiu n hon thin hot ng ca c quan m ch mang tnh hnh thc. Mt trong nhng yu t php l ca vic nh gi cn c quan tm l tt c nhng quy nh lin quan nh gi phi c ph bin cho tt c mi thnh vin trong c quan. Nhng kin nh gi khc nhau v mt chng trnh, d n, hot ng ring l cng nh nh gi tng c nhn phi c cng khai cho tt c nhng ai c lin quan bit v chp nhn s phn hi thng tin v kt qu nh gi. Phng Cc yuphp nhtnh php l Ngi b gi m t t mang ca nh nh gi s hnh vgi 1.5.

Thi im nh gi

Kt qu nh gi

S tham gia ca cc bn

Ngi nh gi

Khc

195
Ni dung nh gi Mc ch ca nh gi

Ti liu bi dng

S 1.5. Cc yu t mang tnh php l ca nh gi nhn s trong c quan Nh nc.


3. Quy trnh nh gi nhn s lm vic trong c quan Nh nc

nh gi l mt qu trnh nhm a ra nhng kt lun mang tnh so snh gia khung chun vi thc t hot ng ca ngi lao ng trong c quan nhm cc mc ch nu trn. Xc nh quy trnh cc hot ng cn phi lm c ngha quan trng lm cho hot ng nh gi t c nhng mc tiu vch ra. Quy trnh nh gi l mt chui lin tip cc hot ng nh gi c lin h mt thit, hu c, khoa hc vi nhau nhm to ra kt qu nh gi trung thc, khch quan, khoa hc. Xy dng quy trnh nh gi i hi s tham gia ca cc nh qun l nhn s (cc t chc, cc chuyn gia) cng nh cc nh qun l tc nghip, chuyn mn. Quy trnh nh gi cn c xy dng khoa hc, d hiu v nhng ngi c lin quan n quy trnh ny u c th nhn thc, hiu cc ni dung ca quy trnh v mi quan h gia cc yu t ca quy trnh vi nhau. 3.1. Quy trnh chung Khng c chun mc cho xy dng quy trnh nh gi do c nhiu loi nh gi v mc ch nh gi. Mt khc, quan nim quy trnh nh gi bao gm nhiu ni dung lin quan n nh gi nn c nhiu cch xy dng quy trnh.

196

Qun l & pht trin ngun nhn lc


1. Xy dng cc tiu chun nh gi cho cc v tr v cc tiu ch nh gi (lm hng nm v da vo php lut quy nh). C kin cho rng giai on ny cn da trn chun mc chung. Vic xy dng mi ch c th tin hnh vi cc cng vic mi. Tuy nhin, thc t ch ra rng, mi trng bn ngoi t chc thng xuyn bin ng. nh gi mt hot ng hiu qu hay khng cn ph thuc vo iu kin bn ngoi. V nhiu t chc thng xuyn iu chnh tiu ch nh gi. 2. Xy dng chnh sch nh gi (khi no, thng xuyn hay nh k; ai s tin hnh nh gi). Cc c quan nh nc u da vo quy tc nh hng. Trong mt s trng hp c th, c th a ra mt s chnh sch ring da trn nhng quy nh chung. 3. Thu thp thng tin c lin quan n hot ng ngh nghip ca ngi b nh gi. iu ny i hi mt h thng thng k, thu thp, x l thng tin phc v cng tc nh gi. 4. nh gi hot ng ca ngi b nh gi; 5. Trao i kin nh gi vi ngi b nh gi. Nhm tm kim thng tin phn hi t ngi b nh gi. iu ny trnh nhng hin tng thiu hiu bit kt qu nh gi ca ngi b nh gi. 6. Quyt nh kt qu nh gi v cc ti liu c lin quan. L mt s chnh thc tha nhn kt qu nh gi. 3.2. Quy trnh nh gi cng chc theo vn bn php lut hin hnh Trong Quy ch nh gi cng chc hng nm ca Ban T chc Cn b Chnh ph ban hnh, quy trnh nh gi cng chc tp trung ch yu vo giai on nh gi. Quy trnh ny gm cc bc c th sau: a) Cng chc vit bn t nhn xt cng tc theo ni dung: - Chp hnh chnh sch php lut ca Nh nc.

197

Ti liu bi dng
- Kt qu cng tc (s lng cng vic hon thnh trong nm) - Tinh thn k lut ( thc t chc k lut trong cng tc, vic thc hin ni quy c quan) - Tinh thn phi hp trong cng tc (phi hp cng tc vi cc c quan lin quan v ng nghip) - Tnh trung thc trong cng tc (trung thc trong bo co cp trn v tnh chnh xc trong cc bo co). - Li sng, o c. - Tinh thn hc tp nng cao trnh . - Tinh thn v thi phc v nhn dn. i vi cng chc gi chc v n v lnh o n v (c b nhim gi cc chc v cp trng, cp ph ph trch n v t cp phng, ban, chi nhnh) ngoi nhng ni dung trn, cn phi nh gi v kt qu hot ng ca n v, kh nng t chc qun l. b) Tp th ni cng chc lm vic tham gia vo bn t nhn xt v ghi phiu phn loi (khng k tn) cng chc. c) Th trng ph trch ngi cng chc trc tip nh gi cng chc theo tng ni dung quy nh trn v tham kho kin nhn xt ca tp th tng hp, xp loi cng chc theo 4 mc : Xut sc, Kh, Trung bnh v Km. d) i vi cng chc gi chc v lnh o thc hin vic t ph bnh trc n v, cng chc trong n v gp kin, cp trn trc tip nh gi. e) Th trng ph trch trc tip nh gi cng chc thng bo kin nh gi n tng cng chc n v. f) Cng chc c quyn c trnh by kin, bo lu kin nhng ni dung khng nht tr v nh gi i vi bn thn mnh nhng phi chp hnh kin kt lun ca c quan qun l c thm quyn.
4. Cc phng php nh gi nhn s trong cc c quan nh nc

198

Qun l & pht trin ngun nhn lc


Cc phng php nh gi nhn s lm vic trong cc c quan nh nc c vn dng kinh nghim ca cc phng php thng c s dng trong nhiu loi hnh t chc. Vic la chn cc phng php phi cn c vo iu kin c th ca tng c quan. Tt c cc phng php c la chn u nhm mc tiu to ra c nhng kt qu nh gi mong mun. C th l nhng m hnh s dng so snh; cng c th l h thng thang im. C th c phng php t ch tiu; cng c th c phng php nhiu ch tiu. Mt s phng php nh gi thng dng c th p dng trong nh gi ngi lao ng lm vic trong cc c quan qun l hnh chnh nh nc. 4.1. Phng php so snh vi mc tiu xc nh Phng php ny l s vn dng phng php qun l theo mc tiu v ang c p dng thnh cng trong nhiu t chc nh gi hot ng bng phng php so snh vi mc tiu xc nh trc ca t chc, nhm xc nh mc hon thnh cng vic; mc t c mc tiu ca t chc, c nhn. Phng php nh gi so snh theo mc tiu i hi t chc phi xc nh h thng mc tiu mt cch c th, khoa hc. Nguyn tc: c th, xc nh c tho thun trong tp th, hin thc v c thi hn (cc nguyn tc SMART) cn c quan tm khi xc nh h thng mc tiu hay cy mc tiu ca t chc. Phng php nh gi theo mc tiu l mt cch thc so snh (tuyt i hay tng i) cc mc tiu t ra vi thc hin n. Trong khi nh gi cng c th tm kim, b sung nhng thng tin v s khng thnh cng ca cc mc tiu. Ni dung nh gi bng phng php ny c trnh by trong bng 4.2.

199

Ti liu bi dng
H thng cc ch tiu hay mc tiu c lit k. Cc ct tip thoe nhm so snh mc thnh cng ca mc tiu nhiu cp khc nhau. C th s dng h s % so snh. Bng 4.1. Phng php so snh theo mc tiu
Ch tiu (hay mc tiu c xc nh) 1 2 3 4 5 Th c hi n Vt t Khn g t Ghi ch

X X X X X

Phng php so snh theo mc tiu tng i n gin v ch yu da vo s liu thng k. Xc nh cht lng bn trong ca cng vic cn hn ch. Vn ng quan tm l cch thc thit lp h thng cc mc tiu ca t chc. 4.2. Phng php cho im, xp hng theo cc tiu ch. Trong phng php ny, hot ng ca cn b, cng chc trong cc c quan qun l hnh chnh nh nc ni ring v cc c quan qun l nh nc ni chung c nh gi thng qua mt s tiu ch. Vic xc nh nhng tiu ch nh gi ph thuc vo iu kin c th. V d, mt s t chc s dng cc tiu ch sau nh gi: - Tinh thn trch nhim - Tnh chuyn cn - S hin din chuyn cn (m bo ngy cng ti thiu) - S cn thn, chnh xc - S phi hp - S tun th quy trnh vn hnh

200

Qun l & pht trin ngun nhn lc


- Tnh ngn np - Sng kin - c phn on - Hiu sut lao ng - thc tit kim Mi mt tiu ch trn, ngi nh gia c th da vo thang im c th cho mt im s nht nh cho ngi b nh gi. Theo quy ch nh gi cng chc ca BTCCBCP, nh gi cng chc bng phng php cho im cc tiu ch c trnh by trong bng 4.2. Bng 4.2. Phng php nh gi cho im theo tiu ch
ST T 1 2 3 4 5 6 7 8 Ni dung Chp hnh chnh sch php lut ca Nh nc Kt qu cng tc Tinh thn k lut Tinh thn phi hp cng tc Tnh trung thc trong cng tc Li sng, o c Tinh thn hc tp nng cao trnh Tinh thn thi phc v nhn dn Xp loi 9 8 9 7 10 9 8 9 Ghi ch

im cho mi tiu ch c th t 0 - 10. Trn thc t, do vn tm l, t khi ngi nh gi cho thang im qu thp. Tng s im cho cc tiu ch c nh gi l in ca ngi b nh gi. Tng s im t 72 tr ln, cng chc c nh gi xut sc. Phng php ny cng c th p dng so snh nhm cn b, cng chc tm ra ngi xut sc nht. C th cho tt c cc tiu ch, hoc cho tng tiu ch. 4.3. Phng php th

201

Ti liu bi dng
Phng php ny thay cho vic cho im, mi thang im c m t bng biu
1

2 1 1

3 2 2 3 3

4 4 4

5 5 5

Hnh 4.3. nh gi bng phng php biu Cc tiu ch nu trn c th c sp xp theo biu . V d tiu ch chp hnh ng li, ch trng, chnh sch c th c 5 hng vi cc im tng ng l 1, 2, 3, 4, 5 v im c chuyn thnh biu (xem s hnh 4.2). Cc tiu ch c th s dng cc mu sc khc nhau. Khi m t chng trn biu , c th hiu r c mt mnh, yu ca tng ngi i vi cc nhm cc tiu ch nh gi. Cng c th m t im s cho cc tiu ch nh gi trn th. ng con im s ca tng ngi gip xc nh mc hon thng cng v ca h v to c hi so snh h vi nhau (xem hnh v 4.3). 3. Hnh v

Hnh 4.3: M t phng php nh gi bng th 4.4. Phng php nh gi da vo nhng s kin ng ch . Trong cc c quan, c th c nhiu s kin gy s ch c bit. nh gi bng phng php tp trung vo nhng s hin ng ch nhm xc nh xem th ngi

202

Qun l & pht trin ngun nhn lc


cn b, cng chc x l nh th no i vi cc s kin . Mt s s kin c tc ng tch cc, mt s s kin c tc ng tiu cc, ng l khng xy ra. V d, mt cng chc phng tip dn thng xuyn rt vui v tr li cc cu hi ca cng dn n c quan ca c. Nhiu li khen t pha khch hng c chuyn n cho nhng nh nh gi. Ngy hm qua c rt vui v tip mt cng dn gp kh khn v xy dng nh trong khu tp th. D ht gi, c vn vui v gii thch. Nhng ch sau vi ngy, sau nhng lc cng thng phi tr li qu nhiu ngi, c khng thi gian tr li ba c in thoi ca nhng ngi cp trn ca c v th l ngi ta phn nn, ph phn c. Cch tip cn vi nhng tnh hung trn i hi nhng nh qun l nhn s, qun l chuyn mn cn ht sc quan tm nh gi ng cng chc ca mnh. i vi v vic khng ng xy ra, vic nh gi nhm c th xc nh c cch thc m nhng ngi c lin quan gii quyt. Ni dung nh gi c th m t trong bng 4.4. Bng 4.4. Ni dung nh gi thng qua cc s kin ng ch Tn nhn vin: Nguyn Th Hng Anh
Ng y S v Tc ng tt Tc ng ngoi mun Cch gii quyt

4.5. Phng php nh gi thng qua bo co Trong mt s trng hp, cc nh gim st phi bo co v cc cng chc cp di ca mnh. Ngi gim th hay qun l phi bo co, tng thut v hot

203

Ti liu bi dng
ng ca cng chc, xc nh nhng im yu, mnh ca h. Bo co c th c cc nh qun l cp cao hn xem xt v a ra kin nh gi c cng chc v ngi bo co. 4.6. Phng php nh gi da vo hnh vi ng x Trong phng php ny, mi mt hot ng c xem xt c trn kha cnh im thc hin i vi ngi b nh gi v m t hnh vi hot ng ca ngi b nh gi. Ni dung ca phng php ny gm cc bc c bn: Bc 1: Xc nh cc vic c th Bc 2: Chia cc v vic thnh 5 - 7 nhm theo tng tnh cht Bc 3: Phn hng vic nh gi mt kha cnh no t mc km nht n t nht, mi mc c minh ho bng v vic c th. Bc 4: Chia thang im tng hng Bc 5: Pht trin cch ng gi cho im da trn nhng ng thi chun mc. Phng php ny i hi phi bit phn nhm cc hot ng ca ngi b nh gi v trn c s nh gi cho im hnh vi ca h i vi nhm cng vic. V d, nh gi nng lc ca mt k s, c th thng qua nhiu hot ng s dng nhng k nng khc nhau. Khi tng v vic , c th a ra mt bc tranh c th v k nng ca k s . 4.7. Phng php phng vn Thc cht y l cuc gp mt nh k (hng nm hay 6 thng) gia nhng nh qun l nhn s thc hin nhim v nh gi vi nhng ngi b h nh gi. Cng c th l nhng nh qun l chuyn mn, trc tip gp trao i cc kin cn thit. Trn c s c th lm cho hai bn hiu nhau hn v ci thin c iu kin lm vic. nh gi thng qua hnh thc phng vn ny c th xc nh c hi o to ca ngi lao ng nhm lm tt hn cc vic c giao.

204

Qun l & pht trin ngun nhn lc


Cuc gp, phng vn ch c tc dng tch cc khi c hai bn u chun b tt cho cuc phng vn. Phng vn (i thoi trc tip) l phng php ph bin hin nay trong nn hnh chnh hin i. 4.8. Phng php bnh bu Thc cht ca phng php ny l mt cong on ca phng php cho im theo cc tiu ch p dng trn. Tp th a ra cc kin nh gi v cho im tng cn b, cng chc. Kt qu ca phng php nh gi theo hnh thc bnh bu ph thuc rt ln vo vic dn dt cuc hp bnh bu; ph thuc vo vai tr ch to; khng kh dn ch trong t chc cng nh cc mi quan h. C nhng trng hp, do nhng nguyn nhn khc nhau, phng php nh gi ny khng c cng bng. Do , nhiu khi i hi phi p dng c cc phng php khc v khi bnh bu, cn phi c mt h thng cc tiu ch c th, r rng, d xc nh.
5. Nhng vn cn ch khi nh gi nhn s

D l t chc nh nc hay t chc sn xut, kinh doanh khi nh gi nhn s u gp phi nhng kh khn tng t. Nguyn nhn c bn ca nhng kh khn chung ny nm trong bn cht cu hot ng nh gi: con ngi nh gi con ngi thng qua nhng tiu ch mang tnh khch quan v ch quan. Trong t chc nh nc, do tnh cht c bit ca ngun nhn lc trong t chc nh nc nn cng tc nh gi gp nhiu kh khn hn so vi cc t chc khc. Nhng kh khn ny thng xut pht t: - Ngi b nh gi; - Ngi nh gi; - H thng cc tiu chun, tiu ch nh gi. - Nhng yu t khch quan tc ng n nh gi Hon thin cng tc nh gi trong t chc nh nc i hi phi thit lp mt h thng khoa hc khng ch tiu chun, tiu ch nh gi m cn c h thng phng php nh gi. Nu khng lm tt vic ny, kh

205

Ti liu bi dng
c th em li hiu qu nh mc tiu nh gi ra. 5.1. Nhng kh khn chung thng gp khi nh gi Cng tc nh gi nhiu khi b nh hng ngay chnh t duy ca t chc hay ngi nh gi. - Trong nhiu ti lu, hiu ng Halo (hiu ng halo xy ra khi mt nh nh gi ch da vo nhng n tng no ca mnh i vi ngi b nh gi) l mt trong nhng hn ch, lm sai lch kt qu nh gi. Ngi nh gi b tc ng ca hiu ng ny ch nh gi da trn hnh nh n tng (xu hoc tt). n tng ny che lp nhiu c im tt xut hi sau ny ca ngi b nh gi. Ngi b nh gi ch c nhn nhn qua lng knh n tng. Hiu ng halo xy ra kh nng n trong nhiu c quan qun l hnh chnh nh nc. Ngi c coi l nhanh nhn s c nh gi tch cc trn nhiu phng din; trong khi mt ngi b ch chm chp, lun chu tc ng xu khi nh gi. - Nhiu nh nh gi v cc nh qun l thng my mc, rp khun v nh kin vi ngi b nh gi. Nhiu nh kin thng c i vi mu da, chng tc, tn gio, gii tnh, v c th gii ang phi u tranh vi nhng iu . V d c nhng nh kin nh l: ph n thng khng thnh cng cc cng v lnh o; ngi da vng chu cn c hn ngi da trng chu u; ngi bo thng ci m hn ngi gy; ngi c nhiu con gi vui v hn ngi c nhiu con trai; nh kin c th c nhiu ngi quan tm, song khng phi l ci thin nh nh gi v hnh vi ca ngi khi thc thi cng v. V d, nhiu bc s da en th hin ti nng vt tri ca mnh so vi bn ng nghip da trng, song iu cng khng c ngha
Halo trong ting Anh c ngha l vng ho quang, n tng. Hiu ng halo vi c ngha en v ngha bng ca t halo (n tng tt v xu). nh gi ch da vo n tng gi l nh gi chu tc ng cu hu ng halo

206

Qun l & pht trin ngun nhn lc


l ngi da en gii hn ngi da trng m ch c con ngi c th ny gii hn ngi khc trong mi quan h so snh. - Hiu ng hnh chiu. Ngi nh gi thng s dng mt m hnh no em so snh vi ngi b nh gi. C nhiu ngi dng ngay chnh mnh nh gi ngi b nh gi; cng c th s dng nhng nhn vt in hnh trong nhiu tc phm nh gi ngi b nh gi. S dung hnh chiu cng lm cho s nh gi b sai lc, v n lm cho nhng c trng tt p ca ngi b nh gi khng c m hnh chiu khng c ngi nh gi tha nhn. - Hiu n tng phn, l hiu ng khi nh gi con ngi, mt s tng phn no ca ngi ny so vi ngi khc c th lm cho h c nh gi cao hn. Trong nhiu trng hp, ngui nh gi khng nh gi trc tip hot ng ca ngi b nh gi m ch tin hnh lm php so snh ngi b nh gi vi nhng ngi khc xung quanh. Cch thc ny khng khc g so mo vi tru. Cng c th khi nh gi mt ngi c thnh tch trung bnh ngay sau khi nh gi hot ng ca ngi c thnh tch xut sc, thng thng ngi b nh gi d b a im di trung bnh hay km. Hoc ngi t trung bnh trong tp th ton ngi gii c th d tr thnh ngi km, ngc li ngi t trung bnh trong tp th km c th tr thnh gii. 5.2. Mt s kh khn khi nh gi ngi lm vic trong c quan Nh nc a. Tiu chun nh gi khng r rng. Nhiu hot ng ca ngi lao ng lm vic trong cc c quan qun l hnh chnh nh nc rt kh c th lng ho thnh nhng tiu chun nh gi hiu qu, cht lng. Nhiu sn phm m c nhn hay c quan qun l hnh chnh nh nc to ra ch c th pht huy tc dng sau mt vi nm (tc ng ca cc chnh sch). Do kh c th a ra mt h thng tiu chi mang tnh nh lng c th.

207

Ti liu bi dng
b. Nhiu vn gii quyt trong cc c quan qun l hnh chnh nh nc mang tnh lin ngnh. Hiu qu hay hot ng tt ca mt ngnh cha th em li hiu qu chung, thm ch c th khng em li hiu qu. Nu ch nh gi mt b phn hay mt c nhn c th kh khn a ra quyt nh nh gi ng. c. Trong nhiu c quan nh nc cng nh nhiu t chc khc, ch ngha bnh qun v ang tn ti. Trong c ch bao cp trc y, ch ngha bnh qun rt nng n t phn phi thu nhp n vic lm, thi ua, khen thng. Xu u hn tt li phn nh tnh trung bnh ch ngha v n nh hng n hot ng nh gi ni chung. Khng c ai qu xut sc v cng khng c ai qu km c th b sa thi, ui vic nh trong khu vc t nhn. vo c quan nh nc th ch c th ra khi khi n tui ngh hu. Nhng s thay i gn y trong ci cch hnh chnh ang lm thay i t duy v nh gi v gn lin vi , nhng ngi ti, gii c nhiu c hi hn thng tin. d. Trong mt s c quan, c hin tng thi qu v nh gi: qu d dng, ai cng c th tr thnh lao ng gii; hoc qu kht khe, khng c ai gii c, ri ai cng nh ai. 5.3. Mt s cch thc hon thin cng tc nh gi Trc ht, phi lm cho ngi lao ng lm vic trong cc c quan nh nc nhn thc c ngha ca nh gi hot ng cng tc i vi chnh bn thn h. Kt qu nh gi c ngha quan trng n pht trin ng chc nghip; n o to, bi dng v nhiu vn khc thuc v c nhn; kt qu nh gi cng nh hng rt ln n pht trin t chc. Hai l, cn to cho ngi lao ng tin tng s cng bng, v t, khch quan, khoa hc trong nh gi hot ng ca h. lm c iu ny cn nghin cu nhiu hnh thc kt hp.

208

Qun l & pht trin ngun nhn lc


Ba l, o to, bi dng cc nh qun l nhn s nhng k nng c bn v nh gi con ngi. ng thi cng phi bi dng k nng nh gi cho i ng cn b qun l chuyn mn. Bn l, m rng hnh thc dn ch trong nh gi. M rng s tham gia ca nhiu ngi trong qu trnh nh gi hot ng. Trnh s c quyn ca mt s ngi trong nh gi hot ng ca cn b, cng chc. Nm l, pht trin v m rng hnh thc t nh gi ca cn b, cng chc. Khng ch nh gi hng nm m nh gi tng cng vic. Bi tp tnh hung Cu chuyn tnh hung Tin vo ai y? Phng k hoch ca S u t pht trin ca tnh NC ang khn trng hon thnh nhng cng on cui cng cho vic xy dng k hoch hot ng nm 2005 ca S th li b qun vo vic x l rc ri trong t nh gi nhn vin va kt thc tun trc. Trong S u t pht trin hot ng ca phng k hoch c nh gi rt cao trong nhng nm qua Phng c 12 cng chc u c o to c bng c nhn i hc Kinh t v H Khoa hc X hi v Nhn vn - Trng phng l ng Nguyn Vn San c bng thc s chuyn ngnh ti chnh. Do hot ng u tay v hon thnh tt nhim c giao nn cc nm qua hu ht cng chc ca phng c xp vo din lao ng gii qua cc k nh gi nhn s hng nm. Trong phng c hai cng chc trong 3 nm gn y c nh gi cao, c xp vo din lao ng xut sc l ng Nguyn Vn Quang v L Th Thoa. Quang v Thoa u l c nhn kinh t, nhng tui i thuc hai th h: Quang nm nay 48 tui, cn Thoa mi bc sang tui 30. Quang c nhiu kinh nghim trong cng tc, thc hin cc phn vic c phn cng kh vng vng v c cht lng cao. B vo s thua km kinh nghim v vng chc trong cng vic so vi Quang th Thoa

209

Ti liu bi dng
li ni tri s nng ng, sng to trong cng vic, c dnh gi c tim nng pht trin cao hn Quang. Theo kt qu t nh gi ca c nhn v s nh gi ca tp th phng th nm nay c Quang v Thoa u c xp vo loi lao ng xut sc. Th nhng quyt nh nh gi cui cng ca Trng phng th nm nay ch c Quang c xp vp din lao ng xut sc, cn Thoa khng nhng c xp vo din lao ng xut sc m thm ch ch c nh gi xp vo loi lao ng hon thnh nhim v. Quyt nh nh gi bt ng lm xn xao c phng k hoch v lan sang c mt s b phn trong S. Theo gii thch ca Trng phng k hoch Nguyn Vn San th trong thng 6 va qua ng b Thoa bo co sai s tht v tin gii ngn vn u t nn c mt s quyt nh ch o khng ng, gim cht lng hot ng ca Phng v c ca S. Nhng khi tp th Phng v Hi ng Thi ua khen thng k lut ca S hi cc vn bn bo co ca Thoa a cho ng th Trng phng tr li l bo co ming. Cng chc L Th Thoa th cho bit c bo co ming vi Trng phng v mt s tnh hnh tin gii ngn vn u t do bn S Ti chnh Tnh cung cp v cho rng kin nh gi ca Trng phng l c on v hm tr dp ch. Ch cn cho bit c mt vi cuc tranh ci vi Trng phng v ch khng nht tr vi mt s quyt nh ca ng. Nhng theo quy ch hot ng ca S v cng tc nh gi th quyt nh cui cng v nh gi nhn vin hng nm thuc v Trng phng. Tin ai y? Trng phng hay c nhn cng chc L Th Thoa v tp th phng k hoch? V vic cng bc xc v sang nm mi ph phng k hoch ngh hu, cn b nhim mt ph phng thay th. Cu hi tho lun:

210

Qun l & pht trin ngun nhn lc


1. Trong vic nh gi nhn s trong nm, phng K hoch thc hin quy trnh nh gi cng chc nh th no? 2. Bnh lun v a ra li khuyn gii quyt v vic trn nh th no cho hp l? 3. Bi hc kinh nghim rt ra qua tnh hung ny? Cu hi tho lun, phng vn 1. Ti sao cn nh gi nhn s hng nm? 2. C bao nhiu loi nh gi cn c vo ni dung nh gi? 3. Mc ch ca vic nh gi (i vi c quan, i vi bn thn cng chc)? 4. Quy trnh nh gi nhn s m anh ch bit? 5. Ni dung nh gi cng chc hng nm theo nm bo hin hnh ca nc ta hin nay? (Phn tch u, nhc im v kin xut) - Cu hi cho tho lun nhm 6. Anh (Ch) c bit mt s phng php nh gi m anh (ch) bit? 7. Hy xc nh cc ch tiu dng nh gi cng chc l chuyn vin v t chc cn b - Lm vic nhm. 8. Anh (Ch) cho bit mt vi kh khn gp phi trong nh gi cng chc hng nm?

211

Ti liu bi dng
Chuyn 6

TO NG C LM VIC V KHEN THNG


I. mt s nhn thc chung v to ng c

I.1. Khi nim v to ng c lm vic Khi yu cu cng vic ca c quan phi hon thnh. Ngi qun l phi lm g? Ch yu l lm cho nhn vin thc hin tt nhim v ca mnh t mc tiu hon thnh cng vic ng thi hn c giao. Anh ch hy nu cc bin php c th p dng, nhng bin php lm cho nhn vin chu lm vic nhanh hn v hiu qa hn. ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Anh, ch c th dng bin php? - Quan st - Dng v lc - Dng li l nh nhng thuyt phc - Van ni, nn n nhn vin. - Nu r tm quan trng ca cng vic. - Ha hn thng tin hoc hin vt. - Lm cho nhn vin hng th vi cng vic hn. - Khi dy nim tin v trch nhim. - Khen ngi nhn vin lm tt cng vic. ng c lm vic l g? Anh ch hy cho bit kin ca mnh v ng c lm vic? ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Trong thc t, khng phi lc no nhn vin trong c quan cng c ng c lm vic. Thng c hai loi: Nhn vin rt phn khi lm vic v c nhn vin khng hi lng, bc bi, thm ch chn nn b b cng vic.

212

Qun l & pht trin ngun nhn lc


Anh ch hy nh li nhng thi phn khi ca nhn vin hay ca mnh trong ng c lm vic. ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Anh ch hy ghi li nhng cm xc ca nhn vin hay ca chnh mnh khi khng va lng, chn nn v bc bi khng c ng c lm vic? ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Tr li nhng vn t ra nu trn xut pht t hai kha cnh: - i vi nh qun l. - i vi nhn vin. ---------------------------------------Nh qun l - Ni b c quan ng tm, nht tr, on kt. - Thnh cng v hon thnh nhim v c cp trn nh gi cao. - c x hi v c quan ngn lun khen ngi. ----------------------------------Nhn vin - c giao nhim v quan trng - c hng mc lng cao hn. - Li khen ngi ca cp trn. - Lm c cp trn quan tm, ng vin.

213

Ti liu bi dng
* Nh vy, ng c lm vic s l: - S khch l cho nhn vin lm vic tt hn. - iu khin nhn vin thc hin nhng iu m nh qun l mong mun. - S cn thit khi tp th v c nhn trong c quan mong mun t c mt mc tiu no . -ng lc ni ti v ng c ngoi ti tc ng vo cng vic. Nhng iu trn ng hay sai? ng c c mi quan h mt thit vi s kch thch v c mun ca con ngi. N ngc li vi mi s e da, cm d hay bo lc. Mt khi nhn vin c c khch l v mun lm iu g, chnh l ng c. Nu c ng c th s hng phn s lm cho nhn vin thc hin tt cng vic c giao mt cch n gin, hiu qu. Vy ng c c th khi nim l: Mun c c ng c cho nhn vin lm vic mt cch c hiu qu, ngi qun l phi to cho nhn vin ca mnh mun lm cng vic .
II. bi tp

II.1. Khi cn s dng tt nht nng lc ca nhn vin trong hot ng ca c quan. Ngi qun l cn c nhng vai tr g? Hy in vo cu m anh ch cho rng l ng nht. - C kh nng hon thnh cng vic - Cn t chc v gim st nhn vin - Nhc nh, ng vin nhn vin thc hin cng vic c giao - nh hng cho nhn vin lm vic - To c hi cho nhn vin v b tr nhng phng tin hoc cng c tt nht cho nhn vin thc hin cng vic. II.2. To ng c cho nhn vin lm vic tt l mt trong nhng hot ng quan trng ca nh qun l. Nhng mt yu t c nh hng rt ln n kt qu cng vic l mi trng lm vic thch hp. Anh ch hy nh gi thang im cao nht l 20 cho cc tiu ch v mi trng lm vic trong c quan nh sau:
Theo anh ch Cng dn, t chc c s phn nn no khng? nh gi cao nht l 20 im

214

Qun l & pht trin ngun nhn lc


C nhng s c no v thi , trch nhim vi cng dn? Nhng thiu st v h s, thi gian tr hn vi dn? Mi quan h cng cp v gia cc b phn vi nhau? C s khuyn khch ca cp trn i vi nhn vin pht trin v thng tin? S on kt v mi trng lm vic c vui v? Cp trn thng c lng nghe v thu hiu khch hng? Thng tin trong v ngoi c quan c c chia s? S ha ng v cng tc trong i ng nhn vin? Lc lng nhn vin c s vng mt v ngh vic nhiu? T 0 - 60 im T 62 - 120 im 122 n 160 im 162 n 200 im Mi trng lm vic qa km Cn phi ci thin Mi trng va phi Mi trng lm vic tt im cng cao th mi trng lm vic cng tt v ngc li.

Vy: Mi trng lm vic tt l mt trong nhng ng c quan trng to ra ng c lm vic ca nhn vin. III. Khen thng nhn s III.1. Mc ch: Khen thng l nhm hng n mi thnh vin trong c quan c cng cm gic c hng ch cng bng, ng mc vi kt qa m h to ra. Da vo m thc (6.3.1) ta c th xem xt khuyn khch, khen thng v bt nhn vin trong c quan khi h to ra nhng gi tr ln cho c quan, nhn dn.
1. Ni b

3. C quan 2. Bn ngoi M thc 6.3.1: Cng bng trong khuyn khch - Khen thng

215

Ti liu bi dng
(1) Cng bng trong ni b: - Theo tiu chun; - Theo thnh tch, kt qa cng vic; - Nhng yu t khc. (2) Cng bng bn ngoi: Theo gi tr chung trong h thng c quan nh nc. (3) Cng bng c quan: Theo s thnh cng ca tp th c quan. a. nh ngha v s khuyn khch b. n gin ho gii thch v qu trnh c bn ca khuyn khch c. Hai kiu khuyn khch c bn d. Cc l thuyt v khuyn khch e. ngha thc tin ca khuyn khch III.2. Cc hnh thc khen thng Thng thng c nhiu hnh thc khen thng, nhng ch yu l tn vinh v tinh thn v vt cht. * Cc hnh thc khen thng vi cc danh hiu - Giy khen - Bng khen - Hun huy chng cc loi * Cc hnh thc vt cht khen thng rt a dng - Bng hin vt (qa tng, t ai,) - Bng tin - Bng vic cho php nhp khu (.)
CU HI THO LUN

1. Anh (ch) hy xut nhng hnh thc khuyn khch khen thng phi vt cht? Phn tch nhng thun li v kh khn khi s dng cc hnh thc trong thc tin hin nay c quan nh nc? 2. Anh (ch) hy xut cc tiu chun v khen thng c quan n v ang cng tc cho ph hp vi xu th hin nay? Phn tch cc tiu chun ?

216

Qun l & pht trin ngun nhn lc


Bi c thm v to ng c v thu ht nhn ti Trung quc: dng h khu thu ht nhn ti

* Khng h khu: Min bn Mi y, chnh quyn Bc Kinh cho php cc cng ty c php tuyn dng sinh vin tnh khng c h khu mun tm vic ti Bc Kinh. Cn trc y, cc cng ty lin doanh nc ngoi cng treo bng khng c h khu Bc Kinh min bn ch ng ni chi n c quan nh nc. Mt sinh vin i hc Bc Kinh than th vi bo Thanh Nin Trung Quc sau gn ng mt nm chy ngc chy xui tm vic: Lc mi ra trng, lng trn y kht vng, ti np h s vo cc cng ty c thng bo tuyn dng nhng ni no cng bc. Khng phi ti km nng lc m n gin ti khng c h khu Bc Kinh. Cng ty no cng ni nu ti gii quyt c vn h khu, mi th s sun s t ng lng cho n ch i ng, cn bng khng th tt c min bn. Chnh v th ti Bc Kinh, c mt thi cc cng ty nh nc li dng vn h khu mc ni vi mt s ng dy dch v bn ngoi a sinh vin tnh vo lm trong cng ty n tin nhp h khu. Thc cht sau khi c l ba h khu, cc sinh vin ny b vic xin lm nhng ni khc ngon cm hn. * Thu ht nhn ti bng h khu Vn nhp h khu kh khn khng ch tn ti Bc Kinh. Trong mt thi gian di, hu nh cc thnh ph ln khc ca Trung Quc cng u dng chnh sch nhp khu hn ch ngi nhp c. Tuy nhin l vic ca trc y, hin nay hu ht cc tnh thnh ca Trung Quc u p dng chnh sch nhp h khu thng thong hn. Mt s tnh v thnh ph kho lo s dng chnh sch nhp khu thu ht cht xm t cc a phng khc n. Ti Sn ng, chnh quyn tnh cp giy chng nhn c tr cho nhng nhn ti n t cc tnh khc. Ngi c giy chng nhn s c hng ch i ng nh cng dn c h khu trong tnh. Ti tnh H Nam, sinh vin tt nghip t cao ng tr ln, ang lm vic ti tnh s c nhp khu m khng tnh thi gian cng tc. V con ca nhng ngi ny cng c nhp khu theo chng. Nu cha c nh ring, h s c nhp h khu vo c quan n v mnh cng tc hoc nh ngi thn, bn b.

217

Ti liu bi dng
Tnh H Nam cn ban hnh mt quy nh cc k thng thong: sinh vin c nh lm vic ti tnh nhng cha tm c vic lm vn c th nhp h khu trc ri sau tnh n chuyn xin vic lm sau. Ti tnh H Bc cng xa b ch tiu nhn khu nhp c c nhp h khu. Ai c nh hp php v cng n vic lm n nh u c lm th tc nhp h khu. Thnh ph Nam Kinh t trc n nay vn ni ting kh khn trong vn nhp h khu, nhng hin nay, ngi ngoi tnh ch cn c nh hp php v c vic lm n nh u c th nhp h khu. * Dng h khu thu ht u t Ti Nam Kinh, chnh sch h khu hng ti mc ch thu ht vn u t. Chnh quyn Nam Kinh ra quy nh rt c nhiu nh kinh doanh hoan nghnh: - Bt c thng nhn i lc no khi u t vo Nam Kinh 100 vn nhn dn t (1,9 t ng Vit Nam) tr ln v c nh hp php, gia nh v con ngi s c nhp h khu vo Nam Kinh. - Cc thng nhn i Loan, HongKong, Macau v c thng nhn nc ngoi nu u t t 20 vn nhn dn t (3,15 t ng Vit Nam) tr ln v c nh hp php, c nhn thng nhn v mt ngi thn ti i lc c nhp h khu. Mc u t c tng t 10 vn nhn dn t (190 triu ng Vit Nam) tr ln s c thm mt ngi c nhp h khu. - Trong hai nm lin tip, mi nm ch doanh nghip t nhn np thu t hai vn nhn dn t (38 triu ng Vit Nam) tr ln v h kinh doanh c th np thu 1 vn nhn dn t (19 triu ng Vit Nam) tr ln v c nh hp php, v v con ci ca doanh nhn vn c nhp h khu. - i vi cc cng ty u t t mt triu nhn dn t (1,9 t ng Vit Nam) tr ln v mc thu np ngn sch 20 vn nhn dn t (380 triu ng Vit Nam), ngi i din php nhn ca cng ty, cn b qun l v nhn vin khoa hc ct cn lm vic t hai nm tr ln nu c nh hp php ti Nam Kinh s c nhp h khu. Khng ch c Nam Kinh, mt s tnh khc nh Sn ng, H Bc, Giang T, T Xuyn, cng dng cch ny thu ht u t, trong mi tnh quy nh mc u t khc nhau. * Bc Kinh: Doanh nghip lc u Ngc li vi Nam Kinh, chnh sch thu ht vn u t bng h khu ca Bc Kinh c coi l qa ngng i vi mi ngi. Cc ch

218

Qun l & pht trin ngun nhn lc


doanh nghip mun c h khu thng tr ti cc khu ngon lnh nh ng Thnh, Ty Thnh, Hi nh, Triu Dng, Tuyn V, Phong i, phi p ng tiu chun kht khe nh sau: trong ba nm lin tip mi nm phi np thu hn 80 vn nhn dn t (1,74 t ng Vit Nam) hoc tng s thu npj trong ba nm gn nht phi t n ba triu nhn dn t (5,7 t ng Vit Nam); phi duy tr lin tc s nhn vin l ngi thnh ph Bc Kinh trong cc cng ty, x nghip ny t 100 ngi tr ln hoc i tng ny phi chim 90% trong tng s nhn vin cng ty. Ngoi cc khu vc trn, nhng khu v qun khc ca Bc Kinh, mc quy nh c thp hn nhng vn b xem l qa cao. ng Vng hin ang lm cng tc qun l cao cp ti mt cng ty chuyn v mng vi tnh. ng nh c ti Bc Kinh t nm 1989, c bng tin s, tng lm vic trong cc cng ty t nhn, hp doanh, v t nm 1995 thu nhp mi thng ln n 10 vn nhn dn t (190 triu ng Vit Nam). c xong iu kin nhp h khu ca Bc Kinh, ng cng ch bit lc u. Theo ng, ngay c ch doanh nghip bnh thng cng cn lu mi iu kin nhp h khu ch ng ni chi nhng ngi n Bc Kinh lm cng n lng. (Theo Tn Hoa X, Thanh nin Trung Quc).

219

Ti liu bi dng
TI liu kham kho 1. Hc vin Hnh chnh Quc gia, Gio trnh "Qun l ngun nhn lc". 2. GS. TS Bi Vn Nhn, Hc vin Hnh chnh Quc gia, Gio trnh bi ging "Qun l ngun nhn lc" cho cc lp sau i hc, H Ni, 2002. 3. GS. TS Bi Th Vnh - Th.S o ng Kin: "Qun l v pht trin ngun nhn lc", D n H tr k thut CCHC Vit Nam 1, No 104, DANIDA - DKLK nm 2002. 4. Milkovich v Boudreau, "Qun tr ngun nhn lc", NXB Thng K, nm 2002. 5. Bi ging ngun nhn lc ca ENAP - CaNaDa, thng 12/2002. 6. Bi ging Ngun nhn lc ca Cng Ho Lin Bang c ti Hc vin Hnh chnh Quc gia, thng 8/2003. 7. Brian E.Becker, Markv A.Huselid, "S tay ngi qun l - Qun l nhn s", Nh xut bn TP. H Ch Minh, nm 2004. 8. Nh xut bn tr, "To ng lc lm vic - Phi chng ch c th bng tin", nm 2003. 9. Martin Hilb, Qun tr ngun nhn lc tng th - mc tiu - chin lc - cng c, NXB. Thng K, 2003. 10. T T H, S tay nghip v cn b lm cng tc t chc nh nc, Ban T chc cn b Chnh ph, H Ni, nm 2000

220

You might also like